week 16 – 13 april 2015 – handleiding niveau A
Handleiding niveau A
De Nieuwsbegripbieb Achter aan deze handleiding vindt u een lijstje met titels van informatieve en fictieboeken, die aansluiten bij het onderwerp van de Nieuwsbegriples. De boeken zijn geschikt voor leerlingen van diverse leeftijden en met diverse leesniveaus. Op de website van Jeugdbieb vindt u bovendien leuke filmpjes, apps en interessante websites over het Nieuwsbegriponderwerp. Ga naar: www.jeugdbieb.nl/nieuwsbegrip
Onderwerp
Gehoorschade bij jongeren
Strategie
verbanden (laatste keer in week 14: Max Verstappen)
Sleutelschema
www-schema
Intelligentie
verbaal-linguistisch (woordknap)
Clib-niveau
42/6
Leesles andere tekstsoort
Informatieve tekst over het oor.
Woorden uit de basisteksten op Nieuwsbegrip XL:
de jongere
blijken
kampen met
de schade
de onderzoeker
zich blootstellen aan
het gehoor
de ruis
verontrustend
constant
rumoerig
omvangrijk
uiteindelijk
beschadigd
de impact
voorkomen
terugdraaien
oplopen
herstellen
oplopen
de decibel
de boosdoener
de norm
voorkomen
overschrijden
aanraden
naar aanleiding van
pagina 1 van pagina 6 1 van 6
week 16 – 13 april 2015 – handleiding niveau A
Voor elke leerling: ●
de tekst Slechte oren! (niveau A);
●
bijbehorende opdrachten voor niveau A;
●
het stappenplan met woordhulp (op de website bij Download & print, tabblad Stappenplannen);
●
het stappenplan Luisteren en kijken (op de website bij Download & print, tabblad Stappenplannen) voor de scholen die de filmpjes gebruiken;
●
eventueel rolkaarten voor de leerlingen (op de website bij Download & print, tabblad Overig).
Neem de algemene handleiding door (op de website bij Download & print, tabblad Handleidingen). Tip: Bekijk het filmpje over Actief lezen met Nieuwsbegrip voor tips over het werken met drie groepen leerlingen. U vindt het filmpje bij Tips & trucs op de website.
Nieuwsbegrip biedt ook lessen aan voor schrijfonderwijs. Eenmaal in de twee weken verschijnen twee schrijflessen. Deze week zijn er geen schrijflessen.
Voorspellen: Laat de leerlingen de inhoud van de tekst voorspellen klassikaal/ drietallen
op basis van de titel, de kopjes en de plaatjes. Waar zal de tekst over gaan? Wat zal er in de tekst over het onderwerp verteld worden? U kunt hierbij de digibordtool Voorspellen gebruiken. Houd het voorspellen kort.
pagina 2 van pagina 6 2 van 6
week 16 – 13 april 2015 – handleiding niveau A
Uitleg en tekst lezen: Bespreek gezamenlijk de uitleg. Laat de leerlingen vervolgens in drietallen de tekst actief lezen aan hand van het stappenplan. Doe vervolgens hardop denkend voor hoe u erachter komt waar het verwijswoord zij (in regel 8; verwijst naar 300.000 jongeren tussen de 12 en 25 jaar) naar verwijst. U kunt hierbij de digibordtool Verwijswoorden gebruiken. Laat de leerlingen vervolgens in drietallen vragen 4 en 5 maken. Doe bij het schema van vraag 6 vraag A voor (antwoord: Uit een onderzoek blijkt dat het slecht is voor je oren om te lang en te vaak naar harde muziek te luisteren). Laat de leerlingen de overige vragen in drietallen beantwoorden. Bespreek de vragen klassikaal na. Antwoorden: zie antwoordenblad voor de leerlingen. Een www-schema invullen: Laat de leerlingen in drietallen het drietallen
schema invullen. Bespreek het schema klassikaal na. Antwoorden: Zie antwoordenblad voor de leerlingen. Vragen bij de tekst beantwoorden: Laat de leerlingen in drietallen
drietallen
de vragen bij de tekst maken. Antwoorden: Zie antwoordenblad voor de leerlingen. Spreekwoorden en uitdrukkingen: Laat de leerlingen in drietallen
individueel / groepjes
het schema invullen. Bespreek de spreekwoorden klassikaal na. Kenden ze vooraf al een paar uitdrukkingen? Kennen ze nog meer uitdrukkingen met oren, horen en luisteren erin? U kunt de kijk- en luistervragen bij het Nieuwsbegripfilmpje van het Jeugdjournaal downloaden bij Download & print van deze week.
pagina 3 van pagina 6 3 van 6
week 16 – 13 april 2015 – handleiding niveau A
3. 300.000 jongeren tussen de 12 en 25 jaar 4. een aantal simpele woorden 5. (beschadigde) oren 6. A. Dat blijkt uit een onderzoek. (r. 2-3) B. Onderzoekers zijn hiervan geschrokken. (regel 4-5) C. Je hoort dan een aantal simpele woorden.
Uit een onderzoek blijkt dat het slecht is voor je oren om te lang en te vaak naar harde muziek te luisteren. Onderzoekers zijn geschrokken van het feit dat heel veel jongeren niet goed meer kunnen horen. Je hoort tijdens de online gehoortest een aantal simpele woorden.
(regel 9) D. Het is vaak niet meer terug te draaien. (regel 16) E. Dat mag je maar maximaal
Beschadiging van oren is vaak niet meer terug te draaien. Je mag maar maximaal vier minuten met een
vier minuten doen op het
koptelefoon op luisteren naar muziek op het hardste
hardste geluid. (regel 20-21)
geluid.
Wie deden er mee aan het onderzoek?
300.000 jongeren tussen de 12 en 25 jaar
Wat is onderzocht?
hoeveel jongeren gehoorschade hebben
Wanneer is het onderzoek gedaan?
de afgelopen jaren
Welke dingen kunnen voor gehoorschade zorgen?
luisteren naar harde muziek op je koptelefoon of tijdens het uitgaan
Waarom is het goed om oordopjes in te doen tijdens een concert?
dan wordt het geluid zachter
Hoe zorg je ervoor dat je geen schade krijgt aan je oren?
niet te lang met een koptelefoon luisteren en oordopjes indoen bij een concert
1. A 2. ruis = vervelend geluid dat niet stopt 3A
pagina 4 van pagina 6 4 van 6
week 16 – 13 april 2015 – handleiding niveau A
Spreekwoord/uitdrukking
Betekenis
Horen en zien vergaat je.
Je spreekt tegen personen die niet willen luisteren.
Je spreekt voor
Als je niet luistert dan krijg je straf.
dovemansoren. Je kunt het gras horen
Hij zal iets niet meer vergeten.
groeien. Hij eet je de oren van het hoofd.
Kinderen horen snel dingen die niet
Wie niet horen wil, moet voelen.
Het is een enorm lawaai.
voor hun oren zijn bestemd.
Hij is Oostindisch doof.
Hij hoort alleen wat hij wil horen.
Hij knoopt het in zijn oren.
Hij eet heel erg veel.
Hij naait iemand een oor aan.
Hij hoort het wel en vergeet het
Kleine potjes hebben grote oren. Bij hem gaat iets het ene oor in en het andere weer uit.
daarna weer meteen. Het is erg stil. Hij bedondert iemand.
pagina 5 van pagina 6 5 van 6
week 16 – 13 april 2015 – handleiding niveau A
De Nieuwsbegripbieb – Titels bij week 16
Een huis vol herrie Witte, Marianne Voor kinderen van 4 t/m 8 jaar A-boek AVI: E5 Korte verhalen over Jozefien en haar zeven broertjes en zusjes.
Horen Durrie, Karen Voor kinderen van 4 t/m 8 jaar AJ-boek Met je oren hoor je. Je hoort geluid. Hoog en laag, hard en zacht.. Via de website kun je het boek ook beluisteren, filmpjes bekijken en een quiz spelen.
Herrie Lieshout, Ted van Voor kinderen van 5 t/m 8 jaar A-boek
De lawaai-eter Delzenne, Philippe Voor kinderen van 6 t/m 8 jaar A-boek
Dertien verhaaltjes over Herrie die denkt met schreeuwen haar zin te krijgen. Maar haar moeder is niet voor een gat te vangen!
Een deel uit de stripserie over Jommeke, zijn vriendje Filiberke, professor Gobelijn en papegaai Flip.
Stilte en geluid Kraan, Ria van der Voor kinderen van 6 t/m 8 jaar AJ-boek Sommige dingen maken erg veel lawaai, andere dingen hoor je bijna niet. Lees er over in dit boekje.
Horen Mackill, Mary Voor kinderen van 7 t/m 9 jaar AJ-boek Hoe werkt het oor, wat kun je horen en hoe horen dieren geluiden? Met opdracht. Ook voor kinderen die moeite hebben met lezen.
Als je doof of slechthorend bent Janssen, Karin Voor kinderen van 8 t/m 10 jaar J-boek In Nederland zijn er 15 duizend dove en slechthorende kinderen. Ze hebben veel handige hulpjes.
Horen Sarneel, Marjon Voor kinderen van 8 t/m 10 jaar J-boek Met je oren kun je horen. Van de zachtste zucht tot de hardste herrie…
De zanger zonder stem Ede, Bies van Voor kinderen van 9 t/m 11 jaar B-boek AVI: M6 Tom wil graag actie voeren op school en heeft een lied bedacht. Hij piekert zich suf waarom er steeds minder geluid is. Wie steelt er geluid?
De gehoorstoornis survivalgids De Braeckeleer, Nico Voor kinderen van 9 t/m 12 jaar J-boek In deze survivalgids wordt aan kinderen uitgelegd wat gehoorstoornis is en hoe je ermee kunt omgaan. Met stripachtige tekeningen in zwart-wit.
Doof zijn Royston, Angela Voor kinderen van 9 t/m 12 jaar J-boek In dit boek kun je lezen hoe het is om doof te zijn.
Voel de herrie! Claybourne, Anna Voor kinderen van 10 t/m 12 jaar J-boek Over de werking van geluid, bijvoorbeeld in de muziek. Met foto's in kleur.
Tot phones! of Hoe je zonder smartphone toch gelukkig kunt zijn Mienis, Kees Voor kinderen van 9 t/m 11 jaar B-boek Prins Jan-Willem en Klaas-Hendrik zijn volledig in beslag genomen door hun telefoon. Hun ouders zijn zo ontevreden over ze, dat ze de tweehoofdige heks Links en Rechts de opdracht geven om de jongens op te voeden.
pagina 6 van pagina 6 6 van 6
