Gemeente Den Haag
Ons kenmerk
DSO/2014.154 RIS 270672 GEBIEDSVISIE INTERNATIONALE ZONE
HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS, overwegende dat: de Internationale Zone het visitekaartje is voor Den Haag als Internationale Stad van Vrede en Recht; de Gebiedsvisie een uitwerking/actualisatie is van de in 2009 door de raad vastgestelde Nota van Uitgangspunten Internationale Zone; de Gebiedsvisie als streven heeft om het woon-, werk- en leefklimaat te verbeteren voor bewoners, ondernemers, werknemers en bezoekers. Besluit: In te stemmen met de Gebiedsvisie Internationale Zone. Den Haag, 4 maart 2014 Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de burgemeester,
mw. A.W.H. Bertram
Postadres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Internetadres: www.denhaag.nl
J.J. van Aartsen
Telefoon:
Gebiedsvisie Internationale Zone I.
Inleiding
De Internationale Zone is één van de ontwikkelingsgebieden uit de Structuurvisie Den Haag 2020 (nov. 2005/rv 197). De raad heeft in 2009 een Nota van Uitgangspunten (dec. 2009/rv 154) vastgesteld. Als vervolg hierop is nu een Gebiedsvisie Internationale Zone gemaakt. Hierin is de drastische omslag sinds 2009 in de economie en vastgoedmarkt verwerkt. Ook de rol van de gemeente bij gebiedsontwikkelingen is inmiddels anders geworden. Deze gebiedsvisie actualiseert de Nota van Uitgangspunten, gaat in op kansen (die o.a. The Hague Security Delta biedt) en voegt enkele ontbrekende schakels toe zoals het verbinden van de groengebieden en aandacht voor het cultuurhistorisch erfgoed. De ambities uit de Nota van Uitgangspunten blijven gehandhaafd. De gebiedsvisie is in lijn met de individuele projecten waar reeds eerder over is besloten, zoals de herinrichting van het World Forum, de nieuwbouw van Europol, Eurojust en het Internationaal Strafhof en de nota van uitganspunten Frederikkazerne. Het doel van de Gebiedsvisie is tweeledig. Het eerste doel is behoud en versterking van de unieke kwaliteiten van dit Haagse gebied. Door gericht te investeren in het opwaarderen van de openbare ruimte en het groen wordt een woon-, werk- en leefklimaat gecreëerd, waarmee de markt (bewoners, ondernemers, instellingen etc.) wordt gestimuleerd om ook te willen investeren in de zone en zelf initiatieven te willen ontplooien. De gemeente kan hierbij een faciliterende rol spelen. Door de samenwerking te zoeken, kan gericht worden gewerkt aan verbetering van de leefbaarheid, veiligheid, bereikbaarheid, openbare ruimte en het groen. Bij de vormgeving van een toekomstig bestendig groengebied ‘Archipel van Binnenduinparken’ zal de samenwerking breed worden gezocht, waarbij belangstellenden kunnen participeren. Over de individuele projecten/initiatieven zal volgens het gebruikelijke besluitvormingstraject worden besloten. En het tweede doel is het versterken van de Internationale Zone als het hart van de Internationale Stad van Vrede en Recht. Het is dé vestigingsplaats voor internationale instellingen en behoort samen met Scheveningen, het centrum en het Beatrixkwartier tot de economische kerngebieden van Den Haag. . De kwaliteiten zijn legio: centraal gelegen, goed bereikbaar, aantrekkelijke woonwijken, prachtige parken en dicht bij duinen en strand. Daarmee wordt de aantrekkingskracht als vestigingsplaats voor instellingen, bedrijven, werknemers en bewoners versterkt. De Internationale Zone is tenslotte het visitekaartje voor Den Haag Internationale Stad van Vrede en Recht.
Status Gebiedsvisie De Gebiedsvisie is de leidraad bij toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen en geeft een agenda voor de korte en middellange termijn met een doorkijk op hoofdlijnen voor de lange termijn. Op basis van deze visie wordt gericht een aantal investeringen gedaan, met het doel ook andere investeringen te stimuleren. Daarnaast worden op basis van de visie nieuwe initiatieven getoetst op wenselijkheid. Tenslotte kan de Gebiedsvisie worden gebruikt als ruimtelijke onderbouwing bij bestemmingsplannen en bouwinitiatieven. De Gebiedsvisie is dan ook geen statisch document en de genoemde ambities en met name de uitvoering hiervan zullen jaarlijks worden geëvalueerd. Hierover zal de gemeenteraad middels een voortgangsrapportage worden bericht.
II.
De Internationale Zone
De Internationale Zone is niet strak begrensd, maar strekt zich globaal uit van de Landscheidingsweg tot aan de Sportlaan en van het Statenkwartier/Van Stolkpark tot aan de Archipelbuurt/het Willemspark.
De Internationale Zone
Verweven met de stad In vergelijking met andere ‘wereldsteden’ is de Internationale Zone van Den Haag tamelijk uniek. Elders ligt het internationale district vaak geïsoleerd, buiten de stedelijke dynamiek en op afstand van woonwijken. In Den Haag is de internationale gemeenschap volledig opgenomen in de stad. Expats gaan hier op de fiets naar hun werk. Veiligheid is dan ook een belangrijk item. Ook buiten kantooruren is de Internationale Zone een aangenaam gebied om te wonen, winkelen en recreëren. Den Haag en de internationale gemeenschap zijn ook sociaal verweven. Expats wonen te midden van Hagenaars en maken gebruik van dezelfde winkels, sportverenigingen en vrijetijdsvoorzieningen. Om te zorgen dat ze zich thuis voelen, moet Den Haag op velerlei terrein aan hoge standaards voldoen zoals goed internationaal onderwijs en een ruim aanbod aan cultuur, sport en ‘shopping’. Om aantrekkelijk te blijven als vestigingsstad werken we aan behoud en een verdere verbetering van het woon-, werk- en leefklimaat. Ook dient er genoeg ruimte te zijn voor de vestiging van nieuwe instellingen en uitbreiding of verplaatsing van bestaande instellingen.
Gemeente en particulier initiatief De Internationale Zone biedt kansen en stelt opgaven van allerlei aard. Een succesvolle aanpak vraagt om samenwerking tussen gemeente, private partijen, bewoners, ondernemers en internationale instellingen. De gemeente vervult hierbij uiteenlopende rollen. We scheppen de condities waarmee het interessant wordt plannen voor het gebied te ontwikkelen. In een gebiedsontwikkeling nieuwe stijl worden daarnaast expliciet initiatieven van derden gestimuleerd en gefaciliteerd indien deze binnen de vastgestelde beleidskaders vallen. Door initiatiefnemers bijvoorbeeld langs de diverse loketten binnen de gemeente te loodsen en te begeleiden bij gemeentelijke procedures. Het doel is meer ruimte te bieden voor particulier initiatief en ondernemerschap. Daarnaast worden mogelijkheden om ‘werk met werk’ te maken onderzocht. Een bouwplan kan bijvoorbeeld aanleiding zijn om de openbare ruimte in de directe omgeving opnieuw in te richten. In een aantal gevallen neemt de gemeente zelf het voortouw, zoals met de investeringen t.b.v. verbetering van de kwaliteit van de openbare ruimte en het groen. Tevens wordt geïnvesteerd in verbetering van de bereikbaarheid door de opwaardering van de tramlijnen , de aanleg van snelle fietsroutes, aanpak van de knelpunten op de Noordwestelijke Hoofdroute en in veiligheid (o.a. The Hague Security Delta).
Kwaliteiten zichtbaar maken De Internationale Zone is in de loop der eeuwen organisch gegroeid en heeft dan ook diepe wortels in de geschiedenis. De verscheidenheid aan statige woonwijken en historische groengebieden is uniek. Maar de parken, bossen en plantsoenen zijn nu teveel op zichzelf staande eenheden. Voorgesteld wordt deze groene parels met elkaar te verbinden, zodat bezoekers ze als een eenheid ervaren. Deze Archipel van Binnenduinparken moet goed bereikbaar en toegankelijk worden. Het vraagt om fysieke verbindingen tussen parken en meer mogelijkheden voor actief recreëren: wandelen, fietsen, skeeleren, spelen en sporten. Bij alle nieuwe ontwikkelingen in het gebied dient duurzaamheid aan de basis te liggen.
III.
Ambities voor de Internationale Zone (2013-2018)
Voor verbetering en versterking van de kwaliteit van de Internationale Zone zijn een zestal ambities geformuleerd. Deze ambities zijn samengevat en in beeld gebracht in de Visiekaart. Daarna worden de ambities nader toegelicht. De zes ambities zijn: 1.
versterken internationaal leef- en vestigingsklimaat,
2.
versterken ruimtelijke hoofdstructuur,
3.
verbeteren groen en openbare ruimte,
4.
verbeteren bereikbaarheid,
5.
verhogen belevingswaarde cultuurhistorisch erfgoed,
6.
verankeren duurzaamheid.
Visiekaart Internationale Zone
1.
Versterken internationaal leef- en vestigingsklimaat
De Internationale Zone behoort samen met Scheveningen, het centrum en het Beatrixkwartier tot de economische kerngebieden van Den Haag, waar de volgende prioriteiten t.a.v. versterking van de economie wordt gelegd: • aantrekken van internationale bedrijven en instellingen; • bevorderen van het innovatieve cluster veiligheid; • aantrekken van kenniswerkers; • meer economie in de wijken; • vergroten bestedingen in het centrum en Scheveningen; • aantrekken van congressen; • verduurzamen van de economie.
Nieuwe instellingen en organisaties Een eeuw geleden opende het Vredespaleis haar deuren, het icoon van Den Haag als Internationale Stad van Vrede en Recht. Na het Vredespaleis volgden er nog vele internationale organisaties en instituten, vooral in de laatste decennia. Met de nieuwbouw van het Internationaal Strafhof en Eurojust vestigen zich opnieuw twee instituten in de Internationale Zone. Den Haag zal in de toekomst ruimte blijven bieden aan nieuwe instellingen. De keuze van een vestigingsstad voor een nieuw instituut heeft een heel eigen dynamiek. De uitkomst valt moeilijk te sturen, maar wel te beïnvloeden door alert te reageren op actuele ontwikkelingen en kansen die zich aandienen. Het vraagt dan ook om een sterke presentatie van Den Haag als vestigingsplaats. Bij de inpassing van nieuwe instellingen heeft hergebruik van bestaande gebouwen de voorkeur boven nieuwbouw. Verder moet de locatie aantrekkelijk en representatief genoeg zijn voor de instelling. Ook aspecten als het veiligheidsprofiel, de bereikbaarheid en de inpassing in de omgeving wegen mee.
Werkgelegenheid De internationale instellingen in de Haagse regio zijn samen goed voor circa 18.000 arbeidsplaatsen en zorgen daarnaast voor 17.000 indirecte banen in de dienstverlening, horeca en andere sectoren. Daarmee is dit een sterke pijler onder de Haagse economie (Decisiorapport, actualisering 2010/2011). Derhalve wordt sterk ingezet op een verdere uitbreiding van de internationale sector.
Congresfunctie Den Haag heeft behoefte aan een hoogwaardig congrescentrum dat qua capaciteit en kwaliteit voldoet aan internationale standaards. Voor internationale organisaties in de stad is zo’n congrescentrum een noodzakelijke voorziening. Om die reden heeft de gemeente het WFCC-gebouw aangekocht en is er een budget voor renovatie en uitbreiding beschikbaar gesteld. Met deze werkzaamheden is reeds gestart. Ook economisch gezien is het belang van een hoogwaardig congrescentrum groot. Congressen en beurzen zorgen namelijk voor kapitaalkrachtige bezoekers die meerdere dagen in de stad verblijven. Beslissers vanuit bedrijfsleven, wetenschap en overheid komen met elkaar (en met Den Haag) in contact, wat kan leiden tot nieuwe initiatieven. Om de positie van Den Haag als congresstad te verstevigen, de concurrentie met andere steden aan te kunnen en zo het economisch belang nu en in de toekomst te borgen, is het belangrijk om blijvend met marktpartijen samen te werken en te investeren in het World Forum. De omliggende openbare ruimte wordt al aangepakt.
Integrale veiligheid (The Hague Security Delta) De gemeente Den Haag ziet het als uitdaging om haar taak als gastheer dusdanig vorm te geven, om voor bewoners, (internationale) organisaties, bedrijven en bezoekers een goed en veilig klimaat aan te blijven bieden. Verbetering van de veiligheid in de Internationale Zone is een opgave. De gemeente Den Haag is samen met internationale organisaties in het World Forum gebied, OOV-partijen (Openbare Orde en Veiligheid) en met bedrijven uit The Hague Security Delta (HSD) een intensief traject gestart om te komen tot een moderne en innovatieve integrale gebiedsbeveiliging. Partijen willen gezamenlijk tot een modern concept van integrale gebiedsbeveiliging komen, in plaats van grote gestapelde fysieke veiligheidsmaatregelen per gebouw. Hierbij worden niet alleen de belangen van alle betrokken stakeholders gediend, maar ook de openbare ruimte. Minder hoge muren en hekwerken om gebouwen verminderen de impact op de leefbaarheid en kwaliteit van de openbare ruimte. Daarnaast zullen organisaties hun veiligheidsregime collectief aanpakken met moderne technieken, wat leidt tot lagere kosten en meer veiligheid. De OOV-partijen kunnen middels deze nieuwe technieken hun inzet veel gerichter en daarmee kostenefficiënter inzetten. Deze producten zijn weer internationaal te vermarkten wat bijdraagt aan de economie. Bovendien zetten we hiermee Den Haag echt op de kaart als innovatieve onderzoekstad.
En kunnen de premium partners van The Hague Security Delta, het grootste veiligheidscluster van Europa, hun innovatieve oplossingen in Den Haag in de praktijk toepassen. De gemeente Den Haag en The HSD overwegen om een Living Lab (proeftuin) Internationale Zone op te starten, waarin alle stakeholders onderzoeken en testen welke oplossingen voor hun situatie geschikt is. Doelstelling van de proeftuin is om maximale veiligheid, met minimale zichtbaarheid te creëren en zo leefbaarheid, economie en veiligheid te combineren. In de proeftuin wordt dit continue proces bewaakt en komen vraag- en aanbod in een proces van innovatie, middels co-creatie van gebruikers, kennisinstellingen en industrie bij elkaar.
Nieuwe plekken voor ontmoeting In de Internationale Zone ontmoeten Hagenaars en expats elkaar dagelijks in de winkels, bij scholen of sportverenigingen. We willen dit verder stimuleren en verdiepen door nieuwe ruimten te creëren voor activiteiten die het internationale karakter versterken. Het is wenselijk om een haalbaarheidsonderzoek te verrichten naar de behoefte van een internationaal verzamelgebouw voor onderwijs (o.a. lesruimte voor kinderen van ambassade personeel) in combinatie met het zoeken naar de mogelijkheid om een alliantie te vormen van organisaties die activiteiten en expertise aanbieden op het terrein van vrede, recht en wereldburgerschap. Verder zijn er de jaarlijkse evenementen waar Hagenaars en expats elkaar ontmoeten zoals het Embassy Festival, Haagse Internationale Open Dag, Wereldreis door Eigen Stad, maar ook Veteranendag en het Uitfestival.
(Internationaal) Toerisme Toerisme is een belangrijk economische pijler voor Den Haag, wat de stad jaarlijks 2 miljard euro oplevert. Met ruim 50 miljoen bezoekers en 1,2 miljoen overnachtingen is Den Haag de tweede toeristische stad van Nederland. In de Internationale Zone bevinden zich veel grote toeristische instellingen, zoals Madurodam, het Gemeentemuseum, Omniversum, Museon en GEM/Fotomuseum, die gezamenlijk ruim 1,5 miljoen bezoekers per jaar trekken. Daarnaast is de Internationale Zone met het World Forum en de verschillende hotels dé locatie voor grote internationale congressen. Dit gebied vormt de schakel tussen de toeristische centra binnenstad en Scheveningen, waarmee de Internationale Zone de verbinding is tussen stad en strand, de kust en de binnenstad. Om deze functie te behouden en verder te versterken, is het van belang het toeristisch karakter van het gebied te koesteren. De Internationale Zone is tevens het hart van Vrede en Recht, met het Vredespaleis als icoon, dat jaarlijks vele toeristen van over de hele wereld trekt. Voor het verder uitbouwen van dit thema voor (inter)nationale bezoekers, is de Internationale Zone de aangewezen plek dit kan door bijvoorbeeld tentoonstellingen te organiseren in de bestaande musea
Stimuleren hergebruik kantoren Om de werklocaties in de stad beter te profileren en clustervorming van gelijksoortige organisaties te stimuleren, heeft Den Haag zones vastgesteld met elk een eigen karakter. In de Internationale Zone is dat een cluster van ambassades, internationale organisaties en instituten, niet-gouvernementele organisaties (ngo’s), kennisinstituten en zakelijke dienstverleners. In het gebied gaat het Rijk de komende jaren veel panden afstoten. Een projectgroep van Rijk en gemeente werkt hieraan. Tegelijkertijd onderzoeken we welke kantoorgebouwen in aanmerking komen voor transformatie naar andere functies
Lacunes woningmarkt De wijken binnen de Internationale Zone zijn populaire woongebieden bij Hagenaars én expats. Dat geldt voor het stedelijke Statenkwartier met veel ruime herenhuizen, maar ook voor het groenstedelijke Van Stolkpark met de lommerrijke lanen. De huidige woningmarkt kent echter ook lacunes. Zo is er onder expats in dit deel van de stad vraag naar vrijstaande huizen en luxe appartementen. Gezien de beperkte ruimte gaat in geval van nieuwbouw de voorkeur uit naar (luxe) appartementen in de vrije sector. De bouw van deze categorie appartementen verbreedt het aanbod en versterkt de positie van Den Haag als aantrekkelijke woonstad. Het bevordert tevens de doorstroming op de woningmarkt. Verder is er behoefte aan (kleinere) middeldure appartementen voor bijvoorbeeld het middenkader van instellingen, tijdelijke werknemers en stagiaires.
Voorzieningen Detailhandel De gebiedsvisie gaat uit van behoud, versterking en concentratie van de detailhandel op bestaande locaties, zoals de Bankastraat,en Reinkenstraat. De Frederik Hendriklaan is een authentieke winkelstraat waar Hagenaars en expats graag inkopen doen. Deze winkelstraat heeft een mix van speciaalzaken voor dagelijkse boodschappen en voor mode, lifestyle, accessoires en leisure. Anders dan in veel winkelcentra is hier nog een goede balans tussen lokale detaillisten en filialen van winkelketens. Het Willem Royaardsplein is een klein wijkwinkelcentrum met voornamelijk winkels voor de dagelijkse inkopen. Het winkelcentrum krijgt in toekomst ongetwijfeld nieuwe klandizie met de komst van het Internationaal Strafhof aan de rand van de wijk. Eind dit jaar vindt een herinrichting plaats. Het nieuwe plein wordt begin 2014 opgeleverd.
Hotels Gezien het functioneren van de Haagse hotelmarkt is de gemeente terughoudend bij het faciliteren van initiatieven buiten de toeristische kerngebieden Scheveningen en Binnenstad. Voor de overige plekken in de stad (inclusief de Internationale Zone) geldt het ‘nee, tenzij principe’. De gemeente zal in deze gebieden geen medewerking verlenen aan noodzakelijke bestemmingswijzigingen tenzij een initiatief aantoonbaar een toegevoegde waarde geeft aan de economie van de stad.
Cultuur en vrije tijd Het Haags Gemeentemuseum, Fotomuseum, Museon, Omniversum en Madurodam zijn culturele en recreatieve voorzieningen met een grote uitstraling en hoge bezoekersaantallen. Ze kunnen sterker inspelen op het internationale karakter van hun omgeving door zich te richten op thema’s als Vrede, Recht en Wereldburgerschap. Het Museon heeft dit al actief opgepakt. Ook liggen er mogelijkheden voor samenwerking bij de programmering en publiekswerving. Het cultuurhistorisch erfgoed en het groen bieden aanknopingspunten voor activiteiten om de relatie met de fysieke omgeving te versterken.
Sport en spel Sport is ontspanning, brengt mensen samen, is goed voor lichaam en geest en heeft een opvoedende functie voor de jeugd. Den Haag wil daarom voorzien in de brede vraag naar locaties voor laagdrempelige sport, competitiesport, commerciële sport en topsport. De bestaande voorzieningen in de Internationale Zone moeten maximaal toegankelijk en aantrekkelijk zijn. Om het gebruik te stimuleren, zal contact worden gezocht met onderwijsinstellingen, verenigingen en bewonersinitiatieven. Bij nieuwe ontwikkelingen moeten de sportaccommodaties zoveel mogelijk voldoen aan internationale standaards. In de nota Spelen in de stad! (RIS 157604) is de ambitie opgenomen om in alle stadsdelen uitdagende speelplekken te creëren die aansluiten bij de behoefte van de jeugd van nu. De grote diversiteit aan bossen, parken en plantsoenen in de Internationale Zone biedt in beginsel voldoende speelruimte, zowel op officiële speelplekken als daarbuiten. Bovendien is het strand dichtbij. Het Westbroekpark heeft om kinderen uit te dagen buiten te spelen een aantal mooi ingerichte speelplekken en een grote speelweide. In de binnenduingebieden zijn en worden de speelplekken vernieuwd (Scheveningse Bosjes, Hubertusduin). De nadruk ligt op spelen in de natuur.
2.
Versterken ruimtelijke hoofdstructuur
De ruimtelijke hoofdstructuur van de Internationale Zone kent een aantal historische lijnen en verbindingen. Zeven lopen haaks op de kustlijn en haaks op de oude structuur van zand (strandwallen) en veen: het Verversingskanaal, de Stadhouderslaan, de Scheveningseweg, de Haringkade, de Nieuwe Parklaan, de Badhuisweg en de Van Alkemadelaan. Twee lijnen lopen parallel aan de kust: de Duin-tot-duinroute en het Telderstracé. Zij verbinden de duin- en groengebieden aan weerszijden van de stad. Deze en andere historische lijnen maken Den Haag een stad met een heldere en herkenbare structuur. De ruimtelijke hoofdstructuur wordt versterkt op basis van drie principes:
A)
Naar een Archipel van Binnenduinparken
Het vele groen in de Internationale Zone wordt zeer gewaardeerd. Het bepaalt mede het imago van Den Haag als aantrekkelijke woon- en werkstad. De groene kernen van de Internationale Zone zijn de Scheveningse Bosjes, de Nieuwe Scheveningse Bosjes, het Hubertusduin, het Westbroekpark, Zorgvliet en Klein Zwitserland. De afzonderlijke parken en bossen zijn doorsneden door infrastructuur en liggen daardoor als eilanden in het gebied. Deze verspreide binnenduinparken hebben gezamenlijk meer potentie dan er nu uitkomt.
De belevingswaarde en de mogelijkheden voor gebruik nemen toe als de parken met elkaar worden verbonden, zodat het groen wordt ervaren als een samenhangend geheel maar met behoud van het eigen karakter van elk park. Biodiversiteit is hierbij een belangrijk aandachtspunt. De impact van eventueel nieuwe functies zal altijd worden onderzocht en er zal een zorgvuldige afweging plaatsvinden. Zo kunnen deze groengebieden geleidelijk uitgroeien tot een Archipel van Binnenduinparken. Parkvisie Kwaliteit wordt bereikt door verbetering van de inrichting, beheer en onderhoud. Er zal daarvoor een ‘parkvisie’ voor de groengebieden worden opgesteld. Vier doelen zijn richtinggevend voor alle ingrepen: 1. 2. 3.
Waarderen: Onderscheiden: Verbinden
4.
Ontmoeten
cultuurhistorische en ecologische waarden benoemen en behouden. unieke kwaliteiten van de parken benutten en zo nodig versterken. de hiërarchie van paden verduidelijken en een verbindend Pad van Vrede (werktitel) aanleggen. meer uitnodigende entrees en ontmoetingsplekken creëren..
In nauwe samenwerking met bewoners, ondernemers en andere belanghebbende zal worden onderzocht hoe de gemeentelijke middelen beschikbaar voor deze groengebieden het meest effectief kunnen worden ingezet. Maar ook zal samenwerking worden gezocht met derden. Dat kan resulteren in nieuwe vormen van partnerschappen, beheer en financiering. In samenspraak zullen gewenste ontwikkelingen worden gestimuleerd en ongewenste worden afgeremd. De gemeentelijke rol zal vanuit het perspectief van de veranderende rol van de overheid wijzigen. De gemeente regisseert op hoofdlijnen en faciliteert nieuwe initiatieven. Inzet is het behoud van de kwaliteiten (ecologie, cultuurhistorie, gebruiks- en belevingswaarde) en om tegelijkertijd onder voorwaarden nieuwe ontwikkelingen mogelijk te maken.
B)
Intensiveren dynamische clusters
De internationale functies concentreren zich in drie clusters: het World Forum, het Hubertusduin en het cluster van de voormalige kazernes. Hier liggen tevens de beste kansen voor nieuwe ontwikkelingen. De drie clusters hebben elk een eigen karakter. Nieuwe projecten kunnen worden aangegrepen om een kwaliteitsslag in de omgeving te maken, zoals verbetering van de leefbaarheid, bereikbaarheid, opwaardering van de openbare ruimte en goed ingepaste veiligheidsmaatregelen (HSD) door ‘werk met werk’ te maken.
Cluster World Forum Het cluster World Forum, het hart van de Internationale Zone, heeft een mix aan functies: internationale instituten, kantoren, musea, een congrescentrum en hotels. Deze interactie maakt het een interessant cluster. Hier is ruimte voor intensief gebruik, bijvoorbeeld tijdens beurzen, festivals en topconferenties. De veiligheidsmaatregelen worden hierop afgestemd. De openbare ruimte is ingericht op kwaliteit, veiligheid en intensief gebruik. Ook bij drukke evenementen moet het doorgaand autoverkeer minimale hinder ondervinden. De Toren van Oud kan een beeldmerk worden voor het cluster, een landmark in de stad. Binnen het gebied van het World Forum is een levendige sfeer gewenst, bijvoorbeeld door het vergroten van de gebruiksruimte zoals toevoegen van horeca of informatie- en tentoonstellingsruimtes.
Cluster Hubertusduin Het cluster Hubertusduin richt zich op vermaak en recreatie met als grote trekker Madurodam, maar ook de voormalige uitspanning ‘De Bataaf’ (nu een tennisvereniging). Het heeft een campusachtig karakter met veel open ruimte, groen en daartussen recreatieve functies en bebouwing. Het nabijgelegen Westbroekpark kan bij evenementen grote aantallen bezoekers ontvangen, zoals tijdens het jaarlijkse Parade-festival in de zomer. Naast een goede bereikbaarheid is het een opgave om functies en gebouwen beter in te passen in het omringende duinlandschap. Bijvoorbeeld met nieuwe oplossingen voor entrees en het parkeren. Tot dit cluster hoort ook het kantoor van het Ministerie van Infrastructuur & Milieu aan de Plesmanweg dat op termijn zal vrijkomen. Verder zijn er mogelijkheden om het cluster te vergroten richting de Plesmanweg en de Stadskwekerij.
Cluster Kazernes De locatie van de vroegere kazernes leent zich uitstekend om (inter)nationale instellingen met bijvoorbeeld een hoog veiligheidsprofiel te huisvesten. De Alexanderkazerne is gesloopt om plaats te maken voor het Internationaal Strafhof. Op de locatie van de Frederikkazerne heeft het Rijk een nieuw officiershotel gerealiseerd. Op termijn is ook hier ruimte voor instellingen met een scherp veiligheidsregime. Nieuwe ontwikkelingen moeten in maat en schaal zorgvuldig worden afgestemd op het aangrenzende duingebied van de Waalsdorpervlakte.
C)
Maatwerk op bijzondere plekken
Naast deze drie clusters zijn er nog enkele specifieke locaties die potentie hebben voor ontwikkeling en transformatie gezien hun ligging en ruimtelijke mogelijkheden. Nieuwe projecten moeten zich richten naar de omgeving, rekening houden met beschermde stadsgezichten én de belevings- en cultuurhistorische waarden respecteren. • • •
•
3.
Raamweg Haagse Beek (Verhulstplein e.o.; Martelaren van Gorcum locatie) Vredespaleis e.o. Pompstationweg (Scheveningse Gevangenis)
Verbeteren groen en openbare ruimte
Openbare ruimte De openbare ruimte, het groen en water zijn tegelijkertijd een podium en een decor voor Den Haag als Internationale Stad. De kwaliteit beantwoordt echter niet overal aan die functie. Inrichting, beheer en gebruikswaarde behoeven verbetering. Ambitie is om de openbare ruimte integraal aan te pakken. Het gaat om een samenhangende aanpak van zaken als bereikbaarheid, uitstraling, gebruik, veiligheid en de groene en ecologische kwaliteit. Dit wordt al gedaan rond het World Forum, het Vredespaleis en het Internationaal Strafhof. De Kadernota Openbare Ruimte (RIS 249315) geldt hier als uitgangspunt. Een extra dimensie aan de openbare ruimte in de Internationale Zone is het veiligheidsprofiel van internationale instellingen en ambassades. De veiligheidsmaatregelen moeten zoveel mogelijk samenvallen met het gebouw en de inrichting van de omgeving, zodat er geen vesting ontstaat met hekken, bufferzones en talloze camera’s. Goede voorbeelden zijn de nieuwbouw voor het Internationaal Strafhof en Eurojust, waarbij het glooiende duinlandschap wordt gebruikt om de beveiliging aan het zicht te onttrekken. Doelstelling is om te komen tot een moderne en innovatieve integrale gebiedsbeveiliging (The Hague Security Delta) waardoor de openbare ruimte zo min mogelijk wordt aangetast.
Groene en ecologische waarden Toekomstige projecten in het gebied moeten zodanig worden ontworpen dat ze bijdragen aan behoud, herstel en versterking van de groene hoofdstructuur en ecologische verbindingszones (nota Groenbeleid ‘Groen kleurt de stad’ RIS 129360). Tussen de West- en Oostduinen loopt - onder meer via de Haagse Beek - een ecologische verbinding die gedeeltelijk tot de Provinciale Ecologische Hoofdstructuur behoort. Deze verbinding wordt onderbroken door het Verversingskanaal en de bebouwing bij het Verhulstplein. Onderzocht zal worden in hoeverre deze ecologische verbinding te verbeteren. Dit vloeit voort uit de nota Ecologische Verbindingszones 2008-2018 (Raad jan. 2009 / RIS 159450). Een aantal brede beboomde lanen in de Internationale Zone is van stedelijk ecologisch belang. Haaks op de kust zijn dit o.a. de Houtrustweg, de Van Boetzelaerlaan, de Statenlaan, de Scheveningseweg en de Nieuwe Parklaan. Parallel aan de kust zijn het onder meer de President Kennedylaan, de Johan de Wittlaan, de Teldersweg en de Pompstationweg. De ecologische opgave is deze structuren ononderbroken te handhaven.
Gezonde inrichting van de leefomgeving Vanaf de start van de planvorming voor nieuwbouw, hergebruik of herinrichting moet gezondheid worden meegewogen bij ontwerpbeslissingen. Wat zijn de positieve of negatieve gevolgen voor de gezondheid van gebruikers, omwonenden en andere belanghebbende? Door al in een vroeg stadium hiermee rekening te houden, kan gezondheidswinst worden geboekt. Bij het (her)ontwerpen van de openbare ruimte wordt in overleg met de omgeving gekeken naar de inpassing van ‘gezonde’ thema’s als bewegen (hardlopen, skaten, fietsen, wandelen), toegankelijkheid, ruimte voor ontmoeting maar ook naar onderhoud en beheer (nota Speelbeleid RIS 157603).
4.
Verbeteren bereikbaarheid
Internationale bereikbaarheid De instellingen en hoofdkantoren in de Internationale Zone onderhouden intensieve contacten met het buitenland. Dit vraagt om goede verbindingen met Schiphol, Rotterdam The Hague Airport en de NS-stations voor treinen naar Brussel, Parijs, Londen en Berlijn. De gemeente zet zich in voor een rechtstreekse en frequente treinverbinding van Den Haag naar Brussel/Parijs en verder voor verbeterde OV-verbindingen met Duitsland en Rotterdam The Hague Airport.
Auto Voor de autobereikbaarheid zijn betrouwbare routes en een heldere hiërarchie van wegen belangrijk. De Utrechtsebaan/Raamweg is een snelle, maar ook drukke en kwetsbare toegangsroute naar de stad. Daarom wordt geïnvesteerd in alternatieve routes. De Hubertustunnel biedt sinds 2008 een nieuwe entree naar de Internationale Zone voor verkeer uit de richting Schiphol en Amsterdam. De Rotterdamsebaan vormt vanaf 2019 een tweede toegangspoort naar de stad vanaf knooppunt Ypenburg. In 2015 is de verlengde A4 van Delft naar Schiedam gereed. De Zuidelijke Randweg/Lozerlaan wordt verbeterd in de periode 2020-2025. Binnen de Internationale Zone concentreert het autoverkeer zich op de hoofdwegen: de Noordwestelijke Hoofdroute, de Houtrustweg, de Zwolsestraat/Van Alkemadelaan, de Stadhouderslaan en de Raamweg. Op andere wegen krijgen openbaar vervoer en langzaam verkeer prioriteit. Recent is door de raad besloten (RIS 260892_130919) om voor een aantal knelpunten op de Noordwestelijke Hoofdroute de voorgestelde maatregelen verder uit te werken. Voor een eerste fase zijn inmiddels ook middelen gereserveerd. In 2011 is onderzoek verricht naar een mogelijke ondertunneling van de kruising Scheveningseweg/Johan de Wittlaan. Uitkomst is dat ondertunneling van deze kruising onvoldoende bijdraagt aan de doorstroming in het gebied. Daarnaast is de investering te hoog gebleken. De vormgeving van het kruispunt Scheveningseweg - Johan de Wittlaan/prof. B.M. Teldersweg komt aan de orde in de knelpuntenaanpak van de Noordwestelijke Hoofdroute. In het voorjaar van 2014 zal worden gestart met een selectie van mogelijke maatregelen in overleg direct betrokken belanghebbenden.
Openbaar vervoer Tram Goed openbaar vervoer is een absolute voorwaarde voor een concurrerend vestigingsklimaat. De Internationale Zone is bereikbaar met vier tramlijnen nummers 1, 9, 11 en 17. Op de lijnen 9 en 11 gaan vanaf 2014 nieuwe trams rijden. De tracés worden hiervoor aangepast en verbeterd. De nieuwe trams zijn breder, bieden meer comfort en hebben een gelijkvloerse instap (vergelijkbaar met RandstadRail). Ook zijn het tweerichtingsvoertuigen die op de eindpunten geen keerlus meer nodig hebben. Ambitie is de tramhalte Scheveningseweg/Johan de Wittlaan op termijn op te waarderen tot een ‘tophalte’. Met het opheffen van tramlijn 10 is de rechtstreekse tram tussen het World Forum en Den Haag Centraal verdwenen. Het stadsgewest Haaglanden is opdrachtgever voor het openbaar vervoer in Den Haag en in de regio en daarmee verantwoordelijk voor de exploitatie en inzet van ov-lijnen. De keuze voor de inzet van ov-lijnen is dat het rendabel en exploitabel moet zijn. Dit heeft er toe geleid dat tramlijn 10 is geschrapt, omdat deze niet rendabel was doordat deze een relatief lage bezettingsgraad had en grotendeels parallel reed met andere tramlijnen. De gemeente onderzoekt samen met het stadsgewest Haaglanden en de HTM om deze lijn in ieder geval tijdens evenementen in het World Forum te herstellen.
Bus Het kazernecluster en het toekomstig Internationaal Strafhof zijn per openbaar vervoer te bereiken met de bus 22 en 23. Het TNO/Nato complex heeft in de spits een bushalte voor de deur. Een aantal ritten van bus 22 heeft daar in de spits namelijk het eindpunt. Bereikbaarheid van dit cluster per openbaar vervoer is belangrijk ook gezien het aantal (toekomstige) werknemers dat bij de internationale instellingen werkzaam is.
Fiets Meer Hagenaars en expats zullen de fiets gebruiken als de kwaliteit, veiligheid en bewegwijzering van de fietspaden verder verbeteren en er meer fietsbeugels en stallingen komen. De Haagse Nota Mobiliteit (rv115/2011) gaat uit van een netwerk van hoofdfietsroutes. In de Internationale Zone maken de Haringkade en de President Kennedylaan/Johan de Wittlaan/Teldersweg hier onderdeel van uit. Verder krijgt de stad een fietsnetwerk van veertien snelle sterroutes waarvan er drie de Internationale Zone doorkruisen: een route langs de Conradkade van de binnenstad naar Scheveningen-haven (uitvoering 2014/2015) en twee routes van de binnenstad naar Scheveningen-bad: één via de Scheveningseweg en één via de Nieuwe Parklaan. Specifieke aandachtspunten: de inrichting van de Eisenhowerlaan en oversteekbaarheid Johan de Wittlaan ter hoogte van de Adriaan Goekooplaan. Voor het recreatief fietsen zijn de routes vanuit de stad naar het Westduinpark/Kijkduin en het Oostduinpark/Meyendel belangrijk. Een nieuw duin-tot-duin-fietspad kan beide gebieden gaan verbinden. De route zou kunnen lopen van de Westduinen via de Willem de Zwijgerlaan, de Scheveningse Bosjes en de Pompstationsweg naar de Oostduinen.
Parkeren De relatief lage bebouwingsdichtheid zorgt over het algemeen voor voldoende parkeergelegenheid in de Internationale Zone. De gemeente wil de bezetting van parkeerplaatsen in woongebieden beperken tot maximaal 90% op de drukste momenten. Door regelmatige tellingen wordt de ‘parkeerdruk’ gemonitord. Wordt de parkeerdruk hoger dan 90% dan wordt betaald parkeren ingevoerd. In sommige wijken is de parkeerdruk zo hoog dat er zelfs voor de eigen inwoners van een gebied onvoldoende parkeerruimte is. Dan worden extra parkeerplaatsen toegevoegd voorafgaand aan de invoering van betaald parkeren. Bij nieuwbouw dan wel transformatie van bestaand vastgoed zal parkeren in eerste instantie op eigen terrein moeten plaatsvinden. Uiteindelijk mag dit niet leiden tot een hogere parkeerdruk. Het aanleggen van ondergronds parkeren is een oplossing, maar is als grootschalige vervanging van straatparkeren momenteel financieel over het algemeen niet haalbaar.
5.
Verhogen belevingswaarde cultuurhistorisch erfgoed
De Internationale Zone is een gebied met een lange geschiedenis. Een zeer groot gedeelte is dan ook beschermd stadsgezicht. Alom zijn cultuurhistorische waarden die hieraan herinneren. Ze vormen een essentieel onderdeel van de identiteit van het gebied. Nieuwe ontwikkelingen moeten dit erfgoed respecteren en zo mogelijk versterken of herstellen (Cultuurhistorische Verkenning Internationale Zone d.d. november 2009). In het gebied staan veel gemeentelijke en Rijksmonumenten. Het Vredespaleis is een monument met internationale betekenis. Verder zijn er de beschermde stadsgezichten en de gedenktekens in de openbare ruimte. De verdedigingswerken van de Atlantikwall vormen een herinnering aan de bezettingsjaren. Een ander symbool uit die jaren is het ‘Oranjehotel’ in Scheveningen, een onderdeel van het huis van bewaring. De Duitsers hielden in het cellencomplex (vermeende) verzetsmensen vast voor verhoor en berechting. Stichting Oranjehotel beijvert zich al enige jaren voor het behoud van het Oorlogsmonument Oranjehotel om zo de herinnering aan het verzet en de Duitse repressie te bewaren. Het Rijk en de gemeente Den Haag zien belangstellend naar de uitwerking van dit initiatief uit.
6.
Verankeren duurzaamheid
Een Internationale Stad van Vrede en Recht moet per definitie een duurzame stad zijn. Duurzaamheid vormt een integraal onderdeel van alle ontwikkelingen in de Internationale Zone. De komende jaren zet de gemeente zich hier vanuit diverse programma’s sterk voor in. In samenwerking met bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden wordt gezocht naar duurzame oplossingen, zoals: • het terugdringen van het energieverbruik, CO 2 uitstoot en het stimuleren van duurzaam opgewekte energie; • door aansluiting op het stadsverwarmingsnet, of door de installatie van een WarmteKoudeOpslag (WKO) waardoor warmtenetten op wijk- of buurtniveau kunnen worden gerealiseerd. De nieuwe kantoren van Eurojust en het International Strafhof voldoen aan hoge milieustandaards. Beide gaan gebruik maken van een WKO-installatie om de gebouwen het hele jaar rond energiezuinig op temperatuur te houden; • nieuwe gebouwen moeten aan de scherpe eisen van duurzaamheid gaan voldoen. Dat vraagt om een hoge mate van flexibel ontwerpen en bouwen. Op termijn moet het gebouw eenvoudig te transformeren zijn naar nieuwe functies of een geheel ander gebruik. Duurzame materialen en een klimaatneutrale energievoorziening zorgen voor een zo klein mogelijke belasting van het milieu. Een duurzaam gebouw is ook een gezond gebouw dat een aangename leefomgeving biedt voor wie er wonen, werken of verblijven; • het verbeteren van de energieprestatie van bestaande gebouwen door middel van isolatie, nieuwe installaties en andere besparende maatregelen. Hergebruik van leegstaande gebouwen wordt gestimuleerd en het energiezuiniger maken van woningen en kantoren; • het verbeteren van het leefklimaat. Door het aanleggen van een goed fietspadennet, aantrekkelijke wandelroutes en voldoende plekken om actief te bewegen kan het autogebruik worden teruggedrongen.
IV.
Projecten in de Internationale Zone
Na vaststelling van de Nota van Uitgangspunten Internationale Zone door de raad in 2009 hebben er al veel ontwikkelingen in het gebied plaatsgevonden. Een aantal projecten uit het toen vastgestelde globale vastgoedprogramma zijn dan ook al uitgevoerd of in uitvoering. Het vastgoedprogramma uit de vastgestelde Nota van Uitgangspunten blijft voor de Gebiedsvisie ongewijzigd. De realisatie van dit programma is sterk afhankelijk van particuliere initiatieven en de beschikbaarheid van locaties. Het accent is, waar mogelijk, verschoven van nieuwbouw naar hergebruik van bestaand vastgoed dat zijn huidige functie nu of in de toekomst verliest. Transformatie van leegstaande panden wordt gestimuleerd passend binnen bestaande regelgeving en gemeentelijk beleid Derhalve zijn onderstaande aantallen slechts indicatief en geen absolute taakstelling. Wel is het op basis van ruimtelijke analyse een raming van mogelijke ontwikkelingen. In ontwikkeling of dichtbij ontwikkeling: internationale instellingen ca. 110.000 m² bvo wonen ca. 60.000 m² bvo uitbreiding congresfaciliteit/hotel ca. 15.000 m² bvo Mogelijke ontwikkeling na 2015 of strategische reserve: internationale instellingen ca. 195.000 m² bvo wonen ca. 150.000 m² bvo door transformatie van kantoorgebouwen en nieuwbouw internationaal onderwijs en voorzieningen ca. 35.000 m² bvo
Projecten en gerealiseerde projecten in de Internationale Zone
Strategische agenda 2014–2018
V.
De gemeente geeft uitvoering aan de Gebiedsvisie Internationale Zone door in te zetten op de zes ambities, zoals verwoord in hoofdstuk III. Vanuit allerlei programma’s wordt al geïnvesteerd om deze ambities te kunnen verwezenlijken. In aanvulling daarop is om aan onderstaande ontwikkelingen uitvoering te kunnen geven de komende jaren een bedrag van € 10 miljoen beschikbaar. Gedekt uit reeds aan de Internationale Zone gelabelde Reserves. Waar mogelijk zal er werk met werk worden gemaakt o.a. door aansluiting te zoeken en gebruik te maken van reeds bestaande programma’s binnen de gemeente. Daarnaast zijn er wensen en ambities voor toekomstige ontwikkelingen/initiatieven waar op dit moment nog geen middelen voor beschikbaar zijn. Dit leidt tot de volgende strategische agenda richting 2018:
A)
Naar een Archipel van Binnenduinparken
Verbinden van de groene kernen van de Internationale Zone. De groene kernen zijn de Scheveningse Bosjes, de Nieuwe Scheveningse Bosjes, het Hubertusduin, het Westbroekpark, Zorgvliet en Klein Zwitserland.
Dekking uit bestaande reserves Internationale Zone: -
Opstellen van een Parkvisie ‘Archipel van Binnenduinparken’; Uitwerken van voorstel aan maatregelen die de samenhang en het gebruik verbeteren, zoals: o een wandel- en fietsroute aanleggen die de groengebieden verbindt, werktitel: het Pad van Vrede; o herstel belvedères; o kwaliteitsverbetering openbare ruimte Waterpartij (zichtlijnen en herstel belvedère); o toegankelijkheid vaarroute verbeteren; o kwaliteitsverbetering bos met heldere en eenvoudige padenstructuur; o oversteken prof. B.M. Teldersweg verbeteren; o entrees verbeteren.
Wensen/ambities: -
-
particuliere initiatieven steunen om de geschiedenis van het gebied zichtbaar te maken en om (internationale) culturele activiteiten te organiseren met als thema recht en vrede; verbeteren van de oriëntatie van bestaande gebouwen op de omliggende parken, zodat er meer uitwisseling en interactie ontstaat tussen park en bebouwing. Bijvoorbeeld door de zorgvuldige positie van terrasjes en entrees; verkenning voor de aanleg van een natuurbelevingstuin.
Archipel van Binnenduinparken
B)
Intensiveren dynamische clusters
Den Haag Internationale Stad concentreert zich in drie dynamische clusters. Bij de verdere ontwikkeling van deze clusters draait het om een integrale opgave met elementen als bereikbaarheid, representativiteit, veiligheid en de interactie met de omgeving.
Dynamische clusters/bijzondere plekken
Cluster World Forum Het World Forum gebied is het hart van de Internationale Zone met een mix van vooraanstaande instellingen en culturele instituten. Op korte termijn zal aan een integrale gebiedsbeveiliging en innovatie worden gewerkt.
Dekking uit bestaande reserves Internationale Zone: -
-
Afronding kwaliteitsverbetering openbare ruimte World Forum gebied inclusief sloop en aanpassing onderbouw Toren van Oud; Kwaliteitsverbetering openbare ruimte kruising Scheveningseweg/prof. B.M. Teldersweg (o.a. oversteek verbeteren).
Faciliteren c.q. opgenomen in andere programma’s: -
In samenwerking met The Hague Security Delta: o onderzoek integrale gebiedsbeveiliging en innovatie; o implementatie integrale gebiedsbeveiliging en innovatie/opstarten proeftuin ‘Living Lab’. Congrescentrum World Forum: o doortrekken aansluiten op stadsverwarming; o renovatie incl. een mogelijke uitbreiding. Aanpak knelpunten op de Noordwestelijke hoofdroute. In het voorjaar van 2014 start de gemeente met een selectie van mogelijke maatregelen in overleg met de direct betrokken belanghebbenden. Aanleg van een sterroute fiets Binnenstad-Scheveningen via de Scheveningseweg.
Wensen/ambities: -
-
-
Aanleg ‘van duin tot duinfietsroute’; Hergebruik/transformatie ‘Toren van Oud i.p.v. leegstand’; Verbeteren verkeersveiligheid Eisenhowerlaan voor fietsers; Aanleg van een tophalte voor de tram Scheveningseweg/Johan de Wittlaan; Herstel van een rechtstreekse en frequente openbaar vervoerverbinding met Den Haag Centraal; Verbeteren van de oriëntatie van bestaande gebouwen op de omliggende parken, zodat er een relatie ontstaat met het groen bijvoorbeeld door uitnodigende entree te maken of door de aanleg van een buitenruimte/terras uitkijkend op het groen; Het toevoegen van horeca of informatie- en tentoonstellingsruimtes; Haalbaarheidsonderzoek naar de behoefte van een internationaal onderwijshuis in combinatie met het zoeken naar de mogelijkheid om een alliantie te vormen van organisaties die activiteiten en expertise aanbieden op het terrein van vrede, recht en wereldburgerschap.
Cluster Hubertusduin Het cluster Hubertusduin richt zich op vermaak, toerisme en recreatie. Op verschillende plekken is verbetering mogelijk van zowel de ruimtelijke kwaliteit als de recreatiewaarde.
Faciliteren c.q. opgenomen in andere programma’s: -
Kwaliteitsverbetering haltering OV Madurodam; Aanleg sterroute fiets van de Binnenstad via Madurodam naar Scheveningen-bad.
Wensen/ambities: -
Aanleg/verbetering van plekken voor bewegen, sport en spel; Aanpassen profiel Pompstationsweg en aanleg van een vrij liggend wandel- en fietsroute tussen Madurodam en Meijendel; Integrale aanpak van kwaliteitsverbetering entree en openbare ruimte Madurodam; Samenwerken met het Rijk om te komen tot een duurzame transformatie van het ministerie van Infrastructuur & Milieu, passend binnen het internationale profiel.
Cluster Kazernes In het kazernecluster is ruimte voor (inter)nationale instellingen met een (zeer) hoog veiligheidsprofiel. Zoveel mogelijk worden de veiligheidsmaatregelen verweven met het omringende landschap. Ook hier ligt een belangrijke rol voor integrale gebiedsbeveiliging en innovatie.
Faciliteren c.q. opgenomen in andere programma’s: -
-
Faciliteren nieuwbouw Internationaal Strafhof; Herinrichting openbare ruimte rondom het Internationaal Strafhof; Faciliteren vernieuwing en renovatie NATO/NCIA.
Wensen/ambities: -
Faciliteren initiatief monument Oranjehotel.
C)
Maatwerk op bijzondere plekken
Naast deze drie clusters zijn er nog enkele kleinere locaties met goede ontwikkelkansen gezien hun ligging en ruimtelijke mogelijkheden. Nieuwe projecten moeten zich richten naar de omgeving én de belevings- en cultuurhistorische waarden respecteren.
Haagse Beek Dekking uit bestaande reserves Internationale Zone: -
Verbetering kwaliteit cluster Haagse Beek.
Faciliteren c.q. opgenomen in andere programma’s: - Voornemen tot realisatie van scholencluster aan de Dunkler-Lübeckstraat en Jacob de Graefflaan; -
Inpassen opwaardering tracé Lijn 11; Faciliteren woningontwikkelingen/transformatie Verhulstplein.
Wensen/ambities: -
-
Strategische herontwikkeling locatie Martelaren van Gorcum; Aanleggen opstelstroken voor fietsers bij de Aert van de Goesstraat en Valeriusstraat.
Vredespaleis Wensen/ambities: - Uitvoering fase 2 van de kwaliteitsverbetering openbare ruimte Carnegieplein en omgeving.
VI.
Financieel kader investeringen uit strategische agenda 2014 - 2018
De lopende projecten in de Internationale Zone worden conform eerdere separate besluitvorming uitgevoerd. Voor de investeringen uit de strategische agenda is een globaal financieel kader opgesteld op basis van de middelen die op dit moment beschikbaar zijn. Binnen dit kader is een bedrag van € 10 miljoen beschikbaar voor investeringen t.b.v. kwaliteitsverbeteringen in het gebied. Bij verdere uitwerking wordt bepaald welke deelprojecten uit dit budget kunnen worden gefinancierd. De dekking van deze € 10 mln. is als volgt voorzien: • • •
€ 7,8 mln. vanuit de Bestemmingsreserve The Hague World Forum € 1,5 mln. vanuit de Reserve Grote Projecten (label Internationale Zone) € 0,7 mln. vanuit de Bestemmingsreserve Internationale Zone. Om de middelen vanuit de Bestemmingsreserve Internationale Zone in te kunnen zetten voor kwaliteitsverbetering in de openbare ruimte is het noodzakelijk dat deze reserve wordt verlengd van 31 december 2013 naar 31 december 2015.
De in onderstaand overzicht genoemde investeringen zullen per deelproject middels het reguliere besluitvormingsproces operationeel worden verklaard. Investeringen strategische agenda
Financieel kader (x mln.)
1. Afronding kwaliteitsverbetering openbare ruimte World Forum gebied
€
2. Verbetering kwaliteit cluster Haagse Beek 3. Kwaliteitsverbetering openbare ruimte kruising Teldersweg/Scheveningseweg (o.a. oversteek verbeteren) 4. Archipel van Binnenduinparken fase 1 (o.a herstel belvedères, verbindingsroutes en entrees verbeteren) 5. Archipel van Binnenduinparken fase 2 (o.a vaarroutes en zichtlijnen verbeteren) Totaal
€ € € € €
* Het
2,5 1,5 0,8 4,1 1,1 * 10,0
vormgeven van de Archipel van Binnenduinparken is een lang jarig traject. Met bestaande middelen kan een flinke stap worden gezet in de realisatie van deze ambitie. Mochten verdere vervolgstappen wenselijk zijn, dan zullen hiervoor aanvullende middelen worden gezocht.
Planning 2014-2015
: Kwaliteitsverbetering openbare ruimte World Forum gereed.
2014-2015
: Kwaliteitsverbetering openbare ruimte kruising Teldersweg/Scheveningseweg.
2014-2015
: Fase 1: Archipel van Binnenduinparken (Parkvisie + maatregelen).
2016-2018
: Fase 2: Archipel van Binnenduinparken.
2017-2018
: Verbetering kwaliteit cluster Haagse Beek.
Beheer openbare ruimte Het World Forum gebied is in de vastgestelde Kadernota Openbare Ruimte (RIS 249315) aangewezen als een investeringsgebied met het kwaliteitsniveau Hofstad. De openbare ruimte in het World Forum gebied wordt op dit niveau gerealiseerd. Voor de extra beheerkosten zijn middelen beschikbaar gesteld. In de rest van het gebied zal conform de Kadernota worden uitgegaan van het kwaliteitsniveau Residentiekwaliteit. Streven hierbij is om geen aanspraak te hoeven te maken op extra beheerkosten. Bij de plan- en besluitvorming van bovenstaande investeringen zal de door het college vastgestelde richtlijn voor beheer en onderhoudskosten als gevolg van projecten (RIS 250356) worden gevolgd.
VII. Consultatie Na vaststelling van de concept Gebiedsvisie Internationale Zone op 26 november jl. is deze openbaar gemaakt en vrijgegeven voor consultatie. Op 11 december en 8 januari zijn vervolgens informatiebijeenkomsten gehouden. Er kon tot 13 januari gereageerd worden op de concept Gebiedsvisie. In totaal heeft de gemeente zeventig reacties op de concept Gebiedsvisie ontvangen. Op basis hiervan is voorliggende Gebiedsvisie aangepast c.q. aangescherpt. Sommige ideeën, reacties en suggesties zijn niet verwerkt in de visie, maar worden wel meegenomen bij de verdere uitwerking van de individuele projectplannen.
Vervolgproces: Gebiedsvisie De Gebiedsvisie is de leidraad bij toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen en geeft een agenda voor de korte en middellange termijn met een doorkijk op hoofdlijnen voor de lange termijn. Op basis van deze visie wordt gericht een aantal investeringen gedaan, met het doel ook andere investeringen te stimuleren. Daarnaast worden op basis van de visie nieuwe initiatieven getoetst op wenselijkheid. Tenslotte kan de Gebiedsvisie worden gebruikt als ruimtelijke onderbouwing bij bestemmingsplannen en bouwinitiatieven. De Gebiedsvisie is dan ook geen statisch document en de genoemde ambities en met name de uitvoering hiervan zullen jaarlijks worden geëvalueerd. Hierover zal de gemeenteraad middels een voortgangsrapportage worden bericht.
Projecten en initiatieven in de Internationale Zone Per project/initiatief zal op de reguliere wijze participatie plaatsvinden met belanghebbenden. Over de individuele projecten/initiatieven zal volgens het gebruikelijke besluitvormingstraject worden besloten.
Parkvisie In nauwe samenwerking met bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden zal worden onderzocht hoe de gemeentelijke middelen (totaal € 5,2 miljoen) beschikbaar voor deze groengebieden het meest effectief kunnen worden ingezet. Maar ook zal samenwerking worden gezocht met derden. Dat kan resulteren in nieuwe vormen van partnerschappen, beheer en financiering. In overleg zullen gewenste ontwikkelingen worden gestimuleerd en ongewenste worden afgeremd. De gemeentelijke rol zal vanuit het perspectief van de veranderende rol van de overheid wijzigen. De gemeente regisseert op hoofdlijnen en faciliteert nieuwe initiatieven. Inzet is het behoud van de kwaliteiten (ecologie, cultuurhistorie, gebruiks- en belevingswaarde) en om tegelijkertijd onder voorwaarden nieuwe ontwikkelingen mogelijk te maken.
