gebiedsontwikkeling & erfgoed
op zoek naar mogelijkheden om processen van gebiedsontwikkeling te versnellen en te verbeteren
• Philip Drontmann – Twynsta Gudde • Thessa Fonds – The Missing Link
antwoorden gezocht
kennis brengen en halen: onze ervaringen gecombineerd met uw bevindingen
• welke plaats heeft het erfgoed nu ? • welke rol kan erfgoed spelen ? • welke aanpak is dan gewenst ? • wat levert het op voor wie (ROI) ?
antwoorden gezocht
welke plaats heeft het erfgoed nu ?
projectcase
projectcase
BEELDVORMING activeren van identificatie beïnvloedbare dragers van de identiteit (gebouwen, helden, evenementen, etc)
imago
KERNWAARDE stelsel van niet beïnvloedbare vaste waarden, die sociaal, cultureel en historisch bepaald zijn
identiteit
om je te kunnen identificeren met een plek zijn verhalen nodig
heden Middeleeuwen 500-1000 n Chr
Buijtenlandse polders
veranderend landschap
Romeinse tijd 12 v Chr - 500 n Chr
Buijtenlandse kwelders
IJzertijd 800-12 v Chr
Buijtenlandse veenmoerassen
Bronstijd 2000-800 v chr
Buijtenlandse wadden
Steentijd 300.000-2000 v Chr
Buijtenlandse toendra
projectcase • inventarisatie erfgoed • verhaallijnen ontwikkeld • consultatierondes • voorstellen voor ruimtelijke/ communicatie producten
inventarisatie
reconstructie betekenisverlening toekomst verhaallijnen &
thema’s • • • • •
archeologie gebouwen landschap verhalen, gebruiken etc
• het verhaal
• doelgroep
projectcase
zachte waarden vertaald naar verhaallijnen: de rode draad van het gebied
dagelijks brood :
arbeid
akkerbouw, polderlandschap, moestuin van de stad, ambachten…
projectcase verhaallijnen fungeren als kapstok voor de gebiedsontwikkeling: basis voor verschillende toepassingen
ontwerp communicatieproducten maatschappelijk draagvlak imagoversterking
2011
2012
2013
2014
tussenfase
bezoekers recreatiegebied
bewoners huidige situatie
2015
2016
2017
2018
2019
planvorming & co-creatie grondverwerving
uitvoering
2020
2021
beheer
antwoorden gezocht
welke plaats heeft het erfgoed nu ?
antwoorden gezocht
welke rol kan het erfgoed spelen ?
over erfgoed • archeologie • historische geografie • landschap • gebouwen • verhalen, mythen, sagen • mensen • gebruiken, feesten
belangen & gebruiksperspectieven
inspirerende wereld
beleidswereld
erfgoed
leefwereld
academische wereld
erfgoed is interpretatie van het verleden
o erfgoed: betekenisgeving
o geschiedenis o (nationaal/ officieel) geheugen
voorbeeld
wiens erfgoed?
gebruiker – bezoeker – toerist – ondernemer - bewoner
weerslag van erfgoed • leefomgeving • toerisme binding
verleiding beleving
antwoorden gezocht
welke rol kan het erfgoed spelen ?
antwoorden gezocht
welke aanpak is gewenst ?
gebiedsontwikkeling nu
maatschappelijke trends van invloed op gebiedsontwikkeling
• hoog welvaartsniveau: zoektocht naar betekenis • belang van identiteit: erfgoed als link naar de mens • reactie op kapitalisme: herdefiniëring van wat belangrijk is • partijen worden mondiger: overheid is niet langer autoriteit • opkomst internet: iedereen is geïnformeerd
van ontwikkelingsplanologie naar interpretatieve planning > …close the gap between expert and experiential knowledge < >…de planologie van morgen draait om de creatie van gedeelde ruimtelijke visies. Die komen tot stand in interactie tussen burgers, deskundigen en bestuurders en verbinden wetenschappelijke kennis, lokale wensen en omstandigheden.< >…even better is to talk about spatial change because also the word planning itself is contested <
planningsproces
gevolg • gebiedsontwikkeling wordt democratischer • de specialist informeert, begeleidt • belangengroepen zijn de deskundigen
gebiedsontwikkeling is…
belangen verbinden partijen erkennen & rekening houden met alle werkelijkheden
interpretatie
belangen verbinden
standpunt belang
(geen nieuwe wijk)
(mooie leefomgeving)
waarde
(thuis voelen)
afwegingscriteria • normen • kwaliteit wonen erfgoed
werken
natuur erfgoed
gebiedsvisie ontwerp
x MGT/BESTUUR
AMBTELIJK
DEMOCRATISCH BESLUIT
erfgoed is …
• • • • • • •
NORMEN/ KOSTEN • KWALITEIT/ OPBRENGST wetmatige verplichting • kans op ruimtelijke kwaliteit belemmering voor proces • verstrekt draagvlak sluitpost • uitgangspunt sectoraal belang • van ons allemaal niet van deze tijd • geeft ruimte identiteit object • omgeving
procesfasen
1
beginnen bij de basis: waarden standpunt belang
WAARDEN-SCAN (place)
waarde
2
WAARDEN VERTALEN NAAR BELANGEN (people)
3
BELANGEN OMZETTEN NAAR ONTWERP (profit)
antwoorden gezocht
welke aanpak is gewenst ?
antwoorden gezocht
wat levert het op voor wie (ROI) ?
wat levert het op ? investering aan de voorkant leidt tot: op zoek naar mogelijkheden om processen van gebiedsontwikkeling te versnellen en te verbeteren
rendement
• grotere proces voorspelbaarheid
• rijker plan: identiteitsversterking • duurzaam omgaan met plek en erfgoed • draagvlak en burger participatie • toevoegen aan ruimtelijke kwaliteit • versterking sociale cohesie
antwoorden gezocht
wat levert het op voor wie (ROI) ?
(mogelijkheden om processen van gebiedsontwikkeling te versnellen en te verbeteren ?)