Functiecreatie Het scheppen van arbeidsmogelijkheden in het kader van de Participatiewet
Realiseren van de doelstellingen • Meer dan een miljoen mensen langs de kant • Realiseren van de doelstelling zou gemakkelijk moeten zijn • Toch laten de eerste cijfers zien dat het niet eenvoudig is • De doelgroep betreft mensen die niet in staat zijn zelfstandig het minimuminkomen te verdienen: passen dus niet op reguliere functies • Sterker nog de doelgroep groeit nog steeds Work and Social Psychology
Waarom de noodzaak om anders naar de arbeidsmarkt te kijken • Twee grote uitdagingen op de arbeidsmarkt: • Misfit op de arbeidsmarkt: vraag naar geschoold personeel overschot aan ongeschoold personeel • Grote non-participatie van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt (> 1 miljoen)
• Het werknemersbestand van de meeste organisaties is geen afspiegeling van de samenleving • Arbeidsongeschikt betekent niet passend op reguliere functies Work and Social Psychology
Work and Social Psychology
Arbeidsparticipatie in % 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
mensen met beperkingen Work and Social Psychology
mensen zonder beperkingen
Waarom zo’n hoge non-participatie? • Functies zijn complexer geworden • Nieuwe vormen van taakontwerp • Ontwerp functies: samenvoeging elementaire taken • Verschuiving: individuele functie-uitoefening • Noodzaak van grote flexibiliteit • Stijgende functie- en opleidingseisen
Work and Social Psychology
teams
Work and Social Psychology
Effecten van deze ontwikkeling Groeiend aantal mensen dat ongeschikt is voor reguliere functies
Dus: Afname van elementaire functies die passen bij de competenties van veel mensen met een beperking
Work and Social Psychology
Kenmerken van de doelgroep: Wajong • 230.000 Wajongers • Schoolachtergrond • > 50% Voortgezet Speciaal Onderwijs of Praktijkonderwijs • 35% VMBO of MBO (2/3 opleiding voltooid) • < 15% hoger (50% opleiding niet afgerond)
Work and Social Psychology
Kenmerken van de doelgroep: Wajong • Diagnosegroep • 66% heeft een ontwikkelingsstoornis • 20% een psychiatrisch ziektebeeld • 14% een somatische stoornis
• Arbeidsparticipatie • 25% werkt, waarvan de helft in de SW
Work and Social Psychology
Betekenis voor het werk • Het merendeel is aangewezen op: • • • • • • •
Aanleerbare taken Gestructureerde werkzaamheden Beperkte variatie in taken Weinig autonomie en verantwoordelijkheid Geen hoge werkdruk Weinig verstoringen in de werksituatie Eèn duidelijk aanspreekpunt
Work and Social Psychology
Wat betekent dit voor aannemen van mensen met een beperking? • Er zijn weinig of geen geschikte functies Dus creëren we functies • Er zijn wel geschikte werkzaamheden • hoe bouwen we die om naar geschikte functies? Noodzaak van innovatieve strategieën Professionaliseren eigen medewerkers in functiecreatie
Work and Social Psychology
Noodzaak vergroting elementaire functies Functiecreatie door bijvoorbeeld: o o o o
Job Carving Individual Placement en Support (IPS) Functiecreatie door nieuwe vormen van functiedifferentiatie Overnemen van werkprocessen
Work and Social Psychology
Functiecreatie: de uitvoering
Work and Social Psychology
Job Carving • Analyseren van taken binnen functies • Vinden van taken die leiden tot nieuwe functie Een baan die voldoet aan de wensen en mogelijkheden van de persoon met beperking
Work and Social Psychology
Functiecreatie door functiedifferentiatie • Natuurlijk fenomeen in organisaties • Vormt een antwoord op probleem van werkgever • Basis: analyse van functies en bedrijfsprocessen • Komen tot een nieuwe indeling van functies • Elementaire functies en meer complexe functies
Work and Social Psychology
Stappen binnen Functiecreatie
• • • • •
Voorbereidende fase Analysefase Plaatsingsfase Duurzaam werk Opnemen in beleid
Work and Social Psychology
De ….. Assistent medewerker onderhoudsdienst bij de woningcorporatie Assistent verwarmingsmonteur Medewerker sloopbedrijf Luwtemedewerker in de garage Gastvrouw in het zorgcentrum Getallenman op de afdeling Financiën Assistent landmeter Assistent operator in de chips fabriek
Work and Social Psychology
Succesfactoren • Vraag van de werkgever moet worden beantwoord • Goede analyse en oplossingsrichting • Creëren van een win-win situatie • Geen overdracht van risico’s • Goede begeleiding • Gevoelde maatschappelijke noodzaak: draagvlak
Work and Social Psychology
Concluderend Ontwikkelingen in functiestructuur leiden tot uitstoot van groepen potentiële werknemers De noodzaak van een hogere participatie van mensen met een beperking vraagt om het scheppen van functies die passend zijn Daarvoor is een perspectiefwisseling van persoon met beperking naar werkanalyse noodzakelijk Werkgevers moeten ondersteund en begeleid worden om meer mensen met een beperking aan te nemen
Work and Social Psychology
