Gent 15 St Pietersnieuwstraat Lammerstraat en de Marcellisbrug
St Pietersnieuwstr Grote Huidervettershoek Ketelvest Walpoortbrug Walpoortstr
Savaanstraat Lammerstraat Nederkouter Muinkmeersen Hoveniersberg Engelse Nonnenstraatje Marcelisbrug Wilson en Frankrijkplein Zuid Stationstraat Kuiperskaai Zuid-station Fr.Orbanlaan Graaf van Vlaanderenplein Vlaanderenstr Dierentuinlaan Pr. Franklin Rooseveltlaan Oude Molenaars-straat Ter Platen Stropkaai
Kaart van Hondius uit 1641
Kaart van 1799
Kaart 1855 ketelvest
Plan 1878. Er was een plan om een weg te leggen langs de St Barbarakerk naar de Kouter. Spijtig is dit niet uitgevoerd geweest. Waarom ik dit spijtig vind? De tram zit regelmatig vast in het verkeer in de Nederkouter omdat dit de enige weg is langs deze zijde
Kaart van 1912/ Ketelvest/ de Leie/ de Opperschelde/Kouter
De Vooruit opende in stilte zijn deuren want het begon oorlog te komen. In 1914 werd er een bioscoop ingericht in het feestlokaal van Vooruit. Er waren twee zalen. De kleine zaal werd gebruikt voor film en kindertoneel. In 1917 hadden de Duitser plaat te kort en eigende ze dit mooi gebouw toe. De volledige beneden verdieping werd omgetoverd tot paardestallen. Tijdens en na de tweede wereldoorlog was er echter van kindertoneel geen sprake meer. In 1980 sloot de bioscoop definitief zijn deuren. De Parijsberg is de naam van steegje .De Parijsberg liep van rechtover de Bagattenstraat naar de Lammerstraat; maar met het bouwen van het feestlokaal van Vooruit werd het gedeelte langs de St Pietersnieuwstr gedempt. De naam is ontleend aan de familie Parijs, die hier in de 13 en de 14 de eeuw belangrijke bezittingen had Walbrug is de naam van de brug die de Korte Dagsteeg met de Walpoortstraat verbond. De Walpoort zo geheten naar de plaats Tussen Walle bij de Huidevettershoek was zo oud als de stad zelf; men weet hoe Keizer Karel in 1540 bevel gaf de stadsversterking af te breken en deze brug was daar een onderdeel van, doch werd dit slecht gedeeltelijk gedaan van 1562 en 1611 het laatste stuk verdween in 1765. De Walbrug wordt voor eerst vermeld in 1274. Waarom ze onder het Frans bestuur Pont Madou werd genoemd is een raadsel. Lammerstraat is de straat van de Marcellisbrug uit 1837/44 tot de StPietersnieuwstraat. Tot in 1842 bleef de Lammerstraat een straatje, zogenoemd naar de brouwerij Het Lammeke, dat er rechtover stond: toen werden enige huizen langs de zijde van de Parijsberg afgebroken en dan werd de Lammerstraat langs de schelde verhoogd. De huizen aan het begin van de straat aan de noordkant werden opgetrokken in Byzantijnse stijl door Louis Roelandt in 1852
Het ”Nieuw Circus” zien we nog net boven de daken aan de Lammerstr. Het “Oud Circus” bevond zich aan het St Pieterplein Eerst zou het stadsbestuur deze rustige wijk achter de Lammerstraat laten onteigenen voor het bouwen van een groots opgezette concertzaal. De rust voor omwonenden zou rap verdwenen geweest zijn. Gelukkig voor hen gaat dit niet door. Maar wat nu!!!??? Tot in de jaren 60 kon je den tram nemen in de St Pietersnieuwstr. Die je bracht richting Heuvel-poort of de Zuid
In 1844 stonden nog weinig huizen in de verbrede Lammerstrt. 1844 was ook de 1ste brug die de Lammerstrt verbond met de Zuid. Maar lang zou de brug niet blijven liggen want in 1865 werd er een nieuwe brug gebouwd
Begin van de Lammerstr, 1851 Stijl: eclectische gevelwand, met overwe-gend Italianiserende neoromaanse inslag. Vóór de aanleg van de brug over de Muinkschelde was dit steegje halfweg maar 2 meter breed !!! We spreken wel over 1842.
De ingang voor het chique volk om naar het “Nieuw Circus” te gaan kijken was in de St Pietersnieuwstraat . Mensen die wat minder begoed waren was er een aparte ingang in de Lammerstraat.
Nieuwe Cirk gebouwd in 1893 een nieuw wintercirkus, Lammerstraat . Bestond als circus reeds in 1896. Werd tevens cinéma van 1916 tot 1920. In het amfithéater werd een projectiedoek neergelaten en kon men naar films kijken. Het gebouw brandde uit in 1920. Heropende in 1923 nu volledig in beton en bood nu plaats aan 3400 personen. Had in 1940 opgehouden te bestaan, er was er een bommetje op geland. Dan zijn de eigenaars ermee opgehouden. Later kwam hier de garage Mahy.
Tijdens de oorlog kwam een speciaal volkske bijeen in het Nieuw Cirkus, pardon Nouveau Cirque
www.sint-pietersdorp.be
St Pietersnieuwstraat nr 3
De St Pietersnieuwstraat gefotografeerd vanuit de Lammerstraat
St Pietersnieuwstr Hier werd het dagblad ” VOORUIT” gedrukt, schuins over de stamkroeg van de socialisten
www.sint-pietersdorp.be Ook 1913 startte goed. Op 1 maart stichtte me “De Bank van de Arbeid” die later in de jaren dertig net zoals vele andere banken overkop zal gaan.
Keetje betekende een grote kan, een veel voorkomende naam van cafes. Sorry hoor ik ken maar één Keetje en dat is nu verdwenen. Al een tijdje moet ik het doen men een kleine kan. ‘t café Keetje was de eerste café in Gent waar men een Duvel kon bestel-len, maar dat is al lang geleden. Wat zou er zijn gebeurd met het glasraam, ik zie het nog altijd voor mij? Of ben ik mis. Misschien wissel in de cafés?
De Huizen ‘Hof van Beroep en het Keetje twee bekende café’s werden rond 1848 reeds vermeld als café. Maar de eerste sporen van het bouwen van de woningen dateren reeds vanaf 1792, vlgn’s archiefstukken.
Het Waterstraatje verdween toen de universiteit zich daar kwam vestigen. De bewoners bevoorraden zich van water uit de Muinkschelde
Aan het feestlokaal van Vooruit, is men beginnen te bouwen in 1911,opening op 15/8/1914, en bijna onmiddellijk aangeslagen door het Duitse leger. Ja wat wil je als de bezetter zo een mooi gebouw ziet. Er stond een maquette op de expo van 1913. Deze nam de plaats in van onder meer een oud herenhuis uit de 18de eeuw dat van de weduwe A. Pauli gekocht werd voor de niet onaardige som van 115100 fr. Naast de Vooruit staat de katoenspinnerij Schaetsaert en Bossuyttack. Het hiernaast lopende waterstraatje dankte zijn naam aan het feit dat het steil naar de Schelde afdaalde. Het niveau verschil St Pietersnieuwstraat met de Muinkschelde bedroeg 12meter!!
Onderste foto is het gebouw waar nu Vooruit staat. De foto is genomen spijtig genoeg vanaf de Muinkschelde richting StPietersnieuwstraat. Het hoogteverschil met het water is 13m.
En van de Bagattenstr. zijn de Socialisten verhuisd naar een nieuwe locatie dit loodrecht op de Bagattenstr. in de SintPietersnieuwstr. Hier zijn de socialisten op zijn groots te zien. Het was klaar voor de wereldten-toonstelling van 1913 te Gent. Gedurende de 1ste wereldoorlog vonden de Duitse bezetter het een mooi gebouw om het te kunnen huren voor een prikje voor militaire doeleinden. De onderste foto links is bezorgd door Roger Caufrier. En zeg nu zelf “ Spijtig dat die zeer mooie luifel is verdwenen van het feestlokaal van Vooruit”
De jaren 20
De st pietersnieuwstraat. Is dit wel zo? Dus nog op te zoeken waar de Vooruit dit gebouw had.
Heden en verleden in de St-Pietersnieuwstraat De St-Pietersnieuwstraat van het St-Pietersplein tot de Walpoortbrugstraat. Dit moet een der eerste wegen zijn, die de stad doortrokken. Het was immers de natuurlijke verbinding tussen St-Pieters en de St-Baafsabdijen. Maar waarom dan die naam van nieuw gevoegd bij die straat? In 1353 spreekt het jaarregister der Keure van een” hues staende in St-Pietersdorp de Nieuwstraete “ nog wat verder in het register van 1373 en in 1402 spreek men eveneens “up de Nieuwstraete”
Gebouw nr 37 of 57 ? bevat 12 traveeën
De Sint-Pietersnieuwstraat anno 1855 Ook dit gebouw bevat 12 traveeën
Foto rechts was ook gedraaid. In spiegelbeeld is dit hetzelfde gebouw van de foto links. De foto links is van een latere datum
Lichtjes onderaan gebouw rechts zie je dat het plakwerk juist hetzelfde is dan foto links boven en beide gebouwen van 1ste verdiep is het plakwerk effen
De spoorlijnen zijn bijna nog niet te zien tussen deze 2 gebouwen, 1855 stond de fotografie nog in zijn kinderschoenen
De Dierentuinlaan later de Président Franklin Roosevelt
?
Deze 2 locaties waren niet mogelijk omdat je deze gebouwen niet ziet op de foto
Allemaal water steegjes Lammerstr was reeds breder Bagattenstr moest nog verbreed worden en later kwam de vooruit recht op de Bagattenstr te liggen De Kalkstr en het verlengde ervan werd later de Plateaustr Naast de Vooruit staat het rectoraat wat achteraan
Ik denk dat deze en de vorige foto uit 1855 ook vanuit dit huis werd genomen
Hoveniersberg
Op dit lapje grond zal men de Bataviawijk beginnen bouwen in 1825 zie vlgd dia
Kaart van 1825
Het Batavia beluik uit 1825. Wat later zal het gebouw der Wetenschappen komen te staan.
Kaart van 1855 Omgeving St Pietersnieuwstr, Walpoortstr , Lammerstr, Bagattenstr
Niet uitgevoerd Het kaleitje
Het Batavia beluik
Al deze huisjes zullen enkele jaren later verdwijnen om plaats te nemen voor statige herenhuizen
Dit beluik “Petit Paris” zal pas gesaneerd worden in 1970
Gevaertkaart van +/-1880. 20 jaar later is ook hier van het eens rustige St Pietersdorp niets meer te zien
St Pietersnieuwstraat nr 106
St pietersnieuwstraat 76
Nog gaan bezien of de huisjes nog recht staan of zijn verdwenen
Engelse Nonnenstraat werd zo genoemd naar de Engelse Benediktijnen die zich er kwamen vestigen in 1623 er hun klooster stichten (Maria’s Onbevlekte Ontvangenis) zij hielden hier kostgangers en leerden er onderricht in het Engels. Afgeschaft in 1793, keerden ze naar Engeland terug. Daarna werden de gebouwen als katoen fabriek gebruikt. Ondertussen afgebroken en ingenomen door de universiteit Gent. Het Engelse Nonnenstraat was één van de vele kleine steegjes die afliepen naar de Schelde. Slechts één steegje is gebleven op de helling naar de Scheldekant, de “Hoveniersberg”
De St Pietersnieuwstraat 100 jaar verschil
Onderste foto is van rond 1908. De kaart is van 1880. de foto links is een vergroting van een detail van de vorige dia. Er stond op de foto dat het klein straatje de ingang was van de brouwerij en de ijskelders. En dat klopt. Na het nemen van de foto is men de huizen beginnen afbreken in de st Pietersnieuwstraat om de nog altijd bestaande huizen te bouwen. Zie vorige dia Afgebroken huizen naast de Hoveniersberg uit 1908
Kaart 1835
Deze 2 waterstraatjes zijn verdwenen
Hoveniersberg
Kaart van 1880 Kaart van 1835 . Het Engelse Nonnenstraatje : het klooster dat omgevormd was tot katoenfabriek. Later verrees er langs de Schelde een grote textielfabriek die nu helemaal is ingenomen door de unif van Gent
Sint Pietersnieuwstraat. Allemaal toch niet zo lang geleden (begin de jaren zestig) www.sint-pietersdorp.be
Doornstraetje gaf uit in de St-Pietersnieuwstraat Hoorenstraetkin eveneens uitkomende in de StPietersnieuwstraat
Kelderstraatje lag in de O.L.Vrouwparochie, dus in de StPieterswijk en het bevatte slechts één huis ten tijde van politiemeester J. Billiet
De Lammerstr met een verschil van bijna 100 jaar. De Gringo bar ziet er niet meer uit zoals vroeger. Zijn buur heeft de tand des tijd goed doorstaan. . Idem
F.Van Artevelde zou hier gewoond hebben in de 14de eeuw. Het zal zeker niet in het citeetje zijn zoals arbeiders 500 jaar later
Kaart van 1880
De zijkant van dit gebouw had tekst op de gevel
st Pietersnieuwstraat Lammerstraat
Op de rand v/d foto zie je nog dat er kleine huisjes stonden v/d oude Bagattenstraat, deze zouden ook rap verdwijnen
www.sint-pietersdorp.be
Na de paardentram kwam er voor een korte tijd de accutram. Daarna, zoals heden, de tram met elektrische bovenleidingen.
De Lammerstraat, genoemd naar er een toen gelegen brouwerij “Het Lammeken”. Vroeger was dit een klein steegje,maar toen men in 1844 een brug over de Schelde heeft gelegd werd dit onbelangrijke steegje een zeer drukke straat. In 1837 reden de treinen niet naar het St Pietersstation maar hier vlakbij aan de Lamstraat, het prachtige Zuidstation. Degenen die hier een lapke grond hadden gekocht voor een appel en een ei, zouden aan de Zuid-wijk een rijke burger worden, mede gezien het de uitgaansbuurt werd bij uitstek.
Wat later zou dit gebouw “Nieuw Circus” afbranden
Zou deze werkman politiek zijn benoemd? Hij heeft immers een ferme kruiwagen,
De eerste brug over de Muinkschelde, aan de Lammerstraat is van 1842 de Marcellisbrug heeft er niet lang gestaan, een goeie 20 jaar later 3-21866 was men reeds begonnen met het plaatsen van een nieuwe. Waar zijn ze, de mensen die zeggen dat alles vroeger langer meeging!!!!! (hier de 2de brug) De 3de brug ,dit keer in spanbeton is uit 1952) Hier een oud foto waar medicamenten werden verkocht. Een drankje om je beter te doen voelen of op te peppen. Het is maar de vraag of het werkt. Maar hier moet de patiënt geld geven aan de staat (accijnzen en taksen).
3-2-1866 De 2de brug over de Muinkschelde (Lammerstr) is in gebruik genomen. De 1ste had het maar 20 jaar volgehouden!
De tweede brug, werd opgeblazen tijdens de oorlog in meidagen van 1940 door onze eigen genie (?)troepen. Maar nergens gelezen van die herstelling. De Duitsers kennende zullen vlug dit mankement hebben hersteld net zoals die andere 13 opgeblazen bruggen
Het uitzicht is wat veranderd. We zien dat het huis hier ook medicamenten verkoopt. Maar nu medicamenten waar er tussenkomst is van de staat en er liefst niet te veel van inneemt , trouwens net zoals de vorige medicamenten.
De Muinkschelde te zien rond 1913 vanaf de brug aan de Lammerstraat
www.sint-pietersdorp.be
Vooruit
Lammerstr. aan de Muinkschelde Huis van 1851. Dus kort na de aanleg v/d brug over de Schelde Ook dit beeld is verdwenen en vervangen door nieuwbouw. Links staan de gebouwen v/d Vooruit en op het huis staan de invloeden van Amerika. op het dak. De neon reclame voor “GHENT BY NIGT”
Van 1851 naar 2005
Vroeger hadden huizen soms een naam. In 1672 had het kadaster al gans het huizenbestand in kaart gebracht en de nieuwe huizen waren in een afzonderlijke registers reeds opgetekend. Alle huizen in de binnenstad had nu een nummer en wijknummer. Op 2/12/1786 (Oostenrijks bewind) besliste de gouverneur en het stadsbestuur alle huizen van een nummering te voorzien.. en in 1811(Frans bewind) voerde men pare en onpare nummers in. Bij geboorte aangiftes van hun kind konden arbeiders zelfs het nr niet mededelen omdat ze lezen noch schrijven konden en eerlijk gezegd dat was toen niet belangrijk, ze hadden andere zorgen. En lag de bureaucratie van hen wakker. Neen want daar was niks te rapen. Je vraag je af waarom ik dit allemaal neerschrijf? Gewoon om aan te tonen dat de wetgever al lang bezig is met belastingen te heffen, meer nog, je zou denken dat men einde raad is. Altijd vinden ze foefjes, Denk aan de suikertaks en dit zonder te blozen
Terug bracht Roger Caufreur me deze foto aan. Inmiddels is het gebouw achter Anseele verdwenen. In 1956 draaide de COOP waarschijnlijk nog goed maar met de opkomst van de grootwarenhuizen is ook deze moeten stoppen wegens verlieslatend? Ook de Welvaartwinkel VIVO en de Végè hebben hun deuren moeten sluiten. Maar wanneer zou de COOP hier verdwenen zijn?
Kaart van 1878
St Pietersnieuwstraat en Muinkschelde
Kaart van 1855 Schelde St Pietersnieuwstraat Lammerstraat Walpoortstraat
Grote Huidevetterskaai
1825 De uitbreiding van de universiteit richting van het oude Sint-Pietersdorp Sinds de stichting van de Rijksuniversiteit onder het Hollands bewind had de stad voordurend te kampen om ter-reinen te vinden voor de uitbreiding van haar universiteit. Drie kaarten, 1825, 1850, 1880 de gekleurde terreinen zijn opties voor de uitbreiding Het Sint-Pietersplein moet nog aangelegd worden
Sint Pietersdorp gezien qua uitbrei-ding v/d universiteit Plan Gerard van 1850: was niet van één man maar van twee broers. Paul en Louis
De huidige Leopoldskazer-ne staat op de oude rooi-lijn van de vorige kazerne daarom dat ik een groene lijn heb getrokken om de plaats van de Kortrijksepoort aan te duiden
De Batavia-wijk die in 1825 gebouwd werd zou rap te sprake komen om dit met de grond gelijk te maken. Daar zou het Gebouw Der Wetenschappen komen te staan
De Percellepoort of de Kortrijksepoort
Je staat hier te kijken
De spoorweg naar ‘t zuid
Plan 1880 van ons Sint- Pietersdorp gezien qua universiteits uitbreiding De Kortrijksepoort is verdwenen en bevond zich tussen de 2 cafés op de hoek van de Kortrijksesteenweg en het Lyceum. De gemeenteraad in 1785 beslist op alle straathoeken naamplaten aan te brengen.
Zie verder 15a