STICHTING Philips Pensioenfonds
Generaties Generaties is het informatiebulletin van
Nummer 9, 5 e jaargang december 2008
Persoonlijk budget en uw pensioen
Veelgestelde vragen over de kredietcrisis
“Ik werk door tot mijn 65-ste” Philips-medewerkers over hun pensioen
Inhoudsopgave
11
3
Gevolgen kredietcrisis voor Philips Pensioenfonds
4
Korte mededeling
6
Korte mededeling
15
Pensioenontvangers kiezen hun vertegenwoordigers
7
Pensioen voor uw partner
16
Toen en nu... de familie Van Overmeeren 8 Puzzel
10
Collectieve zorgverzekering IAK
19
Even voorstellen
20
Per 1 december vier gepensioneerdenleden in het College van Beheer
Korte mededeling
21
“De glazuren geven de glans aan mijn werk”
22
Interview met Alex van de Wal, pottenbakker in Blaricum
Verbetering pensioenbegrip
24
Resultaat onderzoek onder Philips-medewerkers
Colofon 2
“Ik werk door tot mijn 65-ste”
Voorwoord
24
Philips-medewerkers over hun pensioen
“Er verandert eigenlijk niets”
14
Het persoonlijk budget en uw pensioenopbouw
Veranderingen vanaf 1 januari 2009
Voorwoord Beste lezers, Voor u ligt de negende uitgave van Generaties. In deze editie besteden we uitvoerig aandacht aan een aantal actuele onderwerpen. De afgelopen periode is er veel aandacht geweest voor de crisis op de financiële markten en de gevolgen ervan voor pensioenfondsen. Maar wat betekent de crisis nu voor uw pensioen bij Philips Pensioenfonds? Op pagina 4 t/m 6 zet Generaties de meestgestelde vragen en antwoorden voor u op een rij. Vanaf 1 januari 2009 krijgen alle Philips-medewerkers
Jasper
Kemm
e
bovenop het maandsalaris een persoonlijk budget. Op pagina 14 en 15 vertellen Erik van Diepen en Piet Jorissen van de scoiaal-economische afdeling (SEA) van Philips Nederland wat de overgang naar het persoonlijk budget betekent voor de opbouw van uw pensioen. Per 1 december 2008 is het aantal gepensioneerden in het College van Beheer uitgebreid van twee naar vier leden. Deze vier leden zijn benoemd via verkiezingen onder alle pensioenontvangers. Op pagina 20 en 21 stellen zij zich aan u voor. Daarnaast komt in deze uitgave het onderwerp ‘pensioen voor uw partner’ uitgebreid aan de orde. Ook vroegen we drie Philips-medewerkers naar hun reactie op de stelling “Ik werk door tot mijn 65-ste”. Tot slot wens ik u, mede namens het College van Beheer, fijne feestdagen en een goede jaarwisseling toe. Ik hoop dat het jaar 2009 u veel geluk en gezondheid zal brengen. Jasper Kemme Directeur Philips Pensioenfonds
3
Gevolgen kredietcrisis voor Philips Pensioenfonds Pensioenfondsen, waaronder ook Philips Pensioenfonds, beleggen het geld voor de pensioenen onder meer in (internationale) aandelen, obligaties en onroerend goed. De wereldwijde crisis op de financiële markten heeft gevolgen voor alle pensioenfondsen in Nederland. Voor Philips Pensioenfonds zijn de gevolgen van de crisis tot en met het derde kwartaal van dit jaar (eind september 2008) relatief beperkt gebleven. Philips Pensioenfonds heeft een risicobewust beleggingsbeleid. Dit betekent dat het Fonds vrij behoudend belegt. Maar wat betekent dat nu voor u? Generaties zet de meest gestelde vragen voor u op een rij.
Hoe wordt de financiële positie van pensioenfondsen beoordeeld?
4
?
In welke mate is Philips Pensioenfonds geraakt door de kredietcrisis?
?
De financiële positie van pensioenfondsen wordt
Het risicobewuste beleggingbeleid van Philips
beoordeeld aan de hand van de dekkingsgraad.
Pensioenfonds houdt in dat het grootste deel van
De dekkingsgraad geeft de verhouding aan tussen
het vermogen van Philips Pensioenfonds is belegd
de verplichtingen (pensioenuitkeringen) en het
in obligaties en obligatiegerelateerde beleggingen.
vermogen van het pensioenfonds dat daar tegen-
Slechts een beperkt deel van de portefeuille van
over staat. Een dekkingsgraad van 100% betekent
Philips Pensioenfonds is belegd in meer risicovolle
dat het pensioenfonds precies genoeg vermogen
effecten zoals aandelen, grondstoffen en hedge-
heeft om deze verplichtingen na te komen. Is de
fondsen. Met name dit kleinere gedeelte is geraakt
dekkingsgraad hoger, dan beschikt het pensioen-
door de kredietcrisis. In het derde kwartaal van
fonds over financiële buffers.
2008 daalde de dekkingsgraad van 133% naar 127%.
Hoe hoog is de dekkingsgraad bij Philips Pensioenfonds?
?
Hoe is de beleggingsportefeuille van Philips Pensioenfonds samengesteld?
?
Na afloop van ieder kwartaal wordt de dekkings-
Het risicobewuste beleggingsbeleid van Philips
graad van Philips Pensioenfonds berekend en
Pensioenfonds heeft twee concrete doelstellingen:
gepubliceerd. De dekkingsgraad van Philips
een stabiele ontwikkeling van de financiële positie
Pensioenfonds per eind september 2008 is 127%.
en goede indexatiekansen (het aanpassen van de
Er zijn wettelijke richtlijnen voor de vereiste hoogte
pensioenen aan de inflatie) op lange termijn.
van de dekkingsgraad van een pensioenfonds.
Dit realiseert Philips Pensioenfonds door de
Deze richtlijnen verschillen per pensioenfonds
beleggingen onder te verdelen in twee portefeuilles,
en zijn onder andere afhankelijk van de
die ieder een eigen doelstelling hebben: de liability
leeftijdsopbouw en het beleggingsbeleid.
matching portefeuille en de return portefeuille.
Voor Philips Pensioenfonds geldt momenteel dat de dekkingsgraad minimaal 109% moet zijn.
De liability matching portefeuille:
Aangezien de dekkingsgraad van Philips
een stabiele financiële positie
Pensioenfonds per eind september 2008 ruim
De liability matching portefeuille heeft als doel
boven de wettelijk vereiste dekkingsgraad ligt,
een stabiele ontwikkeling van de financiële positie
mogen we stellen dat de gevolgen van de krediet-
van het Fonds te realiseren. Ongeveer twee derde
crisis tot nu toe relatief beperkt zijn.
van het vermogen van Philips Pensioenfonds is belegd in de liability matching portefeuille. In deze portefeuille wordt zeer behoudend belegd in obligaties
Waarom heeft Philips Pensioenfonds een risicobewust beleggingsbeleid?
?
of obligatiegerelateerde beleggingen. Deze obligaties worden zodanig gekozen dat de geldstromen van de obligaties en de pensioenuitkeringen met elkaar samenvallen. Dit wordt het ‘matchen’ van
Dit heeft onder meer te maken met de leeftijds-
de beleggingsportefeuille met de verplichtingen
opbouw van de aangeslotenen (mensen die een
(= liabilities) genoemd. De ‘inkomsten’ van
pensioen opbouwen of ontvangen) bij Philips
deze portefeuille kan Philips Pensioenfonds dus
Pensioenfonds. Het grootste deel van de aange-
gebruiken voor de betaling van de pensioenen.
slotenen ontvangt een pensioenuitkering (ruim 60.000 mensen). De inkomsten van het Fonds
De return portefeuille:
komen echter maar van zo’n 20.000 mensen:
creëren van goede indexatiekansen
de medewerkers waarvoor Philips de pensioen-
In deze portefeuille (ongeveer een derde van het
premie betaalt. Mede hierdoor moet er bij
belegde vermogen) wordt actief gezocht naar een
Philips Pensioenfonds relatief veel geld ‘in kas’
hoger rendement. Het doel van de return
zijn om alle pensioenuitkeringen te betalen.
portefeuille is namelijk om goede indexatiekansen
Het Pensioenfonds wil en kan geen groot risico
(aanpassen van pensioen aan inflatie) op de lange
lopen bij het beleggen van dit geld, omdat
termijn te creëren. Dit wordt gedaan door vooral
het beschikbaar moet zijn voor de pensioen-
te beleggen in aandelen en onroerend goed.
betalingen. Bij andere pensioenfondsen kan de
Daarnaast wordt belegd in bijvoorbeeld grondstoffen,
verhouding tussen de pensioenuitkeringen en
hoog renderende obligaties en hedgefondsen.
de premiebetalingen totaal anders liggen. Het beleggingsbeleid verschilt per pensioenfonds.
5
Wat waren de resultaten op de beleggingsportefeuilles van Philips Pensioenfonds en waar worden ze mee vergeleken?
?
Moet ik als Philips-medewerker meer premie gaan betalen voor mijn pensioen?
?
In de huidige cao is vastgelegd dat u als PhilipsNa afloop van ieder kwartaal worden de
medewerker momenteel geen premie voor uw
rendementen op de beleggingsportefeuille van
pensioen betaalt. De premie voor het pensioen
Philips Pensioenfonds gepubliceerd in een
wordt volledig door Philips betaald. Mocht het
kwartaalverslag op de website. De rendementen
nodig zijn dat Philips Pensioenfonds de premie
die Philips Pensioenfonds behaalt, worden
verhoogt om de financiële positie te versterken,
vergeleken met benchmarks. Een benchmark is
dan merkt u daar als Philips-medewerker onder
een meetlat waartegen de resultaten worden
de huidige cao dus niets van.
afgezet, zodat deze beoordeeld kunnen worden. Over het derde kwartaal van 2008 bedroeg het resultaat op de liability matching porfefeuille 5,2%. Dit was hoger dan de benchmark, die op 4,4% lag. Het resultaat op de return portefeuille was in diezelfde periode gelijk aan de benchmark, namelijk -8,7%.
Kan mijn pensioen worden verhoogd?
?
Philips Pensioenfonds streeft ernaar de pensioenen zoveel mogelijk te laten meelopen met de prijsontwikkeling. Het College van Beheer van Philips Pensioenfonds bekijkt ieder jaar of en in welke mate het pensioen kan worden verhoogd. Dit is onder meer afhankelijk van de financiële positie van het Fonds. Voor 2009 valt deze beslissing uiterlijk in het eerste kwartaal. Tot nu toe lijkt het erop dat het College van Beheer dankzij het risicobewuste beleggingsbeleid de ruimte heeft om de pensioenen te kunnen verhogen, zelfs onder deze
Korte
mededeling
uitzonderlijke marktomstandigheden. Of deze ruimte er nog steeds zal zijn op het moment van besluitvorming en of het College daarvan gebruik zal maken, hangt af van de verdere ontwikkelingen en moet uiteraard worden afgewacht.
Vergadering van Aangeslotenen: 16 juni 2009 U bent van harte uitgenodigd om de jaarlijkse Vergadering van Aangeslotenen op 16 juni 2009 bij te wonen. Als u meer wilt weten over de recente
Wilt u de ontwikkelingen over de financiële positie volgen? Na afloop van ieder kwartaal publiceert Philips Pensioenfonds een kwartaalbericht op www.philipspensioenfonds.nl.
6
ontwikkelingen bij Philips Pensioenfonds, vragen wilt stellen aan het College van Beheer of gewoon nieuwsgierig bent, reserveer deze datum dan alvast in uw agenda!
College van Beheer in nieuwe samenstelling van start
Pensioenontvangers kiezen hun vertegenwoordigers Philips Pensioenfonds wordt bestuurd door het College van Beheer. In het College van Beheer zitten afgevaardigden van Philips-medewerkers, gepensioneerden en Philips. Per 1 december 2008 is het aantal gepensioneerden in het College uitgebreid van twee naar vier leden. Deze vier leden zijn benoemd via verkiezingen onder alle pensioenontvangers.
56.000 stembiljetten uitgestuurd, 17.000 stemmen uitgebracht
De gekozen kandidaten zijn:
Eind mei ontvingen alle pensioenontvangers een verkiezings-
- Gustav van Geloven
krant. In deze krant werden de kandidaten voor de
- Joop Scholing
verkiezingen voorgesteld. Naast de verkiezingskrant
- Paul Ekelschot
- Maarten van Herk
ontvingen de pensioenontvangers een stembiljet waarmee zij hun stem konden uitbrengen. Ruim 17.000
Twee leden herkozen, twee nieuwe leden
pensioenontvangers hebben dit gedaan.
Maarten van Herk en Gustav van Geloven zaten al in het College van Beheer. Zij voegen dus vier jaar toe aan hun
Uitslag
zittingstermijn. De nieuwe bestuursleden hebben per
De stemmen zijn geteld en geregistreerd door een
1 december 2008 plaatsgenomen in het College van Beheer.
onafhankelijke organisatie. De uitslag is vastgesteld op
Wilt u meer weten over de vier gepensioneerdenleden in
basis van het ‘Kiesreglement’ van Philips Pensioenfonds.
het College van Beheer? Op pagina 20 en 21 worden zij
De Federatie van Philips Verenigingen van Gepensioneerden
aan u voorgesteld.
kreeg meer dan de helft van de stemmen. Daarmee zijn vier kandidaten die op de lijst van deze organisatie staan gekozen.
In de editie van december 2007 heeft Generaties aandacht besteed aan de gewijzigde structuur van het College van Beheer van Philips Pensioenfonds. U kunt deze en andere informatie vinden op onze website www.philipspensioenfonds.nl onder ‘Het Pensioenfonds’ - ‘Organisatiestructuur’.
7
Toen en nu… de familie Van Overmeeren
Philips bestaat al generaties lang. Hele families hebben bij Philips gewerkt. Generaties is geïnteresseerd in de verschillen en overeenkomsten tussen de generaties en spreekt deze keer met vader en dochter Van Overmeeren. Josef van Overmeeren, 64 jaar, heeft ruim 25 jaar
Ivana Belgers - van Overmeeren, 37 jaar, werkt sinds
bij Philips gewerkt. In 1974 is hij gestart bij
1 oktober jl. bij Philips IT Infrastructure. Zij werkt
Philips Terneuzen. Daar heeft hij een aantal jaren
op de afdeling Identity & Access Management.
meegeholpen aan de productie van flitsblokjes
Deze afdeling houdt zich bezig met verschillende
voor fotocamera’s. Toen in 1980 de productie
interne IT-projecten binnen Philips. In haar
werd stopgezet, is hij overgestapt naar de afdeling
vorige functie bij Atos Origin was de afdeling
waar de eerste spaarlampen werden geproduceerd.
IT Infrastructure van Philips haar klant. Nu zit
Daar is Josef doorgegroeid naar de functie van
ze dus aan de andere kant van de tafel.
planner/verwerver. In deze functie was hij verantwoordelijk voor de logistiek en de controle van de geleverde grondstoffen en producten. In 2007 is hij met pensioen gegaan.
Oproep Wilt u ook samen met uw vader, moeder of ander familielid in Generaties? Schrijf dan een korte brief en stuur die per post (Postbus 80040, 5600 JP Eindhoven) of per e-mail (
[email protected]) naar de afdeling Communicatie van Hewitt Associates. Misschien bent u dan wel de volgende familie die centraal staat in de rubriek ‘Toen en nu’.
8
?
Josef
Waarom bent u bij Philips gaan werken?
"In 1973 stond er een oproep van Philips in de
?
Ivana
"Dat is eigenlijk zo gelopen. Via mijn functie
krant. Philips zocht medewerkers voor de productie
bij Atos Origin ben ik in aanraking gekomen
van flitslampen. In een plaatselijke kroeg kon
met Philips als werkgever. Als dochter van een
iedereen zich komen inschrijven. Omdat het
Philips-medewerker heb ik, toen ik studeerde, ook
ploegendiensten waren, was het goed betaald en
nog kunnen profiteren van het Philips-Van der
heb ik mezelf ingeschreven. Ik mocht toen aan
Willigenfonds. Natuurlijk ken ik de verhalen van
de slag. Naast het werken bij Philips ben ik ook
mijn vader over Philips. Ook mijn man heeft een
actief geweest in de Philips Tourclub. Samen
tijdje bij Philips gewerkt. Zo wist ik dat Philips
met collega’s hebben we in het kerkje op de Alpe
voor mij een goede werkgever zou kunnen zijn.
d’Huez een spaarlamp van Philips opgehangen. Ik
Toen deze functie vrijkwam, aarzelde ik dan ook
kijk met veel plezier terug op deze tijd bij Philips."
niet om te reageren."
Hoe is uw pensioen geregeld?
Josef
Ivana
"Goed. Toen ik in dienst kwam, was er al een pensioen-
"Ik heb eigenlijk nog niet naar mijn pensioen gekeken.
regeling. Ik bouwde toen pensioen op in de eindloon-
Ik ben meer bezig met het hier en nu. Ik vertrouw
regeling met pensioenleeftijd 65. In 1997 kon ik
er wel op dat het goed zit. Waar ik vooral blij mee
de overstap maken naar het Philips flex pensioen.
ben, is dat ik zelf geen premie hoef te betalen
Uit de overzichten bleek dat het voor mij gunstig
voor mijn pensioen. Ik ben er trouwens wel over
was om de overstap te maken. Het grote voordeel
aan het denken om het pensioen dat bij mijn
was dat ik al op 62,5-jarige leeftijd kon stoppen met
oude werkgever staat, over te dragen naar Philips
werken. De overstap heb ik toen dus gemaakt. Ook
Pensioenfonds. Daar ga ik binnenkort een offerte
nu heb ik niets te klagen, mijn pensioen wordt op
voor opvragen."
tijd overgemaakt en het is genoeg."
?
Josef
De ontwikkeling van de technologie maakt het mogelijk om sommige menselijke arbeid te vervangen. Wat vindt u daarvan?
"Toen ik begon als assistent-planner was ik de
Ivana
"Tijdens mijn studie heb ik de opkomst van de
hele dag bezig met plannen. Sindsdien heb ik
computer en het internet meegemaakt, nu is het
de invoering van DOS 2, DOS 3 en uiteindelijk
mijn werk. Deze technologische ontwikkelingen
Windows meegemaakt. Dit zorgde ervoor dat ik
houd je ook gewoon niet tegen, je kunt er beter
uiteindelijk nog maar drie uur bezig was met
van profiteren. Het zorgt ervoor dat het (productie)
plannen. De overige tijd kon ik gebruiken voor het
proces wordt versneld. Ik zie het positief: er kan
‘blussen van brandjes’, of het controleren van de
meer werk gedaan worden in minder tijd. Hoe het
werkplaatsen. Ik vond dat een goede ontwikkeling,
een en ander in de praktijk uitpakt, blijft uiteindelijk
mijn werk werd hierdoor afwisselender."
wel afhankelijk van de mentaliteit van de medewerkers en de wil om met de techniek te werken."
?
Josef
Zou u liever toen of nu willen werken voor Philips?
"Echt vakwerk blijf ik mooi vinden. Ik heb ooit
Ivana
"Ik zou best graag een keer in die flitslampenfabriek
een glascursus mogen volgen van Philips. In deze
willen werken. Maar ik ben natuurlijk heel erg blij
cursus leerden we alles over glasbewerking. In
met mijn ‘nieuwe’ baan bij Philips. Deze baan sluit
dat vak had ik wellicht nog wel iets meer willen
perfect aan op mijn interesses. Nieuwe dingen
doen."
bedenken en ontwikkelen vind ik helemaal geweldig!"
9
Puzzel 3
2
7 5
8
9
1
4
2
8
5
3
1
A
3
B
Drie prijswinnaars ontvangen een Living Colors lamp in de sfeervolle kleur copper gold. Met de kleurencirkel bij de Living Colors lamp kunt u de sfeer bepalen die past bij uw gevoel. U kunt zelf de kleuren instellen en intenser, neutraler, feller of zachter licht creëren.
4 8
4
2
3
B
6
6
A
1e prijs: Living Colors lamp
7
C
6 9
2
2e prijs: Digitale fotolijst Twee prijswinnaars ontvangen een digitale fotolijst. Met het Philips PhotoFrame kunt u uw digitale foto’s bekijken, delen en ordenen. Een mooie en gemakkelijke manier om uw herinneringen opnieuw te beleven.
C
Een sudoku-puzzel bestaat uit 9 vakjes van elk 3x3 hokjes. Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten voorkomen op elke horizontale regel (in willekeurige volgorde) en in elk 3x3 hokje. Hetzelfde geldt voor elke verticale regel. Ook daar vult u alle cijfers van 1 tot en met 9 in (in willekeurige volgorde). De cijfercombinatie uit de vakjes ABC vormt de oplossing.
3e prijs: D igitale audio- / videospeler Twee prijswinnaars ontvangen een GoGear digitale audio-/videospeler. Met FullSound-technologie en Bluetooth beleeft u een ultiem draadloos entertainment.
Oplossing Stuur uw oplossing vóór 31 januari 2009 o.v.v. ‘Puzzel Generaties’ naar de pensioenbeheerder van Philips Pensioenfonds: Hewitt Associates. Dit kan per post: Afdeling communicatie, Postbus 80040, 5600 JP Eindhoven of per e-mail
[email protected]. Vermeld daarbij duidelijk uw naam, adresgegevens en pensioen-/salarisnummer. De prijzen worden u aangeboden in samenwerking met Philips Electronics Nederland B.V.
10
“Ik werk door tot mijn 65-ste” Philips-medewerkers over hun pensioen Van de mensen met een leeftijd tussen de 60 en 65 jaar werkt slechts 30% . De overheid wil deze groep stimuleren om langer aan het werk te blijven. Om dit te bereiken, zijn op Prinsjesdag enkele voorstellen gedaan. Eén van die voorstellen is de 'doorwerkbonus' voor iedereen die na zijn of haar 62-ste doorwerkt. Deze bonus kan oplopen tot zo'n € 4.600 bruto per jaar. Philips Pensioenfonds bezocht Philips Electronics Nederland in Eindhoven en vroeg drie medewerkers naar hun reactie op de stelling: “Ik werk door tot mijn 65-ste”. In het Philips flex pensioen heeft u een pensioenleeftijd van 65 jaar, maar u kunt er zelf voor kiezen om eerder te stoppen met werken en met pensioen te gaan. U kunt een pensioenleeftijd kiezen tussen 60 en 65 jaar. Hoe kijkt u tegen uw pensioenleeftijd aan? Weet u al of u tot uw 65-ste door wilt werken of heeft u andere plannen? En speelt het vooruitzicht op een doorwerkbonus mee in de keuze die u maakt?
“Ik begrijp goed dat de overheid naar mogelijkheden zoekt om mensen te stimuleren langer te werken. De vergrijzing neemt alleen maar toe en men wordt tegenwoordig ook steeds ouder. 70-jarigen zijn nu veel actiever. Ze passen op kleinkinderen en doen vrijwilligerswerk. Ik denk dan ook dat de arbeidsmogelijkheden voor deze groep mensen veel groter zijn dan vroeger. Zoals ik het op dit moment zie, werk ik minimaal door tot mijn 65-ste. Door mijn interesses en het plezier in mijn werk, is een deel van mijn werk mijn hobby geworden. Vooral nieuwe media en webapplicaties ben ik steeds interessanter gaan vinden. Voor wat betreft de doorwerkbonus: dat is altijd leuk, maar voor mij wordt hoe lang ik werk voornamelijk bepaald door het plezier dat ik heb in mijn werk en de invloed die ik kan hebben op mijn eigen werk-privé balans en mijn gezondheid natuurlijk.” Rianne van der Zanden, 41 jaar Application Support Specialist
11
“Ik bevind me in de zeer bevoorrechte situatie dat
Voor de grap roep ik wel eens dat tegen de tijd dat
ik door een deeltijdfunctie privé en werk goed kan
ik met pensioen mag gaan, de pensioengerechtigde
combineren. Niemand kan in de toekomst kijken: ik
leeftijd al naar 70 jaar is opgetrokken en ik dus nog
geniet van de mooie momenten en stel niet allerlei
wel even vooruit kan. Dat is ook goed voor mijn
leuke dingen uit tot na mijn pensioen. Daarom heb
pensioenhiaat. Ik zie mezelf mijn deeltijdfunctie nog
ik er zelf geen problemen mee om door te werken.
wel combineren met die van oppasoma, zodat mijn kinderen ook de kans krijgen hun steentje aan de
Stimulering van het doorwerken door de overheid
samenleving bij te dragen.”
is prima zolang de keuze bij de werknemers blijft. Deze keuze zal onder meer afhangen van de
Carina van de Voort, 38 jaar
gezondheidssituatie, de aard van de werkzaamheden,
Directiesecretaresse CFO PEN B.V.
een goede en plezierige werkomgeving en de combinatie met de thuissituatie. Van mij mag je wel duidelijk aan je inkomsten merken dat je werkt.
12
“Oorspronkelijk bouwde ik pensioen op in de eindloonregeling en kon ik met 60 jaar met pensioen. Ik wist waar ik aan toe was en dat was wel zo prettig. De overgang naar het flex pensioen en een pensioenleeftijd van 65 jaar heeft bij mij lang voor onrust gezorgd. Nu ik de tijd heb gekregen om eraan te wennen, ben ik er wel blij mee. Ik kan en mag nu namelijk zelf mijn pensioenleeftijd kiezen. Of ik doorga tot mijn 65-ste – of langer – weet ik nu nog niet, die beslissing neem ik pas over een paar jaar. Mijn keuze is afhankelijk van een aantal factoren zoals mijn gezondheid en mijn financiële situatie. Maar ook de baan die ik dan heb en, misschien wel het belangrijkste, mijn partner. Mijn vrouw werkt ook en het zou fijn zijn als we ongeveer gelijktijdig met pensioen kunnen gaan.” Fred Lewis, 50 jaar Tender Manager voor de afdeling Healthcare
Philips Pensioenfonds over de pensioenleeftijd De meeste Philips-medewerkers bouwen hun pensioen
Daarnaast kunt u in de Pensioenplanner verschillende
op in het Philips flex pensioen met een pensioenleeftijd
berekeningen uitvoeren. Zo kunt u bekijken wat de
van 65 jaar. Binnen deze pensioenregeling kunt u zelf
financiële consequentie is als u bijvoorbeeld met
kiezen wanneer u met pensioen wilt gaan. De pensioen-
63 jaar met pensioen wilt gaan. Of hoeveel u nog moet
leeftijd die u kiest moet tussen uw 60-ste en 65-ste liggen.
sparen in de levensloopregeling om voorafgaand aan uw
Om een goede keuze te maken wanneer u met pensioen
pensioen een jaar met levensloopverlof te gaan.
wilt of kunt gaan, is het belangrijk dat u weet wat de financiële consequentie is van het eerder stoppen met
U hoeft de keuze voor uw pensioenleeftijd nog niet
werken.
direct te maken. Zodra u 58 jaar wordt, ontvangt u informatie van het Pensioenfonds over het maken van
Met de Pensioenplanner op www.philipspensioenfonds.nl
uw keuze. U kunt uiteraard ook onze website bezoeken
kunt u zien hoe uw huidige pensioensituatie eruit ziet.
voor meer informatie, www.philipspensioenfonds.nl.
Heeft u een andere Philips-pensioenregeling? Kijk dan op www.philipspensioenfonds.nl en klik op ‘Ik werk nu bij Philips’ en op uw pensioenregeling voor meer informatie.
13
Het persoonlijk budget en uw pensioenopbouw
“Er verandert eigenlijk niets” Vanaf 1 januari 2009 krijgt u als medewerker van Philips bovenop het maandsalaris een persoonlijk budget. Dit persoonlijk budget is voor iedereen vrij te besteden en komt in de plaats van uw vakantiegeld, dertiende maand, verletdagen en de eventuele levensloopbijdrage die u van Philips krijgt. Al deze componenten worden voortaan standaard per maand aan u uitbetaald. Heeft de overgang naar het persoonlijk budget ook consequenties voor de opbouw van uw pensioen? Generaties vroeg het aan Erik van Diepen en Piet Jorissen, werkzaam op de sociaal-economische afdeling (SEA) van Philips Nederland.
i links P
et Jori
ssen, r
rik v echts E
an Di
epen
Wat is het doel van het persoonlijk budget? Piet Jorissen: “Philips wil haar medewerkers graag stimuleren om eigen keuzes te maken. Met het persoonlijk budget heeft elke medewerker de mogelijkheid om een eigen invulling te geven aan de balans tussen werken en vrije tijd. Standaard heeft iedereen vanaf 1 januari aanstaande 25 vakantiedagen. Mensen die extra vrije tijd willen, kunnen ervoor kiezen om uit het persoonlijk budget extra vrije dagen te kopen. Maar als iemand genoeg heeft aan de 25 dagen, dan wordt het budget gewoon uitbetaald, naast het normale salaris. Om dagen te kunnen kopen wordt een waarde aan een vrije dag toegekend. Nu kunnen medewerkers echt zien wat een dag vrij kost, of juist oplevert als ze de dag niet opnemen.”
14
Het salaris dat ik per maand ontvang wordt hoger, bouw ik dan ook meer pensioen op?
uit te laten betalen, dan bouw je er op dat moment
“Voor de pensioenopbouw wordt gekeken naar wat
pensioenopbouw ongewijzigd.”
pensioen over op. Kies je voor vrije tijd, dan blijft de
medewerkers in een jaar verdienen”, vertelt Erik van
voor de pensioenopbouw. Als men aan het einde van
Kan ik ook in de toekomst nog eerder stoppen met werken nu de spaarverlofregeling vervalt?
het jaar verletdagen over had, werden die in maart van
“Medewerkers hebben tien jaar de tijd om hun spaar-
het jaar daarna uitbetaald. Ook over dit bedrag werd dan
verlofsaldo af te bouwen. Dus iedereen die kort voor zijn
pensioen opgebouwd. Met de komst van het persoonlijk
pensioendatum zit en een spaarverlofsaldo heeft kan dat
budget verandert er eigenlijk niets: vanaf 2009 telt het
saldo gebruiken om eerder te stoppen met werken”,
persoonlijk budget mee voor de pensioenopbouw. Het
vertelt Piet Jorissen. “Daarnaast bestaat de mogelijkheid
enige verschil met vroeger is dat de verletdagen nu
om het spaarverlofsaldo in de levensloopregeling te
standaard via het budget worden uitbetaald. Als iemand
storten. Het levensloopverlof vervangt in feite het spaar-
een extra vrije dag koopt, dan wordt de waarde van deze
verlof. Je kunt het levensloopsaldo ook voorafgaand aan
dag van het salaris afgetrokken. Over dit bedrag wordt
de pensioendatum opnemen”, vult Erik van Diepen aan.
dan geen pensioen opgebouwd. Voor mensen die ervoor
”En voor mensen die eerder willen stoppen met werken
kiezen om hun voormalige verletdagen volledig terug
blijft natuurlijk gewoon de mogelijkheid bestaan om hun
te kopen verandert er helemaal niets ten opzichte van
pensioendatum te vervroegen, tussen 60 en 65 jaar.
de oude situatie. Maakt iemand een andere keuze, dan
In de Pensioenplanner van Philips Pensioenfonds kun je
ziet hij of zij dat wel terug in de pensioenopbouw. Als
zien welke mogelijkheden er zijn.”
Diepen. “Tot 1 januari 2009 werd het vakantiegeld, de dertiende maand en de levensloopbijdrage meegeteld
iemand meer extra dagen uit het budget koopt dan hij vroeger aan verletdagen had, dan bouwt hij minder pensioen op in vergelijking tot de oude situatie. Koopt hij minder extra dagen, dan is de pensioenopbouw juist hoger.”
Als ik gebruik wil maken van een andere regeling, bijvoorbeeld het fietsenplan of de spaarloonregeling, heeft dat dan consequenties voor mijn pensioen?
Korte
mededeling
“Nee, als je kiest voor deelname aan deze Philips-
AOW in Pensioenplanner
regelingen dan heeft dat geen gevolgen voor de
Met de Pensioenplanner op www.philipspensioenfonds.nl
pensioenopbouw. Je gebruikt bij deze à la carte-
krijgt u inzage in uw inkomen voor en na uw
mogelijkheden een deel van je brutosalaris voor andere
pensionering. Philips Pensioenfonds heeft de
doeleinden. Mogelijk is het salaris hierdoor tijdelijk lager.
Pensioenplanner onlangs aangepast. Voortaan kunt
Maar deze verlaging werkt niet door in de berekening van
u zelf in de Pensioenplanner aangeven met welke
de pensioenopbouw”, vertelt Erik van Diepen.
AOW-uitkering de Pensioenplanner moet rekenen. U kunt in het scherm ‘Hoogte AOW’ kiezen uit:
Heeft het uitbetalen van mijn spaarverlofdagen gevolgen voor mijn pensioen?
- de AOW-uitkering voor gehuwden met het deel voor
“Vanaf 1 januari 2009 is het niet meer mogelijk om
- de AOW-uitkering voor gehuwden zonder het deel
dagen te sparen in deze regeling”, legt Piet Jorissen uit.
uw partner, voor uw partner,
“Medewerkers krijgen dan de mogelijkheid om hun
- de AOW-uitkering voor alleenstaanden.
spaarverlofsaldo uit te laten betalen of in de vorm van
De keuze die u maakt, heeft invloed op de pensioen-
vrije tijd op te nemen. Als je ervoor kiest om de dagen
bedragen die u ziet in de Pensioenplanner.
15
Veranderingen vanaf 1 januari 2009
Pensioen voor uw partner Bij Philips Pensioenfonds bent u verzekerd voor een nabestaandenpensioen. Dat betekent dat uw partner een inkomen ontvangt als u overlijdt. Het maakt daarbij geen verschil of u gehuwd bent, samenwoont of een geregistreerd partnerschap heeft. Maar als u 65 jaar wordt of weggaat bij Philips, stopt de verzekering voor het nabestaandenpensioen. Om te voorkomen dat uw partner na uw overlijden met een te laag inkomen achterblijft, biedt Philips Pensioenfonds u de mogelijkheid een deel van uw ouderdomspensioen in te ruilen voor een nabestaandenpensioen. Vanaf 1 januari 2009 verandert er het een en ander. Generaties legt aan de hand van een aantal voorbeelden uit wat er verandert, welke keuzemogelijkheden u heeft en wat de (financiële) gevolgen zijn van het inruilen van pensioen. Dit artikel geldt voor medewerkers die pensioen opbouwen in het Philips flex pensioen. Bouwt u pensioen op in een andere regeling of ontvangt u al pensioen, dan is de wijze waarop uw nabestaandenpensioen wordt of is berekend niet veranderd.
16
Voor en na 1 januari 2009 Tot 1 januari 2009 moesten mensen die uit dienst
Als u een partner heeft, kort samengevat:
gingen of 65 jaar werden zelf kiezen of ze een deel
Op het moment dat u uit dienst treedt, wordt
van het ouderdomspensioen wilden inruilen voor
het ouderdomspensioen verlaagd omdat er een
nabestaandenpensioen. Als Philips Pensioenfonds geen
nabestaandenpensioen voor uw partner wordt
keuze ontving, was er geen nabestaandenpensioen.
ingekocht. Hoeveel lager uw pensioen wordt,
Dit leidde soms tot vervelende situaties omdat mensen
is afhankelijk van uw leeftijd op het moment
waren vergeten om een keuze te maken. Vanaf 2009
dat u uit dienst treedt. U ontvangt een brief van
zorgt Philips Pensioenfonds er standaard voor dat
Philips Pensioenfonds waarin de bedragen staan
een deel van uw ouderdomspensioen wordt ingeruild
die voor u van toepassing zijn. Op onze website
voor nabestaandenpensioen. Dit gebeurt op het moment
www.philipspensioenfonds.nl in het onderdeel
waarop u uit dienst treedt of 65 jaar wordt. Behalve als
‘Veranderingen werk’ – ‘Uit dienst bij Philips’
er geen partner bekend is bij Philips Pensioenfonds
vindt u een overzicht van de percentages.
of als u aangeeft dit niet te willen. Op deze manier wil Philips Pensioenfonds stimuleren dat er
Geen partner
bewust(er) gekozen wordt voor geen of minder
Heeft u geen partner als u uit dienst gaat? Dan
nabestaandenpensioen.
heeft u op dat moment de mogelijkheid om toch een nabestaandenpensioen te regelen voor een
Uit dienst: Ellen en Hans
eventuele toekomstige partner. U moet dan met het keuzeformulier aan het Pensioenfonds laten
Ellen woont samen met Hans en heeft haar
weten dat u een nabestaandenpensioen wilt.
baan bij Philips opgezegd. Daarom wordt haar verzekering voor het nabestaandenpensioen bij Philips Pensioenfonds automatisch beëindigd. Omdat Ellen een partner heeft, zorgt Philips Pensioenfonds ervoor dat Hans een nabestaandenwordt lager. In ruil daarvoor is er een nabestaanden-
Wel of geen partner bekend bij Philips Pensioenfonds?
pensioen voor Hans verzekerd. De hoogte van dit
Bent u gehuwd of heeft u een geregistreerd partner-
nabestaandenpensioen is 75% van het verlaagde
schap? Dan krijgt Philips Pensioenfonds de gegevens
ouderdomspensioen van Ellen. Omdat de inruil
van uw partner automatisch door van de gemeente.
automatisch wordt geregeld, hoeft Ellen geen
Als u ongehuwd samenwoont, is het belangrijk
keuze door te geven aan het Pensioenfonds.
dat u uw partner bij ons aanmeldt. Philips
pensioen krijgt. Het ouderdomspensioen van Ellen
Pensioenfonds regelt dan een nabestaandenpensioen. Hoe kan het ook? Ellen kan er ook voor kiezen haar ouderdoms-
Als er bij Philips Pensioenfonds geen partner bekend
pensioen op het hogere niveau te laten. Hans krijgt
is op het moment dat u uit dienst treedt of 65 wordt,
dan geen uitkering van Philips Pensioenfonds
wordt uw ouderdomspensioen niet standaard
na het overlijden van Ellen. Als Ellen dit wil,
ingeruild voor een nabestaandenpensioen.
kan ze dit doorgeven via het keuzeformulier dat
Woont u ongehuwd samen dan is het dus belangrijk
zij van het Pensioenfonds ontvangt kort nadat
om uw partner bij ons aan te melden! U kunt dit
zij uit dienst is getreden. Omdat Hans het eens
doen door het formulier Partnerregistratie op te
moet zijn met de keuze van Ellen, moet hij het
sturen. Dit formulier kunt u downloaden van
keuzeformulier ook ondertekenen.
www.philipspensioenfonds.nl/downloads.
17
65 jaar: Karel en Marijke Karel is getrouwd met Marijke en is al gepensioneerd. Hij wordt 65 jaar en dan stopt zijn verzekering voor het nabestaandenpensioen. Omdat Karel getrouwd is met Marijke, zorgt Philips Pensioenfonds standaard voor een nabestaandenpensioen. Het ouderdomspensioen van Karel wordt verlaagd. Het nabestaandenpensioen voor Marijke is gelijk aan 75% van het lagere ouderdomspensioen van Karel. Marijke heeft zelf geen inkomen, daarom vinden ze dit een goede optie. Aangezien het Pensioenfonds standaard het ouderdomspensioen inruilt, hoeft Karel geen keuze door te geven aan het Pensioenfonds. Hoe kan het ook? Karel kan ook kiezen voor geen of een lager nabestaandenpensioen voor Marijke. Hij kan kiezen voor 0%, 25% of 50% (van het verlaagde ouderdomspensioen) aan nabestaandenpensioen. Als Karel voor een van deze opties wil kiezen, moet hij dat aan Philips Pensioenfonds doorgeven. Hij heeft hiervoor, vlak voordat hij 65 jaar werd, een keuzeformulier ontvangen. Omdat Marijke het eens moet zijn met de keuze van Karel, moet zij het keuzeformulier ook ondertekenen.
65 jaar: Frans Op het moment dat Frans 65 jaar wordt, is hij
18
Tip
alleenstaand. Hij heeft dus geen nabestaanden-
Op www.philipspensioenfonds.nl kunt u meer
pensioen nodig voor een partner. Daarom verlaagt
informatie vinden over dit onderwerp. Als u wilt
Philips Pensioenfonds het ouderdomspensioen
weten waar u op moet letten als u uit dienst gaat,
van Frans niet. Binnen het Philips flex pensioen
ga dan naar het onderdeel ‘Uit dienst’.
is het voor Frans niet meer mogelijk om op zijn
Als u wilt weten waar u op moet letten als u
65-ste een nabestaandenpensioen te regelen voor
65 jaar wordt, ga dan naar ‘65 jaar worden’ of
een (eventuele) toekomstige partner.
naar de Pensioenplanner.
Collectieve zorgverzekering IAK Als ontvanger van een Philips-pensioen kunt u deelnemen aan een collectieve zorgverzekering bij IAK Verzekeringen waarbij u 10% tot 15% korting op uw premie krijgt.
Opzeggen en overstappen
En voor:
Als u wilt overstappen naar een andere zorgverzekeraar,
- Philips-gepensioneerden waarop de vertrekregeling voor
dan kunt u tot 1 januari 2009 uw huidige zorgverzekering opzeggen. Tot 1 februari kunt u een nieuwe zorgverzekeraar
oudere medewerkers (VROM) van toepassing is; - gepensioneerden die lid zijn van een vereniging die
kiezen en met terugwerkende kracht vanaf 1 januari
is aangesloten bij de FPVG (Federatie van
verzekerd worden. Als u voor de collectieve zorgverzekering
Philips Verenigingen van Gepensioneerden).
bij IAK kiest, wordt u zonder meer geaccepteerd. Kiest u voor een andere zorgverzekering, zorgt u er dan eerst
10% tot 15% korting
voor dat u van de nieuwe verzekeraar een bevestiging
Als u gebruik wilt maken van de collectieve zorgverzekering
van acceptatie ontvangt voordat u uw huidige verzekering
bij IAK kunt u kiezen uit twee combinatiepakketten. Met
opzegt. Sommige zorgverzekeraars stellen namelijk eisen
deze combinatiepakketten krijgt u 10% korting op de premie
bij de acceptatie voor de aanvullende verzekeringen.
voor de basisverzekering en 15% korting op de premie voor de aanvullende verzekeringen (Compleet en ComfortPlus).
De collectieve zorgverzekering bij IAK geldt voor ontvangers van:
Voor meer informatie over de collectieve zorgverzekering
- een ouderdomspensioen, als Philips de laatste werkgever was;
kunt u bellen met IAK Klantenservice op telefoonnummer
- een nabestaandenpensioen;
040 – 261 18 88.
- een arbeidsongeschiktheidspensioen.
Wijzigingen Zorgverzekeringswet per 1 januari 2009 Per 1 januari wijzigt de Zorgverzekeringswet op een
zieken en gehandicapten vervalt. Er komt een nieuwe
aantal punten.
regeling voor de compensatie van hoge zorgkosten.
• Het verplicht eigen risico stijgt van € 150 naar € 155 per jaar.
• Het ouderen- en arbeidsongeschiktenforfait vervalt bij de belastingopgaaf. Ter compensatie krijgen ouderen
• De inkomensafhankelijke bijdrage daalt van 5,1% naar 4,8%.
gemiddeld € 150 per jaar en arbeidsongeschikten
• De huidige regeling buitengewone uitgaven voor chronisch
gemiddeld € 225.
19
Per 1 december vier gepensioneerdenleden in het College van Beheer
Even voorstellen
Alle ontvangers van een ouderdoms- of nabestaandenpensioen hebben in juni hun stem kunnen uitbrengen voor nieuwe gepensioneerdenleden in het College van Beheer. In juli is de uitslag van deze verkiezingen per brief aan alle gepensioneerden bekendgemaakt. Vier afgevaardigden van de Federatie van Philips Verenigingen van Gepensioneerden (de Federatie) zijn gekozen om in het College plaats te nemen. Twee van hen, Maarten van Herk en Gustav van Geloven, zaten al in het College van Beheer en zijn herkozen. Joop Scholing en Paul Ekelschot zijn op 1 december 2008 toegetreden tot het College. Generaties vroeg naar de achtergrond en motivatie van de vier (nieuwe) gepensioneerdenleden. Maarten van Herk
Gustav van Geloven
“Ik heb 38 jaar bij Philips gewerkt. Na mijn
“Ik ben bijna veertig jaar in dienst geweest bij verschillende
pensionering ben ik geïnteresseerd geraakt in de
bedrijfsonderdelen van Philips. Ik heb een internationale
pensioenmaterie. Ik heb die betrokkenheid toen in de
loopbaan gehad in administratieve en financiële functies.
praktijk gebracht door als secretaris in het Dagelijks
Sinds 2005 ben ik lid van het College van Beheer en maak ik
Bestuur van de Federatie toe te treden. Daar heb ik
deel uit van diverse commissies. Het samenwerken met
uitgebreide kennis opgedaan over pensioenen. Sinds
de huidige Philips-medewerkers (de pensioenopbouwers),
2004 ben ik lid van het College van Beheer van Philips
spreekt me erg aan. Deze sociale interactie, het vergroten
Pensioenfonds. Met name het sociale karakter van de
van de kennis over diverse processen en het raakvlak met de
activiteiten hebben mij altijd erg gemotiveerd. Ook ben
financiële markten maken de functie van Collegelid voor
ik blij dat ik met mijn opgedane kennis en ervaring een
mij erg interessant. In het College wil ik me graag blijven
bijdrage aan het beleid van Philips Pensioenfonds kan
inzetten voor het waarborgen van de pensioenuitkeringen.
leveren. Als belangenbehartiger heb ik de afgelopen
Uiteraard krijgt de jaarlijkse pensioenverhoging ook de
periode mijn steentje bijgedragen aan een evenwichtige
nodige aandacht.”
besluitvorming binnen het College, dat wil ik ook graag de komende jaren blijven doen.”
20
Paul Ekelschot “Ik heb 36 jaar bij Philips Semiconductors in Nijmegen gewerkt. Ik heb me daar ingezet voor de medezeggenschap binnen Philips door in de OR (ondernemingsraad)
Joop Scholing
plaats te nemen. De laatste jaren heb ik daar de taak van
“Na ruim 35 jaar heb ik mijn loopbaan bij Philips beëindigd
voorzitter van de OR en vice-voorzitter van de COR (centrale
om met pensioen te gaan. Toen ik bij Philips werkte, heb
ondernemingsraad van Philips Electronics Nederland) op
ik bewust de overstap van research naar de personeelsdienst
me genomen. In deze tijd maakte ik ook deel uit van de
gemaakt om met en voor mensen te kunnen werken. Daar
pensioencommissie. Ook buiten Philips heb ik diverse
heb ik dan ook veel ervaring opgedaan met pensioenen.
maatschappelijke en bestuurlijke functies vervuld: sinds
Een goed pensioen is heel belangrijk voor mensen. Ik
1994 ben ik raadslid van de gemeente Ubbergen en van
wilde me na mijn pensioneren dan ook graag blijven
2001 tot 2006 was ik daar wethouder. Ook ben ik lid
inzetten voor de Philips-gepensioneerden. Bij de Federatie
en/of voorzitter van enkele plaatselijke organisaties.
ben ik bijna vier jaar tweede secretaris geweest. Toen ik
Hierdoor heb ik veel ervaring opgedaan met belangen-
in die periode de mogelijkheid kreeg om plaatsvervangend
behartiging en besturen. Deze ervaringen wil ik dan ook
lid voor het College van Beheer van Philips Pensioenfonds
graag inbrengen in het College ten behoeve van alle
te worden, heb ik die met beide handen aangegrepen.
belanghebbenden in het Pensioenfonds.”
Nu ik een vaste zetel heb gekregen in het College wil ik de medezeggenschap voor gepensioneerden verder uitbreiden zonder daarbij de belangen van de andere groepen uit het oog te verliezen.”
Korte
mededeling Pensioen op uw rekening In de eerste helft van 2009 wordt uw pensioen overgemaakt op de volgende betaaldagen: – 2 januari
– 2 februari
– 2 maart
– 1 april
– 1 mei
– 2 juni
De dag van bijschrijving kan per bank verschillen.
21
Actief gepensioneerd: wat doet een Philips-gepensioneerde zoal met zijn vrije tijd?
“De glazuren geven de glans aan mijn werk” Interview met Alex van de Wal, pottenbakker in Blaricum In de rubriek Actief gepensioneerd spreekt Generaties met Alex van de Wal, 84 jaar. De heer Van de Wal was al bezig met pottenbakken toen hij nog bij Philips werkte. Nu, 24 jaar later, heeft hij zijn hobby ontwikkeld tot een ware kunstvorm. Op zijn 15-de is Alex van de Wal bij Philips begonnen als
Ruimte maken voor de kinderen
leerling bankwerker. De jaren daarna heeft hij binnen
Alex van de Wal heeft drie kinderen. Hij vertelt: “Toen
Philips diverse functies bekleed. Zo heeft hij gewerkt bij
de kinderen kwamen, heb ik het pottenbakken even opzij
de technische bedrijven in Huizen en Hilversum. Op
moeten zetten. Ik heb letterlijk ruimte moeten maken.
zijn 60-ste is hij met pensioen gegaan. Hij denkt met
We woonden in een kamer en suite en hadden niet
veel plezier terug aan zijn tijd bij Philips. De mooiste
veel ruimte, zeker niet voor mijn pottenbakkerspullen.”
herinnering is toch wel de ontmoeting met zijn vrouw
In die tijd heeft Van de Wal zich beperkt tot het lezen
die hij heeft leren kennen bij Philips in Hilversum.
van de literatuur over het pottenbakken en de diverse
Inmiddels zijn ze 60 jaar getrouwd.
glazuren. Toen de kinderen het huis uit waren, heeft hij het draaien en bakken van potten meteen weer opgepakt.
Passie voor pottenbakken In de jaren ’40 is zijn passie voor het pottenbakken
Glazuren: de glans aan zijn werk
ontstaan. Zijn oom is de bekende pottenbakker, Frans
“Met het pottenbakken op zich kun je jezelf niet echt
Slot. Frans Slot was op zijn beurt leerling van de
meer onderscheiden”, vertelt Alex van de Wal. “Maar de
– tevens – beroemde pottenbakker Chris Lanooy. Als
glazuren geven letterlijk de glans aan mijn werk.”
jongeman van 20 jaar maakte Alex van de Wal zijn eerste ‘draaischijf’ en ging hij in de leer bij zijn oom. “In die tijd was dat een hele onderneming. Omdat we geen auto hadden, moest ik vier uur heen fietsen en dan natuurlijk ook weer vier uur terug”, vertelt Alex van de Wal. “Ik wilde zoveel mogelijk leren, zodat ik alles zelf kon doen. Zo kocht ik geen klei, maar de grondstoffen om de klei zelf te maken. Ik had ook mijn eigen oventje gemaakt om de klei in te bakken.” Op enkele aanwijzingen van zijn oom na, heeft hij het vak door zelfstudie geleerd. Zijn oom Frans Slot en Chris Lanooy zijn een grote inspiratiebron voor hem gebleven. De kroon op zijn werk was dan ook de tentoonstelling in het Singer Museum waarbij zijn werk naast het werk van Slot en Lanooy stond.
22
De woonkamer en het atelier van de heer Van de Wal staan vol met potten, vazen en borden in alle kleuren van de regenboog. Enthousiast laat hij diverse producten zien die ieder op een specifieke manier geglazuurd zijn.
De alchemist Het atelier van Alex van de Wal bevindt zich op zolder. Op de grond en op de planken staan zijn grondstoffen. Tientallen chemische stoffen staan in bakjes op een rij. Alle glazuren die hij gebruikt, maakt hij zelf. “Ze noemen mij ook wel ‘de alchemist’”, vertelt Van de Wal met een glimlach op zijn gezicht. “Deze stofjes gebruik ik voor mijn glazuren.” En inderdaad, net zoals een alchemist, maakt hij van de witte nietszeggende stoffen, glazuren met de mooiste kleuren. Hij laat een boek zien met honderden aantekeningen, recepten en berekeningen.
Paniek bij de buren Op zijn zolder en in de schuur staan vier bakovens. De temperatuur in de ovens kan oplopen tot zo’n 1280 graden. Tijdens het terugbrengen van de temperatuur in de oven, voor het maken van de lusterglazuren, kan er veel rook ontstaan.“Dit heeft nog wel eens voor hilarische momenten gezorgd. Zo hebben mijn buren al eens aangebeld om te vragen of de zolder niet in brand stond”, vertelt de heer Van de Wal.
De tentoonstelling in het Singer Museum Alex van de Wal vertelt met veel plezier over de tentoonsteling in het Singer Museum. “Onder de naam ‘Nederlandse keramiek vanaf de Jugendstil tot 2000’ heeft het Singer Museum in 2001 en 2002 een tentooncollectie is eigendom van een particulier. Een aantal van
Bent u gepensioneerd en heeft u een bijzondere hobby?
mijn stukken is toen ook tentoongesteld.”
Misschien bent u dan wel de volgende die in deze
stelling met ruim 850 werken georganiseerd. De totale
rubriek ‘Actief gepensioneerd’ centraal staat. Als u
Van vader op dochter
het leuk vindt om uw activiteiten te delen met uw
Voor Van de Wal is het pottenbakken zijn lust en
mede-Philips-gepensioneerden, schrijf dan een korte
zijn leven. Vol trots vertelt hij dat zijn dochter ook is
brief en stuur die per post (Postbus 80040, 5600 JP
begonnen met dit ambacht. “Zo blijft de kunst van het
Eindhoven) of per e-mail (
[email protected])
pottenbakken ook de volgende generatie bestaan.”
naar de afdeling Communicatie Pensioenen van Hewitt Associates, de pensioenbeheerder van Philips
Bent u nieuwsgierig geworden naar de glazuren van de
Pensioenfonds. Op www.philipspensioenfonds.nl
heer Van de Wal? Breng dan eens een bezoek aan zijn
kunt u de verhalen nalezen van alle actief
website op www.pottervandewal.nl.
gepensioneerden die al eerder in Generaties stonden.
23
Generaties
Verbetering pensioenbegrip
Colofon
Resultaat onderzoek onder Philips-medewerkers
Generaties is een uitgave van Philips Pensioenfonds en verschijnt minstens twee keer per jaar. De oplage is 80.000 exemplaren.
Algemene pensioeninformatie Heeft u vragen over pensioenzaken? Belt u dan tussen 9.00 en 17.00 uur met
In december 2007 stond in Generaties een oproep om mee te doen aan een onderzoek naar het begrip van het Uniform Pensioenoverzicht. Een kleine honderd Philips-medewerkers heeft hieraan meegedaan. Het onderzoek kwam tot stand in samenwerking met de Erasmus Universiteit Rotterdam en Ortec.
de Klantenservice van Hewitt Associates, de pensioenbeheerder van Philips
Resultaten
Pensioenfonds: 0800 – 023 15 01 (gratis).
Aan de deelnemers werd aan het begin van het onderzoek
Belt u vanuit het buitenland, kies dan
gevraagd naar hun kennis over de hoogte van het eigen pensioen,
+3140 – 265 38 70. U kunt ook een e-mail
het pensioen van hun partner en de AOW.
sturen naar
[email protected].
Vervolgens gingen de respondenten aan de slag met een speciale
Voor meer informatie kunt u ook onze website
pensioenplanner en vulden enkele gegevens in. Deze gegevens
bezoeken: www.philipspensioenfonds.nl.
waren afkomstig van het eigen uniform pensioenoverzicht en van het uniform pensioenoverzicht van de partner. Na afloop
Bezoekadres
werd de kennis weer gemeten. Hieruit bleek dat 40% van de
Beukenlaan 143
deelnemers na afloop van het onderzoek het pensioen van zich-
5616 VD Eindhoven
zelf en de partner aanmerkelijk beter begreep. Ook het begrip van de AOW werd met 24% verbeterd.
Postadres Postbus 80040
www.pensioenkijker.nl
5600 JP Eindhoven
De pensioenplanner die tijdens het onderzoek werd gebruikt, is te vinden op de website van de Stichting Pensioenkijker.
Postadres Directiebureau en College van Beheer
Deze stichting heeft als doel het pensioenbewustzijn in
Postbus 80031
geeft niet alleen inzicht in het eigen (netto)pensioen, maar
5600 JZ Eindhoven
ook in dat van de partner. Ook wordt de pensioenplanner onder-
Nederland te vergroten. De planner op www.pensioenkijker.nl
steund door filmpjes, die bepaalde pensioenbegrippen uitleggen.
E-mailadres Directiebureau en College van Beheer
Uit het onderzoek bleek dat het pensioenbegrip mede werd vergroot door de combinatie van beeld, geluid en tekst.
[email protected]
Pensioenplanner Philips Pensioenfonds Internetadres
De pensioenplanner op de website van Stichting Pensioenkijker
www.philipspensioenfonds.nl
is een goede aanvulling op de Pensioenplanner van Philips Pensioenfonds. In de Pensioenplanner van Philips Pensioenfonds
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gereproduceerd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Philips Pensioenfonds. Hoewel dit magazine met de grootste zorgvuldigheid is samengesteld, kunt u hieraan geen rechten ontlenen. Rechten kunnen uitsluitend worden ontleend aan het geldende reglement.
vindt u alle informatie over uw eigen pensioenregeling en de specifieke keuzemogelijkheden. Met de pensioenplanner op de website van Stichting Pensioenkijker krijgt u globaal inzicht in het totale (netto) pensioeninkomen van u en uw partner.
