Funderen op cultuurverschillen
Henk Puylaert Cursus Ondergrond en ruimtelijke ontwikkeling 25 januari 2011
Smoezen om niet samen te werken Vanuit ondergrond: • Die mensen zijn van een andere planeet • Ze praten veel, maar zeggen weinig • Gaat toch goed: we stemmen toch af! • Ze begrijpen er niets van
Vanuit RO: • Ondergrond kost alleen maar geld • We moeten al met zoveel zaken rekening houden • We weten zelf wel wat we nodig hebben • Kost alleen maar tijd, worden we niet beter van
Gevolgen
Arrogantie en valse bescheidenheid leiden samen tot: • Missen van kansen op extra kwaliteit • Chagrijn in werkrelaties • Onnodige kosten later in traject • Onbruikbaar onderzoek met bijbehorende kosten
Komen partijen nader tot elkaar? Nee: - Beleidsdomeinen en beroepsbeoefenaren verschillen; - RO kent grote afhankelijkheid van anderen. Proces overheerst inhoud. Geen basis voor “verdieping”.
Ja: - Tij gaat keren: niet optimale wisselwerking ondergrond en RO kost tijd, geld en kwaliteit; - Maatschappelijke en politiek urgentie verbindt ondergrond en RO.
Beleidsdomeinen en beroepsbeoefenaars Milieu / Ondergrond
Ruimte / Ontwerp
Grondexploitatie
Denkwijze
Defensief / vasthouden dan wel verbeteren
Offensief / overvragen
Precies / controleerbaar
Werkwijze
Monodisciplinair / sectoraal / uitsluiten onzekerheid
Multidisciplinair / integraal / omgaan met onzekerheid
Interdisciplinair
Kwaliteitsdoel
Maximalisatie een specifieke kwaliteit
Optimalisatie totaal
Sluitende exploitatie
Gerichtheid
Inhoud
Proces
Begroting
Niveau besluitvorming
Centraal
Decentraal
Project
Methode doelbereiking
Formulering toetsbare normen
Ontwerpen, inpassen en afwegen
(Grond)exploitatieberekening
Ruimtegebruik
Functiescheiding en zonering
Multifunctioneel en intensief
Functiescheiding en intensief
Typetje
“Ingenieur”/ onderzoeker
“Artiest”/ adviseur
“Boekhouder”/ accountant
ß
ɣ
€
Cultuurverandering ondergrond Van: Toetsen van plannen achteraf/reactief
Naar:
Inbreng in proces/pro-actief
Bedreigingen (beschermen en beheren)
Kansen (ontwikkelen)
Specialist bodemkwaliteit
Meer generalist (verbreding bodemthema’s)
Analyseren/onderzoeken/ reduceren onzekerheid
Adviseren/omgaan met onzekerheid
Cultuurverandering RO
Van:
Naar:
Praten
Doorvragen en luisteren
Doe het zelver
Waarderen specialisten
Standaard vraag
Uitdagen/prikkelen
Vaag over het proces/ context
Structuur bieden
Hoe krijg je partijen nader tot elkaar? Aanpak: • Gedeelde urgenties • Tijd nemen voor elkaar • Interactief en veel tussenproducten
Context/sfeer: • • • •
Vroeg in proces Makelaar gebruiken Informeel contact Denken in winst voor de ander
Een aanpak vroeg in het proces Werksessie 1 • Uitleg problematiek en proces • Inventarisatie en selectie bodemthema’s • Inventarisatie informatiebehoefte bij bodemthema’s • Afspraken toelevering en onderlinge interactie
Een aanpak vroeg in het proces Werksessie 2 •
Stand van zaken in gebiedsontwikkeling
•
Presentatie resultaten informatieverzameling: a) wat wil je agenderen? b) waarom zo gepresenteerd? c) wat is centrale boodschap?
•
Reactie vragers: a) wat was de vraag? b) vragen over de kaarten en toelichting c) wensen n.a.v. kaart en toelichting
•
Inventarisatie wat mist
•
Ervaringen kwaliteit kaarten en proces vraag-aanbod
•
Vervolgafspraken
Voorbeeld archeologie
Voorbeeld archeolgie (2)
Voorbeeld geschiktheid ondergronds bouwen
Voorbeeld geschiktheid ondergronds bouwen
Lessen Bij de start: • Wees bewust van het gemeenschappelijk doel • Ondergrond doet er per definitie toe • Neem initiatief als afd. bodem voor aansluiting in gebiedsontwikkeling • Zoek interactie • Weet waar in het proces je zit
Lessen Tijdens de rit: • Er is verschil in houding en vaardigheid • Zorg voor leesbaar materiaal (het valt niet mee om een goede kaart te maken!) • Loop in cirkels • Leg alle kaarten op tafel • Wees gis op GIS • Organiseer ook de achterban
Aandachtspunten
• Openheid over de vraag, zorg voor tweerichtingsverkeer • Organisatietalent nodig om informatie op tafel te krijgen • Continu zoeken naar interactie • Niet alleen innoveren in eigen aanbod • Breed trekken (alle relevante afdelingen/partijen).
Opbrengst voor ondergrond
• Besef dat het om interactie gaat en niet om techniek • Groeiend bewustzijn bij technisch specialisten over noodzaak andere aanpak • Beter zicht op vraagzijde • Zicht op basispakket kaarten dat altijd zinvol is • Duidelijkheid over cruciale combinatiekaarten
Opbrengst voor RO
• Ondergrond doet er altijd toe bij gebiedsontwikkeling • Ondergrond biedt ook kansen • Helder zijn in de vraagstelling • Altijd gesprek aangaan over kaarten • Groeiend besef over belang van vraagarticulatie • Raamwerk voor toekomstige vragen
Opbrengst voor alle spelers
• Meer kwaliteit • Voor hetzelfde geld • Een veel leuker proces
