Gebiedsvisie Susteren. Gemeente Echt-Susteren

Gebiedsvisie Susteren Gemeente Echt-Susteren

december 2008, gewijzigd 29 januari 2009

Heukelom Verbeek landschapsarchitectuur

HARR Y

GEBIEDSVISIE SUSTEREN

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Inhoudsopgave Inhoudsopgave

3

Voorwoord

5

1

Bestuursopdracht 1.1 Sjabloon 1.2 Toelichting 1.3 Demografische ontwikkelingen en maatschappelijke tendensen 1.4 Gevolgen demografische ontwikkelingen en maatschappelijke tendensen 1.5 Beleidsvisie wonen, voorzieningen en bedrijvigheid

6 6 9 11 12 13

2

Analyse 2.1 2.2 2.3 2.4

16 16 18 19 20 20 24 26 30 36 38 40 44 46 48

3

Investeringsprogramma

50

4

Subsidiemogelijkheden

51

5

Burgerparticipatie en communicatie

52

Dit rapport is opgesteld door de gemeente Echt-Susteren in samenwerking met Heukelom Verbeek landschapsarchitectuur uit Gulpen en Harry Gulpers S + A Planning bv uit Maastricht.


HARR Y

en oplossingsrichtingen Inleiding Overzicht sterkte en zwakte analyse Plankaart Analyses en oplossingsrichtingen 2.4.1 Entrees en toegangswegen 2.4.2 Historisch lint 2.4.3 Pleinen 2.4.4 Winkelhart en Feurtherpoort 2.4.5 Groene strip 2.4.6 Woonlocaties 2.4.7 Bedrijventerreinen 2.4.8 Groene buurtpleinen 2.4.9 Groenstructuur 2.4.10 Verkeersstructuur

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


HARR Y


GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Voorwoord


HARR Y

Dit rapport omvat de Gebiedsvisie voor het centrum van Susteren in de gemeente Echt-Susteren.Hierin wordt allereerst door middel van een sjabloon de bestuursopdracht vastgesteld.Deze wordt vervolgens toegelicht in hoofdstuk 2. Daarbij wordt ingegaan op verschillende aspecten, zoals de aanleiding, het doel, de redenen waarom geen centrumplan maar deze gebiedsvisie is opgesteld, de werkwijze en de haalbaarheid. In paragraaf 2.2 en 2.3 wordt ingegaan op de gevolgen van demografische ontwikkelingen en maatschappelijke tendensen, waarnaar in paragraaf 2.4 de Beleidsvisie ten aanzien van wonen, voorzieningen en bedrijvigheid wordt beschreven. De verschillende aandachtspunten zijn vervolgens in een sterkte- zwakteanalyse en op een plankaart weergegeven. Hier worden de analyses en oplossingen in kaart gebracht. Op de pagina aan de linkerzijde staan hierbij steeds de conclusies en bevindingen van de sterkte- zwakteanalyse en op de pagina aan de rechterzijde de uitwerking voor de verschillende deelgebieden. De bij de plankaart afgebeelde referentiebeelden geven een impressie van de sfeer die is voorzien. Het zijn geen letterlijke afbeeldingen van hoe de nieuwe situatie zal gaan worden. De afbeeldingen zijn suggestief en geven inzicht in de mogelijke inrichting. Het rapport wordt ten slotte afgerond met een toelichting op de (mogelijke) burgerparticipatie.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN 1.1

Bestuursopdracht Sjabloon

1. Onderwerp Gebiedsvisie Susteren 2. programma Samenlevingsopbouw - Kernenbeleid 3. Probleemdefinitie (aanleiding, probleemstelling) De Raad heeft het college de opdracht gegeven een bestuursopdracht te formuleren voor een gebiedsvisie Susteren. In de raadsvergadering van 23 oktober 2008 is besloten geen besluit te nemen omtrent het voorliggende centrumplan Susteren. Belangrijkste reden hiervoor was het feit dat dit plan niet op redelijke termijn uitvoerbaar was omdat er niet met alle benodigde partijen minnelijke overeen -stemming kon worden verkregen. Bovendien werd de gemeentelijke bijdrage in het exploitatietekort onevenredig hoog gevonden in relatie tot de omvang en de kwaliteit van het plan. 4. Te bereiken resultaat Uit het initiatief voorstel van 23 oktober 2008 hebben we de volgende uitgangspunten gedistilleerd voor het ontwikkelen van een nieuwe gebiedsvisie voor de kern Susteren: 1. De gebiedsvisie omvat op zijn minst het oude centrum van Susteren ( Markstraat en Willibrordusstraat) en de locaties van de voormalige Majoor Evansschool, basisschool ín ’t Park, de Reinoudhal en de Kompenie. 2. De gebiedsvisie schenkt aandacht aan de behoefte aan woningbouw en winkelvoorzieningen in de kern Susteren, alsmede de behoefte aan goede huisvesting voor het verenigingsleven. 3. De gebiedsvisie gaat in op de verkeersstromen, de kwaliteit van het openbaar gebied en de parkeermogelijkheden. Daarbij wordt aandacht besteed aan de herinrichting van het kruispunt Markstraat, de Oude Rijksweg Noord, de Dieterderweg, de Feurthstraat, alsmede de herinrichting van de Willibrordusstraat en de Reinoud van Gelrestraat. Ook de geplande vernieuwing van de ondergrondse infrastructuur ( riolering) in een gedeelte van het Mariaveld zal in de planvorming worden ingepast 4. In het kader van de gebiedsvisie is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van realisatie van een medisch centrum door ondernemers in de gezondheidszorg. 5. In de toelichting op de bestuursopdracht wordt een globale planning opgenomen van de startdatum waarbinnen normaliter - onvoorziene omstandigheden buiten beschouwing gelaten - de diverse ontwikkelingen kunnen worden gerealiseerd. 6. Bij het uitvoeren van de bestuursopdracht wordt nagegaan of de partijen en ondernemers, die hun medewerking aan het oude plan hebben toegezegd opnieuw geïnteresseerd zijn in een deelname aan de nieuwe planontwikkeling. 7. De bestuursopdracht schenkt aandacht aan de communicatie met betrokken partijen en instanties, de dorpsraad, bewoners en gemeenteraad. De “meedenkmomenten” van betrokken groeperingen worden in kaart gebracht. 5. Samenhang met / afbakening t.a.v. andere onderwerpen / taakvelden/programma’s De gebiedsvisie moet - waar relevant - de relatie aangaan met de omliggende kernen Nieuwstadt, en Dieteren en dient verder uit te gaan van een integrale analyse, die vertaald wordt in kansen, bedreigingen en realiseerbare oplossingen op het gebied van - onderwijs, - maatschappelijke voorzieningen (sociaal cultureel werk, verenigingsleven, sport en recreatie, zorg), - woningbouw, - economische bedrijvigheid, - infrastructuur en groen. 6. Beschrijving inhoudelijke activiteiten Zie bijgevoegde toelichting. 7. Tijdsplanning: start en einde 12 februari 2009 zie verder bijgevoegde toelichting. 8. Procesorganisatie: - voortgangsverantwoordelijke - stuurgroep, projectgroep, werkgroep, klankbordgroep? Er is een stuurgroep geformeerd bestaande uit Burgemeester Akkermans en de betrokken portefeuillehouders zijnde de wethouders Janssen, Bocken en Pustjens , kwartiermakers Bongaerts, Heijman en hoofd afdeling RMO dhr. J.Wackers. Het college heeft de ambtenaren Bongaerts en Heijman benoemd tot kwartiermakers voor de gebiedsvisie. Zij dragen - afhankelijk van de diverse stadia van de planvorming zorg voor een adequate samenstelling van een slagvaardige projectgroep. In het huidige stadium van de planvorming zijn bij de projectgroep betrokken de vakdisciplines ruimtelijke ordening, volkshuisvesting, openbare werken, verkeer en cultuurtechniek Om vanaf het begin draagvlak te realiseren voor de gebiedsvisie zijn de kwartiermakers door de stuurgroep gemachtigd tot het voeren van oriënterende en voorbereidende gesprekken met partijen en deskundigen. Zij doen hiervan periodiek (1x 14dg ) verslag aan de stuurgroep. Waar nodig worden de ambtelijke voorbereidende en verkennende gesprekken voortgezet in een bestuurlijke zetting.


HARR Y

De nota burgerparticipatie is leidraad voor de communicatie en inspraak in het kader van de gebiedsvisie. De stichting Dorpsraad Susteren fungeert als klankbordgroep voor het ontwikkelen van de gebiedsvisie. Voor het bereiken van een optimaal draagvlak voor de verschillende onderdelen van de planvorming worden op onderdelen ook andere relevante instellingen bij de ontwikkeling betrokken. (schoolbesturen, woningcorporatie, ondernemersverenigingen kinderopvangcentra, verenigingen enz.) Daarnaast worden in de planvorming op een paar – nog nader te benoemen – cruciale momenten algemeen toegankelijke informatieavonden georganiseerd.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Bestuursopdracht Sjabloon 9. Randvoorwaarden m.b.t.: - geld (m.b.t. inhoud proces en resultaat) - kwaliteit - personele capaciteit Financiën De Raad heeft bepaald dat er voor de nieuwe gebiedsvisie in principe een budget beschikbaar wordt gesteld van € 6 miljoen zijnde de beoogde bijdrage voor het voormalige centrumplan Susteren. Hiervan is op basis van de begroting 2009 ( algemene reserve grondbedrijf) een bedrag van 2,6 miljoen Euro hard. De resterende gelden moeten gedekt worden uit bijdragen van derden en toekomstige opbrengsten uit de grondexploitatie. In het meerjarig investeringsplan 2009 – 2012 zijn verder voor dopontwikkelingen budgetten opgenomen tot een bedrag van € 10 miljoen euro. Deze budgetten zijn bedoeld voor uitvoering van de DOP’s Koningsbosch ( € 600.000,--), St. Joost, Nieuwstadt ( € 4.9 miljoen) en de gebiedsvisie Susteren. Voor uitvoering van de maatschappelijke elementen uit de gebiedsvisie Susteren wordt voorgesteld uit deze budgetten een bedrag te bestemmen van € 4,5 miljoen. Inhoud Belangrijkste uitgangspunten van de bestuuropdracht zijn: a. Gebiedsvisie in plaats van objectontwikkeling b. Samenwerking tussen gemeente en particuliere initiatief, waarbij de gemeente niet zelf ontwikkelt of eigendom verwerft maar investeert in voorwaardenscheppende en faciliterende elementen, die voor ondernemers uitnodigend zijn om te investeren in eigen ontwikkelingen, die passen binnen de door de gemeente gestelde kaders. Subsidies Voor het ontwikkelen van de gebiedsvisie zullen verder externe subsidiebronnen worden benaderd. Ondersteuning Voor de verdere uitwerking van de verschillende deelplannen moet specifieke externe ondersteuning en expertise kunnen worden ingehuurd. Gedacht kan dan worden aan een civieltechnisch bureau, archtitect voor realisering verenigingsgebouw, BMV, sporthal enz) Ook intern zal waarnodig extra menskracht ingeschakeld moeten kunnen worden. Hier kan o.a. gedacht worden aan extra menskracht voor begeleiding en ondersteuning van de samenwerkingsprocessen met verenigingen en instanties in de planontwikkeling van de maatschappelijke voorzieningen. In de globale ramingen is hiermee rekening gehouden. Voorgesteld wordt hiervoor een voorbereidingskrediet van € 500.000,-- beschikbaar te stellen en dit bedrag te dekken uit de aanwezige budgetten voor DOP-ontwikkelingen. Planning De planningen voor de prioritaire deelprojecten zijn weergegeven in het hoofdstuk Financiën van de toelichting op de bestuursopdracht. Na vaststelling door de Raad van de bestuursopdracht zullen de diverse plannen op basis van de richtinggevende bestuursopdracht worden uitgewerkt en vervolgens ter definitieve vaststelling en ter votering van het benodigde krediet opnieuw worden voorgelegd. Uitvoering van deelplannen zal niet plaatsvinden voordat terzake met partijen realisatieovereenkomsten zijn afgesloten. 10. Communicatie/inspraak: De door de Raad vastgestelde nota burgerparticipatie is leidraad voor de bij de ontwikkeling van de gebiedsvisie te organiseren inspraak – activiteiten en de te onderhouden contacten met de dorpsraad en overige betrokkenen. 11. Belanghebbenden (organisaties/individuen): Partijen, die in het kader van de gebiedsvisie een rol spelen zijn voor zover op dit moment kan worden ingeschat in ieder geval: - Woningcorporaties en Projectontwikkelaars. - Schoolbesturen Focus en ProSes, - SWE, - Stichting Dorpsraad Susteren, - Stichting MIK, + - Biblionova, - Stichting den Hook, - Ondernemersverenigingen, ondernemers winkelgebied. - Huisartsen, zorgaanbieders - Orbis, - de scoutingverenigingen, voetbalvereniging Susterse boys en schutterij St.Petrus en Paulus. - sportverenigingen en ondernemers in de sport - overig verenigingsleven.


HARR Y

Uiteraard mogen de inwoners van Susteren bij de planontwikkeling niet vergeten worden. Conform de door de Raad vastgestelde nota burgerparticipatie zullen er derhalve ook activiteiten ontplooid worden om de inwoners van Susteren bij de ontwikkelingen te betrekken en hen de mogelijkheid te bieden hierover hun mening te geven.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Bestuursopdracht Sjabloon 12. Besluitvormingsprocedure - tussenrapportages? - college/cie./raad Stuurgroep en kwartiermakers vergaderen in de huidige fase met een frequentie van 1 x per 14 dagen. Afhankelijk van ontwikkelingen en voortgang wordt de frequentie naar boven of naar beneden bijgesteld. Rond kerstmis ontvangen de raadsleden een concept bestuursopdracht betreffende de te ontwikkelen gebiedsvisie. Dit concept wordt besproken in de vergadering van de commissie Ruimtelijke Ontwikkelingen in Januari 2009. In de Raadsvergadering van 12 februari wordt deze bestuursopdracht, voorzien van een uitgebreide toelichting, een selectie van de belangrijkste projecten en mogelijke oplossingsrichtingen ter behandeling aan de Raad voorgelegd. Na een nadere uitwerking komen de verschillende deelplannen ter finale goedkeuring en ten behoeve van de kredietvotering afzonderlijk dan wel in combinatie opnieuw in de Raad Over de bestuursopdracht zal uitgebreide informatie worden verstrekt door middel van presentaties in de commissies en door een tentoonstelling van de plankaarten van de bestudeerde oplossingen. Per kwartaal wordt bovendien de verdere uitvoering van de gebiedsvisie via de kwartaalrapportages van de afdeling Projecten en Economische zaken informatie gegevens aan de commissies en de Raad


HARR Y

Datum: 22 december 2008 Bestuurlijk opdrachtgever: Gemeenteraad Echt-Susteren Ambtelijk opdrachtgever:College van B&W Afdelingen: Projecten en Economische Zaken /Ruimtelijk en Maatschappelijke Ontwikkelingen / Openbare Werken

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Bestuursopdracht Toelichting

Aanleiding

Het ontwikkelde centrumplan Susteren is door de gemeenteraad eind oktober 2008 terzijde geschoven. Belangrijkste reden hiervoor was het feit dat het plan niet op redelijke termijn uitvoerbaar was, omdat er niet met alle benodigde partijen minnelijke overeenstemming kon worden verkregen. Bovendien werd de gemeentelijke bijdrage in het exploitatietekort onevenredig hoog gevonden in relatie tot de omvang en de kwaliteit van het plan. Door ontwikkelingen in de regio Midden Limburg en rondom het A2-tracé is gebleken dat het noodzakelijk is om voor de gemeente Echt-Susteren in breder verband en integraal een toekomstvisie te formuleren. Het ontwikkelproces voor de toekomstvisie 2020 is in de tweede helft van 2008 opgestart. In dit proces is de conclusie groeiende dat het noodzakelijk is om toekomstbestendige oplossingen te kunnen realiseren om over de gemeentegrenzen en de bestaande kernenindeling heen te kijken, alsmede om maatschappelijke en economische ontwikkelingen integraal af te wegen en waar mogelijk te verbinden. Dit besef heeft de gemeenteraad mede doen besluiten tot een remake van het centrumplan Susteren en op relevante onderdelen dit plan te verbreden tot een gebiedsvisie voor de kernen Susteren, Nieuwstadt, en Dieteren. Reeds bij het ontwikkelen van het oude centrumplan Susteren is gebleken dat bij een aantal betrokkenen de wens bestaat samen te werken en gebruik te maken van de kansen van het gebied. Burgemeester en Wethouders zien hierin nieuwe kansen voor een herstart om het woon – en leefklimaat van het centrum van Susteren en omgeving te verbeteren. Bij de nieuwe planontwikkeling is derhalve van begin af aan nadrukkelijk aandacht besteed aan overleg en betrokkenheid van partijen bij de diverse elementen.Van meet af aan zijn het creëren van draagvlak en het zoeken naar partners nadrukkelijke uitgangspunten geweest in het ontwikkelproces.

Bestuurlijke aandachtspunten

Conform het raadsbesluit van 23 oktober 2008 heeft het college in deze notitie een concept bestuursopdracht geformuleerd die rekening houdt met onderstaande door de Raad geuite aandachtspunten: 1. De gebiedsvisie omvat op zijn minst het oude centrum van Susteren (Markstraat en Willibrordusstraat) en de locaties van de voormalige Majoor Evansschool, basisschool in ’t Park, de Reinoudhal en de Kompenie. 2. De gebiedsvisie schenkt aandacht aan de behoefte aan woningbouw en winkelvoorzieningen in de kern Susteren, alsmede de behoefte aan goede huisvesting voor het verenigingsleven. 3. De gebiedsvisie gaat in op de verkeersstromen, de kwaliteit van het openbaar gebied en de parkeermogelijkheden. Daarbij wordt aandacht besteed aan de herinrichting van het kruispunt Markstraat, de Oude Rijksweg Noord, de Dieterderweg, de Feurthstraat alsmede de herinrichting van de Willibrordusstraat en de Reinoud van Gelrestraat. 4. In het kader van de gebiedsvisie is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van realisatie van een medisch centrum door ondernemers in de gezondheidszorg. 5. In de bestuursopdracht is een globale planning opgenomen met termijnen waarbinnen normaliter - onvoorziene omstandigheden buiten beschouwing gelaten - de diverse ontwikkelingen kunnen worden gerealiseerd. 6. Bij het formuleren van de bestuursopdracht is nagegaan of de partijen Janssen de Jong, woningcorporatie Zo Wonen en andere ondernemers, die hun medewerking aan het oude plan hebben toegezegd opnieuw geïnteresseerd zijn in een deelname aan de nieuwe planontwikkeling. 7. De bestuursopdracht schenkt aandacht aan de communicatie met betrokken partijen en instanties, de dorpsraad, bewoners en gemeenteraad. De “meedenkmomenten” van betrokken groeperingen zijn in kaart gebracht.

Doel

Het doel van de bestuursopdracht is in een kort tijdsbestek een acceptabel, realistisch, betaalbaar en binnen het toekomstbeeld van de gemeente passend plan te ontwikkelen voor de kern Susteren. Conform de werkwijze in het kader van de lopende dorpsontwikkelingsprogramma’s moeten integraliteit ( wonen, voorzieningen, bedrijvigheid ) en draagvlak van de bewoners van het gebied en verdere participanten daarbij nadrukkelijke uitgangspunten zijn. Het korte tijdsbestek waarin de nieuwe gebiedvisie tot stand moet komen, voor eind december 2008, maakt het niet mogelijk uitputtend op alle facetten van het gebied in te zoomen. Op relevante onderdelen van de openbare ruimte, verkeer en infrastructuur en de maatschappelijke voorzieningen (welzijn, zorg, onderwijs en sport) moet de gebiedsvisie de kern Susteren echter overstijgen en een relatie leggen met het omliggende gebied. (met name Heide, Dieteren, Baakhoven en Nieuwstadt) De integrale en gebiedsgerichte aanpak moet verder kunnen resulteren in een afstemming van publieke en private plannen, investeringen en beheer waardoor naast een goede kwaliteit, beheersbaarheid van de uitvoering wordt bereikt en overlast als gevolg van uitvoering zoveel als mogelijk kan worden beperkt. Dit vereist te zijner tijd een nadrukkelijke regierol van de gemeente in de uitvoering van de te onderscheiden projecten.

Waarom Gebiedsvisie Susteren en geen centrumplan Susteren?

Het spreekt voor zich dat ingrepen in de openbare ruimte en de infrastructuur in Susteren van invloed kunnen zijn op situaties in de omliggende kernen. De aanpak van verkeersknelpunten in Susteren mogen niet leiden tot problemen in Dieteren of Nieuwstadt. Daarnaast krijgt een opwaardering van het groene buitengebied rondom de kern Susteren optimaal resultaat als hierop ook vanuit de omgeving kan worden aangesloten. Dus niet alleen vanuit Susteren richting Dieteren, maar ook andersom. Bovendien zijn ook ontwikkelingen in de maatschappelijke context van de kern Susteren van invloed op het dorpsontwikkelingsplan Nieuwstadt en de Leefbaarheid van Dieteren. Op hoofdlijnen liggen hier de volgende verbanden: Een beslissing over een te bouwen sporthal in Susteren en het gebruik van die hal zijn bepalend voor de toekomst van de sporthal de Sjirp in Nieuwstadt. Verkleining van sporthal de Sjirp en een combinatie met nieuwbouw van de Burg. Willemeschool zijn majeure projecten in het DOP Nieuwstadt. Verkleining van de sporthal de Sjirp kan niet plaatsvinden als er geen NOC/NSF gecertificeerde sporthal voor de competitiesport elders in het gebied gerealiseerd wordt.


HARR Y

De locatie van een mogelijke nieuwe sporthal in Susteren heeft zijn gevolgen voor het gebruik van gemeenschapshuis de Koppel in Dieteren. Het wegvallen van het bewegingsonderwijs in het gemeenschapshuis in navolging van de peuterspeelzaal, die reeds verhuisd is naar de basisschool maakt de exploitatie van de Koppel in financieel opzicht moeilijk. Er zal dus bezien moeten worden welke behoefte aan verenigingsruimte er is en hoe hierin voorzien kan worden. Een

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Bestuursopdracht Toelichting link naar de accommodatie van de basisschool in Dieteren ligt gezien de gehanteerde filosofie elders (BMV) voor de hand. De dalingen in de leerlingenaantallen van de basisscholen dienen voor het behoud van de onderwijsvoorzieningen in het gebied Nieuwstadt, Susteren, Dieteren – Roosteren in samenhang te worden bezien. De mogelijkheden om kwalitatief verantwoord onderwijs in de kern Dieteren zelf te handhaven moet in samenwerking met het schoolbestuur Focus onderzocht worden.

Werkwijze

Bij het ontwikkelen van de gebiedsvisie Susteren is in grote lijnen is de volgende werkwijze gevolgd: 1. Er is een gebiedsanalyse opgesteld op de onderdelen wonen/woonomgeving, maatschappelijke voorzieningen en bedrijvigheid. Deze gebiedsanalyse benoemt een twintigtal situaties op voornoemde aspecten, die met het oog op de toekomst aandacht behoeven.

Deze situaties zijn geanalyseerd, waarbij de sterke en zwakke punten van elke situatie in kaart zijn gebracht. In het vervolg van deze bestuursopdracht zijn deze situaties teruggebracht tot een tiental hoofdpunten, waarvoor oplossingen gezocht zijn. Deze zijn eveneens in kaart gebracht. Op de navolgende pagina’s zijn zowel de analyse als de oplossingen in beeld gebracht.

2. Er is een algemene beleidsvisie geformuleerd ten aanzien van de aspecten wonen, voorzieningen en bedrijvigheid. 3. Vanuit deze beleidsvisie is gezocht naar oplossingsmogelijkheden voor de gesignaleerde knelpunten in het gebied. Op grond daarvan is de huidige situatie en de gewenste situatie in de toelichting op de bestuursopdracht nader omschreven.

Uitgangspunten

Bij het zoeken naar oplossingsrichtingen en het benoemen van de prioritaire knelpunten zijn verder de volgende uitgangspunten gehanteerd: - Het gewenste voorzieningenniveau moet gebaseerd zijn op de toekomstige ontwikkelingen. - De belevingswaarde van de Openbare Ruimte - De kwaliteit van de Openbare Ruimte is de “hardcore” van de gemeente in dit kader en dient als aanjager voor economische investeringen door de plaatselijke ondernemers. - Ontwikkelingen dienen te passen binnen de korrelgrootte van Susteren. Het streven hierbij is de belevingswaarde van de Markstraat door te laten lopen naar het gebied Willibrordusstraat –Reinoud van Gelrestraat – Swentiboldstraat en Feurthstraat.

Haalbaarheid

Binnen de gemeentelijke grondexploitaties is steeds rekening gehouden met een budget van € 6 miljoen, inclusief I.S.V.-subsidie.

10


HARR Y

Voorts zijn er in de meerjarenbegroting ook nog middelen gereserveerd voor investeringen in het Openbare Gebied, (Rijksweg Zuid). Prioritering blijft echter noodzakelijk.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Bestuursopdracht

Toelichting: Demografische ontwikkelingen en maatschappelijke tendensen

Demografische ontwikkelingen

De ontwikkelingen in de bevolkingssamenstelling gaan ook aan de gemeente Echt-Susteren niet voorbij. Zoals bekend loopt de provincie Limburg in Nederland wat vergrijzing, ontgroening en krimp van de bevolking voorop. Binnen de provincie zijn momenteel de Oostelijke Mijnstreek en delen van Zuid Limburg de regio’s waar deze ontwikkelingen reeds in sterke mate voelbaar zijn. Onze regio zal hierin weldra volgen, zo ook de kern Susteren. Gemeentebreed Uit onderzoeksgegevens van het ETIL blijkt dat in de periode tot 2023 de bevolking van Echt-Susteren zal dalen tot 30212 inwoners. Dit is een daling ten opzichte van het inwoneraantal van 2008 met 5%. Het aantal senioren > 65 jaar neemt toe van 17% in 2008 tot 24 % in 2018 Het aantal jongeren daalt van 15% in 2008 naar 12,8% in 2020. De demografische druk gemeentebreed loopt op van 61,9% in 2008 naar 75% in het jaar 2020. Gebied Susteren De kern Susteren is na de kern Echt-centrum binnen de gemeente de tweede hoofdkern. Het profiel van de kern is dat van autonome woonkern met voorzieningen voor met name het voedingsgebied Susteren, Heide en Dieteren. In zijn totaliteit wonen er in de kern Susteren incl. Heide 7364 inwoners. De kern Dieteren heeft 850 inwoners. Een vergelijking van de demografische ontwikkeling met de totale gemeente levert voor de kern Susteren het volgende beeld op: Het aantal inwoners in 2008 bedraagt 7364. Dit aantal loopt terug tot 6943 in het jaar 2023. Het aantal ouderen >65 jaar stijgt in 2018 naar 23,4% van de totale bevolking. In 2008 bedraagt dit percentage nog 17,6% De leeftijdscategorie <25 jaar daalt van 25% in 2008 naar 21,9% in 2023. Geconstateerd kan worden dat de bevolking van Susteren minder hard (-3,6%) daalt dan het gemiddelde van de gemeente EchtSusteren dat 5% bedraagt. Het ETIL-rapport geeft verder aan dat vooralsnog het aantal huishoudens toeneemt, waardoor de invloed van de krimp in de bevolkingscijfers voorlopig nog beperkt van invloed is op de woningbehoefte. Het rapport geeft verder aan dat het aantal huishoudens tot 2023 in de kern Susteren minder snel stijgt (+2,8%) dan het gemiddelde van de totale gemeente dat 3,3% bedraagt.

Maatschappelijke tendensen

Op het gebied van vrije tijdsbesteding worden ontwikkelingen gesignaleerd, die te maken hebben met vervluchting. Dit wil zeggen dat er aan meer activiteiten wordt deelgenomen dan vroeger. Ook wisselen verschillende vormen van vrijetijdsbesteding zich steeds vaker af. Er is een “zapcultuur” ontstaan waarin veelvuldig van activiteiten gewisseld wordt. Door dit gedrag zien we dat het aantal passanten groter wordt en de vaste klanten minder worden. De betrokkenheid van mensen bij een organisatie wordt daardoor kleiner en de bereidheid tot het verrichten van vrijwilligerswerk neemt af. In de gemeente Echt-Susteren met zijn kernen doen bovenstaande ontwikkelingen zich nog niet of slechts in geringe mate voor. De betrokkenheid bij de eigen kern en het verenigingsleven is bij mensen nog genoeg aanwezig. Toch is de verwachting dat de invloed van bovenstaande trends zich op den duur ook in onze gemeente zal manifesteren. Andere factoren, die van invloed zijn of worden op de sociale cohesie zijn: Individualisering: Mensen binden zich minder aan traditionele groepen of rollen. In de vrijetijdsbesteding heeft dit tot gevolg dat verenigings- en teamverbanden onder druk komen te staan. Kwaliteitsniveau: Er worden steeds hogere eisen gesteld aan de kwaliteit van voorzieningen. (bereikbaarheid, openstelling, dienstverlening) Kleine kernen problematiek: De geringe omvang van kernen leidt er toe dat economische en maatschappelijke voorzieningen verdwijnen en er steeds meer een beroep gedaan wordt op de mobiliteit van mensen. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor de minder mobiele doelgroepen, alsmede voor de betrokkenheid van mensen bij hun omgeving. Buurtgerichtheid: De buurtgerichtheid van inwoners ten aanzien van activiteiten en vrijetijdsbesteding is bepalend voor de behoefte aan gemeenschapsvoorzieningen. Belangrijke factoren in dit kader zijn het type leefomgeving, de sociaal economische positie en de leeftijd. In kleine plattelandskernen is de gerichtheid op de eigen directe leefomgeving voor de vrije tijdsbesteding groter dan in een meer stedelijke nieuwbouwwijk. De sociaal economische positie is bepalend voor de actieradius en de kwaliteits- en diversiteiteisen van de inwoners.

11


HARR Y

Wat leeftijd betreft is het een gegeven dat de jongste leeftijdscategorie (0-12 jaar) en de senioren (>70 jarigen) het meest gebruik maken van voorzieningen op buurtniveau. Bij de 12-16 jarigen is de behoefte aan ontmoeting met leeftijdsgenoten in de openbare ruimte of in de jeugdvoorziening nog aanwezig.Vanaf 16 jaar wordt deze behoefte snel minder.Voor volwassenen is de gerichtheid op de buurt het minste.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Bestuursopdracht

Toelichting: Gevolgen demografische ontwikkelingen en maatschappelijke tendensen

Woningbehoefte

Het volkshuisvestingsplan 2005-2015 gaat uit van een woningbehoefte in het gebied van de kern Susteren van 240. Gelet op de demografische ontwikkelingen uit het ETIL-onderzoek is dit cijfer conform een advies vaan het bureau Compaenen bijgesteld tot 105 woningen tot het jaar 2015 en nog eens 60 woningen tot het jaar 2023.Van dit aantal zijn in 2008 ongeveer 70 woningen opgeleverd in de wijken In de Mehre en Mariaveld.

Onderwijs

De ontwikkelingen in de samenstelling van de bevolking van de kern Susteren leiden tot de volgende prognoses voor de basisscholen in de kern. Openbare school de Springdonk Het aantal leerlingen van de openbare school de Springdonk bedroeg op 1 oktober 2007 343 leerlingen. De school beschikt over 13 lokalen in permanente bouw. De leerlingenprognoses geven aan dat het leerlingen aantal in 2020 daalt tot 234 leerlingen (-30,77%) De daling van het leerlingenaantal veroorzaakt een overcapaciteit aan lokalen. Deze wordt ingeschat op 3 lokalen. Basisschool In ’t Park Het aantal leerlingen van de basisschool In ’t Park bedroeg bij de leerlingentelling 2007 330 leerlingen. Voor het jaar 2020 is het leerlingenaantal geprognosticeerd op 234 (-29,52%) De school beschikt over 14 lokalen. De overcapaciteit aan schoollokalen voor de school In ’t Park in 2020 wordt geraamd op 4 lokalen. Basisschool St. Cornelius Dieteren In de kern Dieteren, de kleinste van de door de gemeenteraad benoemde kernen, manifesteren de gevolgen van de demografische ontwikkelingen op het onderwijs zich in versterkte mate. Nu reeds dreigt de basisschool in Dieteren onder de opheffingsnorm te komen. De demografische ontwikkelingen veroorzaken een groeiende kloof tussen het werkelijke leerlingenaantal en de opheffingsnorm.

Verenigingsleven

De kern Susteren kent een rijk verenigingsleven. Landelijk onderzoek naar de omvang van vrijwilligerswerk gaat uit van een norm van 25% van de bevolking dat op enigerlei wijze vrijwilligerswerk verricht.Voor de kern Susteren moeten we volgens deze norm uitgaan van ongeveer 1800 personen. Deze zijn verdeeld over ongeveer 70 verenigingen en instellingen. De geschetste demografische ontwikkelingen, maar ook een aantal maatschappelijke trends waaronder de individualisering van de maatschappij, veroorzaken dat de bereidheid tot vrijwilligerswerk afneemt en de druk op het vrijwillig kader van het verenigingsleven toeneemt. Genoemde tendensen zijn op het platteland minder waarneembaar dan in verstedelijkte gebieden. Ook in de kern Susteren is het aantal verenigingen en maatschappelijke instellingen de afgelopen jaren afgenomen en wordt op dit moment een daling geconstateerd in de ledenaantallen van enkele verenigingen. De inschatting is dat met name de verenigingen, die het jeugdige deel van de bevolking tot doelgroep hebben, waaronder de sportverenigingen, in toenemende mate moeite zullen krijgen om het verenigingsverband te handhaven. Nu reeds zijn verenigingen gedwongen samen te werken om jeugdsport in competitieverband mogelijk te blijven maken.

Sportaccommodaties

Op het gebied van sportaccommodaties moet door de demografische ontwikkelingen in de toekomst rekening gehouden worden met een afname van het aantal sportverenigingen. Daardoor zal het noodzakelijk worden de mogelijkheid tot sporten aan te bieden vanuit centrale, voor meerdere sportdoeleinden geschikte, sportaccommodaties voor zowel binnen- als buitensporten. In dit verband moet met nadruk opgemerkt worden dat het huidige gemeentelijk beleid geenszins gericht is op het actief sluiten of afstoten van sportaccommodaties.

12


HARR Y

Van de andere kant mogen de ogen niet gesloten worden voor de geschetste ontwikkelingen en de mogelijke gevolgen daarvan voor de kleinere verenigingen in de kernen. Het zal een natuurlijk proces worden dat verenigingen moeten kiezen tussen samenwerken, danwel fuseren.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Bestuursopdracht Toelichting: Beleidsvisie wonen - voorzieningen - bedrijvigheid

Wonen

Huidige situatie Het woningbestand van Susteren bedraagt momenteel 3000 woningen. Het eigen woningbezit bedraagt ongeveer 2/3 deel. De woningbehoefte voor Susteren is in het kader van het volkshuisvestingsplan 2005-2015 gekwantificeerd op 240 woningen. Het percentage leegstand in de kern Susteren bedraagt momenteel 4,6% zijnde 159 woningen. In vrijwel alle kernen worden starters en senioren gezien als prioritaire en belangrijkste doelgroepen voor woningbouw, zo ook in Susteren. Actualisatie van de woningbehoefte op grond van de verwachte demografische ontwikkelingen levert een bijstelling van bovengenoemd cijfer op van 105 woningen tot 2015 en nog eens 60 woningen tot het jaar 2023.Van deze woningen zijn er reeds een zeventigtal gerealiseerd in de wijken In de Mehre en Mariaveld. In Susteren bestaan een aantal wijken met een verouderd woningbestand. De woningen bedienen een doelgroep. Een groep die met andere huurprijzen wellicht moeilijk uit de voeten zou kunnen. Toch worden deze wijken ervaren als probleemwijken voor de toekomst. Woningcorporatie Zo Wonen is de belangrijkste eigenaar van het aandeel huurwoningen in Susteren. De corporatie bezit in de kern Susteren ongeveer 1.000 woningen. Op een aantal locaties is dit woningbestand niet meer van deze tijd en moet renovatie plaatsvinden. In sommige wijken zijn bovendien tekenen van sociaal verval. Met de woningcorporatie vindt overleg plaats over de bereidheid en mogelijkheden tot herstructurering. Gewenste situatie De cijfers over de woningbehoefte in onze gemeente uit het Volkshuisvestingsplan 2005-2015 afgezet tegen de demografische ontwikkelingen tot het jaar 2023 roepen vragen op over de haalbaarheid van de bestaande ambitie van de gemeente om tot het jaar 2015 1000 woningen te bouwen. Daar staat echter tegenover dat de ervaring leert dat slechts bij een planvoorraad van 150% de beoogde woningbouwproductie van 100% gehaald wordt. Dit gegeven is desalniettemin aanleiding om marktontwikkelingen nog kritischer te volgen dan voorheen en zo nodig in de nieuwbouw doelstellingen bij te sturen. Daarbij gaat het niet alleen om mogelijke cijfermatige bijstellingen als gevolg van demografische ontwikkelingen. Woningbouwplannen moeten meer dan voorheen beoordeeld worden op hun betekenis voor de beoogde gebiedsontwikkeling, de gewenste kwaliteit en de beoogde doelgroep waarvoor gebouwd wordt. In het kader van de gebiedsvisie Susteren betekent bovenstaande visie dat naast nieuwbouw ook herstructurering in wijken met een verouderd woonconcept en een verslechterend woon-en leefklimaat als middel moet worden ingezet om de leefbaarheid voor de toekomst te garanderen en sociaal verval te voorkomen. Daarbij wordt minimaal aanpassing van de woningen qua verschijningsvorm en ook qua wooncomfort nagestreefd. Beter zou zijn om deze wijken te herstructureren. Dat wil zeggen (gedeeltelijk) sloop in combinatie met nieuwbouw van grondgebonden woningen. Wij zijn hierover met de woningcorporatie in gesprek.

Voorzieningen Algemeen

Huidige situatie Susteren is, na Echt, de tweede hoofdkern van de gemeente en heeft op grond daarvan een voorzieningenniveau dat past bij een autonome woonkern. Gewenste situatie Door de eerder beschreven demografische ontwikkelingen en maatschappelijke tendensen zijn voor behoud en optimaal gebruik van maatschappelijke voorzieningen in het gebied Susteren, Nieuwstadt en Dieteren samenwerking tussen partijen en multifunctioneel gebruik van voorzieningen in het komende decennium absolute voorwaarden. Onderwijs/ bibliotheek/ kinderopvang Huidige situatie In het gebied zijn drie basisscholen gevestigd te weten de openbare basisschool de Springdonk, de bijzondere basisschool In ’t Park en de bijzondere basisschool St. Cornelius in Dieteren. In totaal hebben deze scholen 732 leerlingen. De scholen in Susteren zijn ongeveer gelijk in omvang. De St. Corneliusschool heeft ongeveer 60 leerlingen en verkeert momenteel onder de opheffingsnorm. Susteren heeft een eigen bibliotheekvestiging, die ressorteert onder de regio bibliotheek Biblionova. De bibliotheekvestiging heeft de status van servicebibliotheek en voldoet wat kwaliteitsnormen betreft aan de daarvoor door de bibliotheekbranche erkende richtlijnen. Biblionova is een landelijk erkende gecertificeerde bibliotheekinstelling. Het gebouw van de bibliotheek gelegen aan de St. Jozefstraat is eigendom van Biblionova en is toe aan groot onderhoud. In een voormalige kleuterschool aan de Pr. Beatrixstraat is een kindercentrum en een peuterspeelzaal gevestigd. Het kindercentrum bestaat uit een centrum voor hele en halve dagopvang met een capaciteit van 32 kindplaatsen. De peuterspeelzaal is 5 dagdelen per week geopend en telt 15 groepen van maximaal 15 kinderen. Gewenste situatie De basisscholen in het gebied zullen nauw moeten samenwerken om de onderwijsvoorzieningen op de bestaande locaties te kunnen handhaven. Waar mogelijk moet een Brede Maatschappelijke voorziening worden gerealiseerd of moet door inhoudelijke samenwerking een Brede Schoolgedachte worden vormgegeven. Basisscholen In ’t Park en de Springdonk, de Kompenie, MIK, SWE en Biblionova zullen de mogelijkheden voor Susteren daartoe moeten onderzoeken.

13


HARR Y

Het schoolbestuur moet samen met de gemeente, het welzijnswerk en het verenigingsleven uit Dieteren een aanvalsplan opzetten om het basisonderwijs in Dieteren zolang mogelijk te handhaven.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Sportvoorzieningen Huidige situatie In de kern is een sporthal, de Reinoudhal, gevestigd, die gelegen is bij de basisschool In ’t Park. De hal voorziet in de accommodatiebehoefte voor het bewegingsonderwijs van de basisscholen in Susteren en biedt mogelijkheden tot competitiesport voor verschillende lokale sportverenigingen (handbal, voetbal, judosport, badminton). De hal is gebouwd begin jaren ‘70 van de vorig eeuw en is toe aan ingrijpend groot- en preventief onderhoud. Op het industrieterrein de Wolfskoul is een particulier tenniscomplex gevestigd met een capaciteit van twee buitenbanen en 6 binnenbanen. De hal voorziet in een gemeentebrede en regionale behoefte voor de tennissport. Susteren kent meerdere buitensportaccommodaties.Voetbalvereniging Susterse Boys kent een eigen sportcomplex ( 1 wedstrijdveld, 1 trainingsveld en clubgebouw met kleedruimten en douches) in de wijk Heide. In het overgangsgebied met de kern Dieteren aan de Koppelweide zijn in 2000 nieuwe sportaccommodaties gerealiseerd voor voetbal, handbal en tennis. (voetbal: 3 wedstrijdvelden, 2 trainingsvelden; 5 kunstgras tennisvelden; 2 buiten handbalvelden met kunststof coating; 3 clublokalen met kleedruimten en douches) Gewenste situatie De overcapaciteit aan sporthallen moet worden gesaneerd. Gelet op onder andere de toekomstige ontwikkelingen in de sport is de beste oplossing hiervoor het terugbrengen van de sporthal de Sjirp tot gymzaal, het afbreken van de Reinoudhal en het bouwen van een nieuwe moderne sporthal op de Koppelweide. Deze nieuwe sporthal moet tevens een oplossing bieden voor de huisvestingsproblemen van het jongerencentrum. Verenigingsleven Huidige situatie De kern Susteren kent een rijk verenigingsleven. Van deze verenigingen worden er ongeveer 40 structureel door de gemeente ondersteund met behulp van subsidie. Er is een verouderde verenigingszaal de Kompenie (voormalige basisschool met een monumentale status). Deze accommodatie wordt gebruikt door een beperkt aantal verenigingen. De creatieve werkplaats van de stichting Den Hook is hoofdgebruiker. Daarnaast wordt het gebouw gebruikt voor vergaderingen, kleinere bijeenkomsten, activiteiten voor ouderen en senioren. Verder zijn er in de kern Susteren twee particuliere horecagelegenheden met zaalaccommodatie voor het verenigingsleven. De kern Susteren heeft drie specifieke organisaties voor jeugd- en jongerenwerk, twee scoutingverenigingen en een jongerencentrum. Beide scoutingverenigingen en het jongerencentrum hebben problemen met hun huisvesting. Verder heeft de kern drie schutterijen. De grootste van deze schutterijen, Schutterij St. Petrus en Paulus, wil een nieuwe accommodatie realiseren aan de Pissummerweg. Gewenste situatie De huisvestingsproblemen van de beide scoutingverenigingen en schutterij St. Petrus en Paulus moeten opgelost worden door een integraal plan, waarbij ook voetbalvereniging Susterse Boys betrokken moet worden. Een multifunctionele inrichting van het sportpark van de voetbalclub en dito gebruik kan een toekomst bestendige huisvesting opleveren voor alle betrokken verenigingen.

Bedrijvigheid Algemeen

In Susteren zijn 53 winkels gevestigd, waaronder 2 supermarkten, 38 detailhandelvestigingen, 2 banken, 1 postagentschap, 1 apotheek, 4 huisartsenpraktijken. Zorgcentrum Vastrada is in staat verzorgingshuiszorg en verpleeghuiszorg te bieden aan 92 ouderen (82 Verzorgingshuisbedden en 10 verpleeghuisbedden). Er vinden uiteraard op meerdere locaties economische activiteiten plaats. Onderstaand wordt ingezoomd op de bedrijvigheid in en rondom de Willibrordusstraat en het bedrijventerrein de Wolfskoul. Beide projecten geven een beeld van hoe de gemeente beleidsmatig met deze voor Susteren economisch belangrijke gebieden wil omgaan. Het bedrijventerrein Dieterderweg zou op termijn meer landelijk kunnen worden ingepast. In dit stuk wordt hier thans niet verder op ingegaan. Willibrordusstraat/Reinoud van Gelrestraat/Swentiboldstraat/Feurthstraat Huidige situatie Het gebied kent een negatieve uitstraling als gevolg van leegstand en achterstallig onderhoud. Een rommelige inrichting van het openbaar gebied, veroorzaakt parkeer- en verkeersoverlast. Bedrijfsfuncties die op een bedrijventerrein thuishoren. Een ongure parkeerplaats bij de Plus-supermarkt. Tussen dit alles door rijdt het laad- en losverkeer van de twee in dit gebied gelegen supermarkten. Gewenste situatie Een mooi en levendig gebied als aanvulling op de Marktstraat. In het verleden is gebleken dat dit een uiterst lastige opgave is. In deze gebiedsvisie wordt geanticipeerd op de verantwoordelijkheden van alle partijen in dit gebied. De gemeente moet inzetten op het aantrekkelijk maken van de openbare ruimte. De openbare ruimte moet zodanig worden ingericht dat de zittende ondernemers/eigenaren worden uitgenodigd om hierop in te spelen. Door bovengenoemd blok overeenkomstig de Marktstraat in te richten ontstaat een uniform centrumgebied. De Willibrordusstraat e.o. wordt dus compleet heringericht tot een uitnodigend, fraai, gebied met voldoende parkeergelegenheid. De aangrenzende ondernemers kunnen hun bedrijfsgebouwen ver(nieuw)bouwen en eventueel completeren met woonfuncties.

14


HARR Y

Met betrekking tot de overige bedrijven in dit gebied voorziet deze visie in een strategisch stappenplan. Een plan dat zodanig is opgezet dat er bij deelname van slechts 2 partijen al een grote sprong voorwaarts wordt gemaakt. Indien meerdere partijen zich aansluiten kunnen in de loop van de tijd verdere verbeteringen ontstaan, zonder dat dit geweld aandoet aan de eerdere planopzet. Bij volledige medewerking van alle eigenaren ontstaat er een nieuw verblijfsplein met een langzaam-verkeersverbinding van de Willibrordusstraat naar de Swentiboldstraat. Het laden en lossen vindt, dan op slechts één plek in het plangebied plaats. De route van de vrachtauto’s is dan zo kort mogelijk. De levendigheid en sociale controle krijgen een positieve impuls.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Met in acht name van de mogelijkheden die het distributie planologisch onderzoek biedt kan de gemeente slechts faciliteren op het gebied van planologie en openbare ruimte. De gemeente moet er voor zorgen dat zij geen partij wordt in de onderlinge concurrentie tussen beide supermarkten. Indien de gemeente beide supermarkten dezelfde mogelijkheden biedt zal dit ook niet gebeuren. Met de voorgestelde planopzet is dat het geval. Overige winkelmogelijkheden Aan de Willibrordusstraat liggen een aantal leegstaande winkelpanden. De gemeente gaat er van uit dat de plannen voor de inrichting van de openbare ruimte nieuwe ondernemers of verplaatsers zullen bewegen zich hier te vestigen. De plannen van de gemeente bieden echter nog meer mogelijkheden tot het vestigen van non-food detailhandel op het nieuw te creëren binnenplein.Voor nieuwe supermarkten is geen plaats. Uiteraard is de vraag of de andere detailhandelzaken er daadwerkelijk gaan komen. Dit hangt af van de markt. De ondernemers bepalen of zij commerciële ruimte in de markt zetten. De gemeente biedt de mogelijkheid en hoopt dat, het een succes wordt. Recentelijk is gebleken dat de huidige eigenaren/ondernemers allemaal een zeer positieve grondhouding t.a.v. de plannen m.b.t. het binnenplein aannemen. De Wolfskoul Huidige situatie Dit zogenaamde handelsterrein wekt een slechte indruk. De openbare ruimte is niet uitnodigend. De kavels zijn krap. Daarom staan de gebouwen in allerlei soorten en maten dicht op elkaar. De staat van onderhoud verschilt sterk. Het bedrijvenbestand is zeer divers en past qua uitstraling vaak niet goed bij elkaar. Dit maakt in samenhang met de aanwezige woonbebouwing het geheel tot een verrommeld en benauwend bedrijventerrein. Gewenste situatie Doel van de toekomstige verbetering is het Handelsterrein Wolfskoul een nieuw, verbeterd imago te geven, gericht op kwaliteiten die een handelsterrein dient te hebben. Uitgangspunten hierbij zouden kunnen zijn: • • • • •

Een kwalitatief bedrijvenpark met een eigen uitstraling en functionele invulling Een goede en herkenbare bereikbaarheid Een presentatie van het totaal en de individuele bedrijven naar de omgeving Het parkeren goed inpassen (collectief of individueel) Een verbeteringsslag op het gebied van duurzaamheid (zorgvuldiger omgaan met het ruimtegebruik, een duurzame afwatering, inpassing in de omgeving, het opzetten van een parkmanagement, gezamenlijke beveiliging)

15


HARR Y

Met de ondernemersvereniging en het LIOF heeft een eerste overleg plaatsgevonden om te bezien of er een plan van aanpak kan worden opgesteld. Ook hier geldt het credo dat de gemeente het openbaar gebied aanpakt en daarmee de ondernemer uitnodigt ook zijn deel bij te dragen.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Analyse en oplossingsrichtingen

2.1

Inleiding Inleiding

16

Sterkte en zwakte - Rommelig beeld; - Entree lijkt op industriegebied i.p.v. dorpskern; - Erg veel borden; - Onsamenhangend beeld; - Ongestructureerd beeld.

Sterkte en zwakte - Gevaarlijke verkeerssituatie nabij tunnel; - Onduidelijke entree; - Ongestructureerd beeld;

Sterkte en zwakte - Rommelig beeld; - Onsamenhangend beeld; - Ongestructureerd beeld; - Geen hoogwaardige uitstraling van bedrijven; - Verwarrende ontsluiting bedrijventerrein.

Sterkte en zwakte - Geen belevingswaarde; - Herinrichten na verplaatsing en/of sloop panden; - Geen maximale benutting van huidige omgeving.

Sterkte en zwakte - Veranderde verkeersfunctie zonder aanpassing van het wegprofiel; - Geen eenduidige structuur in groen, fietspaden en trottoirs; - Lappendeken van materialen en beeld; - Puur verkeerskundige invulling van wegprofiel.

Sterkte en zwakte - Desolate vlakte en inrichting; - Kaal en leeg plein, geen sfeer; - Markant gebouw zonder passende inrichting plein; - Boomstructuur ontneemt zicht op oude gemeentehuis.

Sterkte en zwakte - Sfeerloze inrichting wegprofiel; - Pure verkeerstechnische inrichting; - Geen integrale aanpak inrichting openbare ruimte.

Sterkte en zwakte - Verkeersfunctie boven verblijfsfunctie; - Parkeren voert boventoon; - Ook buiten parkeervakken wordt geparkeerd; - Terreinmeubilair nodigt niet uit tot verblijven; - Veel kwaliteit in gebouwen, gevel tot gevel inrichting wegprofiel; - Bestratingsmateriaal van hoogwaardige kwaliteit.

Sterkte en zwakte - Plein heeft geen duidelijke functie; - Duurzame inrichtingsmaterialen; - Weinig belevingswaarde, doods plein; - Geen levendigheid.


HARR Y

In dit hoofdstuk worden de conclusies en bevindingen van de analyse en de oplossingsrichtingen weergegeven. Eerst volgt een overzicht van de conclusies en bevindingen van de analyse. Deze wordt gevolgd door de plankaart, waarop de Gebiedsvisie is weergegeven. Door middel van referentiebeelden wordt een impressie weergegeven van de sfeer die is voorzien. Dit zijn geen letterlijke afbeeldingen van hoe de nieuwe situatie zal gaan worden. Afbeeldingen zijn suggestief en geven inzicht in de mogelijke inrichting. Na de plankaart volgt een tiendelige serie met op de pagina aan de linkerzijde de conclusies en bevindingen uit de analyse en aan de rechterzijde de oplossingsrichtingen en uitwerking voor de deelgebieden.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Analyse en oplossingsrichtingen

Sterkte en zwakte - Landschap is vanuit kern niet waarneembaar, blijft onopgemerkt; - Weinig natuurwaarden beek; - Beleving landschap opwaarderen; - Mogelijke relatie met Salvatorplein en basiliek; - Recreatief aantrekkelijk.

Sterkte en zwakte - Geen belevingskwaliteit; - Verkeersfunctie heeft bovenhand; - Belangrijk knooppunt in verkeer, stedenbouw en recreatie; - Mooi kunstwerk.

Sterkte en zwakte - Weinig kwaliteit; - Ad hoc qua inrichting; - Verloederd en achterstallig onderhoud; - Onsamenhangend geheel; - Leegstand van panden; - Binnenterrein onbenut en zonder uitstraling.

Sterkte en zwakte - Veel groen; - Onsamenhangend groen; - Verkeerd gebruik gebouwen voor locatie; - Grootschalig en leegstand; - Niet ingepast milieuperron; - Waardevolle Kompenie.

Sterkte en zwakte - Prachtig ensemble van kerk-begraafplaats-kloostertuin; - Park deels verloederd en verruigd; - Niet toegankelijk.

Sterkte en zwakte - Waardevol groengebied; - Overgang naar woongebied is slecht; - Locatie wordt gebruikt als vuilstort; - Geen verbinding met Rode Beek.

Sterkte en zwakte - Totale inrichting uitsluitend verkeerstechnisch; - Geen belevingswaarde; - Weinig structurerend groen; - Divers gebruik van inrichtingsmaterialen.

Sterkte en zwakte - Onderzoeken mogelijkheden verbinding van en naar Nieuwstadt; - Onderzoeken mogelijke afname verkeersdruk centrum Susteren.


HARR Y

17

Sterkte en zwakte - Stedenbouwkundige hiaten / achterkanten van panden; - Openingen in het lint; - Geen mooie inrichting; - Architectonisch mooie panden; - Rommelige invulling van wegprofiel; - Gewone materialen toegepast op historische locatie

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Overzicht sterkte en zwakte analyse 02 Historisch lint

1 2 3 4

Hoofdentrees; noord, midden, en zuid Oude Rijksweg Noord Dieterderweg Oude Rijksweg Zuid

1 2 3

Marktstraat Feurtherpoort Feurthstraat

•

entree aan noordzijde lijkt op toegang industrieterrein i.p.v dorpskern erg veel borden, grote reclamezuil oude rijksweg heeft veranderde verkeersfunctie zonder aanpassing van het wegprofiel geen eenduidige structuur in groen, fietspaden en trottoirs verkeerstechnische inrichting geen integrale aanpak openbare ruimte

• • • • • • •

verkeersfunctie boven verblijfsfunctie parkeren voert hier boventoon, ook buiten de vakken wordt geparkeerd terreinmeubilair nodigt niet uit tot verblijven veel kwaliteit in gebouwen, gevel tot gevel wegprofiel hoogwaardig bestratingsmateriaal mooi kunstwerk langs Feurthstraat openingen in lintbebouwing waardoor achter kanten zichtbaar Feurthstraat zijn gewone materialen toegepast op historische locatie

• •

2

3

01 Entrees en toegangswegen

• • •

3 2 1

•

4

1

3

2

1

3

3

2

03 Pleinen

04 Winkelhart Susteren

1 2 3

Salvatorplein Marktplein Raadhuisplein

• • • • • •

ontbreken levendigheid op Salvatorplein duurzame inrichtingsmaterialen op het Marktplein voert parkeren de boventoon ten koste van verblijfskwaliteit negatieve inkijk op laad- losruimten binnenterrein parkeren geordend, laden en lossen verplaatst meer overzichtelijke ruimte

• • • • • • •

leegstand van panden verloederd en achterstallig onderhoud parkeren voert boventoon in openbare ruimte ad hoc qua inrichting negatieve inkijk op verspreid liggende laad- losruimten onsamenhangend geheel binnenterrein onbenut en zonder uitstraling

2 1

1

2

3

05 Groene strip

06 Woonlocaties

• • • • • •

• • • •

veel groen verkeerd gebruik gebouwen voor locatie grootschalige bebouwing leegstand niet ingepast milieuperron waardevolle oude bebouwing, De Kompenie

herstructurering wijken verplaatsing bibliotheek naar Kompenie herinrichting na verplaatsing en/of sloop panden geen maximale benutting van huidige omgeving

07 Bedrijventerrein

08 Groene buurtpleinen

• • • • •

• •

rommelig beeld; hekwerken, opslag aan straatzijde geen hoogwaardige uitstraling van bedrijven verwarrende ontsluiting aan zuidzijde leegstand van panden aanwezigheid boven regionale bedrijven (bv. transport)

rommelige indruk worden veel gebruikt

09 Groenstructuur

10 Verkeersstructuur

1 2 3

Voormalig rangeerterrein Mariaveld Groenstrook, verbinding buitengebied

1

Stationstraat

• • •

groen karakter weinig belevingswaarde verbeteren verbinding Susteren buitengebied

• • • • •

ontbreken van hierarchie wegen totale inrichting uitsluitend verkeerstechnisch weinig belevingswaarde divers materiaalgebruik weinig structurerend groen

2

1 1 3

18

2

3


HARR Y

1

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Plankaart

2.3

A

Historische ontwikkeling (A/B/C) Op de historische kaarten is het oude centrum van Susteren zichtbaar. Op de kaarten uit 1840 (A) en 1890 (B) zijn o.a. zichtbaar; • De Stadsgracht; • Stadspoorten waaronder de Feurtherpoort aan de noordoost zijde. • ‘Dorpsplein’ langs huidige MarktstraatRaadhuisstraat. • Lintbebouwing Veurt en Heide. Het historisch stratenpatroon is op het het kaartbeeld van 2004 (C) nog goed herkenbaar. Samen met de aanliggende bebouwing

C

B

zijn dat belangrijke dragers van Susteren.

D

Waterlopen / beken (D) Op nevenstaande themakaart zijn de historische waterlopen / beken in Susteren geprojecteerd op de huidige situatie. Rond het oude centrum is de stadsgracht zichtbaar. Daarnaast is aan de zuid-oostzijde van het oude lint (Feurthstraat) een waterloop zichtbaar die in verbinding staat met de Heide aan de oostzijde van het huidige spoorwegtrace en voormalig rangeerterrein. Deze historische waterloop vormt een inspiratiebron voor de mogelijke groen-blauwe-recreatieve verbinding tussen het centrum, en het buitengebied.

Entree

Referentiebeeld komportaal Herkenbosch. Het opwaarderen van de komportalen draagt bij aan de herkenbaarheid.

Groene boulevard

Wolfskoul

Herprofilering Oude Rijksweg Noord tot groene boulevard. De Napoleonsbaan in Haelen is een voorbeeld van een heringerichte rijksweg. Toegang handelsterrein Wolfskoul

Groene entree, uitloopgebied toekomstige bebouwing

Scheiding / overgang kern - handelsterrein. Aanpassen profiel van de Oude Rijksweg Noord.

toekomstige bebouwing

or

d

Richting Dieteren A2

No g we

Richting Heide Slek

eg

O

rw

ud

e

de

Ri

ter

jks

Die

Referentiebeeld winkels in de Willibrordusstraat waarbij de onderbouw gehandhaafd blijft. De bouwmassa en vormgeving worden aangepast aan het dorpse karakter (o.a hoogte, dakvorm). Daarnaast worden ‘gaten’ in de gevelwand gedicht waardoor een aaneengesloten gevelwand ontstaat

95

Willibrordusstraat

nieuwe situatie

N2

huidige situatie

Referentiebeeld Autoboulevard Heerlen. Opwaarderen van de openbare ruimte op het handelsterrein Wolfskoul waardoor bedrijven zich beter kunnen presenteren en wordt bijgedragen aan een betere entree van Susteren.

Raadhuis plein

De Kompenie

at

tra

s rth

u

Fe

Lo at

t

traa

lders

e v. G

tra

str

uis

adh

Ra

oud

Rein

rs

rk

Ma

ue

Feurther poort

t

aa tstr

Opwaarderen achterkanten. Door nieuwe bebouwing ontstaat pleinvormige binnenplaats met daaraan voorkanten van de winkels.

Verbeteren overgang tussen oude en nieuwere ontwikkelingen. De voorziene park /groenzone sluit aan bij parkje De Kompenie. Nieuwe bebouwing voegt zich hierin qua maat en vormgeving. Verbeteren toegankelijk heid park bij OL Vrouwe kerk in het Mariaveld.

De functionele (verkeerstechnische) inrichting van de Stationsstraat Louerstraat combineren met esthetische kwaliteiten van het lint.

Sfeervol dorpsplein

Mariaveld

ns

io

at

St at

ra st

Historisch lint Feurthstraat

Referentiebeeld openbare ruimte lintbebouwing. Inrichting van de openbare ruimte refereert aan het historisch lint met o.a. verharding van gevel tot gevel, en een groenstructuur die bestaat uit solitaire bomen.

Rode Be

ek

Overzichttekening Centrum Susteren

Amelbergabasiliek

19


HARR Y

Salvatorplein

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Sterkten en zwakten

2.4.1

Entrees en toegangswegen

1

1

2 3

2

4

3

Entrees en toegangswegen 1 2 3 4

Hoofdentrees; noord, midden, en zuid Oude Rijksweg Noord Dieterderweg Oude Rijksweg Zuid

20


HARR Y

• entree aan noordzijde lijkt op toegang industrieterrein i.p.v dorpskern • onduidelijke entrees Oude Rijksweg en Dieterderweg • erg veel borden, grote reclamezuil • oude rijksweg heeft veranderde verkeersfunctie zonder aanpassing van het wegprofiel • geen eenduidige structuur in groen, fietspaden en trottoirs • verkeerstechnische inrichting • geen integrale aanpak openbare ruimte • slechte onderhoudssituatie van weg en wegberm

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Deeluitwerking Entrees Hoofdentrees Susteren 1 Entree noord, N295- Oude Rijksweg Noord 2 Entree midden, N295 - Dieterderweg 3 Entree zuid, N295 - Oude Rijksweg Zuid In Susteren bevinden zich entrees van verschillende orden.Van de hoogste orde zijn de entrees vanaf de rijksweg (N295).

1

2

4

3

5

Secundaire entrees Susteren 4 Spoorwegtunnel 5 Spoorwegovergang Wel belangrijk, maar van een minder hoge orde, zijn de entrees aan de oostzijde van Susteren ter plaatse van de spoorlijn. Opwaardering van het gebied rond de spoorwegovergang IJsstraatStationsstraat (5) kan integraal onderdeel uitmaken van de herinrichting van het voormalige spoorwegemplacement. De opwaardering van de spoorwegtunnel bij de Wilhelminalaan (4) is bij deze visie buiten beschouwing gelaten.

Principe inrichting entree noord N295 - Oude Rijksweg Noord

Entrees De toegangen tot Susteren zijn van belang omdat deze een eerste kennismaking vormen voor inwoner en bezoeker. De doelstelling met betrekking tot de entrees is: • Opwaarderen van de entrees tot een representatieve toegang van Susteren. Met name de noordelijke entree inrichten als toegang tot woongebied in plaats van industrieterrein (verwijderen reclamezuil). • Eenduidige, herkenbare inrichting van de entrees Susteren In Susteren bevinden zich entrees van verschillende orden.Van de hoogste orde zijn de entrees vanaf de rijksweg (N295). Wel belangrijk, maar van een minder hoge orde, zijn de entrees aan de oostzijde van het Susteren ter plaatse van de spoorlijn. Door de toepassing van bomen met een bijzondere sierwaarde, zoals de bloeiwijze, groeivorm of herfstkleur, kan ter plaatse van de entrees een bijzonder accent worden gecreëerd.

Principe inrichting entrees midden N295 - Dieterderweg

Principe inrichting entree zuid N295 - Oude Rijksweg Zuid

21

Referentiebeelden voorbeeld van komportalen in Herkenbosch


HARR Y

Naast de representatieve functie heeft een entree ook een verkeersfunctie, vanwege de wijziging in de maximum toegestane snelheid van een voertuig ter plekke.Vaak is dit vormgegeven met wegversmallingen of drempels. Dit kan echter ook op een meer subtiele manier gerealiseerd worden door het creëren van optische versmallingen met behulp van bomen en/of het verhogen van de visuele complexiteit, die van de verkeersdeelnemer meer aandacht vragen.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Deeluitwerking Toegangswegen Groene toegangswegen Doelstelling • Benadrukken hiërarchie in wegenstructuur; • Inrichting aanpassen aan (verkeers)functie die de weg vervult; • Herkenbaarheid van toegangswegen; groenstructuur, wegprofiel, materialisatie. A

De groenstructuur wordt aangewend om het in de inventarisatie en analyse geconstateerde gebrek aan hiërarchie in de verkeerswegenstructuur te verbeteren, zodat de uitstraling van de gemeente als geheel wordt vergroot. Daarnaast kan de verkeerswegenstructuur met behulp van een aangepaste groene begeleiding benut worden om de relatie Susteren met het omringende landschap te versterken en beleefbaar te maken. De Oude Rijksweg Noord, Oude Rijksweg Zuid, en Dieterderweg worden daarom op eenzelfde wijze ingericht, waarbij groenstructuur, profilering en materialisatie overeen komen. Door de gewijzigde (verkeers)functie van de genoemde wegen kan het wegprofiel worden aangepast en kan de rijbaan worden versmald. Uitgangspunt bij de herinrichting is een doorgaande groenstructuur die bestaat uit een bomenrij aan weerszijden van de weg. De rijbaan bestaat uit asfalt, terwijl aan weerszijden een langzaam verkeersstrook (fietser, voetganger) is voorzien, bestaande uit gebakken klinkers.

1

2

3

Ter plaatse van het bedrijventerrein Wolfskoul presenteren bedrijven zich op subtiele wijze langs de Oude Rijksweg Noord. De toepassing van gevelreclames dient zorgvuldig te gebeuren en dient de uitstraling van de weg te versterken. De plattegrond en sfeer impressie geven de principe inrichting weer voor de Oude Rijksweg Noord, Oude Rijksweg Zuid, en Dieterderweg

Toegangswegen 1 Oude Rijksweg Noord 2 Dieterderweg 3 Oude Rijksweg Zuid

B

C

Referentiebeelden A B C

Verhardingsmaterialen; asfalt in combinatie met gebakken klinkers Doorgaande groenstructuur met boombeplanting, hagen en gras (Napoleonsbaan Haelen) Groen bladerdak, Allee, doorgaande boombeplanting

lokatie sfeer impressie

Huidige situatie Oude Rijksweg

Principe inrichting Oude Rijksweg Noord

22


HARR Y

Sfeer- impressie Oude Rijksweg

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Model 1 Fietsers op de rijbaan

23


HARR Y

Model 2 Voorkeur situatie Fietsers / voetgangers gescheiden van rijbaan

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


2.4.2

Historisch lint

1

3 2 1 2

3

Historisch lint 1 Marktstraat 2 Feurtherpoort 3 Feurthstraat verkeersfunctie boven verblijfsfunctie parkeren voert hier boventoon, ook buiten de vakken wordt geparkeerd terreinmeubilair nodigt niet uit tot verblijven veel kwaliteit in gebouwen, gevel tot gevel wegprofiel hoogwaardig bestratingsmateriaal rommelig beeld door gebruik van veel verschillende materialen mooi kunstwerk langs Feurthstraat openingen in lintbebouwing waardoor achter kanten zichtbaar • Feurthstraat zijn gewone materialen toegepast op historische locatie

24


HARR Y

• • • • • • • •

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Deeluitwerking historisch lint Historisch lint De doelstelling is het versterken van de oude historische structuur door middel van: • continuïteit in verharding, verlichting en meubilair; • profilering van gevel tot gevel; • spaarzaam toepassen van groen; solitaire bomen op markante plekken. Het versterken van de karakteristieke lintstructuur. De vormgeving van het lint is geïnspireerd op het historische ‘straatprofiel’, dat werd gevormd door een vlak dat van gevel tot gevel liep en waarover het (inter)lokale verkeer plaatsvond. Er is gekozen voor het toepassen van één type materiaal op zowel rijweg als trottoir. Het hoogteverschil tussen trottoir en rijweg is hierbij geminimaliseerd om het historisch profiel zonder specifieke trottoirs zo dicht mogelijk te benaderen. Bij de keuze voor het straatprofiel en het bestratingsmateriaal hebben verkeerstechnische, cultuurhistorische en visueel-esthetische overwegingen een rol gespeeld. Gekozen is voor een klinkerbestrating, die weliswaar niet oorspronkelijk is (vroeger onverhard en/of deels met grind), maar wel als een historische bestrating geïnterpreteerd wordt. Een dergelijke bestrating beantwoordt namelijk aan de typologische voorstelling die mensen in hun hoofd hebben van wat typisch is aan een historische bestrating.

Historisch lint 1 Marktstraat 2 Feurthstraat

Langs het lint worden op plekken nabij markante gebouwen (of elementen) en op locaties waar dit mogelijk is bijzondere en opvallende bomen aangebracht. Hiermee wordt aangesloten op de kenmerkende spaarzame en verspreid aanwezige groenstructuur van een historisch bebouwingslint. ‘Openbaar’ groen werd voornamelijk op pleinen en bij wegkruisen en kapellen aangeplant. Dit groen, veelal bomen, diende ter verfraaiing van een plek en/of als een teken ter verering of ter herinnering. Een Linde is bijvoorbeeld een symbool van de dorpsgemeenschap, waarbij stam, takken en twijgen verwijzen naar de opbouw van de gemeenschap. Daarnaast is de Linde van oorsprong een ‘heidense’ boom, die door de katholieke kerk gewijd is aan Maria. De Linde is dan ook een boom die traditioneel bij kapellen en wegkruisen wordt aangeplant.

Referentiebeelden A B C D

Straatbakstenen verharding van gevel tot gevel (Ubachsberg) Voorbeeld materialisatie; verlichting, straatmeubilair dragen bij aan uniformiteit Straatbakstenen met overrijdbare opsluiting Voorbeeld schetsontwerp historisch lint Ubachsberg

A

B

C

25


HARR Y

D GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


2.4.3

Pleinen

1

3

2

2 1

3

Pleinen 1 Salvatorplein 2 Marktplein 3 Raadhuisplein

26

ontbreken levendigheid op Salvatorplein duurzame inrichtingsmaterialen op het Marktplein voert parkeren de boventoon ten koste van verblijfskwaliteit negatieve inkijk op laad- en losruimten binnenterrein parkeren geordend, laden en lossen verplaatst meer overzichtelijke ruimte


HARR Y

• • • • • •

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Deeluitwerking Pleinen Susterse pleinen Doelstelling is de uitstraling van de karakteristieke pleinen van Susteren te versterken door: • Het creëren en/of opwaarderen van de pleinen binnen de kern tot waardevolle ontmoetingsplekken met een eigen identiteit; • Aaneenschakeling van deze pleinen als onderdeel van de recreatieve structuur in en rond Susteren. Om de identiteit en de herkenbaarheid van de pleinen afzonderlijk en als geheel te vergroten, dient de groenstructuur ingezet te worden om de karakteristiek van de onderscheiden pleinen te benadrukken. Naast bebouwing en door bebouwing gevormde pleinwanden draagt de groenstructuur bij aan de herkenbaarheid van de pleinen. Zo kan, waar nodig, de aandacht worden getrokken naar fraaie plekken of juist worden weggenomen bij minder fraaie plekken. Groen draagt daarnaast in belangrijke mate bij aan de sfeer op het plein. De groenstructuur is hierin niet het enige instrument. Bestratingstypen, meubilair en verlichting spelen hierin tevens een belangrijke rol, evenals de staat van onderhoud van een plein.

4

3 2 1

Susterse pleinen 1 Salvatorplein - religie 2 Markt - horeca 3 Winkelplein, Feurtherpoort - winkelen 4 Raadhuisplein - activiteiten

Naast het benadrukken van de verschillende pleinen dient de onderlinge samenhang tussen de pleinen te worden versterkt. Door continuïteit in bestratingsmateriaal, verlichting en straatmeubilair worden de verschillend pleinen met elkaar verbonden. Bovendien zijn ze schakels in de recreatieve verbinding tussen het historisch centrum en het buitengebied van Susteren.

Pleinen in Susteren Herkenbaarheid pleinen A B C D

A

Kunstwerk Feurtherpoort Dorpspomp op de Markt Amelberga basiliek aan het Salvatorplein Voormalig Raadhuis van gemeente Susteren en kanon op het Raadhuisplein

Raadhuisplein activiteiten

verbinding naar het park, groene strip

Marktplein horeca

B

Winkelhart shoppen

Salvatorplein religie

C

verbeteren relatie met het buitengebied Rode Beek Aaneenschakeling van pleinen in het centrum Verbinding tussen pleinen onderling en het buitengebied.

27


HARR Y

D GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Deeluitwerking Salvatorplein en Marktplein Pleinen; Salvatorplein en Marktplein • Groene gevelwand op het Salvatorplein; • Solitaire boom op Marktplein; • ‘Auto is gast’ op het Marktplein (Marktstraat). Rust, religie en bezinning op het Salvatorplein De monumentale Amelberga basiliek bepaalt in belangrijke mate het karakter van het Salvatorplein. Door de aanplant van een dubbele bomenrij aan de oostzijde van het plein wordt de minst fraaie gevelwand aan het oog onttrokken. Op dit prachtig vorm gegeven plein ontbreekt levendigheid. Gezien de functies langs het plein (wonen) zal dit ook in de toekomst zo blijven. Qua beleving (rust, bezinning, religie) vormt het plein een aanvulling op de overige pleinen in het centrum. Het plein is een schakel in de verbinding tussen het centrum en het buitengebied (Rode beek) Marktplein in historisch centrum Centraal op de Markt wordt één markante boom van de eerste orde geplant. Teneinde op korte termijn een waardevol beeld te creëren, wordt voorgesteld de boom in een grote maat aan te planten. Tezamen met de waterpomp en markante gevels vormt deze boom een waardevol ensemble in het oude stadscentrum. Als boomsoort voor op de Markt is gekozen voor een Linde. Een Linde is het symbool van de dorpsgemeenschap, waarbij stam, takken en twijgen verwijzen naar de opbouw van de gemeenschap. Deze boom past dan ook bijzonder goed in het hart van Susteren.

2 1

‘Auto is gast’ op het Marktplein Om een kwaliteitsverbetering op het Marktplein te realiseren dient parkeren op het plein te worden voorkomen. Ten behoeve van de bereikbaarheid van de winkels in het centrum dient echter voldoende parkeergelegenheid beschikbaar te zijn. Om in deze behoefte voorzien is langs de Bleekwal een nieuwe parkeerzone voorzien. Door opwaardering van de openbare ruimte van de Bleekwal, Notarisstraat en Peulenstraat wordt de verbinding van het Marktplein met de Marktstraat versterkt.

Susterse pleinen 1 Salvatorplein 2 Markt

Inrichting Markt tot verblijfsplein Ter versterking van de verblijfsfunctie van het Marktplein worden inrichtingselementen aangebracht in de vorm van zitbanken. Ter versterking van de totale inrichting van het plein dient het totaal aan inrichtingselementen, dat wil zeggen banken, afvalbakken, paaltjes, verlichting, fietsenrekken en boomroosters, te behoren tot dezelfde familie. Dit houdt in dat stijl, vorm, kleur en materiaalgebruik op elkaar zijn afgestemd, zodat de totale inrichting van het marktplein een harmonieus geheel vormt. De inrichtingselementen dienen alle een eenvoudige en uniforme uitstraling te bezitten, die een rustig pleinbeeld in stand houden. Door de continuïteit in bestratingsmateriaal, verlichting en straatmeubilair door te zetten langs het historisch lint ontstaat eenheid in het historische centrum van Susteren.

A

D

B

E

C

F

A B C D E F

28

Markt huidige situatie; duurzame bestratingsmaterialen, karakteristieke dorpspomp Salvatorplein huidige situatie; duurzame bestratingsmaterialen, waterelement, Amelberga basiliek Referentie sfeervolle gevelbeplanting Referentie horeca met sfeervol terras Referentie solitaire Lindeboom op (dorps)plein bij waterpomp Referentie dubbele bomenrij, groene pleinwand


HARR Y

Referentiebeelden pleinen

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Deeluitwerking Raadhuisplein Pleinen; Raadhuisplein • Eenduidige pleinvloer; inrichting als activiteitenplein met ruimte voor evenementen • ‘Overloop’ parkeren nieuwe winkelcentrum • Opwaarderen verbinding tussen Raadhuisplein en nieuwe winkelhart

1 2

Susterse pleinen 1 Raadhuisplein 2 Swentiboldstraat, verbinding Raadhuisplein nieuwe centrum

Nieuwe pleinvloer en groene wanden Door toepassing van eenzelfde soort verharding ontstaat een eenduidig verhardingsvlak dat doorloopt tot aan de pleinwand. Hiertoe wordt de huidige toegangsweg vanaf de Rijksweg noord opgenomen in de pleinvloer. Op deze wijze wordt doorsnijding van de pleinvloer voorkomen. Bezoekers en bewoners bereiken het Raadhuisplein vanaf de Oude rijksweg Noord. De minder fraaie gevelwanden van het plein worden aan het oog onttrokken door een dubbele bomenrij aan de noordoostzijde van het plein, en een beplanting van leibomen (evt. in combinatie met gevelbeplanting). Tezamen met de boombeplanting van de Oude Rijksweg noord vormt deze groenstructuur de nieuwe groene wanden van het plein. ‘Overloop parkeren’ en verbinding met nieuwe winkelhart Het plein doet dienst als ‘overloop’ van parkeerplaatsen in het winkelcentrum. Op het plein is voldoende ruimte gereserveerd voor parkeren. De parkeerplaatsen zijn in de inrichting niet nadrukkelijk aanwezig waardoor de ruimte, wanneer er geen auto’s staan, niet als parkeerplaats ervaren wordt. Hiertoe worden op de pleinvloer parkeernagels aangebracht die op subtiele wijze aangeven waar geparkeerd kan worden. De toegang tot het plein wordt gevormd door eenzelfde elementverharding (gebakken klinkers) die is voorzien langs het historisch lint (Marktstraat, Feurthstraat). De trottoirs van de Swentiboldstraat zijn eveneens voorzien van gebakken klinkers. Door uniformiteit in verharding, groenstructuur, straatmeubilair en verlichting wordt de verbinding tussen Raadhuisplein het nieuwe winkelhart benadrukt. Activiteitenplein Door de ruime opzet is het plein geschikt als evenementen- en activiteiten plein. Om deze functie van het plein te benadrukken worden bij de inrichting voorzieningen aangebracht die deze functie onderstrepen. Zo kan de ruimte nabij het raadhuis van de voormalige gemeente Susteren worden ingericht als openlucht theater waarbij integraal de toegang van het souterrain van het gebouw is opgenomen.

A

Referentiebeelden Raadhuisplein

29

B


HARR Y

A Referentie activiteiten; openluchttheater B Referentie activiteiten; markt, kermis, evenementen

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN 2.4.4

Sterkten en zwakten Winkelhart en Feurtherpoort

Winkelhart Susteren

• • • • •

30

leegstand van panden verloederd en achterstallig onderhoud parkeren voert boventoon in openbare ruimte ad hoc qua inrichting laad- en losbewegingen in het winkelhart van Susteren negatieve inkijk op verspreid liggende laad- en losruimten onsamenhangend geheel binnenterrein onbenut en zonder uitstraling jonge en ambitieuze ondernemers in Marktstraat en omgeving Marktstraat redelijk beeld/kwaliteit versnippering van bedrijvigheid door nieuwe woonbestemmingen aanwezige straatmeubilair en diversiteit van bestratingen in de Marktstraat doen afbreuk aan het geheel Marktstraat is één van de meest waardevolle gebieden van de kern van Susteren treurige uitstraling van de Willibrordusstraat, Reinoud van Gelrestraat, Swenti- boldstraat en Feurthstraat in het winkelhart bevinden zich bedrijven die op het bedrijventerrein thuishoren minder fraaie parkeerplaats nabij de Plus-supermarkt een nieuw te creëren winkelplein biedt ruimte voor non-food detailhandelaren


HARR Y

• • • • • • • • • • • •

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Deeluitwerking winkelhart en Feurtherpoort

Principe inrichting Winkelhart en Feurtherpoort

Winkelhart Om het centrum van Susteren de gewenste uitstraling te geven, zal een aantal ingrepen noodzakelijk zijn: • Het opheffen van de leegstand. Daarnaast bestaat de mogelijkheid tot herstructurering van de buitenruimte rond de supermarkt aan de Willibrordusstraat, in combinatie met een gebundeld laden en lossen; • De Feurther Poort en de Willibrordusstraat qua (historische) verruimingen handhaven doch herinrichten in functie van vernieuwde inzichten in zake verkeersafwikkeling en de daaraan gekoppelde inrichting; • De gevelwanden aan de Willibrordusstraat voor wat betreft maat en schaal, materialisering, percelering aanpassen aan de aanwezige dorpse bebouwing met een eigentijdse uitstraling; • Het binnenterrein herwaarderen en omzetten in een winkelplein met alzijdig wanden met uitstraling, met parkeren doch zonder laden en lossen. • Het laden en lossen van de winkels concentreren in een overdekt laad - en losperron. Daarnaast kan ter verlichting van de overlast naar de woonomgeving een zo kort mogelijke route voor het vrachtverkeer door de woonkern worden aangegeven. Ook kan een duidelijk omkaderd laad- en losregime hieraan bijdragen; • Door een mogelijke en gewenste profielaanpassing van de Oude Rijksweg Noord kan de noordzijde van het driehoekig bouwblok aan de Feurthstraat door beperkte aanvullingen worden omgezet van een achterkant in een voorkant met meer uitstraling.

31


HARR Y

Boven: Huidige situatie winkelhart Onder: Sfeer impressie winkelhart vanaf de Swentiboldstraat; opwaarderen openbare ruimte en gevels

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Marktstraat en omgeving Voor de Marktstraat en omgeving is het wenselijk meer structuur aan te brengen in de parkeervoorzieningen. Uniformiteit in bestrating is van groot belang. Op het gebied van ruimtelijke ordening dient worden getracht om de commerciële functies te clusteren. Met andere woorden versnippering moet worden voorkomen door het toekennen van woonfuncties. Willibrordesstraat/Reinoud van Gelrestraat/Swentiboldstraat/Feurthstraat Een mooi en levendig gebied is wenselijk als aanvulling op de Marktstraat. In het verleden is gebleken dat dit een uiterst lastige opgave is. In deze gebiedsvisie wordt geanticipeerd op de verantwoordelijkheden van alle partijen in dit gebied. De gemeente staat aan de lat voor de openbare ruimte. De openbare ruimte moet zodanig worden ingericht dat de zittende ondernemers/eigenaren worden uitgenodigd om hier op in te spelen.In feite wordt dit blok overeenkomstig de Marktstraat ingericht, zodat

32

het een uniform centrumgebied wordt. De Willibrordesstraat e.o. wordt dus compleet heringericht tot een uitnodigend, fraai, gebied met voldoende parkeergelegenheid. De aangrenzende ondernemers kunnen hun bedrijfsgebouwen ver(nieuw)bouwen en eventueel completeren met woonfuncties. Met betrekking tot de overige bedrijven in dit gebied voorziet deze visie in een strategisch stappenplan. Een plan dat zodanig is opgezet dat er bij deelname van slechts 2 partijen al een grote sprong voorwaarts wordt gemaakt. Indien meerdere partijen zich aansluiten kunnen in de loop van de tijd verdere verbeteringen ontstaan, zonder dat dit geweld aandoet aan de eerdere planopzet. Bij volledige medewerking van alle eigenaren ontstaat er een nieuw verblijfsplein met een langzaam-verkeersverbinding van de Willibrordesstraat naar de Swentiboldstraat. Het laden en lossen vindt dan op slechts één plek in het plangebied plaats. De route van de vrachtauto’s is op die manier zo kort mogelijk. De levendigheid en sociale controle krijgen een positieve impuls. Supermarkten Susteren heeft 2 supermarkten; Jan Linders en de Plus. Beide supermarkten kennen hun problemen. De Jan Linders heeft een inefficiënte winkel met een inpandige hellingbaan die niet direct uitnodigend is voor het rijden met winkelwagens. De Plus heeft een goede winkel die echter is gelegen op een lelijke binnenplaats en moet worden bevoorraad op een onlogische en ook gevaarlijke wijze. Met in acht name van de mogelijkheden die het distributie planologisch onderzoek biedt kan de gemeente slechts faciliteren op het gebied van planologie en openbare ruimte. De gemeente moet er voor zorgen dat zij geen partij wordt in de onderlinge concurrentie tussen beide supermarkten.


HARR Y

Forse kwaliteitsimpuls Een fraaie en efficiënte inrichting van de openbare ruimte bepaalt in belangrijke mate de belevingswaarde van het nieuwe winkelhart. Indien de belevingswaarde hoger wordt zal wellicht de betreffende ondernemer/eigenaar worden aangezet om eveneens te investeren is zijn pand(en). Voorts is het wenselijk de mogelijkheid in te bouwen om de huidige parkeerplaats van de Plus bij de ontwikkelingen te betrekken. Dit is wenselijk, omdat hierdoor een ontwikkeling in gang kan worden gezet die oplossingen kan bieden voor veel problemen is dit gebied (bedrijfsverplaatsing, sociale controle, leefbaarheid in het algemeen). Concreet betekent het opheffen van de leegstand een verbetering van de beleving van het winkelhart. Daarbij kan een aanvulling met “wonen boven winkels” de levendigheid en sociale controle een positief impuls geven. De verspreid gelegen laad- en losmogelijkheden dienen zoveel mogelijk te worden geconcentreerd, waarbij de ligging nabij buurtontsluitingswegen minder overlast bezorgt voor de woonomgeving. Het samenbrengen van drie afzonderlijke winkelgebieden betekent een compact winkelhart met korte en goede verbindingen voor voetgangers. Dit winkelhart dient goed bereikbaar te zijn met de auto.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


33


HARR Y

Overige winkelmogelijkheden Aan de Willibrordesstraat liggen een aantal leegstaande winkelpanden. De gemeente gaat er van uit dat de plannen voor de inrichting van de openbare ruimte nieuwe ondernemers of verplaatsers zullen aantrekken zich hier te vestigen. De plannen van de gemeente bieden echter nog meer mogelijkheden tot het vestigen van non-food detailhandel op het nieuw te creëren binnenplein.Voor nieuwe supermarkten is geen plaats en ook geen mogelijkheid (te weinig parkeerplaatsen). Dit wordt in het bestemmingsplan geregeld. Het is dan de vraag of de andere detailhandelzaken er daadwerkelijk gaan komen. Dit hangt af van de markt. De ondernemers bepalen of zij commerciële ruimte in de markt zetten. De gemeente biedt de mogelijkheid en hoopt dat, alsdan, het een succes wordt. Recentelijk is gebleken dat de huidige eigenaren/ondernemers allemaal een zeer positieve grondhouding ten aanzien van de plannen met betrekking tot het binnenplein aannemen.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Deeluitwerking Winkelhart - fasering

A

Handhaving status quo Handhaving status quo Geen of minimale medewerking ondernemers; Enkel opwaardering openbaar gebied; Verbetering straatwanden en inrichting binnenterrein blijft achterwege.

Winkelhart - fasering Voor het optimaal functioneren van een kloppend winkelhart dienen enkele beslissingen genomen te worden. Een fasegewijze groei om te komen tot het gewenste eindmodel is mogelijk, maar vraagt inzet en bereidwilligheid bij alle partijen. Hoofduitgangspunt is een concentratie van het winkelaanbod en overige maatschappelijke functies in het winkelhart. Een goede toegankelijkheid en overzichtelijke onderlinge relaties tussen de verschillende delen van het winkelhart zijn van bijzonder belang. De visie is ontwikkeld vanuit de eigendomsverhoudingen. Enkele aanpassingen / eigendomswisselingen zijn daarbij ingepast en onontbeerlijk voor de realisatie van een optimaal functionerend winkelhart. Zo volgt het bouwblok aan de zuidzijde (Reinoud van Gelderstraat) de grenzen van de eigendommen. Alleen de winkel van het Kruidvat steekt als eigenwijs element door deze gevellijn heen. In het noordelijk blok zijn de eigendomsgrenzen grotendeels gevolgd. Het smalle perceel tussen beide supermarkten zal tegen ruiling van eigendommen tussen ABN-AMRO en het Kruidvat de mogelijkheid bieden om beide supermarkten te koppelen. Bovendien ontstaat op deze wijze de mogelijkheid de supermarkten te voorzien van een centraal overdekt laad- en losperron. Het laten vervallen van de minder fraaie doorgang van de Feurthstraat naar het binnenterrein biedt de mogelijkheid om de supermarkt ter plaatse voldoende verkoopoppervlak te bieden. Aan de oostzijde zal uitplaatsing van de privéwoning en inbreng van een doorgang met aanvullende centrumfunctie een duidelijke verbinding bieden met het centrale groengebied.

Eigendomssituatie De eigendomskaart toont aan dat met name in oostelijk gebied enkele eigendommen verlopen van de Feurthstraat tot aan de Reinoud van Gelderstraat.

Verplaatsing laden en lossen Centraal laden en lossen voor de supermarkten

Willibrordusstraat

Reinoud van Gelderstraat

Swentiboldstraat

Feurthstraat

Handhaving status quo

• leegstand blijft • weinig uitstraling, minimale belevingswaarde

• negatieve inkijk op laad- en losruimten • leegstaand met weinig uitstraling

• storende inkijk op achterterreinen • onsamenhangende straatwand

• storende functie en leegstand bepalen belevingswaarde negatief

Wens groeimodel FASE I

• leegstand blijft • weinig uitstraling, minimale belevingswaarde

• negatieve inkijk op laad- losruimten • leegstaand met weinig uitstraling

• storende inkijk op achterterreinen minder door invulling bij in- uitrit • onsamenhangende straatwand

• storende functies en leegstand bepalen belevingswaarde negatief • storende openlucht laden en lossen

Wens groeimodel FASE II

• leegstand weggewerkt • door inbreng wonen boven winkels meer uitstraling, beleving

• negatieve inkijk op laad- losruimten

• door inbreng nieuwe functies en wonen hogere belevingswaarde • storend openlucht laden en lossen

Wens groeimodel FASE III

• leegstand weggewerkt • door inbreng wonen boven winkels meer uitstraling, beleving

• negatieve inkijk op laad- losruimten opgelost door overkapping • nieuwe invulling geeft meer uitstraling

Wens groeimodel FASE IV

• leegstand weggewerkt • door inbreng wonen boven winkels meer uitstraling

• negatieve inkijk op laad- losruimten opgelost door overkapping • nieuwe invulling geeft meer uitstraling

verplaatsing supermarkt buiten winkelhart MODEL1

• geen storende inkijk door invulling bij in- uitrit • onsamenhangendheid in straatwand t.p.v woning • geen storende inkijk door invulling bij in- uitrit • onsamenhangendheid bebouwing/functie bijna opgelost • geen storende inkijk door invulling bij in- uitrit • onsamenhangendheid opgelost door aanpassing bebouwing/functie

• verkeersituatie; zoeken naar oplossing voor afwikkeling verkeer (parkeren/laden/lossen) • winkelbehoefte; alternatieve invulling huidige winkels. De vraag naar winkels is twijfelachtig gezien de huidige leegstand • functie die levendigheid aantrekt wordt uit hart gehaald • voorkomen van functies of leegstand waardoor aan Feurtherpoort levendigheid verdwijnt/ontbreekt • extra overlast parkeren en laden / lossen richting woongebied • door vollume van Super ontstaat er een blokkade richting groene long • verkeersituatie; zoeken naar oplossing voor afwikkeling verkeer (parkeren/laden/lossen) • winkelbehoefte; alternatieve invulling huidige winkels. De vraag naar winkels is twijfelachtig gezien de huidige leegstand • functie die levendigheid aantrekt wordt uit hart gehaald • voorkomen van functies of leegstand waardoor aan Feurtherpoort levendigheid verdwijnt/ontbreekt • extra overlast parkeren en laden / lossen richting woongebied • doorgang mogelijk richting groene long

verplaatsing supermarkt buiten winkelhart MODEL2

34

• door inbreng nieuwe functies en wonen hogere belevingswaarde • overdekt laden en lossen • door inbreng nieuwe functies en wonen hogere belevingswaarde • overdekt laden en lossen

Binnenterrein (winkelcour)

• parkeren, laden en lossen bepalen beeld, sfeer, beleving • rommelige inrichting • onduidelijke onoverzichtelijke ruimte • relatie met groene long niet optimaal • parkeren geordend, laden en lossen verplaatst • aangepaste inrichting • meer overzichtelijke ruimte • relatie met groene long niet optimaal • parkeren geordend, laden en lossen verplaatst • aangepaste inrichting • meer overzichtelijke ruimte • relatie met groene long niet optimaal • parkeren geordend, laden en lossen verplaatst • overzichtelijkheid ruimte bijna volmaakt; • hoek met woning en tuin nog belemmering voor relatiemet groene long • parkeren geordend, laden en lossen verplaatst • aangepaste inrichting • duidelijke overzichtelijke ruimte • relatie met groene long optimaal


HARR Y

De eigendomskaart toont aan dat met name in het oostelijk gebied enkele eigendommen verlopen van de Feurthstraat tot aan de Reinoud van Gelderstraat. Het herstructureren van de twee supermarkten is van evident belang voor de verdere lay-out en functioneren van het winkelhart. Een herschikking van eigendommen zal hierbij wenselijk/nodig zijn.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


B

C

Wens- groeimodel

Verplaatsing supermarkt buiten winkelhart

Wens en groeimodel FASE I Medewerking van minimaal 2 eigenaren noodzakelijk; Opwaarderen binnenkant bouwblok tot ‘voorzijde’ aan plein; Dit nieuwe ‘plein’ blijft parkeerfunctie houden; Verbetering straatwanden blijft achterwege.

Verplaatsing supermarkt buiten winkelhart MODEL 1 vierkant bouwblok Alternatief waarbij verplaatsing supermarkt naar groene strip; Streven naar passende inbedding van deze nieuwe voorzieining in groene omgeving

Wens groeimodel FASE II Medewerking van 3 betrokken parijen; Volwaardige opwaardering Willibrordusstrraat en winkelcour, echter zonder onderlinge relatie.

Verplaatsing supermarkt buiten winkelhart MODEL 2 langwerpig bouwblok Alternatief waarbij verplaatsing supermarkt naar groene strip; Streven naar passende inbedding van deze nieuwe voorzieining in groene omgeving

Wens groeimodel FASE III Medewerking van alle betrokken partijen; Aandachtspunt is woning met tuin in hoek winkelcour

35


HARR Y

Wens groeimodel FASE IV Eindfase; medewerking van alle betrokken partijen; Volwaardig winkelhart met optimale uitstraling, relaties en belevingswaarde

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Sterkten en zwakten Groene strip

Groene strip

36

veel groen verkeerd gebruik gebouwen voor locatie grootschalige bebouwing leegstand niet ingepast milieuperron waardevolle oude bebouwing, De Kompenie


HARR Y

• • • • • •

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Deeluitwerking Groene strip op een groen ingerichte ruimte (de groene long) is aangepaste bebouwing in deze zone mogelijk. In de nabijheid van het winkelhart kan gedacht worden aan een medisch centrum, mede vanwege het aanbod van voldoende parkeerfaciliteiten. In de overige bouwblokken kan al naar gelang de behoefte iedere invulling komen die niet conflicteert met de groene inrichting van de zone. De groene strip is een schakel in de verbinding tussen het historisch centrum en het buitengebied. Hiertoe is een recreatieve verbinding voorzien die het nieuwe winkelhart verbindt met de Kompenie. Gezien de in het gebied aanwezige landschappelijke waarden, zoals de historische beekloop die nog deels aan het oppervlak zichtbaar is, is hier gekozen voor een concept waarbij de beekloop wordt opgewaardeerd. In combinatie met de ontwikkeling van een Brede Maatschappelijke Voorziening kan aansluitend aan de beek een waterspeelplaats worden ingericht. Bovendien kan de beekloop (of een referentie hieraan) een rol spelen bij de opvang van hemelwater van de nieuwe bebouwing. Ondergrondse multifunctioneel gebouw Aan de noordkant van de groene long ligt tussen de school en de Kompanie een aardig stukje park met een bijzondere aanleg. Door het verplaatsen van de sportfaciliteiten is het overdadige gebouw van de sporthal overbodig en dient het gesloopt te worden. De basisschool verliest hierdoor echter een mogelijkheid voor sport en beweging. De Kompanie zal in de toekomst meer een publieke functie gaan krijgen. Uitbreiding van potentiële ruimte voor voorstellingen en beweging is voor verruiming van de exploitatiemogelijkheden noodzakelijk.Een ondergronds gebouw dat voldoet aan de eisen van sport, beweging, voorstellingen èn behoud van het groene parkje is de uitkomst. Het kan een eenvoudig rechthoekig ingegraven gebouw zijn met een groen dak, waarbij aan de langszijden lichtinval via geheel te openen puien kan komen, grenzend aan strakke taluds. Deze taluds kunnen al naar gelang de behoefte enkel of dubbelzijdig een inrichting als een amfitheater krijgen. Gelet op de bestaande maatvoering van de ruimte tussen de twee gebouwen is er plaats voor een multifunctioneel gebouw met een oppervlakte van ongeveer 350m2.

1

Groene strip 1 De Kompenie Groene strip Doelstelling • Groene inbedding bebouwing: gebouwen in het groen in plaats van groenvoorziening rond gebouwen; • Recreatieve groene verbinding tussen centrum en buitengebied; • Zichtbaar water in combinatie met opwaarderen historische beekloop.

NB. Bij de verdere planuitwerking dient aandacht besteed te worden aan de waterhuishouding in het gebied.

Via de Reinoud van Gelderstraat wordt het winkelhart verbonden met maatschappelijke componenten van zorg, onderwijs en welzijn. Dit gebeurt door het inrichten van een groene zone langs de Reinoud van Gelderstraat met een medisch centrum en een beperkt aantal senioren/zorgen starterswoningen, die leidt naar de school in ’t Park en de aldaar in samenhang met de Kompenie te ontwikkelen Brede Maatschappelijke Voorziening De leidende gedachte voor de voorziene inrichting langs de Reinoud van Gelderstraat is het creëren van een groene strip binnen de kern van Susteren. Daarbij is de planvorming gericht op het ontwikkelen van een hoogwaardig plan voor wonen, (maatschappelijke voorzieningen) in een groene, parkachtige omgeving. Met de nadruk

A

B Groene strip A B C

Huidige inrichting; waardevol park bij De Kompenie Referentie groenstructuur die is voorzien langs de Reinoud van Gelderstraat (bomenrij met hagen). Groene strip als onderdeel van de recreatieve route met voorzieningen voor jong en oud

37


HARR Y

C

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Sterkten en zwakten Woonlocaties

Woonlocaties

38

herstructurering wijken verouderd woningenbestand verplaatsing bibliotheek naar Kompenie herinrichting na verplaatsing en/of sloop panden geen maximale benutting van huidige omgeving wijken worden ervaren als probleemwijken voor de toekomst


HARR Y

• • • • • •

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Deeluitwerking Woonlocaties

Woonlocaties • Ontwikkelingen op ‘dorpse schaal’ Ontwikkelingen op ‘dorpse schaal’ Voor inen uitbreidingen op een ‘dorpse schaal’ kan een nieuwe participatieve werkwijze worden toegepast bij het aanwijzen van toekomstige locaties voor woningbouw in Susteren. Binnen deze locaties kunnen particulieren woningen bouwen aan de hand van vastgestelde spelregels. De toename van het aantal woningen vindt geleidelijk plaats, doordat er jaarlijks een limiet aan wordt gesteld.Voor de inen uitbreiding worden spelregels opgesteld die geënt zijn op landschappelijke en cultuurhistorische principes. Op deze wijze voegen de inen uitbreidingen zich vanzelfsprekend in het landschap en de bebouwde omgeving. Voor deze manier van inbreiding kan een methode worden opgesteld, op basis waarvan een dorp zich kan ontwikkelen. Deze ontwikkeling dient op een dusdanige manier plaats te vinden dat het karakter van het dorp in zijn bestaande landschappelijke context behouden blijft. In deze context kan onderscheid gemaakt worden tussen inbreidingen en uitbreidingen. Bij inbreidingen wordt gezocht naar ruimte voor woningbouw in het dorp zelf op particulier initiatief. Terwijl bij uitbreidingen buiten het bestaande dorp ruimte gezocht wordt voor woningbouw op kleine schaal op particulier of collectief initiatief. De methodiek dient de initiatieven die in een dorp aanwezig zijn te stimuleren en tot ontwikkeling te brengen. Zo zijn de dorpen door de eeuwen heen ontstaan vanuit particulier initiatief. Het is dit mechanisme dat opnieuw leven kan worden ingeblazen. Onderstaande bouwstenen voorzien in uitbreidingen met een sterk landschappelijk karakter. Hierdoor gaat woningbouw samen met landschappelijke inbedding.

39


HARR Y

Bouwstenen inbreiding: Het toepassen van de bouwstenen gaat gepaard met de ontwikkeling van collectieve kwaliteiten. Enkele voorbeelden zijn bijvoorbeeld een bebouwing met de authentieke bouwvorm als uitgangspunt, een eenduidige voortuin tussen de berm en de voorgevel, lage hagen van inheemse beplanting rond het erf, minimaal één boom per 300 m2 en parkeren uit het zicht op eigen erf. Met name voor inbreidingen geldt dat

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Sterkten en zwakten Bedrijventerrein

Bedrijventerrein

40

rommelig beeld; hekwerken, opslag aan straatzijde geen hoogwaardige uitstraling van bedrijven verwarrende ontsluiting aan zuidzijde leegstand van panden aanwezigheid boven regionale bedrijven (bv. transport) beeld openbare ruimte is troosteloos krappe kavels en gebouwen van verschillende maat en schaal dichtbij elkaar staat van onderhoud is divers zeer divers bedrijvenbestand, passen qua uitstraling vaak niet goed bij elkaar ontbreken samenhang met aanwezige woonbebouwing


HARR Y

• • • • • • • • • •

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Deeluitwerking Bedrijventerrein Bedrijventerrein Wolfskoul Doel van de toekomstige verbetering is het Handelsterrein Wolfskoul met een nieuw, verbetert imago gericht op kwaliteiten die een handelsterrein dient te hebben. Uitgangspunten hierbij zouden kunnen zijn: • Een kwalitatief bedrijvenpark met een eigen uitstraling en functionele invulling • Een goede en herkenbare bereikbaarheid • Een presentatie van het totaal en de individuele bedrijven naar de omgeving • Het parkeren goed inpassen (collectief of individueel) • Een verbeteringsslag op het gebied van duurzaamheid (zorgvuldiger omgaan met het ruimtegebruik, een duurzame afwatering, inpassing in de omgeving, het opzetten van een parkmanagement, gezamenlijke beveiliging) Met de ondernemersvereniging en het LIOF heeft een eerste overleg plaatsgevonden om te bezien of er een plan van aanpak kan worden opgesteld. Ook hier geldt het credo dat ook de ondernemer wordt uitgenodigd zijn beste beentje voor te zetten.

Bedrijventerrein Referentiebeelden A B C

referentiebeeld; representatieve voorkant referentiebeeld; elementverharding (zwart - witte stroken) tot aan gevels bedrijven referentiebeeld; verlichtingsmasten

Principe inrichting bedrijventerrein Wolfskoul schaal 1:500

A

Huidige situatie bedrijventerrein Wolfskoul

B

C

41


HARR Y

Sfeer impressie bedrijventerrein Wolfskoul

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Ambitieniveau Doel van de toekomstige verbetering is het Handelsterrein Wolfskoul met een nieuw, verbetert imago gericht op kwaliteiten die een handelsterrein dient te hebben. Uitgangspunten hierbij zouden kunnen zijn: • Een kwalitatief bedrijvenpark met een eigen uitstraling en functionele invulling • Een goede en herkenbare bereikbaarheid • Een presentatie van het totaal en de individuele bedrijven naar de omgeving • Het parkeren goed inpassen (collectief of individueel) • Een verbeteringsslag op het gebied van duurzaamheid (zorgvuldiger omgaan met het ruimtegebruik, een duurzame afwatering, inpassing in de omgeving, het opzetten van een parkmanagement, gezamenlijke beveiliging) Gebiedskenmerken Interne geleding Het gebied is onder te verdelen in 2 gedeelten, enerzijds de ring van de Handelsweg, anderzijds het lineaire van de Rafaelweg/Rangeerweg.Voor wat betreft de inrichting is er weinig onderscheid. Het overgrote deel van het handelsterrein heeft een krappe opzet met als gevolg een sterk versteende uitstraling en dicht op elkaar gelegen bebouwing, onduidelijke voor- en achterkant situaties en oneigenlijk gebruik van de gebieden voor en naast de gebouwen. Aan de noordzijde van het handelsterrein bevindt zich een groene driehoek, die er verwaarloosd bijligt en die nabij de tennishal doordringt tot in het gebied.

42

Herkenbaarheid Het gebied is vanuit de Oude Rijksweg Noord duidelijk herkenbaar en intern is de ontsluiting minder problematisch. Beeldverstorend is de reclamezuil nabij de aanhaking van de Oude Rijksweg Noord aan de N295. Uitstraling Door de krappe afmetingen van de terreinen binnen het stratenpatroon zijn in het gehele gebied situaties ontstaan die een negatieve invloed hebben op de uitstraling. Voorruimtes zijn te smal voor inpassing van groen met als gevolg veel verharding, onder andere voor bezoekers. Op andere plaatsen wordt de voorruimte gebruikt voor open opslag c.q werkruimte. Storend zijn ook de inkijken op achterterrein die in gebruik zijn als parkeeraccommodatie, met veel steen en zonder groen. Te grote bedrijven op te kleine kavels in combinatie met een te krappe maatvoering heeft tot gevolg dat er plaatselijk een onduidelijke voorkant-achterkant situatie is ontstaan. Leegstand van bedrijvencomplexen komt op een paar plaatsen voor. In het zuidelijk deel is een onprettige confrontatie aanwezig tussen wonen en werken. Hier zijn bovendien de meest grootschalige bedrijven gevestigd die op een handelsterrein niet thuis horen. Functionele invulling Veel locaties zijn in de loop der jaren door vertrek / inkrimping in gebruik genomen door kleinere bedrijven. Met name de autobranche heeft hiervan gebruik gemaakt. Het bedrijvenbestand is zeer divers en vaak conflicterend. Een hightechbedrijf naast een machinewerkplaats. Zelfs de woonfunctie is meerdere malen aanwezig tussen de bedrijfsgebouwen. Verkeerssituatie op het terrein De ontsluiting van het gebied geschiedt nu op twee plaatsen via de Handelsweg. Met name door de ontsluiting parallel aan de Prins Clauslaan worden niet belanghebbenden (woonwijk) belast met het (vracht)verkeer. In het gebied zelf is de ontsluiting redelijk overzichtelijk.


HARR Y

Om de problematiek van het Handelsterrein Wolfskoul duidelijk in beeld te krijgen is een quickscan van de huidige stand van zaken van belang.Van daaruit worden uitgangspunten voor revitalisering/transformering geformuleerd. De volgende thema’s komen daarbij aan de orde; • Ambitieniveau • Gebiedskenmerken • Duurzame samenwerking • Context

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Bereikbaarheid Het verkeer bereikt de Wolfskoul via de Oude Rijksweg Noord. Dit leidt tot een verhoogde verkeersonveiligheid op deze weg die (gedeeltelijk) wordt omgevormd tot woonstraat. De Handelsweg vormt momenteel op twee plaatsen de toegang tot het handelsterrein. Doel is een enkele aansluiting van de Handelsweg op de Oude Rijksweg Noord. Daarnaast kan door een mogelijke aansluiting op de N295 een directere aansluiting op het nationale wegennet worden verkregen. Duurzame samenwerking Bij parkmanagement ligt de basis van een duurzame samenwerking. Deze beheersvorm staat garant voor een slagvaardige organisatie die diverse activiteiten verzorgt, variërend van opwaardering van de openbare ruimte tot gezamenlijke afvalinzameling en kinderopvang. Het concept biedt belangrijke voordelen zoals waardevastheid van het onroerend goed en een positief imago. Het resultaat is duurzame kwaliteit en kosten

43

voordelen. Voor het revitaliseren van handels- en bedrijventerreinen hanteert de provincie enkele speerpunten voor het invullen van duurzaamheidaspecten: • Duurzaam watergebruik en beheer, • Besparing, uitwisseling en duurzame opwekking van energie, • Intensief ruimtegebruik, • Collectieve beveiliging, afvalinzameling, bundeling van goederenstromen, • Het opzetten van een duurzame wijze van beheer: parkmanagement, met ingebouwde garanties voor het handhaven en verder versterken van het kwaliteitsniveau. Context Welke kansen heeft het gebied, rekening houdend met de ontwikkelingen op het handelsterrein in de omgeving? Welke factoren spelen hierbij een rol en hoe kan hier op worden geanticipeerd? Met name de ligging van het gebied kan aanleiding zijn voor een locatie-eigen invulling van het gebied. Een functionele invulling zonder doublures maar een aanvulling op het bestaande. Het gebied kan door een stedenbouwkundig en architectonisch veeleisende invullingen veranderen van een gedateerd gebied met een mengeling van industrie en handel in een nieuw aantrekkelijk en innoverend handelsterrein van de gemeente Echt-Susteren. Gelet op de ligging ten opzichte van de woonkern biedt de Wolfskoul een eigen ontwikkelingspotentieel. Gelegen op ongeveer 5 minuten rijden van de A2, liggen hier kansen, mogelijkheden voor het gebied. Mede bepalend voor de functionele invulling zijn de aanwezige milieueffecten van de randweg en de spoorlijn. Uit soortgelijke situaties elders (bijvoorbeeld Randwyck-zuid in Maastricht) leert dat langs de spoorlijn geluidsongevoelige functies zijn gepland. Een opwaardering van het interne stratenpatroon, gecombineerd met meer ruimte voor groen en geordend parkeren, zal het terrein een positiever imago bezorgen. Een kwalitatief en goed georganiseerd bedrijventerrein is een mooi visitekaartje van elke gemeente en van alle bedrijven die er gevestigd zijn. Want het: • lokt nieuwe bedrijven • waarborgt werkgelegenheid • stimuleert samenwerking tussen bedrijven en overheid • bestrijdt leegstand • zorgt voor nieuwe economische impulsen


HARR Y

Parkeren Veel bedrijven hebben parkeerplaatsen op eigen terrein; in de verharde “voortuin” of op het achterterrein.Vooral het parkeren achter hoge hekwerken aan de straatzijde geeft een rommelige indruk. Groen Het groen is beperkt aanwezig langs de randen van het handelsterrein. Zo vormt een dubbele bomenrij langs de Prins Clauslaan een groene afscherming naar de nevenliggende woonwijk. Daarnaast komt spaarzaam groen voor in de tuinen van enkele woningen op het handelsterrein. De groenvoorziening bij de bedrijfsgebouwen en in de openbare ruimte ontbreekt vrijwel geheel. Door de voorziene groenstructuur, o.a. bestaande uit een bomenrij langs de Rafaelweg/ Rangeerweg (zie sfeerimpressie) wordt bijgedragen aan de leefbaarheid op het handelsterrein. Bovendien draagt een eenduidige groenstructuur bij aan de herkenbaarheid en biedt bedrijven de mogelijkheid om zich te presenteren in een groene omgeving.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Sterkten en zwakten Groene buurtpleinen

Groene buurtpleinen

44


HARR Y

• rommelige inrichting • worden veel gebruikt

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Deeluitwerking Groene buurtpleinen

Groene buurtpleinen Doelstelling • opwaarderen groene buurtpleinen tot sfeervolle ontmoetingsplekken; • vergroten van de herkenbaarheid van de afzonderlijke buurtpleinen door herinrichting van de openbare ruimte. In overleg met de bewoners en andere belanghebbenden kunnen de buurtpleinen worden ingericht met een open, heldere en robuuste vormgeving, gericht op ontmoeten en spelen. Hiertoe is voor elk plein een zelfde basisopzet voorzien, te weten een verhard deel dat met name gericht is op ‘zien en gezien worden’ en een speelveld dat diverse gebruiksmogelijkheden toelaat. Om eenheid te creëren horen de pleinen qua vormentaal en gebruikte materialen duidelijk bij elkaar. Binnen deze uniformiteit heeft ieder plein echter een eigen karakter, waardoor de uitstraling en identiteit van de betreffende buurt wordt vergroot.

Referentiebeelden groene buurtpleinen A B C D E

Voorbeeld schetsontwerpen buurtpleinen, herkenbaar door groene inrichting (Heugemerveld, Maastricht) Referentie buurtpleinen Heugemerveld, Maastricht Referentie buurtpleinen Heugemerveld, Maastricht Referentie buurtpleinen Heugemerveld, Maastricht Referentie buurtpleinen Heugemerveld, Maastricht

A

B

45

D

E


HARR Y

C

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


2.4.9

Groenstructuur

1

2

1

2

3

3

Groenstructuur 1 Voormalig rangeerterrein 2 Mariaveld 3 Groenstrook, verbinding buitengebied

46


HARR Y

• groen karakter • weinig belevingswaarde • verbeteren verbinding Susteren buitengebied

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Deeluitwerking Groenstructuur recreatieve verbinding Dieteren (tunnel)

1

3 1

A

2

Zoekgebied recreatieve verbinding over spoorweg trace. In combinatie met herinrichting voormalig rangeerterrein

Opwaarderen bestaande recreatieve route en verbinding met buitengebied

4

Groenstructuur 1 recreatief uitloopgebied 2 Rode Beek 3 Park Mariaveld 4 Voormalig Rangeerterrein

C

A Recreatieve structuur Susteren wordt gekenmerkt door een groene inbedding rondom de kern. De karakteristieke groenstructuur wordt versterkt door deze groene gebieden vanuit landschappelijk, ecologisch en recreatief oogpunt optimaal in te richten. Concreet betekent dit: • Herinrichten groene randen tot ware belevingsparken. • Opwaarderen recreatieve padenstructuur. Aanvullen ontbrekende schakels t.b.v creeren doorlopende route (rondje Susteren), aanbrengen nieuwe (half)verharding. • Leggen van verbindingen met de bebouwde omgeving (o.a. de pleinen) en het omringende landschap. Met de voorgestelde ingrepen wordt Susteren nog meer een bijzondere locatie, die zeker een tweede bezoek waard is.

Markt

D Amelberga Basiliek

Herinrichting voormalig rangeerterrein (bestaande plannen)

Beeldentuin

B

Herprofilering Rode beek in combinatie met aanleg recreatieve route langs beek

Zoekgebied recreatieve verbinding onder spoorweg langs de Rode beek

A Recreatieve paden links; huidige situatie rechts;opwaarderen paden (foto bewerking)

B Rode Beek links; huidige situatie rechts; herprofilering oevers, natuurontwikkeling (foto bewerking)

C Maria veld links; huidige situatie rechts; referentie opwaarderen park (foto bewerking)

47

Heide

Opwaarderen en toegankelijk maken tuin / park bij Maria veld

B Rode beek De landschaps- en natuurwaarden van de Rode beek worden verhoogd. De huidige (oever)profilering van de Rode beek heeft weinig natuur-, en belevingswaarde (oeverbeschoeiing van beton, steile taluds). Herprofilering van de oevers ten oosten van de huidige brug bij de Relindisstraat-Op de Pas levert een bijdrage aan de natuurontwikkeling langs de beek (diversiteit). Bovendien dragen gevarieerde oevers bij aan de belevingswaarde (in combinatie met recreatieve verbinding langs de beek). De lokatie van de Rode Beek ten westen van de brug Relindisstraat-Op de Pas komt vrijwel overeen met de oude stadsomwalling (gracht). Hier behouden de oevers hun cultuurlijk karakter (oeverbeschoeiing, steile taluds).

recreatieve verbinding IJzeren bos

Overzichttekening Groene rand Recreatieve route - rondje Susteren Legenda Recreatieve route - rondje Susteren Knelpunt verbeteren verbinding Start, rustpunt (horeca) Informatievoorziening

C Maria Veld Het Mariaveld wordt gekenmerkt door het monumentale ensemble kerk en klooster, begraafplaats en park. Het voorstel is om de belevingswaarde van dit historisch ensemble te vergroten. Een mogelijkheid hiertoe is het opwaarderen van het deels verruigde park en het toegankelijk maken hiervan. Door het openbaar maken van het park vormt het gebied een belangrijke schakel in de groene en recreatieve structuur van Susteren. De ontwikkeling van een hospice met zorgwoningen in het kloostercomplex wordt bezien. D Voormalig rangeerterrein Het voormalig rangeerterrein heeft een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling en groei van Susteren. Dit waardevolle groengebied is in de huidige situatie slecht toegankelijk. Opwaardering van dit gebied vindt plaats aan de hand van bestaande plannen. Hierbij is een (recreatieve) verbinding over het spoor voorzien waardoor het gebied (recreatief)beter wordt ontsloten.

D Voormalig rangeerterrein bestaande plannen Heusschen Copier


HARR Y

1

De Kompenie

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


2.4.10

Verkeersstructuur

1

Verkeersstructuur 1 Stationstraat

48

ontbreken van hiërarchie wegen totale inrichting uitsluitend verkeerstechnisch weinig belevingswaarde divers materiaalgebruik weinig structurerend groen nieuwe functie Oude Rijksweg (woongebied) is niet afleesbaar uit de inrichting van de weg door ontbreken hiërarchie in de wegenstructuur veel sluipverkeer


HARR Y

• • • • • • •

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN Deeluitwerking Verkeersstructuur Verkeersstructuur Doelstelling • Hiërarchie van wegen en straten moet duidelijk zichtbaar worden in de vormgeving, daarbij sluipverkeer zoveel mogelijk weren; • Het creëren van een tweetal ‘lussen’ vanuit de omgeleide rijksweg (N295) is een mogelijkheid om zulks te bereiken; • vanuit de lussen worden de woongebieden, in een 30 km regime, met de daaraan gekoppelde inrichtingswensen, ontsloten; • Beeld/ kwaliteit (belevingswaarde) moet prevaleren boven verkeersfunctie door een goede en mooie inrichting van de openbare ruimte; • Voor het bedieningsverkeer richting centrum een zo kort mogelijke route door de kern; Verdere aandachtspunten zijn: • Ontsluiting en inrichting handelsterrein; • Interne relatie losse groengebieden; • Herwaardering waterlopen; • Inrichting openbare ruimte.

Lu

s1

-N oo

rd

Door het ontbreken van een hiërarchie van wegen en straten en een eenzijdige inrichting van alle wegen is de oriëntatie binnen de kom van Susteren onduidelijk. Dit heeft veel sluipverkeer tot gevolg. Met een aan de functie van de wegen en straten gekoppelde inrichting, binnen een hiërarchische opbouw van de wegenstructuur kan duidelijkheid worden gebracht in de onduidelijke verkeerssituatie. De aanwezige kennis en eventuele verkeerstellingen kunnen inzicht geven in het verkeersgedrag van automobilisten in de kern Susteren. Vanuit een analyse van voornoemde studies/gegevens kunnen uitgangspunten voor de inrichting worden opgesteld. Dit geldt ook voor het centrumplan met aanvullend een capaciteitstoets van de parkeerbehoefte. s1

Lu rd

oo

-N

Teneinde te komen tot een goede aanhaking van het winkelcentrum op de interne verkeersstructuur van Susteren is het van belang om een uitspraak te doen betreffende een hiërarchie van wegen en straten. Mobiliteit; bestaande verkeersstructuur - nieuwe verkeersstructuur De bestaande ontsluiting geschiedt via de omgeleide Rijksweg (N295) via de Oude Rijksweg Noord en -Zuid. Sluipverkeer richting Sittard gaat via de Louerstraat-Stationsstraat-Susterderweg. Naast hinder voor de woonomgeving veroorzaakt dit ook hinder voor de bereikbaarheid van het centrum van Susteren. De voorgestelde nieuwe ontsluiting voorziet in 2 lussen (buurtontsluitingswegen) vanuit de omgeleide Rijksweg, die elkaar bijna raken nabij het centrum.

s2 Lu

Lus 2

- Zuid

d

Aan lus 1- noord vormen de Tiendstraat en Wilhelminalaan een gelijkwaardige aansluiting richting Heide.Vanuit de lussen zijn aangepaste aansluitingen voorzien naar de woongebieden die een 30km-regime kunnen krijgen, met de daaraan gekoppelde inrichtingswensen. Enkele inrichtingsaanpassingen van voornoemde lussen is evident. Zonder in te gaan op detailniveau zou het bijvoorbeeld mogelijk zijn om de rotonde, bij de aanhaking van de Molenlaan aan de Oude Rijksweg Zuid, te laten vervallen en zou via de aanleg van een bocht met 30km-zone aansluiting richting het woongebied vormgegeven kunnen worden.

ui -Z

Lus 1 - noord: Via de Dieterderweg langs centrum naar Oude Rijksweg Noord v.v.; Lus 2 - zuid: Via de Wijnstraat - Molenlaan naar Stationsstraat v.v.

Nieuwe ontsluitingsstructuur

49


HARR Y

Van oudsher reeds gebruikt als verbinding

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

GEBIEDSVISIE SUSTEREN 3

Investeringsprogramma Onderstaand treft u de eerste globale ramingen aan van de onderdelen van de gebiedsvisie, die naar onze mening prioriteit verdienen en waarvoor in de toelichting oplossingrichtingen zijn aangegeven Verder is een inschatting gemaakt van de termijnen waarop de verdere planontwikkeling kan worden opgepakt. Opgemerkt moet worden dat onderstaande ramingen geen rekening houden met eventuele aanpassingen, vernieuwingen in de ondergrondse infrastructuur. Wel is rekening gehouden met reeds gemaakte kosten van het oude centrumplan ad € 485.000,--

Totaal excl. BTW passend binnen budget Entree’s en Toeganswegen

Hoofdentree Susteren 3x Oude Rijksweg Noord Oude Rijksweg Zuid Dieterderweg

Historisch Lint

Oud historisch lint

Pleinen

Raadhuisplein Marktstraat / Marktplein Salvatorplein / Amelbergabasiliek

248.000,00 2.250.000,00 1.154.000,00 880.000,00

2009 2009 2009 2010

P.M. P.M. 155.000,00 183.000,00

Groene buurtpleinen

Groene buurtpleinen

P.M.

Groenstructuur

Mariaveld (parkgebied) Voormalig rangeerterrein Buitengebied Rode Beek

P.M. P.M. P.M.

Groene strip

Groene strip

Winkelhart Susteren

Winkelhart en Feurtherpoort

Verkeer structuur

Stationstraat

P.M.

Bedrijventerrein

Bedrijventerrein

P.M.

Stedenbouwlocaties

Stedenbouwlocaties Bouw nieuwe Sporthal Brede Maatschap.Voorz. (incl. Kompenie) Verenigingsgebouw (Scouting/Schutterij/Voetbalvereniging) Medisch Centrum Zorg/senioren woningen Starterswoningen

462.000,00 1.784.000,00

2.000.000,00 2.000.000,00 500.000,00 0,00 0,00 0,00

kosten voormalig centrumplan Totaal

Aanvang (Jaar)

2009 2009

2009 2009-2015

2009/2011 2009/2011 2009/2011 2009 2009 2010

485.000,00 12.101.000,00

Dekking

Reserve Grondbedrijf Subsidie DOP reservering t.b.v. BMV c.a. Investeringsplan Rijksweg Zuid

2.600.000,00 800.000,00 4.500.000,00 860.000,00

Totaal

8.760.000,00

* *

Restant dekking te verwerven uit bijdragen van derden danwel toekomstige exploitatie grondbedrijf * Kapitaallasten zijn opgenomen in de begroting Alle bedragen zijn in Euro’s en excl. BTW

50


HARR Y

Zoals u kunt constateren zijn in deze gebiedsvisie de kosten van de aanpassingen op het maatschappelijke vlak verdisconteerd. Dit verklaart het verschil in kosten tussen de voorliggende plannen en het voormalige centrumplan. Voorgesteld wordt de dekkingsmiddelen voor de gewenste maatschappelijke voorzieningen te putten uit het vastgestelde meerjareninvesteringsplan onderdeel dorpsontwikkelingsprogramma’s.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Subsidiemogelijkheden Voor de ontwikkeling van de gebiedsvisie Susteren wordt ingezet op een aantal subsidiemogelijkheden en fondsen: 1. Investeren in Steden en Dorpen, Limburgse wijkenaanpak; 2. Inspiratie voor mooier Nederland; 3. Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing 2 (ISV2); 4. Revitalisering bedrijventerreinen Hieronder worden de verschillende mogelijkheden en fondsen kort toegelicht: 1. Investeren in Steden en Dorpen, Limburgse wijkenaanpak Een provinciaal fonds met als doel het woon -, leef- en werkklimaat in de Limburgse Steden en Dorpen verder te verbeteren door te zorgen voor het juiste en duurzame woningbestand, voorzieningen op maat, goede bereikbaarheid en een veilige en gezonde omgeving. Deze ambitie wordt gerealiseerd via 3 doelstellingen: 1. aantrekkelijke woon- werk- en leefomgeving 2. meer halen uit de Limburgse identiteit 3. ontwerpen en ontwikkelen voor de toekomst 2. Inspiratie voor mooier Nederland Het Ministerie van VROM wil zuinig ruimtegebruik stimuleren, verrommeling tegengaan en zorgen voor een betere ruimtelijke kwaliteit met een duurzame leefomgeving als kerndoel. Hiervoor wordt 20 miljoen euro beschikbaar gesteld. De regeling gaat naar verwachting in maart 2009 van start, waarbij de thema’s voor de eerste tender zijn: 1. Groene zones met betekenis voor de stad 2. Impulsen voor identiteit 3. Werklandschappen met karakter De precieze criteria voor de subsidieregeling worden nog bekend gemaakt. Projecten moeten in ieder geval een innovatief karakter hebben.Voor de thema’s 1 en 3 is ook regionale samenwerking een belangrijk criterium. 3. Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing 2 (ISV2) Het ISV is een doeluitkering, waarbij subsidieregelingen van de Ministeries van VROM, OCW en LNV zijn gebundeld, waarbij gemeenten één integrale doeluitkering aan de hand van de afspraken over te bereiken resultaten ontvangen. Inhoudelijk gezien richt het ISV zich met name op het verbeteren van de fysieke (en sociale) leefomgeving en het (opnieuw) binden van de middenen hogere inkomens aan de stad. 4. Revitalisering handelsterrein “de Wolfskoul” Het Handelsterrein Wolfskoul is opgenomen in de provinciale plannen om mogelijk gerevitaliseerd te worden. De provincie is met de NV Industriebank Liof in onderhandeling om te komen tot de oprichting van de Limburgse Herstructureringsbank (LHB), die de financiële aspecten van revitalisering van bedrijfsterreinen en de ondersteuning moet gaan regelen. De criteria om in aanmerking te komen voor subsidie zijn op dit moment nog niet bekend. Wel is bekend dat in de nieuwe situatie enkel een subsidie wordt verstrekt mits van de ingezette middelen 50% wordt terugverdiend. Deze 50% mag vervolgens wel weer ingezet worden in het project. De LHB zal dus voorwaarden stellen aan de (financiële) participatie in herontwikkelingstrajecten, zoals het aanpakken van private kavels, een revolverend karakter van de inzet van de middelen en de betrokkenheid van ondernemers en gemeente. Ook moet een link worden gelegd met het Rijksbeleid van de Commissie Noordanus: t.w. een koppeling tussen de ontwikkeling van nieuwe bedrijfsterreinen en de herstructurering van bestaande terreinen.

51


HARR Y

In eerste instantie wordt ingezet op bovengenoemde fondsen. Uiteraard zal er altijd verder gezocht worden naar (nieuwe) financieringsmogelijkheden. Immers, naast het feit dat er steeds weer nieuwe fondsen in het leven worden geroepen, kunnen zich door integrale aanpak en slim combineren van projecten altijd nieuwe kansen (subsidies) voordoen.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv


Burgerparticipatie en communicatie Wat hebben we reeds gedaan? Om een realistische visie te kunnen ontwikkelen zijn partijen op de beleidsvelden Wonen – Voorzieningen en Bedrijvigheid in de oriënterende fase van de voorliggende gebiedsvisie geconsulteerd over diverse elementen, die in bovenstaande notitie zijn weergegeven. Zo zijn de ondernemersverenigingen geraadpleegd over de uitgangspunten en de beoogde inzet van de gemeente in het openbaar gebied. Ook met individuele ondernemers is hierover gesproken. Met de dorpsraad is gesproken over de visie op Susteren en de insteek vanuit de beleidsvelden Wonen –Voorzieningen en Bedrijvigheid. Er heeft een vergelijking plaatsgevonden op hoofdlijnen van de visie van de dorpsraad en de gedachten van de visievoorbereiders. Er hebben meerdere gesprekken plaatsgevonden met Woningcorporatie Zo Wonen over de volkshuisvestingsvisie voor Susteren, waarbij onder meer gesproken is over mogelijkheden tot herstructurering. Dit overleg moet verder worden voortgezet. Er hebben gesprekken plaatsgevonden met de beide schoolbesturen over het ontwikkelen van een Brede schoolgedachte en een aanvalsplan voor de situatie van het basisonderwijs in Dieteren. Deze gesprekken zullen gezamenlijk worden voortgezet met de bibliotheek en de kinderopvangcentra. Wat gaan we nog doen? Alle hierboven genoemde partijen zullen bij het verdere verloop van de planontwikkeling betrokken worden. Er zullen voor de commissiebehandeling nog gesprekken plaatsvinden met de scoutingverenigingen, schutterij St. Petrus en Paulus, SWE, stichting MIK en Biblionova. Nadat het college instemming heeft gegeven aan de gebiedsvisie zal deze worden toegezonden aan de raadsleden en commissieleden. Tegelijk met het verzenden van de gebiedsvisie aan de commissieleden zullen ook bovenstaande gesprekspartners van de door het college aan de Raad gepresenteerde visie in kennis worden gesteld en uitgenodigd worden eventuele opmerkingen en reacties aan de commissies kenbaar te maken. Bij de commissiebehandelingen zullen presentaties worden gehouden en zullen de ontwikkelde plankaarten tentoon worden gesteld. De presentaties over de gebiedsvisie voor de commissies zullen worden aangekondigd in het Waekblaad. Door de presentaties in het Atrium van het gemeentehuis te geven kunnen deze ook door belangstellenden worden bijgewoond. Nadat de Raad groen licht gegeven heeft voor een verdere uitwerking van de gebiedsvisie wordt er een informatieavond gehouden in Susteren, waarop inwoners kennis kunnen nemen van de plannen.

52


HARR Y

Voor de diverse projecten zullen vervolgens communicatietrajecten worden opgezet.

GU

L P ER

S +A TEDENBOUW

S

RCHITECTUUR

planning bv

Gebiedsvisie Susteren. Gemeente Echt-Susteren

Recommend Documents