GETALLENLEER 2 Gehele getallen: optelling en aftrekking

GETALLENLEER 2 Gehele getallen: optelling en aftrekking G13 Gehele getallen optellen en aftrekken

48

G14 Eigenschappen van het optellen in ℤ

59

G15 Handig rekenen met eigenschappen

61

G16 Negatieve getallen in een assenstelsel

65

G17 Vergelijkingen van de vorm x + a = b oplossen

70

G13 Gehele getallen optellen en aftrekken Positieve en negatieve getallen in het dagelijkse leven Bereken hoe oud deze personen geworden zijn.

128 B

a

Archimedes Leeftijd?

b

Pythagoras Leeftijd?

c

M. C. Escher Leeftijd?

d

Eratosthenes Leeftijd?

129 B

• •

geboren: overleden:

287 voor Christus 212 voor Christus

–212 . . . . . . . . . . . . . . . . .+ . . . . . .287 . . . . . . . . . . . . .= . . . . . .75 .............................................................. Archimedes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .werd . . . . . . . . . . . . . . . . .75 . . . . . . . . .jaar. ...................................... geboren: overleden:


–475 . . . . . . . . . . . . . . . . . .+ . . . . . .569 . . . . . . . . . . . . .= . . . . . .94 ............................................................. Pythagoras . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .werd . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 . . . . . . . . . .jaar. ...................................... geboren: overleden:

1898 1972

1972 . . . . . . . . . . . . . . . . .– . . . . . 1898 . . . . . . . . . . . . . . . . .= . . . . . . .74 .......................................................... M. . . . . . . . . . .C. . . . . . . . .Escher . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .werd . . . . . . . . . . . . . . . . . .74 . . . . . . . . jaar. ...................................... geboren: overleden:


–195 . . . . . . . . . . . . . . . . .+ . . . . . .276 . . . . . . . . . . . . .= . . . . . . 81 .............................................................. Eratosthenes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .werd . . . . . . . . . . . . . . . . . .81 . . . . . . . . .jaar. ..................................

–287 – 43 = –330 De Griekse wiskundige Euclides vierde zijn 43ste verjaardag in 287 voor Christus. ..................................................................... In welk jaar werd hij geboren?

In welk jaar is hij overleden als je weet dat hij 55 jaar oud werd?

b

Toen Julius Caesar in 44 voor Christus overleed, was hij 56 jaar oud. In welk jaar werd hij geboren?

• •

Archimedes ging op zoek naar een benadering voor het getal π (pi). De ‘stelling van Pythagoras’ zegt dat in een rechthoekige driehoek het kwadraat van de schuine zijde gelijk is aan de som van de kwadraten van de rechthoekszijden. Eratosthenes vond met zijn ‘zeef’ een methode om priemgetallen te zoeken. Het werk van de Nederlandse graficus M.C. Escher is nauw met wiskunde verbonden.

Vertaal deze oefeningen naar een wiskundige bewerking. Reken uit. a

130 B

Weetje

Vertaal deze oefeningen naar een wiskundige bewerking. Reken uit.

Euclides werd geboren in 330 voor Christus. ..................................................................... –330 + 55 = –275 ..................................................................... Hij is gestorven in 275 ..................................................................... voor Christus. ..................................................................... –44 – 56 = –100 ..................................................................... Julius Caesar werd ..................................................................... geboren in 100 voor ..................................................................... Christus. .....................................................................

Het laagste punt van Nederland ligt op 6,76 meter onder het N.A.P. in Nieuwekerk aan den IJssel. Dicht bij het drielandenpunt op de Vaalserberg bevindt zich het hoogste punt van Nederland (N.A.P. +322,70 m). De zendmast Gerbrandytoren in IJsselstein is 367 meter hoog. a

Hoe groot is het hoogteverschil tussen het hoogste en het laagste punt van Nederland?

322,70 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .– . . . . . (–6,76) .......................= . . . . . . .329,46 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Het . . . . . . . . . . . . .hoogteverschil . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .is . . . . . .329,46 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . m. ..................................................... b

Als je de zendmast Gerbrandytoren op het laagste punt van Nederland zou zetten, hoe hoog steekt die toren dan boven het N.A.P uit?

–6,76 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .+ . . . . . .367 . . . . . . . . . . . . .= . . . . . .360,24 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .De . . . . . . . . . . .toren . . . . . . . . .. . . . . . . . . steekt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .360,24 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .m . . . . . . . .boven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .het . . . . . . . . . . . .N.A.P. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .uit. ........

Weetje N.A.P. betekent Normaal Amsterdams Pijl. Dit komt overeen met het gemiddelde zeeniveau. Deze peilschaal bij Woerden geeft de waterstand aan: 188 cm onder (–) N.A.P. 131 B

• •


4000 + 600 = 4600 ..................................................................... De zee is 4600 m diep. .....................................................................

Ten zuidwesten van Hawaï ligt een onderzeese vulkaan, de Vailulu’u. De vulkaan steekt ruim 4 kilometer boven de zeebodem uit, terwijl de top nog zo’n 600 meter onder het zeeniveau ligt. Hoe diep is de zee?

..................................................................... .....................................................................

b

Het diepste punt van de vaste aarde ligt in de Marianentrog (–11 035 meter). Het hoogste punt op aarde is de Mount Everest. Bereken de hoogte van de Mount Everest als je weet dat het verschil tussen het hoogste en het laagste punt op aarde 19 883 meter bedraagt.

–11 035 + 19 883 = 8848 ..................................................................... De Mount Everest is ..................................................................... 8848 m hoog. ..................................................................... .....................................................................

c

De El Teide is de grootste vulkaan op het eiland Tenerife. Hij ligt 3718 meter boven de zeespiegel en 7000 meter boven de zeebodem. Hoe hoog is het gedeelte van de vulkaan dat zich onder de zeespiegel bevindt?

7000 – 3718 = 3282 ..................................................................... Het gedeelte van de vulkaan ..................................................................... dat zich onder de zeespiegel ..................................................................... bevindt is 3282 m hoog. .....................................................................

Op 352 meter diepte in de zee bevindt zich een duikboot. Hij stijgt 67 meter.

132 B

a

Hoe ver onder de zeespiegel bevindt de duikboot zich nu?

b

Hoeveel meter moet de duikboot dalen om op een diepte van 400 meter te geraken?

–352 + 67 = –285 ..................................................................... De duikboot bevindt zich nu ..................................................................... 285 m onder de zeespiegel. ..................................................................... –400 + 285 = –115 ..................................................................... De duikboot moet ..................................................................... 115 m dalen. .....................................................................

In de Tongatrog vlakbij Nieuw-Zeeland bevindt zich de hoogste berg in zee. De bodem van de Tongatrog ligt 9055 meter onder de zeespiegel en de berg is 8690 meter hoog. Hoe diep onder water kun je de top van de berg vinden?

133 B

–9055 + 8690 = –365 De top van de berg bevindt zich 365 m onder .............................................................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .water. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .............................................................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . .

134 B

• •


De som van –38 en –42.

b

Het verschil van 9 en –32.

c

Hannes bevindt zich op de tweede verdieping en daalt met de lift drie verdiepingen. Daar staat zijn wagen in een ondergrondse garage. Hoeveel verdiepingen onder de grond staat zijn wagen geparkeerd?

–38 + (–42) = –80 9 – (–32) = 41 ..................................................................................... 2 – 3 = –1 ..................................................................................... .....................................................................................

..................................................................................... .....................................................................................

d

Als je een getal vermindert met –5 bekom je 12. Wat is dat getal?

12 + (–5) = 7

..................................................................................... .....................................................................................

e

135 B

136 B

• •

• •

Mijn opa is in het jaar 1993 overleden op 86-jarige leeftijd. In welk jaar werd hij geboren?

Vertaal deze oefeningen naar een wiskundige bewerking. Reken uit.

1993 – 86 = 1907

..................................................................................... .....................................................................................

–5 + 6 = 1 2 – 4 = –2 ..................................................................................... –1 + 3 = 2 .....................................................................................

a

Het is –5 °C en de temperatuur stijgt met zes graden.

b

Het is 2 °C en het wordt vier graden kouder.

c

Je bent op de ondergrondse parking op niveau –1. De lift brengt je drie verdiepingen hoger.

d

Je bent in een flatgebouw op de 13de verdieping. Met de lift daal je 8 verdiepingen.

.....................................................................................

e

Je hebt een score van 14 punten, maar krijgt 16 strafpunten.

.....................................................................................

f

Een diepzeeduiker zwemt op een diepte van 30 meter en duikt nog 30 meter dieper.

.....................................................................................

13 – 8 = 5

14 + (–16) = –2 –30 – 30 = –60 .....................................................................................


Pieter staat 15 euro in het rood op zijn rekening en hij koopt nog een cd van 17 euro.

–15 + (–17) = –32

........................................................ ........................................................

b

........................................................

Een diepzeeduiker zwemt op een diepte van 23 meter en duikt nog 18 meter dieper.

........................................................

Bert heeft een schuld van 17 euro bij Thomas en een schuld van 23 euro bij Yusef.

........................................................

e

Wannes staat 23 euro in het rood op zijn rekening en hij stort 50 euro.

........................................................

f

Een bedrijf maakte de eerste maand een winst van 3658 euro, maar had de volgende maand een verlies van 528 euro.

c

d

137 V*

–652 + 1234 = 582

Een bedrijf maakte de eerste maand 652 euro verlies maar had de volgende maand een winst van 1234 euro.

........................................................

–23 – 18 = –41

........................................................

–17 + (–23) = –40

........................................................

–23 + 50 = 27 3658 + (–528) = 3130 ........................................................ ........................................................

Vul de tabel in. Het kookpunt van een zuivere stof is de temperatuur waarbij de vloeistof in gas overgaat. Zo kookt water bijvoorbeeld bij 100 °C. Het smeltpunt is de temperatuur waarbij een stof overgaat van vaste naar vloeibare vorm. Water bevriest bij 0 °C. a b c d e f g

Het smeltpunt van aceton ligt 151 °C lager dan zijn kookpunt. Zuurstof kookt bij –183 °C. Het smeltpunt ligt 36 °C lager. Het smeltpunt van broom is 176 °C hoger dan het kookpunt van zuurstof. Zijn kookpunt is 66 °C hoger dan zijn smeltpunt. Het smeltpunt van chloor is 1 °C minder dan het tegengestelde van het kookpunt van water. Zijn kookpunt ligt 66 °C hoger. Het verschil in kookpunt en smeltpunt van kwik is 396 °C. Bereken het smeltpunt als het kookpunt 357 °C is. Het verschil in smelt- en kookpunt van fosfor is 84 °C meer dan dat verschil bij aceton. Bereken het kookpunt als het smeltpunt 44 °C is. Het kookpunt van stikstof ligt 14 graden hoger dan zijn smeltpunt.

Stof

Smeltpunt (in °C)

Kookpunt (in °C)

–95

56

Aceton wordt als oplosmiddel gebruikt, onder meer als product om bepaalde lijmen en nagellak te verwijderen.

Broom

–7

59

Broom wordt vaak gebruikt in brandwerende middelen, medicijnen en in de foto-industrie.

Chloor

–101

–35

Chloor wordt veel gebruikt bij het zuiveren van water, onder meer in zwembaden.

Fosfor

44

279

Fosfor wordt onder meer gebruikt voor lucifers en bij de productie van vuurwerk.

–39

357

Kwik werd lang gebruikt in thermometers. Nu vind je kwik in spaarlampen en in de tandheelkunde voor het vullen van gaatjes.

–210

–196

–219

–183

Aceton

Kwik

Stikstof Zuurstof

Gebruik

Stikstof wordt onder meer gebruikt voor het bevriezen van wratten.

Een kikker springt van hokje naar hokje. Hij mag echter niet schuin springen en elk hokje mag maar één keer worden aangeraakt. De getallen waar hij opkomt, moet je optellen.

138 V*

a

Teken in het blauw een weg van start naar finish en geef de uitkomst die je bij de finish krijgt.

start

1

–3

–5

9

–1

1 – 3 – 5 + 8 – 1 + 5 – 6 = –1

2

–5

3

8

–1

5

Teken in het rood de route met de kleinste uitkomst. Geef de uitkomst van die route.

–1

–2

–4

1

7

–6

2 – 5 – 2 – 4 + 1 + 7 – 6 = –7

–3

4

6

–3

8 finish

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Gehele getallen optellen en aftrekken 139 E

140 E

• •

Reken uit. Denk hierbij telkens aan een lift in een flatgebouw of een thermometer. a

3–7=

b

–2 + 8 =

c

–6 – 5 =

Reken uit. a

4+5=

–4 ..6 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . ..–11 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .

d

12 – 8 =

e

–3 + 2 =

f

8 – 16 =

4 –1 ....................................... –8 ....................................... .......................................

g

–4 – 9 =

h

–13 + 27 =

i

73 – 100 =

9. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0

1

9

4

.........

+5

b

10 – 6 =

4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0

1

4

10

.........

–6

c

10 – 10 =

0. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 0

1

7 – 10

10

–13 14 .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . ........... –27.. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . ........... ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . .

d

10 – 15 =

–5 .....................

–5

0

.........

1

2

10 – 15

e

–4 + 6 =

2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

–4

0

2

1

.........

+6

f

–9 + 6 =

–3 ..................... –3

–9

0

.........

1

3

+6

g

–7 – 4 =

–11 ..................... –11 .........

–7

–5

0

1

–4

h

2–8=

–6 ..................... –6

0

.........

1

2

5

–8

141 E

142 E

143 E

144 E

145 B

Reken uit. a

17 + 9 =

b

–3 – 8 =

c

–15 – 21 =

Reken uit. a

–6 – 4 =

b

7+2=

c

–12 – 7 =

Reken uit. a

7 – 12 =

b

–4 + 8 =

c

–11 + 3 =

Reken uit. a

6–0=

b

–9 + 6 =

c

–3 + 10 =

Reken uit. a

13 + 8 =

b

–13 + 8 =

c

13 – 8 =

d

–13 – 8 =

26 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . –11 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . –36 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . –10 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . 9.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . –19 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . –5 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . 4.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . –8 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . 6.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . –3 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . 7.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . 21 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . –5 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . 5.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . –21 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .

d

–11 – 9 =

e

36 + 4 =

f

–28 – 14 =

d

–23 – 6 =

e

+24 + 8 =

f

–33 – 9 =

d

–19 + 14 =

e

26 – 1 =

f

6 – 23 =

d

–25 + 7 =

e

32 – 5 =

f

+26 – 33 =

e

–14 + 52 =

f

–8 – 24 =

g

46 – 16 =

h

15 – 32 =

–20 ....................................... 40 ....................................... –42 ....................................... –29 ....................................... 32 ....................................... –42 ....................................... –5 ....................................... 25 ....................................... –17 ....................................... –18 ....................................... 27 ....................................... –7 ....................................... 38 ....................................... –32 ....................................... 30 ....................................... –17 .......................................

g

56 + 54 =

h

–16 – 36 =

i

–47 – 29 =

g

–62 – 59 =

h

76 + 54 =

i

–68 – 27 =

g

–34 + 45 =

h

23 – 78 =

i

–65 + 45 =

g

–45 + 36 =

h

62 – 54 =

i

–56 + 27 =

i

34 – 99 =

j

–24 – 35 =

k

–16 + 37 =

l

–57 – 24 =

110 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . –52.. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . ........... –76 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . –121 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . 130.. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . ........... –95.. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . ........... 11 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . –55 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . –20 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . –9 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . 8 .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . ........... –29.. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . ........... –65 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . –59 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . 21 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . –81 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . .

146 B

147 B

148 B

Reken uit. a

12 + 8 =

b

–18 + 3 =

c

26 – 4 =

d

–12 – 16 =

20 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . –15 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . 22 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . –28 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .

e

–21 + 20 =

f

–26 – 17 =

g

36 – 29 =

h

18 – 37 =

–1 ....................................... –43 ....................................... 7....................................... –19 .......................................

i

45 – 75 =

j

–59 – 62 =

k

–38 + 66 =

l

–48 – 35 =

–30 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . –121 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . 28 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . –83 ........... .. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . .

Omcirkel het juiste resultaat. a

7–8=

A : 15

B : –15

C:1

D : –1

b

–7 + 8 =

A : 15

B : –15

C:1

D : –1

c

–7 – 8 =

A : 15

B : –15

C:1

D : –1

d

–14 – 3 =

A : 17

B : –17

C : 11

D : –11

e

–14 + 3 =

A : 17

B : –17

C : 11

D : –11

f

–21 + 35 =

A : 56

B : –56

C : 14

D : –14

g

11 – 20 =

A : 31

B : –31

C:9

D : –9

h

–5 – 15 =

A : 20

B : –20

C : 10

D : –10

i

30 – 10 =

A : 40

B : –40

C : 20

D : –20

j

–17 – 29 =

A : 46

B : –46

C : 12

D : –12

In de tabel vind je de uiterste temperaturen (in graden Celsius) van de zon, de maan en enkele planeten.

a

minimumtemperatuur

maximumtemperatuur

zon

5500

maan

–240

127

Mercurius

–170

450

Venus

13

465

Aarde

–89

58

Mars

–125

20

Jupiter

–145

21

Bron : www.nasa.gov

Hoeveel bedraagt het verschil tussen de temperatuur van de zon en de minimumtemperatuur van de maan?

5500 – (–240) = 5740

Het verschil tussen de temperatuur van de zon en . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .de . . . . . . . . . minimumtemp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . van . . . . . . . . . . . . . .de . . . . . . . . . maan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .is . . . . . . 5740 . . . . . . . . . . . . . . . . .°C. ................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b

Hoe groot is het verschil tussen de laagste temperatuur op aarde en de laagste temperatuur op Mars?

–89 – (–125) = 36

Het temperatuurverschil is 36 °C.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

c

Hoe groot is het verschil tussen de maximum- en de minimumtemperatuur op Mercurius?

450 – (–170) = 620

Het verschil tussen maximum- en minimum. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .temperatuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . op . . . . . . . . . . Mercurius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . is . . . . . . .620 . . . . . . . . . . . . .°C. .......................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

d

Hoeveel bedraagt het verschil tussen de minimumtemperaturen van Venus en Jupiter?

13 – (–145) = 158

Het verschil tussen de minimumtemperatuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .van . . . . . . . . . . . . . .Venus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . en . . . . . .. . . .Jupiter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .bedraagt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 . . . . . . . . . . . . .°C. .................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

149 B

• • •

In deze oefening ben jij de leraar. Doorstreep de foute antwoorden. Verbeter ze. a b c d e f

–6

b

............

4

–2

–8

–10

–18

–28

–1

............

3

2

5

7

............

a

–3 + 7

b

5–9

c

–4 – 8

< = ................... . .. .. ..< .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. ..

8–3

d

–12 + 15

–9 + 5

e

11 – 16

3+6

f

–5 – 7

g h i j k l

juist ............................................................................ 8............................................................................ – 12 = –4 8 – 12 = 4 –7 + 7 = –14 –7 . . . . . . . . . .+ . . . . . .7 . . . . .= . . . . . . .0 ................................................ –2 +5=3 –2 + 5 = –7 ............................................................................ – (–5) = 1 –4 – (–5) = –9 –4 ............................................................................ 8 + (–10) = 2 8 . . . . . .+ . . . . . .(–10) . . . . . . . . . . . . . . . . .= . . . . . . –2 ......................................... 5 – 9 = –4

–46 ............ .–74 . . . . . . . . . . . –120 ............ 12

19

> = ................... < ................... ...................

31

–6 + 3

g

–15 + 6

–2 – 3

h

4–5

6 – 10

i

–1 – 15

< > ................... = ................... ...................

3+6 –3 + 1 –15 – 1

Schrijf na elk fout antwoord van oefening 149 welke fout de leerling heeft gemaakt.

152 V*

155 B

a

Vul in met <, = of >.

151 V*

154 B

.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vul de ontbrekende getallen in deze rijen aan.

150 B

153 B

–5 + 8 = 3 3 – 4 = –1 3–4=1 ............................................................................ –12 – 23 = –35 –12 – 23 = –11 ............................................................................ 9 – 12 = –3 .juist ........................................................................... –7 – 16 = 9 .–7 . . . . . . . . .– . . . . . 16 .........= . . . . . . .–23 ............................................. juist –3 – 7 = –10 ............................................................................ –5 + 8 = –13

• •

• •

• •

Schrijf de oefeningen eerst zonder haakjes. Reken uit. a

3 – (+8) =

b

10 – (–4) =

c

+6 + (–2) =

d

4 + (–8) =

e

–6 – (–1) =

3 – 8 = –5 .10 . . . . . . . . .+ . . . . . .4 . . . . . .= . . . . . .14 ............................................... .6 . . . . .– . . . . . .2 . . . . .= . . . . . . .4 ................................................... .4 . . . . .– . . . . . .8 . . . . .= . . . . . . .–4 ................................................... .–6 . . . . . . . . . .+ . . . . . .1 .....= . . . . . . .–5 .............................................. ...........................................................................

f

10 – (+6) =

g

+3 + (+4) =

h

+7 + (–3) =

i

–5 – (–8) =

j

–5 + (–7) =

10 – 6 = 4 .3 . . . . .+ . . . . . . .4 . . . . .= ......7 ................................................... .7 . . . . .– . . . . . .3 . . . . .= . . . . . . .4 ................................................... .–5 . . . . . . . . .+ . . . . . . .8 . . . . .= . . . . . .3 ............................................... .–5 . . . . . . . . .– . . . . . .7 . . . . .= . . . . . . .–12 ...............................................

f

–5 – (+6) =

...........................................................................

g

2 + (+9) =

h

–7 + (–11) =

i

–5 + (+3) =

j

–2 + (+8) =

–5 – 6 = –11 .2 . . . . .+ . . . . . . .9 . . . . .= . . . . . . 11 ................................................... .–7 . . . . . . . . .– . . . . . .11 . . . . . . . .= . . . . . . –18 ............................................. .–5 . . . . . . . . .+ . . . . . . .3 . . . . .= . . . . . . –2 ............................................... .–2 . . . . . . . . .+ . . . . . .8 . . . . . .= . . . . . .6 ...............................................

f

–16 + (+81) =

...........................................................................

g

16 – (+37) =

h

48 + (–26) =

i

–46 – (–38) =

j

–52 + (+78) =


–5 – (–1) =

b

–5 – (–7) =

c

4 + (–10) =

d

10 – (+4) =

e

–6 + (–8) =

–5 + 1 = –4 .–5 . . . . . . . . .+ . . . . . . .7 . . . . .= . . . . . .2 ............................................... .4 . . . . .– . . . . . .10 . . . . . . . . .= . . . . . .–6 ................................................ .10 . . . . . . . . .– . . . . .4 . . . . . .= . . . . . .6 ................................................ .–6 . . . . . . . . . .– . . . . .8 . . . . . .= . . . . . .–14 ............................................... ...........................................................................


–12 – (–18) =

b

–30 + (–25) =

c

+47 + (–39) =

d

–12 – (+49) =

e

–27 – (+37) =

–12 + 18 = 6 .–30 . . . . . . . . . . . . .– . . . . . .25 . . . . . . . . .= . . . . . . –55 ........................................ .47 . . . . . . . . .– . . . . . 39 . . . . . . . . . .= . . . . . .8 ............................................ .–12 . . . . . . . . . . . .– . . . . . .49 . . . . . . . . .= . . . . . . –61 ......................................... .–27 . . . . . . . . . . . . .– . . . . . 37 . . . . . . . . .= . . . . . . .–64 ........................................ ...........................................................................

...........................................................................

–16 + 81 = 65 .16 . . . . . . . . .– . . . . . 37 .........= . . . . . . .–21 ............................................ .48 . . . . . . . . .– . . . . . .26 . . . . . . . . .= . . . . . . .22 ........................................... .–46 . . . . . . . . . . . . . .+ . . . . . .38 . . . . . . . . .= . . . . . . .–8 ...................................... .–52 . . . . . . . . . . . . .+ . . . . . . 78 . . . . . . . . . .= . . . . . .26 .......................................

156 B

157 B

• •

• •


78 – (–61) =

b

–27 – (+33) =

c

37 + (–57) =

d

14 + (–36) =

e

–15 – (+39) =

Reken uit met je rekentoestel. Werk ondertussen de haakjes weg. a

–312 – (+516) – (–307) + (–406) =

b

29 – (+465) + (+271) – (–69) + (–2501) =

c

–16 – (–24) + (–12) + (+14) – (+35) – (–17) + (–23) =

f

–28 – (–7) =

g

–106 + (+8) =

h

–56 – (+48) =

i

–74 + (–12) =

j

–35 – (–24) =

–28 + 7 = –21 .–106 . . . . . . . . . . . . . . . .+ . . . . . . .8 . . . . .= . . . . . . –98 ........................................ .–56 . . . . . . . . . . . . .– . . . . . 48 . . . . . . . . . .= . . . . . .–104 ........................................ .–74 . . . . . . . . . . . .– . . . . . .12 ........= . . . . . . .–86 ......................................... .–35 . . . . . . . . . . . . .+ . . . . . .24 . . . . . . . . .= . . . . . . –11 ........................................ ...........................................................................

–312 . . . . . . . . . . . . . . . . .– . . . . .516 . . . . . . . . . . . . .+ . . . . . .307 . . . . . . . . . . . . .– . . . . . .406 . . . . . . . . . . . . .= . . . . . . –927 ........................................ 29 . . . . . . . . . .– . . . . . 465 . . . . . . . . . . . . . .+ . . . . . .271 . . . . . . . . . . . . .+ . . . . . .69 . . . . . . . . .– . . . . . .2501 . . . . . . . . . . . . . . . . .= . . . . . .–2597 ........................... –16 . . . . . . . . . . . . .+ . . . . . . 24 . . . . . . . . . .– . . . . .12 . . . . . . . . .+ . . . . . .14 . . . . . . . . .– . . . . . .35 . . . . . . . . .+ . . . . . .17 . . . . . . . . .– . . . . . 23 . . . . . . . . . .= . . . . . .–31 ..........

Vul de bewerkingstabellen in.

158 B

+

–2

–1 –4

4

0

–3

–

–2

–3 3 –1 –4

–1

1 –5 –1 2

–6 0 –4 –7

–4

–2 –8 –4 –1

6

4 10 6

3

6

8

6 12 8

5

8

4

8

2

10 4

0

6

–3

9

8 11

Vul de ontbrekende getallen in. Zet haakjes indien nodig.

159 V*

4

a

.....................

d

b

–6 – . . . . (–8) ................. = 2

e

c

(–5) = 17 12 – .....................

f

+ (–7) = –3

–14 +27 = 13 5 – . . . . . . . 21 . . . . . . . . . . . . . = –16 –3 + . . . . . . 10 ............... = 7 ....................

a b c • •

8 = –10 5 – . . . . . . . . .9 . . . . . . . . . . . . = –4 3 –12 = –9 .................... –2 –

....................

4

d

–2 +

e

....................

f

.....................

....................

h

25 – . . . . . . .29 . . . . . . . . . . . . . = –4

i

....................

g

=2

–6 +7 = 1 3 –8 = –5 ....................

–9

g

Vul de ontbrekende getallen in. Zet haakjes indien nodig.

160 V*

161 B

78 + 61 = 139 .–27 . . . . . . . . . . . . .– . . . . .33 . . . . . . . . .= . . . . . . .–60 ........................................ .37 . . . . . . . . .– . . . . .57 . . . . . . . . .= . . . . . . .–20 ............................................ .14 ........– . . . . . .36 . . . . . . . . .= . . . . . . .–22 ............................................ .–15 . . . . . . . . . . . .– . . . . . .39 . . . . . . . . .= . . . . . .–54 ......................................... ...........................................................................

h i

–14 = –23

–12

–6 = –18

–10 +5 = –5 –20 +2 = –18 ..................... 25 + . . . . . . 13 . . . . . . . . . . . . . . = 38 ....................

Vul de lege vakjes in de piramides aan. Op elke steen staat de som van de getallen op de twee stenen eronder. Controleer met je rekenmachine.

–8

11 –19 15 –4 –15 6 9 –13 –2 –6

12

–3

–10

30 1 –8 8

–3

84 29

9 –5

54 25 20

14

5 6

–1

162 B

• •

Vul de lege vakjes in de piramides aan. Op elke steen staat de som van de getallen op de twee stenen eronder. Controleer met je rekenmachine.

0

2 2 –3 163 V* • •

–2

3

–1 –3 5

–52 –19 –33 –9 –10 –23 –5 –4 –6 –17

–5 6

–8

–11 14

–25

–2

–3

–1

–7

1

–1

2

5

–3

–52

14

–6

–25

–66 –49 –17 –40 –9

21 –6

–6

27 0

27

Vul de ontbrekende vakjes in de bewerkingstabellen in.

7 –1

–9

–14

2

–3 9

1

2

–8

–22

12 7 19

11

12

25

11 31 43 16

1

–13

–8

–10 –9

–16 –15

–

–3 –17

–6

–18

–5

–2

0

14

+

–15 –20 165 V**

3

7

Vul de ontbrekende vakjes in de bewerkingstabel in. +

–5

–1

3

–2

2

9

4

7

–9

10 –6

8 16

0

–11 –7 1 –15 –7 –12 –8 0 –16 Vul de ontbrekende vakjes in de bewerkingstabel in. – –3

8 –2

7

5

–10 –8 1

–2

2

–1

–5

3 10

6

–9 –7 0 –4

1 –6

–4

3 –1

9

15 –12

–2 10 –17

–6

166 V**

–12

Vul de lege vakjes in de piramides aan. Op elke steen staat de som van de getallen op de twee stenen eronder. Controleer met je rekenmachine. 8

164 V*

–5

19

–8

–27 41 –68 58 –126 –8 66 –192

167 V*

• •

168 V* • •

Waar of niet waar? Verklaar je antwoord met een getallenvoorbeeld.

–10 + (–3) = –13 en –13 < –10

a

Als je bij –10 een getal optelt, is de som altijd waar groter dan –10. niet waar

............................................................................. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . .

b

Als je bij een getal –7 optelt dan wordt de uitkomst altijd groter dan –7.

waar niet waar

............................................................................. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . .

c

Als je van –6 een getal aftrekt dan wordt de uitkomst altijd kleiner dan –6.

waar niet waar

............................................................................. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . .

d

Als twee gehele getallen negatief zijn dan is hun som ook negatief.

waar niet waar

............................................................................. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . .

e

Als twee gehele getallen een verschillend teken hebben dan is hun som positief.

waar niet waar

............................................................................. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . .

f

Als twee gehele getallen een verschillend teken hebben dan is hun verschil positief.

waar niet waar

............................................................................. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . .

g

Als twee gehele getallen hetzelfde teken hebben dan is hun verschil negatief.

waar niet waar

............................................................................. .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . .

–7 + (–7) = –14 en –14 < –7 –6 – (–8) = 2 en 2 > –6 –5 + (–8) = –13 –9 + 5 = –4

–8 – (+3) = –11 8–6=2

Waar of niet waar? Geef een tegenvoorbeeld als het niet waar is. a

b – a = a + (–b)

b

b – (–a) = –a – b

c

b–a+c=b+c–a

waar niet waar

Als a = 3 en b = 5 ..................................................................................................... .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . dan 5 – 3 = 2 en 3 + (–5) = –2 .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . .....................................................................................................

waar niet waar

Als a = 2 en b = 8 ..................................................................................................... .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . dan 8 – (–2) = 10 en –2 – 8 = –10 ..................................................................................................... .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . .

waar niet waar

..................................................................................................... .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . ..................................................................................................... .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . .

Bij een aftrekking is de eerste term 10. Bereken de som van de twee termen en het verschil.

169 V***

10 – a = v dus is v + a = 10 .a . . . . .+ . . . . . . .v . . . . .+ . . . . . .10 . . . . . . . . .= . . . . . . .10 . . . . . . . . .+ . . . . . .10 . . . . . . . . .= . . . . . . 20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .. . . . . .

170 V*

171 V*

• •

• •

Vervang in elke oefening de letters door de gegeven getallen: a = –7 en b = 5. Reken uit. a

a+b=

b

a – (–b) =

c

a–b=

d

a – (+b) =

–7 + 5 = –2 5 = –2 ..–7 .. .. .. ..– .. .. ..(–5) .. .. .. .. .. .. ..= .. .. ..–7 .. .. .. .. + .. .. .. .................................. ..–7 .. .. .. ..– .. .. ..5 .. .. ..= .. .. ..–12 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .................................. ..–7 .. .. .. ..– .. .. ..5 .. .. ..= .. .. ..–12 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .................................. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................

e

–a + b =

f

–a + (–b) =

g

–a – b =

h

–a – (–b) =

–(–7) + 5 = 7 + 5 = 12 –(–7) + (–5) = 7 – 5.. ..= ......................................................... .. .. ..2 ................. –(–7) – 5 = 7 – 5 = ..2.. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . ......................................................... –(–7) – (–5) = 7 + 5.. ..= ......................................................... .. .. ..12 ................. ......................................................... .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . .

Vervang in elke oefening de letters door de gegeven getallen: a = 3 en b = –12. Reken uit. a

a+b=

b

a – (–b) =

c

a–b=

d

a – (+b) =

3 + (–12) = 3 – 12 = –9 = –9 ..3 .. ..– .. .. ..(+12) .. .. .. .. .. .. .. .. = .. .. .. ..3 .. ..– .. .. ..12 .. .. .................................. = 15 ..3 .. ..– .. .. ..(–12) .. .. .. .. .. .. .. ..= .. .. .. 3 .. .. ..+ .. .. ..12 .. .. .................................. = 15 ..3 .. ..– .. .. ..(–12) .. .. .. .. .. .. .. ..= .. .. .. 3 .. .. ..+ .. .. ..12 .. .. .................................. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................

e

–a+b=

f

– a + (–b) =

g

–a–b=

h

– a – (–b) =

–3 + (–12) = –3 – 12 = –15 –3 + (+12) = –3 + 12 ......................................................... .. .. .. ..= .. . . .9 .............. –3 – (–12) = –3 + 12.. .. ..= ......................................................... .. .. . .9 ............... –3 – (+12) = –3 – 12.. .. ..=.. .. . –15 ......................................................... ................ ......................................................... .. .. .. .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . .

172 V*

Bekijk de wereldkaart met de tijdzones en los de vragen op. a

Het tijdsverschil bedraagt .....................................................................

In 1968 vonden de Olympische Spelen plaats in Tokyo (Japan). Vier jaar later vonden de Spelen plaats in Mexico. Wat is het tijdverschil tussen beide steden?

16 uren. In Mexico . ........................................ . . . . . . . . . .is .. . . .het ............. 16 uur vroeger dan in Japan. .....................................................................

b

Klas 6A van de basisschool heeft een kindje geadopteerd in Suriname. De leerlingen krijgen de kans om het eens te zien via de webcam. Kunnen zij op een dinsdagnamiddag om 15.00 uur een contact afspreken? Waarom (niet)?

Ja, in Suriname is het

.....................................................................

4 uur vroeger dan bij ons

.....................................................................

(11.00 u.)

.....................................................................

c

Het vliegtuig landt om 22.00 u. De ouders van Maaike maken ter gelegenheid van hun vijftiende ..................................................................... huwelijksverjaardag een reis naar Santo Domingo in de Dominicaanse Republiek. onze tijd. In de Dom. Rep. is het Het vliegtuig stijgt op om 13.00 uur in Brussel en de vliegreis duurt 9 uren. ..................................................................... Hoe laat, plaatselijke tijd, landt het vliegtuig? 5 uur vroeger, dus dan is het daar 17.00 u. .....................................................................

d

De papa van Bjorn is op zakenreis in San Francisco in de Verenigde Staten. Kan het zijn dat hij aan de ontbijttafel zit wanneer het voor Bjorn bedtijd is?

Neen, in België is het 8 uur later. ..................................................................... Wanneer papa aan de .....................................................................

ontbijttafel zit, is het hier nog..................................................................... geen bedtijd voor Bjorn. e

Julie gaat op reis naar Kaapstad. Ze vertrekt in Brussel om 8.40 uur (plaatselijke tijd) en landt 14 uur later in Kaapstad. Hoe laat is het er dan?

Julie landt in Kaapstad om

.....................................................................

22.40 u. onze tijd. Dan is het

.....................................................................

in Kaapstad 23.40 u.

.....................................................................

f

De Australian Open vindt elk jaar plaats in Melbourne. In Melbourne is het één uur vroeger dan in Sydney. De finale wordt gespeeld om 13.30 uur plaatselijke tijd en wordt rechtstreeks uitgezonden. Hoe laat moet je je tv-toestel inschakelen om die wedstrijd te kunnen zien? Opgelet: in Melbourne moet je één uur bijtellen voor de zomertijd.

Wanneer het in Melbourne 13.30 u. is is het in Sydney 14.30 u. Trek eerst het zomeruur er terug af, dus is het 13.30 ..................................................................... Bij ons is het 10 uur vroeger, dus wij moeten de tv inschakelen om 3.30 u. ..................................................................... .....................................................................

GETALLENLEER 2 Gehele getallen: optelling en aftrekking

Recommend Documents