STATENBRIEF Onderwerp: Vervolg PS-brief bij het Beleidskader Economie: Werken aan de economie van de toekomst: Circulair, Innovatief en Internationaal (PS2016-385) Portefeuillehouder: Gedeputeerde Scheffer, coördinerend gedeputeerde Economie Kerntaak: Regionale economie Doel van deze brief: Het college van Gedeputeerde Staten verzoekt de leden van Provinciale Staten om:
Te besluiten conform het ontwerpbesluit Over de inhoud van deze brief te overleggen De inhoud van deze brief voor kennisgeving aan te nemen (informatieplicht) HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH
1
Inhoud voorstel (beoogd resultaat/doel)
Deze Statenbrief is een vervolg op de PS brief over het Beleidskader Economie (PS2016-385) en geeft uw Staten nadere inhoudelijke informatie op een drietal onderwerpen die bij behandeling van het beleidskader in de commissie EEM (15 juni 2016) aan de orde waren. Het gaat om: a) Een overzicht van de nadere uitwerkingen, zoals toegezegd, van het Beleidskader Economie; b) Een toelichting bij vragen rondom monitoring en indicatoren; c) Nadere informatie over Ik Start Smart en de Groeiversneller (startup- en scaleup beleid) uit het Beleidskader Economie. Onder kopje 3 Bestaand beleid c.q. kader vindt u per onderwerp een nadere inhoudelijke toelichting. Wij geven u in overweging te besluiten overeenkomstig het oorspronkelijke, ongewijzigde ontwerpbesluit 2
Aanleiding
De behandeling van het Beleidskader Economie PS2016-385) in de commissie EEM van 15 juni 2016 zijn diverse inhoudelijke vragen gesteld. We hebben hier als Gedeputeerde Staten uit opgemaakt dat het Beleidskader Economie op onderdelen een nadere toelichting behoeft. 3
Bestaand beleid c.q. kader
In de PS vergadering van 29 juni 2016 ligt het Beleidskader Economie inclusief ontwerpbesluit voor. Hieronder vindt u op drie onderwerpen (genoemd onder 1) een nadere inhoudelijke toelichting. We vragen u de inhoud van deze brief voor kennisgeving aan te nemen en geven u in overweging te besluiten overeenkomstig het oorspronkelijke, ongewijzigde ontwerpbesluit (PS 2016-385).
Inlichtingen bij: mw. G.C.C. Meijer-Swinkels, telefoonnummer (026) 359 8796 e-mailadres:
[email protected]
a) Overzicht nadere uitwerkingen Beleidskader Economie Zoals toegezegd in de CIE EEM van 15 juni 2016 worden een aantal onderwerpen uit het Beleidskader Economie nog nader uitgewerkt en te zijner tijd ter informatie aan uw Staten voorgelegd. Deze onderwerpen vindt u met het moment van informeren in onderstaande tabel. Voor de volledigheid zijn de reeds met uw Staten besproken uitwerkingen van het economische beleid ook vermeld. Onderwerp reeds uitgewerkt Gelders beleidskader onderwijs-arbeidsmarkt (PS2016-034) Naar een agenda Vitaal Platteland (PS2016-351) Herinneringstoerisme (PS2016-370)
Wanneer zijn Staten geïnformeerd? PS vergadering 2 maart 2016 Naar PS verstuurd in mei 2016 CIE EEM 22 juni 2016
Onderwerp nog uit te werken 1 Internationalisering economie : *uitvoeringsplan Duitsland *uitvoeringsplan China Rode loper aanpak Circulaire economie Groeiversneller (startup- en scaleup beleid) Agenda binnensteden en retail
Planning informeren Staten Eind oktober 2016
December 2016 December 2016 Februari 2017 Eerste kwartaal 2017
1
Uw Staten heeft reeds de overkoepelende (of provincie brede) Duitslandstrategie ontvangen. De overkoepelende internationaliseringsstrategie is nog in voorbereiding en wordt voor in het najaar van 2016 naar uw Staten gestuurd.
b) Toelichting bij vragen rondom monitoring en indicatoren In de CIE EEM werd de vraag gesteld hoe de mijlpalen in paragraaf 2.1 van het Beleidskader Economie worden gemonitord en hoe dit samenhangt met de indicatoren zoals genoemd in hoofdstuk 6 Monitoring? Hieronder vindt u per mijlpaal uit paragraaf 2.1 de wijze waarop ze willen gaan monitoren. Dit is aanvullend op de monitoring van de Gelderse economie op macro-economische schaal (hoofdstuk 6 Monitoring) en de thematische monitoring van specifieke terreinen binnen economie (hoofdstuk 6 Monitoring). Daar waar mogelijk gebruiken we bij de monitoring van indicatoren een tijdsreeks (van 10-20 jaar) om trends te kunnen signaleren. Mijlpalen (paragraaf 2.1 Beleidskader Economie, pagina 13) NB. in het stuk dat uw Staten is toegestuurd is bij de nummering van de mijlpalen een fout geslopen. De nummering begint bij 3 en eindigt bij 8. Hieronder wordt de goede nummering (1 t/m 6) gebruikt. 1. In 2020 streven we er naar om als Gelderland tot de top 5 % Europese regio’s te horen op basis van het economisch concurrentievermogen, waarbij we als Gelderland in Europa gezien worden als innovatieve proeftuin. We behoren nu tot top 6%; De internationale index over het concurrentievermogen is ontleent aan het EU onderzoek: EU Regional Competitiveness Index (RCI), JRC Scientific and policy Reports, European Commission. Dit periodieke onderzoek verschijnt sinds 2010 om de 3 jaar. Het meest recente rapport stamt uit 2013. De volgende editie is eind 2016 begin 2017 te verwachten. Om als regio te stijgen zal een verbetering gerealiseerd moeten worden via de scores op innovatie en gezondheid.
2
2. In 2020 zijn we de 3
de
industrie provincie van Nederland;
In 2013 (meest recente info) staat Noord-Holland op 3. Het verschil in toegevoegde waarde bedraagt 6,2%. Bruto toegevoegde waarde basisprijzen, Industrie, 2013 mln euro Nederland 69125 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
Noord-Brabant Zuid-Holland Noord-Holland Gelderland Limburg Overijssel Utrecht Friesland Groningen Zeeland Drenthe Flevoland
19161 11150 8077 7.603 5648 5520 3315 2152 2104 2000 1635 759
Bron: Statline, CBS
Wanneer de Gelderse industrie in de periode 2014-2020 jaarlijks 0,9% sneller groeit dan NoordHolland, is het doel bereikt. De industriële toegevoegde waarde komt van het CBS. De meest recente cijfers hebben betrekking op het jaar 2013. Jaarlijks wordt op het einde van het eerste kwartaal een volgend jaar aan de reeks toegevoegd. 3. In 2020 wordt Gelderland (inter)nationaal erkend als provincie waar innovatieve ondernemers met de potentie en de ambitie om te groeien de ruimte krijgen en worden ondersteund; Deze ambitie monitoren we door projecten en initiatieven op dit gebied kwalitatief te beoordelen op hun bijdrage aan de verwezenlijking van de ambitie. 4. In 2020 zijn in samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijsinstellingen nieuwe onderwijsconcepten ontstaan die discrepanties op de arbeidsmarkt (op alle opleidingsniveaus) verkleinen; Deze mijlpaal wordt jaarlijks gemonitord door alle projecten in het verslagjaar te inventariseren en kwalitatief te beoordelen op de bijdrage aan het oplossen van discrepanties. Daarnaast kan de aansluiting vraag- en aanbod per beroepsklasse worden gemonitord door de spanningsindicator van het UWV. De Spanningsindicator is – per beroepsklasse - de verhouding tussen openstaande vraag en direct beschikbaar aanbod. De spanningsindicator is een kwartaalcijfer van het UWV en komt met een vertraging van 1 kwartaal, vier keer per jaar beschikbaar. Op dit moment is het 1e kwartaal 2016 beschikbaar.
3
5. In 2020 hebben we samen met marktpartijen, Europa en het Rijk maximaal ingezet op het beschikbaar krijgen van durfkapitaal voor investeringen in de Gelderse economie; Deze mijlpaal monitoren we door in ieder geval de potentiele ruimte aan ‘durfkapitaal’ en het daadwerkelijk uitgezette kapitaal in de Gelderse economie bij PPM Oost en het NIA te monitoren en te vergelijken met de situatie per 1-1-2016. Mochten zich ook andere partijen in Gelderland op de markt van ‘durfkapitaal’ begeven dan nemen we die investeringen ook. Het monitoren van deze ambitie kan nog beïnvloed worden door de resultaten van het onderzoek naar marktfalen op de kapitaalmarkt dat we in het Beleidskader Economie aankondigen (blz. 34). 6. In 2020 is een omslag ingezet bij Gelderse bedrijven om slim en circulair te werken. Projecten en initiatieven van bedrijven op dit gebied worden kwalitatief beoordeeld op hun bijdrage aan de verwezenlijking van deze mijlpaal. Zoals aangegeven in H6 van het Beleidskader Economie onderzoeken we de mogelijkheden voor monitoring van de duurzaamheidsambitie. Daarnaast monitoren we het energieverbruik van het Gelderse bedrijfsleven. Het gaat daarbij om de levering van aardgas en elektriciteit via het openbare net (gegevens per sector voor de periode 20102014, CBS). De cijfers komen jaarlijks in het eerste kwartaal beschikbaar met een vertraging van twee jaar. Relatie met P&C cyclus en monitoring coalitieakkoord Bij de beraadslaging over de Jaarstukken 2015 hebben wij uw Staten toegezegd om in de begroting 2017 een stap te zetten in het sturen op effecten en indicatoren. In de najaarsnota 2016 zullen wij uw Staten meenemen in de oplossingsrichting die wij hierin voor ogen hebben en in de Begroting 2017 passen wij die oplossingsrichting toe. Wij willen immers zelf ook graag sturen op effecten en indicatoren en vanaf de Begroting 2018 zijn wij hiertoe ook verplicht op basis van het vernieuwde Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten. De indicatoren die wij in het Beleidskader Economie (H6) hebben voorgesteld, aangevuld met de zes indicatoren die we in deze Vervolg Statenbrief aan uw Staten voorstellen zullen dan de indicatoren voor kerntaak 5 Regionale Economie zijn. De beleidsnotitie is immers de uitwerking van het coalitieakkoord ‘Ruimte voor Gelderland’ en in de p&c cyclus plannen, sturen en verantwoorden wij de realisatie van het coalitieakkoord. Technische briefing(s) monitoring Beleidskader Economie Gezien de vragen over monitoring met betrekking tot het Beleidskader Economie, bieden we uw Staten aan om u twee keer per jaar, voorafgaande aan de begroting en de voorjaarsnota, via een technische briefing te informeren over de voortgang van het economische beleid aan de hand van de op dat moment beschikbare monitoringsresultaten. Bij de eerste technische briefing zal ook de wijze waarop we de voortgang van het economische beleid gaan monitoren met uw Staten besproken worden. Hierbij betrekken we de resultaten van de toezegging van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten rondom monitoring van het effect van provinciale inspanningen zoals hiervoor vermeld.
c) Nadere informatie over Ik Start Smart en de Groeiversneller (startup- en scaleup beleid) Hieronder vindt u technische informatie over Ik Start Smart (was) en over de Groeiversneller (wordt) (startup- en scaleup beleid) zoals voorzien in het beleidskader economie.
4
was Beleidsdoel
wordt
o Crisismaatregel: mensen weer aan het werk: meer en betere starters o Daarom IkStartSmart (gestart in 2008) nogmaals ondersteund 20122015 o Alle starters
o Groeiversnelling, door en voor ondernemers met ambitie en potentie te groeien o Daarmee meer banen, op alle niveaus o Alle starters en bestaande bedrijven met wil en potentie te groeien
Uitgangspunten
o Het voorgaande IkStartSmart verbeteren en voortzetten
o Aanbevelingen Bartels, herkenbaar voor de ondernemer, 1 frontoffice, dubbelingen eruit, witte vlekken invullen (pag 45)
Doel
o IkStartSmart: bedrijf starten en overlevingskans vergroten
o Groei versnellen van startende en bestaande ondernemers
Hoeveel deelname
o 1.000 van de 60.000 starters via IkStartSmart/IkGroeiSmart geholpen
o 7.500 Bedrijven innovatief MKB (van starter tot familiebedrijf) in potentie te helpen
De ondernemers
o ZZP-ers, hoog opgeleid 78%, 74% boven de 35 jaar (Pantheia, pag. 18)
o Bestaande MKB bedrijven met meer dan 1 werknemer, criteria worden uitgewerkt
Succesfactoren (projectevaluatie Pantheia en verwacht)
o Coaching door via KvK geselecteerde o Ondernemers en andere experts uit pool (Pantheia, pag. 23) het ecosysteem geven advies in Kvk gaat geen pool meer vormen, gesprek reviewboard maar brengt marktwerking in o Toegang tot microkrediet Gelderland door samenwerking met Qredits
o Toegang groeivouchers en leningen gekoppeld aan inhoudelijk advies experts (reviewboard) o Ondernemer staat zelf aan het roer, bepaalt waar hij investeert, marktwerking o Alle vormen van ondersteuning, netwerk en financiering van het hele ecosysteem via 1 frontoffice ontsloten
Effect
Kosten uitvoering
o 950 starters geen banengroei (Pantheia pag. 26)
o Verwacht: groei van 4000 banen bij ca 750 deelnemende bedrijven
o Doel behaald, 80% bestaat nog na 5 jaar
o Marktpositie verstevigd
o Omdat het geen kerntaak is van de KvK is geld nodig voor de uitvoering
o Kerntaak Oost NV is groei werkgelegenheid in Gelderland door investeren, innoveren en internationaliseren. Wordt betaald uit de basissubsidie (€ 1,5 mio).
5
o 2011-2015 Totaal projectkosten € 5.210.310 (€ 2 mio daarvan voor externe coaches) Bijdrage prov.Gelderland: € 2.500.000 (in 2007-2010: € 2.225.000)
Activiteiten
4
o totaalkosten regie project integraal onderdeel van dagelijks werk Oost NV en te betalen uit de € 1,5 mio per jaar additioneel via inbesteding voor specifieke ontwikkelingen.
€ 450.000,-- Borgstelling voor uitvoering van microkrediet Gelderland door Qredits (Qredits heeft ook eigen coaches)
Met het beleidskader wordt € 3,9 mio gereserveerd om via vouchers en leningen in groei van bedrijven te investeren
KvK 1 uur gesprek met ondernemer, doorverwijzen, startersdagen, regelingen, advisering bedrijfsvorming, bevorderen ondernemerschap in samenwerking met kennisinstellingen
Kent de andere spelers, weet welke regelingen er zijn, kan doorverwijzen, werkt samen met hele ecosysteem, ontsluit en verbind
Argumenten/afwegingen/risico's
Niet van toepassing. 5
Financiële consequenties
U bent reeds geïnformeerd over de financiële consequenties van het Beleidskader Economie. Deze zijn verwoord in de bijbehorend PS-brief en het ontwerpbesluit (PS2016-385) dat ter besluitvorming voorligt in de PS-vergadering op 29 juni 2016. De inhoud van deze vervolg PS brief is informatief en heeft geen financiële consequenties. 6
Proces en evaluatie
Zoals vermeld in de PS brief bij het Beleidskader Economie starten we, na vaststelling door uw Staten, met de uitvoering zoals beschreven in hoofdstuk 4 van het Beleidskader Economie. Op de daarvoor bedoelde momenten (P&C cyclus) zullen we uw Staten informeren over de voortgang van de uitvoering van het economisch beleid. Naar aanleiding van de bespreking van het Beleidskader Economie in de commissie EEM van 15 juni 2016, bieden we uw Staten aan om u twee keer per jaar, voorafgaande aan de begroting en de voorjaarsnota, via een technische briefing te informeren over de voortgang van het economische beleid aan de hand van de op dat moment beschikbare monitoringsresultaten. Tijdens de eerste technische briefing zal ook de wijze van monitoren met uw Staten worden besproken. Arnhem, 28 juni 2016 - zaaknummer 2015-012279 Gedeputeerde Staten van Gelderland J.J. van Dijk - plv. Commissaris van de Koning P.G.G. Hilhorst - secretaris
6