Gebruikersvriendelijk woningzoeken. Voorstel voor informatiesysteem

Gebruikersvriendelijk woningzoeken Voorstel voor informatiesysteem versie 22-5-2014

Utrecht bouwt aan een stad die voor iedereen toegankelijk is

.

02 | 40

Inhoud Aanleiding ............................................................................................................................. 4 Inleiding ................................................................................................................................. 5 1. Eenduidige terminologie .................................................................................................... 7 2. Beeldende Informatie (pictogrammen) ............................................................................... 9 3. Websites woningaanbod ..................................................................................................10 Geconstateerde voordelen: ...............................................................................................10 Geconstateerde nadelen: ..................................................................................................11 Conclusies en aanbevelingen ...........................................................................................12 Samenvatting ....................................................................................................................13 Overzicht van onderzochte websites ....................................................................................14 Adressen ..............................................................................................................................40

03 | 40

Aanleiding Zowel COSBO, Solgu als de Bundeling viel het op dat in overlegsituaties op het gebied van wonen steeds weer verschillende definities van woningtermen worden gehanteerd. Niet alleen gebruiken verschillende organisaties verschillende termen als het om dezelfde woningen gaat, maar ook komt het veelvuldig voor dat verschillende organisaties voor dezelfde term andere definities hanteren. Als woningzoekenden met wonen-organisaties in aanraking komen, werkt het gebruik van verschillende termen en verschillende definities erg verwarrend. Althans dat is de ervaring die bovengenoemde organisaties opdeden in de contacten met hun achterban. Daarnaast werd ervaren dat dit ook verwarrend werkt bij beleidsmakers en wonen-organisaties. Als verschillende organisaties een ander beeld hebben bij de term ‘rolstoelwoning’ kunnen op grond daarvan verschillende feiten boven tafel komen over bijvoorbeeld het aantal rolstoelwoningen dat beschikbaar is in de stad. Op grond van deze onduidelijke informatie wordt beleid geformuleerd en gerealiseerd. Een duidelijk informatiesysteem is dus niet alleen voor potentiële woningzoekenden van belang, maar ook voor beleidsmakers. Maar voor ook Wmo-medewerkers die op zoek zijn naar een aangepaste woning voor een cliënt. Met een duidelijk informatiesysteem kun je voorkomen dat geschikte woningen ‘in oude staat worden hersteld’, terwijl een straat verderop iemand deze aangepaste woning kan gebruiken. Voor COSBO, Solgu en de Bundeling was dat aanleiding om tot een initiatief te komen, een voorstel, om deze knelpunten, waar zowel woningzoekenden als wonen-organisaties en gemeenten last van hebben, aan te pakken. Dit hebben wij gedaan door de gebruikers, te weten oudere woningzoekenden en woningzoekenden met een beperking en huurders bij het proces te betrekken. Zij onderschrijven dan ook dit rapport en geven daarmee aan er baat bij te hebben als in de gemeente Utrecht eenduidig gecommuniceerd wordt over woningdefinities en bij voorkeur overeenkomstig hetgeen hier onderzocht en beschreven is. Gaandeweg het proces werd duidelijk dat het bij woningtermen en -definiëring geen nut heeft om in die definiëring doelgroepen op te nemen naar leeftijd. Een ‘seniorenwoning’ kan net zo geschikt zijn voor een jonge inwoner met een beperking, als voor een senior. En een vitale oudere hoeft geen baat te hebben bij een seniorenwoning. Wat wel nut heeft is het hanteren van termen aan de hand van de functionaliteit van woningen. Vervolgens werd duidelijk dat het voor woningzoekenden erg belangrijk is dat deze functies in het (digitale) systeem van woningnet worden genoemd. En dat pictogrammen van functies het meest helder zijn in het (digitale) zoeksysteem van woningen. In dit rapport leiden COSBO, Solgu en de Bundeling u in het proces dat zij zelf, in samenwerking met hun achterban, hebben afgelegd om tot een nieuw informatiemodel te komen voor woningzoekenden. Een informatiemodel dat niet alleen de helderheid geeft die woningzoekenden nodig hebben, maar dat tevens functioneel is in het contact tussen gemeenten, woningcorporaties en andere betrokken beleidsmakers om toekomstbestendig beleid te maken.

04 | 40

Inleiding Verleden Belangenorganisaties hebben de afgelopen jaren voortdurend aandacht gevraagd voor de toegankelijkheid en de bruikbaarheid van woningen. Erkend wordt dat in de afgelopen 25 jaar door alle partijen veel gerealiseerd is:  Veel woningen zijn gerenoveerd door corporaties.  Een aantal woningen is opgenomen in opplusprogramma’s (bijv project Opplussen 1 Lunetten) .  In Overvecht en Kanaleneiland zijn met subsidie van de rijksoverheid meer dan 250 liften in flats geplaatst.  In het kader van de Wet Voorziening Gehandicapten (WVG: voorloper van de Wmo) en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning heeft de gemeente Utrecht individuele aanpassingen in woningen gerealiseerd. We kunnen ervan uitgaan dat er in Utrecht meer woningen zijn gekomen die geschikt zijn voor ouderen en voor mensen met een beperking. COSBO, Solgu en de Bundeling hebben daar ook een bijdrage aan geleverd door enkele van die processen te stimuleren (opplusproject) en door mee te denken binnen het Agenda 22 programma over toegankelijkheid van woningen. Toekomst Ouderen en mensen met een beperking moeten langer zelfstandig blijven wonen. Alleen bij een zeer grote zorgbehoefte kunnen mensen nog worden geïndiceerd voor het wonen in een zorginstelling. Daardoor zijn er veel meer woningen nodig die aangepast zijn of aangepast kunnen worden voor mensen met beperkingen en voor hen die beperkingen gaan krijgen. Voor alle betrokkenen is duidelijk dat door de demografische ontwikkelingen in combinatie met de verplichting om langer zelfstandig te blijven wonen een grote toename zal komen van de vraag naar geschikte woningen. Het huidige aanbod van woningen is bij lange na niet afgestemd op de toekomstige (zorg)vraag. Daarnaast is bij het aanbod van woningen, bijvoorbeeld via de digitale woningkrant van Woningnet, niet (duidelijk) omschreven in welke mate de aangeboden woningen geschikt zijn voor mensen met beperkingen. Dat maakt het zoeken wel heel lastig. Ervaringen van woningzoekers met beperkingen zijn bijvoorbeeld dat men pas door het bezichtigen van de woning bemerkt of de woning al dan niet geschikt is. Deze situatie is inefficiënt omdat het tijd en moeite kost van zowel de woningzoekende als de woningcorporatie. Toegankelijkheid en bruikbaarheid De mate waarin een woning toegankelijk en bruikbaar is, is afhankelijk van de persoonlijke situatie, de gezinssamenstelling en van eventuele beperking(en) van de bewoner(s). Het ene huishouden heeft behoefte aan een woning met vier kamers, het andere heeft genoeg aan twee kamers. Iemand met een rollator kan in een woning met een trap wonen maar meestal zal dan wel een traplift nodig zijn. Een rolstoelgebruiker heeft doorgaans een gelijkvloerse woning nodig. Voor iedereen die in familie- en kennissenkring te maken heeft of krijgt met mensen met beperkingen, is het fijn c.q. noodzakelijk om een woning te hebben waar ook die mensen op bezoek kunnen komen. In zo’n bezoekbare woning kan iemand die slecht ter been is, al dan niet met rollator of rolstoel in de woonkamer ontvangen worden en naar het toilet gaan. In de gemeente Utrecht zijn huur- en koopwoningen die een hoge mate van toegankelijkheid en bruikbaarheid hebben voor mensen met beperkingen. Er is echter nauwelijks of geen informatie welke woningen toegankelijk en bruikbaar zijn voor bepaalde doelgroepen. Voor zover deze informatie er wel is, is deze niet beschikbaar voor woningzoekenden. Er is in het verleden door de Utrechtse woningbouwcorporaties het zogenaamde ‘sterrensysteem’ ontwikkeld, maar dit systeem is niet consequent ingevoerd, is voor

1

Opplussen is het aanpassen, verbeteren of comfortabeler maken van woningen voor ouderen en mensen met een functiebeperking (bv: verwijderen van drempels, plaatsen van een 2e trapleuning of aanbrengen antisliptegels in de douche) 05 | 40

woningzoekenden niet helder en voldoet niet aan de informatiebehoefte van toekomstige bewoners. COSBO, Solgu en De Bundeling willen dat woningzoekenden zelfstandig naar geschikte woningen kunnen zoeken en optimaal geïnformeerd worden over de mate van toegankelijkheid en bruikbaarheid van woningen. Oproep aan alle partijen COSBO, Solgu en De Bundeling doen een beroep op de gemeente en de Utrechtse organisaties op het gebied van wonen om gezamenlijk: 1. Gelijke definities vast te stellen. Eenduidigheid over gebruikte terminologie is noodzakelijk om tot goede beleidsafstemming te komen tussen gemeente, organisaties op het gebied van wonen en belangenorganisaties en om bij het aanbod van woningen helder te zijn voor de woningzoekenden. 2. Een informatiemodel over woningen te initiëren dat niet alleen gebruik maakt van de hiervoor genoemde eenduidige definities, maar deze definities voor de woningzoekenden ook helder in kaart brengt door het gebruik van pictogrammen. Woningzoekenden zien daardoor in één oogopslag wat de mogelijkheden van de woning zijn. Bovendien kunnen mensen die problemen hebben met de taal zo ook in één oogopslag zien of de woning bijvoorbeeld rolstoeltoegankelijk is of dat er een traplift in zit. In dit document wordt daartoe een inhoudelijk voorstel gedaan.

06 | 40

1. Eenduidige terminologie Zoals in de inleiding beschreven, zijn diverse termen in omloop die een indicatie geven over de aard en toegankelijkheid van de woning. Denk bijvoorbeeld aan de term ‘bezoekbare woning’, ‘seniorenwoning’ en ‘rolstoelwoning’. Deze termen worden niet eenduidig gedefinieerd. Voorbeeld: Een simpele term als ‘nultredenwoning’ wordt door de toekomstige bewoner opgevat als een woning met mogelijk een kleine drempel maar in elk geval geen trede(n). Soms valt een huis met een bordes van 17,9 cm hoog (en dat is zelfs hoger dan een traptrede) ook nog onder de term nultredenwoning. Alle in omloop zijnde termen zijn geïnventariseerd door COSBO, Solgu, De Bundeling en hun achterban. Vervolgens is per term vanuit de ‘gebruikers’ bekeken welk beeld de term oproept en welke definitie eraan gekoppeld kan worden zodat de term door woningzoekenden zo gemakkelijk mogelijk begrepen wordt. COSBO, Solgu en De Bundeling hebben met hun achterban een overzicht gemaakt van de verwachtingen die toekomstige bewoners hebben bij woningtermen. Er is onderscheid gemaakt tussen termen die met de woning zelf en termen die met de woonwijk te maken hebben. TERMEN (woning)

GEWENSTE LOGISCHE DEFINITIE volgens woningzoekenden

A. Kangoeroewoning

Woningen die aan elkaar zijn gekoppeld of zich op enkele meters van elkaar bevinden, waarbij vanuit de (grotere) hoofdwoning mantelzorg verleend kan worden.

B. MIVA-woning & 2 Mindervalide-woning

Woning die is aangepast aan de eisen van een bewoner met een fysieke beperking.

C. Opgepluste woning

Bestaande woning waarbij iets is verbeterd op het gebied van BTB3.

D. Bezoekbare woning

Woning waar iemand met een beperking (bijvoorbeeld iemand in een rolstoel) in de woon- of eetruimte op bezoek kan komen (op visite) en tot voor de toiletdeur kan rijden.

E. Nultredenwoning & Nultrapwoning

Gelijkvloerse woning waar alle voor bewoning bestemde ruimten, waaronder woon- en eetruimte, keuken, toilet, badkamer/douche, alle slaapkamers, alle overige kamers bereikbaar zijn (drempels maximaal 2 cm).

F. Eéntrede woning

Gelijk aan de nultrede woning zij het dat er bij de toegangsdeur één keer een abrupt hoogteverschil van maximaal 17,5 cm mag voorkomen.

G. Aanleunwoning

Zelfstandige woning in de omgeving van een verzorgingshuis, waarvan de bewoners gebruik kunnen maken van bepaalde diensten van het verzorgingshuis. Bestaande en nieuwe woningen kunnen voor dit certificaat in aanmerking komen. De woning heeft het niveau van een seniorenwoning. Er is een basiscertificaat dat kan worden uitgebreid met aanvullende pakketten waaronder ‘zorg’ en ‘veiligheid’.

H. Woning met certificaat 4 WoonKeur

I.

Woning gebouwd volgens WoonKeur

Woning waar geen certificaat aan is toegekend en waarvan het BTB niveau onbekend is.

2

De term MIVA of mindervalide is een achterhaalde foute term. BTB staat voor bereikbaarheid, toegankelijkheid en bruikbaarheid. 4 Het WoonKeur certificaat wordt toegekend door SKW Certificatie www.woonkeur-skw.nl . 3

07 | 40

J. Rolstoel- en 5 rollatorwoning

Woning waar de woon- en eetruimte, keuken, toilet, badkamer/douche, tenminste één slaapkamer en het terras of het balkon (indien aanwezig) BTB zijn voor een bewoner die gebruik maakt van een rolstoel/rollator.

K. Seniorenwoning Ouderenwoning

Woning bedoeld voor bewoners met en zonder fysieke beperkingen. Alle voor bewoning bestemde ruimten zijn geschikt voor een bewoner die gebruik maakt van een loophulpmiddel als een looprek, rollator of rolstoel. De woning is geschikt voor het verlenen van zorg. (De woning is bruikbaar voor een bewoner die afhankelijk is van een scootmobiel. Bij de entree van de woning is een overdekte stalling met een oplaadpunt voor een scootmobiel. De looproute van de entree van de woning tot deze stalling is geschikt voor een rollator of een rolstoel).

L. Woning waar 6 zorgverlening mogelijk is

Woning met een slaapkamer met ruimte voor het manoeuvreren met een tillift, ruimte voor een rolstoel en ruimte voor de zorgverlener. Woning met een badkamer en een toilet waar ruimte is voor het manoeuvreren met een tillift (combinaties mogelijk) met ruimte voor de zorgverlener.

M. Fokuswoning

N. Levensloopbestendige woning

TERMEN (wijken) O. Levensloopbestendige wijk

P. Welkome 9 (service)Wijken

7

Woning voldoet aan het programma van eisen van de stichting Fokus, heeft een zeer hoge mate van BTB en is geschikt voor zelfstandige bewoning voor een bewoner met een fysieke beperking. Woning met een hoge mate van toegankelijkheid geschikt voor iedereen in elke situatie. Het is theoretisch mogelijk om één woning te bouwen die voor iedereen in elke levensfase geschikt is, maar dit zal een kostbare woning zijn. GEWENSTE LOGISCHE DEFINITIE volgens woningzoekenden In een levensloopbestendige wijk is een mix van verschillende soorten woningen, zodat mensen in verschillende levensfasen in de wijk kunnen blijven wonen. De mix van woningen is gericht op doorstroming. Om de doorstroming te bevorderen is er in de wijk rekening gehouden met de woonkwaliteit8. In een levensloopbestendige wijk zijn veel woningen bezoekbaar. De infrastructuur heeft een hoge mate van toegankelijkheid. Om de inwoners van Utrecht fysiek in de gelegenheid te stellen in hun eigen omgeving te blijven wonen zijn de looproutes in een Welkome (service)Wijken hoogwaardig. Dat wil zeggen dat er in principe geen abrupte hoogteverschillen in de looproute voorkomen, dat de vrije doorgang overal extra ruim is, dat loopafstanden kort en logisch zijn en dat de bestrating vlak en niet hobbelig is.

Nu al deze termen zijn gedefinieerd op een gebruikersvriendelijke manier, zal in het volgende hoofdstuk worden ingegaan op de manier waarop de verschillende soorten woningen kunnen worden aangeboden aan woningzoekenden, zodat deze zelfstandiger en sneller een geschikte woning vinden. 5

Het Casco moet aan rolstoeltoegankelijkheid voldoen. Beugels en keukenblok worden buiten beschouwing gelaten, daar deze afgestemd moeten worden op de specifieke behoefte van de gebruiker. 6 Info Careyn. Tevens is het uitgangspunt een eenpersoonsbed. 7 Levensloopbestendig (v. Dale): Geschikt voor, intact blijvend tijdens versch. levensfasen ongeacht eventuele beperkingen. 8 Woonkwaliteit: fysieke kwaliteit van de woning en de woonlasten. Hoge(re) woonlasten kunnen de doorstroming stagneren. 9 Welkome (service)Wijken worden ontwikkeld om de inwoners van Utrecht in de gelegenheid te stellen in hun eigen omgeving te blijven wonen, ook als zij meer ondersteuning en zorg nodig hebben. De gemeente Utrecht en haar partners ontwikkelen beleid waarbij samenhang in woon-, welzijns- en zorgbeleid uitgangspunt is. 08 | 40

2. Beeldende Informatie (pictogrammen) Informatie over ‘functies’ van woningen met behulp van pictogrammen. De bruikbaarheid en toegankelijkheid van een woning kan met één of meerdere functies worden aangegeven. Denk aan een bezoekbare woning waar iemand met een rolstoel of rollator in de huiskamer kan komen of aan een rolstoeltoegankelijke badruimte. In een groot aantal woningen is vanuit de Wmo een traplift aangebracht. Bij het zoeken naar een woning kan zo’n functie een pre zijn voor een woningzoekende en de keuze positief beïnvloeden. In samenwerking tussen COSBO, Solgu en De Bundeling zijn een aantal functies met bijbehorende pictogrammen beschreven waarop de woningzoekenden naar een specifieke woning gaan zoeken. Pictogram Functionaliteiten Kangoeroewoning

WC

Definitie Woningen die aan elkaar zijn gekoppeld of zich op enkele meters van elkaar bevinden, waarbij vanuit de (grotere) hoofdwoning mantelzorg verleend kan worden.

Nultredewoning/gelijkvloers

Gelijkvloerse woning waar alle voor bewoning bestemde ruimten, waaronder woon- en eetruimte, keuken, toilet, badkamer/douche, alle slaapkamers, alle overige kamers bereikbaar zijn (drempels maximaal 2 cm).

Bezoekbare woning

Woning waar iemand met een beperking (bijvoorbeeld iemand in een rolstoel) in de woon- of eetruimte op bezoek kan komen (op visite) en tot voor de toiletdeur kan rijden.

Buitenruimte tuin of balkon

Het terras en/of het balkon is bereikbaar (drempels maximaal 2 cm).

Scootmobielstalling

Bij de entree van de woning is een overdekte stalling voor een scootmobiel met een stopcontact voor het opladen. Deze looproute is geschikt voor iemand met een rollator of rolstoel.

Traplift10

Er is een traplift aanwezig waarmee een verdieping bereikt kan worden.

Toilet

Er is een toilet dat bereikbaar en bruikbaar is voor rolstoelgebruikers.

Badkamer

Er is een ruimte met een douche en een wasbak die bereikbaar en bruikbaar is voor rolstoelgebruikers.

Rolstoelwoning

Woning waar de woon- en eetruimte, keuken, toilet, badkamer/douche, ten minste één slaapkamer en het terras of het balkon (indien aanwezig) BTB zijn voor een bewoner die gebruik maakt van een rolstoel.

Zorgverlening

Woning met een slaapkamer met ruimte voor het manoeuvreren met een tillift, ruimte voor een rolstoel en ruimte voor de zorgverlener. Woning met een badkamer en een toilet waar ruimte is voor het manoeuvreren met een tillift (combinaties mogelijk) met ruimte voor de zorgverlener.

10

Een traplift is een stoel met aandrijving die wordt voortbewogen over een rail langs een trap. Een traplift is ongeschikt om een rolstoel te verplaatsen. 09 | 40

3. Websites woningaanbod COSBO, Solgu en De Bundeling hebben met een aantal (potentiële) woningzoekenden gezocht naar bestaande digitale informatiesystemen voor woningzoekenden in het land. Vier daarvan zijn zorgvuldig bekeken op hoe helder en eenduidig de website informatie geeft in het algemeen, hoe eenvoudig de zoekfunctie is en specifiek is gekeken naar het wel of niet geven van bepaalde informatie over de functies van woningen. De volgende websites zijn bekeken:  www.funda.nl  www.woonnet-haaglanden.nl  www.woningnet.nl  www.woongids.swon.nl  www.jaap.nl  www.zorgwoning.nl Hieronder wordt per website allereerst beschreven welke positieve punten te noemen zijn van de verschillende websites en vervolgens worden de punten beschreven die voor (potentiële) woningzoekenden als negatief worden bestempeld. In de bijlage is nadere informatie aanschouwelijk gemaakt betreffende de verschillende bestudeerde websites. Geconstateerde voordelen: Funda 1. Funda biedt mogelijkheden om te zoeken op locatie (postcode of plaats), zoekgebied, prijs, huur/koop, bestaande bouw/nieuwbouw. 2. Bij het overzicht van locaties wordt per zoekcriterium aangegeven hoeveel woningen daarop scoren. Dit geeft inzicht in vervolg zoekmogelijkheden 3. Het criterium is tevens een link die alleen de woningen met dat criterium zichtbaar maakt, wat prettig werkt. 4. Er kunnen foto’s, video’s en plattegronden worden toegevoegd. Haaglanden 1. Er is een mogelijkheid om uitgebreid te zoeken. 2. Er kan op een geografische kaart gezocht worden. 3. Bij de details van de woning staat een pictogram met een functie van de woning. 4. Er zijn 3 mogelijke functies die met pictogrammen worden aangegeven. Woningnet 1. Er kan uitgebreid gezocht worden door op mapjes te klikken die apart geopend kunnen worden, hetgeen een goed overzicht geeft van de keuzemogelijkheden. Woongids SWON 1. Er is een beschrijving (definitie) van de termen die voor woningtypen gebruikt worden. 2. Gezocht kan worden op type woning. 3. Bij zoeken op type woning zijn de beschikbare aantallen direct zichtbaar. Jaap 1. Uitgebreide zoekmogelijkheden op de eerste pagina. Zorgwoning 1. De beschrijving van een gevonden locatie geeft overzichtelijk extra informatie.

10 | 40

Geconstateerde nadelen: Funda 1. De functionaliteit ‘Toegankelijkheid’ wordt uitgesplitst in 3 termen (Aangepaste woning, gehandicaptenwoning en seniorenwoning) die elkaar overlappen en waarvan de betekenis onduidelijk is. 2. Er ontbreekt informatie over de woning. Dit zou in de vorm van enige pictogrammen kunnen worden aangeboden. Haaglanden 1. Gesloten mappen lijken overzichtelijk, maar het is een raadsel welke termen in elke map verborgen zitten. Het zoeken vergt veel klikken. Bezoekers haken af. 2. De functie uitgebreid zoeken is pas beschikbaar wanneer men een overzicht van alle woningen opvraagt. 3. De functionaliteit zoals ‘Minimaal rolstoelwoning’ is een vreemd begrip dat extra uitleg vraagt. Een pop-up met een uitleg van de term is wenselijk. 4. In het gevonden overzicht staat een symbool, maar er ontbreekt informatie over de bruikbaarheid en de toegankelijkheid van de woning. 5. De termen ‘gelijkvloerse woning’ en ‘rollatorwoning’ komen bij het startscherm niet in de zoekopties voor. Er kan niet gezocht worden naar woningen die aan deze indeling voldoen. 6. Wij twijfelen of het zinvol is om een functionaliteit van rollatorwoning aan te geven. Veel mensen met een rollator weten zich redelijk te bewegen in hun eigen woning. De enige aanpassing is meestal een traplift om op de verdieping te komen. In de criteria van Haaglanden wordt in plaats van een traplift een rolstoellift geëist. Dat is veel te streng en maakt dat de meeste woningen die wel geschikt zijn voor een rollator niet door dit criterium komen. 7. Niet alle criteria zijn zinvol. De normering moet voorafgegaan worden van een definitie waar de betreffende woning voor geschikt is (vanuit de gedacht van de toekomstige bewoner) deze moet immers het systeem gebruiken en begrijpen. Woningnet 1. Bij het aanvinken van een hokje wordt contact gemaakt met het internet en wordt het beeld opnieuw opgemaakt. Dit kost veel te veel tijd. Standaard is alles aangevinkt. Dat is niet praktisch. 2. Informatie over de mate van toegankelijkheid ontbreekt, alleen de nultredewoning is een zoekoptie. Woongids SWON 1. Er worden 3 categorieën gebruikt die de functionaliteit van de woning aangeven. Het is beter om pictogrammen of begrijpelijke termen (bijvoorbeeld rolstoelwoning) te gebruiken. Dan hoeft niemand terug te zoeken wat precies bedoeld wordt. 2. De foto geeft het woongebouw aan. Er is nauwelijks info over de woning. 3. Woningtypen (zoektermen) in de zoekkolom komen niet overeen met de termen in de kolom met resultaten. Jaap 1. Ontbreekt een zoekmogelijkheid op het gebied van toegankelijkheid en functies. Zorgwoning 1. Heel veel tekst om te lezen. 2. Geen mogelijkheid om op een aantal functies te zoeken.

11 | 40

Conclusies en aanbevelingen Alle onderzochte websites hebben specifieke voordelen. De nadelen die deze websites hebben, maken echter dat geen enkele website gekenschetst kan worden als een echt goede website, die woningzoekenden op een eenvoudige en heldere wijze toe leiden naar de woning met gewenste functionaliteit. Tevens biedt geen enkele website inzicht in de variatie aan functies die woningzoekenden op prijs stellen. Uit hetgeen het testpanel, bestaande uit de vertegenwoordigers van en namens Solgu, COSBO en de Bundeling, heeft onderzocht, dient een goede website voor oudere woningzoekenden en die met een beperking te voldoen aan de volgende voorwaarden: 1. Algemeen a. De website dient een zoekscherm met alle zoekmogelijkheden te hebben. b. Het wordt als prettig ervaren als de website tijdens het zoeken de zoekcriteria onthoudt en de bezoekers de mogelijkheid biedt om zoekcriteria op te slaan voor een volgende sessie. c. De website moet de mogelijkheid hebben dat men in een selectie (uitgebreide) aanvullende criteria kan formuleren en zoeken. d. De website moet teksten in het zoekscherm zoveel mogelijk vervangen door pictogrammen. e. De website geeft van elke gebruikte woningterm een definitie. 2. Zoekfunctie en overzicht zoekresultaten De website biedt de gebruiker/bezoeker de mogelijkheid om te zoeken op de volgende criteria: a. postcode b. afstand van een postcodegebied c. wijk d. plattegronden om locatie of wijk te selecteren e. huur, koop, nieuwbouw f. prijs g. functie(s) h. voorzieningen (OV, winkels kerk, bibliotheek enz) i. term/woningtype (met een link of pop-up met definitie) 3. Overzicht zoekresultaten a. De website dient een overzicht te geven van gevonden woningen met daarbij ook een aanduiding van de toegankelijkheid (gebruik pictogrammen). b. De website moet een overzicht geven zodat woningen vanuit de tabel met elkaar vergeleken kunnen worden. c. De website dient bij de zoekresultaten het overzicht van zoekcriteria te geven. d. De website dient per criterium het aantal gevonden woningen voor dat criterium weer te geven. e. Stel woningzoekenden in de gelegenheid om gevonden woningen op te slaan. 4. Resultaat per woning a. De website dient het blad waar een woning beschreven wordt te voorzien van zoveel mogelijk foto’s, filmpjes, plattegronden en pictogrammen. b. De webiste dient bijzonderheden als wachttijden en voorwaarden aan te geven.

12 | 40

Samenvatting

In de vorige hoofdstukken schetsen Solgu, COSBO en De Bundeling een manier om het bestaande woningaanbod meer toegankelijk te presenteren zodat iedereen, maar met name oudere woningzoekenden en woningzoekenden met een functiebeperking, gemakkelijker en zelfstandiger een geschikte woning kunnen vinden. Het voorstel haakt in op het versterken van de eigen kracht van burgers in de samenleving en het ondersteunt daarmee doorstroming op de woningmarkt. Ouderen en mensen met een functiebeperking zullen langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen wanneer een geschikte woning gemakkelijker kan worden gevonden. In deze nota is een voorstel opgenomen om definities van verschillende typen woningen voor ouderen of mensen met een functiebeperking eenduidig voor zowel wonen-organisaties als woningzoekenden vast te stellen. Daarbij is bij de definiëring gefocust op wat woningtermen oproepen bij woningzoekenden. Getracht is om de nu gehanteerde, maar niet eenduidige definiëringen, van gemeente en wonen-organisaties, ook zoveel mogelijk tot hun recht te laten komen in het nieuwe voorstel. Tegelijk hebben De Bundeling, Solgu en COSBO nagedacht over de vraag hoe specifieke wensen qua toegankelijkheid en geschiktheid van woningen die ouderen of mensen met een functiebeperking hebben, duidelijk gepresenteerd kunnen worden bij het aanbod van woningen op internet. Deze nota wordt aangeboden aan de leden van de gemeentelijke stuurgroep Wonen, Welzijn en Zorg omdat dit de plek is waar het wonen in het sociale domein regelmatig aan de orde komt. We nodigen de leden van de stuurgroep en met name de vertegenwoordigers van de gemeente en woningcorporaties uit om met ons het gesprek aan te gaan over ons voorstel voor een gebruikersvriendelijk woningzoekmodel, zodat er in gezamenlijkheid een weg gevonden wordt waardoor ouderen en mensen met een functiebeperking op eenvoudiger wijze een passende woning kunnen vinden.

COSBO

Solgu

De Bundeling

13 | 40

BIJLAGE Overzicht van onderzochte websites Voordelen zijn groen en nadelen zijn met rood aangegeven.

www.funda.nl

www.woongids.swon.nl

www.jaap.nl

www.woonnet-haaglanden.nl

www.woningnet.nl

www.zorgwoning.nl

14 | 40

Voordeel (woongids SWON) 1. Er is een beschrijving (definitie) van de termen die het woningtype aanduiden. Dit voorkomt spraakverwarring.

15 | 40

Voordeel (Funda) 2. Zoeken op locatie (postcode of plaats) 3. Mogelijkheid om zoekgebied aan te geven 4. Zoeken op prijs 5. Zoeken op huur, koop of nieuwbouw

16 | 40

Voordeel (Jaap) 1. Uitgebreide zoekmogelijkheid op de eerste pagina.

17 | 40

Voordeel (Haaglanden) 2. Er is een mogelijkheid om uitgebreid te zoeken.

18 | 40

Voordeel (woningnet) 3. Uitgebreid zoeken bestaat uit mapjes apart geopend kunnen worden. Geeft goed overzicht van keuze mogelijkheden.

19 | 40

Voordeel (woongids SWON) 4. Zoeken op type woning

20 | 40

Voordeel (Haaglanden) 5. Zoeken op kaart

21 | 40

Voordeel (woongids SWON) 6. Bij zoeken op type woning zijn de beschikbare aantallen direct zichtbaar.

22 | 40

Voordeel (Funda) 7. Bij het overzicht van locaties wordt per zoekcriterium aangegeven hoeveel woningen daarop scoren. Dit geeft inzicht voor vervolg zoekmogelijkheden. 8. Het criterium is tevens een link die alleen de woningen met dat criterium zichtbaar maakt. Werkt erg fijn.

23 | 40

Voordeel (Haaglanden) 9. Bij de details van de woning staat een pictogram met de functionaliteit van de woning.

Voordeel (Haaglanden) 10. Er zijn 3 functionaliteiten die met pictogram worden aangegeven, a. Gelijkvloerse woning b. Rollatorwoning c. Rolstoelwoning

24 | 40

Voordeel (Funda) 11. Er kunnen foto’s, video’s en plattegronden worden toegevoegd.

25 | 40

Voordeel (Zorgwoning) 1. De beschrijving van een gevonden locatie geeft overzichtelijk extra informatie.

26 | 40

Nadeel (Haaglanden) 1. Gesloten mappen lijken overzichtelijk, maar het is een raadsel welke termen in elke map verborgen zitten. Het zoeken vergt veel klikken. Bezoekers haken af.

27 | 40

Nadeel (Haaglanden) 2. De functie uitgebreid zoeken is pas beschikbaar wanneer men een overzicht van alle woningenopvraagd.

28 | 40

Nadeel (Jaap) 1. Ontbreekt een zoekmogelijkheid op het gebied van toegankelijkheid en functies.

29 | 40

Nadeel (Funda) 3. De functionaliteit ‘Toegankelijkheidheid’ wordt uitgesplitst in 3 termen (Aangepaste woning, gehandicaptenwoning en seniorenwoning) die elkaar overlappen en waarvan de betekenis onduidelijk is.

30 | 40

Nadeel (Haaglanden) 4. De functionaliteit zoals ‘Minimaal rolstoelwoning’ is een vreemd begrip dat extra uitleg vraagt. Een pop-up met een uitleg van de term is wenselijk.

31 | 40

Nadeel (Woningnet) 5. Bij het aanvinken van een hokje wordt contact gemaakt met het internet en wordt het beeld opnieuw opgemaakt. Dit kost veel te veel tijd. Standaard is alles aangevinkt. Dat is niet praktisch. 6. Informatie over de mate van toegankelijkheid ontbreekt, alleen de nultredewoning is een zoekoptie.

32 | 40

Nadeel (woongids SWON) 7. Er worden 3 categorien gebruikt die de functionaliteit van de woning aangeven. Het is beter om pictogrammen of begrijpelijke termen (bijv rolstoelwoning) te gebruiken. Dan hoeft niemand terug te zoeken wat precies bedoeld wordt.

33 | 40

Nadeel (Funda) 8. Er ontbreekt informatie over de woning. Dit zou in de vorm van enige pictogrammen kunnen worden aangeboden.

34 | 40

Nadeel (Haaglanden) 9. In het gevonden overzicht staat een symbool, maar er ontbreekt informatie over de bruikbaarheid en de toegankelijkheid van de woning.

35 | 40

Nadeel (Haaglanden) 10. De termen ‘Gelijkvloerse woning’ en ‘Rollatorwoning’ komen bij het startscherm niet in de zoekopties voor. Er kan niet gezocht worden naar woningen die aan deze indeling voldoen. 11. Wij twijfelen of het zinvol is om een functionaliteit van rollatorwoning aan te geven. Veel mensen met een rollator weten zich redelijk te bewegen in hun eigen woning. De enige aanpassing is meestal een traplift om op de verdieping te komen. In de criteria van Haaglanden wordt in plaats van een traplift een rolstoellift geeist. Dat is veel te streng en maakt dat de meeste woningen die wel geschikt zijn voor een rollator niet door dit criterium komen. 12. Niet alle criteria zijn zinvol. De normering moet voorafgegaan worden van een definitie waaar de betreffende woning voor geschikt is (vanuit de gedacht van de toekomstige bewoner) deze moet immers het systeem gebruiken en begrijpen.

36 | 40

Nadeel (woongids SWON) 13. De foto geeft het woongebouw aan. Er is nauwelijks info over de woning.

37 | 40

Nadeel (woongids SWON) 14. Woningtypen (zoektermen) in de zoekkolom komen niet overeen met de termen in de kolom met resultaten.

38 | 40

Nadeel (Zorgwoning) 3. Heel veel tekst om te lezen. 4. Geen mogelijkheid om op een aantal functies te zoeken.

39 | 40

Adressen

Postbus 13124 3507 LC Utrecht telefoon 030-2361803 email [email protected] website www.bundeling.nl

De Bundeling is een bewonersplatform voor Utrechtse woonvraagstukken.. De Bundeling is een vereniging en bestaat uit leden en een bestuur. De leden worden gevormd door de Utrechtse huurderskoepels en enkele andere bewonersorganisaties. Bewonerscommissies en individuele bewoners worden regelmatig betrokken bij de standpuntbepaling van het bestuur en de Algemene Leden Vergadering

Frederik van Eedenstraat 5a 3532 CL Utrecht telefoon 030-2965108 email [email protected] website www.cosbo-stad-utrecht.nl

COSBO staat voor Centraal Orgaan Samenwerkende Bonden voor Ouderen. COSBO behartigt de collectieve belangen van ouderen in de gemeente Utrecht op de voor hen wezenlijke levensgebieden. We doen dat d.m.v. beleidsbeïnvloeding en –advies en door het organiseren van informatieve activiteiten voor de achterban.

Australiëlaan 14e 3526 AB Utrecht telefoon 030-2803286 email [email protected] website www.solgu.nl

Het Solgu is de spreekbuis van iedereen in Utrecht die een handicap en/of chronische ziekte heeft. We geven beleidsadvies om de belangen van onze achterban te behartigen en beïnvloeden de beeldvorming. Daarnaast verstrekken we informatie. Het uitgangspunt bij alle werkzaamheden is gelijkwaardige deelname aan de samenleving.

40 | 40