GELIJKE KANSEN IN BELGIË HISTORISCH ONDERZOEK
1. EEN WOORDJE UITLEG
Tijdens het bezoek aan de Democratiefabriek hebben jullie kunnen vaststellen dat bepaalde elementen essentieel zijn om tot een democratie te komen. Nu moeten jullie ’één van de elementen verder uitdiepen, namelijk gelijke kansen. Concreet gaan jullie een onderzoek voeren op twee niveaus: Een deel van de groep zal
een ander deel van de groep zal
een onderzoek in het verleden voeren
een actualiteitsonderzoek voeren
met behulp van de documenten in het museum
over het thema en vragen opstellen.
Samen, maken jullie een overzicht van jullie thema, lopende over Verleden, heden, toekomst. Het resultaat van jullie onderzoek maken jullie zichtbaar in een
affiche
Een kleine raad: werk ernstig en stel jezelf vragen. Je werk kan er alleen maar rijker van worden.
2. NU IS HET AAN JULLIE!
Jullie gaan een onderzoek voeren over hoe het gelijke kansenbeleid er vandaag uitziet en wat de uitdagingen zijn voor de toekomst. Vooraleer je vragen kunt opstellen, is het belangrijk iets meer te weten over het onderwerp. Hoe beter je het onderwerp kent, hoe beter de vragen zullen zijn. VOORBEREIDING VAN JULLIE ONDERZOEK
1. Wat betekent gelijke kansen volgens jullie?
................................................................................. ................................................................................. ................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................. ................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . ................................................................................. ................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .................................................................................
2. De verschillende domeinen in de gelijke kansen. gelijke kansen - het ontbreken van belemmeringen die verbonden zijn aan sekse, handicap, afkomst, leeftijd, …, voor deelname aan het economische, politieke en sociale leven Gelijke Kansen in Vlaanderen - ambtelijke eenheid binnen de Vlaamse overheid die tot doel heeft het gelijke kansenbeleid van de Vlaamse minister van Gelijke Kansen voor te bereiden, te ondersteunen, uit te voeren en te evalueren. Daarnaast biedt deze instantie ook ondersteuning en coördinatie bij gelijke kanseninitiatieven van andere departementen binnen de Vlaamse Gemeenschap en van lokale en provinciale besturen. gelijke onderwijskansen (GOK) - decreet dat o.a. extra middelen toekent aan scholen met veel leerlingen uit groepen die minder kans maken om hun schooltijd tot een goed einde te brengen; dit is een voorbeeld van gelijke kansenbeleid binnen een ander beleidsdomein, nl. onderwijs bron: http://www.gelijkekansen.be geraadpleegd op 20/02/2013
1
Kunnen jullie aan de hand van bovenstaande omschrijvingen de relatie tussen “gelijkheid” en “kansen” verklaren? ................................................................................. ................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. ................................................................................. ...........................
Maar ook in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens wordt er verschillende keren verwezen naar de term gelijkheid. Artikel 1 Alle mensen worden vrij geboren en moeten op dezelfde manier worden behandeld. Artikel 7 De wet moet voor iedereen hetzelfde zijn; iedereen moet volgens de wet op dezelfde manier behandeld worden. Artikel 16 Je hebt het recht te trouwen en een gezin te stichten. Artikel 18 Je hebt het recht op vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst. Artikel 23 Je hebt het recht op werk in het beroep dat je zelf kiest. Je hebt ook recht op een rechtvaardig loon voor je werk. Mannen en vrouwen moeten voor hetzelfde werk evenveel betaald worden. Artikel 26 Je hebt het recht op onderwijs dat gericht is op de volle ontwikkeling van de menselijke persoonlijkheid en op de versterking van de eerbied voor de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden.
Die verklaring werd in 1948, vlak na de woelige oorlogsperiode die tal van menselijke gruwelen had voortgebracht, aangenomen door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties op 10 december. Daarom is dat vandaag nog steeds de internationale dag van de mensenrechten. In welke artikels vinden jullie een verwijzing naar gelijke kansenbeleid?. . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................... ................................................................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...................................................................................
2
De term “gelijke kansen” zullen jullie niet terug vinden. Hoe komt dat volgens jullie? ................................................................................. ................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. ................................................................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………………………………………………………………………………
De term “gelijke kansen” dekt vele ladingen: gelijkheid tussen man en vrouw, vrijheid van cultuur, recht op onderwijs,… In de verklaring van de Rechten van de Mens kun je een aantal van die domeinen vinden. Schrijf ze in de tabel en zoek een voorbeeld van hoe het in de praktijk is toegepast. DOMEIN Gelijkheid man - vrouw
VOORBEELD Vb. wetten maken die het loon tussen beide gelijk maakt Vb.
.
Het gelijke kansenbeleid omvat ook het aanvechten van de bedreigingen van dat beleid. Dus actie ondernemen tegen vormen van ongelijkheid. Een voorbeeld hiervan is de strijd tegen het racisme.
3
WAT IS RASCISME? Het begrip racisme is moeilijk objectief te omlijnen. De antiracismewet geeft geen definitie van racisme zodat het in zijn gebruikelijke betekenis begrepen moet worden. Het begrip racisme vertrekt vanuit de voorveronderstelling dat er verschillende menselijke rassen zouden bestaan. In de huidige stand van de wetenschap wordt het bestaan van verschillende mensenrassen niet langer aanvaard (zie definitie : ‘zogenaamd ras’). Nationaliteit Het begrip ‘nationaliteit’ wordt niet gedefinieerd in de antiracismewet, zodat het in zijn gebruikelijke betekenis begrepen moet worden. Zogenaamd ras Het begrip ‘(zogenaamd) ras’ wordt niet in de antiracismewet zelf gedefinieerd, zodat het in zijn gebruikelijke betekenis begrepen moet worden. Daarnaast vindt men ook een verduidelijking in de parlementaire voorbereiding van de wet. Volgens het Van Dale Woordenboek: “groep mensen, dieren of planten die zich door dezelfde erfelijke eigenschappen onderscheiden van andere groepen van dezelfde biologische soort” (Van Dale Groot Woordenboek) Huidskleur Het begrip huidskleur wordt niet in de antiracismewet zelf gedefinieerd, zodat het in zijn gebruikelijke betekenis begrepen moet worden. Afkomst Dit begrip berust op een nuance ten aanzien van het begrip ‘nationale of etnische afstamming’. Het begrip ‘afkomst’ is overgenomen uit het Internationaal antiracismeverdrag van 7 maart 1966. Door de invoeging van dit begrip wenst men namelijk het hoofd te bieden aan het antisemitisme (vijandschap tegen de Joden). Bron: www.diversiteit.be geraadpleegd op 22/02/2013
Zoek voor elk aangehaald element waardoor racisme kan ontstaan, een voorbeeld. ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ........................................................................... ...........................................................................
4
GELIJKE KANSEN EN DIVERSITEIT
Het diversiteitsbeleid van de federale overheid De spelers De projecten Respect voor personen met een handicap Respect voor personen van vreemde nationaliteit of afkomst Gelijkheid man-vrouw Onderzoeken Communicatiecampagnes
Regelgeving
Wet van 30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde door racisme of xenofobie ingegeven daden Wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk Wet van 10 mei 2007 tot wijziging van de wet van 30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde door racisme of xenofobie ingegeven daden Wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie Wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen
www.fedweb.belgium.be/nl/over_de_organisatie/over_de_federale_overheid/missie_visie_wa arden/gelijke_kansen_en_diversiteit/ geraadpleegd op 22 februari 2013
Op welke domeinen werkt België op federaal niveau tegen het racisme volgens bovenstaande website? ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ......................................................................... 3. Gelijke kansen: de regeringen trekken het zich aan! Als je naar de tabel hieronder kijkt, zie je enkele ministers en staatssecretarissen uit de verschillende regeringen van België. Het Frans in bepaalde vakjes is geen vergissing: de taal is gekozen in functie van het niveau waarop bepaalde mensen bevoegd zijn. Omcirkel de gemeenschappelijke bevoegdheden die ze allemaal hebben. In de tweede kolom omcirkelen jullie op welk niveau ze bevoegd zijn.
5
bevoegdheden
Niveau (omcirel het juiste niveau)
Bevoegd voor Vice-minister minister binnenlandse zaken minister van gelijke kansen Joëlle Milquet (CDH)
Federale regering Brussel regering Vlaamse regering Waalse regering Regering van de Franstalige gemeenschap
Federale regering Brussel regering Vlaamse regering Waalse regering Regering van de Franstalige gemeenschap
Federale regering Brussel regering Vlaamse regering Waalse regering Regering van de Franstalige gemeenschap
Federale regering Brussel regering Vlaamse regering Waalse regering Regering van de Franstalige gemeenschap
Bevoegd voor : - verkeer - gelijke kansenbeleid Bruno De Lille (Groen) staatsecretaris voor het Brussels Hoofdstedelijk gewest
-publieke dienst verlening
bevoegd voor: Pascal Smet (sp.a) Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel
- onderwijs en vorming - jeugdwerk - het gelijkekansenbeleid - de coördinatie van het beleid m.b.t. BrusselHoofdstad.
Bevoegd voor Ministre de la Santé, Eliane Tillieux (PS) Ministre de l’Action sociale Région wallonne Ministre de chances
6
l’Egalité
des
Bevoegd voor Ministre de la Culture Ministre de l’Audiovisuel Fadila LAANAN (PS) Fédération Wallonie- Ministre de la Santé Bruxelles Ministre de l’Égalité des chances
Federale regering Brussel regering Vlaamse regering Waalse regering Regering van de Franstalige gemeenschap
Welke gemeenschappelijke bevoegdheid hebben ze allemaal? ........................................................................... ..........................................................................
Misschien lijkt het niet meer nodig nog in te zetten op dit thema. Nochtans hebben alle niveaus een minister of staatssecretaris die zich met het gelijke kansenbeleid bezighoudt. Waarom is volgens jullie dit thema zo aanwezig op alle politieke niveaus? ........................................................................... .......................................................................... ........................................................................... ..........................................................................
7
3. HET MAKEN VAN DE AFFICHE.
Kom samen met de historische groep.
De actualiteitsgroep stelt de voorbereide vragen aan de historische groep.
De historische groep vertelt hun samenvattingen aan de actualiteitsgroep.
Samen beslissen jullie welke elementen er op jullie affiche komen.
- …………………….. -……………………… - ……………………...
8
- ………………………. - ………………………. - ……………………….
- ……………………… - ………………………. - ……………………….
Het maken van de affiche -
Bekijk de grootte van de affiche (vraag aan de verantwoordelijke van de groep)
-
Maak eerst een kladversie van de affiche.
-
Denk aan de kijkers: ze moeten er iets uit leren! Uit jullie affiche moeten ze kunnen afleiden hoe het gelijke kansenbeleid geëvolueerd is vanaf 1830 tot nu.
-
Werk met blikvangers: wat is volgens jullie het belangrijkste, dat valt het meest op in jullie affiche.
Voorstellen van de affiche -
Beslis wat jullie zullen vertellen tijdens de voorstelling. (gebruik daarvoor het kader op de volgende pagina).
-
Duid één of meer woordvoerders aan.
-
Leg aan de klas uit hoe jullie je onderzoek gevoerd hebben en wat jullie conclusies zijn aan de hand van de affiche.
-
Vraag aan de medeleerlingen wat hun mening is over het gelijke kansenbeleid. Nodig? Zinvol of niet? Waarom?
-
Als er de mogelijkheid zou zijn om een vervolg op deze taak te maken, wat zouden jullie dan verder willen uitdiepen?
Kladversie van jullie affiche
9
Presentatie van de affiche
Uitgewerkt thema
10
Commentaar