Gezonde lucht voor Utrecht Wiet Baggen, senior adviseru
Hier komt tekst Overzicht luchtbeleid Hier komt ook tekst
Utrecht.nl
Inhoud •
Schets gemeente Utrecht •
Karakteristieken
•
Bouwprojecten stilgelegd / Veranderende wet- en regelgeving
•
Actieplannnen luchtkwaliteit
•
Nationaal Samenwerkingsprogramma luchtkwaliteit (IBM-projecten, NIBMprojecten en maatregelen)
•
Uitvoeringsprogramma 2013-2015: gezonde lucht voor Utrecht
Utrecht: centraal gelegen op kruispunt van wegen
Stad Utrecht groeit van 200.000 naar 400.000 inwoners
Utrecht.nl
Rapportage luchtverontreiniging 1987 en 1988 Conclusies
Oplossingsrichtingen •
Verkeer van rijksweg naar rijksweg niet door de stad afwikkelen
•
Verkeer van wijk naar wijk afwikkelen via rondweg
•
Relaties binnen wijken en naar rondweg afwikkelen via wijkverzamelweg
2004 - 2005: Keerpunt Verschillende bouwprojecten/plannen stilgelegd door RvS 12-05-2004: Wegverbreding A1 Hoevelaken – Barneveld (200308160) 15-09-2004: Wegverbreding A2 Den Bosch - Eindhoven 22-09-2004: BP bedrijvenpark Langeweg en omgeving, Hendrik Ido Ambacht 03-11-2004: Omlegging N381, Hedel 27-01-2005: Milieuvergunning stadion ADO, Den Haag 20-04-2005: BP Oostvlietpolder, Leiden
Veranderende wet- en regelgeving Jaarlijkse vaststelling emissiefactoren en grootschalige Afstand concentratiekaarten ZeeZee-
Rekenpunt
zout
Blk 2001
Meetregeling 2001
4 m van dichtstbijzijnde rijbaan
-
Blk 2005
Meetregeling 2005
Idem
-
Meet- en rekenvoorschrift 2006
5 m NO2 10 m PM10 wegrand
+
Regeling beoordeling luchtkwal.
10 m NO2 10 m PM10 wegrand
Wet milieubeheer
+
Wat was de opgave voor luchtkwaliteit 2015?
Inzicht anno 2005 - 2006 Luchtkwaliteit belemmering voor de ontwikkeling van de stad •
Verschillende ruimtelijke ontwikkelingen en infrastructurele ontwikkelingen stilgelegd of vertraagd (ook in Utrecht: o.a. Majellaknoop, fly-over 24 Oktoberplein, milieuvergunning Holland Casino)
•
Eerste actieplan luchtkwaliteit Utrecht (ontwerp ALU2006) opgesteld voor een gezonde dynamische en leefbare stad.
•
NSL opgesteld
Diverse Actieplannen Luchtkwaliteit • Uitvoering programma luchtkwaliteit vanaf 2006 vanuit wettelijke verplichting halen Europese grenswaarden en voorkomen dat stad op slot gaat. • Hard gewerkt aan implementatie maatregelen,eerste resultaten bereikt (vb: milieuzone vracht, bundeling goederenstromen binnenstad via weg en water). • Echter: - hogere achtergrondconcentraties dan verwacht (geen rekeningrijden, harder rijden op snelwegen); - deel maatregelen niet gewenst effect / niet tijdig uitvoerbaar (tegenvallers emissies, P+R’s, Westpleintunnel); - advies Rekenkamer/onzekerheidsmarges prognoses;
Waar staan we nu?
Utrechtse NSL-maatregelen in uitvoering
Prognose stikstofdioxide voor 2015 in 2012 Prognose 2015 volgens monitor 2011 2012
Knelpunt Bijna-knelpunt
Aanvullend uitvoeringsprogramma luchtkwaliteit noodzakelijk
Uitgangspunten aanvullende maatregelen •
Verkeer is de belangrijkste lokale bron.
•
(Kosten)effectieve en haalbare maatregelen tegen zowel NO2 als PM10 en andere gezondheidsschadelijke stoffen (ultrafijnstof/roet).
•
Wortel en stok-benadering.
•
‘De vervuiler betaalt’.
Bijdrage doelgroepen aan de emissie van NOx in de provincie Utrecht (totaal 17.698 ton; Emissieregistratie 2006)
Personenvoertuigen
Aantal personenauto’s Euro 3 diesel of viezer, ten opzichte van het totale aantal personenauto’s (5,7% in 2015).
Het aandeel van deze auto’s in de uitstoot van NO2 van alle personenauto’s (24,5%).
Conclusie: 5.7% van alle personenvoertuigen in Utrecht is verantwoordelijk voor een kwart van de uitstoot van NO2 door personenauto’s.
Generieke maatregelen • Sloop/stimuleringssubsidies personenvoertuigen • Stimuleringssubsidie bedrijfsauto’s • Stop parkeervergunning vervuilende auto’s • Milieuzone personenvoertuigen en compensatiesubsidie • Stimuleringssubsidies schoon bestel & vracht • Milieuzone bestel en compensatiesubsidie • Optimaliseren bouwlogistiek • Tijdelijke ontheffing MZ vracht bij aanschaf EURO VI
• Subsidie voor schone taxi’s • Weren vieze taxi’s van de busbaan • Schone bussen
• Mobiliteitsmanagement/Convenant U15 • Verschonen gemeentelijk wagenpark
NO2-effectiviteit van de maatregelen
Prognose stikstofdioxide voor 2015 in 2013, op basis van Landelijke Monitor
Prognose NO2 voor 2015 in 2013 met aanvullend maatregelenpakket
Maatregelen nader belicht
Richting duurzaam mobiliteitsnetwerk. Zie 1988 •Fly in wordt centrum-ontsluiting •Verdeelring wordt stadsboulevard •Nieuwe verdeling van autoverkeer: Extern autoverkeer zo lang mogelijk op Ring Utrecht Kies juiste inprikker door slim routeren en regelen
Slimme routes, slimme regelingen •
Doel: volumereductie (en daarmee verbetering luchtkwaliteit)
•
Aanpak:
•
•
In nauw overleg met de regiopartners
•
Het verkeer van buiten de stad naar binnen op een andere, slimmere manier de stad inleiden.
Uitvoering: een verkeersmanagementpakket met •
dynamische routeverwijzing
•
dosering op geschikte punten
•
aangepaste en met elkaar communicerende verkeerslichten
•
aangepaste kruispunten en wegprofielen
Vervuilende voertuigen weren
= De auto stoot minimaal evenveel NOx uit als een moderne Euro VI stadsbus en meer fijn stof dan een bus Euro V EEV of Euro VI.
(bussenpark in 2015: 40% Euro V EEV en 60% Euro VI)
Hoe effectief zijn de milieuzones?
Concentraties NO2, PM10 en EC worden substantieel verlaagd.
Milieuzone personen en bestel euro 2 diesel en ouder met subsidies: •
NO2-reductie van circa 1Lg/m3 (bij alle wegvakken met NO2 > 38 Lg/m3)
•
Reductie EC-emissies van licht verkeer van circa 30% in de zone ten gunste van de gezondheid.
Uitstoot NOx en EC van een personenvoertuig in de stad
Hoe verder? • Uitvoering maatregelenpakket ‘Gezonde lucht voor Utrecht’ • In kader UAB: uitwerking duurzaam mobiliteitsnetwerk samen met de regio • Wegwerken laatste potentiële overschrijdingen 2015 • NSL wordt verlengd waardoor juridische toets aan NSL mogelijk blijft
Europees, nationaal en lokaal is 2015 geen eindstation!