GOED ARBOBELEID LEVERT IETS OP!

TEXTIELVERZORGING

Nieuws brief jaargang 1 nr.: 2003.1

GOED ARBOBELEID LEVERT IETS OP! Ondernemers in de wasserij- en stomerijsector investeren al geruime tijd in gezonde, veilige arbeidsomstandigheden voor hun medewerkers. Hierbij is door bedrijven op veel gebieden, (zoals fysieke belasting, verzuimbegeleiding, samenwerking met een Arbodienst en het organiseren van arbozorg) ruime ervaring opgedaan. Het eind 2002 afgesloten arboconvenant voorziet in het bundelen en uitdiepen van deze opgedane kennis en ervaring. Bovendien bevordert het convenant dat alle betrokkenen zich bewust worden van het belang van goede arbeidsomstandigheden. In dit kader biedt de Branche Begeleidings Commissie, die de uitvoering van het convenant begeleidt, de komende tijd een breed pakket aan hulpmiddelen, om het arbobeleid in uw organisatie verder te verstevigen. De stomerij-

en wasserijbranche maken hiermee collectief een stap om in de breedte sterker te worden. Daarbij speelt uitwisseling van informatie een belangrijke rol. Waar voor sommigen het arboconvenant wellicht nog een wat abstract begrip is, gaat het vanaf nu een concreet gezicht krijgen. Het gaat er immers om wat er de komende tijd binnen de bedrijven gaat gebeuren.

BEDRIJFSPLAN VAN AANPAK Belangrijk is daarbij het Bedrijfsplan van aanpak dat door bedrijven wordt opgesteld. Men kan zélf aan de hand van een voorlichtingsboek toetsen wat wél en niet al voldoet aan de eisen voor goede arbeidsomstandigheden. Desgewenst kan men daarbij de hulp inroepen van een arbocoördinator.

vervolg op pagina 2

De heer A.J.M. Harmsen, voorzitter BBC Arboconvenant Textielverzorging

Inhoud Pagina 1 • Goed arbobeleid levert iets op! • logo Arboconvenant Textielverzorging Pagina 2/ 3 • Assistentie bij ”Bedrijfsplan van Aanpak” • De nieuwsbrief Pagina 4 • De voordelen van (persoonlijke) beschermings- en hulpmiddelen Pagina 5 • Voor actueel nieuws: www.raltex.nl/arbo • Informatie Pagina 6 • Veiligheidsschoenen • Adressen en telefoonnummers

Logo Arboconvenant Textielverzorging Om alle communicatie met betrekking tot het Arboconvenant Textielverzorging direct herkenbaar te maken, wordt gebruikt gemaakt van een uniforme huisstijl met frisse kleuren en een specifiek eigen logo. Het consequent hanteren van deze huisstijl ondersteunt de positieve waarde van het convenant. Op deze wijze draagt de huisstijl ertoe bij een snelle en duidelijke herkenbaarheid bij alle betrokkenen op te bouwen. Het beeldmerk wordt ook in andere branches gebruikt voor afgesloten convenanten. Het symboliseert een oog, dat om aandacht vraagt voor de achterliggende doelstellingen. De golfbeweging geeft de dynamiek in de branche aan, met een verwijzing naar water. De huisstijl zal in de vormgeving van brieven, folders en drukwerk steeds eenduidig worden toegepast.

1

TEXTIELVERZORGING

Assistentie bij ”Bedrijfsplan van In het arboconvenant zijn specifieke maatregelen overeengekomen op het terrein van de arbeidsrisico’s, geluid, fysieke belasting, werkdruk en biologische agentia. Na onderzoek op de diverse terreinen heeft de BBC een lijst samengesteld aan de hand waarvan ieder bedrijf per vestiging kan inventariseren, welke maatregelen reeds zijn ingevoerd, dan wel nog moeten worden uitgevoerd. Deze lijst met maatregelen heet het ”Bedrijfsplan van Aanpak”. Per maatregel dient ook de termijn van invoering te worden vermeld en de daaruit voortvloeiende kosten. Het arboconvenant schrijft niet alleen maatregelen voor, maar laat ook ruimte voor alternatieve oplossingen. Vandaar dat er ook een zogenaamd oplossingenboek is uitgewerkt. Daarin staan diverse

oplossingen beschreven, inclusief de voor- en nadelen daarvan. Het ”Bedrijfsplan van Aanpak” dient uiterlijk vóór 1 juni 2004 in het bezit te zijn van de arbocoördinator.

ARBOCOÖRDINATOREN Naast het oplossingenboek is bij de BBC veel achtergrondinformatie beschikbaar over de hoofdonderwerpen uit het arboconvenant. Als een werkgever dat wil, kan hij ondersteuning krijgen bij het maken van het Bedrijfsplan van Aanpak. Daarvoor is een onafhankelijke arbocoördinator aangesteld, die als deskundige vraagbaak functioneert voor alle bedrijven in de branche en daarbij een stimulerende rol vervult. Hiervoor is het bureau VHP Ergonomie gekozen. Dit bureau beschikt over de

vereiste deskundigheid en heeft zich inmiddels uitgebreid op de textielverzorgingsbranche georiënteerd. • Ieder bedrijf kan ondersteuning ontvangen van de arbocoördinator (helpdeskfunctie), via email: [email protected] of telefoonnummer 070-3051970. Dit laatste kan van maandag t/m vrijdag van 09.00 tot 17.00 uur. • Ook kan een afspraak worden gemaakt voor een bedrijfsbezoek. Daarbij komt de coördinator naar uw bedrijf en biedt de door de bedrijfsleiding gewenste ondersteuning. Deze ondersteuning is gratis, tot een maximum van een dagdeel. Het is de bedoeling dat het bedrijf na het bezoek van de arbocoördinator direct het

(vervolg van pagina 1)

DRAAGVLAK We staan aan het begin van een periode waarin allerlei activiteiten binnen de bedrijven hun beslag dienen te krijgen. Natuurlijk is daarvoor draagvlak nodig van alle betrokkenen, dus werkgevers, werknemers, ondernemingsraden, vakbonden, arbodiensten, enzovoort. Arbeidsomstandigheden zijn immers geen exclusief belang van werkgever en werknemer. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Daarom gaat iedere individuele werknemer ervan horen en zal hij/ zij worden

2

geprikkeld om na te denken over diens specifieke werkomstandigheden. Samen denken en spreken over gezonde en veilige arbeidsomstandigheden bevordert enerzijds het bewustzijn en de betrokkenheid en levert anderzijds zonder twijfel vele bruikbare ideeën op, vanuit de dagelijkse praktijk op de werkvloer.

KWALITEIT VAN ORGANISATIE

op de regels richt, maar de zorg voor goede arbeidsomstandigheden onderkent als onderdeel van een totaal kwaliteitsbeleid, maakt een stap voorwaarts in het totale ondernemersbeleid. Arbozorg is meer dan een investering in het welzijn van werknemers en beperking van ziekteverzuim en WAO-instroom. Het is beslist een verantwoorde, zakelijke investering die rendement oplevert.

Voor de ondernemer betekent groeiende aandacht voor arbeidsomstandigheden ook groei van de totale kwaliteit van de organisatie. Wie zich niet primair

A.J.M. Harmsen Voorzitter Branche Begeleidings Commissie Arboconvenant Textielverzorging

Aanpak” Bedrijfsplan van Aanpak vastlegt en uitvoert. Tijdens het bezoek neemt de arbocoördinator daarom samen met een vertegenwoordiger van het bedrijf alle maatregelen door. Het spreekt voor zich dat de arbocoördinator vanuit zijn of haar specifieke deskundigheid bedrijven individueel kan adviseren over te nemen maatregelen, zodat steeds oplossingen worden gekozen die het beste aansluiten bij de specifieke situatie van het bedrijf. Voor zover dit een dagdeel (per vestiging) te boven gaat, worden deze kosten door de arbocoördinator doorberekend aan het bedrijf.

De nieuwsbrief ir. Gjalt Huppes, Eur.Erg., Projectleider

drs. Marcel Balm, Projectcoördinator

Om u op de hoogte te houden van de belangrijkste actuele ontwikkelingen ontvangt u tijdens de looptijd van het convenant, enkele keren per jaar een nieuwsbrief. Hierin treft u een overzicht aan van de stand van zaken in de uitvoering van het convenant, met actualiteiten en voorbeelden uit de praktijk. Ook veelgestelde vragen komen in deze nieuwsbrief aan bod. Verspreiding van de nieuwsbrieven vindt plaats onder werkgevers, werknemers en hun vertegenwoordigingen en alle verder bij het convenant betrokkenen.

BEDRIJFSBEZOEKEN

I NFORMATIE

Voor een efficiënte inzet van de arbocoördinator zijn de bedrijfsbezoeken regionaal georganiseerd. Van oktober 2003 tot en met mei 2004 legt de arbocoördinator elke maand bedrijfsbezoeken af in een ander postcodegebied. Het bel/bezoekschema treft u in de bijgaande introductiemailing aan. Voorafgaand aan de ”actiemaand voor de desbetreffende regio” neemt de arbocoördinator contact op met alle (hoofdvestigingen van) bedrijven in het betreffende postcodegebied en spreekt desgewenst een bezoek af. Na afloop van de actiemaand dienen alle bedrijven in het betreffende postcodegebied zo veel mogelijk hun Bedrijfsplan van Aanpak in te leveren bij de arbocoördinator. Zoals gezegd is de uiterste datum van inzending

Bewust is gekozen voor een uniforme nieuwsbrief voor alle doelgroepen, zodat iedereen gelijktijdig op uniforme wijze over de belangrijkste zaken wordt geïnformeerd. Er is gekozen voor korte, informatieve teksten, aardige illustraties en een herkenbare huisstijl. Alle nieuwsbrieven worden, samen met de overige documentatie gepubliceerd op de internetsite www.raltex.nl/arbo.

Marian van Breukelen, Arbocoördinator

Annemarie Elberse, Arbocoördinator

E- NIEUWS 1 juni 2004. Alle inventarisaties en Bedrijfsplannen van Aanpak worden ingevoerd in een databank. De arbocoördinator toetst daarbij de kwaliteit van de inzendingen. Op basis van de gegevens in de databank rapporteert de arbocoördinator anoniem aan de BBC.

Naast de nieuwsbrief worden er, als de actualiteit dat vraagt, ook korte e-mailberichten verzonden. U kunt zich hiervoor opgeven via de website van het convenant www.raltex.nl/arbo dan wel een emailbericht sturen aan [email protected].

3

TEXTIELVERZORGING

De voordelen van (persoonlijke) beschermings- en hulpmiddelen Het mag duidelijk zijn dat de uitvoering van het arboconvenant geen zaak is van alleen de werkgevers, maar slechts effectief kan zijn bij voldoende betrokkenheid van de werknemers. Zo is het bijvoorbeeld niet voldoende dat persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals veiligheidsschoenen en dergelijke, ter beschikking worden gesteld. Ze moeten ook op de juiste wijze worden gebruikt. Iedereen zou het belang in moeten zien van het verbeteren van arbeidsomstandigheden om daarmee veiligheid en gezondheid te bevorderen. De werkgever kan voorwaarden scheppen voor een goed arbeidsklimaat, maar de werknemers worden bijvoorbeeld gevraagd veiligheidsschoeisel te dragen, een andere wijze van tillen aan te leren, of op andere wijze gezondheidsrisico’s te verlagen.

VEILIGHEIDSSCHOENEN Het arboconvenant voorziet in doelstellingen op langere en kortere termijn. De gemiddelde werkplek in wasserij of stomerij levert meestal weinig direct ongevalsrisico op. Daarom hebben veel van de te nemen maatregelen betrekking op het voorkomen van gezondheidsrisico’s op langere

4

termijn. Een goed voorbeeld daarvan is het gebruik van veiligheids- en gezondheidsschoenen. Enerzijds bieden deze bescherming tegen direct risico van letsel door uitglijden of doordat bijvoorbeeld een voet wordt geplet door een voertuig of een zwaar vallend voorwerp. Anderzijds kan bij het veelal staand werk in de wasserij of stomerij verkeerd schoeisel leiden tot onnodig verkeerde belasting van het stelsel van gewrichten, spieren en banden die mensen in staat stellen hun lichaam te dragen en te verplaatsen. Voeten vormen de schokbrekers van het lichaam en goed schoeisel kan hen daarbij ondersteunen. Goede schoenen levert doorgaans pas op langere termijn merkbaar effect op. Om die reden is het weleens lastig om mensen te motiveren hun soms ”trendy” schoenen tijdens het werk te wisselen voor veiligheids- of gezondheidsschoenen. Waar mogelijk kan staand werk ook verlicht worden door het gebruik van stahulpen. In eerste instantie is dat vaak een kwestie van wennen en moet de werknemer zich er bewust toe zetten dit hulpmiddel te gebruiken, op langere termijn biedt het echter voordeel doordat het lichaam wordt gespaard.

ROULATIE Een belangrijke veroorzaker van diverse beroepsziekten is het voortdurend repeteren van dezelfde beweging. In de meeste gevallen kan dit gemakkelijk vermeden worden door niet steeds hetzelfde werk te doen, maar regelmatig over de diverse werkplekken te rouleren. Sommige personen die, vaak al jarenlang, in dezelfde functie routine hebben opgebouwd, kunnen dat als bezwaarlijk ervaren. Wanneer mensen nooit iets hebben gemerkt van ongemak zijn zij niet altijd gevoelig voor het argument van fysiek voordeel op langere termijn. Daarom is het belangrijk dat in de voorlichting naar medewerkers voortdurend wordt gewezen op de noodzaak van gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen en het vermijden van onnodige, verkeerde of te eenzijdige belasting van het lichaam. In de communicatie binnen het arboconvenant met de medewerkers van de wasserijen en stomerijen, zal daaraan daarom ruime aandacht worden geschonken. Immers, een gezonde werkplek is een gezamenlijk belang voor alle betrokkenen.

Voor actueel nieuws: www.raltex.nl/arbo Voor wie snel over zeer actuele informatie wenst te beschikken, is er een speciale website geopend op het adres www.raltex.nl/arbo. Daarop is alle informatie die tot dusverre beschikbaar is, overzichtelijk gerangschikt. Ook vindt u er nieuws en actualiteiten. Wie bijvoorbeeld een ontvangen mailing of informatiemap even niet beschikbaar heeft, kan op deze manier steeds terugvallen op de informatie op de website. Wie bovendien wil weten welke informatie wanneer beschikbaar komt, treft op deze website een schema van alle voorgenomen publicaties, bijeenkomsten en andere informatiebronnen. De planning daarvoor loopt ver vooruit, zodat men zelden tevergeefs zal zoeken.

SNEL EN EENVOUDIG ANTWOORD Zoeken naar informatie kan zowel aan de hand van overzichten per onderwerp als met gebruik van een zoekmachine, die aan de hand van een zoekwoord alle beschikbare informatie opvraagt. De site is onderverdeeld in hoofdthema’s: nieuws, arboconvenant (onder andere plan van aanpak met planning), agenda 2003 - 2006, arbospeerpunten (alle handboeken en dergelijke), links, een bibliotheek met zoekfunctie, veel gestelde vragen en een forum. Omdat niet alle informatie van belang is voor alle

betrokkenen, bevat de website ook een aantal doelgroeppagina’s, waarop informatie te vinden is die specifiek voor hen is geschreven.

VRAGEN Voor bezoekers aan de website is het mogelijk per e-mail eventuele vragen te stellen, of bijvoorbeeld te reageren op actuele ontwikkelingen in een speciaal daarvoor bedoeld forum. Wie bijvoorbeeld bij de uitvoering van het convenant tegen bepaalde vraagstukken aanloopt, kan op het forum desgewenst eens informeren hoe collega’s daarmee zijn omgegaan. Het forum is feitelijk representatief voor de doelstelling om via collegiale uitwisseling van informatie, tot de beste oplossingen te komen. Uiteraard zal de communicatie over het arboconvenant ook voor een deel per e-mail verlopen, zodat de mogelijkheden van internet optimaal benut worden.

E-NIEUWS De vele mogelijkheden van internet zullen ook gebruikt worden voor verzending van korte nieuwsberichtjes per e-mail. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer de actualiteit dat vraagt, wanneer er over een bepaalde zaak veel vragen binnenkomen of bijvoorbeeld voor het aankondigen van nieuwe rapporten, nieuwsbrieven of andere documentatie. Ook de e-mails zijn altijd op de website nog eens terug te vinden.

Informatie Goede, voldoende gedetailleerde informatie is onmisbaar bij het nemen van maatregelen voor het scheppen van veilige en gezonde arbeidsomstandigheden. Om daarin te voorzien verschijnen de komende tijd aparte informatiemappen of CD-rom’s over de belangrijkste thema’s van het convenant, zoals het Bedrijfsplan van aanpak, het Handboek Werkplekoptimalisatie en de RI&E. Daarnaast komen er ook informatiemappen over veiligheidsschoenen, stahulpen, vouwtafels en transportbakken. De op elkaar afgestemde informatiemappen over de diverse onderwerpen vormen samen een overzichtelijk naslagmedium. Ze worden uitgebracht zodra de informatie over het betreffende onderwerp voorhanden is. De inhoud van de mappen is bij verschijning compleet. De losbladige vorm maakt het mogelijk om eventueel ook nadien nog aanvullende informatie toe te voegen, indien bijvoorbeeld de wetgeving verandert. Om informatie zo breed mogelijk aan alle betrokkenen beschikbaar te stellen, worden de mappen op CD-rom uitgebracht en op de website geplaatst.

5

TEXTIELVERZORGING

Adressen en telefoonnummers:

Veiligheidsschoenen Binnenkort verschijnt er een informatiemap, gewijd aan het onderwerp veiligheids- en gezondheidsschoenen. Het is de eerste van een aantal informatiemappen over persoonlijke beschermings- en hulpmiddelen. Dit jaar volgen nog vergelijkbare mappen over

voetafwijkingen en eventueel in verband daarmee vereiste aanpassingen. Om bedrijven in staat te stellen een goede keuze te maken uit het brede marktaanbod, bevat de map ook hierover informatie. Voor bedrijven die nog geen ervaring hebben met veiligheids- en gezondheidsschoenen voor hun medewerkers is het soms belangrijk hen van de noodzaak van het dragen van dit schoeisel te overtuigen. In de documentatie worden daarom vele argumenten aangedragen die helpen het draagvlak voor deze arbomaatregel te vergroten.

aHet Arboconvenant Textielverzorging is een afspraak van:

ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Postbus 90801 2509 LV Den Haag telefoon: 070 - 333 44 44 internet: www.szw.nl

FNV Bondgenoten Postbus 9208 3506 GE Utrecht telefoon: 0900-9690 (0,10 per minuut) e-mail: [email protected] internet: www.bondgenoten.fnv.nl

CNV BedrijvenBond Postbus 327 3990 GC Houten telefoon; 030 - 634 83 48 e-mail: [email protected]

stahulpen, vouwtafels en transportbakken. In de map is zoveel mogelijk informatie samengebracht over diverse aspecten die voor een verantwoorde aanschaf en gebruik van veiligheids- en gezondheidsschoenen van belang kunnen zijn.

INFORMATIE Zo bevindt zich in de map informatie over de risico’s in wasserijen en stomerijen, de effecten van voetbelasting, de meest gangbare soorten schoenen en de normen waaraan deze voor bepaalde werkzaamheden moeten voldoen, zoals kwaliteitsaspecten, pasvorm en dergelijke. Ook wordt ingegaan op mogelijke

6

Foto: Berendsen

BESTELLEN Wie nog geen contacten onderhoudt met een schoenleverancier, of zich eens wat breder wil oriënteren, vindt in de map ook informatie over de producten van enkele goed bekend staande producenten of wederverkopers. Uit hun assortiment selecteerden zij enkele modellen, die het beste aansluiten bij de eisen die in de branche gesteld mogen worden aan veiligheid, gezondheid en comfort. Goede leveranciers zijn doorgaans ook bereid een pas-sessie voor het personeel te organiseren en extra aandacht te geven aan dragers met voetproblemen.

Nederlandse Vereniging van Linnenverhuur- en Wasserijbedrijven (NVW) Postbus 10 4060 GA Ophemert telefoon: 0344 - 65 27 32 e-mail: [email protected] internet: www.nvw.nl

Nederlandse Vereniging voor Textielreinigers (NETEX) Postbus 10 4060 GA Ophemert telefoon: 0344 - 65 24 42 e-mail: [email protected] internet: www.netex.nl

P ROJECTBUREAU A RBOCONVENANT T EXTIELVERZORGING Postbus 90154 5000 LG Tilburg telefoon: 013 - 594 44 66 e-mail: [email protected]