VERMOGEN VOORJAAR 2014 | NUMMER 55
Uitgave van Hof Hoorneman Bankiers NV
‘Golf is net
beleggen’ Maarten Lafeber
Maatschappelijk Verantwoord Beleggen ........ 6 Emerging Markets Fund ........................................... 14
Kantoren Hof Hoorneman Bankiers INHOUD
Kantoor Gouda
2
Oosthaven 52 2801 PE Gouda Telefoon: 0182-597777 E-mail:
[email protected]
Kantoor Blaricum
Kantoor ,s-Hertogenbosch
Binnendoor 5 1261 EG Blaricum Telefoon: 035-5436937
Verwersstraat 26 5211 HW 's-Hertogenbosch Telefoon: 073-7514133
Kantoor Arnhem
Kantoor Maastricht
Velperweg 160 6824 MD Arnhem Telefoon: 026-3619690
Wilhelminasingel 113 6221 BJ Maastricht Telefoon: 043-3252178
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
VOORWOORD INHOUD
Inhoud De crisis voorbij
9
HOF HOORNEMAN BANKIERS SPONSORT PROFESSIONEEL GOLFER MAARTEN LAFEBER
12
NIEUWE GEZICHTEN VAN HET KANTOOR BLARICUM: SUZY EN MARK-JAN BENDER
EMERGING MARKETS FUND
14
En verder ... Marktverwachting4 Maatschappelijk Verantwoord Beleggen 6 De adviesdesk 18 Boetevrij inkeren 20 Lezersonderzoek21 Fund Update 23
Colofon Kijk op Vermogen is een uitgave van Hof Hoorneman Bankiers NV Oosthaven 52 Postbus 3155 2800 CG Gouda T 0182 597777 www.hofhoorneman.nl
[email protected] Contactpersoon Hof Hoorneman Bankiers Marjan Beuzenberg Redactionele productie en vormgeving LVB Networks, Amersfoort
Fotografie Hof Hoorneman Bankiers NV LVB Networks, Amersfoort Michiel van der Lande Drukwerk IVA Groep, Rotterdam © Hof Hoorneman Bankiers NV, Gouda. Alle rechten voorbehouden. Kijk op Vermogen bevat informatie die met de meeste zorgvuldigheid is samengesteld. Hof Hoorneman Bankiers NV en/of een van de aan haar gelieerde onderne-
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
mingen en/of medewerkers en/ of de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit de in deze uitgave opgenomen informatie. Voor alle in deze uitgave genoemde beleggingsrendementen geldt dat de waarde van beleggingen kan fluctueren en dat rendementen uit het verleden geen garantie bieden voor toekomstig te behalen rendementen.
In de afgelopen jaren zijn er in Kijk Op Vermogen veel artikelen verschenen waar in gegaan werd op de economische crisis en de gevolgen ervan. De toon van deze artikelen was vaak – logischerwijs – negatief van aard. Gelukkig kunnen we deze periode nu achter ons laten. Want: de crisis is over. Het vertrouwen in banken, financiële markten en de euro is teruggekeerd en aandelenmarkten en markten voor bedrijfsobligaties hebben zich hersteld. Het gevolg: we boeken mooie beleggingsresultaten en zijn positief gestemd. Positief gestemd is ook professioneel golfer Maarten Lafeber. Hij heeft wat mindere jaren achter de rug en is ervan overtuigd dat hij de top in zijn sport weer kan gaan bereiken. Wij zijn die mening ook toegedaan en zijn sinds dit jaar zijn hoofdsponsor. In deze editie van Kijk Op Vermogen krijgt u een inkijkje in zijn leven en leest u onder meer wat hij er allemaal voor over heeft om uit zijn ondergewaardeerde positie te komen. Onderwaardering, een aanwezige trigger waardoor die onderwaardering er mogelijk uit komt en een aanzienlijke cashflow. Dat zijn, zoals u weet, de drie pijlers onder ons Value Investing-beleid. Indien een bedrijf daaraan voldoet, betekent het niet direct dat wij daar in gaan investeren. Beleggingen moeten namelijk ook maatschappelijk verantwoord zijn. Meer hierover leest u verderop in het magazine. Met artikelen over Maarten Lafeber, maatschappelijk verantwoord beleggen, boetevrij inkeren, de introductie van de twee nieuwe mensen van kantoor Blaricum en het Emerging Markets Fund ligt er weer een inhoudelijke, maar zeer diverse Kijk Op Vermogen voor u. We zijn er blij mee, maar vindt u dat ook? Wij zijn erg benieuwd naar uw mening. Daarom vindt u in deze uitgave een enquête. We zouden het erg op prijs stellen als u deze invult. Veel leesplezier! Met vriendelijke groet, Fried van ‘t Hof
3
MARKTVERWACHTING
Het einde van de crisis
DOOR FRIED VAN ‘T HOF
De crisis is over. Het vertrouwen in het voorbestaan van banken, financiële markten en van de euro is teruggekeerd. Ook aandelenmarkten en markten voor bedrijfsobligaties hebben zich hersteld. Met mooie beleggingsresultaten als gevolg. Dat is het goede nieuws. Maar bieden de huidige markten daarmee nog wel kansen voor value-beleggers? Het antwoord daarop is ‘ja’, maar we moeten wel steeds beter zoeken.
Amper drie jaar geleden was er nog grote paniek. Zou de euro voortbestaan? Zwakke landen en een zwak bancair systeem zouden leiden tot een ineenstorting van de Europese kapitaalmarkt en het uiteenvallen van de euro. Nu kunnen we vaststellen dat het beleid van de ECB, het IMF en de Europese Commissie tot een redding van de euro hebben geleid. Sterker nog, de euro is ten opzichte van andere grote valuta alleen maar sterker geworden. De geluiden van serieuze, en ook van de meeste minder serieuze, politici over afschaffing van de euro of opsplitsing in een noordelijke en zuidelijke variant (de neuro en de zeuro) zijn verstomd. Herinvoering van de gulden, of de Dmark, zou het exportgedreven herstel in Europa overigens behoorlijk belemmeren, afgezien van alle andere economische, praktische en monetaire nadelen die dat met zich mee zouden brengen. Daarbij komt dat de euro vanaf het begin geen economische, maar een politieke motivatie had, namelijk een stap zetten naar de eenwording van Europa. Daar kunnen we een lang exposé over houden, maar de conclusie is
4
simpel: er is geen weg terug. We zitten met de euro, of we het willen of niet. De euro is, als gezegd, een sterke valuta gebleken. Maar, om met Louis van Gaal te spreken, ‘is de euro nou zo sterk, of is de rest zo zwak?’. Als we kijken naar de onderliggende situatie in de grote andere valutablokken, de dollar en de yen, zien we dat de schuldenpositie daar nog slechter is dan in Europa. De kracht van valuta is inderdaad een relatief spel: je kunt ook sterk zijn door minder zwak te zijn dan de rest.
De inflatie, en daarmee de rente, is laag Die relatief sterke euro zorgt er in elk geval voor dat alles dat wij importeren, met name grondstoffen, relatief goedkoper wordt. Die goedkope grondstoffen houden de inflatie laag. Monetair economen spreken dan van geïmporteerde desinflatie. Dat bezorgt de Europese Centrale Bank wel een probleem. Het liefst zouden ze immers geleidelijk aan de monetaire stimulering willen afbouwen door de rente weer te brengen naar niveaus die beter passen bij deze fase van
het economisch herstel. Graag zouden ze, met andere woorden, de rente geleidelijk aan weer willen verhogen. Want hoe moet je bij een volgende economische dip de economie stimuleren als de rente nog steeds op historisch lage niveaus staat? Met de huidige kracht van de euro, of als u wilt, zwakte van de dollar, kan ECB-president Draghi eigenlijk geen kant op.
Positieve ontwikkelingen Wel zijn er onder liggend een aantal zeer positieve ontwikkelingen: ◆ Er is wereldwijd sprake van economische groei Zoals ook bij eerdere economische cycli het geval bleek, begon het herstel in de VS. Daar groeit de economie al meer dan vier jaar. Ook de Zuid-Europese landen laten een forse verbetering zien: steunprogramma’s worden afgebouwd en de economie komt weer op gang. Daarnaast is er groei in China en sinds kort ook weer in Japan. Dit betekent dat alle belangrijke economische blokken weer groeien.
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
MARKTVERWACHTING
◆ Banken worden weer sterker Het bankensysteem is gered en wordt door strak toezicht en hogere kapitaalseisen alleen maar sterker gemaakt. Alle systeembanken zijn de afgelopen jaren eigenlijk alleen bezig geweest om hun balansen te versterken; vrijwel de gehele operationele winsten werden benut om waarderingen van vastgoedposities en slechte leningen af te schrijven. Grote banken komen daarbij nu met emissies om hun kapitaal verder te versterken, teneinde te voldoen aan de nieuwe en strengere regelgeving vanuit de ECB. De keerzijde hiervan is bekend: doordat banken zich hier op richten, moeten ze tegelijkertijd zeer terughoudend zijn in het verstrekken van kapitaal aan bedrijven en particulieren. Dit remt de economische groei, maar ook het consumentenvertrouwen, de huizenmarkt en de werkgelegenheid. ◆ De huizenmarkt is door het dal heen Het vertrouwen bij de consument neemt toe en dat zie je ook terug op de huizenmarkt. Het volume van transacties neemt weer toe en de prijzen lijken hun bodem te hebben
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
◆
◆
gezien. Zowel in de VS als in Europa zien wij positieve tekenen. De arbeidsmarkt toont tekenen van verbetering In de VS staat de arbeidsmarkt er ook al wat beter voor. Het werkloosheidpercentage gaat al richting de 6% en dit geeft het herstel goed aan. In Europa zien wij nog steeds veel werkloosheid; met name in landen als Spanje is de weg nog lang. Wel laten steeds meer partijen zich positief uit over de verwachtingen. Bedrijven maken over de brede linie winst Bedrijven maken weer winst. De omzet is genormaliseerd en winsten groeien weer gestaag. Bedrijven zijn dus ook hersteld van de crisis.
De markten zijn hersteld Markten hebben op deze positieve ontwikkelingen geanticipeerd en de waarderingen zijn genormaliseerd. Dit betekent dat de 'gemakkelijke' fase van het herstel achter ons ligt. De liquiditeit is terug in de markt gevloeid en er zijn geen gigantische onderwaarderingen te vinden. Dit is altijd een paradoxale fase in de cyclus van
de beurs. Enerzijds hebben veel beleggers er weer vertrouwen in en durven het weer aan om hun geld te beleggen in met name de aandelenmarkten. Anderzijds doen ze dit in een markt die al lang had geanticipeerd op het herstel.
Conclusie: tijd voor de stockpickers Het wordt steeds moeilijker om nog echt ondergewaardeerde beleggingen te vinden. Het komt erop aan om bedrijf voor bedrijf te onderzoeken welke de kansen zijn, hoe de balans er uitziet en hoe de vooruitzichten van de winstontwikkeling zijn. Individuele research, door beleggers die in dit ambacht zijn gespecialiseerd, is dan ook vereist om ook in deze markten nog goede kansen te ontdekken. Onze eigen beleggingsanalisten hebben bewezen ook in dit type markt te kunnen komen tot onderscheidende resultaten.
5
BELEGGEN
Maatschappelijk Verantwoord Beleggen:
Een bijdrage aan het rendement Onderwaardering, een aanwezige trigger waardoor die onderwaardering er mogelijk uit komt en een aanzienlijke cashflow. Dat zijn de drie pijlers onder ons Value Investing-beleid. Maar misschien wel het best bewaarde publieke geheim achter het succes van Hof Hoorneman Bankiers is dat al haar beleggingen maatschappelijk verantwoord zijn. ‘Daarmee zijn we ook buitengewoon interessant voor verenigingen en stichtingen.’
‘Maatschappelijk Verantwoord Beleggen is geen doel op zich’, vertelt Michel de Wit, bedrijfsjurist van Hof Hoorneman Bankiers. ‘Onze primaire verantwoordelijkheid is een optimaal rendement te realiseren voor onze klanten. Het is alleen zo dat wij bij elke investering die wij doen, toetsen of de ondernemingen waarin wij beleggen hun activiteiten op een maatschappelijk verantwoorde manier vormgeven.’ En als dat niet het geval is? ‘Dan stappen we er niet in. En mochten we reeds in zo’n bedrijf beleggen, dan verkopen we ons belang en verdwijnt het uit onze portefeuille’, antwoord Najib Nakad, directeur beleggingen bij Hof Hoorneman Bankiers.
Consensus De aandacht voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen kwam zo’n vijftien jaar geleden opzetten en sindsdien heeft het onderwerp alleen maar aan consensus gewonnen. Nakad: ‘De beleggingswereld en grote bedrijven reageerden
6
in de beginjaren ietwat sceptisch en lacherig op het onderwerp Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. De vraag was of het wel ging werken. Maar inmiddels blijkt het een enorme impact te hebben. Grote merken kunnen het zich simpelweg niet veroorloven reputatieschade op te lopen als gevolg van het ontplooien van maatschappelijk onverantwoorde activiteiten door henzelf of door hun toeleveranciers.’ Inmiddels is er een soort van raamwerk ontstaan van wat we wereldwijd verstaan onder ‘verantwoord’: de OESO-aanbevelingen en de tien principes van de UN Global Compact. ‘Wij sympathiseren met deze aanbevelingen en onderschrijven de principes, wat zoveel inhoudt als dat Hof Hoorneman Bankiers maatschappelijk verantwoord belegt’, aldus De Wit.
Het juiste doen Hof Hoorneman Bankiers was altijd al maatschappelijk heel bewust bezig. De invoering van
Maatschappelijk Verantwoord Beleggen in het bedrijfsprofiel heeft dan ook nooit tot problemen geleid. De Wit: ‘Vanuit onze maatschappelijke betrokkenheid willen wij “het juiste doen”. Wij hebben nooit meegewerkt aan een beleggingstransactie die op grond van het internationale recht verboden is. Dat is gewoonweg strafbaar. Ook onthouden wij ons van beleggingen waarbij onmiddellijk de mensenrechten geschonden worden.’ Volgens Nakad ligt er ook een economische overweging aan ten grondslag: ‘Bedrijven met een slechtere corporate governance leveren extra risico op voor het rendement.’
Samenwerking met Sustainalytics Nakad geeft aan samen te werken met Sustain alytics, een internationaal opererend onderzoeksbureau voor de financiële sector op het gebied van duurzaamheid. ‘Sustainalytics voert als het ware een extra check uit op de investe-
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
BELEGGEN
OESO-AANBEVELINGEN Ondernemingen dienen: › bij te dragen aan de economische, sociale en ecologische vooruitgang teneinde een duurzame ontwikkeling te bevorderen; › de mensenrechten van degenen die gevolgen van de activiteiten ondervinden te respecteren; › de opbouw van lokale capaciteit te bevorderen door nauwe samenwerking met de plaatselijke gemeenschap; › zakenrelaties, met inbegrip van leveranciers en onderaannemers, waar mogelijk te stimuleren in hun onderneming gedragsregels toe te passen die verenigbaar zijn met de Richtlijnen; › zich te onthouden van ongepaste inmenging in politieke aangelegenheden in het gastland.
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
7
BELEGGEN
DE 10 PRINCIPES VAN DE UN GLOBAL COMPACT De UN Global Compact bindt bedrijven aan tien principes op het gebied van mensenrechten, arbeidsomstandigheden, milieu en anti-corruptie. De principes zijn afgeleid van de Universele verklaring van de rechten van de mens, internationaal erkende verklaringen, zoals van de International Labour Organisation, en conventies van de Verenigde Naties. Met de Global Compact Compliance Service beoordeelt Sustainalytics of bedrijven aan alle Global Compact principes voldoen. Hierbij wordt het bedrijf beoordeeld op basis van een objectieve meetlat, gebaseerd op internationaal erkende standaarden en wetgeving. Op basis van gedetailleerde bedrijfsprofielen biedt Sustainalytics professionele beleggers inzicht in de meest risicovolle bedrijven.
‘Wij beleggen niet in een bedrijf dat activiteiten ontplooit die ten koste gaan van anderen’ ringen die wij doen. Natuurlijk letten wij erop dat we ons alleen inlaten met bedrijven die maatschappelijk verantwoord ondernemen. Maar soms is de scheidslijn gewoon heel dun tussen wat nog wel toelaatbaar is en wat niet. Kinderarbeid bijvoorbeeld, is geen issue. Dat ziet iedereen. Maar nemen we een papierfabriek die volledig werkt volgens onze eisen, maar toevallig ook vloeitjes produceert voor de tabaksindustrie, dan wordt het lastiger. Dan is het goed dat een externe en internationaal erkende organisatie er een oordeel over vormt.’ Die extra check voert Sustainalytics voor Hof Hoorneman Bankiers uit op potentiële investeringen, maar ook op de belangen die reeds in portefeuille zijn vertegenwoordigd. ‘Eens verantwoord wil niet zeggen dat dat ook altijd zo zal blijven. Een bedrijf kan in de loop der tijd andere activiteiten ontplooien, waardoor het ineens handelt in strijd met de OESO-aanbevelingen of de tien principes van de UN Global Compact. Of actief zijn in een land waar ineens een ander politiek regime aan de macht komt. Als Sustainalytics zoiets constateert ten aanzien van een bedrijf in onze portefeuille, dan volgt de aanbeveling het belang van de hand te doen. In alle gevallen zijn wij meegegaan in de adviezen van Sustainalytics.’ De Wit vult aan: ‘Sustainalytics borgt als het ware ons beleggingsbeleid. Vooral voor verenigingen en stichtingen is dat van belang.
8
Mensenrechten 1. Bedrijven dienen binnen de grenzen van hun invloedssfeer de internationaal uitgevaardigde mensenrechten te eerbiedigen. 2. Bedrijven dienen zich er steeds van te vergewissen dat zij niet medeplichtig worden aan schending van de mensenrechten.
Die hebben vaak in hun statuten opgenomen dat zij alleen maatschappelijk verantwoord mogen beleggen. Dan moet je dus wel kunnen aantonen dat je dat doet. Wij kunnen dat en zijn daarmee een buitengewoon interessante partner voor verenigingen en stichtingen.’
Arbeidsomstandigheden
Belangen uit portefeuille weren Slechts eenmaal heeft Hof Hoorneman Bankiers een bedrijf op advies van Sustainalytics van de hand gedaan. ‘Wij hadden een belang in British Petroleum. Maar toen dat bedrijf een ongeluk had in de Golf van Mexico en er de nodige olie lekte, volgde een downgrade door Sustainalytics. Voorts sluiten wij per definitie bedrijven in de mijnbouwsector uit. Dat zijn notoire vervuilers en overtreders van arbeidsomstandigheden. Ook investeren we niet in casino’s, een maatschappelijk grijs gebied, omdat mensen door gokken in de problemen komen. En vanwege de onzekerheid over hoe de overheid de winstgevendheid belast. Waar we ook niet in beleggen is in bedrijven in de wapenindustrie’, vertelt Nakad. De Wit: ‘Kortom, wij beleggen niet in een bedrijf dat activiteiten ontplooit die ten koste gaan van anderen. Onze beleggingen zijn juist bedoeld om ten goede te komen aan anderen. In de vorm van rendement op vermogen.’
3. Bedrijven dienen de vrijheid van vakvereniging en de effectieve erkenning van het recht op collectieve onderhandelingen te handhaven. 4. De uitbanning van iedere vorm van verplichte en gedwongen arbeid. 5. De effectieve afschaffing van kinderarbeid. 6. De bestrijding van discriminatie in arbeid en beroep.
Milieu 7. Bedrijven dienen voorzorg te betrachten bij hun benadering van milieu-uitdagingen. 8. Initiatieven te ondernemen om een groter milieubesef te bevorderen. 9. De ontwikkeling en de verspreiding van milieuvriendelijke technologieën te stimuleren.
Anti-corruptie 10. Bedrijven moeten elke vorm van corruptie tegengaan, inclusief afpersing en omkoping.
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
MAARTEN LAFEBER
Hof Hoorneman Bankiers sponsort professioneel golfer Maarten Lafeber
‘Ik was het beste aandeel op de beurs’ Golf, een passie van velen. Van u, van ons én van Maarten Lafeber. Eén van de topgolfers die ons land rijk is. Hof Hoorneman Bankiers ondersteunt Lafeber sinds dit jaar in de uitvoering van zijn professie en het najagen van zijn doelen, op korte en op middellange termijn. ‘Wat dat betreft is golf net beleggen.’
‘Top 15 spelen in de European Challenge Tour. Dat is mijn doel voor dit jaar. Daarmee stel ik een plek veilig om volgend jaar weer aan de European Tour te mogen deelnemen.’ Na een desastreus verlopen seizoen in 2013 steekt Maarten Lafeber zijn ambities voor dit jaar niet onder stoelen of banken. ‘Voor het eerst in 14 jaar speel ik nu één niveau onder de absolute wereldtop. Daar hoor ik niet thuis. Ik wil terugkeren op het hoogste niveau en werk daar hard aan.’
Ondergewaardeerd Hof Hoorneman Bankiers is die mening ook toegedaan. Lafeber ontmoette de directeuren Piet Hoorneman en Fried van ’t Hof voor het eerst in de zomer van 2013 tijdens de eerste editie van de Robbie van Erven Dorens Invitational, een golfevenement op Golfsociëteit De Lage Vuursche, waarvan de opbrengst bestemd was voor het Emma Kinderziekenhuis. Daarna
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
volgden diverse gesprekken die uiteindelijk uitmondden in een sponsorovereenkomst van vijf jaar. ‘Ik heb begrepen dat Hof Hoorneman Bankiers zo ook te werk gaat voordat zij ergens in belegt. Ook dan bezoeken de mensen van de bank het bedrijf en spreken zij het management. En als er sprake is van een onderwaardering en voldoende opwaarts potentieel, dan beleggen zij er mogelijk in. Piet noemde mij in een van onze gesprekken een ondergewaardeerde golfer. Hij gaf aan dat ze in mij de ideale ambassadeur zien om hun naam in de golfwereld nog meer op de kaart te zetten.’
Vertrouwen is belangrijk Waar voor Hof Hoorneman Bankiers vertrouwen in het bedrijf en management het fundament is onder de belegging, is vertrouwen voor Lafeber de basis om te kunnen presteren. En juist dat ontbrak er het laatste jaar aan. Lafeber weet heel goed hoe dat komt. ‘Sinds het begin
9
MAARTEN LAFEBER
‘Vertrouwen is de basis om te kunnen presteren’
MAARTEN LAFEBER
Naam: Maarten Lafeber Geboren: 11 december 1974 Lengte: 1,91 m Gewicht: 87 kg Geboorteplaats: Eindhoven Woonplaats: Orlando, Verenigde Staten Burgerlijke staat: gehuwd, met Kim van Tienhoven Kinderen: Guus (6), Louis (4) en Tony (8 maanden) Beroep: golfer (sinds 1997) Golft sinds: 1990 Totaal prijzengeld: 5 miljoen euro Mooiste overwinning: Dutch Open op de Hilversumsche Golf Club in 2003
10
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
MAARTEN LAFEBER
van mijn carrière ging het me voor de wind. Niet dat ik me er gemakkelijk vanaf maakte, integendeel. Ik had gewoonweg mijn zaken goed op orde. Samen met mijn vrouw Kim reisde ik de hele wereld over om toernooien te spelen. Dat ging goed. Totdat wij kinderen kregen. Begrijp me niet verkeerd: wij zijn erg gelukkig met onze drie jongens. Ik heb alleen erg moeten wennen aan de nieuwe situatie. Kim bleef voortaan thuis. Met de kinderen. Terwijl ik continu in het vliegtuig zat, in hotels logeerde, trainde en wedstrijden speelde. Het kostte mij moeite om mijn gezinsleven te combineren met mijn werk. Ik verloor mijn focus tijdens trainingen, de planning rondom wedstrijden en uiteindelijk het vertrouwen in mijn spel. En als er iets belangrijk is bij golf, is het wel vertrouwen.’
Financiering van zijn carrière De eerste jaren van zijn carrière ontbrak het Lafeber allerminst aan vertrouwen. Op vijftienjarige leeftijd werd hij bevangen door het ‘golfvirus’, waarna hij zich razendsnel ontwikkelde. Zijn opmars resulteerde in diverse overwinningen met als absolute hoogtepunt de winst van het Dutch Open op de Hilversumsche Golf Club in 2003. Lafeber was toen al professional. Om zover te komen – golf op topniveau is een dure aangelegenheid – lanceerde hij in 1997, samen met zijn manager Michiel Floris, een revolutionair plan. Geen hoofdsponsor(s), maar met de uitgifte van 7500 preferente aandelen van 100 gulden per stuk in zijn nieuw opgerichte bedrijf ‘Future Golf BV’ financierde hij zijn carrière. De belangstelling was overweldigend: binnen veertien dagen waren alle aandelen verkocht en kon Lafeber met een basisbedrag van 750 duizend gulden, ruim 340 duizend euro, aan de slag. In 2004 bleken de investeerders met Lafeber “goud” in handen te hebben. De golfer kocht de aandeelhouders uit voor een bedrag van 185 gulden – bijna 84 euro – per aandeel. Dat is een rendement van 85 procent sinds eind 1997. ‘Ik was een goede investering, misschien wel het beste aandeel van de beurs. Jammer dat het in de jaren daarna wat minder ging.’
Keihard trainen Inmiddels heeft Lafeber alles weer op de rit en is hij hard op weg om zijn carrière, die ooit zo hoopvol begon, verder glans te geven. ‘Natuurlijk had ik de easy way out kunnen kiezen toen het even tegenzat. Maar zo zit ik niet in elkaar. Bovendien was ik dan over twee jaar doodongelukkig geweest. Ik zou mezelf nooit kunnen ver-
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
geven als ik niet alles uit mijn carrière haal wat erin zit. Het was altijd mijn droom om topsporter te worden, dat ga ik niet zomaar weggooien.’ En dus traint hij keihard. In Orlando, het Mekka van het golf, waar hij woont, waar zijn coach woont, waar het altijd goed weer is om te trainen én waar alle faciliteiten voor topgolf voorhanden zijn. ‘Het enige dat ontbreekt, is mijn gezin. Zij wonen in Amsterdam. Maar daar kan ik nu dus goed mee omgaan. In de schoolvakanties komen ze over. En tijdens het seizoen verblijf ik tussen de Europese toernooien door in Amsterdam. Toernooien duren van donderdag tot en met zondag. Meestal vertrek ik op dinsdag dan weer naar het volgende toernooi. Zo ben ik zo’n 35 weken per jaar van huis. Om wedstrijden te winnen. Want ik wil winnen. Daar draait golf voor mij om. Bovendien bereik ik alleen de top door te winnen.’ Om dat te realiseren, maakt Lafeber lange dagen, van zo’n tien tot elf uur. ‘Ik begin in de ochtend met zo’n anderhalf uur in de fitnessruimte, daarna train ik ruim twee uur op mijn korte spel – de slagen op en rond de green om in zo weinig mogelijk slagen te putten. ’s Middags richt ik me anderhalf uur op mijn lange spel. En aan het eind van de dag speel ik nog achttien holes. Dat is toch ook al gauw drie
uur. Tussendoor rust en eet ik. En houd ik mij bezig met andere aspecten van mijn werk. Wat dat zoal is? Sponsorverplichtingen, interviews, contacten onderhouden, schema’s opstellen, analyseren.’
Top 50 van de wereld Lafeber geniet weer van zijn bestaan als professioneel golfer. ‘Zeg nou eerlijk, wat is er mooier dan elke dag te mogen doen wat je leuk vindt?’ Dat golf leuk is, kunnen inmiddels veel Nederlanders beamen. ‘Golf is al lang niet meer een sport voor de elite, zoals het dat vroeger was. Het is tegenwoordig bereikbaar voor iedereen, dat is een goede ontwikkeling. De laatste tien jaar is golf de snelst groeiende sport. Na voetbal is golf met 450.000 actieve leden zelfs de meest beoefende sport in Nederland. In die prachtige sport wil ik dus weer op het hoogste niveau uitkomen. En eenmaal terug op dat niveau ga ik voor een plek in de top 50 van de wereld. Dat geeft recht op deelname aan alle elitetoernooien. Een reëel doel voor de middellange termijn. Ik heb bewezen wat ik kan, ik weet wat ik kan, nu ga ik dat ook weer laten zien.’
11
BLARICUM
Nieuwe gezichten van kantoor Blaricum:
Suzy Tan en Mark-Jan Bender Kantoor Blaricum heeft sinds dit voorjaar twee nieuwe vestigingsdirecteuren: Suzy Tan en Mark-Jan Bender. Twee ervaren krachten die vol enthousiasme van start zijn gegaan. Hun doel is tweeledig: bestaande relaties goed bedienen én Hof Hoorneman Bankiers in ’t Gooi en omgeving op de kaart zetten.
Hof Hoorneman Bankiers was op zoek naar één nieuwe kracht voor kantoor Blaricum. Maar in de zoektocht stuitte de vermogensbeheerder in de personen van Suzy Tan (46) en Mark-Jan Bender (42) op twee zulke goede kandidaten dat werd besloten om beide te benoemen. Een beslissing waar zowel Tan als Bender erg blij mee zijn. ‘Vanaf dag één was er een klik’, vertelt Bender. ‘Dit is niet alleen prettig, maar ook een must. We zitten tenslotte niet alleen met z’n tweeën op kantoor, maar ook trekken we samen op richting onze klanten. Dan moet je wel een twee-eenheid zijn.’ ‘We inspireren en enthousiasmeren elkaar’, vult Tan aan. ‘Ook leren we veel van elkaar.’
Non-profit Dat de twee veel van elkaar leren, komt ook door hun diverse achtergrond. Beide zijn praktisch al hun hele werkzame leven actief in de financiële sector, maar de focus was verschil-
12
lend. Tan startte als day trader in opties en futures bij Fortis, waarna ze vervolgens een aantal jaren de functie van vermogensadviseur bij ABN AMRO Private Banking bekleedde. Voor Tan was deze functie niet haar eindstation. Toen ze binnen diezelfde organisatie de mogelijkheid kreeg om als private banker aan de slag te gaan, twijfelde ze geen moment. ‘Dit gaf mij de mogelijkheid om naar het volledige beeld van de relatie te kijken, wat de uiteindelijke advisering ten goede komt ’, vertelt Tan. ‘Na de nodige jaren “veldwerk” kreeg ik de kans om meer vanuit strategisch oogpunt naar de klantbediening binnen private banking te kijken en een bedieningsmodel te ontwikkelen.’ Tan verliet ABN AMRO Private Banking vanwege een verhuizing naar de Verenigde Staten. Daar maakte ze heel bewust de keuze om buiten de financiële sector te werken. ‘Ik vind het belangrijk dat je jezelf blijft uitdagen. Voor mij lag die uitdaging buiten deze sector waarbinnen ik vijftien jaar werkte.’ Dit resulteerde er uiteindelijk in dat Tan aan de slag
ging voor non-profitorganisaties die zich onder meer inzetten voor huisvesting van daklozen en het opzetten van voedselbanken door de Verenigde Staten. ‘Het werkt erg stimulerend om binnen zo’n organisatie te werken waar het (i.c. goede) doel helder voor ogen staat en een ieder de ambitie heeft om dit echt na te streven.’
Overstap Eenmaal terug in Nederland had Tan heel duidelijk voor ogen wat ze wilde: werken bij een kleine organisatie in de financiële sector. Het voelde goed om deze stap weer te maken. ‘Voorwaarde was wel dat het een kleine organisatie zou zijn, waar de lijnen kort zijn en je weer “ambachtelijk” kan bankieren.’ Toen Hof Hoorneman Bankiers een aanbod deed, twijfelde Tan ook geen moment. ‘Dit was voor mij de perfecte match.’ Deze match was niet alleen bij Tan aanwezig. Ook Bender voelt zich erg prettig bij zijn nieuwe
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
BLARICUM
‘We trekken samen op richting onze klanten’
SUZY TAN
MARK-JAN BENDER
Leeftijd: 46 jaar Gezin: getrouwd, één zoon en één dochter Woonplaats: Blaricum Vorige functie: Vice President non-profit organisatie USA Nevenfuncties: Voorzitter sponsorcommissie Larensche Mixed Hockey Club, lid Erfgooiers Businessclub Interesses: hardlopen, (race) fietsen, golf en reizen
werkgever. ‘Ik kreeg het functieprofiel van vestigingsdirecteur van kantoor Blaricum onder ogen en het was op mijn lijf geschreven. In het verleden heb ik me beziggehouden met beleggen of adviseren; bij Hof Hoorneman Bankiers komt dit samen. Bovendien vind ik het prettig dat Hof Hoorneman Bankiers een bedrijf met een sterke focus is, ondernemerschap aanmoedigt, goede resultaten boekt én actief is in de regio waar ik woon. Wat wil je nog meer?’. Net als Tan kent Bender een rijke historie in de financiële sector. Begonnen als broker aan de optiebeurs, maakte hij na zeven jaar de overstap naar een vastgoedonderneming waar hij de opdracht meekreeg om één product te verkopen. ‘Het was
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
absoluut interessant en uitdagend om als sales manager in vastgoed actief te zijn’, vertelt Bender, ‘maar na een aantal jaren in de sales wilde ik meer de inhoud in. Met name de breedte van private banking sprak me aan. Die kans hiertoe kreeg ik eerst bij Staalbankiers en later heb ik er een vervolg aan gegeven bij Rabobank. Bij die laatste bediende ik als private banker in de beginjaren ondernemers, met name medisch specialisten.’
Toekomst
Leeftijd: 42 jaar Gezin: getrouwd, twee dochters Woonplaats: Bussum Vorige functie: Private Banker Nevenfuncties: lid Rotary Club Bussum, lid schoolbestuur Interesses: hockey, golf en schaatsen
lang bij stilstaan; zij willen vooral kijken naar de toekomst. Bender: ‘Wij weten wat we kunnen en waarvoor we staan. Met open vizier gaan we met de klanten het gesprek aan.’ Tan vult aan: ‘Wij zijn van mening dat het van groot belang is om onze klanten te leren kennen en daarmee ook het verhaal achter het vermogen te horen. Daardoor ben je als vermogensbeheerder niet alleen in staat om een goede relatie op te bouwen, maar onderken je ook de waarde die het vermogen voor de klant heeft.’
K
Kantoor Blaricum heeft een wat onrustige historie. Tan en Bender blijven hier liever niet te
13
EMERGING MARKTETS FUND
Emerging Markets Fund:
Geschikt voor de offensieve belegger met een langetermijnvisie Emerging Markets zijn uit. Tussen 2000 en 2008 leverde de MSCI Emerging Markets Index nog 13,2% per jaar op, maar sindsdien zijn de resultaten niet meer om over naar huis te schrijven. Sinds 2008 leverde een gemiddelde Emerging Markets-belegging zelfs helemaal niets op, terwijl de ontwikkelde markten stegen. Een value-moment?
Voor de afgenomen interesse in Emerging Markets is een aantal verklaringen. De eerste hiervan is risicoperceptie. Veel beleggers zien opkomende markten als behoorlijk risicovol; de volatiliteit van aandelen is hoog en er zijn geopolitieke risico’s. Ten tweede zijn er ook structurele redenen. Veel opkomende economieën zijn afhankelijk van grondstoffenexport. Kijk bijvoorbeeld naar Brazilië, Zuid-Afrika en Rusland. De vraag naar grondstoffen is de afgelopen jaren echter afgenomen. China, de grootste grondstoffenmarkt, heeft besloten minder te investeren in infrastructuur. Bovendien groeit de Chinese economie niet meer
14
met dubbele cijfers, maar ‘slechts’ met 7,4%. Gevolg is dat grondstofbedrijven niet alleen een kleinere afzetmarkt kregen, maar ook met grote opgebouwde voorraden zaten. Dit had negatieve koersgevolgen, ook voor Emerging Marketsindices waar grondstofbedrijven groot vertegenwoordigd zijn. In de derde plaats hebben verschillende opkomende markten valutaproblemen gehad. De financiële huishoudboekjes van sommige opkomende markten zijn nog niet sterk genoeg om te kunnen omgaan met de gevolgen van het ‘taperingbeleid’ van de Fed. Wanneer de Amerikaanse rente gaat stijgen, zullen investeerders meer geld terugbrengen naar
de VS; hierdoor worden valuta van Emerging Markets zwakker. Dit effect werkt dubbel voor landen die veel dollars geleend hebben, want de rentebetalingen worden duurder. Alsof dit nog niet genoeg was, waren er ook geopolitieke problemen, bijvoorbeeld de opstanden in Turkije, Brazilië en Oekraïne.
Historisch laag gewaardeerd Emerging Markets zijn nu historisch gezien laag gewaardeerd. De gemiddelde koerswinstverhouding van de MSCI Emerging Markets Index sinds 1995 is zo’n 16x. Momenteel is deze 12x.
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
EMERGING MARKETS FUND
Door te beleggen in het Hof Hoorneman Emerging Markets Fund profiteert u van de ontwikkeling van gezonde, ondergewaardeerde bedrijven in een ‘nieuwe’ groeimarkt als Vietnam.
Een deel van deze ‘korting’ valt te verklaren door de hierboven genoemde moeilijke omstandigheden. Maar niet alles. Er wordt namelijk wel degelijk vooruitgang geboekt in Emerging Markets. De financiële balansen van bedrijven en landen raken steeds beter op orde – kijk bijvoorbeeld naar India – waardoor ook de valuta’s stabieler lijken te worden. Grondstofbedrijven hebben zich door hun voorraden heen gewerkt en houden weer steeds gezondere niveaus aan. Dit zijn ontwikkelingen die niet van vandaag op morgen afgerond zijn, maar ze zijn wel degelijk gaande. Samen met de lagere waarderingen maakt dit Emerging Markets een mogelijk
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
interessante investering voor de lange termijn. Het Hof Hoorneman Emerging Markets Fund probeert hiervan te profiteren.
Track Record Het HH Emerging Markets Fund bestaat al ruim 15 jaar en heeft een indrukwekkend track record. Desondanks is het een van de minst bekende Hof Hoorneman Beleggingsfondsen. In 2004 was het fonds 10 miljoen euro groot; ondanks een gemiddeld jaarlijks rendement van bijna 5% heeft het fonds nu nog steeds nagenoeg dezelfde omvang. Terwijl het historisch rende-
ment buitengewoon sterk is. Zeker in vergelijking met andere opkomende landenfondsen. Deze ontwikkelingen, samen met de mogelijkheden die wij zien in opkomende markten, grijpen wij aan om het fonds de introductie te geven die het verdient.
Beleggen in gezonde markten Het Hof Hoorneman Emerging Markets Fund belegt in drie soorten effecten: individuele aandelen, beleggingsfondsen en trackers. Om te kwalificeren als een Emerging Markets Fund dient er gespreid te worden over verschillende
15
EMERGING MARKTETS FUND
opkomende markten. Waar wij geen specifieke kennis bezitten over een bepaalde markt – bijvoorbeeld Chili – gebruiken wij specialistische, aantrekkelijk gewaardeerde fondsen. Of, als wij de markt in haar geheel ondergewaardeerd vinden, gebruiken wij een tracker. Bij de landenallocatie geldt dezelfde regel als bij al onze andere fondsen: wij beleggen alleen in landen en bedrijven die hun balans op orde hebben. Een goed voorbeeld van zo’n positie is het Vietnam Opportunity Fund, waar op de volgende pagina een uitgebreide toelichting van te vinden is.
Gericht op middenklasse Het grootste gedeelte van het fonds bestaat echter uit actief geselecteerde, ondergewaardeerde aandelen. Bij het kiezen van deze aandelen beleggen wij bijvoorbeeld juist niet in grondstofbedrijven. Wij spelen veel liever in op de groeiende middenklasse in opkomende economieën. Dit is een duidelijke en interessante trend die veel minder volatiel is dan de vraag naar grondstoffen. Zo belegt het fonds voor ongeveer 25% in kleine Chinese bedrijven die profiteren van de
opkomst van de Chinese middenklasse. Maar ook buiten China richten wij ons op de middenklasse. Bijvoorbeeld door te beleggen in Kcell, de grootste telecomoperator van Kazachstan. Dit bedrijf is uitstekend in staat om te profiteren van de toename in mobiele data naarmate de Kazachstaanse middenklasse rijker wordt. Of neem bijvoorbeeld Guinness Anchor. Dit bedrijf brouwt en distribueert verschillende merken bier in Maleisië en heeft hiermee een grote, maar geleidelijke omzet- en winstgroei doorgemaakt. Door te beleggen in dit soort ondernemingen profiteert het fonds niet alleen van globale trends, maar tracht het ook een minder volatiel koersverloop te laten zien dan andere Emerging Markets-fondsen.
Niet alleen de traditionele BRIC-landen, maar ook ‘nieuwe’ groeimarkten als Vietnam, Maleisië en Polen. Deze landen groeien harder dan de ontwikkelde markten en bieden mooie kansen, zeker op de lange termijn. Door te beleggen in het Hof Hoorneman Emerging Markets Fund profiteert u van de ontwikkeling van gezonde, ondergewaardeerde bedrijven in deze markten.
Wat is de toegevoegde waarde van het HH EMF? Dit is allemaal leuk, maar wat voegt het HH Emerging Markets Fund nu toe aan uw portefeuille? Het fonds is enigszins volatiel; het is dus niet direct geschikt voor de risicoaverse belegger. Voor de belegger die wel bereid is om wat risico te nemen, biedt het een wereldwijd gespreide portefeuille van kansen om te profiteren van de groei in opkomende economieën.
Performance t.o.v. Benchmark 110 105 100 95 90 85
EMF
80
-0 29
013 29
-1
413 29
-0
012 -1 29
412 29
-0
011 29
-1
411 -0 29
414
MSCI EM
75
WEKELIJKSE BEWEGINGEN <-2% -2% tot -1.5% -1,5% tot -1% -1% tot -0.5% -0,5% tot 0% 0% tot +0.5% +0,5% tot +1% +1% tot +1.5% +1,5% tot +2% >+2%
EMF MSCI EM 18 12 10 19 19 23 24 14 9 19
30 7 13 8 20 23 21 10 10 25
Gemiddelde volatiliteit (in %) gedurende vorige 12 maanden 24
EMF
20
MSCI EM
16 12
16
14 4-0 29
13 0-1 29
13 4-0 29
12 0-1 29
29
-0
4-
12
8
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
EMERGING MARKTETS FUND
VINACAPITAL VIETNAM OPPORTUNITY FUND Ook in deze Kijk op Vermogen lichten wij een beleggingscasus toe. Natuurlijk aan de hand van onze Value-beleggingscriteria. Ditmaal het Vinacapital Vietnam Opportunity Fund. Deze positie zit niet alleen in het Emerging Markets Fund, maar ook in de Value-portefeuilles en het Value Fund. Het Vinacapital Vietnam Opportunity Fund (VOF) is een beleggingsfonds dat zich richt op de Vietnamese markt. Het fonds belegt in beursgenoteerde bedrijven, vastgoed en private equity. Op deze manier speelt het fonds in op de snelle en interessante veranderingen die in Vietnam plaatsvinden. Het fonds bestaat sinds 2006 en heeft een zeer ervaren en capabel management. Het lijkt wellicht vreemd: een echte belegger als Hof Hoorneman die in een ander fonds belegt. Waar zit dan de value? ONDERWAARDERING De value zit in de structuur van het beleggingsfonds, het VOF is een closed-end beleggingsfonds. Alle Hof Hoorneman-beleggingsfondsen zijn zogenaamde open-end fondsen; het aantal uitstaande aandelen staat niet vast. Als iemand een aandeel wil kopen of verkopen, dan gebeurt dit tegen de intrinsieke waarde van het fonds, plus een op- of afslag. Er wordt gewoon een nieuwe participatie bijgedrukt. Er is dus nagenoeg geen verschil tussen de intrinsieke waarde en de marktprijs. Het VOF is daarentegen een gesloten fonds. Het aantal uitstaande aandelen staat vast en als je een aandeel wilt kopen, moet je de marktprijs betalen. Deze marktprijs kan nog wel eens flink verschillen met de intrinsieke waarde van het fonds. Hoe kan dit? Soms zijn beleggers bereid om een premie te betalen voor een fonds, bijvoorbeeld wanneer ze veel vertrouwen hebben in de markt of de fondsmanager of de markt interessant vinden. Een goed voorbeeld is Berkshire Hathaway, het investeringsbedrijf van Warren Buffett (niet officieel een gesloten fonds,
maar het werkt precies hetzelfde). De marktprijs hiervan ligt veel hoger dan de intrinsieke waarde van de onderliggende beleggingen. Beleggers hebben namelijk vertrouwen in Warren Buffett en denken dat de intrinsieke waarde op termijn zal stijgen. Beleggers betalen dus een premie. Bij het VOF gebeurt exact het tegenovergestelde. De marktwaarde van het fonds ligt zo’n 20% lager dan de intrinsieke waarde. Het fonds handelt dus op een korting. Wij denken dat dit is, omdat het fonds het zwaar heeft gehad in de crisis van 2008 en het herstel in Vietnam langzamer verliep dan het gemiddelde herstel. In 2011 was de inflatie bijvoorbeeld nog 20%. Wij zijn echter van mening dat een korting van 20% op de onderliggende waarde veel te veel is. Hiervoor hebben wij twee argumenten. Allereerst is de macro-economische situatie in Vietnam de afgelopen jaren sterk verbeterd. De inflatie is terug naar een historisch lage 4,5%, de economische groei was 5,4% in 2013, er is een overschot op de lopende rekening van de betalingsbalans en de Vietnamese munt, de Dong, is stabiel. In andere woorden, de Vietnamese economie groeit hard en is in gezonde staat. Vietnam heeft een bevolking van bijna 100 miljoen mensen, waarvan 68% jonger is dan 40 jaar. Op basis van de economische situatie is de korting dus ongegrond. Ook het management van het fonds heeft veel ervaring in de markt en is capabel; de korting zou volgens ons dus echt niet zo hoog moeten zijn. Ons tweede argument is dat de gerapporteerde intrinsieke waarde van het fonds ook nog eens te laag is. Het VOF is voor 60% belegd in Vietnamese aandelen. Vietnam heeft echter restricties opgelegd aan buitenlanders: slechts 49% van een onderneming mag in buitenlandse handen zijn, terwijl de vraag naar Vietnamese aandelen groot is. Er is dus een aparte markt ontstaan voor Vietnamese aandelen voor buitenlanders en deze aandelen zijn doorgaans een stuk meer waard dan de ‘gewone’ Vietnamese aandelen. De intrinsieke waarde van het VOF is echter gebaseerd op de waarde
van de gewone aandelen, terwijl ze de ‘buitenlandse’ bezitten. Wij denken dus dat de intrinsieke waarde van het fonds nog hoger ligt dan de gerapporteerde waarde. TRIGGERS Nu de eerste pijler bepaald is – het fonds is ondergewaardeerd – komen we bij de tweede pijler: een trigger. Wij zien twee manieren waarop de korting van het fonds kan afnemen. Allereerst via het verdere herstel van de Vietnamese economie. Vietnam wordt steeds rijker, de economie steeds gezonder en de kapitaalmarkten steeds meer volwassen. Uiteindelijk zal Vietnam niet meer als het lelijke eendje van de opkomende markten gezien worden; hierdoor zal naar onze mening de korting fors moeten inlopen. De tweede trigger is het management. Dit heeft meerdere malen aangegeven dat ze de korting veel te groot vinden. Om de korting kleiner te maken, koopt het management eigen aandelen in: eind 2013 is in totaal reeds 24% van het aandelenkapitaal ingekocht. Het inkopen van eigen aandelen wordt altijd op prijs gesteld door investeerders, omdat het de aandeelhouderswaarde vergroot. Bovendien is het een teken dat het management het fonds ook ondergewaardeerd vindt. Wij verwachten dat dit investeerders er op termijn ook van zal overtuigen dat het VOF op een hogere waardering hoort te handelen. KASSTROOM Het fonds keert helaas geen dividend uit. Wel kopen ze eigen aandelen in. Dit is ook een vorm van het verhogen van de aandeelhouderswaarde, maar geen directe kasstroom. Uiteindelijk beoordeelt Hof Hoorneman kasstroom op portefeuilleniveau. De kasstroom – rente of dividend – moet voor de portefeuille als geheel aantrekkelijk zijn. Dan kan het best zijn dat er één of twee namen tussen zitten die geen dividend uitkeren, als ze maar zeer goedkoop gewaardeerd zijn. Dit is het geval bij het VOF. Er is een duidelijke onderwaardering en er zijn verschillende triggers. Wij vinden het dan ook een interessante beleggingscasus.
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
17
ADVIESDESK
Beleggingsadvies
‘The Value Way’ DOOR MARCEL REUKERS
De beleggingsadviesdesk blikt in elke editie van Kijk Op Vermogen terug op de voorbije maanden. Deze keer aandacht voor de onrust in Oekraïne, de Weekly en de behaalde rendementen binnen de Adviesportefeuille.
De laatste weken heeft de crisis in Oekraïne geleid tot onrust op de financiële markten. De kans dat de standpunten tussen Rusland en Oekraïne verder zullen verharden is aanwezig. Omdat de betrokken partijen veel te verliezen hebben, gaan we ervan uit dat gezond verstand zal regeren. Maar meer onrust leidt vanzelfsprekend tot grotere onrust op de financiële markten. Als de komende weken de spanningen blijven aanhouden moeten beleggers rekening blijven houden met een markt die wordt getypeerd door koersschommelingen. Echter, deze bewegingen op de beurzen bieden u als belegger wel
weer de nodige kansen om in een later stadium te profiteren van een eventueel koersherstel op de internationale beurzen.
Weekly Naast regelmatig, persoonlijk en/of telefonisch contact over de beleggingsportefeuille en over bedrijfs- en macro-economisch nieuws voorziet de Adviesdesk haar relaties regelmatig van een beleggingsidee in de vorm van de zogenaamde ‘Weekly’ (zie pagina 20). De ene keer zal dit voor u als belegger een bekende naam zijn, zoals
Positie
aankoop advies
aankoop verkoop koers advies
7.375% Linde 2066 Wereldhave Depfa Bank Var % 05-15 Teva Pharmaceuticals ADR Vastned Retail Carillion 6,75 % Nokia 2019
26 apr. 2013 7 sept. 2012 9 dec. 2012 15 feb. 2013 8 mrt. 2013 14 feb. 2012 4 okt. 2013
116% 42,00 76% $38,92 32,35 £2,94 112%
verkoop rendekoers ment*
3 jan. 2014 113% 17 jan. 2014 56,85 31 jan. 2014 92,50% 7 feb. 2014 $44,40 21 feb. 2014 36,00 25 apr. 2014 £3,72 2 mei 2014 117%
(*) Rendement tussen aankoop- en verkoopadvies, incl. opgelopen rente, couponnen, dividenden en valutaresultaat.
18
1,90% 53,60% 22,00% 18,00% 19,00% 33,30% 7,60%
ADVIESDESK, OOK VOOR U? Wilt u meer weten over de werkwijze van de adviesdesk van Hof Hoorneman Bankiers? Neem dan contact op met Bart Flentge of Marcel Reukers. Zij staan u graag te woord over de mogelijkheden.
onlangs een update over Vodafone of over de 6,75% Nokia-lening. Maar wij besteden ook regelmatig aandacht aan voor de meeste relaties onbekende namen als Mercialys, Ithaca Energy of obligaties van Enterprise Inns. Wel is er altijd een grote gemene deler: het gaat over beleggingen die ondergewaardeerd zijn ten opzichte van de door ons geanalyseerde waarde. Hiermee proberen wij, ook vanuit de adviesdesk, u de voordelen van value beleggen ten opzichte van Indexbeleggen te laten ondervinden.
Rendementen In de tabel (links) ziet u welke rendementen binnen onze Adviesportefeuilles zijn gemaakt op een aantal, dit jaar gesloten, posities: Vanzelfsprekend hebben wij naast deze verkoopadviezen onze relaties tevens voorzien van de nodige aankoopadviezen of updates van de nog lopende posities.
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
ADVIESDESK
Nieuwsbrief Hof Hoorneman Bankiers
Weekly Weekly 28 maart 2014:
Ithaca Energy
Weeklyrijf. jf is statutair Canadees bedri 28Het maa rt 20 tie- en ontwikkelingsbed 14 Ithaca Energy is een olie-explora lse: en Noorse Enge de in ijk zakel hoofd ert ing en opere maar kent ook een Engelse noter Ith aca En de van erg eltes y Noordzee. gede Isincode: Ithaca Energy CA4656761042 is ee ontwikkeling van een nieuw oliIthaca e-exploisrade Isincode: ersn in ma inves voor tiear ke nt ooteerd t te ontwikkeling ontw grijks belan k een EnGSA) De ikkeli maa keling ntwik g in oen ngsbr vorm is no ge CA46567610 lse edrijf. Het bedr rea” ( 4,00 no ella A ge ter ter St de “Grea ing 42 eltes van de No en De ijf is statutair g van eree kkelin olieveld. Dit veld genaamd ontwi rt ho rneming.op 3,00 ordz ofdza onde Canadees de van ee e ke . waard lijk nde rligge onde de 4,00 eg de helft van laatin de Engelse en No 2,00 grofw orse zijn reeds afgerond en de volgende Twee gen. De borin 3,00 de be hillen versc lan 1,00 vier grijkste ontwikk ing at uit besta plaats met GSA inatie comb In ten. wach eli 2,00 op zich ng voor inves 0,00 een eveld veer . Dmaan dec-13 dec-12 it veldd genaam teerd dec-11 eind van dec-10 verwachting nog ongeoli het dec-09 aan naar er veld s het 1,00 de in dat Ith wij ac chten d “ a Greater Stella m) verwa is de ontwikk grofw latfor boorp eg de feitelijke helft van de on eli 0,00 het topdeck (het Ar van derliggende wa ea” (GSA) is nog in ontwikk ng van een nieuw dec-09 GSA bestaat dec-10 dec-11tionee l zal zijn. dec-12 Een Canadese en arde van de on eling maar vor dec-13 uit vier verschil dit jaar opera mt de len rn na de boringen. eming. De on ar verwachting een Engelse Ithaca n van twikkeli rome ee zij nogGSAde kasstTw Een Canadese zullen on n veld ge re ed ve met het n van s er va g beide afg ing, n ee kkelin noter eralond en de vo ng van en van de ontwihet topdeck n maand op den dan afron ingen het ester Met gsinv (h ee zic et kkelin lgende laat n Engelse h wachten. In telzijn ijke alle erst en. Allerefei bo ontwi goede liquiditeit. jaarreden twee combinatie me operati tformn) ve men. Dit heeftdit toene notering oneel zal zij ewendortepla sterk omrwverde achterntewij da t plaatsing worde , beiden met Kijk voor keuze naar t dejfhe t veld er dus geen kasstroom meer aangn. hoeft bedri go en het an ed hoeft geda aa oor e liq n Hierd he osten zen. uid verlie actiek t eind van iteit. de trans compensabele Met he veel Ithaca t afron Ki tweede heeft jk voteren Ten den van de on or ke.uz inves olieontwikkelaars boven op e naar Britse die het met zich mee twikkt eli betalen. Omda ste te ting rk belas ng de toe geen l va tra ne vrijwe n ns paar 2016 me het GS actiekosten n. Dit heeft tot en met n maak A-veldt een brengt. en betale tweelag zullen de kass stoffentoes geda remoet die he denen. Alleree een ansoort nog en hogrond t mebelas tromen van Ith t zichting Flow-yield eft er dus geen Cash de winst rst zij meeook inv bedrijf een Free n alle aca chten dat brengt. ontw kahet Wij verwa sstro hil. es versc ter om elingsinveste enorm en een van . n ikk me lling Te trekke vrijste Marktkapitalisatie: er n acht jaar tweren aand de aa eedetot ngewend te wo zal ringen dan al Dit . 2016 he aan eft Ith tot realis aca veel comp kan en me rd en t 2016 vrijwel 40% en de 50% om n de Can. $ 904.5mln n rome ve tusse kasst van rd deze en er te ns kan Ithaca sabele verliezen. Marktkapitali geenr.be Tevetin lijke trigge dede moge wieerst nstbeelas sa g te beigtalweg t dus GB £ 489.0mln : entievorm n) en de Hierdoor hoeft het ting oo nog elijk las te neme Cabeleg volled en. Om n. $ gers, zelfs dat Br bedrijf een so 904.5mln de schul jaadrsnel itser. olieontwikk bouwenk (mog ort gr vrijstaf on ellte om ing ds n ende trigge tof e ee ela fen tweed GBaanw n de ar en toe ons s boven op orm ve £ 489.0mln slag moeten nd. divide rscDit vanentus hil.isWvoor Exchange: den vorm inse betalen maak ij verwachten uders te belon de 40van eelho aand % t en ee da de n t het bedrijf ee paar 50% kan reali Toronto Stock beleggers, en n Free Cash Exchange: ren tot r vormt dus de ieder in aa Flow-yield n 20ande -- netsezoals Ithaca Exchange & Londen 16. Dit zal de gen in ee aarealis rste mo dat beleg nweneren den om gelijkh me Toro nto is e trige bre ijvoorbeeld aandacht trekken Wel de scenlijk ngt. B Sthet ge ock belangrijk te r. hu et zic Te Stock Exchange ld o’s m ve sn e risic ns kan Ithac va el af te bouwen aandgsbed -- saanzi eelhorijf Exch angeratieuder ontwikkelin enen de olieprijsa deze kasstrome n & Lond explo te belonenpompen antzedus ogelijk l const zijn vrijwe(m lfs volledig we Stock Exchanijs. De vahet kosten voor Ithaca om olie op te in de vorm g te nemen) en n n div re de oliepr ge idend Valuta: CAD/GBP en. ande weer en Di vorm t is Ook de e. vo W marg or de ons de is he elte gede t be lanbruto alt voor een groot el Koers: C$2.77 grijk teen zee kunnen de productie tijdelijk tweede trigger. reali Valutbepa opsede renNoord a: CAD/GBPoblemen ex . Storm plorisico dat be ratie-factor een 149.75p en on gede ctiepr g van een n in produ kkelin twikkperso ontwi Ithac het elingsb Koers kanleg a Ook neel. -: C$2.77 ed de ne het rijf t oli voor zo -unt ep aanzienlijke rminder groot danals gen uit veiligheidsoogprijs. De kosten voor stilleg r iets isico’s met zich bij in ieder ander IthacIthaca 149.75p bepaalt voj vind risico’s bij a om echte mee Vaten Olie per dag: olie op te or eeen de brengt. Bijvoo Ten id. n groot gekkelin veld zoals GSA vertragen. Wi al bijna pomp GSA-veld en zijvoltoo rbeeld vanbrhet deelteg de n vrijwel cons pr ontwi od de is FY2011: 11823 uc erst tie Allere uto pr jven. oblemen een ma re bedri Ten Vaten verge rg lijkba isico. e. ratier Oo explo Ol k geen ie is vo er ris pe dus rmen het weer tant dus de olieprijs r dag: icoal, sti Ithaca FY2012: 12359 fac van lle n tor gg velde re . en St ande de or uit FY ceren me veiligheidsoo 2011 e 3produ n risico met en andere op g tweed : 1182 weini de dus er is No en an or gp geda FY2013e:13000 dz al veld zoals ee kudan teringen unt voor het perso nnen van Gde FY2012derde u de prod SAinves : 1235is9 het grootste deel vertragen. W nevolle beleg el. Oo meer risico FY2014e:12000 k kanging ij vindeen min is Ithaca he t de ontwikk uctie tijdelijk rgelijkb lniette en de FY2013e:130kking tot extravekoste n. Desa are be risico’s bij Ith drijven. Alleree eling van een betre 00 FY2015e:24000 ac a e ch tw . rst ter iets minder FY2014e:120 gewend bentee eman is de ontwikk de Hof prodHoorn van uceren 00 groot dan bij wellicht eling van het de andere ve FY20 derde is het gr GSA-, ve lden van Ithac ld al biedt bij ootste deel va Winst per Aandeel in 15e:24000 winst na ijke a voltooid. Ten al, ekkel met een aantr dus er is geen ex inatie n de betre Cash yield, in comb inves Flowing tot teringenaal plo t ratierisico. Te Can $: extra aantrekkelijke Freekk toeren draai volle ko opda sten. Winst peDe eenm al ge an en GSA n eer De we Wann sa r is case. llic Aa lni er 0.18 sieve ett ht nd C$ du offen 1: em ge ee s weinig risico FY201 in is pig upside in deze wend bent van Ho Ithac duide Can $: voldoendel in a ee nog met n melijk die Hoornne er risicovo kasstfrome FY2012: C$ 0.35 FY mavoorlo llealle n. s nu nog geen divide uit, belegging da nd Ithaca een K/W van rond de 5 met heeft 20 11 : helaa C$ nu 0.18 De zijn zelf. Ithaca keert FY2013e:C$ 0.47 FY ntrdan ekkede lijkwinst ekkelijker gaanaa e Free Cash nieuwe veld. Gezien het aantrekkelijke 2012: aantr C$ 0.3 5 voldoden FY2014e:C$ 0.42FY in hetFlow-yie in co deteupinves om aangewen side teren 2013e:C mbina wordt dividend zal kas in deze offendat het ld, wel nkort $ 0.4 tie binne jf me bedri 7 t FY2015e:C$ 0.77FY ee he chten sieve case. W n aantrekkelijk eft Ith acdaar en a eenwijK/verwa 2014e:C casus anneer GSA karak $ 0.4ter W van ro 2 van de aantr nd de eenmaal op vo e winst, biedt g. 5 met ka aardi jf koopw FY2015e:C$ bedri kehet wij lijker sstrome lle toere gaan betalen, achtenek Energy. 0.77 gaan Ithaca in n zijhaar elaties n die da eheerr vo gensb n de vermo or ka lop s wi voor wo ig nog duidelijk n draait nst zelf. Ithac eman t aabelegt ngewend om DISCLOSURE: Hof Hoornrd a keert helaa te investeren karakter van s nu nog geen div in het nieuwe de casus en da idend uit, alle veld. Gezien ar j verwac gaan betalen aan heontleend t aantr hten in deze , achten wi heHoornemwi Weekly vermelde gegevens zijn ekkelijke t he an Bankiers NV (HHB). De da t be informatie actueel, nauwkeurig, feitelijk t be DISCLsteld ijf de researchafdeling vanjHof bin dr door plaatst, zodat de dr ijf OS ne DISCLAIMER Weekly de samenge ko in is UR zij en nk die op aangebod E: or informatie wordt de waardig. nde aandacht voor de kwaliteit van haart wel dividend Hof Hoorn ief (Weekly) ge controle streeft naar een zorgvuldi emanvan De informatie die u in deze nieuwsbr Ondanks deze voortdure zal beleg volledigheid ontvangt. publiekelijk bekende informatie. HHB t voor die zij zelf uit externe bronnen onjuistheden. Voor de juistheid en betrouwbaar geachte bronnen en
Ithaca Energy
Ithaca Energ
y
haar verm van informatie voor eventuele door HHB DISWaar controleert HHB de betrouwbaarheid ogensb derhalve t HHB geen enkele aansprakelijkheid mogelijk R geen rekening met de specifieke is. CLAIME correct of volledig is en aanvaard eerre juist en dus betrouwbaar De is generiek van aard en houdt eh zijn of laties in ontvange informatie informatie in deze Weekly steeds datu de endie garander instaan. De informatie in de Weekly Ithacar dient in deze nieuwsb n als een persoonlijk advies: de berichtgeving kan HHB niet uitkomsten daarvan kan HHB niet door HHB betr zijn of ingen meterg y. mag de Weekly dan ook niet aanmerke riefen temming is En (We gegevens, meningen eklyjke ouwbaa,r verwacht ) wor van de ontvanger. De ontvanger de aangeboden informatie in overeens dt behoeftes van de genoemde feiten,juist of gea en aan is g chte persoonli geb en bronnen en pub oden iskomt, financiële situatie dus betr jke of haar een passende investerin sameng hem persoonli de en voor de informatie in de Weekly in andere ouw van bod ing lieke este aan baa verspreid Weekly lijk ld De beleggingsdoelstellingen, r . deze is. doo in bek dat toekomst Waa de r de effect berichtgevin ende informa r mog n of het rese garantie De afnemer van de geen te overlegge archafdevoor elijk controleert bieden n om g kan resultaten HHB stre ling van Hof Hoo behaalde tie. HHB niet gara kan fluctueren Beleggen brengt risico met zich mee. haar eigen adviseur te raadplege In het verleden HHB de betr restricties eft naa van dewaarde n over eventuele rneman. Bankier een zorgvuld uw belegging nderen dat de .infor ouw ter informere zichzelf baarheidient De genoemvan Investing beleggingsstijl en is geen de feite Weekly Value ige deze HHB d de van s r van met con mat NV n, haar doel- en risicoprofiel. ontvange maken trole info geg te de ie (HH en ig in deze Weekly rma eve beledggin B). De ontleend. van de informa onderhev ns, meninge tie die zijd zelf bedoeld om kennis analist verklaart dat Dekly in dez e Wee aan restricties gsdoelstellin is uitsluiten is mogelijk deze stee in n, verw tie dierechten uit externeinformatie ds Weekly gen, de het . De correct of zij in deworden achting kunnen geen verm jurisdicties dan in Nederlan informatie de bronnen ontv elde geg de haar eigen voor en informatie Weehebben aaneve volledig verstrekte en uitkoenig deaan oonlijkevan voldoen en persgebruik kly plaatst, t. Aan de rkeuze bijgedrag is en msten ang financiële ordelijk adviseu financiee zodat en Onddeze daarvanl instrumen vaa te raadpleggen ank Weekly diet. aan oftieverkoop situa de informatieingen. ns zijn ontleend aan rdt HHB informatie is zelf verantwo analisten g tot koop Degee deze voortdu kanvan haar doel- en en persvan Weekly. uitnodigin HHB of om de n enkele aan voor sde actueel, nauwke niet instain informatie te overleg rendevermelde opnemen sadvies, noch risiceen hetoeft in deze Weekly an. De informa finance aanbeh aandachondernem zijnlijke oproaanbiedin sprakelijkhe genrdofwas, n of zal oon fiel. De waa urig, feitelijk es van de ontvnt banking aanbeveling of belegging t voor dedie het is jurisdicties van effe via corporate tie in de activiteite id voo of indirect ct dat in dez rde van gerelatee kwa de informatie r eventue analist direct liteit van haar de n om Weebij investme anger. De of dan geen uw toegestaa kly beloning niet verricht in de is e bele le van HHB Het is Ned Wee onju ontv deel vak. gen HHB. ggin hun enkel erla kly van isthe ang erie g geen nd isouder aan bodvan er mag berusten k van aard en de uitoefenin g kan fluctueren. In informahun en informatie aanaan mogelijk derde . Voo van aangebod kom de Weekly dan de toezichth de actiesden r de juistheid tie isnationale voor t, voo aanzien hou ten elijkheid zelf het rest door r dt hem srechten aansprak vera gesteld derh verle rictie enkele zoals eigendom ook en volledigheid of le ntwo geen t alve s onderhevig den behaalde ieel te exploitere haa een aanvaard vereisten niet aanmerken : De intellectue geenvan aanbeveling of e, producteorde AFM lijk voo diensten reke passende inve n en/of en de ontv de registers r de keu resultaten bied n. rHHB ning met de spe in pers en commerc of als opgenom informati stellen is te bele den een ng ze HHB ang ster DNB. aangebo en ggin beschikki als op ter er ing AFM en gee gsadvies, cifieke oonlijk advies: van deze Wee Rechten publiek gebruik van de , aan hethet genn van geen enken garazowel bewerken te noc ntie voor de toek is en of de aangeboden h een aan kly dientvergunnin el te over de vereiste verveelvo dee informatie.Toezicht l van de udigen, biedvan zichzelf te info informatie in ove de ontvanger dient zijn of Wet op het Financiële ing de De informatie belobezit deze Weekly wordt aangebod of uitn ning van het kader vereisten zoa binnen rmeren over even omst. De verspreiding N.V. reenstemming in deze Wee de ana HHB ls ges list direct of indir odiging tot koop of verkoop Vergunningen: van de teld door hun tuele restrictie is met zijn of partijen op dit gebied.Rec van enig financie kly is uitsluite nd bedoeld ect nationale toez hten s. Beleggen bren informatie in de Weekly opDSI. aangeboden bij de om ten el ichthouder aan gerelateerd was, is of zal in andere en DNB en is aangeslo informatie, pro deze Weekly zijn aan het opn instrument. Aan de verstrek kennis te maken met de HHB gt risico met zich mee. de uitoefening ducten en/of wordt aangeb De eme te van afne Value Investing informatie kun n van informa hun vak. HHB mer van de dien ode partijen op dit nen geen rech tie in de Wee beleggingsstijl verricht gebied. Vergun n te verveelvoudigen, te bew sten: De intellectuele eige kly. De ana ten worden ontl en is geen ndomsrechten geen investment banking ningen: HHB erken, aan het en DNB en is eend. De ana of corporate fina listen die aan deze Weekly ten aanzien van N.V. bezit binn aangesloten bij publiek ter bes list verklaart dat nce heb en het kader de aangebode de DSI. van de Wet op chikking te stellen of com n informatie beru activiteiten voor de in deze ben bijgedragen voldoen aan mer het Financiële Weekly verm de Toezicht over cieel te exploiteren. HHB aan sten bij HHB. Het is niet elde onderne mingen. toegestaan om de vereiste verg vaardt geen enk de informatie unningen van die via zowel AFM als ele aansprakelijkheid voo r de acties van DNB. HHB is derd opgenomen in de registers van e AFM
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | ZOMER 2013
19
INKEERREGELING
Boetevrij inkeren: de laatste kans! Mensen die schoon schip willen maken, hebben nog tot 1 juli 2014 de tijd om zich vrijwillig bij de fiscus te melden om een forse boete te voorkomen. ‘Deze laatste kans zou ik dan ook met beide handen aangrijpen’, adviseert fiscaal jurist en partner belastingadvies Roel Wienen van accountants- en belastingadvieskantoor RSM Wehrens Mennen De Vries. V.l.n.r. Koen Dekker, Roel Wienen en Rosery Niessen-Cobben
Sinds 2 september 2013 wordt aan belastingplichtigen die in het verleden een onjuiste of onvolledige aangifte hebben gedaan geen boete opgelegd als zij alsnog vrijwillig volledige openheid van zaken geven van het verzwegen inkomen en vermogen. Vanaf 1 juli aanstaande treedt de boeteregeling weer in werking. Naast Roel Wienen zijn ook specialist formeel belastingrecht Rosery Niessen-Cobben en partner belastingadvies Koen Dekker binnen RSM Wehrens Mennen De Vries dagelijks belast met vragen over de inkeerregeling. ‘Ik merk dat met name de jonge generaties zeer bezorgd zijn over hun buitenlands vermogen’, geeft NiessenCobben aan. ‘De angst dat men op een of andere “zwarte lijst” wordt geplaatst is groot. Terwijl het vrij aannemelijk is dat het verzoek bij een administratieve afdeling terechtkomt, waardoor je niet zomaar op een zwarte lijst wordt geplaatst.’
Meer druk Door verschillende factoren wordt de druk om gebruik te maken van de inkeerregeling steeds verder opgevoerd. ‘Vrijwel dagelijks verschijnen er publicaties over de gevolgen als je niet voor 1 juli 2014 inkeert’, merkt Dekker op. ‘Daardoor is men erg zenuwachtig.’ Wienen knikt instemmend bij de woorden van zijn collega. ‘Sommige
20
mensen met een AOW hebben hun vermogen in het buitenland ondergebracht, maar durven niet aan hun centen te komen omdat ze bang zijn voor de consequenties. Ze kunnen niks met hun vermogen doen, omdat het niet toegankelijk is. Ik begrijp dat niet; geniet er toch gewoon op een legale manier van.’ Naast de media-aandacht zorgt ook het opheffen van de bankgeheimen in onder andere Zwitserland en Luxemburg voor grote onrust bij zwartspaarders. ‘De deur gaat dus, vroeg of laat, automatisch open voor de fiscus’, zegt Niessen-Cobben. ‘De gegevens komen op een presenteerblaadje bij de fiscus terecht. Je loopt in die landen dus een groot risico om betrapt te worden, waardoor je vanaf 1 juli 2014 flinke boetes moet gaan betalen. De Belastingdienst kan tot 12 jaar terug aanslagen en boetes opleggen bij zwartspaarders en fraudeurs. Waarom zou je dat risico nog lopen?’
Opluchting Na gebruikmaking van de inkeerregeling kan men, na betaling van de verschuldigde bedragen, vrij beschikken over het geld en het, indien gewenst, ook overmaken naar Nederland. Het mag dan echter ook legaal op een buitenlandse rekening blijven staan. Wienen: ‘Na het inkeren
loop je niet meer het risico om hoge boetes te moeten betalen en strafrechtelijk vervolgd te worden. Dat neemt veel stress en onrust weg bij jezelf, maar zeker ook bij eventuele erfgenamen.’ Het bezitten van zwart geld is voor veel mensen een bron van zorgen en spanning. Inkeren is dan ook zonder uitzondering een opluchting, ondanks het feit dat men de verschuldigde achterstallige belasting moet betalen. Met het opheffen van de bankgeheimen in verschillende landen is het zeker een aanrader om vóór 1 juli 2014 gebruik te maken van de boetevrije inkeerregeling. Vanaf deze datum wordt de boete namelijk weer 30 procent en vanaf 1 juli 2015 zelfs 60 procent. Naar verwachting wordt op termijn de inkeerregeling geheel afgeschaft. Dan is het niet meer mogelijk om op vrijwillige basis met een lagere boete tot een compromis te komen. De boete die dan wordt ingevorderd, zal maximaal 300 procent zijn. Indien u gebruik wenst te maken van de inkeerregeling, dan brengt uw relatiebeheerder u graag in contact met één van de adviseurs van RSM Wehrens Mennen De Vries. Zij staan als nauw contact van Hof Hoorneman Bankiers graag voor u klaar om u volledig te ontzorgen op dit gebied. Meer informatie over RSM Wehrens Mennen De Vries vindt u op www.rsm-wmv.nl.
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
LEZERSONDERZOEK
Lezersonderzoek Al jaren geven wij een aantal keer per jaar Kijk Op Vermogen uit. Graag horen wij van u wat u van ons magazine vindt. Zou u de moeite willen nemen onderstaande enquête in te vullen en naar ons op te sturen?
1. Wat is uw geslacht?
5. U leest Kijk Op Vermogen
Man
Helemaal
Vrouw
Grotendeels
2. Wat is uw leeftijd?
< 30 jaar Tussen 30 en 40 jaar Tussen 40 en 50 jaar Tussen 50 en 60 jaar > 60 jaar
3. Hoe lang bent u al klant bij Hof Hoorneman Bankiers?
< 1 jaar Tussen 1 en 3 jaar Tussen 4 en 7 jaar Tussen 7 en 10 jaar > 10 jaar
4. Hoe lang leest u Kijk Op Vermogen al?
Gedeeltelijk/hangt ervan af Soms/een enkel artikel Niet/nooit
6. Uw leestijd per editie is gemiddeld
< 15 minuten Tussen 15 en 30 minuten Tussen 30 en 45 minuten Tussen 45 en 60 minuten > 60 minuten
7. Wordt Kijk Op Vermogen nog gelezen door anderen?
Nee, ik ben de enige Ja, gemiddeld door 1-2 anderen Ja, gemiddeld door 3-4 anderen Ja, gemiddeld door >4 anderen
8. Wat is uw algemene oordeel over Kijk Op Vermogen?
Heel goed
Goed
Redelijk
< 1 jaar Tussen 1 en 3 jaar Tussen 4 en 7 jaar Tussen 7 en 10 jaar > 10 jaar
Matig
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
Slecht
21
LEZERSONDERZOEK
10. Wat is uw oordeel over… Heel goed Goed Redelijk Matig De inhoud De vormgeving De fotografie De mate van diepgang De leesbaarheid De onderwerpkeuze De variatie van rubrieken De betrouwhaarheid van de informatie
Slecht
11. Wat is uw oordeel over de volgende rubrieken? Heel goed Goed Redelijk Matig Slecht Voorwoord Marktverwachting Adviesdesk Fund Update
12. Welk(e) onderwerp(en) heeft (hebben) uw interesse?
13. Welk(e) onderwerp(en) slaat u over?
14. Wat mist u in Kijk Op Vermogen?
15. Heeft u verbeterpunten?
U kunt het door u ingevulde enquêteformulier (zonder postzegel) sturen naar Antwoordnummer 10175, 2800 VB Gouda, mailen naar
[email protected] of faxen naar 0182-597759. Graag ter attentie van Marjan Beuzenberg.
22
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
FUND UPDATE
Positieve tekenen Er was genoeg voor investeerders om zich zorgen over te maken. Conflicten in Oost-Europa, deflatie in de eurozone, tapering in de VS of afvlakking van economische groei in China; beleggers waren wat onwennig. De rente daalde, maar aandelen bewogen grotendeels zijwaarts. Desalniettemin hebben de fondsen van Hof Hoorneman een mooie prestatie geleverd. Wanneer wij de waan van de dag echter laten voor wat hij is, zien wij een geleidelijk vorderend herstel. Zowel in Europa als in de andere belangrijke wereldeconomieën lijkt het erop dat het economisch herstel doorkomt.
In de eurozone vallen er steeds meer positieve tekenen waar te nemen. Dit begint bij de banken, waar de balansen steeds sterker worden. Hiernaast neemt het consumentenvertrouwen licht toe en bodemt ook de huizenmarkt geleidelijk uit. Dit is niet alleen zichtbaar in Nederland, waar de afgelopen maanden veel meer huizen gekocht werden dan een jaar geleden, maar ook in zwakkere landen. In bijvoorbeeld Spanje en
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
Ierland worden steeds meer fondsen opgericht die in willen spelen op het herstel van de huizenmarkt aldaar. Dit is vaak ook een goed teken van herstel. De overheidsbegrotingen blijven in onze ogen een probleem; deze zullen teruggebracht moeten gaan worden. Wij zijn echter niet negatief over de situatie in Europa.
Ook in de VS lijkt de situatie te verbeteren. Koud januariweer zette het herstel even op een laag pitje, maar de cijfers van de laatste maanden duiden toch op een herstel. Werkloosheid neemt af en consumentenvertrouwen toe. Ook hier zijn nog genoeg punten van aandacht, zoals de grote overheidsschuld en de lage arbeidsparticipatieratio. Desalniettemin gaat het beter aan de andere kant van de Atlantische Oceaan. Dit werpt de vraag op of Janet Yellen, de nieuw verkozen topvrouw van de Amerikaanse Centrale Bank, het taperingsproces zal versnellen. Wij denken dat het huidige tempo prima is, maar zien mogelijke kleine risico's in het versneld of verkeerd afbouwen van de steun.
Men is negatief over China. In onze ogen onterecht. Beleggers maken zich zorgen om de afnemende economische groei. Hiernaast zijn er de nimmer slapende geruchten over een vastgoedbubbel en er wordt ook gevreesd voor schaduwleningen. Wij zien deze ontwikkelingen ook, maar zien dit juist als mogelijkheid. Afnemende groei en minder investeringen – zoals bijvoorbeeld in vastgoed – bieden ruimte voor consumptie om te groeien als deel van de economie. Niet alleen leidt dit op termijn tot een gezonder economisch groeimodel, het biedt ook een mooie mogelijkheid voor beleggers: de groeiende Chinese middenklasse. De waarderingen van de bedrijven in China zijn in de laatste maanden nog aantrekkelijker geworden, dus wij zien genoeg mooie mogelijkheden voor de lange termijn.
23
110 100 90 80 102
no v-
11 ja n12 m rt12 m ei -1 2 ju l- 1 2 se p12 no v12 ja n13 m rt13 m ei -1 3 ju l- 1 3 se p13 no v13 ja n14 m rt14
China Value Fund (3-maands)
FUND UPDATE
100 98 96
94 Hoorneman Hof 92
Value Fund
De beleggingen van het fonds lieten gedurende de eerste maanden een wisselend resultaat zien. De hoogrendementsobligaties profiteerden van een toegenomen vraag, terwijl de Chinese posities een lastige periode hadden. De Europese aandelenposities lieten over het algemeen een kleine plus zien. Er hebben recent slechts een paar mutaties in de portefeuille plaatsgevonden, voornamelijk in China. Allereerst is Belle aangekocht. Belle verkoopt damesschoenen onder haar eigen merken. De onderneming heeft het de afgelopen jaren
pr -1 4 27 -a ok t-1 de 3 c1 fe 3 b14 ap r-1 4
14 27 -m
ok t-1 de 2 c1 fe 2 b13 ap r-1 ju 3 n13
ap r-1 ju 1 n11
ok t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n12
27 -ja
27 -fe
Value Fund (3-jaars) 130 120 110 100 90 Emerging Markets Fund (3-jaars) 80 110 70 105 100 95 90 85 80 75 lastig gehad met toegenomen concurrentie,
EMF MSCI EM
ap r-1 ju 1 n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b13 ap r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b14 ap r-1 4
Het HH Value Fund heeft kunnen profiteren van de ontwikkelingen op de beurs. De vraag naar hoogrendementsobligaties en ondergewaardeerde aandelen was hoog en het HH Value Fund liet derhalve een mooi resultaat zien. Het voorlopig jaarrendement komt uit op 5,9%.
rt-
n14
b14
90
maar het ziet ernaar uit dat het bedrijf weer goed gepositioneerd is voor omzet- en winstgroei. De balans is solide en de waardering aantrekkelijk. In de tweede plaats is onze positie in Xtep verhoogd. Deze retailer van sportkleding liet goede jaarcijfers zien en wij verwachten datEuropean het bedrijfValue Fund (3-jaars) 140 goed gepositioneerd is om te profiteren van een 130 aantrekkende markt in de aankomende jaren. 120 110 is onze positie in Cape iets teruggeTenslotte 100 bracht; de huidige weging doet meer recht aan 90 de risico-/rendementsverhouding. 80
g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b13 ap r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b14 ap r-1 4
11
au
n-
ju
ap
r-1
1
70
xx
Hof Hoorneman Hof Hoorneman
Het HH Income Fund heeft de laatste tijd kunnen profiteren van de beurs. De vraag naar hoogrendementsobligaties was hoog en het HH Income Fund laat een voorlopig jaarrendement van 7,8% noteren.
150 140 130 120 110 100 90 80
Income Fund Obligatie Fonds
Income Fund (3-jaars)
24
n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b1 ap 3 r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b1 ap 4 r-1 4
1
ju
r-1 ap
180 170 160 150 140
ok 1 t-1 1 de cfe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n12 au gok 1 t-1 2 de cfe 1 b1 ap 3 r-1 ju 3 n13 au gok 1 t-1 3 de c fe -1 b1 ap 4 r-1 4
au
g-
11
n-
ju
r-1
1
nieuw verliesabsorberend kapitaal wordt uit- FondsBovendien Obligatie (3-jaars) zijn er twee aankopen gedaan, allebei 120dat eerst aangesproken moet worden, Britse posities. Zo is de 13% Bradford & Bingley gegeven perpetuele lening opgenomen. Leningen van voordat achtergestelde obligatiehouders geraakt 115Het risico wordt dus steeds kleiner. deze uitgevende instantie zijn ook te vinden in worden. het HH Value Fund en het HH Phoenix Fund, 110 wij kennen het bedrijf dan ook erg goed en zijn Er hebben verschillende mutaties plaatsgevonzeer enthousiast over deOFvooruitzichten van den. Zo zijn er drie oude restposities verkocht. 105 IBOXXLiverpool liquid deze lening. Ook is de 6,5% Victoria Het gaat om twee CDO’s, de FAB en Harbourcorporate 2043-lening opgenomen. De lening van deze master, en een CLO, de Mercator. Hiernaast is 100 er een tender geweest op de 11,75% Wind. Deze Britse verzekeraar biedt een aantrekkelijk rendement tegen een beperkt risico. Wij zijn Italiaanse telecomprovider deed een aantrektevreden met de mogelijkheden van de posities kelijk bod, waarbij de lening werd omgezet naar in het fonds. een 7,375%-lening die in 2018 wordtPhoenix afgelost. Fund (3-jaars) ap
Ondanks het toenemende vertrouwen van beleggers in het herstel van Europa blijft de rente dalen. De ECB houdt de rente voorlopig nog laag en er zijn verschillende ‘zorgwekkende’ ontwikkelingen, waardoor de vraag naar ‘veilig’ Europees schuldpapier hoog blijft. In Oekraïne was nog steeds veel onrust, dit heeft geleid tot dalende koersen in opkomende economieën. In China leeft nog steeds de angst van afzwakkende economische groei. Het mooie rendement heeft twee verklaringen. De eerste is dat de Europese rente laag blijft, waardoor het rendement op hoogrendementsleningen relatief aantrekkelijk is. In de tweede plaats worden de achtergestelde bankleningen steeds veiliger. Niet alleen omdat de banken steeds sterker worden, maar ook omdat er veel
IF Iboxx High Yield
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
105 100 95 90 85 80 110 75 105 100 95 90 85 80 75
Emerging Markets Fund (3-jaars)
FUND UPDATE
ap r-1 ju 1 n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b12 ap r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b1 ap 3 r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b1 ap 4 r-1 4
EMF MSCI EM
Hof Hoorneman
European Value Fund
EMF MSCI EM
ap r-1 ju 1 n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b13 ap r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b1 ap 4 r-1 4
en netwerkoperators, met het oog op het testen van toekomstige modellen. Het bedrijf profiteert dus van de sterk toenemende hoeveelheid nieuwe telefoonmodellen, die allemaal getest moeten worden. Het segment ‘travel’ verkoopt Income Fund (3-jaars) 100 Anite-software aanIFtouroperators. Deze software 150 90 maakt verschillende processen veel efficiënter Gedurende de afgelopen maanden zijn er Iboxx High Yield 140 80 en biedt een duidelijke meerwaarde. Het bedrijf verschillende nieuwe posities in het fonds 130 is als geheel aantrekkelijk gewaardeerd en heeft opgenomen. Bijvoorbeeld het zeer interessante 120 een sterke marktpositie. Hiernaast is ook het Britse bedrijf Anite. De onderneming bestaat uit 110 twee100 segmenten: wireless en travel. Het segment Britse Hyder en het Duitse Gesco aangekocht. 150
r-1
1
n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b1 ap 3 r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b1 ap 4 r-1 4
In Oekraïne was er echter nog steeds veel on140 rust.130 Dit heeft geleid tot dalende koersen. Uit120 angst voor Russische sancties waren beleggers110 wat terughoudend.
ju
De afgelopen periode bleek dat het herstel gewoon doorzet. De economische groeicijfers waren in lijn met verwachtingen, met name in de Zuid-Europese landen zagen we een sterke verbetering. Dit werd geïllustreerd door de eerste obligatie-uitgifte van de Griekse staat. Hoewel de debt-to-GDP-ratio nog steeds in de buurt van de 170% ligt, waren investeerders bereid om ‘slechts’ 5% te ontvangen op een 10-jarige staatslening. Ook in Spanje daalt de rente op de staatsleningen; de 10-jaarsrente is nu onder de 3%, terwijl de werkloosheid nog
ap
De afgelopen periode was relatief rustig voor het HH European Value Fund. Zowel qua rendement als qua handelsactiviteit. Hoewel de Europese economie steeds verder herstelt, waren er toch genoeg zorgen in de rest van de wereld. Tegen deze achtergrond heeft het HH European Value Fund een voorlopig jaarrendement van 3,1% behaald.
ap r-1 ju 1 n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b12 ap r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b1 ap 3 r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b14 ap r-1 4
ap r-1 ju 1 n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b13 ap r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b14 ap r-1 4
European Value Fund (3-jaars) 140 130 120 110 100 90 European Value Fund (3-jaars) 80 140 70 130 120 110 100 90 ‘wireless’ levert gespecialiseerde software en sysrond80 de 25% ligt. Dit illustreert het vertrouwen 70 temen aan producenten van mobiele telefoons van de belegger in het herstel van Europa. Income Fund (3-jaars)
90 80 120
IF Iboxx High Yield
r-1
1
ju n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b1 ap 3 r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b1 ap 4 r-1 4
Obligatie Fonds (3-jaars)
ap
au gok 1 t-1 1 de c1 fe b1 ap 2 r-1 ju 2 n12 au gok 1 t-1 2 de cfe 1 b1 ap 3 r-1 ju 3 n13 au gok 1 t-1 3 de cfe 1 b1 ap 4 r-1 4
11
ju
n-
1 r-1
ap
110
OF IBOXX liquid corporate
115 100
OF
105
Phoenix Fund (3-jaars)
IBOXX liquid corporate
n-
r-1 ju 1 n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b12 ap r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b13 ap r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b14 ap r-1 4
ap r-1 ju 1 n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b1 ap 3 r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b14 ap r-1 4
ju
ap
r-1
1 11
au gok 1 t-1 1 de cfe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n12 au gok 1 t-1 2 de c fe -1 b1 ap 3 r-1 ju 3 n13 au gok 1 t-1 3 de c1 fe b1 ap 4 r-1 4
100 180 170 160 150 140 130 120 is ook de 5,375% Lloyds-lening Phoenix Fund (3-jaars) Recent 110 verkocht. De koers van de obligatie was de 100 180 90 170 afgelopen maanden gestaag opgelopen en het 80 160 resterende rendement is niet meer aantrekkelijk 150 140 genoeg. Wij hebben de opbrengsten hiervan 130 120 geherinvesteerd in een variabele 2021-lening van 110 Rabobank. Het rendement op deze lening is 100 90 terwijl de variabele degelijk, coupon hetFund renteriReal Estate Value (vanaf inceptie) 80 sico vermindert. Ook is de 4,125% Ageas-lening 140 opgehoogd. Tenslotte is de 3,125% Van Lan130 schot120 2018 in het fonds opgenomen. Deze obligatie110 biedt een goed rendement en is daarom 100 een aantrekkelijke toevoeging aan het fonds. Real Estate Value Fund (vanaf inceptie) 90 140 80 130 120 110
13 ei -1 3 ju l-1 3 se p13 no v13 ja n14 m rt14 m
m rt-
12 n13
v-
ja
12
no
se
p-
2
2
l-1
ju
2
-1
ei
m
rt1
m
1
12
n-
ja
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
Obligatie Fonds (3-jaars)
120 105
ap
Gedurende de eerste maanden van 2014 zijn er verschillende nieuwe posities in het fonds opgenomen. Allereerst is er een lening van SNS Bank aangekocht. Deze lening biedt een aantrekkelijk rendement voor een zeer beperkt risico. Hiernaast is er een positie genomen in Hammerson. De lening van deze Britse vastgoedonderneming heeft al eerder in het fonds gezeten en is momenteel weer aantrekkelijk genoeg gewaardeerd om in het fonds te worden opgenomen.
Obligatie Fonds
110
v1
De belangrijkste verklaring voor het rendement is de vraag naar zekerheid in een klimaat van dalende valuta in Emerging Markets. De vraag naar obligaties nam toe, waardoor de prijzen hiervan stegen. Hiernaast werd bekend dat de Fed, sinds dit kwartaal onder aanvoering van Janet Yellen, de rente in ieder geval tot in 2015 laag wil houden. Dit betekent dat de obligaties in het Fonds nog aantrekkelijk geprijsd zijn. De markten hadden al een stijgende rente verwacht, maar deze laat dus nog even op zich wachten.
Hof Hoorneman
115
no
Het HH Obligatie Fonds heeft kunnen profiteren van de ontwikkelingen op de beurs. De vraag naar veilige obligaties was hoog en het HH Obligatie Fonds laat een voorlopig jaarrendement van 2,7% zien.
25
115 110
FUND UPDATE
OF
105
IBOXX liquid corporate
100
ap r-1 ju 1 n11 au gok 1 t-1 1 de cfe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n12 au gok 1 t-1 2 de c fe -1 b1 ap 3 r-1 ju 3 n13 au gok 1 t-1 3 de c1 fe b1 ap 4 r-1 4
Hof Hoorneman
Phoenix Fund (3-jaars)
14
14
rt-
m
nja
13
v-
no
p-
se
ju
l-1
3
3
13
-1
ei
m
13
rt-
m
12
ja
n-
12
v-
no
se
p-
2
2
-1
l-1
ju
12
ei
m
12
rt-
m
ja
n-
v-
11
ook leningen uitstaan bij Kaupthing. Kaupthing Value Fund (vanaf inceptie) kon deze leningen niet Real meerEstate betalen, hetgeen 140 het faillissement van de private bank triggerde. 130 De claims bieden een aantrekkelijk rendement, 120 terwijl de eventuele downside op de huidige 110 koers zeer beperkt is. De afhandelingChina van het Value Fund (3-maands) 100 faillissement zit in de laatste fase, dit maakt de 102 90 onzekerheid over de nog te ontvangen bedragen 80 100 minder. Hiernaast zijn wij begonnen met het 98 opbouwen van een nieuwe positie in een ander 96 aantrekkelijk faillissement. Als de positie vol94 ledig is opgebouwd zullen wij u daarover in de 92 volgende Kijk op Vermogen berichten.
13
ap r-1 ju 1 n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b12 ap r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b13 ap r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b14 ap r-1 4
180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 80
4 -1 27
-a
-m 27
Hof Hoorneman
pr
rt-
b27
27
-ja
-fe
n-
14
14
90
14
In het fonds heeft een aantal mutaties plaatsgevonden. Allereerst zijn er claims gekocht van Kaupthing Singer & Friedlander. De voormalige private bank Singer & Friedlander werd in het begin van het millennium overgenomen door de IJslandse bank Kaupthing. De bank had echter
Phoenix Fund
no
Het HH Phoenix Fund heeft tot en met april een voorlopig jaarrendement van 13,3% behaald. Het mooie rendement kan grotendeels verklaard worden door één trade. De 8,399% Northern Rock-lening, een eerder beschreven zeer illiquide positie, stond voor 80 punten in de boeken, tot er eind april in de markt gehandeld werd op 125 punten. Deze positie was reeds goed voor 7,5% van het fonds en op de nieuwe koers is deze ruim 11%. Wij zien nog steeds meer dan genoeg opwaarts potentieel voor deze positie en houden deze weging derhalve aan. Verder was het een rustige periode voor het HH Phoenix Fund. Het fonds heeft weinig last gehad van onrust in Oekraïne of andere onzekerheden in de wereldeconomie. Voor de aankomende maanden blijven wij alert op mogelijkheden in de markt, hoewel deze steeds iets schaarser worden.
Value Fund (3-jaars)
Emerging Markets Fund t-1 de 3 c1 fe 3 b14 ap r-1 4
ok
ok t-1 de 2 c1 fe 2 b13 ap r-1 ju 3 n13
ok t-1 de 1 c1 fe 1 b12 ap r-1 ju 2 n12
11
ju
n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b13 ap r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b14 ap r-1 4
1
ap
ju
r-1 ap
effect gehad op de koersen in andere Emerging om ‘slechts’ 5% te ontvangen op een 10-jarige Markets. Veel van deze economieën zijn namelijk staatslening. Ook in Spanje daalt de rente op European Value Fund (3-jaars) deels afhankelijk van de Chinese economische de staatsleningen; de 10-jaarsrente is nu onder 140 groei en de investeringen die daarmee gepaard de 3%, terwijl de werkloosheid nog rond de 130 gaan. Ondanks dat de bedrijfscijfers van onze 25%120 ligt. Dit illustreert het vertrouwen van de 110 Chinese investeringen erg sterk waren, daalden de belegger in het herstel van Europa. 100 koersen vanwege de outflow van geld uit Emer90 80 ging Markets. Wel blijven wij enthousiast Desalniettemin hadden opkomende markten 70 het erg lastig. In Oekraïne was er nog steeds veel over de mogelijkheden daar. onrust en dit heeft geleid tot dalende koersen, De enige nieuwe positie in het HH EMF is Sino ook in andere opkomende economieën. In China leeft nog steeds de angst van afzwakkende Grandness. Dit bedrijf is ook opgenomen in de economische groei, dit heeft altijd een drukkend portefeuille van het China Value Fund. r-1 ju 1 n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b13 ap r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b1 ap 4 r-1 4
De afgelopen periode kende verschillende positieve ontwikkelingen in de wereld. Allereerst bleek dat het herstel in Europa gewoon doorzet. De economische groeicijfers waren in lijn met verwachtingen, met name in de Zuid-Europese landen zagen we een sterke verbetering. Dit werd geïllustreerd door de eerste obligatie-uitgifte van de Griekse staat. Hoewel de debt-to-GDP-ratio nog steeds in de buurt van de 170% ligt, waren investeerders bereid
EMF MSCI EM
ap
De afgelopen periode heeft het HH Emerging Markets Fund het zwaar gehad. De angst voor tapering en opkomende valuta en ontwikkelingen in Oekraïne drukten op beurskoersen in alle opkomende economieën. Het voorlopig jaarrendement komt derhalve uit op -5,0%.
n-
1
Emerging Markets Fund (3-jaars)
r-1
130 120 110 100 90 110 105 80 100 70 95 90 85 80 75
Income Fund (3-jaars) 26
150 140
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 80
ap r-1 ju 1 n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b13 ap r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b14 ap r-1 4 n12 rt12 m ei -1 2 ju l-1 2 se p12 no v12 ja n13 m rt13 m ei -1 3 ju l-1 3 se p13 no v13 ja n14 m rt14 m
ja
r-1 ju 1 n1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 f 2
no v-
11
95 90 85 80 75
140 130 Hof Hoorneman 120 China Value Fund 110 China Value Fund (3-maands) 102 100 100 90 98 96 80 94 92 70
European Value Fu
ok t-1 de 3 c1 fe 3 b14 ap r-1 4
ok t-1 de 2 c1 fe 2 b13 ap r-1 ju 3 n13
t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n12
ok
11
ju
n-
1
ap
Er zijn ook verschillende posities verdweaantrekkelijker dan die van de lening. Het nen. Allereerst is Eurocommercial Properties bedrijf heeft onlangs een project in Greenwich verkocht nadat het koersdoel bereikt was. Ten verkocht, waardoor de balans een stuk gezonder tweede is Vastned verkocht. Bij Vastned waren is. Bovendien is de intrinsieke waardeValue van het Fund (3-jaars) 130 wij ontevreden over de verkoop van het Spaanse bedrijf ongeveer 10% hoger dan de beurskoers, 120een mooie mogelijkheid biedt voor een vastgoed op 30% onder de laatst gerapporteerde hetgeen 110 Value-belegger. Hiernaast zijn de aandelen van de boekwaarde. Hiermee was de upside beperkt 100 Ierse vastgoedbedrijven Hibernia REIT en Green en hebben wij het fonds verkocht. Het aandeel 90 heeft desondanks alsnog een aardig rendement REIT80 aangekocht om in te spelen op het herstel van de70Ierse vastgoedmarkt. Ook zijn de aandelen laten zien. Verder zijn Gecina en Hamborner verkocht, terwijl de weging in Raven Russia van Deutsche Annington en de 10,375%-lening verlaagd is. van Hemingway in het fonds opgenomen.
90
2
De laatste tijd zijn opkomende landen in het algemeen en China in het bijzonder de regio’s waar investeerders hun geld aan onttrekken. Onzekerheid over de algemene macro-economische situatie ligt hieraan ten grondslag. Op korte termijn zorgt dit voor negatieve koersbewegingen, maar het biedt eveneens kansen om goede bedrijven tegen aantrekkelijke waarderingen aan te kopen. Het rendement van het HH China Value Fund over 2014 tot eind april bedraagt -8,2%.
Real Estate Value Fund (vanaf inceptie)
140 130 120 110 100 90 80
r-1
Er hebben verschillende transacties plaatsgevonden in het fonds. Zo heeft er allereerst een omruil plaatsgevonden in Quintain Estates & Development. De 6,5%-lening die in 2020 afloopt is verdwenen, hiervoor zijn de aandelen van de Londense vastgoedontwikkelaar in het fonds teruggekocht. De risico/rendementsverhouding van het aandeel is namelijk
Real Estate Estate Value Value Fund Fund Real 100
ap
Gedurende het eerste kwartaal heeft het HH Real Estate Value Fund geprofiteerd van de lage rente. Angstig door de ontwikkelingen op de Krim en in andere opkomende economieën, zochten beleggers veiligere effecten op, zoals obligaties. De rente bleef hierdoor lager dan de gemiddelde belegger had verwacht. Dit betekende dat vastgoed relatief aantrekkelijker werd dan risicovrije effecten en meer gewild was. Hier heeft het HH Real Estate Value Fund van kunnen profiteren.
110Hoorneman Hof Hof 105Hoorneman
ap 7-jan-1 r-1 4 ju 1 n1 au 27 1 g--feb11 ok 14 t-1 de 1 c27-1 m fe r1t-14 b1 ap 2 r-1 ju 27-a 2 n- pr-1 1 4 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c12
De afgelopen tijd heeft het HH Real Estate Value Fund kunnen profiteren van de ontwikxx kelingen op de beurs. De vraag naar vastgoed was hoog, daar de rente laag bleef. Hierdoor werd de risicopremie van vastgoed relatief aantrekkelijker. Het HH Real Estate Value Fund liet derhalve een mooi voorlopig jaarresultaat zien van 7,7%.
FUNDMarkets UPDATE Emerging F
KIJK OP VERMOGEN | HOF HOORNEMAN BANKIERS | VOORJAAR 2014
waardering tot uiting komt, zijn deze bedrijven lonenlanden, zoals Vietnam. Vietnam levert niet aan de portefeuille toegevoegd. alleen goedkopere arbeid, maar eveneens hanEmerging Fund (3-jaars) delsvoordelen voor de export van textiel naarMarkets de 110 belangrijke afzetgebieden Japan en de Verenigde Ook is een positie genomen in Sino Grandness. 105 Een Chinees bedrijf dat genoteerd staat aan de Staten. Hierbij is het echter wel noodzakelijk 100 beurs van Singapore. De waardering is zeer laag, dat het gehele productieproces in Vietnam zelf 95 terwijl de onderneming de laatste jaren een zeer plaatsvindt. Het probleem is echter dat op dit 90 goede ontwikkeling doormaakt. De laatste jaren moment in Vietnam maar in zeer beperkte mate 85 EMF 80worden gefabriceerd en het land zeer werd succesvol een merk voor vruchtensappen stoffen MSCI EM 75 in de Chinese markt geïntroduceerd. Ze zijn op afhankelijk is van de import daarvan. Met name dit moment bezig om deze divisie aan de beurs Shenzhou en Pacific Textiles, maar ook Luen van HK te noteren, hetgeen een substantieel Thai investeren om die reden in dit segment hogere waardering zou moeten kunnen opleveren. in Vietnam. Aangezien dit onvoldoende in de
Income Fund (3
1 au 1 g1 ok 1 t-1 de 1 c1 fe 1 b1 ap 2 r-1 ju 2 n1 au 2 g1 ok 2 t-1 de 2 c1 fe 2 b13 ap r-1 ju 3 n1 au 3 g1 ok 3 t-1 de 3 c1 fe 3 b14 ap r-1 4
n-
ju
r-1
1
150 140 130 140 120 ap
De afgelopen periode hebben we een aantal nieuwe posities aangekocht in de textielindustrie. Hierbij spelen we in op twee trends. Enerzijds wordt de subsidie van katoenboeren in China veranderd. Het aankopen van katoen in de markt door de Chinese overheid moet plaatsmaken voor rechtstreekse subsidie aan boeren. In combinatie met de hoge voorraden die inmiddels door de overheid zijn aangelegd zal dit naar verwachting leiden tot een afname van het prijsverschil tussen Chinees en internationaal katoen. Het door ons aangekochte bedrijf Weiqiao zal hiervan kunnen profiteren. Een tweede trend in de textielindustrie is de verschuiving van de textielindustrie naar lagere
European Value Fund (3-jaars)
27
FUN
‘Wij beleggen niet in een bedrijf dat activiteiten ontplooit die ten koste gaan van anderen. Onze beleggingen zijn juist bedoeld om ten goede te komen aan anderen.’