Grenzenloos MAGAZINE. het zwitserleven gevoel. zweedse thrillers. milouska meulens. Maar dan in Brazilie... Van Nederlandse emigrante

Grenzenloos MAGAZINE

Grenzenloos.nl

Voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters

NR

12

Ludique le Vert

Wonen in Frankrijk

Jan 2015

het zwitserleven gevoel Maar dan in Brazilie...

zweedse thrillers Van Nederlandse emigrante

milouska meulens Curaçaos getint jeugdjournaal

Uitgeverij

1

Grenzenloos

Welkom

Colofon

Grenzenloos Magazine Gratis online magazine voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters. Verschijnt 12 x per jaar, elke laatste vrijdag van de maand. Een uitgave van Uitgeverij Grenzenloos, een imprint van VanDorp Uitgevers Voor meer informatie of adverteren, kijk op www.grenzenloos.nl

Grenzenloos nummer 12

E

en nieuw jaar, nieuwe kansen, nieuwe uitdagingen. Januari staat altijd bol van de goede voornemens. Een baan in het buitenland zoeken, een tweede huis over de grens of meteen emigreren? Wat brengt dit jaar voor u? In het twaalfde nummer van Grenzenloos Magazine staan weer voldoende verhalen en reportages om inspiratie op te doen voor uw plannen. Laat u deze maand meenemen naar bijvoorbeeld Brazilie, Frankrijk of Italie. Of wat dacht u van zelfvoorzienend leven in Zweden? Uw reacties en tips worden altijd gewaardeerd: [email protected]

of mail naar [email protected]

Grenzenloos Magazine verschijnt 12 x per jaar, elke laatste vrijdag van de maand.

In dit nummer staan bijdragen van:

Heel veel succes met al uw plannen in 2015 gewenst!

Mineke de Vries Ludique le Vert Ernst Daniel Nijboer Stef Smulders

Eric Jan van Dorp - Uitgever/hoofdredacteur Twitter: @ericjanvandorp

Eric Jan van Dorp Coverfoto: Joshua Earl Copyright©2015 VanDorp Uitgevers Op de teksten en foto’s in deze uitgave rust auteursrecht. Niets uit deze uitgave mag worden opgeslagen, gekopieerd of op andere wijze dan ook worden verveelvoudigd en/of verspreid, zonder uitdrukkelijke en schriftelijke toestemming van de uitgever.

2

Inhoudsopgave

4

Nieuws

Zwitserlevengevoel in Brazilie

10

Zweedse thrillers

Ludique - Pech onderweg

20

14

Aanbieding ‘Parisiennes’

Curaçaos getint jeugdjournaal

30

6

Stef Smulders - Winterbanden

24

Nieuws

emigratie naar israel ernorm gestegen in 2014 groot aantal emigranten komt uit frankrijk

I

n 2014 kwamen 26.500 Joodse immigranten naar Israël. Dat is een derde meer dan in 2013 en het hoogste aantal in tien jaar, zo valt op te maken uit cijfers van

het Israëlische ministerie van Immigratie en het Joods Agentschap. Het merendeel van de immigranten, zo’n 7.000, komt uit Frankrijk, het land met zowel de grootste joodse als de grootste moslimgemeenschap in West-Europa. Hetaantal is twee keer zo groot als in 2013. Op de tweede plaats staan immigranten uit het in burgeroorlog verkerende Oekraïne.

gevreesde toestroom oost-europeanen blijft in 2014 uit 66.000 polen, bulgaren en roemenen kwamen naar nederland

D

e verwachte enorme toestroom van OostEuropeanen naar Nederland is in 2014 uitgebleven. Het afgelopen jaar zijn circa 11.000 Roemenen en Bulgaren naar Nederland gekomen om te werken. Sinds 1 januari 2014 hebben zij geen werkvergunning meer nodig in Nederland. Daarnaast verhuisden er in 2014 ook nog eens 57.000 Polen naar Nederland. Polen hebben sinds 2007 geen werkvergunning meer nodig.

4

emigratiebeurs 2015 19e editie 7 en 8 februari Expo Houten

Een wereld aan kansen Wonen Werken Studeren Ondernemen in het buitenland Europa’s grootste EmigratieBeurs is hét trefpunt voor emigranten, expats, studenten, ondernemers, werkzoekenden en andere landverhuizers. Ontdek op de beurs per thema en regio het brede pakket van mogelijkheden, diensten en producten rond Wonen, Werken, Studeren en Ondernemen in het buitenland.

Koop u ticket w € 5,- k met op onz orting e site

Op zoek naar een baan, een woning of een bedrijf in het buitenland, bezoek ruim 150 stands, 80 presentaties en workshops!

De EmigratieBeurs is informeren, oriënteren en zaken doen. 5

www.emigratiebeurs.nl

Brazilië

Zwitserleven-gevoel

in Brazilië...

Met een behoorlijke omweg via Azië zette hij in 2002 voor het eerst voet op Braziliaanse bodem. Twaalf jaar later kijkt hij met trots vanaf de ranch naar zijn paarden en jachthonden op 1.200 meter hoogte in het binnenland.  “Voor het eerst in mijn leven besef ik dat ik eigenlijk gesettled ben”, zegt de Nederlander Ernst Daniel Nijboer (50).

Met een vers journalistiek diploma en een enkeltje Singapore op zak begint hij in 1989 zijn wereldreis, die precies 25 jaar later zal eindigen op een idyllische plek in de bergen buiten Rio de Janeiro. Een trip langs continenten met tal van uitdagingen en baantjes om maar te kunnen blijven reizen; honden trainen voor een rijke artistocratische Chinese familie in Singapore, vrijwilligers-werk voor een leprakliniek van

6

Ernst Daniel Nijboer Moeder Teresa in Calcutta, een boevenrol in een obscure Japanse B-film in Tokyo, boerenknecht op een Canadese boerderij… en dan nog een trans-Atlantische zeilreis van 40 dagen van Brazilië naar Zuid-Afrika.

Pas vanaf 2008 als het BRIC-land echt op het vizier van de buitenlandse investeerder staat, begint het Ernst Daniel ook werk op te leveren. Er worden enorme olie-voorraden ontdekt voor de kust van de deelstaat Rio de Janeiro. Als niet lang daarna het land ook het WK Voetbal 2014 en de Olympische Zomerspelen 2016 krijgt toebedeeld, begint het ook voor zijn communicatiebureau pas echt te lopen. Gunstige economische prognoses en talrijke handelsmissies lokken buitenlandse bedrijven naar het land van de toekomst, waaronder ook menig Nederlands offshorebedrijf zoals Boskalis, Van Oord, die kunnen profiteren van de enorme kansen op de markt van olie en gas.

“Dat ‘Zwitserleven-gevoel’, maar dan op z’n Braziliaans, is mij niet vreemd. Vanzelfsprekend komt het niet allemaal vanzelf aanwaaien, maar ik mag toch wel al een tussenbalans opmaken; Life still treats me well”.  Naast zijn werk als filmmaker journalist houdt hij er ook nog een uit de hand gelopen hobby op na. Samen met zijn Braziliaanse vriendin Lucia runnen ze in de bergen van Rio een landgoed waar ze paarden houden. Hier hebben ze een bescheiden fokprogramma opgezet met de Mangalarga Marchador, een typisch Braziliaans raspaard waarnaar ook buiten de landsgrenzen steeds meer vraag komt en dus exportkansen biedt.

“Het journalistieke werk als correspondent vanuit dit land is geen vetpot, dus moet je er iets naast doen. En eigenlijk had ik het ook wel een beetje gezien na ruim 10 jaar journalistiek in Azie… tijd voor een andere uitdaging. En die kwam met de vraag naar professionele projectvideo’s en reportages over de diverse offshore projecten die Nederlandse bedrijven hier op het Zuid-Amerikaanse continent verrichten.”

Land van de toekomst Ruim voor de economische hausse in Brazilië enkele jaren geleden kwam hij al naar Rio de Janeiro.

7

Brazilië Na de eerste film voor Van Oord in het Braziliaanse Amazone-gebied, kwam alles in een stroomversnelling. “Meer buitenlandse bedrijven vonden me omdat ik hier met geïmporteerde highend camera’s en bediening de vraag beter kon bedienen. Uiteindelijk goedkoper dan een dure crew laten overvliegen vanuit Nederland waarvan bij elke vertraging, inherent aan de offshore, de taximeter blijft lopen. Ik kan nu veel meer m’n creatieve ei kwijt. En die creativiteit laat zich ook vertalen in korte artistieke visuele projecten, al dan niet in opdracht.”

geen heimwee om terug te keren naar Nederland. Natuurlijk vind ik het heerlijk om af en toe nog lekker in de Amsterdamse Jordaan te dwalen als toerist in eigen land. Maar ik herken me niet in het profiel van de ‘Ik Vertrek’-Nederlander.” Rio de Janeiro Na heel wat omzwervingen en verschillende wereldsteden als Bangkok, Calcutta, Jakarta en Buenos Aires, kan hij geen andere plek in de wereld bedenken waar hij zou willen wonen. “Rio de Janeiro voelt nu als eindbestemming. Het klimaat, de natuur, het volk en hun ‘joie-de-vivrelevensstijl’, het appartement aan zee in Ipanema, de ranch en de dieren in de bergen. Het leven lijkt hier minder ‘opgefokt’ als gevolg van financiele druk of prestatiedrang, zoals ik het in de VS of Europa zie. Maar diezelfde levensinstelling van de Braziliaan kent ook best wel z’n schaduwkant, hoor. Af en toe

Ik Vertrek-Nederlander “Ik ben niet in Brazilië terechtgekomen vanuit een romantische zucht of vanwege een frustratie om Nederland te ontsnappen. Officieel ben ik ook niet geëmigreerd. Mijn paspoort is nog altijd een Nederlandse. Maar vooralsnog leeft bij mij

8

Ernst Daniel Nijboer word je hier gek van de traagheid en inefficiëntie waarmee dingen hier lopen. Eén van de dingen die ik heb geleerd is ‘geduld’ te hebben en vertrouwen dat het dan toch goed komt. Daarbij rijst bij mij ook de vraag of ik in Nederland evenveel werk zou hebben als hier in Brazilië. Ondanks de economische dip die zich inzette na de recente verkiezingen in oktober, en door de vele corruptie-schandalen bij de Braziliaanse oliemaatschappij Petrobras, lijkt de offshore industrie daar nog niet onder te lijden. En ik dus ook niet. Zolang er olie uit de oceaanbodem blijft komen, hoef ik niet stil te zitten. Daarbij ben ik in mijn werk niet afhankelijk van de lokale Braziliaanse markt. Ik produceer vooral voor buitenlandse opdrachtgevers, die hier gevestigd zijn of willen komen.” Kaapstad Als er dan toch om één of andere reden een alternatief zou moeten komen voor Brazilië, dan moet Ernst Daniel bekennen dat het ZuidAfrikaanse Kaapstad boven aan zijn lijst prijkt. “Vorig jaar maakte ik voor een documentaire een trans-Atlantische oversteek van ruim 40 dagen op de oude Hollandse driemaster ‘De Oosterschelde’ van Brazilië naar Zuid-Afrika. In veel opzichten een onvergetelijke ervaring. Veertig dagen op zee, alleen maar water aan de horizon, storm met windkracht 10, waarbij ik zowat alle hoeken van mijn kajuit heb gezien. Maar voor geen goud had ik het willen missen.”

deel van Zuid-Afrika. Ik ben natuurlijk wel verwend in Brazilië wat betreft natuur, maar Zuid-Afrika was indrukwekkend. Een prachtig land met een kleurrijk volk. Mocht ik het dan ooit toch weer op m’n heupen krijgen, dan zou Kaapstad een prima alternatief zijn”.

Mijn eerste bezoek aan Kaapstad was een verademing. Niet alleen om na ruim een maand weer land onder je voeten te voelen, maar vooral de natuur en de adembenemende landschappen in dit

Tekst en foto’s: Ernst Daniel Nijboer https://www.facebook.com/daniel.nijboer

9

Zweedse thrillers van nederlandse emigrante 10

Lineke Breukel Het klinkt als een fraai sprookje. Lineke Breukel verruilt met man en zoon het gejaagde leven in de Randstad voor een een romantische huisje in een bosgebied in Småland en begint een nieuw leven als boekenschrijfster. De behoefte aan een vrijer bestaan en de wens om zoveel mogelijk zelfvoorzienend te leven spelen de belangrijke rol voor Lineke Breukel wanneer ze met haar gezin in 2012 naar Zweden vertrekt. Een jaar later al verschijnt haar eerste boek ‘Zweedse buren’ waarin ze haar emigratieverhaal optekent. Een stukje uit het boek: “Inmiddels hebben we een mate van onafhankelijkheid bereikt die voor ons in Nederland niet mogelijk was. We hebben bijvoorbeeld het streven om uiteindelijk al onze eigen energie op te wekken. Omdat we geen miljonairs zijn, zullen we dat moeten bereiken met hard werken en inventiviteit, maar dat is het leukste deel van ons avontuur. We werken fanatiek aan allerlei projecten zoals het aansluiten van tweedehands aangeschafte regentonnen aan ons toilet om het doorspoelen met drinkwater te beperken en het bouwen van een windmolen van allerlei recyclemateriaal. Niet alles gaat altijd vlekkeloos. Windmolen nummer één bijvoorbeeld (gemaakt van twee halve regentonnen) draaide prachtig totdat we er een dynamo op aansloten. Windmolen nummer twee (gemaakt van oude stukken regengoot) werkte zelfs met dynamo prima totdat een windvlaag hem van het dak joeg en nummer drie (een uit hout geveilde propeller) bleef in een waslijn steken en verdween

daardoor helaas niet repareerbaar ook de prullenbak in. Wordt vervolgd zullen we maar zeggen, want we houden niet op. Het is gewoon te leuk om weer opnieuw te beginnen met ontwerpen en knutselen, grote kinderen die we zijn.”

11

Vluchtspel gedwongen om te rennen voor haar leven en verandert door de gebeurtenissen van een onzeker persoon in een zelfredzame vrouw die moet vechten voor haar leven. In dit spannende scenario staat overleven centraal. Niet alleen fysiek - door de bloedstollende mensenjacht - maar ook door de heftige emoties die nicole en de verschillende andere personen in deze meeslepende thriller moeten ondergaan.

Thrillers De rust van het leven op het Zweedse platteland inspireert Lineke om na haar eerste boek door te gaan met schrijven. Ze trekt de stoute schoenen aan en schrijft in een schier onmogelijk tempo ‘Vluchtspel’, een complete thriller trilogie. Het eerste deel (Broederschap van de Jacht) speelt voor een deel in Zweden en is in afgelopen december uitgekomen. En met succes, want het verhaal wordt door lezers op Facebook als meeslepend en uitermate spannend bestempeld.

Deel twee en drie van de trilogie komen de komende maanden uit. De manuscripten zijn reeds kant en klaar. En wie denkt dat Lineke na vier boeken in twee jaar nu voorlopig wel even klaar is met schrijven, heeft het mis. Schrijven is verslavend, aldus de Nederlandse emigrante, zeker nu ze in Smaland de rust en inspiratie gevonden heeft zullen daarom in de loop van het jaar nog meer titels van de hand van Lineke uitkomen..

Nicole is een Haagse studente psychologie die door haar oude schoolvriend Ruud wordt uitgenodigd om mee te doen met een survivaltocht in de Ardennen. De jonge vrouw gaat hier graag op in. Ze wil losbreken uit haar eenzame leven en hoopt stiekem op een relatie met Ruud. De tocht blijkt echter een excuus te zijn voor een illegale jachtpartij waarbij zij als ultieme prooi wordt gezien. Nicole wordt tijdens het Vluchtspel

VLUCHTSPEL

Broederschap van de Jacht Lineke Breukel O.a. te koop via Bol.com en Emigratieboek.nl

12

de kanselier

Onbekend Spanje

Nomade voor het vaderland

“In de buitenlandse dienst was het nooit saai, verre van dat,” zegt de schrijver. En al helemaal niet als er ook nog eens een moord plaatsvindt, voegt de verteller daar aan toe. Ronald Aarsen beschrijft gebeurtenissen in de diplomatieke dienst die hij typeert als een nomadische tocht van 40 jaar. Soms hilarisch maar vaak ook met een ernstige ondertoon, als hij geplaatst wordt in ontwikkelingslanden. Aan elk van zijn hoofdstukken voegt hij een gedicht toe, waarin hij zijn gemoedstoestand belicht bij een gebeurtenis die hem raakt. Niet alleen wordt het leven en werken op Nederlandse ambassades in onder andere Duitsland, Indonesië en Kenya beschreven, ook komen diverse misstanden en regelrechte corruptie aan bod. Tussendoor zijn hoofdstukken opgenomen geschreven vanuit het perspectief van voormalige collega’s, die de gebeurtenissen vanuit een andere hoek belichten. En ja, ook die van de moordenaar in Jakarta die uiteindelijk in Kenya wordt ontmaskerd. Over de auteur: Ronald A.R. Aarsen (1940) was vanaf 1967 werkzaam op het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Later plaatsvervangend kanselier en Financial controller op diverse ambassades voornamelijk in Afrika. Hij is sinds 2000 gepensioneerd en woonachtig in Colmschate.

de kanselier Ronald A.R. Aarsen Nu overal verkrijgbaar

13

Wonen in Frankrijk

Ludique pech onderweg

udique is het pseudoniem van een ouddocent die na zijn pesionering samen met zijn vrouw Maria (Lief) emigreerde naar Zuidwest-Frankrijk. Het tweetal woont en ‘werkt’ in en rond hun oude boerderij op het Franse platteland. Ludique is een begenadigd verteller/schrijver die anderen laat meegenieten van zijn dagelijkse belevenissen.

L

“Mijn moeder?!” siste Lief als een gealarmeerde kat op oorlogspad en griste venijnig de telefoon uit mijn handen. U moet weten dat bloedverwantschap niet in alle gevallen een levenslange garantie is voor hartelijke verstandhoudingen en innige contacten. Leef u even in. Het gesprek nam een sterk onderkoelde aanvang maar het klaarde, tot mijn stomme verbazing, gaandeweg zienderogen op. Het werd

“Je moeder”, waarschuwde ik met gedempte stem en hield de telefoon voor Lief d’r neus. Ze trok een gezicht alsof er een zichzelf prostituerend callcenter met een aanbod van foeilelijke plastic kozijnen aan de lijn hing.

bijkans geanimeerd en hartelijk. Ongehoord! “Nou mam, dan kom ik over drie weekjes bij jullie, leuk! Doe pa de groetjes!” kwetterde Lief drie kwartier later afrondend en beëindigde aldus het gesprek.

14

Ludique “Ik ga naar een straatreünie!” verklaarde Lief met blosjes op de wangen van opwinding en toetste driftig een volgend nummer in. “Ik bel meteen Pieter en Christa om te vragen of ik met hen mee naar Nederland kan rijden en Rolf en Janny of ik daarna met hen weer mee terug naar Frankrijk kan. Je kunt trouwens, las ik ergens, tegenwoordig ook met het vliegtuig vanaf Brive naar Maastricht, dan moet Jeroen me daar maar ‘even’ komen ophalen. Of ik plaats een oproep op Nederlanders.fr voor een lift heen en terug. Haal jij mijn koffer even uit de caravan, schat? Die grote blauwe. Wat moet ik allemaal meenemen? Het is natuurlijk weer retekoud daar in Nederland. Waar zijn mijn grijze laarsjes? Ik had toch ook zo’n blauw sjaaltje? Oh ja, jij moet zolang ook maar even een mobieltje hebben. Ik ga dadelijk maar alvast inpakken. Moet ik nog iets voor je meenemen uit Nederland? Pijpenragers? Dat boek over het Franse chanson? Hoogbejaarde boerenbrokkelkaas, een spatbord voor de Quatrelle, bretellen, een torenuurwerk? Oh ja, en je moet, als ik weg ben, Laurent bellen, langs de Trésor Public in Lubersac gaan en vooral niet vergeten om......” “Waar logeer je?” onderbrak ik deze niet aflatende woordendiarree. “Uh?” sputterde Lief een moment geheel uit het veld geslagen. “Je moet Trabantje maar even bellen, dunkt me”, stelde ik voor. Dat moet ik misschien eerst even aan de lieve lezers uitleggen. Trabantje is onze dochter. Althans, zo noem ik haar altijd. Trabantje. Gewoon omdat het onwaarschijnlijk veel sputtert en pruttelt en je er niettemin heel ver mee kunt komen. Mijn oogappeltje. Dan weet u dat.

“Ik heb mijn rijbewijs nog niet terug!”, riep Lief ineens. “We moeten onmiddellijk naar de prefectuur in Brive.” “Wellicht is het handiger als je ze eerst even belt?” stelde ik voorzichtig voor. Enfin, Lief draafde en galoppeerde vervolgens gedurende drie weken verhit rond. Van hot naar her. Druk bedrijvig in de weer met bellen, organiseren, regelen, afspreken en het voortdurend in-, uit- en vervolgens weer inpakken van kasten, laden, tassen en koffers. Ze vulde stoelen, tafels en kamers met bergen spullen die mee moesten of eventueel mee zouden kunnen. Of juist niet. En bij nader inzien toch ook weer wel. Maar misschien ook eigenlijk toch beter niet. Of wel. Stoom uit d’r oren. De logistiek liep op rolletjes. “Heb je nu alles klaargezet?” vroeg ik op de dag van haar vertrek. “Dan jank ik die hele zooi alvast de bus in.” We zouden om half vier bij Pieter en Christa zijn die om uiterlijk vier uur die middag naar Nederland wilden vertrekken. Om half vier rolden we bij hen het erf op. Ze stonden ons buiten al op te wachten en Lief zwaaide,

15

Wonen in Frankrijk

vanachter de voorruit al enthousiast en uitbundig naar onze dierbare vrienden. Ik stopte. “Waar is mijn tas?” krijste Lief ineens paniekerig om zich heen spiedend en graaiend, terwijl ik net wilde uitstappen. “Geen idee”, mompelde ik schouderophalend. Ik weet niets van damestassen en wil dat graag zo houden. “We moeten terug, ik ben mijn tas vergeten!” gilde Lief vanuit de cabine richting Pieter en Christa die ons vervolgens met gierende banden en in een stofwolk van zand en opspattend grind in vliegende vaart hun vallei ook meteen weer zagen uitracen. Ze bleven stomverbaasd achter.

Richting autoroute. Bestemming Nederland. Groningen. En ik? Ik sloeg linksaf. Met een lege bus en een leeg gevoel. Richting huis. Een leeg huis. “Ain’t no sunshine when she’s gone....,” neuriede ik zachtjes voor me uit. Ik reed twee keer verkeerd. Zonder mijn Lief ben ik altijd een poosje de weg kwijt. Ik miste een paar afslagen. Ik was van slag. Ik kom er rond voor uit. Die avond vergat ik te eten. De echtelijke sponde was ijs en ijskoud en ik inviteerde de beide honden en alle vijf katten om die kille, eenzame nacht het bed met mij te delen. Ze waren opmerkelijk content. Lekker warm.

Het was vijf uur toen Pieter en Christa met mijn allerliefste Lief aan boord rechtsaf sloegen.

Ik had mij voorgenomen die ene week te vullen met piano spelen, schilderen en schrijven. Nieuwe columns en een reeks hoofdstukken voor mijn boek. Maar ik deed niets, helemaal niets. Zelfs de bakker die immer luid en langdurig claxonerend op de petite route zijn aankomst aankondigt, had ik gehoord noch gezien. De man kwam met een pain onder de arm geklemd angstvallig het huis binnengeslopen teneinde te bezien of ik nog wel in leven was. Hij trof mij afwezig peinzend en een vredig pijpje puffend, als een demente garnaal met Alzheimer, op een wrak stoeltje voor het venster aan. Enkel de geraniums ontbraken in dit plaatje.

16

Ludique

Gelukkig hadden onze dierbare vrinden Marga en Cobus, die mijn penibele positie haarfijn aanvoelden, mij preventief uitgenodigd voor de woensdagmiddag. Marga offerde gracieus haar hemelse spijzen en inspirerende dranken. Cobus, met dat heerlijke West-Friese idioom, verheugde mij met een erfstuk dat door mij onderzocht en gerestaureerd diende te worden. Een ogenschijnlijk terminale Friese Staartklok. Ondingen, dat wel, maar ze herbergen het uurwerk van de veel oudere stoelklok. En daar knap ik dan weer reuze van op. Het tikte niet, maar het klikte wel. Hopla, de bus in. Die middag had me energie gegeven. Donderdag en vrijdag vlogen de vonken er vanaf. Zo kapte ik zwaaiend met een loeiende kettingzaag enkele tientallen meters van de houtwal tot op aanrechthoogte. Ik kapte, snoeide, zaagde en stapelde dat het een lieve lust was. Lief zou trots op me zijn. Zaterdagochtend realiseerde ik me ineens dat Lief weldra weer thuis zou komen. Het huishouden was intussen geheel tot stilstand gekomen. Er stond een afwas tot aan het plafond en ik heb de geheel verstikte stofzuiger drie keer van hele balen en kluwen honden- en kattenharen moeten ontdoen. Er had met gemak een behoorlijk vloerkleed van kunnen worden geknoopt. Na uren had ik het huis cosmetisch op orde. Ik zat met een stapel tijdschriften, een glaasje wijn, een vriendelijk pijpje en de beide honden aan mijn voeten, op een stoeltje in het veelbelovende zonnetje. Heerlijk!

met champoepel, entrecotes, likeuren, oesters, mosselen, aardappelen, koekjes, tissues, water, drop, brood , stroopwafels, kletskoppen, kazen, vleeswaren, petroleum, gastank, chocolade, nougat en gedroogde varkensoren voor de honden. Groenten vergeten. Bij thuiskomst belde Lief. Ze was inmiddels bij Rolf en Janny aangekomen. Lief was moe maar voldaan. Ze had dagenlang feest gevierd en Trabantje, kleindochter en schoonzoon doodgeknuffeld. Haar hoogbejaarde ouders gezien en zich gerealiseerd dat ze haar zo zeer geliefde, hoogst dierbare vader, mogelijk nu voor het laatst zou kunnen hebben gezien. Gelukkig heeft ze haar Renaultje-4. Dat symboliseert haar vader. Lief in d’r Quatrelle is Lief samen met haar vader. Zo zit dat. “We vertrekken vanmiddag om vijf uur naar Frankrijk, lieverd. Ik stuur je onderweg wel wat sms’jes. Dan weet je waar we zijn”, kondigde Lief aan. “Tot morgen, schat!” Om vijf uur in de middag vertrekken betekent om vijf uur de volgende ochtend aankomen, calculeerde ik. Zo’n twaalfhonderd kilometer. Twaalf uur ‘en route’. Ik moest de wekker maar eens gaan zetten en greep daartoe het mobieltje. Dergelijke instelling- en op die vervloekte multifunctionele telefoons gaan bij mij immer gepaard met vloeken en tieren en de welhaast onbedwingbare aandrang om het monster terstond in de houtkachel te cremeren of met een bijl te lijf te gaan. U voelt wel, ik heb er weinig affiniteit mee. Maar het lukte me zomaar ineens. Half vier!

Zondagochtend. Boodschappen! Er was niets meer in huis. Met zwaailicht en sirene naar de Super-U en deze nering in rap tempo van wijn ontdaan. Dat in de eerste plaats. Aangevuld

Om half vier in de ochtend zat ik al fris en fruitig in de séjour. Gewassen, geschoren en gestreken. Spijkerbroek, zwart overhemmetje, feestelijk rode bretellen, zwart vestje en aldus geheel gereed

17

Wonen in Frankrijk voor het aanstaande defilé rond het aantreden van mijn eigen Hare Majesteit. Geloof me, de complete Oranjevereniging in feesttenue ziet er soberder uit. Om vijf uur belde Lief. Ik nam verheugd op en schalde: “Hallo liefste Lief! Waar zijn jullie? Bij Limoges? Ik heb de paarden al ingespannen en de ketels op stoom gebracht. Waar kan ik je oppikken?”

Het bleef een moment stil aan de andere kant. Moe, dacht ik nog. “We zijn onder Parijs, richting Orléans”, piepte Lief benepen. “Richting Orleans?! Het is vijf uur geweest en ik zit al vanaf half vier vannacht te wachten!” “Ach gut, lieverd. Nou ga dan maar weer lekker naar bedje want het duurt nog wel even.” “Orleans?!” tetterde ik nogmaals. “We hebben pech met de auto”, verklaarde Lief voorzichtig. “Bij Sint Job in ’t Goor al. In België. Het stuur begonnen te trillen als een kromme

18

staafmixer en er klonk een onheilspellend gerammel in het vooronder. We dachten een lekke band te hebben. De technische broer van Rolf had nog wel een reservewiel voor de aanhanger meegegeven, maar die bleek veel te groot. Daarbij nog een potkrikje en die bleek veel te klein. Voor Dinky Toys denk ik. We hebben de ANWB gebeld. En dat werd een Belgisch/Babylonische spraakverwarring. Ze dachten dat de auto van Janny kapot was. Maar die staat op de aanhanger, de autoambulance”, vervolgde Lief. “In Belgie al met pech aan de kant van de weg?” onderbrak ik Lief. “Waarom heb je me dan niet eerder gebeld?” “Je zou je dan toch maar ongerust hebben gemaakt en de hele nacht niet hebben geslapen”, zei Lief en dat klopt natuurlijk. Ik zou ze pardoes tegemoet zijn gereden. “Nou, wat mankeerde er nou aan?” vroeg ik. “Die ANWB meneer heeft eerst de auto van Janny gecontroleerd, die notabene op de aanhanger stond, en ons verzekerd dat daar niets aan mankeerde. Briljant niet? Echt Belgisch. Je moet er maar op komen. Daarna heeft ie de trekkende bus van Rolf en de aanhangende autoambulance nagekeken. Hij zei: “Awel meneertje en madammekes, er scheelt wellicht een loodje aan een van de wielekes en dat geeft onbalans en vibraties in uwen stuurwielke. Een weinig spelen met uwen gaspedaalke en kalmpjes aan doen, dan geraakt ge vanzelf op uwen bestemming, nietwaar? En allez hè, de Belgische wegen, meneertje, zijn ook niet gans gelijk aan die van den Ollanders. Ik wens u een goeden reis verder!”

Ludique “En toen?” vroeg ik. “Zijn we maar weer doorgereden. Tot Parijs ging het redelijk goed, maar nu rammelt en trilt alles weer. We kunnen niet sneller dan zestig of zeventig kilometer per uur.”

Wie van Frankrijk en het Franse leven houdt of wie overweegt om zelf een huis in Frankrijk aan te schaffen, is ‘Hilarisch Frankrijk’ absolute verplichte leeskost.

Om half elf pikte ik even voorbij afslag 42 vanaf Air Corrèze langs de A20 de traag voorbij sjokkende karavaan op en ging achter hen rijden. We hadden even gezwaaid. De hele mobiele circusattractie slingerde wel wat en mijn teller gaf een snelheid die varieerde van zestig tot soms iets boven de zeventig kilometer per uur. We waren slakken. Kolossale vrachtwagencombinaties zwiepten met hoge snelheid vervaarlijk slingerend om ons heen. Sommige gingen op het allerlaatste moment alsnog pal achter ons vol in de remmen. Personenauto’s vlogen ons voorbij. Het was warempel gevaarlijk, griezelig en spannend. Het leek uren te duren voor de laatste afslag naar de eindbestemming in zich kwam. Ter plaatse. Eindelijk! We stapten allen tegelijk uit. Rolf, die ons zo dierbare, reusachtige en immer vrolijke en joviale tuinkabouter, hield nog steeds zijn beide armen en handen in de krampachtige houding waarmee hij uren achtereen het stuur had vastgeknepen om de mobiele eenheid op de weg te houden. “Goede reis gehad?” vroeg ik jolig om er weer wat humor in te brengen. Ik ben ontzettend grappig, moet u weten.

Hilarisch Frankrijk Hoe wij vertrokken Ludique le Vert UItgeverij Grenzenloos ISBN 9789461851024 Prijs € 16,95

Lief is weer thuis. We zijn weer samen. Genieten! Alleen de beide honden en het kwintet katten heeft enorm de pest in. Ze moeten allemaal weer terug in hun eigen mandjes.

O.a. te koop bij: Bol.com en Emigratieboek.nl

19

grenzenloos actie emigratieboek.nl Parisisennes herken je aan hun benen met 5,- euro korting! Met Parisiennes herken je aan hun benen lanceert En Route hoofdredacteur Andy Arnts opnieuw een prachtige verzameling verhalen, die niet alleen zijn liefde voor Frankrijk en Parijs kenmerken, maar vooral getuigen van zijn rijke fantasie, aanstekelijke humor en buitengewone verteltalent. De bundel is bovendien verfraaid met schitterende zwartwit foto’s van de bekende fotograaf Ferry van der Vliet. Als speciale aanbieding voor Grenzenloos lezers geeft Emigratieboek.nl nu maar liefst 5 euro korting op deze prachtige bundel!

Ga naar Emigratieboek.nl en geef bij het afrekenen de code 6792011 in. U betaalt dan slechts €11,95 ipv €16,95. Uiteraard verstuurd Emigratieboek.nl ook naar het buitenland.

“Heb net het nieuwe boek van Andy Arnts (Parisiennes herken je aan hun benen) in een keer uitgelezen. Een aanrader voor elke Parijs en Frankrijkliefhebber!” - Femke Wolthuis (NOS Journaal) www.emigratieboek.nl

11 20

Toekomst & Tapas EEN EIGEN RESTAURANT AAN DE ZONNIGE COSTA

Robert en Ariane zijn net dertig als zij hun internetbedrijf in Nederland verkopen. Tegen alle verwachtingen in investeren ze hun geld in een Bagles & Salads restaurant in Nerja, Andalusia. In het boek Toekomst & Tapas beschrijft Ariane op meeslepende wijze het avontuur dat volgt. Een absolute must-read voor iedereen met interesse in wonen en/of ondernemen in Spanje. Toekomst & Tapas Ariane van Wijk isbn 978 94 61851 000 Uitgeverij Grenzenloos Te bestellen o.a. via Bol.com Amazon.es Emigratieboek.nl w w w. e m i g r at i e b o e k . n l

w w w. g re n z e n l o o s . n l

oom

VERZEKERINGEN RINGEN

Hollandse zekerheid tijdens uw buitenlands avontuur! Kijk op www.oomverzekeringen.nl of bel +31(0)70 353 21 00.

OOM Verzekeringen

21

ziektekosten | SOS | reis | ongevallen | inboedel aansprakelijkheid | rechtsbijstand | annulering

Grenzenloos uitzicht Foto: R. Reichelt

22

23

Curaçao

dit was het voor nu morgen zijn we er weer A

lle kinderen in Nederland kennen haar. Want al dertien jaar brengt de Curaçaose presentatrice Milouska Meulens het nieuws met kinderen en voor kinderen. Korte tijd werkte ze voor de Curaçaose televisie en krant, maar nu zit ze honkvast bij het Jeugdjournaal van de NOS. “Elke dag gebeurt er van alles, dus ook elke dag is er weer een nieuw Jeugdjournaal. Dat geeft een prettige zekerheid.”

om te praten om vervolgens aan haar reportages voor de uitzending van die avond te beginnen. De planning is strak, want om vier uur moet alles af zijn en moet ze klaar zitten om geschminkt te worden om vervolgens een van de teasers op te nemen. Toch is er geen spoor van stress, noch bij Milouska noch op de gangen in het immense gebouw van de NOS op het Media Park in Hilversum, alhoewel het achter de (computer)schermen wel anders moet zijn. Op de dagen dat zij de avonduitzending presenteert, begint Milouska’s dag om half elf met de redactievergadering. “Ieder heeft dan onderwerpen uit het nieuws geselecteerd die hij

Net uit de dagelijkse redactievergadering die van half elf tot elf uur duurt, heeft ze even tijd

24

Milouska Meulens

of zij belangrijk vindt voor de uitzending. We overleggen en kiezen de items voor die dag.” In elk geval staat vandaag de typhoon in China op de agenda. “We verdelen de taken en ieder gaat aan het werk, nabellen, schrijven, beeldmateriaal zoeken en monteren. Naast het presenteren van het nieuws doe ik ook de andere dingen die gebeuren op een nieuwsredactie. En als verslaggever maak ik eigen reportages.” Van half vijf tot zes uur neemt ze met de eindredacteur alle teksten door, eet dan snel wat om om klokslag 18.25 uur klaar te staan in de studio waar om 18.45 uur de opname van de uitzending start.

als eerste weet. Ik had dat als kind al,” zegt ze lachend. “En jij beslist wat er van al het nieuws naar buiten gaat. Ik voel me daarin verantwoordelijk voor de doelgroep, het Jeugdjournaal is hun venster op de wereld. Er is in Nederland geen ander dagelijks nieuwsprogramma voor kinderen.” Er zijn geen taboes, geen onderwerpen die niet behandeld worden. “Dat kun je je niet veroorloven, kinderen komen op allerlei manieren bij het nieuws, ze horen en zien alles wat zich afspeelt, via welk kanaal dan ook, of gewoon op hun telefoon. Ik zie het als onze taak het nieuws te duiden, het voor ze in een kader te plaatsen.” Kinderen de hoofdrol Nieuws aan kinderen brengen, vraagt een bepaalde manier van kijken. Maar dat maakt het werk niet anders dan wat andere journalisten doen, vindt Meulens. “Je richt je altijd op je doelgroep, of het nu lezers van het Financieel Dagblad, de Telegraaf of kinderen zijn. Wel zijn we voorzichtig, bij een onderwerp als de oorlog in Syrië laten we geen dode lichamen zien. Dat dient geen enkel doel, integendeel, je schiet juist je doel voorbij. Om onderwerpen goed te brengen moet je informatie doseren en beelden aanpassen. Anders blijft alleen het beeld op het netvlies gebrand maar gaat de inhoud volledig verloren.” Het gaat erom kinderen inzicht te geven, wat betekent dat er steeds afwegingen worden gemaakt, in beeldkeuze, in inhoud. “Ik heb het meest met onderwerpen waarbij kinderen de hoofdrol spelen, en die voor hen aansprekend zijn. Zo hadden we gisteren een item over het meisje Kyara dat naar Afrika was geweest om daarmee geld op te halen voor een goed doel.” Daarnaast kijkt de redactie naar de

Venster op de wereld Het Jeugdjournaal duurt tien minuten en op schooldagen is er ook in de ochtend een journaal van vijf minuten. “Dat is soms echt stressen, we beginnen om zes uur, volgen hetzelfde schema als overdag, maar hebben nu tweeënhalf uur om reportages te maken en een uitzending neer te zetten. Toch vind ik dat heerlijk. We werken met een klein clubje van drie collega’s, nog in het donker. Voor je gevoel ben je helemaal afgesloten van de wereld, maar je zit juist ook te midden van alles in de wereld.” Voor het ochtendprogramma kiezen ze uit het nieuws dat de vorige avond vanaf een uur of negen is gebeurd. “Je gaat er vanuit dat sommige kinderen misschien het NOS-journaal van acht uur nog kijken; wat daarna gebeurt tot de volgende morgen zes uur, daaruit kiezen we. Soms lastig, er kan veel gebeurd zijn, maar soms is er ook vrijwel niks, dan is het echt bij elkaar schrapen van onderwerpen. Het leuke van ochtenddiensten vind ik dat je alles

25

Curaçao agenda, zo is het vandaag de ‘dag van de leraar’. “We kijken of er een leuk aanknopingspunt is, of we er iets bijzonders van kunnen maken. Maar we kunnen we er ook voor kiezen het een jaar niet te doen. We vragen ons elke dag opnieuw af: wat wil je deze dag niet gemist hebben van het nieuws, wat moet je als kind vandaag echt hebben meegekregen?”

Brionschool nog goed herinneren, met meneer Jansen die een paar jaar geleden minister van Onderwijs was. Pas later realiseerde ik me dat het wel een roerige jeugd was, maar toen was het zoals het was.” Haar Curaçaose ouders - met beiden Indiaans bloed - kozen definitief voor Nederland toen Milouska tien was. “Ze spraken net zo lang Nederlands met ons tot we het echt onder de knie hadden, daarna schakelden zij weer over op Papiaments, de taal die ik nu nog steeds spreek met mijn moeder en soms met mijn broers of zus, als we willen roddelen,” lacht ze. Milouska’s vader ging 27 jaar geleden alweer terug omdat hij de warmte op alle fronten miste en recent vertrok ook haar moeder. “Dat heeft me heel erg verdrietig gemaakt. Ze hebben ons hier heengebracht en zijn zelf vertrokken.” Milouska mist haar moeder ook in het doorgeven van de Antilliaanse tradities aan haar eigen kinderen. Hoe dan ook gaat ze elk jaar terug om haar kinderen hun rootste laten voelen.

Vergeten Meulens woont nu bijna dertig jaar in Nederland. En ondanks dat ze zich de Nederlandse cultuur heeft eigengemaakt, gaat er geen dag voorbij dat ze niet aan Curaçao, haar geboortegrond denkt. “Hoe Nederlands ik eigenlijk ben, bedacht ik me vanmorgen nog toen ik - nadat ik wentelteefjes had gemaakt als ontbijt - met mijn kinderen naar school fietste, een zak appels aan het stuur voor de appelmoes-kookles.” Naast Nederlander blijft ze zich Curaçaoënaar voelen. “Ook al weet ik dat sommigen me zien als makamba pretu; mensen zijn bang dat ik vergeten ben waar ik vandaan kom. Maar ik voel me een van hen. Ik ben diep geraakt als de Antillen of Antillianen in het nieuws zijn, zeker als het negatief is. Maar ik ben ook apetrots als mensen succes hebben, dat roep ik dan overal rond.” Ze groeide op in de wijk Koraal Specht. Vanaf haar vierde tot haar tiende woonde het gezin afwisselend in Nederland en Curaçao. “Mijn ouders konden maar niet beslissen waar wij het beste af waren, we verhuisden steeds opnieuw. Ik heb in zoveel plaatsen gewoond in Nederland, Almere, Zwolle, Emmen, Leeuwarden. Op Curaçao keerden we soms naar ons oude huis terug, maar ik woonde met mijn broers en zus ook geregeld bij oma. Ik kan me de

Zoeken waar je hoort Na haar studie Journalistiek in Utrecht ging ze terug naar Curaçao, om uit te vinden waar ze hoorde. “Ik werkte ’s ochtends voor Beurs- en Nieuwsberichten en ‘s middags met Alex Alberto voor TeleCuraçao aan het programma Nederland Mozaïek, het eerste Nederlandstalige magazine. Er bleek behoefte aan Nederlandstalig eilandnieuws. “We hebben het samen opgezet, vanaf de scratch. Ik deed van alles, de interviews en montage. Het was een seizoen wekelijks op tv; 45 minuten over van alles wat op het eiland gebeurde.” Op Curaçao deed ze ook research en interviews voor het Nederlandse nieuwsprogramma

26

Milouska Meulens

Zembla, dat toen de Antillenroute opnam. Vooral aan dit jaar werken op Curaçao hield ze vele vrienden en connecties over. Toch besloot Meulens na dat jaar terug naar Nederland te gaan. “Als je kind bent, is het eiland veilig en geborgen, maar als jong volwassene was het mijn plek niet meer, wilde ik die gecontroleerdheid niet. Als kind was dat juist prettig, ik kon alleen op straat zwerven want iedereen kende je, iedereen was je tante en oom. It takes an island to raise a kid, dat was echt van toepassing.” Toch blijft een deel van je altijd daar, is ook de ervaring van Meulens. “Er kwam bij dat ik er een vriendje had dus snotterend op Hato stond.” Terug in Nederland haalde ze de banden met Zembla aan, werkte korte tijd als redacteur voor het modellenprogramma V-models van Veronica en kwam vanaf 2000 in dienst van de NOS, eerst als redacteur, later ook als presentatrice.

Kinderjournaal op Curaçao “Het zou prachtig zijn als op Curaçao een gelijksoortig programma als het Jeugdjournaal van de grond kwam”, zegt Meulens. In veel landen is een dergelijk format ontwikkeld, zo loopt in Suriname de Tien minuten al jarenlang erg goed. Het heeft echter ook te maken met de mondigheid van kinderen, aldus Meulens. “Ze moeten op televisie hun mening durven geven. Een programma als dit staat of valt met kinderen die ergens wat van vinden. Als volwassene moet je hun mening willen weten en er vervolgens wat mee willen doen. Je moet letterlijk bereid zijn door de knieën te gaan. Het is wezenlijk dat je het van binnenuit wilt en je best doet het nieuws op hun niveau te vertellen.” Dat de kinderen zelf hun mening wel willen geven, bleek recent uit de Unicefrapporten.

27

Curaçao

Maar ondanks dat de kinderen willen en er veel ambitieuze volwassenen zijn met goede bedoelingen, is het tot op heden niet gelukt. Mevrouw van het nieuws Zowel in Nederland als op Curaçao zullen er weinig mensen zijn die me niet kennen, denkt Meulens zelf. “Daar heb je die mevrouw van het nieuws, hoor je geregeld fluisteren. Daarbij komt, mijn kinderen zijn ook nog klein, dus ik loop ook op woensdag- of zaterdagmiddag en in de schoolvakanties in dierentuinen. Het is nu nog erger geworden omdat mijn nieuwe partner ook bij het Jeugdjournaal werkt, ja dan heb je helemaal bekijks.” Toch kun je kinderen die een handtekening willen goed uitleggen dat je nu zelf op vakantie bent of even met je eigen kinderen wilt spelen, vindt Meulens. Soms is het lastig als je herkend wordt: “Je voelt je onhandig als je even gauw met je joggingbroek door de supermarkt loopt of in je bikini in een pretpark staat en mensen naar je wijzen.” Vanwege het feit dat ze al zo lang presenteert, hebben heel wat generaties haar meegemaakt, zowel als ouder of als de opgeschoten kinderen van nu. Maar ook ouderen blijken graag naar het Jeugdjournaal te kijken. Haar bekendheid groeide ook toen ze de mol was in het tv-programma Wie is de Mol. “Het is ontzettend leuk je eigen rol te regisseren, ik was er heel fanatiek in. Je moet natuurlijk wel iets bedenken wat je tot het eind kunt waarmaken. Ik koos de tactiek van dom zijn. Het verbaasde me dat mensen dat zo gemakkelijk aannemen: ze geloven enerzijds dat je goed was op het atheneum, maar geloven je ook als je niet

weet dat de aarde rond is. De crew weet overigens ook niets. Op het laatst hoorde ik een cameraman net iets te hard zeggen: ‘Als zij de mol niet is, mogen mijn kinderen nooit meer naar het Jeugdjournaal kijken.’ ” Betrokken “Soms denken volwassenen dat kinderen alleen over dieren en gadgets willen horen, naar kinderen zijn zo nieuwsgierig en zo betrokken op wat er dichtbij maar juist ook in de wereld gebeurt; of het nu om kinderen in Klazinaveen gaat of kinderen in Pakistan, waar een bom afging in het gebouw waar ze zouden worden ingeënt.” Het geeft Milouska een vorm van zekerheid en veiligheid dat er elke dag weer een Jeugdjournaal is: “Het is een gegeven, daar kan niets of niemand verandering in brengen. Want er gebeurt altijd wel weer iets.” Ze meent het dan ook uit de grond van haar hart als ze de uitzending afsluit met “Dit was het voor nu, morgen zijn we er weer met een nieuw Jeugdjournaal.”

Tekst: Mineke de Vries

Dit artikel is een van de vele interessante artikelen uit het boek ‘Met de zon in de rug’ bevat de verhalen van mensen die vanuit de Cariben een bestaan opbouwen in de nederlandse maatschappij of op een andere manier nauw betrokken zijn bij de Antillen. voor de één betekent de tropische basis een steun in de rug om talenten vorm te geven. de ander komt door diezelfde zon in zijn eigen schaduw te staan.

28

met de zon in de rug Met een Caribische achtergrond leven in Nederland

In hoeverre is de warmte van de tropenzon waarin je bent opgegroeid en die je in je draagt een garantie voor het welslagen overzee? ‘Met de zon in de rug’ bevat de verhalen van mensen die vanuit de Cariben een bestaan opbouwen in de nederlandse maatschappij of op een andere manier nauw betrokken zijn bij de Antillen. voor de één betekent de tropische basis een steun in de rug om talenten vorm te geven. de ander komt door diezelfde zon in zijn eigen schaduw te staan. Maar de reportages samen vertellen ook het verhaal van de verstrengeling van twee samenlevingen die elkaar blijvend wederzijds beïnvloeden. dit uit zich in een professionele samenwerking waar het gaat om zorg, detentie en sociaal maatschappelijke problematiek, maar ook in een waardevolle diversiteit op het gebied van kunst en cultuur, taal, wetenschap en ondernemerschap. een onafscheidelijkheid, gevormd door de tijd en strijd van tweehonderd jaar koninkrijk, die niet meer is weg te denken uit de Nederlandse samenleving.

Met de zon in de rug Mineke de Vries Nu overal verkrijgbaar

Het is een eer om ook in dit boek te staan, zonder ooit op de Antillen te zijn geweest. De verhalen in dit boek sterken mij in de gedachte dat een goede inburgering en meer kennis over elkaar cruciaal is om de kansen van deze generatie te verbeteren. Mogen de prachtige verhalen met humor en ontroering uit deze bundel daaraan een bijdrage leveren.  Eberhard van der Laan, burgemeester Amsterdam

Italie

winterbanden Stef sMulders

I

eder jaar in november is het weer zover: een paar weken nadat de wintertijd is ingegaan, moeten we de winterbanden onder onze twee Punto’s laten monteren.

In een heuvel- tot bergachtig gebied als het onze (de Penice-pas reikt al tot boven de 1000 meter en nog verder in het zuiden, aan de grens met Ligurie bereiken de bergen van de Apennijnen hoogtes tot 1700 meter) zijn deze op gladde en steile wegen berekende banden verplicht. Waarbij elke regio wel haar eigen termijnen heeft bedacht natuurlijk: in de ene regio moet het vanaf half november, in

een andere met vergelijkbaar landschap vanaf begin december, enz. En hoewel de pakkans bij overtreding niet groot schijnt te zijn, is de boete niet mals als we de verhalen mogen geloven: 1500 euro of daaromtrent. Maar waarom zouden we bezuinigen op onze veiligheid? Dus zorgen we er ieder jaar weer braaf voor dat de bandjes er min of meer op tijd (want we zijn in Italië) onder zitten. Nou ja, een beetje bezuinigen doen we wel sinds we weten dat alleen de voorwielen verplicht van het sneeuwbestendige rubber voorzien hoeven te zijn. Er resteert toch nog iets van de dominee-koopman in onze geëmigreerde zielen.

30

Column Om de banden te verwisselen, roepen we de hulp in van Maurizio, onze garagista di fiducia, de vertrouwensmonteur. Hij runt de dichtstbijzijnde garage en is nog Fiatdealer op de koop toe, wat willen we nog meer? Eh... nou, op tijd geholpen worden bijvoorbeeld. De laatste jaren verliep de procedure steevast met horten en stoten waarbij er meerdere ritten naar de vertrouwensgarage nodig waren om het gewenste resultaat te bereiken. Bij Maurizio is het namelijk altijd druk (vooral rondom de verplichte bandenwisseldatum) en in de enorme, metershoge garage is het nogal een chaos. Of lijkt dat maar zo? Als je er voor achten ‘s ochtends komt, is de hal tamelijk leeg, op een enkele auto op een brug of een wrak aan de zijkant na. Kom je echter een uur later dan is er geen plek meer vrij en staan overal auto’s op krikken, bruggen en met openstaande motorkappen. Hoe al deze auto’s zich zo kriskras in de garage hebben weten te manoeuvreren, is een raadsel en hoe ze er ooit weer zonder nieuwe butsen en schrammen uit moeten komen al evenzeer. Gebruikt Maurizio soms een gru, een kraan die ergens langs de wand van deze megazaal verborgen zit?

de heksenketel die Maurizio veroorzaakt. Want Maurizio is, hoewel (of juist daardoor? Kom er maar in, Sigmund!) klein van stuk, een enorme druktemaker. Van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat beent hij door de garage van auto naar auto, van telefoon naar nieuw binnengekomen klant, van kantoor naar de voorraadvide waar de nieuwe banden liggen, onderwijl in plat dialect commando’s schreeuwend naar zijn schoonzoon. Die geen spier vertrekt en gewoon doorgaat met de ene klus die hij op dat moment onderhanden heeft. Toch is het juist zijn schoonvader die hem op het rechte spoor heeft moeten zetten. De jongeman was gewend meer geld uit te geven dan hij verdiende (“De tegenwoordige generatie!”, ik hoor het u zeggen) en had overal schulden. Maurizio besloot dat de beste jongen wel met zijn dochter mocht trouwen, maar alleen op voorwaarde dat hij ervoor zou zorgen dat hij geen schulden meer had. Dus daar ging zijn mooie nieuwe witglanzende Punto Grande

Aan alle auto’s schijnt tegelijkertijd te worden gewerkt, wat onmogelijk is want naast Maurizio is er maar een werknemer: zijn schoonzoon. Qua karakter kunnen deze twee niet meer van elkaar verschillen dan ze doen: de schoonzoon straalt in woord, gebaar en uiterlijk (trouwe hondenogen, een sloom-mollig postuur) een onverstoorbare rust uit en lijkt door geen chaos, hoe groot ook, van zijn stuk te brengen. Waarschijnlijk is dat ook de enige manier waarop je in deze garage kan overleven, in

31

Italie die hij op afbetaling aangeschaft had. Die sleet Maurizio aan een paar van zijn cliënten, die zo voor een zacht prijsje een nagenoeg nieuwe auto in hun schoot geworpen kregen. Die klanten waren wij. En dus mag de schoonzoon zo af en toe in onze opdracht aan zijn eigen bolide sleutelen, nou ja, ex-bolide dan. Maar hij heeft er wel de dochter van Maurizio voor in de plaats (niet op afbetaling). Gek genoeg heeft Maurizio zo af en toe in alle drukte toch ook nog tijd voor een praatje en zo kwamen we te weten dat zijn dochter een fanatiek ballroomdanseres is. En dus chauffeert Maurizio zijn dochter ook nog eens elk weekend naar verweggelegen steden en dorpen, soms honderden kilometers ver, waar danswedstrijden gehouden worden. De danspartner van de dochter is niet haar man de assistent-garagista want die is daarvoor te lomp en te sloom. Vol trots laat Maurizio ons steeds foto’s zien van de meest recente danssuccessen van zijn dochter. Wij vragen ons dan altijd af waar in dat kleine lijf die enorme accu verborgen zit die de onuitputtelijke energie levert voor alle bezigheden die Maurizio verricht. In het begin, toen we nog maar over één auto beschikten, de witte Punto was nog niet in ons bezit, leende Maurizio ons wel eens een van zijn auto’s wanneer de onze in garage blijven moest. Huurkosten NUL euro! En dan kwam hij onze gerepareerde auto ook nog zelf brengen en nam hij de leenauto mee retour. Dat kan alleen in een dorp en dan nog alleen bij een echte garagista di fiducia! Een andere keer kwam ik hem tijdens wat een van zijn weinige pauzes moest zijn geweest tegen in het dorpscafé. Hij zag me en bood me direct een espresso aan die hij in een moeite door meteen bestelde bij de barista, nog voor ik boe of bah had kunnen zeggen. Nadat ik een beetje suiker

in mijn kopje gedaan had en weer opkeek, zag ik dat Maurizio alweer vertrokken was. En hij nog betaald ook! Als we bij de garage komen voor de tweejaarlijkse bandenwissel is het er dus altijd een drukte van belang (tenzij we er aan gedacht hebben om er voor achten al heen te gaan) en kunnen we alleen een afspraak maken. Een soort van afspraak dan, want aan precieze tijden doet Maurizio niet. Morgenmiddag, kom dan maar langs, destilleren we uit de spraakwaterval die hij, deels in dialect, uitstoot op onze vraag, in accentrijk Italiaans, wanneer het schikt. Maar wanneer begint de middag? Niet om half één of één uur maar op zijn vroegst om drie uur, of half vier, of toch pas om vier uur? Je weet het in het siestaland Italie nooit zeker. En eigenlijk begint na de middagpauze de avond al, want de begroeting die dan gebezigd wordt is buonasera en niet buon pomeriggio. Eigenlijk bestaat de middag voor de Italiaan helemaal niet. We proberen meestal maar wat en zijn soms te vroeg maar meestal te laat. Dan is het chaotische bedrijf alweer in volle gang en kunnen we er toch niet terecht. De “afspraak” lijkt vergeten want dan roept Maurizio ons iets toe over giovedì mattina, over twee dagen dus en dan ‘s ochtends. Toch maar eens proberen om er voor achten te zijn, denken we dan. Uiteindelijk lukt het altijd, zelfs voordat de eerste sneeuw valt of dat we een boete krijgen. Het mag dan een chaos lijken, toch komt alles uiteindelijk op zijn gomme da neve terecht: Italiaanse toestanden!. Tekst en foto’s: Stef Smulders www.duepadroni.it [email protected]

32

Italiaanse toestanden Leven en overleven in Italië Humoristische korte verhalen over het emigreren naar Italië en de kennismaking met tal van karakteristieke Italianen. Vijf jaar na de emigratie, doet de Stef Smulders verslag van zijn belevenissen in tientallen verhalen waarin evenzovele problemen op geheel Italiaanse wijze worden opgelost, wat vaak tot humoristische taferelen leidt. Het kopen en verbouwen van een huis, het importeren en laten keuren van een auto, het afsluiten van een verzekering: het levert allerlei moeilijkheden op, die vaak op verrassende manier tot een oplossing komen.

Meer ervaringsverhalen over Italië:

Dag Nederland! Ciao Italia! Een eigen Bed & Breakfast in Italië Bekend van Ik Vertrek! Heleen Sloots

Huizenjacht in Toscane Speciaal voor Italië-liefhebbers Ronald. A. Lever

Al deze titels zijn te koop op Emigratieboek.nl

33

Het volgende nummer van Grenzenloos Magazine verschijnt op 30 januari Schrijf u in op Grenzenloos.nl om op de dag van uitkomen een e-mail als herinnering te krijgen.

Emigratieboek.nl BOEKHANDEL VOOR LANDVERHUIZERS

GIDSEN TAALCURSUSSEN ERVARINGSVERHALEN

Kijk regelmatig op Emigratieboek.nl en ontvang ook onze wekelijkse nieuwsbrief Volg ons op Twitter (@emigratieboek) en Facebook (fb.com/emigratieboek)

34