M A G A Z I N E O V E R A A - A C C O U N TA N T S
ZINE N U M M E R
0 5
-
S E P T E M B E R
2 0 0 8
DE LAMA’S “We houden ons zo min mogelijk bezig met financiën”
ACCOUNTANT BIJ DE RECHERCHE Op jacht naar de miljoenen van een drugsbende
THE LETTER Jij bent de accountant in deze online game
Ga naar theletter.nl en vind het lek 0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 1
KIJK OP
PAGINA
21
08-09-2008 14:01:40
04 AAINSIDE De financiën van Llink, Nederlands’ groenste omroep
A
08
Enthousiaste collega’s bij Kab accountants in Doetinchem
10
A
Van milieuaccountant tot forensisch accountant
26
A 15 AAPZZL
De AA-Accountant als rechercheur
Hersenbrekers, brainteasers en doordenkers
A
Vier verschillende leeftijden, opleidingen en achtergronden. Eén doel: de AA-titel
02
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 2
28 08-09-2008 14:01:51
18 AA...H! Lama Tijl Beckand met de slechtste slogan ooit voor een accountantskantoor
21
Stel, je vertelt iemand dat je een film wil maken over een AA-Accountant, dan zou die persoon je waarschijnlijk voor gek verklaren. Wat moet je tenslotte met een saaie, grijze man die de hele dag over cijfertjes gebogen zit? Geen regisseur zou er zijn vingers aan branden. Jammer. Want in werkelijkheid is het beroep van AA-Accountant allesbehalve saai. Ik merk elke dag in mijn werk hoe spannend het kan zijn. Maar hoe laat je dat zien? De artikelen in dit vijfde nummer van AA-Zine doen dat. Zo laten de financieel directeur van de omroep LLiNK en zijn accountant zien dat een AA zich met veel meer bezighoudt dan cijfers alleen. Accountant Dengler is een van de belangrijkste adviseurs van deze jonge omroep. En wist je dat er ook AA’s werken bij de recherche? Op pagina 26 lees je hoe forensisch accountant Marnix helpt om misdadigers op te sporen. Tess Franke schreef een spannend verhaal over vier jonge televisiemakers. Een verhaal dat uitmondt in een online game waarmee je een verblijf kan winnen in een van de meest luxueuze hotelkamers ter wereld! Er is kortom weer genoeg te lezen, te ontdekken en te winnen. Ik wens je veel leesplezier.
Ab Rood werkt bij Ruitenburg Janszen Van Holst Accountancy. Als AA-Ambassadeur zet hij zich in om het imago van het beroep te verbeteren.
Ab Rood
Een spannend verhaal en een uitdagende online ervaring 03
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 3
08-09-2008 14:02:14
Naam
Mascha
Leeftijd
28
Leuk
Grote bedrijven
Naam
Mark
Dierbaar
Familie en vrienden
Leeftijd
39
Vakantie
Disneyland Parijs
Leuk
Diversiteit van het vak
Sport
Hardlopen
Dierbaar
Hoeveel mensen mag ik noemen?
Geweldig
Leuke sfeer op kantoor
Vakantie
Toeren met de kersverse caravan
Ergernis
Dat de tijd zo snel gaat
Sport
Voetbal en hardlopen
Studie
Bezig met SPD
Geweldig
Samenzijn met de kids
Ergernis
Oneerlijkheid
Studie
Theorie is afgerond, bezig met Praktijkopleiding
Naam
Bart
Leeftijd
28
Leuk
Horeca
Dierbaar
Vriendin
Vakantie
Als er maar zon en strand is!
Sport
Klussen!
Geweldig
Stappen
Ergernis
Zeurende mensen
Studie
Theorie bijna afgerond
Naam
Adinda
Leeftijd
32
Leuk
Klantencontact
Dierbaar
Moeder
Vakantie
Wil graag naar Indonesië
Sport
Spinning
Geweldig
Zoveel!
Ergernis
Mensen die liegen
Studie
Bezig met SPD
04
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 4
08-09-2008 14:02:27
Naam
Aysel
Leeftijd
25
Leuk
Winkels (kleding/ schoenen)
Dierbaar
Familie
Vakantie
Turkije
Sport
Body Power
Geweldig
Chocolade!
Ergernis
Teleurstellingen
Studie
Bezig met praktijkopleiding
“HET CODEWOORD? VERTROUWEN. CLIËNTEN GEVEN ZICH TOCH EEN BEETJE BLOOT.” Tekst: Sabine Kaim
Kab accountants en belastingadviseurs heeft negen vestigingen en 200 medewerkers. AA-Zine scheurde naar het kantoor in Doetinchem en sprak vijf enthousiaste collega’s. Wat ons opviel? Zelfs na een drukke dag zoekt het team elkaar op. Ze gaan samen stappen, sporten of treffen elkaar thuis.
Mascha: “Negen jaar geleden liep ik hier stage.” “Best grappig, hè? Ik ben hier in Doetinchem begonnen als stagiaire. Daarna heb ik een functie aangenomen bij een vestiging van Kab in Giesbeek. En nu werk ik weer hier. Als assistent-accountant. In mijn werk zijn cijfers belangrijk. Maar ik doe zoveel meer. AA’s zien een bedrijf van A tot Z. Als junior begin je met inboeken. Vervolgens ga je berekeningen controleren. Daarna ben je steeds meer bezig met adviseren. Je kunt een bedrijf helemaal volgen in zijn ontwikkeling. Inmiddels ben ik zelfstandig assistent. Ik heb eigen cliënten, die ik begeleid. Kleine
ondernemers help ik met inboeken. Grote bedrijven doen zelf het voorwerk. Als ik ergens niet uitkom, leg ik het voor aan een collega. Ook zijn er verschillende vennoten, waar je gemakkelijk even binnen kunt lopen. Of ze streng zijn? Nee, helemaal niet! Er wordt juist veel gelachen. Mijn collega’s zijn overal voor in.”
Mark: “Ons motto op kantoor? No-nonsense!” “Wat ik leuk vind aan mijn functie als AA? Dat je ondernemers echt verder helpt. Je bespreekt alle ins en outs van het bedrijf. Laatst wilde er iemand een eenmanszaak
05
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 5
08-09-2008 14:02:32
overnemen. Het is dan mijn taak om die ondernemer goed te adviseren. Samen bespreken we de mogelijkheden. Over welke middelen beschikt de cliënt? Hoeveel geld is er nog nodig? Vertrouwen is daarbij heel belangrijk. Men geeft zich toch een beetje bloot. Hier op kantoor houden we van ‘nononsense’. We maken heldere afspraken en houden ons daaraan. Zo is het van januari tot en met mei altijd erg druk. Een uitgebreide sabbatical, zit er dan niet in. Maar een weekje wintersport, is geen probleem. Maar weet je, die drukke periode is vaak juist ook heel interessant.”
Adinda: “Hele dagen op kantoor? Dat zou ik niet kunnen.” “Of ik al AA ben? Nee, bijna. Voor SPD moet ik nog één theorievak en een afstudeeropdracht. De combinatie werk en school, vind ik best pittig. Maar ik weet waar ik het voor doe. Bij KAB werk ik nu tien jaar. In die tijd heb ik veel cliënten geadviseerd. Van een kapsalon tot een internationale keten. Iedere ondernemer is weer anders. Die diversiteit maakt het juist zo leuk. Plus het contact met klanten, natuurlijk. Ik bel veel en ga regelmatig naar cliënten toe. Hele dagen op kantoor zitten, zou ik niet kunnen. Dat weten ze hier ook. Ze houden rekening met wat je leuk vindt en wat je kunt. Daarnaast krijg je veel ruimte om te groeien. Onder elkaar is het gezellig. Sommigen hier zijn zo gek als een deur. Als we vrij zijn, zien we elkaar ook regelmatig. Dan praten we bijna nooit over werk. We kunnen die knop heel goed omzetten.”
beginner om aan te sturen. Maar dat komt wel weer. Het kantoor is op zoek naar nieuw personeel. We groeien uit ons jasje. Dus als je nog iemand weet…”
Aysel: “Ik mag geen u zeggen tegen de vennoten.” “Ja, ik heb chocolade opgeschreven. Daar kan ik nooit van afblijven. Maar er zijn nog twee dingen die ik geweldig vind… In augustus ga ik een maand naar Turkije! En ik ben nu bezig met mijn praktijkstage. Hoelang ik al werk bij KAB? Ik ben er als laatste bijgekomen. Dat is nu ongeveer twee jaar geleden. Maar ik voelde me meteen thuis. De mensen hier zijn vrij jong, informeel en er wordt veel gelachen. Vaak om gekke verhalen van collega’s. Vandaag hadden we ook veel lol. Vooral tijdens het maken van de foto’s bij dit artikel. Het ene moment lees je een vakblad of neem je een nieuwe wetgeving door. En dan sta je ineens te springen voor de camera. Accountancy is helemaal niet saai! Overigens vind ik modezaken het leukste. Ik heb vroeger een bijbaantje gehad in een kledingwinkel. Nu zie ik de andere kant van die bedrijven.”
Bart: “Ik ben de baas van mijn eigen agenda.” “Ja, ik heb bij sport ‘klussen’ opgeschreven. Pas geleden heb ik een huis gekocht. En van klussen krijg je ook spierballen! Dat was best een drukke periode… Werken, studeren en muren sauzen. Gelukkig heb ik lang achter elkaar vrij kunnen nemen. Nu ben ik weer volop aan de slag. Ook met school. Ik moet een paar theorievakken opnieuw doen. Daarna start ik met de Praktijkopleiding. Bij KAB vind ik vooral de horeca heel leuk. De mensen zijn vrij relaxt en de bedrijven niet zo complex. Ook vind ik het leuk om nieuwe collega’s op weg te helpen. Hier op kantoor heb je drie fasen: beginnend, gevorderd en zelfstandig. Ik ben gevorderd. Alleen is er momenteel geen
06
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 6
08-09-2008 14:02:37
AALife
01
Erik Goudriaan AA 29 jaar, Ouderkerk a/d IJssel Praktijkopleiding in 2007 voltooid Alfa Accountants en Adviseurs 0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 7
“Aan de gewichten hangen of op een loopband rennen? Niks voor mij. Mijn work-out is elke zaterdag helpen op de melkveehouderij van een bevriende boer. Tijdens zijn vakanties ben ik zelfs fulltime AA én boer. Dan rinkelt de wekker behoorlijk vroeg. Na de melkmachines en voederbakken race ik naar m’n computer bij Alfa. Om daarna direct mijn pak weer voor een overall in te ruilen. Dat is inderdaad wel druk. Maar het omgaan met de dieren, de vrijheid en de natuur... Ik vind het geweldig. Wat dat betreft zit ik als hobbyboer bij Alfa Accountants en Adviseurs helemaal op de juiste plek. We richten ons op de landbouw en het mkb. Als teamleider van de agrarische afdeling, spreek ik de taal van de ondernemer. Vee verhuizen, mest rijden en kalveren… Ik snap precies hoe het er in zo’n bedrijf aan toegaat. Daarnaast ligt de accountancy me gewoon heel goed. Mijn functie is dus echt een gouden combinatie van twee interesses.”
07
08-09-2008 14:02:52
Je hoeft geen geitenwollensokkentype te zijn om het milieu een warm hart toe te dragen. Iedereen kan op zijn eigen manier bijdragen. Op deze gedachte steunt LLiNK, de omroep die je vast wel kent van programma’s als 3 op Reis met Floortje Dessing of Return to Sender met Katja Schuurman. Ook een omroep die op een praktische manier de wereld wil verbeteren, heeft te maken met geld. En met personeel, belastingen en organisatieproblemen. Hoe groter een omroep, hoe ingewikkelder de administratie en de regelgeving. Rob Dengler is vennoot bij Van Zwol Wijntjes Accountants & Belastingadviseurs, het accountantskantoor dat LLiNK vanaf het allereerste begin heeft geadviseerd. Wij spraken hem en zijn vaste contactpersoon bij LLiNK, zakelijk directeur Chris van Oosterzee.
AINSINSIDE AA
Is het anders om accountant te zijn voor een omroep dan voor een commercieel bedrijf? Rob: “Ja, compleet anders. De organisatie is bijvoorbeeld heel anders ingericht dan bij de meeste andere bedrijven. Een omroep als LLiNK is veel informeler. Men wil vooral goede programma’s maken, en hecht minder waarde aan een stevige organisatie.” Chris: “Het is een hele specifieke bedrijfstak, met eigen wet- en regelgeving. Zo zijn
de eisen die het Commissariaat voor de Media stelt aan publieke omroepen gigantisch; van de programma-inhoud tot de financiële verantwoording.” Wat heeft de accountant aan LLiNK bijgedragen? Rob: “Vooral in het begin, een paar jaar geleden, hebben we veel voor de omroep betekend. We hebben hen niet alleen geholpen om een goede administratie op te zetten, maar ook bijvoorbeeld met de incasso van het lidmaatschapsgeld.” Chris: “Van Zwol Wijntjes heeft ons in die tijd ook een aantal hele goede fiscale adviezen gegeven. Daarnaast waren ze een groot voorstander van het scheiden van de algemene en de zakelijke directie. Dit heeft inderdaad veel voordelen gehad.”
08
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 8
08-09-2008 14:02:59
Hoe vaak spreken jullie elkaar? Rob: “Naast de normale werkbesprekingen, een aantal keer per jaar, proberen we af en toe samen een broodje te eten. Lekker informeel van gedachten wisselen over wat er speelt.” Chris: “Dat doen we echter niet genoeg. Rob belt regelmatig om af te spreken, maar helaas komt daar vaak weinig van. Dat ligt ook aan mij, ik heb het gewoon erg druk. Ik zou het wel fijn vinden om wat vaker te sparren.” Wat vinden jullie elkaars sterke punten? Rob: “Chris is niet alleen een prima vent, maar hij is ook heel open. Hij communiceert op een duidelijke en eerlijke manier. Dat werkt heel prettig.” Chris: “Rob is zeker geen grijze boekhouder. Hij is jong en hartelijk, en lijkt soms meer op een ondernemer. Wat ik fijn vind aan Van Zwol Wijntjes is dat ze heel betrokken zijn. Ze denken mee en kunnen snel schakelen. En ze gunnen je echt de groei, ook als dat betekent dat zij bepaalde werkzaamheden niet meer aankunnen en wij die door een ander bedrijf moeten laten doen.” Waar zijn jullie nu mee bezig? Chris: “Om te kunnen blijven bestaan, heeft LLiNK eind 2008 150.000 leden nodig. Daar zijn we nog niet. Voor ons is nu dus maar één ding van belang: zorgen dat we voldoende leden krijgen! Een moeilijke opgave, omdat we eigenlijk geen budget hebben om campagne te voeren. We proberen daarom geldschieters te vinden en met
slimme ideeën zo veel mogelijk aandacht te krijgen.” Rob: “Ik ben natuurlijk niet bij de campagne betrokken, maar ik heb er alle vertrouwen in. Ik ken de LLiNK’ers vanaf het begin en als zij iets echt willen, dan lukt dat meestal ook wel. Ik heb de financiële kant van het campagneplan bekeken en dat zag er in ieder geval goed uit.” LLiNK noemt zichzelf de groenste omroep. Hoe groen zijn jullie zelf? Chris: “Ik werk pas 2,5 jaar bij dit bedrijf, maar ben hier wel aangestoken met het ‘groene virus’. Ik leer elke dag weer dat er voldoende handvatten zijn om duurzamer met onze omgeving om te gaan. Zo ben ik van nature zuinig; ik doe de lampen uit als ik niet in een kamer ben en zet de wasmachine niet aan voor een wissewasje. Geld besparen blijkt ook beter te zijn voor het milieu.” Rob: “Ik denk dat ik redelijk milieubewust ben en probeer mijn kinderen respect voor onze leefomgeving bij te brengen. Dat is overigens niet de reden dat het zo leuk is om voor LLiNK te werken. Voor mij als accountant is het vooral technisch interessant om bezig te zijn met een omroep, met al zijn specifieke eisen, wetten en regels.” Chris: “Maar je bent zelf toch wel lid van LLiNK?” Rob: “Dat wel natuurlijk.”
09
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 9
08-09-2008 14:03:01
ELKE BRANCHE ZIJN EIGEN AA Om een goed advies te kunnen geven, is het belangrijk dat een AA-Accountant alles weet van de branche waarin een bedrijf actief is. Elke branche heeft namelijk eigen uitdagingen en kansen, eigen wetten
Wat is een medicijn waard? Sommige AA-Accountants hebben zich gespecialiseerd in de apothekersbranche. Bij een bedrijfsoverdracht is het bijvoorbeeld belangrijk hoeveel de medicijnen in het magazijn waard zijn. Voldoet de inventaris aan alle wetten en regels? En hoe gezond is het klantenbestand?
Hebt u daar een bonnetje van? Het maakt natuurlijk veel verschil of je twee auto´s per week verkoopt of duizenden verschillende producten. Een accountant voor levensmiddelen werkt vooral voor supermarkten. Dit specialisme is historisch zo gegroeid, omdat landelijke winkelketens met een bepaald accountantskantoor in zee gingen. Die kantoren werden vanzelf specialisten.
Van aandelenemissie naar CO2-emissie. De milieuaccountant is een nieuw soort accountant. Hij houdt zich niet bezig met het samenstellen of controleren van een financiële jaarrekening, maar met de registratie van alle stoffen die een bedrijf in- en uitgaan, zoals brandstof of gasuitstoot. Zo weten bedrijven hoe duurzaam ze werken.
Hoe zorg je voor een gezonde administratie? Veel artsen zitten in een maatschap. Ze werken in een ziekenhuis, maar zijn tegelijk zelfstandig. Een deel van hun administratie delen ze met hun collega´s in de maatschap. De specialist op het gebied van administratie en financiën is de AA-Accountant.
10
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 10
08-09-2008 14:03:07
en regels. Het is daarom niet zo gek dat AA-Accountants zich specialiseren. AA-Zine stelt enkele specialisaties aan je voor. In welke specialisatie zou jij later graag werken?
Wat gebeurt er met ons belastinggeld? Bij gemeentes en provincies gaat het wat de financiën betreft vooral om rechtmatigheid, oftewel: is het geld op de juiste plek terechtgekomen. Om dit te kunnen controleren moet een administratie goed in elkaar zitten. Gespecialiseerde AA-Accountants helpen overheden hierbij.
Speuren naar verdachte transacties. Ook de politie heeft accountants in dienst, de zogenaamde forensisch accountant. Deze rechercheur met AA-titel becijfert bijvoorbeeld hoeveel winst een drugsbende heeft gemaakt of ontrafelt fraudezaken. Op pagina 26 lees je meer over het boeiende werk van een van deze AA’s.
Bij elkaar blijven voor de kinderen, of voor het bedrijf? Als mensen scheiden is dat altijd een drama. Maar als ze samen een bedrijf hebben, kunnen de gevolgen groot zijn, bijvoorbeeld voor de werknemers. Een AA-Accountant die gespecialiseerd is in mediation bemiddelt in zulke gevallen. Maar ook bijvoorbeeld als twee vennoten in een BV uit elkaar willen.
Wat is de fiscale waarde van een koe? Dat de agrarische sector met veel regels te maken heeft, wist je waarschijnlijk wel. Mest, melk, voedingsstoffen, alles moet tot op een gram precies vastgelegd worden. Een gespecialiseerde accountant is voor een moderne boer eigenlijk onmisbaar.
11
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 11
08-09-2008 14:03:18
Tekst: Sabine Kaim
Anne-Marike van Arkel is algemeen directeur van de NOvAA. Ze geeft leiding aan ruim 60 medewerkers. Haar baan is belangrijk, druk en vooral erg boeiend. Ze wordt geacht over veel onderwerpen een mening te hebben. We zijn dan ook benieuwd of ze het eens is met de volgende vijf stellingen… De NOvAA is een interessante organisatie voor studenten. EENS “Sinds 2007 ben ik directeur van de NOvAA. Samen met het bestuur geven het managementteam en ik vorm aan het beleid. We bespreken wat we willen bereiken en hoe we dat gaan doen. Voor studenten is onze organisatie zeker interessant. We volgen nauwgezet of AA’s goed opgeleid worden. De NOvAA wil weten wat er speelt op accountancy-scholen. We overleggen met iedereen die betrokken is. Daarmee dienen we het belang van alle accountancy-studenten. Overigens ben ik zelf ook regelmatig met cijfers bezig. Naast mijn eerder genoemde taken, ben ik verantwoordelijk voor het personeelsbeleid en de financiën. Voor de NOvAA bewaak ik de pegels, zeg maar.”
Als directeur van de NOvAA ben je veel ‘on the road’. EENS “Ik praat regelmatig met belangrijke relaties… Politici, maar ook mensen van het NIVRA en de SRA. Voordat ik een beslissing neem, laat ik me goed informeren. Verder onderstreep ik uiteraard de visie van de NOvAA. Ook word ik regelmatig uitgenodigd voor een interview. Of om ergens te komen spreken. Dus ja, ik ben veel ‘on the road’. In mijn Mercedes C-klasse Coupé doorkruis ik het hele land.”
gerond. Een belangrijke reden voor veel vrouwen om te stoppen, is een kinderwens. Ze weten niet of ze een carrière en een gezin kunnen combineren. Maar dat is heel goed te doen. Als je maar goede afspraken maakt met je partner. Zelf heb ik een dochter. Dat gaat prima. Veel jonge stellen maken een denkfout. Ze wegen de kosten voor kinderopvang af tegen het salaris van de vrouw. Dat is bijzonder ouderwets. In mijn optiek betaal je die kosten van het totale gezinsinkomen.”
Echte AA’s weten meteen of het vak hen ligt. ONEENS “Die uitspraak hoor ik vaker. En nee, daar ben ik het niet mee eens. Het vak van AA heeft zoveel verschillende kanten. De een vindt het adviseren van ondernemers leuk, de ander houdt ervan om een onderneming te controleren. Dat er steeds positiever over het vak gedacht wordt, verbaast mij niets. Landelijk hebben hogescholen 7% meer instroom! Ik heb daarom een advies aan iedereen die AA wil worden, of de studie overweegt. Kijk goed naar het kantoor waar je wilt werken en de AA die je wilt zijn. Kijk rond bij verschillende kantoren. Praat met mensen. Ontdek wat het beste bij je past.”
Bij de NOvAA werken weinig mensen met humor. ONEENS “Nee, hoor. De sfeer op kantoor is goed. Er wordt hard gewerkt, maar ook veel gelachen. Vooral tijdens de gezamenlijke lunch. Verder zijn er geregeld borrels en hebben we ieder jaar een uitje met het personeel. Plus een barbecue en een kerstlunch. Er wordt van alles georganiseerd. Ook ik heb veel contact met collega’s. Ik heb een eigen kamer, maar mijn deur is meestal open. Als iemand een vraag heeft, kan hij of zij gewoon binnenlopen.”
Het is beter als meer vrouwen carrière maken als AA. EENS “Van alle afgestudeerden die instromen, is 48% vrouw en 52% man. Dat is dus ongeveer gelijk. Alleen is het percentage vrouwen dat werkelijk carrière maakt als AA, veel lager. Dat is maar 19%. Veel vrouwen haken dus vroegtijdig af. En dat is zonde. Alle vrouwen die zich inschrijven, hebben de studie namelijk wel af-
De NOvAA in het kort Nederland telt ruim 6.600 AA-Accountants. Deze AA’s zijn verenigd in de NOvAA, de Nederlandse Orde van Accountants-Administratieconsulenten. De NOvAA behartigt het publieke belang van het AA-beroep en bevordert een goede beroepsuitoefening. Verder heeft de NOvAA als taak om de Praktijkopleiding te verzorgen en toe te zien of AA’s hun vak naar eer en geweten uitvoeren. Door de invulling van deze wettelijke taken schept de NOvAA de voorwaarden die de kwaliteit van de beroepsuitoefening waarborgen en bevorderen. Als je eenmaal AA bent, moet je om je titel te kunnen ‘voeren’ je inschrijven in het register. Naar de kantoren toe biedt de NOvAA een helpdesk, die AA’s kunnen benaderen voor al hun vaktechnische vragen.
12
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 12
08-09-2008 14:03:26
Anne-Marike van Arkel:
“Het vak van AA wordt steeds populairder.”
13
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 13
08-09-2008 14:03:50
F
A
AALife
02 Daphne Been 23 jaar, Amsterdam Afgestudeerd hbo Bedrijfseconomie De Keizer Nipius & Co
14
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 14
“Accountant worden? Nee, dat leek me saai. Bedrijfseconomie vond ik veel leuker. Totdat ik voor die studie een externe opdracht moest uitvoeren. Iedereen kreeg een bedrijf toegewezen. Bij mijn naam stond: De Keizer Nipius & Co. Ik dacht: ‘Hmm, een accountantskantoor. Dat wordt wat….’ Maar ik heb mijn vooroordeel snel bijgesteld. De sfeer bleek heel informeel. En de mensen erg betrokken. Ik heb gevraagd of ik er stage kon lopen. Inmiddels werk ik er nog. Als assistentaccountant! Bij mijn collega’s sta ik overigens bekend als de amateurfotograaf. Ik heb áltijd mijn camera bij me. Zelfs op onze wekelijkse kantoorborrel. Ook als ik vrij ben, zit ik aan mijn toestel geplakt. Ik vind alles leuk om te fotograferen. Tien fotoboeken heb ik al vol. De beste tips krijg ik van m’n broer. Hij is freelance fotograaf. Of ik ook die kant op wil? Nee, ik houd het gewoon bij mijn uit de hand gelopen hobby. Als ik moet kiezen, wint toch echt de accountancy!”
08-09-2008 14:03:58
FREQUENTLY
ASKED QUESTIONS Zoals je op pagina 22 kunt zien, zijn er heel wat opleidingsroutes die tot de felbegeerde AA-titel leiden. Erik, Jenny, Anneke en John hebben alle vier hetzelfde doel, maar zitten in een andere fase in hun carrière. Een accountantskantoor hebben ze alle vier weleens van binnen gezien, maar bij John en Jenny ging het slechts om een stage, terwijl Erik een baan heeft bij Deloitte en Anneke alweer enkele jaren werkt bij een klein kantoor. Jenny en John zitten nog bijna elke dag in de schoolbanken, terwijl Anneke haar avonduren besteedt aan een schriftelijke cursus. Zijn er grote verschillen in hun ervaringen en meningen of zijn er vooral veel overeenkomsten? AA-Zine ondervroeg hen over hun opleiding, het beroep en hun toekomstplannen. We vonden AA-Ambassadeur Marco Moling bereid om met een ervaren oog naar de antwoorden te kijken en waar mogelijk tips te geven. v.l.n.r. Erik Heddema, 26 jaar, schakelprogramma BE aan de Christelijke Hogeschool Windesheim in Zwolle | John Sieba, 21 jaar, mbo+ Accountancy aan het Koning Willem 1 College in Den Bosch | Marco Moling, 36 jaar, AA- en RA-Accountant, AA-Ambassadeur | Anneke Schuurman, 43 jaar, hbo SPD Bedrijfsadministratie via LOI | Jenny Soerodimedjo, 26 jaar, Accountancy aan Hogeschool INHOLLAND te Rotterdam
15
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 15
08-09-2008 14:04:17
Waarom heb je gekozen voor het beroep van AA-Accountant en niet voor RA?
Hoe denk je dat de gemiddelde werkdag van een AA-Accountant er uitziet?
Wat lijkt je het leukst en minst leuk aan het beroep van AA-Accountant?
Werken met ondernemers spreekt mij erg aan. Naast de jaarrekening en aangiften, lijkt het mij erg leuk om de ondernemer te adviseren over bijvoorbeeld het wel of niet doen van investeringen, strategische keuzes, fiscaliteiten of overnames.
Ik werk nu bij Deloitte. Voor mij als potentieel AA-Accountant bestaat het werk voornamelijk uit samenstelwerkzaamheden en het doen van aangiften. Als ik meer ervaring krijg, zal ik meer adviseren en zorgen voor de aansturing van de assistenten en planning.
Het leukst is de diversiteit van het werk en het contact met klanten. Daarentegen is het schrijven van uren een minder leuk aspect van het beroep.
Voorafgaand aan de studie heb ik mij goed laten informeren bij collega’s en de opleidingscoördinator. Hierdoor kreeg ik een goed beeld van de opleiding. Het is pittig om naast je reguliere werk te doen, maar omdat je veel dingen leert die je in de praktijk direct kunt gebruiken, blijft het leuk.
O e A d z
Je houdt je bezig met verschillende werkzaamheden, niet alleen het samenstellen van de jaarrekening. Ook kom je sneller in contact met de directie van een bedrijf dan een RA-Accountant, omdat die vooral voor grotere klanten werkt. Als AA-Accountant zie je meer van een bedrijf.
Dat verschilt. Tijdens mijn stage deed ik verschillende werkzaamheden. De ene dag was ik bijvoorbeeld bezig met het samenstellen van posten, de andere dag met het inboeken van de administratie. De ene dag ben je op kantoor en de andere bij de klant.
Het leukst lijkt mij de afwisseling van werkzaamheden en het contact met de klant, het minst leuk uren verantwoorden.
Voordat ik met deze opleiding begon, wist ik niet dat je accountancy dient af te sluiten met een voldoende voor een overall toets. Het is een zware studie, die vooral discipline vereist.
I A w
De RA-studie spreekt me meer aan dan de AA-studie, wetenschappelijk onderwijs past nu eenmaal beter bij mij dan hbo. Maar gezien mijn leeftijd lag de keuze voor AA het meest voor de hand. Ik twijfelde nog wel over een master Bedrijfskunde. Ik ga nu voor de master AA. Als dat niet lukt, ga ik waarschijnlijk de posthbo-opleiding doen.
Als AA-Accountant los je vragen van klanten en collega’s op en stel je ondertussen jaarrekeningen en andere stukken samen. Met klanten ben je zowel vakinhoudelijk bezig als commercieel: de relatie in stand houden. Je ondersteunt collega’s en je bent bezig met trainingen inplannen, kwaliteitsbeheer en het coördineren van de productie.
Niet zozeer het minst leuk, maar het lastigst lijkt mij de verantwoordelijkheid die je hebt bij het afgeven van verklaringen, vooral bij grensgevallen. Het wel of niet verstrekken van een verklaring heeft voor een onderneming grote gevolgen. Het leukst lijkt mij de afwisseling.
Ik vind de SPD-opleiding erg veel stampwerk. Wat het leuk maakt, is dat ik daarnaast al aan het werk ben. Zo zie je de theorie direct in de praktijk terug.
I p i r b w i I k t i k o
Een AA-Accountant werkt voornamelijk voor het midden- en kleinbedrijf. Dit trekt mij aan, omdat je dan meer persoonlijke contacten hebt met ondernemers dan bij multinationals.
Een AA-Accountant verwerkt administraties van klanten en stelt jaarrekeningen samen. Hij controleert de jaarrekening en brengt eventueel advies uit. Daarnaast reviewt hij jaarrekeningen die opgesteld zijn door assistent-accountants en begeleidt hen in hun werkzaamheden.
Het leukst lijkt mij de verscheidenheid aan klanten en werkzaamheden. Sommige conclusies en adviezen kunnen confronterend voor klanten zijn. Het brengen van slecht nieuws lijkt mij het minst leuk aan het beroep.
De opleiding voldoet aan mijn verwachtingen. Ik had wel meer variatie verwacht in het lesprogramma. Het eerste jaar krijg je redelijk wat verschillende vakken, maar het tweede jaar heb je slechts een paar vakken, waardoor het wat eentoniger wordt.
M p t
Over het algemeen is een AA-Accountant bezig met diverse werkzaamheden voor middelgrote en kleine bedrijven. Hij heeft in zijn opleiding te maken met specifieke vakken, zoals Fiscale Advisering en Strategisch Management voor het mkb. Een RA bestudeert gedurende zijn opleiding vooral vakgebieden die gericht zijn op grotere bedrijven, in het bijzonder de controlewerkzaamheden.
Dit is sterk afhankelijk van waar je werkt, in een bedrijf, bij de overheid of bij een accountantskantoor.
In mijn ervaring is het leukste van het beroep dat je echt iets kunt betekenen voor mensen. Naast hun gezondheid is geld toch heel belangrijk voor mensen. Als je daarover goed kunt adviseren, krijg je veel waardering van je klanten. Het minst leuk is misschien wel het verantwoorden van uren.
Ik ben blij dat de voorlichting aan potentiële accountancystudenten goed is. Want het is erg belangrijk dat mensen weten waarvoor zij opgeleid worden en hoe de opleiding is ingericht. De AA-Ambassadeurs van de NOvAA zijn mensen uit de praktijk die goed kunnen vertellen waarvoor je opgeleid wordt en ervaring hebben met de vragen die leven onder studenten.
H v i t v w t d s b V s
Is de opleiding wat je ervan verwacht had?
W ee pa gr an
Erik Heddema
Jenny Soerodimedjo
Anneke Schuurman
John Sieba
16 Marco Moling
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 16
08-09-2008 14:04:44
Wat wil je bereiken, een eigen bedrijf, partner bij een groot kantoor of iets anders? b
k
t
Hoe ziet jouw ideale klant eruit?
Wil je liever werken bij een klein kantoor of bij een van de vier grote kantoren?
Ga je stage lopen? Hoe denk je dat je stage eruit zal zien?
Weet je wat de Praktijkopleiding is? Wat stel je je hierbij voor?
Op dit moment wil ik allereerst manager worden en mijn AA-titel behalen. Wat er daarna in het verschiet ligt, zie ik dan wel.
Iemand die bezig is met vooruitdenken. Een ondernemer die vol zit met ambitie en zich doelen stelt.
Als beginnend accountant kun je je volgens mij beter ontplooien bij een groot kantoor. Ik ben zelf werkzaam bij één van de vier grote kantoren en zie hier veel mogelijkheden om mezelf te ontplooien. Je moet het alleen wel zelf willen!
Gedurende de schakelopleiding Accountancy hoef ik geen stage te lopen.
Dit is het praktijkdeel van de AA-opleiding. Dat moet je gedurende drie jaar volgen bij je werkgever.
Ik wil in ieder geval mijn AA-titel behalen en dan zien we wel verder.
Een klant die zijn administratie op tijd levert en meewerkt, ofwel een klant die zijn zaken op orde heeft.
Daar ben ik nog niet over uit. De afgelopen vijf maanden heb ik stage gelopen bij een groot kantoor, een van de ‘big four’. Ik zal mij nog goed laten informeren over de sfeer en cultuur van verschillende kantoren. Het belangrijkste is dat ik het naar mijn zin heb.
Van februari 2008 tot en met juni 2008 heb ik stage gelopen bij één van de ´big four’. Ik heb onder meer administraties geboekt, een bijdrage geleverd aan het samenstellen van jaarrekeningen en publicatiestukken opgesteld. Soms mocht ik zelfstandig de posten van een BV samenstellen. Ook ging ik een aantal keer mee naar de klant.
Je werkt dan al op een accountantskantoor en aan de hand van een opleidingsplan dien je competenties te verwerven op het gebied van controle, administratie, belastingen en advisering. Na deze opleiding mag je jezelf pas AA-Accountant noemen.
Ik ben wel ambitieus, maar partner bij een groot kantoor is gezien mijn leeftijd geen reële optie. Een eigen kantoor beginnen zal ik niet doen. Ik weet ook nog niet of ik altijd in de accountancy blijf werken. Ik vind het belangrijk dat ik me kan blijven ontwikkelen, betrokken mijn werk kan doen en ideeën kan ontwikkelen. Dat kan ik nu. Wie weet hoe het er over een aantal jaren uitziet.
Een grotere onderneming met een eigen productieproces van redelijke omvang.
Ik werk nu bij een middelgroot kantoor en dat bevalt goed. Het is de afgelopen jaren behoorlijk gegroeid en daarmee een interessantere werkplek geworden. Het werk is veelzijdiger dan bij een groot kantoor. Ten opzichte van een klein kantoor heb je bij een middelgroot kantoor meer mogelijkheden voor uitwisseling met collega’s, vakinhoudelijk én op sociaal vlak.
Ik zal geen stage lopen, ik heb een baan als assistentaccountant.
Is dat het praktijkgedeelte van de AA-opleiding? Mijn collega is hier net mee begonnen, maar ik heb nog geen volledig beeld van wat het precies inhoudt.
Mijn doel is om uiteindelijk een partner bij een groot kantoor te worden.
Mijn ideale klant is iemand die zijn administratie goed aanlevert en eventuele vragen snel beantwoordt. Nog belangrijker is dat hij tips accepteert en hier ook van wil leren. Zo kun je de klant als het ware opleiden tot een betere administrateur.
Mijn voorkeur gaat uit naar een klein of een middelgroot kantoor, vanwege de persoonlijke contacten met klanten en de variatie in werkzaamheden.
Tijdens mijn mbo+-opleiding heb ik vier maanden stage gelopen. Ik ben toen een aantal keren mee naar klanten geweest om mee te werken aan het samenstellen van een jaarrekening. Verder heb ik voor een aantal klanten administraties ingeboekt en de jaarrekening opgesteld. Ik kreeg veel begeleiding, meer dan dat ik verwacht had.
Tijdens de Praktijkopleiding moet je een aantal werkzaamheden hebben verricht op vier verschillende werkgebieden.
Het is goed om te ontdekken wat voor een type je bent. Ben jij iemand die gemakkelijk met klanten communiceert, heb je veel vakkennis? Misschien heb je het wel in je om directeur of partner te worden, maar het kan ook dat je het leuker vindt om je te specialiseren, bijvoorbeeld in bedrijfsovernames. Vraag je af waar jouw hart sneller van gaat kloppen!
In mijn persoonlijke ervaring is een ideale klant iemand die zijn administratie en overige zaken prima op orde heeft, ambitieus en kritisch is, enneh…facturen op tijd betaalt.
De keuze hangt af van je persoonlijke voorkeur. Het is daarom belangrijk om meerdere gesprekken aan te gaan, zowel bij grote, maar zeker ook bij kleine kantoren. Ook de toekomstmogelijkheden zijn van belang. Ik hoor vaak dat men bij een klein kantoor sneller doorgroeit en meer verantwoordelijkheid krijgt. Mijn advies: ga niet af op een bekende naam, maar kijk naar wat een kantoor je echt kan bieden.
Ik vind dat stagiairs recht hebben op goede begeleiding. Als je het gevoel hebt dat je tijdens je stage niet alle toereikende werkzaamheden kunt doen, geef dat dan aan. Binnen hun mogelijkheden doen de meeste kantoren hun best om je zo veel mogelijk van dienst te zijn. Voor stageadressen kun je heel goed terecht op aa-worden.nl, de site van de NOvAA.
De Praktijkopleiding duurt drie jaar. Samen met je theoretisch diploma geeft het praktijkdiploma recht op de AA-titel. Het doel is je theoretische kennis in de praktijk te leren toepassen. Het is geen stage, maar een betaalde baan. Je volgt een praktijkopleidingsplan waarin de competenties beschreven staan, die je in je werk moet ontwikkelen.
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 17
17
08-09-2008 14:04:58
“HUMOR VERKOPEN? DAT IS BEST EEN SERIEUZE BEDOENING.” 18
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 18
08-09-2008 14:05:03
“Prince heeft in de koektrommel iemand vermoord met een draaimolen.” Dat je bij het horen van de naam ‘Tijl Beckand’ aan dit soort rare situaties denkt, is geen verrassing. Hij is niet voor niets Lama van het eerste uur. Maar hij doet nog veel meer... Series voor Comedy Central, de Lama’s on Tour en de comedyprogrammering van Lowlands. Sinds 2004 trekt hij volle zalen met zijn bedrijf ‘Night of Comedy Productions’.
de kaartverkoop. Ook regelen we zaken als verzekeringen en de opslag van apparatuur. Aangezien we zelf met een klein team zijn, huren we vaak freelancers in. Ik heb bijvoorbeeld geen kaas gegeten van techniek. Als er een microfoon kapot is, regelen we een andere. Maar als het gaat om servers en complete montagesets, dan huren we liever iemand in.”
Boompjes in de zon
Gaat die grap zo mee? Of wilt u een tasje?
“Ons bedrijf is langzaam ontstaan. We zijn begonnen met het maken van een tv-programma. Je weet wel, met dezelfde naam als die spugende beesten. Toen dachten we... Hmm, het is best slim om daarmee te gaan touren. Dan moet er een tourbus
“Wat veel mensen zich niet realiseren, is dat we geen tastbaar product aanbieden. Net als zeg, paperclips. Wat wij verkopen is pure beleving. Onze voorstellingen worden goed bezocht. Maar we weten nooit van tevoren hoeveel mensen er komen.
“Als team zijn wij niet money driven.” komen en die moet weer verzekerd zijn. Zo kwam er steeds een tak bij. Eigenlijk zijn we door externe factoren zo hard gegroeid. Ik bedoel... Als je een boompje in de zon zet, groeit het sneller. Uiteraard denken we als team -inmiddels zijn we met z’n vijven- ook veel na. Wat gaat goed en wat niet? Welke taken halen we naar ons toe? En wat besteden we uit? We willen optimaal gebruikmaken van onze mensen en middelen. Neem onze boekhouding en financiële vraagstukken. Ik ben erg blij dat we daar iemand voor hebben.”
Een hele toer “De bindende factor van onze projecten is humor. Onze officiële bedrijfsnaam is ook Night of Comedy Productions BV, for Laughing Matters. Op dit moment hebben we net de voorstellingen voor de Lama’s on Tour achter de rug. Om je een idee te geven, dat event trekt jaarlijks zo’n 120.000 bezoekers. Als producent zorgen wij dat alles goed verloopt. We boeken zalen en maken de data van de voorstellingen bekend. Vervolgens regelt een partij als de Nationale Theaterkassa
Als het zo gemakkelijk was, zouden we alle theaters afhuren. Maar elke lege stoel kost ons geld. Wij moeten dus zorgen dat er mensen naar de voorstellingen komen. Dat is onze taak als producent. We creëren een behoefte en maken een inschatting van het succes. Die balans tussen vraag en aanbod blijft altijd spannend. Want ook als we te weinig zalen reserveren, ontstaat er een probleem. Dan is alles zo uitverkocht. Mensen en denken dan na een tijdje: ‘Daar zijn toch ch geen kaarten meer voor.’ Natuurlijk zijn er ook mensen die een heleboel kaarten opkoopen. En ze vervolgens online doorverkopen. en. Voor véél geld. Als we dat door hebben, n, vragen we fans om zo’n website zwaar te spammen.”
mensen hebben behoefte aan vastigheid. Die zijn erg bezig met ‘wat er onder de streep overblijft’. Dat geeft ze een gevoel van zekerheid. Er zijn ook ondernemers, die hun boekhouding per se zelf willen doen. Met zweet op hun voorhoofd, om een euro te besparen. Dat begrijp ik niet zo goed. Wij hebben een vaste AA-Accountant bij Deloitte. Die verzorgt ieder kwartaal onze aangifte. Als we vragen hebben, leggen we die voor. En als we onze cijfers in willen zien, kunnen we online inloggen. Ik heb verschillende BV’s, die in een holding zijn ondergebracht. Dus daar komt wel wat administratie bij kijken. De wetenschap dat alles bij Deloitte in goede handen is, geeft mij een zeker gevoel. Het beste financiële advies dat ik ooit gekregen heb? Ehm... Dat was toevallig niet door onze vaste AA, maar wel door een accountant. Om mijn huis op naam van een BV te zetten.”
Slechtste slogan ooit! “Je zou het misschien niet denken. Toch is humor verkopen, best een serieuze bedoening. Begrijp me goed. Ik heb plezier in mijn werk, maar 80% van de tijd ben je serieus bezig. De grappen die we maken, vormen slechts een klein deel van wat we doen. Of ik nog een goede grap weet? Ja, die vraag had ik al verwacht. Wat dacht je van de slechtste slogan voor een accountantskantoor? We brengen je geld naar de belasting, maar dat doen we niet gratis!”
Online inloggen “Weet je, als team zijn wij niet ‘money ey driven’. Sterker nog, we houden ons zo min mogelijk bezig met financiën. We zijn ook ok niet uit op de big bucks. Als je dat wel bent, nt, onderneem je – naar mijn mening – met een en rem. Je moet kansen grijpen. Blijven invessteren, anders kom je niet vooruit. Veel eel
Win kaarten voor de Lama’s on Tour! AA-Zine geeft twee kaarten weg voor de Lama’s on Tour op 15 november in de Heineken Music Hall. Wil jij kans maken op deze kaarten? Ga dan naar www.aa-worden.nl. Niet gewonnen? Op 14, 15 en 16 november staan de Lama’s in de Heineken Music Hall! Surf naar www.delamasontour.nl voor tickets. Tekst: Sabine Kaim Foto: Anne Timmer
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 19
19
08-09-2008 14:05:07
Meerdere wegen leiden naar de titel. AA-Accountant ben je niet zomaar. Aan het behalen van de titel gaan meestal heel wat jaren studie vooraf. Niet zo vreemd, als je bedenkt hoe belangrijk een AA-Accountant is voor ondernemers. Voor zo’n verantwoordelijk beroep moet je nu eenmaal veel kennis in huis hebben. De snelste manier om ingeschreven te worden in het beroepsregister is via havo of vwo en de bacheloropleiding Accountancy. Maar er zijn veel meer routes mogelijk, zeker als je bereid bent om in deeltijd te studeren. Hieronder vind je ze allemaal in één handig overzicht.
Havo, bacheloropleiding AC, postbacheloropleiding AA Het theoretische gedeelte duurt minimaal 4 jaar voltijd voor de bachelor en 1 jaar
DE MEEST VOORKOMENDE ROUTES NAAR DE AA-TITEL
deeltijd voor de postbachelor. Havo, bacheloropleiding BE, schakelprogramma, postbacheloropleiding AA
VWO
HAVO
MBO
Heb je een andere bachelor dan AC gevolgd, dan duurt het in totaal 1 jaar langer voordat je aan de Praktijkopleiding kunt beginnen. In dat jaar doe je in deeltijd het schakelprogramma. Vwo, bacheloropleiding AC, postbacheloropleiding AA
Universiteit Masteropleiding
HBO Gemeenschappelijk jaar
MBA
Hier duurt het theoretisch gedeelte mini-
Bachelor BE
maal: 3 jaar voltijd voor de bachelor en 1 jaar voltijd voor de postbachelor.
Bachelor AC AD AC
Vmbo, mbo administrateur niveau 4, bacheloropleiding AC, postbacheloropleiding AA Voor een vmbo’er de meest directe route.
Schakelprogramma
Bachelor SPD
Dit traject duurt minimaal: 4 jaar mbo administrateur, 3 jaar voltijd bacheloropleiding AC, en 1 jaar de postbachelor in deeltijd. MBA, SPD, postbacheloropleiding AA Je kunt met verschillende vooropleidingen
Postbachelor AA
Praktijkopleiding
beginnen aan MBA. Vanaf dat moment duurt het meestal nog 1 jaar voor MBA, 4 jaar voltijd voor SPD, en 1 jaar postbachelor AA. BE: Bedrijfseconomie AD: Associated Degree AC: Accountancy AA: Accountant-Administratieconsulent
20
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 20
08-09-2008 14:05:10
JIJ HEBT DE HOOFDROL IN DEZE SPANNENDE ONLINE GAME. JE BENT DE ACCOUNTANT VAN EEN JONG BEDRIJF, DAT MILJOENEN HEEFT BINNENGEHAALD MET HET IDEE VOOR EEN NIEUWE SPELSHOW. RIJKDOM EN EEUWIGE ROEM LONKEN, MAAR ALS JIJ EEN FOUT MAAKT, DREIGT ER ALTIJD EEN FAILLISSEMENT. SPEEL MEE EN MAAK KANS OP EEN VIERDAAGSE VAKANTIE IN HET MEEST LUXUEUZE HOTEL VAN CANNES!
WWW.THELETTER.NL
I n het verhaal op de voll g e nd d e p a g i n a’s he e b j i j d e h oo o fd r o l . J i j b e n t d e A A -A A c c o u n t an nt van een n jong g bedrijf,, TV Fourr, dat de tele evisiewereld d bestorrmt met ee en ide ee voor een nieuwe spelshow. De vier pa a rtt ne e r s zijj n n et t err u g u it C annes w a a r z e v o o r ve e e l g e l d o p t ies hebben verkocht aan omroepen n die het prog gramma wille en uitzenden. Enkelle weken later, in hun glo oednieuwe kantoor in Am msterd dam, ro oepen ze jouw hulp in voor een nogal ongewoon probleem... 21
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 21
08-09-2008 14:05:16
e bijeenkomst in de luxueuze ambiance van productiemaatschappij TV Four deed meer denken aan een borrelsessie op vrijdagmiddag dan aan een zakelijk onderhoud. De koffie was voortreffelijk, de stoelen deden iets heerlijks met je rug en het leek wel of er iets in de lucht zat waardoor je lichter en zorgelozer voelde dan in een normaal kantoor. Het was echter wel degelijk een zakelijk gesprek. De vier aandeelhouders van TV Four hadden een probleem dat liever vandaag dan morgen moest worden opgelost. Gezamenlijk waren ze de bedenkers van The Letter, een interactief televisiespelletje. Ruim een week geleden waren ze teruggekeerd van het festival in Cannes. Daar hadden ze miljoenen opgehaald voor de productie van hun spelshow; alle reden om sigaren rokend achterover te hangen, ware het niet dat een Italiaanse producent hun format sinds enkele dagen vrijwel ongewijzigd uitzond. Hoewel het om niets meer of minder ging dan het voortbestaan van TV Four, was de sfeer olijk geweest totdat Diederik aan het woord was gekomen. Met zijn slungelachtige lijf, zijn openhangende shirt en zijn slordige haar tot ver over zijn kraag, was hij een prototypische kunstenaar. En een gefnuikte bovendien. “Bli-bla-blootzender”, zei hij hoofdschuddend. “Net als alle andere Italiaanse zenders. Zelfs het nieuws wordt er door callgirls voorgelezen. Knetterroze met zwarte decors, uitgelicht met supertroopers, meiden met diepe decolletés, reebruine ogen en rokjes die niks bedekken. En dan ons spelletje!” De weerzin was van Diederiks gezicht af te lezen. En anders bleek die wel uit zijn gebaren en zijn gestotter. In gedachten zette je een dikke streep door zijn
naam. Je registreerde nauwelijks wat hij zei. Liever sloeg je zijn drie luisterende compagnons gade. Wellicht verried een blik of een houding iets wat er in woorden niet uitkwam. Dat was de echte meerwaarde van deze confrontatie. Maar vooralsnog waren de luisterende gestalten niets meer dan dat: luisterendegestalten. Je greep in voordat Diederik eentonig werd. “Oké, een van de anderen graag. Wie van de drie?” “Avro-spelletje”, mompelde Andy, “waarin panelleden een beroep moesten raden. Populair geworden dankzij Albert Mol in de rol van giechelnicht.” “Ik wil het hebben over The Letter, Andy.” “Jaja, weet ik. Ja, The Letter.” Hij begon aan de capuchontouwtjes van zijn collegesweater te peuteren. Met afgewende blik vervolgde hij. “Nou ja, die Italianen hebben dus Missione Lettera. Kandidaten in dat spel moeten een reeks opdrachten vervullen aan de hand van puzzels die ze halen uit goedverstopte enveloppen. Het antwoord op de puzzel is noodzakelijk om verder te komen. Net als bij ons.” “Kan dat toeval zijn?” “Nee”, verklaarde Andy. “Nee, dat geloof ik niet. Je hebt wel eens dat er op twee plekken dezelfde uitvinding wordt gedaan, maar dan toch met grotere verschillen.” “En wat leid je daaruit af?” vroeg oeg je zo o neutraal neutrraa al mogelijk. “Nogal simpel. Iemand van ons ns moet moett hebben mo heb bben gelekt. Buiten ons vieren om m wist wis ist niemand niiem n mand het.” Geknik alom bevestigde de juistheid uis isth sth t ei eid d van van zijn va zijn zi jn conclusie. Je wilde nog wel even en n weten wet eten en waarom waa aaro aro rom Andy dat dacht. “Ja, daar ben ik ook benieuwd na naar naar”, ar””, zzei ar ei S Sylvia, ylvia,, yl ylv het enige vrouwelijke directielid elid d van van TV Four. Fou our. r..
Tess Franke Het leven van thrillerschrijfster en juriste Tess Franke (1970) heeft wel wat weg van een spannend boek. Nadat haar man als advocaat had gewerkt in enkele geruchtmakende zaken werd hun gezin bedreigd. Tess moest daarop met haar gezin naar de VS verhuizen. Daar ontstonden ook de eerste verhalen over de jonge advocate Femke Wolzak. De inwijding, Tess’ thrillerdebuut uit 2006, werd een groot succes. Twee jaar later verscheen haar tweede boek, De beproeving.
22
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 22
08-09-2008 14:05:20
Ze droeg een sneeuwwitte blouse met oversized boordjes onder een iel lamswollen truitje. Het was hip, terwijl het ook klassiek leek, maar misschien kwam dat doordat haar zwanenhals er zo sierlijk uit opstak. Sylvia had de zitting helder ingeleid en sindsdien gezwegen. “Je beschuldigt ons nogal van iets.” “Mezelf toch zeker ook?” Je vroeg hem nogmaals om toelichting. “De productiemaatschappij van Bruno Escalopi hoort bij de top vijf van Europa. Dat hij ons format heeft gepikt, is bijna een compliment. Maar zelfs zo’n rete-professionele firma heeft minimaal vier maanden voorbereidingstijd nodig voor zo’n spelshow, inclusief decorbouw, acquisitie van presentatoren, schrijven van leadermuziek enzovoort. En dat is vanaf het moment dat het format van a tot z is uitgeschreven. We hebben allemaal gezien hoe goed het eruitzag.” “Bli-bla-bloot”, zei Diederik in de korte pauze die Andy liet vallen. “Nu Bruno Escalopi het al in juni brengt, moeten ze dus op zijn laatst in maart met de productie zijn begonnen. Maar Cannes was in mei. Toen pas zijn wij met info over The Letter naar buiten getreden.” Het was even stil en weer werd er geknikt. “In maart m ma art hadden hadd ha dd den en w wij ijj p productiemaatschappij rodu ro duct ctie tiema iema ie maatsc maat attsc scha app ppijj T TV V Fo nog Fo Four no og niet og nie iet et eens ee ens s opgericht.” opg pgerric icht ht.” ht.” ht .
John, de vierde medeoprichter van TV Four, had tot nu toe gezwegen. De laatste minuut had hij op zijn vuist zitten bijten. Hij vloekte en schudde zijn secuur gestylde haar zodra je hem om commentaar vroeg. Als je die teleurgestelde blik uit zijn ogen kon wegdenken, was hij de ideale presentator voor een spelprogramma. Charmant, met knalblauwe ogen in eenuitgebalanceerd en open gezicht, een atletisch lijf en een timbre om boter mee te smelten. “Ik ben toch benieuwd naar je mening.” De tranen klonken mee in zijn stem. “Daar gaat onze primeur. Daar gaat ons spektakelstuk. Straks geloven de kopers niet eens meer dat wij de rechthebbende partij zijn.” “Reden te meer om dit goed uit te zoeken”, zei je. “En snel. Ik hoop dat jullie mij jullie persoonlijke gegevens uit de cruciale periode ter beschikking willen stellen. Ik stel voor agenda’s, telefoongegevens, e-mails en gewone post, voor zover achterhaalbaar. Als Yilmaz die documentatie nu meteen kan verzamelen, dan hebben we de beste garantie dat ik alles binnen krijg. De post kan wachten tot morgen.” Voordat er iemand kon protesteren, voegde je eraan toe: “Ik begrijp hoe vervelend het is om incommunicado te raken; een andere oplossing echter Morgenmiddag krijgen zzie zi ie ik k e ch chter h niet. Mo M rg genm midd dag k r jg ri gen e jjullie ullie alles a al le es terug. te eru ug. Mee e eens?” een e s? s ”
23
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 23
08-09-2008 14:05:34
Wie weigerde zou zich verdacht maken. Dit ging immers om het voortbestaan van hun bedrijf. En dus ging iedereen akkoord. Yilmaz, de ijverige stagiair, stond al met uitgestoken handen klaar om agenda’s en blackberry’s aan te pakken. “Dus de einddatum is maart, maar wat is de begindatum?” vroeg je. “Die Italianen hadden zelfs dat grapje met een geboortekaartje erin zitten”, zei Diederik. “Dat bedachten wij voor Valentijnsdag, want dat had op een of andere manier iets met Valentijn te maken.” “Dus begin februari?” “Ja, denk ik.” Je wordt als accountant geacht uit cijfers een verhaal te reconstrueren. Maar in plaats van veel verbeeldingskracht werkt research natuurlijk ook, zoals bleek toen Yilmaz de volgende dag om 11.13 uur een lijst overlegde van alle telefoongesprekken, afspraken en sms-contacten die de vier oprichters van productiemaatschappij TV Four in die cruciale anderhalve maand hadden gehad. Opmerkelijk genoeg had geen van de vier rechtstreeks gebeld of gemaild met Italië. “Wíe is de boef?” Yilmaz klonk dankzij zijn foutieve klemtonen altijd actiebereid. “Ja, wie. Ze hebben samen een onwaarschijnlijk aantal telefoontjes en sms-jes gepleegd. Al die contacten kunnen we nooit natrekken in een dag. We moeten een selectiemethode ontwikkelen, een filter.” “Zoals?”
“Italiaanse nummers hebben we niet, maar we kunnen wel alle nummers natrekken van mensen met Italiaanse namen.” “We kunnen misschien beter eerst alle overeenkomende nummers uit de verschillende lijsten wegstrepen.” “Da’s ook een goed idee. Maar wat als er nou eens geen boef is?” “Hoe bedoel je?” “Ze hadden er geen van allen belang bij om hun geesteskind te vondeling te leggen, toch?” “Tenzij iemand er veel geld voor heeft geboden.” “Geen van de vier is plotseling rijk geworden en volgens mij hebben ze alle vier het volste vertrouwen in hun eigen format.” “Oké. En dus?” “Is er misschien geen boef, maar heeft er eentje in een domme bui zijn mond voorbij gepraat.” “Of in een amoureuze. Neem John. Die heeft tijdens drie overnachtingen in het buitenland zijn mobiel uit gehad. Dat duidt volgens mij op overspel. Wie weet is hij verleid door een prachtige Italiaanse vriendin van de familie Escalopi.” “Goed idee, maar hoe?” “Het nummer dat hij in de achtenveertig uur ervoor het meest heeft gebeld: 06-27 655 446.” “Durf jij dat te bellen?” “Iemand moet het doen.”
Wordt het lek gevonden? Gaat het John, Sylvia, Andy en Diederik lukken om van TV Four een succes te maken? Of eindigt hun avontuur in de televisiewereld in een faillissement? Nu komt het aan op jouw talenten. Ga naar www.theletter.nl en gebruik al je speurtalenten om het lek boven water te krijgen. Speldatum: 25 september tot en met 31 december 2008.
24
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 24
08-09-2008 14:05:43
Dit kun je winnen Hoofdprijs - Vier dagen in de deluxe sea view 2 bedroom suite Eén van de mooiste en duurste kamers in het Carlton hotel in Cannes, het luxe vijfsterrenhotel waar veel beroemdheden verbleven. Deze hotelkamer is een tv-ster waardig en kost normaal zo’n €900,- per nacht! Natuurlijk wordt je vlucht naar Cannes betaald en krijg je nog eens €500,- zakgeld mee om op te maken in het casino.
Tweede prijs - Digitale videocamera t.w.v. € 599,Maak je eigen tv-programma’s met deze populaire videocamera, de Panasonic HDC-SD9. Naast een hoge beeldkwaliteit is deze camera uitgerust met geavanceerde eigenschappen als Face Detection, de unieke Intelligent Shooting guide. Met zijn vijf microfoons en tal van geavanceerde extra’s heb je alles in handen voor het begin van je eigen tv-carrière.
Derde prijs - Nintendo Wii. t.w.v. € 249,99 Met de Wii hoef je nooit meer te klagen dat er niets op tv is. De Wii is niet groter dan drie opgestapelde dvddoosjes maar heeft ongelofelijke mogelijkheden. Compleet met Wii Sports: 5 sportgames!
Extra prijzen - 20 keer de twee romans van Tess Franke De Inwijding en De Beproeving t.w.v. €28,90. Geniet van de eerste verhalen over de jonge strafrechtadvocate Femke Wolzak.
25
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 25
08-09-2008 14:05:54
Op jacht naar de miljoenen van een drugsbende
26
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 26
08-09-2008 14:05:59
De AA-Accountant als rechercheur
05.45 De wekker gaat. Ik druk op snooze,
09.14
Een collega geeft me een aantal tap-
aanvraag die ik gemaakt heb naar aanleiding
en blijf nog even liggen.
verslagen, waarin een verdachte iets zegt
van de tapverslagen. In televisieseries kun-
05.56 Ik sta op, douche en kleed me aan. Een snel ontbijt. Zwarte koffie met één klontje suiker. Ik zeg mijn vrouw gedag, pak mijn spullen en verlaat het huis. 06.33 Ik ben onderweg. Vorig jaar werk-
over de aankoop van een villa. Ook stelt hij
nen rechercheurs altijd direct over infor-
me een vraag over creditcardgegevens. Ik
matie beschikken, maar in werkelijkheid zijn
adviseer hem zodat hij gericht gegevens op
veel van die gegevens beschermd. Een of-
kan vragen bij de creditcardmaatschappij. 09.31 Ik ga achter mijn bureau zitten, zet
ficier van justitie kan deze gegevens laten
te ik nog bij een regionaal politiekorps en
mijn computer aan en check mijn e-mail. Ik
daar wel goede redenen voor hebben.
reed ik altijd naar hetzelfde kantoor. Nu zit
heb een antwoord gekregen op een rechts-
ik bij de Dienst Nationale Recherche en werk
hulpverzoek aan Duitsland en er zijn een paar
binnen en ik weet nu hoeveel geld er betaald
ik regelmatig op andere plekken. Vandaag
mailtjes over een geval van hypotheekfraude
is voor de woning en op wiens naam die staat.
moet ik naar het hoofdkantoor in Driebergen.
dat ik een paar weken geleden heb behandeld.
Ik verwerk de gegevens in het dossier en breng de teamleider op de hoogte. Het blijft
meestal minder formeel uit. Geen driedelige
09.56 Ik stort me op de tapverslagen en de opgevraagde gegevens van een bankrekening. Een flinke klus, want er zijn veel mutaties op deze bankrekening. Mensen denken vaak dat een onderzoek hooguit een paar dagen duurt, net als in CSI, maar in werkelijkheid nemen onderzoeken vaak weken of zelfs maanden in beslag. 11.46 De bankafschriften geven me een
pakken, maar spijkerbroeken en makkelijke
aantal interessante aanwijzingen. Eerst leg
aanse recherche. Grote drugszaken als deze
truien. De sfeer is ontspannen en er wordt
ik echter mijn bevindingen vast in een proces-
zijn eigenlijk altijd internationaal.
veel gelachen.
verbaal. Elk onderdeel van een onderzoek moet
08.26 De teamleider staat klaar voor de briefing. Ik neem plaats tussen mijn colle-
tot in detail beschreven worden, zowel de
Meestal werk ik normale kantoortijden. Al-
uitkomsten als de weg daar naartoe. Als een
leen bij de afronding van een onderzoek moet
ga’s, negen rechercheurs met verschillende
zaak voor de rechter komt, mogen er geen
er soms flink overgewerkt worden. Dan komt
achtergronden. We doen onderzoek naar een
losse eindjes meer zijn.
het ook wel voor dat ik een verdachte moet
drugsbende. We vermoeden dat ze miljoenen
Ook moet ik er steeds rekening mee houden
verhoren of aanwezig ben bij een inval; ik
aan zwart geld hebben witgewassen, maar we
dat rechters en advocaten geen financieel
geef dan bijvoorbeeld aan welke delen van
weten nog niet hoe. Zoals meestal zijn er bij
experts zijn. Als ik bijvoorbeeld een inge-
de administratie in beslag genomen moeten
dit onderzoek verschillende specialisten be-
wikkelde witwasconstructie heb ontrafeld,
worden.
trokken. Behalve ikzelf, als financieel spe-
moet ik alles op zo’n manier omschrijven dat
cialist, zijn dat onder meer een analist, een
het goed te begrijpen is.
07.38
Ik draai de oprijlaan op, wacht voor
de slagboom en parkeer mijn wagen. Ik maak een kort praatje met de receptionist, haal mijn pasje langs de lezer en loop richting kantoor.
07.48
Ik haal koffie en klets wat met een
paar collega’s. Vergeleken met een gemiddeld accountantskantoor ziet iedereen er
digitaal en een juridisch specialist.
12.02
Ik sluit mijn computer af en eet
opvragen met een vordering, maar hij moet
15.26
Het uittreksel van het Kadaster is
een beetje vreemd hoeveel je in dit werk over mensen te weten komt. Nadat een onderzoek is afgerond, lees je er vaak slechts enkele regels over in de krant, maar ik ken dan alle achtergronden en weet alles van de financiële handel en wandel van de betrokkenen.
16.12
Ik stuur nog enkele e-mails en bel
even met een contactpersoon bij de Itali-
16.34
17.58
Ik sluit af en verlaat het pand.
Geen files op de terugweg. We eten
en daarna ga ik nog even sporten.
21.10
Ik kijk een Amerikaanse televisie-
08.30 De briefing begint. We hebben het over de dag van gisteren, bespreken onze bevindingen en wat we vandaag gaan doen.
een broodje in de kantine. Na het eten maak
serie op tv. Goed uitziende politieagenten
ik met mijn collega’s een korte wandeling.
onderzoeken een ingewikkeld complot. De
Een beamer geeft schematisch weer hoe het
hand aan het proces-verbaal. De tapverslagen
drugsgeld wordt weggesluisd. Er staan nog
doen mij vermoeden dat een woning gedeel-
heel wat vraagtekens in het schema, maar
telijk met zwart geld is betaald. Ik besluit
we hebben allemaal het gevoel dat we die
de gegevens van de woning op te vragen bij
snel in kunnen vullen. Het onderzoek zou wel
het Kadaster en bel met de officier van
eens snel kunnen ‘klappen’: politiejargon voor
justitie, omdat ik bepaalde gegevens van de
het afronden van een onderzoek.
Belastingdienst wil hebben. Ik stuur hem de
12.46
Terug op het bureau leg ik de laatste
dader wordt dezelfde dag nog opgepakt.
Zo word je forensisch accountant Marnix werkte zeven jaar voor accountantskantoren en drie jaar bij een detacheringsbureau. Na zijn sollicitatie bij de politie volgde een uitgebreide screening. Hij doorliep niet de hele politieopleiding maar volgde wel cursussen, onder meer om de BOA-status (Buitengewoon Opsporingsambtenaar) te krijgen.
Vertrouwelijkheid is onlosmakelijk verbonden met het recherchewerk. Alle feitelijke informatie over lopende zaken is achterwege gelaten. De achternaam van Marnix wordt uit veiligheidsoverwegingen niet gebruikt.
Marnix werkt als forensisch accountant bij de Dienst Nationale Recherche van het Korps landelijke politiediensten (KLPD). Als AA-Accountant is hij verbonden aan het Team Financieel van de Unit Operationele Expertise, ofwel de financiële speurneuzen van de landelijke politie. AA-Zine mocht hem één dag schaduwen.
27
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 27
08-09-2008 14:06:10
Een accountant houdt zich met veel meer bezig dan cijfers alleen. Maar een beetje cijfergek mag je wel zijn, want ze horen er nu eenmaal bij. Daarom hebben we voor jou de hele wereld afgespeurd naar de leukste en meest uitdagende getallen puzzels. Neem de proef op de som en ontdek
hoe goed jij bent met getallen. Op aa-worden.nl kun je jouw score controleren.
28
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 28
08-09-2008 14:06:18
29
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 29
08-09-2008 14:06:23
AALife
03 Linda Correljé 30 jaar, De Meern Bijna klaar met de Praktijkopleiding VVAA
“Nog even en de titel is binnen… Dan schud ik iemand een hand en zeg: ‘Linda, AA-Accountant.’ Klinkt wel, hè? Alleen mijn scriptie moet ik nog verdedigen. Maar accountancy is echt iets voor mij, dus dat komt wel goed. Ik werk bij VVAA. Dat is een financiële dienstverlener voor mensen in de gezondheidszorg. Ik heb regelmatig contact met cliënten. In mijn geval zijn dat bijvoorbeeld artsen in een maatschap. Ze vertrouwen op mijn prognose en advies. Andersom adviseren medici mij weer. Mijn arts raadde mij af om te sporten. Om mijn knie te ontzien. Ik kan niet goed stilzitten, dus moest ik iets anders verzinnen. Dat werd klarinet spelen. Inmiddels heb ik er heel wat optredens met het harmonieorkest opzitten. We spelen vooral muziek uit musicals als The Lion King en Saturday Night Fever. Maar het gaat met name om de lol. Als er niemand voor het slagwerk is, neem ik die plaats wel even in!”
30
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 30
08-09-2008 14:06:26
AA-Ambassadeurs AA’s met ervaring uit de praktijk, aan wie je alles kunt vragen wat je over het beroep zou willen weten. Je komt ze tegen op beurzen, evenementen en open dagen.
AAAZOEKEN KEN Opleidingen tot AA-Accountant
“Tijdens een voorlichtingsbijeenkomst op een hbo vroeg een student me hoeveel ik verdien. Dat vond ik wel verrassend. Volgens mij is salaris namelijk geen reden om voor een beroep te kiezen, het gaat erom of je het leuk vindt. Met je inkomen komt het dan vanzelf wel goed. Die directheid is wel een van de leukste dingen aan het werken met studenten.”
In Nederland kun je overal terecht om de opleiding tot Harlingen AA-Accountant te volgen. Van Amsterdam tot Zwolle AAen van Leeuwarden tot Sittard. Kijk ook op aa-worden.nl voor meer informatie over de hogescholen die de opleiding voo Sneek verzorgen. Op pagina 20 in dit magazine lees je met ver Assen Den D Helder r welke vooropleiding je aan de AA-studie kunt beginnen. wel Er zijn heel veel mogelijkheden!
Plaats
Hogeschool
Emm
Alkmaar
Hogeschool INHOLLAND
Amsterdam ZO
Hogeschool voor Economische Studies
(020) 523 63 11
Arnhem
Hogeschool Arnhem en Nijmegen Lelystad Avans Hogeschool
(026) 369 11 11
Breda Delft
“Ik vind het erg leuk om het beeld van stoffige, grijze muizen weg te nemen en te vertellen hoe leuk het beroep is. Naast de soms gortdroge cijferbrij heeft het beroep veel mooie kanten. Regelmatig klantcontact en met verschillende typen bedrijven én mensen werken, vraagt om sociale vaardigheden, doortastendheid en een beetje kameleongedrag.”
Telefoon Emmeloord Meppel (0900) 464 65 52 63
(076) 525 05 00
Hogeschool INHOLLAND Haarlem
(015) 251 92 00
Den Bosch
Avans Hogeschool
(073) 629 52 95
Den Haag
Haagse Hogeschool
Deventer
Saxion Hogeschool
Diemen
Hogeschool INHOLLAND
Delft Eindhoven
Fontys Hogeschool
(0877) 877 877
Enschede
Saxion Hogeschool
(053) 487 14 78
Groningen
Hanzehogeschool
(050) 595 29 65
Leeuwarden
Noordelijke Hogeschool
(058) 251 14 44
Rotterdam
Hogeschool INHOLLAND Oss
Rotterdam
Hogeschool Rotterdam ’s-Hertogenbosch
Sittard
(070) 445 81 41 Hengelo Apeldoorn (0570) 603 700
BredaHogeschool Zuyd
(0900) 464 65 52 63
(0900) 464 65 52 63 (010) 241 41 41 (046) 420 70 70
Utrecht Roosendaal Hogeschool van Utrecht
(030) 236 80 40
Zwolle
(038) 469 99 80
Hogeschool Windesheim Eindhoven
Venlo
Particuliere onderwijsinstellingen
“Ik denk dat ik veel kan vertellen over het beroep en mensen enthousiast kan maken. Het contact met studenten gaat me heel makkelijk af, misschien ook omdat ik er vrij jong uitzie. Op de Carrièrebeurs stonden er zelfs rijen mensen te wachten om met me te spreken. Een vreemde ervaring maar ook erg leuk.”
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 31
Amsterdam ZO
Hogeschool Markus Verbeek Praehep
(020) 567 78 00
Den Haag
NOvAA beroepsopleiding
(070) 338 36 00
Leiden
LOI
(071) 545 12 34
Tilburg
Fontys Bedrijfshogeschool
(0877) 877 655
Wilemstad
DOC opleidingen en Trainingen Aruba (+00297) 588 0541 Maastricht
31
08-09-2008 14:06:38
Leeftijd: Lengte: Kijkt op tv naar: Droomt van: Hobby: Relatie: Motto:
22 jaar 1.93 m. alles een plasmascherm televisie kijken single Het leven is een televisiekanaal zonder programmagids
Leeftijd: Lengte: Kijkt op tv naar: Droomt van: Hobby: Relatie: Motto:
23 jaar 1.79 m. films, clips, series een eigen modelijn schilderen single Over schoonheid valt wel degelijk te twisten
Leeftijd: Lengte: Kijkt op tv naar: Leeftijd: Lengte: Kijkt op tv naar: Droomt van: Hobby: Relatie: Motto:
26 jaar 1.84 m. soaps, series roem en rijkdom vrouwen regelmatig Hou van jezelf
Droomt van: Hobby: Relatie: Motto:
25 jaar 1.72 m. films, nieuws, Amerikaanse soaps een megacorporatie leiden shoppen vriend Een gezonde portemonnee in een stylish verantwoorde handtas
AA-Zine is een uitgave van de NOvAA, de Nederlandse Orde van Accountants-Administratieconsulenten. NOvAA, Postbus 84291, 2508 AG Den Haag Redactie NOvAA: Judith Lieverse, Sanne van der Schee en Willemijn Bosma. ARA: Frank van Venrooij, Ted Frank, Mike Demelinne, Bianca Zuidgeest Art direction Ted Frank, Marco Arkema Copy Frank van Venrooij, Toverspreuk (Sabine en Marieke) Productie
ZINE
René Ras Fotografie Oscar Seykens, Marcel Krijger Illustratie Rob Jacobs AA-Zine kwam tot stand naar een idee van ARA M/V en NOvAA Niets uit de uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gereproduceerd zonder toestemming van de uitgever en/of andere auteursrechthebbenden. ARA M/V en NOvAA kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de volstrekte juistheid en/of volledigheid van alle in deze uitgave opgenomen teksten en beelden. Alle genoemde prijzen en bedragen onder voorbehoud. © September 2008. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend.
0522.00.322 AAzine 05_234x300.indd 32
08-09-2008 14:06:45
