Jaargang 28 Nr. 3
Juli 2014
Groeien en bloeien zonder snoeien Bij de eerste zonnige, zomerse dagen – die dit jaar heel vroeg vielen – begon ik met een kritische blik onze tuin te bekijken. Er was niet veel winter geweest, dus er was weinig schade aan potten en planten. Een enkel plantje, bijvoorbeeld mijn grote favoriet de Oost-Indische Kers, had nog een klein kleurig bloemetje geproduceerd. Spijt had ik van mijn nalatigheid over de bloembollen: die had ik vorig najaar niet gepoot. Waarom? Waren er aanhoudende regenbuien, was het weer te slecht, of was de herfst zomaar tussen mijn handen weggesijpeld? Wie het weet mag het zeggen. Dus dit tuinjaar dapper ingezet met het controleren van de kruidenbakken. De lavendel werd een beetje piekerig dus daar ging de schaar in. Hé, de lavas was er ook weer, zij het overschaduwd door de grote hoeveelheid salie; mooi blad overigens maar wat moet je er verder mee? De lange stengels met donkergroene glanzende bladeren smaakten wel een beetje naar munt en de lichtgroene plant leek mij citroenmelisse. Ik miste nog wel wat en zo schafte ik bij de Echte Tuinder in de buurt van Castricum een aantal slaplantjes aan, de obligate peterselie en op proef eens de venkel. Een paar dagen later: sla uit eigen tuin. Tjee, dat spul groeide wel hard, zeg! De slakken weerde ik hardhandig door enkele goedgerichte worpen richting openbaar terrein en door het aanbrengen van koperband rond alle bakken. Heerlijk, dat tuinieren. Ik voelde mij zo stoer als een echte tuinier; zelfs de heftige hoestbuien door het met gulle hand uitroeien van de klimop (wat is dat spul giftig, zeg!) nam ik op de koop toe. Maar dan, ja dan is het ineens weer tijd om de wijkkrant te gaan maken en blijft er niet veel tijd over voor buiten. Gelukkig is “wijkkrant maken” ook erg leuk en al piekerend over de inhoud van dit stuk zag ik ineens de overeenkomsten tussen het werk van tuinman en redacteur. De ideeën die je hebt over de inhoud van de krant kun je vergelijken met stekjes. Sommige komen mooi op, som-
mige blijven wat aarzelend in hun ontwikkeling steken en van andere zie je nooit meer iets terug. Een mooi artikel, (liefst ongevraagd) door de lezer aangeleverd, is als een forse plant die je een ereplaats in de tuin geeft. Zaadjes in de grond stoppen en in spanning wachten op het resultaat vergelijk ik met een verzoek aan de lezer om goeie ideeën of artikelen. De krant wordt mede gefinancierd door de opbrengsten van de advertenties, die we daarom kunnen beschouwen als pokon. Snoeien kun je zien als het hier en daar voorzichtig aanpassen aan de eisen van stijl, spelling en leesbaarheid. Dit alles om u als lezer te gerieven. Wij willen namelijk graag een wijkkrant maken waar voor iedere wijkbewoner wel wat leuks aan te beleven valt. Er zijn vast nog meer overeenkomsten te ontdekken. Denkt u zelf eens even mee? Het enige grote verschil zit ‘m in de opvatting over onkruid. Waar we in de tuin nogal eens spontaan opgekomen groeisels als onkruid bestempelen, kennen wij als redactie dat begrip niet. Wat u spontaan aanlevert, plaatsen wij met plezier. Hopelijk beleeft u evenveel plezier met deze zomerse editie van Wijkkrant Welgelegen. En denkt u bij gelegenheid eens aan een bijdrage van eigen hand. Annemarie Broek
Van de voorzitter
Voor U ligt de wijkkrant die net voor de zomervakantie uitkomt. Deze afgelopen maanden zijn wat betreft het wijkraadwerk meestal de drukste maanden van het jaar, hoewel dat niet altijd zichtbaar is. Achter de schermen gebeurt er veel. Het is wennen aan het nieuwe college van wethouders bij de gemeente. In de derde week van mei zijn de nieuwe wethouders aangetreden. Er zijn oude bekende gezichten met andere taken en nieuwe personen. Wij hebben maar direct het initiatief genomen om wethouder Jack van der Hoek te vragen naar de gemeentelijke plannen met de burgerparticipatie en de rol van de wijkraden daarin. We gaan daarover binnenkort met hem in gesprek. Binnen de wijkraad is een nieuwe werkgroep gestart (de Werkgroep Onderlinge Betrokkenheid) die zich met dit onderwerp gaat bezighouden. Inmiddels is Bevrijdingspop 2014 alweer een tijdje geleden. Het gras van het Frederikspark ligt er ogenschijnlijk weer redelijk bij. Met de afspraken over de bescherming van het park liep het echter een beetje anders. Dat leest u verderop in deze wijkkrant. Begin juni 2014 is de nieuwe parkeergarage van provincie en gemeente geopend voor gebruik. De wijkraad heeft een visie ingediend op het inrichtingsplan voor de oostzijde van de Dreef, die u kunt
nalezen op de website. In september organiseert de Provincie feestelijkheden om de afronding van de renovaties aan het Houtplein en de Parkeergarage te vieren. Hart heeft plannen om in het laatste weekend van augustus een feestelijke opening van het gebouw Kleine Houtweg 18 te organiseren en daar ook de omgeving bij te betrekken. Onlangs is er een kennismakingsgesprek geweest met de nieuwe interim-directeur van Hart, Maurits Haenen. Daarbij was ook aanwezig Dick Winnubst, voorzitter van de Raad van Toezicht. De verbouwing van het achtergebouw Kleine Houtweg 24 is in volle gang. Hart gaat ervan uit dit gebouw in september te kunnen betrekken, tenzij de rechter anders beslist. Over de rechtsgang naar de bestuursrechter is nog geen nieuws op dit moment. Het Kinderfeest, volgens traditie op de laatste zondag van augustus voor de scholen weer beginnen, komt er weer aan! Neem vooral een kijkje op onze website voor de laatste informatie over onze wijk, www.wijkraad-welgelegen.nl. Vanaf deze plek wens ik u een heel goede zomer.
een heel goede zomer
Openbare wijkraadvergaderingen in de komende periode maandag 1 september
maandag 13 oktober
maandag 23 november
Alle vergaderingen beginnen om 20:00 uur. De vergaderingen worden gehouden in het restaurant van het CARLTON Hotel
Inhoud
1 Van de voorzitter 2 Werkgroep onderlinge betrokkenheid 3 Beheerplan Frederikspark 5 Voorwoord
Hildebrandmonument
5
Cora Gravesteijn
Open Joodse huizen
6 7 8 10
Als ik de baas was in de wijk
11 Colofon
Lezingen bij Rozentuin Samen eten met de buren ROGC wat kan je er mee?
22
Dreef vroeger en nu Veranderingen in de zorg Evenementenagenda Het groen na bevrijdingspop
14 15 17 19 20
Van de wijkraad
Werkgroep Onderlinge Betrokkenheid, even voorstellen en een oproep! In het januarinummer van de wijkkrant heeft u al kunnen lezen dat er een werkgroep is samengesteld die zich bezig houdt met onderlinge betrokkenheid op sociaal gebied binnen onze wijk. Dit tegen de achtergrond van het participatiebeleid vanuit de overheid en de daaruit voortvloeiende gemeentelijke veranderingen in het sociale domein.
De werkgroep is inmiddels omgedoopt tot Werkgroep Onderlinge Betrokkenheid en bestaat uit John van de Gevel, Olav Bijvoet, Annemarie Broek, Jan Dekker, Margo van Aarle en Roel Ebbinge.
ons onmogelijk om de juiste acties te nemen of te ondersteunen! Houd voor de uitnodiging van de bewonersbijeenkomst de volgende wijkkrant in de gaten.
De voorlopige taakomschrijving van de werkgroep laat zich het best vatten in het onderzoeken van de vraag: Welke condities kan de werkgroep scheppen opdat de wijkbewoners van wijk Welgelegen uitgenodigd worden tot actieve onderlinge betrokkenheid?
Natuurlijk staat de werkgroep altijd open voor suggesties, dus daarmee hoeft u niet te wachten! Hebt u een idee, mailt of belt u dan rustig met de werkgroepleden; mailadressen en telefoonnummers vindt u op de website.
Intussen zit de werkgroep natuurlijk niet stil. U hebt Aandachtspunten in dit onderzoek zijn onder meer: al iets in de wijkkrant kunnen lezen. In regelmatige • Hoe ziet de gemeente de rol van wijkraden in bijeenkomsten bespreken wij de lopende activiteiten en onderzoeken wij welke partners in of buiten de dit licht wijk een ondersteunende rol kunnen spelen. Denk • Hoe kijkt u eigenlijk tegen het onderwerp aan? • Hoe kan de wijkraad bevorderen dat bewoners hierbij aan BUUV, Zorgbalans etc. Ook hebben we elkaar voldoende leren kennen om hulp of zorg contacten met andere wijkraden om ideeën uit te aan te bieden of te kunnen vragen wanneer men wisselen en om elkaar onderling te ondersteunen. dat wil of nodig heeft? We hebben uw hulp hard nodig, dus suggesties of Antwoorden op die vragen mag u komen geven op vragen zijn meer dan welkom! een bewonersbijeenkomst in het laatste kwartaal van dit jaar. Doet u mee om ons te helpen bij de oplos- Roel Ebbinge sing van dit vraagstuk? Zonder uw input is het voor namens de werkgroep Onderlinge Betrokkenheid
33
44
Beheerplan Frederikspark en Haarlemmerhout De Adviescommissie Haarlemmerhout en Frederikspark heeft samen met de wijkraad advies uitgebracht over de nodige aanpassingen van het beheerplan Frederikspark. Door tijdgebrek, ook weer een gevolg van de bezuinigingen, heeft de gemeente hiermee nog niets gedaan. De tijd begint wel te dringen, want in het najaar moet als vervolg daarop een werkplan worden gemaakt. Wel zal in het Frederikspark herstel van de grasmat plaatsvinden. Ook wordt het kale deel langs de Kleine Houtweg nog aangepakt door openmaken van de verharde grond en inzaaien. Naast de belasting door Bevrijdingspop heeft dit deel ook te lijden gehad van de grote hoeveelheid spelende kinderen van de Dreefschool. Het is niet de bedoeling dat de bij de school (schelpenpad en speelplaats) en dependance Kleine Houtweg (schoolplein) aanwezige ruimte wordt uitgebreid met het park. Daarover zal in het wijkgesprek met de gemeente worden aangedrongen dat dit punt bij de school duidelijk moet zijn. Dus niet
meer massaal spelen en de leiders/leidsters moeten beter toezicht houden op het voorkómen van vernielingen. Dat gebeurt momenteel niet met als gevolg veel onnodige schade. Voor de Haarlemmerhout is het werkplan inmiddels zo goed als rond. Naast regulier onderhoud aan paden, opschonen van de vakken langs de rand van de Wagenweg en Spanjaardslaan en inplanten van de kale stormvlakken, is het nieuwe ontwerp van de entree bij Dreefzicht in ontwikkeling. De omgeving van Dreefzicht is immers niet één van de fraaiste plekken in de Hout en de verkeerssituatie van in- en uitrit plus fiets-/voetgangersoversteek vraagt om een heldere oplossing van de huidige gevaarlijke situatie. Een beter gecamoufleerde parkeervoorziening zou het aanzicht van het fraaie gebouw ten goede komen. Ook een betere indeling van het gebied rond de koepel in Eindenhout staat als ontwerpopgave op de rol. Udo Kluijver
Stand van zaken Hildebrandmonument Met het Hildebrandmonument gaat het volgens planning goed. De rododendrons zijn leuk aangeslagen en tonen dat met uitbundige bloei. Dat is al een beetje genieten. Ook de struiken rondom de fontein doen het naar wens. De beelden zijn in de maak bij de metaalgieterij en het verlichtingsplan is nagenoeg rond. Aan voorkoming van vandalisme wordt gewerkt. Rond bevrijdingspop hebben vandalen al bouwhekken en andere troep in de fonteinbak gegooid. Het toezicht moet dus beter. Reden voor ons om extra aandacht te schenken aan de veiligheid en het treffen van de noodzakelijke voorzieningen. Laatste nieuws: op 13 september van dit jaar zal de beeldengroep officieel onthuld worden. Bij deze gelegenheid presenteert Stichting Herstel Hildebrand Monument een nieuw boek boek vol verhalen over het monument. Udo Kluijver 55
Lezingen bij Buurtteam Rozentuin Servicepaspoort
Samen Zorgen met Tandem
Datum: 8 september 2014 Tijd: 11.00u- 12.30u.
Datum: 29 oktober 2014 Tijd: 11.00u- 12.30u
Saskia Keijzer, manager Servicepaspoort, komt u alles vertellen over de voordelen van een Servicepaspoort. Wat kunt u daarmee en wat zijn de voordelen? De zorg gaat in 2015 veranderen en er zal meer gevraagd worden van uw eigen kracht en uw eigen redzaamheid. De diensten van Servicepaspoort zijn een goede aanvulling om langer thuis te blijven wonen. Het paspoort is voornamelijk gericht op zorgdiensten en -producten die niet door de AWBZ en WMO vergoed worden. Denk hierbij aan persoonsalarmering, boodschappenservice, hovenier, huishoudelijke hulp, maaltijdservice, pedicure aan huis enzovoorts. Voor een compleet overzicht van onze diensten en producten kunt u terecht op onze website: www.servicepaspoort.nl. Uiteraard hebt u vele vragen. Neem gerust uw vriendin/vriend/buurvrouw/buurman mee als deze ook belangstelling heeft voor de mogelijkheden van Servicepaspoort. Deze ochtend belooft interessant te worden voor iedereen.
Mantelzorg vraagt veel: zorgzaamheid en energie van de mantelzorger en daarnaast hulp, inleving, ondersteuning en deskundigheid vanuit de omgeving. Tandem is de organisatie die het allemaal bij elkaar brengt. ‘Samen Zorgen’ daar staan wij voor. Tandem biedt ondersteuning en vindt oplossingen voor de situatie van de mantelzorger. Soms is een gesprek al voldoende. Maar we hebben veel meer te bieden, zoals trainingen, begeleiding, lotgenotengroepen, bemiddeling bij de inzet van vrijwilligers en hulp van Tandem-professionals zoals de mantelzorgconsulent, de mantelzorgmakelaar en de vrijwilligerscoördinator. Met elkaar zorgen we dat mantelzorg bloeit en dat de mantelzorger in balans blijft. Op woensdag 29 oktober 2014 vindt er een themabijeenkomst plaats waarin een werknemer van Tandem uitleg geeft over bovenstaande onderwerpen en waarin u al uw vragen kan stellen.
Aanmelden Voor beide bijeenkomsten kunt u zich aanmelden via ons telefoonnummer 088- 118 92 64 of op ons emailadres
[email protected] Locatie: Buurtteam Rozentuin (gebouw Erasmuscollege) Vlietsorgstraat 15, derde etage 2012 JB Haarlem
66
Samen eten met de buren in Welgelegen In het Haarlems Weekblad van 27 maart stond een artikel ‘Gezellig aan tafel met de buren’. Voor wie het artikel gemist heeft, hierbij een samenvatting: ‘Eet U Mee?’ is een initiatief van de Haarlemse Klaartje Vreeken en een studievriendin van haar uit Amsterdam. Zij werden geïnspireerd door het gedachtengoed van Nobelprijswinnaar Mohammad Yunus die ook de grondlegger was van het microkrediet. Zijn filosofie is dat je overal de wereld kan verbeteren, maar ga eerst maar in je eigen buurt kijken. De vriendinnen hebben het idee opgepakt om een website te starten waarbij mensen die willen koken en mensen die daarvan willen meegenieten (het eten en het gezelschap), bij elkaar gebracht worden. Het project is gestart in Haarlem en Amsterdam en de bedoeling is om het in heel Nederland te activeren. In september 2013 was het eerste door Klaartje gekookte diner in Haarlem, ze sprak mensen op straat aan om ze uit te nodigen en die vertelden het daarna weer door aan hun buren. Meestal gaan vier tot zes mensen aan tafel, in een gevarieerd gezelschap, van jong tot oud, man, vrouw en verschillende achtergronden. Voor sommigen gaat het om het samen eten, voor anderen om het koken of om de gezelligheid. Het initiatief ‘Eet U Mee?’ heeft in 2013 de prijs van ‘Coalitie Erbij’ ontvangen. In Haarlem wordt samengewerkt met onder andere BUUV, Haarlem Effect, de Vrijwilligerscentrale, Ecosol en Dock. Op de website www.eetumee.nl kunnen mensen zich aanmelden om te koken of mee te eten. Per diner wordt een bijdrage gevraagd voor de boodschap77
pen (meestal tussen de 4 en 6 euro als bijdrage in de boodschappen en soms staat erbij ‘neem een flesje wijn mee voor de gezelligheid’). Van dat bedrag gaat er één euro naar ‘Eet U Mee?’ Via BUUV http://haarlem.buuv.nu/ kan ook aangegeven worden dat je voor mensen wilt koken of zou willen mee-eten; dit kan ook tegen vergoeding van de boodschappen. Wat kunnen/willen wij doen in Welgelegen? Mensen uit de wijk kunnen zich op de website aanbieden met een specifieke uitnodiging voor bewoners uit de eigen wijk, of ze kunnen zelf wat buren uitnodigen die het leuk vinden om gezamenlijk te eten in verschillende samenstellingen. Kijk eens op de website en plaats daar een uitnodiging voor een diner, of meld je aan bij mij en dan kan ik mogelijk de mensen die geïnteresseerd zijn, eerst per mail of telefoon met elkaar in contact brengen (graag aangeven wat de wens is, koken of meeeten, hoeveel mensen je zou kunnen ontvangen, op welke dagen van de week, en eventueel producten die je niet eet). Het lijkt mij heel leuk om op die manier meer mensen te leren kennen in bijvoorbeeld mijn eigen straat of wijk… Dus tot ziens tijdens een ‘Eet U Mee?’ maaltijd? Mogelijk organiseer ik het eerste etentje zelf, maar ik kan alleen maar gastvrouw zijn op een zaterdag of zondag in verband met mijn fulltime baan. Marieken Penders,
[email protected] of 023-5341934.
ROGC wat kan je er mee? Ruim vier jaar geleden startte wijkgenoot Johan Roerdomp zijn eigen bedrijf: ROGC, Roerdomp Onroerend Goed Contracten. We zochten Johan op om uit te zoeken wat deze prikkelende naam betekent. “Ik ben gespecialiseerd in het opstellen van notariële akten voor bepaalde soorten onroerend goed. De nadruk ligt vooral op splitsing in appartementsrechten van (nieuw)bouwcomplexen. De opdracht kan komen van notarissen, woningcorporaties, projectontwikkelaars maar ook particulieren” vertelt Johan. Hij besteedt het grootste deel van zijn tijd aan splitsingsakten voor nieuwbouwprojecten met soms ingewikkelde WKOregelgeving. “Allemaal heel specialistisch werk.” Daarnaast is hij nauw betrokken bij twee projecten die veel raakvlakken hebben met ROGC. Het eerste project is: “Veilig van de Veiling.nl” (VvdV), een organisatie die particulieren begeleidt die op de veiling een huis willen kopen. Gewone mensen hebben te weinig verstand van huizenveilingen en begrijpen ook de inhoud van de veilingsakten vaak niet. Bovendien kunnen zij niet op voorhand een financiering krijgen waardoor het voor de leek praktisch onmogelijk is een huis via de veiling te verkrijgen. Banken willen geen risico nemen en daarom blijft de huizenveiling grotendeels in handen van de vastgoedhandelaren. De particulier die wel die stap wil nemen wordt begeleid door drie mensen van VvdV: een jurist (Roerdomp zelf), een makelaar en een hypotheekadviseur. Tegen een van tevoren afgesproken vergoeding wordt de koper begeleid tot en met de overdracht bij de notaris. Voorts is Johan kort geleden gekozen tot voorzitter van de Stichting Splitsingsakten.nu! Deze stichting zet zich in voor het maken van betere regelgeving in splitsingsakten om daarmee de verkoopbaarheid en financierbaarheid van appartementsrechten te verbeteren. Een betere regelgeving komt ook ten goede aan het functioneren van verenigingen van eigenaren (VvE’s). Er is nu eenmaal veel gedoe binnen VvE’s omdat de deelnemers de regels niet goed kennen: denk aan de beschikking over liften, tuinen en gemeenschappelijke ruimten. Ontstaan van het idee ROGC. Wat houdt “splitsen” in? Een onroerende zaak, bijvoorbeeld een woonhuis, kan verdeeld worden in twee of meer appartementen. Deze appartementen kunnen dan afzonderlijk verkocht worden. Zo’n splitsing wordt vastgelegd in een z.g. splitsingsakte, waarin onder andere geregeld is hoe groot ieders aandeel in het gebouw is, welk deel van het gebouw de eigen (privé) woning (appartement) is en welke kosten bijdragen aan de bepaling van de servicekosten voor ieder afzonderlijk. 88
De WKO (wet- en regelgeving op het gebied van bodemenergiesystemen) is sinds 2012 van kracht. Deze regelgeving creëert helderheid in hoe je met deze systemen aan de slag kunt gaan en verenigt de belangen van milieu en duurzame energie. De afkorting WKO staat voor Warmte Koude Opslag en is een duurzaam bodemenergiesysteem dat steeds meer wordt toegepast bij nieuwe bouwprojecten.
Welke eigenschappen moet je hiervoor hebben? In eerste instantie moet je over een gedegen juridische kennis beschikken. Maar net zo belangrijk is het om goed met mensen te kunnen omgaan, mensenkennis te bezitten. Je moet zaken goed kunnen uitleggen en daarvoor is het nodig dat je ze eerst zelf goed begrijpt.
In zijn veeljarige loopbaan als notarieel medewerker had Johan zich al kunnen specialiseren in akten voor grote bedrijven, splitsingsrechten en bijzonder vastgoed (bijvoorbeeld aparte bouwconstructies, objecten op erfpacht en renovatieprojecten). Toen zijn laatste werkgever aangaf door economische omstandigheden niet genoeg werk meer voor hem te hebben, besloot Johan alles wat hij in de loop der jaren geleerd had te gaan gebruiken in een eigen bedrijf. Thuiswerker
Zijn huidige woning bleek groot genoeg om een mooie kantoorruimte te herbergen.
“Voor het overige ben ik door het hele land te vinden; problemen met bijvoorbeeld erfpacht kunnen ook op Texel voorkomen. In principe run ik natuurlijk een eenmansbedrijf, maar ik werk intensief samen het verschillende disciplines zoals advocaten, notarissen en andere juristen. Ik ondervind weinig echte concurrentie van collega’s die hetzelfde doen als ik. Wel lopen er specialisten rond op de grote notariskantoren.” Toekomst “De markt maakt op dit moment een zekere groei door. Splitsingen in appartementsrechten komen steeds vaker voor en huizenveilingen blijven altijd”, verklaart Johan. Nu er steeds meer nieuwe bouwwijzen worden ontwikkeld, moeten daar ook nieuwe denkwijzen op ontwikkeld worden. Dat maakt het veld dynamisch. Het recht blijft uiteraard ook steeds in beweging en ontwikkeling. Aan deze beweging zal nooit een einde komen. Het werkveld wordt eigenlijk steeds interessanter en leuker. 99
Stralende ogen Johan vertelt: “Ik ben nu zo vrij als een vogeltje. Bepaal mijn eigen werktijden. Bovendien zijn al mijn zaken maatwerk; niets is standaard. Dat maakt het boeiend.” Momenteel werkt hij aan een heel groot project: een combinatie van winkelcentrum met koopappartementen, huurappartementen, woonzorg en parkeren. “Ik houd van ingewikkelde zaken” roept hij enthousiast en zijn ogen gaan stralen als hij daaraan denkt. Annemarie Broek
Open joodse huizen Dit is de titel van een project dat het Joods Historisch Museum in 2012 organiseerde om het joodse leven voor, tijdens en vlak na de tweede wereldoorlog te herinneren en te herdenken. Directe getuigen, nazaten en kenners komen met persoonlijke verhalen over vervolging, verzet en bevrijding aan de hand van bijvoorbeeld foto’s, dagboekfragmenten en muziek. Dit vindt plaats in huizen waar joodse mensen destijds woonden. Daarna werden er in 2013 ook andere lokale organisaties of particulieren gezocht buiten Amsterdam; onder andere in Den Haag, Groningen en Tilburg. Dit jaar deed de gemeente Haarlem op 4 mei ook mee. Er waren twaalf woonhuizen bij het project betrokken, evenals de Toneelschuur (op de plek waar ooit de Haarlemse synagoge had gestaan) en het Joods monument op het Philip Frankplein. In onze wijk waren twee huizen opengesteld: H.J.Koenenstraat 14 en Lorentzplein 37. Ook wij bezochten deze twee open huizen. Hieronder vindt u een verslag van onze bevindingen. Haarlem was de grootste joodse gemeenschap buiten Amsterdam. In de H.J. Koenenstraat woonden veel joodse gezinnen. De rabbijn van Haarlem woonde ook in deze straat. Het huis op nummer 14 werd bewoond door de familie Slager-Roet. Ze hadden drie dochters Clara, Jetty en Nora. Het waren hardwerkende lieden. Philip had een verffabriekje in de Schaghelstraat; Hendrika dreef een winkel in huishoudelijke goederen op het Houtplein waar tegenwoordig Ristorante Napoli is gevestigd. Ze hadden een meisje voor dag en
niet en zijn in de concentratiekampen vermoord. Philip Slager overleefde de oorlog, evenals zijn drie dochters. Hendrika werd in de trein opgepakt en op transport gesteld. Zij werd in Auschwitz vermoord.
De familie Schijveschuurder woonde op Lorentzplein 47. Abraham en Eliza Schijveschuurder waren vanuit het Westerpark hierheen verhuisd om dichter bij de sjoel* te zijn. Abraham had vier kledingzaken, waaronder één in de Grote Houtstraat te Haarlem. In de loop der jaren werd hun wereld kleiner: Schijveschuurder, de oprichter van een klein textielimperium, werd gedwongen een nederig baantje aan te nemen in één van zijn eigen zaken. Joodse mensen mochten aanvankelijk niet meer naar de bioscoop, later niet meer naar het café, ze mochten geen lid meer zijn van muziekgezelschappen … ze werden uit het openbare leven geweerd … het werd tijd om het land te verlaten. Helaas vielen ze daarbij in de handen van een genadeloze oplichter. Ze trokken van het ene onderduikadres naar het andere (“een vlucht van 900 dagen”), waarbij de familie uiteen getrokken werd. Uiteindelijk zijn de ouders, na voor de zoveelste maal verraden te zijn, opgepakt en in Auschwitz vermoord. De twee zoons overleefden de oorlog. Hendrika Slager-Roet (Foto famiAl vóór het begin van de oorlog werd het joodse liearchief) nacht om het huishouden te runnen. De drie dochters mensen onmogelijk gemaakt aan het openbare lehaalden allen hun HBS-B diploma, wat in die tijd ven deel te nemen; in 1939 weerde bijvoorbeeld het zeker niet voor de hand lag. Rode Kruis joodse mensen als deelnemers. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak was dit het eerste gezin uit Haarlem, dat ging onderduiken. Kopgeld Door de vooruitziende blik van Philip heeft hij jood- Ik dacht veel te weten over de oorlog, omdat mijn se vrienden, familie en kennissen kunnen aanzetten ouders er thuis veel over vertelden en omdat er op om te gaan onderduiken. Maar velen geloofden hem school ook heel veel aandacht was besteed. Maar 1010
joodse medemens blijkbaar waard!
Op www.openjoodsehuizen.nl en www.joodsmonument.nl kunt u meer informatie vinden over dit project.
Wij bezochten de twee huizen die voor deze manifestatie waren opengesteld. En inderdaad: de verhalen, verteld op de plekken waar het allemaal gebeurd was, maakten diepe indruk op de aanwezigen. Het was hartverwarmend om te zien hoeveel mensen, de verhalen van mijn ouders, die riant in Friesland en vooral jongeren, waren afgekomen op dit evenewoonden, hadden een hoog Indianengehalte. Op ment. Hartverwarmend ook om te zien hoezeer dit school werden de gelikte verhalen verteld, maar de onderwerp nog leeft bij ons allen. ware gang van zaken (bijvoorbeeld dat voor de oorlog al joodse mensen uit het openbare leven werden Annemarie Broek geweerd), de collaboratie, het verraad: dit alles werd verzwegen, ontkend of met de mantel der liefde bedekt. *Sjoel: andere naam voor synagoge: gebedshuis, plaats van De term kopgeld (de vijf gulden die je kreeg als je samenkomst en van onderricht. Het woord ‘sjoel’ komt uit het een joods persoon bij de bezetter aangaf) was mij Jiddisj en is afgeleid van het Duitse woord Schule, dat ’school’ totaal onbekend. Zo weinig was het leven van een betekent; deze was destijds gevestigd aan de Lange Begijnestraat.
In deze rubriek krijgt u de kans uw ideeën over het mooier, leuker, beter en leefbaarder maken van onze wijk aan uw medewijkbewoners voor te stellen. Uw bijdrage hoeft niet groter te zijn dan zo’n 200 à 400 woorden.
Pak die kans op een stukje medezeggenschap!
U kunt uw bijdrage sturen naar
[email protected]. Gewoon bij de redactie langsbrengen mag ook.
Als ik de baas was in de wijk... Steeds als ik op de Wagenmakerslaan loop richting parkeergarage overvalt mij een gevoel van moedeloosheid. Wat is dit toch een superdood stukje van Welgelegen. Aan de rechterkant het vernieuwbouwde kantoor van de Provincie. Er is weinig te beleven aan het parkeerterrein maar pal daarnaast is de postkamer waar je gewoon naar binnen kunt kijken en oogcontact kunt maken met de mensen die daar werken. Maar daarnaast gaat het mis. Tot de ingang van de provinciale fietsenstalling – een glazen deur – houden de ambtenaren de zonwering de hele dag naar beneden. Aanvankelijk werd de inkijk op een aantal plekken verhinderd door grote vergaderschema’s of gewone blanco vellen. Maar sinds kort, sinds de zonwering is aangebracht, zijn de grijze, grauwe schermen allemaal de hele dag naar beneden. Niks oogcontact, niks naar binnen kijken, niks sociale controle. Hebben de ambtenaren soms iets te verbergen? ’s Avonds en ’s nachts wordt de straat spaarzaam verlicht door een paar flauw schijnende LEDjes die de late wandelaar niet bepaald aansporen dit pad te nemen. Je voelt je dan in je eentje niet echt op je gemak. Jammer als je juist die ingang van de parkeergarage moet gebruiken. En wat doen die vreemde gele obstakels ineens naast die gevel? Dus: als ik de baas zou zijn van Welgelegen, dan zou ik aan de gemeente en/of de Provincie vragen de Wagenmakerslaan riant te verlichten en te zorgen voor een fraai aanzicht van deze gevelzijde. Net als ons beloofd was toen de plannen met het kantoorgebouw met ons besproken werden. Ons was een “boulevard” beloofd en geen steegjesachtig pad waar je alleen met een grote valse hond langs durft. Naam en adres bij de redactie bekend 1111
1212
(Advertentie)
1313
Dreef vroeger en nu De Dreef en het Houtplein gaan aan de oostzijde vernieuw worden. Op onze website is hier al aandacht aan besteed. Hoe zag de Dreef er vroeger uit? Een foto uit najaar 1900 laat dit mooi zien. Een groepje mensen poseert voor de foto. Klik en de fotoplaat kan ontwikkeld worden.
De Dreef najaar 1900 (Foto NHA)
De Dreef juni 2014 (Foto JD)
Wat zien we allemaal op deze foto. Het gebouw aan de linkerkant staat er nog steeds en werd gebouwd rond 1880. Voor zover het van de buitenkant te zien is, staat het geheel leeg. Links naast de bomen zijn de rails van de paardentram te zien. Rond 1900 kwam daar een paardentram langs van de Haarlemsche TramwayMaatschappij die vanaf het Stationsplein via de Kruisweg, Grote Markt, Grote Houtstraat en Houtplein langs de Dreef reed. Het eindpunt lag bij de Haarlemmerhout ter hoogte van de Meester Lottelaan, destijds de gemeentegrens Haarlem – Heemstede. In 1896 kreeg de lijn een korte zijtak van het Houtplein naar het Frederikspark, waar het Brongebouw gevestigd was. In hetzelfde jaar werd de trambaan geheel opnieuw aangelegd en verbreed van 1422 naar 1435 mm. Het gebouw aan de rechterkant bestaat niet meer. Het was de School voor Kunstnijverheid. Oorspronkelijk was het een stalgebouw van het Paviljoen maar het werd in 1882 volledig verbouwd en uitgebreid door rijksarchitect J. van Lokhorst. Het gebouw had een bijzonder uiterlijk met overstekende daken, dakkapellen, erkers en vakwerk in de muren. Het paste allemaal in de 19de-eeuwse chaletstijl. In 1883 werd het gebouw in gebruik genomen door de in 1879 opgerichte “Teekenschool voor kunstnijverheid.” De naam van de school veranderde nog wel eens. Van 1891 tot 1918 was het “School voor kunstnijverheid” en na 1918 “School voor Bouwkunde, Versierde Kunsten en Kunstambachten”. De school werd opgeheven in 1926 en het gebouw werd overgedragen aan de Provinciale Griffie. Toen bleek echter dat deze locatie ongeschikt was als kantoorruimte. De lokalen lagen allemaal op het noorden (gunstige lichtinval voor de tekenlessen maar minder aangenaam voor kantoorwerk). Het gebouw werd in 1927 gesloopt. Het grote inrijhek tussen de school en het Paviljoen bleef behouden voor de huidige toegangspoort. Het is afkomstig van de verdwenen buitenplaats Hoffwerk vlakbij Breukelen aan de Vecht. Hoe gaat de Dreef er na de herinrichting uitzien? Gaat het weer lijken op de oude Dreef? Als alles “Damesklasse voor het pleisterteekenen onder leiding van den klaar is gaan we nieuwe foto’s maken. heer F.I. Grabijn” (foto met tekst uit archief K. Sluyterman)
1414
Jan Dekker
Veranderingen in de zorg Op 7 mei 2014 was er een interessante voorlichtingsbijeenkomst van Zorgbalans over de komende veranderingen in de zorg. Zorgbalans is één van de grotere landelijke zorgaanbieders. Zij hebben een vestiging in het Erasmusgebouw aan de Vlietsorgstraat waar het buurtteam van de thuiszorg, buurtteam Rozentuin, voor onze wijk is gevestigd. Een buurtteam bestaat uit enkele wijkverpleegkundigen, waar nodig aangevuld met specialisten voor de verzorging en ondersteuning bij hartinfarcten, hersenbloedingen (CVA), diabetes, longaandoeningen, astma, kanker etc. Men kan ook adviseren over allerlei hulpmiddelen, (woning)aanpassingen, persoonsalarmering en dergelijke. Het servicepaspoort biedt een uitgebreid service- en cursuspakket. Indien nodig wordt ook samengewerkt met het Loket Haarlem, een instantie die een goed overzicht heeft over hulpverlenende instanties. De zorg kan rechtstreeks of via de huisarts worden aangevraagd, het aantal uren is afhankelijk van de gestelde indicatie. Zelf zorg inkopen kan desgewenst ook. Uitgangspunt is, conform het overheidsbeleid, de zelfredzaamheid van mensen die thuiszorg aanvragen. Dat betekent dat mensen zo lang mogelijk thuis verzorgd worden, mogelijkerwijs ondersteund door familie, buren of andere mantelzorgers. Uiteraard tot dat niet meer mogelijk is. Ook de financiering van de thuiszorg verandert per 1 januari 2015. De Algemene Wet Bijzondere Zorg (AWBZ) wordt dan afgeschaft. Hiervoor in de plaats komt: 1. De Wet Langdurige Zorg voor de financiering van onder andere verpleeghuizen. Omdat mensen zo lang mogelijk thuis verzorgd worden, zullen de bestaande verzorgingshuizen geleidelijk leeg komen te staan. De drempel voor opname in een verpleeghuis wordt hoog. 2. De bestaande Wet maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Deze wordt thans al uitgevoerd door de gemeente; de verandering is dat deze veel meer taken gaat krijgen. Taken worden dan onder meer huishoudelijk hulp, begeleiding bij aandoeningen als dementie en MS, woningaanpassingen zoals een traplift (wel met een forse eigen bijdrage). Uitgangspunt is ook hier dat mensen zoveel mogelijk zelf doen, of met hulp van mantelzorgers. Maar als dit echt niet kan, wordt financiering van de ondersteuning vanuit de WMO geregeld. 3. De bestaande zorgverzekeringen, uitgevoerd door de zorgverzekeraars voor de thuisverzorging en -verpleging. Binnen deze verzekeringen zullen de buurtteams veel meer gaan samenwerken met onder meer de huisartsen die er dan wel veel taken bij krijgen. Door die samenwerking wordt preventie veel meer mogelijk. De conclusie van de bijeenkomst is dat er veel gaat veranderen in de (thuis)zorg. Zelfredzaamheid komt voorop te staan, waar dat kan aangevuld met mantelzorg. Opname in een verzorgingshuis zal niet of nauwelijks meer voorkomen. Maar er blijft een vangnet voor iedereen die niet zelfredzaam is of geen mantelzorg kan mobiliseren. De buurtteams in samenwerking met de huisarts, wijkagent, wijkraad, jeugdzorg, maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, etc. zullen een centrale rol gaan vervullen in de thuiszorg en maatwerk in de begeleiding en (sociale)ondersteuning gaan leveren. John van de Gevel 1515
1616
Evenementenagenda Datum
Evenement
25 januari 2014
Historisch museum Haarlem Groot Heiligland 47 Vrouwen met lef Historisch museum Groot Heiligland 47 Kees Verweij “Mijn portretten ruiken naar stillevens” Historisch museum Haarlem Groot Heiligland 47 Haarlemse hofleveranciers Historisch museum Haarlem Groot Heiligland 47 Haarlemse stripdagen – Eric Coolen
25 januari 2014
10 mei 2014
31 mei 2014
9 juni 2014
Tentoonstelling in Paviljoen Welgelegen Dreef 3 Hierna(nog)maals
5 juli 2014 16 juli 2014 19 juli 2014 20 juli 2014
23 juli 2014 30 juli 2014 2 augustus 2014 6 augustus 2014 15 augustus 2014
16 augustus 2014 16 augustus 2014
1 september 2014 6 september 2014
Dreef Antiekmarkt Haarlemmerhout Parksessies Dreef Antiekmarkt Nieuwe Kerk Nieuwe Kerksplein Vakantiekoor Het Bijgeluid Haarlemmerhout Parksessies Haarlemmerhout Parksessies Dreef Antiekmarkt Haarlemmerhout Parksessies Historisch museum Haarlem Groot Heiligland 47 Haarlems vinyl Dreef Antiekmarkt Historisch museum Haarlem Groot Heiligland 47 De Haarlemse tramlijn Carlton Square Hotel Openbare wijkraadvergadering Dreef Antiekmarkt
Bijzonderheden Tot 6 juli 2014
Tot 3 augustus 2014
Tot 7 augustus 2014
Tot 27 juli 2014 Toegang gratis. Werkdagen 9:00 – 17.00 uur Tot 29 augustus 9:00 – 16:30 uur Toegang gratis. 17:00 – 23:00 9:00 – 16:30 uur Toegang gratis. Na afloop collecte. Aanvang: 16:00 uur Toegang gratis. 17:00 – 23:00 Toegang gratis. 17:00 – 23:00 9:00 – 16:30 uur Toegang gratis. 17:00 – 23:00
Tot 1 februari 2015 9:00 – 16:30 uur
Tot 31 december 2014 Aanvang 20:00 uur 9:00 – 16:30 uur
Opgenomen zijn: Evenementen in en rond de wijk Evenementen binnen Haarlem waar wijkbewoners aan deelnemen. Zelf een evenement aanmelden? Stuur een bericht naar de redactie. 1717
www.spaarneduin.nl
Wij zijn u graag van dienst bij de verkoop of aankoop van woningen in Haarlem en omstreken. - Transparante dienstverlening met klanten-intranet - Fantastische fotografie - 360 graden foto’s (virtual tour) - Plattegronden 2D en 3D - Flexibele openingstijden, bezichtigingen op zaterdag - En nog veel meer..... - Maak vrijblijvend een afspraak met ons om de mogelijkheden te bespreken.
Caroline de Wilde, Eric Weijers en Jos Steetskamp
NVM
Gedempte Raamgracht 14 zwart 2011 WJ Haarlem T 023 - 534 09 49 E
[email protected]
1818
Het groen na Bevrijdingspop Het is altijd weer spannend hoe Bevrijdingspop uitpakt voor het Vlooienveld, het Frederikspark, de Dreef en het Florapark. Of het nou ligt aan het mooie weer of de interessante programmering, het was bijzonder druk voor mijn gevoel. Zelfs drukker dan voorgaande jaren, denk ik. Ik ben diverse malen op de dag zelf en ook tijdens het 4 mei concert op het festivalterrein geweest en kon ik nog in voorgaande jaren op de 5e mei op de rand van het Vlooienveld staan voor het paviljoen, nu moest ik voor een rustige plek vlak naast de kramen op de Paviljoenslaan uitwijken. Of daarmee de limiet van 150.000 bezoekers is gehaald? Ik denk van wel. Het festival zelf is naar mijn mening goed geweest als je van die muziek houdt, maar was het ook goed voor het groen? In de opbouw- en afbraakfase heb ik enige keren rondgelopen op de locaties samen met de toezichthouder van Bomenwacht Nederland. Het Vlooienveld werd netjes voorzien van beschermende maatregelen, zoals rijplaten en stambescherming. Op diverse plaatsen zijn de rijplaten overigens te dicht tegen de stamvoet van bomen aangebracht (oh, wat een lastige bomen) en moesten deze gecorrigeerd worden. In het Frederikspark waren veel minder beschermingsmaatregelen getroffen. Foutje? De festivalorganisatie had geen verplichting gekregen om daar ook stambescherming aan te brengen; de rijplaten lagen ook niet overal waar dat nodig was. Zo ontbraken ook de aangekondigde beschermingshekken voor de groenstrook langs de Baan (Gemeente Haarlem toch, let beter op uw zaak!). Gevolg was dan ook dat zwaar transport ongehinderd over de grasvlakten reed en her en der bomen zijn beschadigd. Het is aan het mooie weer te danken dat de grasmat er voor het oog redelijk ongeschonden vanaf is gekomen in het
Groene gras Frederikspark weer volop in gebruik (Foto JD) 1919
Frederikspark. Het is de vraag of het wortelgestel van de bomen weer een forse klap heeft gekregen. In een eerder rapport van de Bomenwacht en uit metingen is termijnschade wel degelijk aan de orde. Ook nog bleek tot onze verrassing dat de batterij toiletvoorzieningen en het podium van de vrede in het Frederikspark waren geplaatst. Normaal staan die op de Dreef. Vanwege de bouwwerkzaamheden was daar geen plaats. Maar dat is eenmalig, zo stelt de gemeente. Het gerucht gaat, dat de Dreef in de toekomst helemaal niet meer mag worden gebruikt voor dat podium en de toiletvoorzieningen. Het is maar een gerucht, dat we serieus nemen; in het overleg van de Adviescommissie met de gemeente heb ik al aangegeven, dat we van een dergelijke uitbreiding in het Frederikspark niet gediend zijn. Genoeg hier over Bevrijdingspop, want binnenkort zal dit festijn geëvalueerd worden met de nieuwe wethouder mevrouw Cora-Yfke Sikkema, bij welke gelegenheid wij onze bevindingen en ideeën zullen spuien. Udo Kluijver
Sluitingsdatum kopij volgende nummer Zet u maandag 1 september a.s. alvast in uw agenda? Dit is de sluitingsdatum voor de kopij van het volgende Wijkkrant Welgelegen nummer. Artikelen, tips, opmerkingen, foto’s enz. kunt u naar
[email protected]
sturen of gewoon bij de redacteuren langsbrengen.
Colofon
De wijkkrant verschijnt 4x per jaar. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties Samenstelling Wijkraad Cora Gravesteijn 023-5320293 voorz. John v.d. Gevel 06-53814144 secr. Jop Sleegers 023-5424256 penn. Overige leden: Margo v. Aarle 023-5320132 Udo Kluijver 023-5310291 Roel Ebbinge 06-41887092 Olav Bijvoet 023-5329979
Secretariaat Wijkraad
Twijnderslaan 51 2012 BH Haarlem Email:
[email protected] Website: www.wijkraad-welgelegen.nl Twitter: @Wijkraad023
Redactie
Belangrijke telefoonnumers: ALARM of SPOED 112 Politie GEEN spoed 0900-8844 Doktersdienst 5453200 Brandweer Regio Kennemerland 5159500 Regionale dierenambulance Alarm 5334323 Info 5319030 Vrijwilligerscentrale 5314862 2020
Annemarie Broek 023-5324504 John van de Gevel 06-53814144 Jan Dekker 06-53376107 Zadelmakerslaan 52 2012 CX Haarlem Email:
[email protected] Website: wijkkrant.wijkraad-welgelegen.nl Twitter: @WijkkrantWelgel Coördinatie bezorging Theo Bergman 023-5313262 Lay-out Jan Dekker Drukwerk Paswerk