Gezondheidsbeleving bij Jongeren in Limburg

Gezondheidsbeleving bij Jongeren in Limburg Enkele resultaten uit het Euregionaal jongerenonderzoek ’08 rond welbevinden en zelfdoding bij Limburgse jongeren 3de en 5de jaar GSO/2de tot 5de jaar BuSO

Ellen Andries 24 april 2013 Studiedag schemerjongeren, Bokrijk

limburg.be/socialeplanning

Gezondheidsbeleving bij jongeren in Limburg

     

Jongerenonderzoek ‘08 Welbevinden Zelfdoding Risicofactoren? bij zelfdoding Preventieve factoren? bij zelfdoding Tot slot


Jongerenonderzoek ‘08 Historiek

 ‘Euregionaal jongerenonderzoek’  Gewoon secundair onderwijs (GSO): (1995), 2002  Buitengewoon secundair onderwijs (BuSO): 2005

 Vervolgonderzoek 2008 vraag Limburgs Platform Verslaving  Veel vragen bij welzijnswerkers, preventiewerkers en onderwijsmensen

 Nood aan betrouwbare gegevens voor beleid  Vinger aan de pols houden  Deelnemende scholen waardevolle informatie bieden voor hun schoolbeleid


Jongerenonderzoek ’08 Onderzoeksvragen

 Zicht krijgen op hoe jongeren hun gezondheidssituatie ervaren  Inzicht krijgen in de leefstijl van jongeren  Omvang in kaart brengen en risicovol gedrag inschatten van het gebruik van genotsmiddelen (sigaretten, alcohol, drugs, …)  Opvolgen van evoluties  Verschillen nagaan tussen jongeren uit de verschillende onderwijsvormen op vlak van alcoholconsumptie, rookgedrag en druggebruik


Jongerenonderzoek ‘08 Methodologie

GSO •

3de en 5de jaar GSO in Limburg

Doelgroep

•

• •

Steekproef •

Respons

BuSO

• •

selectie 20 scholen (representatief naar opleidingvorm, spreiding Limburgse regio’s en onderwijsnetten) alle leerlingen geselecteerde scholen uit doelgroep

•

15/20 scholen 2.418 correct ingevulde vragenlijsten (respons 71,1%)

• •

•

2de tot 5de jaar BuSO in Limburg enkel leerlingen OV3 (type 1,3 en 7) en OV4 (type 3) alle Limburgse BuSO scholen die OV3 en/of OV4 aanbieden alle leerlingen deelnemende scholen uit doelgroep

15 BuSO scholen 1.410 correct ingevulde vragenlijsten (respons 82,2%)

! Opletten met vergelijkingen tussen beide onderzoeken


Jongerenonderzoek ‘08 Methodologie

GSO Veldwerk

Vragenlijst

BuSO

•

oktober 2008 – januari 2009

•

oktober 2008 – januari 2009

• •

digitaal thema‘s

• • •

digitaal thema’s: idem GSO aangepast

• • • • • • • • •

vrije tijd gezondheidsbeleving voedingsgewoonten rookgedrag, alcohol-, drug- en medicatiegebruik gokgedrag onveiligheidsgevoelens spijbelen en pesten risicovol gedrag seksualiteit

! Opletten met vergelijkingen tussen beide onderzoeken


Welbevinden GSO

79%

68%

63%


Welbevinden GSO

79% Met positieve verwachting voor komende 5 jaar 68%

63%

Met gunstig emotioneel welbevinden

Met min. 1 probleem dat hen erg bezighoudt

eenzaam voelen, gelukkig voelen, verdrietig voelen, angstig voelen, genieten, zorgen maken, plezier hebben, ongelukkig zijn, blij zijn

Score op 100 Gemiddeld: 78,5 Gunstig: > 75 Ongunstig: < 50


Welbevinden GSO

79% Met positieve verwachting voor komende 5 jaar 68% Met gunstig emotioneel welbevinden

1 op 5 verwacht dat het matig tot heel slecht gaat gaan de komende 5 jaar!

63% Met min. 1 probleem dat hen erg bezighoudt


Welbevinden GSO - BuSO

79%

74%

Met positieve verwachting voor komende 5 jaar 68%

75%

Met gunstig emotioneel welbevinden

63%

63%

Met min. 1 probleem dat hen erg bezighoudt

! Andere schaal bij 9 emoties: 4-punts BuSO  5-punts GSO


Welbevinden GSO - BuSO

 Vergelijkbare resultaten voor verschillende onderwijsvormen  Meisjes scoren consequent minder goed  Zowel GSO als BuSO  Vb BuSO Welbevinden bij jongeren BuSO naar geslacht 78,8%

komende 5 jaar goed tot heel goed

62,3%

42,5%

het NIET hebben van een probleem dat hen erg bezighoudt

24,6%

82,1%

gunstig emotioneel welbevinden

58,6% 0%

20%

40%

jongens BuSO

60%

80%

100%

meisjes BuSO


Zelfdoding GSO

21%

Al eens gedacht ‘aan’, afgelopen jaar

9%

Ooit al een poging ondernomen

! Wel verschillen naar onderwijsvorm


Zelfdoding GSO

21%


16%

ASO

22%

TSO

26%

BSO

9%


5%

ASO

9%

TSO

15%

BSO limburg.be/socialeplanning

Zelfdoding GSO - BuSO 28%

17%

21%


16%

ASO

22%

TSO

26%

BSO

9%


5%

ASO

9%

TSO

15%

BSO limburg.be/socialeplanning

Zelfdoding GSO - BuSO

 Verschil naar onderwijsvorm  Meisjes scoren consequent minder goed  Zowel GSO als BuSO  Vb BuSO Zelfdodingsgedachten en -poging BuSO naar geslacht

21,2% al eens gedacht 'aan' afgelopen jaar 44,0%

11,6% ooit al een poging ondernomen 29,2%

0%

jongens BuSO

10%

20%

30%

40%

50%

meisjes BuSO


Risicofactoren? zelfdoding GSO

 Variabelen  Grote dataset  Onderzochte verbanden met variabelen obv bevindingen literatuur

 Analyse voor GSO  Hier: significante resultaten voor ‘gedachte aan zelfdoding’  Resultaten voor poging tot zelfdoding vergelijkbaar  Na correctie voor leeftijd, geslacht en onderwijstype  Risicofactor: gedachten aan zelfdoding komen beduidend vaker voor bij jongeren die positief scoren op zo een factor

 Maar!  Statistisch verband zegt niets over richting van associatie: wat is oorzaak en wat is gevolg  Niet elk significant verband is betekenisvol


Risicofactoren? zelfdoding GSO - Medicatie

Beduidend meer jongeren met ‘zelfdodingsgedachten’ gebruiken medicatie dan jongeren die voorbije jaar er niet aan gedacht hebben een einde te maken aan hun leven.

Gebruik van medicatie 6%

slaapmiddelen

16%

8%

kalmerende middelen

18%

2% 4%

stimulerende middelen

11%

zwaardere pijnstillende middelen 1%

hongerstillende middelen

4%

3%

spierversterkende middelen

19%

6%

21%

iets van medicatie, excl lichte pijnstillers 0%

10%

20%

39% 30%

40%

50%

Geen gedachte aan zelfdoding voorbije jaar Wel eens over gedacht er een einde aan te maken voorbije jaar


Risicofactoren? zelfdoding GSO - welbevinden

Welbevinden

Jongeren met ‘zelfdodingsgedachten’ voelen zich beduidend vaker slechter in hun vel dan jongeren zonder.

87%

nu goed tot heel goed

53% 85%

komende 5 jaar goed tot heel goed

56%

hebben van een probleem dat hen erg bezighoudt

57% 87%

76%

gunstig emotioneel welbevinden

38% 0%

20%

40%

60%

80%

100%



Risicofactoren? zelfdoding GSO - genotsmiddelen

Gebruik alcohol, canabis, tabak 44% Risicovol alcoholgebruik 52%

8%

laatste 4 weken marihuana/hasj gebruikt

11%

17% huidige roker 29%

0%

10%

20%

30%

Geen gedachte aan zelfdoding voorbije jaar

40%

Beduidend meer jongeren met ‘zelfdodingsgedachten’ roken. De associatie (significant) voor risicovol alcoholgebruik 50% 60% en gebruik van cannabis is minder groot.

Wel eens over gedacht er een einde aan te maken voorbije jaar


Risicofactoren? zelfdoding GSO - pesten

Pesten 14% Ooit zelf gepest 19%

Jongeren met ‘zelfdodingsgedachten’ geven beduidend vaker aan gepest te worden

8% Ooit gepest geworden 22%

0%

10%

20%

30%

40%

50%



Risicofactoren? zelfdoding GSO - Vrije tijd

Weinig significante associaties gevonden met variabelen ‘vrije tijd’. Significante associaties zijn minder groot dan bij andere factoren.

Vrije tijd 42% minstens 1 uur per dag bellen/sms-en met gsm 59%

28%

minstens 3 uur per dag chatten of surfen op computer

38%

35%

minstens 1 keer per week op straat rondhangen

47%

0%

10%

20%

30%

40%

50%



Risicofactoren? zelfdoding GSO - Eetstoornis

Eetstoornis 38% regelmatig niet kunnen stoppen met eten of snoepen 49%

2% soms opzettelijk overgeven na eten 9%

Beduidend meer jongeren met ‘zelfdodingsgedachten’ hebben een eetstoornis.

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% Geen gedachte aan zelfdoding voorbije jaar Wel eens over gedacht er een einde aan te maken voorbije jaar


Preventieve factoren? zelfdoding GSO

 Analyse voor GSO  Preventieve factor: zelfdodingsgedachten of -pogingen komen beduidend minder vaak voor bij jongeren die positief scoren op zo een factor  Heel weinig significante ‘preventieve’ associaties gevonden met factoren 

Tenzij risicofactoren omdraaien: cfr gunstig emotioneel welbevinden

 Preventieve factoren 

Kunnen praten met ouders bij problemen (binnen groep met een probleem)



Lidmaatschap sportvereniging (enkel bij poging tot zelfdoding)

 Maar!  Statistisch verband zegt niets over richting van associatie: wat is oorzaak en wat is gevolg

 Niet elk significant verband is betekenisvol


Tot slot… Niet in uw klas? 4

4

leerlingen hebben het voorbije jaar erover gedacht er een einde aan te maken

leerlingen vinden dat het nu matig tot heel slecht met hen gaat

20 Leerlingen in een klas in het 5de GSO 13

leerlingen hebben minstens 1 probleem dat hen heel erg bezighoudt

2

leerlingen hebben ooit al een poging tot zelfdoding ondernomen


Contact Ellen Andries 011 23 72 22 [email protected]

Steunpunt Sociale Planning Directie Mens provincie Limburg Universiteitslaan 1 3500 HASSELT www.limburg.be/socialeplanning


Gezondheidsbeleving bij Jongeren in Limburg

Recommend Documents