Gedeputeerde Staten
Datum Onderwerp
29 maart 2005 Ons kenmerk 2005‐13650 Bestuurlijk traject invoering OV‐chipkaart. Provinciale Staten van Noord‐Holland Door tussenkomst van de Statengriffier, mw. mr. C.A. Peters Houtplein, kamer 2030
Bezoekadres Houtplein 33 Haarlem
Postadres Postbus 3007 2001 DA Haarlem Tel (023) 514 3143 Fax (023) 514 3030
Afdeling
Ruimte, Wonen en Bereikbaarheid
Bijlage(n)
‐
D. Westervaarder Telefoon (023) 514 3788 westervaarde@noord‐holland.nl
Uw kenmerk
‐
Behandeld door E‐mail
Geachte leden, Ter uitvoering van artikel 167, lid 2 van de Provinciewet (inzake de actieve informatieplicht), informeren wij u over het volgende besluit. Het college van Gedeputeerde Staten heeft in zijn vergadering van 29 maart 2005 (2005‐13650) besloten: 1. Kennis te nemen van het bestuurlijk traject naar invoering OV‐chipkaart in Noord‐Holland. 2. Te kiezen voor invoering van de OV‐chipkaart op 1 januari 2007 en, middels een overeenkomst met de minister van Verkeer en Waterstaat, te stoppen met de landelijke strippenkaart (en papieren abonnementen) op 1 april 2007. 3. PS middels bijgaande brief te informeren. In deze brief treft u informatie over het bestuurlijk traject naar invoering van de OV‐chipkaart in Noord‐Holland. De OV‐chipkaart zal worden ingevoerd in het OV in Nederland. Er wordt al proefgedraaid in en rond Rotterdam en op de boot Vlissingen‐Breskens. Er worden voorbereiding getroffen voor landelijke invoering, door de 19 opdrachtgevende overheden (12 provincies en 7 kaderwetgebieden), door de vervoerbedrijven, door leveranciers van hardware en software en door het ministerie van Verkeer en Waterstaat. De OV‐chipkaart maakt het mogelijk dat de provincie, zonder beperking van de minister, een tarievenbeleid vaststelt. Een notitie over dit onderwerp wordt separaat voorgelegd.
Internet: www.noord-holland.nl Email :
[email protected]
Pagina 2
Ons kenmerk
2005‐13650
In deze brief treft u achtereenvolgens: 1. bestuurlijke agenda: wat wanneer besluiten om de chipkaart in te voeren ? 2. wanneer in welke stappen wordt de OV‐chipkaart ingevoerd in Nederland ? 3. welke andere partijen zijn er, welke rol en invloed hebben ze ? 4. hoe kunnen de mensen een kaart kopen of opladen ? 1. Bestuurlijke agenda: wat wanneer besluiten om de chipkaart in te voeren ? Waarom de OV‐chipkaart? De OV‐chipkaart wordt ingevoerd vanwege de vele voordelen die het biedt: • Eerlijkheid (nu betaalt je als klant verschillende tarieven doordat zones verschillen en je toevallig net wel of niet een zonegrens overgaat, straks per kilometer) • Gemak (met eenzelfde kaart door de keten, niet steeds een apart vervoerbewijs hoeven kopen) • Snelheid (betalen gaat in een kwart van een seconde, de bus kan sneller weer door) • Veiligheid (stations kunnen worden afgesloten met tourniquets) • Tariefvrijheid (de provincie kan een tarievenbeleid voeren, passend bij regionaal verkeer en vervoerbeleid) • Informatie (over iedere rit zodat gerichter marketingacties kunnen worden gedaan en een betere dienstregeling kan worden gemaakt). Wie voert de chipkaart in ? De openbaar vervoerbedrijven in Nederland voeren de kaart in. Zij bereiden dit reeds voor maar doen het uiteindelijk in opdracht van hun concessieverlener. Wat doen zij: • Zij plaatsen de apparatuur in de bus (kaartlezer, boordcomputer etc.) • Zij plaatsen backoffice‐apparatuur op kantoor • Zij verzorgen uitgifte van de kaart • Zij zorgen voor persoonlijke gegevens, reisproducten en saldo op de kaart • Zij zorgen voor verwerking van alle transacties (ritten , betaling) • Zij leiden chauffeurs op om met de chipkaart te werken • Zij plaatsen tourniquets • Zij informeren de reiziger • Zij doen voorstellen voor tarieven en tariefacties Wat doet de provincie ?
Internet www.noord-holland.nl E-mail
[email protected]
Pagina 3
Ons kenmerk
2005‐13650
De provincie geeft opdracht de chipkaart in te voeren (inclusief datum en andere randvoorwaarden) en maakt afspraken met andere opdrachtgevers over gezamenlijke zaken (invoermoment, visie op distributie, tarieven) en met de minister over afschaffing van de strippenkaart en invoering van de chipkaart. De provincie kan naar keuze verder gaan door meer punten of kanalen te eisen voor verkoop en opladen van de kaart en door actief mee te werken aan publiciteit. Wat doet de minister ? Zij schakelt op een met de provincie en de 18 andere opdrachtgevers afgesproken datum de strippenkaart en abonnementen uit. Zij baseert dit besluit ( “go/no go”) op vastgestelde criteria en bilaterale afspraken met opdrachtgevers. Zij betaalt een deel van de invoeringskosten en proefprojecten. Invoering gebeurt per concessie Geplande invoering in Noord‐Holland 1 januari 2007 (zie onder 2.). Op dat moment lopende verplichtingen openbaar vervoer in de provincie Noord‐ Holland buiten ROA: A. Concessie Noord‐Holland Noord loopt tot december 2008 B. Concessie stad Alkmaar loopt tot december 2008 C. Consessie Haarlem‐IJmond aanbesteed december 2005 D. Concessie Gooi en Vechtstreek aanbesteed december 2005 E. Conessie/contract Zuidtangent loopt tot ultimo 2007 F. Contract Fast Flying Ferries loopt tot ultimo 2007 G. Contracten OV‐Taxi en Treintaxi verschillende looptijden Wat moet de provincie doen om de OV‐chipkaart in te laten invoeren ? : I. Voor lopende concessies (contracten) door bilaterale afspraken te maken met de concessiehouder (contractpartner) in de vorm van een overeenkomst of een addendum bij een lopende concessie. De provincie geeft opdracht de chipkaart in te voeren, spreekt hiertoe randvoorwaarden af, en betaalt hiervoor. II. Voor nieuw aanbestede concessies door eisen te stellen in het programma van eisen en offerteaanvraag en werkafspraken te maken met nieuwe vervoerder. III. Voor concessies/contracten waar mede‐opdrachtgevers zijn een gezamenlijke overeenkomst met vervoerder om gezamenlijk chipkaart in te voeren via een gelijkluidend besluit op hetzelfde moment
Internet www.noord-holland.nl E-mail
[email protected]
Pagina 4
Ons kenmerk
2005‐13650
IV. Meer distributiekanalen of ‐punten eisen dan het standaardpakket, door de vervoerder hiertoe opdracht te geven of door zelf in gesprek te gaan met partijen als postkantoren e.d. Kortom, wat te doen per concessie: A. I B. III (mede‐opdrachtgever Alkmaar) C. II D. II E. III (mede‐opdrachtgevers Haarlem en ROA) F. I (is reeds gebeurd via contract met Connexxion 2005‐2007) G. I en III (OV‐Taxi Alkmaar) De provincie moet concreet besluiten: • De OV‐chipkaart te verklaren als geldig vervoerbewijs en betaalmiddel in het OV • Overeenkomst aan te gaan met minister • Overeenkomst aan te gaan met mede‐opdrachtgevende overheden • Overeenkomst aan te gaan of afspraken te maken met andere opdrachtgevers (eventueel via IPO, SKVV) over landelijke aspecten als tarieven en over grensoverschrijdende lijnen • Via concessies (contracten) opdracht geven de chipkaart in te voeren (I, II, III) • Zonodig afspraken te maken met marktpartijen over distributie (IV) 2.wanneer in welke stappen wordt de OV‐chipkaart ingevoerd in Nederland ? In bestuurlijke overleggen tussen portefeuillehouders in 2004 in aangestuurd op “regionale big bangs”: Randstad in 2006, rest van Nederland in 2007. De minister stelt als harde eis dat de chipkaart overal is ingevoerd eind 2007 en de strippenkaart dan is afgeschaft. Het invoermoment in Noord‐Holland wordt in overleg met ROA bepaald, waarbij Flevoland ook probeert aan te sluiten, om tot een Noordvleugel‐brede aanpak te komen. ROA en Noord‐ Holland streven naar invoering 1 januari 2007 (metro eerder). Inmiddels wordt gekeken of een landelijke big bang toch mogelijk is. Dit zou zeer grote voordelen bieden voor de reiziger, voor allocatie van opbrengsten en in kosten. Invoering chipkaart op 1 januari 2007 en stoppen met de strippenkaart op 1 april 2007 zou een ideaal migratiescenario zijn. Ambtelijk adviseren de randstadoverheden SRR, Haaglanden, ROA en Noord‐Holland dit migratiescenario voor heel Nederland. Invoering eerder dan de deadline van de minister, met 19 overheden tezamen zou bestuurlijk zeer sterk staan, de
Internet www.noord-holland.nl E-mail
[email protected]
Pagina 5
Ons kenmerk
2005‐13650
invoering en communicatie sterk vereenvoudigen en goedkoper maken en grensproblematiek (bijvoorbeeld op de bus Alkmaar‐ Leeuwarden) elimineren. Voorstel is de negentien bestuurders te laten uitspreken voor een landelijke big bang en zich hieraan te committeren. Een bestuurlijk overleg wordt gepland voor eind april. Bilaterale overeenkomst met minister en “ go” De provincie maakt afspraken over invoering van de OV‐chipkaart en afschaffing van de huidige strippenkaart met de minister. Vaststelling van de overeenkomst in het college is voorzien in april of mei. De minister besluit in het najaar of de strippenkaart kan worden afgeschaft op basis van een aantal criteria. Belangrijkste zijn overeenkomst met decentrale overheden, een succesvolle “launch” in Rotterdam en een goede distributiestrategie vanuit de gezamenlijke vervoerder, zodat de kaart goed te verkrijgen en op te laden is. 3.welke andere partijen zijn er, welke rol en invloed hebben ze ? De vervoerbedrijven, verenigd in brancheorganisatie Mobis, voeren de kaart feitelijk in en doen een voorstel voor distributie. De 19 opdrachtgevende overheden overleggen met elkaar over gezamenlijk zaken als invoermoment (big bang) en tarieven. Voor de provincie is met name de rol van Haarlem en Alkmaar van belang. De concessies stadsvervoer Haarlem en stadsvervoer Hilversum lopen af en worden opgevolgd door twee door de provincie aanbestede concessies. De gemeente Haarlem is net als ROA de komende jaren nog wel mede‐opdrachtgever voor de Zuidtangent en de gemeente Alkmaar voor het stadsvervoer in Alkmaar. Er wordt nauw samengewerkt met Haarlem, ROA en Alkmaar. Op dit moment onderzoekt het ministerie van Verkeer en Waterstaat als wetgever in hoeverre Haarlem en Alkmaar bevoegd zijn om de chipkaart in te voeren (of tegen te houden) of de provincie. Wij verwachten ieder moment het resultaat hiervan. 4.hoe kunnen de mensen een kaart kopen of opladen ? De stads‐ en streekvervoerbedrijven doen een voorstel. Eerste voorstel, op basis van NIPO‐onderzoek in opdracht van Connexxion, is dat de kaart verkrijgbaar en oplaadbaar is via vijf kanalen: 1. telefonische of 2. schriftelijke opdracht met automatische incasso, 3. internet, 4. aan het loket van een station en 5. via automaten op een station.
Internet www.noord-holland.nl E-mail
[email protected]
Pagina 6
Ons kenmerk
2005‐13650
Daarnaast krijgen alle vaste klanten van de NS de OV‐chipkaart thuisgestuurd. De provincie kan overwegen meer kanalen of verkooppunten te willen openstellen. Distributie blijft vanuit maatschappelijk oogpunt een punt van aandacht. Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd,
Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Noord‐Holland, provinciesecretaris. voorzitter. Titel:Nota PS-cie. WVV, agendapunt 7a. (chipkaart OV, brief PS) Datum:14-04-2005 Nummer:7a
Internet www.noord-holland.nl E-mail
[email protected]