Geschiedenis van New Life Rotterdam editie januari 2010
1857-1875: Het begin De Vergadering van Gelovigen te Rotterdam ontstaat in het jaar 1857. In het huis van Hein Voorhoeve aan de Rotterdamse Hoogstraat zijn vijf mensen bij elkaar gekomen: Hein, zijn vrouw, zijn schoonzus Anna met haar twintigjarige zoon Herman en John Darby, de bekende Engelse prediker en voorganger van de Brethren movement (broederbeweging). Darby is in Rotterdam om enkele bijbellezingen te houden. Deze bijeenkomst, waarbij de aanwezigen samen het avondmaal vierden, zou je kunnen zien als het feitelijke begin van de Vergadering van Gelovigen te Rotterdam. Elders in Nederland waren al enkele vergaderingen onstaan, vanaf het jaar 1854. Voor wie meer wil weten over het ontstaan en de geschiedenis van de vergaderingen in het algemeen, verwijzen we naar onderstaande boeken en links. Wanneer de jeugdige Herman Cornelis Voorhoeve in 1857 in de achterbuurten van Rotterdam het evangelie begint te prediken, begint de kleine vergadering te groeien. In 1858 bestaat de gemeenschap uit zestien personen die mee broodbreken. In 1859 is de vergadering al zo gegroeid dat die ver buiten Rotterdam begint op te vallen. Réveil-man H.J. Koenen schrijft over ‘die opwekking te Rotterdam’, die ‘veelzins een darbystisch karakter dreigt aan te nemen’. In 1858 start Herman Voorhoeve met de uitgave van een tijdschrift voor bijbelstudie, de ‘Bode des Heils in Christus’, een blad dat 150 jaar lang zou bestaan. Dit blad wordt van 1860-1863 gedrukt in de drukkerij van Arnoldus van den Briel, die tot 1865 in Rotterdam ‘vergadert’.
John Darby
Herman Voorhoeve
Jacob Voorhoeve, de vader van Herman, sluit zich in 1868 aan bij de vergadering. Jacob Voorhoeve was in 1850 één van de
2
oprichters geweest van de christelijke Eloutschool, een school die hierdoor nauw verbonden raakte met de vergadering. In 1871 geeft Herman Voorhoeve (die woonde aan de Binnenweg) bij W. Wenk in Rotterdam de ‘Bundel Geestelijke Liederen’ uit, met 147 liederen die voorzien in de grote behoefte aan liederen geschikt voor avondmaalsviering, woordbediening en bidstond, liederen over het geestelijk leven en de komst van Christus. Deze bundel wordt (met vele aanvullingen en moderniseringen en naast andere bundels) nog steeds gebruikt in de meeste Nederlandse en Vlaamse vergaderingen.
Rotterdam rond 1870. Vlak onder de Diergaarde bij het station ligt de Tuinderslaan.
3
1876 - 1939: Zondagschool en eigen gebouw
In het jaar 1876 gebeuren er drie belangrijke dingen: 1. Herman Voorhoeve verhuist met zijn uitgeverij naar de Dunne Bierkade 17 in Den Haag. Zijn vader Jacob, woonachtig aan de Westersingel nummer 77, wordt de nieuwe ‘correspondent’ (contactpersoon) van de Rotterdamse vergadering. 2. In hetzelfde jaar begint Joh. Mieg zondagschool te houden voor een aantal kinderen dat tot vele honderden uitgroeide. De groei van de zondagschool had tot gevolg dat ook de vergadering in omvang groeide. 3. De ‘broeders’ in Rotterdam krijgen in dit jaar een eigen gebouw (of ‘lokaal’, zoals dat in vergaderingkringen genoemd werd). Een internationale adreslijst van vergaderingen uit 1880 vermeldt het adres Tuinderslaan 114. De Tuinderslaan bevindt zich tussen de Binnenweg en de Kruiskade (ongeveer ter hoogte van de huidige Karel Doormanstraat).
Rotterdam in 1888.
4
De naam Tuinderslaan is volgens het straatnamenregister van het gemeentearchief in 1883 veranderd in Tuindersstraat. Deze naamswijziging ligt voor de hand gezien de verstedelijking van dit gebied in deze periode. Een gemeentelid vertelt: “In 1928 ging ik mee. Het was een groot lokaal, met een ruimte voor garderobe. In de zaal stond een grote zwarte kachel met een lange pijp en de stoelen hadden biezen zittingen. Dit lokaal is later prachtig verbouwd, met een aparte kamer voor bijbelles en broedervergaderingen, banken in plaats van stoelen en centrale verwarming. De koster woonde boven het lokaal”
In de bovenstaande plattegrond uit 1914 zien we de (Oude) Binnenweg en omgeving. Het noorden ligt boven. Aan de linkerzijde, de Mauritssingel en de Westersingel; ter rechterzijde de nog ongedempte Coolsingel en het Calandplein. Tussen de Binnenweg en de Van Oldenbarneveltstraat (onder de letter ‘O’) staat ‘Tuin’, het begin van ‘Tuindersstraat’.
Uit correspondentie is bekend dat er in het jaar 1932 in Rotterdam 215 broeders en zusters deelnemen aan het avondmaal. Naar schatting 40% van hen is tot bekering gekomen door de bijbellezingen die Herman Voorhoeve in de tweede helft van de 19e eeuw gegeven heeft.
5
Een gemeentelid herinnert zich uit verhalen van zijn (schoon)ouders dat de vergadering vlak voor de oorlog behoorlijk actief was, met activiteiten als een koor, een jongelingenvereniging en een soort club waar kinderen handvaardigheden leerden. Op de site rotterdammers.nl zijn foto’s van de Tuindersstraat te zien van vlak voor de oorlog. Het gebouw Tuindersstraat 114 lag vermoedelijk tegenover de Overdekte Zweminrichting op nr. 89.
6
1940 - 1999: Meerdere vergaderingen Tijdens het bombardement van Rotterdam in de meidagen van 1940 gaat het gebouw aan de Tuindersstraat verloren. Omdat het reizen in Rotterdam na het bombardement erg werd bemoeilijkt, werd besloten om ten noorden en ten zuiden van de Nieuwe Maas apart te gaan samenkomen. Noord/West De vergadering in Noord (later bekend als Rotterdam-West en tegenwoordig als New Life) komt eerst nog even op Zuid bij elkaar en huurt daarna voor enkele jaren het gebouw ‘Den Vaderland Getrouwe’ aan de Noordsingel, vlak bij de kruising met de Bergweg. De naam is niet meer op het gebouw terug te vinden, maar het betreft vrijwel zeker het gebouw op deze foto:
‘Den Vaderland Getrouwe’, Noordsingel 193.
7
Iin de jaren ‘40 of ‘50 van de vorige eeuw verhuizen de samenkomsten naar de gymzaal van de Eloutschool aan de ‘s Gravendijkwal nr. 73.
De voormalige Eloutschool aan de ‘s-Gravendijkwal
Er wordt in die periode gespaard voor een eigen gebouw, met als ‘startkapitaal’ de herstelbetaling voor het gebombardeerde gebouw, die verdeeld was tussen Noord en Zuid. Rond 1976 wordt het huige gebouw aangekocht, een in 1961 gebouwde voormalige sportschool in de Bruijnstraat in de wijk Bospolder/ Tussendijken.
Het gebouw aan de Bruijnstraat. Deze foto dateert van ruim vóór de aankoop in de jaren ‘70. De gevel is dan nog geheel van glas.
8
Zuid De vergadering op Zuid komt tot de jaren vijftig samen aan de Pretorialaan en verhuist dan naar het huidige gebouw aan de Lange Hilleweg.
Vergadering Rotterdam-Zuid, Lange Hilleweg
Zuid - Nathan Behalve deze twee vergaderingen is er nog een derde vergadering in het gebouw ‘Nathan’ aan de Bas Jungeriusstraat in Rotterdam-Zuid. Deze vergadering stamt uit een iets andere traditie (voor de kenners: de zogenaamde ‘open’ vergaderingen), maar inmiddels zijn deze verschillende achtergronden niet meer zo belangrijk en zijn er goede onderlinge contacten.
9
2000 - 2010: Recente ontwikkelingen in West Het begin van de 21e eeuw kenmerkt zich door veel veranderingen. De vergadering in Rotterdam-West zoekt naar wegen om zo veel mogelijk aan te sluiten bij de problemen en uitdagingen van onze tijd, zonder afbreuk te doen aan wezenlijke zaken van het geloof. Ter illustratie enkele veranderingen: Muziek In de diensten worden meer eigentijdse liederen gezongen. Naast de traditionele liederenbundel ‘Geestelijke Liederen’ wordt de ‘Lichtbundel’ geïntroduceerd. In 2006 volgt de eigen ‘New Life bundel’, een map die jaarlijks wordt aangevuld. Liederen worden niet meer a-capella gezongen, maar begeleid met de piano en soms een combo. Een deel van de dienst wordt gereserveerd om te zingen met de kinderen. Leiding Van oudsher werd de gemeente geleid door de zogenaamde broedervergadering, een maandelijkse bijeenkomst waarbij alle mannelijke gemeenteleden welkom waren. Na een periode van bezinning is in 2004 overgegaan naar een model waarin door de gemeente erkende oudsten de gemeente besturen. De broedervergaderingen zijn vervangen door gemeentevergaderingen. Organisatie De taken en verantwoordelijkheden van de gemeenteleden zijn in deze periode duidelijker gedefinieerd. Er zijn zeven teams gevormd die zich bezig houden met verschillende aspecten van het gemeenteleven: communicatie, collectes, evangelisatie, faciliteiten, jeugd, muziek en pastoraat. Kringen In plaats van één gemeentelijke bijbelstudie worden er kleine groepen gevormd die bij gemeenteleden thuis bij elkaar komen voor gebed en bijbelstudie. Geplande toespraken Hoewel nog steeds veel waarde wordt gehecht aan de vrijheid voor elke broeder om tijdens de diensten actief mee te doen,
10
ook door het houden van een toespraak, worden er meer toespraken tijdens de diensten vooraf gepland. Voordeel is dat hierdoor dieper kan worden ingaan op bepaalde onderwerpen. Ook ontstaat hierdoor meer ruimte voor jongeren en sprekers van buiten de gemeente. Openheid Steeds meer dringt het besef door dat het een taak en een uitdaging is voor Gods gemeente om zichtbaar en relevant te zijn voor de omgeving. Er komt een website (2003) om beter vindbaar te zijn voor mensen op zoek naar God. Er wordt bewust gekozen om niet te verhuizen, maar te blijven in de buurt waar God deze vergadering geplaatst heeft (2005). Er komt een nieuwe naam ‘New Life’ die wordt gebruikt naast de lange en wat ouderwetse naam ‘vergadering van gelovigen’ (2006). Het gebouw in de Bruijnstraat wordt tevens beschikbaar gesteld aan een portugeestalige gemeente, Comunidade Cristã em Rotterdam (2006). Vanaf maart 2007 is het gebouw een verdeelpunt van de Voedselbank.
2010 - ? : De toekomst Voor de toekomst verwachten we veel van God. Het gaat hierbij niet om New Life, we zijn slechts een klein stukje van zijn gemeente. Het is ons gebed dat mensen met Hem in contact komen en dat God wordt verheerlijkt in alles wat we doen. Nu is dat nog met vallen en opstaan, maar er zal een tijd komen van nieuw leven met Hem.
11
Bronvermelding Literatuur: Ouweneel, W.J. - De ‘Vergadering van Gelovigen’ (Kampen: Kok, 2002) Ouweneel, W.J. - Eén is uw Meester (Vaassen: Medema, 1985) Ouweneel, W.J. - Gij zijt allen broeders (Apeldoorn: Medema, 1980) Links: John Darby (Internetbijbelcursus) http://www.internetbijbelcursus.nl/onderwerpen_bio1.html John Darby (Engels) http://www.johndarby.org In memoriam: Hendrik Cornelis Voorhoeve (artikel Bode, juni 2001) http://www.vergadering.nu/leesmap20010614bodehcv.htm De ‘Vergadering’, kerk tegen wil en dank (artikel Nederlands Dagblad, 14 november 2002) http://www.vergadering.nu/leesmap20021114ndvergaderingwjo.htm Honderdvijftig jaar Nederlandse ‘Broederbeweging’ (artikel Bode, november 2003) http://www.vergadering.nu/leermap20031109broederbeweging150jr.htm
Colofon Dit is een uitgave van: New Life Rotterdam Bruijnstraat 16 3026 VD Rotterdam Postbus 85018 3009 MA Rotterdam Telefoon (010) 455 37 02 E-mail
[email protected] Website www.newlife-rotterdam.nl
12
