Gastvrij Jaarverslag stichting Gast 2011
n Toevlucht
Toevlucht
Toevlucht
GAST
Geef Asielzoekers een Toevlucht
GAST Geef Asielzoekers een Toevlucht GAST
Geef Asielzoekers een Toevlucht
GAST Geef Asielzoekers een Toevlucht
Woord vooraf Stichting GAST helpt al tien jaar asielzoekers in nood in Nijmegen en omgeving. Mensen die formeel zijn uitgeprocedeerd, maar nog steeds een reële kans maken op een verblijfsvergunning. Mensen die, om wat voor reden dan ook, (nog) niet terug kunnen naar hun land van herkomst. Mensen die door de Nederlandse overheid in de steek zijn gelaten.
Het doet me genoegen u ons verslag van 2011 aan te bieden, het elfde jaar van het bestaan van Stichting Gast. De hoop, die er wel eens heeft bestaan, dat het werk van Stichting Gast overbodig zou worden, is helaas vergeefs gebleken. Ondanks het feit dat er minder asielzoekers Nederland binnenkomen, wordt nog steeds een groter beroep op onze Stichting gedaan dan we financieel goed aan kunnen. Door de inspanningen van onze vrijwilligers en in de eerste plaats door alle goede gevers die ons of onze vrijwilligers sponsoren, eenmalig of regelmatig van geld en roerende goederen voorzien, lukt het ons onze activiteiten voort te zetten. Zoals het nu gaat, teren we langzaam in op ons spaarpotje. We blijven daarom druk bezig om te zoeken naar nieuwe donateurs. Daarnaast zult u in deze GastVrij wederom verslag krijgen van vele activiteiten die dit jaar plaats hebben gevonden, de succesjes en de problemen, die onze cliënten hebben ondervonden. Vanzelfsprekend volgen we ook de politieke ontwikkelingen en laten van ons horen als de kans zich voordoet, zoals blijkt uit het volgende fragment uit onze voorjaarsnieuwsbrief: In het kader van de landelijke ‘Dag van de Vervanging’ vroegen Gast en VZOG ook in Nijmegen aandacht voor de situatie van vluchtelingen in detentie. Op 15 maart vond een bijeenkomst plaats voor bestuurders, politieke partijen en betrokken instanties. Twee dagen later organiseerde Gast een manifestatie op het Mariënburgplein, waarbij bezoekers in een tijdelijk detentiecentrum konden ervaren hoe het is om opgesloten te worden.Ook konden bezoekers meebouwen aan een sokkel, die de basis vormt voor een definitief Nijmeegs standbeeld voor de ‘onbekende vreemdeling’. Een groot deel van onze cliënten heeft last van trauma’s uit het verleden. We trachten psychiatrische ondersteuning voor hen te vinden, hetgeen bemoeilijkt wordt door het feit dat hun huidige situatie niet als stabiel wordt beschouwd. Ook waren we in 2011 verontrust over de kwaliteit van de medische zorg voor (ex)bewoners van sommige AZC’s en hebben dit gemeld aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Anderzijds is het positief dat onze cliënten via Gast deskundige hulp krijgen van een aantal huisartsen, tandartsen en fysiotherapeuten in Nijmegen. Een ander groot probleem voor de organisatie dat zich voordeed in 2011 was de afbouw van veel gesubsidieerde banen in de gemeente Nijmegen. Eind 2011 was het duidelijk dat dit voor twee van onze zeer gewaardeerde krachten het einde zou betekenen van hun langdurige betrokkenheid bij Stichting Gast. Hun vertrek betekent dat onze actieve vrijwilligers er een behoorlijk takenpakket bij krijgen. Gelukkig zijn er telkens weer mensen die onbaatzuchtig hun tijd en energie willen geven voor dit doel. Met de vrijwilligers hebben we op regelmatige basis overleg of onze doelen nog steeds passen bij de huidige situatie en of er dingen zijn, die we zouden kunnen doen voor die mensen die hun perspectief verliezen, waardoor ze geen Gastcliënt kunnen blijven. De samenwerking met Vluchtelingenwerk te Nijmegen verloopt goed en is essentieel voor de juridische begeleiding van onze cliënten.
Colofon Eindredactie: Iris Sportel Vormgeving: Anke Vermeer Tekeningen: Gemaakt door deelnemers van het taal/ tuin/ hobby project
Ik wens u veel leesplezier toe bij het lezen van deze GastVrij. Olga Loeber, voorzitter Stichting Gast
1
Cliënten in 2011 In totaal hielp Gast in 2011 37 cliënten, 21 mannen, 11 vrouwen en 5 kinderen. Zij zijn afkomstig uit zeer verschillende landen, waaronder: Azerbeidzjan (4), Armenië (7), Abchazië (1), Afghanistan (3), Iran (3), Irak (4), Syrië (2), Palestijnse gebieden (1), Soedan (2), Ethiopië (1), Somalië (1), Congo (1), Marokko (1), Tsjaad (1), Guinee Conakry (3) en Sierra Leone (2). Van de 32 volwassenen zijn er elf die om verschillende redenen niet terug kunnen of durven naar hun land van herkomst. Twee van hen dienden om die reden een herhaald asielverzoek in. Zij kregen weer opvang in een Asielzoekerscentrum. Een echtpaar met een baby deed op grond van nieuwe feiten een herhaald asielverzoek. Hierop besliste de IND negatief en stelde dat de nieuwe feiten eerder ingebracht hadden moeten worden. Nu worden ze niet meer onderzocht. De man en de vrouw hebben elkaar in Nederland leren kennen. Zij vluchtten beiden met hun ouders naar Nederland ongeveer 10 jaar geleden. Zij zijn zo moe van de eindeloze procedures. Ze willen de kans krijgen hun leven op te bouwen. De overige zeven mensen zoeken naar nieuwe mogelijkheden. Vaak gaat het hierbij om het vinden van nieuwe bewijzen om aan te tonen dat ze echt niet terug kunnen. Met deze bewijzen kunnen zij een “buitenschuldprocedure” starten. Ze moeten dan aantonen dat ze alle mogelijke moeite hebben gedaan om terug te keren naar hun eigen land. De Dienst Terugkeer en Vertrek bepaalt of de vreemdeling voldoende meewerkt. Het bewijzen hiervan is echter heel moeilijk. In één geval gaat het om een cliënt die van de rechter niet uitgezet mag worden omdat hij gevaar loopt bij terugkeer naar eigen land. Maar omdat hij te boek staat als “vermeende oorlogsmisdadiger” mag hij pas over drie jaar een nieuwe procedure starten. Tot die tijd staat hij op straat.
Twee mensen uit Syrië kregen in juni weer opvang van de overheid omdat er voor dit land een “besluit- en vertrekmoratorium” is afgegeven. Dit houdt in dat de IND vanwege de slechte en onzekere situatie in Syrië tijdelijk niet kan beslissen op asielverzoeken en geen mensen terugstuurt naar Syrië en uitgeprocedeerde Syrische asielzoekers weer opvang in een AZC kunnen krijgen. Een vrouw uit Irak heeft met nieuwe feiten een herhaald asielverzoek ingediend. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een verblijfsstatus. Zij was bijna 1 ½ jaar cliënte bij Gast. Een christelijk gezin uit Iran deed een herhaald asielverzoek en kon weer terug naar een Asielzoekerscentrum. Zij kregen ruim een jaar hulp van Gast. Een man uit Irak had in Griekenland asiel aangevraagd. Daar werd zijn aanvraag nooit in behandeling genomen. Later in Nederland werd zijn asielaanvraag ook niet in behandeling genomen omdat hij al in Griekenland asiel had aangevraagd. Gast ving hem vier maanden op waarna hij alsnog zijn eerste asielverzoek in Nederland mocht indienen. Nederland moest van het Europese Hof voor de rechten van de mens asielverzoeken die eerst in Griekenland waren gedaan voortaan wel in behandeling nemen vanwege de slechte asielprocedure daar. Twee mensen waren in afwachting van een aanvraag in hoger beroep. Zij mochten dit niet in Nederland afwachten. Voor een van hen stopte de hulp van Gast toen het hoger beroep afgewezen werd. Hij had geen uitzicht meer op een legaal verblijf in Nederland en voldeed dus niet langer aan het criterium van juridisch perspectief. Ook voor een ander persoon werd de hulp gestopt omdat er geen perspectief meer was op een verblijfsstatus of opvang door de overheid. Een man uit Irak is teruggekeerd naar zijn gezin in Syrië.
Er waren elf mensen voor wie verblijf of uitstel van vertrek op medische gronden is aangevraagd. Sommige van hen zijn zwaar getraumatiseerd door de situatie in het thuisland dat ze zijn ontvlucht en ook door de penibele situatie waarin ze hier in Nederland terecht zijn gekomen. Anderen hadden ernstige lichamelijke klachten. In een zogenaamde artikel 64 procedure wordt dan om uitstel van vertrek gevraagd. Het oordeel of de medische aandoening ernstig genoeg is om tot uitstel van vertrek te leiden ligt bij het Bureau Medische Advisering (BMA) van het ministerie van justitie. Toepassing van artikel 64 is aan de orde als het om gezondheidsredenen voor de vreemdeling niet verantwoord is om te reizen of als bij het stopzetten van de behandeling een medische noodsituatie zal ontstaan en medische behandeling niet mogelijk is in het land van herkomst of een ander land waar de vreemdeling naar kan vertrekken. Onder ‘medische noodsituatie’ wordt verstaan: als het achterwege blijven van behandeling op korte termijn zal leiden tot overlijden, invaliditeit of een andere vorm van ernstige geestelijke of lichamelijke schade. Onder ‘op korte termijn’ wordt verstaan binnen een termijn van drie maanden. Er wordt alleen gekeken of de benodigde zorg en/of medicijnen beschikbaar zijn, niet of ze ook toegankelijk zijn voor deze persoon. Hoe ziek mensen ook zijn, het is moeilijk om aan deze criteria te voldoen. In 2011 kon slechts één van deze elf mensen terug naar een asielzoekerscentrum om haar behandeling voor te zetten. Voor de anderen duurde de procedure in 2011 voort.
2
3
(interview donateur)
Waardering Jaren geleden heb ik voor het eerst kennis gemaakt met de Stichting Gast. Ik was meteen erg onder de indruk van waar de Stichting zich mee bezig hield. Ik begeleidde toen een jonge vrouw uit Azerbeidjaan en maakte van dichtbij mee hoe vreselijk het is om, na alles wat je hebt meegemaakt, te horen dat je bent ‘uitgeprocedeerd’; alsof het leven ophoudt voor je. En hoe weldadig het is om dan door begripvolle en lieve mensen opgevangen te worden. Toen mijn man en ik onlangs ons vijftig jarig huwelijksfeest vierden, realiseerden we ons intens hoeveel kansen en hoeveel goeds het leven ons gebracht heeft. We vierden feest, maar vroegen ook onze familie en vrienden te denken aan al die mensen die het zoveel slechter hebben en om ons als cadeau geld voor de Stichting Gast te geven. Om de Stichting te helpen door te gaan met haar bijzondere werk. Ineke van Els – de Roy, Nijmegen
Aanvragen voor hulp Overzicht van de juridische groep Gast ontvangt ieder jaar weer vele malen meer aanvragen om ondersteuning en opvang dan de organisatie aankan. Hulpvragers worden te woord gestaan door de juridische medewerkers van SUN (Samenwerkingsproject Uitgeprocedeerden Nijmegen). De medewerkers van deze groep beoordelen de dossiers op de vraag of er een perspectief is , dat wil zeggen of er een procedure loopt of aanhangig gemaakt kan worden, die zou moeten leiden tot een verblijfsvergunning of tenminste tot opvang in een door de rijksoverheid betaalde instelling. Zo’n instelling kan zijn: Een asielzoekerscentrum (AZC), een vrijheidsbeperkende locatie (VBL) of een gezinslocatie (GLO). Voor opvang in een AZC komt men bijvoorbeeld in aanmerking bij een herhaald asielverzoek. In eerste instantie is dit voor enkele dagen. Alleen als iemand doorgaat naar de verlengde procedure mag diegene in het AZC blijven om de uiteindelijke beslissing af te wachten. Anders wordt iemand al meteen op straat gezet, ook als er nog beroep bij de rechtbank loopt. Ook als op medische gronden uitstel van vertrek wordt toegekend kunnen mensen opvang krijgen in een AZC. In de beroepsfase van een dergelijke aanvraag, dus voordat de rechter een oordeel heeft gegeven, mag het AZC iemand uit de opvang verwijderen, ook al zijn deze mensen er vaak psychisch of lichamelijk zeer slecht aan toe. Deze mensen komen niet in aanmerking voor overheidsopvang. Ze komen blijkbaar wel in aanmerking voor een leven op straat. Deze mensen maakten in 2011 het grootste gedeelte van het cliëntenbestand van de Stichting Gast uit en waren vaak al jaren cliënt.
deerde te bewegen ook in praktische zin mee te werken aan terugkeer. De ervaring leert dat dit lang niet altijd lukt, omdat soms de asielzoeker wel meewerkt, maar het herkomstland niet. Na een aantal weken wordt de asielzoeker dan weer op straat gezet met de mededeling: het is uw eigen verantwoordelijkheid om Nederland te verlaten. Een gezinslocatie is uiteraard slechts voor gezinnen met minderjarige kinderen. Verblijf hier is onafhankelijk van de wil of mogelijkheid om terug te keren. Het inzicht dat kinderen niet op straat behoren is uiteindelijk gemeengoed geworden in Nederland. Een juridisch perspectief op legaal verblijf, ook al is het soms maar een kleine kans, is het belangrijkste criterium voor opvang door stichting Gast. De andere criteria zijn: de situatie moet schrijnend zijn, met geen andere mogelijkheden voor opvang en er moet een binding zijn met de regio Nijmegen, bijvoorbeeld doordat het laatste Asielzoekerscentrum in deze omgeving was. In 2011 was het aantal geregistreerde hulpvragen voor opvang en juridische ondersteuning 143. Hiervan konden er slechts 19 worden gehonoreerd. 4 hulpvragen van mensen die wel aan alle criteria voldeden konden niet worden gehonoreerd omdat er geen geld en plaats meer was. De meeste andere hulpvragen werden afgewezen omdat mensen geen binding hadden met de regio Nijmegen. Uit het hele land kwamen verzoeken om hulp. Mensen wiens laatste asielzoekerscentrum (AZC) niet in Nijmegen of omgeving lag verwezen we door naar noodopvangorganisaties elders in het land (56 keer). 26 hulpvragen werden niet gehonoreerd omdat er te weinig perspectief was om ooit nog een verblijfsvergunning te krijgen. 19 hulpvragen werden niet gehonoreerd omdat deze mensen nog hulp van de overheid konden krijgen. Dit was vaak een VBL of een gezinslocatie. Mensen wilden daar niet naar toe uit angst om van daaruit Nederland uitgezet te worden. Ook zijn de leefomstandigheden er slecht. Vanwege de beperkte opvang mogelijkheden kiest Gast er echter voor alleen die mensen op te vangen die geen ander alternatief hebben. 6 hulpvragen werden niet gehonoreerd omdat de hulpvragers nog een partner of familie hadden met een verblijfsvergunning die hen (zouden) kunnen helpen. Tenslotte werden 10 hulpvragen geseponeerd omdat mensen in een later stadium niet meer kwamen opdagen. 3 hulpvragen kwamen van mensen die geen asielachtergrond hadden.
Voor opvang in een VBL komt men in aanmerking als men gemeld heeft mee te willen werken aan terugkeer. In een VBL werken organisaties als DT&V(Dienst Terugkeer en Vertrek) en IOM (Internationale Organisatie voor Migratie) samen om de uitgeproce-
4
5
(interview donateur)
Een doel “dichtbij huis” De Anthonius van Paduakerk organiseert ieder jaar een rommelmarkt; we verkopen boeken, curiosa, speelgoed, kleding, etc. De helft van de opbrengst gaat altijd naar een goed doel. Sinds een paar jaar is dat Stichting Gast. Het leek ons goed om een doel “dichtbij huis” te kiezen, en bovendien hebben we ook feeling met de doelgroep. Als vluchteling heb je het niet gemakkelijk en als de meest basale zaken zoals geld en medische zorg ontbreken, wordt het leven wel erg lastig. Eén van onze parochianen is ook betrokken bij Stichting Gast, dan weet je dus zeker dat het geld goed terecht komt. Jeanine van Weert van de Anthonius van Paduakerk, Groesbeekseweg
Nee tegen het op straat zetten, illegaal maken en detineren van vluchtelingen Verslag van de groep Acties en Manifestaties Hoewel wij in “het westen” prat gaan op onze beschaving hebben wij in toenemende mate apartheidsregels voor vluchtelingen, veroordelen wij hen tot armoede en bedelarij, nemen wij hen gevangen. En wij staan toe dat deze cyclus zich maar blijft herhalen. De grootste actie tegen dit systeem, met als aanleiding de plannen om voortvluchten strafbaar te maken, had Stichting Gast in maart, met een grote manifestatie in De Klinker en op het Mariënburgplein: gericht op de Nijmeegse politiek en de Nijmeegse burger. De actie vond plaats in een landelijk kader. Er werd nauw samen gewerkt met Amnesty International, en verschillende Nijmeegse instellingen waren erbij betrokken. Maar ook in de rest van het jaar was er vanuit de actiegroep veel aandacht voor illegalisering en criminalisering van vluchtelingen, o.a. door het spelen van het spel “Fort Europa”. Ondersteuning Onverdroten ging de actiegroep verder met de traditionele activiteiten. Er werd weer een tiental voedselacties georganiseerd bij winkels: om vluchtelingen de kans te geven om gezond te eten en te koken, maar ook om Gast op wisselende plekken in de stad onder de aandacht te brengen, en mensen de kans te geven iets voor vluchtelingen te doen. Daarnaast werden er standjes ingericht en hapjes verkocht bij benefietavonden en bij tal van evenementen, zoals op Koninginnedag en de Music Meeting. Ook belangrijk voor de Gastfinanciën. Tijdens de vierdaagse en de zevenheuvelenloop lieten lopers zich sponsoren voor Gast. Met een hoge opbrengst. Ook werden er activiteiten voor cliënten georganiseerd. Zoals ieder jaar werd er weer in de Gasttuin gewerkt, met allerlei activiteiten eromheen: een voetbalwedstrijd, picknick, excursies. Er waren taallessen voor cliënten en zij werden gestimuleerd actief zijn, bijvoorbeeld in een hobbycentrum. Zo groeide in 2011 het project TUIN / TAAL / HOBBY. Er vonden kleine tentoonstellingen plaats in wijkcentra en bibliotheken. Ook nam Gast deel aan Lets-Nijmegen. Het was een goed jaar. (interview opvangadres)
“Een goede man” Gidi Smolders ving voor Gast enkele maanden lang een ouder Armeens echtpaar op in zijn huis. Dit echtpaar zat in vreemdelingenbewaring. Omdat de man een ernstige hartkwaal heeft, maakte hun advocaat hiertegen bezwaar. Hij kreeg van de rechter gelijk. Het echtpaar mocht niet langer in vreemdelingenbewaring gehouden worden, en mocht vanwege de slechte medische conditie van de man niet uitgezet worden naar het herkomstland. Het echtpaar werd vervolgens op straat gezet en kwam bij stichting Gast terecht. Hoe is dit echtpaar bij je terecht gekomen? Een van mijn dochters, Petra, woont in Nijmegen en is vrijwilliger bij Gast. Ze belde mij en zei dat ze op zoek waren naar huisvesting voor een echtpaar dat illegaal in Neder-
6
7
land verbleef en niet terug kon naar het land waar ze vandaan kwamen. In de omgeving van Nijmegen was geen huisvesting beschikbaar. En .. jouw huis is groot genoeg en je bent er toch nooit. Daar had ze gelijk in. Waarom heb je hen onderdak aangeboden? Mijn huis is inderdaad groot genoeg en ik ben veel weg, voor mijn werk en naar mijn partner in Denemarken. Op de zolderverdieping kom ik nauwelijks en die gebruik ik niet. Drie andere slaapkamers staan ook het grootste deel van de tijd leeg en worden alleen gebruikt als de kinderen thuis zijn en voor gasten. In mijn vrijwilligerswerk voor vluchtelingen in Lelystad hoor ik verhalen van mensen die op straat gezet worden en ik had al eens spullen van vluchtelingen die in vreemdelingenbewaring zaten opgeslagen in de garage. Aangezien ik ook met andere mensen in huis voldoende privacy heb (ik heb ook wel eens een nichtje voor 8 maanden in huis gehad), waren er eigenlijk geen praktische problemen en alleen maar uitdagingen. Voor de rest kon ik me van te voren nauwelijks een voorstelling maken van het huisvesten van mensen die uit een heel andere cultuur komen. Hoe was het om hen in huis te hebben? Ik heb geprobeerd mijn vrijheid te houden en het echtpaar alle vrijheid te bieden. Ze hadden ervoor gekozen om de zolderverdieping te bewonen en hebben daar heel wat tijd doorgebracht. Ze wilden mij niet tot last zijn, en waren dat ook niet. Ondanks mijn aanbod om zo veel mogelijk beneden te zitten, televisie te kijken (ik kijk nooit) en van de huiskamer gebruik te maken, gingen ze als ik thuis was toch vroeg naar boven. Dat was zeker het geval als mijn vriendin er was en wij Engels praten. Als ik er niet was ging dat ook prima. Ze deden de dingen in huis die gedaan moesten worden en ze zorgden voor zichzelf: ook al spreek je de taal niet, blijven mensen toch intelligent! Ze hielden het huis beter op orde dan dat ik dat zelf zou doen (ik ben niet zo’n poetserig type). Ze waren zeer bescheiden en ik heb nooit het gevoel gehad dat ik iets voor hen moest verbergen, en heb dat dan ook niet gedaan. Voor praktische zaken als eten, boodschappen doen was de taal geen probleem. met handen- en voeten werk, een Russisch kookboek en een klein boekje “Hoe zeg ik het in het Russisch”, dat ik had liggen om mij op mijn fietstocht door Rusland verstaanbaar te kunnen maken, deed wonderen. Voor diepgaandere gesprekken, hun achtergrond en situatie en verwachtingen en bij bezoeken aan doktoren en het ziekenhuis was de taal soms echt een probleem. Door de belangrijke informatie in Google translate te vertalen in het Armeens (en dan maar hopen dat het geen onzin wordt) kon dat meestal opgelost worden. Soms bleven ze onbegrepen en stopte het gesprek. Ik heb het nog nooit zo gemakkelijk gehad: de emancipatie is in Armenië nog niet doorgedrongen en anderzijds wilde mevrouw heel graag bezig zijn en zich nuttig maken. Ik mocht werkelijk niets meer doen aan eten koken, tafel dekken of afruimen, koffie zetten, stofzuigen end. Dat is mijn werk, zei mevrouw (en mijnheer was het daar roerend mee eens!). De eerste tijd samen eten was heel apart. Zodra hij klaar was met eten, ging mijnheer van tafel ook al waren mevrouw en ik nog aan het eten, niet gewend dat er aan tafel ook gepraat kan worden. Na een paar maanden gebeurde dat niet meer. Het echtpaar had al jaren niets van hun volwassen zonen gehoord en zodra het ter sprake kwam raakten ze soms hevig geëmotioneerd. De icoontjes die we op de computer gemaakt hadden, waarachter informatie van het Armeens rode kruis, een Armeense krant en andere Armeense info werd wel eens gebruikt maar eindigde vaak in hevige
8
emotie en frustratie. Ze hebben na enige tijd in Lelystad een paar Armeense mensen gevonden en ook verder kwamen er wat spaarzame contacten. Een echt netwerk is er echter nooit gekomen, ook door het zeer gebrekkige Nederlands. Ze vergaten hun zorgen pas echt als mijn kleindochter van een half jaar op bezoek kwam en zij met haar konden knuffelen. Als Koosje Jans hier is, heb ik geen hoofdpijn! De foto’s van hen samen hebben nog steeds een ereplaats in hun huidige huis. Mevrouw ging zelfs aan het breien voor KJ. Ik heb enerzijds geprobeerd hen zoveel mogelijk te helpen maar anderzijds geprobeerd hen de dingen zelf te laten oplossen. Vooral bij het maken van afspraken met doktoren en in het ziekenhuis moesten ze geholpen worden. Ook het invullen van allerlei formulieren kwam voor mijn rekening (al snapte ik soms nauwelijks wat de bedoeling was). Als ik hulp nodig had, kon ik bij Gast terecht of bij de stichting voor Vluchtelingen en nieuwkomers in Lelystad. Daar was ook iemand die Russisch sprak. In het begin heb ik ze Lelystad en omgeving laten zien en heb ik ze wel eens meegenomen naar boerderijen waar ik naar toe moest (en waar een van de boerinnen haar huis beschikbaar wilde stellen voor vluchtelingen). De contacten met doktoren, apotheken en ziekenhuis verliepen in het algemeen goed al was er in het begin wel eens onbegrip als het op het niet kunnen versturen van rekeningen aankwam. Er blijken gelukkig heel veel vriendelijke mensen op deze wereld, die ook in een bureaucratisch geregeld systeem een oogje dichtknijpen als dat nodig was. Wat wens je hen toe in de toekomst? Ik weet niet zo goed wat ik hen toewens, of misschien beter, waar ik hen toewens te zijn, in Nederland of in Armenië. In ieder geval hoop ik dat ze vrede vinden, waar dan ook. Ik hoop dat er snel duidelijkheid komt in hun situatie en dat daarbij de beschikbare informatie ook echt gebruikt wordt. Ik hoop dat ze hun zonen vinden. Ik hoop dat ze hun gezondheid weer terugkrijgen als alle frustratie en onzekerheid achter de rug zijn. Zou je het anderen aanraden tijdelijk mensen op te vangen in hun huis? Het huisvesten van mensen uit een andere cultuur is een verrijking. Een beetje improviseren is nodig omdat dingen toch weer anders gaan dan gepland. Dingen op je af laten komen en niet gefrustreerd raken als blijkt dat je niet zoveel aan hun situatie kunt veranderen. Enerzijds kost het wat tijd, anderzijds krijg je er heel veel voor terug. Mensen die ruimte over hebben, in hun huis, in hun agenda en in hun hart: geef anderen die ruimte tijdelijk cadeau. Het Armeense echtpaar heeft inmiddels een plekje gevonden in een huis van Gast in Nijmegen. Ze hebben nog altijd geen verblijfsvergunning gekregen. Ze kijken positief terug op hun verblijf bij Gidi en noemen hem “een goede man”. Gast is altijd op zoek naar mensen die voor korte of langere tijd een vluchteling huisvesting kunnen bieden totdat er plek is in een van de huizen van Gast. Er kan eventueel een kleine onkostenvergoeding worden geboden. Eind 2011 werd bovendien begonnen met de opzet van de Noodopvangpool. Een aantal mensen meldde zich al aan om in geval van hoge nood een dakloze vluchteling voor enkele dagen in huis te nemen.
9
Van de Medische groep De meeste cliënten van stichting Gast hebben lichamelijke en geestelijke gezondheidsproblemen, maar zijn niet verzekerd tegen ziektekosten. Toegang tot medische en psychische zorg is voor hen moeizaam. Daarom is er binnen stichting Gast een medische groep actief. Deze bestaat uit twee huisartsen en een sociaal-psychiatrisch verpleegkundige. De groep komt eens per 6 weken bij elkaar en bespreekt problemen van cliënten in de toegang tot zorg, of andere onderwerpen die met de gezondheid te maken hebben. Bijvoorbeeld als een cliënt zorg nodig heeft waarvoor reiskosten of andere kosten gemaakt moeten worden, adviseert de medische groep het bestuur hierover, zodat in bepaalde gevallen Stichting Gast deze kosten betaalt. Voor nieuwe cliënten zoekt stichting Gast zo nodig een huisarts. Meestal is dit Renske Spanninga of Maria van den Muijsenbergh uit het Universitair Gezondheids Centrum Heyendael. Tandheelkundige zorg blijft moeilijk toegankelijk, ondanks een samenwerkingsafspraak met de afdeling tandheelkunde van het UMC St Radboud. Ook toegang tot hulp bij de GGZ is moeilijk voor onverzekerden. De medische groep spant zich in om zo nodig die zorg toch te verwezenlijken - soms in den Bosch of Arnhem bij gespecialiseerde centra Regelmatig houden leden van de medische groep lezingen over de gezondheidsproblemen van mensen zonder verblijfsvergunning waarbij stichting Gast ook wordt genoemd. (interview donateur woongemeenschap de Refter)
“Dat gast haar werk kan voortzetten totdat het hopelijk eens niet meer nodig is”
10
Onze woongemeenschap bestaat dit jaar 30 jaar. Al die tijd wonen wij met een groep van rond de 85 mensen in ons mooie verbouwde klooster in Ubbergen. We hebben het pand en alle activiteiten in eigen beheer, dus ook de financiën. Jaren geleden is besloten om de renteopbrengsten van een van onze rekeningen te doneren aan een goed doel. Aanvankelijk werd het geld procentueel verdeeld onder de organisaties die een steunaanvraag deden, op basis van een stemming daarover door de bewoners van de Refter. Sinds twee jaar werkt het anders. De bewoners dragen nu goede doelen voor die in stemming worden gebracht. Het goede doel met de meeste stemmen krijgt het volledige te besteden bedrag. In 2011 en 2012 werd Stichting Gast genomineerd en kreeg de meeste stemmen. We hebben dus al twee jaar op rij aan Stichting Gast een mooi bedrag kunnen doneren. Een van de bewoners die Stichting Gast een warm hart toedraagt is Lisette. Zij laat weten waarom zij als Refterbewoonster voor Stichting Gast heeft gekozen. Lisette: “Al zes jaar woon ik met veel plezier in het prachtige pand van De Refter. Ik heb hier een geweldige woonplek in een mooie omgeving met fijne mensen om mij heen. Eigenlijk allemaal zaken die clienten van Gast ontberen, maar waar Gast hen aan probeert te helpen. Om dit levensgrote verschil tussen mijn situatie en die van de clienten van Gast, die zo dichtbij en ook in ons welvarende Nederland verblijven, iets kleiner te maken, heb ik de afgelopen twee jaar voor Gast gestemd. Ik vind het mooi en belangrijk dat wij als bewoners van de Refter iets kunnen bijdragen in de ondersteuning van deze mensen die slechts ergens anders zijn geboren en door omstandigheden (waar de meesten van ons zich niets bij voor kunnen stellen) hier zijn gekomen, maar die ook hier in een compleet andere, verborgen, parallelle wereld moeten leven vanwege het simpele feit dat ze geen verblijfsvergunning hebben. Ik hoop dat de vrijwilligers van Gast door onze en vele andere steun hun werk kunnen voortzetten totdat het hopelijk eens niet meer nodig is.”
Jaarcijfers Stichting GAST 2011 Voor het realiseren van haar doelstellingen is Stichting GAST in belangrijke mate afhankelijk van de giften van donateurs. De middelen die GAST van haar donaties krijgt worden voor het grootste deel besteed aan de ondersteuning van cliënten. Met name door de Pardonregeling heeft GAST in het verleden een financiële buffer kunnen creëren en daarmee heeft de stichting in 2009, 2010, 2011 en ook nog in 2012 de zorg en ondersteuning op zich kunnen nemen voor een extra aantal hulpzoekenden. Met ingang van 2013 is die extra financiële ruimte er niet meer en zal de stichting de uitgaven weer in evenwicht moeten brengen met de financiële mogelijkheden. € Verloop ontvangsten en uitgaven 2011 Ontvangsten Giften donateurs Giften instellingen en organisaties Opbrengst acties en manifestaties Opbrengst sponsoracties Terugontvangen van cliënten/organisaties Rente
2011 € 43.804 € 21.805 € 1.691 € 4.338 € 4.852 € 209
2010 € 41.085 € 6.970 € 3.937 € 902 € 20.373 € 892
Totaal ontvangsten
€ 76.699
€ 74.159
Uitgaven Leefgeld Woonlasten
€ 32.300 € 44.141
€ 28.714 € 35.773
Juridische kosten Overige kosten (o.a. medische hulp, taalcursussen) Uitgaven tbv cliënten
€ 3.573 € 6.909 € 86.923
€ 3.762 € 6.864 € 75.114
Huisvesting kantoor Andere organisatiekosten ( o.a. drukwerk) Bankkosten Uitgaven tbv organisatie
€ 3.528 € 3.881 € 203 € 7.612
€ 3.480 € 2.404 € 140 € 6.024
Totaal uitgaven
€ 94.535
€ 81.138
Saldo ontvangsten en uitgaven 2010
-/- € 17.836
€ 6.979
11
Over het jaar 2011 is een negatief saldo tussen ontvangsten en uitgaven gerealiseerd van € 17.836. Zoals eerder opgemerkt wordt dit negatieve saldo gedekt uit de financiële reserve van de stichting. Ook over het jaar 2012 wordt een negatief saldo in deze orde van grootte verwacht. Met ingang van 2013 zal GAST de ontvangsten en uitgaven weer in evenwicht moeten brengen. Aan giften is in 2011 ruim € 15.000 meer ontvangen dan in 2010. Dit mooie resultaat is enerzijds toe te schrijven aan de extra wervingscamapgne die rondom het 10-jarig bestaan van GAST is georganiseerd en anderzijds aan de niet aflatende inspanningen van de fondsenwervingscommissie. GAST is uiteraard verheugd en dankbaar dat vele mensen en instellingen de doelstellingen van de stichting onderschrijven en steunen. Naast de giften krijgt GAST inkomsten uit acties die bij diverse manifestaties (o.a. Music Meeting) worden georganiseerd en uit sponsoracties van vrijwilligers tijdens de 4Daagse en Zevenheuvelenloop. Ook heeft GAST in 2011 nog een deel van de financiële ondersteuning terugontvangen van één van de cliënten die alsnog een verblijfsvergunning heeft gekregen. Daarnaast is er nog huur verrekend met de Nijmeegse opvangorganisatie voor vluchtelingen voor een cliënt die een kamer bewoonde in één van de huizen van GAST. Wat doet Gast? Stichting Gast werkt vanuit de gedachte dat mensen niet zonder reden naar Nederland komen. Ze zijn veelal gevlucht omdat ze hun leven in eigen land niet zeker zijn. Ze kunnen niet terug of ze durven niet terug. En ze redden het niet zonder hulp. Wij bieden asielzoekers in nood het broodnodige om in leven te blijven: eten, leefgeld, een dak boven hun hoofd. Medische, maatschappelijke en juridische bijstand. Maar ook een luisterend oor en wat afleiding. Zonder Gast moeten deze mensen zien te over leven in de straten, parken en portieken van Nijmegen. In bittere armoede.
gelaten.
De bezittingen
31-12-2011 € 6.000 € 31.148 € 37.148
6511 LN Nijmegen
Tweede Walstraat 19
-/-
€ 61.961 € 17.836 € 37.148 Stichting Gast
Activa Vorderingen Liquide middelen Passiva reserve 31-12-2010 resultaat reserve 31-12-2011
GAST_folder.indd 4-6
Open: maandag, woensdag en donderdag Giro 8523702
12
Een maandelijkse donatie van € Een jaarlijkse donatie van
€
Naam: Voorletters:
Postcode: Wat doet Gast?
Over Gast
Stichting Gast is een particulier initiatief. We krijgen geen
Stichting Gast helpt al tien jaar asielzoekers in nood in subsidie van de overheid. Om onze cliënten te kunnen Nijmegen en omgeving. Mensen die formeel zijn uitgepro helpen hebben we geld, middelen en vrijwilligers nodig. cedeerd, maar nog steeds een reële kans maken op een Helpt u Gast helpen? verblijfsvergunning. Mensen die, om wat voor reden dan ook, (nog) niet terug kunnen naar hun land van herkomst. Veel asielzoekers in nood staan letterlijk op straat. Mensen die door de Nederlandse overheid in de steek zijn We gelaten. zijn dringend op zoek naar woonruimte. Een kamer, een
€ 54.983 € 54.983
Evenals in 2009 en 2010 waren de financiële verplichtingen in 2011 hoger dan de ontvangsten en dat zal ook in 2012 zo zijn. De taaie procedures waarmee de cliënten van GAST te maken hebben –of het nu gaat om terugkeer of het continueren van Stichting Gast een verblijf- betekenen dat GAST bij het accepteren van een cliënt ook een langdurige Tweede Walstraat 19 6511 LN Nijmegen verplichting aangaat. Om de huidige cliënten van GAST te kunnen blijven voorzien T (024) 329 42 50 van voedsel en woonruimte, zal de financiële buffer van GAST in 2012 verder www.stichtinggast.nl worden
[email protected] aangesproken.
ik word donateur van Stichting Gast
Ik machtig Stichting Gast tot wederopzegging om af te schrijven van mijn bankrekening:
Adres:
Help Gast helpen!
31-12-2010
€ 61.961 € 6.979 € 54.983
JA,
Gast helpt, help Gast!
zolder, een leegstaande vakantiewoning: alles is welkom. Een onkostenvergoeding is uiteraard bespreekbaar.
Mensen in nood
Stichting Gast draait op vrijwilligers. Mensen die cliënten
Over wie hebben we het? We hebben het onder meer over willen of activiteiten organiseren. de begeleiden, Chinese mijnheer die collecteren noodgedwongen op straat leeft, omdat China geen asielzoekers terugneemt. Endeboven allesfamilie: heeft Gast aan Over Armeense vader,behoefte moeder en driefinanciële jonge kin deren. Alle vijf worden behandeld voor een oorlogstrauma, Voor voedsel, kleren, juridische bijstand. ondersteuning. maar het AZC zet kan ze gewoon op straat. Zonder geld Gast niets. Over de Irakese asielzoeker, die terug wilde naar zijn doodzieke vrouw in Irak, onderweg zelf ziek werd en door de lokale autoriteiten is teruggestuurd naar Nederland. Die hier, omdat hij ons land op eigen gelegenheid heeft verlaten, geen onderdak krijgt. En over de politieke vluchtelinge die een verklaring moet ondertekenen waarin staat dat zij volledig op eigen risico terugkeert naar Irak en dat de Nederlandse overheid geen schuld treft als haar iets overkomt.
Giro: 8523702
Bankrekeningnummer:
Stichting Gast werkt vanuit de gedachte dat mensen niet zonder reden naar Nederland komen. Ze zijn veelal Emailadres: gevlucht omdat ze hun leven in eigen land niet zeker zijn. Ze kunnen niet terug of ze durven niet terug. En ze redden het niet zonder hulp. Wijwel bieden asielzoekers in noodnieuwsbrief het Stuur mij / geen elektronische broodnodige om in leven te blijven: eten, leefgeld, een dak boven hun hoofd. Medische, maatschappelijke en Datum: juridische bijstand. Maar ook een luisterend oor en wat afleiding. Zonder Gast moeten deze mensen zien te over Handtekening: leven in de straten, parken en portieken van Nijmegen. In bittere armoede.
JA,
ik word donateur van Stichting Gast
Ik machtig Stichting Gast tot wederopzegging om af te schrijven van mijn bankrekening: Een maandelijkse donatie van € Een jaarlijkse donatie van
€
Naam: Voorletters: Adres:
U kunt de machtiging te allen tijde schriftelijk opzeggen
Help Gast helpen! bij Stichting Gast.
Stichting Gast is een particulier initiatief. We krijgen geen Overschrijvingen kunt u binnen 30 dagen laten subsidie van de overheid. Om onze cliënten te kunnen terugboeken. helpen hebben we geld, middelen en vrijwilligers nodig. Helpt u Gast helpen? Veel asielzoekers in nood staan letterlijk op straat. We zijn dringend op zoek naar woonruimte. Een kamer, een zolder, een leegstaande vakantiewoning: alles is welkom. Geef Asielzoekers een bespreekbaar. Toevlucht Een onkostenvergoeding is uiteraard
GAST
Stichting Gast draait op vrijwilligers. Mensen die cliënten begeleiden, willen collecteren of activiteiten organiseren. En boven alles heeft Gast behoefte aan financiële ondersteuning. Voor voedsel, kleren, juridische bijstand. Zonder geld kan Gast niets.
GAST
✂
De bezittingen van de stichting op 31 december 2011 waren als volgt:
tekst: ravestein & zwart, nijmegen • lay-out: lauwers-c, nijmegen • fotografie: henk braam, nijmegen
voldoende frankeren
Mensen in nood Over wie hebben we het? We hebben het onder meer over Levend op de grens de Chinese mijnheer die noodgedwongen op straat leeft, dun als een foto omdat China geen asielzoekers terugneemt. niet hier of daar Over de Armeense familie: vader, moeder en drie jonge kin een deren. Alle vijf worden wachtend behandeld op voor eenerfstuk oorlogstrauma, grond thuis te zijn maar het AZC zet ze gewoon opom straat. ergens waar Over de Irakese asielzoeker, die terug wilde naar zijn we geen doodzieke vrouw in Irak, onderweg zelflijn ziek werd en door de lokale autoriteiten is of teruggestuurd naar Nederland. nummer in kadaster Die hier, omdat hij ons land opmaar eigengeborgen gelegenheid heeft zijn, verlaten, geen onderdakschatten krijgt. van de wereld. En over de politieke vluchtelinge die een verklaring moet ondertekenen waarin staat(Ozymantra dat zij volledig op eigen risico 2005) terugkeert naar Irak en dat de Nederlandse overheid geen schuld treft als haar iets overkomt.
✂
Over Gast te Het uitgavenniveau lag in 2011 behoorlijk hoger dan in 2010. Dat heeft gedeeltelijk Gast helpt al tien jaar asielzoekers in nood in maken met het feit dat GAST in 2011 méér clienten is gaan ondersteunen,Stichting gedeeltelijk Nijmegen en omgeving. Mensen die formeel zijn uitgepro ook aan het feit dat GAST in 2011 noodgedwongen extra woonruimte is gaan huren cedeerd, maar nog steeds een reële kans maken op een Mensen die, om wat voor reden dan omdat het voor de cliënten steeds moeilijker bleek om zelf woonruimte of verblijfsvergunning. een overnachook, (nog) niet terug kunnen naar hun land van herkomst. Mensen die door de Nederlandse overheid in de steek zijn tingsplaats te vinden.
Postcode: Bankrekeningnummer: Emailadres: Stuur mij wel / geen elektronische nieuwsbrief Datum: Handtekening:
U kunt de machtiging te allen tijde schriftelijk opzeggen 13-12-10 11:30Gast. bij Stichting
Overschrijvingen kunt u binnen 30 dagen laten terugboeken.
Geef Asielzoekers een Toevlucht
GAST
Geef Asielzoekers een Toevlucht GAST_folder.indd 1-3
13-12-10 11:30
GAST_folder.indd 4-6
13-12-10 11:30
Gast helpt, help Gast!
GAST
Geef Asielzoekers een Toe
GAST
Geef Asielzoekers een Toe
GAST GAST
Geef Asielzoekers een Toe Geef Asielzoekers een Toevlucht
Stichting Gast Tweede Walstraat 19 6511 LN Nijmegen T (024) 329 42 50 www.stichtinggast.nl
[email protected]
Giro: 8523702
GAST
Geef Asielzoekers een Toevlucht
GAST
Geef Asielzoekers een Toevlucht
