gemeente Eindhoven
Raadsnummer
13R5260
Inboeknummer Dossiernummer -
Initiatief Behandelwijze door de raad van Kadernota en Begroting voorstel
Inleiding: de knelpunten Op initiatief van de fractie van D66 heeft een raadswerkgroep zich gebogen over de behandelwijze van de Kadernota en de Begroting. De raadswerkgroep heeft een aantal knel- en vraagpunten geconstateerd: • Toegevoegde waarde Algemene Beschouwingen (AB) Er bestaat binnen de raad al langer onvrede over nut en noodzaak van het houden van AB. Zoals ook de raadswerkgroep Communicatie al eerder opmerkte is het onduidelijk met welk doel en voor wie de AB worden gehouden. Zijn die er voor de raad zelf, voor de achterban of (via de pers) voor de stad? Verder bestaan er vragen over de noodzaak van het geven van een (gedetailleerde) reactie door het college op de inbreng van de fracties. Ook staan de AB los van de cyclus van Kadernota en Begroting. AB zouden nog te zien zijn als een mogelijkheid om input te leveren voor de Kadernota. In de praktijk heeft het die functie echter niet, want op het moment van de AB is de Kadernota al voor de raad beschikbaar. Er is overigens binnen de raad wel behoefte om te reflecteren op de uitvoering van het beleid en behoefte om een visie te geven op toekomstige ontwikkelingen. De vraag is echter of de AB daarvoor gereserveerd moeten worden. De AB vertonen namelijk een grote overlap met de raadsbehandeling van de Kadernota. Immers, voor beide momenten houden fracties de Kadernota als basisstuk aan. Daarmee verdwijnt het onderscheid. • Onderwerpen commissieoverstijgend De raad behandelt alle voorstellen op een zelfde manier, zowel de reguliere voorstellen als de voorstellen uit de Planning- en Controlcyclus (P&C-cyclus). Dat doet geen recht aan de verschillende facetten die aan sommige onderwerpen verbonden zijn, zoals bijvoorbeeld aan onderwerpen als Bibliotheek, VTA’s, Wijkvernieuwing e.d. Soms zijn deze commissieoverstijgend. Behandeling in verschillende commissies voor het betreffende aspect werkt fragmentering in de hand en levert onduidelijkheden op bij het publiek.
Raadsnummer
13R5260
• Verbrokkeling in de raadscommissie Bij de behandeling van vooral Kadernota en Begroting kiest elke fractie - met goed recht - de onderwerpen die zij wil bespreken. Per commissie is het aan de fracties volledig vrij om hun hele spreektijd te wijden aan één item uit die commissie of om diezelfde spreektijd te verdelen in (haast) alle items van de betreffende commissie. Door achtereenvolgens 11 fracties een eerste termijn te laten uitspreken krijgen we 11 keer een meningsvorming over een breed scala aan onderwerpen. Dat geeft een grote verbrokkeling en is weinig aantrekkelijk voor het publiek. • Fysieke opstelling, deelnemers Het valt al enige tijd op dat in de commissiebehandeling over de Kadernota of Begroting weinig onderling gediscussieerd wordt en dat veel fracties zich enkel richten tot het college. Na een korte inleiding zien we vaak dat fracties overgaan tot het stellen van een aantal vragen aan het college. In de eerste termijn van het college worden die vragen dan beantwoordt. In een tweede termijn van de raad geven we aan of die vragen naar tevredenheid zijn beantwoordt en of dat al dan niet aanleiding is moties / amendementen te overwegen. Dit hangt nauw samen met de manier waarop je onderwerpen wilt bespreken, het moment van bespreken en de degene die al dan niet aanwezig zijn. De huidige opstelling in zowel commissie als raad nodigt uit om jezelf minder in de meningsvorming maar meer in de vragende sfeer te uiten. De vraag is of bij elke commissie behandeling het college aanwezig zou moeten zijn en als dat het geval is of de gekozen opstelling de juiste is. • Functie van moties en amendementen Bij de bespreking in de raad over de Kadernota kan eigenlijk volgens ons systeem alleen aan de hand van moties en amendementen gewerkt worden om iets nog bespreekbaar te maken. Die lijn trekken we ook door in de huidige systematiek van de P&C-cyclus. In de raad spreken we dan alleen nog over de aangekondigde moties en amendementen. Dat wordt soms te ver doorgevoerd: het leidt ertoe dat een motie gebruikt wordt om iets in de raad bespreekbaar te maken. Daarmee dienen moties niet meer zozeer om een oproep te doen aan het college. Doelstelling van het voorstel Optimaliseren van de behandeling van de Kadernota en de Begroting aan de binnen de raad levende wensen en aan de mogelijke verwachtingen van het publiek.
2
Raadsnummer
13R5260
Voorstel De behandeling van de Kadernota en Begroting als volgt inrichten: a. Presentatie van de Kadernota en Begroting aan de raad b. Technische vragenronde door de raadsfracties c. Inspraakavond voor de bevolking d. Commissie Algemene Zaken • toelichting van de onderwerpen waaraan fracties extra aandacht willen schenken en • keuze van de verder te bespreken thema’s e. Ronde van themacommissies (parallel) f. Raadsbehandeling Toelichting Algemene Beschouwingen Met deze inrichting stelt de werkgroep voor om de AB te laten vervallen. Daardoor wordt overlap met de raadsbehandeling van de Kadernota voorkomen en ontstaat zo meer duidelijkheid voor het publiek. De fracties zijn bij de raadsbehandeling in de gelegenheid vooral een politiek oordeel te geven. Daardoor gaat het niet ten koste van de politieke beoordeling. Presentatie van de Kadernota en Begroting aan de raad (a) Het is gebruik geworden dat het college deze belangrijke documenten met een korte toelichting presenteert aan de raad. Er bestaat geen aanleiding dit moment achterwege te laten. Het geldt als het begin van de intensieve behandeling met een wat ceremonieel karakter. Het geeft fracties ook de mogelijkheid een eerste weliswaar globale reactie te geven. Technische vragenronde door de raadsfracties (b) Een dergelijk ronde kan in de voorbereiding niet gemist worden. Inspraakavond voor de bevolking (c) In het verleden zijn deze avonden op ad-hocbasis georganiseerd. De werkgroep vindt het wenselijk zo’n bijeenkomst tot een vast moment in de procedure te maken. Dit komt dan tevens in de plaats van de inspraak bij themacommissies. Zo’n inspraakavond kan aanleiding geven tot aanvullende (technische) vragen aan het college. Themacommissies ( e) De werkgroep wil ter voorbereiding op de raadsbehandeling van de Kadernota en Begroting op een aantal onderwerpen dieper ingaan. Dit kunnen onderwerpen zijn die overstijgend zijn aan de reikwijdte van de huidige raadscommissie of onderwerpen zijn die binnen een raadscommissie meer aandacht verdienen. Zo kan gekozen worden om van een sport- of culturele accommodatie niet alleen de maatschappelijke (sport, cultuur, samenkomst) delen te bespreken maar meteen ook de vastgoedcomponent of andere zaken
3
Raadsnummer
13R5260
waar het mee samenhangt. Een integrale behandeling van belangrijke thema’s dus. Door hier een aparte themacommissie aan te wijden ontstaat naar verwachting meer onderlinge discussie en wordt het volgen hiervan interessanter voor het publiek. De fracties spreken onderling over de verschillende thema’s. Het college neemt hieraan niet deel om te voorkomen dat fracties in hun bijdragen te zeer tot de portefeuillehouder richten. Voorbereidende commissie Algemene Zaken (d) De keuze voor de nader te bespreken onderwerpen is een politieke keuze en hoort daarmee niet thuis in het presidium. Daarom kiest de werkgroep hier bewust voor de inschakeling van de Commissie Algemene Zaken. Die vergadert hierover in het openbaar. Bij deze consultatie hoeft het college niet aanwezig te zijn, omdat zij daarbij geen rol zal spelen. . Raadsbehandeling (f) Tijdens de behandeling van de Kadernota kunnen raadsfracties meer beschouwende opmerkingen maken, een politiek oordeel uitspreken over het college en expliciet ingaan op de Kadernota. Het is aan de fracties zelf daarin een balans te vinden. Daarmee is niet uit te sluiten dat de diverse fractiebijdragen verschillend van opzet zijn. Dat is dan expliciet het gevolg van ieders eigen keuze. De behandeling in de raad hoeft ook niet aan de hand van moties / amendementen. Fracties die gewoon een onderwerp willen aansnijden zijn daarin vrij zonder per se een motie of amendement te moeten hebben. Fracties die toch wensen een motie of amendement aan te kondigen zijn daar uiteraard vrij in. Kanttekeningen Er wordt al enige tijd gesproken over de verlevendiging van het proces van behandeling van Kadernota. Met dit voorstel doet de raadswerkgroep hiertoe een poging. Maar op sommige punten heeft het een experimenteel karakter en gaat het verder dan we in Eindhoven gewend zijn. Dat geldt bijvoorbeeld voor de afzijdigheid van het college in de themacommissies. Het is dan ook belangrijk om nadat met de aanpassingen ervaring opgedaan is kritisch naar de uitwerking daarvan te kijken en te bezien of de afzijdigheid van het college het proces van voorbereiding nadelig beïnvloedt en of hierdoor de onderlinge interactie ook echt wordt vergroot. Bijlage(n) Als bijlage bij dit voorstel behoort: Uitwerking van de huidige werkwijze • De bijlagen is toegevoegd aan het voorstel
4
Raadsnummer
Een ontwerpraadsbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. De raadswerkgroep Kadernota en Begroting. Marco van Dorst, D66 Toon Meulensteen, PvdA Ferry van de Broek, VVD Christo Weijs, CDA Kees Reijnders, Samen Eindhoven
5
13R5260
Raadsnummer
13R5260
Ontwerp Raadsbesluit De raad van de gemeente Eindhoven; gezien het initiatiefvoorstel van de raadswerkgroep Kadernota en Begroting van 12 maart 2013;
besluit: De behandeling van de Kadernota en Begroting als volgt inrichten: a. Presentatie van de Kadernota en Begroting aan de raad; b. Technische vragenronde door de raadsfracties; c. Inspraakavond voor de bevolking; d. Commissie Algemene Zaken: • toelichting van de onderwerpen waaraan fracties extra aandacht willen schenken en; • keuze van de verder te bespreken thema’s; e. Ronde van themacommissies (parallel); f. Raadsbehandeling.
Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van ……… 2013
, voorzitter.
, griffier. jve/HA13002194
6
