geneesmiddelenbulletin TIENJARENINDEX 2005 – 2014 (jaargang 39 – 48)
VERKLARING AFKORTINGEN Allerlei ......................................................... AL Boekenplank ................................................. B Consumentenproducten ........................... CP GVS in het kort ........................................ GVS Hoofdartikel .................................................. H Jaaroverzicht .............................................. JO Koste-wat-het-kost? .............................. KWK
A 5--reductaseremmers behandeling aspecifieke mictieklachten bij mannen 2013 geneesmiddelengeïnduceerde seksuele functiestoornissen 2013 preventie prostaatkanker 2012 -blokkers behandeling aspecifieke mictieklachten bij mannen 2013 geneesmiddelengeïnduceerde seksuele functiestoornissen 2013 1-blokkers IFIS en 2006 aandachtstekortstoornis, zie ook ADHD atomoxetine 2005 atomoxetine 2006 atomoxetine, geregistreerd 2005 ernstige cardiovasculaire incidenten door geneesmiddelen voor 2012 methylfenidaat en hyperhidrose 2008 producten met gereguleerde afgifte onderling niet uitwisselbaar 2007 verhoogd risico suïcidaliteit en atomoxetine 2006 aansprakelijkheid MSD stelt apothekers aanspra® kelijk voor schade Fosamax 2005 abacavir/lamivudine vaste combinatie 2005 ® Abilify , zie aripiprazol abirateron bij castratieresistent gemetastaseerd prostaatcarcinoom 2014 abstracts CONSORT-richtlijnen en kwaliteit 2013 acamprosaat behandeling alcoholafhankelijkheid 2011 accomodatiestoornis refractieafwijkingen door geneesmiddelen 2011 ACE-remmers, zie ook antihypertensiva antihypertensiva en nierziekten: meta-analyse 2006 bij ischemische hartziekten met normale ventrikelfunctie 2010 bijwerkingen combinatie angiotensine II-antagonisten en 2008 dubbele blokkering RAAS onderzocht 2013 flushing door 2011 gecombineerde ACE-remming bij diabetische nefropathie 2014 hallucinaties als bijwerking 2006 invloed op uitkomsten bij patiënten met diabetes mellitus 2014 klasse-effect en 2005 met thiazidediureticum of calciumantagonist bij hoogrisicopatiënten 2009 perindopril, uitbreiding indicatie 2006 zoutbeperking beter dan dubbele blokkering RAAS-systeem 2012 acetylcysteïne preventie exacerbaties COPD 2005
39-46
H
99-105 21-22
H OB
39-46
H
99-105
H
105-106
LO
71 104-105 105-106
R NG R
1-8 20
JO LO
47-48
R
25
LO
119-120
PA
130-131
V
15-21
H
9
JO
31-32
NO
13-18
H
87-89
NO
33-34
NO
25-26
NO
48 130-131
NO LO
4 141
JO LO
92 33-34
NO NO
62-63 58-59
NO R
33-34
NO
132
NO
Let op!............................................................... LO Mededeling CBG........................................... CBG Nieuwe geneesmiddelen ................................ NG Nieuwe onderzoeken ...................................... NO Opnieuw bezien ............................................... OB Proefschrift ......................................................... P Promotionele activiteiten ............................... PA
Registratienieuws .......................................... R Richtlijnen farmacotherapie ....................... RF Uitbreiding indicatie ..................................... UI Variaties .......................................................... V Website van de maand .............................. WM Zusterbladen ................................................ ZB
acetylsalicylzuur afleverstatus voor zelfzorg effect op sterfte door kanker geslachtsverschil preventie cardiovasculaire aandoeningen interactie met ibuprofen preventie bij pre-eclampsie primaire en secundaire preventie vasculaire aandoeningen primaire preventie cardiovasculaire aandoeningen bij diabetes mellitus refractieafwijkingen door geneesmiddelen aciclovir risico aangeboren afwijkingen acitretine systemische behandeling psoriasis vulgaris aclidinium onderhoudsbehandeling COPD acne vulgaris adapaleen antibiotica anticonceptiva behandeling, lokaal en systemisch combinatiepreparaten keratolytica NHG-Standaard retinoïden vergelijking vijf antimicrobiële regimes ® Acomplia , zie rimonabant aconitum ventriculaire tachycardie door ® Actonel , zie risedroninezuur
geneesmiddelen bij aandoeningen in de tandheelkunde agomelatine antidepressivum, placebo of nocebo? behandeling depressieve episoden bijwerkingenpatroon fabrikant geeft niet op verhoogde waarden levertransaminasen door www.medicalfacts.nl agranulocytose geneesmiddelen en agressief gedrag farmacotherapie en ─ bij psychiatrische patiënten aids, zie HIV, infecties met alcoholflushes sulfonylureumderivaten en alcoholisme acamprosaat alemtuzumab handelsvergunning ingetrokken door fabrikant alendroninezuur behandeling osteoporose tongulcus door aliskiren behandeling essentiële hypertensie dubbele blokkering RAAS onderzocht staken onderzoek met vermeende onzorgvuldigheden ALLHAT-onderzoek hypertensie en thiazidediuretica opnieuw bezien allopurinol behandeling jicht behandeling jicht ® Almogran , zie almotriptan almotriptan terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering ® Altargo , zie retapamuline alteplase behandeling hersenischemie ® Alvesco , zie ciclesonide Alzheimer, ziekte van cholinesteraseremmers en dieetvoeding bij beginstadium donepezil quetiapine en rivastigmine rivastigmine en parkinsondementie werkzaamheid medisch voedingsproduct amantadine geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen amfotericine B behandeling orale candidiasis bij neonaten en zuigelingen aminolevulinezuurderivaten geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen aminosalicylaten behandeling colitis ulcerosa
2010 2011
8 46-47
JO NO
2005 2007 2007
138-139 10 114
NO LO NO
2009
115-116
NO
2010
4
JO
2011
13-18
H
2011
6-7
JO
2011
121-128
H
2013
46-47
NG
2006 2014 2014
125-126 95-103 95-103
NG H H
2014 2014 2014 2008 2014
95-103 95-103 95-103 47-48 95-103
H H H RF H
2005
68-69
NO
2010
92-93
LO
®
Actos , zie pioglitazon adalimumab behandeling auto-immuunziekten 2006 systemische behandeling psoriasis vulgaris 2011 adapaleen behandeling acne vulgaris 2006 bij acne vulgaris 2014 ® Adcetris , zie brentuximab additie en versterkt effect combinatiepreparaten in de dagelijkse praktijk 2007 ADHD, zie ook aandachtstekortstoornis atomoxetine bij volwassenen 2014 methylfenidaat bij volwassenen 2014 ADHD bij kinderen en adolescenten atomoxetine 2012 clonidine 2012 dexamfetamine 2012 diagnose 2012 medicamenteuze behandeling 2012 methylfenidaat 2012 niet-medicamenteuze behandeling 2012 afhankelijkheid hypnotica 2005 tramadol en 2007 afwijkingen, aangeboren door antipsychotica 2011 door antivirale middelen 2011 door isotretinoïne 2011 afwijkingen, gebitselementgerelateerde
95-103
H
121-128
H
125-126 95-103
NG H
125-131
H
78-80 105-106
H PA
121-129 121-129 121-129 121-129 121-129 121-129
H H H H H H
121-129
H
73-79 50
H LO
37-43 6-7 30
H JO LO
2012
109-116
H
2013
73-74
PA
2010 2013 2013
42-44 56-57 144-145
NG LO PA
2012 2010
106-107 48
LO WM
2005
141-142
LO
2010
145-146
P
2005
33
LO
2011
31-32
NO
2012
134-135
R
2007 2014
25-33 6-7
H JO
2008
83-84
NG
2013 2012 2009
48 23 11
NO R PA
2007 2009
46 89
NO NO
2009 2010
55 109-115
P NO
2014
10-14
H
2011
4-4
JO
2005 2013 2012 2005
137-138 34-36 94-95 117-118
NO CP NO NO
2005
45-46
NO
2014
8
JO
2014
131-138
H
2013
16-19
H
2010
37-42
H
2006
17-24
H
1
behandeling ziekte van Crohn 2006 amiodaron longklachten door 2009 amitriptyline behandeling neuropathische pijn 2007 amoxicilline behandeling Lyme-borreliose 2006 voor acute rinosinusitis 2012 anabolica behandeling osteoporose 2007 anakinra medicamenteuze behandeling primair syndroom van Sjögren 2012 analgetica geneesmiddelen bij aandoeningen in de tandheelkunde 2012 medicatieafhankelijke hoofdpijn 2011 anastrozol en tamoxifen bij mammacarcinoom 2005 anemie erytropoëtische groeifactoren 2009 erytropoëtische groeifactoren bij nierinsufficiëntie 2011 anemie, ferriprieve ijzerpreparaten bij ijzergebreksanemie 2009 anesthesie sedatie bij kortdurende ingrepen 2014 anesthetica, lokale geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen 2014 anesthetica, systemische sedatie bij kortdurende ingrepen 2014 ® Angeliq , zie estradiol/drospirenon angina pectoris behandeling 2011 behandeling stabiele 2011 ivabradine, geregistreerd 2006 angina pectoris, stabiele -blokkers 2011 calciumantagonisten 2011 ivabradine 2011 ivabradine bij 2014 nitraten 2011 ranolazine 2011 angiotensine II-antagonisten bij ischemische hartziekten met normale ventrikelfunctie 2010 bijwerkingen combinatie ACEremmers en 2008 dubbele blokkering RAAS onderzocht 2013 gecombineerde ACE-remming bij diabetische nefropathie 2014 invloed op uitkomsten bij patiënten met diabetes mellitus en hypertensie 2014 psoriasis door 2007 secundaire preventie cardiovasculaire incidenten 2009 smaakstoornissen door 2012 zoutbeperking beter dan dubbele blokkering RAAS- systeem 2012 angststoornis antidepressiva (tricyclische) 2014 behandeling bij volwassenen 2014 fobie, specifieke 2014 medicamenteuze en niet-medicamenteuze behandeling 2014 obsessief-compulsieve stoornis 2014 selectieve serotonine-heropnameremmers 2014 sociale angststoornis 2014 stressstoornis, acute en posttraumatische 2014 angststoornis, gegeneraliseerde antidepressiva 2014 behandeling bij volwassenen 2014 benzodiazepinen 2014 beoordelingsschalen en vragenlijsten 2014 buspiron 2014 DSM-5 2014 pregabaline 2014 angststoornis, sociale behandeling angststoornissen bij volwassenen 2014 anorgasmie, reversible topiramaat en 2007 ® Antabus , zie disulfiram anti-androgenen behandeling lokaal uitgebreid prostaatcarcinoom 2013
29-35
H
51-52
LO
83-92
H
41-46 45-46
H NO
25-33
H
97-101
H
109-116
H
24-29
H
69-70
NO
25-30
H
4
JO
13-18
H
60-65
H
131-138
H
60-65
H
4 97-104 70-71
JO H R
97-104 97-104 97-104 125-126 97-104 97-104
H H H NO H H
33-34
NO
25-26
NO
48
NO
4
JO
92 43-44
NO LO
21-22 81-82
NO LO
33-34
NO
110-116 110-116 110-116
H H H
110-116 110-116
H H
110-116 110-116
H H
110-116
H
83-90 83-90 83-90
H H H
83-90 83-90 83-90 83-90
H H H H
110-116
H
73-74
LO
111-115
H
anti-aritmica geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen 2014 131-138 H geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen 2010 37-42 H geneesmiddeleninteracties en P-glycoproteïne 2014 120-124 H antibacteriële middelen acne vulgaris: vijf regimes 2005 68-69 NO antibioticaresistentie in de huisartsenpraktijk 2012 73-79 H antimycotische 2013 16-19 H behandeling seksueel overdraagbare aandoeningen 2011 49-54 H bij acne vulgaris 2014 95-103 H bij ongecompliceerde diverticulitis 2013 5 JO geen interactie met orale anticonceptiva 2011 143 LO geneesmiddelen bij aandoeningen in de tandheelkunde 2012 109-116 H geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen 2014 131-138 H geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen 2010 37-42 H geneesmiddelengeïnduceerde perifere neuropathie 2014 39-45 H geneesmiddeleninteracties en P-glycoproteïne 2014 120-124 H negatieve nitriet- en leukotest bij vrouwen 2006 25-26 NO refractieafwijkingen door geneesmiddelen 2011 13-18 H rinosinusitis 2008 68 NO zelfmedicatie in Europa 2008 29-30 P antibiotica, zie antibacteriële middelen antibioticaresistentie -lactamantibiotica 2012 73-79 H chinolonen 2012 73-79 H in de huisartsenpraktijk 2012 73-79 H infecties van de huid en weke delen 2012 73-79 H luchtweginfecties 2012 73-79 H maatregelen en aanbevelingen 2012 73-79 H macroliden 2012 73-79 H tetracyclinen 2012 73-79 H urineweginfecties 2012 73-79 H anticholinergica geneesmiddelengeïnduceerde geheugenstoornissen 2013 51-56 H refractieafwijkingen door geneesmiddelen 2011 13-18 H anticoagulantia, zie antistollingsmiddelen anticonceptie, hormonale geneesmiddelengeïnduceerde gewichtstoename 2012 61-66 H progestagenen en risico op veneuze trombo-embolie 2013 5 JO veneuze trombo-embolie door 2014 37 R veneuze trombose en niet-orale anticonceptiva 2013 5 JO werkzaamheid en bijwerkingen 2011 23-24 P anticonceptie, ontwikkelingen in ethinylestradiol/drospirenon 2008 99-105 H ethinylestradiol/levonorgestrel 2008 99-105 H ethinylestradiol/norelgestromin 2008 99-105 H ® anticonceptiepleister (Evra ) hormoonbelasting door 2008 24 LO anticonceptiva, hormonale en het risico op veneuze trombo-embolie 2009 105-106 NO hormoonbelasting door anticonceptiepleister 2006 47-48 LO hormoonbelasting door anticonceptiepleister 2008 24 LO werkzaamheid en bijwerkingen 2011 23-24 P anticonceptiva, orale (OAC) bij acne vulgaris 2014 95-103 H drospirenonpillen van Bayer 2011 83-84 WM estradiol/nomegestrol 2012 105-106 NG estradiolvaleraat/dienogest 2009 85-86 NG ethinylestradiol/drospirenon 2008 99-105 H ethinylestradiol/levonorgestrel 2008 99-105 H geen gelijktijdig gebruik lamotrigine 2006 26-27 CBG geen interactie met antibiotica 2011 143 LO gezondheidseffecten 2011 7 JO minder risico op ovariumkanker 2009 6 JO risico op veneuze tromboembolie door 2012 1-8 JO tromboserisico door 2013 141-142 LO tromboserisico van drospirenonbevattende 2011 81-82 LO veneuze trombo-embolie door 2014 7-8 JO werkzaamheid en bijwerkingen 2011 23-24 P www.anticonceptiepil.nl 2013 74 WM ® Yaz : de pil waarmee je doorgaat 2010 72 PA
antidepressiva behandeling fibromyalgie bij angststoornissen bij gegeneraliseerde angststoornis bijwerkingenpatroon agomelaline bijwerkingenpatroon bij ouderen depressie bij jeugdigen fracturen door geneesmiddelengeïnduceerde gewichtstoename geneesmiddelengeïnduceerde seksuele functiestoornissen GGZ-gids en voorschrijven mirtazapine en bloeddyscrasieën nauwelijks beter dan placebo overschatting werkzaamheid preventie van hoofdpijn refractieafwijkingen door geneesmiddelen risico suïcide bij kinderen en adolescenten na staken van SSRI’s en suïciderisico suïcidaliteit door suïcide bij kinderen: reactie Gebu op PHARMO Instituut tijdens zwangerschap en borstvoeding twijfel aan werkzaamheid venlafaxine en extrapiramidale stoornissen werkzaamheid en ernst depressie antidepressiva, tricyclische bij angststoornissen antidiabetica cardiovasculaire eindpunten in onderzoeken met orale cardiovasculaire uitkomstmaten en klassieke orale fractuurrisico verhoogd door thiazolidinedionderivaten geneesmiddelengeïnduceerde gewichtstoename geneesmiddelengeïnduceerde perifere neuropathie incretinen bij diabetes mellitus type 2 anti-emetica medicatieafhankelijke hoofdpijn anti-epileptica en absences bij kinderen geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen geneesmiddelengeïnduceerde gewichtstoename geneesmiddelengeïnduceerde gingivazwelling geneesmiddelengeïnduceerde seksuele functiestoornissen medicatieafhankelijke hoofdpijn refractieafwijkingen door geneesmiddelen suïcide en gewelddadige dood door taalvaardigheid na prenatale blootstelling aan valproïnezuur topiramaat en anorgasmie verhoogd risico op suïcidaliteit door antihistaminica rupatadine antihypertensiva ACE-remmers en nierziekten ALLHAT-onderzoek opnieuw bezien angiotensineremming en diabetische nefropathie en retinopathie en atriumfibrilleren geneesmiddelengeïnduceerde seksuele functiestoornissen onderbouwd voorschrijven preventie coronaire hartziekten en CVA preventie hartfalen renale uitkomstmaten bij hoog cardiovasculair risico risico op heupfractuur door antilichamen, monoklonale bevacizumab invasieve schimmelinfecties door
2010 2014
8 110-116
JO H
2014
83-90
H
2013
56-57
LO
2012 2009 2011
1-8 46-47 8
JO RF JO
2012
61-66
H
2013 2008
99-105 H 61-62 KWK
2007 2008 2008 2011
99 45-46 26-27 3
LO NO NO JO
2011
13-18
H
2007 2005 2010
132-133 89-91 3-4
NO NO JO
2008
42-43
OB
2007 2008
59-67 45-46
H NO
2005
44-45
LO
2010
46-47
NO
2014
110-116
H
2009
63-64
NO
2013
6
JO
2009
6-7
JO
2012
61-66
H
2014
39-45
H
2010
49-55
H
2011
24-29
H
2010
93-94
NO
2010
37-42
H
2012
61-66
H
2012
25-29
H
2013
99-105
H
2011
24-29
H
2011
13-18
H
2010
82-83
LO
2011 2007
93-94 73-74
LO LO
2009
2
JO
2012
29-31
NG
2006
87-89
NO
2009
89-90
NO
2009 2011
95-96 5
NO JO
2013 2005
99-105 13-24
H H
2010 2011
4 57-58
JO NO
2010 2013
116-117 34
NO LO
2008
13-16
H
2011
7
JO
2
omalizumab 2008 13-16 H ranibizumab 2008 13-16 H antimalariamiddelen, zie antiprotozoica antimicrobiële middelen, zie ook antibacteriële middelen geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen 2010 37-42 H antimycotica behandeling vaginale candidiasis 2011 61-66 H geneesmiddeleninteracties en P-glycoproteïne 2014 120-124 H anti-oestrogenen palliatieve behandeling gemetastaseerd mammacarcinoom 2010 74-81 H antioxidantia en vitaminen bij preventie cardiovasculaire aandoeningen 2013 85 CP primaire en secundaire preventie met ─, is schadelijk 2007 100-101 NO antiparkinsonmiddelen gokverslaving door 2006 87 LO refractieafwijkingen door geneesmiddelen 2011 13-18 H antiprotozoica metronidazol 2011 61-66 H antipsychotica acute nierbeschadiging bij ouderen door atypische 2014 103-104 LO aripiprazol 2005 85-87 NG balans werkzaamheid en bijwerkingen 2013 1-2 JO behandeling gewichtstoename ten gevolge van antipsychotica 2008 44-45 NO behandeling schizofrenie 2009 44-45 NO cardiometabole risico’s door atypische 2010 31-32 LO en borstvoeding 2012 101-104 H en pneumonie bij ouderen 2011 6 JO geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen 2014 131-138 H geneesmiddelengeïnduceerde gewichtstoename 2012 61-66 H geneesmiddelengeïnduceerde seksuele functiestoornissen 2013 99-105 H hyperglykemie bij ouderen door 2009 113-114 LO mortaliteit bij dementie door 2009 32-33 NO mortaliteit bij ouderen met psychose door 2008 76-77 LO paliperidon 2008 17-18 NG plotse hartdood door atypische 2009 31-32 LO refractieafwijkingen door geneesmiddelen 2011 13-18 H antipsychotica en borstvoeding antipsychotica, atypische en klassieke 2012 101-104 H bijwerkingen 2012 101-104 H borstvoeding 2012 101-104 H kraambedpsychose 2012 101-104 H psychose 2012 101-104 H antipsychotica in verpleeg- en verzorgingshuis atypische en klassieke antipsychotica 2013 27-33 H contra-indicaties en interacties 2013 27-33 H dementie en probleemgedrag 2013 27-33 H werkzaamheid en bijwerkingen 2013 27-33 H antipsychotica tijdens zwangerschap aangeboren afwijkingen 2011 37-43 H atypische 2011 37-43 H klassieke 2011 37-43 H antireumatica geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen 2010 37-42 H antistollingsmiddelen apixaban 2012 19-21 NG balans werkzaamheid en bijwerkingen 2013 3-4 JO [correctie in Gebu 2013: 50] behandeling veneuze tromboembolie 2005 25-32 H bijwerkingen van dabigatran 2012 44-45 LO gastro-intestinale bloedingen door nieuwe orale 2014 6 JO geneesmiddelen bij aandoeningen in de tandheelkunde 2012 109-116 H geneesmiddeleninteracties en nieuwe orale 2014 120-124 H naar verbeterde orale behandeling 2009 120-121 P nieuwe ─ : gedoseerde introductie 2012 132-133 B nieuwe ─ : niet vergoed, wel voorgeschreven 2012 58-60 PA publiciteit 2013 37 PA vergoeding – uitgebreid voor atriumfibrilleren 2013 3 JO werkzaamheid en bijwerkingen bij veneuze trombo-embolie 2013 58-59 NO anti(retro)virale middelen abacavir/lamivudine 2005 130-131 V
behandeling infecties met HIV behandeling seksueel overdraagbare aandoeningen in combinatietherapie bij de paralyse van Bell anxiolytica geneesmiddelen bij aandoeningen in de tandheelkunde ® Apidra , zie insuline glulisine apixaban preventie veneuze tromboembolie na heup- of knievervangende operatie apomorfine terugblik en nieuwe pilwaardering apotheekbereiding beschikbaarheidsproblemen van geneesmiddelen apotheker MSD stelt ─ aansprakelijk voor ® substitutie Fosamax
2010
13-21
H
2011
49-54
H
2009
107-108
NO
2012
109-116
H
2012
19-21
NG
2013
11-14
H
2010
133-141
H
2005
119-120
PA
85-87
NG
107-108
PA
9
JO
®
®
Arcoxia , zie etoricoxib aripiprazol behandeling schizofrenie 2005 onderhoudsbehandeling bij bipolaire stoornis 2011 Aristolochia kruidenpreparaten met 2013 aritmie, zie hartritmestoornissen ® Arixtra , zie fondaparinux aromataseremmers palliatieve behandeling gemetastaseerd mammacarcinoom 2010 artritis, reumatoïde infliximab, uitbreiding indicatie 2005 artrose chondroïtine bij 2007 ® geen Arthrotec in zwangerschap 2006 glucosamine en chondroïtine 2005 glucosamine en chondroïtine 2006 ASCOT-onderzoek vertrouwd versus modern 2006 astma ciclesonide 2005 NHG-Standaard ─ bij kinderen 2008 NHG-Standaard ─ bij kinderen (3e herz.) 2014 NHG-Standaard ─ bij volwassenen 2008 omalizumab 2007 astrocytoom chemotherapie van gliomen 2012 atherotrombotische complicaties preventie na PTCA met prasugrel 2010 atomoxetine behandeling aandachtstekortstoornis 2005 behandeling aandachtstekortstoornis 2005 behandeling aandachtstekortstoornis 2006 contra-indicatie ernstige cardioof cerebrovasculaire aandoeningen 2012 medicamenteuze behandeling van ADHD 2012 priapisme door 2014 suïcidaliteit en 2014 verhoogd risico suïcidaliteit door 2006 voor ADHD bij volwassenen 2014 www.strattera.nl 2013 atorvastatine reclamecampagne Pfizer 2008 atriumfibrilleren corticosteroïden en 2010 dabigatran vs. warfarine 2009 en antihypertensiva 2011 en statinen 2011 NHG-Standaard 2014 atrofie injectieplaats medroxyprogesteron-injecties en 2012 autisme risico door prenatale blootstelling aan valproïnezuur 2013 auto-immuunziekten TNF--antagonisten 2006 automutilatie oseltamivir en 2007 ® Avandia , zie rosiglitazon ®
®
Avonex , zie interferon beta-1a
2006
29-35
H
2012
97-101
H
2013
106-107
NG
2013
21-22
LO
2010
7
JO
B
Aranesp , zie darbepoëtine alfa
Avelox , zie moxifloxacine
azathioprine behandeling ziekte van Crohn medicamenteuze behandeling primair syndroom van Sjögren azilsartan behandeling essentiële hypertensie azitromycine cardiovasculaire mortaliteit bij [correctie in Gebu 2013: 50] drug rash with eosinophilia and systemic symptoms door
74-81
H
71-72
R
113
NO
127 61-66 107-108
LO H NO
12-14
NO
115-116 89-90
NG RF
80-82
RF
96-97 9-10
RF NG
13-19
H
30-31
NG
71
R
105-106
R
104-105
NG
1-8
JO
121-129 54 2
H LO JO
25 78-80 50
LO UI WM
72-73
PA
3-11 116-117 5 82 21-22
JO NO JO NO RF
94
LO
142-143
LO
95-103
H
43
LO
-blokkade peri-operatieve profylaxe risicopatiënten 2005 140-141 -blokkers behandeling angina pectoris 2011 97-104 preventieve behandeling van migraine 2011 47-48 werking bij COPD 2011 106-107 -lactamantibiotica antibioticaresistentie in de huisartsenpraktijk 2012 73-79 2-agonisten inhalatietherapie bij COPD 2008 111-119 2-(sympathico)mimetica, zie 2-agonisten bacteriële infecties geneesmiddelen bij aandoeningen in de tandheelkunde 2012 109-116 barcodescannen effect op medicatieveiligheid 2010 106-107 behandeling, medicamenteuze osteoporose en 2007 25-33 perifere neuropathische pijn en 2007 83-92 therapietrouw 2012 49-55 verlaten van gangbaar medisch handelen 2012 57-58 behandeling, preventieve migraine 2011 47-48 belangenconflicten beleid EMA behoeft verbetering 2010 108 opstellen richtlijnen en 2009 109-110 belangenverstrengeling bij cardiovasculaire richtlijnen 2011 70-71 bij opstelling richtlijnen 2012 1-8 blijvende bron van zorg 2009 66 Code ter voorkoming van oneigenlijke beïnvloeding door 2014 109-110 de gesponsorde pandemie? 2010 127-130 Geneesmiddelenbulletin en 2014 109-110 industriesponsoring en medische tijdschriften 2011 8 JUPITER-onderzoek 2010 118-119 melding bij publicatie van meta-analysen 2012 1-8 opnieuw nee tegen EMA 2012 84 overdiagnostiek en medicalisering en 2014 9 rosiglitazon: hetzelfde bewijs, contrasterende opstellingen 2010 95-96 Bell, paralyse van corticosteroïden in combinatieof monotherapie? 2009 107-108 benzbromaron behandeling jicht 2009 55 behandeling jicht 2010 109-115 benzodiazepinen bij ernstige COPD 2014 46-47 bij gegeneraliseerde angststoornis 2014 83-90 en dementie 2013 2-3 en verkeersveiligheid 2009 22-23 geneesmiddelengeïnduceerde geheugenstoornissen 2013 51-56 sedatie bij kortdurende ingrepen 2014 60-65 benzoylperoxide bij acne vulgaris 2014 95-103 benzylbenzoaat behandeling scabiës 2010 85-90 beoordelingsschalen en vragenlijsten bij gegeneraliseerde angststoornis 2014 83-90 beroerte NHG-Standaard 2014 49-50 beschikbaarheidsproblemen geneesmiddelen 2010 133-141 geneesmiddelen 2013 10 penfluridol 2010 3 beslismodellen beperkingen SOJA-methode 2009 8 bètacaroteen preventie kanker 2010 9 bevacizumab antilichamen, monoklonale 2008 13-16
NO H NO NO
H H
H NO H H H NO NO ZB AL RF JO AL H H H JO PA JO AL JO PA
NO P NO NO H JO P H H H H
H RF H JO JO JO JO H
3
behandeling maculadegeneratie blindheid door chemotherapie van gliomen colorectaal carcinoom en [correctie in Gebu 2005: 120] vs. ranibizumab bij maculadegeneratie bewaarinstructies bijzondere omstandigheden houdbaarheid van geneesmiddelen bewegingsstoornissen en metoclopramide bias invloed observer bias meta-analyse: mogelijkheden en beperkingen positive-outcome reporting ─ : effect op metaanalysen wie het geld heeft, bepaalt de evidence bijwerkingen agomelatine antipsychotica en borstvoeding aseptische meningitis bijwerkingenprofiel lithium cardiale en neurologische ─ door buflomedil cardiovasculaire ─ door testosteron cardiovasculiare ─ en varenicline cardiovasculaire risico’s en rofecoxib combinatiepreparaten in de dagelijkse praktijk contra-indicaties tramadol dabigatran door dronedaron door hormonale anticonceptie ernstige cardiovasculaire ─ en bupropion foliumzuur gabapentine en cardiale gegevens ─ geen bedrijfsgeheim geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen geneesmiddelengeïnduceerde gingivazwelling geneesmiddelengeïnduceerde perifere neuropathie gezondheidseffecten orale anticonceptiva glucosamine en hallucinaties door ACE-remmers hormonale suppletietherapie inadequate rapportage veiligheidsgegevens influenzavaccinatie informatie door artsenbezoekers over infusiegerelateerde ─ bij gemcitabineconcentraat jaaroverzicht 2004 jaaroverzicht 2005 jaaroverzicht 2006 jaaroverzicht 2007 jaaroverzicht 2008 jaaroverzicht 2009 jaaroverzicht 2010 jaaroverzicht 2011 jaaroverzicht 2012 jaaroverzicht 2013 metoclopramide en neurologische moordzuchtige ideeën nachtelijke spierkrampen en medicatie Naranjoscore als beoordeling NSAID’s en cardiovasculaire en gastro-intestinale observationeel onderzoek en onbedoelde ─ door statinen oseltamivir en fatale neuropsychiatrische pregabaline en cardiale QT-intervalverlenging en geneesmiddelen refractieafwijkingen door geneesmiddelen registratie ─ pandemische influenzavaccins rimonabant niet toegelaten tot
2008 2012 2012 2005
31-37 44 13-19 88-89
H LO H NO
2012
1-8
JO
2011
133-139
H
2011
133-139
H
2009
114
LO
2013
23
NO
2012 2011
85-92 35
H AL
2012
107-108
NO
2012
138-145
H
2013 2012 2011 2012
56-57 101-104 3 67-68
LO H JO LO
2011
67-68
LO
2011
20-21
LO
2011
118-119
LO
2010
9-10
JO
2007 2011 2012 2011 2011
125-131 8 44-45 55 23-24
H JO LO LO P
2014 2005 2014
140-141 49-54 54-55
R H LO
2014
141-142
AL
2014
131-138
H
2010
37-42
H
2012
25-29
H
2014
39-45
H
2011 2006
7 48
JO LO
2006 2011
141 7-8
LO JO
2010 2011
9 109-117
JO H
2014
9-10
JO
2011 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
117-118 1-12 3-10 1-8 1-11 1-9 3-11 2-9 1-8 1-10 2-10
LO JO JO JO JO JO JO JO JO JO JO
2014 2011
5-6 3
JO JO
2012 2011
46-47 132
NO AL
2014 2009 2011
8 7 22
JO JO LO
2008 2014
87 54-55
LO LO
2014
27-33
H
2011
13-18
H
2010
124-127
H
Amerikaanse markt 2007 98-99 OB rivaroxaban en ernstige hepatobiliaire 2014 6 JO schorsing sibutramine vanwege cardiovasculair risico 2010 34-35 R sitagliptine en 2008 88 NG toegang tot SIGNAL-publicaties 2011 9 JO toxiciteit colchicine 2011 8 JO type I- en type II2013 51-56 H varenicline en 2008 78 LO ® Binocrit , zie epoëtine alfa bioalletrine/piperonylbutoxide behandeling scabiës 2010 85-90 H bio-equivalentie substitutie van generieke geneesmiddelen en 2013 75-82 H [correctie in Gebu 2014: 38] biologicals en biosimilars bio-equivalentie en substitutie generieke geneesmiddelen 2013 75-82 H bipolaire stoornis aripiprazol voor onderhoudsbehandeling 2011 107-108 PA preventie recidieven 2006 61-68 H bisfosfonaten behandeling osteoporose 2007 25-33 H bij castratieresistent gemetastaseerd prostaatcarcinoom 2014 15-21 H en atriumfibrilleren 2009 3 JO ernstige oogontstekingen door 2012 1-8 JO ibandroninezuur 2005 80-81 NG oesofaguscarcinoom door 2011 44-45 LO blaascarcinoom pioglitazon en 2011 10 LO pioglitazon en 2012 33 LO veiligheid pioglitazon en rosiglitazon 2007 105-112 H blindheid bevacizumab en 2012 44 LO bloeddruk, hoge, zie antihypertensiva of hypertensie bloeddyscrasieën mirtazapine en 2007 99 LO bloedingen, traumatische tranexaminezuur bij 2013 4 JO bloedplaatjesaggregatieremmers, zie trombocytenaggregatieremmers bloedverlies, postmenopauzaal triamcinoloninjecties en 2013 94-95 LO bloedverlies, vaginaal NHG-Standaard 2014 139-140 RF boekenplank 25 medicijnen tegen te grote macht van de farmaceutische industrie 2006 52 B Bad Pharma 2013 145-146 B beïnvloeding richtlijnen en formularia door farmaceutische industrie 2009 121-122 B De depressie-epidemie 2008 73 B Deadly medicines and organised crime 2014 142-143 B Dermatica op recept 2011 96 B effectief geneesmiddelen voorschrijven 2006 91-92 B Farmaceutische industrie en geneesmiddelengebruik 2009 55-58 B Farmacotherapie voor de huisarts 2005 84 B Formularium 2005 (herzien) 2005 84 B geneesmiddelengebruik tijdens zwangerschap en lactatie 2008 73-74 B Geneesmiddeleninformatie 2009 83 B Medicijnenkompas, nieuwe uitgave 2006 40 B Nieuwe antistollingsmiddelen: gedoseerde introductie 2012 132-133 B Oncolytica-interacties, zakboek 2010 107 B Openheid van zaken 2008 109-110 B Richtlijn uitvoering euthanasie en hulp bij zelfdoding 2012 134 B Slikken: hoe ziek is de farmaceutische industrie? 2006 59 B SSRI’s: werkzaamheid en veilgheid 2005 59-60 B trends bij voorschrijven cardiovasculaire geneesmiddelen 2007 69-70 B Verminderde nierfunctie, zakboek 2012 60 B ® Bondronat , zie ibandroninezuur ®
Bonviva , zie ibandroninezuur borstkanker, zie ook mammacarcinoom anastrozol en tamoxifen vergeleken 2005 en finasteride 2011 en hormonale suppletietherapie 2011 hormonale suppletietherapie en 2010 ibandroninezuur 2005 overlijden door interactie SSRI
69-70 8 7 7 80-81
NO JO JO JO NG
en tamoxifen 2010 45-46 palliatieve behandeling gemetastaseerd mammacarcinoom 2010 74-81 tibolon verhoogt kans recidief 2009 90-91 borstvoeding antidepressiva tijdens zwangerschap en 2007 59-67 doseringsadvies vitamine K gewijzigd 2011 67 geneesmiddelengebruik tijdens zwangerschap en 2008 73-74 bortezomib behandeling recidiverend en refractair multipel myeloom 2008 84-85 botverlies door androgeentekort bij prostaatkanker denosumab 2011 91-92 botverlies, postmenopauzaal isoflavonen niet werkzaam bij 2011 131-132 bradycardie fexofenadine en 2010 5 brentuximab Galenusprijs 2013 2014 6 brinzolamide terugblik en nieuwe pilwaardering 2013 11-14 buflomedil cardiale en neurologische bijwerkingen door 2011 67-68 handelsvergunning geschorst 2012 1-8 buprenorfine transdermaal behandeling ernstige chronische pijn 2008 18-19 bupropion ernstige cardiovasculaire bijwerkingen door 2014 140-141 buspiron bij gegeneraliseerde angststoornis 2014 83-90 ® Byetta , zie exenatide
LO H NO
H LO B
NG
NG CP JO JO
H
LO JO
V
R
H
C cabergoline hartklepafwijkingen door 2009 4 calcipotriol lokale behandeling psoriasis vulgaris 2011 73-80 calcitonine intranasaal verhoogt risico op maligne aandoeningen 2013 8 calcitriol lokale behandeling psoriasis vulgaris 2011 73-80 calcium behandeling osteoporose 2007 25-33 hartaanval door ─ ? 2009 20-21 myocardinfarct door 2010 143-144 calcium/vitamine D behandeling osteoporose 2007 25-33 calciumantagonisten, zie ook antihypertensiva behandeling angina pectoris 2011 97-104 combinatie met ACE-remmer bij hoog cardiovasculair risico 2009 62-63 geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen 2010 37-42 geneesmiddelengeïnduceerde gingivazwelling 2012 25-29 ® Campral , zie acamprosaat candidiasis, orale antimycotische antibiotica 2013 16-19 gentiaanviolet 2013 16-19 imidazoolderivaten 2013 16-19 medicamenteuze behandeling bij neonaten en zuigelingen 2013 16-19 spruw 2013 16-19 triazoolderivaten 2013 16-19 candidiasis, vaginale vaginale infecties II 2011 61-66 ® Canesten gyno , zie clotrimazol CAP, zie community-acquired pneumonia capecitabine levensbedreigende huidreacties door 2014 6 capsaïcine behandeling van neuropathische pijn 2007 83-92 intranasaal bij idiopathische rinitis 2007 92-93 CARA, zie astma ® Carbaglu , zie carglumaatzuur carbamazepine behandeling neuropathische pijn 2007 83-92 preventieve behandeling bipolaire stoornis 2006 61-68 carbapenems antibioticaresistentie in de huisartsenpraktijk 2012 73-79
JO
H
JO
H H NO NO H H NO H H
H H H H H H H
JO
H P
H H
H
4
cardiale bijwerkingen oseltamivir en 2009 115 LO rofecoxib en 2005 87 NO cardiovasculaire aandoeningen, zie ook hart- en vaatziekten acetylsalicylzuur als primaire en secundaire preventie 2009 115-116 NO als eindpunt in klinisch onderzoek 2009 33-34 NO als eindpunt in onderzoeken met orale antidiabetica 2009 63-64 NO atypische antipsychotica en cardiometabole risico’s 2010 31-32 LO B-vitaminen en omega-3vetzuren bij 2011 94-95 CP behandeling lichte hypertensie 2013 4-5 JO COX-2-remmers en ─, veiligheidsaspecten 2005 121-129 H effect beperking zoutinname 2010 66-67 OB effect polypil op risicofactoren bij hoog cardiovasculair risico 2014 104-105 NO fibraten 2010 117-118 NO geslachtsverschil ─ met acetylsalicylzuur 2005 138-139 NO perindopril, uitbreiding indicatie 2006 58-59 R primaire preventie met statinen 2007 52-53 NO [correctie in Gebu 2007: 70] primaire preventie met statinen 2009 97-98 NO primaire preventie met statinen 2014 3 JO primaire preventie met statinen bij hoogrisicopatiënten 2010 131-132 NO primaire preventie met voedingssupplementen 2014 8 JO risico door hormonale suppletietherapie 2013 7 JO risico NSAID’s na coronaire hartziekte 2009 96-97 NO rosiglitazon en cardiovasculaire incidenten 2010 7-8 JO rosiglitazon en verhoogd risico 2010 130-131 OB secundaire preventie 2008 93-94 NO secundaire preventie met angiotensine II-antagonisten 2009 21-22 NO statine met ezetimib of nicotinezuur bij hoog risico? 2010 57-58 NO strontium en myocardinfarct 2014 4-5 JO thiazolidinedionderivaten 2007 121-122 NO trends bij het voorschrijven van geneesmiddelen voor 2007 69-70 B uitkomsten en bijwerkingen van standaard en hoge statinedoseringen 2012 1-8 JO verlaging risicofactoren bij diabetes mellitus type 2 2010 95 NO verlaging van LDL-cholesterol bij personen met laag risico 2013 5 JO vitaminen en antioxidantia bij preventie 2013 85 CP cardiovasculaire incidenten cardiovasculair risicoprofiel van NSAID’s 2013 5 JO claritromycine en 2013 118-119 LO effect bloeddrukverlaging bij nieraandoening bij preventie 2014 4 JO geneesmiddelen voor ADHD en ernstige 2012 1-8 JO verhoogd risico door dronedaron 2012 1-8 JO visolievetzuren en 2013 24-25 CP cardiovasculaire sterfte azitromycine en 2013 21-22 LO inhalatie-anticholinergica en 2012 1-8 JO cardiovasculaire uitkomstmaten klassieke orale antidiabetica en 2013 6 JO carglumaatzuur behandeling hyperammoniëmie 2006 126-127 NG cariës en SSRI’s 2009 87-88 LO carmustine chemotherapie van gliomen 2012 13-19 H carotidynie fluoxetine en 2010 4-5 JO cataract IFIS en 2006 105-106 LO vitamine C en E ter preventie leeftijdsgebonden 2011 58-59 CP catumaxomab Galenusprijs 2012 2013 6 JO CBG geen twijfel aan generica ® ® Lamictal en Selokeen 2005 82-83 CBG herziening productinformatie ezetimib 2006 27 CBG HST en endometriumcarcinoom 2005 82-83 CBG lamotrigine en orale anticonceptiva: niet gelijktijdig 2006 26-27 CBG nieuwe geneesmiddelen en belangrijke indicaties 2006 39-40 CBG
Openheid van zaken 2008 109-110 pergolide alleen tweedelijnsbehandeling 2005 72 uiteenvallen isosorbidedinitraattabletten 2005 45 veilig gebruik rosuvastatine 2005 119 waarschuwing epoëtine bij kankerpatiënten 2008 81 cefalosporinen antibioticaresistentie in de huisartsenpraktijk 2012 73-79 ® Celebrex , zie celecoxib celecoxib doorhaling registratie voor familiaire adenomateuze polypose 2011 107 terugblik en nieuwe pilwaardering 2013 11-14 ® Celvapan , zie influenzavaccin, pandemisch
B CBG CBG CBG CBG
H
R H
®
Celvista , zie raloxifen cerebrovasculaire aandoeningen ernstige ─ contra-indicatie voor atomoxetine 2012 1-8 ® Cervarix , zie humaan papillomavirusvaccin cervixcarcinoom humaan papillomavirusvaccin 2007 55 CE-markering medische hulpmiddelen 2013 63-69 ® Champix , zie varenicline chemotherapie oxaliplatine en coloncarcinoom 2005 89 palliatieve behandeling gemetastaseerd mammacarcinoom 2010 74-81 chinolonen retinaloslating door 2013 6 chitosan idiopathische gegeneraliseerde epilepsie en 2010 9 Chlamydia pneumoniae coronairlijden en 2005 136-137 Chlamydia trachomatis behandeling seksueel overdraagbare aandoeningen 2011 49-54 chloorpromazine uit de handel 2009 2 ® Cholestagel , zie colesevelam cholinesteraseremmers ziekte van Alzheimer en 2005 137-138 chondroïtine glucosamine en ─ bij artrose 2006 107-108 niet-medicamenteuze behandeling artrose 2005 61-66 pijn door artrose 2007 113 chromatopsie nilutamide en 2007 112-113 chronische medicatie, zie medicatie, chronische ® Cialis , zie tadalafil ciclesonide behandeling astma 2005 115-116 ciclosporine systemische behandeling psoriasis vulgaris 2011 121-128 ® Ciloxan Otic , zie ciprofloxacine cimetidine behandeling gastro-oesofageale reflux en dyspepsie 2009 37-43 ciprofloxacine behandeling otitis externa 2005 67-68 interactie met levothyroxine 2005 103 citalopram priapisme door 2007 131-132 claritromycine cardiovasculaire incidenten door 2013 118-119 coronaire hartziekten en 2006 49-50 sachet (rietje), nieuwe toedieningsvorm 2005 136 ® Clarosip , zie claritromycine clindamycine antibioticaresistentie in de huisartsenpraktijk 2012 73-79 behandeling bacteriële vaginose 2011 61-66 bij acne vulgaris 2014 95-103 clonidine behandeling van neuropathische pijn 2007 83-92 medicamenteuze behandeling van ADHD 2012 121-129 clopidogrel farmacogenetische verschillen in respons 2009 52-53 clotrimazol vrije markt voor vaginaal antimycoticum 2013 60-61 www.canesten.nl 2013 146 clusterhoofdpijn medicatieafhankelijke hoofdpijn 2011 15-29
JO
R H
NO H JO
JO NO
H JO
NO NO H NO LO
NG
H
H NG LO LO
LO NO V
H H H
H H
NO
R WM H
CME-toets voorbeeldtoets 2012 cocaïne behandeling cocaïne-intoxicatie 2006 codeïne restricties gebruik bij kinderen 2013 coffeïne bij acute pijn 2012 cognitieve achteruitgang foliumzuur vertraagt 2007 colchicine behandeling jicht 2010 geneesmiddeleninteracties en P-glycoproteïne 2014 toxiciteit 2011 colecalciferol tabletten opnieuw in de handel 2009 colesevelam behandeling primaire hypercholesterolemie 2008 combinatietherapie met ezetimib 2011 colitis, ischemische quetiapine en 2014 colitis ulcerosa medicamenteuze behandeling 2006 collagenase clostridium histolyticum contractuur van Dupuytren 2013 coloncarcinoom oxaliplatine en 2005 colorectaal carcinoom bevacizumab en 2005 combinatiepreparaten combinatiepreparaten in de dagelijkse praktijk 2007 effect polypil op risicofactoren hart- en vaatziekten 2009 kosten en vergoedingen 2007 ongewenst 2007 samenstelling, ongewenst 2007 therapietrouw 2007 veiligheid 2007 voorschrijfgemak 2007 zinvolheid 2007 community-acquired pneumonia (CAP) behandeling 2006 dexamethason bij 2012 infecties opgelopen buiten het ziekenhuis 2006 ® Concerta , zie methylfenidaat confounding meta-analyse: mogelijkheden en beperkingen 2012 conserveermiddelen in oogdruppels geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen 2014 CONSORT-richtlijn invloed op kwaliteit abstracts 2013 rapportage gerandomiseerd klinisch onderzoek 2009 consumentenproducten B-vitaminen en omega-3-vetzuren bij cardiovasculaire aandoeningen 2011 [correctie in Gebu 2011: 108] dieetvoeding bij beginstadium ziekte van Alzheimer 2013 echinacea bij gewone verkoudheid 2011 Ginkgo biloba bij preventie van dementie 2009 glucosamine bij chronische lage rugklachten 2010 isoflavonen bij postmenopauzaal botverlies en overgangsklachten 2011 kruidengeneesmiddelen bij vasomotorische menopauzale symptomen 2007 Lactobacillus bij vulvovaginitis 2005 nieuw (zelfzorg)middel voor behandeling hoofdluis? 2005 probioticum ter preventie antibioticageïnduceerde diarree 2014 thyreotoxicose door kruidenmiddelen 2005 visolievetzuren en cardiovasculaire incidenten 2013 vitamine C en E bij zwangerschapshypertensie 2010 vitamine C en E ter preventie leeftijdsgebonden cataract 2011 vitamine C en urinewegstenen 2013 vitamine D vermindert kankerincidentie 2007 vitamine E verhoogt risico op prostaatkanker 2012 voedingssupplementen en
146-147
AL
86
LO
121-122
R
69-70
NO
75-76
NO
109-115
NO
120-124 8
H JO
4-5
JO
75-76
NG
142-143
U
80
H
17-24
H
20
NG
89
NO
88-89
NO
125-131
H
118-119 125-131 125-131 125-131 125-131 125-131 125-131 125-131
NO H H H H H H H
73-79 1-8
H JO
73-79
H
85-92
H
131-138
H
9
JO
111-113
OB
94-95
CP
34-36
CP
33-35
CP
109
CP
144-145
CP
131-132
CP
103-104 46-47
CP CP
47
CP
23-24
CP
143-144
CP
24-25
CP
83-84
CP
58-59 108-109
CP CP
133-134
CP
34-35
CP
5
maculadegeneratie 2005 118-119 CP ® Ymea en maagklachten 2005 35-36 CP contactlaxantia obstipatie bij kinderen 2007 37-42 H contra-indicaties antipsychotica bij dementie in verpleeg- en verzorgingshuis 2013 27-33 H van kruidengeneesmiddelen en voedingssupplementen 2013 9 JO controlegroep, actieve beschikbaarheid gerandomiseerd onderzoek met 2007 51-52 NO convulsies tramadol en 2013 72 LO ® Copaxone , zie glatirameer COPD acetylcysteïne en COPD 2005 132 NO aclidinium, onderhoudsbehandeling 2013 46-47 NG 2-sympathicomimetica, korten langwerkende 2008 111-119 H glycopyrronium, onderhoudsbehandeling 2013 70-71 NG indacaterol 2011 19-20 NG inhalatiecorticosteroïden bij stabiele 2009 45 NO inhalatietherapie bij 2008 111-119 H kortere prednisonkuur bij acute COPD-exacerbatie 2013 119-120 NO NHG-Standaard 2008 71-72 RF opioïden en benzodiazepinen bij ernstige 2014 36-37 NO roflumilast 2011 129-130 NG werking -blokkers 2011 106-107 NO ® Cordarone , zie amiodaron cornea-afwijkingen, geneesmiddelengeïnduceerde lokale geneesmiddelen 2014 131-138 H maculadegeneratiemiddelen 2014 131-138 H oogdruppels 2014 131-138 H systemische geneesmiddelen 2014 131-138 H coronairlijden Chlamydia pneumoniae en 2005 136-137 NO coronair syndroom, acuut werkzaamheid en bijwerkingen nieuwe antistollingsmiddelen 2013 4 JO corticosteroïden atriumfibrilleren door 2010 5 JO behandeling colitis ulcerosa 2006 17-24 H behandeling jicht 2007 119-120 NO behandeling jicht 2010 109-115 H behandeling ziekte van Crohn 2006 29-35 H geneesmiddelengeïnduceerde corneafwijkingen 2014 131-138 H in combinatietherapie bij de paralyse van Bell 2009 107-108 NO lokale behandeling psoriasis vulgaris 2011 73-80 H ® CosmoFer , zie ijzerdextrancomplex ®
Coversyl , zie perindopril COX-2-remmers cardiovasculair risico en rofecoxib 2005 87 hart- en vaatziekte 2005 87-88 hoe nu verder? 2005 121-129 coxartrose glucosamine bij 2009 7 ® Crestor , zie rosuvastatine Crohn, ziekte van medicamenteuze behandeling 2006 29-35 cumarinederivaten bloedingen door Goji-bessen 2014 9 interacties en enzymvariaties voor trombosebehandeling 2007 78-79 naar verbeterde orale antistollingsbehandeling 2009 120-121 CVA, zie herseninfarct en/of hersenbloeding cyclo-oxygenase 2-remmers, zie COX-2-remmers CYP450 geneesmiddeleninteracties en P-glycoproteïne 2014 120-124 cyproteron/ethinylestradiol bij acne vulgaris 2014 95-103 risico veneuze trombo-embolie bij 2013 36 veneuze trombo-embolie door 2014 7-8 cytostatica geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen 2010 37-42 palliatieve behandeling gemetastaseerd mammacarcinoom 2010 74-81 temozolomide, uitbreiding indicatie 2006 51
NO NO H JO
H JO P P
H H R JO
H H R
D dabigatran behandeling atriumfibrilleren
2009
116-117
NO
kunsthartklep contra-indicatie 2013 preventie veneuze tromboembolie 2008 publiciteit nieuwe orale antistollingsmiddelen 2013 vergoeding uitgebreid voor atriumfibrilleren 2013 ® Daktarin , zie miconazol dapagliflozine behandeling diabetes mellitus type 2 2013 darbepoëtine alfa erytropoëtische groeifactoren 2009 terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering 2014 darmziekten, inflammatoire behandeling colitis ulcerosa 2006 behandeling ziekte van Crohn 2006 ® Daxas , zie roflumilast decompensatio cordis, zie hartfalen delier NHG-Standaard 2014 delirium oseltamivir en 2007 dementie antipsychotica bij ─ : verhoogde mortaliteit 2009 antipsychotica bij probleemgedrag 2013 benzodiazepinengebruik en 2013 preventie met Ginkgo biloba 2009 preventie met omega-3vetzuren 2013 denosumab atypische femurfracturen door 2013 bij castratieresistent gemetastaseerd prostaatcarcinoom 2014 bij postmenopauzale osteoporose en botverlies door androgeentekort 2011 depressie agomelatine 2010 bij jeugdigen 2009 De depressie-epidemie 2008 tamsulosine en depressieve klachten 2012 werkzaamheid antidepressiva en ernst 2010 ® Depronal , zie dextropropoxyfeen dermatica op recept 2011 dermatitis, acneïforme vitamine B12 2008 desloratadine terugblik en nieuwe pilwaardering 2013 desmopressine behandeling aspecifieke mictieklachten bij mannen 2013 neusspray, registratie doorgehaald 2007 psychiatrische reacties door 2005 dexamethason bij community-acquired pneumonia 2012 dexamfetamine medicamenteuze behandeling van ADHD 2012 dexibuprofen terugblik en nieuwe pilwaardering 2013 dexketoprofen terugblik en nieuwe pilwaardering 2013 dextromethorfan misbruik ─ bevattende hoestmiddelen 2005 uitsluitend apotheek 2008 dextropropoxyfeen combinatiepreparaten in de EU 2007 uit de handel 2009 diabetes mellitus alcoholflushes en sulfonylureumderivaten 2005 antipsychotica en hyperglykemie bij ouderen 2009 cardiovasculair risico rosiglitazon 2008 dapagliflozine bij ─ type 2 2013 exenatide 2008 fractuurrisico verhoogd door glitazonen 2009 gevolgen leefstijlinterventie 2010 [correctie in Gebu 2010: 48] incretinen bij ─ type 2 2010 [correctie in Gebu 2010: 108] inhalatie-insuline 2007 insuline glulisine 2005
4
JO
120-121
NG
37-38
PA
3
JO
131-132
NG
25-30
H
10-14
H
17-24 29-35
H H
116-118
RF
43
LO
32-33
NO
27-33 2-3 109
H JO CP
8
JO
82-83
LO
15-21
RF
91-92
NG
42-44 46-47 73
NG RF B
82
LO
46-47
NO
96
B
88-89
LO
11-14
H
39-46
H
69 56
R LO
1-8
JO
121-129
H
11-14
H
11-14
H
142-143 106
LO OB
123-124 91
ZB R
33
LO
113-114
LO
21-22 131-132 41-42
NO NG NG
6-7 22-23
JO NO
49-55
H
95-96 102-103
NG NG
invloed RAAS-remming op uitkomsten bij patiënten met hypertensie en 2014 92 linagliptine 2012 80-81 medicamenteuze behandeling 2005 107-115 NHG-Standaard ─ type 2 2007 34-36 NHG-Standaard ─ type 2 e (3 herz.) 2014 22-23 onderbouwd voorschrijven antihypertensiva 2005 13-24 plaatsbepaling thiazolidinedionderivaten 2005 139-140 sitagliptine 2007 117-119 statinen en risico op 2010 68-69 Steno-onderzoek 2008 39-40 veiligheid pioglitazon en rosiglitazon 2007 105-112 verlaging cardiovasculaire risicofactoren bij ─ type 2 2010 95 vildagliptine 2009 59-61 werkzaamheid en bijwerkingen statinen 2012 93-94 werkzaamheid saxagliptine op cardiovasculaire uitkomsten 2013 133-134 Diao Xin Kue Kang, zie Dioscorea nipponica Makino diarree NHG-Standaard 2007 102-103 probioticum ter preventie antibioticageïnduceerde 2014 23-24 diclofenac necrose op injectieplaats door 2006 128-129 diclofenac/misoprostol ® geen Arthrotec in zwangerschap 2006 127 ® Didrokit , zie etidroninezuur/calciumcarbonaat dieetvoeding voor medisch gebruik bij ziekte van Alzheimer 2013 34-36 werkzaamheid bij ziekte van Alzheimer 2014 8 ® Differin , zie adapaleen digoxine geneesmiddeleninteracties en P-glycoproteìne 2014 120-124 dimethylfumaarzuur, zie dimethylfumaraat dimethylfumaraat progressieve multifocale leukoencefalopathie door 2014 3 Dioscorea nipponica Makino geregistreerd als kruidengeneesmiddel 2013 9 dipeptidylpeptidase (DPP)-4-remmers behandeling diabetes mellitus type 2 2010 49-55 linagliptine 2012 80-81 dipyridamol/acetylsalicylzuur secundaire preventie na TIA of klein herseninfarct 2007 74-75 direct-to-consumer-advertising (DTCA) Europeanen verdienen beter 2010 60 hoe staat het er voor? 2013 36-37 motie Europees parlement 2011 8-9 patiënten en de farmaceutische industrie 2008 106-108 reactie ISDB op DTCA 2009 11 disease mongering pil zoekt kwaal 2009 34-35 ditranol lokale behandeling psoriasis vulgaris 2011 73-80 diuretica 50 jaar ─ bij behandeling hypertensie 2010 44-45 geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen 2010 37-42 refractieafwijkingen door geneesmiddelen 2011 13-18 diverticulitis, ongecompliceerde antibiotica bij 2013 5 doelmatigheid farmaco-economisch onderzoek 2006 133-140 domperidon ventriculaire aritmie en plotse hartdood door 2014 4 ventriculaire aritmie of plotse hartdood door 2013 5 donepezil behandeling lichte tot matigernstige vormen ziekte van Alzheimer 2013 116-117 bij ziekte van Alzheimer 2012 94-95 dopamine-agonisten pramipexol 2007 68-69 restless legs-syndroom 2007 68-69 ropinirol 2007 68-69 dosistitratie combinatiepreparaten in de
NO NG H RF RF H NO NG LO NO H NO NG OB NO
RF CP LO
LO
CP JO
H
JO
JO
H NG
NO ZB AL JO OB ZB PA
H
OB H H JO
H
JO JO
NG NO LO LO LO
6
dagelijkse praktijk 2007 125-131 H doxycycline behandeling Lyme-borreliose 2006 41-46 H behandeling rosacea 2010 65-66 NG medicamenteuze behandeling primair syndroom van Sjögren 2012 97-101 H DPP-4-remmers pancreatitis door 2013 83-85 LO ® Dridase , zie oxybutynine dronedaron gebruiksbeperking door EMA 2012 1-8 JO leverfalen en andere bijwerkingen 2011 55 LO drospirenon tromboserisico ─ bevattende anticonceptiva 2011 81-82 LO website van de maand 2011 83-84 WM drotrecogine alfa uit de handel 2012 95-96 R drug rash with eosinophilia and systemic symptoms azitromycine en 2010 7 JO DSM-5 behandeling gegeneraliseerde angststoornis 2014 83-90 H DTCA, zie direct-to-consumer-advertising duloxetine behandeling stress-urineincontinentie 2005 54-56 NG [aanvulling in Gebu 2005: 120] serotoninesyndroom door 2014 46 LO Dupuytren, contractuur van behandeling met collagenase clostridium histolyticum 2013 20 H dutasteride, zie ook 5--reductaseremmers testiculaire pijn door 2012 131 LO dysfunctie, erectiele omeprazol en 2009 61 LO dyslipidemie nicotinezuur/laropiprant 2012 129-131 NG dyspepsie H2-receptorblokkerende middelen en protonpompremmers 2009 37-43 H dysplasie, cervicale en vulvaire humaan papillomavirusvaccin 2007 55 R dyspneu sitagliptine en 2012 69-70 LO
E Ebixa®, zie memantine echinacea behandeling verkoudheid interacties met kruidengeneesmiddelen eczeem NHG-Standaard NHG-Standaard Edarbi®, zie azilsartan efalizumab handelsvergunning geschorst efavirenz suïcidaliteit door ® Efient , zie prasugrel
2011
33-35
CP
2012
37-41
H
2007 2014
53-54 126-127
RF RF
2009
65
R
2014
104
LO
®
Efracea , zie doxycycline eindpunt, samengesteld geneesmiddelenonderzoek bij in cardiovasculair onderzoek elektrocardiogram QT-intervalverlenging en geneesmiddelen eletriptan terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering ® Eliquis , zie apixaban
2007 2009
99-100 33-34
NO NO
2014
27-33
H
2014
10-14
H
®
Eloxatin , zie oxaliplatine EMA bijwerkingengegevens geen bedrijfsgeheim 2014 gebruiksadvies metoclopramide wegens bijwerkingen 2014 emollientia glijmiddelen en 2007 ® Enbrel , zie etanercept endotheline-agonisten pulmonale hypertensie 2013 enfuvirtide behandeling infecties met HIV 2010 enquête Geneesmiddelenbulletin evaluatieonderzoek, onafhankelijkheid en 2014 enuresis nocturna desmopressine neusspray, registratie doorgehaald 2007 NHG-Standaard 2007 enzulatamide bij castratieresistent gemetastaseerd prostaatcarcinoom 2014 epilepsie
anti-epileptica bij kinderen met absences chitosan en idiopathische gegeneraliseerde gabapentine, wijziging indicatie eplerenon behandeling linkerventrikeldysfunctie behandeling systolisch hartfalen met lichte symptomen epoëtine alfa erytropoëtische groeifactoren waarschuwing bij kankerpatiënten epoëtine beta erytropoëtische groeifactoren epoëtine zeta erytropoëtische groeifactoren ® Eprex , zie epoëtine alfa
®
Evra , zie ethinylestradiol/norelgestromin 2010
93-94
NO
2010 2007
9 57
JO R
2005
42-43
NG
2011
45-46
NO
2009
25-30
H
2008
81 CBG
2009
25-30
H
2009
25-30
H
®
Equasym XL , zie methylfenidaat erectiestoornissen omeprazol en erectiele dysfunctie 2009 61 LO ergotamine medicatieafhankelijke hoofdpijn 2011 24-29 H erlotinib behandeling niet-kleincellig longcarcinoom 2008 27-28 R gastro-intestinale perforaties door 2010 5 JO erytromycine acute hartdood na oraal gebruik 2005 34-35 NO bij acne vulgaris 2014 95-103 H e-sigaret www.cigy.nl 2014 37-38 WM ® Esmya , zie ulipristal esomeprazol behandeling gastro-oesofageale reflux en dyspepsie 2009 37-43 H vitamine B12-deficiëntie door 2012 119 LO ESPRIT-onderzoek secundaire preventie na TIA of klein herseninfarct 2007 74-75 NO estradiol/drospirenon behandeling menopauzale klachten 2005 43-44 NG estradiol/dydrogesteron dosisverlaging 2014 127-128 R terugblik en nieuwe pilwaardering 2013 11-14 H estradiol/nomegestrol oraal anticonceptivum 2012 105-106 NG website van de maand 2013 25 WM estradiolvaleraat/dienogest oraal anticonceptivum 2009 85-86 NG estriol griepachtige verschijnselen door 2010 67 LO etanercept behandeling auto-immuunziekten 2006 95-103 H behandeling psoriasis 2006 46-47 UI medicamenteuze behandeling primair syndroom van Sjögren 2012 97-101 H systemische behandeling psoriasis vulgaris 2011 121-128 H ethinylestradiol/cyproteron, zie cyproteron/ethinylestradiol ethinylestradiol/drospirenon ontwikkelingen in anticonceptie 2008 99-105 H ® promotionele activiteiten Yaz 2008 108-109 PA terugblik en nieuwe pilwaardering 2013 11-14 H veneuze trombo-embolie door 2014 7-8 JO ® waarschuwingen FDA Yasmin en Yaz
®
2010
11
JO
72
PA
10-14
H
99-105
H
99-105
H
25-33
H
10-14
H
134
B
107-109
H
®
141-142
AL
5-6
JO
37-42
H
123-130
H
13-21
H
107-109
H
68 54
R RF
15-21
H
Yaz : de pil waarmee je doorgaat 2010 ethinylestradiol/etonorgestrel terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering 2014 ethinylestradiol/levonorgestrel ontwikkelingen in anticonceptie 2008 ethinylestradiol/norelgestromin ontwikkelingen in anticonceptie 2008 etidroninezuur/calciumcarbonaat behandeling osteoporose 2007 etoricoxib terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering 2014 euthanasie Richtlijn uitvoering ─ en hulp bij zelfdoding 2012 evaluatieonderzoek enquête, ─ en onafhankelijkheid Geneesmiddelenbulletin 2014 ® Evista , zie raloxifen
®
Exanta , zie ximelagatran exenatide behandeling diabetes mellitus type 2 behandeling diabetes mellitus type 2 nierinsufficiëntie door ® Exubera , zie inhalatie-insulinen ezetimib combinatie met statine herziening productinformatie met colesevelam bij hypercholesterolemie met simvastatine bij hypercholesterolemie rabdomyolyse en risico op kanker bij simvastatine plus ® Ezetrol , zie ezetimib
2008
41-42
NG
2010 2009
49-55 103-104
H LO
2010 2006
57-58 NO 27 CBG
2011
142-143
UI
2009 2005
3 106
JO ZB
2008
91-92
LO
2010
133-141
H
2011
6-7
JO
2009
37-43
H
2006 2013
52 145-146
B B
2009
121
B
2013 2006
10 117-121
JO H
2014 2011 2009
142-143 35-36 55-58
H PA B
2006 2009
111-117 8
H JO
2013
9
JO
2014
9
JO
2007
104
PA
2010 2006
11 111-117
JO H
2013
10
JO
2009
99-100
AL
2007
93-94
PA
2009 2006
121-122 59
B B
2010
58-59
AL
2011 2012
71-72 148
PA PA
2010
11
JO
2012
148-150
PA
2010
11
JO
2012
137-138
H
2012
138-145
H
2010 2010 2010 2010
97-103 97-103 97-103 97-103
H H H H
2010 2010 2010
97-103 97-103 97-103
H H H
2009
52-53
NO
2008
81-82
P
F fabrikantenvergunning beschikbaarheidsproblemen van geneesmiddelen famciclovir risico aangeboren afwijkingen famotidine behandeling gastro-oesofageale reflux en dyspepsie ® Fareston , zie torimefen farmaceutische industrie 25 medicijnen tegen te grote macht Bad Pharma beïnvloeding richtlijnen en formularia betrokkenheid bij gesponsord onderzoek commentaren Deadly medicines and organised crime en academische geneeskunde en geneesmiddelengebruik evolutie, rol ─ in de gezondheidszorg ghost writers over rofecoxib interactie met medische studenten interactie met niet-medici of paramedici invloed op behandelrichtlijnen geneesmiddelen marketingdoeleinden fase-IVonderzoek me too’s als winstbron niet-gepubliceerde onderzoeksgegevens oseltamivir professionele medische organisaties en de promotie gabapentine, analyse van interne documenten richtlijnen en formularia vatbaar voor beïnvloeding door Slikken: hoe ziek is de sponsoring en opleiding tot medisch specialist subgroepanalysen bij gesponsord onderzoek tien promotionele tips voor de verhindert generieke introducties verkrijgen en behouden van patenten en vergroten van marktaandeel ® waarschuwingen FDA Yasmin ®
en Yaz wetenschap bedrijven en zakendoen wie het geld heeft, bepaalt de evidence farmacogenetica barrières bij toepassing basisbegrippen clopidogrel gen-geneesmiddeleninteracties genotypespecifieke medicatieadviezen naar klinische praktijk toekomst verschillen in respons op clopidogrel farmacologieonderwijs integratie farmacotherapieonderwijs en
7
farmacotherapeutische richtlijn pijnbestrijding 2008 80-81 farmacotherapie contextgebonden onderwijs 2005 92-93 Dermatica op recept 2011 96 Formularium 2005 (herzien) 2005 84 Geneesmiddeleninformatie 2009 83 gratis verspreide medische tijdschriften en 2011 83 leidraad doelmatig voorschrijven van geneesmiddelen 2011 119-120 medicamenteuze behandeling rustelozebenensyndroom 2013 95-96 principes van conservatief voorschrijven 2012 150-152 SSRI’s: werkzaamheid en veiligheid 2005 59-60 staken en onderbreken van chronische medicatie 2011 85-90 vergelijkende informatie nieuwe geneesmiddelen 2010 47-48 febuxostat behandeling jicht 2010 109-115 ® Femoston , zie estradiol/dydrogesteron femurfracturen, atypische bisfosfonaten en risico op 2010 104-106 denosumab en 2013 82-83 fentanylneusspray doorbraakpijn bij kanker 2010 91-92 [correctie in Gebu 2010: 120] Fentanylpleister ernstige bijwerkingen door accidentele blootstelling aan 2014 128-129 intoxicatie door onjuist gebruik 2008 24-25 ferrioxidesaccharaat ijzerpreparaten bij ijzergebreksanemie 2009 13-18 ferrofumaraat ijzerpreparaten bij ijzergebreksanemie 2009 13-18 ferrogluconaat ijzerpreparaten bij ijzergebreksanemie 2009 13-18 ferrosulfaat ijzerpreparaten bij ijzergebreksanemie 2009 13-18 fexofenadine bradycardie door 2010 5 hartritmestoornissen door 2010 32-33 fibraten behandeling cardiovasculaire aandoeningen 2010 117-118 hyperlipidemie, nieuwe indicatie 2005 91-92 fibromyalgie werkzaamheid antidepressiva 2010 8 filgrastim registratie biosimilars 2009 1-2 financiering uitkomsten gerandomiseerd onderzoek en 2006 129-130 finasteride, zie ook 5--reductaseremmers mammacarcinoom door 2011 8 fingolimod behandeling relapsing-remitting multiple sclerose 2012 117-118 overlijden door 2012 55-56 [correctie in Gebu 2012: 120] fixed drug eruption fluconazol en 2009 50-51 fluconazol behandeling orale candidiasis bij neonaten en zuigelingen 2013 16-19 fixed drug eruption door 2009 50-51 fluorchinolonen ciprofloxacine 2005 67-68 stomatitis door 2011 93 fluor vaginalis NHG-Standaard 2006 14-15 fluoxetine carotidynie door 2010 4-5 flushing en ACE-remmers 2011 130-131 flutamide behandeling gelokaliseerd prostaatcarcinoom 2013 87-92 fobie, specifieke behandeling angststoornissen bij volwassenen 2014 110-116 ® Focetria , zie influenzavaccin, pandemisch foliumzuur cognitieve achteruitgang vertraagd door 2007 75-76 preventie aangeboren afwijkingen 2005 49-54 fondaparinux preventie veneuze tromboembolie 2005 25-32
RF P B B B
formularium beïnvloeding door de farmaceutische industrie Farmacotherapie voor de huisarts ® Forsteo , zie teriparatide
2009
121-122
B
2005
84
B
123-130
H
73-79
H
®
Forxiga , zie dapagliflozine ®
PA RF NO RF B H P NO
NO LO NG
R LO
H
H
H
H JO LO
NO R JO JO
NO JO
NG LO
LO
H LO NG LO RF JO LO
H
H
NO H
H
Fosamax , zie alendroninezuur fosfodiësteraseremmers pulmonale hypertensie 2013 fosfomycine antibioticaresistentie in de huisartsenpraktijk 2012 ® Fosrenol , zie lanthaancarbonaat ®
Foster Nexthaler www.nexthaler en www.airmagazine.nl 2014 25 fotodermatosen, geneesmiddelengeïnduceerde fotoallergie 2010 37-42 fotosensibilisatie 2010 37-42 fototoxiciteit 2010 37-42 geneesmiddelen 2010 37-42 fracturen en antidepressiva 2011 8 preventie door vitamine Dsuppletie 2013 7 fumaraten systemische behandeling psoriasis vulgaris 2011 121-128 fytomenadion, zie vitamine K
WM H H H H JO JO
H
G gabapentine analyse van interne industriedocumenten 2007 92-93 P behandeling van neuropathische pijn 2007 83-92 H cardiale bijwerkingen door 2014 54-55 LO wijziging indicatie 2007 57 R galblaas oestrogenen en 2005 105 NO Galenusprijs brentuximab 2014 6 JO catumaxomab 2013 6 JO Gouden Pil en 2012 72 PA romiplostim 2011 6 JO ® Galvus , zie vildagliptine gammahydroxyboterzuur (GHB) behandeling kataplexie 2006 85-86 NG partydrugs 2006 48-49 LO ® Gardasil , zie humaan papillomavirusvaccin gastroduodenale bloedingen nieuwe NSAID’s en ouderen 2005 58-59 NO nieuwe orale anticoagulantia en 2014 6 JO plaatjesaggregatieremmers 2007 45 NO spironolacton 2007 10-11 NO gastro-intestinale klachten COX-2-remmers en 2005 121-129 H gebruiksgemak combinatiepreparaten in de dagelijkse praktijk 2007 125-131 H geheugenstoornissen, geneesmiddelengeïnduceerde amnestische cognitieve stoornissen` 2013 51-56 H cognitieve stoornissen 2013 51-56 H niet-amnestische cognitieve stoornissen 2013 51-56 H type I- en type II-bijwerkingen 2013 51-56 H geheugenverlies en verwarring statinen en 2014 2-3 JO gehoorverlies hydroxychloroquine en 2006 36-37 LO protonpompremmers en tinnitus en 2014 6 JO gelatinetannaat www.tasectan.nl 2013 110 WM gemcitabine infusiegerelateerde bijwerkingen bij ─ concentraat 2011 117-118 LO gemfibrozil hyperlipidemie 2005 91-92 R geneesmiddelen agranulocytose door 2005 141-142 LO beschikbaarheid 2013 10 JO bij aandoeningen in de tandheelkunde 2012 109-116 H Deadly medicines and organised crime 2014 142-143 B effectief voorschrijven 2006 91-92 B en verkeersongevallen 2011 32-33 NO Geneesmiddeleninformatie 2009 83 B houdbaarheid van 2011 133-139 H invloed etikettekst op werkzaamheid placebo en ─ bij migraine 2014 93 NO invloed farmaceutische industrie op behandelrichtlijnen 2007 104 PA
minder geschikte ─ voor ouderen 2006 56-57 NO nieuw geneesmiddel, nieuwe kwaal 2009 34-35 PA toename vervalste 2009 8 JO geneesmiddelen, beschikbaarheidsproblemen van apotheekbereiding 2010 133-141 H fabrikantenvergunning 2010 133-141 H handelsvergunning 2010 133-141 H leveringsproblemen 2010 133-141 H registratie 2010 133-141 H geneesmiddelen, generieke bio-equivalentie en substitutie 2013 75-82 H geneesmiddelen, nieuwe beoordeling oncologische 2012 119-120 KWK jaaroverzicht 2004 2005 1-12 JO jaaroverzicht 2005 2006 3-10 JO jaaroverzicht 2006 2007 1-8 JO jaaroverzicht 2007 2008 1-11 JO jaaroverzicht 2008 2009 1-9 JO jaaroverzicht 2009 2010 3-11 JO jaaroverzicht 2010 2011 2-9 JO jaaroverzicht 2011 2012 1-8 JO jaaroverzicht 2012 2013 1-10 JO jaaroverzicht 2013 2014 2-10 JO pilwaardering 2010 61-64 H terugblik 2000 en 2001 en nieuwe pilwaarderingen 2013 11-14 H [correctie in Gebu 2013: 38] terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaarderingen 2014 10-14 H Geneesmiddelenbulletin 40e jaargang 2006 1-2 H aanpassing website 2007 71-72 H anno 2011 2011 1-2 H belangenverstrengeling en 2014 109-110 H enquête, evaluatieonderzoek en onafhankelijkheid 2014 107-109 H functie van geneesmiddelenbulletins 2011 139-141 H inleiding symposium 2006 109-110 H La Revue Prescrire vrijgesproken van aanklacht 2011 60 ZB mededeling 2014 119 H nieuwe website 2010 73 H onafhankelijkheid 2009 77-79 H onafhankelijkheid en bestaansrecht 2009 67-68 H onafhankelijkheid en bestaansrecht 2014 51-53 H onafhankelijkheid en bestaansrecht 2014 59 H symposium, programma 2006 122-124 H toekomst 2009 101-103 H verslag symposium 2007 15-23 H Geneesmiddelenbulletin, werkwijze van het hoofdartikelen 2010 25-29 H prikbord 2010 25-29 H procedure rectificaties 2010 25-29 H redactioneel proces 2010 25-29 H geneesmiddelengebruik farmaceutische industrie en 2009 55-58 B geneesmiddeleninformatie, onafhankelijke informatie over bijwerkingen door artsenbezoekers 2014 9-10 JO interactie farmaceutische industrie en niet- of para-medici 2014 9 JO overbodig of noodzaak? 2007 15-23 H symposium 2006 2007 13-23 H geneesmiddeleninteracties CYP450 2014 120-124 H P-glycoproteïne en 2014 120-124 H [correctie in Gebu 2014: 144] geneesmiddelenkeuze inkomstenbron tijdschriften en aanbevelingen 2011 59-60 PA geneesmiddelenkosten therapeutische vernieuwing en 2005 95-101 H geneesmiddelenonderzoek aanvullende criteria voor aannemelijkheid subgroepanalysen 2012 31-32 OB betrokkenheid industrie bij gesponsord 2013 10 JO CCMO-richtlijn beoordelen onderzoekscontracten 2009 9 JO CONSORT-richtlijnen 2013 9 JO controlelijst bij rapportage gerandomiseerd klinisch 2009 111-113 OB creatieve interpretatie eindpunten 2006 132 AL EMA en niet-openbare gegevens 2011 9 JO ernstig zieken fase I-onderzoek 2006 131-132 AL gerandomiseerd ─ en financieringsbron 2006 129-130 NO gerandomiseerd ─ met actieve controlegroep, beschikbaarheid 2007 51-52 NO IDEAL-onderzoek en Pfizer 2006 71-72 PA
8
invloed observer bias 2013 23 NO keuze en interpretatie van uitkomstmaten 2014 71-78 H klinische onderzoeken in de oncologie 2013 117-118 OB medische tijdschriften en industriegesponsord 2011 8 JO observationeel onderzoek en geneesmiddelenveiligheid 2009 7 JO observationeel vs. gerandomiseerd 2012 85-92 H onderzoek griepvaccins: kwaliteit, sponsoring en invloed 2009 53-54 NO ’open acces’-tijdschriften 2014 9 JO openheid bij de EMA 2012 58 AL positive-outcome bias 2011 35 AL samengesteld eindpunt met 2007 99-100 NO samengestelde eindpunten in cardiovasculair 2009 33-34 NO ® seeding trials Abilify 2005 92 PA selectief publiceren van 2008 78-79 NO staken onderzoek met aliskiren 2012 23 R subgroepanalysen bij industriegesponsord 2011 71-72 PA tijdsverloop tussen registratie en 2008 46-47 NO wetenschap bedrijven en zakendoen 2012 137-138 H wie het geld heeft, bepaalt de evidence 2012 138-145 H geneesmiddelenonderzoek, beïnvloeding door farmaceutische industrie belangenverstrengeling 2012 138-145 H bias 2012 138-145 H gerandomiseerde onderzoeken 2012 138-145 H ghostwriting 2012 138-145 H wie het geld heeft, bepaalt de evidence 2012 138-145 H geneesmiddelenreclame direct-to-consumer-adverting 2013 36-37 AL invloed kleine geschenken farmaceutische industrie 2012 35 PA generica toezicht CBG, geen twijfel 2005 82-83 CBG generiek, zie de stofnaam gentiaanviolet behandeling orale candidiasis bij neonaten en zuigelingen 2013 16-19 H geschenkenbeleid restrictief ─ en voorschrijfgedrag 2013 49 PA gewichtstoename, geneesmiddelengeïnduceerde antidiabetica 2012 61-66 H geslachtshormonen 2012 61-66 H gewichtsafname 2012 61-66 H maatregelen 2012 61-66 H overige geneesmiddelen 2012 61-66 H psychofarmaca 2012 61-66 H gezichtsveldstoornissen topiramaat en 2014 138-139 LO gezondheidszorg evolutie, rol farmaceutische industrie 2006 111-117 H GGZ-gids voorschrijven antidepressiva 2008 61-62 KWK ghostwriting wie het geld heeft, bepaalt de evidence 2012 138-145 H ® Gilenya , zie fingolimod gingivazwelling, geneesmiddelengeïnduceerde anti-epileptica 2012 25-29 H calciumantagonisten 2012 25-29 H gingivahyperplasie en gingivahypertrofie 2012 25-29 H gingivitis 2012 25-29 H immunosuppressiva 2012 25-29 H gingivitis geneesmiddelengeïnduceerde gingivazwelling 2012 25-29 H Ginkgo biloba interacties met kruidengeneesmiddelen 2012 37-41 H preventie van dementie 2009 109 CP ginseng interacties met kruidengeneesmiddelen 2012 37-41 H glatirameer behandeling multiple sclerose 2008 51-58 H terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering 2014 10-14 H glaucoom oogdrukverlagende therapie en oculaire hypertensie 2006 11 NO glaucoommiddelen geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen 2014 131-138 H glioblastoom
chemotherapie van gliomen 2012 13-19 temozolomide, uitbreiding indicatie 2006 51 gliomen, chemotherapie van astrocytoom, glioblastoom, oligodendroglioom 2012 13-19 bevacizumab 2012 13-19 carmustine 2012 13-19 lomustine 2012 13-19 PCV (procarbazine, lomustine, vincristine) 2012 13-19 temozolomide 2012 13-19 vincristine 2012 13-19 glitazonen, zie thiazolidinedionderivaten ® Glivec , zie imatinib GLP-1-agonisten pancreatitis door 2013 82-85 ® Glucophage , zie metformine glucosamine bij coxartrose 2009 7 bijwerkingen door 2006 48 chondroïtine en ─ bij artrose 2006 107-108 niet-medicamenteuze behandeling artrose 2005 61-66 [aanvulling in Gebu 2005: 94] glycopyrronium onderhoudsbehandeling COPD 2013 70-71 Goji-bessen interactie met cumarinederivaten 2014 9 gokverslaving antiparkinsonmiddelen en 2006 87 gonadoreline-agonisten behandeling gelokaliseerd prostaatcarcinoom 2013 87-92 behandeling lokaal uitgebreid prostaatcarcinoom 2013 111-115 gonorroe behandeling seksueel overdraagbare aandoeningen 2011 49-54 gosereline, zie gonadoreline-agonisten Gouden Pil en Galenusprijs 2012 72 goudverbindingen geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen 2014 131-138 ® Gravitamon , zie foliumzuur
H R
H H H H H H H
LO
JO LO NO H
NG
JO LO
H H
H
PA
JO
®
Grazax , zie timotheegraspollenextract griep, zie influenza griepvaccins kwaliteit, invloed, sponsoring onderzoek 2009 53-54 groeifactoren, erytropoëtische anemie 2009 25-30 behandeling anemie bij nierinsufficiëntie 2011 4 bijwerkingen 2009 25-30 chronische nierziekten 2009 25-30 contra-indicaties 2009 25-30 interacties 2009 25-30 kanker 2009 25-30 nierinsuffuciëntie 2009 25-30 [correcties in Gebu 2009: 58 en Gebu 2009: 66] Guillain-Barré, syndroom van pandemische influenzavaccins en 2013 3 GVS vergoeding nieuwe geneesmiddelen 2005 36 vergoeding nieuwe geneesmiddelen 2005 47-48 vergoeding nieuwe geneesmiddelen 2005 72 vergoeding nieuwe geneesmiddelen 2005 93-94 vergoeding nieuwe geneesmiddelen 2005 120 vergoeding nieuwe geneesmiddelen 2006 15 vergoeding nieuwe geneesmiddelen 2006 52 gynaecomastie SSRI’s en 2006 106-107
NO H JO H H H H H H
JO
GVS GVS GVS GVS GVS GVS GVS LO
H H2-antagonisten behandeling gastro-oesofageale reflux en dyspepsie 2009 heupfracturen door 2011 hallucinaties ACE-remmers en 2006 ranolazine en 2013 HALT-onderzoek Herbal Alternatives for Menopause Trial, kruidengeneesmiddelen 2007 handelsvergunning, zie ook registratie
37-43 5-6
H JO
141 3
LO JO
103-104
CP
beschikbaarheidsproblemen van geneesmiddelen 2010 133-141 H buflomedil geschorst 2012 1-8 JO pioglitazon geschorst in Frankrijk 2011 95-96 R rosiglitazon en sibutramine geschorst 2011 9 JO HARM-onderzoek geneesmiddelengerelateerde ziekenhuisopnamen 2007 44-45 NO geneesmiddelengerelateerde ziekenhuisopnamen 2009 7 JO geneesmiddelengerelateerde ziekenhuisopnamen 2011 10-11 P hartdood atypische antipsychotica en plotse 2009 31-32 LO domperidon en ventriculaire aritmie en plotse 2014 4 JO domperidon en ventriculaire aritmie of plotse 2013 5 JO erytromycine oraal en 2005 34-35 NO hart- en vaatziekten, zie ook cardiovasculaire aandoeningen ASCOT-onderzoek 2006 12-14 NO COX-2-remmers en 2005 87-88 NO effect polypil op risicofactoren 2009 118-119 NO NHG-Standaard 2006 142-143 RF rosuvastatine als primaire preventie 2009 9-10 NO wetenschappelijke onderbouwing behandelrichtlijnen 2009 81-83 NO hartfalen eplerenon bij ─ met lichte symptomen 2011 45-46 NO preventie door antihypertensiva 2011 57-58 NO ritmecontrole of frequentiecontrole 2008 92-93 NO spironolacton bij ─ met behouden ejectiefractie 2014 68 NO thiazolidinedionderivaten 2007 121-122 NO veiligheid pioglitazon en rosiglitazon 2007 105-112 H hartinfarct, zie myocardinfarct hartklepafwijkingen en cabergoline 2009 4 JO hartritmestoornissen bescherming door visolie 2005 137 NO dabigatran vs. warfarine bij atriumfibrilleren 2009 116-117 NO domperidon en ventriculaire 2014 4 JO domperidon en ventriculaire 2013 5 JO fexofenadine en 2010 32-33 LO ondansetron en 2012 1-8 JO hartziekten cardiovasculair risico NSAID’s na coronaire 2009 96-97 NO claritromycine en coronaire 2006 49-50 NO werkzaamheid angiotensineremming bij ischemische 2010 33-34 NO hepatitis C peginterferon alfa-2b, geregistreerd 2007 115-116 R herpes genitalis behandeling seksueel overdraagbare aandoeningen 2011 49-54 H herpeszosterinfecties dermatologische complicaties door NSAID’s 2010 103-104 LO postherpetische neuralgie en ─ in huisartsenpraktijk 2006 27-28 P herseninfarct alteplase 2011 4-5 JO enkele of dubbele remming trombocytenaggregatie bij preventie na 2013 143-144 NO hormonale suppletietherapie 2005 104-105 NO hormonale suppletietherapie 2009 4 JO secundaire preventie 2007 74-75 NO hersentumoren, zie gliomen heupfracturen antihypertensiva en risico op 2013 34 LO H2-antagonisten en protonpompremmers en 2011 5-6 JO protonpompremmers 2007 68 LO hirsutisme tamoxifen en 2010 57 LO HIV, infecties met abacavir/lamivudine 2005 130-131 V AIDS 2010 13-21 H behandeling anno 2010 2010 13-21 H chemokinereceptor-5-antagonist 2010 13-21 H combinatie antiretrovirale therapie 2010 13-21 H fusieremmers 2010 13-21 H integraseremmer 2010 13-21 H (non-)nucleoside reversetranscriptaseremmers 2010 13-21 H
9
proteaseremmers 2010 13-21 hoest dextromethorfan in vrije verkoop 2006 54-55 misbruik dextromethorfan 2005 142-143 hoofdluis ivermectine vs. malathion 2010 94-95 nieuw (zelfzorg)middel? 2005 47 hoofdpijn antidepressiva bij preventie 2011 3 NHG-Standaard 2014 56-57 hoofdpijn, medicatieafhankelijke clusterhoofdpijn 2011 25-29 ergotamine 2011 25-29 migraine 2011 25-29 NSAID’s 2011 25-29 opiaten 2011 25-29 paracetamol 2011 25-29 spanningshoofdpijn 2011 25-29 triptanen 2011 25-29 hooikoorts NHG-Standaard 2006 130-131 hormonen anticonceptiepleister en hormoonbelasting 2006 47-48 anticonceptiepleister en hormoonbelasting 2008 24 houdbaarheid van geneesmiddelen bewaarinstructies 2011 133-139 bijzondere omstandigheden 2011 133-139 houdbaarheidsonderzoek 2011 133-139 houdbaarheidsproblemen 2011 133-139 microbiologische aspecten 2011 133-139 ontleding, chemische en fysische 2011 133-139 ontledingsproducten, toxische 2011 133-139 HST, zie suppletietherapie, hormonale huid- en slijmvliesmiddelen geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen 2010 37-42 huidinfecties, bacteriële antibioticaresistentie in de huisartsenpraktijk 2012 73-79 NHG-Standaard 2008 69-70 retapamuline 2009 86-87 huidirritatie en seleniumdisulfide 2009 81 huidreacties capecitabine en levensbedreigende 2014 7 isotretinoïne en 2011 30 lamotrigine en 2012 1-8 orale ijzerpreparaten en 2009 94-95 paracetamol en levensbedreigende 2014 7 hulpmiddelen, medische aangemelde instantie 2013 63-69 CE-markering 2013 63-69 incidenten met 2013 63-69 Inspectie voor de Gezondheidszorg 2013 63-69 klassenindeling 2013 63-69 wet- en regelgeving 2013 63-69 humaan papillomavirusvaccin cervicale en vulvaire dysplasie, geregistreerd 2007 55 cervixkanker, geregistreerd 2007 55 externe cervicale wratten, geregistreerd 2007 55 onverklaarde sterfgevallen 2009 4 vaccinatie met 2009 69-76 hydroxychloroquine gehoorverlies door 2006 36-37 medicamenteuze behandeling primair syndroom van Sjögren 2012 97-101 hyperammoniëmie carglumaatzuur 2006 126-127 hypercholesterolemie, zie hyperlipidemie hyperfosfatemie lanthaancarbonaat 2006 53-54 hyperhidrose methylfenidaat en 2008 20 hypericum geneesmiddeleninteracties en P-glycoproteïne 2014 120-124 interacties met kruidengeneesmiddelen 2012 37-41 sint-janskruid via www.hema.nl, www.etos.nl en www.kruidvat.nl 2014 118 hyperlipidemie colesevelam 2008 75-76 combinatietherapie colesevelam en ezetimib 2011 142-143 ezetimib met simvastatine bij 2009 3 gemfibrozil, nieuwe indicatie 2005 91-92 nicotinezuur/laropiprant 2012 129-131 uitkomsten en bijwerkingen van standaard en hoge statinedoseringen 2012 1-8 hypermetropie
H OB LO NO CP JO RF H H H H H H H H RF
LO LO H H H H H H H
H
H RF NG LO
JO LO JO LO JO H H H H H H
R R R JO H LO H NG
NG LO
H H WM NG U JO R NG
JO
refractieafwijkingen door geneesmiddelen 2011 hyperparathyreoïdie lithium en 2005 hypertensie, zie ook antihypertensiva 50 jaar diuretica bij 2010 aliskiren 2008 aliskiren, vermeende onzorgvuldigheden 2009 ALLHAT-onderzoek 2007 ALLHAT-onderzoek opnieuw bezien 2009 ASCOT-onderzoek 2006 azilsartan, behandeling essentiële 2013 behandeling 80-plussers en sterfte, meta-analyse 2012 behandeling bij patiënten van tachtig jaar en ouder 2008 behandeling lichte 2013 combinaties met ACE-remmer bij hoog cardiovasculair risico 2009 invloed RAAS-remming op uitkomsten bij patiënten met diabetes mellitus en 2014 onderbouwd voorschrijven 2005 renale uitkomstmaten bij hoog cardiovasculair risico 2010 thiazidediuretica belangrijker dan diabetes 2007 hypertensie, oculaire oogdrukverlagende therapie 2006 hypertensie, pulmonale endotheline-agonisten 2013 fosfodiësteraseremmers 2013 prostacycline-analogen 2013 sildenafil, geregistreerd 2006 SSRI’s en pasgeborenen 2006 SSRI’s en persisterende ─ bij de pasgeborene 2011 hypertriglyceridemie, zie hyperlipidemie hypnotica medicamenteuze behandeling 2005 [correctie in Gebu 2005: 94] wat is verkeerd aan het voorschrijven? 2005 hypoglykemie norfloxacine en 2012 SSRI’s en ─ bij diabetes mellitus 2010 hypogonadisme testosteron 2007 hypothyreoïdie overgevoeligheid bij Thyrax ® Duotab 2006 HYVET-onderzoek hypertensie 2008
13-18
H
131-132
LO
44-45 83-84
OB NG
11 46
PA NO
89-90 12-14
NO NO
106-107
NG
56-57
NO
67-68 4-5
NO JO
62-63
NO
92 13-24
NO H
116-117
NO
46
NO
11
NO
123-130 123-130 123-130 90-91 55-56
H H H R LO
6
JO
73-79
H
73-79
H
22-23
LO
67-68
LO
96-97
V
127-128
LO
67-68
NO
I ibandroninezuur behandeling osteoporose 2007 25-33 preventie botproblemen bij mammacarcinoom 2005 80-81 ibuprofen interactie met acetylsalicylzuur 2007 10 tromboprofylactisch effect acetylsalicylzuur verminderd door 2007 10 IDEAL-onderzoek Pfizer en 2006 71-72 IFIS, zie Intraoperative Floppy Iris Syndrome ijzerdextrancomplex ijzerpreparaten bij ijzergebreksanemie 2009 13-18 ijzergebreksanemie, zie ook anemie, ferriprieve ferriprieve anemie 2009 13-18 ijzerdeficiëntie 2009 13-18 ijzerpreparaten, orale en parenterale 2009 13-18 ijzersuppletie 2009 13-18 ijzerpreparaten bij ijzergebreksanemie 2009 13-18 huidreacties door orale 2009 94-95 imatinib terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering 2014 10-14 imidazoolderivaten behandeling orale candidiasis bij neonaten en zuigelingen 2013 16-19 imiquimod terugblik en nieuwe pilwaardering 2013 11-14 immunomodulantia lymfomen door 2014 34 progressieve multifocale leukoencefalopathie door 2014 3 immunosuppressiva geneesmiddelengeïnduceerde
H NG LO LO PA
H H H H H H LO
H
H
H LO JO
gingivazwelling 2012 geneesmiddeleninteracties en P-glycoproteïne 2014 immunotherapie graspollentabletten 2007 impetigo retapamuline 2009 ® Imuran , zie azathioprine incontinentie, stress-urineduloxetine 2005 incontinentie, urine NHG-Standaard 2008 oxybutynine, pleister 2006 incretinen bij diabetes mellitus type 2 dipeptidylpeptidase-4-remmers 2010 exenatide 2010 glucagon-like peptide-1receptoragonisten 2010 liraglutide 2010 saxagliptine 2010 sitagliptine 2010 vildagliptine 2010 [correctie in Gebu 2010: 108] incretinesysteem pancreatitis en middelen die aangrijpen op 2013 indacaterol onderhoudsbehandeling COPD 2011 indigokarmijn overgevoeligheid en Thyrax ® Duotab 2006 industrie, zie farmaceutische industrie infecties, bacteriële levofloxacine en torsade de pointes 2006 infliximab behandeling auto-immuunziekten 2006 behandeling reumatoïde artritis 2005 behandeling ziekte van Crohn 2006 medicamenteuze behandeling primair syndroom van Sjögren 2012 systemische behandeling psoriasis vulgaris 2011 tuberculose door 2005 influenza behandeling en profylaxe van ─ bij kinderen 2009 neuraminidaseremmers bij 2012 oseltamivir 2005 toch werkzaamheid oseltamivir 2014 Influenza A (H1N1), Nieuwe de gesponsorde pandemie? 2010 pandemische influenzavaccins en neuraminidaseremmers 2010 terugblik Mexicaanse griep 2010 influenzavaccin, zie influenzavaccinatie influenzavaccin, pandemisch de gesponsorde pandemie? 2010 pandemische influenzavaccins en neuraminidaseremmers 2010 registratie bijwerkingen 2010 syndroom van Guillain-Barré door 2013 influenzavaccinatie bijwerkingen 2011 effectiviteit 2011 ingezonden brieven 2012 seizoensgriep 2011 terugblik 2012 werkzaamheid 2011 [correctie in Gebu 2011: 144] werkzaamheid en effectiviteit geregistreerde vaccins 2013 inhalatie-anticholinergica acute urineretentie door 2011 cardiovasculaire sterfte door 2012 inhalatiecorticosteroïden afname lengtegroei door 2013 bij stabiele COPD 2009 ciclesonide 2005 pneumonie door 2010 inhalatie-insulinen behandeling diabetes mellitus 2007 uit de handel 2008 inhalatietherapie COPD 2008 Inspectie voor de Gezondheidszorg medische hulpmiddelen 2013 ® Inspra , zie eplerenon
25-29
H
120-124
H
77
R
86-87
NG
54-56
NG
79-80 35-36
RF V
49-55 49-55
H H
49-55 49-55 49-55 49-55 49-55
H H H H H
83-85
LO
19-20
NG
127-128
LO
141-142
LO
95-103 71-72 29-35
H R H
97-101
H
121-128 81-82
H LO
106-107 42-44 133-135
NO OB OB
47-49
NO
127-130
H
121-124 6-7
H JO
127-130
H
121-124 124-127
H H
3
JO
109-117 109-117 8-12 109-117 8-12 109-117
H H JO H JO H
6
JO
105-106 1-8
LO JO
7-8 45 115-116 5-6
JO NO NG JO
95-96 38-39
NG OB
111-119
H
63-69
H
102-103
NG
5
JO
®
Instanyl , zie fentanylneusspray insuline, zie ook diabetes mellitus insuline glulisine behandeling diabetes mellitus 2005 ® Insuline Mixtard 30 uit de handel 2009
10
interacties acetylsalicylzuur en ibuprofen 2007 10 LO antiretrovirale middelen 2010 13-21 H ciprofloxacine en schildkliersuppletie 2005 103 LO erytropoëtische groeifactoren 2009 25-30 H farmacogenetica 2010 97-103 H foliumzuur en methotrexaat 2005 49-54 H foliumzuur en sulfasalazine 2005 49-54 H H2-antagonisten en protonpompremmers 2009 37-43 H ijzerpreparaten bij ijzergebreksanemie 2009 13-18 H incretinen bij diabetes mellitus type 2 2010 49-55 H jichtmiddelen 2010 109-115 H met kruidengeneesmiddelen 2012 37-41 H Oncolytica-interacties, zakboek 2010 107 B overlijden aan mammacarcinoom door ─ SSRI’s en tamoxifen 2010 45-46 LO pil en antibiotica: geen interactiesignaal meer 2011 143 LO trombosebehandeling en het belang van enzymvariaties en 2007 78-79 P verapamil en simvastatine 2007 51 LO interferon alfa-2a medicamenteuze behandeling primair syndroom van Sjögren 2012 97-101 H interferon beta-1a behandeling multiple sclerose 2008 51-58 H interferonen moordzuchtige ideeën door 2011 3 JO interleukineremmer systemische behandeling psoriasis vulgaris 2011 121-128 H International Society of Drug Bulletins, zie ISDB intoxicaties cocaïne 2006 86 LO door onjuist gebruik fentanylpleister 2008 24-25 LO intraoculaire druk primair glaucoom en 2006 11 NO Intraoperative Floppy Iris Syndrome (IFIS) 1-blokkers en 2006 105-106 LO behandeling cataract en 2006 105-106 LO ® Intrinsa , zie testosteronpleister intussusceptie verhoogd risico na rotavirusvaccinatie 2014 6 JO ® Invega , zie paliperidon ipratropium acute urineretentie door 2011 105-106 LO ISDB bijwerkingengegevens geen bedrijfsgeheim 2014 141-142 AL combinatiepreparaten van dextropropoxyfeen 2007 123-124 ZB ® griep of Tamiflu : wat is erger? 2007 48 ZB informatie over gezondheid 2007 79-80 ZB patiëntenvoorlichting 2007 80-81 ZB reactie ISDB op DTCA 2009 11 ZB isoflavonen bij postmenopauzaal botverlies en overgangsklachten 2011 131-132 CP isosorbidedinitraat verminderde werkzaamheid sublinguale 2005 45 CBG isotretinoïne bij acne vulgaris 2014 95-103 H ernstige huidreacties en aangeboren afwijkingen door 2011 30 LO psychiatrische aandoeningen door 2009 20 LO suïcidaliteit en 2011 30-31 LO ivabradine behandeling angina pectoris 2006 70-71 R behandeling angina pectoris 2011 97-104 H bij stabiele angina pectoris 2014 125-126 NO opnieuw bezien 2008 19-20 OB ivermectine behandeling scabiës 2010 85-90 H bij moeilijk behandelbare hoofdluis 2010 94-95 NO
J jaaroverzicht jaaroverzicht 2004 jaaroverzicht 2005 jaaroverzicht 2006 [correctie in Gebu 2007: 36] jaaroverzicht 2007 jaaroverzicht 2008 jaaroverzicht 2009 jaaroverzicht 2010 jaaroverzicht 2011 jaaroverzicht 2012 jaaroverzicht 2013
2005 2006 2007
1-12 3-10 1-8
JO JO JO
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
1-11 1-9 3-11 2-9 1-8 1-10 2-10
JO JO JO JO JO JO JO
®
Januvia , zie sitagliptine jicht corticosteroïden naproxen of prednisolon bij aanval van urinezuurverlagende middelen jicht, behandeling van aanvalsbehandeling allopurinol benzbromaron colchicine corticosteroïden febuxostat NSAID’s onderhoudsbehandeling JUPITER-onderzoek belangenverstrengelingen en vertekende resultaten een planeet te ver
2007
119-120
LO
2009 2009
6 55
JO P
2010 2010 2010 2010 2010 2010 2010 2010
109-115 109-115 109-115 109-115 109-115 109-115 109-115 109-115
H H H H H H H H
2010 2009
118-120 9-10
PA NO
8
JO
46-47 8-9 8-9
NO JO JO
8 133-134
JO CP
85-86
NG
37-41
H
101-102
RF
33-34
LO
7
JO
4
JO
37-42 46-47
H RF
132-133
NO
K kaakbotnecrose bisfosfonaten en 2010 kanker effect acetylsalicylzuur op sterfte door 2011 multivitaminen en preventie 2013 preventie met antioxidanten 2010 primaire preventie met voedingssupplementen 2014 vitamine D-suppletie vermindert 2007 kataplexie gammahydroxyboterzuur 2006 kava interacties met kruidengeneesmiddelen 2012 keelpijn, acute NHG-Standaard 2007 ketamine gebruik als partydrug 2007 [correctie in Gebu 2007: 48] ketoconazol ernstige leverbeschadiging door 2014 indicatiebeperking vanwege levertoxiciteit 2009 kinderen obstipatie bij 2007 richtlijn depressie 2009 risico suïcide na staken antidepressiva 2007 ® Kivexa , zie abacavir/lamivudine ®
Klacid , zie claritromycine klasse-effect ACE-remmers en 2005 33-34 knoflook interacties met kruidengeneesmiddelen 2012 37-41 kompas Medicijnenkompas, nieuwe uitgave 2006 40 kosten-effectiviteitsanalyse farmaco-economisch onderzoek 2006 133-140 kosten en vergoedingen combinatiepreparaten in de dagelijkse praktijk 2007 125-131 kosten-minimalisatieanalyse farmaco-economisch onderzoek 2006 133-140 kosten-utiliteitsanalyse farmaco-economisch onderzoek 2006 133-140 kraambedpsychose antipsychotica en borstvoeding 2012 101-104 kruidengeneesmiddelen Dioscorea nipponica Makino geregistreerd 2013 9 interacties en contra-indicaties van 2013 9 thyreotoxicose door 2005 143-144 kruidengeneesmiddelen, interacties met echinacea 2012 37-41 Ginkgo biloba 2012 37-41 ginseng 2012 37-41 Hypericum perforatum (sintjanskruid) 2012 37-41 kava 2012 37-41 knoflook 2012 37-41 valeriaan 2012 37-41 kruidenpreparaten, zie kruidengeneesmiddelen kunsthartklep contra-indicatie voor dabigatran 2013 4 kunsttranen medicamenteuze behandeling primair syndroom van Sjögren 2012 97-101
L
NO
H
B H
H H H H
JO JO CP H H H H H H H
JO
H
Lactobacillus vulvovaginitis en 2005 46-47 CP lactulose behandeling obstipatie 2011 69-70 NO lamivudine medicamenteuze behandeling primair syndroom van Sjögren 2012 97-101 H lamotrigine geen gelijktijdig gebruik orale anticonceptiva en 2006 26-27 CBG huidreacties door 2012 1-8 JO lansoprazol behandeling gastro-oesofageale reflux en dyspepsie 2009 37-43 H lanthaancarbonaat behandeling hyperfosfatemie 2006 53-54 NG latanoprost reukstoornissen door 2012 32-33 LO laxantia osmotisch werkende 2007 37-42 H volumevergrotende 2007 37-42 H ldl-cholesterolconcentratie effect verlaging bij laag risico op cardiovasculaire aandoeningen 2013 5 JO intensieve verlaging met statinen 2011 4 JO streefwaarde <2,5 mmol/l geen bewijs 2007 97-98 OB leefwijze leefstijlinterventie en diabetes mellitus 2010 22-23 NO lenalidomide behandeling multipel myeloom 2008 26-27 R behandeling recidiverend en refractair multipel myeloom 2008 85-86 NG lengtegroei inhalatiecorticosteroïden en afname 2013 7-8 JO leuko-encefalopathie, progressieve multifocale (PML) dimethylfumaarzuur en 2014 3 JO immunomodulantia en 2014 3 JO natalizumab en 2009 2 JO rituximab en 2010 4 JO leuproreline, zie gonadoreline-agonisten leverbeschadiging dronedaron en 2011 55 LO ketoconazol en ernstige 2014 7 JO leverfalen dronedaron en 2012 1-8 JO leverfunctiestoornissen orlistat en 2009 114-115 LO leveringsproblemen beschikbaarheidsproblemen van geneesmiddelen 2010 133-141 H levertoxiciteit indicatiebeperking ketoconazol 2009 4 JO veiligheid pioglitazon en rosiglitazon 2007 105-112 H levertransaminasen agomelatine en verhoogde waarden 2012 106-107 LO levetiracetam terugblik en nieuwe pilwaardering 2013 11-14 H levocetirizine terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering 2014 10-14 H levodopa behandeling neuropathische pijn 2007 83-92 H levofloxacine torsade de pointes door 2006 141-142 LO levothyroxine interactie met ciprofloxacine 2005 103 LO linagliptine behandeling diabetes mellitus type 2 2012 80-81 NG www.trajenta.nl 2013 38 WM lindaan behandeling scabiës 2010 85-90 H linkerventrikeldysfunctie eplerenon 2005 42-43 NG liraglutide behandeling diabetes mellitus type 2 2010 49-55 H literatuur ghost writers en rofecoxib 2009 8 JO persisteren van onbewezen claims 2008 28-29 AL lithium bijwerkingenprofiel 2012 67-68 LO downbeat-nystagmus door 2011 68-69 LO hyperparathyreoïdie door 2005 131-132 LO preventieve behandeling bipolaire stoornis 2006 61-68 H ® Loftyl , zie buflomedil
lactatie, zie borstvoeding
11
lomustine chemotherapie van gliomen longcarcinoom, niet-kleincellig erlotinib longklachten amiodaron en longontsteking behandeling communityacquired pneumonia zuurremming en ® Lopid , zie gemfibrozil
2012
13-19
H
2008
27-28
R
2009
51-52
LO
2006 2005
73-79 70-71
H NO
®
Losecosan , zie omeprazol luchtwegaandoeningen, chronische obstructieve, zie COPD luchtweginfecties antibioticaresistentie in de huisartsenpraktijk 2012 73-79 H opgelopen buiten het ziekenhuis 2006 73-79 H prednisolon bij virale bovenste ─ met wheezing 2010 5 JO luierdermatitis miconazol 0,25% 2007 49-50 NG Lycium barrarum, zie Goji-bessen Lyme, ziekte van preventie en behandeling 2006 41-46 H lymfomen immunomodulantia en 2014 34 LO ® Lyrica , zie pregabaline
M maag-darmbloedingen, zie gastro-intestinale klachten maagklachten NHG-Standaard 2013 59-60 RF www.maagzuur.nl 2009 47-48 WM ® Ymea en 2005 35-36 CP maagzuurremmers behandeling gastro-oesofageale reflux en dyspepsie 2009 37-43 H maatschappelijke rol farmaceutische industrie en registratieautoriteit jaaroverzicht 2004 2005 1-12 JO jaaroverzicht 2005 2006 3-10 JO jaaroverzicht 2006 2007 1-8 JO jaaroverzicht 2007 2008 1-11 JO jaaroverzicht 2008 2009 1-9 JO jaaroverzicht 2009 2010 3-11 JO jaaroverzicht 2010 2011 2-9 JO jaaroverzicht 2011 2012 1-8 JO jaaroverzicht 2012 2013 1-10 JO jaaroverzicht 2013 2014 2-10 JO macrogol behandeling obstipatie 2011 69-70 NO macroliden antibioticaresistentie in de huisartsenpraktijk 2012 73-79 H cardiovasculaire incidenten door claritromycine 2013 118-119 LO cardiovasculaire mortaliteit bij azitromycine 2013 20 LO claritromycine, sachet (rietje) 2005 136 V geneesmiddeleninteracties en P-glycoproteïne 2014 120-124 H maculadegeneratie bevacizumab 2008 31-37 H bevacizumab vs. ranibizumab 2012 1-8 JO pegaptanib 2008 31-37 H ranibizumab 2008 31-37 H voedingssupplementen en 2005 118-119 CP maculaoedeem veiligheid pioglitazon en rosiglitazon 2007 105-112 H malariamiddelen geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen 2014 131-138 H malathion bij moeilijk behandelbare hoofdluis 2010 94-95 NO maligne aandoeningen calcitonine intranasaal verhoogt risico op 2013 8 JO mammacarcinoom, zie ook borstkanker tienjarige behandeling met tamoxifen 2014 8 JO mammacarcinoom, gemetastaseerd chemotherapie 2010 73-81 H endocriene therapie 2010 73-81 H palliatieve behandeling 2010 73-81 H therapie gericht tegen HER-2 2010 73-81 H therapie gericht tegen tumorstroma-interacties 2010 73-81 H man en gezondheid website van de maand 2013 61-62 WM manisch-depressieve stoornis, zie bipolaire stoornis maraviroc behandeling infecties met HIV 2010 13-21 H Galenusprijs 2009 2010 6 JO
medicalisering belangenverstrengelingen en 2014 9 medicatie, chronische medicatiebeoordeling 2011 85-90 onthoudingsverschijnselen 2011 85-90 reboundverschijnselen 2011 85-90 staken en onderbreken van 2011 85-90 medicatiebeoordeling staken en onderbreken van chronische medicatie 2011 85-90 medicatiebewaking barcodescannen en medicatieveiligheid 2010 106-107 medicatiefouten en geneesmiddelenschade in het ziekenhuis 2010 35-36 ® Medimetic CR , zie methylfenidaat medroxyprogesteron atrofie injectieplaats en necrose door injecties met 2012 94 melagatran preventie veneuze tromboembolie 2005 25-32 ® Melagatran , zie melagatran melatonine behandeling primaire insomnia bij ouderen 2009 80-81 memantine terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering 2014 10-14 meningitis, aseptische lamotrigine en 2011 3 menopauze behandeling met zwarte ’cohosh’ en andere, plantaardige middelen 2007 103-104 meta-analyse(n) bias, confounding 2012 85-92 effect reporting bias op 2012 107-108 financiële banden en concordantie 2008 20-21 fixed effects- vs. random effects-model 2012 85-92 forest plot 2012 85-92 heterogeniteit 2012 85-92 melding belangenverstrengeling bij publicatie 2012 1-8 mogelijkheden en beperkingen 2012 85-92 [correctie in Gebu 2012: 120] observationeel vs. gerandomiseerd onderzoek 2012 85-92 resultaten en conclusies 2008 20-21 risico-op-bias-analyse 2012 85-92 systematisch literatuuroverzicht 2012 85-92 vraagstelling en zoekstrategie 2012 85-92 metformine behandeling gewichtstoename ten gevolge van antipsychotica 2008 44-45 methotrexaat systemische behandeling psoriasis vulgaris 2011 121-128 methoxsaleen systemische behandeling psoriasis vulgaris 2011 121-128 methoxypolyethyleenglycolpoëtine beta erytropoëtische groeifactoren 2009 25-30 methylfenidaat hyperhidrose door 2008 20 medicamenteuze behandeling van ADHD 2012 121-129 priapisme door 2014 54 producten met gereguleerde afgifte onderling niet uitwisselbaar 2007 47-48 trismus door 2014 91-92 voor ADHD bij volwassenen 2014 105-106 methylnaltrexon gastro-intestinale perforatie door 2011 6 opioïdegeïnduceerde obstipatie 2009 19-20 metoclopramide bewegingsstoornissen door 2009 114 bij kinderen en adolescenten 2012 47 neurologische bijwerkingen door 2014 5-6 tijdens de zwangerschap 2013 140-141 veiligheid tijdens zwangerschap 2010 33 metronidazol behandeling vaginale infecties 2011 61-66 perifeer oedeem door 2013 57-58 miconazol behandeling luierdermatitis 2007 49-50 behandeling orale candidiasis bij neonaten en zuigelingen 2013 16-19 microbiologische aspecten houdbaarheid van geneesmiddelen 2011 133-139 mictieklachten bij mannen, aspecifieke 5--reductaseremmers 2013 39-46
LO R JO LO NO
-blokkers 2013 39-46 H desmopressine 2013 39-46 H medicamenteuze behandeling 2013 39-46 H prostaathyperplasie, benigne 2013 39-46 H Serenoa repens 2013 72-73 CP tadalafil 2013 39-46 H urologische spasmolytica 2013 39-46 H midazolam sedatie bij kortdurende ingrepen 2014 60-65 H migraine medicatieafhankelijke hoofdpijn 2011 25-29 H paracetamol 2011 56-57 NO preventieve behandeling 2011 47-48 NO ® Mircera , zie methoxypolyethyleenglycolepoëtine beta mirtazapine bloeddyscrasieën door 2007 99 LO rabdomyolyse door 2013 141 LO urineretentie door 2014 124-125 LO mond, droge tamsulosine en 2013 94 LO mondbranden geneesmiddelen bij aandoeningen in de tandheelkunde 2012 109-116 H monoklonaal antilichaam bevacizumab en colorectaal carcinoom 2005 88-89 NO infliximab, uitbreiding indicatie 2005 71-72 R natalizumab, geregistreerd 2007 122-123 R montelukast psychiatrische aandoeningen door 2009 32 LO terugblik en nieuwe pilwaardering 2013 11-14 H moordzuchtige ideeën interferonen en 2011 3 JO ribavirine en 2011 3 JO SSRI’s en 2011 3 JO morfinetabletten registratie doorgehaald 2007 92 R mortaliteit, rapportage van rofecoxib 2008 86-87 OB moxifloxacine terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering 2014 10-14 H mucosa, orale geneesmiddelen bij aandoeningen in de tandheelkunde 2012 109-116 H ® Multaq , zie dronedaron multiple sclerose behandeling van exacerbaties en ziektebeloop 2008 51-58 H behandeling van symptomen 2008 63-66 H fingolimod bij relapsingremitting 2012 117-118 NG glatirameer 2008 51-58 H interferonen 2008 51-58 H natalizumab 2008 51-58 H natalizumab, geregistreerd 2007 122-123 R multivitaminen, zie ook voedingssupplementen preventie cardiovasculaire aandoeningen 2013 9 JO preventie kanker 2013 8-9 JO myeloom, multipel bortezomib 2008 84-85 NG lenalidomide 2008 85-86 NG myocardaandoeningen quetiapine en 2013 107-108 LO myocardinfarct calcium en 2009 20-21 NO calcium en 2010 143-144 NO eplerenon 2005 42-43 NG hoge doseringen statinen beter dan standaarddoseringen? 2006 37-38 NO onderbouwd voorschrijven antihypertensiva 2005 13-24 H rofecoxib en plotselinge dood 2005 57-58 NO secundaire preventie met rivaroxaban 2012 70-72 NO veiligheid pioglitazon en rosiglitazon 2007 105-112 H myomen preventieve behandeling 2013 92-94 NG myopie refractieafwijkingen door geneesmiddelen 2011 13-18 H
H LO
N
JO H H H H
H
NO P
LO
H
NO
H JO
CP H NO NO H H H JO H
H NO H H H
NO
H
H H LO H LO
R LO PA
JO NG
NG H
H H
naproxen bij acute jichtaanval Naranjoscore beoordeling bijwerkingen nascholing, elektronische en website en website samenwerking NTvG en Geneesmiddelenbulletin
2009
6
JO
2011
132
AL
2013 2014
15 1
H H
2012
146-147
AL
12
voorbeeldtoets 2012 natalizumab behandeling multiple sclerose 2007 behandeling multiple sclerose 2008 progressieve multifocale leukoencefalopathie door 2009 progressieve multifocale leukoencefalopathie door 2014 toename ziekteactiviteit na staken van 2007 ® Navazil , zie donepezil necrose injectieplaats diclofenac i.m. en 2006 medroxyprogesteron-injecties en 2012 nefropathie, diabetische angiotensineremming en 2009 effect en veiligheid gecombineerde RAAS-remming 2014 ® NeoRecormon , zie epoëtine beta ®
146-147
AL
122-123 51-58
R H
2
JO
3
JO
119
LO
128-129
LO
94
LO
95-96
NO
4
JO
Neupro , zie rotigotine 2010 56-57 NG neuraalbuisdefecten foliumzuur 2005 49-54 H neuralgie, postherpetische herpes zoster en ─ in huisartsenpraktijk 2006 27-28 P neuraminidaseremmers bij influenza bij kinderen 2009 106-107 NO de gesponsorde pandemie? 2010 127-130 H geen bewijs voor werkzaamheid bij influenza 2012 42-44 OB oseltamivir 2005 133-135 OB pandemische influenzavaccins en neuraminidaseremmers 2010 121-124 H neuroleptica, zie antipsychotica ® Neurontin , zie gabapentine neuropathie gabapentine 2007 57 R neuropathie, geneesmiddelengeïnduceerde perifere antibiotica 2014 39-45 H antidepressiva 2014 39-45 H oncolytica 2014 39-45 H vaccins 2014 39-45 H ® Nexium , zie esomeprazol NHG-Standaarden Acne 2008 47-48 RF Acute diarree 2007 102-103 RF Acute keelpijn 2007 101-102 RF Allergische en niet-allergische rinitis 2006 130-131 RF Astma bij kinderen 2008 89-90 RF e Astma bij kinderen (3 herz.) 2014 80-82 RF Astma bij volwassenen 2008 96-97 RF Atriumfibrilleren 2014 21-22 RF Bacteriële huidinfecties 2008 69-70 RF Beroerte 2014 49-50 RF Cardiovasculair risicomanagement 2006 142-143 RF Constitutioneel eczeem 2007 53-54 RF COPD 2008 71-72 RF Delier 2014 116-118 RF Diabetes mellitus type 2 2007 34-36 RF Diabetes mellitus type 2 e (3 herz.) 2014 22-23 RF Diep veneuze trombose 2008 97-98 RF Eczeem 2014 126-127 RF Enuresis nocturna 2007 54 RF Fluor vaginalis 2006 14-15 RF Het ’rode’ oog 2006 89-90 RF Het soa-consult 2014 35-36 RF Hoofdpijn 2014 56-57 RF Incontinentie voor urine 2008 79-80 RF Maagklachten 2013 59-60 RF Osteoporose 2006 50-51 RF Otitis media acuta bij kinderen 2007 76-77 RF Pelvic inflammatory disease 2006 38-39 RF Perifeer arterieel vaatlijden 2014 68-69 RF Rinosinusitis 2006 57-58 RF Schildklieraandoeningen 2007 46-47 RF Schildklieraandoeningen (2e herz.) 2013 120-121 RF Stoppen met roken 2008 59-61 RF Urinesteenlijden 2007 114-115 RF Urineweginfecties 2013 97-98 RF Vaginaal bloedverlies 2014 139-140 RF ® Niaspan , zie nicotinezuur mga nicorandil geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen 2014 131-138 H nicotinezuur/laropiprant behandeling dyslipidemie en hypercholesterolemie 2012 129-131 NG uit de handel 2013 48-49 R nicotinezuur mga combinatie met statine 2010 57-58 NO nieraandoening, chronische bloeddrukverlaging ter preventie cardiovasculaire incidenten 2014 4 JO
nierbeschadiging, acute atypische antipsychotica en ─ bij ouderen 2014 103-104 LO nierfalen, chronisch erytropoëtische groeifactoren 2009 25-30 H nierfunctiestoornissen zakboek Verminderde nierfunctie 2012 60 B nierinsufficiëntie exenatide en 2009 103-104 LO nierreacties, acute protonpompremmers en 2012 1-8 JO nierstenen en hormonale suppletietherapie 2011 7-8 JO niet-steroïde anti-inflammatoire middelen, zie NSAID’s nilutamide chromatopsie en 2007 112-113 LO nitraten behandeling angina pectoris 2011 97-104 H nitrofurantoïne antibioticaresistentie in de huisartsenpraktijk 2012 73-79 H nizatidine behandeling gastro-oesofageale reflux en dyspepsie 2009 37-43 H ® Nizoral , zie ketoconazol nomenclatuur antilichamen, monoklonale 2008 13-16 H non-nucleoside reverse-transcriptaseremmers (NNRTI’s), zie anti(retro)virale middelen norfloxacine hypoglykemie door 2012 22-23 LO niet meer bij gecompliceerde pyelonefritis 2009 4 JO NSAID’s afleverstatus voor zelfzorg 2010 8 JO behandeling jicht 2010 109-115 NO cardiovasculaire en gastrointestinale bijwerkingen door 2014 8 JO cardiovasculair risico na coronaire hartziekte en 2009 96-97 NO cardiovasculair risicoprofiel 2013 5 JO COX-2-remmers, hoe nu verder? 2005 121-129 H dermatologische complicaties door 2010 103-104 LO geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen 2014 131-138 H geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen 2010 37-42 H medicatieafhankelijke hoofdpijn 2011 24-29 H nucleoside-analogen, zie anti(retro)virale middelen nucleoside reverse-transcriptaseremmers (NRTI’s), zie anti(retro)virale middelen ® Nuvoryn www.nuvoryn.nl 2012 96 WM nystagmus, downbeatlithium en 2011 68-69 LO nystatine behandeling orale candidiasis bij neonaten en zuigelingen 2013 16-19 H
O obesitas rimonabant 2007 72-73 obstipatie bij kinderen 2007 37-42 lactulose versus macrogol 2011 69-70 www.obstipatie.eu 2014 50 obstipatie, opioïdegeïnduceerde methylnaltrexon 2009 19-20 oedeem, perifeer metronidazol en 2013 57-58 oesofaguscarcinoom bisfosfonaten en 2011 44-45 oestrogeenreceptormodulatoren, selectieve behandeling osteoporose 2007 25-33 oestrogenen galblaas en 2005 105 oestrogenen, geconjugeerde werkzaamheid en bijwerkingen hormonale suppletietherapie 2014 7 ofatumumab nieuw geneesmiddel 2011 3 olanzapine preventieve behandeling bipolaire stoornis 2006 61-68 oligodendroglioom chemotherapie van gliomen 2012 13-19 olopatadine terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering 2014 10-14 ® Omacor , zie omega-3-vetzuren omalizumab antilichamen, monoklonale 2008 13-16 behandeling ernstig allergisch
NG H NO WM NG LO LO H NO
JO JO
H H
H
H
astma 2007 9-10 omega-3-vetzuren cardiovasculaire incidenten en 2013 24-25 preventie dementie 2013 8 omeprazol behandeling gastro-oesofageale reflux en dyspepsie 2009 37-43 erectiele dysfunctie door 2009 61 vitamine B12-deficiëntie door 2012 119 www.losecosan.nl 2013 122 omstandigheden, bijzondere houdbaarheid van geneesmiddelen 2011 133-139 ® Onbrez , zie indacaterol oncologie klinische onderzoeken in de 2013 117-118 oncolytica, zie ook cytostatica geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen 2014 131-138 geneesmiddelengeïnduceerde perifere neuropathie 2014 39-45 Oncolytica-interacties, zakboek 2010 107 ondansetron hartritmestoornissen door 2012 1-8 QT-intervalverlenging door 2012 106 onderzoek, zie geneesmiddelenonderzoek onderzoek, farmaco-economisch doelmatigheid van geneesmiddelen 2006 133-140 ® Onglyza , zie saxagliptine
NG CP JO
H LO LO WM
H
OB
H H B JO LO
H
®
Onsenal , zie celecoxib onthoudingsverschijnselen staken en onderbreken van chronische medicatie 2011 85-90 tramadol en 2007 50 ontleding, chemische of fysische houdbaarheid van geneesmiddelen 2011 133-139 ontledingsproducten, toxische houdbaarheid van geneesmiddelen 2011 133-139 ontstekingsremmers geneesmiddelen bij aandoeningen in de tandheelkunde 2012 109-116 onttrekkingsverschijnselen antidepressiva tijdens zwangerschap en borstvoeding 2007 59-67 varenicline en 2013 22 ontwikkelingen jaaroverzicht 2004 2005 1-12 jaaroverzicht 2005 2006 3-10 jaaroverzicht 2006 2007 1-8 jaaroverzicht 2007 2008 1-11 jaaroverzicht 2008 2009 1-9 jaaroverzicht 2009 2010 3-11 jaaroverzicht 2010 2011 2-9 jaaroverzicht 2011 2012 1-8 jaaroverzicht 2012 2013 1-10 jaaroverzicht 2013 2014 2-10 oog bijwerkingen door tamsulosine na cataractchirurgie 2009 88 NHG-Standaard ’rode’ oog 2006 89-90 oogdruk, zie intraoculaire druk oogdruppels geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen 2014 131-138 oogontstekingen ernstige ─ en bisfosfonaten 2012 1-8 ® Opatanol , zie olopatadine opiaten, zie opioïden opioïden bij ernstige COPD 2014 46-47 medicatieafhankelijke hoofdpijn 2011 25-29 sedatie bij kortdurende ingrepen 2014 60-65 orlistat leverfunctiestoornissen door 2009 114-115 orphan drugs, zie weesgeneesmiddelen oseltamivir, zie ook neuraminidaseremmers automutilatie en delirium door 2007 43 behandeling influenza 2005 133-135 cardiale en visuele afwijkingen door 2009 115 fatale neuropsychiatrische bijwerkingen 2008 87-88 griep of ─ : wat is erger? 2007 48 juridische procedure 2008 23 neuraminidaseremmers bij influenza 2012 42-44 openbaarmaking niet-gepubliceerde onderzoeksgegevens 2013 10 pandemische influenzavaccins en neuraminidaseremmers 2010 121-124 preventie influenza 2005 133-135 toch werkzaamheid? 2014 47-49 osteoporose medicamenteuze behandeling
H LO
H
H
H
H LO JO JO JO JO JO JO JO JO JO JO
LO RF
H JO
NO H H LO
LO OB LO LO ZB H OB JO H OB NO
13
van 2007 NHG-Standaard 2006 osteoporose, postmenopauzale denosumab 2011 strontiumranelaat 2006 otitis externa ciprofloxacine 2005 otitis media claritromycine, sachet (rietje) 2005 NHG-Standaard ─ bij kinderen 2007 ouderen antipsychotica en hyperglykemie bij 2009 behandeling hypertensie en sterfte, meta-analyse 2012 melatonine bij primaire insomnia 2009 minder geschikte geneesmiddelen 2006 mortaliteit door antipsychotica bij psychose 2008 nieuwe NSAID’s en gastroduodenale bloedingen 2005 ovariumkanker hormonale suppletietherapie en 2010 orale anticonceptiva verminderen risico 2009 overgangsklachten isoflavonen niet werkzaam bij 2011 ® Ymea en maagklachten 2005 overgevoeligheidsreacties ernstige ─ door prasugrel 2011 overgewicht, zie obesitas overlijden fingolimod en 2012 tiotropium bij COPD en 2014 oxaliplatine adjuvante chemotherapie coloncarcinoom 2005 oxybutynine pleister, transdermaal 2006 oxycodon behandeling neuropathische pijn 2007 terugblik en nieuwe pilwaardering 2013 oxycodon/naloxon behandeling van ernstige pijn 2009 herbeoordeling 2010 ® OxyContin , zie oxycodon tabletten in ontlasting 2006
25-33 50-51
H RF
91-92 80-81
NG NG
67-68
NG
136 76-77
V RF
113-114
LO
56-57
NO
80-81
NG
56-57
NO
76-77
LO
58-59
NO
7
JO
6
JO
131-132 35-36
CP CP
95
R
55-56 34-35
LO NO
89
NO
35-36
V
83-92
H
11-14
H
93-94 82
NG OB
69-70
LO
P ®
Palexia , zie rabeprazol paliperidon behandeling schizofrenie 2008 17-18 pancreatitis DPP-4-remmers en GLP-1agonisten en 2013 83-85 pandemie 2009-2010, terugblik bijwerkingen 2010 121-130 neuraminidaseremmers 2010 121-130 Nieuwe Influenza A (H1N1) 2010 121-130 pandemische influenzavaccins 2010 121-130 paracetamol 2010 121-130 seizoensgriep 2010 121-130 ® Pandemrix , zie influenzavaccin, pandemisch pantoprazol behandeling gastro-oesofageale reflux en dyspepsie 2009 37-43 www.pantozolcontrol.nl 2013 134 ® Pantothen www.pantothen.nl 2014 93-94 ® Pantozol , zie pantoprazol paracetamol acute migraine 2011 56-57 levensbedreigende huidreacties door 2014 6 medicatieafhankelijke hoofdpijn 2011 24-29 paracetamol/tramadol combinatie geen toegevoegde waarde 2007 11 [aanvulling in Gebu 2007: 36, 48] parallelimport bio-equivalentie en substitutie generieke geneesmiddelen 2013 75-82 ® Para-Speciaal , zie bioalletrine/piperonylbutoxide parasympathicolytica, zie anticholinergica parasympathicomimetica refractieafwijkingen door geneesmiddelen 2011 13-18 parathyreoïdhormoon behandeling osteoporose 2007 25-33 ® Pariet , zie rabeprazol Parkinson, ziekte van rasagiline bij behandeling 2009 119-120
NG
LO H H H H H H
H WM WM
NO JO H
PA
H
H H
NO
paroxetine zwangerschap en 2005 142 LO partydrugs gammahydroxyboterzuur 2006 48-49 LO ketamine 2007 33-34 LO [correctie in Gebu 2007: 48] pasgeborenen SSRI’s en pulmonale hypertensie 2006 55-56 LO patiënten DTCA en de farmaceutische industrie 2008 106-108 OB reactie ISDB op DTCA 2009 11 ZB patiëntenvoorlichting, zie ook website van de maand direct-to-consumer-advertising 2011 8-9 JO direct-to-consumer-advertising in Europa 2010 60 ZB invloed etikettekst op werkzaamheid geneesmiddel en placebo bij migraine 2014 93 NO PCV chemotherapie van gliomen 2012 13-19 H pegaptanib behandeling macula-degeneratie 2008 31-37 H peginterferon alfa-2b chronische hepatitis C 2007 115-116 R ® PegIntron , zie peginterferon alfa-2b pegyleren polyethyleenglycol koppelen aan geneesmiddelen 2005 37-41 H penfluridol beschikbaarheid 2010 3 JO penicillinen antibioticaresistentie in de huisartsenpraktijk 2012 73-79 H ® Pepcidin , zie famotidine perforatie, gastro-intestinale methylnaltrexon en 2011 6 JO pergolide alleen tweedelijnsbehandeling 2005 72 CBG perindopril uitbreiding indicatie 2006 58-59 R periodic safety updated reports (PSUR’s) EMA en openbaarheid 2011 9 JO ® Permax , zie pergolide permetrine behandeling scabiës 2010 85-90 H P-glycoproteïne antiaritmica 2014 120-124 H antibiotica (macroliden) 2014 120-124 H anticoagulantia 2014 120-124 H antimycotica 2014 120-124 H colchicine en digoxine 2014 120-124 H en geneesmiddeleninteracties 2014 120-124 H [correctie in Gebu 2014: 144] hypericum 2014 120-124 H immunosuppressiva 2014 120-124 H klinische relevantie 2014 120-124 H proteaseremmers 2014 120-124 H pijn buprenorfine transdermaal 2008 18-19 V coffeïne bij acute 2012 70 NO dutasteride en testiculaire 2012 131 LO fentanylneusspray bij doorbraakpijn bij kanker 2010 91-92 NG oxycodon/naloxon 2009 93-94 NG oxycodon/naloxon 2010 82 OB tapentadol bij ernstige chronische 2014 66-67 NG pijn, neuropathische behandeling 2007 83-92 H pil, zie anticonceptiva, orale pilocarpine medicamenteuze behandeling primair syndroom van Sjögren 2012 97-101 H terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering 2014 10-14 H pilwaarderingen nieuwe geneesmiddelen 2010 61-64 H terugblik nieuwe geneesmiddelen 2000 en 2001 en nieuwe 2013 11-14 H terugblik nieuwe geneesmiddelen 2002 en 2003 en nieuwe 2014 10-14 H pioglitazon behandeling diabetes mellitus 2005 107-115 H blaascarcinoom door 2011 10 LO blaascarcinoom door 2012 33 LO fractuurrisico verhoogd door 2009 6-7 JO handelsvergunning geschorst in Frankrijk 2011 95-96 R terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering 2014 10-14 H veiligheid rosiglitazon en 2007 105-112 H plaatjesaggregatieremmers gastroduodenale bloedingen 2007 45 NO ® Placebo , Nieuwe Extra Sterke www.fauxmaceuticals.com 2012 150 WM
placebo dure versus goedkope 2008 59 invloed etikettekst op werkzaamheid bij migraine 2014 93 ® Plavix , zie clopidogrel plotselinge dood rofecoxib en 2005 57-58 pneumonie, zie ook community-acquired pneumonia bij ouderen door antipsychotica 2011 6 inhalatiecorticosteroïden en 2010 5-6 polyfarmacie staken en onderbreken van chronische medicatie 2011 85-90 polypil effect op risicofactoren harten vaatziekten 2009 118-119 [correctie in Gebu 2010: 48] effect op therapietrouw en cardiovasculaire risicofactoren 2014 104-105 polypose, familiaire adenomateuze doorhaling registratie celecoxib 2011 107 postmenopauze estradiol/drospirenon 2005 43-44 ® Pradaxa , zie dabigatran pramipexol behandeling restless legssyndroom 2007 68-69 prasugrel ernstige overgevoeligheidsreacties en 2011 95 preventie atherotrombotische complicaties na PTCA 2010 30-31 prednisolon behandeling acute jichtaanval 2009 6 behandeling chronische rinosinusitis met poliepen 2012 1-8 behandeling virale bovenste luchtweginfecties met wheezing 2010 5 prednison kortere kuur bij acute COPDexacerbatie 2013 119-120 medicamenteuze behandeling primair syndroom van Sjögren 2012 97-101 pre-eclampsie preventie met acetylsalicylzuur 2007 114 pregabaline behandeling neuropathische pijn 2007 83-92 bij gegeneraliseerde angststoornis 2014 83-90 cardiale bijwerkingen door 2014 54-55 premenopauzale vrouwen testosteronspray 2008 95-96 preventie antioxidanten, schadelijk bij primaire en secundaire 2007 100-101 cardiovasculaire aandoeningen 2007 52-53 effect beperking zoutinname 2010 66-67 geneesmiddelengerelateerde ziekenhuisopnamen 2011 10-11 leefstijlinterventie en diabetes mellitus 2010 22-23 preventie, secundaire cardiovasculaire incidenten 2008 93-94 ® Prezal , zie lansoprazol
NO NO
NO JO JO
H
NO
NO R NG
R
R NG JO JO
JO
NO H NO
H H LO NO
NO NO OB P NO NO
®
Priadel , zie lithium priapisme citalopram en 2007 methylfenidaat, atomoxetine en 2014 prijzen, zie geneesmiddelenkosten ® Prioderm , zie malathion probioticum ter preventie antibioticageïnduceerde diarree 2014 probleemgedrag antipsychotica bij dementie 2013 procedure, juridische ® oseltamivir (Tamiflu ) 2008
131-132 54
LO LO
23-24
CP
27-33
H
23
H
®
Procoralan , zie ivabradine productinformatie ezetimib, herziening proefschrift behandeling jicht behandeling restless legs en verkeersveiligheid benzodiazepinen en verkeersveiligheid capsaïcine intranasaal bij idiopathische rinitis farmacotherapie en agressief gedrag bij psychiatrische aandoeningen geneesmiddelengerelateerde ziekenhuisopnamen herpes zoster en postherpetische neuralgie in de huis-
2006
27 CBG
2009
55
P
2009
22-23
P
2009
22-23
P
2007
92-93
P
2010
145-146
P
2011
10-11
P
14
artsenpraktijk zelfmedicatie met antibiotica in Europa profylaxe peri-operatieve ─ met -blokkade progestagenen risico veneuze trombo-embolie en ® Prograft , zie tacrolimus
2006
27-28
P
2008
29-30
P
2005
140-141
NO
2013
5
JO
®
Prolia , zie denosumab promotionele activiteiten achtergehouden onderzoek gabapentine 2010 agomelatine 2013 Ad Kerremans 25 jaar bij het Geneesmiddelenbulletin 2011 aliskiren, vermeende onzorgvuldigheden 2009 aripiprazol voor onderhoudsbehandeling bipolaire stoornis 2011 atorvastatine, reclamecampagne Pfizer 2008 effect kleine cadeaus op behandelvoorkeuren 2009 effectieve marketing rosuvastatine 2005 fabrikant agomelatine geeft niet op 2013 farmaceutische industrie en academische geneeskunde 2011 fase IV-onderzoek voor marketingdoeleinden 2010 gabapentine: analyse van interne industriedocumenten 2007 Gouden Pil en Galenusprijs 2012 inkomstenbron tijdschriften en geneesmiddelenkeuze 2011 invloed farmaceutische industrie op behandelrichtlijnen 2007 invloed kleine geschenken farmaceutische industrie 2012 JUPITER-onderzoek 2010 marketing rofecoxib kost fabrikant nog eens 1 miljard 2012 medische studenten en farmaceutische industrie 2013 ® misleidende reclame Yaz 2010 MSD stelt apothekers aanspra® kelijk voor schade Fosamax 2005 nieuwe orale anticoagulantia 2012 nieuwe orale antistollingsmiddelen 2013 nieuw geneesmiddel, nieuwe kwaal 2009 Pfizer en IDEAL-onderzoek 2006 promotie methylfenidaat bij volwassenen 2014 restrictief geschenkenbeleid en voorschrijfgedrag 2013 ® rode kaart Zaldiar 2007 rosiglitazon: hetzelfde bewijs, contrasterende opstellingen 2010 ® seeding trials Abilify 2005 sofisten, spindoctors en de academische geneeskunde 2010 subgroepanalysen bij industriegesponsord onderzoek 2011 tien tips voor de farmaceutische industrie 2012 verkrijgen en behouden van patenten en vergroten van marktaandeel 2012 ® Yaz 2008 ®
71-72 73-74
PA PA
144
PA
11
PA
107-108
PA
72-73
PA
91-92
PA
83-84
PA
144-145
PA
35-36
PA
11
JO
93-94 72
PA PA
59-60
PA
104
PA
35 118-119
PA PA
35-36
PA
9 11
JO JO
119-120 58-60
PA PA
37-38
PA
34-35 71-72
PA PA
105-106
PA
49 11
PA PA
95-96 92
PA PA
59-60
PA
71-72
PA
148
PA
148-150 108-109
PA PA
Yaz : de pil waarmee je doorgaat 2010 72 PA ® Propecia , zie finasteride propofol sedatie bij kortdurende ingrepen 2014 60-65 H ® Propymal , zie valproïnezuur prostaat medicamenteuze behandeling van aspecifieke mictieklachten 2013 39-46 H prostaatcarcinoom, castratieresistent gemetastaseerd anti-androgenen 2014 15-21 H bisfosfonaten en denosumab 2014 15-21 H chemotherapie 2014 15-21 H enzulatamide 2014 15-21 H radiofarmaca 2014 15-21 H radiotherapie 2014 15-21 H prostaatcarcinoom, gelokaliseerd behandeling 2013 87-92 H chirurgie 2013 87-92 H hormonale therapie 2013 87-92 H radiotherapie 2013 87-92 H
waakzaam afwachten 2013 87-92 H prostaatcarcinoom, lokaal uitgebreid androgeenblokkade, gecombineerde 2013 111-115 H anti-androgenen 2013 111-115 H behandeling 2013 111-115 H chirurgie 2013 111-115 H gonadoreline-agonisten 2013 111-115 H hormonale therapie 2013 111-115 H radiotherapie 2013 111-115 H prostaatcarcinoom, gemetastaseerd androgeenblokkade, gecombineerde 2013 135-140 H anti-androgenen 2013 135-140 H gonadoreline-agonisten 2013 135-140 H gonadoreline-antagonisten 2013 135-140 H hormonale therapie 2013 135-140 H orchidectomie 2013 135-140 H prostaathyperplasie, benigne, zie mictieklachten bij mannen, aspecifieke prostaatkanker, zie ook prostaatcarcinoom preventie met 5--reductaseremmers 2012 21-22 OB vitamine E verhoogt risico 2012 34-35 CP prostacycline-analogen pulmonale hypertensie 2013 123-130 H prostaglandinesynthetaseremmers, zie NSAID’s proteaseremmers (PI’s), zie ook antiretrovirale middelen geneesmiddeleninteracties en P-glycoproteïne 2014 120-124 H ® Protelos , zie strontiumranelaat protonpompremmers acute nierreacties door 2012 1-8 JO behandeling gastro-oesofageale reflux en dyspepsie 2009 37-43 H behandeling gastro-oesofageale refluxziekte bij kinderen 2012 1-8 JO bloedende ulcera en 2005 116-117 NO geneesmiddelenkosten 2005 95-101 H heupfractuur door 2007 68 LO heupfractuur door 2011 5-6 JO tinnitus en gehoorverlies door 2014 6 JO zuurremming en longontsteking 2005 70-71 NO ® Protopic , zie tacrolimus psoralenen geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen 2010 37-42 H psoriasis angiotensine II-receptor-antagonisten en 2007 43-44 LO etanercept, uitbreiding indicatie 2006 46-47 UI psoriasis, chronische plaque, zie psoriasis vulgaris psoriasis vulgaris, lokale behandeling calcineurineremmers 2011 73-80 H chronische plaque psoriasis 2011 73-80 H corticosteroïden 2011 73-80 H ditranol 2011 73-80 H lokale therapie 2011 73-80 H salicylzuur 2011 73-80 H teren 2011 73-80 H vitamine D-analogen 2011 73-80 H [correctie in Gebu 2011: 108] psoriasis vulgaris, systemische behandeling acitretine 2011 121-128 H adalimumab 2011 121-128 H chronische plaque psoriasis 2011 121-128 H ciclosporine 2011 121-128 H etanercept 2011 121-128 H fumaraten 2011 121-128 H infliximab 2011 121-128 H interleukineremmer 2011 121-128 H methotrexaat 2011 121-128 H methoxsaleen 2011 121-128 H tumornecrosefactor--antagonisten 2011 121-128 H ustekinumab 2011 121-128 H [correctie in Gebu 2012: 12] psychiatrische aandoeningen farmacotherapie en agressief gedrag bij 2010 145-146 P isotretinoïne en 2009 20 LO montelukast en 2009 32 LO psychiatrische symptomen door varenicline 2011 55-56 LO psychische reacties desmopressine en 2005 56 LO psychofarmaca geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen 2010 37-42 H psychosen antipsychotica en borstvoeding 2012 101-104 H publicatie, selectieve onderzoeksresultaten en 2008 78-79 NO selectief rapporteren uitkomstmaten 2010 10 JO publicatiebias medische tijdschriften en 2014 24-25 AL overschatting werkzaamheid
antidepressiva
2008
26-27
NO
27-33
H
27-33 27-33 1-8 27-33 27-33 27-33 106 5 54 27-33
H H JO H H H LO JO R H
80 107-108
LO LO
117-118
NO
Q ®
Qlaira , zie estradiolvaleraat/dienogest QT-intervalsyndroom, lange QT-intervalverlenging en geneesmiddelen 2014 QT-intervalverlenging AzCERT 2014 bijwerkingen 2014 citalopram en 2012 elektrocardiogram 2014 geneesmiddelen 2014 lange QT-intervalsyndroom 2014 ondansetron en 2012 saquinavir en 2011 torimefen en 2009 torsade de pointes 2014 quetiapine ischemische colitis door 2014 myocardaandoeningen door 2013 rivastigmine en ─ bij de ziekte van Alzheimer 2005
R RAAS-remming invloed op de uitkomsten bij patiënten met diabetes mellitus en hypertensie 2014 92 RAAS-systeem, zie renine-angiotensine-aldosteronsysteem rabdomyolyse ezetimib en 2005 106 mirtazapine en 2013 141 verapamil en simvastatine en 2007 51 rabeprazol behandeling gastro-oesofageale reflux en dyspepsie 2009 37-43 radiofarmaca bij castratieresistent gemetastaseerd prostaatcarcinoom 2014 15-21 radiotherapie behandeling gelokaliseerd prostaatcarcinoom, 2013 87-92 behandeling lokaal uitgebreid prostaatcarcinoom 2013 111-115 bij castratieresistent gemetastaseerd prostaatcarcinoom 2014 15-21 raloxifen behandeling osteoporose 2007 25-33 raltegravir behandeling infecties met HIV 2010 13-21 Ranbaxy bio-equivalentie en substitutie generieke geneesmiddelen 2013 75-82 ranibizumab antilichamen, monoklonale 2008 13-16 behandeling maculadegeneratie 2008 31-37 vs. bevacizumab bij maculadegeneratie 2012 1-8 ranitidine behandeling gastro-oesofageale reflux en dyspepsie 2009 37-43 ranolazine behandeling angina pectoris 2011 97-104 rapportage, statistische in Chinees geneesmiddelenonderzoek 2010 10 ® Raptiva , zie efalizumab rasagiline behandeling ziekte van Parkinson 2009 119-120 ® Rasilez , zie aliskiren reboundverschijnselen staken en onderbreken van chronische medicatie 2011 85-90 reclame, zie promotionele activiteiten ® Reductil , zie sibutramine reflux, gastro-oesofageale behandeling 2009 37-43 bovenbuikklachten 2009 37-43 dyspepsie 2009 37-43 H2-antagonisten 2009 37-43 protonpompremmers 2009 37-43 refluxoesofagitis H2-receptorblokkerende middelen en protonpompremmers 2009 37-43 werkzaamheid protonpompremmers bij kinderen 2012 1-8 refractieafwijking refractieafwijkingen door geneesmiddelen 2011 13-18 registratie, zie ook handelsvergunning beschikbaarheidsproblemen van geneesmiddelen 2010 133-141 FDA en verontreinigingen in
NO
ZB LO LO
H
H
H H H H H
H H H JO
H H
JO
NO
H
H H H H H
H JO
H
H
15
heparine kwaliteit beoordelingsrapporten EMA morfinetabletten doorgehaald nieuwe decentrale procedure ─ EMEA openheid bij EMA openheid en transparantie EMA opnieuw nee tegen EMA tijdsverloop tussen publicatie van gerandomiseerd onderzoek en toename vervalste geneesmiddelen veranderingen bij FDA veranderingen bij FDA registratienieuws bijwerkingen accidentele blootstelling aan fentanylpleisters dosisverlaging estradiol/dydrogesteron (Femoston®) drotrecogine alfa uit de handel handelsvergunning alemtuzumab ingetrokken door fabrikant metoclopramide bij kinderen en adolescenten nicotinezuur/laropiprant uit de handel restricties codeïnegebruik bij kinderen toegang tot SIGNAL-publicaties vrije markt voor vaginaal antimycoticum clotrimazol ® Relenza , zie zanamivir
2009
8
JO
2012 2007
1-8 92
JO R
2007 2012 2011 2012
55-56 58 9 84
R AL JO AL
2008
46-47
NO
2009 2009 2009
8 8 35
JO JO ZB
2014
128-129
R
2014 2012
127-128 95-96
R R
2012
134
R
2012
47
R
2013
48-49
R
2013 2012
121-122 48
R R
2013
60-61
R
®
Relistor , zie methylnaltrexon ®
Relpax , zie eletriptan Remedica website en communicatiebureau 2009 83-84 ® Remicade , zie infliximab renine-angiotensine-aldosteron (RAAS)-systeem dubbele blokkering RAAS-systeem onderzocht 2013 48 ® Requip , zie ropinirol restless legs, zie ook rustelozebenensyndroom pramipexol, geregistreerd 2007 68-69 ropinirol, geregistreerd 2007 68-69 ® Retacrit , zie epoëtine zeta retapamuline behandeling impetigo en kleine wonden 2009 86-87 retinaloslating chinolonen en 2013 6 retinoïden bij acne vulgaris 2014 95-103 geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen 2014 131-138 retinopathie, diabetische angiotensineremming en 2009 95-96 reukstoornissen latanoprost en 2012 32-33 reuma diclofenac i.m. en necrose injectieplaats 2006 128-129 ® Revatio , zie sildenafil
WM
NO
LO LO
NG JO H H NO LO
LO
®
Revlimid , zie lenalidomide richtlijnen beïnvloeding door de farmaceutische industrie 2009 belangenverstrengelingen bij cardiovasculaire 2011 belangenverstrengeling bij opstellen 2012 clinici of methodologen als auteurs 2009 gebrek aan wetenschappelijke onderbouwing 2009 leidraad doelmatig voorschrijven van geneesmiddelen 2011 uitvoering euthanasie en hulp bij zelfdoding 2012 verlaten van gangbaar medisch handelen 2012 rijvaardigheid benzodiazepinen en verkeersveiligheid 2009 geneesmiddelen en verkeersongevallen 2011 rimonabant behandeling obesitas 2007 handelsvergunning ingetrokken 2009 niet toegelaten tot Amerikaanse markt 2007 rinitis, allergische, zie ook hooikoorts rupatadine 2012 rinitis, idiopathische
121-122
B
70-71
RF
1-8
JO
109-110
AL
81-83
NO
119-120
RF
134
B
57-58
NO
22-23
P
32-33
NO
72-73 2
NG JO
98-99
OB
30-31
NG
capsaïcine intranasaal bij rinosinusitis amoxicilline voor acute geen antibiotica NHG-Standaard risedroninezuur behandeling osteoporose terugblik en nieuwe pilwaardering risico-op-bias-analyse meta-analyse: mogelijkheden en beperkingen ® Ritalin , zie methylfenidaat rituximab bij primair syndroom van Sjögren medicamenteuze behandeling primair syndroom van Sjögren progressieve multifocale leukoencefalopathie door progressieve multifocale leukoencefalopathie door rivaroxaban ernstige hepatobiliaire bijwerkingen door preventie postoperatieve trombose secundaire preventie na recent myocardinfarct vergoeding uitgebreid voor atriumfibrilleren rivastigmine medicatiefouten en onjuist gebruik Exelonpleisters parkinsondementie en quetiapine en ─ bij de ziekte van Alzheimer ® Roaccutane , zie isotretinoïne rofecoxib beschikbaarheidsproblemen van geneesmiddelen cardiovasculair risico en cardiovasculaire risico’s en ghost writers en de industrie marketing kost fabrikant nog eens 1 miljard myocardinfarct en plotselinge dood rapportage bijwerkingen rapportage van mortaliteit roflumilast onderhoudsbehandeling ernstige COPD suïcidaliteit door roken, stoppen met NHG-Standaard programma’s niet meer vergoed varenicline en suïcidegedachten varenicline, geregistreerd vijf programma’s vergeleken www.cigy.nl www.ikkanstoppen.nl romiplostim Galenusprijs ropinirol behandeling restless legssyndroom rosacea doxycycline rosiglitazon behandeling diabetes mellitus beschikbaarheidsproblemen van geneesmiddelen cardiovasculaire incidenten door cardiovasculair risico bij ouderen en fractuurrisico verhoogd door handelsvergunning geschorst hetzelfde bewijs, contrasterende opstellingen veiligheid pioglitazon en veiligheid van verhoogd risico op myocardinfarct en cardiovasculair overlijden rosuvastatine effectieve marketing preventie van veneuze tromboemboliën primaire preventie van hart- en vaatziekten terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering veilig gebruik rotavirusvaccinatie
2007
92-93
P
2012 2008 2006
45-46 68 57-58
NO NO RF
2007
25-33
H
2013
11-14
H
2012
85-92
H
2014
55-56
NO
2012
97-101
H
2010
4
JO
2014
3
JO
2014
6
JO
2008
121-122
NO
2012
70-72
NO
2013
3
JO
2010 2005
84 45-46
R NO
2005
117-118
NO
risico op intussusceptie na rotigotine behandeling ziekte van Parkinson rugklachten, lage glucosamine bij chronische ® Rupafin , zie rupatadine rupatadine behandeling allergische rinitis en urticaria rustelozebenensyndroom medicamenteuze behandeling
2014
6
JO
2010
56-57
NG
2010
144-145
CP
2012
30-31
NG
2013
95-96
NO
S
2010 2005 2010 2009
133-141 87 9-10 8
H NO JO JO
2012
35-36
PA
2005 2010 2008
57-58 9 86-87
NO JO OB
2011 2013
129-130 71-72
NG LO
2008
59-61
RF
2012
1-8
JO
2008 2007 2010 2014 2009
25 56-57 70-71 37-38 98-99
LO R NO WM WM
2011
6
JO
2007
68-69
R
2010
65-66
NG
2005
107-115
H
2010
133-141
H
2010
7-8
JO
2008 2009 2011
21-22 6-7 9
NO JO JO
2010 2007 2009
95-96 105-112 6
PA H JO
2010
130-131
OB
2005
83-84
PA
2009
104-105
NO
2009
9-10
NO
2014 2005
10-14 H 119 CBG
®
Salagen , zie pilocarpine salmeterol en ernstige astmagerelateerde bijwerkingen 2009 4 saquinavir QT-intervalverlenging door 2011 5 Saw palmetto, zie Serenoa repens saxagliptine behandeling diabetes mellitus type 2 2010 49-55 pilwaardering nieuwe geneesmiddelen 2010 61-64 werkzaamheid op cardiovasculaire uitkomsten 2013 133-134 scabiës behandeling 2010 85-90 benzylbenzoaat 2010 85-90 ivermectine 2010 85-90 permetrine 2010 85-90 piperonylbutoxide 2010 85-90 pyretrinen, natuurlijke 2010 85-90 schildklieraandoeningen NHG-Standaard 2007 46-47 NHG-Standaard (2e herz.) 2013 120-121 schildkliersuppletietherapie interactie ciprofloxacine 2005 103 schimmelinfecties, invasieve monoklonale antilichamen en 2011 7 schizofrenie antipsychotica, meta-analyse 2009 44-45 aripiprazol 2005 85-87 paliperidon 2008 17-18 sedatie bij kortdurende ingrepen anesthesie 2014 60-65 anesthetica, systemische 2014 60-65 benzodiazepinen 2014 60-65 opioïden 2014 60-65 propofol 2014 60-65 seizoensgriep, zie influenza seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) behandeling vaginale infecties 2011 49-54 seksueel verlangen, verminderd behandeling met testosteronpleister 2009 49-50 seksuele functiestoornissen, geneesmiddelengeïnduceerde 5--reductaseremmers 2013 99-105 -blokkers 2013 99-105 antidepressiva 2013 99-105 anti-epileptica 2013 99-105 antihypertensiva 2013 99-105 antilipaemica 2013 99-105 antipsychotica 2013 99-105 overige middelen 2013 99-105 therapietrouw 2013 99-105 selenium preventie kanker 2010 9 seleniumintoxicatie door voedingssupplementen 2009 7 seleniumsulfide huidirritatie door 2009 81 ® Selsun , zie seleniumsulfide Serenoa repens aspecifieke mictieklachten bij mannen 2013 72-73 www.iocob.nl over 2013 86 ® Seroquel , zie quetiapine serotonine-heropnameremmers, zie SSRI’s serotoninesyndroom duloxetine en 2014 46 sevelameer terugblik en nieuwe pilwaardering 2013 11-14 ® Sevredol , zie morfinetabletten sibutramine schorsing handelsvergunning 2010 34-35 schorsing handelsvergunning 2011 9 ® Sifrol , zie pramipexol SIGNAL-publicaties toegang tot 2012 48 sildenafil behandeling pulmonale arteriële
JO JO
H H NO H H H H H H RF RF LO JO NO NG NG H H H H H
H
NG
H H H H H H H H H JO JO LO
CP WM
LO
H
R JO
R
16
hypertensie simvastatine interactie met verapamil rabdomyolyse risico op kanker bij ezetimib ® Singulair , zie montelukast sint-janskruid, zie hypericum sitagliptine allergische reacties door behandeling diabetes mellitus behandeling diabetes mellitus type 2 bijwerkingen en dyspneu door Sjögren, syndroom van biologicals immunomodulantia kunsttranen en speekselsubstituten medicamenteuze behandeling primair niet-medicamenteuze behandeling pilocarpine rituximab bij slaapstoornissen medicamenteuze behandeling melatonine bij primaire insomnia van ouderen slaapwandelen zolpidem en smaakstoornissen angiotensine II-receptor-antagonisten smaakverlies terbinafine en soa-consult NHG-Standaard SOJA-methode bevoordeelt nieuwe geneesmiddelen solifenacine urineretentie door ® Souvenaid , zie dieetvoeding spanningshoofdpijn medicatieafhankelijke hoofdpijn spasmolytica werkzaamheid en bijwerkingen bij urine-incontinentie bij vrouwen spasmolytica, urologische behandeling aspecifieke mictieklachten bij mannen spasticiteit multiple sclerose spécialité bio-equivalentie en substitutie generieke geneesmiddelen speekselklieren geneesmiddelen bij aandoeningen in de tandheelkunde speekselsubstituten medicamenteuze behandeling primair syndroom van Sjögren spierafwijkingen statinen en spierkrampen, nachtelijke in de benen en medicatie ® Spiriva , zie tiotropium spironolacton bij hartfalen met behouden ejectiefractie gastroduodenale bloedingen of ulceraties SSRI’s antidepressiva tijdens zwangerschap en borstvoeding bij angststoornissen citalopram en priapisme geneesmiddelenkosten gynaecomastie door hypoglykemie bij diabetes mellitus door medicamenteuze behandeling van neuropathische pijn moordzuchtige ideeën overlijden aan mammacarcinoom door interactie met tamoxifen pulmonale hypertensie bij pasgeborenen pulmonale hypertensie bij pasgeborenen suïciderisico en tandcariës door vraagtekens werkzaamheid en veiligheid stabiliteit
2006 2007 2007 2008
90-91 51 51 91-92
R LO LO LO
2010 2007
116 117-119
LO NG
2010 2008 2012
49-55 88 69-70
H LO LO
2012 2012
97-101 97-101
H H
2012
97-101
H
2012
97-101
H
2012 2012 2014
97-101 97-101 55-56
H H NO
2005
73-79
H
2009
80-81
NG
2008
44
LO
2012
81-82
LO
2011
6
JO
2014
35-37
RF
2009
8
JO
2005
103-104
LO
2011
2012
25-29
108
H
NO
2013
39-46
H
2008
63-66
H
houdbaarheid van geneesmiddelen 2011 133-139 statinen combinatie met ezetimib of nicotinezuur? 2010 57-58 effectieve marketing rosuvastatine 2005 83-84 en onbedoelde effecten 2011 22 geheugenverlies en verwarring door 2014 2-3 geneesmiddelenkosten 2005 95-101 herbezinning vanwege nieuwe diabetes mellitus 2012 93-94 hoge doseringen beter dan standaarddoseringen? 2006 37-38 intensieve verlaging LDLcholesterolconcentratie 2011 4 JUPITER, een planeet te ver 2009 9-10 JUPITER-onderzoek 2010 118-120 mortaliteit en primaire preventie bij hoogrisicopatiënten 2010 131-132 niet voor atriumfibrilleren 2011 82 primaire preventie cardiovasculaire aandoeningen 2007 52-53 primaire preventie cardiovasculaire aandoeningen 2009 97-98 risico op diabetes mellitus door 2010 68-69 spierafwijkingen door interactie met fusidinezuur 2013 8 uitkomsten en bijwerkingen van standaard en hoge doseringen 2012 1-8 werkzaamheid en bijwerkingen bij primaire preventie 2014 3 Steno-onderzoek lagere sterfte diabetes door behandeling risicofactoren 2008 39-40 stomatitis en fluorchinolonen 2011 93 stoornis, cognitieve, zie ook geheugenstoornis amnestische 2013 51-56 niet-amnestische 2013 51-56 stoornis, obsessief-compulsieve behandeling angststoornissen bij volwassenen 2014 110-116 stoornissen, extrapiramidale metoclopramide en 2009 114 venlafaxine en 2005 44-45 stoppen met roken, zie roken, stoppen met ® Strattera , zie atomoxetine stressstoornis, acute behandeling angststoornissen bij volwassenen 2014 110-116 stressstoornis, posttraumatische behandeling angststoornissen bij volwassenen 2014 110-116 ® Striant , zie testosteron ®
2013
2012
75-82
109-116
H
H
2012
97-101
H
2013
8
JO
2012
46-47
NO
2014
68
H
2007
10-11
NO
2007 2014 2007 2005 2006
59-67 110-116 131-132 95-101 106-107
H H LO H LO
2010
67-68
LO
2007 2011
83-92 3
JO
2010
45-46
LO
2006
55-56
LO
2011 2005 2009
6 89-91 87-88
JO NO LO
2005
59-60
B
H
NO PA NO JO H OB NO JO NO PA NO NO NO NO LO JO JO JO
NO LO H H
H LO LO
H
H
Stromectol , zie ivermectine strontiumranelaat behandeling osteoporose 2007 25-33 H behandeling postmenopauzale osteoporose 2006 80-81 NG myocardinfarct door 2014 4-5 JO subgroepanalysen aanvullende criteria voor aannemelijkheid 2012 31-32 OB substitutie van generieke geneesmiddelen bio-equivalentie en 2013 75-82 H [correctie in Gebu 2014: 38] biologicals en biosimilars 2013 75-82 H generieke substitutie 2013 75-82 H parallelimport 2013 75-82 H Ranbaxy 2013 75-82 H smalle therapeutische breedte 2013 75-82 H spécialité 2013 75-82 H sudden death, zie plotselinge dood suïcidaliteit antidepressiva en 2010 3-4 JO anti-epileptica en 2009 2 JO anti-epileptica en 2010 82-83 LO atomoxetine en 2006 25 LO atomoxetine en 2014 2 JO efavirenz en 2014 104 LO isotretinoïne en 2011 30-31 LO roflumilast en 2013 71-72 LO varenicline en 2011 55-56 LO varenicline en suïcidegedachten 2008 25 LO suïcide SSRI’s en 2005 89-91 NO staken antidepressiva bij kinderen en adolescenten 2007 132-133 NO sulfonylureumderivaten alcoholflushes door 2005 33 LO suppletietherapie, hormonale (HST) endometriumcarcinoom en 2005 82-83 CBG gezondheidseffecten na staken 2009 5-6 JO mammacarcinoom door 2010 7 JO mammacarcinoom door 2011 7 JO nierstenen door 2011 7-8 JO
ovarium- en borstkanker door ovariumkanker door risico op cardiovasculaire en kwaadaardige aandoeningen risico op CVA risico op CVA risico op veneuze tromboembolie werkzaamheid en bijwerkingen surrogaatuitkomst keuze en interpretatie van uitkomstmaten symposium Geneesmiddelenbulletin 2006 terugblik, aanbevelingen en perspectief verslag syndroom van Down voedingssupplementen voor kinderen met
2010 2010
7 7
JO JO
2013 2005 2009
7 104-105 4
JO NO JO
2009 2014
6 7
JO JO
2014
71-78
H
2007
13-23
H
2007 2007
13-14 15-23
H H
2008
94
NO
93-94
LO
92-93
LO
60
ZB
39-46
H
10-14
H
69-70 57
NO LO
45-46
LO
8
JO
82 94
LO LO
88 131-132
LO LO
87-88
LO
8
JO
T taalvaardigheid na prenatale blootstelling aan valproïnezuur 2011 tachycardie, ventriculaire aconitum en 2010 tacrolimus zusterblad vrijgesproken van aanklacht fabrikant 2011 tadalafil behandeling aspecifieke mictieklachten bij mannen 2013 terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering 2014 ® Tamiflu , zie oseltamivir tamoxifen anastrozol en ─ bij mammacarcinoom 2005 hirsutisme door 2010 overlijden aan mammacarcinoom door interactie SSRI 2010 tienjarige behandeling bij mammacarcinoom 2014 tamsulosine depressieve klachten door 2012 droge mond door 2013 oogheelkundige bijwerkingen na cataractchirurgie door 2009 visusstoornissen door 2012 tandcariës en SSRI’s 2009 tapentadol behandeling ernstige chronische pijn 2014 ® Tarceva , zie erlotinib ®
Targinact , zie oxycodon/naloxon ®
Tasectan , zie gelatinetannaat ®
Tavanic , zie levofloxacine ®
Tavonin , zie Ginkgo biloba-extract ®
Tegretol , zie carbamazepine tekenbeten Lyme-borreliose 2006 41-46 H temozolomide chemotherapie van gliomen 2012 13-19 H terbinafine smaakverlies door 2011 6 JO teren lokale behandeling psoriasis vulgaris 2011 73-80 H teriparatide behandeling osteoporose 2007 25-33 H terugblik influenzavaccinatie 2012 8-12 JO terugblik nieuwe geneesmiddelen en nieuwe pilwaarderingen terugblik 2000 en 2001 2013 11-14 H [correctie in Gebu 2013: 38] terugblik 2002 en 2003 2014 10-14 H testosteron behandeling hypogonadisme 2007 96-97 V cardiovasculaire bijwerkingen door 2011 20-21 LO tegen verouderingsproces bij mannen 2009 5 JO testosteronpleister behandeling verminderd seksueel verlangen 2009 49-50 NG testosteronspray premenopauzale vrouwen 2008 95-96 NO tetracycline(n) antibioticaresistentie in de huisartsenpraktijk 2012 73-79 H behandeling rosacea 2010 65-66 NG bij acne vulgaris 2014 95-103 H
17
therapeutische breedte, smalle bio-equivalentie en substitutie generieke geneesmiddelen 2013 75-82 H therapeutische vernieuwing vergelijking van beoordelingen van 2012 83 KWK therapie, lokale lokale behandeling psoriasis vulgaris 2011 73-80 H therapietrouw combinatiepreparaten in de dagelijkse praktijk 2007 125-131 H effect polypil op ─ bij hoog cardiovasculair risico 2014 104-105 NO intentionele therapieontrouw 2012 49-55 H medicamenteuze behandeling 2012 49-55 H niet-intentionele therapieontrouw 2012 49-55 H thiazidediuretica ALLHAT-onderzoek 2007 46 NO ALLHAT-onderzoek opnieuw bezien 2009 89 NO behandeling osteoporose 2007 25-33 H combinatie met ACE-remmer bij hoog cardiovasculair risico 2009 62-63 NO thiazolidinedionderivaten behandeling diabetes mellitus 2005 107-115 H cardiovasculair risico rosiglitazon bij ouderen 2008 21-22 NO fractuurrisico verhoogd door 2009 6-7 JO hartfalen en overlijden door cardiovasculaire oorzaken 2007 121-122 NO plaatsbepaling bij diabetes mellitus 2005 139-140 NO veiligheid pioglitazon en rosiglitazon 2007 105-112 H ® Thyrax Duotab overgevoeligheidsreacties door 2006 127-128 LO thyreotoxicose kruidenmiddelen en 2005 143-144 CP TIA enkele of dubbele remming trombocytenaggregatie bij preventie na 2013 143-144 NO secundaire preventie 2007 74-75 NO tibolon recidief mammacarcinoom door 2009 90-91 NO tijdschriften, medische artikel tijdelijk van website gehaald 2012 1-8 JO en publicatiebias 2014 24-25 AL inkomstenbron en aanbevelingen geneesmiddelenkeuze 2011 59-60 PA ’open access’ 2014 9 JO Pfizer tracht vertrouwelijkheid te ondermijnen 2008 48-49 AL rationele farmacotherapie en gratis verspreide 2011 83 PA timotheegraspollenextract behandeling graspollengeïnduceerde rinitis en conjunctivis 2008 37-38 NG orale vorm immunotherapie, geregistreerd 2007 77 R tinnitus protonpompremmers en gehoorverlies en 2014 6 JO tiotropium acute urineretentie door 2011 105-106 LO overlijden door ─ bij COPD 2014 34-35 NO terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering 2014 10-14 H TNF--antagonisten, zie tumornecrosefactor--antagonisten tongulcus alendroninezuur en 2014 6-7 JO topiramaat gezichtsveldstoornissen door 2014 138-139 LO reversibele anorgasmie door 2007 73-74 LO torimefen QT-intervalverlenging door 2009 54 R torsade de pointes levofloxacine en 2006 141-142 LO QT-intervalverlenging en geneesmiddelen 2014 27-33 H ® Trajenta , zie linagliptine tramadol behandeling van neuropathische pijn 2007 83-92 H bijwerkingen en contra-indicaties 2011 8 JO convulsies door 2013 72 LO onthoudingsverschijnselen en risico van afhankelijkheid door 2007 50 LO tranexaminezuur bij traumatische bloedingen 2013 4 JO trauma met bloeding 2011 3-4 JO transparantie openbaarmaking ongepubliceer-
de gegevens 2011 toegang tot SIGNAL-publicaties 2011 ® Transtec , zie buprenorfine transdermaal traumapatiënt, bloedend behandeling met tranexaminezuur 2011 ® Travatan , zie travoprost travoprost terugblik 2002 en 2003 en nieuwe pilwaardering 2014 ® Tredaptive , zie nicotinezuur/laropiprant tretinoïne bij acne vulgaris 2014 triamcinoloninjecties postmenopauzaal bloedverlies door 2013 triazoolderivaten behandeling orale candidiasis bij neonaten en zuigelingen 2013 trichomoniasis, vaginale vaginale infecties II 2011 tricyclische antidepressiva antidepressiva tijdens zwangerschap en borstvoeding 2007 triptanen medicatieafhankelijke hoofdpijn 2011 trismus methylfenidaat en 2014 trombocytenaggregatieremmers enkele of dubbele remming bij preventie na herseninfarct of TIA 2013 prasugrel 2010 trombo-embolie, veneuze antistollingsmiddelen 2005 cyproteron en risico 2013 dabigatran en preventie 2008 door drospirenonbevattende anticonceptiva 2011 hormonale anticonceptie en 2014 hormonale anticonceptie en risico op 2009 hormonale suppletietherapie en risico op 2009 niet-orale anticonceptiva en risico op 2013 orale anticonceptiva en 2012 orale anticonceptiva en 2013 orale anticonceptiva en 2014 preventie met apixaban na heupof knievervangende operatie 2012 progestagenen en risico 2013 rosuvastatine bij preventie 2009 werkzaamheid en bijwerkingen nieuwe orale antistollingsmiddelen 2013 ximelagatran, uit de handel 2006 trombose, diepe veneuze NHG-Standaard 2008 trombose, postoperatieve rivaroxaban en preventie van 2008 tuberculose geneesmiddelengeïnduceerde cornea-afwijkingen 2014 infliximab en 2005 tumornecrosefactor--antagonisten etanercept, uitbreiding indicatie 2006 medicamenteuze behandeling auto-immuunziekten 2006 systemische behandeling psoriasis vulgaris 2011 ® Tysabri , zie natalizumab
9 9
3-4
JO JO
JO
10-14
H
95-103
H
94-95
LO
16-19
H
61-66
H
59-67
H
24-29
H
91-92
LO
143-144 30-31
NO NG
25-32 36 120-121
H R NG
81-82 37
LO R
105-106
NO
6
JO
5 1-8 141-142 7-8
JO JO LO JO
19-21 5 104-105
NG JO NO
58-59 69
NO OB
97-98
RF
121-122
NO
131-138 81-82
H LO
46-47
UI
95-103
H
121-128
H
U uitkomstmaten harde uitkomstmaat 2014 keuze en interpretatie 2014 klinische relevantie 2014 nieuwe geneesmiddelen 2014 patiëntgeoriënteerde en samengestelde 2014 surrogaatuitkomstmaten 2014 voor- en nadelen 2014 uitsluitend apotheek dextromethorfan 2008 uitsluiten patiënten van de analyse gevolgen van 2010 ulcera bloedende ─ en protonpompremmers 2005 ulceraties spironolacton, gastroduodenale 2007 ulipristal preventieve behandeling myomen 2013 urine-incontinentie werkzaamheid en bijwerkingen
71-78 71-78 71-78 71-78
H H H H
71-78 71-78 71-78
H H H
106
OB
10-11
JO
116-117
NO
10-11
NO
92-94
NG
medicamenteuze behandeling bij vrouwen urineretentie mirtazapine en solifenacine en urineretentie, acute door inhalatie-anticholinergica urinesteenlijden NHG-Standaard urineweginfecties antibioticaresistentie in de huisartsenpraktijk negatieve nitriet- en leukotest bij vrouwen NHG-Standaard urinewegstenen vitamine C en urinezuurverlagende middelen behandeling jicht urticaria rupatadine ustekinumab systemische behandeling psoriasis vulgaris
2012
108
NO
2014 2005
124-125 103-104
H LO
2011
105-106
LO
2007
114-115
RF
2012
73-79
H
2006 2013
25-26 97-98
NO RF
2013
108-109
CP
2009
55
P
2012
30-31
NG
2011
121-128
H
V vaatlijden, perifeer arterieel NHG-Standaard 2014 68-69 vaccinaties humaan papillomavirus 2009 69-76 pneumokokken ─ en resistentie 2006 81-82 vaginale infecties (deel I en II) bacteriële vaginose 2011 61-66 candidiasis 2011 61-66 Chlamydia trachomatis 2011 49-54 gonorroe 2011 49-54 herpes genitalis 2011 49-54 seksueel overdraagbare aandoeningen 2011 49-54 trichomoniasis 2011 61-66 vaginale klachten 2011 61-66 vaginale klachten vaginale infecties II 2011 61-66 vaginose, bacteriële vaginale infecties II 2011 61-66 valaciclovir risico aangeboren afwijkingen 2011 6-7 ® Valdoxan , zie agomelatine valeriaan interacties met kruidengeneesmiddelen 2012 37-41 valpreventie met vitamine D-suppletie 2010 69-70 valproïnezuur taalvaardigheid na prenatale blootstelling 2011 93-94 varenicline cardiovasculaire bijwerkingen door 2011 118-119 onttrekkingsverschijnselen na staken 2013 22 stoppen met roken 2007 56-57 suïcide en psychiatrische symptom en 2011 55-56 [correctie in Gebu 2011: 84] suïcidegedachten door 2008 25 verminderd reactie- en concentratievermogen door 2008 78 varicellazosterinfecties dermatologische complicaties door NSAID’s 2010 103-104 varicellazostervirusvaccin uitbreiding indicatie 2007 123 varkensgriep, zie Influenza A (H1N1), Nieuwe vasodilatantia geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen 2010 37-42 veiligheid combinatiepreparaten in de dagelijkse praktijk 2007 125-131 geneesmiddelengerelateerde ziekenhuisopnamen 2009 7 pioglitazon en rosiglitazon 2007 105-112 ® Velcade , zie bortezomib venlafaxine extrapiramidale stoornissen door 2005 44-45 ® Venofer , zie ferrioxidesaccharaat verapamil interactie met simvastatine 2007 51 rabdomyolyse 2007 51 verkeersveiligheid benzodiazepinen en 2009 22-23 geneesmiddelen en verkeersongevallen 2011 32-33 verkoudheid echinacea bij gewone 2011 33-34
RF H NO H H H H H H H H H H JO
H NO
LO
LO LO R LO LO LO
LO R
H
H JO H
LO
LO LO P NO CP
18
vermoeidheid multiple sclerose 2008 63-66 vernieuwing, therapeutische geneesmiddelenkosten 2005 95-101 verteporfine geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen 2010 37-42 vildagliptine behandeling diabetes mellitus 2009 59-61 behandeling diabetes mellitus type 2 2010 49-55 vincristine chemotherapie van gliomen 2012 13-19 ® Vioxx , zie rofecoxib visoliesupplementen bescherming tegen hartritmestoornissen 2005 137 omega-3-vetzuren bij cardiovasculaire aandoeningen 2011 94-95 www.schiffmegared.nl 2014 69-70 visusstoornissen oseltamivir en 2009 115 vitamine B bij cardiovasculaire aandoeningen 2011 94-95 vitamine B12 acneïforme dermatitis bij 2008 88-89 vitamine B12-deficiëntie (es)omeprazol en 2012 119 vitamine C urinewegstenen door 2013 108-109 vitamine C en E preventie complicaties zwangerschapshypertensie 2010 83-84 preventie kanker 2010 8-9 preventie leeftijdsgebonden cataract 2011 58-59 vitamine D behandeling osteoporose 2007 25-33 fractuurpreventie met 2013 5 kankerincidentie verminderd 2007 133-134 valpreventie met suppletie 2010 69-70 www.doededtest.nl 2014 129-130 vitamine E verhoogt risico op prostaatkanker 2012 34-35 vitamine K behandeling osteoporose 2007 25-33 doseringsadvies bij borstvoeding gewijzigd 2011 67 vitaminen geneesmiddelengeïnduceerde fotodermatosen 2010 37-42 voedingssupplementen, zie ook multivitaminen antioxidanten als kankerpreventie 2010 8-9 glucosamine en chondroïtine bij artrose 2005 61-66 interacties en contra-indicaties van 2013 9 leeftijdsgebonden maculadegeneratie en 2005 118-119 primaire preventie van cardiovasculaire aandoeningen en kanker 2014 8 seleniumintoxicatie door 2009 7 vitaminen en antioxidantia bij preventie cardiovasculaire aandoeningen 2013 85 ® Voltaren , zie diclofenac
H H
H NG H H
NO CP WM LO
CP LO LO CP
CP JO CP H JO CP NO WM
CP
LO
WM WM WM WM WM WM WM WM WM WM WM WM WM
25 96 50 93-94 134 83-84 135-136 69-70 50 110 38 82 57-58 143-144 25
WM WM WM WM WM WM WM WM WM WM WM WM WM WM WM
64-65
NO
126-127
NG
73-79
H
25-29
H
109-110
AL
23-24
JO
55
R
X ®
Xenical , zie orlistat ®
Xiapex , zie collagenase clostridium histolyticum H
JO H
®
Xigris , zie drotrecogin alfa ximelagatran preparaat uit de handel preventie veneuze tromboembolie ® Xolair , zie omalizumab
2006
69
OB
2005
25-32
H
®
JO
Xyrem , zie gammahydroxyboterzuur Xyzal®, zie levocetirizine
®
Zithromax , zie azitromycine ®
Zoely , zie estradiol/nomegestrol zolpidem slaapwandelen door 2008 ® Zoely , zie estradiol/nomegestrol zofenopril terugblik en nieuwe pilwaardering 2013 [correctie in Gebu 2013: 38] ® Zostavax , zie varicellazostervirusvaccin zoutbeperking beter dan dubbele blokkering RAAS-systeem 2012 zoutinname beperking ─ en cardiovasculaire aandoeningen 2010 zusterbladen beleid EMA bij belangenconflicten 2010 combinatiepreparaten van dextropropoxyfeen in de EU 2007 direct-to-consumer-advertising 2010 EMA en ongepubliceerde gegevens 2011 functie van geneesmiddelenbulletins 2011 geneesmiddelen in EU bij Volksgezondheid 2010 ® griep of Tamiflu : wat is erger? 2007 informatie over gezondheid 2007 La Revue Prescrire vrijgesproken van aanklacht 2011 medische opinieleiders 2006 patiëntenvoorlichting 2007 rabdomyolyse en 2005 reactie ISDB op DTCA 2009 zwakte multiple sclerose 2008 zwangerschap aangeboren afwijkingen door antivirale middelen 2011 aangeboren afwijkingen door isotretinoïne 2011 antidepressiva tijdens 2007 [correctie in Gebu 2007: 81] antipsychotica tijdens 2011 foliumzuur 2005 geen diclofenac/misoprostol 2006 geneesmiddelengebruik tijdens lactatie en 2008 metoclopramide en 2010 metoclopramide tijdens 2013 paroxetine tijdens 2005 valproïnezuur en 2010 zwangerschapshypertensie vitamine C en E bij 2010 zwangerschapspreventieprogramma lenalidomide 2008 ® Zyban , zie bupropion
44
LO
11-14
H
33-23
NO
66-67
OB
108
ZB
123-124 60
ZB ZB
9
JO
139-141
H
24 48 79-80
ZB ZB ZB
60 60 80-81 106 11
ZB ZB ZB ZB ZB
63-66
H
6-7
JO
30 59-67
LO H
37-43 49-54 127
H H LO
73-74 33 140-141 142 142-143
B NO LO LO LO
83-84
CP
26-27
R
®
CP
Zyprexa , zie olanzapine
Y JO JO
®
Yasmin , zie ethinylestradiol/drospirenon ®
Yaz , zie ethinylestradiol/drospirenon ®
Yentreve , zie duloxetine ®
CP
WM
PA RF AL
H
NO CP
W website Geneesmiddelenbulletin aanpassing 2007 elektronische nascholing en 2013 elektronische nascholing en 2014 nieuwe 2010 website van de maand drospirenonpillen van Bayer 2011
®
Zimycan , zie miconazol 118 74 146 37-38 129-130 150 98-99 98 86 122 47-48 61-62 48
H
®
Voltaren emulgel www.voltaren.nl 2014 82 voorlichting, zie ook patiëntenvoorlichting voorschrijfgedrag effect kleine cadeaus op behandelvoorkeuren 2009 91-92 principes van conservatief voorschrijven 2012 150-152 sponsoring en opleiding tot medisch specialist 2010 58-59 voorschrijfgemak combinatiepreparaten in de dagelijkse praktijk 2007 125-131 vroeggeboorte, dreigende maternale bijwerkingen weeënremmers 2009 64-65 vulvovaginitis Lactobacillus en werkzaamheid 2005 46-47
sint-janskruid via www.hema.nl, www.etos.nl en www.kruidvat.nl 2014 www.anticonceptiepil.nl 2013 www.canesten.nl 2013 www.cigy.nl 2014 www.doededtest.nl 2014 www.fauxmaceuticals.com 2012 www.ikkanstoppen.nl 2009 www.indepressie.nl 2013 www.iocob.nl 2013 www.losecosan.nl 2013 www.maagzuur.nl 2009 www.manengezondheid.nl 2013 www.medicalfacts.nl 2010 www.nexthaler.nl en www.airmagazine.nl 2014 www.nuvoryn.nl 2012 www.obstipatie.eu 2014 www.pantothen.nl 2014 www.pantozolcontrol.nl 2013 www.remedica.nl 2009 www.rupafin.nl 2012 www.schiffmegared.nl 2014 www.strattera.nl 2013 www.tasectan.nl 2013 www.trajenta.nl 2013 www.voltaren.nl 2014 www.vroegtijdigezaadlozing.nl 2014 www.zantacmaagzuur.nl 2014 www.zoely.nl 2013 weeënremmers maternale bijwerkingen door 2009 weesgeneesmiddelen carglumaatzuur 2006 weke delen, infecties van antibioticaresistentie in de huisartsenpraktijk 2012 werkwijze van het Geneesmiddelenbulletin 2010 wetenschappelijk wangedrag in landen met laag of middelmatig inkomen 2013 wie betaalt, bepaalt? financiering en medische kennisontwikkeling 2010 wratten, externe cervicale humaan papillomavirusvaccin 2007
71-72 15 1 73
H H H H
83-84
WM
Ymea maagklachten en
2005
35-36
CP
Z zaadlozing, vroegtijdige website van de maand 2014 57-58 zaagbladpalm, zie Serenoa repens ® Zaldiar , zie paracetamol/tramadol zanamivir, zie ook neuraminidaseremmers neuraminidaseremmers bij influenza 2012 42-44 pandemische influenzavaccins en neuraminidaseremmers 2010 121-124 ® Zantac , zie ook ranitidine www.zantacmaagzuur.nl 2014 143-144 zelfdoding, hulp bij richtlijn uitvoering euthanasie en 2012 134 zelfmedicatie antibiotica in Europa 2008 29-30 zelfzorgmiddelen afleverstatus acetylsalicylzuur en NSAID’s 2010 8 behandeling hoofdluis, nieuw middel? 2005 47 ziekenhuisopnamen geneesmiddelengerelateerde 2007 44-45 geneesmiddelengerelateerde 2011 10-11 HARM-onderzoek 2007 44-45 HARM-onderzoek 2009 7
WM
OB H WM
B P
JO CP NO P NO JO
19
