Gezondheid voorop! Tuwi sponsort Stichting Alpe d HuZes!

Verschijnt 6 x per jaar, in januari, maart, mei, augustus, oktober en november, nr. 9, maart 2012, 10 EUR (excl. btw)

www.metallerie.nl

BUIGAUTOMATEN p.29

VAKBLAD VOOR DE METAALVERWERKENDE INDUSTRIE www.tuwi.nl

Albertus-Jan Van Frankenhuyzen 12 Van Frankenhuyzen "De markeerlaser wordt voor veel meer toepassingen ingezet dan eerst de bedoeling was"

Gezondheid voorop! Maurice Blonk 26 Blozo "Eindkwaliteit en efficiëntie productieproces worden mee bepaald door de grondstoffen"

Martijn Beckers 37 VNU Exhibitions Europe "World Class Manufacturing zal een voorwaarde worden om aan bedrijven van groot kaliber te mogen leveren"

Tuwi sponsort Stichting Alpe d’HuZes! . '' , ')",$%&-. $) # . ' 0 ) $- ) "* " 2*)# $ $. 1*,. *) , ,/& 0) # . *) ,) ( ) $&1$%'- 0 ," . ) (* . $(( ,-. - 1 , +, -. , ) 0 ,)$ /1 ) $)0 -. , ) ) $))*0 , ) # !. )/1 '$%&- .$% *( -.$' . -.) $% /1 " 2*)# $

Bezoek Tuwi tijdens de Techni-Show! van 13 t/m 16 maart 2012 hal 7, stand C010

&( "#$ %#% !'%% % #& !" !!"# "#!&# # !(# "#! $#$ '!&%!%$ & ' %#% ! "#!& % &%!%$ #&$ !##% !$% ! %# "!$% % &( & % $$ (%#$%#$ % "!" #

/1$ ,') 0 #)*+,& $). ,-1$%& ($'./1$)' 111./1$)'

Iscar’s nieuwe draai soorten voor betere en snellere massaproductie

Nieuwe soorten IC6015 en IC6025 voor het draaien van roestvast staal. Nieuwe soort IC806 voor het draaien van hitte bestendige legeringen bij gematigde snijsnelheden onder stabiele en onstabiele omstandigheden.

Laatste bekleding behandeling

Al2O3 P M K N S H

P M K N S H

Tussenliggende laag TiCN (MT)

TiN

TiCN

Basis material

P M K N S H

www.iscar.nl

M E TA L L E R I E N R . 9 • M A A R T 2 0 1 2

IN DIT NUMMER Nu de Elfstedentocht jammer genoeg afgeblazen is, kunnen we ons weer volop focussen op de komende Techni-Show. De genomineerden voor de Awards zijn reeds bekend, de persberichten verstuurd ... en de koorts stijgt. De Nederlandse metaalsector maakt zich duidelijk op voor een spetterende editie. In dit nummer verklappen een aantal exposanten alvast wat u op hun stand aan technologische innovaties mag verwachten. Kevin Vercauteren

SECTORNIEUWS...............................................................5 Nieuwtjes en feiten uit de sector ALUMINIUMNIEUWS.......................................................9 Ontwerpers, bouwers, constructeurs of producenten kunnen zich inschrijven voor de achtste European Aluminium Award Design en Engineering WIRE & TUBE KOMT ERAAN.....................................11 1988 was het eerste jaar dat Wire en Tube gezamenlijk plaatsvonden. Het bleek een winnende formule die sindsdien alleen maar meer succes kent. OMWENTELING DOOR LASERMARKEREN...........12 Industrieslijperij Van Frankenhuyzen is gespecialiseerd in harde en kleine diamantgereedschappen. Jan Van Frankenhuyzen vertelt over hoe de aankoop van een markeerlaser resulteert in een omwenteling EVOLUTIE VAN LASERBRONNEN............................15 In 2010 vierde de laser zijn vijftigjarige jubileum. In deze periode ontwikkelde hij zich tot een belangrijk instrument voor het bewerken van metaal. In dit artikel schetsen we de belangrijkste ontwikkelingen PRECISIE DOOR AFNAMESTUKKEN........................19 Bewerkingsmachines kunnen indirect gecontroleerd worden door afnamestukken: teststukken, waarbij het constateren van fouten in de machine in eerste instantie op het gevoel en het zicht gebeurt VONKEROSIE STEEDS SNELLER & EFFICIENTER. .23 Door de groeiende computerkracht wordt het vonkerosieproces steeds efficiënter, waardoor het zich beter kan handhaven tegenover andere bewerkingsprocessen PLAATKWALITEIT VOORKOMT STORING.............26 Blozo bv uit Vlaardingen verloor veel rendement bij het bewerken van warmgewalst staal. Met de nieuwe laaggelegeerde hogesterktestaalsoort behoren de problemen tot het verleden VAKBLAD METALLERIE is een uitgave van Professional Media Group Nederland bv Beech Avenue 54 - 80 1119 PW Schiphol-Rijk Tel.: 020 – 65.86.151 Fax: 020 – 65.86.111 PERIODICITEIT Metallerie verschijnt 6 x per jaar ABONNEMENTEN Tel.: 020 – 65.86.151 - Fax: 020 – 65.86.111 Jaarabonnement: 60 EUR (excl. btw) = 6 nrs. Intekenen via metallerie.pmg.nl of mail naar [email protected]

metallerie.pmg.nl

UNIFORMITEIT BIJ PLOOIGEREEDSCHAPPEN......33 De komst van kantpersen met een universele bovenen onderbalk was voor u wellicht een opluchting, omdat ze een einde maken aan gereedschapsspecifieke opnames. Sinds die revolutie beperken de ontwikkelingen in plooigereedschappen zich tot minder spectaculaire dingen als nieuwe materialen en nog sterkere coatings TECHNI-SHOW VAN 13 TOT 16 MAART..............37 Metaalverwerkend Nederland verzamelt van 13 tot 16 maart in Utrecht voor Techni-Show en ESEF. Beide beurzen gaan erop vooruit in exposantenaantal, een evolutie waar de positieve signalen vanop EMO niet vreemd aan zijn OPTIMALISATIE VAN HET TIG-LASPROCES...........59 De lasinverters bij TIG-lassen hebben enkele belangrijke ontwikkelingen doorgemaakt. In dit artikel bekijken we het belang van digitalisering bij inverters, de problematiek van hechtlassen en we geven een overzicht van de nieuwe functies STATIONAIRE HARDHEIDSMETERS..........................65 In dit artikel richten we ons op de desktop hardheidsmeters. Voor zowel de macro-, de microals de nanohardheidsmeting bespreken we de principes, terwijl er ook tips meegegeven worden OPTIMAAL BENUTTEN VAN WERKVLOER............68 Bij magazijnruimte geldt het credo van efficiëntie per vierkante meter. Alleen door spaarzaam, maar doeltreffend om te gaan met de beschikbare ruimte, kan er rendabel geproduceerd worden PRODUCTINFO...............................................................72 Een overzicht van nieuwe producten

BLADMANAGER Kevin Vercauteren REDACTIE Directie Marianne Bouckaert Eindredactie Magali De Cannière Mike De Craene - Trui Ghyselen Tom Harteel - Nils Rauwoens Kernredactie Tilly Baekelandt Valérie Couplez Dieter Devriendt Gauthier Geldhof

Medewerkers Marcel Cools - Luc Ghijs Jan Wijers - Chloé Martin Liam van Koert - Paul Paulus Erik Steenkist – Hans Koopmans REALISATIE Grafische vormgeving Pascal Claeys Publicitair materiaal Nancy Simaey - Johan Teerlinck Axelle Vereecke - Eva Seurinck Drukkerij Moderna – Paal-Beringen

B U I G A U T O M AT E N

AFKANTPERSEN VS. BUIGAUTOMATEN.....29 Wanneer er moet worden geplooid, denkt men bijna automatisch aan kantbanken, nog los van de automatiseringsgraad. En het klopt, het zijn erg polyvalente, relatief goedkope machines die bij veel toepassingen hun nut al bewezen hebben. Maar staar u ook niet blind op die lage aankoopprijs; zeker voor grote panelen met positieve en negatieve flenzen bestaan er soms betere alternatieven. Buigautomaten bijvoorbeeld, die van het strijkbuigen gebruikmaken, leven bij de gratie van dat type werkstukken. Hou daarom ook die optie open

TRILLINGSDEMPENDE FREZEN

TRILLINGSDEMPENDE GEREEDSCHAPPEN..55 Waar standaardfrezen tekortschieten, kunnen verspaners hun toevlucht zoeken tot frezen met een grote uitsteeklengte. Om geen compromissen te sluiten op het vlak van oppervlaktekwaliteit, eisen die echter een trillingsdempend mechanisme. Deze adapters waren de afgelopen jaren onderwerp van heel wat onderzoek. De opgedane kennis omtrent trillingen en trillingsdemping resulteerde in een nieuwe generatie die de taak van problemsolver overstijgt en actief bijdraagt aan een productiviteitsboost PUBLICITEITSREGIE Professional Media Group Nederland bv Freddy Fierens – Birgen Filez Beech Avenue 54 -- 80 1119 PW Schiphol-Rijk Tel.: 020 – 65.86.151 Fax: 020 – 65.86.111 Uitgever Fernand Vanrie Overname artikelen is slechts mogelijk na verkregen schriftelijke toestemming van de uitgever

Metallerie 9 • Maart 2012

3

In harmonie naar topprestaties Uitval van machines kost geld. Gemiddeld gaat er teveel tijd verloren aan het herstellen van fouten in het productieproces. TRUMPF gaat voor een serviceverlening op maat en introduceert daarom het World Class Partner Programma. Hiermee kunnen we klanten “beschikbaarheid op maat” aanbieden. Dat doen we aan de hand van vier (partnership)modellen waarbij beide partijen precies weten wat van elkaar verlangd wordt. Bel vandaag nog voor “beschikbaarheid op maat”.

Hal 7 Stand B050

TRUMPF World Class Partner Programma: beschikbaarheid op maat T R U M P F N e d e r l a n d B . V. P o s t b u s 8 3 7 7 5 5 0 AV H e n g e l o Te l : 0 7 4 - 2 4 9 8 4 9 8 F a x : 0 7 4 - 2 4 3 2 0 0 6 e - m a i l : i n f o @ n l . t r u m p f . c o m w w w. n l . t r u m p f . c o m

ACTUEEL

RAPIDPRO TWEE KEER ZO GROOT

PAC-LEVERING

VOLGENDE EDITIE KRIJGT INTERNATIONALER KARAKTER De tweede editie van RapidPro (georganiseerd door Mikrocentrum) trok op 25 en 26 januari 2.300 bezoekers naar Koningshof in Veldhoven. Uit de vele producten die getoond werden op de 53 stands (60% meer dan in 2011), bleek dat de toepasbaarheid en ontwikkelingen van deze technieken al veel verder staat dan velen voor mogelijk houden. Naast de business-to-businessactiviteiten was er dit jaar ook veel belangstelling voor het nieuwe thema 'RapidPro at home'. Els van de Ven, manager RapidPro: “Vorig jaar werd de beurs gehouden op één dag en werden we overspoeld door 1.150 bezoekers. Dat was de reden om de vakbeurs te verlengen naar twee dagen.” Ook tijdens

deze editie werden de ruim vijftig exposanten overladen met vragen. Onder de bezoekers begaven zich naast machinebouwers, engineers, architecten, medici, designers, productontwikkelaars, instrumentmakers, kostuummakers en reparateurs van klassieke auto’s ook zelfstandigen die deze technieken willen inzetten voor het maken van sieraden, kunstwerken, creatieve verlichting, onderdelen voor modelvliegtuigen etc. Opvallend en veelbelovend waren de vele jonge bezoekers die aanwezig waren. Het aantal buitenlandse bezoekers was relatief hoog met in totaal 17%. Zo kwamen er bussen vol met onze Belgische zuiderburen, maar ook bezoekers uit o.a. de Tsjechische Republiek, Korea, de

MODERNE TECHNOLOGIE IN HUIS

VS, Zweden, Slovenië, Australië etc. Met deze omvang en bezoekersaantallen is RapidPro een van de grootste beurzen wereldwijd in zijn soort. Daarom zal het event in 2013 een meer internationaal karakter krijgen.

NIEUWE BEURSORGANISATOREN

SCHMOLZ OP WIRE

Begin januari is de organisatie van de beurzen TIV Gorinchem en TIV Hardenberg overgedragen aan Bennie Haan (25). TIV Venray is nu in handen van Rik Smienk (26). Haan heeft verschillende opleidingen gevolgd, waaronder de opleiding elektromonteur en lichttechnicus. Na deze vorming volgde hij vrijetijdsmanagement (afgerond in juni 2011). Haan: “Na mijn studie ben ik begonnen bij uitzendorganisatie Randstad als intercedent in de sector Industrie & Installatietechniek. Al snel bleek dat ik in de functie van intercedent mijn passie niet kwijt kon, het organiseren van beurzen. Daarom kijk ik vol enthousiasme uit naar het organiseren van beide vakbeurzen.” Rik Smienk: “De eerste editie van TIV Venray was een groot succes met

Schmolz + Bickenbach zal dit jaar deelnemen aan Wire en Tube 2012, de beurs voor buizen, bedrading en kabels (van 26 tot 30 maart in Duitsland). Centraal in zijn aanbod staan zijn lange rvs-producten. Benedikt Niemeyer, CEO van de firma: “We voldoen aan de hoogste globale kwaliteitseisen, vooral wat betreft stalen producten die geproduceerd worden in onze faciliteiten. Onze knowhow zal niet alleen beschikbaar zijn op de beurs, maar wordt ook gedeeld met klanten over de hele wereld. Onze service garandeert bovendien oplossingen op maat van de klant, wat de basis is voor zowel ons succes als voor dat van onze klanten.”

TECHNISCHE INDUSTRIELE VAKBEURS IN NIEUWE HANDEN

Links: Rik Smienk Rechts: Bennie Haan

250 exposanten en ruim 7.000 bezoekers. De exposanten hebben de vakbeurs als positief ervaren en veel bestaande, maar vooral nieuwe contacten opgedaan. Er is dus een goede basis gelegd en ik heb nu de taak om dit succes te continueren en om hopelijk voort te groeien. Met veel ambitie en enthousiasme ga ik dan ook het komende jaar aan het werk om dit te bereiken.”

LANGE RVS-PRODUCTEN CENTRAAL IN HET AANBOD

NIEUW CONTRACT GELDOF

VERVANGING VAN ACHTTIEN OPSLAGTANKS VAN EEN ELEKTRICITEITSCENTRALE Geldof, aannemer van totaalprojecten in engineering en staalconstructie, heeft een nieuw contract bij elektriciteitsproducent EDF gewonnen. Het gaat om de vervanging van achttien opslagtanks van een elektriciteitscentrale in Guadeloupe, een Franse archipel in de Caribische Zee. De contractwaarde bedraagt ongeveer 8 miljoen euro. De achttien tanks zullen bij Geldof en zusterbedrijf G&G International in België gebouwd worden en daarna getransporteerd naar Guadeloupe. Daar volgen ze een nauwkeurig uitgestippelde route tot aan de centrale. Deze aanpak heeft tal van problemen en risico’s weggenomen bij eindklant EDF en garandeert een verzekerde leveringstermijn, naast een betere kwaliteit.

metallerie.pmg.nl

Door de tanks in België te bouwen, ontwijkt het bedrijf namelijk moeilijke weersomstandigheden, zoals een hoge vochtigheid en een orkaanseizoen. Ook verhoogt deze aanpak de efficiëntie op de werf wegens minder gelijktijdige activiteit met nevenaannemers en minder plaatsinname van ruwe materialen. Tot slot worden de veiligheidsrisico’s van de bouwwerf beperkt. De verscheping van de tanks is voorzien in januari

2013. Jan Soetaert, manager van de afdeling Storage Tanks bij de firma: "Dit is de derde keer dat we aan EDF mogen leveren. We proberen ons altijd in de plaats van de klant te stellen en gaan bv. ter plaatse om een aangepast plan van aanpak op te maken."

PAC, leverancier van plaatbewerkingsmachines, heeft de eerste ponsnibbelmachine PAC-HRT geleverd aan de Nederlandse klant Bergh Brandkasten bv in 's-Heerenberg. Dit bedrijf investeerde in deze machine omdat een 20 jaar oude Nisshinbo ponsmachine aan vervanging toe was. Door deze aankoop beschikt de firma nu over een brugframeponsnibbelmachine met een vaste tafel voor een middelgrote plaat met borstels en kogelrollen en automatisch verstelbare klemmen, een turret van 32 stations met Auto-Index stations en een hydraulische ramaandrijving. Er werd technologie in huis gehaald waarmee het bedrijf nu middelgrote platen tot 6 mm dik op een veel efficiëntere manier kan ponsen dan voorheen. De PAC-HRT zal gebruikt worden voor het ponsen van plaatuitslagen voor deuren en wanden uit de waarde- en dataopslagsystemen die het bedrijf maakt. PAC levert PAC-HRT machines sinds enige tijd als vervanger voor de Nisshinbo machines, nadat deze fabrikant de machineproductie voor Europa beëindigde.

SCHULER PRESTEERT STERK

GROTE INVESTERINGSPLANNEN OP AZIATISCHE MARKT Schuler AG kan voor het eerste kwartaal van dit fiscale jaar positieve cijfers voorleggen. Zo lag het aantal orders hoger dan de voorgaande kwartalen en haalde de firma een verkoop van 276 miljoen euro. “De zaken gaan vlot voor het bedrijf. Op die manier hebben we ons succesjaar in 2011 naadloos doen overvloeien in het komende jaar”, stelt CEO van Schuler, Stefan Klebert. Ook andere vooruitzichten zien er rooskleurig uit. Zo wil het bedrijf verder investeren in de groeiende markten van Azië. Zowel bestaande productgamma's als nieuwe productontwikkelingen zullen er verder uitgebouwd worden. Klebert: “We plannen in 2012 ons grootste investeringsprogramma van de afgelopen tien jaar. Vooral nieuwe machines en informatietechnologie kunnen op hoge bedragen rekenen. Een derde van onze totale investering zal naar de uitbreiding van onze activiteiten op de Chinese markt gaan.” Tot slot is ook de serviceafdeling van Schuler aan een sterke opmars bezig. Metallerie 9 • Maart 2012

5

GLOBAL SOLUTIONS

Hoogwaardige industriële smeermiddelen Molykote smeert altijd ook onder zware omstandigheden en extreme temperaturen. Daarom vertrouwen OEM-ontwerpers, onderhouds- en materiaaltechnici over de hele wereld al bijna 60 jaar lang op het merk Molykote®. Een merk dat staat voor prestatie en expertise om smeerproblemen te voorkomen of op te lossen. Molykote® biedt het meest volledige assortiment industriële smeermiddelen, ook voor de voedingsmiddelenindustrie.

TM

Smart Lubrication

mavom bv - handelsweg 6 - postbus 5 2400 AA alphen aan den rijn tel. 0172-436361 - fax 0172-420310 [email protected] - www.mavom.nl

TM

+31 (0)297 285332 www.destaco.nl

Maak ook een nieuwe start met Europa’s nummer 1 Vanwege sterke groei van onze organisatie zoeken wij op korte termijn:

ACCOUNTMANAGER voor Vlaams-Brabant U bent het vaste aanspreekpunt voor de klant en verantwoordelijk voor de professionele advisering en ondersteuning. Daarnaast verzorgt u voor de klanten presentaties en aanbiedingen, sluit u orders af en controleert u de voortgang. Het onderhouden en versterken van contacten met uw klanten behoren tot uw dagelijkse werkzaamheden. Als accountmanager hebt u een verantwoordelijke, afwisselende en zelfstandige functie, waarin u streeft naar hoge klanttevredenheid, vergroting van de omzet en het commercieel resultaat.

Uw profiel: - Affiniteit met of aantoonbare interesse in de gereedschappenbranche - Aantoonbare commerciële ervaring - Commercieel inzicht, klanten servicegerichte instelling en verantwoordelijkheidsbesef Uw taken: - U draagt zorg voor het realiseren van verkoopdoelstellingen in uw regio - U brengt ons productenpakket onder de aandacht van potentiële en bestaande klanten en adviseert hen hierover - U rapporteert aan de commercieel verantwoordelijke voor België Wij bieden: - Een uitdagende functie in een snelgroeiend bedrijf - Een prettige werksfeer en een competitief salarispakket - Een zeer professionele ondersteuning Stuur uw CV en motivatiebrief per email naar: d.stuart@hoffmann-group.com of per fax naar het nummer +32 3 827 65 63. Zie ook: www.hoffmann-group.com

ACTUEEL

ONDERKAAKCONSTRUCTIE BEKROOND ADDITIVEMANUFACTURINGKAAK WINT 2012 AM-AWARD Het Leuvense LayerWise produceerde met behulp van Additive Manufacturing (AM) een volledig onderkaakreconstructie-implantaat van titanium. Onlangs werd het innovatieve implantaat bekroond met de 2012 AM-Award, uitgereikt door het Additive Manufacturing Network in België. De juryleden van Sirris en VITO prezen het feit dat AM een beslissende rol speelde bij het realiseren van dit product.

Het implantaat werd ontwikkeld in samenwerking met projectpartners uit de academische wereld en de medische industrie. Voor de eerste maal kozen medische specialisten en chirurgen voor dit volledige patiëntspecifieke implantaat ter behandeling van de progressieve osteomyelitis van nagenoeg de hele onderkaak van een oudere patiënt. AM-technologiespecialisten van LayerWise printten het complexe

implantaatontwerp als één geheel, inclusief gewrichtsdelen en specifieke kenmerken. De reconstructie, nabewerkt met dentale suprastructuurvoorzieningen, gepolijste gewrichtsoppervlakken en een biokeramische laag, werd intussen met succes geïmplanteerd. Het implantaat herstelde de aangezichtsesthetiek van de patiënt en gaf haar reeds na enkele uren haar

ERKENNING VOOR ABB

GENOMINEERDEN TECHNI-SHOW

ROBOTICS SAFETY MARK BEHAALD Voor de tweede opeenvolgende keer heeft ABB het RAB Robotics Safety Mark behaald. Dit robotkeurmerk is een waarborg voor een aantoonbare implementatie van de Europese richtlijnen en het gebruik van de relevante geharmoniseerde Europese normen. ABB Robotics voldoet daarmee aantoonbaar aan

de CE-regelgeving. Om het keurmerk (opnieuw) toe te kennen, voert een onafhankelijke auditor eens in de twee jaar bij ieder RAB-lid een audit uit. In vergelijking met de eerste audit zijn er aanzienlijk minder bedrijven door de laatste test geraakt. "Met dit keurmerk kan ABB Robotics zich op

DE WINNAARS ZULLEN BEKENDGEMAAKT WORDEN OP DE EERSTE BEURSDAG

Duitse productiefaciliteiten uitgerust met state-of-the-arttechnologie. “De beschikbare gegevens en huidige economische tendens geven geen reden waardoor de investeringen plots zouden zakken. Het is dus te verwachten dat de groei wat zal dalen, maar dat kan nog een klein groeipercentage opleveren.”

De tien genomineerden voor de Techni-Show Innovatie Awards zijn bekend. Ze strijden voor de ‘Platina’, ‘Goud’ of ‘Zilver’ prijs. Daarnaast wordt een ‘Made in Holland Award’ uitgereikt voor het beste idee van Nederlandse bodem. De prijzen belonen innovatie en initiatief in de branche. De winnaars worden bekendgemaakt op de eerste beursdag van TechniShow 2012 (van 13 tot en met 16 maart in de Jaarbeurs in Utrecht). De genomineerden zijn: - Afkantpers HD-1003 ATC NT met automatische gereedschapswisselaar van Amada - Draadvonkmachine Mitsubishi NA1200 Essence met ‘Tubular Direct Drive’ van Dymato - Bewerkingscentrum HSM 400 U LP met ITM van GF AgieCharmilles - Bewerkingscentrum Fehlmann Picomax 56 TOP met elektronisch handwiel van Gibas - Digitale laserscanner LC15Dx voor contactloos meten van Nikon - Meetopstelling Equator met parallelkinematische structuur van Renishaw - ‘Bevelling Cutting Head’ voor waterstraalsnijden van Resato - Humanoïde robot met 3D bin picking van Robomotive - ‘Operator hulp’ voor afkant werkzaamheden van Safan - ‘3D Free Shape Welding Solution’ van Valk Welding

neemt STODT mee in de opleidingen en cursussen voor het bedrijfsleven. In het kader daarvan werkte de firma al vaker samen met professionele partners, waaronder ook Siemens. “We willen wereldwijd technologische ondersteuning aanbieden aan klanten die gebruikmaken van Sinumerik”, licht Daniël Kofman de strategie van Siemens toe. “We willen praktische ondersteuning bieden, dicht bij de klant, in de eigen taal

en op maat van de lokale behoefte. Aangezien STODT behalve de technologische kennis ook de juiste machines in huis heeft, hebben we besloten om het Nederlandse applicatiecentrum voor Sinumerik in samenwerking met hen te starten.”

de markt onderscheiden als leverancier van aantoonbaar veilige en betrouwbare robots", aldus Martin van der Have, salesmanager van de firma.

VISION & ROBOTICS SOLUTIONS

MEER VOET AAN DE GROND IN NEDERLAND EN BELGIE Onlangs startte Mikrocentrum binnen het High Tech Platform een werkgroep. Onder de naam Vision & Robotics Solutions zullen een vijftigtal bedrijven zich inzetten om vision, robotica, gerelateerde industriële automatisering en systeemintegratie in zowel Nederland als België meer voet aan de grond te laten krijgen. Uit alle initiatieven die het afgelopen jaar hieromtrent zijn ontplooid, blijkt namelijk dat vision en robotica veelbesproken onderwerpen zijn. Zo waren er eind 2011 diverse bijeenkomsten van

experts in zowel vision als robotica en startte de TU Eindhoven tijdens de roboticaweek haar RoboticOpen

Platform, een opensourceproject dat de uitwisseling van praktische robotkennis moet bespoedigen. Met de

nieuwe werkgroep bundelt en versterkt Mikrocentrum diverse activiteiten op dit gebied. Els van de Ven van Mikrocentrum legt uit: “We proberen als Mikrocentrum al jaren ons steentje bij te dragen aan kennisontwikkeling op het gebied van vision en robotica en aanverwante gebieden.” “De nieuwe werkgroep Vision & Robotics Solutions werd gestart om vision, robotica en aanverwante automatiseringsoplossingen een nog vastere voet aan de grond te laten krijgen bij relevante eindgebruikers.“

DUITSE MACHINE-INDUSTRIE CIJFERS TONEN HOOGTEPUNT AAN De Duitse sector van gereedschapsmachines kent een veelbelovende heropleving. Martin Kapp, voorzitter van de VDW: “Voor 2012 kan ik een groei van de productieoutput van 5% voorspellen. In 2011 haalde de sector namelijk een totale omzet van 13,1 miljard euro. Met 33% is dat de grootste

groei ooit opgetekend. Ook de export steeg, waardoor de pijlen gericht worden op China (goed voor 2 miljard euro groei) en de VS. Vooral op het vlak van de automotive industrie zijn de vooruitzichten goed. De sector en zijn spelers konden profiteren van een boomende markt en hebben hun

spraak terug. Dr. ir. Peter Mercelis, directeur van LayerWise: “Naast een groot aantal succesvolle toepassingen in industriële sectoren, is metaal-AM in opmars in de medische implantologie. De ontwerpvrijheid die AM kenmerkt, laat toe de meest complexe vrije vormen te produceren als één stuk, voorafgaand aan de operatie."

NIEUW APPLICATIECENTRUM

STODT EN SIEMENS SLAAN DE HANDEN IN ELKAAR In Hengelo hebben Siemens en STODT Toekomsttechniek een technologisch applicatiecentrum voor verspaning geopend. Gebruikers van de Sinumerik CNC-besturingen kunnen er terecht voor opleidingstrajecten en technologische ondersteuning. Beide bedrijven ondertekenden bij de opening van het centrum een meerjarige samenwerkingsovereenkomst. STODT Toekomsttechniek zet zich al veel

metallerie.pmg.nl

jaren in voor het behoud van een sterke maakindustrie in Nederland. Industriële bedrijven kunnen er aankloppen voor opleidingen, advies, (proef-)productie en innovatieprojecten. In haar uitgebreide machinepark onderzoekt de onderneming o.a. mogelijkheden om de kwaliteit van productieprocessen te verbeteren, doorlooptijden te verkorten en kosten te reduceren. De kennis die hier opgedaan wordt,


7

Wire, Cable, Fibre Optic, Wire Products and Machinery

Spring Making

Fastener Technology

Plant and Machinery

Profiles

Pipe and Tube Processing Machinery

Tube Trading and Manufacturing

Tube Accessories

Bending and Forming Technology

Focus op Innovaties Welkom op de wereldwijd toonaangevende vakbeurzen voor de buis-, draad- en kabelindustrie! Hier ontmoet U de internationale vakwereld, de specialisten, de ontwikkelaars en de wereldwijde marktleiders uit de branche. Breng uzelf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en baanbrekende trends binnen de buis-, draad- en kabelfabricage en verwerking. In 2012 is wire gefocust op: de fastener and spring-making technologie, de modernste machines en onderdelen voor de productie van veren- en bevestigingselementen. En bij Tube ligt de focus op: profieltechnologie, de laatste OCTG ontwikkelingen, kunststof buizen en flexibele buizen. Zet deze afspraak alvast in uw agenda – uw bezoek aan wire en Tube 2012 te Düsseldorf!

join the best 26 t/m 30 maart 2012 Düsseldorf, Germany

Internationale draad en kabel vakbeurs www.wire.de

Internationale buizen vakbeurs www.tube.de

Informatie in Nederland: Fairwise bv Verlengde Tolweg 2a 2517 JV Den Haag tel: 070-3501100 fax: 070-3584061 email: [email protected]

ALUMINIUMNIEUWS

DOE MEE AAN DE EUROPEAN ALUMINIUM AWARD 2012 SCHRIJF U NU IN VOOR DE MEEST PRESTIGIEUZE ALUMINIUM COMPETITIE Ontwerpers, bouwers, constructeurs of producenten en hun klanten kunnen zich inschrijven voor de achtste EUROPEAN ALUMINIUM AWARD Design en Engineering. De prijs wordt om de twee jaar uitgereikt. De competitie is bedoeld voor de promotie van producten en projecten waarin op een innovatieve wijze is gebruikgemaakt van aluminium. Zes awards in twee categorieën In totaal zijn er zes Awards te winnen in twee categorieën. De categorie 'Industrial Products' is voor 'Automotive & Transport', 'Building & Construction', 'Mechanical Engineering & Electronics' en 'Production Techniques'. In de categorie 'Consumer Products' reikt de jury Awards uit voor 'Design' en

(AC) in samenwerking met de Extra prijzen European Aluminium Daarnaast zijn er diverse extra Association (EAA), het prijzen te verdienen: Gesamtverband der • De 'Young Designers' prize is Aluminiumindustrie (GDA) specifiek gericht op studenten en en ALUMINIUM 2012, de grootste ontwerpers jonger dan 30 jaar met aluminiumvakbeurs ter wereld. Tooncreatieve ideeën en nieuwe aangevende aluminiumconcerns als benaderingen. ALCOA en Aleris zijn als hoofd• Bij de 'Overall Jury Award' ligt de sponsor aan de competitie nadruk op de beste bijdrage op verbonden. het gebied van milieu, duurzaamWereldwijde promotie heid en energie-efficiency. Alle inzendingen worden direct na • NIEUW zijn dit jaar de vier inzending wereldwijd gepromoot via deelprijzen voor walsen, gieten, de Award website. Tevens worden extrusie en oppervlaktebehandealle inzendingen op banners ling. getoond in het Award Pavilion Initiatiefnemers tijdens de Wereldbeurs ALUMINIUM De wedstrijd is een initiatief van het 2012, die van 9 tot 11 oktober in Nederlandse Aluminium Centrum Messe Düsseldorf wordt gehouden.

'Innovation'.

Internationale jury De winnaars worden gekozen door een jury van internationale deskundigen, onder leiding van prof. Laurens Katgerman van de TU Delft en vicevoorzitter Vito Oražem, managing director, Design Zentrum Nordrhein Westfalen. Andere juryleden komen uit Duitsland, Engeland, Italië en Scandinavië. In principe moeten alle producten geschikt zijn voor massa- of serieproductie. Een selectiecommissie toetst alle inzendingen aan het reglement. De genomineerden worden beoordeeld door de onafhankelijke jury. De winnaars van een Award ontvangen een plastiek van Aluminium en een certificaat. Alle genomineerde producten worden tentoongesteld in het Award Pavilion op de beurs ALUMINIUM 2012 in Düsseldorf. Schrijf u NU in om uw nieuwste product te promoten en doe mee aan de meest prestigieuze Aluminium competitie. Direct inschrijven kan online via www.aluminium-award.eu. De deelnamekosten zijn 450 euro excl. btw, de bijdrage voor Young Designers is 150 euro excl. btw per inschrijving.

ALUMINIUMINDUSTRIE PAKT UIT OP VAKBEURS ESEF 2012

TECHNISCHE INFORMATIEBLADEN IN EEN NIEUW JASJE

Het Aluminium Centrum is wederom de coördinator van een Aluminium Paviljoen op vakbeurs ESEF 2012, dé vakbeurs voor toeleveren, uitbesteden en engineering. Op het Paviljoen presenteren bedrijven hun recente innovaties. Dit levert een grote verscheidenheid aan aluminiumproducenten en ideeën op. Met zijn 250 m² is het één van de grotere collectieven op deze beurs. Het Paviljoen is te vinden in hal 1 – nummer B116.

De medewerkers van het Aluminium Centrum zijn dagelijks bezig rond de drie speerpunten kennisoverdracht, onderzoek en promotie van de stichting. Om dit zo goed, duidelijk en efficiënt mogelijk te kunnen doen, is er o.a. besloten om de wat gedateerde informatiebladen op de website www.aluminiumcentrum.nl in een nieuw jasje te steken.

ALUMINIUM PAVILJOEN IN HAL 1, NUMMER B116

Deelnemers Deelnemers aan het Aluminium Paviljoen zijn Alumess, Anox, Comhan Holland, Habru Aluminium Lastechniek, Rena Castings, Vostermans Alu Foundries, Zollern Nederland en het Aluminium Centrum zelf. Het Aluminium Centrum zal weer een centrale rol vervullen op het Aluminium Pavil-

metallerie.pmg.nl

joen. U kunt hier terecht voor technisch advies, doorverwijzingen in de aluminiumindustrie, aluminiumproducten en cursussen. De vakbeurs ESEF 2012 wordt van 13 tot en met 16 maart 2012 gehouden in de Jaarbeurs te Utrecht. Aluminium Centrum Het Aluminium Centrum is de koepelorganisatie en het kennis- en informatiecentrum van de aluminiumproducerende, -verwerkende en -toepassende industrie in Nederland. Door middel van kennisoverdracht, promotie en onderzoek streeft het Aluminium Centrum naar een toename van het aluminiumgebruik en een versterking van de positie van aluminium in de sectoren bouw, transport, verpakkingen en overige industriële en consumententoepassingen.

KENNIS OVER HET MATERIAAL ALUMINIUM

In de informatiebladen vindt u specifieke technische kennis over het materiaal aluminium. Denk maar aan de samenstelling van het materiaal, de winning, het gebruik en de recycling. Ook verschillende productietechnieken en oppervlaktebehandelingen zoals anodiseren en lakken worden uitvoerig omschreven. Tips en tricks voor het lassen van aluminium en het voorkomen van corrosie zijn ook opgenomen in de reeks van technische informatiebladen. Door het gebruik van 2 kleuren in de lay-out zijn de bladen minder druk en meer geschikt om de kennis over te dragen. Op de site zijn onder de kleine inleidingen links geplaatst met verwante informatie waardoor

u als lezer sneller de informatie vindt die u nodig hebt. Kortom, de technische informatiebladen zijn zowel inhoudelijk als wat het uiterlijk betreft klaar voor een nieuw jaar waarin wij hopen weer veel kennis te mogen overdragen!


9

DESIGN AND PRODUCTION OF STEEL PROFILES Kom ons bezoeken op ESEF

H1 F010 Van 13 tot 16 maart staat ons verkoopsteam klaar om u te woord te staan. Kom zeker een kijkje nemen op onze vernieuwde stand! U kan alvast een afspraak maken: Willem Demey

Paul Callewaert

+32.51.211.660 [email protected]

+32.51.211.249 [email protected]

WIRE & TUBE 2012 KOMT ERAAN MARKT VOLGT GROENE GOLF 1988 was het eerste jaar dat Wire en Tube gezamenlijk plaatsvonden onder het dak van het Düsseldorfse beurscenter. Het bleek een winnende formule die sindsdien alleen maar meer succes kent. Gezien het grote aantal exposanten lijkt de editie van 2012 die groeiende trend voort te zetten. Door Kevin Vercauteren

Vandaag ontworpen, morgen gemaakt ons op 2 Bezoek 6 maar t 201 1 3 1 Show 72 Techni- l 11 stand B0 a H

In de beurshallen van Düsseldorf kan u kennismaken met alle technologische hoogstandjes uit de draad-, kabel- en buisindustrie

DE WIND IN DE ZEILEN

ONTWIKKELINGEN

Van 26 tot 30 maart 2012 kunnen vakbezoekers in de beurshallen van Düsseldorf kennismaken met technologische hoogstandjes uit de draad-, kabel- en buisindustrie. Reeds in december hadden zich al 1.005 bedrijven uit 45 landen ingeschreven voor Wire 2012, Tube telde er toen 805 uit 44 landen. Uiteraard is dat aantal sindsdien nog sterk aangedikt.

De opkomst van hernieuwbare energie heeft de markt grondig doen bewegen. Om de expansie van groene energiebronnen te ondersteunen, zijn namelijk grote aanpassingen nodig. Geschat wordt dat er in Duitsland alleen al ongeveer 1.600 tot 3.500 km nieuwe kabelnetwerken moet komen. Dat stuit vaak op verzet van omwonenden. Om die kritiek te counteren werken fabrikanten onder meer aan nieuwe materialen om de capaciteiten op te krikken door de thermische expansie te verminderen. Deze en andere innovaties zullen op de beurs te ontdekken zijn.

AANBOD Voor Wire 2012 reikt het aanbod van machines en installaties voor het produceren en veredelen van draad, gereedschappen en hulpmaterialen voor procestechnieken tot grondstoffen en speciale draden. Aanvullend staan er innovaties op het gebied van kabel-, meet-, stuur- en regeltechniek in de kijker. Logistiek, transportsystemen en verpakkingen vervolledigen het aanbod. Tube 2012 vertegenwoordigt dan weer de markt van de buizenindustrie, gaande van de productie tot de verwerking. Ruwe grondstoffen, buizen, toebehoren en machines voor de productie van buizen staan in het centrum van de aandacht, maar ook de bediening en controle komen aan bod.

WIRE & TUBE 2012 W AAR EN WANNEER? Van 26 t.e.m. 30 maart in het Trade Fair Centre, Düsseldorf OPENINGSUREN? • Maandag tot en met donderdag van 9 u. tot 18 u. • Vrijdag van 9 u. tot 17 u. T OEGANG? • Dagticket: € 48 (onlinevoorverkoop: € 33) • Beursticket: € 85 (onlinevoorverkoop: € 68) MEER INFO? www.wire.de/www.tube.de

Een enorm potentieel voor Additive Manufacturing In de wereld van industriële productie, maken we af en toe technologische doorbraken mee die het in zich hebben om de industrie zodanig te kunnen veranderen dat bestaande producten sneller, goedkoper en beter gemaakt kunnen worden, en er een wereld van nieuwe productmogelijkheden geopent wordt. Net zoals de opkomst van CNC verspanen, CAD/CAM en CNC meten, zal Additive Manufacturing de productie van metalen componenten veranderen, maar we staan pas aan het begin van deze spannende reis.

Voor meer informatie kijk op www.renishaw.com/additive

Renishaw Benelux BV Nikkelstraat 3, 4823 AE, Breda, Nederland T +31 76 543 11 00 F +31 76 543 11 09 E [email protected]

www.renishaw.nl Metallerie 9 • Maart 2012

11

TEN HUIZE VAN

MARKEERLASER ZORGT VOOR OMWENTELING IN BEDRIJFSVOERING CONTINUE GEDREVENHEID NAAR BETER BIJ VAN FRANKENHUYZEN Industrieslijperij Van Frankenhuyzen is gespecialiseerd in harde en kleine diamantgereedschappen waarmee het bedrijf sectoren zoals de lucht- en ruimtevaart bedient. Om veiligheidsredenen eist men daar echter een perfect sluitende traceerbaarheid. Een vraag die op een professionele manier wordt beantwoord met lasermarkeren. Jan Van Frankenhuyzen vertelt gepassioneerd over hoe de aankoop van een markeerlaser resulteert in een opmerkelijke omwenteling in zijn manier van zakendoen. Door Valérie Couplez De aanschaf van deze markeerlaser betekende een omwenteling in de bedrijfsvoering

VAN LANDBOUW TOT LUCHTVAART

Het verhaal van industrieslijperij Van Frankenhuyzen begint in 1958 in PASSIE VOOR TECHNOLOGIE het Nederlandse Lexmond. AlbertusDat Van Frankenhuyzen Jan Van Frankenhuyzen, vader van gepassioneerd is door technologie huidig bedrijfseigenaar Jan Van staat buiten kijf. In het atelier staan Frankenhuyzen, slijpt het state-of-the-artslijpmachines piekfijn gereedschap van lokale naast elkaar opgesteld. landbouwers om in de winter de Om de afgewerkte producten te kost te verdienen. De zaken lopen kentekenen, zoals de luchtvaartgoed en al snel volgen ook sector voorschrijft, beschikt het schaatsen en gereedschappen voor bedrijf over een kleine graveerde houtindustrie. In zijn zoektocht machine die eigenlijk perfect haar naar nieuwe klanten en markten , taken uitvoert. trekt hij in 1968 zijn stoute schoenen aan “D E MARKEERLASER In 2003 komt Van Frankenhuyzen op een en klopt hij aan bij WORDT VOOR 50% Nederlandse vakbeurs vliegtuigbouwer TOT 80% MEER echter in contact met Fokker. Daar zien ze TOEPASSINGEN de markeerlasers van wel wat in zijn Trumpf. Gecharmeerd enthousiasme en INGEZET DAN door de technologie leergierigheid en krijgt WAARVOOR HIJ bezoekt hij na de hij een opleiding voor OORSPRONKELIJK beurs leverancier het slijpen van hun BEDOELD WAS ” V.A.C. Machines in industriële Brugge. gereedschappen. Van Frankenhuyzen: “In eerste Sindsdien legt Van Frankenhuyzen instantie bleek de machine te duur. zich meer en meer toe op de Niet omdat de prijs exorbitant hoog maakindustrie, waarbij geen uitdaging uit de weg wordt gegaan lag, maar omdat we de policy hebben niet te lenen voor nieuwe om te innoveren. Anno 2011 is de machines. Zodra er kapitaal onderneming uitgegroeid tot een vrijkwam voor de investering, ben ik producent van kleine en teruggekeerd naar Brugge en in middelgrote series diamantgereedeen mum van tijd was de deal schappen (5 tot 5.000 stuks). beklonken. Ik vond het nu eenmaal Jan Van Frankenhuyzen: “De rode een geweldig mooie machine.” draad door onze bedrijfsstrategie vormt een continue gedrevenheid naar beter, kleiner en harder. DIODEGEPOMPTE We mikken met onze productYAG-LASER ontwikkeling steeds op het technologische neusje van de zalm. De markeerlaser in kwestie is een Met dergelijke toepassingen haal je VectorMark Compact, een standalone diodegepompte YAGmisschien niet je winst, maar je springt er wel mee in het oog van je laser die door middel van verkleuring een kentekening klanten en de rest van de markt.

12


VAN FRANKENHUYZEN IN CIJFERS

Onze volgende sprong voorwaarts willen we maken op het gebied van ultraharde gereedschappen.”

BEDRIJFSGEGEVENS bv

JURIDISCHE VORM

1958

SEDERT

Jan Van Frankenhuyzen

DIRECTEUR

Lexmond

GEVESTIGD IN

440 m²

BEDRIJFSOPPERVLAKTE

gemiddeld 2 nieuwe producten per dag

PRODUCTIE

20 landen

AFZETMARKT

8

PERSONEEL

gemiddeld € 300.000 à € 600.000

INVESTERINGEN/JAAR

OMZETEVOLUTIE IN MILJOEN EURO 2 1,5 1 0,5 0 2007

2008

2009

2010

metallerie.pmg.nl

TEN HUIZE VAN

Van Frankenhuyzen is gespecialiseerd in kleine en harde diamantgereedschappen

aanbrengt op het materiaal. Dit biedt de gebruiker het voordeel dat de markering, die standaard bestaat uit een batchnummer en een volgnummer en op vraag kan worden aangevuld met bijvoorbeeld het logo van de klant, het materiaal niet beschadigt. De infraroodlaser met een golflengte van 1.064 nm bewijst bij Van Frankenhuyzen zijn waarde op zowel metalen als kunststoffen, al zijn de eerstgenoemde verantwoordelijk voor het leeuwendeel van de markeringen.

OMSCHAKELING BEDRIJFSVOERING “We hadden technologisch gezien geen behoefte aan een markeerlaser. De graveermachine vervulde haar rol naar behoren. De investering in de markeerlaser heeft echter de weg geopend naar nieuwe opportuniteiten”, weet Van Frankenhuyzen. “Immers, dankzij de snelheid en de kwaliteit van de laser kregen we de kans om ons volledige portfolio te kentekenen, van hulpmiddelen tot afgewerkte producten. Hij wordt eigenlijk ingezet voor 50% tot 80% meer

metallerie.pmg.nl

toepassingen dan waarvoor hij omwille van zijn snelheid en oorspronkelijk bedoeld was. voornamelijk zijn onberispelijke Zo snijden we er nu zelfs dunne kwaliteit. folie mee. Die uitgebreide De precisiegereedschappen die wij functionaliteiten hebben tevens een onze klanten leveren, blijven enorme omwenteling in onze onbeschadigd. Dezer dagen is een bedrijfsvoering teweeggebracht. markeerlaser al lang geen luxe Alle data, zoals inkooporders, meer maar een must voor wie in de gebruikte materialen, gebruikte vijver van de lucht- en ruimtevaartgereedschappen, productietijden ... industrie wil vissen.” worden tegenwoordig geclassificeerd onder VERTROUWEN “E EN SLUITENDE het batchnummer en EN PARTNERgekoppeld aan het TRACEERBAARHEID SCHAPPEN achterliggende ERPVERSTERKT HET “Als je ergens van af systeem. Ook VERTROUWEN VAN JE moet in een bedrijf is gereedschapsKLANTEN EN VORMT het 'zoeken'. Het management wordt op DE BASIS VOOR betekent tijdverlies en die manier eenvoudig VERDERE INNOVATIES ” zorgt voor ergernissen. beheersbaar. De markeerlaser heeft Uiteindelijk ging het dit opgelost bij ons. systeem eromheen Onze interne structuur is er versterkt gepaard met een hoger prijskaartje uitgekomen met gereduceerde steldan de eigenlijke markeerlaser. tijden, snellere afwerking van Dat is het mooie aan een installatie repeatorders en een lagere foutendie perfect werkt: ze kan naadloos last tot gevolg. geïntegreerd worden en een Ook in onze externe relaties werpt meerwaarde betekenen voor je deze investering haar vruchten af. productieproces.” We bieden een betere service dankzij de sluitende tracering van TRACERING: EEN MUST onze producten en de nette en Van Frankenhuyzen: professionele uitstraling van de “Traceerbaarheid is geen loos markering. begrip in de sectoren waarin we Als je klanten probleemloos te actief zijn. In de lucht- en ruimtewoord kunt staan bij vragen of vaart is het voor toeleveranciers klachten en meteen kan terugvinden sowieso een conditio sine qua non. welk artikel het betreft en welke En het belang van tracering neemt bewerkingen het heeft ondergaan, alleen nog maar toe. Op termijn zal dan bouw je vertrouwen op. Het iedere producent er mee in draait niet altijd om foutloos zijn, aanraking komen. De hele maar om flexibel genoeg zijn om je traceerketen vertrekt vanuit fouten te corrigeren. Bovendien een sluitende identificatie. kunnen we voor klanten reeds hun Hoewel meerdere wegen logo aanbrengen op het leiden naar een gereedschap. Een kleine moeite die sectorconforme desalniettemin het vertrouwen in jou kentekening, geniet en in je diensten enorm de markeerlaser, aanzwengelt. En net dat vertrouwen mijns inziens, heb je nodig om weer verder te de voorkeur kunnen innoveren. Want zonder vertrouwen deelt de klant zijn problemen niet met je en kan je bijgevolg ook geen innovatieve oplossing bedenken. Vertrouwen

vormt de sleutel tot innoveren”, concludeert Van Frankenhuyzen.

GEBRUIKSVRIENDELIJKE BEDIENING Een laatste belangrijk element is de gebruiksvriendelijkheid van de markeerlaser. Van Frankenhuyzen: “Een machine kan pas zijn nut bewijzen als je er kan mee werken. We hebben hier een technologisch pareltje van een machine staan, maar helaas krijgen we ze niet afgestemd op onze producten. Doodzonde”, vindt Van Frankenhuyzen. “Met de markeerlaser is het net andersom. De leverancier verzorgde twee dagen opleiding om de basistechnieken van de machine aan te leren. Het ging voornamelijk om achtergrondinformatie rond de laser en praktische uitleg rond de software. “Het toestel laat zich eigenlijk heel eenvoudig bedienen. Elk van onze medewerkers kan er probleemloos mee aan de slag en neemt die kans graag te baat.”

DE JUISTE KEUZE Het spreekt voor zich dat de investering in een markeerlaser voor Van Frankenhuyzen de juiste keuze was. “Ik ben nog steeds bijzonder enthousiast over onze markeerlaser. Sinds hij hier staat, is er slechts tweemaal een interventie van de leverancier nodig geweest, maar op geen enkel moment had dit een impact op ons productieproces. Ook het partnerschap dat we uitbouwden stelt me gerust in mijn keuze. Zo gaf V.A.C. Machines op mijn vraag met plezier een markeerlaser ter beschikking om kinderen warm te maken voor techniek tijdens een lokale technologiemanifestatie. Hetzelfde vertrouwen dat ik van mijn klanten krijg, zoek ik ook bij mijn leveranciers”, aldus Van Frankenhuyzen. Metallerie 9 • Maart 2012

13

BENELUX Onze laseroptieken garanderen het.

U droomt van zorgeloos k precisiewer ?

Het II-VI aanbod: • het ruimste assortiment • stipte levering • competitieve prijzen

II-VI Benelux, Baaikensstraat 21/2, 9240 Zele, T +32 52 45 86 10, F +32 52 45 86 11, E [email protected], W www.ii-vi.be Foto: © 2008 JupiterImages Corporation

II IV d

3 i dd 1

10 10 2008 12 39 23

Met Landré op voorsprong

U wilt de risico’s en kosten van reparaties aan uw machinepark verlagen?

Landré helpt u met service op contractbasis

Landré | Lange Dreef 10 | NL-4131 NH Vianen Tel. +31 (0)347 329 329 | www.landre.nl

pro d u c t i e t e ch n i e k e n voor d e ve r s p a n i n g, p laat be we rking ku n s ts tof ve r we rk i n g e n r a p i d ma n u f a cturing

Met op maat samengestelde servicecontracten verzorgt Landré het onderhoud aan machines voor verspaning, plaatbewerking en kunststofverwerking. Daarmee verhoogt u de output van uw machines en brengt u de kosten voor onderhoud omlaag. Laat u eens adviseren door een specialist van Landré.

LASER

PLAATST DE DIRECTEDIODELASER ZICH NAAST DE FIBER- EN DE SCHIJFLASER? EVOLUTIE VAN LASERBRONNEN In 2010 vierde de laser zijn vijftigjarige jubileum. In deze periode ontwikkelde hij zich tot een belangrijk instrument voor het bewerken van metaal en veroverde hij ontegensprekelijk zijn plek op de markt. Toch is het einde van zijn Latijn nog lang niet in zicht. Geïnformeerde bronnen beweren zelfs dat we vandaag slechts 5% van zijn mogelijkheden benutten. Om u alvast voor te bereiden op wat komt, brengen we in dit artikel een overzicht van de belangrijkste laserontwikkelingen op korte termijn. Daarbij wordt de focus eerder gelegd op de laserbronnen dan op de metaalbewerkingsmachines. Door Valérie Couplez LASER IN OPMARS? Sedert zijn introductie in 1960 heeft de laser niet op zijn lauweren gerust. Heel wat doorontwikkelingen en nieuwe evoluties stuwden de laser voort in zijn verovering van de metaalsector. Anno 2012 zijn lasersnijden en lasermarkeren al wijdverspreid binnen de industrie. Wel heeft het laserlassen nog heel wat onontgonnen terrein te veroveren en komt ook het lasercladden nadrukkelijker op de voorgrond. Met dit proces kunnen slijtvaste lagen worden aangebracht. Steeds meer bedrijven zetten de stap om zelf in een lasercladinstallatie te investeren. Door de steeds luidere roep naar traceability wacht ook de markeerlasers nog een mooie toekomst. Sterke troeven De opmars van de laser is dus verre van gestuit, al is zijn groeicurve wel afgevlakt. Nieuwe markten zoals solar en microbewerkingen stimuleren zijn verdere ontwikkeling. Bovendien is de technologie de voorbije jaren een stuk betaalbaarder geworden. De highbrilliance laserbronnen (fiber en schijf) openen de deur naar een hoger elektrisch rendement (van 5% naar 25% à 30%). Dat maakt ze economisch en ecologisch meteen een stuk interessanter. Immers, een hoger rendement betekent ook dat er minder koeling nodig is. Bovendien kunnen de installaties daardoor een stuk compacter gebouwd worden. Ten opzichte van zijn concurrenten in de verschillende metaalbewerkingsdisciplines legt de laser volgende troeven op tafel:

metallerie.pmg.nl

De automobielindustrie blijft de grootste afnemer van lasers

• Lagere warmte-inbreng: hierdoor treedt er minder vervorming op in het metaal en zijn er ook minder nabewerkingen vereist. • De flexibiliteit van de laser (dankzij het gebruik van glasvezel) stelt gebruikers in staat om complexe geometrieën te realiseren. De toepassingsdomeinen zijn bijna oneindig: van heel kleine lasertjes voor een laserpointer over laagvermogenlasers voor markeer- en graveertoepassingen tot de multi-kWsystemen voor lassen, snijden en cladden. • Laser laat een meer verregaande automatisering van het

productieproces toe. Gezien de schaarste aan technisch geschoold personeel kan dat in het voordeel van de laser spreken. De uitdaging van de toekomst ligt vooral in het geautomatiseerd uitsorteren van stukken. Indeling volgens bewerking Algemeen kan men op de huidige markt de verschillende types laser als volgt indelen per bewerking: • Lasersnijden: de CO2-laser is het werkpaard in het lasersnijden (80% tot 90% van de markt). Hij krijgt echter concurrentie van de nieuwe generatie schijf- en

Ook na vijftig jaar ontwikkelingen wacht de laser nog een innovatieve toekomst

fiberlasers. • Lasermarkeren: YAG- of fiberlaser voor metaal. Papier en hout zijn gebaat met een CO2-laser, terwijl voor glasmarkeren excimeerlasers worden ingezet. • Laserlassen: vooralsnog CO2- en YAG-laser, maar ook hier steken de schijf- en de fiberlaser hun neus aan het venster, vooral door de mogelijkheid tot lassen in 3D. • Lasersolderen: gebeurt vooral met een diodelaser. • Lasercladden: de diodelaser neemt het gros (90%) van de toepassingen voor zijn rekening, maar er zijn ook ontwikkelingen op basis van schijf- en fiberlasers.

ALGEMENE EVOLUTIE Naar hoger vermogen? Een van de algemene tendensen die verschillende fabrikanten signaleren, is de evolutie naar hogere vermogens. Maar dat is niet voor elke laser waar. In het lasersnijden is er vooralsnog weinig reden tot het inzetten van hogere vermogens. Capaciteiten van 3 à 4 kW volstaan ruimschoots voor het gros van de toepassingen. Standaardmachines bieden gewoonlijk tot 8 kW. Het vermogen is met andere woorden geen limiterende factor. De concurrentie in het lasersnijden zal eerder gespeeld worden in het dunne bereik tussen CO2-lasers (lange golflengte) enerzijds en fiber- en schijflasers (korte golflengte) anderzijds. Bij het laserlassen ligt dat anders. Hoe meer vermogen men heeft, hoe dieper er gelast kan worden en, vooral, hoe sneller men kan lassen. Voor het laserlassen worden er zeker evoluties in deze richting verwacht. Metallerie 9 • Maart 2012

15

LASER Het vereist vooralsnog echter een grote investering om naar hogere vermogens te grijpen, dus blijft het afwachten of het rendabel kan worden gemaakt. Ook oppervlaktebewerkingen zijn gebaat bij een hoger vermogen. Momenteel wordt gemiddeld gewerkt met een smeltbad met een diameter van ongeveer 4 mm bij het lasercladden. Met een hoger vermogen kan men evolueren naar een groter smeltbad en kunnen dus grotere oppervlaktes in een keer behandeld worden. De uitdaging ligt voorlopig nog in het uniform verdelen van het poeder over een groter oppervlak. Naar nieuwe sectoren? Automotive is de belangrijkste afzetmarkt voor lasers. De vraag werd gesteld of bepaalde sectoren nu nog te weinig de kansen benutten die laser bieden. Er werd onder andere gedacht aan de luchtvaart, waar het echter niet gemakkelijk is om de vereiste goedkeuringen te krijgen. Wel liggen er nog mogelijkheden voor bijvoorbeeld het lasercladden. Dat proces kan immers dienen om componenten gefreesd uit massieve blokken titanium te herstellen. Zo gaat er minder duur materiaal verloren. Hetzelfde geldt voor het inzetten van laser bij constructie-, reparatie- (matrijzen) en dikker laswerk. Nieuw ontwikkelde lasers bieden ook steeds weer nieuwe mogelijkheden in toepassingen waarvoor ze niet bedacht zijn. Sommige fabrikanten durven zelfs stellen dat we nog maar 5% van de mogelijkheden van de laser ontdekt hebben. Naar nieuwe technologie? Twee doorontwikkelingen die intussen het etiket van industrieel

beschikbaar verdiend hebben, zijn de directediodelaser en de ultrakortgepulste laser. • De ultrakortgepulste laser werkt zoals zijn naam al laat vermoeden met een ultrakorte laserpuls. Men spreekt over picoseconden (10-12) of femtoseconden (10-15). Het is een doorontwikkeling van een schijflaser, die gevoed wordt door een complexe pulsgenerator. Ablatie, waarbij heel lokaal en heel gericht materiaal verwijderd wordt, is zijn speelterrein bij uitstek. Zo kan hij onder andere dienen voor de productie van fotovoltaïsche cellen, het snijden van stents, de productie van horlogeonderdelen of voor wafer dicing, kortom voor microbewerkingen. Nauwkeurigheid is een van zijn sterke troeven met resultaten tot in het μ-bereik. Ook het elektrisch rendement ligt hoog (20% à 30%). Voor de toekomst verwachten fabrikanten nog hogere vermogens voor een sneller proces. • Bij een directediodelaser wordt het geëxciteerde laserlicht niet via glasvezel maar rechtstreeks naar het werkstuk geleid. Hij is voorlopig inzetbaar in toepassingen waar een laser vereist is, maar waar de straalkwaliteit er minder toe doet. Door zijn grotere spot is deze laser tevens minder geschikt voor zeer nauwkeurige bewerkingen. Een elektrisch rendement van ongeveer 35% is haalbaar. Ook hier staat een hoger vermogen (momenteel 5 à 6 kW) nog op de agenda van de fabrikanten, alsook het werken aan een betere straalkwaliteit (en straalmanagement). Sommige

In oppervlaktebewerking heeft laser nog heel wat groeipotentieel

16


Voor lasersnijden zijn vooralsnog geen hogere vermogens vereist

voorspellingen plaatsen hem binnen vijf jaar als directe concurrent naast de schijf- en fiberlasers met een elektrisch rendement tot 40%, als de huidige verbeteringen van de straalkwaliteit zich voortzetten. Bijkomende voordelen van de directediodelaser zijn de mogelijkheid om de straal af te stemmen op de toepassing en zijn volledig onderhoudsvrije werking. Naar remote toepassingen? De laatste jaren is ook remote lassen in opmars. Hieronder

verstaat men het lassen van een afstand (verschillende honderden millimeters), waardoor de proceskop niet langer nodig is. De laserstraal kan via spiegelreflectie snel en dynamisch over het werkstuk geleid worden, zodat ongeveer elke contour virtueel mogelijk wordt. Hierdoor kunnen bijzonder hoge lassnelheden gerealiseerd worden. Bovendien wordt het materiaal als het ware laag voor laag weggedampt, met een lagere warmte-inbreng tot gevolg. Dat proces opent ook mogelijkheden voor lasersnijden

Lasersnijden (plaat en buis) is reeds wijdverspreid in de metaalindustrie

metallerie.pmg.nl

LASER een laserbron meerdere stations te voeden. De fiberlaser zit momenteel aan vermogens tot 50 kW. Vooral tot plaatdiktes van 4 mm bewijst hij zijn voordelen ten opzichte van CO2-lasers in het lasersnijden met een elektrisch rendement tot 30% en een hogere snijsnelheid. Er wordt uitgekeken of hij zich de komende jaren ook voor dikkere materialen kan bewijzen. De lat wordt naar schatting op 8 mm gelegd. Wat wel vaststaat, is dat hij compacter en betaalbaarder zal worden. Een nieuwe ontwikkeling is verder de gepulste fiberlaser, die binnen vijf jaar een geduchte concurrent wordt in het segment microbewerkingen.

EVOLUTIE SCHIJFLASER

Remote lassen (hier met CO2-laser) kent steeds meer toepassingen

van metaalfolie (0,1 tot 0,3 mm) met een constante kwaliteit en een snelle werking als voornaamste voordelen.

aan robots, genieten de lasers ook meer vrijheidsgraden. Vooral bij het laserlassen in 3D opent dat heel wat mogelijkheden voor bedrijven.

Naar andere optiekverhouding? De high-brilliancelasers (fiber, schijf) hebben een zodanige straalkwaliteit dat er gespeeld kan worden met de configuratie. Er kan bijvoorbeeld gewerkt worden met scankoppen met een andere optiekverhouding. Een grotere lens en een grotere brandpuntafstand betekenen een groter werkveld en een hoger rendement. Door de scankoppen bovendien te koppelen

EVOLUTIE CO2-LASERS Momenteel haalt de CO2-laser een rendement van om en nabij de 10% à 15% en vermogens tot ongeveer 20 kW. Hoewel de fiber- en de schijflaser een hogere energieefficiëntie bieden, blijft de CO2laser zijn mannetje staan. In het segment van 8 mm en meer blijft hij verkopen. Om in de toekomst de efficiëntie op te krikken, komt een

Flexibiliteit is en blijft een van de grootste troeven van de lasers

metallerie.pmg.nl

fabrikant op de proppen met een snijinstallatie die via een hoogfrequent signaal wordt aangestuurd om het proces efficiënter te maken. Andere fabrikanten optimaliseren de verschillende componenten van de CO2-laser om de levensduur te verhogen en de kosten (bv. gasverbruik) te verlagen. In 2D-lassen heeft de CO2-laser in vele gevallen nog de beste troeven in handen.

EVOLUTIE FIBERLASER Omdat het laserlicht bij de fiberlaser wordt ingekapseld in glasvezel, is het mogelijk om met

De schijflaser lijkt de YAG-laser definitief van de markt te verdringen, vooral in het continuouswavebereik, wegens het veel betere elektrische rendement. Momenteel ligt het gemiddelde vermogen rond 4 kW per schijf. Fabrikanten proberen onder andere door meerdere schijven in de resonator meer laserlicht te genereren. Hogere vermogens per schijf (tot 6 kW per schijf) en een betere straalkwaliteit zijn de ontwikkelingen die op de agenda staan.

EVOLUTIE EXCIMEERLASER Tien jaar geleden waren excimeerlasers de grote trend. Anno 2012 zijn ze de grenzen van hun niche echter niet overschreden. Door hun moeilijke handling en dure kostprijs beperken ze zich tot de domeinen R&D, medische toepassingen, kernfysica en het ableren van keramiek. Er worden geen al te grote evoluties verwacht de komende jaren.

Lasers zijn de afgelopen jaren veel compacter geworden


17

Gorinchem 6, 7 en 8 november 2012

Evenementen

HAL

HARDENBERG GORINCHEM VENRAY

Dé nationa le week voor lassen, lijmen en snijden

w w w. e v e n e m e n t e n h a l . n l

13.00-21.00 uur

Ons evenement. UW MOMENT.

Uw specialist voor bandstaal, draad en vlakke draad Een overzicht van onze gangbare legeringen: • Roestvast staal: AISI 301 / 1.4310 - AISI 304 / 1.4301 - AISI 304L / 1.4307, 1.4306 - AISI 316L /1.4404 - AISI 430 / 1.4016, … zowel in tempergewalste (verende) als zachte uitvoeringen. Diktes van 0.025 tot 2(3) mm en breedtes tot 610 mm courant beschikbaar (tot 1000 mm op aanvraag), afhankelijk van legering, hoeveelheid, dikte en hardheid. • Veerstalen: C75S - C67S - C100S - 75Cr1 - 55Si7 - 51CrV4, zowel in dunne (0.05 tot 3-4 mm) als dikkere afmetingen (tot 20 mm), gehard en ongehard. • Laag koolstofstaal volgens EN 10139 (precisieband, geen geslit breedband): DC01 - DC04, zacht of hard gewalst, diktes van 0.05 tot 2 mm - max. breedte 650 mm. Veel voor shims gebruikt • Hardbare staalsoorten: C10E - C15E - C22E - C45E - 25CrMo4 - 42CrMo4 • Koper en zijn legeringen: (messing, fosfor brons, nieuw zilver, …) CuZn37 - Cu-ETP (E-Cu58) - CuSn6 - CuSn8 - CuNi18Zn20, CuBe2 … • Nikkel legeringen: Alloy 200, 201 - Monel 400 - Inconel 600, 625, 718 - X-750 - NiFe42, Kovar, Invar, … • Titanium band en platen: Grade 1, 2, 3, 4, 5 (6AlV4), 7, Ti 13-11-3 - bèta C (laatste 3 enkel in draad/ staf)

PRECISION METALS NV Wayenborgstraat 25 – 2800 Mechelen Tel. 015/44.89.89 – Fax. 015/44.89.90 [email protected] www.precision-metals.be

you‘re in good hands ...

... we have all the pieces. >=C1A0<4=KUK?>;89BC4=KKUK(CA0;4=KUK8=3DBCA844;KA48=864= www.rosler.com

Innovatieve oplossingen van de marktleider op het gebied van oppervlaktetechnieken 3½4-&3#FOFMVY#7t3FHHFTUSBBUt/-+(0TTt1PTUCVTt/-"70TT 5FM t'BY tSPTMFSOM!SPTMFSDPN

VERSPANING

HANDHAAF PRECISIE DOOR AFNAMESTUKKEN [DEEL 2] HOGESNELHEIDSVERSPANING Om de nauwkeurigheid van verspaningsmachines te controleren met de bedoeling om de kwaliteit van eindproducten te waarborgen, worden er directe en indirecte meetmethodes toegepast. Bij de directe methode worden er meettechnieken gebruikt zoals laserinterferometrie. De machine kan echter ook indirect gecontroleerd worden door afnamestukken: teststukken, waarbij het constateren van fouten in de machine in eerste instantie op het gevoel en het zicht gebeurt. In het tweede deel van dit dossier behandelen we de productie van specifieke afnamestukken voor hogesnelheidsverspaning. Door Gauthier Geldhof Het 3D-proefwerkstuk voor hogesnelheidsverspaning

VROEGER VDI 2851 of NAS 913 Vroeger werden machineprestaties vaak gecontroleerd aan de hand van een standaardwerkstuk, gebaseerd op de VDI-richtlijn 2851 of NAS 913. Daarnaast, of ter vervanging, werd er ook telkens een klantspecifiek werkstuk geproduceerd, dat gebruikt werd als basis om de machinespecificaties te staven. Uiteindelijk resulteerde de creatie van dit klantspecifieke werkstuk in een hogere kostenpost voor alle betrokken partijen.

Op die manier was het dus ook niet mogelijk om de werkstukken te vergelijken en konden er dus ook geen conclusies getrokken worden met betrekking tot de machineprestaties.

HUIDIGE SITUATIE

Vandaag de dag worden de verspaningsmachines, die voorzien zijn van hoge versnellingen en hoge voedingssnelheden van zowel de lineaire als de rotatieassen, steeds Precisie versus snelheid vaker gebruikt voor hogesnelheidsHet is ook belangrijk om op te verspaning of High Speed Cutting merken dat de werkstukken telkens (HSC). Afhankelijk van de tot stand komen aan de hand van toepassing kunnen deze machines tegenstrijdige criteria. Het simultaan produceren met de uiteindelijke werkstuk is immers altijd verschillende assen. Daarbij een compromis tussen voldeden de voorbijde tegenstrijdige D E CREATIE VAN EEN gestreefde VDI- of NASdoelstellingen WERKSTUK IS ALTIJD werkstukken niet langer 'nauwkeurigheid' en in de beoordeling van EEN COMPROMIS 'snelheid'. Dit de interactie tussen de TUSSEN DE Verschillende manieren compromis, dat in de verschillende assen. TEGENSTRIJDIGE Een pijnpunt bij de interpretatie van controle geïmpleBovendien beschikken DOELSTELLINGEN deze werkstukken is dat er, menteerd is, zorgt de hedendaagse ' NAUWKEURIGHEID ' machines over een naargelang het gebruikte CAMervoor dat het systeem, telkens een ander NCuiteindelijke werkstuk enorm aantal onderEN ' SNELHEID ' programma diende in te staan voor nog steeds verschillen delen, afkomstig van de realisatie van eenzelfde kan vertonen in vergelijking met het verschillende fabrikanten, zodat de nauwkeurig werkstuk. Concreet vooropgestelde werkstuk uit de ijking van de machineparameters kwam het er dus op neer dat de richtlijnen, afkomstig van het Duitse elke keer opnieuw een enorme klus verschillende CNC-systemen elk op NC Gesellschaft. Deze organisatie zou worden. hun manier het werkstuk zouden streeft ernaar om een uniform creëren, met verschillende gereedwerkstuk in te voeren om de NCG-AFNAMESTUKKEN schapsbewegingen en technische machinenauwkeurigheid te testen Deze overwegingen vormden data als gevolg. bij bijvoorbeeld een overname. samen de voornaamste motivatieNCG geeft richtlijnen mee voor zowel het 2D- als het 3D-afnamestuk voor HSC reden van het NCG om over te gaan tot de ontwikkeling van een aantal uniforme afnamestukken, zo ook het HSC-afnamestuk. Dit proefwerkstuk bevat alle essentiële geometrische elementen die moeten toelaten om elk afzonderlijk machineonderdeel te beoordelen, rekening houdend met de dynamische prestatie, de bewerkingssnelheid en de beoogde precisie. In de door het NC Gesellschaft meegeleverde documenten staan er richtlijnen die het mogelijk moeten maken om het

metallerie.pmg.nl

afnamestuk correct te beoordelen in relatie met de machine-instellingen. De afnamestukken hebben dan ook als doel het werkstuk te kunnen beoordelen tijdens het productieproces, terwijl het gebruikte CAMsysteem buiten beschouwing gelaten wordt. Zoals eerder gesteld (zie Metallerie 147 – Deel 1), kunnen deze afnamestukken gebruikt worden als vergelijking, periodieke test of prestatiecontrole. Ze kunnen dus met andere woorden geproduceerd worden bij de aankoop, het onderhoud, als standaardtest of net voor het aflopen van de garantieperiode. Materiaal & geometrie Als materiaalkeuze adviseert het NCG AlCuMg1. De keuze voor deze aluminium legering is net als bij de vijfassige verspaning eenvoudig te verklaren met de goede verspaningseigenschappen van dit materiaal. Op het vlak van geometrie krijg je bij het afnamestuk voor hogesnelheidsverspaning de keuze tussen een groot en een klein afnamestuk. Die keuze wordt voornamelijk bepaald door de grootte van het bewerkingscentrum.

OORZAKEN Machine-instellingen die (al dan niet op termijn) kunnen leiden tot onnauwkeurigheden bij het uiteindelijke werkstuk, kunnen onder meer te maken hebben met: • voedingssnelheden van bewegingsassen; • positie gereedschappen t.o.v. referentienulpunt; • positie machinenulpunt t.o.v. referentienulpunt; • maximale spindelsnelheid; • afmetingen van het werkveld; Metallerie 9 • Maart 2012

19

HACO gaat niet naar de TECHNI SHOW! Beslis vóór de beurs en profiteer mee van onze kostenbesparing

Vooral in deze harde economische tijd, moeten goede keuzes gemaakt worden. Daarom heeft HACO besloten om ook in 2012 niet deel te nemen aan de Techni-Show in Utrecht. Klanten die in de weken voor de beurs met HACO in zee gaan, genieten mee van deze kostenbesparende maatregel. Deze maatregel houdt in dat het uitgespaarde beurs budget in de vorm van extra korting(*) volledig verdeeld wordt onder de klanten die hun verkoopovereenkomst met HACO getekend hebben in week 9 of 10. (*) Aktie voorwaarden: een maximum van 20% extra korting tot een maximum van 10.000,- euro per transaktie, per klant bovenop de reeds bedongen kortingen. dit aanbod is enkel geldig voor ons volledige gamma van nieuwe machines.

KANTPERSEN EN SCHAREN

INNOVATIEVE OPLOSSINGEN VOOR UW PRODUKTIE

PLASMASNIJSYSTEMEN, SOFTWARE OPLOSSINGEN

for impressive performances

Plasmasnijden, betaalbare kwaliteit, High Definition plasmasnijden is relatief goedkoop, biedt grote nauwkeurigheid, strakke contour afwerking en heeft nauwelijks nabewerking nodig. Haco plasmamachines worden kompleet naar wens geleverd met plasma bronnen van Hypertherm of Kjellberg.

HACO B.V. | Akkerstraat 11 | 5126 PJ Gilze | T. 0161-454874 | www.haco-bv.nl

VERSPANING • positie van het werkstuknulpunt bij vaste aanslagen; • onderlinge afstanden van gereedschapsposities bij samengestelde gereedschaphouders enz.

BEOORDELING De beoordeling van het gecreëerde afnamestuk hangt af van een aantal parameters. Het afnamestuk wordt

visueel beoordeeld door middel van de kwaliteit van de oppervlakte van de vormelementen, de neiging van de machine om te trillen bij toenemende snijkrachten en in sommige gevallen de interpolatie tussen de nauwkeurigheid en de dynamische prestaties van de verschillende assen. Het afnamestuk kan dus m.a.w. beoordeeld worden op zicht, op vorm en positie of aan de hand van metingen. De

geometrieën en positioneringen van de vormelementen kunnen het best gecontroleerd worden aan de hand van geijkte meetmethodes of toestellen die de grootte, ruwheid of positie van de vormelementen kunnen controleren. Het wordt ook aangeraden de tijd die nodig is om het afnamestuk volledig te creëren, te meten. Op die manier kunnen ook bij een toekomstige periodieke controle of bij de overname van

een hogesnelheidsverspaningsmachine de prestaties worden vergeleken.

REEKS AFNAMESTUKKEN Deel 1: Afnamestukken

vijfasser (Metallerie 4)

Deel 2: Afnamestukken HSC

(Metallerie 9)

FOUTANALYSE DOOR AFNAMESTUKKEN: PARAMETERS (NC GESELLSCHAFT) ELEMENT Element 3: Grote cilinder Contourfrezen

VOORBEWERKING

Tool: ∅ 8 mm of ∅ 16 mm Element 8: Kegel Contourfrezen met een bolfrees

Tool: ∅ 8 mm of ∅ 16 mm Element 9: Vrij vormvlak Pendelfrezen

Tool: ∅ 8 mm of ∅ 16 mm Element 1: Getrapte cilinder Contourfrezen

EINDBEWERKING

Tool: ∅ 8 mm of ∅ 16 mm

AFNAMESTUK

CONTROLE

De grote cilinder (sokkel) heeft een grootte van ∅ 140 mm bij het kleine afnamestuk en ∅ 190 mm bij het grote. De sokkel komt tot stand door het contourfrezen van de zijkanten van de cylindermantel. Daarbij is het belangrijk dat de coördinatie van de verschillende assen en de vibraties die vrijkomen, gedetecteerd en gecompenseerd worden door de sturing. De afstand van de rand tot het centraal geboorde gat moet ook overal gelijk zijn. Toegestane te verwijderen contour: 0,05 mm

Plotse uitsteeksels in de rand van de sokkel kunnen veroorzaakt worden door trillingen in de dynamische onderdelen van de machine. Dit wordt veroorzaakt door het versnellen van één as terwijl de andere met een maximale snelheid bewegen.

De kegel komt tot stand door het bewerken volgens een spiraalvormige baan. Die dient geprogrammeerd te worden aan de hand van een constante lineaire verhogingsstijging vanaf de basiscirkel. Voor de eigenlijke bewerking begint, dient de frees op 5 mm afstand gebracht te worden en wordt het proces gepauzeerd. Na voltooiing van de kegel moet het snijgereedschap opnieuw op 5 mm gebracht en daarna gepauzeerd worden. Op die manier kan er een correcte tijdmeting plaatsvinden.

Aan de hand van de kegel kan zowel de dynamische prestatie van de machine als de reactietijd van de controle-eenheid getest worden. Door de zijkant van de kegel wordt duidelijk in welke mate en snelheid er compensatie optreedt tussen de parameters.

Enkel voor het 3D-afnamestuk Het vrije vormvlak krijgt in drie fases vorm. Het vlak ondergaat drie keer dezelfde bewerking vlak naast elkaar (drie banen naast elkaar). De drie bewerkingen gebeuren telkens met een verschillende snelheid. Om de snijkrachten in de hand te kunnen houden, wordt de snijsnelheid teruggedrongen, wanneer ook de voedingssnelheid vermindert.

De drie verschillende voedingssnelheden kunnen aantonen met welke voedingssnelheid de machine begint te trillen. Oneffenheden bij de scherpe rand of de vlakte (midden) kunnen duiden op tegenwerkende krachten van de verschillende assen.

Overmaat voor de eindbewerking: 0,05 mm Elke trap van dit vormelement komt, zowel bij het 3D- als het 2D-afnamestuk, tot stand in twee fasen. De eerste fase omvat telkens de bewerking van het hoogste gedeelte van elke trap, tot 3,5 mm, bij de maximale snelheid. Daarna wordt het onderste gedeelte 0,1 mm groter gefreesd dan de eerste over een hoogte van 4,5 mm. Op die manier wordt elke trede, met de twee onderdelen, in het totaal 8 mm hoog.

3D-afnamestuk

2D-afnamestuk

Een terugval in de diameters van beide onderdelen per trap, kan het gevolg zijn van een variërende voedingssnelheid. Voor kleine diameters is het immers belangrijk dat machines de aangewezen opgelegde voedingssnelheid wel degelijk volgen.

Element 7: De gaten zijn voorgeboord tot 19,5 mm en vervolgens 5 boorgaten circulair gefreesd. Afhankelijk van het gereedschap Uitboren waarmee het werkstuk verder bewerkt wordt, zal het Tool: afnamestuk over een diameter van ofwel 20 mm ofwel T1: 19,95 mm beschikken. De diepte van de geboorde gaten boor bedraagt 5 mm. Het gat in het midden fungeert als ∅ 19,5 mm werkstuknulpunt en wordt dus gebruikt om alle andere T2: vormelementen af te lijnen en dient als basisreferentie vingerfrees voor het meten van het gehele werkstuk. ∅ 19,5 mm

Afwijkingen in afstand tussen de middelpunten van de geboorde gaten weerspiegelen een verminderde aspositionering. Afwijkingen aan de stijfheid van de spindel of de gereedschaphouder veroorzaken ongelijke boringen.

Element 10: Enkel voor het 3D-afnamestuk Bolsegment Dit element komt afzonderlijk van het vormvlak tot stand. (zie bovenaan Element 9). Het bolsegment wordt opnieuw Contourfrezen in twee fasen gecreëerd. Allereerst wordt er een cilinder met een uitgefreesd, pas daarna komt de eigenlijke halve kogel tot bolfrees stand door het snijgereedschap vanaf de basis tot de top met toenemende kracht naar binnen te doen komen. Tool: T2 ∅ 8 mm of ∅ 16 mm

De toegepaste bewerkingsstrategie zorgt ervoor dat het bolsegment bekomen wordt door een minieme wijziging van de drie assen. Een ontolereerbare waarde van een van deze coördinaten zal ontegensprekelijk leiden tot een onjuiste 3Dvorm.

Element 12: Het logo dat te zien is op het afnamestuk, is van het NC NC-logo Gesellschaft. Dit element fungeert naast de aanvang ook als einde van het vingerfreesproces. De 'N' van het NC Gleuffrezen Gesellschaft logo wordt namelijk in de beginfase van het afnamestuk uitgefreesd. Nadat alle andere elementen hun Tool: vorm gekregen hebben volgens de richtlijnen, is het de T2 beurt aan de 'C'. Dit tweede deel van het vormelement ∅ 8 mm of moet op dezelfde positionering van de z-as gefreesd worden als bij de 'N'. ∅ 16 mm

Een oppervlakteverschil van beide letters kan wijzen op het uitzetten van de spindel onder invloed van de opgelopen temperatuur tijdens het proces. Daarnaast kan dit ook leiden tot een verminderde positioneringsprecisie.

metallerie.pmg.nl


21

THE PERFECT

FINISH

IN A BOX.

Time Saving Kits, the perfect finish in a box. AD.KIT31.08.11.1

Als vakman ga je voor perfectie. De schuurspecialisten van CIBO begrijpen dat als geen ander. Met de Time Saving Kits wordt hoogwaardig afwerken van RVS kinderspel. Borstelen of polijsten van lasverbinding, binnen- of buitenhoek, verstek, rond of vlak: in iedere kit zit precies wat de vakman nodig heeft. Perfecte finish in een doosje. Van CIBO natuurlijk.

Kom ze ontdekken op Techni-Show Utrecht van 13 tot 16 maart (standnr. 10.A041) of neem een kijkje op: http://kit.cibo.be

time saving abrasives Abrasives

Tools

Kits

VERSPANING

VOORUITGANG VERBREEDT TOEPASSINGSVELD EDM VONKEROSIE STEEDS SNELLER EN EFFICIENTER Machinebouwers maken gebruik van de toenemende computerkracht, ontwikkelingen in de elektronica en ervaring om hun machines te verbeteren. Het resultaat is een vonkerosieproces dat sneller en efficiënter is in gebruik en zich beter kan handhaven tegenover andere bewerkingsprocessen. Productietechnologieën evolueren en staan voortdurend met elkaar in concurrentie. We belichten de evoluties in vonkerosie. Daardoor verbreedt het toepassingsveld van vonkerosie in bepaalde niches. Door Urbain Van Hees Automatische draadinvoer bij een duaal draadsysteem (AgieCharmilles)

INLEIDEND De technologische vooruitgang in draadvonken (EDM) verloopt gestaag: het gaat voornamelijk om aanpassingen aan de bestaande technologie om deze productiever te maken voor specifieke toepassingen. Nu machinebouwers de fysische grenzen lijken te hebben bereikt om het vonkerosieproces te versnellen, focussen ze zich op het stroomlijnen van de ondersteunende functies en de optimalisering van het proces voor specifieke taken. De door SME belichte evolutie onderstreept de bevindingen van de studie van Sirris en Agoria rond de technologische trends in metaalbewerking.

SNIJSNELHEID De snijsnelheid is een beperking van EDM. De snijsnelheden namen de laatste jaren nog toe met gemiddeld 10-20 procent. Aangezien het bij snijden met EDM

eerder om uren dan minuten gaat, is een dergelijke verhoging een hele vooruitgang. Deze hogere snelheden zijn het resultaat van een combinatie van technologieën, waaronder verfijnde krachtvoorzieningen, complexere software, hogere pompdruk voor de verwijdering van spanen en specifieke draden die de stroom efficiënter overbrengen en een hogere draadspanning toelaten.

PRECISIE De manier waarop de machine de vonk en de opening afstelt, is belangrijk. Bibliotheken van bewegingen corrigeren vaak automatisch specifieke problemen. Door een verfijnde adaptieve controle van de generatoren vermijdt Makino erodeerlijnen, bv. aan de in- en uitgang van gaten, overgangspunten langs het oppervlak van trappen of andere details. Andere nieuwe voorzieningen verzorgen de hoeken

en minimaliseren de boog, gegenereerd door ruwen. Lineaire motoren verhogen de snelheid en precisie van de machines. Sodick laat zelfs kogelschroeven volledig achterwege en heeft zijn zink- en draadvonkmachines volledig overgezet op lineaire motoren. De afwezigheid van een mechanische verbinding tussen motor en tafel elimineert een belangrijke bron van slijtage, backlash, trillingen en andere mechanische fouten. Zo is de machine inherent veel preciezer. De regelaar hoeft niet langer kostbare tijd te spenderen aan berekeningen die speling en andere fouten moeten corrigeren en kan responsiever zijn. Op deze manier uitgerust, kunnen vonkmachines de elektroden op en neer bewegen met een snelheid van 35,6 m/min aan 1,2 g, om een snelle pompbeweging te creëren die bijdraagt tot het verwijderen van spanen, zonder het snijproces voor al te lange tijd te

Enkele gevonkte, niet-gepolierde stukken, dikte 20 mm en Ra 0,03 gemaakt met de UPV-3 oliedraadvonkerodeermachine

metallerie.pmg.nl

onderbreken. Een belangrijk nadeel van lineaire motoren is de warmteontwikkeling, die onnauwkeurigheden oplevert tijdens het proces, zeker als men toleranties van enkele microns wil bereiken. Men lost dit euvel op door te koelen, maar dat vreet nu eenmaal aan de energiefactuur.

BEPERKEN VAN DE ELEKTRODESLIJTAGE Om slijtage aan grafietelektroden tegen te gaan, introduceert GF AgieCharmilles LLC de IQ-technologie. Die berust op een generatorcomponent die het omkeren van polariteit toelaat tijdens het vonkerosieproces. Terwijl de polariteit voortdurend omslaat in bepaalde stroominstellingen, produceert het een soort van galvanische metaalafzetting dat de grafietspanen terug aan de elektrode 'last'. Aangezien nieuwe machines digitale generatoren hebben in plaats van condensatoren en andere analoge componenten is het mogelijk de generator binnen milliseconden te controleren en af te stellen. Het wegvallen van aanzienlijke slijtage spaart kosten door het aantal benodigde elektroden te doen dalen en maakt ook zeer dunne elektroden bruikbaar voor meer toepassingen. Deze technologie is voortaan ook beschikbaar voor Cu-elektroden. Sodick haalt vergelijkbare resultaten via een andere methode: eerder dan de polariteit om te keren, wordt slijtage aan de elektrode tot een minimum beperkt door het aantal keer dat de ontlading start en stopt te verminderen. Om het snijproces makkelijker te maken, laat het de Metallerie 9 • Maart 2012

23

GEBRUIK INDUCTIE BIJ LASWERKEN Werkstukken opwarmen en afkoelen? Gebruik de inductie-techniek: zo werk je sneller, efficiënter én goedkoper!

Krasse taal? Overtuig jezelf op www.induction-heating.info of bel Jan Wils op +32 3 880 81 80.

N.V./S.A.

Innovatief automatiseren met vacuüm

IJzersterk! Metaalplaat, tranenplaat, rollen, coil of gerede producten, voor het ergonomisch handelen, ook van zware gewichten tot 2 ton, biedt de Schmalz Vacumaster een efficiënte oplossing! Vraag nu onze brochure aan! Wereld van vacuümtechnologie Lansinkesweg 4, NL- 7553 AE Hengelo, Nederland

w w w. schmalz .com Tel. +31 74 255 57 57

matec - 30 HVC 5-Assen Frees/Draaicentrum

standnr.: 12.D032 MATEC stand

Topkwaliteit in verspaning...

Tot het leveringsprogramma behoren o.a. 3-, 4 en 5-assige CNC-bewerkingscentra, -pendel/bedfreesmachines, -portaalfreesmachines en -frees/draaicombinaties.

Hoofdspindel (motorspindel) min-1

Toerental

tot 18.000

Vermogen

tot 30 Kw

CNC freeskop Zwenkbereik

Graden

Zwenksnelheid

min

Vanuit onze vestiging in het Limburgse Neer staat een team van specialisten voor u klaar om u snelle en adequate ondersteuning te bieden en zodoende uw productiviteit te waarborgen. Ons motto spreekt dan ook boekdelen: Alleen door uw succes kunnen ook wij succesvol zijn!

± 105

-1

50

Bewerkingsruimte Spantafel

mm

1.750 x 835

CNC-torque rondtafel

mm

Ø 800

Toerental

min

-1

500

Werkbereik X-/Y-/Z-AS

Limas CNC machinery is -namens Matec Maschinenbau GmbH- het verkoopsteunpunt en servicesteunpunt voor de Benelux.

mm

1.500/800/800

Meer informatie? Neem dan eens vrijblijvend contact op of kijk op onze website: www.limas-techniek.nl

Besturing Heidenhain 640, Siemens 840D, Rexroth MTX

matec - 30 HVC matec productenlijn

live te zien op de beurs in onze stand (nr.: 12.D032)

Official partner of:

LIMAS CNC-Machinery | Heldenseweg 27 | 6086 PD Neer | T +31(0)475-510159 | F +31(0)475-510460 | E [email protected]

VERSPANING actieve tijden zo lang mogelijk duren. In veel gevallen kan één elektrode doen wat twee tot drie elektroden vroeger deden. Bepaalde fabrikanten gebruiken hiervoor de termen 0-slijtage of NanoWear.

MOEILIJK TE BEWERKEN MATERIALEN Om het toepassingsveld uit te breiden ontwikkelden EDM-bouwers enkele speciale stroomvoorzieningen voor probleemmaterialen. Fanuc bijvoorbeeld verhoogde de efficiëntie van het vonken van PCD (polykristallijne diamant). Vonkerosie beperkt het verspillen van het dure ruwe materiaal en vereist geen bijkomende afwerking als slijpen of polijsten. PCD-draadvonken wordt hierdoor competitief en de snijsnelheden zijn vergelijkbaar met of zelfs beter dan deze bij slijpen. • Omdat diamant niet geleidend is, werkt de machine op het bindmiddel in dat de diamantpartikels samenhoudt. De hardware en software in de stroomvoorziening interpreteren de snijsnelheden en stemmen de vonk op het bindmiddel af. Zelfs met dit tunen bestaan er nog beperkingen. Er moeten genoeg geschikte elementen in het bindmiddel zitten om voldoende te geleiden. Hoewel de meeste PCD-fabrikanten hun bindmiddelen tegenwoordig doteren voor het proces, vormen korrels groter dan 30 μm nog altijd een moeilijkheid en is achteraf polijsten nodig. • Tot zes simultaan gestuurde assen en sensoren om gereedschappen te meten op de machine ondersteunen het draadvonken van diamant in één set-up zonder tussenkomst van de operator. Voor het sneller vonken van titanium introduceerde Makino bijvoorbeeld een titanium generatorbooster met een hogere stroomsterkte en specifieke elektronische instellingen voor titanium. Titanium vonken is zo een specifieke toepassing geworden voor EDM's die uitgerust zijn met een booster.

EDM EN HARDFREZEN Vonken is aantrekkelijk voor het verspanen van titanium of andere moeilijk bewerkbare legeringen daar het onafhankelijk is van de hardheid en slijpbaarheid van de materialen. Door de 20 procent verhoogde snijsnelheid is vonkerosie voor bepaalde toepassingen kostencompetitief geworden tegenover hardfrezen. • Met één of twee relatief goedkope grafietelektrodes kan vonkerosie het uitgangsmateriaal terugbrengen tot near-net-shape. Het detailwerk kan dan gedaan worden met een of twee frezen in plaats van drie tot zes.

metallerie.pmg.nl

Draadloop van de dubbele draadtechnologie

• Draad is goedkoper dan snijgereedschappen en slijpschijven. Machinebouwers ontwikkelden producten afgestemd op het snijden van kleine stukken uit moeilijke materialen. • GF AgieCharmilles ontwikkelde 6en 7-assige draadvonkmachines voor het draadvonken van complexe 3D-contouren. De extra assen maken het mogelijk het werkstuk en de draad te manipuleren en de sturing bewaart hierbij de gewenste opening tussen draad en werkstuk. • Met de dubbele draadtechnologie van GF AgieCharmilles kan de machine automatisch overgaan van een grote naar een kleinere diameter zonder van geleider te veranderen. Het dubbele draadsysteem is efficiënt in tijd en kosten. De dikke draad ondersteunt het kosteneffectief snijden, de dunnere draad het precies bewerken van de kleine vormelementen (met een diameter tot 0,02 mm). Vonkerosie is niet kostenefficiënt voor alle ruwwerk. Daarom benutten gebruikers een combinatie Lineaire motor van een vonkerodeermachine

van het ruwen met hardfrezen (tot een Rc 60) en EDM voor het bewerken van complexe details. De elektroden snijden dan kleinere oppervlakken in kortere tijd en creëren de gewenste vormen sneller. Vonken leent zich bovendien tot het bewerken van hardmetaal en benadert daarbij de kwaliteit van het slijpen. De instapkosten van het vonkproces zijn laag, en het proces verloopt tot 3 x sneller dan frezen. Het is een neutrale en weinig arbeidsintensieve techniek waarbij nameten overbodig wordt. Bij sommige toepassingen (bv. fijne mechanica) is vonken een must in vergelijking met frezen. En met een draad die 5 euro per uur kost, liggen ook de verbruikskosten bijzonder laag.

DOORBRAAK EDM-BOREN De grootste sprongen in processnelheid worden gemaakt in EDM-boren, waarmee in enkele seconden tijd gaten kunnen worden gemaakt, in plaats van op 20-30 min. Met flushingprogramma's met hoge druk kan materiaal van zo'n 25 mm dik in ca. 30 sec. doorboord worden in plaats van binnen een halfuur tot een uur.

De witte laag en de door hitte aangetaste zones vormden een obstakel voor een doorbraak van het vonkboren in de luchtvaartindustrie. Wanneer de witte laag te groot is, brokkelen de randen van het gat af. Machinebouwers kregen meer controle over stroom en gat, waardoor ze in staat waren de witte laag onder controle te houden volgens de specificaties van de luchtvaart. Sindsdien zijn EDM-boormachines bezig aan hun doorbraak in de luchtvaart en andere industrietakken.

INTEGRATIE IN EEN PRODUCTIECEL Robots integreren EDM met andere machines in een productiecel (bv. een combinatie van draadvonkers, EDM-boormachines, bewerkingscenters en vormslijpmachine). Ontwikkelingen ondersteunen steeds beter de gebruikers bij deze automatisatie en integratie. • Intuïtieve machines: de regelaar integreert de kennis voor het genereren van de NC-code en instellingen op basis van het elektrodetype, de gewenste diepte en vereiste oppervlakteafwerking (bv. snijcondities, aanen uittijden ...) • Functionele machines: zo kan de laatste generatie regelaars op Mitsubishi draadvonkmachines 3D-CAD-files importeren, contouren extraheren en het gereedschapspad op de machine genereren. Dit geeft de gebruikers de mogelijkheid te beginnen met verspanen 10-15 minuten na het importeren van alles behalve complexe taken, direct in de controller. • Stroomlijnen van repetitieve taken: de machine bewaart automatisch het NC-programma en de instellingen; deze zijn zo beschikbaar voor herhaalopdrachten. Met dank aan AgieCharmilles, De Ridder en Makino Metallerie 9 • Maart 2012

25

TOELEVERINGEN

CONSTANTE PLAATKWALITEIT VOORKOMT STORING PRODUCTIEPROCES BLOZO HAALT VOORDEEL UIT YMPRESS LASER De Nederlandse toeleverancier Metaalwarenfabriek Blozo bv uit Vlaardingen verloor veel rendement bij het bewerken van warmgewalst staal. De niet-constante samenstelling van het staal en de bijbehorende extra insteltijd voor de snijparameters van de lasersnijmachines waren daar niet vreemd aan. Daarom koos het bedrijf ervoor om over te stappen op een andere staalsoort. Met de nieuwe laaggelegeerde hogesterktestaalsoort behoren de problemen tot het verleden en is een constante kwaliteit naar de eindklant toe gegarandeerd. Ympress Laser platen zijn leverbaar in drie sterkteklassen, verkrijgbaar in plaatdiktes van 1,5 tot 20 mm, en met kwaliteiten ongebeitst, gebeitst, geolied en black

Door Erik Steenkist PROBLEEMSTELLING Verstoringen in het snij- en buigproces door problemen in het plaatmateriaal kunnen de workflow in het productieproces bij een toeleverancier behoorlijk vertragen, vooral in een 24/7-productieomgeving. Standaard warmgewalst staal is niet altijd constant van samenstelling en vraagt regelmatig om een bijstelling van de snijparameters voor de lasersnijmachines. Bovendien kent het materiaal een walsrichting waarmee je rekening moet houden om maatafwijkingen en scheurvorming bij het buigen te voorkomen. De Nederlandse toeleverancier Metaalwarenfabriek Blozo bv uit Vlaardingen zag daardoor veel rendement verloren gaan aan extra insteltijd, afkeur en ongewenste uitval van de laseren buigmachines

in onbemande situaties. Sinds Blozo voor de hele dikterange in warmgewalst staal volledig is overgestapt op Ympress Laser, behoren die problemen tot het verleden en is ook de kwaliteit naar de eindklant toe voortaan constant.

BEDRIJFSVOORSTELLING Blozo levert voornamelijk halffabricaten van rvs, aluminium en staal voor bedrijven uit de meest uiteenlopende branches. Directeur/eigenaar Maurice Blonk van het familiebedrijf: “Onze klanten verwachten een product dat exact op maat is, met een strak snijbeeld, bij voorkeur snel geleverd en tegen een marktconforme prijs. Dat vraagt niet alleen om kennis en vakmanschap van plaatbewerking, maar ook om geavanceerde productietechnologie en een hoge

mate van automatisering. Zo beschikken we over CO2-lasers en kantpersen, waaronder de nieuwste pons-lasercombimachine Trumatic 7000 FMC en een gerobotiseerde buigcel. Daarmee kunnen we ook de niet-werkbare uren voor productie benutten. Iedere verstoring in dat proces zorgt voor onnodig oponthoud of in het ergste geval een groot deel van de nacht stilstand in de productie. En dat gaat ten koste van de toch al beperkte marges.”

VERSTORINGEN Blozo bestelde voorheen standaard warmgewalste staalplaat bij verschillende leveranciers, waarbij de kwaliteit van de leveranciers onderling en de platen in één verpakking soms sterk verschilde. Maurice Blonk: “Dat veroorzaakte

regelmatig een ruw snijbeeld en overmatige spettervorming tijdens het piercen, waardoor de spetters aan de snijkop gingen hechten. Daardoor moest je de snijparameters aanpassen en de snijkop reinigen. Dat veroorzaakte regelmatig verstoringen in het hele productieproces. Daarnaast moet je voor het buigproces rekening houden met de walsrichting van warmgewalst bandstaal. De mechanische eigenschappen kunnen per richting verschillend zijn. Zo is de vloeigrens hoger en de rek dwars op de walsrichting minder. Buigen tegen de walsrichting geeft daardoor een ander buiggedrag en minder veerkracht. Ondanks al het puzzelwerk tijdens het nesten, leverde dat toch nog veel afkeur op. Ik heb onze leverancier MCB daarom om een alternatief gevraagd.”

VOORSTELLING BLOZO METAAL OPRICHTING VENNOOTSCHAPSVORM VESTIGING DIRECTEUR

ACTIVITEITEN

KLANTEN

WERKGEBIED PERSONEEL TOTALE OPPERVLAKTE

26


1962 bv Vlaardingen Maurice Blonk Toeleverancier van plaatwerk en producent van plaatwerkproducten van rvs, staal en aluminium Voedingsindustrie, tuin- en landbouwmechanisatie, luchtbehandeling Nederland 20 2.000 m²

Met het nieuwe materiaal op de machine kan Blozo een constante kwaliteit produceren

metallerie.pmg.nl

TOELEVERINGEN LASERGRADE MATERIAAL

het plaatmateriaal. Dat betekent dat de vloeigrens en het buiggedrag in MCB nam eind 2007 Ympress beide richtingen gelijk zijn. We zijn Laser op in zijn programma, toen uit kostenoverwegingen de ontwikkeld en geproduceerd door nieuwe platen naast niet-lasergrade TATA Steel (toendertijd Corus). staal van andere leveranciers gaan Het is een hogesterktestaalsoort, gebruiken. De grondstofprijs begeoptimaliseerd voor de verwerking paalt, voor tot wel driekwart, de in het plaatwerkproces met de kostprijs. Vanwege de meerprijs nadruk op de verwerking op pasten we het lasergrade type CO2-lasersnijsystemen. Ympress daarom selectief toe. Maar het HSLA, een laaggelegeerde was niet doenbaar om die twee hogesterktestaalsoort met een kwaliteiten constant uit elkaar te goede vervormbaarheid en een houden. Uiteindelijk bleek het hoogwaardige oppervlaktekwaliteit voordeel aan de inkoopkant niet (HSLA = high strength, low alloy), op te wegen tegen de nadelen in vormde daarvoor de basis. het productieproces. Vorig jaar zijn Business developer John Gamble we daarom voor de hele dikterange van TATA Steel: “Voor dit in staal overgestapt op de duurdere product hebben we de staalsoort. bandbreedte waaraan Naast een verhoging “B IJ B LOZO BLEEK van de continuïteit in de chemische samenDAT MET EEN ANDERE het productieproces, stelling mag voldoen, MATERIAALKEUZE versmald. zowel overdag als in De staalsoort ontleent onbemande situaties, STRUCTUREEL VEEL daaraan hogere is de reproduceerKOSTEN KONDEN kwaliteitseigenbaarheid een belangrijk WORDEN BESPAARD schappen dan voordeel. IN HET conventioneel Bovendien kunnen we PRODUCTIEPROCES ” warmgewalst staal. onze klanten met het De belangrijkste nieuwe materiaal een kenmerken van de plaatsoort betere productkwaliteit in staal zijn de hoge vlakheid van het leveren dan voorheen.” plaatmateriaal (maximale afwijking 3 mm per meter) en de homogene BESCHIKBAAR samenstelling van het plaatmateIN VERSCHILLENDE DIKTES riaal. Daarbij hebben we ook extra MCB levert aan Metaalwarenaandacht besteed aan het transport fabriek Blozo inmiddels tussen naar de distributeurs en de manier 150 en 200 ton Ympress Laser waarop zij dat weer verpakken, in plaatdiktes van 3 tot 20 mm. waardoor de kans op roestvorming Jerry Hoekstra, fieldaccountmanager nagenoeg geheel is uitgesloten.” bij de staalleverancier: “We houden van de meest courante ERVARINGEN BLOZO diktes voldoende voorraad aan, Zaakvoerder, Maurice Blonk: “In zodat we aan onze klanten binnen een vergelijkingstest met 4 mm dik één à twee dagen kunnen leveren. staal leverde Ympress Laser een Als Beneluxleverancier voldoen we constant en strak snijbeeld op, aan de eisen die TATA Steel stelt zonder bijstelling van de snijaan de manier van decoilen, parameters. Bovendien kent het verpakken en transport. materiaal door de homogene Daardoor leveren we aan onze samenstelling het voordeel dat klanten vlakke en spanningsarme je geen rekening meer hoeft te platen, die op een unieke manier houden met de walsrichting van verpakt zijn en waarmee

Een succesvolle samenwerking die storingen voorkomt in het productieproces van Metaalwarenfabriek Blozo: John Gamble (business development manager Strip Products TATA Steel IJmuiden), Maurice Blonk (directeur/eigenaar Blozo bv) en Jerry Hoekstra (fieldaccountmanager MCB)

beschadigingen en roestvorming vrijwel zijn uitgesloten.”

ONDERSTEUNING LEVERANCIER BELANGRIJK Volgens Jerry Hoekstra stappen de materiaalverwerkers niet makkelijk over van standaard op een duurdere staalsoort. Optimale materiaalkeuze “Vaak wordt in geval van kostenbesparing gezocht naar de scherpste inkoopprijs. Wij kijken met onze klanten steeds vaker naar de integrale kosten. Van je materiaalleverancier mag je namelijk verwachten dat je optimaal wordt ondersteund in de juiste materiaalkeuze. Daarin hebben we een belangrijke adviesfunctie. Door gesprekken met Blozo bleek dat met een andere materiaalkeuze

MECHANISCHE EIGENSCHAPPEN YMPRESS LASER STAALPLATEN YMPRESS LASER SOORT typische waarden VLOEIGRENS

TREKSTERKTE

DIKTE ≤ 15 MM

ReH in MPa Rm in MPa

BUIGRADIUS *

L0

t

S420MC

390

460

Ympress Laser is momenteel leverbaar in drie sterkteklassen (E250/S235, S355 en S420), en plaatdiktes van 1,5 tot 20 mm. Daarbij heeft de markt keuze uit de kwaliteiten ongebeitst, gebeitst en geolied. De blackuitvoering heeft een goed hechtende oxidelaag van een constante dikte. Die laag is bij de andere varianten in een zuurbad verwijderd, waardoor het plaatmateriaal een schoon en wit oppervlakte heeft meegekregen. Verdere ontwikkeling TATA Steel ontwikkelt het materiaal vandaag nog steeds verder. Zo wordt momenteel in nauwe samenwerking met de machinefabrikant veel aandacht besteed aan de grotere plaatdiktes tot 20 mm.

≥ 240

≥ 355

≥ 420

GEEN DISCUSSIE MEER

235

≥ 355

≥ 420

typische waarden

430

485

545

gegarandeerd

370-490

430-550

480-620

EN 10025-2 S235JR

360-510

430-550

480-620

26% (L0 = 80 mm) 30% (L0= 5,65 √S0)

30% (L0 = 80 mm) 27% (L0= 5,65 √S0)

26% (L0 = 80 mm) 27% (L0= 5,65 √S0)

gegarandeerd

≥ 23% (L0 = 80 mm) ≥ 19% (L0= 5,65 √S0)

≥ 22% (L0 = 80 mm) ≥ 25% (L0= 5,65 √S0)

≥ 19% (L0 = 80 mm) ≥ 21% (L0= 5,65 √S0)

EN 10025-2 S235JR

≥ 23% (L0 = 80 mm) ≥ 24% (L0= 5,65 √S0)

≥ 19% (L0 = 80 mm) ≥ 23% (L0= 5,65 √S0)

≥ 16% (L0 = 80 mm) ≥ 19% (L0= 5,65 √S0)

typische waarden

-

-

-

gegarandeerd

5

0

0t

EN 10025-2 S235JR

-

0,5

0,5 t

Met het gebruik van de Ympress Laser platen zijn er nu bij Blozo geen excuses voor minder kwaliteitsvol snijwerk. Maurice Blonk: “De eindkwaliteit en de efficiency van het productieproces worden bepaald door zaken als de grondstof, de machine, de programmeur en de machineoperator. Bij discussies over de kwaliteit van het lasersnijwerk kon een machineoperator zich voorheen nog verschuilen achter de plaatkwaliteit. Sinds we zijn overgestapt, is dat echter geen punt van discussie meer.”

gegarandeerd

* Minimale doormiddellijn bij buiging over 180°, gemeten loodrecht op de walsrichting

metallerie.pmg.nl

S355MC

285

LEVERBAAR IN DRIE STRUCTURAL GRADES

EN 10025-2 S235JR

typische waarden REK

E250C

structureel veel kosten konden worden bespaard in hun productieproces”, aldus Hoekstra.


27

Topprestatie vereist premium gereedschap. Bezoek ons op de Techni-Show - Stand 12.A058 Hoffmann Quality Tools BV

www.hoffmann-group.com

PLAATBEWERKING

AFKANTPERSEN NIET ALTIJD DE BESTE PLOOIOPLOSSING BUIGAUTOMATEN SOMS EEN BETER IDEE Wanneer er moet worden geplooid, denkt men bijna automatisch aan kantbanken, nog los van de automatiseringsgraad. En het klopt, het zijn erg polyvalente, relatief goedkope machines die bij veel toepassingen hun nut al bewezen hebben. Maar staar u ook niet blind op die lage aankoopprijs; zeker voor grote panelen met positieve en negatieve flenzen bestaan er soms betere alternatieven. Buigautomaten bijvoorbeeld, die van het strijkbuigen gebruikmaken, leven bij de gratie van dat type werkstukken. Hou daarom ook die optie open. Door Michael Stock (vertaald en herwerkt door Kevin Vercauteren) DE GRENZEN VAN PLOOIBANKEN In een vorig artikel (Metallerie 148) gingen we uitvoerig in op het vrijbuigen (of luchtbuigen), het plooiprincipe waarop de meeste afkantbanken tegenwoordig berusten. De diverse mogelijke oplossingen voor het probleem van de bombering stonden daarin centraal met als gevolg dat de voordelen van het vrijbuigen onderbelicht bleven. Nochtans zijn het net die troeven die de plooibank danig populair maken. Dan doelen we heel concreet op zijn veelzijdigheid, naast het feit dat er niet al te diep in de buidel voor getast moet worden. Uitermate flexibel Bij het luchtbuigen is de plooihoek het resultaat van de diepte waarmee het bovengereedschap de plaat in de V-opening van het 1

1. Opbouw buigautomaat in profiel

metallerie.pmg.nl

ondergereedschap drukt. De combinatie van onderen bovengereedschap is universeel. Met andere woorden, met één combinatie kunnen verschillende producten en profielvormen worden gerealiseerd, simpelweg door de indringingsdiepte aan te passen. Er zijn daarenboven diverse toolsets beschikbaar die het mogelijk maken in één hit of cyclus een complexe geometrie af te werken. Tel die troeven bij elkaar op en je komt tot een uitermate flexibele technologie. Dat die polyvalentie, zeker in vergelijking met het matrijsbuigen, een beetje ten koste gaat van de precisie, is geen bezwaar. Sinds de komst van laserhoekmeeten bombeersystemen worden zowel de terugvering als de materiaalvariaties automatisch gedetecteerd en gecompenseerd binnen een tolerantie van ± 30', wat voor de huidige markteisen volstaat. 2

2. Plooien met het bovengereedschap

Mits de juiste panelen, kunnen buigautomaten de productie verhogen

Bottleneck Courant zeker, maar daarom niet geliefd. Ondanks de vele sterke punten van standalonekantbanken blijft het afkanten voor vele ateliers een wat weerbarstige bewerking die zich slechts in beperkte mate laat automatiseren. De introductie van kliksystemen voor plooigereedschappen en multiassige achteraanslagen ten spijt, neemt het afkanten nog altijd vrij veel tijd van de operator in beslag; hij moet de tooling klaarzetten, het werkstuk tijdens het plooien vasthouden, het product nameten en indien nodig de instellingen aanpassen. Robots kunnen dan wel de handling van de operator overnemen, het probleem van de toolingset-up is daarmee niet opgelost. Of een complex stuk van de eerste keer lukt of pas na meerdere pogingen, hangt ook nog steeds in grote mate af van de deskundigheid van de operator. Deze factoren samen 3

3. Plooien met het ondergereedschap

kunnen verklaren waarom een afkantpers vaak de stempel van bottleneck krijgt opgekleefd.

BUIGAUTOMAAT Een buigautomaat rekent af met heel wat van de nadelen die typisch aan een standalonekantpers verbonden zijn. Dat heeft te maken met een volledig alternatieve manier van buigen. Want laat ons duidelijk zijn: een buigautomaat is geen standaardplooibank met een robot, wat sommigen een buigcel noemen. Het gaat om een geautomatiseerde machine die van het strijkbuigen gebruikmaakt. Strijkbuigen Bij paneelbuigers wordt de plaat gepositioneerd tussen een bovenen onderklem. Die houden de plaat dus op zijn plaats maar zonder hem te vervormen. Voor het eigenlijke buigen zorgt ofwel een ondergereedschap dat naar boven beweegt en zo de plaat een positieve hoek meegeeft, ofwel een bovengereedschap dat het materiaal naar onderen duwt en de plaat aldus in een negatieve hoek plooit. In tegenstelling tot het driepuntsbuigen wordt slechts op één punt en aan één zijde van de plaat druk uitgeoefend, namelijk daar waar het plooigereedschap het materiaal raakt. Door interpolatie van twee assen maken plooigereedschappen geen rechte maar veeleer een gebogen beweging in de richting van de plaat en blijft hetzelfde contactpunt gedurende de hele buiging behouden. Tegelijkertijd wordt zo verhinderd dat het plooigereedschap tegen de flens aan zou glijden of schuren. Metallerie 9 • Maart 2012

29

PLAATBEWERKING

Bovengereedschap om plaat te klemmen

Voordelen De net beschreven manier van plooien wordt het strijkbuigen genoemd en komt tegemoet aan een aantal belangrijke pijnpunten van het luchtbuigen. Vooreerst kunnen buigautomaten veel makkelijker om met complexe buigoperaties zoals radius bumping en ook grote werkstukken waaraan zowel negatieve als positieve flenzen moeten worden aangebracht, zorgen voor weinig problemen. Paneelbuigers zijn bovendien minder onderhevig aan fenomenen zoals terugvering en materiaalvariaties doordat er gewoonlijk minder druk op het materiaal wordt gezet. Ook de volledig verschillende manier waarop het referentiepunt wordt genomen, levert voordelen op. Net voor het buigen wordt de plaat tegen positioneerpinnen geduwd, waarna de plaat wordt geklemd en de pinnen weer verdwijnen. Dat is het sein voor de machine om de plaat te gaan buigen. Beginnend van de buitenste buigingt werkt men zo naar binnen toe met de machine die zelf de handeling van het stuk doet. Zo is het mogelijk om het midden van het werkstuk als referentie te gebruiken. Dat is niet mogelijk bij gewone CNC-afkantpersen waar de vorige buighoek gewoonlijk als referentie geldt voor de volgende plooi. De operator houdt om die reden na elke buigoperatie het werkstuk tegen de achteraanslag aan. Die mag dan nog zo gesofisticeerd zijn, elke afwijking wordt op die manier wel meegenomen en zal cumuleren in de volgende te buigen hoeken. Voor dit probleem heeft men vooralsnog geen oplossing. Nog een grote troef is de snelheid

30


Plooien met bovengereedschap

opening van 8 inch (soms zelfs kleiner). Dat is meteen ook de maximumhoogte van een flens. Behalve de grenzen aangaande afmetingen bestaan er ook vormen die een paneelbuiger niet lekker zitten. Binnenflenzen zijn daarvan het beste voorbeeld en ook met geponste vormen, met name aan de negatieve kant, kan een buigautomaat minder overweg omdat het werkstuk dan niet meer plat kan liggen. Binnenflenzen zorgen dan weer voor problemen omdat ze een partiële buiging Beperkingen vereisen, terwijl de Voor u massaal uw H OU ER REKENING buigautomaat zich afkantpers inruilt voor een specialiseert in het MEE DAT EEN buigautomaat, toch eerst plooien van de VOLLEDIG deze waarschuwing: niet volledige plaat. GEAUTOMATISEERDE Fabrikanten lossen dat alle bewerkingen die u PANEELBUIGER DIE met een CNC-plooibank echter handig op door kan uitvoeren, zijn ook op TWEE SHIFTS DRAAIT, het integreren van een een buigautomaat uit te GOED IS VOOR EEN wielgereedschap. Dat voeren. We moeten u dus JAARPRODUCTIE VAN zijn korte plooimessen nog op enkele stevige die uit het RUWWEG beperkingen van de gereedschaps350.000 buigautomaat wijzen. magazijn gehaald Wanneer we eerder vertelden dat kunnen worden, als een wagentje er bij paneelbuigers minder druk boven op de messen rijden en een wordt gegenereerd, houdt dat ook binnenflens of partiële buiging een nadeel in; 3,2 mm gewoon kunnen realiseren. Hoewel het staal is ongeveer het uiterste van aanvoeren van dat gereedschap wat een dergelijke machine qua enkele seconden toevoegt aan het dikte aankan. En ook wat de plooiproces, haalt de buigautomaat afmetingen betreft, stuit een het nog steeds in snelheid van een buigautomaat vlugger op zijn afkantpers die dezelfde bewerking limieten. Hoewel dit afhangt van de wil uitvoeren. exacte stukdimensies en plooivereisten, is 350 bij 160 mm KEUZE ongeveer het kleinste waarmee de Een parameter die we tot dusver manipulator verbonden aan de nog niet hebben besproken, is de buigautomaat raad weet. Ook de aankoopprijs. Daar is het plaatje haalbare flenshoogte en -lengte zijn heel duidelijk: van alle opties is de heus niet eindeloos (max. 200 of standaloneafkantpers de meest 250 mm). Achter de plooigereedschappen van een buigautomaat zit goedkope, terwijl omgekeerd de buigautomaat in al zijn een rigide C-frame met een

waarmee men de (klem)gereedschappen kan verwisselen. Dan spreken we over amper een paar seconden. Aangezien het louter de plooigereedschappen zijn die de plooihoek bepalen, hoeven alleen de snel verwisselbare klemmen aan de breedte van het werkstuk aangepast te worden. Insteltijd van een buigautomaat is maximaal ongeveer 20 seconden. Het beginnen buigen van een nieuwe serie werkstukken neemt op die manier nauwelijks extra tijd in beslag.

configuraties (standalone, geïntegreerde robot en volledig geautomatiseerd) de meest dure optie is. Zelfs het instapmodel houdt dus nog een grotere investering in dan de gerobotiseerde afkantpers. Waarom? Omdat de robot beter overweg kan met zware werkstukken en daarenboven geen behoefte heeft aan een (koffie)pauze, maar wel nog altijd hetzelfde aantal set- upstappen moet doorlopen als de manuele operator. Op voorwaarde dat de stukken zich lenen voor het gebruik van een buigautomaat (zie voorgaande paragraaf), zal die daarom toch nog een hogere productie halen. Hoe dan ook, bij het kiezen van de exacte buigtechnologie moet worden gezocht naar de beste balans tussen een maximum aan productie en een zo kort mogelijke verwachte return on investment. Om die een beetje accuraat te kunnen berekenen en voorspellen, dient er met diverse parameters rekening gehouden te worden. Parameters Concreet zijn volgende vragen van belang: • Wat zijn de specifieke plooivereisten voor uw toepassing? • Hoeveel tijd spenderen uw operatoren aan het eigenlijke buigen en hoe lang aan het positioneren (m.a.w. tijd dat er niet geplooid wordt)? • Wat is de set-uptijd van een bepaald werkstuk? • De downtime tussen jobs? • Hoeveel scrap wordt er geproduceerd? (inclusief teststukken)

metallerie.pmg.nl

PLAATBEWERKING • Gemiddelde, dagelijkse output van elke machine? • Welke lotgrootte verwacht u per stuk of toepassing? • Wat is de optimale seriegrootte om de kosten te minimaliseren? Volume Kijken we louter en alleen naar het volume, dan komt een bedrijf met vier afkantpersen in dienst, samen goed voor een productie van ongeveer 100.000 plooistukken per jaar, zeker in aanmerking voor een buigautomaat. Dat aantal geldt als een richtinggevend minimumvolume voor de ROI-berekening. Hoe meer volume, hoe sneller overigens de investering is terugverdiend. U moet er namelijk rekening mee houden dat een volledig geautomatiseerde paneelbuiger die twee shifts draait, goed is voor een jaarproductie van ruwweg 350.000. Seriegroottes Buigautomaten staan dus garant voor een enorme capaciteit, maar toch betekent dat niet dat ze enkel in het geval van immense seriegroottes interessant zijn. De kracht van een buigautomaat schuilt ook in het feit dat de machine kan worden geprogrammeerd om kleine series van complexe stukken in korte tijd te buigen. Ook een uitgebreide verzameling van ingewikkelde, relatief kleine series is dus op het lijf van een buigautomaat geschreven.

TOEPASSINGEN Gezien het aantal parameters waarmee men rekening moet houden, kan er nooit over één nacht ijs gegaan worden bij de keuze tussen de diverse plooioplossingen. In wat volgt, zetten we een aantal mogelijke gevallen uit de praktijk op een rijtje met daaraan gekoppeld een suggestie van een oplossing. Dat doen we om het beslissingsproces en het toepassingsbereik van de diverse plooiconfiguraties te illustreren.

Voorbeeld 1 Stelt u zich even voor dat u ongeveer 60 orders hebt, elk van ongeveer tien eenheden. Het gaat om complexe vormen met meerdere gereedschapswissels. Op een standaloneafkantpers zou het gros van de tijd gaan naar de set-up van gereedschappen en naar het verplaatsen van materiaal. Het is bovendien twijfelachtig of een robot veel soelaas zou brengen. De 60 stukken met complexe, verschillende geometrieën noodzaken misschien wel tot 30 grippers en welke robot beschikt daarover? In elk geval zit je met een volgepropte cel en heel wat robotruimte. Kortom, een toestand die dusdanig complex is dat de winst in de vorm van een gedaalde buigcyclustijd of stukconsistentie in het gedrang komt. Een buigautomaat pakt de dingen anders aan. Via een barcode wordt het specifieke programma opgeladen waarna een geautomatiseerde manipulator het juiste klemgereedschap selecteert. Het stuk gaat tegen de positioneerpinnen en daarna neemt de machine het volledig over. Alles hangt natuurlijk af van het specifieke werkstuk, maar gemiddeld neemt een complex stuk op een buigautomaat ongeveer 50 seconden in beslag, daar waar een afkantpers soms wel 3 tot 4 minuten nodig heeft. Met een robot is het natuurlijk mogelijk om daar wat tijd van te knabbelen, met name wanneer de lotgrootte de grens van 25 stuks overschrijdt en de vorm niet al te complex is. Anders is de winst veel beperkter. In dit specifieke voorbeeld lijkt een standalonebuigautomaat het meest aangewezen. Voorbeeld 2 In dit tweede voorbeeld vertrekken we van een bedrijf met een dozijn afkantpersen. Zelfs indien een volledig geautomatiseerde buigautomaat maar geschikt zou zijn voor 40% van de stukken, dan nog zou de ROI vrij kort zijn, op

Typisch voorbeeld van een werkstuk dat met een buigautomaat werd geplooid

metallerie.pmg.nl

Buigautomaten maken gebruik van het strijkbuigen

voorwaarde dat het gaat om vrij grote volumes of wanneer de setuptijden hoog liggen. Vertegenwoordigt die 40% echter geen voldoende volume, dan zal een standalonebuigautomaat zonder geïntegreerde manipulator wellicht een beter idee zijn. Die kan namelijk een grotere diversiteit aan stukken aan. Het zou zelfs kunnen dat 70% van de totale werkstukmix op de buigautomaat gebogen kan worden. Jammer genoeg valt het anderzijds ook niet uit te sluiten dat slechts weinig stukken voor een buigautomaat geschikt zijn. U werkt met heel veel dunne stukken (dunner dan 3,2 mm in ieder geval) of veel stukken vereisen een flens van 200 mm en hoger. In die gevallen, zeker wanneer de stukken voor mensen moeilijk te handlen zijn, valt de keuze al snel op een standaloneafkantpers met robot. Robots met een gearticuleerde arm openen een hele

range aan nieuwe, heel eigen mogelijkheden. Zo is de robot in staat om de geplooide stukken klaar te leggen voor andere bewerkingen die volgen, zoals het lassen.

CONCLUSIE Dit artikel is geen pleidooi voor buigautomaten. Nog minder is het de bedoeling om standaloneafkantpersen af te raden. Wel pleiten we ervoor om bij een nieuwe investering alle opties open te laten en niet automatisch te kiezen voor meer van hetzelfde. Alle plooioplossingen hebben specifieke voor- en nadelen die slechter of net beter aansluiten bij bepaalde werkstukken. Het komt er daarom op aan grondig inzicht te krijgen in het plooiproces en in de eisen die de werkstukken stellen. Pas dan kan u een doordachte beslissing nemen die u soms uren extra productietijd kan opleveren.

Buigautomaten kunnen goed overweg met complexe geometrieën Metallerie 9 • Maart 2012

31

PRESSBRAKE PRODUCTIVITY INNOVATIONS BEZOEKONSOPDE TECHNISHOW2012 Hal7StandE020

13-16maart

www.wila.nl

WAX

WILA Postbus60,NL-7240ABLochem,Nederland Tel:+31(0)573289850,Fax:+31(0)573257597

OZU-ZN

TOOLADVISOR

GEREEDSCHAPPEN

UNIFORMITEIT BIEDT GEBRUIKERS MEER VRIJHEID IN KEUZE PLOOIGEREEDSCHAP KLEMMING, COATING, MATERIALEN ... EEN ACTUELE STAND VAN ZAKEN De komst van kantpersen met een universele bovenen onderbalk was voor u wellicht een opluchting, omdat ze een einde maken aan gereedschapsspecifieke opnames. Voortaan kunt u nog tijdens de levensduur van de plooibank voor een ander gereedschapssysteem kiezen. Vroeger zat u voor lange tijd vast aan uw oorspronkelijke keuze. Sinds die revolutie beperken de ontwikkelingen in plooigereedschappen zich tot minder spectaculaire dingen als nieuwe materialen en nog sterkere coatings. Door Gauthier Geldhof PROBLEEMSTELLING Gereedschapsspecifieke onderen bovenbalk Doordat de keuze voor een type van gereedschap vroeger al op voorhand gemaakt werd, moest de machinebouwer nadien gereedschapsspecifieke opnames met de hoogste nauwkeurigheid aan de plooibank bevestigen om op die manier zowel in de x- als in de yrichting een optimale rechtheid en parallelliteit te kunnen garanderen. Voor de gebruiker hield dit een belangrijk nadeel in: gedurende de levensduur van de kantpers zat ze daardoor volledig vast aan één specifiek gereedschapssysteem. Bovendien was de kans groot dat de integrale voorraad van gereedschappen onbruikbaar werd bij de investering in een nieuwe kantpers. Speciale adaptieve tussenstukken waren vereist om die toch nog te kunnen gebruiken, maar dan rezen er twijfels met betrekking tot de precisie van die oplossing. Universal Press Brake Concept Bij het Universal Press Brake

Voor kleinere seriegroottes kan de manier van klemming van groot belang zijn

Concept (Wila) levert de machinebouwer zijn kantpers af met een vlakke bovenen onderbalk, uitsluitend voorzien van schroefgaten waarmee het klemsysteem aan de balk bevestigd kan worden. Over de hele machinelengte kan de klemming met behulp van stelschroeven uitgelijnd worden in de x-richting (Tx), dat wil zeggen ten opzichte van de achteraanslag. Er worden met andere woorden geen uitzonderlijke eisen meer gesteld aan de rechtheid van de bovenbalk. Via de (New Standard) bombering op de onderbalk blijft bovendien nog de mogelijkheid bestaan om, naast de doorbuiging van de machine, ook nog plaatselijke afwijkingen in de yrichting (Ty) te corrigeren. Ook onnauwkeurigheden die na enige tijd optreden als het gevolg van slijtage van de machine, kunnen op die manier gecorrigeerd worden. Voordeel vlakke balken Het cruciale voordeel van de vlakke bovenen onderbalk is dat elke kantpers, met een beperkt aantal hulpstukken, zowel geschikt is voor

HOE DE OMSTELTIJD VERLAGEN?

New Standard, European Style als American Style gereedschappen en dat het ook aangepast kan worden voor customised gereedschapssystemen. Met het Universal Press Brake Concept kan de gebruiker dus verschillende gereedschapssystemen naast elkaar toepassen, naargelang van het type product en de soort bewerking, seriegrootte en omstelfrequentie.

GEREEDSCHAPSKLEMMING Wereldwijd kan de klemming van de plooigereedschappen op gedeeld worden in drie hoofd standaarden: de Amerikaanse manier, de Europese variant en de 'New Standard'. Een elementair onderscheid tussen deze gereedschapssystemen is dat ze elk hun eigen, specifieke opnameprincipe kennen voor wat betreft de bovengereedschappen. Ondanks het feit dat de bevestiging van de gereedschappen aan de bovenbalk verschilt naargelang van de gebruikte standaard, blijft de constructie van deze ophangsystemen relatief eenvoudig.

American Standard In de Verenigde Staten wordt in het algemeen de American Standard of Cincinatti-opname gebruikt. European Standard Deze Europese standaard voor gereedschappen, beter gekend als het Promecam systeem, heeft op dit moment een vaste plaats in de markt door zijn zeer brede keuze aan gereedschappen en zijn relatief gunstige kostprijs. New Standard (Premium & Pro) New Standard, vroeger gekend als Modufix, onderscheidt zich van de andere ophangingsstandaarden door bijvoorbeeld het Safety-Clicksysteem. Dit systeem, dat gelanceerd werd begin jaren 90, introduceerde bij gebruikers van afkantpersen de mogelijkheid om voor het eerst verticaal te wisselen door gebruik te maken van een in het gereedschap ingebouwd kliksysteem. Daardoor viel de omsteltijd logischerwijs drastisch terug en won dit innovatieve ophangingssysteem aan belang, zij het dan vooral voor het produceren van kleine series.

De klemming van plooigereedschappen gebeurt door middel van standaarden

• Roleri ROL1 - Dit systeem werkt dankzij een reeks door veren ondersteunde kogels en kan gebruikt worden op sommige bestaande bovenbalken of op een speciaal ontworpen tussenbalk. Om het ROL1systeem te integreren, worden de meestal zwarte klemstukken vervangen door de gepatenteerde ROL1-opspanblokken. Die maken het mogelijk om het oude gereedschap, naast het nieuwe, te blijven gebruiken. • Wila Safety-Click - De Safety-Click maakt het mogelijk om gereedschapsdelen eenvoudig verticaal te wisselen door die rechtstandig in en uit de houder te klikken. Safety-Clicks worden uit veiligheidsoverwegingen toegepast bij gereedschapsdelen met een eigen gewicht tot 12,5 kg. Bij meer dan 12,5 kg worden de gereedschappen voorzien van vaste veiligheidspennen, waardoor ze alleen horizontaal inwisselbaar zijn.

metallerie.pmg.nl


33

met Easy programming kan iedereen onze lasrobots programmeren

Probeer het zelf op de Techni-Show 2012 hal 10 - standnr C010

Voor de opgroeiende generatie jonge technici zijn robots niets bijzonders meer. Maar om ze te kunnen bedienen ontbreekt bij hun vaak de lastechnische kennis om een programma voor de lasrobot te kunnen maken. Valk Welding biedt met G3 Weld Navigation software de oplossing. Met deze software kunnen medewerkers zonder lastechnische kennis een lasrobot eenvoudig programmeren. Net zo eenvoudig als op een gameconsole. Daar weet je jonge medewerkers wel mee aan het werk te krijgen.

Valk Welding tel. +31 (0)78 69 170 11 [email protected] www.valkwelding.com

0DNHV L WKDSSH Q

GEREEDSCHAPPEN Voor grotere seriegroottes blijken ophangsystemen die gebruikmaken van de European of de American Standard, vaak interessanter door de beperktere aanschafprijs. Andere ... Buiten deze drie methodes zijn er ook talloze machinebouwers die de eigen kantpersen voorzien van een eigen systeem. Die worden echter nog zelden verkocht. Het verschil in de keuze voor de 'New Standard' of de 'European Standard' (resp. Modufix en Promecam) wordt bepaald door de eisen van de klant, bv. de snelheid van wisselen, de hanteerbaarheid, de inzetmogelijkheden ... en de prijs.

OPSPANNING Mechanisch Vastschroeven of vasthaken? Een mechanische klemming is vooral van toepassing daar waar de plooigereedschappen niet vaak gewisseld dienen te worden. De plooimessen zelf zijn bevestigd door middel van klemboutjes die met een constante onderlinge afstand tegen een strip aangedrukt worden die de bovengereedschappen moet positioneren en centreren in een vormen krachtgesloten opname. Hydraulisch De klemming wordt geactiveerd via een over de hele lengte in het klemsysteem geïntegreerde slang, waarin olie met een druk tot maximaal 50 bar gepompt wordt. Nadat de klemming met één enkele druk op de knop is geactiveerd, worden alle gereedschappen automatisch gepositioneerd en gecentreerd in een vormen krachtgesloten opname, en dat allemaal binnen enkele seconden.

EIGENSCHAPPEN VAN PLOOIGEREEDSCHAPPEN De eigenschappen van de gereedschappen zelf worden in belangrijke mate bepaald door hun geometrie. Bij de bovengereedschappen gaat het dan vooral om parameters zoals de stempelhoek, de stempelradius, de werkhoogte en de kuip. Voor het ondergereedschap draait het vooral om de breedte van de V-groef en de inloopradii. Daarnaast spelen zaken als het harden van de stempelpunten en de inloopradii een belangrijke rol, met betrekking tot de slijtage en de aanlading.

MATERIALEN VAN PLOOIGEREEDSCHAPPEN Produceren van gereedschappen Het productieproces van de plooimessen begint met het ruw frezen van een veredelde staalsoort zoals 1.2312 of 42CrMo4. Bij het goedkoper plooigereedschap wordt

metallerie.pmg.nl

New Standard

European Standard

American Standard

De drie verschillende methodes voor het opspannen van het plooigereedschap

Handklemming van gereedschappen

er vooral C45-staal gebruikt. Het frezen van een plooimes neemt tussen drie en acht minuten in beslag. Daarna volgen de warmtebehandeling, het fijnfrezen, het harden (tussen 52 en 58 HRc) en het slijpen.

te staan tijdens het buigproces. Het CNC-diepverhardingsproces is een CNC-gecontroleerde manier van verharden door middel van inductie. Dit proces levert een zeer consistente laag op met een hoge hardheidsgraad op het behandelde gebied. Tijdens dit proces wordt er warmte op het staal gebracht via een elektrische stroom die door een koperen elektrode loopt. De hardheid van de buitenste structuur van het staal wordt verhoogd tot een niveau dat aanzienlijk harder is dan de oorspronkelijke hardheid van het basismateriaal. De kern van het plooigereedschap behoudt een hardheid van 30 HRc, terwijl de buitenste structuur verhard is tot een minimale hardheid van 56 HRc, en dat tot een diepte van minimaal 3 en maximaal 5 mm. Op dit moment zijn er tevens ontwikkelingen met 42CrMo4-staal, gehard via inductie of laser tot 60 HRc, met een nauwkeurigheid tot 0,01 mm.

Kenmerken Ondanks de verschillen in functie, geometrie en klemprincipe hebben zowel de boven-, onderen dichtdrukgereedschappen als de houders een aantal specifieke kenmerken. Zo zijn alle gereedschappen vervaardigd van een samengesteld staal met een hoge trekvastheid, taaiheid en belastbaarheid. De gereedschappen zijn, zoals gesteld in de alinea over de productie, met een extreem hoge nauwkeurigheid geslepen. De buigradii van de gereedschappen zijn gehard, wat ze geschikt maakt voor het plooien van vrijwel ieder materiaal en bovendien de levensduur van elk gereedschap drastisch verlengt. Alle gereedschappen zijn voorzien van een markering waarop alle gegevens van de specifieke tool aangeduid staan.

COATEN VAN PLOOIGEREEDSCHAPPEN Alhoewel het coaten van kantpersgereedschap vaak resulteert in een toename van de kostprijs, wordt het toch toegepast, voornamelijk om de aanhechting van zink, aluminium of een rvs-walshuid te voorkomen. Nitreren Bij het nitreren wordt de oppervlakte verrijkt met stikstof. Daardoor vormen zich harde verbindingen (nitriden), die een hogere hardheid in de oppervlaktelaag vormen. Dat wordt bereikt door het basismateriaal op te warmen (tot 500 à 600°) in een nitriderijke omgeving. Door de toegenomen temperatuur gaan aluminiumdeeltjes een verbinding aan met het aanwezige nitride. Dit proces veroorzaakt aluminiumnitride (AIN), een coating die veel weg heeft van een keramische deklaag en de hardheid van het oppervlak aanzienlijk verhoogt van 35 HRc tot 70 HRc, en dat tot een diepte van 0,5 mm. De oppervlakte bij het nitreren blijkt

vaak minder slijtvast in vergelijking met bv. de inductieharding. Laserharden Het laserharden wordt voornamelijk toegepast op staal en gietijzer met een koolstofpercentage tussen 0,2 en 1,5%. Tijdens het laserharden wordt het oppervlak van een component door een bewegende laser opgewarmd tot boven de transformatietemperatuur waarbij er zich austeniet vormt. Door de warmtegeleiding naar het koude basismateriaal koelt de component zeer snel af. Tijdens het afkoelen wordt het austeniet omgezet in fijn en hard martensiet. Men krijgt dan een hardheid die 20% hoger ligt dan bij andere hardingsmethoden. Enkele bijkomende voordelen van laserharden ten opzichte van klassieke hardingsprocessen zijn een lokale en gecontroleerde warmte-inbreng en de geringe thermische vervorming van het product. Via deze techniek kan er een hardingsdiepte tot 2 mm gerealiseerd worden. CNC-harden Onderzoek heeft uitgewezen dat, met het oog op het behouden van de nauwkeurigheid en de kwaliteit op lange termijn, stempels en matrijzen verhard moeten worden tot een minimum van 52 HRc. De diepte van het verharde oppervlak moet ook groter zijn dan tot waar het gereedschap onder stress komt

CONTROLE Na de afwerking en de harding van ieder plooimes wordt elk gereedschap al dan niet handmatig nagemeten en wordt iedere waarde bijgehouden op een voor elk mes aparte controlefiche. De totale productietijd van een plooigereedschap hangt af van de vorm (gaat het om standaardgereedschap of is het een op maat gemaakt mes?) en de vereiste voorbereidingstijd.

DIGITAAL GEMONITORDE PLOOIMESSEN De TIPS, het 'Tool Identification Position System', is een ontwikkeling waarvoor fabrikant Wila samenwerkte met Trumpf. Het systeem is dan ook geschikt om te werken met afkantgereedschap, uitgerust met het Trumpf hoekmeetsysteem. ID- TAG Het plooigereedschap beschikt over een ID-tag. Door de gegevens die in deze tag opgeslagen zijn, kan het plooimes geïdentificeerd worden. Wanneer die specifieke plooimessen in het gereedschapsmagazijn geplaatst worden, herkent het besturingssysteem onmiddellijk om welk gereedschap het gaat en wat de positie ervan is. Dit kan handig zijn wanneer de gereedschappen geplaatst worden door een handlingrobot. Metallerie 9 • Maart 2012

35

BEZOEK ONS OOK OP DE TECHNISHOW UTRECHT VAN 13 T.E.M. 16 MAART 2012 / STANDNUMMER 11.C008 Wij assisteren productiebedrijven in diverse markten die over een te kleine technische dienst beschikken of soms helemaal geen technische dienst hebben. Ten tijde van onderbezetting, bijvoorbeeld tijdens vakanties of bij verzuim/ziekte van eigen technisch personeel vullen wij deze behoefte aan met ervaren zelfstandige servicemonteurs. Dit werkt kostenbesparend en is doeltreffend. Op deze wijze kunnen dergelijke bedrijven zich volledig richten op hun kernactiviteiten.

SERVICE EN DIENSTEN Embee & Schoenmakers BV onderscheidt zich duidelijk van andere soortgelijke onderhoudsbedrijven aangezien wij een compleet pakket aan technische service en diensten bieden. Toegevoegde waarde hierin is kennis en ervaring in het leveren, modificeren en programmeren van complete PLC besturingen en HMI toepassingen. Naast een vast team van gespecialiseerde vakmensen en servicemonteurs beschikken wij over een goed geoutilleerde werkplaats inclusief een compleet machinepark voor draaien freeswerk zodat we hoogwaardige producten kunnen leveren binnen de afgesproken levertijd.

COTRON Ter uitbreiding van ons productenprogramma is eind 2010 Cotron uit Sliedrecht overgenomen. Cotron levert al sinds vele jaren betrouwbare productieapparatuur en productie automatisering zoals bijvoorbeeld transportsystemen, vulinstallaties, verpakkingssystemen en pick and place robots.

manipulator tijdens het productieproces te beïnvloeden. Kortom, door de verder toenemende vraag naar uitbesteed onderhoud en speciaalmachines zijn we een sterk groeiend technisch bedrijf met veelzijdige mogelijkheden. Klaar voor de toekomst en voor al onze klanten.

FANUC en ALBERT HEIJN De integratie met Cotron begin 2011 is bovendien zeer succesvol verlopen en heeft inmiddels een aantal interessante projecten en onderhoudscontracten opgeleverd. Het bovenstaande heeft er o.a. toe geleid dat wij sinds januari 2011 in samenwerking met FANUC het onderhoud uitvoeren aan de robots binnen de DC's van ALBERT HEIJN.

SERVO ROBOT Cotron is dealer van Servo Robot Laservision Systemen in de Benelux. Dit high Tech zoeken volgsysteem is een uitstekende aanvulling op bijvoorbeeld een robot applicatie, waarbij het werkstuk, wat bewerkt moet worden, niet overal even nauwkeurig is. Dit systeem biedt veel mogelijkheden vanaf het lasnaad zoeken tot het lasnaadvolgen en positie bepalen van componenten, waarbij het mogelijk is parameters van bijvoorbeeld de robot, of de

Fanuc met Servo Robot laservision applicatie

EMBEE & SCHOENMAKERS BV Mechelaarstraat 23 4903 RE Oosterhout – NL Tel (0162) 43 83 73 Fax (0162) 45 31 22 E - [email protected] W - www.embeeenschoenmakers.nl

BEURZEN

BEDRIJVEN WILLEN DUITS SUCCES HERHALEN IN NEDERLAND TECHNI-SHOW VAN 13 TOT 16 MAART IN JAARBEURS UTRECHT Metaalverwerkend Nederland verzamelt van 13 tot 16 maart in de Jaarbeurs in Utrecht voor de vakbeurzen Techni-Show en ESEF. Met de ondersteuning van het thema World Class Manufacturing wil organisator VNU Exhibitions op Techni-Show inspelen op het belang van export in de metaalsector. Er is alvast veel vertrouwen in deze formule. Beide beurzen gaan erop vooruit in exposantenaantal, een evolutie waar de positieve signalen van op EMO niet vreemd aan zijn. Door Valérie Couplez

GELIJKTIJDIG MET ESEF Van 13 tot 16 maart opent de Jaarbeurs van Utrecht zijn deuren voor de vakbeurzen Techni-Show en ESEF. Techni-Show is de grootste vakbeurs van de Benelux op het gebied van industriële productietechnieken, verwerking en bewerking van metalen, toebehoren en hulpmiddelen. ESEF, daarentegen, spitst zich toe op het toeleveren, uitbesteden en engineering. De synergie tussen deze twee beurzen toont bezoekers beide alternatieven op de vraag 'doe ik het zelf of laat ik het doen?' Voor de editie van 2012 omarmt en ondersteunt VNU Exhibitions het thema World Class Manufacturing. Bedrijven die exporteren, blijken het immers goed te doen in de economische barometer.

Techni-Show 2012, de vakbeurs voor industriële productietechnieken, verwerking en bewerking van metalen, toebehoren en hulpmiddelen, focust op World Class Manufacturing

Projectmanager, Martijn Beckers: “In het buitenland liggen opportuniteiten. Dat betekent wel dat het productieproces daarop moet zijn afgestemd. Het gaat niet meer om de voordeligste machine, maar om de meest efficiënte die continuïteit garandeert en voorspelbaar is qua onderhoud. Uiteindelijk zal blijken dat dit de voordeligste machine is. Bovendien zal World Class Manufacturing een voorwaarde worden om aan bedrijven van het kaliber van BMW te leveren. Exposanten zullen op Techni-Show laten zien hoe zij dit invullen.” ESEF focust zich dan weer op het thema 'innoveren en samenwerken'.

GELOOF IN CONCEPT Er lijkt alvast veel geloof in dit dubbele beursconcept te zijn. Een

MADE IN HOLLAND AWARD 2012 Met de uitreiking van de Made in Holland Award wil de organisatie de prestaties van Nederland als (maak)industrieland in de schijnwerpers plaatsen. Op de eerste beursdag worden de winnaars bekendgemaakt. Uit de vijftien inzendingen voor de ESEF Awards en de 36 inzendingen voor de Techni-Show Innovatie Awards dingen er voor elke beurs drie mee naar de hoofdprijs. De nominaties zijn: • Elcee Holland: 'sferisch glijlager' • Resato: 'bevelling cutting head' voor vijfassig waterstraalsnijden • Safan: 'operator hulp' voor afkantwerkzaamheden • Smits Machine Fabriek: 'commonrail diesel verstuivertrekker' • TEQQ: 'Integrated Product handler' voor automatiseren van bewerkingscentra • VDL Parre en Peze Product Innovation: 'Quinny Yezz buggy', volledig uit kunststof vervaardigde buggy De inzendingen worden beoordeeld aan de hand van drie criteria: ondernemersdrive (hoe heeft de ondernemer het product of idee opgepakt en geïmplementeerd in zijn onderneming), promotiewaarde voor Nederland (wat is de uitstraling van dit product in het buitenland) en export en businesspotential (wat zijn de mogelijkheden in de markt).

metallerie.pmg.nl

maand voor datum klokken TechniShow en ESEF af op respectievelijk 400 en 500 exposanten, goed voor een beursoppervlakte van 25.000 m². Deze stijging ten opzichte van de vorige editie bevestigt de positieve signalen die zich reeds op EMO aftekenden. Beckers: “Er is daar voor 4,5 miljard aan orders geschreven. Bedrijven willen het Duitse succes herhalen in Nederland. Met reden, er zijn immers voldoende positieve indicatoren. Volgens de economische barometer groeit de winstgevendheid van het MKBmetaal. Ook de werkgelegenheid is toegenomen.” Opvallende vaststelling: de sector machinegereedschappen is weer helemaal terug. Dat maakt dat Techni-Show alle facetten en sectoren bestrijkt: • machines voor niet-verspanende bewerking; • meettechniekvision; • perslucht- en vacuümtechniek; • verbindingstechniek; • productieautomatisering; • informatie- en kennisoverdracht; • machinegereedschappen; • werkplaatstechniek en -inrichtingen; • reinigings- en oppervlaktebewerkingsmachines.

TECHNI-SHOW AWARDS Ook dit jaar worden op de eerste beursdag innovatieve, originele en praktische producten beloond met een Techni-Show of ESEF Award. Naast de vakprijs (platina, goud en zilver) voor het meest innovatieve product, worden ook de publieksprijs en de Made in Holland Award uitgereikt. Voor de editie van 2012 werden er tien

nominaties naar voren geschoven voor Techni-Show, ESEF doet het met zeven nominaties.

MET EIGEN SMARTPHONEAPPS Ook een beursorganisator moet mee met zijn tijd. Daarom ontwikkelde VNU Exhibitions een smartphoneapplicatie voor beide vakbeurzen, die vanaf maart te downloaden is. Hiermee heeft de bezoeker toegang tot een geavanceerd catalogussysteem, met tal van zoekfuncties. Interessante exposanten kan hij toevoegen aan zijn persoonlijke favorietenlijstje, net als seminars en demo's die elders in de app overzichtelijk per dag staan gerangschikt. Een halfuur voordat de lezing of demo van start gaat, hoort hij een alarmsignaal. Verder bevat de app standaardfunctionaliteiten zoals een overzicht van beurshighlights, een overzicht van tweets, links naar het openbaar vervoer en verkeersinformatie en een plattegrond van waaruit hij de detailpagina van de betreffende exposant kan benaderen.

TECHNI-SHOW PRAKTISCH WANNEER? Van 13 tot 16 maart 2012 W AAR? Jaarbeurs in Utrecht OPENINGSTIJDEN? Telkens van 10 u. tot en met 17.30 u.; op donderdag 15 maart nocturne tot 21 u. TOEGANG? Gratis, registratie via de website aangeraden MEER INFO? www.technishow.nl


37

BEURZEN

38


metallerie.pmg.nl

BEURZEN DEELNEMERSLIJST TECHNI-SHOW OP 7 FEBRUARI HAL 7 Abus Kraansystemen ACB International ACP Identificatiesystemen Almelose Borstelindustrie Amada Atlas Copco Tools Nederland Ava Tools & Services Borchert Systemen BPL Power to handle Bruma Machines Buigtechniek Nederland Bystronic Benelux C-Metals Colson Europe Continental Rack Dalmec Darley Davi – Promau Group De Ploeg Techniek

E110 D002 F137 F052 A060 E090 C114 F117 D100 D018 A010 C076 A110 E114 E116 E072 B032 F030 A091

De Tollenaere Deratech Dynobend Eijerkamp Techniek Eisma Industrial Media Elma Erkon Intern Transport F.Hoffmann FAR Flex Power Tools Groenewegen Bedrijfsinrichting Hevami Oppervlaktetechniek Holland Precision Tooling Hytorc Nederland II-VI Benelux Inspectie SZW Iron ISD Benelux J. Venema

D028 D088 A010 A011 F072 F142 D116 D050 A079 F080 E117 C050 C058 E099 A069 B120 B082 D093 B082

Jörg Machines JWV Service Kermad Machinebouw Knuth Werkzeugmaschinen Koti Industr. en Techn. Borstelwerk KW Machinehandel & Onderhoud Laborex LDSA Linq Systems Machinehandel Overmars Maiburg Schuurtechniek Mennens Hengelo Metabo Nederland Metallerie Micro Lasersystems Milwaukee Mink Bürsten, August Mink Nilfisk-Alto PosMac

D059 E073 F026 B002 D110 F010 C115 B110 F076 A050 A029 E030 E082 F036 D113 E060 E140 F094 A032

Radan Railtechniek van Herwijnen Randstad Techniek Rebo Beletteringssystemen Resato International Rijva Rofin-Baasel Benelux Rösler Benelux S.R.R. Laser- en snijtechniek Safan Salvagnini Italia Sato Schneidsysteme A. Hubert Siboma SignSeen/Wildfire innovations Soitaab Impianti Sybrandy Technigro Teleflex Thiel Techniek

D084 E136 F130 F082 C083 D010 D060 D076 D113 B010 D092 A085 A020 F120 A075 B116 F058 E136 F020

Tigerstop Tiller Tiltech Timesavers International Trotec Laser Trumpf Nederland TUWI Nederland V.A.C. Machines Vakkanjers Venema Pers- & Automatiserings. Weber Weber Laser Service Weinbrenner Wila Wilson Tool International Wouters Cutting & Welding Yamazaki Mazak Optonics Zeus DWS Zumpolle

E001 F126 F114 C092 F066 B050 C010 C002 B130 B082 E049 A039 A063 E020 A092 C100 E010 F053 F138

C099 B058 C038 F067 A059 F096 A041 E120 E030 A052

Posthumus Machines & R Produtec Promatt R.E.W. Gereedschappen Rotterdams Handelshuis Spanpartner Stansz Environment Systems Style High Tech Sunnen Benelux Usocore

A102 D100 C054 F090 F120 C068 B030 E090 A070 F058

Van Dulst Techniek D058 Van Hoorn Machining D090 Van Spijk / Bott / Bernardo / Kapema B048 Arboga / Gys VDH Machines & Gereedschappen B104 Verhagen Leiden F035 Voortman Automatisering C100 Vynckier Tools A090 WD-40 company B100 Widenhorn A114

A040 A057 A057 B070 A040 B026 A001 B104 A090 A031 C008

Pferd-Rüggeberg Phantom / Van Ommen Q Plus Sandvik Coromant Benelux Sandvik Coromant Benelux BV Sav Walker Hagou Schilling Marking Syst. / Mevotex Seco Tools Benelux Snijstaal Tecsign Teqq

C102 C062 C022 A096 A090 A011 D040 B090 D064 C006 A041

Teseo Nederland Unimex V.R.B. Friesland Van Dijnsen Multitrading Van Hoorn Carbide Van Ommen / Phantom VEM Metallurgie Verspaning online Viba WNT Deutschland Young Cutting Tools

D018 D118 A004 A119 B040 C062 D064 A057 A120 C040 D054

Plymovent Rehm Nederland Rohrman Schweisstechnik Schmalz Speedy Block Studco International Telesis Europe Th. Wortelboer Thermadyne Industries Tox Pressotechnik Trafimet Schweisstechnik

G026 G014 D049 D068 F030 B073 A001 B006 F018 G030 B010

V.L.H. Lastechniek Valk Welding Van De Groep & Olsthoorn Vebru Import Export Groothandel Van Fasteners Visser Las/Snijtechniek Westfalen Gassen Nederland

B026 C010 E007 H031 B015 A051 F031

A041 A008 A061 A044 E073 C082 E078 B059 A069 F048 A045 E040 A084 A008 F007 E061 C008

Measuretec MetalAlliance.be Mitutoyo Nederland Morali Produktionstechnik MROshop Mybusinessmedia Nikon Metrology Europe OneCNC Benelux Onexis Paardekooper Profity Protempo Puurvisie Renishaw Benelux Ridder Data systems Robojob Robomotive

B079 F030 C060 F009 F044 E070 A072 F008 E004 E046 E060 C007 A088 B072 D060 C008 A028

Rolan Robotics Roxtec Schuler Pressen Schunk Intec Schut Geometrische Meettechniek Seido Systems Siemens Stäubli Benelux Syel Europe Technisch Adviesburo Hemmes Vimag Sectie F.P.T. W.J. Roelofs Meetinstrumenten Werth Messtechnik Yaskawa Benelux ZVS Techniek

B028 F014 F009 B008 C074 F022 D038 B041 E083 B007 F030 A060 B085 A028 D004

A040 A061 A070 E046 A024 C058 C132 F092 D032 E040 C073 C119

Memo Publiciteit Mondiale OSG Mac World Nederland Oude Reimer Proger Spantechniek Promas ProOne Benelux RFA Rijlaarsdam Factory Automat. Rhenus Lub Rogi Trading Holland Select Plating Slijpmachinefabriek Ijmuiden

E065 B104 A046 C086 A047 B032 F088 A097 B041 E074 F068 A065

Slijptechniek Enter Staalmach Stodt Bedrijfsopleidingen Taian Haiwei CNC Machinery Topfinish van Waasdijk Wendt Boart Wolthuis Machines Yamazaki Mazak Nederland

B073 C132 E060 D131 E032 A011 A073 B114 D010

HAL8 54U Media Agie Charmilles AMF Andreas Maier Bach Cutting Systems Bienfait Castrol Industrial De Jong Metaal & Techniek DoAll Nederland Ecotax Filtertechniek Electrotool

F044 B090 D030 C100 A065 B038 A053 A103 F054 D058

Euroboor Evolent Machines Geran Handel Gibac Chemie Hagoort Industrie Hardinge Bridgeport Machines Kaltenbach-Tools Klaassen Technische Handelsond. Kluthe Benelux Kurval

E062 F038 B035 D035 F032 D038 A038 F102 A091 A064

Laser 2000 Benelux Leering Hengelo Magistor Matex Deuren MetaalExpo Metalcare Pehu Petroline International Poelmann Pommee Machines & Equipment

Alfa Tec Zutphen All Special Products ALUP-Kompressoren Amero Compressoren Beko Technologies Bokhoven Tool Management C-Air Technics Ceratizit Nederland Comadex Cutting Tools De Fruytier Benelux Den Heuker

D013 C120 A024 A008 A002 A041 A014 D063 C004 B120 C014

Flowdrill Geveke Persluchttechniek Gibas Numeriek Gibas Tools GJ Tools International GrassAir Compressoren Gühring Nederland Hagro Precisie Hamer Installatietechniek Hänel Kantoor- en Magazijnsyst. Harry Hersbach Tools

B048 D026 C090 C090 A097 B010 C030 A066 D010 D076 A040

Hartmetall-Werkzugfabrik Heudra Tools Innotools Iscar Nederland J. Hersbach Kaeser Compressoren Karat Nederland / holtan Kennametal Nederland Klein Tooling Lamers Reinigingstechniek Metal Work Nederland

3M Nederland Air Liquide Welding Nederland Air Products Nederland ARC Machines Certilas Nederland Cibo Cloos Nederland Colt International DE-STA-CO Benelux Euroweld EWM Hightec Weldom

A011 C038 C009 H016 D050 A041 C051 A021 E014 F026 A006

Gasflesopslag.nl Globe-Europe Goebel Schroef- en Verbindingst. Henkel Nederland ITW Welding Products Jeveka Kemper Kemppi Benelux Lashuis Haprotech Laskar Puntlastechniek Laspartners Woerden

G019 G015 F015 E008 A026 D030 F007 A038 A010 A029 G019

Lebon & Gimbrair D010 Linde Gas Benelux C074 Lomboser E017 Lorch Lastechniek B050 Lutec Luchttechniek A074 Meconaf E011 Merkle Schweissanlagen G022 Migatronic Nederland C052 Oetiker Benelux H022 Onkenhout & Onkenhout B038 Orbitec Ges. fur Orbital- und Sonder. C048

3D-Project Duoteq 4-C Creative Cad Cam Consult. 4D Cam AE Sensors Aicon 3D Systems Almotion Argon Measuring Solution Array Publications Autodesk Automated Packing Systems Eur. Bemet International BMO Automation Brilliant Technology Cad2M Cadmes Carl Zeiss Cellro

E072 A007 E030 A083 A074 C005 A073 F043 A033 E014 C038 A028 D078 C017 A012 A064 C008

Centriforce Ceva showfreight CGTech CNC solution CNC-Consult & Automation Construsoft COP Sectie F.P.T. Cotron De HandelsCourant Digitron Industrial systems EMS Benelux Ertec Exere International Fanuc Robotics Benelux Faro Benelux Federatie Productie Technologie Fromm Nederland

C004 F060 F005 B015 D078 E008 F030 C008 F015 A077 B060 D068 B048 C008 C079 F030 E022

GEOpoints Germo Techniek GOM GPO Solutions HanTOS Heidenhain Nederland HepcoMotion Hexagon Metrology Hogetex / Kometex Hupico Igepa Nederland IKO Nippon Thompson Europe Intermes – A Trescal Company Item Systems Leenstra Machine- en Staalbouw LM Systems Machinefabriek v.d. Weert Helmond

AMTC Auto Well Benelux Bendertechniek BIS Specials Boelens Machines Cybun De Ridder THO Decra TSP Dijkink Machinery DMG Benelux Dormac CNC Solutions Dymato

E010 D070 C010 C069 B058 C111 D086 D132 B104 B086 A086 C032

EKN Machines Eritec Erowa Fastems Gelderblom CNC Machines Glavitech Harry Vraets Machinery Heku Tools Hembrug Machine Tools Hermle Nederland Hoffman Quality Tools Hurco

D042 C045 B066 B044 C112 A071 B104 C050 A043 A010 A058 D058

Industrietechniek Smit & Hoogewerf Jan van Dam Transport Kemet Europe Kenpro Benelux Koetje HSC Plus Laagland LCMC Leitz Service Limas Lubes Industries Make! Machining Technology Martek

HAL 9

HAL 10

HAL 11

HAL 12

metallerie.pmg.nl


39

STAND 11.C008

EEN PLATFORM VOOR VOLLEDIGE AUTOMATISERING FANUC BUNDELT ZIJN KRACHTEN IN NIEUWE ORGANISATIESTRUCTUUR Sedert kort heeft FANUC al zijn Europese activiteiten ondergebracht in de FANUC Luxembourg Corporation (FLC). De drie divisies Robotics (industriële robots), FA (factory automation, CNC-systemen en aandrijvingen) en Robomachine (freesmachines, elektrisch aangedreven spuitgietpersen en draaderosiemachines) zijn zo gebundeld tot een slagvaardig geheel. Op Techni-Show zal deze synergie voor het eerst in de verf gezet worden. ONDER EEN VLAG De FANUC Luxembourg Corporation wordt gevestigd in Echternach en staat onder leiding van Olaf Gehrels. De herstructurering zal op het eerste gezicht weinig veranderen voor de gebruikers. De regionale organisatiestructuren en dochterondernemingen blijven namelijk behouden. Toch brengt deze synergie enkele niet te miskennen voordelen met zich mee, vooral voor bedrijven actief in de metaalindustrie. Klanten krijgen immers een singlesourceoplossing aangeboden, waarbij zowel de motoren als de robot en de sturing perfect dezelfde taal spreken. Met andere woorden, één platform voor

40


de volledige automatisering en bediening, dat nog eens specifiek afgestemd is op de noden van metaalverwerkers.

toepassingen. Hoge loonkosten worden daarmee ingeruild voor stabiliteit, een continue beschikbaarheid en een hoogtechnologische kwaliteit.

SYNERGIE IN DE PRAKTIJK Bezoekers kunnen tijdens TechniShow niet alleen terecht op de stand van FANUC om over de voordelen van deze krachtenbundeling te praten, maar zullen ze ook in de praktijk aan het werk zien. Een greep uit het aanbod:

M-1iA Deze kleine, compacte deltarobot werd specifiek ontwikkeld om taken op zich te nemen die traditioneel handenarbeid vergen, zoals assemblage en pick-and-place-

Toepassingsvoorbeelden van partners De nieuwe organisatiestructuur verandert niets aan de strategie van FANUC om in te zetten op de expertise van geprivilegieerde partners. Op de stand zullen dan ook heel wat praktijkvoorbeelden terug te vinden zijn van realisaties die ook voor uw productieproces een meerwaarde kunnen betekenen. Verschillende machinebouwers en integratoren tekenen present met innovatieve en in het

IN DE KIJKER • M-1iA/0.5A: montage connectoren, dualarm-PCB-montage, hogesnelheidsflessentransport en kleursortering, inspectie microonderdelen, precisieontbramen • M-20iA: ontbramen, gereedschapsmagazijn en (ont)laden • M-10iA: product handling, (ont)laden van CNC-machine in combinatie met DCS • M-3iA/6S en M-3iA/6A: pick-and-placezonnepanelen • ARC Mate 100 iC: scannen en seam tracking • 31i-A5: CNC-sturing voor hoogperformante vijfassige machine • 32i-B: CNC-sturing voor multipaddraaien • FA PC Tools demo • ALPHA-T21iF: machine voor boren, frezen en tappen

FANUC ROBOTICS BENELUX Generaal De Wittelaan 15 2800 Mechelen Tel.: 0032 (0)15/20.71.57 Fax: 0032 (0)15/20.71.92 www.fanucrobotics.nl www.fanucrobotics.be [email protected] [email protected]

STAND 09.B070

SNIJGEREEDSCHAPPEN VOOR ECONOMISCHE PRODUCTIE VAN ENKELSTUKS TOT MASSAPRODUCTIE Gereedschapsfabrikant Iscar stelt op Techni-Show opnieuw enkele nieuwigheden voor aan het grote publiek. De noviteiten betreffen onder meer een

wisselplaten zijn gemaakt van speciale hardmetaalsoorten en hebben snijprofielen en coatings die ze uitermate geschikt maakt voor het fabriceren van bijvoorbeeld tandprotheses, botschroeven etc.

gamma aan houders geschikt voor zeer precieze hogedrukkoeling. Naast

Extreem slijtvast

deze houders presenteert Iscar ook de nieuwe gereedschapsproductlijnen

Voor het produceren van patiëntspecifieke enkelstuks, zoals gewrichtsimplantaten van titanium of cobalt-chrome legeringen, gebruikt men in het algemeen volhardmetalen frezen, of MultiMaster kopjes die verwisselbaar zijn. Klanten zijn met name te spreken over de eigenschappen van deze producten die extreem slijtvast zijn en bovendien hoge oppervlakte kwaliteit realiseren.

Swiss Cut en Picco Cut, die geschikt zijn voor het bewerken van de kleinste precisieproducten, ongeacht de seriegrootte. TRENDS De toenemende vergrijzing in de westerse samenleving leidt tot een stijging van de vraag naar medische componenten. Deze componenten zijn vanwege de toepassing zeer complex om te bewerken. ISCAR levert een uitgebreid programma snijgereedschappen om deze producten te kunnen produceren.

ECONOMISCH De productie van complexe medische componenten vraagt steeds vaker om specifieke oplossingen, omdat economische bewerkingsstrategieën vereist zijn: van patiëntspecifieke enkelstuks tot massaproductie van standaardproducten.

Voor veeleisende toepassingen in de medische technologie heeft ISCAR de afgelopen jaren haar programma uitgebreid met bijzondere gereedschappen.

verbetert de spaanafvoer en doet de productiviteit stijgen terwijl het proces betrouwbaarder wordt omdat de standtijd aanzienlijk verbetert.

Houders voor precisiekoeling

MINIATUUR-LIJN

Op de Techni-Show zal ISCAR enkele highlights laten zien uit haar totale programma, zoals bijvoorbeeld houders die geschikt zijn voor hogedrukkoeling die het koelmiddel exact op de juiste plaats brengt, namelijk bij de snijkant van de wisselplaat. Juist voor het verspanen van lastige materialen in de medische technologie, zoals titanium, titaanlegeringen en roestvaste staalsoorten is dit van cruciaal belang. Het koelmiddel

Een ander deel van het ISCAR programma dat aandacht krijgt op de Techni-Show zijn de bijzondere productlijnen Swiss Cut en Picco Cut die geschikt zijn voor het bewerken van de kleinste precisieproducten. De gereedschappen worden voornamelijk gebruikt voor massaproductie van standaardproducten op langdraaiers. Bovendien bevatten deze productlijnen houders met kleine diameters; de bijbehorende

ISCAR NEDERLAND B.V. Zwolleweg 06, 2803 PS Gouda Tel.: 018/253.55.23 Fax: 018/257.27.77 www.iscar.nl [email protected] Metallerie 9 • Maart 2012

41

STAND 09.B090

WINNING SOLUTIONS VOOR MAXIMALE PRODUCTIVITEIT EN BETROUWBAARHEID VAN MINI TOT MAXI, VAN MICRO-IMPLANTATEN TOT TURBINEMOTOREN Productiviteitsverhoging stuurt de concurrentie van bedrijven wereldwijd. Fabrikanten optimaliseren hun productiviteit. Seco Tools heeft het concept van “Winning Solutions” bedacht, een combinatie van gereedschappen en expertise, zoals bijvoorbeeld de snijplaatruimer voor grote diameters XfixTM, ontwikkeld in La Tour-du-Pin, Frankrijk, of de MINI-gereedschappen voor medische toepassingen, ontwikkeld in Lottum, Nederland. GLOBALISERING VAN DE CONCURRENTIE Om concurrerend te blijven, moet de Europese verspaningsindustrie haar productieprocessen continu aanpassen. Druk op de prijzen opgelegd door internationale concurrenten, die producten met een vergelijkbare kwaliteit leveren, drijft de fabrikanten om hun kosten tot een minimum te beperken en/of hun productiviteit te verhogen. De sleutel is de “totale” productiekosten verlagen. Bijvoorbeeld, een verhoging van de snijvoorwaarden met 20% leidt tot een daling van de totale productiekosten per werkstuk met 15%, terwijl een verlaging van de gereedschapskosten met 30% slechts leidt tot een daling van de

42


totale productiekosten per werkstuk met 1%! In deze optiek heeft Seco tools op basis van de opgedane “kennis en ervaring” het concept van “winning solutions” ontwikkeld, een combinatie van innovatieve en zeer efficiënte gereedschappen en de expertise van verspaningsspecialisten in diverse branches en applicaties.

Xfix - Expertise in ruimen Ter illustratie willen we u de Xfixruimer voorstellen. De Xfix is een “high performance multisnijplaten-” ruimer ontworpen voor bedrijven die grote boringen, vanaf diameter 40, zeer nauwkeurig en in grote aantallen moeten afwerken. Deze bedrijven kunnen zich geen fouten

veroorloven in een stadium van het proces waarin de waarde van het werkstuk zeer hoog is. De indexeerbare snijplaten met acht snijkanten voor kortspanige materialen en vier snijkanten voor langspanige materialen, bieden een economische en vooral veilige oplossing. Alle snijplaten op de Xfix zijn gemakkelijk binnen 2 μm in te stellen. Vlottende “gepatenteerde” geleidingen geven stabiliteit en trillingsdemping, waardoor een lange standtijd gegarandeerd wordt. De Xfix-ruimer staat garant voor precisieboringen op een economische, betrouwbare en repeteerbare wijze. De Xfix-ruimer garandeert u een gezonde nachtrust!

JabroTM Mini - Expertise in Medical Applications Op een totaal ander domein, met name de medische sector, hebben de ingenieurs van Seco-Jabro uit Lottum, Nederland, hun kennis gedemonstreerd voor het produceren van tandheelkundige implantaten. De uitdaging hier is het bewerken van zeer abrasieve materialen en/of moeilijk verspaanbare materialen (zoals Ti), en dit in combinatie met microverspanende technieken en bijgevolg ook freesgereedschappen van kleine tot zeer kleine afmetingen. De ingenieurs van Seco hebben een gamma frezen ontwikkeld – Jabro Mini, die, gecombineerd met de technieken van het microhoogsnelheidsfrezen en een speciale coating, aan de eisen van de geneeskunde voldoen.

SECO TOOLS Avelingen West 5 4202 MS Gorinchem Tel.: 018/363.66.00 Fax: 018/366.06.01 www.secotools.com [email protected]

HAL 7 STAND C010

TUWI’S MOTTO VOOR TECHNI-SHOW: GEZONDHEID VOOROP

investeren en innoveren. U heeft nauwelijks tijd om stil te staan bij uw

en plasmasnijmachines, CMA tapmachines en coördinatenboormachines, Alzmetall boormachines, Imet lint- en cirkelzaagmachines, Saf/Tauring profielbuigmachines, MKH/Alzmetall 2-assige boorstraat, MG 4-rollenplatenwals, Euromac ponsnibbel en horizontale buigmachines. De productspecialisten van Tuwi zullen alle machines op de stand graag voor u demonstreren.

gezondheid.

GASTVRIJHEID

TUWI SPONSORT TWEE COLLEGA’S BIJ DEELNAME ALPE D’HUZES Tuwi wijst u op de Techni-Show op het allerbelangrijkste in het leven: een goede gezondheid. Dit wordt onder de druk van het ondernemen dikwijls vergeten. U als ondernemer moet immers steeds weer presteren, vernieuwen,

SUCCESVOL Om succesvol te zijn moet u doorzetten, strijdvaardig zijn, volhouden, tegenslagen overwinnen, ook in moeilijke tijden blijven investeren voor innovatieve productietechnieken. Kortom: om succesvol te zijn, moet u maximaal presteren. Wat dit alles betreft, kunnen wij veel leren van mannen als Lance Armstrong en Maarten van der Weijden. Zij overwonnen kanker en presteerden ook nog eens het allerbeste in hun sport. Dat is dan ook wat wij op de Techni-Show willen uitdragen: Gezondheid voorop. Wij sponsoren en promoten op onze stand de Stichting KWF en vragen uw hulp daarbij door deel te nemen aan onze

fietswedstrijden om uiteindelijk zo de strijd tegen kanker te winnen. Tuwi heeft op zijn stand twee moderne, computergestuurde trimfietsen waarop u als ware in het echt de Alpe d’Huez kunt beklimmen. U ziet ook uw eigen prestaties en de exacte route van de Alpe d’Huez op scherm. Zelfs de stijgingshoeken kloppen. Tuwi betaalt voor elke kilometer die u fietst een bedrag aan de Alpe d’HuZes. Wanneer u na uw fietsprestatie besluit om ook een donatie te doen van minimaal EUR 5,00 doet u automatisch mee met de veiling van de fietsen die wij hiervoor aanschaften. Aan het einde van de laatste beursdag worden beide fietsen op inschrijving geveild. Ook deze opbrengst gaat geheel naar het KWF.

NOVITEITEN Los van dit alles presenteert Tuwi natuurlijk noviteiten die de nadruk leggen op goedkoper produceren. Een korte impressie van hetgeen Tuwi presenteert: PrimaPower Zaphiro 4 kW lasersnijmachine, de machine voor onbemand snijden, een volautomatische buigcel van Starmatik, de BHS Bending High Speed, Thoman RB3 profielbuigmachine met automatische radiuscorrectie, Costa ontbraam- en polijstmachine, voorzien van de nieuwe R-unit voor een nog hogere productieoutput en de Waterjet Classica waterstraalsnijmachine voorzien van een KMT pomp met 6.200 bar techniek. Daarnaast toont Tuwi ook een brede greep uit het assortiment, zoals Durma kantbanken

Tuwi nodigt iedereen uit deze noviteiten te komen bekijken op de Techni-Show, stand C010 hal 7, en biedt daarnaast de Achterhoekse gastvrijheid aan. Wilt u meer informatie over onze presentatie op Techni-Show? Tuwi stuurt u graag een exemplaar van Het Verschil toe, u kunt dit aanvragen via [email protected]

TUWI NEDERLAND BV Technopark 2 7102 JM Winterswijk Tel.: 054/354.95.49 Fax: 054/354.95.01 www.tuwi.nl [email protected] Metallerie 9 • Maart 2012

43

STAND 07.B050 Detail van de ponsmachine TruPunch 3000

De lasersnijmachine De ponsmachine TruPunch 3000

TruLaser 5030 fiber

TRUMPF PRESENTEERT OP TECHNISHOW NIEUWE STRATEGIE "KLANTEN KEUZE BIEDEN UIT VIER NIVEAUS VAN DIENSTVERLENING" Op de komende Techni-Show legt Trumpf Nederland het accent dit keer niet op machines maar op een nieuwe servicestrategie. Kern van deze strategie: klanten zo ondersteunen dat ze als 'worldclass manufacturers' kunnen excelleren, in binnen- en buitenland. Trumpf biedt daarbij de keuze uit vier serviceniveaus, met als ultieme variant die waarbij de machinekosten alleen in rekening worden gebracht voor de daadwerkelijke productieve uren. WORLDCLASS MANUFACTURING "Het is van wezenlijk belang dat de maakindustrie in ons land overeind blijft", zegt Ger van der Endt, managing director van Trumpf Nederland. "Dat kan alleen als die industrie zich beweegt in de richting van 'worldclass manufacturing'. Dat betekent niets anders dan: de hoogste kwaliteit leveren tegen de laagste integrale kostprijs. Hoe doe je dat? Door processen te optimaliseren, door minimalisatie van storingen. Wij willen onze klanten daarbij ondersteunen door een serviceovereenkomst met ze af te sluiten op een door hen zelf te bepalen niveau, het 'Service Level Agreement'."

44


VIER NIVEAUS Deze nieuwe strategie omvat vier niveaus, die zich onderscheiden in de snelheid van dienstverlening en de mate van ondersteuning. Op het laagste ('basic') niveau neemt de klant bij een technische storing contact op; nadat het probleem verholpen is, ontvangt hij een factuur. Op niveau 2 'machineniveau' genoemd - krijgt de toekomstige bediener van de machine een training en wordt een onderhoudscontract opgesteld. Tot zover komt het servicekeuzepakket aardig overeen met de algemene praktijk van de relatie tussen machineleverancier en afnemers in Nederland. Van der Endt: "Op het derde niveau - het procesniveau -

krijgt de bediener een intensieve training, die hem gelijkstelt met een 'Trumpf qualified' operator en volgt hij een onderhoudscursus. Met de afnemer wordt een 'repair-contract' afgesloten, wat onder meer de levering van originele Trumpf reserveonderdelen inhoudt. Jaarlijks voeren we een analyse van de drie belangrijkste storingen uit. We helpen de klant bij de procesbeheersing, bij de koppeling van de machine aan het ERPsysteem en zo meer." Op niveau 4 is sprake van een intensieve begeleiding door de machineleverancier. Op dit 'applicatieniveau' staat de beschikbaarheidsgarantie centraal: de machine moet 95% van de tijd

'productiegereed' zijn. Elk kwartaal wordt een storingsanalyse uitgevoerd, met specifieke aandacht voor de parameters (materialen, toleranties enz.) die de proceskwaliteit bepalen. Niveau vier kent nog een 'premium'-variant, waarbij de machineleverancier alleen de daadwerkelijk productieve uren in rekening brengt.

Presentaties Op de komende Techni-Show zal Trumpf de nieuwe servicestrategie introduceren aan de hand van korte presentaties op de stand zelf en via seminars in Media Plaza. Uiteraard worden ook highlights uit het machineprogramma gedemonstreerd, waaronder de nieuwe ponsmachine TruPunch3000 en de TruLaser 5030 fiber.

TRUMPF NEDERLAND BV Oude Boekeloseweg 31, 7550 DS Hengelo (O) Tel.: 074/249.84.98 Fax: 074/250.51.61 www.nl.trumpf.com [email protected]

STAND C010 (HAL 10)

VALK WELDING INTRODUCEERT PANASONIC G3 ACTIVE WIRE OPLOSSING VOOR MIG-LASSEN VAN DUNWANDIGE PLAAT Met de introductie van de nieuwe robotbesturing Global 3 komt Panasonic met het G3 Active Wire lasproces, waarmee het spatgedrag tijdens het lasproces verder wordt verlaagd. G3 Active Wire levert optimale lasresultaten met name bij dunwandig staal en rvs. Tijdens de Techni-Show toont Valk Welding de toepassing van dit nieuwe proces aan de hand van het stomplassen van 0,6 mm staal en rvs-plaatjes. ACTIEVE WIRE FEED CONTROL Panasonic introduceerde al in 2005 het SP-MAG lasproces, een procesvariant die de spatvorming vermindert, een uitstekende laskwaliteit en een goede spleetoverbrugging levert, een betere aanvloeiing van het smeltbad en een fraai lasuiterlijk oplevert. SP-MAG kon ontwikkeld worden dankzij de integratie van stroombron en robotbesturing op één CPU. Met de introductie van de nieuwe robotbesturing Global 3 komt Panasonic met G3 Active Wire, een combinatie van SP-MAG en wire feed control, waarmee de fabrikant het gat tussen MIG en TIG volledig vult. Terwijl het lassen van

dunwandig rvs met het TIG-proces gevoeliger en langzamer dan MIG is, maakt Panasonic het met G3 Active Wire mogelijk dunwandige materialen sneller en zonder spatvorming te lassen.

STABIELE DRUPPELOVERGANG ZONDER SPATVORMING De main CPU van de nieuwe robotbesturing Global 3 is 6 keer sneller dan de vorige generatie. Robotinstructies, baanbewegingen en zelfs draadtoevoer kunnen daardoor nog fijner, sneller en nauwkeuriger geregeld worden en een doorontwikkeling van specifieke softwarematige functies wordt zo mogelijk gemaakt. Bij het G3

Active Wire lasproces maakt de lasdraad tijdens het MIG-lassen met een hoge frequentie terugtrekkende bewegingen. Op deze manier wordt een zeer stabiele druppelovergang zonder spatvorming en met veel minder warmte-inbreng verkregen. Dat laatste is ook van belang bij hogere wandsterktes waar men een hogere neersmelt bij hogere snelheden en minder vervorming van het werkstuk wil.

ACTIVE WIRE IN AUTOMOTIVE CEL Valk Welding demonstreert het Active Wire proces in een compacte standaardcel. De cel, die tijdens vakbeurzen door heel Europa te zien is, is specifiek

gericht op het lassen van dunwandige materialen. Daarvoor is een speciale Panasonic lasrobot ingezet, waarbij het slangenpakket door zowel de 4e, 5e én 6e as gaat. Daarnaast is de lasrobot uitgerust met een combitoorts waarin de draadtoevoermotor is opgenomen. Zo is het mogelijk kort op het werkstuk de draad terugtrekkende bewegingen in een hoge frequentie te laten maken. Het lasproces waarbij de lasverbinding bij een lage warmte-inbreng tot stand komt, is te vergelijken met processen van andere fabrikanten die al op de markt zijn. Anders is echter dat het Panasonic G3 Active Wire proces vanuit de robotsturing wordt geregeld en dat er geen twee aparte systemen voor lasmachine en robot nodig zijn.

VALK WELDING Staalindustrieweg (PB60)15, 2950 Ab Ablasserdam Tel.: 078/691.70.11 Fax: 078/691.95.15 www.valkwelding.com [email protected] Metallerie 9 • Maart 2012

45

STAND 07.E020

WILA IN DE SCHIJNWERPERS OP TECHNI-SHOW VEELBELOVENDE ONTWIKKELINGEN IN KANTPERSTECHNOLOGIE Op de Techni-Show 2012, dé vakbeurs op het gebied van metaalbewerking en industriële productietechnieken, presenteert Wila de allernieuwste ontwikkelingen in kantpersproducten en de bekende New Standard producten.

buigproces, behoren daardoor tot het verleden. Uw productiviteit gaat met sprongen vooruit! Er zijn gebruikers bekend die zonder schoonmaken met één gereedschap tot meer dat 100.000 zettingen wisten te komen. Het resultaat: veel minder oponthoud en een evidente toename in productiviteit. Wila OZU-ZN heeft daarmee al in korte tijd z'n effectieve eigenschappen dubbel en dwars bewezen.

WILA OP TECHNI-SHOW! DE APP VOOR UW GEREEDSCHAP Met de nieuwe Tooladvisor app op uw smartphone krijgt u in een handomdraai een duidelijk advies over de gereedschappen die u het best kunt gebruiken. Ook krijgt u informatie over de benodigde tonnage om de buiging optimaal tot stand te brengen. Het enige wat u hoeft te doen, is het invoeren van het materiaal, de dikte, de gewenste hoek, de lengte en de radius. Kortom, een fraai staaltje digitaal minigereedschap, waarmee u verrassend efficiënt kunt bepalen hoe u uw gereedschap het best kunt inzetten. De nieuwe Wila app beleeft zijn primeur op de Techni-Show en is ook – uiteraard

46


kosteloos – te gebruiken op wila.nl. Uiteraard is de app naast de iPhone geschikt voor de iPad, Android toestellen en Windows Phone 7 toestellen.

WILA RADIUS BOVENGEREEDSCHAPPEN Met radius bovengereedschappen (RU) van Wila wordt meestal dikkere plaat gebogen. Dit buiggereedschap heeft echter veel méér in z'n mars! In combinatie met de juiste ondergereedschappen is het namelijk uitstekend geschikt om grotere radii te buigen. Voor de radius bovengereedschappen zijn houders (HU) in verschillende werkhoogtes leverbaar. Zo is voor elke machine de juiste

gereedschapscombinatie samen te stellen.

NIEUWE OZU-ZN LEVERT PURE TIJDWINST OP Verwerkt u veel thermisch en elektrolytisch verzinkt plaatmateriaal? En wilt u maximale productiviteit, ongehinderd door continu reinigen van gereedschap? Dan biedt de nieuwste innovatie van Wila, OZU-ZN, dé oplossing! De OZU-ZN is voorzien van een speciaal ontwikkelde coating die op Wila CNC diepgeharde ondergereedschappen wordt aangebracht. Deze beschermende laag voorkomt zinkafzetting op de buigradii. De schoonmaakbeurten, een remmende factor in het

In het Wila Press Brake Productivity Center, stand E020 in hal 7 van de Techni-Show in de Jaarbeurs, demonstreert Wila deze innovaties en vele andere staaltjes vernuft in kantpersproductiviteit. Gratis entreekaarten zijn te bestellen op wila.nl.

WILA Goorseweg 7, 7241 DB Lochem Tel.: 0573/28.98.50 Fax: 0573/25.75.97 www.wila.nl [email protected]

STAND 09.B120

STAND 09.C090

DE FRUYTIER DENKT MET U MEE!

GIBAS, DE TOELEVERANCIER VOOR DE PRODUCTIE-INDUSTRIE

EXPERTISE, SERVICE EN KWALITEIT

GERICHTE BEWERKING VAN DE MARKT

De Fruytier is al sedert 1975 een begrip in de

Het gerenommeerde bedrijf uit Almere is al sinds jaar

metaalindustrie en is gespecialiseerd in snijgereed-

en dag een solide kracht in de metaalverwerkende

schap voor metaalbewerking, meetgereedschap en

industrie. Gibas levert een uitgebreid palet van CNC-

werkplaatsuitrusting. We zijn voorzien van een grote

verspaningsmachines en de bijbehorende support en

stock zodat we binnen 24 uur aan onze klanten kunnen

service. De relaties van Gibas krijgen pasklare

leveren om zo een productiestilstand te vermijden.

oplossingen aangeboden.

GAMMA In ons gamma zitten boren, draadsnijtappen, ruimers, frezen in HSS en hardmetaal. Op het gebied van controle hebben we alle mogelijke kalibers zoals draadkalibers, gladde pen- en ringkalibers en vorkkalibers. Alle gereedschapshouders voor gebruik op draaibank en freesmachine, klauwplaten en centerpunten, hardmetaal volgens plan, hardmetaal, slijtstukken, knipmessen, plooimessen, gladwalsgereedschappen, werkbanken en ladekasten behoren eveneens tot ons uitgebreide pakket.

Service Een technisch gespecialiseerd team staat dagelijks paraat om u de beste service te bieden. De Fruytier heeft bovendien een eigen studiedienst om u de meest productieve en economische oplossing voor te stellen. Het oplossen van uw verspaningsproblemen is in de ruimste zin

van het woord onze specialiteit. Gereedschappen volgens plan kunnen in samenwerking met de klant uitgewerkt worden. Om de klanten nog meer van dienst te zijn kochten we een professioneel tekenpakket aan. Maatwerk kan op een duidelijke manier in 3D weergegeven worden zodat onze klanten een duidelijk beeld hebben van wat ze mogen verwachten over het aan te leveren gereedschap. Verrassingen en vergissingen worden op die manier tot een absoluut minimum herleid. Onze exclusieve merken zijn: Wedevag, Tecnomagnete, Pinzbohr, Smicut, Ardatz, Re-al, Bedrunka-hirth, Alesa, Ifanger, Albrecht, Insize, Carbitool en Somta.

DE FRUYTIER Deken De Bostraat 33, 8791 Waregem Tel.: +32(0)56/71.22.71 www.defruytier.be [email protected]

TOOLS Nieuw in de Gibas Groep is Gibas Tools bv. Tools draagt zorg voor de levering van spanen snijgereedschappen, toolingsystemen, olie en emulsie ten behoeve van de ver spanende processen. Tijdens Techni-Show wordt er ook een webshop geïntroduceerd voor het bestellen van gereedschappen. Zo ontstaat er een optimale logistieke stroomlijning. Aan de succesvolle start wordt er vanaf deze beurs een vervolg gegeven door onder andere het organiseren van seminars.

geschaald tot Gibas Automation bv om deze discipline nog meer slagkracht te geven.

Productielijnen vanuit Almere De Gibas Groep onder leiding van Steven Gijsen is optimaal voorbereid voor de levering van machines, equipment en support aan de productie-industrie. Alles draait om rendement. Dit wordt bereikt door de processen en leveringen minutieus op elkaar af te stemmen. Door sterke machinevertegenwoordigingen en goede vakmensen.

AUTOMATION De allerjongste telg bij Gibas is Gibas Automation bv. Productiebedrijven zoeken meer en meer geïntegreerde systemen waarin de productiemachines langdurig manarm kunnen produceren. De automatiseringsafdeling van Gibas levert al jarenlang robotsystemen voor de belading. Deze solide afdeling is recent verder op-

GIBAS NUMERIEK BV Postbus 22040 1302 CA Almere Tel.: 036/540.60.00 Fax: 036/540.60.10 www.gibas.nl [email protected] Metallerie 9 • Maart 2012

47

STAND 12.A058

STAND 08.B058

HOFFMANN QUALITY TOOLS BV GAAT VOOR KWALITEIT

RONDLOOP 0 μM: HET IS NU MOGELIJK!

GEREEDSCHAPPEN VOOR ELKE KLUS

DANKZIJ DE INNOVATIEVE ROTARY-TOOL-ADJUSTER

De Hoffmann Group staat al sedert 1919 voor

Iedereen kent het probleem om bij uiterst nauwkeurige

kwaliteitsgereedschappen. Met een catalogus van meer

bewerkingen het verspanend gereedschap perfect in te

dan 50.000 producten, van zowel de eigen merken

stellen. Een hoge rondloopnauwkeurigheid is moeilijk te

Holex en Garant als van andere toonaangevende

verkrijgen en zeker een nauwkeurigheid van 0 μm!

leveranciers, kan de onderneming terecht bogen

Dit is nu echter wel mogelijk met het nieuw ontwikkelde

op een bijzonder breed assortiment.

gepatenteerde spangereedschap 'Rotary-Tool-Adjuster'.

DRIEVOUDIGE DESKUNDIGHEID

KENMERKEN

De Hoffmann Group heeft haar hoofdzetel in het Duitse München. Vanuit de vestiging in Hengelo, Hoffmann Quality Tools BV, worden de Nederlandse en Belgische markt bediend. Wereldwijd werd er in 2011 een omzet van 912 miljoen euro gegenereerd door de 2.200 medewerkers. Met meer dan 90 jaar ervaring, behoeft de deskundigheid van de Hoffmann Group weinig betoog. De onderneming beperkt zich echter niet tot het leveren van toonaangevende merken. Ze heeft met de ijzersterke merken Garant en Holex ook eigen oplossingen in huis. Bovendien ondersteunt ze als systeempartner de productiviteit van haar klanten van a tot z, of het nu kleine, middelgrote of grote bedrijven betreft. Dat kwaliteit de sleutel is bij Hoffmann, bewijzen ook de certificaten ISO 9001, VDA 6.4 en EN 9100 (belangrijk voor de lucht-

48


en ruimtevaartindustrie). Bovendien is het bedrijf TUV-gecontroleerd.

50.000 PRODUCTEN De catalogus van de Hoffmann Group bundelt maar liefst 50.000 producten. Voor elke beroepsgroep en voor elke klus heeft Hoffmann het juiste gereedschap in aanbieding in de beste prijs-kwaliteitsverhouding. U ontvangt op die manier uw complete gereedschapsbehoefte en toebehoren uit één hand, service inbegrepen.

HOFFMAN QUALITY TOOLS Platinastraat 110 7554 NB Hengelo Tel.: 074/255.81.81 Fax: 074/243.27.34 www.hoffmann-group.com [email protected]

Dit eenvoudige systeem geeft in twee stappen een zeer nauwkeurige rondloopnauwkeurigheid en vergt geen kostbare investeringen. De Rotary-Tool-Adjuster is te gebruiken op elke ER-spantangopname, waarbij het verspanende gereedschap wordt opgenomen in een ‘normale’ ER-spantang.

HOE WERKT HET? De rondloop van het ingespannen gereedschap wordt middels een voorinstelapparaat of met een zwenktaster op de machine gemeten. Zoek het punt van de grootste onnauwkeurigheid en draai een van de acht bouten (blauwe ring) tegen de geharde stalen ring. Herhaal dit proces tot de rondloop 0 μm is. Draai vervolgens de overige schroeven aan en het gereedschap is klaar voor gebruik. Ook op aangedreven gereedschap in een draaimachine (VDI) kan eenvoudig een perfecte rondloop

gerealiseerd worden. (zie www.leering.nl voor een video)

VOORDELEN: • Hoge nauwkeurigheid 0 μm! (snel en eenvoudig) • Hoge toerentallen mogelijk • Vermindering vibraties • Toepasbaar op elke machine (draai, frees, boren, ruimen etc.) • Leverbaar in ER 11, 16, 25, 32 en 40 • Geen voorinstelapparaat nodig Op de Techni-Show zal Leering Hengelo de eenvoud van dit gereedschap demonstreren.

LEERING HENGELO BV Barnsteenstraat 1 7554 TC Hengelo Tel.: 074/255.82.82 Fax: 074/242.23.73 www.leering.nl [email protected]

STAND 12.D032

STAND 08.E120

5-ASSIG DRAAI-FREESCENTRUM VOOR COMPLEETBEWERKING

PRODUCTIEVERHOGING ZONDER MEERKOSTEN

NIEUWE 30 HVC TE ZIEN TIJDENS TECHNI-SHOW

HET BETAALBARE ALTERNATIEF

Limas, importeur voor de Benelux, van Matec

Verspanende bedrijven verliezen geld door machine-

Maschinenbau GmbH, toont tijdens de Techni-Show het

stilstand. Emulsietekort, maar ook handmatig vullen van

nieuw ontwikkelde draai-freescentrum Type 30 HVC

machines geven ergernis en vertraging. Het productie-

van deze Duitse fabrikant. De nieuwe telg in de Limas

rendement moet omhoog, terwijl stilstand door lege

familie toont zijn mogelijkheden tijdens de komende

reservoirs moet worden vermeden. De oplossing is het

Techni-Show.

automatische PLC-gestuurde emulsievulsysteem PetroFill.

30 HVC De 30 HVC is de grotere variant van de 30 HVK en is bijzonder geschikt voor de vijfzijdenbewerking van grote en zware werkstukken. De machine beschikt over zeer grote werkbereiken. De z-as heeft een bereik van 800 of 1.100 mm en behoort daarmee tot een van de grootste in deze klasse.

Kenmerken: • Bereik x-, y-, z-as: 1.500 x 800 x 800/1.100 • Rondtafel: 800 mm (swing 1.140 mm) • Motorspindel: 8.000/12.000/ 15.000/24.000 • Gereedschappen: 36 (alt. 48 tot 300 stuks)

OVER MATEC Matec bouwt en ontwikkelt 3-, 4- en 5-assige bewerkingscentra, langbed-/pendel-, palletwisselmachines, frees-draaicombinaties en portaalfreesmachines.

Binnen het (standaard-)concept zijn klantgerichte oplossingen mogelijk. Variërend van geïntegreerde rondtafels voor vijfassen- of vijfzijdenbewerking tot zwenkbruggen of speciale spaninrichtingen. De machineconfiguratie wordt in overleg bepaald. Matec is marktleider op het gebied van pendelmachines met zwenkkop voor horizontaal- en verticaal bewerkingen. In Europa zijn er inmiddels ruim 1.300 Matec machines in bedrijf en zijn we in alle bedrijfstakken vertegenwoordigd.

CONTINUITEIT BIJ ROBOTBELADING De PetroFill systemen bewaken met behulp van PLC het vulniveau in de machinereservoirs en zorgen ervoor dat er geen uitval plaatsvindt. Er wordt regelmatig en op tijd bijgevuld: niet te veel en niet te weinig. Daardoor zijn er meer nuttige spiluren en kunnen grote series worden bewerkt zonder tussentijds in te grijpen. De goede oplossing bij onbemand draaien.

20 jaar ervaring als leidraad PetroFill is ontwikkeld door Petroline; specialist op het gebied van: • metaalbewerkingsvloeistoffen en machineoliën; • afzuigsystemen voor oliemist en emulsienevel; • papierbandfilters, magneetfilters, filterdoek en skimmersystemen; • spanen afvoersystemen Petroline: oplossingen voor aanmaak en handling van emulsies en verspaningsolie.

HANDMATIG VULLEN

LIMAS CNC MACHINERY BV Heldenseweg 27 6086 PD Neer Tel. 0475/510.159 Fax 0475/510.460 www.limas-techniek.nl [email protected]

Handmatig bijvullen van machinereservoirs is voor machineoperators nog dagelijkse kost. Vaak wordt vergeten hoeveel tijd en geld dat kost. Ook hier werken PetroFill systemen voor kleine machinegroepen mee, aan een hoger rendement en een schonere werkvloer. De PetroFill plug-and- play systemen bieden oplossingen voor bedrijven die dit zelf willen installeren.

PETROLINE Albert Plesmanweg 37-B, 3088 GA Rotterdam Tel.: 010/425.71.22 Fax: 010/477.24.30 www.petroline.nl [email protected] Metallerie 9 • Maart 2012

49

STAND 10.G026

STAND 11.B072

PLYMOVENT INTRODUCEERT SHIELD FIRE SAFETY SOLUTIONS

VERGELIJKEND METEN OP DE FABRIEKSVLOER

OM RISICO OP BRAND TOT MINIMUM TE BEPERKEN

TECHNI-SHOW AWARD 2012

Met name in de industrie is er sprake van ernstige

Equator, een van de innovaties die u kunt aantreffen

luchtverontreiniging. De metaalindustrie bijvoorbeeld is

op de Renishaw stand B072 in hal 11, is genomineerd

continu onderhevig aan lasrook, slijpstoffen, olienevel,

voor de Techni-Show 2012 Award. Dit is een uniek

roet en soldeerrook. Een schone en dus veilige werk-

universeel meetsysteem waarmee men op de fabrieks-

omgeving is in deze sector dan ook van extra groot

vloer de werkstukken dimensionaal kan nameten met

belang.

behulp van vergelijkend meten.

LASROOK- EN OLIENEVELAFZUIGING Voor de metaalindustrie is effectieve luchtreiniging een gezonde noodzaak. Daarom biedt Plymovent professionele afzuigapparatuur (onder andere bronafzuiging en ruimtelijke afzuiging) aan die voldoet aan de wettelijke regelgeving. Zowel in advies als in producten en onderhoud.

SHIELD PRODUCTEN Plymovent minimaliseert het brandgevaar in lasrook afzuigsystemen met een nieuwe reeks brandveiligheidsproducten. De SHIELD producten zijn ontwikkeld om het risico op brand in de metaalverwerkende industrie tot een minimum te beperken. Bovendien zijn deze producten zo ontworpen dat de gevolgschade tot een minimum beperkt wordt.

50


BRANDVEILIGHEID

EQUATOR

De SHIELD producten zijn onderverdeeld in drie categorieën: producten om brand te voorkomen, brand te detecteren en brand te bestrijden. Alle producten zijn ontwikkeld om te voldoen aan de specifieke en moeilijke procesomstandigheden in de metaalverwerkende industrie. Installatie, demontage en vervanging van SHIELD producten is vooral om preventief onderhoud eenvoudig uit te kunnen voeren.

Met een herhaalbaarheid van 2 micron worden de werkstukken vergeleken met een master. Met de gebruikersvriendelijke besturing kan men heel eenvoudig een master inmeten en toleranties ingeven op basis van CMM-gegevens. Om temperatuurwisselingen op de fabrieksvloer tegen te gaan, kan men, even eenvoudig als een productmeting, het systeem herijken met behulp van de master. Dit meetsysteem is zowel geschikt voor kleine als grote series en kan als ‘standalone’ unit worden gebruikt of in een robotcel geïntegreerd worden zoals op de Renishaw stand te zien zal zijn in een robotcel van Cellro.

PLYMOVENT BV Postbus 5661 4801 EB Breda (NL) Tel.: 076/578.95.50 Fax: 076/578.95.99 www.plymovent.nl [email protected]

CMM-RETROFITS De meeste CMM-frames ondervinden weinig slijtage en kunnen daardoor veel jaren dienstdoen. De software, besturingen en meettasters kunnen echter

verouderd raken, doordat er nieuwe snellere versies komen met meer mogelijkheden. Renishaw toont tijdens Techni-Show een omgebouwde CNC-meettafel die voorzien is van het vijfassige meetsysteem PH20, UCC2 universele CMM-besturing en MODUS-meetsoftware. De PH20 is een servogestuurde meetkop die twee assen toevoegt aan een drieassige CNC-meettafel en voorzien is van een geïntegreerde TP20meettaster. In combinatie met de Renishaw besturing en

RENISHAW BENELUX Nikkelstraat 3 4823 AE Breda Tel.: 076/543.11.00 Fax: 076/543.11.09 www.renishaw.nl [email protected]

STAND 07.D076

STAND 07.C092

ROSLER, DE TOEKOMST IN OPPERVLAKTEBEHANDELING

TIMESAVERS DEMONSTREERT MACHINES OP TECHNI-SHOW

DRIE NOVITEITEN OP TECHNI-SHOW

ERVAAR HET RESULTAAT LIVE OP DE BEURS

Rösler demonstreert op de Techni-Show 2012 zijn

Ook dit jaar is Timesavers weer vertegenwoordigd op

nieuwste machines op het gebied van glijslijpen en

de Techni-Show. Het van origine Hollandse bedrijf zal

stralen. Het gaat om rondvibratoren van het type

in hal 7 zijn machines tentoonstellen, die de hele dag

DL/FBA, een compacte Sleep Finish machine en een

live gedemonstreerd worden door de kundige

compacte rollenbaanstraalinstallatie, uitermate geschikt

verkopers. Door het gebruik van plexiglazen deuren is

voor het stralen van platen, lasconstructies en profielen.

dit proces van dichtbij te bekijken.

SLEEP FINISH

De machines die dit jaar te bewonderen zijn, zijn de roterende borstelmachine (RB) (werkbreedte 1.350 mm) en de ontbramende wals (W)/borstel (B)-machine. Die zijn speciaal ontworpen voor de middenkaderbedrijven, en dat is terug te zien in de compacte vormgeving, de gunstige prijs en de lange looptijd van de machines.

Dankzij de Sleep Finish technologie krijgt men heel snel een zeer glad oppervlak voor hoogwaardige onderdelen. Afhankelijk van ingaande kwaliteit en materiaalsoort kan dit in een 1, 2 of 3 stappen. Door de uitgebreide besturing zijn parameters, zoals toerental en draairichting van iedere aandrijving, nauwkeurig te regelen. Nieuw in de reeks zijn de compacte uitvoeringen,die met name in het kleine seriewerk economisch interessant zijn.

machines, geschikt voor onderdelen tot meer dan 1 m doorsnede.

COMPACTE ROLLENBAANSTRAALINSTALLATIE De compacte rollenbaanstraalinstallatie is geschikt voor het stralen en ontroesten van platen, lasconstructies en profielen. Zij verwijdert ook feilloos de walshuid van stalen platen. De filterinstallatie is boven de straalinstallatie gebouwd, wat zorgt voor plaatsbesparing en voor kortere slijtgevoelige leidingen naar de filterinstallatie.

ANDERE BENADERING GLIJSLIJPEN De laatste ontwikkelingen in glijslijpen zijn de rondvibratoren DL/FBA. Door de ingenieuze motorconstructie en besturing volstaat een economische eenmotorige aandrijving en verloopt het hele proces zonder handmatige motorverstellingen. Rösler biedt een hele range aan afmetingen van deze

RÖSLER BENELUX Reggestraat 18, 3347 JG Oss Tel.: 041/264.66.00 Fax: 041/264.60.46 www.rosler.nl [email protected]

Roterende borstelmachine De roterende borstelmachine, die twee jaar geleden als Wals/RBvariant tentoongesteld is, is voorzien van een wals achter de borstels. Nu is het mogelijk om in één doorgang te ontbramen, de kanten af te ronden en een finish neer te zetten. Naast de al eerder genoemde WRB- en WRBW-machines is het ook mogelijk om de RB te bestellen die speciaal ingezet kan worden voor het afronden van de radius. Al deze varianten zijn in Duitsland een succes en ook de grote spelers op de Nederlandse

metaalbewerkingsmarkt zijn voorzien van een van deze types.

Ontbramende wals-borstelmachine Naast de roterende borstelmachine stelt Timesavers zijn 12-SERIE-600WB tentoon. Met een werkbreedte van 600 mm kan ze door middel van een wals en een borstel gemakkelijk en effectief egale delen ontbramen en finishen. Laat u overtuigen door uw eigen producten live op de Techni-Show te laten bewerken op de tentoongestelde machines.

TIMESAVERS Fruitlaan 20-30 4462EP Goes Tel.: 011/323.89.00 Fax: 011/323.20.03 www.timesaversint.com [email protected] Metallerie 9 • Maart 2012

51

AMADA IN NEDERLAND

NIEUW GAMMA VOOR KEMPPI

DIRECTE VERKOOP AAN NEDERLANDSE KLANTEN

KEMPACT RA EN MINARC EVO FAMILY

Amada heeft sinds 01.04.2011 de verkoop en service van Amada machines voor de Nederlandse markt op zich genomen. We willen daarmee graag een beter contact met onze klanten realiseren. Door onze verkoop- en servicemedewerkers in Nederland zijn we een nog competentere partner voor onze klanten geworden. We verheugen ons dan ook erop u op onze eigen stand op de

NU AL LEGENDARISCH

Techni-Show te begroeten en zijn er trots op daar onze innovaties te kunnen presenteren, waaronder de HD-ATC, die is genomineerd voor de Techni-Show Innovatie Award.

STAND 07.A060 AMADA Tel.: +49 (0)21/04.21.26-0 [email protected] www.amada.de

Dit jaar neemt Kemppi Benelux B.V. weer deel aan de TechniShow in Utrecht. Tijdens deze grootste vakbeurs op het vlak van industriële productietechnieken, verwerking en bewerking van metalen, toebehoren en hulpmiddelen stelt Kemppi als toonaangevende producent van booglasapparatuur en leverancier van uiterst productieve lasoplossingen zijn

nieuwe productengamma aan u voor. Naast de hele nieuwe Minarc Evo Family (foto) komen ook de nieuwe Kempact RA en de nu al legendarische SuperSnake

STAND 10.A038 KEMPPI BENELUX B.V. Minervum 7284, 4817 ZM Breda Tel.: 076/571.77.50 [email protected] www.kemppi.com

DE-STA-CO EN SUPPLIANCE

KOELING EN SMERING

SAMENWERKING OP TECHNI-SHOW

HOOGPERFORMANTIE EN BIOGENE TECHNIEK

Innovatie, kwaliteit en ontwikkeling hebben van DE-STA-CO de wereldwijde marktleider gemaakt op het gebied van design, productie en ondersteuning in het spannen, grijpen, verplaatsen en robot-toolingoplossingen voor de werkplaats. Suppliance B.V. ontwikkelt software voor diverse branches en is dealer van verschillende softwarepakketten. Met deze unieke combinatie laten beide firma's hun noviteiten zien in de

Oemeta koelsmeermiddelen voor de hoogtechnologische en veeleisende metaal- & glasindustrie • ALUMET emulsies vrij van boor-chloor-FAD • UNIMET emulsies vrij van chloor-FAD • HYCUT bicomponent & biogeen multifunctioneel gamma • FRIGOMET soluties voor slijpen & verspanen van metaal/glas

52


ontwikkeling van software voor robots. Zij presenteren de robot 'Odesso', een nieuw fenomeen op het vlak van Techno – marketing en interactie tussen mens en machine.

STAND 10.E014 DE-STA-CO Amsteldijk-Noord 173, 1422 XZ Uithoorn Tel.: 029/728.53.32 [email protected] www.destaco.com

Gegarandeerde resultaten:

perfecte afwerking van de stukken,

lange standtijden & levensduur van machines/gereedschappen, hoge weerbaarheid tegen bacteriën/schuim/corrosie, minder emissie en goede huidtolerantie.

STAND 08.F058 USOCORE BV Hoefsmidstraat 41 3194 AA Rotterdam Tel.: 010/231.09.91 [email protected] www.usocore.com

Bezoek onze stand HAL 7 - STAND F036

www.metallerie.nl

Vol gas! Met 2,5t in 5 assen

Hermle, een van de grootste producenten van 5-assige bewerkingscentra, breidt het productprogramma uit: onze perfecte nauwkeurigheid, betrouwbare service en automatiseringskennis zijn vanaf nu beschikbaar voor productgewichten tot en met 2500 kg.

www.hermle-nederland.nl Hermle Nederland B.V. · Moliérelaan 176 · NL-5924 AN Venlo-Blerick · Telefoon: 0773961761 · www.hermle-nederland.nl

TRILLINGSDEMPENDE FREES PRODUCTIVITEITSBOOSTER MINDER TRILLINGEN, MEER RENDEMENT Waar standaardfrezen tekortschieten, kunnen verspaners hun toevlucht zoeken tot frezen met een grote uitsteeklengte. Om geen compromissen te sluiten op het vlak van oppervlaktekwaliteit eisen die echter een trillingsdempend mechanisme. Deze adapters waren de afgelopen jaren onderwerp van heel wat onderzoek. De opgedane kennis omtrent trillingen en trillingsdemping resulteerde in een nieuwe generatie die de taak van problemsolver overstijgt en actief bijdraagt aan een productiviteitsboost. Frezen met een grotere uitsteeklengte dan 4XD vergen specifieke maatregelen om deze trillingsoorzaken te counteren

Door Valérie Couplez GEVAREN VAN TRILLINGEN Wanneer er geen constante uitoefening van kracht is op de snijkant, kunnen er trillingen ontstaan tijdens het verspanen van metaal. Dat dit absoluut uit den boze is, behoeft geen betoog. Trillingen kunnen immers leiden tot een onaanvaardbare kwaliteit van het werkstuk (slechte oppervlakteruwheden, niet-gerespecteerde maten en toleranties ...). Bovendien veroorzaken ze problemen met het machinegereedschap vanwege de verhoogde slijtage en de schade aan de snijkanten en ook de machine zelf lijdt onder trillingen (bv. hoogfrequentspindels). De belangrijkste oorzaken van trillingen zijn terug te brengen tot: • intermitterende aard van het proces: variërend, discontinu krachtenspel;

• variatie in de in- en uittrede; • onstabiele werkstukken; • grote uitsteeklengte.

FREZEN MET EEN GROTE UITSTEEKLENGTE Frezen met grote uitsteeklengtes (vanaf 4 x D) vergen specifieke maatregelen om deze trillingsoorzaken te counteren en een kwalitatief aanvaardbaar resultaat neer te zetten. Deflexie en snijkrachten laten hun impact immers negatiever voelen. Toch is er de laatste jaren meer vraag naar frezen met een grote uitsteeklengte, vooral in vier- of vijfassige bewerkingscentra en multitaskingmachines. De trend naar lichtere machines met een kleinere spil speelt een belangrijke rol in deze evolutie. Ook in bepaalde nichesectoren klinkt de lokroep

steeds luider, zoals voor dunwandige stukken in de luchtvaart waar de spilneus voldoende verwijderd moet blijven van het product. Of voor de productie van grote monolithische werkstukken, gebruikt in windenergietoepassingen of grote matrijsonderdelen.

TRILLINGSDEMPING Om trillingen te vermijden bij het frezen met grote uitsteeklengte, moet de gebruiker de volledige keten in het bewerkingsproces voor ogen houden, van de aanvalshoek van het gereedschap tot de verspaningsmachine. Stabiele machine Een belangrijk aandachtspunt voor de machine zelf is de stabiliteit: hoe stabieler, hoe constanter de

Voorbeeld van trillingsdempende frezen

Zonder demper verspreidt de trilling zich door de houder, met demper worden de trillingen geëlimineerd

metallerie.pmg.nl

Grote matrijzen zijn in trek. Die trend gaat samen met een grotere uitsteeklengte

uitoefening van kracht verloopt. Een laag zwaartepunt, waarbij de zware bewegende delen zo dicht mogelijk tegen de grond gepositioneerd zijn, geniet de voorkeur. Daarnaast verdient de stijfheid van de hoofdspil de nodige aandacht om tot een statische machinestabiliteit te komen. Uiteraard mag men ook in geen geval in het andere uiterste van het spectrum belanden. Een extreme rigiditeit geeft de machine immers te weinig speling, wat dan weer spanning en trillingen teweegbrengt. Sterke omklemming Wanneer we de opspanning onder de loep nemen voor wat betreft de trillingsdemping, moet de gereedschapshouder in de eerste plaats de volledige frees goed klemmen. Hoe sterker en stabieler de omklemming, hoe minder de kans op trillingen. Daarnaast is een stevige omklemming van de uitstekende delen een pluspunt. Optimaal afgestemd gereedschap Het spreekt voor zich dat de gekozen frees optimaal afgestemd moet zijn op de toepassing in kwestie: juiste materiaal, insertgeometrie, freespad, snijpositie en gereedschapshouder. Ook de bewerkingshoek speelt zijn rol. Bij 90° krijgen frezen met een grote uitsteeklengte vooral af te rekenen met radiale krachten en deflexie, een hoek van 10° veroorzaakt eerder axiale krachten naar de spindel. Algemeen kan men stellen dat er het minst trillingen optreden bij een zo klein mogelijke aanvalshoek. Wanneer al deze zopas besproken basismaatregelen Metallerie 9 • Maart 2012

55

nieuws Producten die vanaf 1 maart beschikbaar zijn

CoroDrill®860

De snelste volhardmetaal boor op de markt

CoroTap™

CoroMill®Plura en Shrink Fit met iLock™

Tapgereedschappen met topprestaties

Risicoloos titanium frezen

GC30 en GC15 CoroDrill® 870

Keep it simple Spectrum wisselplaten voor draaien

Verwisselbare boorpunt verlaagt uw kosten voor het maken van gaten

Scan de QR-code en zie enkele van de gereedschappen in actie. 13-16 MAART | MARCH 2012

Hal 9 Smart Hub A096

www.sandvik.coromant.com/nl

in acht zijn genomen om de stabiliteit te maximaliseren, kan een ingebouwd trillingsdempend mechanisme nog meer soelaas bieden. Het positieve effect van een trillingsdemper is het hoogst bij een hoek van 90°.

OPBOUW TRILLINGSDEMPENDE FREZEN Principe In se is de technologie achter trillingsdempende frezen heel eenvoudig. In de adapter bevindt zich een holte die wordt gevuld met een metaal met een hoger soortelijk gewicht dat dienstdoet als demper door tegentrilling. Hoe meer naar voren dit in de adapter geplaatst wordt, hoe efficiënter de trillingsdemping verloopt. Door de demper loopt een draadstang. Aan beide uiteinden van de demper worden rubbers geplaatst op onderbroken aluminium ringen die daardoor flexibel worden. Deze ringen worden via een conische verbinding op de draadstang bevestigd. Door aan de draadstang te draaien, zullen de conische verbindingsstukken naar voren of achteren bewegen, waardoor de onderbroken ringen uitzetten. De rubbers worden daardoor onder spanning gezet, waardoor hun dempend effect varieert. Hier moet opgemerkt worden dat trillingen niet helemaal geëlimineerd kunnen worden. Wel worden ze ingeperkt tot een niveau waarop ze het proces of de resultaten niet meer nadelig beïnvloeden.

Vroeger moest de operator de Het maatwerk heeft zich verlegd spanning manueel bijregelen in naar uitsteeklengtes vanaf 8 x D. Er overeenstemming met de zijn zelfs taakspecifieke dempers toepassing. beschikbaar voor frezen met een Vandaag gebeurt dat automatisch, uitsteeklengte tot 12 x D. Grotere al zijn manuele aanpassingen nog lengtes zijn uiteraard steeds steeds mogelijk. Ook werd gewerkt mogelijk, al kunnen er niet altijd aan de temperatuurgevoeligheid garanties gegeven worden omtrent van het rubber, zodat de vooropgestelde de frezen zelfs zonder werking. T RILLINGSDEMPENDE inwendige koeling FREZEN MET EEN inzetbaar zijn, TOEPASSING ALS weliswaar op beperkte GROTE UITSTEEK PRODUCTIVITEITSschaal. LENGTE ZIJN BOOST GEEVOLUEERD VAN

Trillingsdempende frezen met grote NAAR WARE uitsteeklengte creëren PRODUCTIVITEITS Trillingsdempende dankzij de recente BOOSTERS frezen met een grote ontwikkelingen echter uitsteeklengte werden in ook opportuniteiten het verleden enkel gebruikt als voor verspaners om hun problemsolvers. productiviteit een boost te geven. Als standaardfrezen geen redding De nieuwe generatie staat immers konden bieden, werden zij het veld voor agressievere snedes die het in gestuurd. verspanen efficiënter maken. Tegenwoordig zijn uitsteeklengtes Vooral met frezen met van 4 x D allang geen uitzondering uitsteeklengtes van 4 x D tot 7 x D meer in metaalbewerking. valt deze winst te boeken dankzij

TOEPASSING ALS PROBLEMSOLVER

PROBLEMSOLVERS

KOSTENVERGELIJKING FREZEN MET EN ZONDER TRILLINGSDEMPING MACHINE

MATERIAAL

PRODUCTIE

kosten per uur: 100 euro uren gebruik per week: 80 uur

materiaal: SS2541 CMC: 02.1

volume per werkstuk: 5 cm³ aantal werkstukken per batch: 500

STANDAARDFREES

TRILLINGSDEMPENDE FREES

500 euro

4.500 euro

63 mm

63 mm

4

4

ASSEMBLAGEKOSTEN DIAMETER AANTAL TANDEN

Evolutie in rubber Een van de vernieuwingen situeert zich in de rubbers die zich rond het metaal bevinden.

metallerie.pmg.nl

200 m/min

200 m/min

VOEDING PER TAND

0,15 mm

0,15 mm

TOERENTAL

1.011 n

1.011 n

606 mm/min

606 mm/min

SNEDEDIEPTE

2 mm

4,5 mm

SNEDEBREEDTE

63 mm

63 mm

VERSPAAND VOLUME

76 cm³/min

172 cm³/min

BEWERKINGSTIJD PER STUK

65,450 min

29,089 min

ROI (TIJD)

/

32 uur

ROI (WERKSTUKKEN)

/

67

SNIJSNELHEID

VOEDING

GRAFISCHE VERGELIJKING IN VERSPAAND VOLUME

materiaalafname in cm³

Nieuwe generatie adapters Trillingsdempende frezen zijn niet nieuw. Ze kennen al meer dan vijftig jaar toepassingen in de metaalindustrie. Wel pakken de verschillende fabrikanten uit met een nieuwe generatie adapters. Meer diepgaande kennis over het ontwerpen en inzetten van gedempte technologie leidde tot de reële toename van de dempfunctie zelf en het vermogen om de functionaliteit van de specifieke uitsteeklengtes nauwkeuriger te identificeren. Dat resulteerde in standaardadapters die een uitsteeklengte bieden en die niets afdoen van de prestaties, van de spindel tot de snijkant. Het nieuwe systeem beschikt over inwendige koeling, die bij bepaalde operaties en materialen de standtijd van het gereedschap verhoogt. Verder maken ze grotere axiale snijdieptes en hogere voedingen mogelijk, wat nieuwe kansen biedt voor het bewerken van holtes en andere componentkenmerken.

de standaarddempers die ter beschikking staan. Drie rechtstreekse voordelen liggen ten grondslag aan deze productiviteitsboost: • diepere snede: hierdoor kan tot meer dan een verdubbeling in materiaalafname gerealiseerd worden; • betere standtijd: minder trillingen tijdens het verspanen betekent minder slijtage aan het gereedschap. Ook de interne koeling draagt in bepaalde operaties bij tot een hogere standtijd; • verbeterde oppervlaktekwaliteit van het werkstuk: er kan ruimschoots voldaan worden aan geëiste ruwwaarden. De hogere productiviteit maakt dat de meerprijs van deze frezen zich snel laat terugverdienen. Uiteraard draagt de trillingsdemping ook bij aan een lagere geluidsproductie, waarbij de decibels geproduceerd door standaardfreeswerk, niet overschreden worden.

2.000 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 0 1

2

3

4

standaardfrees

5

6

7

8

9

10

tijd in min.

frees met trillingsdemping


57

Draadsnijtechniek Spantechniek Freestechniek

Uw Systeemleverancier voor de toekomst EMUGE-FRANKEN B.V. Handelsstraat 28 · 6851EH Huissen · Netherlands Tel. +31-26-3259020 · Fax +31-26-3255219 [email protected] · www.emuge-franken.nl

LASSEN

DIGITALE PROCESSOR OPTIMALISEERT TIG-LASSEN ELEKTRONICA ZORGT BIJ INVERTERS VOOR BELANGRIJKE VERANDERINGEN De lasinverters bij TIG-lassen hebben de laatste jaren enkele belangrijke ontwikkelingen doorgemaakt en vragen om die reden eens onze extra aandacht. We bekijken in dit artikel het belang van de intrede van digitalisering bij inverters, de problematiek van hechtlassen en geven een uitgebreid overzicht van recente en nieuwe functies op inverters. Bij wijze van overzicht zetten we tot slot in een tabel alle opties nog eens op een rijtje, gekoppeld aan de fabrikant die het aanbiedt. Door Luc Ghijs

DIGITALISERING Reeds enkele jaren heeft de digitalisering van lasstroombronnen ook haar intrede gedaan bij de TIG-lasinverters en de elektrodenlasinverters. De digitale processor voert tijdens het lassen continu metingen uit, bewaakt als het ware de lasboog en stuurt bij indien nodig. Dit resulteert in zeer stabiele lasbogen in zowat het gehele stroombereik, want de processor zoekt bv. bij het lassen van aluminium de meest stabiele lascurve gecombineerd met de meest geluidsarme vlamboog. Digitalisering resulteert ook in een

De digitalisering van lasstroombronnen resulteert in zeer stabiele lasbogen in zowat het hele stroombereik, want de digitale processor zoekt bij het lassen van aluminium de meest stabiele lascurve gecombineerd met de meest geluidsarme vlamboog

veel betere afstemming met diverse randapparatuur. Dat geldt bv. bij de TIG-lasbron uitgerust met een plasmamodule waardoor er microplasma of plasma kan worden gelast. Ook bij een koudedraadaanvoerunit voor de automatische draadtoevoer via een externe leiding naar de kop van de lastoorts tijdens het TIG-lassen is er sprake van een betere afstemming. Zo ook bij het uitrusten van de inverter met een TIG-orbitaallassysteemcontroller.

met een verbeterde softwareversie of dat er bijvoorbeeld andere randapparatuur kan worden aangesproken. Sommige inverters bieden bovendien de mogelijkheid om jobgerichte parameterinstellingen te bewaren die nadien weer kunnen worden opgeroepen. Zo kun je daardoor op een aangepaste lastoorts niet alleen digitaal parameters uitlezen en regelen, maar kun je ook kiezen tussen aangemaakte jobnummers.

Upgraden De digitalisering heeft er ook voor gezorgd dat de toestellen, indien nodig, een upgrade kunnen krijgen

HECHTLASSEN Ondanks de goede kwaliteit van het laswerk, zijn hechtlassen nog

optisch onaantrekkelijk en is de sterkte van de verbinding vaak kritisch. TIG-A-Tack™ komt aan dit probleem tegemoet. Dit nieuwe proces zorgt ervoor dat hechtlassen na het beëindigen van het laswerk niet meer zichtbaar zijn en dat het vervormen of kromtrekken van platen vanaf nu tot het verleden behoort. Om het beste resultaat bij het hechtlassen te bereiken, zijn een korte minimale warmte-inbreng en een hoge stroompiek noodzakelijk. Hierdoor worden de mechanische en corrosiebestendige eigenschappen van het roestvast staal behouden. Het procesverloop voor een profiel van 0,5 mm vindt plaats binnen 0,03 seconden met 120 A, daar waar dit bij het traditionele hechtlassen gebeurt bij 50 A in 0,5 seconden.

INTERESSANTE FUNCTIES OP INVERTERS Op recente of nieuwe modellen binnen lasinverters worden een aantal functies aangeboden die het laswerk positief zullen beïnvloeden. We overlopen er enkele.

De ArcPlus™ II-regelaar vereenvoudigt het lassen en zorgt voor een mooier lasuiterlijk

metallerie.pmg.nl

Een digitale processor voert tijdens het TIG-lassen continu metingen uit, bewaakt de lasboog en stuurt bij waar nodig

Modern besturingspaneel De tendens naar een besturingspaneel dat tegemoetkomt aan de visie 'Switch on, press and weld' is ingezet. Hiertoe kan de inverter uitgerust zijn met het juiste bedieningspaneel op basis van de activiteiten: een standaardbedieningspaneel met alle relevante parameters voor professionele lasresultaten in alle lasbare materialen, een speciaal paneel voor hoogfrequentlassen zonder puls, een MMAMetallerie 9 • Maart 2012

59

Sproeibeitsen met resultaat !

Pelox SP-K3000 en SP-K3000 extra Kempact RA Stap over op de nieuwe standaard Kempact RA zet nieuwe maatstaven in de compacte MIG/ MAG klasse. Eigenschappen van het ontwerp zijn onder andere; gemakkelijk en nauwkeurig instelbaar, uitstekende kostenbesparing, Brights™ kastverlichting en GasMate™ chassis ontwerp. De model versies omvatten 180, 250 en 320 ampère stroombronnen in een van beide, Regulier (R) of Adaptieve (A), modellen. Kempact RA, ontworpen voor lassen in de moderne werkplaats.

www.kemppi.com

ł geschikt voor alle types roestvaststaal łgoede bevochtiging ook bij hogere temperaturen ł korte reactietijd ł zeer goede beitswerking ł droogt niet in ł geen wolken en vlekken na het beitsen ł egaal gebeitst oppervlak na het afspuiten ł SP-K3000 extra speciaal voor koudere temperaturen

Bel voor meer informatie of een demonstratie: Sir John b.v. Moordrecht Tel. 0031 (0182) 39 69 31

[email protected] www.sirjohn.nl

Energy efficient

SCHONE OPLOSSINGEN VOLGENS WETTELIJKE NORMEN

Vuile lucht direct verwijderd Bronafzuiging Voor bronafzuiging heeft Plymovent naast stationaire en mobiele oplossingen, ook afzuigtafels. Deze halen de vervuiling direct bij de bron weg en filteren het vervolgens effectief uit de lucht.

Ruimtelijke afzuiging Is afzuiging bij de bron niet mogelijk dan is het zuigblaas- en dilutersysteem van Plymovent de ideale oplossing. Deze systemen zorgen voor een continue luchtreiniging van de gehele werkplaats.

Plymovent vindt de lucht die u inademt belangrijk. Wij bieden producten, systemen en diensten aan voor schone lucht in uw werkomgeving, waar ook ter wereld. Onze jarenlange ervaring, expertise en klantgerichtheid stellen ons in staat om exact die oplossing te leveren die u nodig heeft.

www.plymovent.nl

LASSEN bedieningspaneel met optie voor het TIG-proces met een eenvoudige TIG-ontsteking van de boog enz. Dynamic Oxide Control De D.O.C.®-functie zorgt voor een gecontroleerde smalle reinigingszone langs de las, een verhoogde lassnelheid alsmede een gereduceerd energie- en wolframelektrodeverbruik. QWave™-wisselstroomlassen Een stabiele boog is zeer belangrijk bij het AC-TIG-lassen. Met de QWave™-functie wordt de blokvormige wisselstroom voortdurend geoptimaliseerd, wat resulteert in een zachte boog met een zeer laag geluidsniveau zonder aan de laseigenschappen tekort te doen. ArcPlus™ II-regelaar De ArcPlus™ II geeft betere laskarakteristieken, vereenvoudigt het lassen, geeft een mooier lasuiterlijk en bezorgt minder nabewerking. Het gelijkmatige afsmelten van de elektroden zorgt immers voor minder kortsluitingen en een mooiere verdeling van het materiaal in het smeltbad, met een betere las tot gevolg. Elektrodevoorverwarming De preheating is instelbaar op de omgekeerde polariteit tijdens de opstart. Zo kan zo snel mogelijk een boog tot stand gebracht worden voor een geoptimaliseerde start, met een langere levensduur van de elektrode tot gevolg. Men kan de preheating instellen afhankelijk van het type elektrode, de diameter en de geslepen punt.

Gasbesparingskit Deze kit die kan teruggevonden worden op verschillende lasinverters zorgt voor ongeveer 50% besparing van de totale gaskosten. De kit verhindert bovendien dat er bij het starten turbulentie in het smeltbad plaatsvindt.

Sommige units hebben een aparte gasspoelknop die wordt geactiveerd door erop te drukken. Zolang deze wordt ingedrukt, stroomt er gas. Dit vergemakkelijkt het meten en het instellen van de gasstroom op de toorts.

Intelligent Gas Control Robotinterface De optionele IGC®-functie is een Een RCI (Communicatie Interface efficiënte gasbesparingskit voor Robots) zorgt voor de gecombineerd met een dynamische integratie van de hiermee uitgeruste gasregeling die voor zowel DC- als lasapparaten met de meeste types AC-lassen het gas beheert en de robots en robotbesturingsunits. gasbescherming optimaliseert. Deze RCI kan ook worden gebruikt Deze synergische gasflow levert voor een retrofitupgrade van vaak een reductie van het geavanceerde techniek van oude gasverbruik tot 50%, wat op zijn types robots. beurt resulteert in het proportioneel minder D E TENDENS NAAR TAC-functie Bij DC-lassen kan men vervangen van EEN BESTURINGS gedurende een zelf gascilinders: een PANEEL DAT ingestelde tijd de TACaanzienlijk economisch TEGEMOETKOMT AAN functie activeren zodat voordeel en bovendien gunstig voor het milieu en DE VISIE 'S WITCH er een laagfrequente ON , PRESS AND trilling in het smeltbad de efficiëntie. wordt gebracht om de Aan het begin van het WELD ' IS INGEZET inbranding te lasproces voorkomt de verzekeren en IGC®-functie een teveel plakfouten te vermijden. aan gasverbruik zonder het inboeten van de startprestaties. Reversed Polarity Ignition Zodra er een smeltbad is gevormd, Deze functie geldt enkel voor DCneemt IGC® de controle over en lassen. garandeert het uitgebreide Bij het ontsteken bij DC wordt de besparingen dankzij het wolframelektrode gedurende enkele gecontroleerde gasverbruik dat milliseconden van polariteit altijd wordt geoptimaliseerd gewisseld zodat de overeenkomstig de stroomwolframelektrode als het ware behoeften. Deze functie werkt ook voorgewarmd wordt. als gasbewaking: het proces wordt Dit voorkomt het zogenaamde automatisch gestopt wanneer er 'pruttelen' van de machine bij de onvoldoende gasbescherming is. start en is van groot belang bij Purging – TIG volautomatische of Gasspoelen of purging wordt robotlastoepassingen. toegepast om de toorts te reinigen en te ontdoen van vocht en lucht Keuze van vorm wissellasstroom Bij het AC-lassen kan de vorm van alvorens te starten met lassen.

de wissellasstroom worden gekozen zodat kan worden ingespeeld op de te lassen wanddikte, op het reinigen van het smeltbad enz. Zo kiest men bijvoorbeeld de positieve wissellasstroom als sinusvorm, de negatieve als blokvorm, of omgekeerd.

EXTRA'S VOOR HOGERE LASSNELHEID Ergonomische lastoortsen Om in een ergonomische positie toch vlot te kunnen lassen, werden lastoortsen ontwikkeld waarvan het voorstuk van de toorts in alle richtingen kan worden gepositioneerd, wat zorgt voor een volle 360 graden vrijheid. Bovendien kunnen de lastoortsen optioneel met besturingsprintjes worden uitgerust voor het regelen van de lasstroom vanuit de toortshandgreep: de aan-uittoets en een verticale of horizontale regelunit. Automatische draadaanvoer Om de kwaliteit en snelheid van het laswerk te optimaliseren, kunnen sommige TIG-lastoortsen worden voorzien van speciale onderdelen voor automatische draadaanvoer, met of zonder puls op de draad. Het resultaat is een aanzienlijke verhoging van de lassnelheid en altijd een gelijkmatig resultaat zonder kans op ongewenst contact met de wolframelektrode. We onderscheiden hierbij de koudedraadgeleider met pen die geleverd wordt met een startstopknop, de regeling van de draadaanvoersnelheid op het handvat en daarnaast een koudedraadaanvoermechanisme dat gemonteerd staat op de lastoorts.

Op sommige toortsen kunnen niet alleen digitaal parameters worden uitgelezen en geregeld, maar kan ook worden gekozen tussen zelf aangemaakte 'jobnummers'

Moderne lassystemen zijn efficiënter: een hoge effectiviteit, een extreem laag nullastvermogen, een automatische uitschakeling van koelapparaten en de automatische bolvorming van het wolfram

metallerie.pmg.nl

De Qwave™-functie optimaliseert voortdurend de blokvormige wisselstroom met als gevolg een zachte boog en een zeer laag geluidsniveau Metallerie 9 • Maart 2012

61

Buddy™ Tig 160

De referentie betreft reparaties en onderhoud. De nieuwste hoogwaardige IGBT technologie voor state-of-the-art lasprestaties en voortreffelijke ff lijk bbetrouwbaarheid. t b arheid. h id Buddy™ B dd ™ Tig Ti 160 zorgtt voor hoogwaardige h di TIG-lassen TIG l mett zuivere i boogeigenschappen. b i h De hoogfrequente boogstart voorkomt vervuiling van lasmateriaal en elektrode. De ingebouwde gasklep controleert troleert automatisch de gasstroom wat zorgt voor een laag gasverbruik. De gebruiker kan kiezen tussen een 2-stroke en 4-stroke toorts-trigger. De machine kan zacht staal of roestvast vast staal lassen met of zonder toevoegmateriaal. Arc Force en Hot Start bij het MMA lassen. Generator compatibel. IP 23S. www.esab.be ab be / www.esab.nl b nl

LASSEN GREEP UIT HET AANBOD LASINVERTERS CLOOS

ESAB

FRONIUS (INTERLAS)

KEMPPI

GLW 350

Origo

Transtig 1750 puls

MinarcTig Evo 200

AC/DC TIG

AC/DC TIG

DC/TIG

DC/TIG

AANSLUITSPANNING (VOLT)

3 x 400 V

3 x 400 V

1 x 230 V

230 V ca. 15%

ZEKERING (A)

25 A traag

25 A traag

16 A traag

16 A

Niet gekend

0,99

0,99

0,99

5 – 350 A

4 – 430 A

2 – 170A

5 – 200 A

MODEL

LASPROCES

COS PHI REGELGEBIED TIG-CAPACITEIT (A) REGELGEBIED TIG-SPANNING (V) INSCHAKELDUUR (% BIJ A)

ISOLATIEKLASSE (IP) AFMETINGEN (L X B X H) (MM) GEWICHT (KG)

AANWEZIGE FUNCTIES

TOEPASSINGSGEBIEDEN

Niet gekend

10,1 – 26,0 V

10,1 – 16,8 V

10,2 – 18 V

• 60% bij 350 A • 100% bij 250 A

• 40% ID bij 430 A • 60% ID bij 400 A • 100% ID bij 315 A

• 35% 170 A (40 °C) • 100% 120 A (40 °C) • 100% 145 A (25 °C)

• 35% 200 A (40 °C) • 100% 140 A (40 °C)

IP 23

IP 23

IP 23

IP 23S

950 x 435 x 980 mm

625 x 39 x 776 mm

430 x 180 x 280 mm

449 x 210 x 358 mm

9,1 kg

11 kg

120 kg

95 kg

• Digitaal of analoog • AC-speedpulsator • Startstroom aangepast aan elektrodediameter • Pulserend lassen • Jobprogramming • etc.

• Digitale lasprocesregeling • QwaveTM • Balansregeling en instelbare wisselstroomfrequentie • Elektrode voorwarmen • Arc plus II • etc.

• Digitale lasprocesregeling • TAC • Traploze instelling via lastoorts • Pulserend lassen • Spotfunctie • HF-ontsteking

• Gas voor- en nastroomtijdsregeling • Up- en downslope • Afstandsbediening (optie) • Minilog (MLP-modellen) • Semiautomatische pulsfuncties (MLP-modellen)

• Automobiel en toelevering • Foodindustrie • Robottoepassingen

• Automobiel- en toeleveringsindustrie • Foodindustrie • etc.

• Automobiel- en toeleveringsindustrie • Foodindustrie • etc.

• Fabricage in de lichte industrie • Installatie-, reparatie- en onderhoudsapplicaties

LORCH

MIGATRONIC

SAF-FRO (AIR LIQUIDE WELDING)

WECO (THEUNISSEN LASTECHIEK)

T 220 AC/DC ControlPro

Migatronic PI

Prestotig 240 AC/DC

Discovery 220 AC/DC

AC/DC

AC/DC

AC/DC & Mix AC/DC

AC/DC TIG

AANSLUITSPANNING (VOLT)

1 x 230 V

3 x 400V

2 x 230 V

1 x 230 V

ZEKERING (A)

16 A traag

25 A

16 A

16 A traag

Niet gekend

0,99

0,99

Niet gekend

MODEL

LASPROCES

COS PHI REGELGEBIED TIG-CAPACITEIT (A) REGELGEBIED TIG-SPANNING (V) INSCHAKELDUUR (%BIJ A) ISOLATIEKLASSE (IP) AFMETINGEN (L X B X H) (MM) GEWICHT (KG)

AANWEZIGE FUNCTIES

TOEPASSINGSGEBIEDEN

metallerie.pmg.nl

3 - 220 A

5 – 350 A

3 – 230 A

3 – 220 A

Niet gekend

Niet van toepassing

Niet gekend

Niet gekend


• 60% 350 A (40 °C) • 100% 290 A (40 °C) • 100% 340 A (20 °C)



IP 23

IP 23

IP 23C

Niet gekend

Niet gekend

980 x 545 x 1.090 mm

475 x 200 x 405 mm

Niet gekend

13,3 kg

72 kg

17 kg

18 kg

• Modulated Active Current System • FastPuls • Tunsten Cleaning System • Tiptronic • Intelligent Torch Control

• TIG-A-TackTM • IGS • D.O.C.

• Digitale lasprocesregeling • Track for thin • Compotig • Pulsed

• Digitale lasprocesregeling • Traploze instelling via lastoorts • AC Extra Fusion

• Werkplaats en montage • Offshore, apparatenbouw • Chemie, petrochemie, piping • Foodindustrie

• Petrochemie • Offshore • Foodindustrie • Automobiel en toelevering

• Petrochemie • Offshore • Foodindustrie • etc.

• Automobiel- en toeleveringsindustrie • Foodindustrie • etc. Metallerie 9 • Maart 2012

63

TOELEVERINGEN

DESKTOPHARDHEIDSMETEN VOOR HOGERE PRECISIE MEETPRINCIPES & AANDACHTSPUNTEN De hardheid van een materiaal kan op verschillende manieren gemeten worden. In dit artikel richten we ons op de stationaire hardheidsmeters, die een stuk duurder zijn in aankoop dan hun mobiele variant, maar ook een nauwkeuriger meetresultaat tot gevolg hebben. Voor zowel de macro-, de microals de nanohardheidsmeting bespreken we de voornaamste principes, terwijl er ook enkele tips voor een accuraat resultaat meegegeven worden. Door Gauthier Geldhof

Omgevingsfactoren oefenen, in tegenstelling tot handheld hardheidsmeters, hoegenaamd geen invloed uit op het meetproces van de stationaire hardheidsmeters

WAT? “Hardheid is de weerstand die een materiaal biedt tegen de indrukking van een ander, harder materiaal.”

PLASTISCHE & ELASTISCHE MATERIAALEIGENSCHAPPEN Bij het meten van de hardheid zijn er twee manieren waarop de indrukking geanalyseerd kan worden. Plastisch (ductiele deformatie) Bij de meeste hardheidsmeters wordt er allereerst een indrukking gemaakt, waarna de afmetingen van deze vorm opgemeten worden. Dit is de permanente vervorming die veroorzaakt wordt door de indrukking. Bij het meten van macrohardheid is het die plastische indrukking die opgemeten wordt. Elastisch Ieder materiaal heeft na indrukking de neiging om terug te komen tot zijn oorspronkelijke staat, wat beschreven wordt als de 'elastic deformation'. Door de belasting stelselmatig terug te laten lopen, kunnen er conclusies getrokken worden, wat de elasticiteit van

een materiaal betreft , de Youngmodulus. Handheld meettoestellen brengen de elastische vervorming van een materiaal niet in kaart. Naargelang de onderlinge verhoudingen tussen de plastische en de elastische deformatie kunnen verschillende materialen op een andere manier reageren op de indrukking door een vreemd lichaam.

vierkant grondvlak met een genormaliseerde tophoek van 130° in het preparaat gedrukt. De diagonaal d van de ontstane indruk wordt microscopisch gemeten. De Vickerstest is geschikt voor zowat ieder materiaal. De hardheidsmeting door middel van een Vickersdiamant is vastgelegd in de ISO-normering (ISO 14577).

de diameter van de achtergebleven indrukking opgemeten wordt. De gebruikte testkracht varieert van 1 kilogramforce (kgf) tot 3.000 kgf. De Brinelltest wordt gewoonlijk gebruikt voor polymeren of grotere preparaten met een grove of heterogene korrelstructuur, zoals gegoten of koud vervormde materialen. In tegenstelling tot de Vickersmeting, waarbij de vervorming "I N PRINCIPE IS DE van de indenter enkel kan optreden bij een MEEST ACCURATE onoordeelkundig HARDHEIDSMETING gebruik, zal de BrinellEEN COMBINATIE VAN kogel na verloop van DE METING tijd sowieso deformaties VAN PLASTISCHE vertonen, waardoor de meetresultaten minder EN ELASTISCHE precies kunnen zijn. DEFORMATIE "

Het bepalen van de hardheid is geen absolute wetenschap. De hardheid van een materiaal is immers niet direct terug te brengen naar de atomaire opbouw van een stof. De eigenschap is moeilijk te definiëren en precies daarom bestaan er verschillende manieren om de hardheid vast te stellen. De namen die toegekend werden aan de meetprincipes, zijn in de meeste gevallen afkomstig van wetenschappers die een bepaalde geometrie (bal, conus of piramide) voor de indenter vastlegden.

Knoop De Knoopmeting werd ontwikkeld als een alternatief voor de Vickerstest, met de bedoeling het vormen van breuken in brosse materialen te vermijden en om het mogelijk te maken om dunne lagen te testen. Bij dit meetprincipe wordt er opnieuw een kleine diamanten piramide, nu met een ruitvormig grondvlak, in het preparaat gedrukt. De Knoophardheid (HK) wordt berekend door de lengte van de lange diagonaal van de indrukking te meten.

Vickers Bij de Vickersmeting (Vickers Hardheid HV) wordt een kleine diamanten piramide met een

Brinell Bij de Brinelltest wordt een 1, 2,5, 5 of 10 mm wolfraamcarbide kogel in het preparaat gedrukt, waarop

MEETPRINCIPES

Rockwell In tegenstelling tot de voorgaande meetprincipes, die een optische meting hanteren, wordt de Rockwellhardheid gemeten door de diepte van de indrukking door het indringingslichaam te meten. Hoe dieper het indringingslichaam in het materiaal gedrukt wordt bij een vastgestelde kracht en een vastgesteld indringingslichaam, hoe zachter het materiaal is.

MACRO-INDRUKKING

VICKERSHARDHEIDSMETING INDRUKKINGSKRACHT

INDRUKKINGSDIEPTE

MACROHARDHEID ≥ 2 newton

100 µm

MICROHARDHEID < 2 newton

> 200 nm (0,2 µm)

NANOHARDHEID

metallerie.pmg.nl

Hier wordt niet langer gesproken over de indrukkingskracht, enkel nog over de diepte van indrukking

< 200 nm (0,2 µm)

NIET ABSOLUUT, MAAR RELATIEF Het meten van hardheid is relatief en hangt samen met de kracht waarmee de sonde in het materiaal gedrukt wordt, de tijd die men instelt om de indrukking te maken, de temperatuur van het werkstuk, de omgeving en de constitutie van het materiaal zelf. Om een identiek meetresultaat te verkrijgen, moeten alle condities telkens perfect gelijk zijn. Zo niet, dan zullen de resultaten steeds kleine verschillen vertonen.

Er worden (reguliere) macrohardheidsmetingen gedaan om bij voorbeeld de hardheid van grote stukken en plaatmateriaal vast te stellen. Voor de macro-indentation is de Rockwellmethode met 50% de meest gebruikte meetmethode, gevolgd door de Brinelltest (30%) en ten slotte ook nog de macroVickersmeting. Metallerie 9 • Maart 2012

65

Walter Titex Prototype Diebold Amec Amada zagen

+31 (0)74 255 82 82 WWW.LEERING.NL

Een Leitz Reference voor elke meetopgave

kostenefficiënt [Leitz Reference Xi]

Hoogste nauwkeurigheid [Leitz Reference HP]

Ook inzetbaar in productieomgeving [Leitz Reference XT]

www.leitz-metrology.com

TOELEVERINGEN

Niet enkel de sonde, maar ook de zeer stijve tafel resulteert in een accuraat resultaat

MICRO/NANO-INDRUKKING Een micro-indrukking wordt gekenmerkt door een lagere indrukkingskracht en is geschikt voor het meten van de hardheid van hoogtechnologische precisiecoatings, lakken of anodiseerlagen. Zodra de metingen van materialen zich situeren in het microbereik, oefenen factoren, zoals trillingen en storingen van de omgeving, een invloed uit op de accuraatheid van het meetproces. Aangezien handheld systemen te veel onderhevig zijn aan de omgevingsomstandigheden, is er voor het microbereik geen andere mogelijkheid dan de meting uit te

Combinatie plastisch/elastisch voeren middels een desktopIn principe is de meest accurate hardheidsmeter. Bij de meeste benadering een combinatie van desktophardheidsmeters zakt de het meten van de plastische en de indenter heel langzaam naar het elastische deformatie. Een oppervlak toe tot er een zekere soortgelijke elasticiteit kan in weerstand ervaren wordt. Dit punt bepaalde gevallen immers wenselijk wordt ingesteld als het nulpunt, zijn. Bv. in de automotive sector, vanwaar de meting kan beginnen. waar de lak over Het spreekt voor zich dat de dezelfde aanwezigheid van trillingen "B IJ EEN elastische eigenhet vaststellen van dit cruciale STATIONAIRE schappen dient nulpunt en dus ook de meting METING IS te beschikken als ernstig in de war kan brengen. DE MONSTER het basismateriaal In het nanobereik vereist een correcte meting dan ook VOORBEREIDING DE of de coating. speciale actieve antivibratieGROOTSTE KOST " Zo niet, dan zullen er minus tafels, zodat om te beginnen de cule scheurtjes in de lak ontstaan detectie van het startpunt foutloos wanneer er bv. temperatuurkan plaatsvinden. verschillen ontstaan.

TIPS VOOR EEN OPTIMALE METING Een aantal factoren beïnvloeden het hardheidsresultaat en om een hoge graad van reproduceerbaarheid te verkrijgen, moeten deze factoren in ogenschouw genomen worden. Hieronder wordt een overzicht gegeven van een aantal tips en regels die kunnen helpen om de test beter reproduceerbaar te maken en om de test te laten overeenkomen met bestaande standaarden voor het hardheidsmeten. • Wanneer het toegestaan is door de standaard, gebruik dan bij voorkeur een zo hoog mogelijk gewicht/kracht. • Het preparaat moet gepolijst (microhardheidsmeten) of fijngeslepen (macrohardheidsmeten) zijn voor het testen. Bij zeer hoge gewichten kan er echter ruw materiaal getest worden. De kwaliteit van het oppervlak zal de accuraatheid en de repeteerbaarheid van het testresultaat beïnvloeden. • Probeer bij voorkeur het preparaat altijd goed vast te klemmen met een klem/ondersteuning. • De hoek tussen het indringingslichaam en het preparaatoppervlak dient loodrecht te zijn. Een afwijking van 1° wordt nog getolereerd, maar wanneer die hoek overschreden wordt, vervalt het testresultaat. • De dikte van het preparaat moet minstens tien keer de diepte van de indrukking bedragen bij de Rockwellmethode en zes tot acht keer de diepte van de indrukking bij de Vickersmethode. • Ook op cilindrische oppervlakken kunnen er tests uitgevoerd worden, middels het toepassen van een correctiefactor. • De hardheidsmeter moet geplaatst zijn in een goed verlichte omgeving, die vuil-, stof- en trillingsvrij is. • De hardheidsmeter moet onder een constante temperatuur (bij voorkeur kamertemperatuur) en een constante vochtigheidsgraad gehouden worden. • Vermijd het wijzigen van de verlichtingsinstellingen, aangezien dit van invloed is op de kalibratie van de machine (Vickers, Knoop, Brinell). • Telkens wanneer een indringingslichaam of een objectief (in het geval van een optische hardheidsmeting) verwisseld wordt, moet de hardheidsmeter opnieuw gekalibreerd worden.

metallerie.pmg.nl

Met de huidige technologie is het mogelijk de indrukking visueel weer te geven

DE REGEL VAN BÜCKLE De indringingsdiepte mag nooit meer dan tien procent van de dikte van de coatinglaag bedragen. Zo niet, dan treedt er mogelijk invloed op door de hardheid van het basismateriaal. Voor men dus de meting kan starten, moet de laagdikte van het te meten materiaal bekend zijn. Zo niet, dan kan men een verschil constateren in de visuele analyse van de hardheid. Zodra het basismateriaal een invloed uitoefent, verandert de weerstand en dus ook de hardheidscurve.

INVLOED Er zijn veel factoren die het hardheidsmeetresultaat beïnvloeden. Deze factoren kunnen in drie groepen ingedeeld worden, nl.: • factoren, inherent aan het meetapparaat; • factoren die met de meting te maken hebben; • factoren, verbonden aan het specifieke werkstukmateriaal.

KOSTPRIJS VIA LABO De kostprijs om een hardheidsmeting uit te laten voeren in een labo, is relatief goedkoop, aangezien er in de regel per uur

aangerekend wordt. Het is uiteindelijk de monstervoorbereiding die de grootste kostenpost is. Net zoals bij een mobiele meting is het immers absoluut noodzakelijk dat het oppervlak van het meetobject goed voorbereid wordt. Zo dient het oppervlak volledig stof-, olie- en vetvrij gemaakt te worden. Natuurlijk moet er ook eventueel verf van het oppervlak gehaald worden en wordt het eveneens sterk aangeraden het oppervlak een beetje te schuren of te polijsten. De naakte kostprijs situeert zich tussen circa 4.000 euro voor een eenvoudige Rockwelltester tot wel 90.000 euro voor een volautomatische micro-Vickersmeter.

PRO & CONTRA • Het grote voordeel van stationaire hardheidsmeters is hun hogere accuraatheid in vergelijking met handheld systemen. Omgevingsfactoren hebben hoegenaamd geen invloed op het meetproces. Bovendien valt het proces te automatiseren met behulp van robotsystemen en kan ook de analyse van de gegevens gemakkelijker gedocumenteerd worden • Het grote nadeel van de desktop hardheidsmeters is de beperking van de grootte van het werkstuk. Te grote werkstukken kunnen niet opgemeten worden zonder er eerst een uitsnede van te maken. De systemen zijn weinig of niet transporteerbaar en vallen bovendien een stuk duurder uit in vergelijking met mobiele hardheidsmeters.

INTERVALMETING Bij deze meting, bij de fabrikanten van hardheidsmeters bekend onder verschillende benamingen, wordt de last niet in één cyclus in het werkstuk gedrukt, maar wordt die opgedeeld in stappen. Op die manier kan er een preciezere meting van eender welk materiaal gedaan worden. Metallerie 9 • Maart 2012

67

WERKPLAATSUITRUSTING

HOE EEN BEPERKTE WERKVLOER OPTIMAAL TE GEBRUIKEN ... REKSYSTEMEN VOOR PLATEN, COILS, BUIZEN & PROFIELEN Bij magazijnruimte geldt het credo van efficiëntie per vierkante meter. Alleen door spaarzaam, maar doeltreffend om te gaan met de beschikbare ruimte, kan er rendabel geproduceerd worden. Vooral in de metaalverwerkende industrie worden er hoge eisen en scherpe specificaties gesteld aan systemen voor de opslag van plaatmateriaal, coils, buizen en profielen. Dergelijke toepassingen vergen vooral een hoge draaglast en soms een meer dan behoorlijke toegankelijkheid voor de heftruck. En dan hebben we het voornamelijk, ondanks het voortdurend hameren op automatisering, over de meer gangbare, manuele reksystemen. In dit artikel brengen we dan ook een overzicht van de diverse mogelijkheden inzake nietof semigeautomatiseerde rekken. Daarbij gaan we steeds uit van de specifieke toepassing en van de verschillende materialen die verwerkt moeten worden. Door Gauthier Geldhof Voor het opslaan van zware rollen bandmetaal

PLAATMATERIAAL Horizontaal (uittrekbare laden) Het concept voor de horizontale opslag van plaatmateriaal is bijna steeds hetzelfde. Men kan hierbij kiezen voor een standaardrek. Een opslagsysteem voorzien van lades is wellicht een interessantere optie. Deze lades zorgen ervoor dat het plaatmateriaal steeds integraal buiten de stellingen kan worden geschoven, zodat de opgeslagen producten ergonomisch en veilig, zowel voor het materiaal als voor de magazijniers, verwerkt kunnen worden. Behalve op ergonomie en veiligheid scoort het ladesysteem ook op ruimtelijke indeling. Doordat er geen extra hoogte vereist is per niveau, wordt er immers kostbare plaatswinst gegenereerd. De deuren van deze opslagsystemen zijn voorzien van horizontale geleidingen, rails zeg maar, zodat iedere schuif probleemloos door één persoon uit de stelling kan worden gebracht, ongeacht de belading. Iedere lade kan meestal

tot zo'n 2,5 ton torsen, wat doorgaans ruim voldoende blijkt voor de opslag van plaatmetaal. De rekken worden aangeboden mét of zonder pallets. Bij de versie met pallets zijn vlakke laden voorzien waarop de platen kunnen rusten. Hierdoor kan men perfect het plaatmateriaal ,met behulp van een laadkraan die is voorzien van zuignappen, transporteren van of naar de bewerkingsmachine. Bij een andere variant werkt men met metalen platen die tegelijkertijd als steunpunt voor de platen en als pallet zelf dienen. Voor het transport worden ze vooraan uitgerust met gaten. Dergelijke metalen pallets reduceren het risico op schade en ze sparen ruimte uit zodat er enkele lades meer in de stelling kunnen worden geplaatst. Verticaal (uittrekbare laden) Ondanks het feit dat de verticale opslag van plaatmateriaal de indruk kan wekken onhandig te zijn qua het verwerken biedt deze compacte manier van opslaan toch voordelen bij bepaalde toepassingen.

Horizontale plaatopslagsystemen slagen erin enorme platen efficiënt op te slaan

Zo kunnen wel 20 uittrekbare laden opgeslagen worden over een breedte van 2,5 meter. Met name voor de opslag van kleinere restplaten of bij een beperkt aantal te bewaren platen, is dit systeem met uitrolbare laden zeer interessant. Parameters De parameters voor zowel de horizontale als de verticale platenstellingen worden integraal ingevuld na overleg tussen de leverancier van de rekken en zijn klant. Concreet gaat het dan om de afmetingen van de lades en de systeemhoogte. Er zijn natuurlijk een aantal standaarden op de markt. Zo kan de meest verkochte horizontale platenstelling materiaal omvatten met afmetingen van 3 op 1,5 meter. Andere gangbare formaten zijn 2,5 op 1,25 meter en 2 op 1 meter. Indien men als onderneming vaak groter plaatmateriaal verwerkt, zoals platen tot 6 meter lengte (zie links onderaan), behoren aangepaste platenrekken uiteraard ook tot de mogelijkheden. Ook de hoogte van het totale systeem kan men zelf bepalen, net als het aantal laden. Wanneer de hoogte van het systeem maximaal 2,2 meter bedraagt, zal men ongeveer uitkomen op een achttal lades. Kiest men voor een systeem van 3 meter, dan kan dat aantal toenemen tot tien lades.

BUIZEN & PROFIELEN Draagarmstellingen Draagarmstellingen of cantilevers beschikken niet over vooraf voorziene bodems waarop onderdelen kunnen worden geplaatst. In plaats daarvan maken cantilevers gebruik

68


van draagarmen. Wanneer er veel buizen of profielen worden verwerkt, zijn deze de meest aangewezen systemen. Afhankelijk van het aantal kan men bepaalde specificaties tegenover elkaar afwegen, zoals de hoogte van het rek in relatie tot de lengte van de draagarmen. Draagarmstellingen bestaan zowel enkel- als dubbelzijdig, waarbij de lengte van de draagarmen al dan niet gelijk is. Gelijke draagarmen hoeven dus niet. Integendeel, vaak kiest men onderaan voor langere draagarmen waarbij een afrolbeveiliging ervoor moet zorgen dat de goederen op hun plaats blijven en niet beschadigd raken. Er bestaan aparte types cantilevers voor lichte en zware toepassingen, waarbij de voet- en armdiktes worden aangepast aan het maximale gewicht. Cantilevers die verzinkt zijn en voorzien van een afdak, kunnen probleemloos buiten gebruikt worden. Indien nodig kunnen deze rekken ook later als legbordrek worden ingezet. Uitrolstellingen (uitrolbare laden) Bij dit systeem moet men aan een hendel draaien om de gewenste lade uit de bundel te schuiven. Het grote voordeel schuilt, net zoals bij het plaatmateriaal, in het makkelijk laden en ontladen van de buizen of profielen. Doordat de specifieke lade uit de bundel weg van de andere lades kan worden gehaald, heeft men immers meer dan voldoende ruimte om zonder risico's dit karwei met de laadkraan uit te voeren. De meest voorkomende toepassing voor uitrolstellingen is het opslaan van profielen van 6 tot 12 meter.

metallerie.pmg.nl

WERKPLAATSUITRUSTING • Drive-throughstellingen zijn vergelijkbaar met de drive-invariant, wetende dat bij deze versie de heftrucks probleemloos door de schoring (de stutten) van het rek kunnen rijden. Bij dit systeem gaat men aan één kant laden, terwijl het ontladen aan de anderen kant plaatsvindt.

is een aangepaste stelling vaak wenselijk

Iedere lade kan bovendien nog worden opgedeeld in verschillende compartimenten om zo kortere profielen in op te slaan. Bij uitrolstellingen is het eveneens mogelijk zelf de diepte van de lades te bepalen: dat gaat van 300 mm tot zelfs een meter diepte per schuif. Ook de hoogte van de lade is zelf te bepalen. Indien de profielen per stapel geleverd worden, is een grotere schuifhoogte wenselijk. Voor een zware belading is een uitrolstelling het meest interessant, aangezien het systeem tot 10 ton per lade kan torsen. Draaiarmstellingen Draaiarmstellingen maken gebruik van (zoals de naam doet vermoeden) zwenkbare draagarmen. Hierdoor neemt dezestelling aanzienlijk minder ruimte in beslag dan traditionele opslagsystemen. De enkelzijdige variant bestaat uit zeven laadplatforms met een laadvermogen tot ongeveer 2 ton per lade. Wanneer men kiest voor een dubbelzijdig rek, kan de maximale draaglast oplopen tot ruim 28 ton.

Het gebruik van draagarmstellingen heeft onmiddellijke invloed op de handlingtijd

Iedere draagarm heeft een diepte van 500 mm en door het uitzwenken kan ieder niveau probleemloos beladen of ontladen worden met een bovenloopkraan. Een draaiarmstelling kent een vaste constructie waarbij de hoogte van het systeem relatief beperkt blijft. Qua investering zitten draaiarmstellingen slechts een fractie hoger in vergelijking met cantilevers, terwijl de belading een stuk vlotter kan verlopen.

MALLEN, STRIPS, KOKERS ... Uitschuifbare ladestellingen Het principe van de uitschuifbare ladestellingen voor restmateriaal, strips en kokers of zware stukgoederen zoals matrijzen, is zeer gelijkaardig aan dat van de uitrolstellingen. De draaglast bedraagt 1.000 kg en iedere lade is voor 2/3 uitschuifbaar. Een van de grote voordelen is ook de stofarme opslag en de ergonomische werking. Binnen bepaalde normen zijn ook hier de afmetingen vrij te bepalen.

Uitrolstellingen blinken uit door onder meer het gebruiksgemak van langgoedbelading

We kunnen de systemen opdelen in geboute en gelaste systemen. De meeste ladestellingen zijn modulair uitbreidbaar.

COILS Coils worden meestal opgeslagen op een pallet of simpelweg op elkaar gestapeld, afhankelijk van de frequentie waarbij de coils worden gebruikt. In standaardpalletstellingen kunnen ze worden ondersteund door vatenliggers, maar er bestaan ook aangepaste systemen (zie grote foto), waarbij de handling door een aangepaste heftruck heel efficiënt kan verlopen door gebruik te maken van een enkele vork. Hierdoor blijven risico's op arbeidsongevallen beperkt.

ANDERE ONDERDELEN Legbord- en palletstellingen Legbordrekken zijn geschikt voor de opslag van goederen behorend tot een groot assortiment, maar bij kleine tot middelgrote hoeveelheden. Bij palletstellingen gaat het logischerwijs vooral om de opslag van gepalletiseerde zaken. In-/doorrijstellingen • Drive-insystemen lenen zich perfect voor het opslaan van bulkgoederen. Ondernemingen die op een zeer kleine ruimte enorm veel goederen willen bewaren, kunnen beter kiezen voor deze inrijstellingen. Dit type palletstelling maakt het mogelijk grote aantallen goederen in blok op te slaan, bijvoorbeeld per container of per vrachtwagen. Het laden en ontladen gebeurt aan dezelfde bay volgens het LIFO-principe (Last In, First Out).

metallerie.pmg.nl

Mobiele rekken Indien men op een heel beperkte oppervlakte toch een grote hoeveelheid componenten wenst op te slaan en men ook bereid is iets meer te betalen, is de aankoop van een duurder mobiel reksysteem te rechtvaardigen. Bij dit systeem staat ieder rek afzonderlijk op wielen, zodat men de gangen kan openen of sluiten naargelang de beoogde opslaglocatie. En hoewel deze verplaatsingen over geleidingen of rails niet snel verlopen, is elk pallet afzonderlijk wel vlot bereikbaar. Allerhande sensoren staan bij deze systemen in voor de veiligheid van de werknemer, zodat de rekken onmogelijk kunnen sluiten wanneer iemand zich nog in de gangen bevindt. Dit systeem combineert het beste van beide werelden: de ruimte wordt optimaal benut en toch blijft elk pallet individueel bereikbaar. Omdat er slechts één rijgang nodig is, kunnen bedrijven meer dan 50% plaats besparen. Doorrolstellingen, FIFO & LIFO In een doorrolstelling bewegen goederen zich automatisch voort van een hoger gelegen afzetpunt naar een lager gelegen ophaalpunt. Andere varianten baseren zich op het FIFO- (First In, First Out) of het LIFO-principe.

NORMERING Er bestaat ook een normering wat industriële reksystemen betreft. De FEM-normen, die uitgaan van de Europese Federatie van Metaalbewerkers, geven aan hoe alles dient te worden berekend en hoe sterk het uiteindelijke rek moet zijn. Hierbij wordt een zekere veiligheidsmarge ingecalculeerd, dat wil zeggen een bufferruimte van 50 à 60% die mogelijke veiligheidsproblemen op de werkvloer indijkt. Bij een configuratie voor 40 ton per bay (veld) zal het uiteindelijke rek in staat moeten zijn 60 ton per bay of meer te torsen.

CONCLUSIE De investering in aangepaste opslagsystemen resulteert in de eerste plaats in een toegenomen arbeidsefficiëntie. Verder spelen de reductie in handlingtijd en de geringere plaatsinname in het voordeel van specifieke reksystemen. Metallerie 9 • Maart 2012

69

ADVERTORIAL

HAVEP® GUARD: DE OPTIMALE OPLOSSING VOOR VEILIG EN HERKENBAAR WERKEN INT RODUCTIE TIJDENS SAFETY & FASHION @ WORK Het vakevenement S&F @work is op 18 en 19 april 2012 de ontmoetingsplek voor dragers en makers van PBM’s, waaronder bedrijfs- en veiligheidskleding. Tijdens dit onafhankelijke event op het gebied van veilig en herkenbaar werken tonen veel exposanten hun nieuwste producten en diensten. Denk daarbij aan het actuele aanbod van PBM's, bedrijfskleding, accessoires en corporate fashion. U vindt er de nieuwste technische snufjes en trends op het gebied van onder andere beschermende werkkleding. HaVeP presenteert twee nieuwe collecties: de vlamvertragende collectie HaVeP® Guard en HaVeP® Arctic Solution, een winterlijn voor dames en heren. VEILIGHEIDSKLEDIJ, EEN NOODZAAK

In heel wat bedrijven worden werknemers elke dag geconfronteerd met het risico op verbranding of statische oplading. Aangepaste beschermende kleding is voor hen dan ook een noodzaak. Maar welke vlamvertragende, antistatische outfit is de beste keuze? Want het ene risico is het andere niet. Bovendien is de Europese wetgeving bijzonder complex. HaVeP verdiept zich doorlopend in deze materie om zijn klanten zo deskundig mogelijk te kunnen adviseren.

De juiste veiligheidskleding

In de metaalsector wordt er dagelijks gewerkt in de meest uiteenlopende omstandigheden. De veiligheid van werknemers is van het hoogste belang. 100% veilig werk bestaat niet. Wel kunt u er alles aan doen om de persoonlijke veiligheid zo hoog mogelijk te maken. Een belangrijk onderdeel daarvan vormt de veiligheidskleding. Door het dragen van de juiste beschermende kleding worden risico's tot een minimum beperkt.

vonken en brandgevaar. Om die het hoofd te bieden, ontwikkelde HaVeP aangepaste collecties die zich onderscheiden door hoge vlamvertragende en antistatische eigenschappen. Elk kledingstuk biedt maximale bescherming bij las- en andere werkzaamheden. En tegelijk is het aangenaam en comfortabel om te dragen. Want ook dat is belangrijk voor de veiligheid: iemand die zich goed voelt in zijn outfit, kan zich beter op zijn werk concentreren.

Corporate Identity & Safety

Een eigen identiteit uitstralen met comfortabele bedrijfskleding die aan alle eisen voldoet, wordt voor organisaties steeds belangrijker. Tijdens S&F @work laat HaVeP u zien dat corporate identity, safety en tevredenheid van de dragers heel goed samengaan en dat ze kunnen dienen als extra visitekaartje voor uw bedrijf.

NIEUWE COLLECTIES HaVeP® Guard

De collectie bestaat uit een overall, een Amerikaanse overall, een werkbroek, een korte jas, een jack en een parka.

Deze nieuwe modische wintercollectie heeft modellen voor dames én heren. De HaVeP® Arctic Solution maakt het werken in koude situaties aangenaam. Met speciale aandacht voor de dameslijn die de traditionele winterkleding uit het beeld moet vervagen. Een vrouwelijke modellering, hippe accenten en aansprekende comfortabele pasvormen. Dit is pas echte dameskleding! Kortom, een lijn die perfect geschikt is voor de winterdagen. De collectie dameskleding bestaat uit een parka, een jack, een bodywarmer en een werkbroek. De herencollectie bestaat uit een parka, een gevoerde jack (EN 342), een gevoerde jack (EN 342 en EN 343), een bodywarmer, een werkbroek, een overall en een Amerikaanse overall.

www.havep.com/guard

www.havep.com/arcticsolution

Op S&F @work introduceert HaVeP een nieuwe gecertificeerde flame-retardant lijn die voldoet aan de vijf voornaamste veiligheidsnormen, zoals hitte, vlammen, lasspatten, een elektrische vlamboog, vloeibare chemicaliën en een elektrostatische oplading (EN 1149-5, EN 13034-6, EN 343, IEC 61482-2, ISO 11611 en ISO 11612). Een complete collectie met een modieuze look die inzetbaar is in diverse werksituaties. Deze collectie is door detailaanpassingen inzetbaar voor Corporate Identity projecten. Een unieke optie voor op maat gemaakte gecertificeerde kleding.

Bent u (mede)verantwoordelijk voor de aanschaf van bedrijfsbedrijfs kleding in de metaalsector? HaVeP nodigt u hierbij uit tot een bezoek aan onze stand 420. Meld u aan via www.havep.com/safetyandfashionatwork, lever dit artikel in en maak kans op een leuke attentie. Meer informatie over de beurs vindt u ook op onze website.

Een complete collectie voor complete bescherming

De belasting en de duurzaamheid van beschermende kleding worden in de eerste plaats bepaald door de sector waarin de drager actief is. Werknemers in de metaal- en de elektrosector worden bijvoorbeeld omringd door relatief hoge veiligheids- en gezondheidsrisico’s. Denk maar aan industriële hitte, opspattende

70


HaVeP® Arctic Solution

HAVEP WORKWEAR Bergstraat 50 5051 HC Goirle Tel.: 013/531.32.33 Fax: 013/531.32.91 Op S&F @work presenteert HaVeP de nieuwe Guard en Arctic Solution collecties

[email protected] www.havep.com

Koepelorganisatie voor de aluminium producerende, verwerkende en toepassende industrie. Kennis- en informatiecentrum. Doel: bevorderen van de toepassing van aluminium in Nederland. Kennisoverdracht Cursussen, workshops, congressen, in-company trainingen, voorlichtingsmateriaal en praktijkaanbevelingen

www.aluminiumcentrum.nl

Consultancy Lesmateriaal, gastcolleges onderwijs, permanente aluminium expositie, leskist voor basisonderwijs en digitale productinformatieservice

Promotie Websites, deelname aan vakbeurzen, Aluminium Award, publicaties en digitale nieuwsbrief Onderzoek Duurzame ontwikkeling, aluminium constructies, vloeibare vormgeving, lastechnieken en verspanen van aluminium Facilitering Vergaderlocatie voor diverse bijeenkomsten, marktstudies, bedrijfsaudits en productontwikkeling

Wij doen dit direct:

readychain® kabelrupssystemen – klaar om in te bouwen ... binnen 1-10 dagen ... met systeemgarantie.

.nl/rups+kabel+stekkers Tel. 0346-35 39 32 Fax 0346-35 38 49 Ma-vr 8 tot 20u za tot 12u

Automatiseer uw productie met Gibas

Gibas Automation, de system integrator uit Almere, heeft al jarenlang een solide positie in de productie industrie. De jarenlange expertise met palletpools, gantry’s en industriële robots in de metaalverwerkende industrie is nu uitgebreid met assemblage- en productie automatiseringen in meerdere branches. Gibas verstevigt zo haar positie als uw leverancier van totaal oplossingen. Van gerobotiseerde machinebeladingen tot aan assemblage automatiseringen. Maatwerk equipement vanuit een krachtige engineering. De interne service organisatie met ervaren technici draagt verder zorg voor een jarenlange gegarandeerde support. Sterk in de metaal en kunststof industrie, opkomend in de andere takken. De klant stellen wij centraal en de oplossingen zijn breed gedragen. De integratie met topmerken als Fanuc Robotics, Nakamura-Tome, Fehlmann, OKK, Victor… maken het geheel betrouwbaar en stabiel.. Gibas Automation, de sleutel tot een succesvolle productie automatisering.

Gibas Automation B.V. Catharijne 1 1358 CC Almere T F E I

: +31 (0)36 540 60 00 : +31 (0)36 540 60 10 : [email protected] : www.gibas.nl

BUSINESS LINKS PLAATBEWERKINGSMACHINES AMADA AMADA ALLEE 1 -DE-42781 HAAN Tel: +49(0)2104/21.12.61.00 Fax: +49(0)2104/212.69.99 BYSTRONIC STEK 8 -NL-3371KG HARDINXVELD-GIESSEND Tel: 0184/61.10.20 Fax: 0184/61.77.74 JORG MACHINES EDISONRING 10 -NL-6669 NB DODEWAARD Tel: 0488/48.20.87 Fax: 0488/48.26.19 ROFIN BAASEL EDISONSTRAAT 52 -NL-2952 AD ABLASSERDAM Tel: 078/693.10.79 Fax: 078/693.10.37 SAFAN KWINKWEERD 11 -Tel: 0573/22.22.22 Fax: 0573/25.20.57 TRUMPF OUDE BOEKELOSEWEG 31 -Tel: 074/249.84.98 Fax: 074/250.51.61

ISCAR ZWOLLEWEG 6 -Tel: 0182/53.55.23 Fax: 0182/572.77.77

NL-2803 PS GOUDA

MULTIWELD RIGA 3 -NL-2993 LW BARENDRECHT Tel: 0180/64.17.77 Fax: 0180/62.33.21 OPTIDRIVE WIJGMAALSESTEENWEG 108 -- BE-3012 LEUVEN (WILSELE) Tel: +32(0)16/30.07.10 Fax: +32(0)16/30.07.11 POELMANN OUDER AMERSFOORTSEWEG 249B 1212 AD HILVERSUM Tel: 035/624.44.56 Fax: 035/623.48.70

--

NL-

NL-7241 CW LOCHEM

SANDVIK FOUNTAIN PLAZA, BELGICASTRAAT -- BE-1930 ZAVENTEM Tel: +32(0)2/702.98.00 Fax: +32(0)2/726.01.87

NL-7550 AV HENGELO

SECO AVELINGEN WEST 5 -NL-4202 MS GORINCHEM Tel: 0183/63.66.00 Fax: 0183/66.06.01

VERSPANINGSMACHINES HERMLE NEDERLAND MOLIERELAAN 176 -- NL-5924 AN VENLO-BLERICK Tel: 077/396.17.61 Fax: 077/464.10.70

VALK WELDING STAALINDUSTRIEWEG (PB60) 15 2950 AB ALBLASSERDAM Tel: 078/691.70.11 Fax: 078/691.95.15

--

NL-

LASSEN

KALTENBACH TOOLS TURFSCHIPPER 2 -NL-2292 JA WATERINGEN Tel: 0174/27.27.27 Fax: 0174/31.50.31

KEMPPI BENELUX MINERVUM 7284 -Tel: 076/571.77.50 Fax: 076/571.63.45

LANDRE LANGE DREEF 10 -Tel: 0347/32.93.71 Fax: 0347/32.93.30

LASKAR PUNTLASTECHNIEK AVELINGEN WEST 26 -NL-4202 MS GORINCHEM Tel: 0183/61.88.88 Fax: 0183/66.61.01

NL-4131 NH VIANEN

NL-4817 ZM BREDA

LANKREIJER & VAN DEN NEUCKER DOKWEG 37 -NL-8243 PT LELYSTAD Tel: 0320/21.25.58 Fax: 0031/842.269.044

THERMAL DYNAMICS WALLENBERGSTRAAT 85 -- NL-2131 TT HOOFDDORP Tel: 023/561.41.82 Fax: 023/565.50.74

POMMEE MACHINES AND EQUIPMENT CANADAWEG 5 -NL-4661 PZ HALSTEREN Tel: 0164/68.27.54 Fax: 0164/68.56.88

VALK WELDING STAALINDUSTRIEWEG (PB60) 15 2950 AB ALBLASSERDAM Tel: 078/691.70.11 Fax: 078/691.95.15

STYLE HIGH TECH NIJVERHEIDSWEG 15 -- NL-3751 LP BUNSCHOTEN Tel: 033/298.88.99 Fax: 033/298.38.84 TECMO INDUSTRIEWEG 13 -BE-2630 AARTSELAAR Tel: +32(0)3/877.81.91 Fax: +32(0)3/877.81.92 TRUMPF OUDE BOEKELOSEWEG 31 -Tel: 074/249.84.98 Fax: 074/250.51.61

--

NL-

WELDING COMPANY BRANDEKENSWEG 6 -BE-2627 SCHELLE Tel: +32(0)3/880.81.80 Fax: +32(0)3/880.81.99 Email: [email protected] Web: www.weldingcompany.be

HOFFMAN GROUP GEBO PLATINASTRAAT 110 -NL-7554 NB HENGELO Tel: 074/255.81.81 Fax: 074/243.27.34

VARICLEAN DE STAR 23 G -NL-1601 MH ENKHUIZEN Tel: 0228/32.57.07 Fax: 0228/32.59.45

TECMO INDUSTRIEWEG 13 -BE-2630 AARTSELAAR Tel: +32(0)3/877.81.91 Fax: +32(0)3/877.81.92

WSB FINISHING EQUIPMENT VEILINGLAAN 56-58 -BE-1861 WOLVERTEM Tel: +32(0)2/269.46.75 Fax: +32(0)2/269.78.45 Email: [email protected] Web: www.wsb-wagner.eu

OPPERVLAKTEBEHANDELING

VOORTMAN AUTOMATISERING OZONSTRAAT 1 -NL-7463 PK RIJSSEN Tel: 0548/53.63.73 Fax: 0548/53.63.74 GRASSAIR COMPRESSOREN POSTBUS 316 -NL-5340 AH OSS Tel: 0412/66.41.14 Fax: 0412/66.41.99

TOELEVERINGEN MAVOM HANDELSWEG 6 -- NL-2404 CD ALPHEN AAN DEN RIJN Tel: 0172/43.63.61 Fax: 0172/42.03.10 MD3 METAALTECHNIEK DUYSTER SPLIJTBAKWEG 113 -NL-1333 HJ ALMERE Tel: 036/532.33.33 Fax: 036/532.09.00 NESTINOX POSTBUS 174 -Tel: 0499/33.90.00 Fax: 0499/33.90.99

NL-5680 AD BEST

PRECISION METALS WAYENBORGSTRAAT 25 -BE-2800 MECHELEN Tel: +32(0)15/44.89.89 Fax: +32(0)15/44.89.90 PROTEMPO POSTBUS 21 -Tel: 024/371.17.11 Fax: 024/371.17.00

NL-6500 AA NIJMEGEN

TECMO INDUSTRIEWEG 13 -BE-2630 AARTSELAAR Tel: +32(0)3/877.81.91 Fax: +32(0)3/877.81.92 WELSER PROFIELTECHNIEK MOLENEIND 2 -NL-4751 GP OUD GASTEL Tel: 0165/51.10.00 Fax: 0165/51.36.55

HACO AKKERSTRAAT 11 -Tel: 0161/45.48.74 Fax: 0161/45.38.51

HOFFMAN GROUP GEBO PLATINASTRAAT 110 -NL-7554 NB HENGELO Tel: 074/255.81.81 Fax: 074/243.27.34 KALTENBACH TOOLS TURFSCHIPPER 2 -NL-2292 JA WATERINGEN Tel: 0174/27.27.27 Fax: 0174/31.50.31 PROTEMPO POSTBUS 21 -Tel: 024/371.17.11 Fax: 024/371.17.00

NL-6500 AA NIJMEGEN

STOVE L.DE RAETLAAN 37 -Tel: +32(0)51/31.04.36 Fax: +32(0)51/31.32.69

BE-8870 IZEGEM

DIENSTEN AGIE CHARMILLES SPIKWEIEN 21 -Tel: 077/473.82.17 Fax: 077/473.21.75

NL-5943 AC LOMM

EASYFAIRS NETHERLANDS BREDASEWEG 108A -NL-4902 NS OOSTERHOUT Tel: 0162/40.89.99 Fax: 0162/46.79.88 METAVAK P/A ENERGIEWEG 2 -NL-7772 TV HARDENBERG Tel: 0523/28.98.98 Fax: 0523/28.98.00

NL-5466 AB VEGHEL

MIKROCENTRUM POSTBUS 359 -NL-5600 AJ EINDHOVEN Tel: 040/296.99.22 Fax: 040/296.99.20

NL-5126 PJ GILZE

SECO CHAUSSEE DE NIVELLES 28 -- BE-1420 BRAINE-L'ALLEUD Tel: +32(0)2/389.09.60 Fax: +32(0)2/389.09.89

NL-5126 PJ GILZE

MD3 METAALTECHNIEK DUYSTER SPLIJTBAKWEG 113 -NL-1333 HJ ALMERE Tel: 036/532.33.33 Fax: 036/532.09.00

OPTIDRIVE WIJGMAALSESTEENWEG 108 -- BE-3012 LEUVEN (WILSELE) Tel: +32(0)16/30.07.10 Fax: +32(0)16/30.07.11

R2W DESSELGEMDRIES 17 -BE-8792 DESSELGEM Tel: +32(0)56/50.06.32 Fax: +32(0)56/50.66.92

HACO AKKERSTRAAT 11 -Tel: 0161/45.48.74 Fax: 0161/45.38.51

VOITH ERMO STARRENHOFLAAN 13 -- BE-2950 KAPELLEN (ANTWERPEN) Tel: +32(0)3/605.63.04 Fax: +32(0)3/605.63.07

WERKPLAATSINRICHTING

ONDERAANNEMING

VOORTMAN AUTOMATISERING OZONSTRAAT 1 -NL-7463 PK RIJSSEN Tel: 0548/53.63.73 Fax: 0548/53.63.74

GEREEDSCHAPPEN & MACHINES

ROFIN BAASEL EDISONSTRAAT 52 -NL-2952 AD ABLASSERDAM Tel: 078/693.10.79 Fax: 078/693.10.37

EMKA MARCONIWEG 2 -Tel: 0413/32.35.10 Fax: 0413/31.09.07

NL-7550 AV HENGELO

YAMAZAKI MAZAK NEDERLAND PEPPELKADE 54 -NL-3992 AK HOUTEN Tel: 030/634.40.30 Fax: 030/634.40.35

SIR JOHN ZUIDBAAN 511 -NL-2841 MD MOORDRECHT Tel: 0182/39.69.31 Fax: 0182/39.69.37

PRODUCTINFO

COMBILIFT STRADDLE CARRIER

MCS²

DALMEC ZUIGNAPPENSYSTEEM

TK1001 EN TK2001

De Combilift Straddle Carrier kan ingezet worden als mobiele portaalkraan: verharde buitenterreinen worden hierdoor extra opslaglocaties, zonder dat er zware investeringen in de ondergrond, rails en portaalkraan nodig zijn. Het laden en lossen van een vrachtwagen gebeurt met een enkele manipulatie. Zo is er geen stilstand meer van trailers, verlies van werkuren en blokkering van de productieruimte. De Combi SC heeft driewielaandrijving en kan hierdoor ook op een minder egale ondergrond rijden. Het voertuig heeft een compacte draaicirkel en een beperkt eigengewicht. De bouwhoogte van de machine laat de manipulator toe om langgoed tussen verschillende magazijnen te transporteren. Capaciteit tot 50 t.

Dit nieuwe MCS² (Mobiel Compact Straal- en Stripsysteem) werd specifiek ontwikkeld voor de renovatie en reiniging van allerlei oppervlakken (steen, metaal, hout ...). Het pakket bestaat uit een CE-gekeurd straal- & stripsysteem, in mobiele uitvoering en voorzien van allerlei toebehoren (inclusief visuele en auditieve bescherming). Het toestel heeft een mobiele schroefcompressor met benzinemotor met externe persluchtnakoeler. MCS² is geschikt voor o.a. het gecontroleerd reinigen van monumenten en natuursteen in het algemeen, het verwijderen van graffiti, het strippen/beitsen van hout, het matteren van glas, het ontroesten van metaalconstructies, verwijderen van verf ...

Aluminium profielen met een lengte van zes meter verhandelen was vroeger een zware arbeid voor twee bedienaars. Dankzij de ontwikkeling van een nieuw zuignappensysteem, uitgerust met tien manueel instelbare zuignappen, kan een ruim assortiment van aluminium profielen gewichtloos getild worden. Met dit zuignappensysteem kan een operator deze profielen nu heel precies en in alle veiligheid op een CNC-machine plaatsen. Technische gegevens: - Capaciteit: 60 kg - Werkbereik: 4.200 mm - Min. werkhoogte: 150 mm - Max. werkhoogte: 1.500 mm - Benodigde werkdruk: 7 bar

TK1001 en TK2001 zijn nieuwe gereedschappen voor veeleisende bewerkingen van gietijzer, alsook voor het draaien in harde en abrasieve legeringen. Beide zijn voorzien van een Duratomic coating, waardoor een hogere weerstand tegen slijtage en een langere standtijd gegarandeerd zijn. Bovendien is de snedebetrouwbaarheid verhoogd en zorgt de coating voor een betere deformatie- en hittebestendigheid. Technische gegevens: - TK1001: vooral toegepast bij grijs gietijzer - TK2001: vooral toegepast bij nodulair gietijzer

MABO LIFTING +32(0)3/491.96.96

PHIBO INDUSTRIES +32(0)55/21.98.99

ARCADEL +32(0)51/24.42.83

SECO 018/363.66.00

SILENCER

RIP-STOP SHORTS

COGNITENS

KASTOVERTO A2

De nieuwe Silencer straalhelm bevat een geïntegreerde gehoorbeschermer (PELTOR Optime III) voor een ultieme bescherming tegen schadelijke geluidsniveaus, waarbij de geluidsreductie kan tot oplopen tot 41 dBa. Een luchttoevoerindicator houdt de straler continu op de hoogte van de luchttoevoer. Binnenin is een harde schil geïntegreerd voor een optimale bescherming van het hoofd. Met een verstelbare hoofdband is de Silencer draagbaar en comfortabel. Technische gegevens: - Voldoet aan de EN14594-norm - Gewicht: 2.200 g

Voor de komende lente worden deze Rip-Stop shorts op de markt gebracht. Ze zijn licht, om de vakman koel te houden, maar toch stevig en slijtvast. Bij beschadigingen scheurt de stof niet door. Bovendien bevatten ze handige gereedschapszakken zodat alle gereedschap steeds binnen handbereik blijft. Door de Cordura verstevigingen en het Twisted Leg design bieden de shorts een grote bewegingsvrijheid. Technische gegevens: - Verkrijgbaar in zwart, marineblauw, kaki, beige en grijs (steeds met zwarte contrasterende vlakken) - Uit Rip-Stop: 65% polyester, 35% cotton, 200 g/m²- Maten 44-62

Cognitens WLS400M en Cognitens WLS400A zijn twee meetsystemen met wit licht. Er is een manueel en een automatisch systeem, waarbij de stereovisiontechnologie gebruikt wordt om 3D-beelden te genereren. De klanten hebben keuze tussen een draagbare configuratie en een automatisch systeem dat gecombineerd kan worden met alle industriële robots. Daarbij is de Cognitens WLS400M de enige hoogperformante scanner met wit licht in een draagbare versie. Door hun innovatieve ledtechnologie laten deze toestellen toe om een uitgebreide waaier van oppervlakteafwerkingen te meten of te ontwerpen.

Deze volledig ingekapselde machine van KASTO doet haast niet vermoeden dat het een bandzaagmachine is. Ze heeft bij 90° een zaagbereik van 260 mm bij rond materiaal. Bij vlak materiaal bedraagt het bereik 260 mm x 320 mm. De minimale zaagmaat is een diameter van 10 mm en een zaaglengte van 6 mm. Het opspannen van de materialen gebeurt door middel van hydraulische klemmen. De machine werd ontwikkeld voor kleine en middelgrote series van zaagwerk. Technische gegevens: - Afmetingen: 2.365 x 1.350 x 1.765 mm

LEERING HENGELO 074/255.82.81

SNICKERS ORIGINAL 055/599.98.60

HEXAGON METROLOGY 040/222.22.10

VAN HOORN MACHINING 040/254.09.07

metallerie.pmg.nl


73

PRODUCTINFO

ENGRAFLEXX

SINUMERIK 840D SL

ABIMIG GRIP 450A LW

CFLG.2LB

Engraflexx is een gereedschap dat ontwikkeld werd voor het geautomatiseerd uitvoeren van ontbraamwerkzaamheden op bewerkingscentra, CNC- draaimachines en robots. Het is voorzien van een voorgespannen, flexibel zwenkbare spil, waardoor afwijkingen van de nominale maatvoering gecompenseerd worden. De gewenste ontbraamkracht kan traploos ingesteld worden. Afhankelijk van de afwijking van de ontbraamkant ten opzichte van de geprogrammeerde werkstukcontour zwenkt de spil meer of minder uit: de frees volgt automatisch de daadwerkelijke werkstukkant. Door de ontbraamhandeling in het bewerkingsprogramma op te nemen en niet handmatig te verrichten, wordt er tijd bespaard en verbetert de kwaliteit.

Met de nieuwe functies voor Sinumerik 840D sl wordt de productiviteit van complexe machinetoepassingen verder verhoogd. Dankzij de geïntegreerde functionaliteit voor de volledige bewerking wordt elke bewerking op multitaskingmachines in een opspanning eenvoudiger en efficiënter. Met het moderne touchpanel OP019 voor de operator kunnen functies zelfs met werkhandschoenen geactiveerd worden. De sturing kan worden gebruikt voor diverse metaalbewerkingstechnieken zoals draaien, boren, frezen, slijpen, laseren, nibbelen en stansen, en in multitaskingmachines. Technische gegevens: - Beschermingsgraad panel: IP66 - Brede ledindicatoren

De serie met LW-Bikox werd vervolledigd met een 450 A-uitvoering geschikt voor draaddiameters tot 2,4 mm. Een laag gewicht van het slangenpakket garandeert een hoog handlingscomfort en de robuuste slijtonderdelen verzekeren lange standtijden. De pistolen zijn uitgerust met zachte 'GRIP'-componenten, duimsteun en een kogelgewricht. Het schroefbare gasmondstuk met isolatie is bestand tegen hoge temperaturen. Met gecombineerde contacttiphouder en laminaire gasstroom.

CFLG.2LB is een ethernetkabel voor de industrie met TPE-buitenmantel. De glasvezelkabel werd ontwikkeld voor bijzonder lange kabellengtes (tot 400 m) en kleine buigradii van slechts 5 x d. Hij combineert een hoge overdrachtscapaciteit met mechanische stabiliteit, onbeperkte EMC-veiligheid en duurzaamheid. Met behulp van de gegevens uit twee miljard testcycli per jaar kan de levensduur van nagenoeg alle kabels uit de 'chainflex' familie nauwkeurig worden bepaald. - Buitendiameter: 8,5 mm - Gewicht: 47 kg/km - Bandbreedte 850 nm: 20 - 600 Mhz - Bandbreedte 1.300 nm: 600 - 1.200 Mhz - Temperatuur: -40 °C tot 60 °C

ERTEC 040/298.20.36

SIEMENS 070/333.35.13

ABICOR +32(0)9/382.90.80

IGUS BELUX +32(0)16/31.44.31

STRIPPIT P-1525

ROBOT DYNAMIC

HANDMATIGE BEDIENING

HD-ATC

Een CNC-revolverponsmachine met 200 kN ponskracht, ontworpen voor de verwerking van grote en bovenmaatse werkstukken met afmetingen tot 1.524 x 2.500 mm. De bewerking van grotere platen is mogelijk. De machine haalt tot 270 slagen per minuut bij een centerafstand van 25 mm en tot 600 slagen per minuut in knabbelmodus. De P-1525 realiseert een bewerkingsnauwkeurigheid van ± 0,1 mm met een herhaalnauwkeurigheid van ± 0,05 mm. Met deze machine kunnen materiaaldiktes tot 3,5 mm zacht of roestvrij staal en tot 6,35 mm aluminium worden verwerkt. Voorzien van revolver met 21 gereedschapsstations. Met Fanuc pc-sturing.

Met deze robots worden de productie en automatisatie van goederen dagelijkse routine. Deze robot zorgt ervoor dat kleine partijen goederen en grote series goederen samen in één omgeving verwerkt kunnen worden. De grote voordelen van deze robots zijn de betrouwbaarheid en het hoge overbrengingsgewicht. De operator laadt pallets met onderdelen in het laadstation. De robot verdeelt deze onderdelen onder de verschillende machines die deel uitmaken van de productie. Door de integratie van een zesassige robot in de normale set-up van het laadstation kunnen lege en onafgewerkte producten op speciale pallets worden geladen. Het transporteren van deze verschillende pallets wordt gedaan door de Robot Dynamic.

De gereedschapslijpklauwplaat Prismo van Schunk is nu ook verkrijgbaar met handmatige bediening. Ze wordt aangepast als onderbouw op de machine en maakt stationaire toepassingen mogelijk op bijvoorbeeld rondslijpmachines, geedschapslijpmachines en draaibanken. De plaat klemt asdiameters tussen 5 en 20 mm. Met een variabele klemdiameter, een drievoudige prismageleiding en in elkaar grijpende spanklauwen wordt bij een overstek van 2,5 x D en een gereedschapsdiameter van 20 mm een herhalingsnauwkeurigheid van 0,005 mm bereikt. Om verontreiniging te voorkomen en permanent de hoge precisie te behouden, wordt Prismo tijdens het slijpproces gespoeld met schone olie.

De nieuwe HD-ATC is een servohydraulische kantpers met een geautomatiseerde ATC gereedschapswisselaar. Ze is vooral geschikt als complexe producten met veel zettingen gemaakt moeten worden en als men vaak van gereedschap moet wisselen. De machine garandeert kortere insteltijden, een beter machinerendement en een hogere precisie. Technische gegevens: - Perskracht: 100 tot 130 ton - 3.000 mm buiglengte

LVD +32(0)56/430.511

EROWA 077/473.90.05

SCHUNK INTEC 073/644.17.79

AMADA 064/832.73.37

74


metallerie.pmg.nl

VED BY O R

PR

5

OFESS

IO

Dirk Draaier/Frezer

Bescherming Goede prijskwaliteit Draagcomfort Visitekaartje voor bedrijf Voor ons is er geen twijfel mogelijk als

Rafael Draaier/Frezer

het om werkkleding gaat. Wij werken er elke dag in, dus wij weten waar we het over hebben. Als je alle kwaliteiten van HaVeP bij elkaar optelt en je kijkt ook naar prijs, service en levering, kom je tot maar één conclusie: HaVeP moet je hebben.

MEER WERKKLEDING OPLOSSINGEN ? KIJK OP WWW.HAVEP.COM/METAAL

T NL +31 (0)13 531 32 56 BE +32 (0)14 30 07 37 E [email protected]

LS

SIN

86 1 E C

NA

AP P

Havep moe.t. TEL MAAR OP! je hebben.

Gezondheid voorop! Tuwi sponsort Stichting Alpe d HuZes!

Recommend Documents