Gemeentelijk Milieujaarprogramma Milieudienst, stadsbestuur Sint-Niklaas

Gemeentelijk Milieujaarprogramma 2011 Milieudienst, stadsbestuur Sint-Niklaas

Algemeen infokader



Oppervlakte:

8.818 ha



Aantal inwoners op 1 januari 2011:

72.367 inwoners



Adres:

Grote Markt 1, 9100 Sint-Niklaas



Telefoonnummer milieudienst:

03 760 92 12 (Veerle Stuer) 03 760 92 19 (Kim Verstraeten)



Fax:

03/766 08 82 (fax stadhuis)



E-mail:

[email protected] [email protected]



Website:

www.sint-niklaas.be



Burgemeester: Christel Geerts



Stadssecretaris: Marie-Louise Chalmet



Schepen van milieu: Marc Heynderickx



Adviseur duurzaamheidsambtenaar: Veerle Stuer



Deskundige duurzaamheidsambtenaar: Bart Roels

2

INHOUDSTAFEL 1. Thema Instrumentarium 1.1.

Basis 1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4 1.1.5

1.2.

Gemeentelijke diensten Handhaving MMIS Gemeentelijke adviesraad voor milieu en natuur Gemeentelijk milieubeleid

Onderscheiding 1.2.1. 1.2.2. 1.2.3. 1.2.4. 1.2.5.

Duurzaamheidsambtenaar Gemeentelijk Milieubeleidsplan Milieubarometer Twee open milieuraden Vergunde sloopwerken m.b.t. selectief slopen

2. Thema Afval (via afvalenquête van OVAM) 3. Thema Milieuverantwoord productgebruik 3.1.

Basis 3.1.1. 3.1.2.

3.2.

Implementatie van milieuverantwoord productgebruik binnen de eigen werking Passieve sensibilisatie

Onderscheiding 3.2.1. Milieuverantwoord productgebruik eigen diensten 3.2.2. Milieuverantwoord productgebruik stimuleren bij burgers

4. Thema Water 4.1.

Basis 4.1.1. 4.1.2. 4.1.3. 4.1.4.

4.2.

Pesticidenreductie Passieve sensibilisatie Realisaties in stadsgebouwen gedurende 2008-2009 Ruimen baangrachten

Onderscheiding

5. Thema Hinder 5.1.

Basis 5.1.1. 5.1.2.

5.2.

Digitaal opvolgen van milieuklachten: MKROS Passieve sensibilisatie rond hinder

Onderscheiding 5.2.1. 5.2.2. 5.2.3.

Doorlichting van de hinderklachten Beleidskader geluidhinder Beleidskader geurhinder 3

5.2.4. 5.2.5. 5.2.6. 5.2.7.

Beleidskader lichthinder Actieve sensibilisatie rond hinderthema‟s Opstellen van een handhavingsbeleid rond hinder niet gerelativeerd aan ingedeelde inrichtingen Opstellen en bijhouden van een hinderinventaris

6. Thema Energie 6.1.

Basis 6.1.1. 6.1.2. 6.1.3.

6.2.

Implementatie van de energieprestatie Uitvoering energieboekhouding Passieve sensibilisatie

Onderscheiding 6.2.1. 6.2.2. 6.2.3. 6.2.4. 6.2.5. 6.2.6. 6.2.7. 6.2.8. 6.2.9. 6.2.10.

Uitbreiding van de energieboekhoudingen naar andere gebouwen Opmaak energieprestatiecertificaten Actieve sensibilisatie Aankoop minimum percentages groene stroom Opleiding energie Uitvoering duurzame energiescan (DE-scan) Opmaak van een gemeentelijk plan van aanpak voor duurzame energie Het opnemen van energie-efficiënte als criterium bij overheidsopdrachten Lager energieverbruik Stimuleren van kleine energiebesparende maatregelen

7. Thema Mobiliteit 7.1.

Basis 7.1.1. 7.1.2.

7.2.

Passieve sensibilisatie Deelname duurzaamheidsambtenaar aan gemeentelijke beleidingscommissie

Onderscheiding 7.2.1. 7.2.2. 7.2.3. 7.2.4. 7.2.5.

Stimuleren milieuvriendelijk rijgedrag van het gemeentepersoneel Sneltoets Luchtverontreiniging door verkeer Actieve sensibilisatie Milieuvriendelijke voertuigen

8. Thema Natuur 8.1.

Basis 8.1.1. 8.1.2. 8.1.3.

8.2.

Bermbeheer Promotie streekeigen soorten en autochtoon plantmateriaal Code van goede natuurpraktijk

Onderscheiding 8.2.1. 8.2.2. 8.2.3. 8.2.4. 8.2.5.

Subsidiereglement Vorming Deelname Dag van het Park of Dag van de Natuur Aanplanten streekeigen soorten Inventaris en actieplan KLE ‟s

4

9. Thema Bodem 9.1.

Basis 9.1.1 9.1.2

9.2.

Inschakelen van een erkend bodemsaneringsdeskundige Gebruik maken van de Code van goede praktijk van OVAM, voor tijdelijke grondopslagplaatsen (TOP)

Onderscheiding 9.2.1. 9.2.2.

Acties en maatregelen binnen het Vlaams bodembeleid Bodemerosie

10. Thema Duurzame ontwikkeling 10.1.

Basis 10.1.1. Sensibilisatie

10.2.

Onderscheiding 10.2.1. 10.2.2. 10.2.3. 10.2.4. 10.2.5. 10.2.6.

Participatieve en sensibiliserende initiatieven voor duurzame ontwikkeling Duurzaam bouwen en wonen Ondersteuning van maatschappelijk verantwoord ondernemen Duurzame ontwikkeling in Noord-Zuid context Educatie duurzame ontwikkeling Vlaams implementatieplan educatie voor duurzame ontwikkeling

5

Inleiding Het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid bepaalt dat een milieujaarprogramma moet opgesteld worden. Dit bevat een verslag van het milieu- en natuurbeleid dat de gemeente in het afgelopen jaar, 2010, heeft gevoerd. De Vlaamse regering heeft op 21 december 2007 de nieuwe Samenwerkingsovereenkomst Gemeenten 2008-2013 goedgekeurd. De nieuwe overeenkomst kan afgesloten worden voor de periode van zes jaar (2008-2013), wat overeenkomt met de duur van de bestuursperiode. Gemeenten en provincies kunnen echter ook ieder jaar beslissen of ze al dan niet toetreden tot de overeenkomst. Op 25 april 2008 heeft de stad Sint-Niklaas de Samenwerkingsovereenkomst Gemeenten 2008-2013 ondertekend met het Vlaamse Gewest op basis- en onderscheidingsniveau. De contracttekst van deze overeenkomst is beschikbaar op www.samenwerkingsovereenkomst.be. Via de Samenwerkingsovereenkomst engageert de stad zich om een duurzaam milieubeleid uit te werken. Een aantal acties zijn verplicht uit te voeren (= basis), andere acties zijn optioneel (= onderscheidingsniveau). Op onderscheidingsniveau moet een totaal van 35 punten verzameld worden. Via het milieujaarprogramma (MJP) moet de stad rapporteren over de uitvoering van deze overeenkomst. Volgende thema‟s komen aan bod:          

Thema Thema Thema Thema Thema Thema Thema Thema Thema Thema

Instrumentarium Afval Milieuverantwoord productgebruik Water Hinder Energie Mobiliteit Natuur Bodem Duurzame ontwikkeling

Aan de realisatie van het Milieujaarprogramma 2011 werkten onder meer volgende diensten mee: milieudienst, dienst logistiek, dienst communicatie, technische dienst, dienst mobiliteit, dienst gebouwen, groendienst en de personeelsdienst. Het document werd ter advies voorgelegd aan STRAMIN (stedelijke raad voor advies van milieu en natuur) op 15 februari 2011, ter goedkeuring aan het college van burgemeester en schepenen op 7 maart 2011 en aan de gemeenteraad op 25 maart 2011.

6

thema INSTRUMENTARIUM

7

1.

Thema INSTRUMENTARIUM

BASIS 1.1.1.

Gemeentelijke diensten

In het kader van artikel 1 over gemeentelijke diensten moet de stad tweemaal rapporteren over de gemeentelijke diensten, namelijk over het eerste jaar van de ondertekening en over het jaar 2012. Deze rapportering gebeurde in het MJP 2009. 1.1.2. 1.1.2.1

Handhaving Aanstelling personeel - samenwerkingsovereenkomst - natuurvergunning en vrije velddelicten.

Er waren tot 16-09-2010, 3 erkende Vlarem-ambtenaren aanwezig op de milieudienst (Pieter Vincke, Filip Van Boxelaer, Keaty Maes (uit dienst sinds 17-09-2010)) en 1 bij de milieupolitie (Wim Van Brouck). In totaal kunnen momenteel 3 personen het toezicht conform artikel 58 van Vlarem I uitoefenen. Door de inwerkingtreding van het besluit van de Vlaamse Regering van 12 december 2008 tot uitvoering van titel XVI van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid treden deze personen op als gemeentelijke toezichthouders in de milieuhandhaving. Zij werden hiertoe aangesteld in het college van burgemeester en schepenen van 7 december 2009. Er werd geen samenwerkingsovereenkomst met een aangrenzende gemeente of met een intergemeentelijke vereniging of politiezone waarvan de stad deel van uitmaakt, opgesteld. Er is immers een goede samenwerking tussen de milieudienst en de milieupolitie zodat er geen behoefte is aan een protocol. Tevens zijn er flowcharts ter beschikking met procedures voor het behandelen van diverse milieuproblemen en wie hiervoor verantwoordelijk is. Wekelijks is er een technisch overleg tussen de VLAREM-cel van de milieudienst en de milieupolitie. Hierbij worden o.a. de klachten, problemen of controles besproken die kaderen in de Vlarem-wetgeving. Er worden afspraken gemaakt over wie zal optreden. Vaak worden controles door de milieudeskundigen van de politie en de milieudienst samen uitgevoerd. De Vlarem-opleiding van de milieudeskundige van de milieupolitie heeft ervoor gezorgd dat meer expertise aanwezig is zodat de samenwerking tussen de milieudienst en milieupolitie nog werd verbeterd. Toezicht op naleving van het Bosdecreet en Decreet Natuurbehoud, en optreden tegen velddelicten, gebeurt door de stedelijke natuurambtenaar. Hierbij wordt nauw samengewerkt met de milieupolitie en de beleidswachter van het Agentschap voor Natuur en Bos. Toezichtacties milieudienst In 2010 werden volgende taken uitgevoerd: -

-

controles op basis van klachten of meldingen van het meldpunt; nacontroles van het verlenen van milieuvergunningen; nacontroles na aktename meldingen klasse 3 zowel van diegenen die heden gemeld worden als systematisch van gemelde inrichtingen in het verleden; controles in het kader van campagnes, zowel van andere controlerende instanties (OVAM, milieuinspectie) als eigen opgerichte campagnes. In 2009 werd een uitgebreide controle van de industrieparken opgestart. Het eerste industriepark dat gecontroleerd wordt, is „Entrepot‟ en de omliggende straten. Eind 2010 werden reeds 50 van de 59 geselecteerde bedrijven gecontroleerd. Naar aanleiding van klachten van geluidshinder werden drie akoestische onderzoeken uitgevoerd. Deze klachten waren afkomstig van particulieren. Er werd vastgesteld dat bij één klacht de hinder

8

-

-

werd veroorzaakt door een autoherstelplaats. In de twee andere onderzoeken werd geen geluidshinder vastgesteld en kon bijgevolg niet achterhaald worden waardoor de hinder werd veroorzaakt. In het kader van het KB op geluidshinder van 1977 werden bijkomend drie metingen uitgevoerd. In 2010 werden geluidsmetingen uitgevoerd op 14 muziekactiviteiten (100-dagenfuif, After School Party, Café Dansant, Openluchtfuif Nieuwkerken, Stenenmuurkermis, Witte Molenfeesten, Muziekfestival Cock‟s Vleeswaren, Feestweekend KLJ Belsele, Nacht van De Wase, Mojito Party, Villa Pace, Kristoffelrock, KLJ-fuif Sint-Niklaas, Crazy Dating Party). Er werden weinig klachten van geluidshinder opgetekend. De ontlening van de fuivenkoffer met een geluidsmeter in samenwerking met de dienst jeugd werd verdergezet.

De cel Vlarem-Vlarebo-Rampenplanning behandelde 15 milieuvergunningsaanvragen klasse 1, 43 klasse 2 aanvragen, 3 bodemsaneringsprojecten, en 83 bouwvergunningen. Er werden 112 erkenningen voor niet-ingedeelde muziekactiviteiten toegekend. Er werden 73 controles uitgevoerd om na te gaan of de milieuwetgeving werd nageleefd (zie onderstaande tabel). In het totaal werden door de erkende VLAREM-ambtenaren van de milieudienst 3 processen-verbaal van inbreuk opgesteld en 1 proces-verbaal inzake het KB op de geluidshinder van 1977. Door de milieupolitie werden ook 55 aanvankelijke processen-verbaal opgesteld met een stedenbouwkundig- en milieuluik. Volgende tabel geeft een overzicht van de controles die door deze ambtenaren werden uitgevoerd. Afvalwater Lekkende mazouttank/olievervuiling/bodem Geluidshinder Ontoereikende/geen vergunning Vraag brandweer Stopzetting activiteiten Sluikstort (gevaarlijk) afval Lichthinder Naleven vergunningsvoorwaarden Geurhinder/verbranden afval Allerlei opvolging TOTAAL = 73

1.1.2.2.

ambtshalve 1 1 30

calamiteit

klacht 3 2 10 2

Vraag parket

1 1 6 7 7 45

2 28

Proactieve en reactieve controles

Pro-actieve controles: planmatige aanpak en eigen initiatieven en plannen  In 2010 werden geluidsmetingen uitgevoerd op 14 muziekactiviteiten (100-dagenfuif, After School Party, Café Dansant, Openluchtfuif Nieuwkerken, Stenenmuurkermis, Witte Molenfeesten, Muziekfestival Cock‟s Vleeswaren, Feestweekend KLJ Belsele, Nacht van De Wase, Mojito Party, Villa Pace, Kristoffelrock, KLJ-fuif Sint-Niklaas, Crazy Dating Party). Er werden weinig klachten van geluidshinder opgetekend.  Daarnaast worden volgens een willekeurig systeem (om de drie) de geakteerde meldingen gecontroleerd ter plaatse of de melding wel volstaat. Dit wordt het ganse jaar door verder gezet. Tevens worden controles uitgevoerd op vraag van het Parket. Meestal kadert dit wel in één of andere meldings- of vergunningenprocedure.  De milieudienst wil de bedrijven controleren die deel uit maken van een industriepark. Hiertoe werd in 2009 een inventaris opgesteld en de grenzen van het controlegebied vastgesteld.. Ondanks het feit dat een industriepark duidelijk bekend staat als een groepering van bedrijven, is de identiteit en uitgevoerde activiteiten niet steeds gekend of accuraat omwille van overnames en stopzettingen. Een juiste weergave van de aanwezige bedrijven met een actualisatie van de bestaande en nieuwe activiteiten in het industriepark is het doel van deze campagne. In 2009 werd deze actie uitgewerkt en in het najaar van 2009 werd gestart met

9

het industriepark „Entrepot‟. De bedrijven die echter recent gecontroleerd werden in het kader van hernieuwingen of veranderingen van milieuvergunningsaanvragen, of in andere controleprojecten, werden niet meer opgenomen. In 2010 werd de actie verder gezet. Van de 59 geselecteerde bedrijven werden er reeds 50 gecontroleerd. Deelname aan initiatieven van de afdeling Milieu-inspectie Er werd door de afdeling geen vraag tot deelname aan nieuwe initiatieven gesteld. Overzicht uitgevoerde pro-actieve controles 

Bijlage 1: Overzicht pro-actieve controles

Reactieve Controles: overzicht 

Bijlage 1: Overzicht reactieve controles

1.1.2.3.

Logistieke ondersteuning

De toezichthoudende ambtenaren kunnen beschikken over het vereiste materiaal voor het uitvoeren van hun toezicht. Zo zijn er recipiënten aanwezig om stalen te kunnen nemen van afvalwater, twee geluidsmeters bij de milieudienst om geluidsmetingen uit te voeren en de nodige kledij. De milieupolitie beschikt ook over een sonometer. De sonometers worden elk jaar gekeurd. 1.1.3. 1.1.3.1.

Milieu Management Informatie Systeem Internetverbinding / Inventarissen en MMIS

In de vorige Milieujaarprogramma‟s werd reeds gerapporteerd over de internettoegang, de invoer van gegevens en de organisatie van het meldpunt milieuklachten. 1.1.3.2.

Databanken

Milieuvergunningenloket: eMIL De stad beschikt over het programma CEMOS waarin op heden alle milieuvergunningen en meldingen worden ingevoerd en beheerd. Volgens CEVI voldoet CEMOS aan de vereisten van artikel 5.1.2.1.3.6 van de samenwerkingsovereenkomst. Milieuklachten-, registratie – en opvolgingssysteem: MKROS De stad draagt bij tot het gegevensinvoer in de databank MKROS. Sinds 1 juli 2006 is MKROS operationeel voor de registratie van milieuklachten van de stad. Rioleringsdatabank: RIO De stad draagt bij tot de gegevensinvoer in de databank Rio. Hydronautstudie voor het volledig grondgebied   

Opmaak hydronautstudie voor Belsele – Sinaai was reeds afgerond voor 2010. 2010: update hydronautstudie voor Sint-Niklaas centrum 2010: opmaak hydronautstudie Nieuwkerken

10



2010: update inventarisatie van alle riolering over heel het grondgebied (lengte, diameter, jaar van aanleg, gescheiden stelsel, gebruikte materialen)

Via deze weg wordt er een rioleringsdatabank in Aquagis bekomen. Voor het optimale gebruik van deze databank zal een nieuwe versie van Aquagis dienen te worden aangekocht (de gratis versie voor steden en gemeenten is veel te beperkt). Onderhoud van riolering  

Onderhoud van pompstations en wervelventielen zijn opgenomen in de rio-act afgesloten met de VMW. In het kader van de uitvoering van het zoneringsplan, werden er in 2010 een aantal rioleringen gereinigd.

Timing ivm het Grootschalig Referentie Bestand (GRB) 2007-2011:

Opmaak GRB door agiv (Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen)

Inventaris pesticidenreductieprogramma Zie thema water Inventaris risicogronden De inventaris van risicogronden vormt een onderdeel van CEMOS. Energieprestatiedatabank In 2010 werden de vergunningsgegevens zes keer doorgestuurd. -

2-02-2010 7-09-2010 8-10-2010 15-11-2010 9-12-2010 4-01-2011

Sinds het opvragen van de bijkomende informatie in augustus 2010, in het kader van het milieujaarprogramma 2009, werden maatregelen genomen om het maandelijks doorsturen van de gegevens te verzekeren. 1.1.4. 1.1.4.1.

Gemeentelijke adviesraad voor milieu en natuur Jaarverslag STRAMIN

Het jaarverslag wordt rond april/mei 2011 opgemaakt. Net zoals vorige jaren zal het later opgestuurd worden. De statuten werden in 2010 niet aangepast. De vergaderingen van STRAMIN gaan door op het stadhuis van Sint-Niklaas of in het milieuhuis Walburg, dat eigendom is van de stad. In STRAMIN zitten 21 stemgerechtigde leden en 13 niet-stemgerechtigde leden. De 1/3 regel geslachtverhouding voor de milieuraad werd ondanks inspanningen niet bekomen. Het is heel moeilijk om vrouwen te vinden die in STRAMIN willen zetelen. In 2010 werden er tijdens de vergaderingen opnieuw verschillende oproepen gedaan om nieuwe vrouwelijk leden in de milieuraad te krijgen. Bovendien werd er mondeling reclame verspreid door de leden en het dagelijks bestuur. 

Bijlage 2: jaarverslag STRAMIN (volgt later) 11

1.1.5. Gemeentelijk milieubeleid Meer uitleg over het gemeentelijk milieubeleid staat vermeld bij ONDERSCHEIDINGSNIVEAU 1.2.2. Gemeentelijk milieubeleidsplan (GMBP).

1.2. ONDERSCHEIDINGSNIVEAU 1.2.1

Duurzaamheidsambtenaar

Gelet op het inwonersaantal heeft de stad recht op subsidies voor de aanstelling van twee duurzaamheidsambtenaren; een adviseur duurzaamheidsambtenaar (niveau A) voor de algemene coördinatie en de uitvoering van de samenwerkingsovereenkomst en een deskundige duurzaamheidsambtenaar – coördinator (niveau B) voor het doelgroepenbeleid. 1. Adviseur milieu (duurzaamheid) (niveau A, 100%): Veerle Stuer Veerle Stuer is in dienst sinds 1 oktober 2006. Op 11 december 2007 werd de aanstelling van onbepaalde duur goedgekeurd door het college van burgemeester en schepenen. De functiebeschrijving, het contract, de arbeidsovereenkomst en het takenpakket van de adviseur milieu (duurzaamheid) is ongewijzigd gebleven t.o.v. MJP 2009. 2. Deskundige milieu (duurzaamheid) – NME-coördinator (niveau B, 100%): Bart Roels Bart Roels is in dienst sinds 1 september 2007. Op 14-05-2007 werd zijn aanstelling goedgekeurd door het college van burgemeester en schepenen. In zitting van 18 augustus 2008 besliste het college Bart Roels, contractueel deskundige duurzaamheidsambtenaar, een contract van onbepaalde duur aan te bieden met ingang van 1 september 2008. De functiebeschrijving, het contract, de arbeidsovereenkomst en het takenpakket van de deskundige milieu (duurzaamheid) is ongewijzigd gebleven t.o.v. MJP 2009. Bovenstaande duurzaamheidsambtenaren worden administratief bijgestaan door: Administratief medewerker (niveau C, 100%, vanaf februari 2010 80%): Kim Verstraeten 1.2.2. Gemeentelijk milieubeleidsplan (GMBP) Het Milieubeleidsplan 2007-2013 werd principieel goedgekeurd door het college van burgemeester en schepenen op 4 december 2007. Op 21 december 2007 werd het definitief GMBP goedgekeurd door de gemeenteraad. Het GMBP werd nadien ter kennisgeving bezorgd aan het Vlaams Gewest. Het milieubeleidsplan volgt de structuur van de Samenwerkingsovereenkomst. 1.2.3. Milieubarometer n.v.t. 1.2.4. Twee open milieuraden In 2010 werd er één open milieuraad georganiseerd, namelijk op 20 april 2010. De milieuraad van 20 april 2010 stond in het teken van het „Dier van het Jaar‟. Hierop werd het „Dier van het Jaar‟ bekendgemaakt en werden de acties voorgesteld die in dit kader georganiseerd worden. In bijlage vindt u de uitnodiging, met daarop het volledige programma.

12



Bijlage 3: Open jaarvergaderingen STRAMIN

1.2.5. Vergunde sloopwerken m.b.t. selectief slopen n.v.t.

13

thema AFVAL

14

2.

Thema AFVAL

2.1. BASIS 2.2. ONDERSCHEIDING De rapportering van het thema afval zal vanaf dit jaar volledig opgenomen worden in de afvalenquête van OVAM. Vandaar dat dit thema niet meer wordt behandeld in het Milieujaarprogramma.

15

thema MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK

16

3. Thema Milieuverantwoord Productgebruik 3.1. BASIS 3.1.1. 3.1.1.1.

Implementatie van milieuverantwoord productgebruik binnen de eigen werking Gebruik van duurzaam geëxploiteerd hout binnen de werking van de eigen gemeentelijke diensten: standaard in elk bestek opnemen

Het stadsbestuur implementeert het gebruik van duurzaam geëxploiteerd hout in de werking van de eigen gemeentelijke diensten. Het stadsbestuur neemt standaard in elk bestek voor de aankoop van hout en houtproducten het voorschift voor duurzaam geëxploiteerd hout op. Het college van burgemeester en schepenen ging in zitting van 16-09-2009 akkoord om in elk bestek voor drukwerk en papier, in opdracht van het stadsbestuur, een aantal milieuvoorwaarden omtrent het gebruik van FSC gelabeld hout op te leggen. In 2010 is er o.a. een bestek uitgeschreven voor het plaatsen van speeltoestellen voor het stadsbestuur op diverse locaties in Sint-Niklaas (4 percelen). Concrete realisaties met betrekking tot het gebruik van duurzaam geëxploiteerd hout zijn o.a.: - FSC-gelabeld drukwerk en printpapier; - Aankoop van houten parkbank in FSC-gelabeld hout; - … In bijlage een aantal facturen van zitbanken die werden aangekocht in 2010.  

Bijlage 1: Bestek speeltoestellen Bijlage 2: Factuur parkbank

3.1.1.2.

Gekeurd breekpuin standaard opnemen in bestekken

Het stadsbestuur neemt het gebruik van COPRO-gekeurd breekpuin op in alle werfbestekken. De technische dienst werkt steeds met het Standaardbestekboek 250 versie 2.1. Hieraan moet elke aannemer zich houden. In dat bestek staan de producten waarvoor een COPRO-merk vereist is, wat onder andere voor breekpuin het geval is. Soms worden er nog bijkomende voorwaarden opgelegd. 

Bijlage 3: Voorbeeldbestekken

3.1.2.

Passieve sensibilisatie rond één of meerdere productgroepen

Compost In de MIWA-nieuwsbrieven, via de activiteiten van de compostmeesters en de milieudienst, wordt thuiscomposteren en het gebruik van compost aangemoedigd. Geïnteresseerde burgens kunnen bij de milieudienst, de afvalintercommunale MIWA en op activiteiten van de compostmeesters heel wat brochures bekomen over composteren. Op die manier kunnen ze alles over composteren thuis rustig nalezen. Op de website van Sint-Niklaas wordt ook verwezen naar de website van www.thuiscomposteren.be. Hierop vinden burgers heel wat nuttige info om zelf aan de slag te kunnen gaan.

17

 Bijlage 4: MIWA magazine maart  Bijlage 5: MIWA magazine juni  Bijlage 6: MIWA magazine september Duurzaam geëxploiteerd hout Het gebruik van duurzaam FSC-hout wordt gepromoot bij de milieudienst via posters, flyers en informatiebrochures. Aan het loket liggen er flyers over duurzaam geëxploiteerd hout. Een overzicht van de documentatie werd meegestuurd bij het MJP 2010. In het subsidiereglement duurzaam bouwen staan een aantal verwijzingen naar websites over FSCgelabeld hout en andere bio-ecologische materialen (www.vibe.be, www.milieuadvieswinkel.be, www.fsc.be) 

Bijlage 7: Subsidiereglement duurzaam bouwen

3.2. ONDERSCHEIDING 3.2.1. 3.2.1.1.

Milieuverantwoord productgebruik eigen diensten Gebruik van compost met VLACO label of gelijkwaardig

Het stadsbestuur gebruikt eigen geproduceerd (compost)grondverbeteringmiddel voor groenonderhoud. Dit werd gekeurd door VLACO en voldoet aan de parameters van groencompost. De geproduceerde grondverbeteraar voldoet niet aan de normen van het VLACO-compostlabel. De groendienst bevestigt bovendien dat de laatste jaren geen producten meer werden aangekocht, in relatie tot het onderhoud van openbaar groen, die turf bevatten. Momenteel wordt compost gebruikt om de kwaliteit van de bodem te verbeteren, dit in plaats van turf. Het college van burgemeester en schepenen bevestigde in zitting van 22-09-2008 dat de stad geen producten aankoopt, in relatie tot het onderhoud van openbaar groen, die turf bevatten en besliste om ook in de toekomst het openbaar groen turfvrij te onderhouden. Een uittreksel van dit college werd meegestuurd in het MJP 2010. 3.2.1.2.

Gebruik van gekeurd breekpuin ter vervanging van nieuwe materialen

Hierbij een overzicht van alle werken waar Copro-gekeurd breekpuin gebruikt is. Op alle werven waar breekpuin gebruikt is, is er dus Copro-gekeurd breekpuin gebruikt, zoals beschreven in het Standaardbestek 250. -

Heraanleg voetpaden Oude Molenstraat (eigen ontwerp) Heraanleg voetpad Hoogkamerstraat (deel) (eigen ontwerp) Aanleg voetpaden Waterjufferstraat (ontwerp Van Herreweghe) Heraanleg Plezantstraat (ontwerp IBEO) Heraanleg toegangsweg Begraafplaats Tereken (eigen ontwerp) Heraanleg fietspad Kemzekestraat (eigen ontwerp) Verkaveling Sint-Rochus (ontwerp Nero) Verkaveling Rootputstraat (ontwerp O-Micron) Heraanleg schoolomgeving De Droomballon (eigen ontwerp) Aanleg voetpaden Boomezelstraat (ontwerp IBEO) Heraanleg voet- en fietspad Parklaan (deel rotonde – Schoolstraat) (eigen ontwerp) Heraanleg voet- en fietspaden in de Lepelhoekstraat (eigen ontwerp)

18

-

Heraanleg Walburgstraat (eigen ontwerp) Verkaveling Den Beenaert (ontwerp IBEO) Heraanleg kruispunt N70-Driegaaien (ontwerp Arcadis) Heraanleg kruispunt N70-Tereken (ontwerp Arcadis) Rioproject Singel fase 2 en Europark-Oost (ontwerp Irtas)

3.2.1.3.

Gebruik van milieuverantwoorde materialen in gerecycleerde kunststoffen

In 2010 werden vier rijbaankussens en tachtig diamantkoppalen in gerecycleerde kunststof aangekocht. De factuur van de diamantkoppalen (gerecycleerde palen of kunststof afzetpalen) wordt toegevoegd als bijlage. 

Bijlage 8: Facturen anti-diamantkoppalen (afzetpalen)

3.2.1.4.

Gebruik milieuverantwoorde kantoormaterialen

In de eigen drukkerij wordt uitsluitend op FSC-gelabeld papier gedrukt. Drukwerk in opdracht van de stad wordt steeds uitgevoerd op FSC-gelabeld papier of op 100% postconsumergerecycleerd papier met een Blauwe Engel label of gelijkwaardig. In 2010 werd een nieuw bestek opgesteld voor kantoormateriaal voor de administratieve diensten, de scholen en de Academies. In overleg met de dienst logistiek werden de milieuvoorwaarden overlopen en eventueel aangepast. Als basis werden de milieucriteria van de milieukoopwijzer (www.milieukoopwijzer.be) gebruikt. Enkele voorbeelden van milieuvriendelijk bureaumateriaal: houten meetlatten, natuurgommen zonder omhulsel, lijm op waterbasis, polypropyleen kleefband i.p.v. PVC, kaften uit gerecycleerd karton (met Blaue Angel label), scharen zonder plastic omhulsel, hervulbaar correctielint, houten (kleur)potloden zonder laklaag, papierclips zonder plastic omhulsel, gekleurd papier met Blaue Engel label,… De duurzaamheidsambtenaar en het hoofd van dienst logistiek namen deel aan de werkgroep in het kader van de oprichting van een helpdesk duurzame overheidsopdrachten van de VVSG en BBL omtrent.

 

Bijlage 9: facturen archiefdozen, kopieerpapier,… Bijlage 10: Nieuw bestek bureelmateriaal

De producttest, het berekeningsmodel voor milieuverantwoord productgebruik van OVAM, werd ingevuld voor drie artikels die regelmatig in 2010 werden aangekocht. -

Niceday Ordners (ringmappen) Archiefdozen Folio Papier voor kantoorgebruik en kopieerapparaten 3.2.1.5.

86,957 % 88,235 % 93,333 %

Gebruik van milieuverantwoorde cateringproducten

Tijdens vergaderingen in het stadhuis wordt fairtrade koffie en fairtrade thee afkomstig van biologische teelt aangeboden met suiker in hervulbare, glazen vulkannetjes, halfvolle melk uit glazen flessen in hervulbare melkkannen. Op recepties in opdracht van het stadsbestuur wordt steeds fairtrade fruitsap uit glazen flessen geschonken. Broodjes voor vergaderingen en hapjes voor recepties worden standaard besteld bij catering De Wilg, een lokaal, sociaal tewerkstellingsproject van het OCMW. Op deze manier kan gemakkelijk met herbruikbare materialen (plateaus, verpakkingen,…) gewerkt worden.

19

In verschillende stadsgebouwen staan drinkwaterbars op leidingwater voor het personeel. Er worden bewust geen (plastic) bekertjes bijgeplaatst, zodat de personeelsleden zelf een herbruikbaar recipiënt dienen te voorzien. In 2010 werd de aanbesteding hernieuwd door het uitschrijven van een bestek, waarin het elektriciteitsverbruik van de toestellen expliciet werd opgenomen in de gunningcriteria. Bij de lunchgesprekken voor het personeel wordt steeds geopteerd voor een duurzame lunch: veggiebroodjes, biolunch (zonder vlees), lokale producten (kaasschotel met biobrood), fairtrade drank en koekjes,…. Op het stadsfestival Villa Pace werden 800 vrijwilligers beloond met fairwear: een fairtrade T-shirt van biokatoen, gedrukt bij ACP en gesponsord door Solar Spirit, een bedrijf gespecialiseerd in duurzame energietechnieken. 

Bijlage 11: Facturen fairtrade bio-thee, …

3.2.1.6.

Gebruik van biologische producten

Voor de actie Ik Kyoto werden bio-fairtrade bananen aangekocht. Tijdens de lunchgesprekken werden (in de mate van de beschikbaarheid) bioproducten aangeboden aan het personeel o.a. biobeleg, biobrood, biodranken,... Bij de plantactie voor het speelbos Mierennest werd bio-chocomelk aangeboden aan de medewerkertjes. Daarnaast werd er ook biothee, o.a. voor vergaderingen van personeelsleden en niet-personeelsleden, aangekocht. Alle facturen zijn beschikbaar op het stadhuis. In bijlage een aantal voorbeelden. 

Bijlage 11: Facturen fairtrade bio-thee, …

2.1.1.1.

Gebruik van milieuverantwoorde houtverduurzamingsmiddelen

Bij Longerstaey, PPG (sigma), Verhelst,… kopen de stadsdiensten op regelmatige basis kwalitatieve houtveredelingsproducten om het te behandelen hout van een lange duurzaamheid te garanderen. De producten hieronder opgesomd zijn milieuvriendelijke producten om het hout (buiten) langdurig te beschermen. -

Toll‟ Azur Opaque Toll‟Azur Imprim Lucite Contact primer …

Als bijlage vindt u een aantal van deze technische fiches.  Bijlage 12: Toll'Azur Opaque  Bijlage 13: Lucite Contact primer 2.1.1.2.

Gebruik van milieuverantwoorde verven en vernissen

Bij de aankoop van producten trachten de schilders zoveel mogelijk rekening te houden met mens en milieu. De schilders werken bijna uitstluitend met watergedragen producten (plamuren, muurverven, lakken, vernissen, vloerverven, acrylaatkitten,...). Een aantal van de verven die de schilders gebruiken hebben een Eco-label of een ander milieulabel:

20

 Bijlage 14: Icone Satin  Bijlage 15: Idrotop Satin  Bijlage 16: Orizon Bijkomende info: -

Monumenten worden gereinigd met biologisch afbreekbare producten. Eind 2010 werd 50 liter van biomix atm aangekocht. Dit product dient voornamelijk om mossen en atmosferische vervuiling te verwijderen.  Bijlage 17: Biomix atm 1  Bijlage 18: Biomix atm 2

-

De rollen en borstels worden gereinigd in een speciaal filterapparaat (enkel voor watergedragen producten). De reiniging gebeurt op basis van kleikorrels. Via deze techniek wordt minder water verbruikt tijdens het reinigen en wordt het water gefilterd vooraleer het wordt afgevoerd. 3.2.1.7.

Gebruik van milieuverantwoorde schoonmaakproducten

In 2010 is er een nieuw bestek opgesteld voor schoonmaakproducten. Hierbij werd gestreefd naar producten die beter zijn voor het milieu. De toewijzing wordt verwacht in maart 2011. Vanaf 2011 zullen de milieuvriendelijke schoonmaakmiddelen dus effectief worden gebruikt.  Bijlage 19: Bestek schoonmaakproducten 3.2.2. 3.2.2.1. 

Milieuverantwoord productgebruik stimuleren bij burgers Actieve sensibilisatie rond één of meerdere productgroepen

FSC gelabeld hout + natuurverven

Inwoners worden aangespoord om natuurverven en FSC-gelabeld hout (of gelijkwaardig) te gebruiken door het stedelijk het subsidiereglement duurzaam bouwen. Voor het gebruik van FSC gelabeld hout voor daktimmerwerk en buitenschrijnwerk krijgen inwoners en forfaitaire premie van 250 EUR. Voor het gebruik van natuurverven en aanverwante afwerkingproducten voor binnen- en/of buitentoepassingen krijgt men 15% op hun aankoopbedrag met een maximum van 250 EUR. Hierover wordt gecommuniceerd via de website www.sint-niklaas.be, posters, de Stadskroniek, infoavonden, de Woonwinkel, het loket „duurzaam bouwen‟ van de milieudienst,… 

Bijlage 7: subsidiereglement duurzaam bouwen



Compost

Om mensen te overtuigen om zelf te composteren organiseerde de afvalintercommunale MIWA, samen met VLACO en de milieudienst, twee compostbasiscursussen waar inwoners de knepen van het composteren konden leren. Op deze cursus kregen de deelnemers een syllabus en brochures over composteren en kringlooptuinieren. Bekendmaking gebeurde via het MIWA magazine van maart en september. 

Bijlage 4: MIWA magazine maart 2010: MIWA leert je composteren 21



Bijlage 6: MIWA magazine september 2010: MIWA leert je composteren

Op de activiteiten van de compostmeesters konden mensen deelnemen aan een wedstrijd en een ecotuinscan winnen. Op deze activiteiten konden de burgers ook informatie en folders verkrijgen over composteren,… In 2010 werden twee ecotuinscans uitgereikt. Bij een ecotuinscan komt een ecologisch tuinarchitect thuis langs en worden de belangrijkste eco-aandachtspunten in de tuin overlopen. Bij deze adviezen ligt de nadruk op het vermijden van bestrijdingsmiddelen en kunstmeststoffen, het gebruik van compost en het verhogen van de natuurwaarde. Er worden tips en verbeterpunten aangereikt aan de eigenaars, waardoor ze zelf ecologisch aan de slag kunnen gaan. Achteraf krijgen de tuineigenaars een schriftelijk tuinadvies op maat van de tuin. 

Bijlage 20: wedstrijdformulier ecotuinscan



Biologische producten

Villa Pace: bio- en fairtrade brunch Op zondag 5 september 2010 konden 200 deelnemers genieten van een biologische, fairtrade brunch, georganiseerd door Oxfam Wereldwinkels Sint-Niklaas, Velt vzw, Voedselteams en stad Sint-Niklaas (milieudienst en dienst internationale samenwerking). Op het menu stonden warme en koude gerechten: Maaltijdsoep van lokale bioseizoensgroenten, tabouleh, rodebietensalade met spinazie, geitenkaas en gesuikerde cashewnoten, vegetarische paëlla en kip met dadels en amandelen. Verder konden deelnemers genieten van heerlijke lokale bio en fairtrade ontbijtproducten geleverd door de Voedselteams en Oxfam Wereldwinkels. Op de brunch was informatie beschikbaar over biologische producten en biolabels. Communicatie gebeurde via de website www.sint-niklaas.be, www.villapace.be, de stadskroniek van Sint-Niklaas, UITinSint-Niklaas, de katern over Villa Pace in Gazet van Antwerpen, de harmonicaflyer van Villa Pace, … 

Bijlage 21: Uitnodiging brunch Villa Pace

Villa Trade: brunch en alternatieve geschenkenbeurs Op de Grote Markt, op zaterdag 11 en zondag 12 december 2010, werd een alternatieve geschenkenbeurs georganiseerd in samenwerking met Oxfam Wereldwinkels. Bezoekers konden hier terecht voor een afvalarm, lokaal, ethisch verantwoord en uniek geschenk. Op zondagochtend werd een afvalarme brunch georganiseerd, bereid met biologische en fairtrade producten, heerlijk klaargemaakt door catering de Wilg, een sociaal tewerkstellingsproject van het OCMW. Dit werd gecommuniceerd in de stadskroniek van Sint-Niklaas, via de flyer van de kerstmarkt, via het magazine van Oxfam Wereldwinkels, via aparte flyers voor de brunch.  

Bijlage 22: Uitnodiging brunch Villa Trade Bijlage 23: Stadskroniek nov_dec 2010: p6: Villa Trade

22

3.2.2.2.

Actieve sensibilisatie voor gebruik van milieuverantwoorde producten bij bouw of renovatie

Subsidiereglement duurzaam bouwen Inwoners van Sint-Niklaas kunnen bij renovatie of (ver)bouwingen van hun woning genieten van een financiële tegemoetkoming via het subsidiereglement duurzaam bouwen.Wie ervoor kiest om duurzaam te bouwen of te verbouwen krijgt via het subsidiereglement een extra duwtje in de rug. Het reglement geeft onder andere subsidies bij renovatie van de woning voor:  het vervangen van enkel of dubbel glas door superisolerende beglazing  het plaatsen van (bijkomende) vloer -, wand -, en dakisolatie met gebruik van gewone isolatiematerialen Het reglement geeft subsidies bij renovatie van de woning en bij nieuwbouw voor:  het plaatsen van (bijkomende) vloer -, wand -, en dakisolatie met gebruik van isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen  het plaatsen van een zonneboiler  het plaatsen van fotovoltaïsche zonnepanelen  het gebruik van FSC-gelabeld hout voor daktimmerwerk en buitenschrijnwerk  het plaatsen van een (combi)warmtepompsysteem  het gebruik van natuurverven en aanverwante afwerkingproducten voor binnen - en/of buitentoepassingen Bekendmaking van het reglement gebeurt o.a. via www.energiesparen.be, op infoavonden, in de woonwinkel,… -

de

website

van

Sint-Niklaas,

via

Bijlage 7: Subsidiereglement duurzaam bouwen

Opening politiegebouw In mei werd het nieuwe laag energie politiehuis in gebruik genomen. Op .. mei kon het grote publiek kennis maken met de nieuwe werkplaats van de lokale politie. Bij de bouw werd gebruik gemaakt van bio-ecologisch bouwmaterialen (houtskeletbouw met cellulose-isolatie). Er werd uitermate veel aandacht besteed aan isolatie. Om dit te bevestigen werd een blower doortest (luchtdichtingstest) uitgevoerd. De buitenkant van het gebouw en de omgeving kreeg een groen likje (groendak, gevelbegroeiing, steppevegetatie en doorgedreven doorlaatbare verharding (grasdals en waterdoorlaatbare klinkers).  Bijlage 24: Stadskroniek mei/juni 2010: p4 – 5: Aankondiging opening politiehuis Lunchgesprek politiehuis Op dinsdag 23 november 2010 en op dinsdag 14 december 2010 was er een lunchgesprek in het politiehuis voor de personeelsleden van het stadsbestuur. Deelnemers werden gesensibiliseerd over het gebruik van milieuvriendelijke bouwmaterialen (houtskeletbouw, groendak, cellulose-isolatie). Het politiehuis zelf is een laagenergie gebouw met sterk doorgedreven isolatie. Een gids die het gebouw van binnen en buiten kent, vertelde allerlei interessante weetjes over het laagenergiegebouw. Over het nieuwe politiehuis werd ook gecommuniceerd naar de personeelsleden van het stadsbestuur via een artikel in den Belleman.  Bijlage 25: Interne mededeling lunchgesprek politiehuis  Bijlage 26: Artikel politiehuis (Belleman)

23

3.2.2.3.

Actieve sensibilisatie rond milieuverantwoord productgebruik van catering en bioproducten bij (groot)keukens in scholen, rusthuizen, ziekenhuizen, OCMW‟s,…

Wase speelpleinenwerking De Wase speelpleinen in Sint-Niklaas worden aangemoedigd om lokale en biologische producten aan te kopen en duurzame projecten op te starten. Indien de werkingen lokale of biologische producten verbruiken, worden deze gedeeltelijk terugbetaald door het Stadsbestuur Sint-Niklaas in het kader „Duurzaamheid op het speelplein‟. Verschillende werkingen van de Wase Speelpleinen deden beroep op deze tegemoetkoming en kochten duurzame producten aan. In 2010 werd deze actie bekend gemaakt via een nota aan de speelpleinen (zie bijlage). In bijlage worden eveneens de facturen van de verschillende speelpleinen toegevoegd.  

Bijlage 27: facturen speelpleinenwerking Bijlage 28: speelpleinenwerking nota 2010

Projectdag duurzaamheid H. Familieu in samenwerking met Fairtradegemeente De H. Familie organiseerde voor de vijfdejaars uit het secundair onderwijs een projectdag rond duurzaamheid. De leerlingen konden doorheen vier workshops kennismaken met enkele lokale, duurzame initiatieven: bezoek aan de bioboerderij van JOMI, toelichting over een inleefreis naar Senegal (Vredeseilanden), vegetarische kookworkshop met lokale en en biogroenten (Velt vzw) en een toelichting over de zes criteria van Fairtradegemeente. In deze laatste workshop werden de leerlingen bewust gemaakt van het belang van lokale en fairtrade producten. Aan de hand van -oe opdrachten liet men de leerlingen kennismaken met het Max Havelaar loge en met seizoensgebonden groenten. 3.2.2.4.

Aannemers/ leveranciers aansporen CoC aan te vragen

In bestekken voor drukwerk wordt standaard FSC-drukwerk geëist.       

Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage

29: Het drukken van wens– en andere kaarten 30: Het drukken van de seniorengids 31: Het drukken van de infogids 32: Het drukken van de Stadskroniek, Belleman,… 33: Het drukken van „Acc‟enten 34: Drukken jaarboek sask 35: Bestek print- en kopieerpapier

Daarnaast werden een aantal houthandelaars aangespoord om het FSC-certificaat te behalen. 

Bijlage 36: brief naar drukkerijen

De laatste jaren wordt ook de eigen houtproductie uit openbare bossen aangewend door de schrijnwerkers om stedelijke projecten te verwezenlijken. Tijdens de houtkap geven de schrijnwerkers aan welke bomen ze kunnen gebruiken. Deze worden afgevoerd naar een lokale houtzagerij om nadien in de stedelijke schrijnwerkerij te drogen.

24

Aan het Agentschap van Natuur en Bos (ANB) werd nagevraagd of het mogelijk is de stedelijke bossen te laten certificeren volgens het FSC-label. De ANB bemerkte dat de omvang van de bossen te beperkt was voor certificatie. De administratieve lasten liggen in verhouding te hoog.

25

thema WATER

26

4. Water 4.1. BASIS 4.1.1. 4.1.1.1.

Pesticidenreductie Risico-evaluatie

Via de internettoepassing „online inventaris pesticidengebruik‟ op www.zonderisgezonder.be, werd gerapporteerd over de gebruikte chemische en niet-chemische bestrijdingsmiddelen in 2010. Sinds 2009 worden geen chemische bestrijdingsmiddelen meer gebruikt voor het onderhoud en beheer van openbare verhardingen. De stad houdt de verhardingen proper dankzij de organisatie van een intensief veegplan (zie puntje 4.1.3. bij passieve sensibilisatie). Bij de uitvoering van de veegbeurt wordt zowel aandacht besteed aan kruidbeheersing, het reinigen van kolken, zwerfvuil en bladruiming (voornamelijk in het najaar). Voor het regulier onderhoud en beheer van groenzones worden reeds verschillende jaren geen chemische bestrijdingsmiddelen meer gebruikt. Dit gaat gepaard met een omschakeling naar groenzones die voldoen aan de principes van harmonisch park- en groenbeheer. De aanplant van eenjarigen is sterk afgebouwd en er worden bodembedekkers voorzien. Enkel voor de aanleg van overwoekerde, nieuwe groenzones werd nog beroep gedaan op een zeer beperkte hoeveelheid Roundup. In deze uitzonderlijke omstandigheden is de aanleg, zonder chemische bestrijdingsmiddelen, zeer arbeidsintensief. 4.1.1.2.

Pesticidentoets

In 2010 werden er geen chemische bestrijdingsmiddelen meer gebruikt voor het onderhoud en beheer van verhardingen op het grondgebied van Sint-Niklaas. Vermits Sint-Niklaas een volledig nulgebruik toepast op verhardingen, is het uitvoeren van een pesticidentoets niet verplicht. De groendienst en de milieudienst streven er echter naar dat deze toets door aannemers en (stedelijke) ontwerpers moet worden toegepast tijdens de ontwerpfase om de aanleg van verhardingen te evalueren en te verbeteren. Ontwerpers worden door deze diensten steeds aangespoord om een pesticidenvrij beheersplan voor te leggen. Een voorbeeld is terug te vinden in de motivatienota van de verkaveling in de Tortelduifstraat.  Bijlage 1: Motivatienota verkaveling gronden Tortelduifstraat 4.1.2.

Passieve sensibilisatie rond water

-

Op de website www.sint-niklaas.be kunnen burgers info vinden over de premies voor regenwaterputten en hemelwaterinfiltraties die het stadsbestuur aanbiedt aan haar inwoners.

-

Op de infoavond „Uw verhardingen onkruidvrij… op een milieuvriendelijke manier?‟ kregen burgers interessante en vooral praktische tips om hun tuin zonder schadelijke chemische bestrijdingsmiddelen proper te houden. De infoavond ging door op 21 april 2010 in het BuurTThuis Reynaertpark. De flyer wordt toegevoegd in bijlage.

-

In Sint-Niklaas zijn speciale wijkonderhoudsploegen of WOPs sinds 2009 opgestart voor de alternatieve kruidbestrijding zonder chemische bestrijdingsmiddelen. Door regelmatig de verhardingen proper te maken, wordt voorkomen dat onkruidzaden kiemen. De WOPs verwijderen kruiden en zand manueel met harken en borstels. Een kleine en grote veegwagen veegt of borstelt grote hoeveelheden veegvuil op. Nadien wordt, indien nodig, de verharding gebrand. Hierover werd uitgebreid gecommuniceerd in de stadskroniek van mei/juni 2010.

27

Vooraf krijgen mensen van de straten met parkeerverbod uit het veegplan een brief over de aankondiging van de veegbeurt. Hierin wordt gecommuniceerd over milieuvriendelijke kruidbeheersing van verhardingen en mensen worden gewezen op hun eigen verantwoordelijkheden. Na de veegbeurt krijgen bewoners een kaartje in hun brievenbus met heel wat weetjes en tips. -

Aan het loket liggen talrijke brochures over water en waterbesparing.

-

Verder staat er in de stadskroniek van nov/dec 2010 een verwijzing naar de website www.zonderisgezonder.be en in de stadskroniek van maart/april een artikel over waterzuivering, scheiden van hemelwater en afvalwater,....

 Bijlage 2: Flyer infoavond „Uw verhardingen onkruidvrij… op een milieuvriendelijke manier?‟  Bijlage 3: Bewonersbrief veegplan  Bijlage 4: Stadskroniek maart/april 2010: p 4-5: De lange weg naar kikkervisjes en salaman 

ders Bijlage 5: Stadskroniek mei/juni: p9: U en het veegplan Bijlage 6: Stadskroniek nov/dec 2010: p 10: Het veegplan strenger opgevolgd

4.1.3.

Realisaties in stadsgebouwen

Heywijck (uitvoering in 2011) Er zal een afkoppeling gebeuren van het hemelwater in het kader van de nieuw aan te leggen riolering in de Lange Rekstraat. Politiegebouw (gerealiseerd in 2010) Een deel van het hemelwater wordt opgevangen in verschillende hemelwaterputten. Het opgevangen hemelwater wordt gebruikt voor het wassen van voertuigen en voor het spoelen van de toiletten. Op de resterende dakoppervlakte wordt een groendak aangelegd. Op de zijgevel is een horizontaal groendak aangelegd. Bibliotheek Nieuwkerken (gerealiseerd in 2010) Alle daken zijn voorzien van een groendak. Basisschool Nieuwkerken: uitbreiding kleuterschool (realisatie 2011) + fase 3 (2012) Opvang en hergebruik van hemelwater. Bauhaus (uitvoering in 2011) Opmaak van de plannen voor vernieuwen van „ tBauhaus. Opvang en hergebruik van hemel water voor ±30 toiletten. School Belsele (uitvoering in 2011) Overkapping. Opgevangen hemelwater wordt geïnfiltreerd in de bodem. 4.1.4.

Ruimen baangrachten

De waterlopen worden geruimd volgens een planning die loopt over drie jaar. Voor baangrachten is momenteel nog geen planning opgemaakt. Enkel bij meldingen, klachten en problemen wordt opgetreden. De technische dienst heeft een planning voor het ruimen van baangrachten uitgewerkt voor. De uitvoering start in 2011, in Nieuwkerken. Volgens de planning zouden alle baangrachten, in totaal ±138km, binnen een periode van 6 jaar minstens één maal moeten geruimd worden. De werkwijze zal worden geëvalueerd om te zien of de frequentie van ruiming kan worden opgevoerd.

28

Het grondgebied is hiervoor opgesplitst in 6 delen. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Sinaai-Oost Sinaai-West Belsele-Noord Belsele-Zuid Nieuwkerken Sint-Niklaas

29

thema HINDER

30

5. Thema Hinder 5.1. BASIS 5.1.1.

Digitaal opvolgen van (milieu)klachten: MKROS

Alle klachten en meldingen afkomstig van burgers worden gecentraliseerd bij de klantendienst. De medewerkers van de klantendienst registreren de klachten en meldingen en sturen ze door naar de betrokken ambtenaar. Er wordt een ontvangstmelding naar de melder gestuurd. De verdere afhandeling gebeurt op de betrokken dienst. Na behandeling wordt teruggekoppeld naar de melder. Voor de registratie van milieuklachten, voornamelijk over geluid, geur en bodemverontreiniging, onafhankelijk of ze gelinkt zijn aan bedrijven, wordt gebruik gemaakt van MKROS. 

Bijlage 1: Milieuklachten MKROS

5.1.2.

Passieve sensibilisatie rond 2 hinderthema‟s



Sensibilisatie over lichthinder

-

Earth Hour

Op zaterdag 27 maart 2010 tussen 20.30 uur en 21.30 uur werd de verlichting van het middenplein van de Grote Markt gedoofd in het kader van Earth Hour. De campagne werd via de stadskroniek bekendgemaakt bij de burgers. Hierbij werden gezinnen en bedrijven opgeroepen om in die nacht het licht zoveel mogelijk te doven. 

Bijlage 2: Stadskroniek maart/april: p7: Doof de lichten tijdens Earth Hour 2010

-

Nacht van de duisternis

In het kader van de Nacht van de duisternis werd tijdens het weekend van 16 oktober 2010 de monumentverlichting van het stadhuis, de Cipierage, de Witte Molen en het evenementenplein van de Grote Markt niet ontstoken. Hierover werd gecommuniceerd naar de burgers via de website www.sint-niklaas.be, via de Stadskroniek en via een persbericht. In het persbericht spoorden we de bevolking, de handelaars en de industrie aan om mee te doen en de tuinverlichting, reclameverlichting of klemtoonverlichting te doven om de nacht voor een nacht niet te „vervuilen‟ met hinderlijk licht.  

Bijlage 3: Persbericht Nacht van de duisternis Bijlage 4: Stadskroniek sept/okt: p7: Sterrenkijkdag op zaterdag 16 oktober

-

Autohandtekeningen

Autohandtekening in de mails van de medewerkers van de milieudienst: maart Wereldwijd het licht uit… tegen de klimaatopwarming. Earth Hour: 27 maart (20.30 tot 21.30 uur) www.wwf.be

31

september Weg met die lichthinder op de Nacht van de duisternis. 16 oktober 2010 www.nachtvandeduisternis.be 

Bijlage 5: collegenota: Autohandtekening 2010



Sensibilisatie over rookhinder, met name sluikstoken

De brochure '53% van de dioxine-uitstoot wordt veroorzaakt door vuurtjes in de tuin' wordt verspreid via de infostand aan de milieudienst. Daarnaast werd hierover in 2010 gecommuniceerd via de Stadskroniek. Op die manier staan mensen stil bij de schadelijke gassen die vrijkomen door een illegaal vuurtje te stoken. 

Bijlage 4: Stadskroniek sept/okt: p 7: Sluikstoken: snel even iets verbranden



Sensibilisatie over lawaaihinder

Hardnekkige overtreders van lawaaihinder,… krijgen vanaf 2009 een snelboete of gemeentelijke administratieve sanctie (GAS) van 250 EUR, zonder procedure bij het parket. Deze maatregel werd gecommuniceerd in de stadskroniek van juli 2009.

5.2. ONDERSCHEIDING 5.2.1. 5.2.1.1.

Doorlichting van de hinderklachten Analyseren en rapporteren van hinderklachten

In 2010 zijn er geen ingrijpende verschuivingen te noteren in vergelijking met de vorige jaren. De belangrijkste klachten die ontvangen worden op de milieudienst zijn klachten of opmerkingen over problemen met huisvuil, rioolkolken en sluikstorten gelinkt aan particulieren. Klachten over geluid- en geurhinder komen minder frequent voor maar toch nog in een belangrijke mate. Voor de registratie van milieuhinderklachten, voornamelijk over geluid, geur en bodemverontreiniging wordt gebruik gemaakt van MKROS. Ook de opvolging wordt in MKROS genoteerd. Daarnaast houdt de Vlarem-cel zelf een inventaris bij van alle controles die worden uitgevoerd in het kader van de Vlarem-wetgeving. Meestal wordt er ivm geur- en geluidshinder contact opgenomen met de klager en/of beklaagde om meer gegevens te vernemen over het probleem. Indien het probleem nog steeds aanwezig is, wordt ter plekke gegaan. Hierbij gaat men na of er zich wel degelijk een probleem stelt en wat er aan kan verholpen worden. Er wordt gecommuniceerd met de betrokkenen, de wetgeving wordt meegedeeld, er wordt een verslag opgesteld, instanties (o.a. OVAM, VMM, Milieu-inspectie) worden gecontacteerd,... Controle en opstellen van een proces-verbaal zijn delen van de oplossingsmogelijkheden die vaak gehanteerd worden. Er wordt naar gestreefd om de betrokkenen zoveel mogelijk op de hoogte te houden tijdens de zoektocht naar een oplossing. In bijlage een overzicht van alle klachten die in 2010 het meldpunt bereikten. De milieuklachten kunnen op een eenvoudige manier geselecteerd worden uit het algemeen meldpunt. De evaluatie en de tussentijdse rapporten worden aan de bevolking meegedeeld via persconferenties en persmededelingen.

32

 Bijlage 6: Jaarverslag 2010 5.2.1.2.

Analyse van de opvolging van de hinderklachten (opvolgingsmodule)

Bij gegeven aanmaningen over o.a. hinder wordt een termijn vooropgesteld waarbij de veroorzaker de inbreuken dient weg te werken. De controle van het naleven van deze aanmaningen wordt ingevoerd als taak bij de ambtenaren van de Vlarem-cel, waardoor de opvolging verzekerd wordt. (zie opvolgingsmodule MKROS). 5.2.2. 5.2.2.1.

Beleidskader geluidshinder Opstellen van een geluidshinderreglement

In 2010 werden een aantal bestaande politieverordeningen geïntegreerd in een allesomvattende nieuw politiereglement. Zo werden ook de bepalingen inzake de strijd tegen het lawaai opgenomen in het nieuwe algemene politiereglement dat werd vastgesteld in de gemeenteraad van 27-03-2009, gewijzigd door de gemeenteraad van 23-10-2009. Het algemeen politiereglement werd reeds toegevoegd bij het MJP 2010. Communicatie over het algemeen politiereglement gebeurt via de website www.sint-niklaas.be (http://www.sint-niklaas.be/over-de-stad/beleidsinfo/politiereglement) De bepalingen van het modelreglement geluidshinder werden nooit letterlijk overgenomen in het politiereglement van de stad maar er werd een eigen invulling aan gegeven. Het nieuwe politiereglement bouwt immers verder op vorige reglementen die werden samengevoegd en verbeterd. - het politiereglement is enkel van toepassing op openbaar domein en privaat domein van de stad en privaat domein die toegankelijk zijn voor publiek, in tegenstelling tot het modelreglement dat ook bepalingen bevat voor uitsluitend privaat domein. - artikel 2 van het modelreglement werd ingevoerd in hoofdstuk 2, afdeling 1, artikel 1, § 1+2 en artikel 7 - de bepalingen inzake het geluidsniveau van artikel 2 worden vastgelegd door Vlarem en het KB inzake elektronische muziek en dienen niet te worden vermeld in het politiereglement - artikel 3 en 4 van het modelreglement werd ingevoerd in hoofdstuk 2, afdeling 1, artikel 3 en hoofdstuk 4, afdeling 1, artikel 2 - de bepalingen van 2.2 van het modelreglement werden opgenomen in hoofdstuk 4, afdeling 2, onderafdeling 3, artikel 9 - artikel 6 van het modelreglement werd ingevoerd in hoofdstuk 2, afdeling 1, artikel 6 - artikel 7 en 8 van het modelreglement werden ingevoerd in hoofdstuk 2, afdeling1, artikel 2 - artikel 9 van het modelreglement werd niet als dusdanig overgenomen en bevat enkel bepalingen over geluid voortgebracht door muziekinstallaties in voertuigen (hoofdstuk 2, afdeling 1, artikel 6) - artikelen 10 en 11 van het modelreglement werden niet overgenomen aangezien het vooral het produceren van geluid op privaat terrein betreft - artikelen 12 en 13 van het modelreglement werden opgenomen in hoofdstuk 2, afdeling 3, artikel 23 - artikel 14 van het modelreglement werd ingevoerd in hoofdstuk 2, afdeling 1, artikel 4 - artikel 15 en 16 van het modelreglement werden niet in het politiereglement opgenomen; dit veroorzaakt zelden grote overlast en kan ook via andere wetgeving geregeld worden. - artikel 17 van het modelreglement wordt geregeld door hoofdstuk 5, afdeling 3, artikel 8 §2 - artikel 18 van het modelreglement wordt geregeld door hoofdstuk 2, afdeling 1, artikel 5 - de strafbepalingen van het modelreglement worden in het politiereglement uitvoerig besproken in hoofdstuk 8 en 9

33

5.2.2.2.

Opleiding geluid meten en beoordeling

Er zijn 4 personen die beschikken over een bekwaamheidsbewijs voor het opsporen en vaststellen van de inbreuken op de regelen ter bestrijding van de geluidshinder, waarvan drie personen op de milieudienst (Pieter Vincke, Filip Van Boxelaer en Keaty Maes) en 1 persoon bij de milieupolitie (Wim Van Brouck). Keaty Maes verliet het stadsbestuur echter in september 2010. Volgende opleiding in het kader van geluid meten en beoordelen werd gevolgd door Filip Van Boxelaer op 29 april 2010: -

Kwaliteit en impact van geluid op fuiven en muziekevenementen

Een attest wordt bijgevoegd als bijlage.

 Bijlage 7: Attest opleiding 5.2.3.

Beleidskader geurhinder

5.2.3.1.

Opstellen van een geurhinderreglement

Niet van toepassing. 5.2.3.2.

Opleiding geur meten en beoordelen

Niet van toepassing. 5.2.4.

Beleidskader lichthinder

5.2.4.1.

Opstellen van een lichthinderreglement

In het VLAREM staat onder hoofdstuk 6.3 het volgende vermeld:

“ Beheersing van hinder door licht Art. 6.3.0.1. Onverminderd andere reglementaire bepalingen moet men de nodige maatregelen treffen om lichthinder te voorkomen. Art. 6.3.0.2. Het gebruik en de intensiteit van lichtbronnen in open lucht zijn beperkt tot de noodwendigheden inzake uitbating en veiligheid. De verlichting is dermate geconcipieerd dat nietfunctionele lichtoverdracht naar de omgeving maximaal wordt beperkt. Art. 6.3.0.3. Klemtoonverlichting mag uitsluitend gericht zijn op de inrichting of onderdelen ervan. Gewijzigd art. 247 B.Vl.Reg. 19 januari 1999, B.S. 31 maart 1999, eerste editie. Art. 6.3.0.4. Lichtreclame mag de normale intensiteit van de openbare verlichting niet overtreffen.” Een apart lichthinderreglement zou aldus overlappen met de bepalingen van het VLAREM. 5.2.5. -

Actieve sensibilisatie rond hinderthema‟s Fuivenkoffer

Door het invoeren van de fuivenkoffers is de uitvoering van de geluidshinderbestrijding nog verbeterd. In deze fuivenkoffers zit immers een geluidsmeter vervat waardoor de verenigingen die een muziekactiviteit organiseren een notie krijgen van het geproduceerde geluidsniveau en hierop anticiperen. De werking van de geluidsmeter staat genoteerd op een bijgevoegde infokaart maar sowieso wordt aan het loket van uitlening duidelijke info gegeven over het doel van de geluidsmeters en de werking ervan.

34

De uitlening van de fuivenkoffer is opgenomen op het evenementenformulier van de stad. De website van de stad vermeld eveneens deze fuivenkoffers. Bovendien werden er ook in 2010 heel wat geluidsmetingen uitgevoerd op fuiven. Door het visueel aanwezig zijn van een toezichthoudende ambtenaar van de milieudienst of milieupolitie met een geluidsmeter wordt reeds een verhoogde aandacht gespendeerd aan het geluidsniveau van de muziekactiviteit. De jeugdverenigingen en organisatoren worden vaak ook actief begeleid bij de organisatie en vooraf uitgenodigd om het aspect geluidshinder te bespreken, afbouwscenario‟s voor te stellen en de werking van de geluidsmeters nog eens toe te lichten. Door een intense begeleiding bij al deze muziekactiviteiten werd het geluidshinderbeleid verder op punt gesteld en werden in 2010 nauwelijks klachten inzake geluidshinder gemeld. Muziekactiviteiten die toch een groot aantal klachten kenden in 2010 worden automatisch geselecteerd voor een controle in 2011. 

Bijlage 8: aanvraagformulier evenementen 2010

-

Campagne gehoorschade „Een en al oor‟

Gehoorschade is een niet te onderschatten probleem dat steeds meer in onze samenleving opduikt en steeds meer jonge mensen treft. Op woensdag 23 juni 2010 was er een infoavond over gehoorschade in het KaHo Sint-Lieven. Op deze infoavond werden oordopjes en flyers uitgedeeld. Deze infoavond werd gecommuniceerd via de stadskroniek, via flyers, stadsTV,… Deze infoavond was het startschot voor de campagne „Eén en al oor‟. Op lokale festivals, fuiven en evenementen werden oordopjes en flyers uitgedeeld om de jonge feestgangers volop te sensibiliseren. Deze campagne kon rekenen op de steun van de provincie Oost-Vlaanderen. In 2011 zal dit concept via de provincie aangeboden worden aan alle Oost-Vlaamse gemeenten.

   

Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage

5.2.6.

9: Uitnodiging infoavond gehoorschade 10: Flyer 1 gehoorschade 11: Flyer 2 gehoorschade 12: Stadskroniek juli/aug: p12: Infoavond „Eén en al oor‟ Opstellen van een handhavingsbeleid rond hinder niet gerelateerd aan ingedeelde inrichtingen

Niet van toepassing 5.2.7. Opstellen en bijhouden van een hinderinventaris Niet van toepassing

35

thema ENERGIE

36

6. Thema Energie 6.1. BASIS 6.1.1.

Implementatie van de energieprestatie - regelgeving door aan te sluiten op het elektronisch opvolgsysteem voor bouwaanvragen (via VEA)

Het EPB-nummer van de bouwaanvraag wordt door de dienst ruimtelijke ordening elektronisch doorgegeven aan het Vlaams EnergieAgentschap (VEA). 6.1.2.

Uitvoering energieboekhouding

Publiek toegankelijke gebouwen met een oppervlakte groter dan 1000 m² Voor al deze gebouwen is het stadsbestuur verplicht een energieprestatiecertificaat (EPC) op te maken en zichtbaar uit te hangen in het gebouw.        

      

Stadhuis Sint-Niklaas (1) Sporthal De Witte Molen, Sint-Niklaas (2) Sporthal De Klavers, Belsele (3) Sporthal Ter Beke, Sinaai (4) Sporthal De Mispelaer, Nieuwkerken (5) + Lagere School De Droomballon, Nieuwkerken (6) Stedelijke Zwembad Sinbad (7) Hoofdbibliotheek H. Heymanplein, Sint-Niklaas (8) Stedelijke Academie voor Schone Kunsten (9) + Stedelijke Academie Muziek Woord en Dans (10) Stadsschouwburg (11) Stadsfeestzalen (12) Lagere school Gavertje Vier, Belsele (13) Kinderdagverblijf Driekoningen (14) Politie (OLV plein) (15) Vrije Ateliers (16) Museum Zwijgershoek (17)

Gebouwen met een energieboekhouding Sint-Niklaas telde op 1 januari 2010 71.812 inwoners. Dit betekent dat minstens 12 gebouwen opgenomen moeten zijn in de energieboekhouding Comeet, om het basisniveau van de Samenwerkingsovereenkomst te behalen. Van volgende gebouwen wordt reeds geruime tijd een energieboekhouding bijgehouden:        



Stadhuis Sint-Niklaas (1) Sporthal De Witte Molen, Sint-Niklaas (2) Sporthal De Klavers, Belsele (3) Sporthal Ter Beke, Sinaai (4) Sporthal De Mispelaer, Nieuwkerken (5) + Lagere School De Droomballon, Nieuwkerken (6) Stedelijke Zwembad Sinbad (7) Hoofdbibliotheek H. Heymanplein, Sint-Niklaas (8) Stedelijke Academie voor Schone Kunsten (9) + Stedelijke Academie Muziek Woord en Dans (10) Stadsschouwburg (11)

Vanaf 2010 werden volgende gebouwen toegevoegd aan de energieboekhouding.  Lagere school Gavertje Vier, Belsele (12)  Kinderdagverblijf Driekoningen (13)  Vrije Ateliers (14)  Museum Zwijgershoek (15)

37

Voor de stadsfeestzalen is geen energieboekhouding opgezet, aangezien dit gebouw verkocht is aan de sociale huisvestingsmaatschappij. De afbraak van het gebouw is voorzien in 2011. De functie van evenementenhal wordt vervangen door ‟t Bauhuis, momenteel in renovatie. Het einde van de werken is voorzien in het najaar van 2011. In mei 2010 opende het nieuwe politiehuis. Een laagenergie gebouw, waarbij het energieverbruik zeer intensief wordt opgevolgd. Een studiebureau heeft twee jaar de tijd om de technieken correct in te stellen en optimaal te laten renderen afhankelijk van interne en externe parameters. Enkel door dit proces kan men tot een ideaal binnenklimaat komen. 6.1.3. 

Passieve sensibilisatie

Energiescans

Om sociale doelgroepen tips bij te brengen om te besparen op hun energiefactuur, kunnen ze bij de milieudienst een gratis energiescan aanvragen. Hiervoor werden flyers uitgedeeld aan het loket van de sociale dienst en in de Woonwinkel.  Bijlage 1: flyer gratis energiescan 

Uitlenen van energiemeters aan burgers

De energiemeter wordt gratis uitgeleend voor een periode van twee weken, mits betaling van een waarborg. Via de meter krijgt de ontlener een goed beeld van welke huishoudelijke toestellen energieverslinders zijn. De uitleen wordt kenbaar gemaakt via het loket van de milieudienst en op infoavonden over energie. 

Bijlage 2: Uitleenformulier energiemeter



FRGE fonds

In de gemeenteraad van 27 november 2009 werd de samenwerkingsovereenkomst tussen de lokale entiteit, intercommunale Interwaas enerzijds en de stad Sint-Niklaas en het OCMW anderzijds betreffende het FRGE goedgekeurd. In Sint-Niklaas staat de woonwinkel in voor de informatieverlening omtrent de goedkope energieleningen. De Woonwinkel wijst de burgers ook door naar de lokale entiteit. Deze leningen werden bekend gemaakt via posters, flyers, de stadskroniek,…  Bijlage 3: Flyer FRGE fonds  Bijlage 4: stadskroniek mei/juni: p11: Goedkoop lenen voor energiebesparende maatregelen

in uw woning



Verwijzing op de website van Sint-Niklaas en in het subsidiereglement duurzaam bouwen naar websites over energie (www.energiesparen.be, www.vibe.be, www.premiezoeker.be, www.milieuadvieswinkel.be)

 Bijlage 5: Subsidiereglement duurzaam bouwen



Overzicht van de premies duurzaam bouwen op de website van Sint-Niklaas.

38

6.2. ONDERSCHEIDING 6.2.1.

Uitbreiden van de energieboekhoudingen naar andere gebouwen

n.v.t. 6.2.2.

Opmaak energieprestatiecertificaten EPC (< 1000 m²)

Niet van toepassing 6.2.3. 

Actieve sensibilisatie

Infoavonden duurzaam bouwen

In oktober en november organiseerde de provincie Oost-Vlaanderen samen met acht centrumsteden 30 gratis infoavonden over duurzaam bouwen en wonen. De provincie Oost-Vlaanderen werkte hiervoor samen met Dialoog en de MilieuAdviesWinkel. In Sint-Niklaas werden onderstaande infoavonden georganiseerd. Energiezuinig renoveren Isoleren van daken Energiezuinig verwarmen Zonne-energie gebruiken Energiezuinig verlichten

– – – – –

woensdag 6 oktober donderdag 14 oktober woensdag 10 november woensdag 17 november donderdag 25 november

Op elk van die infoavonden werden brochures over energie en duurzaamheid uitgedeeld aan de deelnemers. De infoavonden werden bekend gemaakt via de website www.sint-niklaas.be, de stadskroniek, flyers, posters,…  Bijlage 6: stadskroniek sept/okt: p 7: Infoavonden duurzaam bouwen  Bijlage 7: stadskroniek nov/dec: Miliscoop nr 13: infoavonden duurzaam bouwen  Bijlage 8: flyer infoavonden duurzaam bouwen 

Lunchgesprekken

Op donderdag 9 september 2010 vond een lunchgesprek voor het stadspersoneel plaats over duurzame woonwijken. Fris in het landschap, een Gents studiebureau, kwam vertellen over het concept van een duurzame woonwijk en lichtte het ontwerp toe van de uitbreiding van de Clementwijk te SintNiklaas. Ondertussen konden de deelnemers genieten van een (h)eerlijke lokale biokaasschotel. Op dinsdag 23 november 2010 en op dinsdag 14 december 2010 was er een lunchgesprek in het politiehuis en in het stadhuis. Deelnemers konden kiezen tussen een rondleiding in het stadhuis of in het politiehuis. Het politiehuis is een laagenergie gebouw met sterk doorgedreven (bio-ecologische isolatie). Een gids die het gebouw van binnen en buiten kent, vertelde allerlei interessante weetjes over het laagenergie gebouw. Communicatie naar de personeelsleden gebeurde via een interne mededeling en intranet. Tijdens de lunchgesprekken krijgen deelnemers informatiebrochures mee om thuis eens na te lezen.  

Bijlage 9: Interne mededeling lunchgesprek duurzame woonwijken Bijlage 10: Interne mededeling lunchgesprek rondleiding stadhuis en politiehuis

39



Subsidiereglement duurzaam bouwen

In 2006 werd het subsidiereglement duurzaam bouwen voor het eerst opgesteld. In 2010 werden de voorwaarden van het reglement beperkt aangepast. Het reglement bevat subsidies voor hoogrendementsbeglazing, vloer -, dak - en wandisolatie, fotovoltaïsche zonnecellen, zonneboilers, warmtepomp, gebruik van FSC-hout voor daktimmerwerk en buitenschrijnwerk en natuurverven. Het reglement is te raadplegen op de website www.sint-niklaas.be of te verkrijgen op de milieudienst van SintNiklaas.  

Bijlage 5: Subsidiereglement Duurzaam Bouwen Bijlage 11: Aanvraagformulier duurzaam bouwen

-

Duurzaam Bouwadvies

Om inwoners te ondersteunen duurzaam te (ver)bouwen, biedt de stad alle (ver)bouwers tweemaal anderhalf uur gratis duurzaam planadvies aan door een architect van de MilieuAdviesWinkel (MAW). Een planadviseur van de Milieuadvieswinkel (MAW) overloopt alle onderdelen van het bouwproject en bekijkt waar energiezuinige of milieuvriendelijke aanpassingen op vlak van energie, water en materialen haalbaar en nuttig zijn. Voor een persoonlijk planadvies moet vooraf een afspraak gemaakt worden via de milieudienst van Sint-Niklaas. Dit advies is enkel voor personen met bouw - of verbouwplannen op het grondgebied van Sint-Niklaas. In 2010 kende het advies opnieuw een groot succes. 16 inwoners van Sint-Niklaas tekenden in en kregen interessante informatie van een deskundige van de MilieuAdviesWinkel. Communicatie hierover gebeurt via flyers. Bovendien wordt hiervoor ook reclame gemaakt op talrijke infoavonden en aan het loket van de milieudienst. 

Bijlage 12: Flyer duurzaam (ver)bouwadvies



Jeugdcentra naar Kyoto

De actie Jeugdcentra naar Kyoto startte in 2007. Drie jeugdcentra gingen de uitdaging aan met het stadsbestuur om tegen 2012 8% op hun energieverbruik te besparen. Het stadsbestuur geeft advies en begeleiding op maat aan de jeugdhuizen, in ruil voor hun engagement. De jeugdcentra ondernemen verschillende maatregelen en acties en communiceren hierover met hun bezoekers. 6.2.4.

Aankoop minimum percentages groene stroom

Niet van toepassing in 2010. Vanaf januari 2011 koopt het stadsbestuur 100% groene elektriciteit aan, voor een periode van drie jaar. 6.2.5.

Opleiding energie: Infosessie passiefhuis

Op 9 december 2010 werd een opleiding passief bouwen georganiseerd voor technisch, administratief personeel op het stadhuis. Deskundigen zouden het concept en hun ervaring met passiefbouw toelichten, maar door ziekte van één van de sprekers, werd de sessie uitgesteld naar 2011. De agenda van de infosessie was als volgt:

40

9u00- 9u10 9u10-10u15

Inleiding Wat is passief bouwen en waarom? - Luc Dedeyne

10u15-11u00

Hoe passief bouwen? - Luc Dedeyne

Wat is een passief gebouw juist? Waarin verschilt het van een klassiek en laagenergie gebouw? Waarom dit nieuwe concept? Wat is het wettelijk kader hieromtrent? Wat zijn de consequenties voor het ontwerp? Wat zijn de gevolg voor de uitvoering en het gebruik van het gebouw? Is het betaalbaar?

11u00-11u15 11u15-12u15

pauze Passief Welzijnsbureau OCMW Leuven – K. Dresselaers en J. Meeus

Ervaringen uit de praktijk: beslissing, concept, aanbesteding, uitvoering, kostprijs, gebruik,…

Op 17 december 2010 brachten een 30-tal personen van dienst gebouwen en de technische dienst een begeleid bezoek aan het passief natuur-educatiefcentrum Bourgoyen-Ossemeersen te Gent. Tijdens dit bezoek konden de schrijnwerkers, schilders, architecten, techniekers, … kennis maken met het concept van een passief gebouw en het gebruik van bio-ecologische materialen. Op deze manier wordt de stap kleiner om een eigen passief gebouw in de toekomst te realiseren.  Bijlage 13: Deelnemers vorming passief

6.2.6.

Uitvoering duurzame energiescan (DE-scan)

Niet van toepassing 6.2.7.

Opmaak van een gemeentelijk plan van aanpak voor duurzame energie ahv DE-scan

n.v.t. In het Gemeentelijk Milieubeleidsplan Sint-Niklaas 2007-2013 staat een volledig luik over energie. Doelstellingen en maatregelen worden opgesomd onder de puntjes 10.6 en 10.7. MAATREGELEN:

Nr.

Wat ?

Wanneer?

Wie ?

EN0101

Visie uitwerken

2007-2008

Duurzaamheidsambtenaar

EN0102

Uitwerken van de taakbeschrijving van de energiecoördinator

2007-2008

energiecoördinator

EN0201

Werkgroep energiebeleid ziet toe op de doelstellingen van het Lokaal Kyotoprotocol

2007-2012

EN0202

stadsgebouwen: jaarlijks uitvoeren van REG-maatregelen (die lijden tot energetische optimalisatie en een minderverbruik van min. 20 op vlak van elektriciteit en/of aardgas) in minstens één stadsgebouw

2007-2013

energiecoördinator

EN0203

stadsgebouwen: jaarlijks de verlichting van minstens één stadsgebouw aanpassen

2007-2013

energiecoördinator

EN0204

stadsgebouwen: de stookinstallaties op aardgas „s nachts aan nachtregime laten draaien door optimalisatie van de timers

2007-2008

energiecoördinator

Openbare verlichting: wijziging van branduurregeling van lampen op avondregime

2007

EN0205

41

Personeelsdienst duurzaamheidsambtenaar energiecoördinator

Dienst gebouwen landbouw en patrimonium

Nr.

Wat ?

Wanneer?

Wie ?

EN0206

Openbare verlichting: uitbreiden van lampen op avondregime

2008

landbouw en patrimonium

EN0207

openbare verlichting: jaarlijks uitvoeren van minstens één relighting-project

2007-2013

landbouw en patrimonium

EN0208

openbare verlichting: doorlichten van de openbare verlichting bij wegenwerken, verkavelingen en stadsuitbreidingen

2007-2013

landbouw en patrimonium

EN0209

wagenpark: optimaliseren van het gebruik van het tankstation

2007-2008

dienst gebouwen

EN0210

wagenpark: uitbouw van een milieuvriendelijk wagenpark

2007-2013

dienst gebouwen

EN0301

Er wordt extern advies gevraagd voor alle specifieke energieprojecten (verlichting, hernieuwbare energie,…)

2007-2013

Milieucoördinator

Systematische screening lastenboeken van grote bouwen verbouwprojecten aan de hand van checklist bouwplannen

2007-2013

EN0402

Typebestek opstellen voor bouwplannen

2007-2008

duurzaamheidsambtenaar

EN0403

Duurzaam planadvies voor alle projecten die worden uitgewerkt door de stadsarchitect

2007-2013

stadsarchitect

EN0501

Hernieuwbare energie installeren in stadsgebouwen (1% per jaar)

2007-2013

energiecoördinator

EN0601

Het premiereglement duurzaam bouwen voor burgers aanpassen aan de marktsituatie

2007-2013

duurzaamheidsambtenaar

EN0602

premiereglementen bekendmaken

2007-2013

NME-ambtenaar

EN0701

Energiebesparingsmaatregelen oplijsten en communiceren aan de bevolking

2007-2013

energiecoördinator

EN0801

Jaarlijks minstens één actieve en passieve NME-campagne voeren voor verschillende doelgroepen

2007-2013

NME-ambtenaar

EN0802

Klimaatcasino voor scholen: interactieve tentoonstelling

2008

NME-ambtenaar

EN0803

Klimaatwijken: inwoners gaan de wedenschap aan, om in groepsverband, 8% energie te besparen in zes maanden

2007-2013

NME-ambtenaar

EN0804

Jeugdcentra naar Kyoto: jeugdcentra streven naar de Kyotodoelstelling (8% CO2-besparing) tegen 2012

2007-2012

NME-ambtenaar

EN0805

Duurzame jeugdinfrastructuur: wedstrijd voor jeugdverenigingen die duurzaam (ver)bouwen

2007-2013

NME-ambtenaar

EN0401

Personeelsdienst energiecoördinator duurzaamheidsambtenaar stadsarchitect

duurzaamheidsambtenaar

Huisvestingsambtenaar

NME-ambtenaar

In 2007 ondertekende het Stadsbestuur Sint-Niklaas het Lokaal Kyotoprotocol. Het Kyotoprotocol is een engagementverklaring waarin gemeenten zich ertoe verbinden om een lokaal klimaatbeleid op te zetten en zelf ook de Kyotodoelstelling behalen. De cel duurzaamheid van de milieudienst is voortrekker in het uitvoeren van acties om dit te realiseren. Doel Intern: 7,5 % minder CO2 tegen 2012 De nodige stappen dienen ondernomen te worden om de eigen CO 2-uitstoot van - het energieverbruik van alle stadsgebouwen (EN0202 – EN0203 – EN0204) - de openbare straatverlichting (EN0205 - EN0206 - EN0207 - EN0208) - en het stedelijk wagenpark (EN0209 - EN0210) conform de Kyotodoelstelling met minstens 7,5% te verminderen tegen 2012, ten opzichte van het referentiegebruik van 2006. Het jaartal 2012 is de einddatum van het internationale Kyotoprotocol. Doel Extern: Sensibilisering De inwoners en bedrijven worden aangespoord en geholpen om hetzelfde te doen en daarbij samen te werken met (milieu)verenigingen, netbeheerders, scholen,… In 2008 werden onder andere Klimaatwijken (EN0803) en Duurzaam planadvies (EN0403) in dit kader georganiseerd.

42

Een kopie van het Gemeentelijk Milieubeleidsplan Sint-Niklaas 2007-2013 vindt u bij het MJP 2009. 6.2.8.

Het opnemen van energie-efficiëntie als criterium bij overheidsopdrachten

Voor het jaar 2010 werd het criterium energie-efficiënte opgenomen in verschillende bestekken o.a. in voor de aankoop van printers, ijskasten en waterbars. Energie-efficiëntie speelt een belangrijke rol bij de keuze van de leverancier.  Bijlage 14: Bestek waterbars  Bijlage 15: Bestek ijskasten  Bijlage 16: Bestek printers 6.2.9.

Lager energieverbruik

In september 2010 werd er een relighting uitgevoerd in sporthal De Witte Molen om het energieverbruik te verminderen. Bovendien werd er een sturing geplaatst zodat de lichtsterkte kan gevarieerd worden. De nieuwe verlichting is pas vanaf november 2010 volledig operationeel. Argumenten waardoor de energiebesparing echter niet werd behaald: - De uitlezing gebeurt pas vanaf 2011 via telemetrie. De jaargegevens zijn dus niet volledig correct om te vergelijken. - Wettelijk dient een lichtsterkte van 500 Lux te worden voorzien in deze sporthal. In de nieuwe opstelling werd, op vraag van de sportdienst, 700 Lux voorzien. Deze extra inspanning zal geëvalueerd worden en de noodzaak zal afgetoetst worden. Indien mogelijk zal de opstelling nog worden aangepast, zodat toch een energiebesparing kan worden aangetoond. - De berekening werd gemaakt op basis van de oude, donkere sportvloer. Momenteel heeft de sporthal een lichtere vloer, zodat er meer weerkaatsing is. Er werd ook rekening gehouden met extra lichtabsorptie van het publiek dat bij wedstrijden aanwezig kan zijn. - De regeling kan ook manueel worden bijgesteld. Op deze manier wordt de installatie niet volledig benut zoals voorzien, maar blijft verlichting soms onnodig branden, ook wanneer er geen activiteit is.  

Bijlage 17: facturen relighting Bijlage 18: bewijs besparing

6.2.10. 

Stimuleren van kleine energiebesparende maatregelen

Sinterklaasactie

In december 2010 werden personeelsleden die de thermostaatkraan van hun radiator of hun computerscherm uitgezet hadden, beloond met een mandarijntje en een reep fairtrade chocolade door de Sint. Ze werden gesensibiliseerd door middel van flyers en posters met daarop o.a. volgende tekst. - Door elke avond het scherm van uw computer uit te zetten, bespaart u heel wat energie. Het scherm 1 uur/dag op stand-by laten staan, verbruikt immers 92 kWh per jaar. - Door elke avond de radiator in de buurt van uw bureau zelf uit te zetten, bespaart u extra energie, ook al wordt de verwarming centraal geregeld. Met deze actie wou het Stadsbestuur Sint-Niklaas van energiebesparing een gespreksonderwerp maken en de bewustwording van het personeel vergroten. 

Bijlage 19 a-b-c-d-e-f: flyers verwarming/computer 1-2-3

43



Energiescans

In 2009 werd een energiesnoeiersbedrijf opgericht door Den Azalee vzw, om energiescans te kunnen uitvoeren. De stad zorgt, samen met het OCMW, jaarlijks voor een gedeeltelijke financiering van het project. Hiervoor wordt gedurende drie jaar, jaarlijks maximum 25.000 euro op de begroting voorzien. Met dit bedrag kan extra geïnvesteerd worden in communicatiemiddelen en –acties voor de sociale doelgroep en kunnen extra energiebesparende maatregelen geïnstalleerd worden tijdens de scan voor deze doelgroep. Door deze ondersteuning is het bestaan van het project ook op lange termijn verzekerd. Met de stimulans van de milieudienst, wordt dit project verder uitgebreid. Zo kon men eind 2010 starten met de uivoering van opvolgingsscans voor woningen zonder dakisolatie en/of met enkel glas. Deze bewoners worden begeleid bij de uitvoering van grotere, energiebesparende maatregelen (het plaatsen van dakisolatie en superisolerende beglazing) door het aanspreken van de eigenaar of het aanschrijven van aannemers. Er is ook een samenwerking met Interwaas, de intercommunale die FRGE-leningen voor energiebesparende maatregelen toekent. Dienst huisvesting, de Woonwinkel, de sociale huisvestingsmaatschappijen, het OCMW, Samenlevingsopbouw,… zijn tevens betrokken bij dit project. Om de scans te promoten worden onder meer flyers uitgedeeld aan het loket van de sociale dienst, de woonwinkel en de milieudienst.  Bijlage 2: flyer gratis energiescan 

Klimaatwijken 2009-2010 (1 november 2009 – 30 april 2010)

De actie Klimaatwijken is een campagne waarbij 5 tot 20 gezinnen, verzameld in een klimaatwijk, op uitdaging van het stadsbestuur proberen om op zes maand tijd 8 % te besparen op hun energiefactuur door het nemen van kleine, kosteloze energiebesparende maatregelen. Het typische aan de actie is dat de besparingen volledig worden gerealiseerd door het toepassen van eenvoudige en concrete besparingstips. Wie aandacht heeft voor de tips en deze ook daadwerkelijk toepast, bespaart al heel wat energie. Het zijn slechts kleine energiebesparende maatregelen die moeten uitgevoerd worden om resultaat te boeken. Het stadsbestuur ondersteunt deze sensibilisatieactie naar de burger toe met veel enthousiasme. Als welkomstpakket krijgen de deelnemers heel wat praktische tips en o.a. een spaarlamp, tochtstrips,.... Als deelnemer mogen ze ook gebruik maken van een energiemeter. Dankzij de toepassingen van de talrijke tips ontdekken burgers dat kleine energiemaatregelen soms grote effecten kunnen hebben op hun energiefactuur. Ze worden aangespoord om 8 % te besparen. Als ze de 8 % halen krijgen ze immers een mooie prijs. Mogelijkheid tot deelname werd bekend gemaakt via flyers, posters, brieven, de stadskroniek,…    

Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage

20 a - b: Brief klimaatwijken deel 1 + deel 2 21: Flyer Klimaatwijken 22: Poster Klimaatwijken 23: Stadskroniek september 2009: Klimaatwijken…



Campagne „Energiejacht sociale doelgroepen‟ (1 dec 2010 – 31 maart 2011)

Net zoals bij Klimaatwijken worden bij Energiejacht groepen, onder leiding van een energiemeester, uitgedaagd om in een bepaalde periode (dit jaar 4 maand) zo veel mogelijk energie te besparen in hun woning. Hoeveel energie, dat hangt af van de uitdagers zelf. Het dient minimaal 8% te bedragen.

44

Oost-Vlaanderen en Sint-Niklaas kozen ervoor om de campagne dit jaar te beperken tot sociale doelgroepen. De stad en de provincie zorgen voor de nodige ondersteuning, net zoals bij Klimaatwijken. Haalt een groep van gezinnen de vooropgestelde besparing dan wacht hen een mooie energiebeloning van de provincie en van de stad. 

Bijlage 24: Flyer energiejacht

45

thema MOBILITEIT

46

7. Thema MOBILITEIT 7.1. BASIS 7.1.1. 

Passieve sensibilisatie

Gratis met de bus op zaterdag

Sinds enkele jaren kunnen burgers op zaterdag gratis de bus nemen. Het gaat om alle bussen van De Lijn, zowel het stadsnet als de streeklijnen, op heel het grondgebied van Sint-Niklaas. Dit initiatief is bedacht om de auto op zaterdag zo veel mogelijk thuis te laten. Mensen worden aangespoord om de auto thuis te laten en het openbaar vervoer te gebruiken om op die manier minder CO 2 te verbruiken ( = milieulink). Dit wordt o.a. gecommuniceerd via de stadskroniek.  Bijlage 1: stadskroniek mei/juni: p12: Gratis met de bus op zaterdag: ook in 2010! 

Gratis nachtbussen op OLF Nieuwkerken

Elk jaar gaat er in juni een openluchtfuif door in de deelgemeente Nieuwkerken-Waas. Een cruciaal gegeven bij de organisatie van een fuif is het vervoer van de talrijke fuifgangers. Om files te vermijden voorzag het Stadsbestuur Sint-Niklaas in 2010 voor de vijfde keer gratis nachtvervoer in samenwerking met De Lijn. Jongeren en hun ouders worden aangespoord om de auto thuis te laten en het openbaar vervoer te gebruiken om op die manier minder CO2 te verbruiken (= milieulink). Over deze gratis bussen werd o.a. gecommuniceerd in de stadskroniek. 

Bijlage 2: Stadskroniek juli/augustus: p 12: Gratis nachtvervoer voor openluchtfuif



Gratis nachtbussen op oudejaarsavond

Op oudejaarsavond worden er elk jaar gratis nachtbussen ingelegd, dit gebeurde ook in 2010. Communicatie hierover gebeurde via boekjes van De Lijn en via posters die werden opgehangen op drukbezette plaatsen. Het voorblad van het boekje wordt toegevoegd als bijlage. 

Bijlage 3: Voorblad boekje De Lijn: dienstregelingen Oudejaarsnacht Sint-Niklaas



Autodelen/Cambio in Sint-Niklaas

Autodelen is een flexibele formule waarbij op één of meerdere plaatsen in de stad, dag en nacht auto‟s klaar staan voor de gebruikers. Autodelen betekent dat men een wagen gebruikt enkel wanneer men die nodig heeft. Zonder het bezitten van een eigen auto is er een maximale mobiliteit op momenten dat het openbaar vervoer, de fiets of de taxi niet voldoen of beschikbaar zijn. Autodelen minimaliseert de milieulast van het autogebruik. Via de stadskroniek van september 2008 werd naar de interesse van de bevolking gepeild. Vermits de interesse positief was, wordt in het voorjaar van 2011 gestart met drie Cambio-wagens op drie verschillende plaatsen in Sint-Niklaas. Ook in 2011 zal Autopia via een jaarondersteuning het particulier autodelen promoten in Sint-Niklaas. Om deze projecten rond autodelen op te starten, werkte dienst mobiliteit samen met de milieudienst. De dienst mobiliteit maakt de praktische afspraken, dienst milieu zal instaan voor de communicatiecampagne.

47



Autohandtekening

Autohandtekening van de medewerkers van de milieudienst: juli Energiesparend op vakantie Alle tips om zuinig te rijden: www.ecodriving.be



Bijlage 4: collegenota: Autohandtekening 2010

7.1.2.

Deelname duurzaamheidambtenaar aan gemeentelijke beleidingscommissie (GBC)

In 2010 is er geen officiële gemeentelijke beleidingscommissie geweest. Deze werd uitgesteld naar 2011. Desondanks was er in 2010 wel een goede samenwerking tussen de dienst mobiliteit en de milieudienst. Beide diensten werkten onder meer samen voor: -

het project autodelen: Cambio en Autopia (zie 7.1.1.) het plaatsen onderhoud en beheer van openbare fietspompen de organisatie van de WATT-roadshow: evenement waar wagens met alternatieve, milieuvriendelijke aandrijving worden voorgesteld aan professionelen en het grote publiek de aankoop van milieuvriendelijke wagens: het integreren van milieuvoorwaarden de realisatie van het veegplan: het plaatsen, opvolgen en optimaliseren van parkeerverbod de campagne Belgerinkel naar de Winkel

Het stadsbestuur werkt ook nauw samen met externe organisaties zoals De Lijn, de Fietsersbond,… Zo werd het het bio- en fairtrade ontbijt bij de start van de campagne Ik kyoto* georganiseerd door het stadsbestuur in nauwe samenwerking met de fietsersbond.

7.2. ONDERSCHEIDING 7.2.1. 

Stimuleren milieuvriendelijk rijgedrag van het gemeentepersoneel

Ecodriving

Ecodriving draait om drie aspecten: Economisch, ecologisch en energiebewust rijden. Wanneer rekening wordt gehouden met de ecodriving-tips zal men preventiever, meer relaxed, veiliger, economischer en milieuvriendelijker rijden. Het stadsbestuur Sint-Niklaas organiseerde in 2009-2010 een cursus ecodriving voor 12 personeelsleden, die met een personenwagen rijden. Deze campagne startte op 23 februari 2009 en liep tot 5 maart 2010. De resultaten worden toegevoegd in bijlage. In 2010 werd er een identieke cursus georganiseerd voor 8 vrachtwagenchauffeurs. De start werd gegeven op 11 maart 2010. Deze cursus loopt nog verder in 2011. De tussentijdse resultaten worden eveneens toegevoegd in bijlage.  

Bijlage 5: ecodriving personenwagens Bijlage 6: ecodriving vrachtwagens

48

7.2.2.

Sneltoets

In 2010 vond er geen actualisatie van de sneltoets plaats. 7.2.3. 7.2.3.1.

Luchtverontreiniging door verkeer In kaart brengen van knelpunten van luchtverontreiniging door verkeer

Niet van toepassing 7.2.3.2.

Uitbreiden van knelpuntenanalyse van luchtverontreiniging door verkeer

Niet van toepassing 7.2.3.3.

Opmaak van een actieplan luchtverontreiniging door verkeer

Niet van toepassing 7.2.4. 

Actieve sensibilisatie

Met Belgerinkel naar de Winkel

Het Stadsbestuur van Sint-Niklaas nam in 2010 deel aan de campagne „Met Belgerinkel naar de Winkel‟ (8 mei 2010 tot 12 juni 2010). De bedoeling van de deelname was om inwoners van Sint-Niklaas te stimuleren om hun boodschappen meer met de fiets of te voet te doen. Wie fietst of te voet komt, heeft geen last om een parkeerplaats te vinden en draagt slechts in zeer geringe mate bij aan een mogelijke verkeersoverlast in het centrum van de stad. Door de auto thuis te laten wordt het milieu gespaard. Concreet verloop de actie als volgt: Handelaars, die meedoen aan de actie, geven een stempel elke keer een klant te voet of met de fiets komt. Volle stempelkaarten worden ingezameld en op een speciaal moment (in Sint-Niklaas op de Terrasjesdagen) worden een aantal winnaars geloot. De milieudienst zorgde in 2010 voor de inschrijving bij de Bond Beter Leefmilieu en het aanschrijven van de handelaars. Daarnaast zorgde de milieudienst voor de bekendmaking van de actie via de stadskroniek, de website van Sint-Niklaas, affiches, flyers, schuifborden,…

Bijlage 7 a en b: Brief + Bijlage aan de Sint-Niklase handelaars: Met belgerinkel naar de winkel 2010  Bijlage 8: Schuifbord Belgerinkel 2010  Bijlage 9: Stadskroniek mei/juni: miliscoop: Campagne: Met belgerinkel naar de winkel 2010 



Sensibilisatieactie Ik Kyoto*

Het Stadsbestuur van Sint-Niklaas nam in 2010 deel aan de campagne Ik Kyoto*. Ik Kyoto* is een brede sensibiliserings- en mediacampagne ter promotie van duurzame mobiliteit in het woon-werkverkeer. Tijdens de campagne Ik Kyoto* registreerden heel wat personeelsleden online of via een spaarkaart hoeveel kilometers ze op een milieuvriendelijke manier naar het werk afleggen. Na afloop werden onder alle deelnemers prachtige prijzen verloot (fietsen, reischeques, …) uit een prijzenpot. De milieudienst zorgde voor de inschrijving, de bekendmaking van de campagne (interne mededeling, bericht op intranet) naar het stadspersoneel toe en de nodige ondersteunende sensibiliseringsacties

49

(ontbijt, informatie,…). De Bond Beter Leefmilieu zorgde voor het nodige campagnemateriaal (folders, affiches, spaarkaarten,…) en de website. In het kader van deze actie plande de cel duurzaamheid van de milieudienst, in samenwerking met de Fietsersbond regio Sint-Niklaas, een sensibiliseringsactie voor personeelsleden die duurzaam naar het werk komen. De personeelsleden die met de fiets naar het werk kwamen kregen een ontbijt aangeboden met daarenboven informatie over hoe men zich als fietser veilig kan verplaatsen. 

Bijlage 10: Interne mededeling Ik Kyoto



WATT roadshow

Op Villa Pace, zaterdag 4 september 2010, organiseerde het stadsbestuur Sint-Niklaas een WATT Roadshow. WATT staat voor Wagens, Alternatieve Transportmiddelen en Technologie. Met deze demotoer werden de nieuwe, milieuvriendelijkere generatie voertuigen en brandstoffen in de kijker gezet voor het grote publiek. Het ging onder andere om elektrische auto‟s, scooters en fietsen, hybride wagens, voertuigen op LPG en aardgas en andere alternatieve brandstoffen. Bezoekers kregen info over deze wagens, konden de wagens bewonderen en konden bovendien een gratis testrit maken met een ecowagen of een tweewieler. De eigenlijke WATT roadshow ging vooraf met een VIP moment voor de standhouders op vrijdag 3 september 2010. Op dit VIP moment werden de standhouders zelf meer geïnformeerd over allerlei milieuvriendelijke voertuigen. Deze WATT roadshow werd bekend gemaakt via de stadskroniek, flyers, posters, schuifborden,…  Bijlage 11: Stadskroniek sept/okt: p6: WATT-roadshow: doe een gratis testrit…  Bijlage 12: Flyer WATT roadshow  Bijlage 13: Schuifbord WATT roadshow 7.2.5. 7.2.5.1.

Milieuvriendelijke voertuigen Opmaak inventaris en evaluatie wagenpark door middel van Milieutoets voertuigenpark

In 2010 werd via het MTV programma de ecoscore berekend van alle wagens van het wagenpark. In de loop van 2011 zullen deze gegevens zeker gebruikt worden om na te gaan welke wagens er het best eerst zouden vervangen worden om op die manier te komen tot een milieuvriendelijker voertuigenpark. 

Bijlage 14: Ecoscores wagenpark via MTV

7.2.5.2.

Actualisatie inventaris en evaluatie van het wagenpark door middel van programma milieutoets

Niet van toepassing 7.2.5.3.

Opmaak actieplan om te komen tot een milieuvriendelijk voertuigenpark

Niet van toepassing

50

7.2.5.4.

Aankoop milieuvriendelijk voertuig ter vervanging in het kader van het actieplan

In 2010 werden er in totaal een 4-tal milieuvriendelijke wagens (1 personenwagen, 1 vrachtwagen en 2 bestelwagens) aangekocht. In de bestekken, uitgeschreven voor deze wagens, komt het aspect milieu steeds uitgebreid aan bod. Deze wagens werden allen aangekocht ter vervanging van een ander voertuig. Via de aangekochte voertuigen proberen we de ecoscores van het wagenpark te verbeteren.    

Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage

7.2.5.5.

15: Facturen milieuvriendelijke wagens 2010 16 a: Bestek 1_vrachtwagen 16 b: Bestek 2_personenwagen 16 c: Bestek 3_bestelwagens Opname milieuaspecten in bestek

In 2010 werden er een aantal bestekken opgemaakt voor de aankoop van milieuvriendelijke wagens. In de bestekken komt het aspect milieu uitgebreid aan bod.    

Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage

7.2.5.6.

17: Bestek 6 bestelwagens diverse diensten 18: Bestek vrachtwagen openbare werken 19: Bestek bestelwagen/lichte vrachtwagen brandweer 20: Bestek kleine bestelwagen brandweer Resultaatsverbintenis over de hele vloot

De gemeenteraad van Sint-Niklaas besliste op 23 november 2007 om het Lokaal Kyotoprotocol te ondertekenen. Hiermee gaat het stadsbestuur Sint-Niklaas het engagement aan om de CO2-uitstoot met 7,5% te verminderen tegen 2012, en dit voor het energieverbruik in alle stadsgebouwen, van de openbare straatverlichting en van het stadswagenpark. Een mogelijke maatregel is o.a. de aankoop van nieuwe wagens met een hoge ecoscore en de organisatie van ecodriving cursussen. 7.2.5.7.

Bedrijfsvervoerplannen: evaluatie woon-werkverkeer en opmaak actieplan voor milieuvriendelijker woon-werkverkeer

Niet van toepassing Een echt actieplan werd er niet opgemaakt. In 2010 zijn er wel een aantal maatregelen genomen om fietsen te promoten.    

Personeelsleden die met de fiets naar het werk komen krijgen een hogere fietsvergoeding (0.20 EUR/km); deelname aan de campagne „Ik Kyoto*‟; het parkeren voor personeelsleden is betalend; …

51

thema NATUUR

52

8. Thema Natuur 8.1. BASIS 8.1.1.

Bermbeheer

Net als de voorbije jaren worden 270 km straat- en trage wegbermen beheerd zoals opgenomen in het door het Agentschap voor Natuur en Bos goedgekeurde bermbeheersplan. 8.1.2.

Promotie streekeigen soorten en autochtoon plantmateriaal

Bij het verlenen van stedenbouwkundige - en natuurvergunningen wordt steeds opgelegd dat heraangeplant moet worden met streekeigen inheemse soorten. Een lijst van streekeigen inheemse bomen en struiken wordt bij de vergunning toegevoegd (zie bijlage). Tevens is in de brochure omtrent de subsidie voor aanplant en onderhoud van KLE een lijst opgenomen van betoelaagbare streekeigen loofbomen en struiken. Er wordt ook enkel maar subsidie verleend voor de aanplant en onderhoud van soorten die opgenomen zijn in deze lijst. 

Bijlage 1: Lijst streekeigen inheemse bomen en struiken

8.1.3. Code van goede natuurpraktijk -

-

-

-

In het stedelijke subsidiereglement voor aanplanting, aanleg en onderhoud van kleine landschapselementen zijn de bepalingen inzake manier van aanplanting, aanleg en onderhoud, gebaseerd op de Code van goede natuurpraktijk. Bij de controle van de subsidieaanvragen wordt steeds de nodige aandacht besteed aan het naleven van die code. Bij het afleveren van stedenbouwkundige vergunningen voor het oprichten van bedrijven en loodsen wordt, indien een groenscherm opgelegd wordt, opgenomen op welke wijze de aanplanting en het latere onderhoud dient te gebeuren. Deze zijn gebaseerd op de Code van goede natuurpraktijk. In het kader van de zorgplicht wordt standaard in vergunningen voor het vellen van bomen een heraanplantingsplicht opgenomen. Naleving van deze voorwaarde wordt op terrein gecontroleerd door de natuurambtenaar. In 2010 zijn 86 controles inzake heraanplanting uitgevoerd waarvan er 39 verdere opvolging vereisen. Bij het verlenen van vergunningen voor het aanplanten van een bos (ikv veldwetboek) en voor het aanplanten van KLE ‟s (ikv Natuurdecreet) worden voorwaarden opgelegd inzake wijze van aanplanten en soortenkeuze. Deze zijn gebaseerd op de Code van goede natuurpraktijk en de lijst van streekeigen inheemse bomen en struiken.

8.2. ONDERSCHEIDING 8.2.1.

Subsidiereglement opstellen en promoten.

In totaal zijn er in Sint-Niklaas voor het thema natuur 4 subsidiereglementen. 1. 2. 3. 4.

Aankoop van natuurgebieden door erkende natuurverenigingen; Natuurinrichtings - en herstelprojecten voor natuurverenigingen; Aanbrengen van particuliere groendaken; Aanplanting, aanleg en onderhoud van kleine landschapselementen.

Een overzicht met het aantal ingediende en goedgekeurde aanvragen, het verbruikte budget en de initiatieven die de stad nam voor de promotie van het reglement werd in bijlage toegevoegd.

53



Bijlage 2: Overzicht subsidies

8.2.2.

Vorming van 1 personeelslid

Pieter Durinck, natuurambtenaar volgde volgende opleidingen in 2010: De natuur van iedereen? Studiedag toegankelijkheid bossen en natuurgebieden. Europese natuurdoelen Oost-vlaanderen

18/06/2010 21/04/2010

Een attest van deze opleidingen wordt toegevoegd als bijlage. 

Bijlage 3: Attesten opleidingen

8.2.3.

Deelname Dag van het Park of Dag van de Natuur

Op 30 mei 2010 nam het stadsbestuur Sint-Niklaas deel aan de Dag van het Park. In samenwerking met de groendienst, de dienst leefmilieu, stadsanimatie, de evenementenbeheer, de stedelijke bibliotheek, de buurtmanagers, vrijwilligers,… werd voor het Romain De Vidtspark een programma uitgewerkt, dat ideaal is voor een gezinsuitstap. Communicatie hierover gebeurde via de stadskroniek, flyers, posters,…  

Bijlage 4: Flyer Dag van het Park 2010 Bijlage 5: Stadskroniek mei/juni 2010: p 16: achtercover : Dag van het Park

8.2.4.

Aanplanten streekeigen/ autochtoon soorten

In 2010 werd een bebossing uitgevoerd in het kader van de ontwikkeling van een geboortebos en een speelbos. Hierbij werd uitsluitend streekeigen bosgoed en beschikbaar autochtoon plantmateriaal aangeplant.  

Bijlage 6: lijst van aangeplant bosgoed speelbos Mierennest Bijlage 7: lijst van aangeplant bosgoed geboortebos

8.2.5.

Actieplan KLE ‟s

Er wordt omtrent het behoud van KLE‟s in samenwerking met de stedelijke milieupolitie en het ANB een handhavingsbeleid gevoerd. In 2009 is met de stedelijke milieuraad STRAMIN een actie opgestart omtrent het opwaarderen van poelen en root - en hoekputten op het grondgebied van Sint-Niklaas. In 2010 zijn een 10tal van deze KLE‟s geïnventariseerd waarrond in 2011 specifieke acties rond bescherming en opwaardering gevoerd zullen worden.

54

thema BODEM

55

9. Thema Bodem 9.1. BASIS 9.1.1.

Inschakelen van een erkend bodemsaneringsdeskundige met subsidie van OVAM

In 2006 werd een erkend bodemsaneringsdeskundige aangesteld door het college voor het uitvoeren van de vaststellingen bij een acuut geval van bodemverontreiniging en indien nodig om verdere maatregelen in het kader van het bodemsaneringsdecreet te laten voorstellen. Deze saneringsdeskundige was Soresma. In 2009 werd echter het contract door Soresma opgezegd wegens het weinig aantal gevallen waarin wij hen konden inschakelen. De strategie is nu dat de milieudienst, in samenspraak met de brandweer, OVAM en milieupolitie beslist wat er verder dient te gebeuren. Indien het nodig wordt geacht en conform de vigerende wetgeving wordt een bodemsaneringsdeskundige alsnog aangesteld. 9.1.2.

Gebruik maken van de Code van goede praktijk van OVAM, voor tijdelijke grondopslagplaatsen (TOP)

Bij het vergunnen van tijdelijke grondopslagplaatsen wordt rekening gehouden met de code van goede praktijk van OVAM.

9.2. ONDERSCHEIDING 9.2.1.

Acties en maatregelen binnen het Vlaams bodembeleid

9.2.1.1.

Inventarisatiestudie uitvoeren voor woonzones gelegen op potentieel verontreinigde grond Niet van toepassing 9.2.1.2.

Inzamelplaats inrichten voor het verzamelen van klein partijen verontreinigde grond vnl. afkomstig van schadegevallen bij particulieren en deze inzamelplaats uitbaten Niet van toepassing 9.2.1.3.

Inventaris uitvoeren van alle gronden waarvan de gemeente eigenaar is en waarop een historische risico-evaluatie plaatsvond Niet van toepassing 9.2.1.4.

Inventarisatie uitvoeren inzake andere bodemproblemen, bv. bodemverdichting Niet van toepassing 9.2.2.

Bodemerosie: actieve sensibilisatie erosiebestrijding

9.2.2.1. Infovergadering Niet van toepassing 9.2.2.2. Individueel benaderen van 4 landbouwers Niet van toepassing

56

thema DUURZAME ONTWIKKELING

57

10. Thema Duurzame ontwikkeling 10.1. BASIS 10.1.1. 

Passieve (en actieve) sensibilisatie rond duurzame ontwikkeling

Medewerking aan Zuiddag 2010

Op donderdag 21 oktober 2010 was het „ZuidDag‟. Duizenden leerlingen hebben die dag de handen uit de mouwen gestoken voor het Zuiden. Meerbepaald hebben zij één dagje gewerkt in een bedrijf, in een grote of kleine winkel, bij een zelfstandige of bij een organisatie. Wat ze verdienden, hebben ze afgestaan aan leeftijdsgenoten in Tanzania. Vele jongeren zijn tewerkgesteld in de landbouw die te kampen heeft met droogte. Een mogelijke oorzaak hiervan is te wijten aan de klimaatwijzingen. Op die manier denken jongeren van hiier na over de problematiek in het Zuiden. Het stadsbestuur heeft Zuiddag bekendgemaakt via de stadskroniek, via flyers, affiches, … . Daarnaast hebben ook 18 jongeren een dag voor het Zuiden gewerkt bij de stad, in diverse functies (burgemeester, schepenen, groendienst, toerisme,…).  

Bijlage 1: Stadskroniek sept/okt 2010: p10: Zuiddag: Zet u een jongere aan het werk? Bijlage 2: Flyer/affiche Zuiddag



Solidair Sint-Niklaas

In de stadskroniek van nov/dec 2010 staat een hele pagina over Solidair Sint-Niklaas. Mensen worden op deze pagina geïnformeerd over: -

de 11.11.11-campagne de Noord-Zuidprijs 2010 voor Tusaidiye Uganda Sint-Niklaas als FairTradeGemeente, waarbij zowel fairtrade als lokale producten worden promoot Villa Trade

Bovendien worden de burgers hier opgeroepen om deel te nemen aan een actie of aanwezig te zijn. 

Bijlage 3: stadskroniek nov/dec 2010: p6-7: Solidair Sint-Niklaas

 Villa Pace Villa Pace is een festival met een boodschap, gebracht door het stadsbestuur en meer dan 100 lokale verenigingen die actief zijn op vlak van milieu, Noord-Zuid of met een sociale doelstelling. Naast de muziekconcerten is er ook een uitgebreid inhoudelijk programma met de succesvolle wereldmarkt, de grote leermarkt, enkele fototentoonstellingen, een biologische en fairtrade brunch, een sociaalcultureel project van de armoedepartners en thematische stands en workshops. Terug van weggeweest dit jaar was de rode draad: een zoektocht over kinderrechten, het jaarthema, langs de verschillende stands op de wereldmarkt en de grote leermarkt! Een overzicht van activiteiten binnen het inhoudelijk programma van Villa Pace in 2010: -

Wereldmarkt Grote leermarkt Rode draad: zoektocht over kinderrechten Fototentoonstelling “Vijf plus vier is een” Inleefspel “Pak je koffers”

58

-

Fototentoonstelling over Romakinderen in Sint-Niklaas WASH-campagne van UNICEF Kindslavernij lust ik niet! van Oxfam Wereldwinkels Wachtbox in het kader van „2015, de tijd loopt‟ Mobiele school op wieltjes Kinderwerelddorp van Bevrijde Wereld Villa Cultura Armoedepartners op zoek naar kinderrechten: voorstelling (h)eerlijke biologische en fairtrade brunch Kind City: Arm en Rijk Ballonwedstrijd van Hand in Hand

Villa verde, de milieuwerkgroep van het stadsfestival tracht ieder jaar de ecologische voetafdruk van Villa pace te verlagen. Dit jaar werd de ecologische voetafdruk gemeten via de event scan van OVAM. Door de vele maatregelen die Villa pace reeds neemt op vlak van duurzaamheid, werd Villa pace genomineerd voor de Groen EventAward. Onder meer volgende milieumaatregelen worden getroffen: zeer veel afvalcontainers om zwerfvuil te beperken, afspraken m.b.t. afval met de eetstanden, fairwear T-shirt van biokatoen voor 800 vrijwilligers, afwasstand voor de eetstanden, cocktails werden geschonken in herbruikbare bekers, drank werd niet in PET-flessen geleverd, enkel in glazen flessen (met statiegeld) of vaten,… Tijdens Villa pace, werd ook de WATT roadshow georganiseerd, in samenwerking met de Bond Beter Leefmilieu. Op de evenement kon het grote publiek kennis maken met voertuigen met alternatieve en milieuvriendelijke aandrijving (elektrische en hybride wagens, elektrisch scooters,… Informatie hieromtrent gebeurde via flyers, posters, een persconferentie,…    

Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage

4a: Documenten persconferentie Villa Pace 4b: Flyer Villa Pace 4c: Boekje Villa Pace (tentoonstelling,…) 4d: flyer WATT Roadshow



Fairtradegemeente

Op 5 december 2008 ontving Sint-Niklaas de titel van fairtradegemeente. Ook in 2010 zat de trekkersgroep niet stil. Een greep uit de activiteiten die in 2010 werden gerealiseerd: 1.

Fairtrade@work

2.

Deelname aan ecotuindagen in juni 2010, georganiseerd door Velt vzw. Boterhammenactie aan het station tijdens de Week van de fair trade (5 oktober 2010)

3.

4.

Fairtrade-sinterklaasgeschenk voor energiebewust stadspersoneel

5.

FT-sinterklaasgeschenk voor de 3-jarige kinderen van het stadspersoneel

Bezoekers van het stadhuis en andere stadsgebouwen worden verwend met een fair trade bonbon aan het loket. Op deze lekkere manier worden mensen geïnformeerd over eerlijke handel. Via een interactieve infostand op de ecotuindagen van Velt vzw, informeerde de trekkersgroep bezoekers over het fair trade verhaal en lokale producten. De trekkersgroep smeerde voor 1000 pendelaars boterhammen met fair trade choco. Deze werden verpakt in een papieren zakje en samen met info over Sint-Niklaas-fairtradegemeente en de campagne „tegen kindslavernij‟ van Oxfam WereldWinkels verdeeld. De personeelsleden krijgen een cadeautje van de sint als de verwarming na het werk wordt uitgezet. Als zowat al het personeel naar huis is, gaat de sint op „controletocht‟ en laat hij een presentje (fairtradechocolade en mandarijn) achter voor de gehoorzame werknemers. Alle kinderen tussen 3 en 9 jaar krijgen van de sint een geschenk. Na enig lobbywerk werk, werd alvast voor 1 leeftijdscategorie een FTgeschenk uitgekozen. In de toekomst hopen we dit naar andere leeftijdscategorieën uit te breiden.

59

  

Bijlage 5: Persbericht actie tijdens Week van de FT Bijlage 6: Persbericht Fairtrade@work Bijlage 7: Overzicht acties 2010 FairTradeGemeente



Villa Trade

Tijdens de kerstmarkt van 2010 werd, zoals vorig jaar, de alternatieve geschenkenbeurs van Oxfam Wereldwinkels Sint-Niklaas, in samenwerking met het stadsbestuur, georganiseerd. Aangezien deze beurs tegelijkertijd met de kerstmarkt plaatsheeft, komen veel mensen met fairtrade in aanraking. Tijdens Villa Trade 2010 stond het thema Afrika in de kijker.   

Bijlage 8: Magazine Oxfam Wereldwinkels Sint-Niklaas Bijlage 9: Flyer kerstmarkt Bijlage 10: Folder winterprogramma (met luik over Villa Trade)



Geboortebos

Het gezamenlijk plantmoment voor alle kinderen van Sint-Niklaas, geboren in 2009, vond plaats op 21 maart 2010. Voor elk kindje konden de ouders en familieleden een boom planten met een naamlabel. Naarmate de kinderen groeien, groeit ook hun boompje en is het een toffe plek om met oma en opa te gaan wandelen, de natuur te ontdekken en te respecteren,… 

Speelbos Mierennest

In 2010 is een tweede plantactie gehouden met 2 basisscholen. 

Patersbos

Op 26-10-2009 werd door het ANB het uitgebreid bosbeheersplan Patersbos goedgekeurd voor een periode van 20 jaar. In 2010 zijn, conform het beheerplan, de eerste bosbeheermaatregelen uitgevoerd. 

Andere openbare bossen

Begin 2009 is een studiebureau in opdracht van de stad Sint-Niklaas begonnen met de opmaak van een uitgebreid bosbeheerplan voor alle openbare stedelijke bossen. Tevens doen een paar private boseigenaars mee met dit bosbeheerplan (gezamenlijk bosbeheerplan). In 2010 is de opmaak van dit beheerplan afgerond. Goedkeuring van het plan wordt verwacht in het voorjaar 2011. 

Stedelijk groenplan

In 2009 is een studiebureau aangesteld voor de opmaak van een groenplan voor het stedelijk gebied Sint-Niklaas. Het studie is gedurende 2010 uitgevoerd en bevindt zich momenteel in voorontwerpfase. Hiervoor is een projectsubsidie aangevraagd. 

Lunchgesprek Stedenband Marokko

Het vijfde lunchgesprek ging door op 17 juni 2010. Het gespreksonderwerp was de stedenband die het stadsbestuur afgesloten heeft met de Marokkaanse stad Al-Hoceima.

60

De meerderheid van de Marokkaanse gemeenschap in Sint-Niklaas is afkomstig uit de regio van AlHoceima. De bedoeling van de samenwerking tussen Sint-Niklaas en Al-Hoceima is dat verschillende doelgroepen uit beide steden betrokken raken en dat deze samenwerking beide steden ten goede komt. Dit project kan een ideale manier zijn om meer dialoog tussen de gemeenschappen te creëren. 

Bijlage 11: Interne mededeling lunchgesprek Marokko

10.2. ONDERSCHEIDING 10.2.1.

Participatieve en sensibiliserende initiatieven voor duurzame ontwikkeling

10.2.1.1. Doorlichting beleid (duurzaamheidspiegel) In de loop van 2009 werd aan de hand van de duurzaamheidspiegel bekeken hoe het zit met het duurzaamheidbeleid in onze stad. In 2010 werd er geen doorlichting gedaan van het beleid via de duurzaamheidspiegel. 10.2.2.

Duurzaam bouwen en wonen

10.2.2.1. Campagne duurzaam bouwen 

Gratis duurzaam bouwadvies

Om inwoners te ondersteunen duurzaam te (ver)bouwen, biedt de stad alle (ver)bouwers tweemaal anderhalf uur gratis duurzaam planadvies aan door een architect van de MilieuAdviesWinkel (MAW). Een planadviseur van de Milieuadvieswinkel (MAW) overloopt alle onderdelen van het bouwproject en bekijkt waar energiezuinige of milieuvriendelijke aanpassingen op vlak van energie, water en materialen haalbaar en nuttig zijn. Voor een persoonlijk planadvies dient vooraf een afspraak gemaakt te worden via de milieudienst van Sint-Niklaas. Dit advies is enkel voor personen met bouw – of verbouwplannen op het grondgebied van Sint-Niklaas. In 2010 kende het advies opnieuw een groot succes. 16 inwoners van Sint-Niklaas tekenden in en kregen interessante informatie van een deskundige van de MilieuAdviesWinkel. Communicatie hierover gebeurt via flyers aan de infobalie, de dienst ruimtelijke ordening en de dienst milieu. Bovendien werd hiervoor ook reclame gemaakt op de bouwbeurs duurzaam bouwen. 

Bijlage 12: Flyer duurzaam (ver)bouwadvies



Infoavonden duurzaam bouwen

In oktober en november organiseerde de provincie Oost-Vlaanderen samen met acht centrumsteden 30 gratis infoavonden over duurzaam bouwen en wonen. De provincie Oost-Vlaanderen werkte hiervoor samen met Dialoog en de MilieuAdviesWinkel. In Sint-Niklaas werden onderstaande infoavonden georganiseerd. Energiezuinig renoveren Isoleren van daken Energiezuinig verwarmen Zonne-energie gebruiken Energiezuinig verlichten

– – – – –

woensdag 6 oktober donderdag 14 oktober woensdag 10 november woensdag 17 november donderdag 25 november

61

Op elk van die infoavonden werden brochures over energie en duurzaamheid uitgedeeld aan de deelnemers. De infoavonden werden bekend gemaakt via de website www.sint-niklaas.be, de stadskroniek, flyers, posters,…  Bijlage 1: stadskroniek sept/okt: p 7: Infoavonden duurzaam bouwen  Bijlage 13: flyer infoavonden duurzaam bouwen

10.2.2.2. Opname van criteria in vergunningenbeleid/bouwkundige verordening In zitting van 25-10-2010 besliste het college van burgemeester en schepenen om extra energievoorwaarden op te leggen bij de verkoop van kavels. Op deze manier wil het stadsbestuur kopers stimuleren om bij hun verbouwing en nieuwbouw extra aandacht te schenken aan energiebesparing.  Bijlage 14: Collegebeslissing energievoorwaarden kavels Troelant 10.2.2.3. Informatiepunt Informatie over stedelijke premies kunnen burgers verkrijgen bij de WOONWINKEL, Parkstraat 10, 9100 Sint-Niklaas. Telefonisch kan men de woonwinkel bereiken op het nummer 03 760 91 99. Bovendien kunnen inwoners met al hun vragen over de premies met betrekking tot duurzaam bouwen terecht op de MILIEUDIENST op het stadhuis van Sint-Niklaas, Grote Markt 1, 9100 Sint-Niklaas. Aan het loket van de milieudienst, cel duurzaamheid, hangt een themabord „duurzaam bouwen‟. Telefonisch kunnen inwoners contact opnemen met de cel duurzaamheid op de nummers 03 760 92 19 en 03 760 92 12. In alle publicaties en activiteiten met betrekking tot duurzaam bouwen wordt verwezen naar cel duurzaamheid van de milieudienst (via de website (www.sint-niklaas.be /wonen/bouwen/duurzaam bouwen), infovanden, planadvies via een architect van de Milieuadvieswinkel vzw, subsidiereglement en aanvraagformulier duurzaam bouwen,… In publicaties van de stadskroniek wordt ook steeds verwezen naar de cel duurzaamheid voor verdere informatie over energiebesparende maatregelen en duurzaam bouwen. 10.2.3.

Ondersteuning van maatschappelijk verantwoord ondernemen

Actief aansporen om fair trade producten aan te bieden of te verbruiken Sint-Niklaas werd op 5 december 2008 bekroond tot fairtradegemeente. Door de titel engageert de stad zich om eerlijke handel een warm hart toe te dragen en er effectief werk van te maken! Jaarlijks moet aangetoond worden dat de stad de titel nog waardig is. Daarom ging de trekkersgroep van Fairtrade gemeente in 2010 opnieuw op pad om de „Verklaringen op eer‟ van horecazaken, verenigingen, scholen, winkels,… van te vernieuwen. Om de titel te behouden moet de stad namelijk een minimum aantal verkopers en verbruikers tellen. Bij de rondgang gaan vrijwilligers actief op pad naar nieuwe winkels, verenigingen,… die fair trade producten willen aan te bieden of verbruiken. 10.2.3.1. Aankoopbeleid: rekening houden met sociale aspecten Door in het bestek uitdrukkelijk te vragen naar producten met een Max Havelaar-logo (of gelijkaardig), kiest het bestuur bewust voor eerlijke producten. Deze producten moeten voldoen aan strenge internationale, ethische, sociale en milieucriteria.

62



Aankoop fair trade sinaasappelsap, koffie en biothee bij vergaderingen



Bijlage 15: Facturen sinaasappelsap, biothee, biochocomelk,… van Oxfam



Schenken van fairtrade dranken op activiteiten van de stad

-

Geboortebos: schenken van fair trade fruitsap Speelbos Mierennest: schenken van fair trade chocomelk Dag van het Park: drankstand van Oxfam Wereldwinkel met fair trade dranken Aankoop van fair trade wijn als bedanking voor sprekers Schenken van fair trade dranken tijdens de lunchgesprekken voor het personeel …

 

Bijlage 16: factuur Geboortebos Bijlage 17: factuur speelbos Mierennest



Catering door sociaal tewerkstellingsproject

Door catering De Wilg, een sociaal tewerkstellingsproject van het OCMW: - nieuwjaarsreceptie compostmeesters: fair trade drank en hapjes - receptie WATT Roadshow: fair trade drank en hapjes - lunchgesprekken voor het personeel: veggiebroodjes

(Rest van de facturen zijn beschikbaar op de betrokken diensten) 10.2.4.

Duurzame ontwikkeling in Noord-Zuid context

10.2.4.1. Tentoonstelling In 2010 vonden er 2 tentoonstellingen plaats over duurzame ontwikkeling in de Noord-Zuid context. De 2 tentoonstellingen werden georganiseerd in het kader van Villa Pace, een alternatief stadsfestival. Dit festival, getrokken door de stad (jeugddienst, internationale samenwerking, milieu), is een groot platform van vele lokale verenigingen die werken rond Noord-Zuid, milieu en sociale thema‟s. Naast een muzikaal programma, wordt steeds een inhoudelijk luik georganiseerd. De milieudienst werkt tijdens het festival mee om de ecologische voetafdruk ervan te verlagen en om er een duurzamer festival van te maken via infostands op de wereldmarkt, via samenwerking met lokale milieuverenigingen,… Fototentoonstelling “Vijf plus vier is een” van Karl Deckers. Mét fotozoektocht! De Sint-Niklase fotograaf Karl Deckers heeft de voorbije jaren de wereld rondgereisd om foto‟s te nemen van kinderen. Op basis van deze foto‟s heeft hij een fototentoonstelling ontwikkeld. “5 + 4 =1” is een fotoproject waarin alles draait om kinderen. Kinderen uit alle uithoeken van de wereld. “5 + 4 =1” is een fotografische zoektocht naar de leefwereld van kinderen in 5 continenten en uit 4 windstreken, onze wereld. Maar het is vooral een zoektocht door middel van foto‟s naar gelijkenissen en overeenkomsten tussen kinderen, en dus alle mensen. Sinds 11 september, de invasie in Irak, de Deense cartoonrellen worden verschillen en tegenstellingen tussen landen, culturen en religies in de verf gezet en benadrukt. "5 + 4 = 1" wil een andere zijde belichten: niet alleen de tegenstellingen of de verschillen tussen culturen en mensen maar ook de gelijkenissen en overeenkomsten, en dit zonder blind te zijn voor problemen. Deze kinderen zijn het levend bewijs dat mensen waar ook ter wereld méér met elkaar gemeen hebben dan ze denken. Tenminste, vooraleer religie, nationalisme of cultuur hun stempel drukken op kinderen en hun denken leefwereld. Deze tentoonstelling wordt vertoond op de wereldmarkt van Villa Pace. Aan de ten-

63

toonstelling is een fotozoektocht gekoppeld waardoor kinderen spelenderwijs kennis kunnen maken met het thema van de foto‟s. Fototentoonstelling over Romakinderen uit Kosovo in Sint-Niklaas. Deze fototentoonstelling is te bezichtigen in de stand van Beweging voor Kinderen Zonder Papieren. In Sint-Niklaas is er een heel grote Roma-gemeenschap die te kampen heeft met een specifieke problematiek. De laatste gegevens vermelden dat er 721 Roma zijn waarvan 141 gezinnen. De helft van die 721 personen zijn kinderen. MILIEULUIK Villa Pace

Zie 10.1.1.

10.2.4.2. Convenant ontwikkelingssamenwerking De stad Sint-Niklaas heeft voor de periode 2009-2011 een convenant afgesloten met VAIS, Vlaams Agentschap Internationale samenwerking inzake ontwikkelingssamenwerking. Het strategisch en operationeel plan ziet er als volgt uit: Strategische doelstellingen

Operationele doelstellingen

Operationele doelstelling 1.1 Via vormings- en sensibiliseringsactiviteiten de bevolking inSint-Niklaas wil een actieve rol opneformeren en vormen over de noordzuidthematiek, duurzame men (ism lokale partners) in de sensi- ontwikkeling en de stedenband. bilisering van en de draagvlakOperationele doelstelling 1.2 verbreding bij de Sint-Niklase bevolVia vormings- en info-activiteiten de stadsdiensten informeren king en de diverse stadsdiensten omen vormen over de noordzuidthematiek, duurzame ontwikketrent noordzuidthematiek, duurzame ling en de stedenband. ont-wikkeling en de stedenband met Operationele doelstelling 1.3 Tambacounda. Bestendigen, versterken en uitbreiden van de netwerking en samenwerking tussen lokale partners en het stadsbestuur aangaande noordzuidthema‟s en de stedenband. Operationele doelstelling 2.1 Strategische doelstelling 2 Bestendigen en uitbreiden (verdiepen en verbreden) van de Sint-Niklaas wil expliciet de aandacht aandacht en activiteiten rond fair trade en FairTradeGemeente. voor fair trade en de millenniumOperationele doelstelling 2.2 doelstellingen (MD‟s) levendig houden. In de schijnwerper plaatsen van de Millenniumdoelstellingen Hierbij wordt uitgegaan van de 6 crite- binnen activiteiten van de GROS en de stedelijke diensten. ria mbt FairTradeGemeente en de 8 MD‟s.

Strategische doelstelling 1

Strategische doelstelling nummer 3 Sint-Niklaas wil de bestuurskracht van het gemeentebestuur in Tambacounda ondersteunen, in concreto een efficiëntere dienstverlening van de burgerlijke stand bewerkstelligen.

Operationele doelstelling 3.1 Ondersteunen van de capaciteit van Tambacounda om het beleid en de dienstverlening van de burgerlijke stand uit te werken en te optimaliseren. Operationele doelstelling 3.2 Uitbouwen van ervaringsuitwisseling met andere gemeenten met een stedenband, zowel in België als in Senegal.

Sint-Niklaas heeft sinds 2003 een stedenband met de Senegalese stad Tambacounda. Voor het federale dossier wordt gewerkt rond de lokale afvalproblematiek. In 2007 ging de duurzaamheidsambtenaar ter plaatse om de situatie te inventariseren. Op basis daarvan werd in 2008 een meerjarenplan opgesteld (2008-2012) om het afvalprobleem aan te pakken. De duurzaamheidsambtenaar neemt

64

deel aan de werkgroep gemeentelijke internationale samenwerking (GIS) om het technische aspect van de afvalproblematiek te volgen. In mei en november 2010 werden werkbezoeken gebracht aan Tambacounda om een stand van zaken in het afvaldossier na te gaan en het actieplan 2011 uit te werken.   

Bijlage 18: Eindrapport 2010 Bijlage 19: Bijlage bij het eindrapport 2010 Bijlage 20: Strategisch plan 2009 – 2011

10.2.5.

Educatie voor duurzame ontwikkeling

10.2.5.1. Vorming voor adviesraden /Actie - en Adviesraad Solidariteit Sint-Niklaas (AAS) 

Vorming Duurzame Ontwikkeling

Op 11 oktober 2010 gaf Ilja De Coster van Ethicom een vorming over fondsenwerving voor noordzuidorganisaties. Deze vorming kwam tot stand in een samenwerking tussen de stad Sint-Niklaas, de provincie Oost-Vlaanderen en het steunpunt vierdepijler.  Bijlage 21: Evaluatieformulier vorming Fondsenwerving 10.2.6.

Vlaams implementatieplan educatie voor duurzame ontwikkeling

Niet van toepassing

65