Gaming in de bibliotheek. Beleidsvoorbereiding en plan van aanpak

Gaming in de bibliotheek Beleidsvoorbereiding en plan van aanpak

Inhoud Voorwoord 4 Inleiding 5

Deel 1: Beleidsvoorbereiding gaming 6 1. Uitgangssituatie 6 2. Mediawijsheid binnen Noord-Brabantse bibliotheken

7

2.1 Mediawijsheid binnen de Brabantse Netwerk Bibliotheek

7

2.2 Relatie Lokaal Loket Mediawijsheid en Gaming

7

2.3 Relatie gaming met kernfuncties bibliotheekwerk

8

3. Randvoorwaarden 9 4. Ervaringen in binnen- en buitenland

11

4.1 Ervaringen van bibliotheken in Nederland

11

4.2 Onderzoeksresultaten uit de Verenigde Staten

12

5. Afsluiting 13

Deel 2: Plan van aanpak gaming in de bibliotheek

14

Toelichting op het plan van aanpak

14

A. Voorbereiding plan van aanpak 15 1. Beginsituatie 15

2. Beleidsbepaling – Gewenste situatie

15

2.1 Doelen bepalen 15 2.2 Doelgroep bepalen 16 2.3 Keuze gamemogelijkheden maken 16 3. Projectgroep vormen 17 B. Opstellen plan van aanpak 18 1. Plan van aanpak 18 2. Uitlenen van games 18 2.1 Games 18

2.2 Professionalisering van het personeel

19

2.3 Planning en kosten 19

3. Stand alone spelen van games in de bibliotheek

19

3.1 Games en consoles in de bibliotheek

19

3.2 Professionalisering van het personeel

20


2

Gaming in de bibliotheek

4. Organiseren van activiteiten omtrent gaming

21

4.1 Soorten game-activiteiten 21

4.2 Het organiseren van game-events in de bibliotheek

21

4.2.1 Games en consoles 21

4.2.2 Professionalisering van het personeel

22

4.3 Het aanbieden van gaming workshops

22

4.3.1 Games en consoles 22

4.3.2 Professionalisering van het personeel

23


5. PR, marketing en communicatie

5.1 (her)Ontdek de bieb en gaming in de bibliotheek

23 24

5.2 Planning en kosten 24 6. Planning 24 6.1 Activiteitenplanning 24 6.2 Communicatieplanning 26 7. Kosten 25 7.1 Personele kosten 25 7.2 Overige kosten 25 C. Uitvoering en evaluatie 26

Bijlage 1 – Een aantal bibliotheken in Nederland vergeleken

27

Bijlage 2 - PEGI normering 31 Bijlage 3 – Hardware en prijzen

33

Bijlage 4 - Kenmerken en doelgroepen

34

Bijlage 5 – Aanbod trainingen 35 Bijlage 6 – Kenmerken events 36 Bijlage 7 – Woordenboek 37 Bibliografie 42 Colofon 43

3


Voorwoord Games zijn bij veel bibliotheken, ook in het Brabantse netwerk, nog steeds een ondergeschoven kindje. Niet iedereen vindt dat games, net zoals dvd’s of boeken, door bibliotheken aangeboden moeten worden aan de klanten. In deze notitie wordt het tegendeel aangetoond. Uit allerlei onderzoeken is gebleken dat gamen een positief effect heeft op de ontwikkeling van kinderen en jongeren. Ze leren resultaatgericht te werken, ze verwerven strategisch inzicht, het bevordert multitasken en het is ook nog eens goed voor de oog-handcoördinatie. Naast het funaspect is er dus duidelijk sprake van educatieve waarde van games.

Voor de bibliotheek van de toekomst is het belangrijk dat we meegaan met ontwikkelingen in de maatschappij en dat we hierbij aansluiten. In deze beeldgeoriënteerde maatschappij waarin we ondertussen leven, kunnen games gezien worden als een logische doorontwikkeling van de verschillende manieren waarop informatie verstrekt wordt en educatie vorm gegeven wordt.

In 2009 hebben we in Bibliotheek Tilburg Centrum drie klantenpanels georganiseerd om te achterhalen wat de wensen en verwachtingen zijn van onze klanten ten aanzien van de afdeling beeld en geluid. Kort samengevat kwam het erop neer dat de 40+ groep vooral geïnteresseerd was in cd’s en alles wat met muziek te maken had. De leeftijdscategorie 20-30 jarigen was met name geïnteresseerd in films. Maar de jongeren, variërend in leeftijd van 12 tot 16 jaar gaven aan dat ze met name in games geïnteresseerd waren. Als we deze leeftijdscategorie aan de bibliotheek willen binden dan moeten we hierop inspelen.

In Bibliotheek Tilburg Centrum bieden we ondertussen drie gameconsoles aan waarop de games gespeeld kunnen worden in de bibliotheek, starten we binnenkort met het uitlenen van games en willen we in de toekomst ook game-events gaan organiseren. We weten ondertussen van de ervaringen van DOK Delft dat ook dit laatste in een duidelijke behoefte voorziet en dat hier veel jongeren op af komen.

In deze notitie wordt het belang van games duidelijk aangetoond maar daarnaast wordt middels het plan van aanpak een handig hulpmiddel geboden aan bibliotheken om concreet van start te gaan met gaming in de bibliotheek. Ik hoop dan ook dat veel bibliotheken hier gebruik van gaan maken, zodat gaming een regulier onderdeel wordt van het aanbod van alle bibliotheken in Brabant.

Pieternel Thijssen Manager Bibliotheek Tilburg Centrum

November 2010

4


Inleiding Binnen de Brabantse Netwerkbibliotheek (BNB) is het landelijk overheidsbeleid in 2009 aanleiding geweest om mediawijsheid als één van de thema’s op te nemen binnen de programmalijn ‘Collectiebeleid, lezen en educatie’. Cubiss heeft vervolgens een raadpleging gehouden onder de Brabantse bibliotheken met als centrale vraag: ‘Waar liggen voor u de prioriteiten op het terrein van mediawijsheid?’ Uit deze raadpleging, ingevuld door 80% van de basisbibliotheken, kwam de volgende top drie naar voren: 1. professionalisering van personeel; 2. primair en voortgezet onderwijs en mediawijsheid; 3. jongeren in de bibliotheek. Bij het thema ‘Jongeren in de bibliotheek’ werd het onderwerp Gaming expliciet

als uitwerking genoemd.

In september 2009 is de pilotgroep Gaming gevormd. Cubiss gaf leiding hieraan. De pilotgroep bestond uit bibliotheekmedewerkers van bibliotheken die reeds ervaring hadden opgedaan met gaming of zich aan het oriënteren waren op het integreren van gaming in het dienstenaanbod. Deze publicatie is hiervan het eindresultaat.

De publicatie ‘Gaming in de bibliotheek’ bestaat uit twee delen.

Het eerste deel is een beleidsvoorbereidend deel, bedoeld voor directieleden en stafleden die een besluit nemen over de vraag: ‘Willen wij als bibliotheek gaming opnemen in ons dienstenaanbod?’ In het stuk wordt onder andere ingegaan op de relatie tussen gamen en mediawijsheid en op de relatie tussen gamen en de vijf kernfuncties van de bibliotheek. Daarnaast worden resultaten gepresenteerd van bibliotheken die gaming hebben opgenomen in hun collectie of activiteitenaanbod. Op basis van de informatie in dit deel kan de bibliotheek een principebesluit nemen over al dan niet actief worden op het vlak van gaming.

Het tweede deel is een plan van aanpak. Dit is een hulpmiddel voor bibliotheken die in kaart willen brengen wat het concreet betekent om gaming op te nemen als onderdeel van het dienstenaanbod. Op basis hiervan kan een plan van aanpak voor gaming worden geschreven.

In de voorbereiding van het plan van aanpak wordt bepaald wat de huidige situatie van de bibliotheek is. Hier wordt nagegaan of gaming al in de bibliotheek speelt en bij welke beleidsonderdelen het past. Ook komen de mogelijke doelgroepen voor gaming aan de orde. In het plan van aanpak-hoofdstuk bepaalt de bibliotheek wat ze wil doen aan gaming, voor welke doelgroep en op welke wijze. Ook de randvoorwaarden voor het opnemen van gaming in het aanbod komen aan de orde. In het hoofdstuk Uitvoering en evaluatie wordt nagegaan hoe de uitvoering van de activiteiten is verlopen en of er bijstellingen op het plan nodig zijn.

De gehele publicatie is digitaal verkrijgbaar via www.bnbibliotheek.nl.

5


Deel 1 Beleidsvoorbereiding gaming

1.

Uitgangssituatie Het kabinet Balkende IV benoemde mediawijsheid in 2008 tot één van haar speerpunten. Ze beschouwt mediawijsheid als een noodzakelijke voorwaarde voor actieve deelname aan het maatschappelijke proces door alle burgers.

Dit beleid moet worden bezien tegen de achtergrond van het gegeven dat Nederland 1,6 miljoen digibeten telt. Dit zijn volwassenen, die de meest basale digitale vaardigheden niet beheersen, zoals e-mailen en eenvoudige internettoepassingen, zoals internetbankieren. (Deursen & Van Dijk, Universiteit Twente).

Minister Plasterk (minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) gaf aan een belangrijke rol te zien voor het onderwijs en voor de bibliotheeksector. Het onderwijs heeft als taak kinderen en jongeren op te leiden tot mediavaardige burgers. De bibliotheek moet een ‘Lokaal Loket Mediawijsheid’ worden waar alle burgers terecht kunnen om wegwijs te worden in het dynamische medialandschap. In zijn ‘Beleidsreactie advies bibliotheekvernieuwing 2009-2012’ geeft Plasterk aan dat de bibliotheek daarbij zowel een fysieke als een digitale component moet vormgeven, die afgestemd zijn op elkaar. Met betrekking tot de digitale component wordt, in het kader van bibliotheekvernieuwing 2009-2012, fors geïnvesteerd in de Digitale Bibliotheek, met name waar het gaat om de voorzieningen gericht op leren en informeren. Ook vindt Plasterk het belangrijk dat de Digitale Bibliotheek zich niet alleen richt op de huidige groep bibliotheekgebruikers, maar met name op potentiële gebruikers: jongeren, allochtonen en minder mobiele en slechtziende ouderen. Tot slot is de rol van de bibliotheek voor het voorbereidend beroepsonderwijs (VMBO en MBO) heel belangrijk, met name waar het gaat om de versterking van informatievaardigheden.

In hoeverre mediawijsheid een overheidsthema blijft onder het kabinet Rutte is op dit moment niet helder.

6


2. 2.1

Mediawijsheid binnen Noord-Brabantse bibliotheken Mediawijsheid binnen de Brabantse Netwerk Bibliotheek Binnen de BNB was het landelijk overheidsbeleid in 2009 aanleiding om mediawijsheid als één van de thema’s op te nemen binnen de programmalijn ‘Collectiebeleid, lezen en educatie’. Ook in het meerjarenbeleidplan van de BNB (‘Een verlichtend netwerk, beleidsplan 2010-20102’) is mediawijsheid opgenomen als één van de drie maatschappelijke pijlers voor de bibliotheek. Mediawijsheid tegen de achtergrond van de razendsnel veranderende samenleving, waarin internet een steeds grotere rol speelt en waarbinnen mensen behoefte hebben aan duiding van de bijna oneindige informatiestroom. Mediawijsheid tegen de achtergrond van het gegeven dat er een steeds groter beroep wordt gedaan op actieve participatie van de Nederlandse burger aan de samenleving. De missie voor de BNB in het meerjarenbeleid is ‘De Brabantse bibliotheken adopteren als hun overkoepelende missie de opdracht om levend burgerschap te stimuleren door burgers op toegankelijke wijze te verleiden zichzelf te ontwikkelen’. In essentie vinden we hier de legitimering voor het streven de bibliotheek tot Lokaal Loket Mediawijsheid of het ‘Huis van de Mediawijsheid’ te maken.

2.2

Relatie Lokaal Loket Mediawijsheid en Gaming Mediawijsheid is een containerbegrip. Zoals gezegd gaat het om ‘het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld’. De bibliotheken oriënteren zich op de invulling van het Lokaal Loket Mediawijsheid. Hier worden burgers wegwijs gemaakt in het multimediale landschap.

Games zijn als medium onderdeel van de multimediale samenleving. 75% van de Nederlandse bevolking van 8 jaar en ouder speelt computergames. (TNS NIPO & Newzoo, 2008.) Onder de 8- tot 19-jarigen is dat percentage meer dan 95%. Echter, ook 57% van de Nederlandse 50-plussers speelt regelmatig games. De gamende Nederlander speelt gemiddeld vier uur per week spelletjes op de computer.

Uit bibliotheekonderzoek onder 17.000 respondenten van 18 jaar en ouder (zowel leden als niet-leden) uit Noord-Brabant, Limburg en Gelderland, blijkt dat ruim 40% van de respondenten wekelijks een game speelt. Genres, zoals puzzels, spelletjes en strategie, zijn het populairst. (Expertisecentrum Kwaliteitszorg, 2008.)

Games zijn een medium waar veel van de (potentiële) klanten van de bibliotheek mee in aanraking komen. Het is ook een medium waar nog niet gamende (potentiële) klanten van de bibliotheek wellicht kennis mee willen maken in een laagdrempelige, niet-commerciële, betrouwbare omgeving. Het blijkt ook een medium te zijn waarmee men nieuwe doelgroepen aan kan trekken (jongeren, allochtonen, senioren) en waarmee doelgroepen, die elkaar niet zo vanzelfsprekend treffen, met elkaar in contact kunnen worden gebracht (kinderen/jongeren en senioren).

7


Door games te integreren in de collectie en het dienstenaanbod toont de bibliotheek dat ze meebeweegt met de multimediale samenleving. Door een combinatie te maken met mediawijsheidactiviteiten voor gamers en voor ouders van gamers (bijvoorbeeld training of voorlichting over hoe je mediawijs omgaat met het spelen van games) geeft ze tevens invulling aan haar loketfunctie mediawijsheid. Daarnaast biedt gaming de mogelijkheid nieuwe doelgroepen binnen te halen. De reputatie van een bibliotheek verbetert als zij jongeren een plaats biedt om samen te gamen (zie paragraaf 4).

2.3

Relatie gaming met kernfuncties bibliotheekwerk Als we het hebben over gaming, kan het gaan om:

-- het uitlenen van games en games als onderdeel van de collectie; -- het standalone spelen van games in de bibliotheek: het alleen of in tweetallen/kleine groepjes spelen van een game aan een gameplatform; -- het organiseren van activiteiten rondom gaming: game-events in de bibliotheek; het aanbieden van gaming workshops.

De verschillende activiteiten versterken elkaar. Je kunt als bibliotheek ook besluiten om slechts één of twee van deze activiteiten op te pakken. Afhankelijk van de activiteit die de bibliotheek kiest, richt ze zich op een andere kernfunctie. Of omgedraaid: afhankelijk van de kernfunctie waarop de bibliotheek zich wil richten, kiest ze voor een bepaalde activiteit.

De kernfuncties van de bibliotheek zijn als volgt geformuleerd:

1. kennis en informatie: informatiehuis; 2. lezen en literatuur: inspiratiebron en leesbevorderaar; 3. ontwikkeling en educatie: leercentrum; 4. kunst en cultuur: podium en intermediair; 5. ontmoeting en debat: podium voor samenleving in gesprek.

Welke relaties liggen er tussen gaming en de kernfuncties van de bibliotheek? We constateren met name de volgende relaties:

1. Het uitlenen van games: relatie met kernfunctie kennis en informatie.

8

De relatie tussen het uitlenen van games en de kernfunctie kennis en informatie is vooral dat met games

de (digitale) collectie van de bibliotheek wordt uitgebreid en gemoderniseerd. Dit kan ook door bijvoorbeeld

e-books op te nemen in de collectie. Het is voor klanten interessant als zij in de bibliotheek kennis kunnen

maken met nieuwe collectieonderdelen en met digitale gadgets, zoals e-bookreaders, iPhones en iPads.

Getuige bijvoorbeeld ook de positieve ervaringen die DOK Delft opdoet met hun mediabar.


2. Game-events: relatie met kernfunctie ontmoeting en debat.

Door game-events te organiseren geeft de bibliotheek invulling aan de ontmoetingsfunctie. Een

event kan kinderen, jongeren en senioren samenbrengen. Met een game-event kan zowel de

samenwerking (samen een spel spelen, zoals samen muziek maken) als competitie (tegen elkaar sporten)

worden bevorderd. Game-events verleiden ook niet-leden om naar de bibliotheek te komen. Jongeren, die

met de bibliotheek in aanraking komen door gaming, nemen ook eerder andere diensten van de bibliotheek

af. (Zie paragraaf 4.1 en 4.3.)

3. Alle drie de activiteiten: relatie met kernfunctie ontwikkeling en educatie.

3.

Door het spelen van een game léren kinderen. Uit onderzoek blijkt dat gamers via games actief en op

spelende wijze leren. Ook blijkt dat gamers flexibeler, socialer en meer volhardend zijn. Daarnaast

bieden games de gelegenheid in eigen tempo te leren. Ook kan gamen het ruimtelijk en

strategisch inzicht bevorderen, evenals de hand-oogcoördinatie. (J.C. Beck & M. Wade, 2004; A.I. van Rooij, J.

Jansz, T.M. Schoenmakers, 2010.) Daarnaast is het samen spelen van games goed voor de sociale

ontwikkeling van de speler. (Lenhart e.a., 2008.) Door gaming workshops aan te bieden

kunnen bibliotheken kinderen leren om bijvoorbeeld zelf een game te ontwikkelen en daarbij tevens

aandacht besteden aan verantwoord (mediawijs) gamen. Ook kan de bibliotheek workshops aanbieden

voor ouders, waarin zij hen informeren over de diverse soorten games en het belang om hun kinderen te

begeleiden in wat en hoe ze spelen.

Randvoorwaarden Voorafgaand aan het besluit om gaming al dan niet in het dienstenpakket op te nemen, is het van groot belang om de randvoorwaarden goed te doordenken. Denk daarbij bijvoorbeeld aan:

-- Vereisten (‘need to have’): • de bibliotheek stelt budget beschikbaar voor aanschaf van games, het organiseren van een event en/of het professionaliseren van personeel; • er is draagvlak bij het personeel om zich in te zetten voor gaming in de bibliotheek. -- Wensen (‘nice to have’): • de bibliotheek heeft fysiek plaats voor gaming: gamen in de bibliotheek of een game-event vraagt om een ruimte waar geluid mag worden gemaakt.

Deze zaken komen uitgebreid aan bod in het tweede deel van deze publicatie. Ter inleiding alvast een paar gedachten.

9


Wat betreft budget De bibliotheek heeft budget nodig om gaming vorm te geven. Hiervoor zijn verschillende opties:

-- financiën vrijmaken vanuit de basismiddelen, gerelateerd aan de kernfuncties en het Lokaal Loket Mediawijsheid. Op deze wijze wordt de inbedding van gaming ook geborgd in de organisatie; -- aanvullende subsidies verwerven, bijvoorbeeld via landelijke, provinciale of gemeentelijke middelen of vanuit fondsen. Voor meer informatie hierover verwijzen we naar de brochure ‘Mediawijsheid en subsidies voor bibliotheken’. (L. Welkers & J. Plooij, 2009.); -- fondsenwerving. Vanuit de pilot Gaming is een traject opgestart met bibliotheek VANnU, waarbij een projectplan is ingediend bij het VSB-fonds. Het doel hiervan is aanvullende middelen te verwerven voor gamingactiviteiten in de bibliotheek. Helaas is de aanvraag niet gehonoreerd. Voor dit soort fondswervingtrajecten kunt u als bibliotheek ondersteuning aanvragen bij afdeling subsidie en fondswerving van Cubiss.

Ter inspiratie: Bibliotheek de Meierij is al een aantal

“Games vallen bij de Meierij onder regulier collectiebeleid en dus onder de

jaren actief bezig met gaming: zowel het

basisbegroting. In zes van onze gemeenten bieden bibliotheken games aan. In

uitlenen van games als het organiseren

de kleinere bibliotheken is in 2010 voor zo’n €250 aan games aangeschaft. Bij

van game-events.

Claudia Lagrand, mediacoach en jeugd-/jongerenbibliothecaris van de Meierij:

de grotere bibliotheken tussen de €500 en €750.

Er is een duidelijke keuze gemaakt voor Playstation, X-Box en Nintendo Wii omdat je deze spellen meestal samen kunt doen, ze een brede doelgroep aanspreken en omdat er veel educatieve spellen tussen zitten.

We hebben ervoor gekozen zoveel mogelijk verschillende games aan te schaffen, om voor zoveel mogelijk titelvariatie te zorgen. Klanten kunnen binnen de hele Meierij gratis reserveren. Naast games in de uitlening kun je in elke bibliotheekvestiging van de Meierij gratis op een Wii spelen en is er binnen de Meierij een rouleergameset aanwezig waarmee we gamecompetities organiseren. Deze gamematerialen hebben bij elkaar zo’n €5000 gekost, bekostigd uit extra middelen.”

10


Personeel Voorafgaand aan het inzetten van gaming in de bibliotheek, zal een deel van het personeel zich dienen te professionaliseren. Afhankelijk van de gemaakte keuzes bij gaming en de competenties van het personeel gaat het hierbij om:

-- collectiekennis: wat voor spellen zijn er beschikbaar en voor welke doelgroep zijn ze geschikt? (Bij opnemen games als onderdeel collectie.); -- technische kennis en knoppenkunde: hoe werken de gameplatforms? Hoe werken de spellen? (Bij gameplatforms in de bibliotheek.); -- omgangsvaardigheden: hoe ga ik om met gamende jongeren in de bibliotheek? (Bij gameplatforms in de bibliotheek en bij game-events.)

Belangrijk is dat medewerkers kunnen aangeven aan klanten en ouders wat het standpunt is van de bibliotheek ten aanzien van gamen. Waarom heeft de bibliotheek gekozen voor gaming? Hoe past dit binnen de dienstverlening en visie van de bibliotheek?

Mogelijkheden voor scholing zijn opgenomen in Bijlage 5 – Aanbod trainingen.

De inrichting van de bibliotheek Bij het bepalen van de keus wat de bibliotheek aan gaming wil doen, moeten de beschikbare ruimte en de (mogelijkheden voor her-)inrichting daarvan worden meegenomen. Met name bij het plaatsen van gameconsoles moet men nadenken over de eisen die dit stelt aan de ruimte: hoe plaatsen we de computers? Is er ruimte om samen te spelen? Wat betekent dit voor geluid in de bibliotheek? Hoe lang mag er worden gegamed als het druk is?

4.

Ervaringen in binnen- en buitenland In deze paragraaf vindt u gebruiksgegevens uit Nederlandse en Amerikaanse bibliotheken.

4.1

Ervaringen van bibliotheken in Nederland Joke de Volder van Bibliotheek Breda, één van de deelnemers aan de pilotgroep Gaming, ondervroeg in 2010 een aantal bibliotheken in Nederland over hun ervaringen met gaming. Het gaat om de bibliotheken MiddenBrabant, Theek 5, De Meierij, Rotterdam, Hilversum, Almere en DOK Delft. Uit deze ronde komen onder andere de volgende gegevens naar voren:

-- De aanleidingen voor deze bibliotheken om met gaming te beginnen waren: • games zijn informatiedragers en horen bij het aanbod; • doelgroepbeleid, met name richting kinderen en jongeren; • het inrichten van de jongerenvloer; • voor jongeren en kinderen de bibliotheek aantrekkelijker maken;

11


• moeilijke doelgroep bereiken: 20-28-jarigen; • vernieuwing en imago verbeteren. -- Met de gameactiviteiten wilden de bibliotheken zich met name richten op de kernfunctie Ontmoeting. Twee bibliotheken meldden ook de kernfunctie Educatie. -- De bibliotheken richten zich met gaming op de volgende doelgroepen: • kinderen en jongeren; • 12-18-jarigen; • 12-24-jarigen; • 20-28-jarigen; • iedereen. -- De bibliotheken geven als volgt invulling aan gaming: • in de meeste gevallen plaatsen ze diverse gameplatforms in de bibliotheek (welke, is afhankelijk van de doelgroep); • in verschillende gevallen organiseren ze gameactiviteiten en soms hebben ze een collectie games. -- Uit de evaluatie van de activiteiten door de bibliotheken blijkt in alle gevallen dat gamen een succes is: • er wordt veel gebruik van gemaakt, met name in vakanties, wintermaanden en einde middag/avonden; • bibliotheken bereiken via games een nieuwe doelgroep: »» niet-leden; »» Turkse/Marokkaanse moeders en hun kinderen; • games in de bibliotheek leiden tot imagoverbetering. -- Tot slot wijzen verschillende bibliotheken op het belang van het professionaliseren van het personeel.

Uitgebreidere informatie hierover is te vinden in Bijlage 1 – Een aantal bibliotheken in Nederland vergeleken.

4.2

Onderzoeksresultaten uit de Verenigde Staten Grootschalig onderzoek in de Verenigde Staten (Sc. Nicholson, 2007), onder 400 bibliotheken van verschillende grootte, wijst uit:

-- ruim 75% van alle bibliotheken ondersteunt gaming; -- in ruim 80% van die bibliotheken mogen bezoekers en klanten games spelen op de aanwezige computers; -- ongeveer 20% van de bibliotheken leent games uit; -- grotere bibliotheken ondersteunen gaming activiteiten eerder.

Van de bibliotheken met games zegt: -- ongeveer 78% dat de reputatie van de bibliotheek is verbeterd bij de participanten; -- ongeveer 76% dat de deelnemers na het meedoen aan het gamen in de bibliotheek terugkwamen voor andere diensten, zoals het lenen van boeken; -- ongeveer 73% dat de deelnemers met vrienden speelden en dat de sociale connectie met die vrienden versterkte.

12


5.

Afsluiting Het centrale doel van dit algemene deel is de bibliotheek te voeden met informatie zodat zij een afgewogen oordeel kan vormen over de vraag: ‘gaan wij als bibliotheek gaming opnemen in ons dienstenaanbod?’

U vindt in dit document veel argumenten voor het opnemen van gaming als onderdeel van het dienstenaanbod van de bibliotheek, zoals:

-- door gaming te integreren in de collectie en het dienstenaanbod toont de bibliotheek dat ze meebeweegt met de multimediale samenleving en geeft ze vorm aan het Lokaal Loket Mediawijsheid; -- vanuit gaming liggen verschillende relaties met de kernfuncties van de bibliotheek; -- er zijn veel (jonge) mensen die gamen; je sluit aan op een behoefte van de klant; -- voor niet-gamende klanten geldt dat de bibliotheek een laagdrempelige, niet-commerciële, betrouwbare omgeving biedt om het gamen uit te proberen; -- het is een medium waarmee je nieuwe doelgroepen in huis kan halen, zoals jongeren, allochtonen en senioren en waarmee verschillende doelgroepen met elkaar in contact komen; -- gamers in de bibliotheek komen terug voor andere diensten van de bibliotheek.

Kortom: het is geen wonder dat steeds meer bibliotheken kiezen voor gaming als onderdeel van hun dienstenaanbod!

Heeft u besloten om inderdaad op één of andere wijze gaming in uw dienstenpakket op te nemen, dan biedt deel 2 - het opstellen van een plan van aanpak - u houvast voor het maken van een gericht plan. Ook kunt u verdere ondersteuning aanvragen via Cubiss: Angeliek van der Zanden, adviseur Mediawijsheid.

13


Deel 2 Plan van aanpak gaming in de bibliotheek Toelichting op het plan van aanpak Het tweede deel van deze publicatie bestaat uit een plan van aanpak. Dit is een hulpmiddel voor bibliotheken om in kaart te brengen wat het concreet betekent om gaming op te nemen in het dienstenaanbod. Op basis hiervan kan een plan van aanpak Gaming worden geschreven.

In de voorbereiding hiervan wordt bepaald wat de huidige situatie van de bibliotheek is. Hier wordt nagegaan of gaming al in de bibliotheek speelt en bij welke beleidsonderdelen het past. Ook komen de mogelijke doelgroepen voor gaming aan de orde.

In het hoofdstuk Plan van aanpak bepaalt de bibliotheek wat ze wil gaan doen aan gaming, voor welke doelgroep en op welke wijze. Het is opgedeeld in de volgende onderdelen: -- het uitlenen van games; -- het standalone spelen van games in de bibliotheek; -- het organiseren van game activiteiten in de bibliotheek: • het organiseren van game-events; • het aanbieden van gaming workshops (voorlichting).

Op basis van de keuzes wordt er een planning en een begroting gemaakt. Nadat dit geaccordeerd is in het Management Team (MT), kan de bibliotheek aan de slag.

In het hoofdstuk Uitvoering en evaluatie wordt nagegaan hoe de uitvoering van de activiteiten verliep en of er bijstellingen op het plan nodig zijn.

Gebruiksaanwijzing: Het volgende deel bevat grijze vlakken met toelichting en vragen. Door de antwoorden op de gestelde vragen in de grijze vlakken te plaatsen, ontstaat er een plan van aanpak, inclusief planning en een kostenoverzicht. De bedoeling is dat u de voorgedrukte teksten en vragen vervangt door uw eigen informatie. De grijze vlakken kunt u uiteindelijk verwijderen. Vanzelfsprekend hoeft u alleen de vragen die voor uw bibliotheek van belang zijn te beantwoorden. Hiervoor zijn aparte invuldocumenten gemaakt.

Woordenboek Om verwarring te voorkomen en begrippen uit te leggen, zijn allerlei gamebegrippen opgenomen in deze publicatie. Deze worden uitgelegd in Bijlage 7 – Woordenboek.

14


A.

Voorbereiding plan van aanpak

1.

Beginsituatie Om gedachten en eerder gemaakte keuzes boven water te halen gaan onderstaande vragen in op de manier waarop de bibliotheek aankijkt tegen gaming in de bibliotheek. Door het beantwoorden van onderstaande vragen kan bekeken worden waar de beslispunten liggen voor de bibliotheek.

Vragenlijst:

-- Hoe past gaming binnen de uitvoering van het huidige beleidsplan? -- Is er al beleid rondom gaming beschreven of zijn er bepaalde speerpunten waarbij gaming aansluit? -- Wat is er al ontwikkeld omtrent gaming? Denk aan workshops, het aanbieden van games of het uitlenen van games. -- Welke keuzes zijn er in het verleden gemaakt? -- Zijn er koppelingen of contacten met leveranciers/gamewinkels? -- Hoe gaat de bibliotheek nu om met gaming in de bibliotheek? • Is gaming via (vrij) internet toegestaan? • Zijn er in het verleden games uitgeleend? • Organiseert de bibliotheek spelavonden – ook rondom gezelschapsspellen? • Faciliteert de bibliotheek lokale initiatieven op het gebied van games? -- Wat is de huidige doelgroep? (Marketing.)

2.

Beleidsbepaling – Gewenste situatie De antwoorden op de vragen hieronder bepalen de invulling van het dienstenaanbod gaming in de bibliotheek. De invulling wordt uitgewerkt in het hoofdstuk Plan van aanpak. In de beantwoording op onderstaande vragen legt u vast wat de doelgroep is en wat de doelen zijn en voor welke invulling u kiest.

Bij het beantwoorden van onderstaande vragen kunt u gebruik maken van de informatie uit deel 1 van deze publicatie (Beleidsvoorbereiding gaming).

2.1

Doelen bepalen

-- Waarom starten we met het inzetten van gaming in de bibliotheek? Bijvoorbeeld om nieuwe doelgroepen aan te trekken of klanten nieuwe media te laten ontdekken. -- Welke doelen willen we bereiken met gaming? -- Formuleer de doelen SMART1 . Hierbij zijn meerdere doelen mogelijk, zoals hoofddoel en subdoelen.

1 SMART staat voor simpel, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdgebonden. Zie http://nl.wikipedia.org/wiki/SMART-principe

15


2.2

Doelgroep bepalen

Om de doelgroep te bepalen is het belangrijk om te kijken hoe de populatie eruit ziet van het werkgebied van de bibliotheek en welke doelgroepen er bereikt kunnen worden.

-- Hoe ziet de populatie van het werkgebied van de bibliotheek eruit? -- Welke doelgroep of doelgroepen kunnen en willen we bereiken?

De leeftijdsgroep waarvoor u kiest heeft invloed op de materialen die u dient aan te schaffen. -- Spelkeuze – Games Een veelgehoorde regel is ‘The content defines the audience’. Dit houdt in dat de spellen die u aanbiedt ook een bepaalde groep klanten aantrekt. Houd, bij het kiezen van de spellen, rekening met de interesse van de doelgroep die u gekozen hebt. Kies voor spellen die voor de doelgroep interessant zijn om te spelen. Betrek de doelgroep bij de keuze van de games. Onderzoek tot welke games zij (thuis) al toegang hebben en bij welke games er meerwaarde is om deze binnen de bibliotheek te spelen. Denk hierbij aan games die samen gespeeld kunnen worden of games die in een hogere prijsklasse vallen en thuis minder snel beschikbaar zijn. -- Platformkeuze – Consoles en/of pc Bij de opties waarbij er kan worden gegamed in de bibliotheek kan het zijn dat u naast de games ook hardware aan moet schaffen om deze games te spelen. Er zijn verschillende consoles (spelcomputers) en pc’s. Naast ‘the content defines the audience’ geldt dat de content (de games, de software) het platform bepalen. Er zijn games die voor meerdere platformen beschikbaar zijn.

Bekijk voor een overzicht en uitleg van platforms Bijlage 3 – Hardware en prijzen. In Bijlage 4 - Kenmerken en doelgroepen is een tabel opgenomen met kenmerken van diverse soorten gameconsoles, pc en handheld.

Wat is de behoefte van de doelgroep? Onderzoek dit bijvoorbeeld door:

-- de doelgroep te bevragen, bijvoorbeeld door bij de doelgroep jongeren gebruik te maken van maatschappelijke stagiaires of groepen die al in de bibliotheek aanwezig zijn. En bij de doelgroep ouderen het ouderenwerk/verzorgingshuis erbij te betrekken. -- plaatselijke gamewinkels te bevragen/te betrekken.

2.3

Keuze gamemogelijkheden maken

Op welke mogelijkheden willen we de focus leggen? -- Uitlenen van games: »»voor welke doelgroep? -- Het standalone spelen van games in de bibliotheek: »»focus op een doelgroep. Doelgroepen verschillen per soort console of pc.

16


-- Het organiseren van activiteiten omtrent gaming. »»Het organiseren van game-events in de bibliotheek: • mogelijk voor verschillende doelgroepen; • mogelijkheid om verschillende doelgroepen te combineren. »»Het aanbieden van gaming workshops (voorlichting): • bepaalde doelgroep, bijvoorbeeld ouders.

3.

Projectgroep vormen Gezien het feit dat het inzetten van games een alomvattend project kan zijn, is het raadzaam een projectgroep te vormen met verschillende experts, zoals een collectiespecialist, een jeugd-/jongerenbibliothecaris, een mediacoach, een marketingmedewerker en/of een communicatiemedewerker.

Geef in onderstaande tabel aan wie de projectgroepleden zijn. Leg tevens vast wat de rol en de verantwoordelijkheid van elk projectgroeplid is. Rol in het project Opdrachtgever Projectleider Projectgroep Eventuele (externe) projectadviseurs Eventuele klankbordgroep

17


Wie?

Verantwoordelijkheden

B.

Opstellen plan van aanpak

1.

Plan van aanpak In de voorbereiding maakte u de keuze voor één of meer van de volgende mogelijkheden:

-- het uitlenen van games; -- het standalone spelen van games in de bibliotheek; -- het organiseren van activiteiten omtrent gaming: • het organiseren van game-events in de bibliotheek; • het aanbieden van gaming workshops.

Deze mogelijkheden werken we hierna verder uit. U kunt deze hoofdstukken als zelfstandige onderdelen lezen. Binnen elke uitwerking komen de volgende onderdelen aan de orde:

-- games en consoles; -- professionalisering van het personeel; -- planning en kosten.

2. 2.1

Uitlenen van games Games

Bij de keuze voor het uitlenen van games, is het van belang te letten op de keuze van de games. Niet elke game mag zomaar worden uitgeleend. Kijk daarvoor op de lijst die via NBD/Biblion wordt verspreid

Vragenlijst -- Gaan we onze gamecollectie opbouwen of uitbreiden? • Voor welke consoles of pc willen we games? »» Vraag de lijst met uitleenbare games op bij NBD/Biblion. • Welke spellen willen we (aansluitend op gekozen doelgroep)? Overleg eventueel eerst met uw doelgroep en vraag feedback aan een expert. • Hebben we al spellen in huis en kunnen we deze uitlenen? • Welke spellen schaffen we aan? -- Waar schaffen we de spellen aan (NBD/Biblion of lokale gamewinkel)? »»Voor- en nadelen lokale gamewinkel: snellere service, mogelijkheid tot samenwerking, duurder. »»Voor- en nadelen NBD/Biblion: goede afhandeling in catalogus, prijsafspraken met VOB, tragere aflevering, aanbod gedateerd.

Voor het uitlenen van games alleen is het overbodig om gameconsoles in huis te hebben.

18


2.2

Professionalisering van het personeel

Is de benodigde kennis voor het uitlenen van games in huis of is het nodig meer kennis op te bouwen?

Vragenlijst collectioneur -- Hebben we kennis over games in huis? »»Zo ja, bij wie ligt deze kennis? »»Zo nee, wie gaat deze kennis opbouwen? -- Wie stellen we verantwoordelijk voor het aanschaffen van nieuwe games? -- Is de verantwoordelijke medewerker voor het aanschaffen van nieuwe games voldoende bekend met games om de taken uit te kunnen voeren? »»Zo nee, is het nodig om de medewerker hierin te trainen of maken we gebruik van externe expertise

of advies? Zie Bijlage 5 – Aanbod trainingen.

-- Hoeveel uur heeft deze medewerker nodig? • Reken ook uren voor overleg met de doelgroep over de aan te schaffen games.

Vragenlijst frontoffice medewerkers -- Is het nodig om draagvlak onder het personeel te creëren? (enthousiasmeren / weerstanden wegnemen) -- Is het nodig om de gamekennis van het personeel te verhogen? -- Wat zijn hiervoor de kosten. Zie Bijlage 5 – Aanbod trainingen.

2.3

Planning en kosten

Gebruik hoofdstuk 6 Planning en hoofdstuk 7 Kosten om een activiteitenplanning en een overzicht van alle kosten te maken.

3. 3.1

Stand alone spelen van games in de bibliotheek Games en consoles in de bibliotheek

Bij de keuze voor het spelen van games in de bibliotheek, is het van belang dat bibliotheekmedewerkers om kunnen gaan met de console en de beginselen kennen van het gamen. Daarnaast dienen zij om te kunnen gaan met gamende bezoekers in de bibliotheek. Ook is het van belang op de PEGI-normering te letten bij het spelen van games. Zie Bijlage 2 - PEGI normering. Zorg voor een plaats in de bibliotheek waar mag worden gegamed; gamen brengt uiteraard geluid met zich mee.

19


Vragenlijst -- Onderzoek welke games we bij de start graag willen aanbieden in de bibliotheek? • Wie wordt er verantwoordelijk voor het onderzoek over welke games er bij de doelgroep aansluiten en in de bibliotheek kunnen worden gespeeld? • Hoeveel uur heeft hij/zij hiervoor nodig? -- Hebben we al spellen in huis en kunnen we deze gebruiken? -- Voor welke consoles of pc kiezen we? • Wat zijn de kosten hiervoor? -- Moeten we materialen aanschaffen of huren? • Zoja, welke materialen zijn dat? -- Hoe zorg je ervoor dat er nieuwe titels worden aangeboden om het aanbod up-to-date te houden? • Wie wordt hiervoor verantwoordelijk? • Hoeveel uur is hiervoor nodig? -- Op welke plek in de bibliotheek bieden we het gamen aan? • Wat betekent dat voor de inrichting van de bibliotheek? • Wat zijn de kosten daarvan?

3.2


Is er voldoende kennis in huis? Is het nodig om medewerkers te enthousiasmeren? En is het van belang dat elke medewerker een bepaald basiskennisniveau heeft?

Vragenlijst collectioneur -- Hebben we kennis over games in huis? Zo nee, waar halen we die kennis vandaan? -- Wie wordt verantwoordelijk gesteld voor het aanschaffen van nieuwe games? • Hoeveel uur heeft deze medewerker nodig? -- Hoe gaan we in de bibliotheek om met gamende jongeren, bijvoorbeeld bij overbezetting? Denk aan oplossingen waarin een bepaalde tijdslimiet wordt aangehouden, tot systemen waarin dit wordt gereguleerd. Zie Bijlage 3 – Hardware en prijzen? -- Wie wordt verantwoordelijk en is het aanspreekpunt hiervoor?

Vragenlijst frontoffice medewerker -- Zijn de verantwoordelijken, voor aanschaf van de games en omgaan met jongeren, bekend genoeg met games om hun taken uit te voeren? -- Is het nodig om draagvlak onder het personeel te creëren (enthousiasmeren / weerstanden wegnemen)? -- Is het nodig om de gamekennis van het personeel te verhogen? -- Is het nodig om het personeel te trainen in het omgaan met gamende jongeren? -- Wat zijn mogelijkheden voor trainingen? Zie Bijlage 5 – Aanbod trainingen. -- Wat zijn kosten voor trainingen?

20


3.3

Planning en kosten


4. 4.1

Organiseren van activiteiten omtrent gaming Soorten game-activiteiten

In de voorbereiding van het plan van aanpak en in het beleidsvoorbereidende deel van dit stuk is al de volgende verdeling gemaakt:

-- het organiseren van activiteiten omtrent gaming: • het organiseren van game-events in de bibliotheek; • het aanbieden van gaming workshops. Zie voor kenmerken verschillende events: Bijlage 6 – Kenmerken events.

Denk hierbij aan events met gameconsoles en zogenaamde LAN-party’s. Bij een LAN-party nemen deelnemers hun eigen uitrusting mee (computer, beeldscherm, kabels). Stroom moet natuurlijk wel aanwezig zijn. Kenmerkend aan LAN-party’s is het sociale aspect; er moet ook tijd en plaats zijn voor andere bezigheden, zoals een hapje eten, iets drinken en/of een film kijken. De keuze voor het soort spelcomputer ligt natuurlijk aan de gekozen doelgroep.

4.2

Het organiseren van game-events in de bibliotheek

4.2.1

Games en consoles

Vragenlijst -- Welke game-events, die aansluiten op de gekozen doelgroep, willen we aanbieden? Zie Bijlage 4 - Kenmerken en doelgroepen en Bijlage 6 – Kenmerken events. -- Welke materialen hebben we nodig? -- Hebben we al materialen in huis en moeten we materialen aanschaffen of huren? Zie Bijlage 3 – Hardware en prijzen. -- Keuze voor consoles of pc en welke soort? • Wat zijn de kosten hiervoor?

21


4.2.2


Is er voldoende kennis in huis en is het nodig om medewerkers te enthousiasmeren?

Vragenlijst collectioneur -- Hebben we kennis over games in huis? -- Hebben we kennis over het organiseren van game-events in huis? -- Wie wordt verantwoordelijk gesteld voor de organisatie? -- Organiseren we zelf een bijeenkomst of huren we externen in? Zie Bijlage 5 – Aanbod trainingen. -- Hoeveel uur heeft deze persoon nodig? -- Is de verantwoordelijke voor het organiseren van events bekend genoeg met games om zijn of haar taken uit te kunnen voeren? • Zo nee; is het nodig om hierin training aan te bieden?

Vragenlijst frontoffice medewerkers -- Is het nodig om draagvlak onder het personeel te creëren? (enthousiasmeren / weerstanden wegnemen) -- Is het nodig om de gamekennis van het personeel te verhogen? -- Is het nodig om het personeel te trainen om te gaan met gamende jongeren of games in de bibliotheek? -- Wat zijn hiervoor de kosten?

4.3

Het aanbieden van gaming workshops

4.3.1

Games en consoles

Vragenlijst Kiest u voor informatiebijeenkomsten, bedenk dan of u wel software nodig hebt. Natuurlijk, als uw doel is mensen te enthousiasmeren, is het verstandig een makkelijke en goed werkende console te hebben, waar mensen snel veel plezier aan beleven.

-- Waarover willen we graag een informatiebijeenkomst aanbieden, die aansluit bij de doelgroep? -- Welke materialen hebben we nodig? -- Hebben we al materialen in huis of moeten we materialen aanschaffen of huren? Zie Bijlage 3 – Hardware en prijzen. -- Keuze voor consoles of pc en welke soort? • Wat zijn de kosten hiervoor?

22


4.3.2


Is er voldoende kennis in huis en is het nodig om medewerkers te enthousiasmeren?

Vragenlijst -- Hebben we kennis over games in huis? -- Hebben we iemand in huis die de informatie kan overbrengen op de doelgroep? -- Wie wordt verantwoordelijk gesteld voor de organisatie? -- Organiseren we zelf een bijeenkomst of huren we externen in. Zie Bijlage 5 – Aanbod trainingen? -- Hoeveel uur heeft deze persoon nodig?

4.4

Planning en kosten


5.

PR, marketing en communicatie Ongeacht de keuzes u maakt, zult u het gamen moeten promoten.

Het is logisch dat bekendheid aan een event wordt gegeven en dat er inschrijvingen moeten worden geregeld. Ook als u gaming aanbiedt in de bibliotheek, moet u dit promoten. Zeker met het doel om nieuwe klanten binnen te halen. Ook het uitlenen van games zal moeten worden gecommuniceerd.

Hoe doet u dit en wie zorgt ervoor?

Vragenlijst -- Hoe brengen we het gekozen onderdeel onder de aandacht (marketing)? -- Wie gaat hiervoor zorgen? • Hoeveel uur hebben we hiervoor nodig? -- Welk budget hebben we hiervoor nodig?

23


5.1

(her)Ontdek de bieb en gaming in de bibliotheek

In het kader van de campagne (her)Ontdek de bieb, zijn er dialogo’s en standaard sjablonen beschikbaar die goed in zijn te zetten bij gaming. Zo is er de voorgedrukte dialogo ‘Game not over’ en is het mogelijk om elementen in te zetten voor het maken van poster(campagnes). Eind 2010 komt er een poster waarop de afbeelding van een joystick staat met de tekst ‘Krachtmeting’.

Vraag meer informatie hierover bij de marketing- en communicatiemedewerker van de bibliotheek. Deze heeft toegang tot deze materialen en is op de hoogte van de campagne (her)Ontdek de bieb.

5.2

Planning en kosten

Gebruik hoofdstuk 6 Planning en hoofdstuk 7 Kosten om een communicatieplanning en een overzicht van alle kosten te maken.

6.

Planning Als u voor verschillende invullingen van gaming kiest, kunt u aparte of een samengestelde activitenplanning(en) maken.

6.1

Activiteitenplanning Wat / Fase en verantwoordelijke

Juli

1 2 3 4

Ga terug naar: -- 2 Uitlenen van games -- 3 Stand alone spelen van games in de bibliotheek -- 4 Organiseren van activiteiten omtrent gaming

24


Aug

Sept

Okt

Nov

Dec

6.2

Communicatieplanning Wat / Fase en verantwoordelijke

Juli

Aug

Sept

Okt

Nov

1 2 3 4


7. 7.1

Kosten Personele kosten Wie/rol

Taken

Structureel?

Inzet in dagen

Dagtarief Totaal


7.2

Overige kosten Wat

Middelen

Kosten in €


25


Structureel?

Toelichting

Dec

C.

Uitvoering en evaluatie Nu het plan is opgesteld, is het tijd voor de uitvoering ervan. De projectgroep kan de gekozen onderdelen in een iteratief proces uitvoeren. Een iteratief proces is een proces dat zichzelf herhaalt. De werkwijze of doelen worden bijgesteld door de opgedane kennis. Hierdoor komt het eindresultaat steeds dichter bij het gewenste doel. Belangrijk is om een periode vast te stellen waarna een evaluatie plaatsvindt. In deze evaluatie kijkt u of de doelen zijn bereikt, wat er goed gaat en wat er misgaat. Stel vooraf vast waarop wordt geëvalueerd. De evaluatie vindt plaats op alle onderdelen waarop besluiten zijn genomen.

Wellicht zijn er inmiddels wensen gekomen waar in het begin van de periode nog niet aan werd gedacht. Hierop is het project vervolgens bij te stellen, eventueel kan er worden geïnvesteerd. Hierna bepaalt u weer een periode waarna u weer evalueert.

Hieronder staat het iteratieve proces nog eens kort uitgeschreven:

1. Uitvoering Voer de gekozen onderdelen uit volgens de planning. Let op: er is tijd beschikbaar voor het personeel en budget is geborgd.

2. Evalueren Een aantal voorbeeldvragen: -- Heeft u de vastgestelde doelen bereikt? -- Is de gekozen doelgroep bereikt? -- Was het vastgestelde budget voldoende? -- Hoe heeft het personeel gereageerd? -- Hoe is de marketing verlopen? -- Hoe zijn de gekozen games ontvangen door de klanten? -- Hoe reageren andere klanten op de games? -- Welke wensen zijn inmiddels naar boven gekomen?

3. Bijstellen… en investeren? De doelen of het traject bijstellen?

4. Zie 1.

26


Bijlage 1 Een aantal bibliotheken in Nederland vergeleken Joke de Volder Bibliotheek

Bibliotheek Rotterdam

Bibliotheek Hilversum

Bibliotheek

Theek5

Bibliotheek Almere

Yvonne Bosch

Carla Bellaard

Peter Nugteren

DOK Delft

Midden-Brabant Contactpersoon

Micha van Vlaardingen

Ellie de Ridder,

Wat

5 game-pc’s,

3 game-pc’s,

WII, PS3, Xbox.

7 consoles in totaal:

Losse consoles: Wii, Xbox,

Alle platforms aanwezig en

Xbox, WII, PS3.

2 gameconsoles.

Voornamelijk 12+ spellen!

Wii,

DDR dansmat,

‘grote apparaten’. Deal met

Dure spellen die jongeren

Playstation.

2x flightcase TGS (Wii).

Publisher.

zelf vaak niet kunnen kopen

Er zijn 3 spellen per console

Test: wat levert het

of eerst willen uitproberen

aanwezig. Deze zijn op eigen

aanbieden van gaming

voordat ze tot aankoop

inzicht aangeschaft.

op met betrekking tot de

Els Brons

overgaan. Actueel aanbod!

verkoop van games?

Aankoop spellen via gamewinkel in de stad (geen uitleen, wel gebruik). Externe expert adviseert. Geen pc-games, wel internetselectie. Aanleiding

Inrichten jongerenvloer.

Voor jongeren en

Games zijn

Vernieuwing

Moeilijke doelgroep

Kennismaken met alle

kinderen de bibliotheek

informatiedrager.

Imago verbeteren.

bereiken: 20-28- jarigen.

platforms.

aantrekkelijker maken. Games zijn informatiedrager. 27


Kernfunctie

Ontmoeting

Ontmoeting en educatie

Ontmoeting

Ontmoeting

Marketing

Diverse onderzoeken

Nee

In het kader van de restyling

Nee

Geen onderzoek vooraf

Ontmoeting staat centraal

Weinig geld. Hoe gaming

Geen.

Geen.

naar behoefte jongeren ->

is er onderzoek gedaan

ontmoeting

naar de mogelijkheden van

Ontmoeting

gaming. Bezoek gebracht aan diverse instanties, zoals Beeld&Geluid en DOK Delft (aanbodgericht). Voorwaarden

Onderdeel jongerenvloer.

Zo min mogelijk werk voor

Geen.

personeel.

dan toch regelen? Gekeken naar vormen van sponsoring. Dit is niet gelukt. Lag erg ingewikkeld…

Systeem

TGS: game-pc’s (hardware

BeeSmart (hardware +

Zelf losse consoles

Zelf losse consoles

Zelf losse consoles

TGS

bieb, software TGS)

software)

aangeschaft.

aangeschaft.

aangeschaft en daarnaast 2

Momenteel ook in gesprek

Om gebruik te maken

Om gebruik te maken van

flightcases van TGS.

met BeeSmart.

van de gameconsoles

de gameconsoles hoeft

Om gebruik te maken van

Samenwerking met

hoeft men geen lid te

men geen lid te zijn van de

de gameconsoles hoeft

Microsoft.

zijn van de bibliotheek.

bibliotheek. Identificatie

men geen lid te zijn van de

Identificatie met biebpas of

met biebpas of door schoen

bibliotheek. Kosten: €1 per

identificatiebewijs.

of mobiel in te leveren.

uur. (€2 wierp een te hoge

Zelf: Xbox, WII, PS3 + spellen

Geen tijdslimiet.

drempel op). Geen tijdslimiet.

Doelgroep

Jongeren (12-24 jaar).

Kinderen en jongeren.

Jongeren 12-18 jaar (zowel

Basisschooljeugd

20-28-jarigen,

leden als niet-leden). NB.

(bestaande leden): Wii

kinderen en jongeren.

Geen jeugd!

(oudere), jongeren: Playstation.

28


Iedereen.

Plaats

Games alleen in

Jeugdafdeling centrale.

Afdeling Beeld&Geluid

Consoles wisselen per

Niet in de centrale vestiging,

Multimedia-zone (muziek,

centrale. 4you: WII en PS3

centrale bibliotheek.

vestiging. Consoles staan in

maar in 2 nevenvestigingen

film, games). Jeugd.

Jongerenvloer: game PC’s en

Iedere vestiging beslist zelf

het zicht van het personeel

(jeugdafdeling).

Xbox.

over al dan niet plaatsen

en waar voldoende ruimte

Vanaf 2010 speciale game-

gameconsoles.

is.

ruimte in de centrale vestiging (11 game-consoles en 8 game-pc’s)!

Collectie

Niet. In verband met

Ja. Aanbod voor alle

Nog niet. MT moet hierover

Momenteel geen aanbod.

Bibliotheek is uitleverloket

veelvuldige platforms.

platforms.

nog een beslissing nemen.

Aanbod NBD niet oke.

voor plaatselijke gamewinkel en leent games uit voor alle platforms.

Activiteiten

Niet.

Nee.

Ja. Gamecompetities- en

Af en toe/incidenteel: Wii-

Men is ervan overtuigd dat

Toekomst: LAN-party,

demonstraties.

wedstrijd. Najaar is men

men gamevoorzieningen

kinderen leren grootouders.

Doel: publiciteit voor gamen

van plan om activiteiten te

actief moet promoten door

in de bibliotheek.

houden voor (groot)ouders

middel van activiteiten.

Toekomst: gamen via

en kinderen (wedstrijd).

Daarom is er een gameteam

internet en samenwerking

(4 personen) voor het

met andere organisaties

organiseren van activiteiten.

in de stad om gaming en

Deze vinden met name

afdeling Beeld&Geluid

plaats in de schoolvakanties:

verder uit te werken.

gamedemonstra-ties- en competities. Gratis game-middagen.

29


Evaluatie

Jongerenvloer wordt veel

Gamen is een succes. In

Gamen is een succes. Tijdens

Gebruik is goed. Consoles

Bezettingsgraad ligt rond

gebruikt, evenals game-pc’s.

vakantie en wintermaanden

vakanties en einde middag/

zijn altijd bezet. Met name

de 40%. Wii is veruit het

WII en PS3 veel minder. Xbox

veel animo. Bereiken

avond gameconsoles

door de basisschooljeugd.

populairst. Trekt vanwege

gebruiken om dvd’s af te

nieuwe doelgroep: Turkse

continue bezet. Bereiken

Doel is bereikt.

de plaatsing op de

spelen.

en Marokkaanse moeders

nieuwe doelgroep: niet-

jeugdafdeling voornamelijk

en kinderen, een doelgroep

leden. Imagoverbetering

basisschooljeugd.DDR

die eerst nauwelijks kwam.

dansmat weggehaald

Imagoverbetering.

in verband met geluidsoverlast; gestamp op de metalen mat gaf problemen.

Overig

Personeel! -> introductie

Personeel!

Volwassenen spelen niet

Voorloper op het gebied van

games om ze mee te krijgen.

23-dingen.

zelf, maar vinden het

multimedia(toe-passingen).

Algemene presentatie over

verrassend om games in

het waarom van games in

de bibliotheek te zien. Ze

de bibliotheek

vinden het interessant en

Game-ochtend.

goed dat de bibliotheek dat aanbiedt. Personeel is ook erg positief!

30


Bijlage 2 - PEGI normering De PEGI-normering is vergelijkbaar met de icoontjes van Kijkwijzer, die zijn te vinden bij films en tvprogramma’s. De icoontjes geven informatie over de inhoud van het spel, bijvoorbeeld of het gewelddadig is of eng. Ook geeft het aan voor welke leeftijd het spel is geschikt. Zie hieronder.

PEGI 3 De inhoud van spellen met deze leeftijdsclassificatie wordt geschikt geacht voor alle leeftijdsgroepen. Enig geweld in een komische context (vormen van geweld, zoals die zijn te zien in tekenfilms als Bugs Bunny of Tom & Jerry) is aanvaardbaar. Het mag niet mogelijk zijn voor het kind om de personages op het scherm in verband te brengen met levensechte personen. Zij dienen geheel op fantasie te berusten. Het spel mag geen geluiden of beelden bevatten die jonge kinderen angst of schrik aanjagen. In het spel is geen grof taalgebruik te horen en er is geen sprake van naakt of seks.

PEGI 7 Alle spellen, die normaal geclassificeerd zijn als drie, maar enkele mogelijk angstaanjagende scènes of geluiden bevatten, kunnen voor deze leeftijdscategorie geschikt worden geacht. Enkele scènes met gedeeltelijk naakt zijn toelaatbaar, maar nooit in een seksuele context.

PEGI 12 Videospellen die iets levensechter geweld bevatten dat is gericht tegen fantasiepersonages en/of nietlevensecht geweld dat is gericht tegen menselijk ogende personages of herkenbare dieren, en videospellen met naakt dat iets explicieter wordt getoond, vallen binnen deze leeftijdscategorie. Niet al te grof taalgebruik is toegestaan, maar mag geen seksuele krachttermen bevatten.

PEGI 16 Deze classificatie wordt gebruikt wanneer beelden van geweld (of seksuele activiteit) een niveau bereiken dat men in het werkelijke leven kan verwachten. Van jongeren in deze leeftijdsgroep mag worden verwacht dat zij om kunnen omgaan met grover taalgebruik, de realiteit van tabaks- en drugsgebruik en beelden van criminele activiteiten.

PEGI 18 De classificatie 18 wordt gebruikt wanneer het geweldsniveau het stadium bereikt van een voorstelling van grof geweld en/of het spel elementen bevat van specifieke soorten geweld. Grof geweld is het moeilijkst te omschrijven, omdat dit in veel gevallen zeer subjectief is. Globaal genomen kan het echter worden gedefinieerd als beelden van geweld die de kijker een gevoel van walging geven. Inhoudspictogrammen op de achterzijde van de verpakking tonen de belangrijkste redenen waarom aan een spel een bepaalde leeftijdsclassificatie is toegekend. Er zijn acht van dergelijke inhoudspictogrammen: geweld, grof taalgebruik, angst, drugs, seks, discriminatie, gokken en online spelen met andere mensen.

31


Grof taalgebruik Spel bevat scheldwoorden en/of beledigend taalgebruik.

Discriminatie Spel bevat uitingen van en/of zet aan tot discriminatie.

Drugs Spel toont en/of refereert aan drugs- en/of alcoholgebruik.

Angst Spel(elementen) kunnen beangstigend zijn voor jonge kinderen.

Gokken Spel dat casino/gokspellen bevat, aanmoedigt en/of uitlegt.

Seks Spel bevat seks en/of seksuele toespelingen.

Geweld Spel bevat uitingen van geweld.

Online Spel kan online worden gespeeld.

Bron: http://www.pegi.info/nl/ Zowel de uitleen als het spelen van games kan worden gecontroleerd. Een bibliotheek móet de PEGI-normering opvolgen. Zie voor meer informatie het nieuwsberichtje in onderstaand kader.

28-06-2010 www.debibliotheken.nl Strengere controles Kijkwijzer en Pegi

Bijzondere opsporingsambtenaren ingezet

Tussen nu en eind 2010 zal zeer intensief worden gecontroleerd op de handhaving van leeftijdsgrenzen bij de uitleen van games en films. Het OM heeft bepaald dat er geen waarschuwingen verstrekt zullen worden, maar dat bij constatering direct procesverbaal wordt opgemaakt. Minimum boete is 400 euro.

De VOB tekende voorjaar 2009 samen met bioscopen, winkels, videotheken of bibliotheken, het NICAM en het Ministerie van Justitie een convenant voor betere handhaving2.

Ook bij game-events in de bibliotheek is het van belang te letten op de PEGI-normering. Een bibliotheek besloot bijvoorbeeld een weekend lang game-events te organiseren, waarbij de bibliotheek op vrijdagavond was opengesteld voor jongeren, op zaterdagavond voor volwassenen en op zondagmiddag voor de kleintjes. Tijdens elk dagdeel waren alleen de spellen beschikbaar die geschikt waren voor de betreffende doelgroep. 2 Bron en meer informatie: http://www.debibliotheken.nl/nieuws/items/article/strengere-controles-kijkwijzer-en-pegi.html

32


Bijlage 3 – Hardware en prijzen We beperken ons hier tot de hardware. Softwareprijzen liggen gemiddeld tussen €20 en €40. De prijzen van hardware en diensten zijn ter indicatie en onderhevig aan verandering. Lokale partner

TGS (incl. VOB

BeeSmart

korting 10%, 1 jaar SLA, en installatie) ** Consoles Wii Sports Pack

€ 200,-

€ 440,46

n.v.t.

€ 250,-

€ 476,45

n.v.t.

Playstation 2

€ 100,-

-

Playstation 3 (inclusief draadloze

€ 300,-

€ 525,95

n.v.t.

Eenmalig per gameconsole (BeeSmart)

n.v.t.

n.v.t.

€ 2750,-

Aanmeldstation (BeeSmart)

n.v.t.

n.v.t.

€ 6000,-

BlackBox (BeeSmart)*

n.v.t.

n.v.t.

€ 9500,-

Content (iedere 2 maanden 15

n.v.t.

n.v.t.

€ 1300,-

op offertebasis

€ 3750,-

(inclusief 1 controller, 1 nunchuck en Wii Sports) Xbox360 Europe (inclusief draadloze controller, 60GB harddisk en 1 game)

controller, 120GB Harddisk en 1 game)

games) Handhelds Nintendo DS lite

€ 140,-

Nintendo DSi

€ 170,-

Playstation Portable (PSP)

€ 170,-

PSPGo

€ 250,-

PC gaming Game–pc (games)

(zie Almere, Weesp, Rotterdam) Blackbox (BeeSmart)*

n.v.t.

n.v.t.

€ 9500,-

30 Games (Gereguleerd door

n.v.t.

n.v.t.

Eenmalig per pc

BeeSmart)

€ 450,- , jaarlijks € 350,-

Game PC Online Games (spelletjes.nl) Onderhoudscontract

n.v.t.

€ 19,90 p. m. p.

Console oplossing:

console (niet los

€ 400,- / pc-oplossing:

verkrijgbaar)

€ 600,-(jaarlijks)

BeeSmart heeft een gereguleerde oplossing, waardoor medewerkers er vrijwel niet naar om hoeven te kijken. * De Blackbox is een server, die u maar één keer hoeft aan te schaffen. ** Zie voor prijzen van deze en andere mogelijkheden o.a. Jaarplan 2011 van TGS.

33


Bijlage 4 - Kenmerken en doelgroepen

Console

Kenmerken

Doelgroep

• Samen spelen.

• Trekt vaak een wat jongere doelgroep

• Besturing met game-pad.

aan, vooral Nintendo Wii. (Basisschool,

• Spelen op tv of scherm.

VO.)

• Alleen spelen of samen via

PC

verbinding.

• Over het algemeen een wat oudere doelgroep; VO en ouder.

• Veel gebruikt voor LAN-party. • Alleen spelen.

Handheld

• Klein, handzaam.

• Populair bij jong en oud (Kinderen kunnen ermee overweg, voor ouderen zijn er veel braintraining spellen.)

34


Bijlage 5 – Aanbod trainingen The Game Syndicate (TGS) biedt verschillende trainingen die in het teken staan van games. Natuurlijk zijn er ook andere aanbieders van soortgelijke trainingen en wellicht zijn er lokale partners waar al mee wordt samengewerkt. Een voorbeeld: als het gaat om een training over het omgaan met gamende jongeren in de bibliotheek, is het mogelijk om bijvoorbeeld een jeugdwerkorganisatie uit de buurt in te schakelen.

The Game Syndicate biedt in ieder geval onderstaande trainingen aan. Actuele contactinformatie is te vinden via hun website http://www.tgs.eu/. De trainingen worden op maat geleverd.

Training

Doel

Draagvlak creëren*

Als er weerstand is bij het starten van games, kan een training helpen om draagvlak onder het personeel te creëren. Het moet een enthousiasmerende training zijn die weerstanden ten opzichte van gaming wegneemt.

Gamekennis verhogen*

Voor een medewerker, die in contact komt met game-apparaten, is het belangrijk te weten hoe hij of zij dient om te gaan met bijvoorbeeld consoles. Van basale dingen zoals het aanzetten van een console, het plaatsten van een spel, hoe een game wordt gespeeld en hoe de besturing werkt.

Omgaan met games in de bibliotheek

Het spelen van games in de bibliotheek, brengt geluid met zich mee en trekt een nieuwe doelgroep. Hiervoor kan het nodig zijn een training te organiseren, waarin de medewerkers leren om te gaan met de nieuwe doelgroep en/of met het feit dat er kan worden gegamed in de bibliotheek.

* Deze twee trainingen kunt u perfect met elkaar combineren.

35


Bijlage 6 – Kenmerken events Wat

Kenmerken

Voorbeelden

Doelgroep

Kick-off event

• Eenmalig.

Eenmalige

• Eenmalig

• LAN-party

• Tieners, twintigers

gamecompetitie

• Ter promotie van…

• Competitie op

• Kinderen, jongeren


consoles Gamecompetitie

• Terugkerend.

• LAN-party

• Tieners, twintigers

• Binden van een

• Competitie op


groep bezoekers aan

consoles

de bibliotheek Trainingen, cursussen,

• Eenmalig of terugkerend?

• Wat is gaming?

• Ouders

• Waar moet je op

• Ouders

Informatie-

letten als je kind

bijeenkomsten

gamed?

• Kinderen, jongeren en ouders

• Game Maker in de bibliotheek. Events met andere doeleinden (Gaming als middel)

36


• Eenmalig of terugkerend?

• Het bij elkaar brengen van jongeren en ouderen.

• Ouderen en jongeren

Bijlage 7 – Woordenboek (her)Ontdek de bieb

De campagne is in 2009 opgezet door en voor de Brabantse

Netwerkbibliotheek en heeft doorgang in 2010. Campagnematerialen

zijn beschikbaar. Meer informatie is beschikbaar bij de marketing- en

communicatiemedewerker van de bibliotheek.

BeeSmart

BeeSmart is een organisatie die onder andere gameoplossingen

aanbiedt aan bibliotheken.

Brabantse netwerk bibliotheek (BNB)

‘De BNB bestaat uit de Verenigde Brabantse Bibliotheken (VBB) en

Cubiss. BNB ondersteunt de afzonderlijke Brabantse bibliotheken. Een

essentieel doel van de BNB is het creëren van een goed toegankelijk

netwerk. Een plek waar ideeën floreren, waar informatie en ervaringen

worden uitgewisseld en waar kennis wordt gedeeld, zodat de klant

uiteindelijk optimaal wordt bediend.’ (http://www.bnbibliotheek.nl/

organisatie)

Braintraining spellen

Hersenen trainen kan door verschillende op de markt gebrachte

spellen, waarmee bijvoorbeeld in korte tijd verschillende reken- taal-

en herkenningsopdrachten worden gedaan.

Console

Zie Spelcomputer.

Controller (Game controller)

Een apparaat voor het besturen van een computerspel. Deze wordt

(al dan niet draadloos) aangesloten op een spelcomputer of pc, waarna

het - over het algemeen - in de hand gehouden kan worden.

Denk bijvoorbeeld aan gamepads, joysticks, een stuurwiel of

een ‘gamepistool’, maar ook aan een dansmat, het toetsenbord en de

muis.

37

Dialogo

Ontworpen in het kader van de campagne (her)Ontdek de bieb. Het

dialogo, dat u kunt ophangen in de bibliotheek, kan de klant wijzen op

een bepaald deel in de collectie. Er zijn voorgedrukte dialogo’s en lege

dialogo’s, die u zelf kunt beschrijven.

Gameconsole

Zie spelcomputer.


Gaming via internet

Er zijn spellen via internet te spelen, zowel betaald als onbetaald. Van populaire (puzzel)spelletjes, zoals Sudoku, Bejeweld en kaartspelletjes, tot uitgebreide virtuele spelwerelden, zoals World of Warcraft, RuneScape en Battlefield Heroes.

Handheld

Een kleine, draagbare spelcomputer. ‘Een handheld device, handheld computer of kortweg handheld (of in het Nederlands: zak- of hand-) is een elektronisch apparaat (een computer) waarvan de afmetingen zodanig zijn dat het in de hand van de gebruiker past.’ (http://nl.wikipedia.org/wiki/Handheld_computer) (bijvoorbeeld de Nintendo DS of de PSPGo).

Harddisk

Een harde schijf, waarop informatie kan worden opgeslagen. In elke pc zit zo’n harde schijf. Tegenwoordig verschijnen er spelcomputers met een harde schijf, zodat gebruikers bijvoorbeeld films, muziek en spellen direct kunnen opslaan en afspelen.

Hardware

Met hardware (apparatuur) duiden in de computertechniek alle fysieke componenten aan die in een computer een rol spelen. De term is de tegenhanger van software. (http://nl.wikipedia.org/wiki/Hardware)

LAN-party

‘Een LAN-party is een grote of kleine bijeenkomst van computerliefhebbers van alle leeftijden die in hun vrije tijd bij elkaar komen en hun computers op elkaar aansluiten. Centraal staat hierbij het Local Area Network (LAN) dat de computers met elkaar verbindt. Iedere bezoeker van de LAN-party neemt zijn eigen computer met monitor en andere toebehoren mee, evenals een netwerkkabel om de computer op het netwerk aan te sluiten. LAN-party’s zijn vaak een heel weekend, maar er bestaan ook kortere of langere LAN-party’s.’ (http://nl.wikipedia.org/wiki/LAN-party) Vaak worden spellen als Call of Duty of Counter-Strike gespeeld.

Lokaal Loket Mediawijsheid

In de openbare bibliotheek kunnen burgers terecht bij het Lokaal Loket Mediawijsheid.

Mediacoach

‘Dit is de coördinator, die verantwoordelijk is voor het mediaonderwijs op een school. Hij begeleidt het onderwijs en ontwikkelt projecten met buitenschoolse partners.’ (http://www.mediawijsheid.nl/site/228-Wat+is+Mediawijsheid%3F_13.html)

38


Mediawijsheid

‘Het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld’ (Raad voor Cultuur en Mediawijsheid: de ontwikkeling van een nieuw burgerschap, 2005.)

MMORPG

Een afkorting die staat voor Massive Multiplayer Online Role Playing Game. Het is een benaming voor een Role Playing Game (zie RPG), een spel dat samen met meerdere personen over een netwerk kan worden gespeeld. (Zoals World of Warcraft en Battlefield Heroes.)

Nintendo DS Lite, Dsi, Dsi XL

Nunchuck

Draagbare spelcomputers (handheld) van het merk Nintendo. De DSi XL is de nieuwste versie en heeft een iets groter scherm.

Spelcontroller, vernoemd naar het van oorsprong Japanse wapen Nunchaku, dat er ongeveer hetzelfde uitziet. De Nunchuck is in feite een stuk plastic dat lekker in de hand ligt en met een draadje vastzit aan de Wii-mote (zie Wii-mote). Boven op de Nunchuck zit een analoge stick welke wordt gebruikt voor acties als lopen. Aan de achterzijde van de Nunchuck zitten twee knoppen. In de Nunchuck zit ook een accelerometer. Deze merkt plotselinge bewegingen op. (http://nl.wikipedia.org/wiki/Nunchuck#Extensies)

Pc

Een personal computer (pc) is de algemeen gebruikte naam voor een computer voor individueel gebruik. De pc wordt gebruikt voor het uitvoeren van diverse taken, zoals administratie, tekstverwerking, toegang tot het internet, programmeren, grafisch werk en spellen, met door de gebruiker kant-en-klaar verkregen programma’s. Onder andere te gebruiken bij werk, onderwijs, school en hobby’s. (http://nl.wikipedia.org/wiki/Personal_computer)

PEGI

Pan European Game Information (PEGI) is een Europees leeftijdsclassificatiesysteem. Aan de hand van leeftijds- en inhoudspictogrammen op de hoezen van computer- en videospellen geeft het PEGI-systeem informatie aan ouders en opvoeders over mogelijke schadelijke elementen in games in de vorm van leeftijdslogo’s en inhoudspictogrammen op de verpakking van spellen. (http://nl.wikipedia.org/wiki/PEGI)

Platform

39


Console of PC.

Playstation (Playstation2, Playstion3)

PlayStation is de naam van een serie spelcomputers van de Japanse

elektronicafabrikant Sony. (voor meer info: http://nl.wikipedia.org/wiki/Playstation http://nl.wikipedia.org/wiki/PlayStation_2 http://nl.wikipedia.org/wiki/PlayStation_3.)

Playstation portable (PSP, PSPGo)

De PlayStation Portable (PSP) is een draagbare spelcomputer

(handheld) van Sony (Sony Computer Entertainment). De PSPgo is een

in 2009 nieuw geïntroduceerde PlayStation Portable.

RPG

Staat voor Role Playing Game en is in combinatie met computergames

een computerspelgenre. Kenmerkend voor RPG’s is dat de speler in

de huid kruipt van één personage of een groep personages en dat de

ontwikkeling van de personages een essentieel onderdeel van het spel

is. (http://nl.wikipedia.org/wiki/Computer_Role_Playing_Game)

Software

Software of programmatuur zijn computerprogramma’s en dus ook

programma’s voor spelletjes. In steeds meer apparaten komt slimme

besturing in de vorm van software.

(http://nl.wikipedia.org/wiki/Software)

Spelcomputer

Een spelcomputer is een computersysteem, specifiek gemaakt

om spellen op te spelen. Vaak op de televisie, maar, afhankelijk van het

model, kan een beeldscherm zijn ingebouwd.

(http://nl.wikipedia.org/wiki/Spelcomputer)

TGS

TGS (The Game Syndicate) is een organisatie die gameoplossingen

biedt aan onder andere bibliotheken.

Wii

De Wii (uitspraak: Wie) is de vijfde (de handhelds niet meegerekend) in

een succesvolle serie door Nintendo uitgebrachte spelcomputers.

Het opvallendste en bekendste element aan de nieuwe spelcomputer

van Nintendo is volgens velen de controller de zogenaamde

‘Wii-afstandsbediening’; de hardware die men in de hand heeft om het

spel te besturen. Een soort afstandsbediening, maar dan met

hele andere functies. Zo registreert de Wii-mote beweging

zodat je door te bewegen een spel kunt besturen.

Wii is backwards-compatible, wat betekent dat Nintendo

GameCubespellen er ook op zijn te spelen. Daarnaast is het mogelijk

om via een downloadsysteem ook oudere Nintendo spellen te spelen.

(http://nl.wikipedia.org/wiki/Wii.) 40


Wii-mote

De Wii-afstandsbediening (Engels: Wii Remote of Wii-mote) is de

controller (zie controller) van de Wii. De controller lijkt niet op die van

de concurrentie, die veel knoppen en andere toetsencombinaties heeft.

(http://nl.wikipedia.org/wiki/Wii-afstandsbediening.)

Xbox, Xbox360

De Xbox en de opvolger de Xbox 360 zijn spelcomputers van Microsoft.

De Xbox360 heeft de Xbox Live dienst. Deze laat spelers toe om online

tegen elkaar te spelen en om arcade games, trailers,

TV shows, muziekvideo’s en gehuurde films te downloaden.

(http://nl.wikipedia.org/wiki/Xbox_360.)

41


Bibliografie Beck, J.C. & M. Wade, Got game. How the gamer generation is reshaping business forever. Harvard Business School Press, Boston, Massachusetts, 2004.

Brabantse Netwerk Bibliotheek. Eén verlichtend netwerk, beleidsplan 2010-20102. 2010.

Deursen, J.A.M. van & A.G.M. van Dijk, Trendrapport Computers en Internet: Motivatie, Toegang, Gebruik en Vaardigheden. Enschede: Universiteit Twente ,Center for e-Government Studies, 2009.

Expertisecentrum Kwaliteitszorg & Cubiss, De Nieuwe Afnemer (DNA) van de bibliotheek. Resultaten van marktonderzoek in Gelderland, Limburg en Noord-Brabant. Tilburg: 2008.

Lenhart, A. J. Kahne, E. Middaugh e.a., Teens, Video Games and Civics. JuniorSenior Research 2008; MacArther Foudation 2008. http://www.pewinternet.org/Reports/2008/Teens-Video-Games-and-Civics.aspx.

Nicholson, Sc., Who else is playing? The current state of gaming in Libraries. MSLIS, 2007. http://gaming.techsource.ala.org/index.php/Who_Else_Is_Playing%3F_The_Current_State_ of_Gaming_in_Libraries.

Raad voor Cultuur, Mediawijsheid, de ontwikkeling van nieuw burgerschap. Den Haag: 2005.

Rooij, A.I. van, J. Jansz & T.M. Schoenmakers, Wat weten we over … effecten van games. Een beknopt overzicht van wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van games. Zoetermeer: Stichting Kennisnet, 2010.

TPS NIPO, Newzoo. Nationaal Gaming Onderzoek 2008. http://www.gamesindustry.com/ company/542/service/1766.

Welkers, L. & J. Plooij, Mediawijsheid en subsidies voor bibliotheken. Den Haag: VOB, 2009.

42


Colofon Auteurs: Angeliek van der Zanden, Cubiss, deel 1 Neeltje van Helvoort, Cubiss: deel 2

Projectgroep: Joke de Volder en David Janssen, Bibliotheek Breda, Joëlle Bakx, Bibliotheek VANnU Claudia Lagrand, Bibliotheek De Meierij Neeltje van Helvoort en Angeliek van der Zanden, Cubiss

Productbegeleiding en vormgeving: Cubiss

Uitgave: Brabantse Netwerk Bibliotheek www.bnbibliotheek.nl

Op deze uitgave is de volgende licentie van toepassing: Creative Commons Naamsmelding – Niet-commercieel – Gelijk delen

Alle informatie in deze publicatie is gebaseerd op de situatie per 1 november 2010

43


Gaming in de bibliotheek. Beleidsvoorbereiding en plan van aanpak

Recommend Documents