Gevolgen Participatiewet voor de sociale werkvoorziening Nav het rapport Optimaliseren verdienvermogen: - impressies van mogelijke verbeteringen in de bedrijfsvoering/ financiën van het (SW-)bedrijf - beleidsmatige aandachtspunten in aanloop naar de Participatiewet Informatiebijeenkomst voor de RWA Gemeenten Robert Capel 18 september 2013, Amersfoort
Deventer, 17 september 2013
Inhoudsopgave 0. Inleiding 1.Een gemiddeld (SW-)bedrijf in vogelvlucht 2.De zes thema’s bedrijfsvoering uitgediept i. Van binnen naar buiten ii. Optimaliseren werksoorten iii. Acquisitie van werk iv. Kosten begeleiding en staf v. Kosten infrastructuur vi. Loonkosten SW 3.Financiële gevolgen Participatiewet 4.Kansen in keten en regio
Inleiding Het financiële vraagstuk is in aanloop naar Participatiewet levensgroot en dominant aanwezig. 1. Wat kan en moet het bedrijf zelf (nog) verbeteren? 2. Wat kan en moet het bedrijf met anderen verbeteren?
1. Een (SW)-bedrijf in vogelvlucht Kosten per SW-er: Loonkosten SW 27.000 Kosten pers.overig 6.000 Kosten overig 4.000 -------37.000 NB.afgeronde cijfers per SW-er.
Baten per SW-er: Netto toeg.waarde
10.000
(intern 5.000 tot ind deta/WOL 15.000)
Rijkssubsidie
Tekort/ bijdrage gemeente
25.800 ----------35.800 1.500
T.b.v. rapport zijn 6 verbetermogelijkheden onderzocht: 1. Van binnen naar buiten 2. Optimaliseren werksoorten 3. Acquisitie van werk 4. Kosten begeleiding en staf 5. Kosten infrastructuur 6. Loonkosten SW
1. Een(SW)-bedrijf in vogelvlucht Les: -Voor medewerkers met een lage loonwaarde kost het financieel ongeveer even veel om hen aan het werk te krijgen/ houden als wat het financieel aan opbrengsten oplevert (NB: exclusief loonkosten en subsidie) In aanloop naar Participatiewet: -Gebruik de ervaringen in (SW-)bedrijven bij de verschillende categoriën loonwaarden en werksoorten voor een kostenbatenanalyse wanneer inzetten van werknemers financieel rendeert (bijvoorbeeld bij werken met loonkostensubsidie, werken met behoud van uitkering, invulling tegenprestatie en vrijwilligerswerk)
2. Optimaliseren in eigen huis 1. Van binnen naar buiten….
2. Optimaliseren in eigen huis 1. Van binnen naar buiten…. Les: -De grenzen van de ontwikkelmogelijkheden voor de huidige SW-populatie zijn (meestal) in zicht -Niet blindstaren op het verdienpotentieel buiten het bedrijf In aanloop naar de Participatiewet: -Welke ontwikkelinspanning blijven verrichten bij de huidige populatie ondanks een beperkte kans op succes (overweging is meer dan alleen een kosten-baten analyse)?
2. Optimaliseren in eigen huis 2. Optimaliseren van werksoorten
2. Optimaliseren in eigen huis 2. Optimaliseren van werksoorten….. Les: -Als je iets doet, doe het dan goed -Voorkom marktverstoringen -Zoek langdurige samenwerkingsverbanden -Behoudt een opleidingsinfrastructuur -Niet overhaast afstoten In aanloop naar de Participatiewet: -Overweeg op pragmatische gronden welke taakverdeling tussen markt en overheid in de eigen lokale situatie het beste werkt
2. Optimaliseren in eigen huis 3. Acquireren van werk…. Wat is ‘werk’ eigenlijk? vraag naar vacatures aanbieden kandidaten
Marktpartij/ werkgever
knelpunten in bemensing aanbieden oplossingen
knelpunten in bedrijfsvoering
aanbod van diensten
Aanbieder personeel/ werk
2. Optimaliseren in eigen huis 3. Acquireren van werk Les: -Werk voor onderkant arbeidsmarkt is meer dan alleen vacatures beschikbaar stellen -Overheid is voor de werkgever slechts een van de (vele) mogelijke kanalen voor invulling personeelsbehoefte -Acquireren is meer dan alleen een loket hebben In aanloop naar de Participatiewet: -Luister naar de behoeften van werkgevers ipv de eigen opvattingen van de overheid over een passende dienstverlening -Gemeente is direct (groen, schoonmaak, catering) maar ook indirect (allerhande aanbestedingen met SROI) de grootste opdrachtgever
2. Optimaliseren in eigen huis 4. Kosten begeleiding en staf
2. Optimaliseren in eigen huis 4. Kosten begeleiding en staf Les: -Stafbezetting op orde op basis van benchmarking en kengetallen -Visie op gewenste vorm en intensiteit van begeleiding -Visie op het in- en uitbesteden van diensten. In aanloop naar Participatiewet: -Maak slim gebruik van de wederzijdse capaciteiten en deskundigheden bij gemeente èn (SW-)bedrijven
2. Optimaliseren in eigen huis 5. Kosten infrastructuur en overig
2. Optimaliseren in eigen huis 5. Kosten infrastructuur en overig Les: -Kosten infrastructuur zijn in percentage van de totale kosten naar verhouding meestal beperkt -Maar kunnen bij afname van het klantenbestand en wijziging van de strategie gaan oplopen In aanloop naar de Participatiewet: -Maak efficiënt gebruik van de totale infrastructuur in het publieke domein
2. Optimaliseren in eigen huis 6. Loonkosten SW
2. Optimaliseren in eigen huis 6. Loonkosten SW Les: -Aanzienlijke loonkostenverschillen tussen SW-bedrijven zijn historisch bepaald -Voor groot deel van de SW-populatie ligt beloning vast (in eindschaal, eindperiodiek, met generieke jaarlijkse bijstelling CAO) tot aan pensionering -Voor een (beperkt) deel van de SW-populatie wordt het beloningsniveau op korte termijn vastgesteld: vaststellen van het functieloon na vijf jaar WML In aanloop naar de Participatiewet: -Maak de (vastliggende) lange termijn ontwikkeling van de loonsom inzichtelijk en ontwikkel lange termijn oplossingen
3. Financiële gevolgen Participatiewet 1. Gevolgen dalend SW-bestand (instroomstop 1-1-2015)
3. Financiële gevolgen Participatiewet 1. Gevolgen dalend SW-bestand (instroomstop 1-1-2015)
3. Financiële gevolgen Participatiewet 2. Gevolgen gelijkblijvend bestand (instroom 1-1-2015)
3. Financiële gevolgen Participatiewet 2. Gevolgen gelijkblijvend bestand (instroom 1-1-2015)
3. Financiële gevolgen Participatiewet Gevolgen bij dalend of gelijkblijvend bestand vanaf 1-12015 Les: -krimpscenario’s kosten veel geld door oplopende inefficiency en periodieke reorganisaties In aanloop naar Participatiewet: -Een gescheiden organisatorische aanpak van enerzijds de geleidelijke groei van het nieuwe bestand en anderzijds de krimp van het oude bestand (‘sterfhuisconstructie’) heeft vanuit financieel perspectief nadelige consequenties -Overhaaste beslissingen zijn niet noodzakelijk, onnodig uitstel belemmert het benutten van de kansen
4. Kansen in de keten en regio De financiële problematiek zal niet volledig binnen het eigen (SW-)bedrijf opgelost kunnen worden. Wat kan en moet het bedrijf met anderen verbeteren?
4. Kansen in de keten en regio Wat kan en moet het bedrijf met anderen verbeteren? In aanloop naar Participatiewet: -Onzekerheid na sociaal akkoord wat de Werkkamer uiteindelijk zal voorstellen ten aanzien van de regionale uitvoering. Verwachting: geen van boven opgelegde uitvoeringsstructuur -Kansen in combinatie dagbesteding en beschut werken (arbeidsmatige begeleiding is minder intensief en goedkoper dan zorgbegeleiding) -Kansen in stroomlijnen intake, diagnose en detacheringsproces Sociale Zaken en (SW-)bedrijf -Kansen in bundelen regionale acquisitiekracht en versterken werksoorten (ipv concurrentie onderling) -Maar ook hier geldt: fusies, sterfhuizen en reorganisaties kosten veel geld
Afsluiting Vragen nu? Rapport beschikbaar voor geïnteresseerden (digitaal) Vragen op een later tijdstip? Kan ook later via Amfors (mevr. Maas/ dhr. Simon)
Robert Capel 18 september 2013
