FRET NATUURLIJK. Frettensymposium in Leerdam. Stinken als een bunzing Waarom ruikt mijn fret zo?

FRET NATUURLIJK

Gratis E-magazine met Alles wat je altijd al (of juist niet) over de fret wilde weten No. 1 - mei 2013

Stinken als een bunzing Waarom ruikt mijn fret zo?

De Frettenvraagbaak Interview met liefhebber Mayke van Wijk over de nieuwe website

De adoptiefret Wat is een adoptiefret en waar vind je ze?

Kom zondag 3 november naar het

Frettensymposium in Leerdam

Inhoud

Mei 2013 o nummer 1

3 Colofon 3 Voorwoord 4

Het vierde Frettensymposium:

7

Hoe het tot een Frettensymposium kwam..

8 De fret: 10 dingen die je moet weten 10

14

Bah! Teken..

12 Fotoprijsvraag 13

Vragen over fretten?

14

Fretten op de foto

18

Nieuwe website: Frettenvraagbaak

20

Spelen met je fret

21

Stinken als een bunzing

22

Waarom ruiken fretten eigenlijk zo?

24

Postermodel Saru

26

Neem eens een adoptiefret als huisdier!

29

Nieuw dossier: welzijn fretten

30

Saving Grace

31

Help, mijn fret geeft niet genoeg melk

32

De zorg voor de oudere fret

36

De aanschaf van een pup

38

2013 is het Jaar van de Steenmarter

2

Fret Natuurlijk nr. 1

32 04

24

21

Colofon

Voorwoord

Fret Natuurlijk is een uitgave van Stichting Het Frettensymposium. Dit e-magazine wordt gratis uitgegeven ter ere van het Frettensymposium. Het magazine is te downloaden op de website www.frettensymposium.nl

Met trots presenteren wij jullie dit e-magazine als een flinke opwarmer voor het komende Frettensymposium op 3 november dit jaar. Er is al veel werk verzet om er een prachtig evenement van te maken en er zal nog veel gedaan moeten worden. Wij zijn dankbaar voor de steun die we nu al krijgen van de mensen uit de frettengemeenschap en van de sprekers.

Stichting Het Frettensymposium Kamer van Koophandel 57804052 Rek. nr. NL10 RABO 0120 5921 18 Redactie Birgit van der Laan (hoofdredactie) Danielle van Zadel Fotoverantwoording Birgit van der Laan of zie fotobijschrift. Informatie over adverteren Adverteren is mogelijk. Alle informatie en tarieven zijn terug te vinden op de website van het Frettensymposium. Contact bestuur Stichting Het Frettensymposium Hanneke Roest | Voorzitter Hanneke zal tijdens het symposium een medische lezing en workshop verzorgen. E-mail: [email protected] Birgit van der Laan | Secretaris Birgit beheert de website en verzorgt de PR, waaronder dit e-magazine. E-mail: [email protected] Nanja Kroon | Penningmeester Nanja is verantwoordelijk voor de financien en onderhoudt de administratie van de kaartverkoop. E-mail: [email protected]

De symposiumcommissie heeft het evenement dit jaar voor het eerst ondergebracht in een eigen stichting: ‘Stichting Het Frettensymposium’. Dit maakt het gemakkelijker om praktische zaken en de financiën te overzien en te beheren met een eigen rekening. Ook kan de stichting zo donaties ontvangen. Mogelijkheden hiervoor leest u verderop in dit E-magazine. Onze doelgroep zijn vooral de fretteneigenaren, maar zeker ook dierenartsen, assistentes en studenten. Het delen van kennis is zo belangrijk als we het welzijn van de fret willen bevorderen! Niet alleen kennis over de medische aandoeningen, maar zeker ook over de voeding en de huisvesting. Hoe snel projecteren wij onze gevoelens op dat van de fret. Is hetgeen wat wij willen - zoals bijvoorbeeld gezelschap - ook iets wat de fret wil? Laten we de uitdaging aan gaan om met elkaar nieuwe inzichten te delen. Deze onder de loep te nemen en daarbij elkaars mening te respecteren. Maar niet alleen daarvoor is dit symposium bedoeld. Het wordt bovenal een hele gezellige dag waar iedereen, zoals steeds is gebleken, met een fijn gevoel op terug kan kijken. Er is immers iets wat ons allemaal verbindt, iets wat ons zoveel plezier geeft: de liefde voor dit prachtige, speelse, charmante, vertederende, eigenwijze diertje de fret! Hanneke Roest Voorzitter

Disclaimer Kennis en ervaring blijft in beweging. Het kan gebeuren dat artikelen onvolledig of bij nieuwe inzichten achterhaald blijken. Meningen in artikelen geven niet altijd het standpunt weer van Het Frettensymposium.

www.frettensymposium.nl


3

Frettensymposium

Het vierde Frettensymposium: ZORG DAT JE ERBIJ BENT!

Het Frettensymposium is een uniek evenement voor frettenliefhebbers. Het is dé bijeenkomst om op de hoogte te blijven van alle ontwikkelingen en inzichten over de fret. Niet alleen op het gebied van welzijn, maar ook op medisch terrein. Dat maakt het Frettensymposium ook een leerzame dag voor dierenarts(studenten), dierenartsassistenten en andere geïnteresseerden die zich bezig houden met de fret. Het vierde Frettensymposium zal plaatsvinden op zondag 3 november bij Partycentrum ‘t Dak in Leerdam (tussen Utrecht en Gorinchem). Hou deze dag dus alvast vrij in je agenda voor een hele dag fretten! Tijdens het symposium zullen er lezingen en workshops rondom fretten gegeven worden. Een mooie gelegenheid om op te hoogte te blijven van alle ontwikkelingen rondom de fret! Stands en frettenorganisaties Er zullen deze dag ook diverse frettenorganisaties aanwezig zijn, waaronder de Frettenstichting, Stichting De Fret en Frettig Gestoord. Natuurlijk zijn er ook leuke frettenstands waar je van alles voor je fret kan aanschaffen! Deze stands kunnen in de pauzes bezocht worden. Standhouder worden? Kijk dan op de website (www.frettensymposium.nl) voor alle informatie.

4


Programma Hieronder vind je het complete programma van de dag: 09.00 - 09.30 uur

Ontvangst

09.30 - 09.45 uur

Welkomstwoord

09.45 - 10.30 uur

Lezing: ontwikkelingen op medisch gebied. Door dr. Nico Schoemaker

10.30 - 11.15 uur

Lezing: De voeding van de fret: is er een beste weg naar Rome? Door dr. Esther Plantinga

11.15 - 12.00 uur

Lezing: Sociaal gedrag en biologie van de fret. Door dr. Hanneke Roest en dr. Claudia Vinke

12.00 - 13.00 uur

Lunchpauze en stands

13.00 - 13.30 uur

Lezing: Oormijt en middenoorontsteking. Door dr. Hanneke Roest

13.30 - 14.30 uur

1e ronde workshops

14.30 - 15.00 uur

Pauze en wisselen

15.00 - 16.00 uur

2e ronde workshops

16.00 - 17.00 uur

Vragen, veiling en afsluiting


Lezingen

Workshops

In het ochtendprogramma vinden er drie lezingen plaats. Hieronder zijn (korte) beschrijvingen te vinden van deze drie interessante thema’s:

In de middag vinden er workshoprondes plaats. Er worden zes verschillende workshops gegeven, hiervan kunnen twee verschillende workshops gevolgd worden. Deze workshops worden in kleinere groepen verzorgd, zodat er ruimte is voor interactie. Je kan je vragen direct kwijt bij de workshopleiders. Voor de workshop schrijf je je in bij het bestellen van je kaart. Hierbij geldt wel vol = vol. Dus hoe eerder je je kaarten bestelt, hoe groter de kans is dat je bij de workshops van je keuze ingedeeld wordt. Wij doen uiteraard wel ons best om iedereen zo goed mogelijk in te delen. Inschrijven kan alleen van tevoren, dus niet op de dag zelf.

Ontwikkelingen op medisch gebied Door Nico Schoemaker Aan de faculteit Diergeneeskunde worden diverse onderzoeken uitgevoerd. Op het gebied van onderzoek naar medische problemen bij fretten zullen Nico Schoemaker en Yvonne van Zeeland informatie geven over het lopende onderzoek naar bijniertumoren en het meten van de bloeddruk. Rondom bijniertumoren loopt sinds 2003 een langdurige studie waarin het preventieve effect op het optreden van bijniertumoren door het toepassen van de suprelorin implantaat (‘hormoonimplantaat’) wordt onderzocht. De bloeddruk kan iets vertellen over de gezondheid van een dier, maar bij wakkere fretten is dat niet zo eenvoudig. Mede met hulp van fretteneigenaren is onderzocht hoe fretten het makkelijkste rustig te houden zijn, zonder dat hierbij de bloeddruk ernstig beïnvloed wordt. De voeding van de fret: is er een beste weg naar Rome? Door Esther Plantinga Hoe voer je je fret op de juiste manier? Brokken, KVV, hele prooidieren? Hoe zit het met kwaliteit en verteerbaarheid? Waar let je op bij de aanschaf van voeding voor de fret? Op deze en andere prangende vragen zal worden ingegaan tijdens deze lezing over frettenvoeding.

De beschrijvingen van de workshops vind je op de volgende pagina.

Kaarten kopen? Kaarten voor het Frettensymposium kunnen via de website worden besteld. Ga naar www.frettensymposium.nl > bestel kaarten. Je bestelt de kaarten online en meld je direct aan voor de workshops van je keuze. Een kaart kost € 45,-. Dit is inclusief lunch, koffie en thee. Maar als je voor 1 juli kaarten koopt, dan krijg je € 2,50 korting en betaal je €42,50 voor een hele dag fretten! Wie wil dat nu niet?

>> Lees verder op de volgende pagina

Solitair of solidair? Sociaal gedrag en biologie van de fret Door Claudia Vinke en Hanneke Roest Als je kijkt naar het natuurlijke gedrag en leefwijze van een dier, kun je veel te weten komen over het dier zelf. Waar leeft hij en hoe gaat hij om met zijn omgeving? Eén van de interessante aspecten bij de fret is het sociale gedrag. Is de fret een sociaal dier of juist niet? Claudia Vinke zal je tijdens deze lezing meenemen naar de sociale organisatie van dieren in het algemeen. Hanneke Roest zal dieper ingaan op de fret en aansluiten met haar ervaringen uit de praktijk. Wat zijn de do’s en dont’s bij het sociaal huisvesten? Oormijt en middenoorontsteking | Door Hanneke Roest Chronische ontstekingen in het middenoor, welke ontstaan vanuit een oormijt- of luchtweginfectie, zijn een groot probleem voor fretten. Over de symptomen en gevolgen voor de fret wordt nadere uitleg gegeven. Maar ook over mogelijkheden om het te voorkomen.



5

Frettensymposium

Workshops Frettensymposium Hieronder zijn de beschrijvingen van de workshops te vinden. Benieuwd naar de sprekers? Op de website van het Frettensymposium worden ze allemaal voorgesteld!

Frettensignalen: hoe zie ik dat mijn fret ziek is? Door Hanneke Roest Fretten laten slecht zien dat ze ziek zijn… of pikken we de signalen die ze daarover aangeven niet op? Een fret zal altijd ondanks pijn of ongemak zo lang mogelijk ‘gewoon’ blijven rondlopen. Maar hoe weet je dat er iets mis is? Hanneke Roest zal met korte filmpjes ingaan op kleine specifieke gedragingen waarmee je fret aangeeft dat hij een probleem heeft of zich niet lekker voelt. Wist je bijvoorbeeld dat de manier waarop een fretje zijn Waltham papje eet, al iets kan betekenen? Hierna wordt ingegaan op wat je zelf als eigenaar kunt doen en wanneer echt een dierenarts nodig is.

“A match made in heaven?” Over koppelen en sociaal gedrag van fretten | Door Betje Schijf De afgelopen jaren is er veel veranderd in de inzichten over het sociale gedrag van fretten. In het verleden werd er vaak gedacht dat fretten groepsdieren zijn en absoluut samen gehouden moeten worden. Die inzichten zijn veranderd: steeds vaker worden fretten alleen gehouden. Maar is een fret alleen niet zielig? En als je een fret samen met een andere fret wilt houden, hoe koppel je de fretten dan en nog belangrijker: hoe zie je dat het goed gaat tussen de fretten onderling? Soms lijkt het goed te gaan, maar is er eigenlijk een ‘wapenstilstand’. Betje zal vanuit haar ervaring en aan de hand van filmpjes en voorbeelden toelichten waar je op moet letten als je meerdere fretten samen houdt om te zien of het eigenlijk wel goed gaat.

Voeding: wat en hoe? | Door Esther Plantinga Tijdens de voedingsworkshop zal de nadruk liggen op het bediscussiëren van praktische vragen over voeding van de fret. Dit kan over brokvoeding gaan, maar ook over KVV of het voeren van prooidieren. De inhoud van de workshop wordt uiteindelijk bepaald door de deelnemers. Schrijf je je in voor deze workshop? Dan word je van tevoren gevraagd om vragen aan te leveren die kunnen dienen als discussie-onderwerpen tijdens deze workshop. Bereid je voor op een interactieve en leerzame middag!

6


Terug naar de basis: fretteren | Door Robert Van oorsprong werd de fret gehouden voor ‘het werk’: de jacht. Het is pas sinds tientallen jaren dat de fret massaal als huisdier gehouden wordt. Toch zijn er in Nederland nog vele fretteurs die jagen met de fret, want de fret is en blijft een roofdier. In deze workshop neemt Robert u mee in de wereld van het fretteren. Wat is het eigenlijk? Hoe herken je een goede werkfret en kan elke fret gebruikt worden voor het fretteren? Robert zal ook een korte demonstratie geven en alle vragen hierover beantwoorden vanuit de praktijk. Ook zal hij de materialen laten zien die gebruikt worden tijdens het fretteren. Een zeer interessante workshop die duidelijk zal maken wat het jachtinstinct van de fret inhoudt!

Verrijking voor de fret Door Claudia Vinke en Birgit van der Laan Een fret slaapt circa 18 uur per dag. Dat betekent ook dat hij 6 uur per dag wakker is. In die tijd speelt, slaapt, eet en poept hij. Maar is dat alles wat er is? Of kunnen wij het leven van onze fret verrijken? Tijdens deze workshop zullen we kritisch kijken naar de huisvesting en leefruimte van onze fretten. Maar natuurlijk ook naar mogelijkheden om dit te verrijken. Claudia zal een introductie verzorgen over de effecten van omgevingsverrijking in zijn algemeenheid en in het speciaal wat dit zou kunnen betekenen voor de fret. Is het luxe of noodzaak? Birgit zal deze workshop aanvullen met haar praktische kennis en ervaring op het gebied van fretten. Natuurlijk worden alle deelnemers van harte uitgenodigd om mee te denken!

Veelvoorkomende medische aandoeningen Door Nico Schoemaker en Yvonne van Zeeland Als eigenaren of dierenartsen tegen een gecompliceerd medisch probleem aanlopen bij de fret, wordt er vaak gezegd “Neem contact op met Utrecht”. Daarmee worden in praktijk vaak Nico Schoemaker en Yvonne van Zeeland bedoeld. Zij worden regelmatig geconfronteerd bij vaak gecompliceerde medische problemen of onderzoeken bij de fret. Ter introductie zal in de workshop toegelicht worden wat er gedaan wordt in Utrecht. Er zullen een aantal veelvoorkomende problemen bij fretten besproken worden. De workshop zal vervolgens vraaggestuurd ingevuld worden. Deelnemers zullen dan ook van tevoren gevraagd worden aan te geven te geven welke vragen zij hebben.


Foto: Hanneke Roest

Frettensymposium

Hoe het tot een Frettensymposium kwam.. In 2002 bezocht ik het “International Ferret Symposium” in Las Vegas. Dat symposium werd georganiseerd door frettenliefhebbers en dierenartsen uit Amerika en Canada.

Hanneke Roest, oprichter Frettensymposium

Het was winter 2002, maar in Las Vegas was het heerlijk warm. Ik weet nog dat ik het allemaal heel spannend vond omdat ik alleen was, niemand kende en de enige deelnemer uit Europa was. Las Vegas, de stad zelf, was overweldigend. Ik heb mijn ogen uitgekeken. Al die prachtige gebouwen, grote fonteinen, bijzondere shows en de gigantische bloemstukken in het chique hotel Belvedère. Het Ferretsymposium werd in een grote zaal van mijn hotel gehouden. Er waren zeker 200 tot 300 deelnemers. De mensen waren zeker heel vriendelijk, maar het bleef bij oppervlakkig contact. Typisch Amerikaans. Het was niet erg, ik ging mijn eigen gang. Ik luisterde naar de sprekers. Verwonderde me over de bezieling van de sprekers en de deelnemers. Was verbaasd over de medische kennis die fretteneigenaren hadden en hun gretigheid naar nieuwe kennis. Later begreep ik waarom dat zo was. In Amerika zijn de afstanden naar een dierenarts die iets van fretten af weet zo groot, dat veel liefhebbers zich de medische kennis eigen hebben gemaakt en vervolgens proberen met hun plaatselijke dierenarts tot een soort van oplossing te komen als hun fretje ziek wordt. In Amerika is het niet vreemd als een eigenaar met het vliegtuig reist naar een frettendierenarts. Onverwacht hoog was het niveau van de sprekers. Ik heb er veel praktische kennis opgedaan. Ik had eerder wel internationale lezingen bezocht over frettendiergeneeskunde, maar deze gingen steeds over de wetenschappelijk verantwoorde en uitgezochte zaken die voor mij “oude koek” waren. Op dit symposium, dat niet aan banden werd gelegd door een wetenschappelijke commissie, konden de sprekers vrijuit praten over hun praktische ervaringen. Over hoe zij dachten dat de vork in de steel zat, ook als was dat dan niet wetenschappelijk bewezen.


Terug naar huis. En weer naar Amerika! Met een rugzak vol aan nieuwe informatie ben ik naar huis gegaan en ik merkte dat ik de informatie goed kon gebruiken in de Frettenkliniek. Niet lang daarna werd ik tot mijn grote vreugde door de commissie gevraagd of ik op het volgende symposium zelf een lezing wilde houden. Over de ziekten die in Europa bij fretten voorkwamen. Met Stephenie Baas, destijds voorzitster van Stichting De Fret, ben ik in 2003 naar Atlanta gereisd. Stephenie was erg enthousiast geworden door mijn verhalen. Samen hebben we daar een heerlijke tijd gehad. We voelden ons gewaardeerd en legden veel internationale contacten.

Enthousiasme in Nederland Het enthousiasme van Stephenie en mij moest wel een gevolg hebben. Dit uitte zich in 2003 in de oprichting van de frettensymposium-commissie in Nederland. Nanja Kroon werd erbij gevraagd en met zijn drieën hebben we op de Universiteit te Utrecht het eerste symposium georganiseerd. Stichting de Fret heeft financieel garant gestaan en ons op alle mogelijke manieren bijgestaan en gesteund. Het werd een geweldig succes! Er volgde een tweede en een derde symposium met Birgit van der Laan als perfecte aanvulling in de symposiumcommissie. Het doel van de symposia is altijd tweeledig geweest: Als eerste het overbrengen van (nieuwe) informatie aan iedereen die met fretten te maken heeft of er in is geïnteresseerd. Als tweede het samenbrengen en het bevorderen van het contact tussen de diverse verenigingen en organisaties. Immers samen kunnen we meer en komen we verder. Nu staan we aan de vooravond van het vierde Frettensymposium. Wij hebben er zin in!


7

Informatie over fretten

Birgit van der Laan

DE FRET:

10 DINGEN DIE JE MOET WETEN Heb je (nog) geen fretten? Dat is het een mooi moment om te bedenken of de fret eigenlijk wel bij je past. Want wat is een fret eigenlijk voor dier? Hieronder vind je tien typische frettendingen die je eigenlijk wel moet weten voordat je aan fretten begint (of als je al fretten hebt). Want een fret is niet voor iedereen een geschikt huisdier.

1. Een fret is een huisdier

3. Een fret kan (hard) bijten

Dit betekent dat de fret een van nature tam dier is dat niet in het wild voortkomt. De fret is duizenden jaren geleden gedomesticeerd (=tam gemaakt) om te gebruiken voor de jacht op muizen, ratten en konijnen. Tegenwoordig wordt de fret veel gehouden als huisdier. Dat kan ook heel goed, als je tenminste weet wat voor soort dier je in huis houdt.

Fretten kunnen flink bijten. Zeker in de pubertijd, maar ook fretten die niet opgevoed zijn of gestresst zijn, zullen niet aarzelen te bijten. Een fret houden, betekent dus ook dat je je fret zult moeten opvoeden. Als je een fret niet (goed) opvoed, zal hij meestal blijven bijten. Het is niet moeilijk om een fret goed op te voeden, maar je moet natuurlijk wel weten wat je moet doen en waar het bijtgedrag vandaan komt. Zeker als beginner is het belangrijk om te beginnen met een fret van betrouwbare afkomst (bijvoorbeeld een goede opvang). Zo is de kans een stuk kleiner dat de fret thuis bijt én je krijgt meteen goede tips mee.

Een fret komt niet in het wild voor. De wilde broer van de fret is de bunzing. De bunzing komt nog wel in het wild voor, ook in Nederland. Een ontsnapte of vrijgelaten fret zal het in het wild niet overleven. Laat een fret dus nooit ‘vrij’! Omdat de fret een huisdier is, weet hij niet hoe hij voedsel moet vinden en kent ook de gevaren niet, zoals andere roofdieren en het verkeer.

2. Een fret is een roofdier Een fret is een roofdier. Zijn natuurlijke dieet bestaat uit muizen, ratten, konijnen, kikkers etc. Ook in huis is en blijft de fret een roofdier. Dat betekent dat hij andere knaagdieren en konijnen zal proberen te doden, maar ook de kat en hond achterna kan jagen. Maar dat niet alleen, ook in weglopende en bewegende voeten zal een fret soms instinctief willen happen.

4. Een fret kan stinken Fretten kunnen enorm stinken, daar zal ik eerlijk over zijn. Maar er is ook goed nieuws: het zijn vooral de ongecastreerde fretten die behoorlijk sterk ruiken. Als je een fret laat castreren (bij de vrouwtjes is dit overigens medische noodzaak!), dan neemt de geur met zeker 80% af. Een gecastreerde fret heeft nog wel een typische lijflucht, daar kun je niet omheen. Maar als je het verblijf van de fret goed schoonhoudt, dan valt dat reuze mee. Een fret wassen heeft geen zin, want dan zal hij juist meer huidvet aanmaken en dus sterker ruiken. Verderop in dit e-magazine lees je meer over de frettengeur.

5. Een fret is van nature geen sociaal dier Vroeger werd er altijd gezegd dat een fret heel sociaal is en je de fret altijd samen moet houden. Dat is niet waar. Een fret kan ook prima alleen gehouden worden. Van nature is de fret (bunzing) zelfs solitair en leeft alleen. Een fret heeft vlees nodig. Het beste is om een fret prooidieren (muizen, ratten, kuikens etc.) te voeren, maar je kan de fret ook voeren met een hele goede kwaliteit brokvoer of rauw vlees. Als je dit eng vindt of er niet van houdt, dan kun je beter een knaagdier of konijn houden. Zij hebben juist geen vlees nodig.

8


Maar je kan een fret wel samen houden. Als je een goede match vindt, is het juist erg leuk om twee of drie fretten samen te houden. Hou geen grote groepen fretten, maximaal vier per groep. Meer fretten in een groep vinden fretten niet fijn, ze zijn territoriaal gericht. Als er teveel fretten in hun territorium leven, kan dit veel stress geven.

www.ikwileenfret.nl

6. Een fret is geen knuffeldier en luistert niet (goed) Reken er niet op dat de fret ‘s avonds gezellig op schoot komt liggen (zoals een kat) of aan je voeten ligt (zoals een hond). Zelfs een fret in bed nemen is geen goed idee (tenen hebben ook onder de dekens veel aantrekkingskracht..). Fretten zijn geen knuffeldieren en zeker jonge fretten kunnen niet stilzitten.

EEN HOND HEEFT EEN BAAS, EEN KAT PERSONEEL EN EEN FRET HEEFT EEN OPPAS.

Fretten kunnen ook niet afgericht worden zoals een hond. Ze zijn slim genoeg om iets te leren, maar zullen zich niet zomaar iets laten aanleren. Wat dat aangaat zijn ze vergelijkbaar met katten, die doen ook graag hun eigen ding.

7. Een hond heeft een baas, een kat personeel en een fret heeft een oppas De foto hierboven zegt eigenlijk al genoeg. Maar een fret is een dier dat zo nieuwsgierig is, zal ze écht alles willen onderzoeken. Ook wat er onder de wortels van de planten zit, of in je glas. En of de kat écht wegloopt als ze in de staart bijten. Om al deze, en nog veel meer redenen, heeft een fret een oppas nodig. Opvoeden helpt niet, want een fret kan niet afgeleerd worden om nieuwsgierig te zijn. Het is dus ook belangrijk om je huis en tuin fretproof in te richten en eventuele huisgenoten in bescherming te nemen (de kat op de kast leggen en de kinderen sloffen geven).

9. Een fret is niet voor iedereen geschikt, ook niet voor kinderen Een fret is niet voor iedereen een geschikt huisdier. Als je houdt van orde en een net huishouden hebt, kan de fret dit behoorlijk verstoren. Ook vereist een fret een specifieke aanpak, luistert niet en kost relatief veel tijd en geld. Heb je dit voor je huisdier over? En niet alleen vandaag, maar de komende acht jaar.

Voor kinderen is de fret zeker niet geschikt. Een fret moet opgevoed worden, kost veel tijd en kan bijten. Alleen als je als ouder graag een fret wilt en samen met je kind een fret wilt houden, kun je een fret aanschaffen samen met je kind. Vanaf een jaar of 14 kunnen kinderen meestal wel voor de fret zorgen, mits de ouders instaan voor de kosten.

10. Een fret is geweldig, super en enorm leuk Na al deze soms wat deprimerende en ontmoedigende berichten over de fret, zal ik afsluiten met dat als je op een fret valt, het geweldige huisdieren zijn. Ze zijn grappig, nieuwsgierig, actief, alert en nou ja.. gewoon heel leuk! Als je op zoek bent naar een superleuk, stinkend, tenenbijtend, nieuwsgierig, actief, leuk, bijzonder, speciaal en niet-knuffelig, oost-indisch doof huisdier, dan is de fret zeker wat voor jou!

8. Een fret kost veel tijd en geld Een fret is relatief duur in onderhoud. Ze kosten gemiddeld tussen de € 450,- en € 500,- per jaar, als je ze de juiste verzorging wilt bieden. Dit is voor de voeding, maar ook voor de kattenbakkorrels, hangmatjes, voerbakjes en de ‘standaard’ dierenartskosten, zoals de jaarlijkse inenting. Daarnaast kunnen er ook nog andere dierenartskosten bij komen als de fret ziek wordt. De fret kost niet alleen geld, maar ook veel tijd. Ze moeten minimaal twee uur per dagen los kunnen lopen, maar liever langer. Zeker jonge fretten hebben veel energie. Fretten worden gemiddeld 8 jaar oud en kosten al die tijd geld en tijd.

www.ikwileenfret.nl


9


Bah! Teken.. Aangezien ik mijn fretten al jaren buiten hou, heb ik (helaas) ook ervaring opgedaan met teken op mijn fretten. De eerste keer dat ik een teek aantrof, heb ik in volledige paniek naar de dierenarts gebeld. Inmiddels - vele jaren en teken later - draai ik mijn hand er niet meer voor om om de teekjes op gruwelijke wijze te verdrinken.. Enkele vragen en antwoorden over teken. Hoe komt een fret aan teken? Mijn ervaring is dat je 'tekengebieden' hebt. Zo hield ik enkele jaren geleden mijn fretten in een tuin waar teken liepen en moest ik ze dagelijks controleren en preventief behandelen. In onze huidige tuin hebben zowel de kat als de fret nooit teken. Wel heeft mijn fret een keer teken opgelopen toen hij in nieuw hooi speelde. Het is dus verstandig om je directe omgeving te leren kennen als je fret buiten komt. Overigens bereiken teken verschillende stadia. De jongste en kleinste teekjes (larven en nimfen) hebben een voorkeur voor kleine dieren en de volwassen teken voor grotere dieren of mensen. Jonge teken komen vaak niet alleen. Vaak zitten zij nog in een nest. Als je fret dat nest passeert, zitten er al snel 10 teekjes op je fret, maar het kunnen er ook veel meer zijn. Hoe warmer het is, hoe actiever de teken zijn. Hoe moet mijn fret ik controleren? Begin bij controle van je fret op de kop en achter de oren. Op de foto hieronder is een 'middelgrote' teek (nimfe) te zien. Vaak zitten teken achter of op de oren, tussen de ogen en de oren, onder de ogen of bij de snorharen. Vergeet ook niet de kin en borst van je fret te controleren. Teken kunnen ook op andere plekken zitten. Zo heb ik een keer een teek in de bek en onder de voetzool van een fret aangetroffen.

Welk gereedschap gebruik ik? Vaak wordt gesproken van 'een tekentang', maar mijn ervaring is dat niet elke tekentang even handig is in gebruik voor fretten. De beste tekenverwijderaars zijn de (vaak knalgroene) tekenhaakjes ‘Tick Twister’. Die zijn bij elke dierenwinkel te koop voor enkele euro’s en ook heel geschikt voor het verwijderen van de kleine teken die vaak op fretten zitten. Na het verwijderen kun je de teek doden met bijvoorbeeld nagellakremover. Water (verdrinken) is niet dodelijk voor teken! Hoe behandel ik mijn fret (preventief)? Je kan je fret preventief behandelen met Frontline, maar liever behandel ik mijn fret(ten) alleen als er daadwerkelijk teken zijn. Vroeger had je alleen spray, tegenwoordig kun je ook Frontline pipetjes kopen die je in de nek kan leegspuiten. Hou er rekening mee dat Frontline niet direct werkt, maar pas na circa 24 uur. Als je fret maar een paar teken heeft, kun je die er beter direct uithalen en daarna eventueel behandelen met Frontline (als je fret bijvoorbeeld weer naar buiten gaat). Op de foto hieronder een vondeling die door een tekennest gewandeld heeft. In zo’n geval zitten er soms echt honderden teken op de fret en is het dier vaak ook verzwakt. Dan is het verstandig eerste de grote teken en vervelende teken (bijvoorbeeld bij de kop en oren) weg te halen, de fret te behandelen met een pipet Frontline en de volgende dag weer verder te gaan onder het genot van een papje Waltham. Deze frettenpup is overigens in de opvang terecht gekomen en later een hele grote, gelukkige fret geworden.

Tenslotte: controleer ook altijd jezelf, nadat je je fret behandeld hebt. Teken zullen niet snel loslaten om jou aan te vallen, maar ze kunnen wel vervelende problemen veroorzaken bij mensen en andere huisdieren. Daarom is het belangrijk de teken goed te doden.

10


www.defretalshuisdier.nl

ASIEL – PENSION – DAGOPVANG - DIERENAMBULANCE

Stichting Regionale Dierenopvang h’Onderdak Meer dan 40 jaar worden er bij h’Onderdak dieren opgevangen, verzorgt en herplaatst door gediplomeerde verzorgers. Wij zijn er voor: • Het opvangen van zwerfdieren. • De opvang van dieren waar de eigenaar niet meer voor wil of kan zorgen. • Wij bieden pension aan dieren waarvan het baasje bv op vakantie gaat, of opgenomen moet worden. Ook dieren met medische klachten. • Wij bieden dagopvang voor dieren die bijvoorbeeld niet alleen thuis kunnen blijven. • Wij hebben een eigen Dierenambulance die 24 uur per dag paraat staat om uit te rijden voor zieken of gewonde dieren en zwervers. • Wij vangen fretten, honden en katten op. Stichting Regionale Dierenopvang h’Onderdak Calandweg 93 4612 PS Bergen op Zoom 0164-233959 [email protected] www.honderdak.nl Sinds 2006 gecertificeerd door Stichting De Fret

Stichting Red de Fret Stichting Red de Fret heeft als doel om goede informatie te verstrekken over de fret als huisdier aan particulieren en instanties, zodat impulsieve aankopen en problemen bij het houden van fretten kunnen worden voorkomen. Daarnaast wordt er informatie verstrekt aan fretteneigenaren over alles wat met fretten te maken heeft. Ook vangen Frettenopvang Uithuizen en Drenthe fretten op niet meer bij hun baasje kunnen verblijven. Voor deze fretten zoeken wij een goed tehuis, nadat de fret is gechipt, volledig geënt en gezond verklaard is. Daarbij zijn wij erg selectief naar het zoeken van een nieuw baasje, zodat de fret niet terug komt in een opvang.

Stichting Red de Fret Wilgenbos 25 9981 KD Uithuizen 0595-438846 / 06-47200355 [email protected] www.frettenopvanguithuizen.simpsite.nl


11

Prijsvraag

Doe eens gek, fotografeer je fret op een bijzondere plek! Heb jij altijd al een foto willen maken van je fret bovenop een berg? Of heb je een foto hoe je fret balanceert op de neus van een vliegtuig, maar geen idee wat je ermee moest doen? Wij weten het

De voorwaarden • •

wel! Stuur je bijzondere foto in voor deze bijzondere “Groeten uit” fotowedstrijd.

•

No ferrets were harmed during..

•

Natuurlijk is het niet echt de bedoeling om je lieftallige fret op een vliegtuig te binden. Daarom mag je voor deze fotowedstrijd foto’s insturen van een stand-in van je fret, zoals een frettenknuffel. Of misschien krijg je je collega wel zo gek een frettenpak aan te trekken en de handstand te doen bij de Dom.. Het kan ons niet gek genoeg zijn! Een échte fret mag natuurlijk ook op de foto gezet worden, maar alleen als het een bijzondere plek is waar de fret op de foto staat.

Bij de foto moet natuurlijk ook staan waarvandaan de fret de groeten doet (zie voorbeeld). De foto mag niet geheel bewerkt zijn. Je moet wel écht een foto gemaakt hebben. Je mag alleen een zelfgemaakte foto insturen en max. 1 per persoon. Foto’s waarop echte fretten mishandeld worden of aangekleed zijn, zijn uitgesloten van deelname. Voor stand-in fretten geldt deze regel niet.

Wat kun je winnen? Natuurlijk zijn er geweldige prijzen te winnen. Niet alleen worden de winnende foto’s getoond tijdens het Frettensymposium, je maakt ook nog eens kans op: • Een behandeling / medisch consult (bijv. voor controle, vaccinatie, operatie) bij de Frettenkliniek t.w.v. € 75,-! • Een waardebon van Prooidier.nl t.w.v. € 50,-! • Een behandeling / medisch consult bij de Frettenkliniek t.w.v. € 25,-! Insturen van de foto’s kan via www.frettensymposium.nl Daar vind je ook alle informatie. Uiterste inzenddatum: 1 oktober 2013

De Frettenkliniek Fretten-dierenarts Hanneke Roest

Kalmoesplein 10 5643 LM Eindhoven Tel: 040 - 21 10 032 Consult volgens afspraak: Maandag: 09.30 - 13.00 Woensdag: 13.00 - 19.00 Donderdag: 13.00 - 19.00 Vrijdag: 09.30 -16.00 Spoedgevallen buiten de spreekuren in overleg.

www.frettenkliniek.nl

Wie wat waar?

Vragen over

Fretten?

Als je iets wilt weten over fretten, kun je een boek kopen of informeren bij je dierenarts of dierenwinkel. Je kan natuurlijk ook op het WereldWijde Web zoeken naar antwoorden. Maar vaak is het lastig om een antwoord te vinden op die ene specifieke vraag. De oplossing? Bezoek eens een frettenforum! Een frettenforum? Maar hoe vind ik dan een leuk, actief en vooral betrouwbaar forum? Er zijn een aantal actieve (Nederlandstalige) frettenfora. Het makkelijkste is natuurlijk om in Google in te typen “frettenforum” en te zien welke fora daaruit naar voren rollen. Of je bekijkt de website van de stichting of vereniging waarbij je bent aangesloten. Hieronder vind je een aantal actieve fora. Elk forum is anders. Bekijk gerust alle fora en zoek uit welk forum het beste bij jou past en waar je je prettig bij voelt. Hoe weet ik of de informatie op een forum wel betrouwbaar is? Er wordt zoveel gezegd!

Kijk ook naar degene die post. Is dat iemand met al veel berichten? Of iemand die een logisch verhaal schrijft? Schroom ook niet om door te vragen!

Wat voor vragen en antwoorden kan ik op een forum vinden? Eigenlijk vind je op een forum informatie over allerlei onderwerpen. Je kunt vragen stellen over de aanschaf van je fret, maar ook is er veel informatie te vinden op medisch gebied. Juist omdat er niet zo heel veel informatie over fretten is op dat terrein, wisselen veel eigenaren informatie en ervaringen uit. Op de meeste fora kun je overigens ook alleen meelezen en hoef je niet per se een account aan te maken.

Dat blijft natuurlijk moeilijk. Daarom is het altijd verstandig om toch een beetje kritisch te zijn. Lees daarom ook van tevoren op het forum of op de informatieve website die (vaak) bij een forum hoort. Nederlandstalige Frettenfora Frettenforum www.frettenforum.nl Frettenvraagbaak www.frettenvraagbaak.nl/forum Lelibel http://forum.lelibel.nl Forum van een frettenorganisatie De Frettenark www.defrettenark.be/forum Frettenwereld www.defrettenwereld.com/forum Frettig Gestoord www.frettiggestoord.nl/index. php/forum.html Stichting De Fret www.fret.nl/forum

www.frettenforum.nl

Ik zou graag andere frettenmensen ontmoeten en misschien wel hun fretten. Kan dat ook op een forum? Ja! Veel ‘frettenmensen’ vinden het vaak ook erg leuk om over hun fretten te vertellen, verhalen te delen, foto’s te laten zien en ook zelfs om het soms eens over want anders te hebben dan de fretten. Er ontstaan soms zelfs romances op een forum! Op fora worden ook nog weleens ‘forumuitjes’ gepland of afspraken met elkaar gemaakt - vaak ook zonder fretten - dus ook om die reden is het absoluut de moeite waard om eens een frettenforum te bezoeken! Het enige échte risico dat je loopt, is dat je er verslaafd aan raakt...!


13

Birgit van der Laan

Fretten op de

foto We kennen het allemaal: Je hebt een speelse fret en je wilt daar leuke en mooie plaatjes van maken. Met je camera gereed ben je er klaar voor en je maakt de ene na de ander foto in de hoop dat ze allemaal gelukt zijn..

De teleurstelling is groot als het eindresultaat dan tegenvalt, omdat blijkt dat je alleen de staart van je fret op de foto hebt of de hele fret is één grote waas.. wat nu? Enkele tips.

14



1

Reken niet op medewerking

Voordat je begint met het maken van foto’s, bereid je erop voor dat je fret niet mee zal werken. Niet omdat hij vervelend is, maar omdat hij het gewoon erg druk heeft. Druk met snuffelen, trippelen over de vloer, poepen in de hoek en verslepen van aanstekers. Dan heb je gewoon geen tijd om te poseren.

2

Een goede camera helpt

Fretten zijn niet het makkelijkste dier om te fotograveren, vanwege hun grootte en beweeglijkheid. Het helpt dan ook om een goede camera (dus niet een telefoon met camerafunctie) te hebben en eventueel ook een goede flitser. Hou er wel rekening mee dat een goede fotograaf véél belangrijker is dan de camera.

Wees de fret een stap voor

4

Zoom!

3

Ga niet met je camera achter de fret aan, maar zorg dat je de fret een stap voor bent. Tenzij je natuurlijk alleen kontjes en staartjes op de foto wilt hebben. Zo niet, probeer dan te voorspellen wat je fret straks zal doen en houd op die plek je camera klaar. Zorg wel dat de camera goed ingesteld is.

Bij fretten is het erg handig om een zoomfunctie op je camera te hebben. Anders moet jij namelijk dichterbij de fret komen. Met als gevolg dat de fret acuut stopt met hetgeen hij bezig was en zijn aandacht op jou vestigt. Of wegloopt. Maar in elk geval niet meer hetgeen doet wat je op de foto wilde zetten. Gebruik liever geen digitale zoom (als dat op je camera zit). Je kan beter en nauwkeuriger op je pc inzoomen.



15

5

Ga op je knieën

De mooiste, meest sprekende foto’s van fretten maak je recht van voren of opzij. Alleen (mocht het je niet opgevallen zijn) is de fret een stuk kleiner dan jij.. Ga dus op je knieen of desnoods op je buik liggen om ‘recht’ in het gezicht van je fret te kunnen kijken. Je zal zien dat dat hele mooie foto’s oplevert!

Let op de achtergrond

6

Niks is zo vervelend als een prachtige foto van je fret, maar een storende achtergrond. Van een lelijke, grijze aanhanger bijvoorbeeld. Of bladeren op de grond. Photoshop lost wel wat op, maar niet alles. Het is dus beter om eerst even op te ruimen als je écht foto’s van je fretten wilt maken. Of je zet je fretten in een mooie omgeving.

7

Boter smeert de fret

Wil je portretjes maken van je fret? Je kan natuurlijk wachten tot je fret opkijkt, maar je kan het ook forceren. Doe een klodder boter op je vinger (of andere olie) en laat je fret aan je vinger likken, terwijl je in je andere hand je camera vasthoudt en instelt. Trek dan je vinger weg en maak snel een foto. Enige nadeel is dat je soms wel tongetjes op de foto krijgt, maar dat is ook schattig!

16



8

Korte sluitertijd en veel licht!

Baal je ook altijd van die bewogen foto’s? Er zijn oplossingen voor. Allereerst: licht, licht en nog eens licht. Zorg voor zoveel mogelijk licht: daglicht, flitslicht, het kan allemaal. Als je dan je camera op een korte sluitertijd (‘sportstand’) instelt, maak je meer kans op een stilstaande foto. Maar je camera kan alleen onbewogen foto’s maken, als er voldoende licht is.

9

Verleid je fretten met water en zand

Fretten kunnen best stilzitten, heus wel. Je moet ze natuurlijk wel een reden geven om stil te zitten. Water en zand helpt! Als je een plantenpot neerzet, zul je zien dat ze al snel beginnen te graven. En water moet ook onderzocht worden! Beide leveren geweldige foto’s op... en een modderbad.

Onthoud: je hebt maar een kans! Je hebt maar één kans voor die ene geweldige foto. Fretten hebben geen tijd om nog eens precies zo te gaan staan als jij wilt. Als je fret op de juiste manier kijkt, de achtergrond perfect is en het licht uitstekend: aarzel niet en maak die ene perfecte foto van jouw fret!

10



17

Birgit van der Laan

Nieuwe website: Frettenvraagbaak voor en door frettenliefhebbers Je kan van alles in het leven willen plannen, maar sommige dingen overkomen je gewoon. Zo ook bij Mayke van Wijk. Dertig jaar geleden zat ze nietsvermoedend thuis toen er plots een harig dier op zijn gemak het huis binnen wandelde. Niet wetende wat ze overkwamen, zijn Mayke en haar 5-jarige dochter in volledige paniek op de bank gaan staan en hebben op hulp gewacht. De hulp kwam met dikke handschoenen en een grote doos waarin het dier naar de dierenarts werd gebracht. Daar werd de diagnose gesteld: het was een fret.

ja, wat dan? Een Wiki over fretten kwam ter sprake. Een gebruiksvriendelijke, overzichtelijke website die gevuld zou worden met (basis)informatie en aangevuld met ervaringen van frettenliefhebbers. Een Wiki is iets wat mensen al kennen. Ook is een Wiki constant in beweging en dat willen wij ook met de site. Al snel werd besloten: er zou een frettenwiki komen.”

Een groot boek dat steeds dikker wordt “Toen het idee eenmaal geboren was, waren we het al snel eens over de naam: de Frettenvraagbaak. Een ‘baken’ waar mensen vragen kunnen stellen en ervaringen kunnen De fret bleek een vreselijk lief dier te zijn. Ze mocht delen over fretten. Maar vooral ook antwoorden kunnen blijven en werd Tommie genoemd. Er werd een grote vinden. papegaaienkooi aangeschaft en daar werd een lekker bed van zaagsel op de bodem gelegd. Uiteindelijk overleed Toen het idee en de naam er was, vroegen we ons al snel Tommie op 9-jarige leeftijd. Maar de liefde voor fretten af waarom we eigenlijk nog niet aan het schrijven waren. En dus gingen we vol enthousiasme van start: een groep bleef. van zes frettenliefhebbers (zie kader) en Remco voor Na deze bijzondere ontmoeting met de fret volgden de technische ondersteuning. We zijn vol overgave het er meer fretten, vaak uit een opvang. Momenteel heeft internet opgegaan en de boeken in gedoken. Het heeft ons Mayke drie fretten: Nannouc, Wousje en Goliath. Stuk voor vele uren gekost om de informatie te zoeken en pagina’s stuk bijzondere karaktertjes met een eigen verhaal. Helaas voor de Wiki te schrijven. In het begin dacht ik “over een heeft het houden van fretten ook een schaduwzijde als ze halfjaartje zoiets kunnen we wel online”, maar we gingen zo ziek worden. Begin dit jaar was Nannouc plotseling erg ziek. snel, dat we in drie maanden de basisteksten geschreven Mayke had zijn temperatuur opgenomen en wilde daarna hadden. Iedereen had zijn schouders eronder gezet en we ‘even snel’ opzoeken wat de normale lichaamstemperatuur zijn trots op het resultaat. In maart gingen we online. van een fret moest zijn. Ze vond allerlei websites en frettenfora met informatie en discussies, maar geen eenduidig antwoord. Dat zette haar aan het denken. Foto: Mayke van Wijk

Website gevuld met ervaringen Mayke: “Ondanks al mijn frettenervaring, wist ik op dat moment dat Nannouc plots ziek werd niet meer wat de normale lichaamstemperatuur moest zijn. Later die week had ik een etentje met (fretten)vrienden en dat kwam toevallig ter sprake. Ik gaf aan dat er eigenlijk een website zou moeten zijn waarbij je gewoon intypt ‘temperatuur’ en dat de informatie er dan uitrolt. Maar wel informatie waarvan je ook zeker weet dat het klopt. We bespraken het en vroegen ons af of we er iets mee moesten en zo

w w w . f r e t t e n v r a a g b a a k . n l 18


www.frettenvraagbaak.nl

Interview Benieuwd wat er op de Frettenvraagbaak te vinden is? Kijk dan op de volgende pagina voor één van de artikelen! Maar we zijn nog niet klaar. De Wiki is nooit af, want kennis en ervaring blijft in beweging. Zo had ik dertig jaar geleden mijn fret in een papegaaienkooi op zaagsel. Nu houd ik ze in een Ferret Nation met nestboxen en dekentjes. En misschien dat Goliath van de zomer een groot buitenhok krijgt, omdat ik denk dat dat ook wel erg goed voor hem is. Zo blijven we steeds bezig met het ontdekken van nieuwe kennis, ervaring en inzichten. De Wiki moet een groot boek worden waarin iedereen kan bladeren en dat zich steeds blijft uitbreiden.” Het forum als portal voor ervaringen “We hebben nu de vraagbaak die bestaat uit een Wiki en forum, maar nu mag nog niet iedereen op de Wiki teksten aanpassen zoals bij de ‘echte’ Wikipedia. We zijn nog maar net online en weten nu nog niet zo goed wat te verwachten en hoe actief de site wordt. Daarom hebben we besloten om een klein forum op te zetten waar mensen hun kennis en ervaringen kunnen delen. Die informatie willen we vervolgens gebruiken om de Wiki mee te vullen. Nu doen we dat nog zelf, maar in de toekomst kan dat nog best anders worden. We hopen in elk geval dat we de Wiki steeds verder kunnen uitbreiden met goede informatie over fretten.” De Frettenvraagbaak is er voor iedereen “Eigenlijk is het idee heel simpel. Wij zijn gek van fretten en willen onze kennis en ervaringen delen. We zijn begonnen met zes liefhebbers, maar iedereen die graag wil helpen is welkom. Dan wordt het echt een website van en voor iedereen. We blijven uitbreiden en in beweging. En het is eigenlijk gewoon niets anders dan leuk. Elke keer dat er iemand komt met goede informatie of een leerzame ervaringen, springen wij weer een gat in de lucht!

Wie zitten er achter de Frettenvraagbaak? Danielle Een aantal jaren geleden ben ik in contact gekomen met fretten. Nu ben ik zelf ook al enige tijd een trotse ‘slaaf’ van twee heerlijke frettenmannen genaamd Kovu en Saru. Karen Mijn grootste hobby is fretten en alles wat ermee samenhangt. Momenteel heb ik twee wollige schatjes, Jillz en Nix genaamd. Soms doe ik ook noodopvang. Kick Ik ben 53 en uiteraard ben ik ook verslingerd aan die frutzels maar ik ben ook gek op stevige muziek, electrische gitaren, internet, koken en lekker eten.

Marjan Ik ben Marjan en woon samen met Kick en onze vier fretten: Max, Donna, Lana en Nina op een stoer woonschip in Amsterdam. Wij hebben sinds 1989 fretten.

Voor mij gaat het puur om de informatie over de fretten. Als je de eigenaren voorziet van de juiste kennis, dan help je daar de fretten ook mee. We hebben niet de intentie om de wereld te verbeteren en willen ook niet de indruk wekken dat we dierenartsen of specialisten zijn, maar willen met deze site op onze manier een kleine bijdrage leveren aan het welzijn van de fret.

Mayke Ik ben Mayke, moeder en oma, maar ook helemaal ‘into the ferret’ sinds Tommie het huis in wandelde! Ik kan me een leven zonder fretten niet voorstellen.

In de toekomst willen we dat de website ook interessant wordt en bekend bij dierenartsen. Zodat ook zij wat meer kunnen leren over de fretten die ze in de praktijk krijgen. Groei is eigenlijk het belangrijkste, maar daar hebben we natuurlijk nog wel veel ervaringen voor nodig. Bij deze nodigen we iedereen dan ook uit om eens een kijkje op de website te nemen en jouw ervaringen te delen!”

Robin Mijn naam is Robin. Graag zet ik mij in voor de Frettenvraagbaak, omdat ik weet dat het lastig is om goede informatie te vinden over fretten. Hopelijk kan ik op deze manier anderen helpen.

www.frettenvraagbaak.nl


19

Spelen met je fret Het frettenspel De meeste (en vooral jonge) fretten zijn dol op aandacht en het samen spelen met de baas. Het is een must dat je fret elke dag minimaal 2 uur los mag lopen, dus uit zijn kooi komt en zo mogelijk kan spelen met zijn baas. Ze zijn verzot op samen spelletjes doen want dat betekent aandacht van de baas. Het hangt een beetje af van de leeftijd van je fret voor welke spelletjes je kiest en hoe lang het volgehouden wordt, en uiteraard speelt ook mee voor welke spelletjes je fretje ZELF kiest want elk fretje heeft zo zijn eigen voorkeur. Frettenspeeltjes Frettenspeeltjes zijn er te kust en te keur, vooral het kleinere honden – en kattenspeelgoed doet het goed. Let er altijd goed op dat ze niet van RUBBER zijn gemaakt (balletjes e.d.) en er geen rubberen onderdelen in verstopt zitten want daar gaat je fret aan knagen. Hij eet stukjes daarvan op en dan kunnen er problemen ontstaan zoals een haarbal in de maag of een verstopping in de darmen. Maak het voor jezelf niet te moeilijk voor wat speeltjes betreft. Een fret is al gauw tevreden met de meest simpele dingen, waaronder kartonnen dozen waar je gaten in knipt, kranten, een oude spijkerbroek met gaten of plastic tasjes, (waarvan je wel even de handvatten moet doorknippen zodat ze niet in de handvatten blijven vastzitten ), kartonnen buizen om doorheen te lopen, een bak met een laagje water of sneeuw, een bak met rijst, een oude trui, kortom laat je eigen fantasie hier maar op los. Let er wel steeds op dat het wel veilig is. Daarnaast zijn er genoeg gevarieerde speeltjes in winkels te koop die het erg goed doen, zoals doorkruipbuizen, balletjes (dus geen rubber!) speelgoedbeestjes, fleecedekentjes om onderdoor te kruipen, kortom teveel om op te noemen. Houd in de gaten dat je fret het spelletje ook echt leuk vind en er niet bang voor is, niet alle fretten houden van belletjes en rinkeltjes of piepjes, dat maakt ze juist angstig, en ze kruipen er dan voor weg. Observeer je fret dus goed in het begin hoe hij zich gedraagt als je een speeltje voor hem aangeschaft hebt. Spelletjes samen met je fret Er zijn een legio aan verschillende spelletjes die je SAMEN kunt doen met je fret, vaak verzint je fret er zelf wel weer een ander nieuw spelletje bij. Tikkertje spelen is altijd leuk voor jou en je fret, het zit tussen verstoppen en tikkertje spelen in. Onder het spelen gebruiken fretten vaak hun tanden, zo ook bij het spelen met de baas. Het is dan geen bijten in de zin van het woord, maar het vastpakken van de baas. Ze bijten niet door, alhoewel je in sommige gevallen wel moet leren dat ze niet te hard mogen bijten. Loop je lekker op je sokken tijdens het spelen, kijk er dan niet van op dat je fretje even snel in je sokken (tenen) bijt! Veel fretten doen dat nu eenmaal, sokkenbijten, sokken werken vaak als een rode lap op een stier. Het is ook leuk, het wiebelt, het loopt snel door de kamer, het heeft een rare lucht, en er is altijd direct beweging wat ze wel aanspreekt. Daar kun je als fret geen ook weerstand tegen bieden. Straffen helpt hier niet, het enige wat wel helpt is het dragen van pantoffels. Lees meer

20


www.frettenvraagbaak.nl/wiki

Informatie over fretten Birgit van der Laan

Stinken als een bunzing Als iemand tegen je zegt dat je stinkt als een bunzing, dan is dat over het algemeen geen compliment. Toch zit er wel een kern van waarheid in deze uitdrukking, want de bunzing is - net als de fret - uitgerust met behoorlijk wat geurklieren. En dat is niet voor niks.

Dus markeert de bunzing - net als andere marters- zijn leefgebied met zijn geur. Iedereen die weleens een ongecastreerde, mannelijke fret heeft geroken, begrijpt dat dat behoorlijk effectief is. Op de volgende pagina’s worden die geurklieren beschreven.

De Europese bunzing leeft solitair (alleen) en heeft vaak een behoorlijk territorium. De grootte van zijn territorium is onder andere afhankelijk van de habitat en de hoeveelheid aanwezige prooidieren. In West-Frankrijk is het gemiddelde territorium van de mannelijke bunzing 38 hectare, in Polen is het in sommige gebieden zelfs 200 hectare! Die bunzingen lopen soms wel 8 km per dag.

Bunzingen herkennen elkaar ook aan de geur. Ze ruiken ook meteen of ze te maken hebben met een mannelijke of vrouwelijke bunzing. Dat is belangrijk, want bunzingen hebben een ‘interseksueel territorium’. Dat betekent dat het territorium van mannelijke dieren dat van vrouwelijke dieren overlapt en andersom. Dat wordt getolereerd, al zoeken ze elkaar alleen op in het paarseizoen. Seksegenoten daarentegen tolereren ze absoluut niet in hun territorium!

Aangezien de bunzing een behoorlijk territorium heeft, wat ook nog eens wisselend van grootte is per seizoen, zou hij er dagtaak aan hebben om het hele territorium steeds weer te moeten markeren. Er moet ook nog gegeten en geslapen worden. Dus heeft de bunzing een zeer behulpzaam hulpmiddel om zijn grenzen te markeren: zijn geurklieren. De bunzing is uitgerust met diverse geurklieren op allerlei plekken op zijn lichaam. De bekendste - en beruchtste - zijn de anaalklieren waar de bunzing zijn reputatie als stinkerd aan te danken heeft.


Op de fotoserie hieronder is een boommarter te zien die zichzelf aan het wassen is en intussen zijn geur achterlaat op de grond. Frettenhouders zullen dit gedrag herkennen van de fret. Evenals het markeergedrag (die vaak omschreven worden als ‘ongelukjes’) in de hoeken van de kamer / hok en op de wandelpaden (zoals voor de deur). Voor de fret is dit vaak geen ‘ongelukje’, maar is het instinctief gedrag om zijn territorium te markeren.


21

02

03

05

Waarom stinken ruiken fretten eigenlijk zo? Van alle zintuigen van de fret is de reukzin het belangrijkste. Niet alleen het ruiken zelf, maar ook de geur van de fret is belangrijk om met andere fretten te kunnen communiceren. Fretten herkennen elkaar aan de geur, maar ruiken ook of de andere fret een ram of moer is en of ze toevallig loops/bronstig is. Daarnaast produceren fretten geuren die belangrijk zijn in de onderlinge communicatie. Hiervoor hebben ze hun het lichaam zeven verschillende geurkleuren:

01

DE ANAALKLIEREN: GEURBOM EN KONT AFVEGEN

De anaalklieren zijn de bekendste en meest beruchte geurklieren van de fret. De lucht die de fret uit zijn anaalklieren kan laten ontsnappen, kan voor sommige mensen als een shock komen. Het is een understatement om te zeggen dat dit 'wel ruikt'. Gelukkig blijft deze geur maar enkele minuten hangen waarna de lucht opklaart. En toch zijn de anaalklieren voor de fretten belangrijk om de onderlinge communicatie. Bij heftige schrik laat de fret een 'anaalklierbom' waarmee ze belagers afschrikken. Als de fret op de bak geweest is, zie je vaak dat ze hun 'kont afvegen' aan de grond door even door de achterpoten te gaan en hun kont tegen de grond te duwen. Dit doen ze niet bij gebrek aan wc-papier, maar om hun geur achter te laten. Dit wordt door zowel de rammen als de moertjes gedaan en gedurende het hele jaar. Deze geur bevat voor een andere fret belangrijke informatie over welke fret zojuist naar de wc geweest is. Fretten herkennen elkaar ook aan deze geur. Ook aan de geur van urine lijken fretten en andere individuele fretten (en hun geslacht) te kunnen onderscheiden. Deze geur komt uit de anaalklieren. ABDOMINALE KLIEREN: VOORWERPEN MARKEREN Soms zie je dat fretten met hun lijf over voorwerpen wrijven. Ook dit doen ze om hun geur af te geven. Soms doen ze dit met hun borst ('de borstcrawl', zie verderop) en soms met hun kont. Er zijn ook fretten die hierbij hun poot optillen of kleine plasjes achterlaten. Dit gedrag wordt meer gezien bij de mannen dan bij vrouwen en met name in het bronstseizoen. Dominante

02

22



06

04

mannen doen dit het vaakste en overal in het territorium (dus niet alleen nadat ze op de bak geweest zijn). Mannelijke fretten doen dit ook vaak aan de grenzen van hun territorium of op plekken waar territoria elkaar overlappen. Dit gedrag vertonen fretten om de volgende redenen: Andere fretten kunnen aan de hand van deze geur de individuele fret onderscheiden Als andere fretten deze fret ruiken, weten ze dat ze in zijn territorium zijn en kunnen er dan voor kiezen de confrontatie met de fret te vermijden of een andere route te nemen. Als fretten dit bij voorwerpen in het territorium doen, dan doen ze dit waarschijnlijk als communicatiemiddel naar groepsgenoten toe. Voor dit gedrag gebruiken mannelijke fretten hun abdominale klieren die rond de penis liggen. Vrouwelijke fretten hebben deze klieren rond de vulva, maar in mindere mate dan bij de mannelijke dieren. Zij gebruiken deze ook minder. NEKKLIEREN: HERKENNEN VAN ANDERE FRETTEN Ook in de nek is een hogere concentratie van klieren te vinden die geur afgeven. Waarschijnlijk is dit voor andere fretten om elkaar te herkennen. Vaak zie je ook dat fretten elkaar besnuffelen bij de kont en in elkaars nek.

03

DE RIBBENKASTKLIEREN: BORSTCRAWLEN Ook het borstcrawlen doen fretten om hun geur af te geven. Dit is het heen en weer bewegen van het lichaam over de grond. Vaak wordt dit gedaan met de kin of de zijkanten van de ribben. Om deze plekken is een hogere klierdichtheid (meer klieren) en wordt ook meer geur afgegeven. Soms gaat dit gedrag over in rollen of wrijven met de nek.

04


07

KINKLIEREN: MET DE KOP OVER DE GROND WRIJVEN Na het eten zie je soms de fret met zijn kop over de grond naar voren en achteren wrijven. Dit gedrag vertonen mannelijke als vrouwelijke fretten en dan vaak op de plek waar ze eten. Er wordt gedacht dat fretten dit doen, omdat ze verzamelaars zijn en hun voedsel soms verstoppen. Zo weten ze waar ze hun voer opgeslagen hebben. Ook kunnen ze daarmee hun voedselplekken markeren richting andere fretten door te zeggen 'Afblijven, dat is van mij!' (of dat ook werkt, is natuurlijk de vraag..).

05

POOTKLIEREN: MARKEREN VAN HET TERRITORIUM Op de onbehaarde delen van de voet komen geen vetklieren voor. Op de behaarde delen van de poot zijn klieren te vinden die ook een secreet (afscheidingsproduct) produceren. Wat het doel en effect is van deze pootklieren, wordt niet verder beschreven. Katten hebben ook pootklieren, zij markeren daarmee hun territorium. Bij fretten is het aannemelijk dat zij daarom ook pootklieren hebben.

06

HUIDKLIEREN: LICHAAMSGEUR VAN DE FRET De huidklieren zijn overal op het lichaam van de fret verspreid terug te vinden, maar niet overal evenveel. Ook deze klieren produceren een secreet, meestal omschreven als huidvet. Door bronstige mannen wordt het meeste huidvet geproduceerd, door geholpen vrouwtjes het minste. Op de foto is een ongecastreerde ram te zien, deze heeft een wat vettige vacht en is vrij geler door het huidvet.

07


23

Postermodel saru saru is een sandy ventje van zes jaar. hij zou samen gehouden worden met collega-fret kovu, maar hij wilde liever alleen zijn. na een (korte) periode van stress en helicobacter zijn de fretten uit elkaar gehaald. saru is een enorme stuiterbal, al wordt hij wel een dagje ouder. Spelen is en blijft leuk, maar wel korter als toen hij jong was. hij is wel dol op aandacht, knuffen en kussen! saru is een echte prooi-eter. muis en rat staan eigenlijk altijd wel op het menu. na een goede maaltijd schroomt saru niet om charmant te poseren voor de camera, zoals op de foto hiernaast te zien is.

Foto en tekst: Danielle van Zadel

24




25

Frettenorganisaties

Neem eens een Adoptiefret als huisdier! In frettenopvangen komen allerlei fretten terecht. Je vindt er de allerleukste, vrolijkste fretjes. Maar aan de opvangen worden ook vaak fretten afgestaan, omdat de dieren bijten of de eigenaren de kosten niet meer kunnen dragen. Als opvang ben je daar vaak mooi klaar mee, want de dieren die naar de opvang gebracht worden, nemen ook vaak hun rugzakje mee. En meestal geen volle spaarpot. Toch is er geen enkele opvang die fretten om die reden in laat slapen. Bij de meeste fretten is het bijtgedrag een kwestie van opvoeding en geduld. Ook veel medische problemen zijn te behandelen, waarna de fret gewoon herplaatst kan worden. Maar de fretten die échte problemen hebben, die blijven over, want de meeste fretteneigenaren nemen liever geen bijtende of zieke fret in huis. Maar deze fretjes brengen ook kosten met zich mee, zoals voer, bakvulling, jaarlijkse entingen, stronghold. Dus werken veel opvangen met adoptiefretten. Adoptiefretten zijn dieren ‘met een stempeltje’. Die dieren worden vaak onder bepaalde voorwaarden geplaatst of blijven juist in de opvang. Dit is maatwerk. Er

wordt gekeken naar de fret en welke situatie het meest optimaal is voor het dier. Heeft de fret behoefte aan een rustige situatie of is hij juist met geen mogelijkheid uit de opvang te krijgen? POF-fretten Bij Frettenvereniging Frettig Gestoord wordt gewerkt met ‘POF-Fretten’ (Permanente Opvang Fretten). Dit zijn fretten die een ziekte hebben ontwikkeld die goed behandelbaar is. Denk aan insulinomen of bijniertumoren. Helaas is het zo dat mensen het liefst een gezonde fret nemen waarbij ze de grootste kans hebben dat ze voorlopig daar geen grote dierenartskosten aan zullen hebben. Iets wat de laatste jaren steeds meer gaat meespelen. Maar juist die fretten verdienen zo een nieuw baasje. In de opvang is het toch altijd druk en kunnen ze niet altijd de aandacht krijgen die ze verdienen. In dat geval krijgen ze dus de status POF-fret. De afspraak is dus dat als deze fret geplaatst wordt bij een van onze leden, de vereniging de kosten van de ziekte die ze hebben bij plaatsing, zal blijven betalen. De POFers van Frettig Gestoord zijn op hun website te vinden.

Belgje uit de opvang van de Frettenstichting

1 0 J A A R F R E T T E N STICHTING Een stichting die fretten opvangt en herplaatst. Herplaatsing doen wij op karakter, zodat de fret zeker bij u past! U kunt bij ons ook terecht voor informatie, past een fret wel bij ons? Wij geven ook voorlichting aan Dierenambulance personeel, dierenpolitie of andere organisaties. Wil je meer weten? Ga dan naar www.frettenstichting.nl of volg ons op Facebook!

FrettenStichting www.frettenstichting.nl

Belgje komt, de naam zegt het al, uit België. Deze leuke kerel uit 2007 is begin 2013 in de opvang terecht gekomen. Belgje was op 6-jarige leeftijd verkocht aan beginners. Helaas bleek hij ziek te zijn en de nieuwe eigenaren zaten met hun handen in het haar. Met een zieke fret hadden ze geen ervaring. Ze besloten hem naar de opvang te brengen voor een nieuwe beter kans. Belgje bleek insulinomen te hebben. Daar wordt hij voor behandeld. Het gaat ook al een stuk beter met hem inmiddels. Natuurlijk blijft het een probleem en zal hij nooit een gezonde fret meer worden. Belgje is daarom financieel te adopteren. Maar als iemand verliefd op hem wordt, dan mag hij ook herplaatst worden. Adoptiefretten van de Frettenstichting zijn er al vanaf € 15,- per jaar. Meer informatie is te vinden op de website.

Een uitgave van de

26


www.frettenstichting.nl

>> Lees verder op de volgende pagina

Adoptiefretten in de opvang Sinds begin dit jaar kunnen adoptiefretten in de opvang van de Frettenstichting financieel geadopteerd worden. Hiermee is begonnen, omdat er vraag naar was en ze zo de fretten die moeilijk plaatsbaar zijn toch wat extra’s te kunnen geven. Natuurlijk blijven de dieren de juiste verzorging krijgen, maar ze krijgen daarnaast ook bezoek van (betrokken) adoptieouders. Ook kan hiermee bijvoorbeeld medicatie van deze dieren betaald worden. De adoptie fretten kunnen altijd worden herplaatst. Want de Frettenstichting is van mening dat een fret beter af is in een gezin dan in een opvang. Behalve dan bij Bolle. Die fret is al enkele keren geplaatst en steeds als ze uit de opvang was, ging ze bijten. In de opvang was dat over. Dus nu mag ze blijven als adoptiefret. Financiële vergoeding voor adoptiefretten Vaak hoor je de term bijtfretten voorbij komen, maar wat houdt dat eigenlijk in? Een slecht opgevoede pup, is dat een bijtfret? Een angstige fret, die geen vertrouwen meer heeft in de mens, is dat een bijtfret? Een fret die pijn heeft, is dat een bijtfret? Nee, naar het idee van Stichting De Fret niet. Dit zijn namelijk fretten, waarbij de oorzaak van het bijten aangepakt kan worden om zo het

bijtgedrag te verminderen. Maar wat als er geen reden is voor het bijten, als er geen angst, vertrouwen of pijn een rol speelt, maar de fret in kwestie gewoon bijt om te bijten? Dan spreek je van een bijtfret. Stichting De Fret heeft ook ‘bijtfretten’ als adoptiefretten. De stichting plaatst adoptiefretten direct bij ervaren fretteneigenaren, omdat deze dieren de zorg nodig hebben. Omdat deze adoptiefretten natuurlijk een goede plek verdienen, maar ook kosten met zich meebrengen, is het mogelijk om deze fretten financieel te ondersteunen. Dit kan al vanaf € 1,- per maand met het Euro-adoptieplan. ‘Overgebleven fretten’ Bij Natascha’s Frettencoaching wonen nog een aantal (vaak wat oudere) fretten die ‘overgebleven’ zijn toen zij enkele jaren geleden stopte met opvangen. Dit zijn vaak fretten met gedragsproblemen of medische problemen die daardoor moeilijk of niet plaatsbaar zijn. Deze fretten blijven bij Natascha. Maar vanwege de kosten is het mogelijk om de dieren financieel te adopteren (eenmalig of structureel). Neem hiervoor contact op met Natascha: [email protected] .

Saffier, het bijtfretje van Stichting De Fret

Nieuwsgierig geworden? Meer weten over de fret? Stichting De Fret www.fret.nl

eer or m op o v k kij tie rma info .fret.nl w ww

Stichting www.fret.nl

De Fret

Saffier, een bijtfretje, was in dierenasiel h’Onderdak terecht gekomen. Zij wisten zich geen raad met deze fret, want een echte bijter wil niemand hebben. Er werd daarom druk nagedacht over wat met dit fretje te doen: inslapen was geen optie. Er moest iemand zijn, het liefst een particulier, die dit arme fretje in huis wilde nemen en haar karakter zou accepteren. Marianne (bestuur SDF) bood zich aan als tijdelijke eigenaar om Saffier vertrouwen te geven. En geloof ons, dit was absoluut geen makkelijke opgave. Saffier beet wanneer ze de kans kreeg in alles wat ze te pakken kon krijgen. We wisten dat ze erg beet, maar dat bleek helaas nog erger te zijn dan we konden bedenken. Op dat moment had Stichting De Fret door, dat Saffier niet kon verhuizen. Ze zou altijd bij Marianne blijven. Er is besloten dat Saffier een adoptiefret van de Stichting zou worden, aangezien er nooit een vast huisje voor haar gevonden kon worden. De gedragsproblemen waren zo ernstig dat het plaatsen van dit fretje bij andere mensen niet verantwoord was. En dit was absoluut geen fretje wat je eventueel na een bepaalde tijd weer terug zou kunnen brengen. Een stabiele omgeving was het beste was Saffier geboden kon worden. Fret Natuurlijk nr. 1

27

>> Vervolg adoptiefretten

POF-fretten Stich en Stuwie van Frettig Gestoord Stitch en Stuwie kwamen in de opvang toen ze bijna zes jaar waren. Stitch had al een half jaar insulinomen en ze kreeg daarvoor medicijnen. Ze zijn afgestaan door een man die met zijn ex deze fretjes had aangeschaft, maar de nieuwe relatie bleek bang voor de diertjes en daardoor kwamen ze bijna nooit meer uit hun kooi. Daarom werden deze lieve fretten naar de opvang gebracht. Bij aankomst was het tweetal gewogen en al snel had ik in de gaten dat ze slecht aten en hun gewicht nam behoorlijk af. Stitch weigerde ook haar medicijnen. Ik begon me steeds meer zorgen te maken. Uit een bloedonderzoek kwam geen afwijking. Hoe kan het toch!? Na een aantal weken dwangvoeding begonnen ze plotseling weer zelfstandig te eten en nam Stitch zonder problemen haar medicijnen in. Vanaf dat moment ging het beter met ze en knapten ze zienderogen op. Ze begonnen zelfs te bedelen! Drie maanden daarna zijn ze als POF fret naar een nieuw baasje gegaan en hebben ze geen last van stress gehad bij de tweede verhuizing. Zo zie je maar weer dat vooral oudere fretten die hun leven nooit weg zijn geweest en altijd in een zelfde ruimte hebben gewoond soms erg veel problemen kunnen hebben met een verhuizing. Met Stuwie en Stitch is het gelukkig goed gekomen.

Een vereniging die u en uw fret veel te bieden heeft Onze doelstelling is: 

Het geven van voorlichting over het houden van fretten



Het organiseren van bijeenkomsten en diverse andere activiteiten



Vier maal per jaar uitbrengen van het verenigingsblad “Het Mokje” voor onze leden



Het opvangen, bemiddelen en herplaatsen van fretten, zonder oogmerk van winstbelang



Het bemiddelen in het zoeken van vakantieadressen voor de fretten van onze leden www.frettiggestoord.nl

28


Devil en Chill van Natascha’s Frettencoaching Frunzingen zijn nakomelingen van fretten die gekruist zijn met bunzingen. Door hun natuurlijkere, wilde gedrag in de kop is de frunzing voor een beginnende frettenhouder vaak moeilijk om te hanteren. Ook omdat de beginner nog niet de ervaring heeft met het normale gedrag van de fret. Vaak worden deze dieren als ‘bijtfretten’ afgestaan. Zo zijn ook de broers Devil en Chill. Ze waren aangeschaft door beginners. Na een paar maanden konden de eigenaren hun nog niet oppakken. De dieren liepen bang en schuw weg of er werd flink gebeten. Zelfs na de castratie veranderde dit gedrag niet. Besloten werd om de fretjes naar de opvang te doen. Devil en Chill zijn geboren op 14 mei 2009, en zijn in maart 2010 in de opvang gekomen. Vanwege hun moeilijke gedrag worden ze niet meer herplaatst.

Nieuws over fretten

Nieuw dossier: welzijn fretten Het Dierenwelzijnsweb maakt welzijnsdossiers over gehouden dieren. In het dossier 'Welzijn fretten' worden de belangrijkste oorzaken van welzijnsproblemen bij fretten besproken. Elk dossier bevat een inleiding met een korte beschrijving van het dier en de context waarin het wordt gehouden. Ook worden de belangrijkste oorzaken van welzijnsproblemen geïntroduceerd. De oorzaken worden vervolgens apart belicht, aan de hand van een foto of korte tekst als intro, en een lijst van maximaal 10 items. Items betreffen oa publicaties, video's, websites, experts, nieuwsberichten, en projecten. Vaste elementen in een dossier zijn verder kernpublicaties, weten regelgeving, en relevante organisaties. Welzijn fretten In dit dossier worden de belangrijkste oorzaken van welzijnsproblemen bij fretten besproken. Welzijnsproblemen bij fretten hangen grotendeels samen met gebrekkige socialisatie, gebrek aan beweging, prikkelarme omgeving, onderlinge agressie, voedingsfouten en ziekten.

Bekijk het dossier op :

www.dierenwelzijnsweb.nl

Nieuws over fretten

S avi n g

G rac e

De vrijwilligers van de Washington Metropolitan Area Ferret Outreach kregen de schrik van hun leven toen Grace op 21 maart in de noodopvang werd binnengebracht. Grace was zeer ernstig verwaarloosd.

Grace woog nog maar 360 gram toen ze door een dierenasiel uit een verlaten huis was gehaald. De eigenaren waren vertrokken en hadden haar aan haar lot overgelaten. Grace was letterlijk vel over been en de enige reden waarom ze nog in leven was, was haar wilskracht om te overleven. Omdat zij niet wilde opgeven, besloot ook de opvang voor haar te vechten. Bij de dierenarts bleken haar bloedwaardes zeer zorgwekkend, maar ze gaf niet op. Met infuus, antibiotica, meerdere bloedtransfusies en vooral heel veel liefde werd er voor het leven van Grace gevochten. Via Facebook werden frettenliefhebbers uit de hele wereld op de hoogte gehouden van Grace. Met hele kleine stapjes ging ze vooruit. Er werd massaal gejuicht toen ze na acht dagen voor het eerst uit zich zichzelf op een brokje kauwde. Op 1 april werd voor het eerst een grote vooruitgang gezien. Ze leek zich langzaam aan beter te voelen. Pretty Amazing Grace. Vanaf dat moment leek het beter te gaan met Grace. Tot Grace ineens weer terug begon te vallen. Door de ernstige verwaarlozing bleek dat er intern zoveel beschadigd was, dat de opvang geen andere keuze had dan haar in te laten slapen. Op 13 april is Grace helaas ingeslapen in de liefdevolle armen van de opvang. Klik hier voor de Facebookpagina Foto’s: WMAFO

30


www.wmafo.org

Informatie over fretten Angela Kramer, Melk voor Dieren

Help, mijn fret geeft niet genoeg melk Wanneer je fokt met fretten, kan er altijd iets mis gaan. Fretten die voor het eerst moeder worden, zijn niet altijd zulke goede moeders. Om ervoor te zorgen dat de moeder een goede band met de jongen krijgt, kun je het hok kleiner maken. Ze kan ze dan gewoonweg niet negeren. Zet het voer en water dichtbij het nest, zodat het gemakkelijk bereikbaar is. Pas wanneer ze goed voor haar jongen zorgt, kun je meer ruimte geven, maar ook dan moet je opletten dat ze haar jongen niet vergeet tijdens het spelen. Goede voeding voor de moeder is ook erg belangrijk. Ze heeft extra vet en eiwitten nodig om genoeg melk te kunnen produceren. Je kunt de moeder bijvoorbeeld bijvoeren met slagroom, ei, Hill's A/D of Royal Canin Convalescence support. Wanneer de moeder ziek is of niet genoeg melk geeft, zul je minimaal 4x per dag moeten bijvoeren. Gewone puppymelk of kittenmelk volstaat niet, want de samenstelling van frettenmelk is heel anders. Frettenmelk bevat ca. 25,5% eiwit, 34% vet en 16,2% lactose. De melkvervanger die dat het meest benadert, is FoxValley 25/30.

Laat de jongen wel bij de moeder, zodat ze wel de jongen kan verzorgen. Dit is belangrijk voor een goede sociale ontwikkeling. Pups die te jong bij de moeder zijn weggehaald, vertonen op latere leeftijd vaak erg ruw en agressief gedrag of zijn juist erg angstig. Is de moeder overleden, zoek dan zo snel mogelijk een pleegmoeder. De meeste zogende moederfretten zullen gemakkelijk een vreemd jong accepteren. De leeftijd van de zogende pups hoeft niet exact hetzelfde te zijn, maar houd wel in de gaten of de jongsten genoeg melk krijgen. Weeg ze regelmatig, zodat je kunt zien of hun gewicht goed toeneemt. Alleen als het echt niet anders kan, zul je jonge fretten met de hand moeten grootbrengen. Een uitgebreide handleiding is te vinden op www.melkvoordieren.nl Ook voor melkpoeders, speentjes, flesjes en voer voor jonge dieren kun je daar terecht.


Dr. Susan A. Brown, dierenarts Frettensymposium, oktober 2006

De zorg voor de oudere fret Ondanks de vele ziektes die bij fretten voorkomen, leven ze toch veel langer dan hun wilde soortgenoten (de bunzing). Ze hebben geen last van andere roofdieren, het klimaat of problemen met het vinden van voedsel. Fretten leven over het algemeen in een klimaatgecontroleerde omgeving met een oneindige hoeveel voedsel en comfortabele plekken om te spelen en te slapen. Dat klinkt goed, tenminste voor zij die een gelijksoortig rustig leven willen! Foto: Kick Koopman

Maar, in onze zoektocht om onze frettenvriendjes een zorgeloos, luxueus leven te geven, creëren we misschien wel ongewild problemen op het gebied van fysiologische stress, onvoldoende mentale stimulatie (verveling) en gebrek aan voldoende lichamelijke activiteit. Daarbij komt dat fretten vanaf middelbare leeftijd een toegenomen kans hebben op een aantal ziektes, zoals insulinomen, bijnierproblemen, hartproblemen enzovoort. Het goede nieuws is dat fretten geweldige patiëntjes zijn en het is niet moeilijk om hen te verzorgen en te behandelen.

• •

• •

• In dit artikel worden aandachtspunten besproken waarmee rekening gehouden moet worden bij fretten vanaf drie jaar of ouder. Vanaf die leeftijd hebben fretten een hoger risico op ziektes, maar dat betekent niet dat ze direct oud zijn. Hou er ook rekening mee dat ziektes op elke leeftijd kunnen voorkomen.

•

Huisvesting Met de volgende punten kun je rekening houden in de huisvesting van de ‘oudere’ (of zieke) fret: • Zieke fretten willen zich graag kunnen verstoppen. • Zorg voor veilige ‘verdedigbare’ slaapplekken waar de fret alleen kan zijn. Zorg er wel voor dat je er zelf makkelijk bij kan in geval van nood en dat je je fret terug kunt vinden. • Verstopplekken moeten gemakkelijk schoon te houden zijn, want zieke of zwakke fretten of met maagdarmklachten kunnen de plek onbedoeld vervuilen.

32


• •

Zorg voor tenminste acht uur rust en duisternis voor een normale slaaptijd. Zorg voor minimaal een uur per dag “enrichment”, zoals voedsel zoeken, spelen en mentale stimulatie buiten het hok. Minimaliseer steile klimgebieden en gebruik kattenbakken met lage instap. Controleer de bak dagelijks. Bekijk de ontlasting en urine en controleer op consistentie en hoeveelheid. Weet hoeveel ontlasting en urine er normaal ligt. Herken het normale gedrag van je fret tijdens het spelen, rusten, eten en op de bak gaan. Het vroegtijdig ontdekken van ziekte (verschijnselen) is belangrijk. Noteer alle afwijkingen die je opmerkt. Zorg binnenshuis voor een natuurlijke lichtcyclus. Sommige endocriene functies bij fretten worden beïnvloed door licht. Dit is mogelijk gerelateerd aan ziekten zoals bijnierproblemen. Vermijd daarom ook fel licht langer dan 12 uur per dag . Als het in huis erg droog is, zorg dan voor een luchtbevochteraar in de kamer. Sommige fretten ontwikkelen droge en gebarsten voetzooltjes – gebruik petroleum producten om ze te beschermen. Bij een droge vacht en jeuk- gebruik een minimale hoeveelheid van voedingssupplementen met linoleenzuur en Omega 6 vetzuren. Bij jeuk zijn vooral Omega 3 vetzuren (EPA en DHA) en gamma linoleenzuur (GLA) belangrijk.


Voeding •

• • • •

•

•

Fretten zijn strikte vleeseters en moeten gedurende hun hele leven gevoerd worden met een voeding met eiwitten van een hoge kwaliteit en veel vet. Het is soms wel moeilijk om op latere leeftijd het dieet te veranderen. Doe dat alleen als het nodig is. Gebruik alleen indien nodig bijvoeding. Voer onbeperkt of combineer voedsel met hoog kwalitatieve traktaties 4-6x per dag. Geef bij het verharen regelmatig een haarballaxans. Ontwikkel een dagelijkse voedingsroutine met een of meerdere hoogwaardige traktaties. Op die manier merk je snel een verandering in eetlust op. Hoogwaardige traktaties kunnen ook gebruikt worden om fretten te trainen naar je toe te komen. Dit kan erg handig zijn! Weeg je fretten een keer per week om zo gewichtsveranderingen in de gaten te houden.

•

Omgang met je fret •

•

•

Soortgenoten •

•

•

•

•

De voorouders van de fret (bunzing) zijn solitair levende dieren als volwassenen. Ze hebben geen regelmatige tastbare stimulatie nodig van anderen. Tijdens het domesticatieproces wordt o.a. juveniel (‘puber’) gedrag behouden - fretten in een groep leven mogelijk als in een “nest” jonge fretten. Het is moeilijk om ‘sociale stress’ te meten bij fretten. We moeten voorzichtig zijn met het interpreteren van ‘affectie’ tussen onze fretten welke in sommige gevallen mogelijk juist een dominant/onderdanig uiterst stressvolle situatie oplevert. Het is over het algemeen geen goed idee om nieuwe fretten te introduceren bij oudere (zeker zieke!) fretten. Fretten hebben GEEN vriendjes nodig! Zieke en zwakke fretten kunnen het beste een eigen plekje krijgen, tenzij ze erg gehecht zijn aan een of meerdere maatjes.

Als een fret uit de groep overlijdt, is het goed om de rest van de groep de gelegenheid te geven om aan de overleden fret te ruiken, om zo de situatie te kunnen accepteren.

•

•

Domesticatie creëert dieren die het tolereren om gehanteerd te worden door mensen. Maar tolereren is wat anders dan het nodig hebben! Door het domesticatieproces zal de normaliter agressieve reactie onderdrukt of veranderd zijn als het gaat om aanraken of oppakken van de fret. Overmatige hanteren zal in sommige gevallen wel stress veroorzaken. Veel gezonde fretten trillen als ze worden opgepakt - kan dit een angstreactie zijn? De mens als sociaal wezen zal foutief zijn eigen wens om “dicht” bij elkaar te zijn en andere mensen aan te raken op de fret projecteren, alsof het iets is wat de fret ook nodig zou hebben. Mijn advies is om nauwlettend te observeren hoe je fret reageert op aaien, oppakken en vasthouden. Leer jezelf om een snel lichamelijk onderzoek op je fret uit te voeren. Check hierbij zijn gezondheid met betrekking tot - huid, spieren, botten, ogen, oren, neus, lymfeklieren, buik, hart en longen Leer methoden om medicijnen toe te dienen die weinig stressvol zijn: • Kies een speciale ruimte, liever niet de kooi. • Dien medicatie toe met een beloning, zoals een traktatie of speeluur. • Dwing zo min mogelijk. • Maak het lekkerder, om zo het accepteren van het medicijn te bevorderen. • Maak bijvoeding wat dikker, en geef hiervan langzaam kleine hoeveelheden.

Foto: Kick Koopman


Foto: Kick Koopman 33

Ziekten Hieronder is een lijst ziektes te vinden die vaak voorkomen bij de oudere fret. Dit is geen volledige lijst. Er zijn helaas nog meer ziekten. Insulinomen • Vereist regelmatige voeding van hoge kwaliteit. • Patiënten kunnen periodes hebben van zwakte waardoor ze soms niet meer kunnen klimmen of uit verstopplekken kunnen komen. • Het is belangrijk om deze fretten constant in de gaten te houden. Galblaas • Sommige dierenartsen zien een toename in ontstekingen van de galwegen. • Voer een hoog kwalitatief dieet en houd de eetlust en ontlasting in de gaten. Nierproblemen • Houd de urine in de gaten en zorg ervoor dat er altijd water beschikbaar is. • Een vochtig dieet zorgt ervoor dat er meer vocht opgenomen wordt.

Pijn of ongemak herkennen Fretten laten slecht signalen zien van pijn of ongemak. Dit komt bij veel dieren voor, want ‘zwakte’ tonen is een doodsvonnis in het wild. Daarom moet er dagelijks goed gekeken worden naar de fret. Sommige signalen die hieronder te vinden zijn, zijn niet altijd pijnlijk, maar al deze signalen zijn abnormaal en moeten aanleiding zijn voor verder onderzoek.

Hartproblemen • Beweging mag nooit geforceerd worden, maar moet wel mogelijk blijven. • Verstopplekken moeten op grondniveau zijn. Vermijd steile hellingen. • Een verminderd uithoudingsvermogen en een ophoping van vocht in de buik en/of longen moeten in de gaten worden gehouden. Maagdarmproblemen • Er zijn vele ziektes in deze categorie, maar chronische ziekten zoals Helicobacter infecties kunnen de fret behoorlijk uitputten. • Voer een hoogkwalitatief, goed verteerbaar dieet. • Heeft wellicht een relatie met chronische stress in de omgeving en de behandeling van sommige maagdarmklachten. Bijnierproblemen • Patiënten met een behoorlijk haarverlies kunnen beschadigingen krijgen aan de huid – zachte dekentjes en harde voorwerpen verwijderen helpt. • Bij mannelijke fretten moet goed in de gaten gehouden worden of ze zonder moeite kunnen plassen (een vergrote prostaat kan de urineweg blokkeren).

•

•

• •

•

Gezichtsuitdrukking – scheelzien, beweging van de huidspieren op de kop (tanden knarsen?). Eetlust – vermindert of afwezig. Ook veranderingen in eetgewoontes, zoals voedsel uit de bek laten vallen, moeilijk slikken, bij de voerbak staan en niet eten of alleen zacht voedsel uitkiezen.

•

• • •

Lichaamshouding – opgetrokken buik, op zijn zij liggen en niet overeind komen, niet in staat om zich te rekken of zich op te rollen. Activiteit – afwijkende gang (kreupel lopen, een pootje omhoog houden of ermee slepen), verminderde activiteit, trillen. Verzorging – de fret verzorgt zichzelf niet, slechte vacht, overmatig likken of krabben. Zelfbewustzijn – bescherming van het lichaam, likken of kauwen op delen van het lichaam. Geluiden – Af en toe kreunen of gillen bijv. tijdens het lopen, poepen of urineren. Houding – Agressie, verstoppen, op zoek naar een gemakkelijke houding. Reactie op aanraking – beschermend, geluid maken, proberen weg te lopen, bijten.

Op deze foto is een fret te zien die ‘plat ligt’ met opgetrokken achterpoten. Vaak is dat een teken dat de fret zich niet lekker voelt. Deze fret had last van zijn buik.

34



Foto: Mayke van Wijk

Diergeneeskundige preventieve verzorging Voor de oudere maar nog gezond lijkende fret is het belangrijk het dier regelmatig te laten onderzoeken om ziekten in een vroeg stadium op te kunnen sporen: • Zorg dat de fret regelmatig (1 a 2x per jaar) grondig lichamelijk onderzocht wordt door een goede dierenarts. Laat hierbij ook het gebit controleren en eventueel bloed prikken. • Vaccineer zoals wordt aanbevolen door de lokale dierenarts: hondenziekte elk jaar. Hondsdolheid als de fret naar het buitenland gaat. Fretten hebben vaak last van meerdere ziektes en dit vereist vaak meerdere behandelingen. Onnodig te zeggen dat al deze ziektes vragen om een regelmatige controle door een dierenarts met een goede kennis van fretten. Het is belangrijk dat voor deze fretten met hun meervoudige en complexe ziekten een persoonlijk schema voor behandeling en controle wordt opgesteld.

Als het tijd is om afscheid te nemen…

De volgende vragen kunnen helpen bij de overweging of euthanasie een optie is bij de fret: • Heeft hij pijn waar niets meer aan te doen is? • Is hij gestopt met zelfstandig eten of weigert hij om gevoerd te worden? • Heeft hij problemen met de verwerking van zijn voedsel zoals met slikken, het opgeven van voedsel na het eten of wordt hij lusteloos na het eten? • Is hij onwillig om uit zichzelf in beweging te komen, zelfs voor korte periodes? • Heeft hij ernstige ademhalingsmoeilijkheden? • Heeft hij moeite of last met poepen of urineren waar niets meer aan te doen is? • Is hij mentaal uitgeblust en reageert hij amper op geuren en visuele stimuli? Als je op twee of meerdere vragen ‘ja’ geantwoord hebt, dan is de kwaliteit van leven voor jouw fretje ernstig in het geding en is het tijd om euthanasie te overwegen. Bespreek de mogelijkheden met een dierenarts met kennis van zaken betreffende fretten.

Als je fret ouder wordt, dan hopen we dat hij thuis een natuurlijke en rustige dood mag sterven. Helaas is dit niet altijd het geval en er kan een tijd komen dat euthanasie overwogen moet worden. Al is het iets waar we liever niet aan denken, de realiteit is dat het de ultieme pijnstilling is voor een dier dat geen kwaliteit van leven meer heeft. www.frettensymposium.nl


35

Informatie over fretten Mette van Eck, Lelibel.nl

De aanschaf van een pup Ben jij geschikt voor frettenpups? Om hier achter te komen, is het belangrijk een aantal dingen te weten voordat je een pup aanschaft. Hieronder zijn een aantal tips en aandachtspunten te vinden. Er is een grote schaarsheid aan goede frettenfokkers. Er wordt wel veel gefokt met fretten, maar de vraag is of de pups goed gezond, goed gefokt en verzorgd zijn. Zeker als beginner is het extra moeilijk een fokker te beoordelen en de juiste pup te vinden. Zo ben je nog niet echt bekend met de gevolgen van een slechte fok of verzorging, maar is het bijvoorbeeld ook zeer moeilijk te zien of de pup niet jonger is dan gezegd wordt. Een pup van 7 weken kan voor iedere (ook ervaren) eigenaar doorgaan voor 8 weken. De grootte van een pup zegt niets over de leeftijd, omdat een pup met wat mindere verzorging zo de helft kleiner kan zijn. Hoe een pup zich gedraagt en doet overkomen qua ontwikkeling wel, maar dit is voor een beginner moeilijk om te zien.

Fokkers die fokken met deze lijnen zijn hier zeker niet altijd (maar nog vaak genoeg dus let toch op!) slecht mee bezig. Maar feit blijft dat standaardlijnen puur op karakter en gezondheid worden gefokt waarbij kleur een zeer minimale tot geen enkele rol speelt. Dat betekent echter niet dat dit per definitie prettigere gezelschapsfretten zullen zijn. Alle fretten zijn leuk, ongeacht kleur of vacht. Wel is de kans groter dat de standaardlijnen gezonder zijn en blijven. Al valt daar wel over te twisten, aangezien goede specialfokkers uiteraard altijd zullen trachten de gezondheid van deze dieren zo goed mogelijk te houden en hiervoor alles in het werk zullen stellen om de lijnen zelfs te verbeteren. Wat je ook kiest: zorg dat je je goed inleest en maak een bewuste keuze.

Het kiezen van het nest / de pup naar keuze Een fokker moet bij je wensen aansluiten. Vaak is het eerste waar beginners op letten, de gewenste kleur van de fret. Helaas zitten daar juist vaak gezondheidsproblemen in. Het gaat grofweg om de fretten met witte aftekeningen, self/solid lijnen en angora’s (de zogeheten ‘specials’).

Welke pup je ook kiest, let op de volgende punten: • Vraag naar de ouders en grootouders van het nest. Waar komen zij vandaan en zijn er gezondheidsproblemen in de lijn bekend?

Jonkies worden groot met Melk voor Dieren Fretten pups met de hand grootbrengen is niet makkelijk. Daarom wil je je dier de beste kans geven. Melk voor Dieren biedt je melk, speentjes én advies. Onze Fox Valley 25/30 melk is uitermate geschikt voor fretten en benadert de samenstelling van de moedermelk zo precies mogelijk. Onze melk is goed verteerbaar, gemaakt van hoogwaardige ingrediënten en meer dan een jaar houdbaar. Probeer het nu uit!

www.melkvoordieren.nl

•

•

•

•

•

•

•

Informeer hoeveel nestjes de fokker per jaar heeft en hoeveel fokdieren er in totaal zitten. Teveel fretten kan duiden op broodfok. Let goed op de verzorging van de dieren. Worden de dieren in huis opgevoed of staan ze buiten? Worden de pups veel in handen genomen? Wat krijgen de fretten voor voeding? Informeer op de fokker lid is van een (landelijke) organisatie. In Nederland is een landelijke fokkersorganisatie “Frettenfokkers Nederland”. Let er op dat de fokker minimaal twee of drie jaar serieus fokt. Een goede fokker schroomt niet om je door te verwijzen naar een andere fokker of opvang wanneer zij denken dat dit een betere keus is of zij niets beschikbaar hebben. Een fokker moet niet overkomen alsof deze de pup wel érg graag verkoopt of ervan af moet. Is de fokker bereidt levenslang gratis ondersteuning te bieden voor de fret en zal wanneer ook de fret terugnemen wanneer dit nodig blijkt? Vraag of de pup wordt verkocht inclusief een enting, chip, paspoort/entingsbewijs, contract en garantie. Dan weet je direct wat je krijgt en welke kosten je zelf nog moet maken. Belangrijk: Een pup mag nooit onder de 8 weken zijn! Minimaal 8, maar liever 9 weken of ouder.

Let op de volgende punten qua gezondheid • Bij voorkeur zijn de ouderdieren ingeënt en gecontroleerd op oormijt en misschien zelfs getest op ADV. • Een pup wordt ingeënt op 9 en 12 weken door particulieren en een fokker kan vanaf 6 weken inenten (maar hoe meer richting die 9 weken hoe beter). • Pups horen op een leeftijd van 8 à 9 weken minimaal 300-500 gram te wegen (uiteraard wegen de rammen meer dan moertjes). Weeg dit na als de fokker dit niet weet. • Controleer en bekijk alle pups in het nest. Hebben ze alle teentjes, zijn de staartjes een normale lengte en zien ze er goed uit? Dat kan anders ook duiden op erfelijke of gezondheidsproblemen. Goede voeding is belangrijk! Een goede fokker geeft de fretten niets anders dan prooi en/of KVV en wanneer niet mogelijk hoogwaardige fretten- of kattenbrokken. Let op: zeer veel merken frettenbrokken zijn niet geschikt als frettenvoer. De mama hoort gedurende de zoogperiode dagelijks bijvoeding te krijgen. Zonder is het niet ongewoon dat er

www.lelibel.nl

vitaminetekorten ontstaan en de pups achterlopen in de groei of zelfs overlijden. Pups worden vanaf een week of vier (tussen 3-5 weken neemt het drinken bij de moeder af ) bijgevoerd met hoogwaardige voeding. Ondanks de zeer ernstige problemen is (gebrek aan) goede voeding nog steeds een groot probleem bij fokkers. Maar een goede start is het halve werk voor de gezondheid van je pup, dus spendeer hier met liefde wat extra tientjes aan! Dit heeft de fokker er immers ook per pup aan uitgegeven. Een sociaal/gedrag gezonde pup is de basis Er hoort genoeg aandacht voor het nest te zijn om nieuwe indrukken op te doen. Bijvoorbeeld contact met mensen of de pups in een ren. Vanaf 7 weken kunnen daar nog extra indrukken, zoals buiten in een ren of contact met andere volwassen fretten (onder zeer goed toezicht en uiteraard met de juiste) bij komen. In mate indrukken toevoegen dus... Dan vinden ze het juist reuzeleuk en spannend om weer een nieuwe indruk als de dierenarts op te doen! Wil je maar één pup? Let dan bij je bezoekje aan de fokker extra goed op het karakter / de verschillen met het nest bij je pup. Niet iedere pup kan zomaar alleen gehouden worden. Kies geen angstig reagerende pup maar juist eentje die zeker is van zijn/haar zaakjes en een beetje een eigen weggetje zoekt (niet dicht tegen andere pups aankruipt ter bescherming bijv) of juist erg op jou gericht is en de andere fretten niet zo interessant vindt. Kijk voor meer tips over de opvoeding van pups op www.lelibel.nl


37

Nieuwsberichten Zoogdiervereniging VZZ

2013 is het Jaar van de Steenmarter De steenmarter rukt op in Nederland. De Zoogdiervereniging wil iedereen kennis laten maken met dit prachtige zoogdier. Steenmarters komen op steeds meer plaatsen voor waardoor de kans steeds groter wordt er zelf ook een tegen te komen! Soms veroorzaken zij overlast. Maar de steenmarter hoort hier thuis. We moeten leren samenleven met de steenmarter en oplossingen zoeken als er problemen ontstaan. Daarom is 2013 door de Zoogdiervereniging uitgeroepen tot het Jaar van de Steenmarter. Wie is de steenmarter? De steenmarter is een zoogdier uit de marterfamilie. Hij dankt zijn naam aan zijn voorkeur voor steenachtige schuilplaatsen, zoals rotsige hellingen, gebouwen en steengroeven. De steenmarter leeft in een groot gedeelte van Europa. Steenmarters kunnen zich makkelijk aanpassen aan verschillende omstandigheden. Ze kunnen goed klimmen en sprongen maken van zo’n anderhalve meter. De steenmarter beweegt zich op een aparte manier voort alsof hij galoppeert of huppelt: de marterpassen. Hij kan ‘s nachts wel 10 tot 15 kilometer afleggen. Steenmarters zijn erg flexibel en kunnen zelfs door gaatjes van 5 cm kruipen.

38


Hij is echter een matige zwemmer en probeert zwemmen dan ook te vermijden. De steenmarter wordt gemiddeld 10 jaar oud. Steenmarters in gevangenschap kunnen wel 18 jaar oud worden. Waar vind je steenmarters in Nederland? Steenmarters leven voornamelijk in bossen, steengroeven, op rotsige hellingen maar ook in parkachtige gebieden. Hij heeft vooral een voorkeur voor gebieden met kleinschalige landbouw, met oude schuren en veel heggen. De steenmarter leeft eigenlijk steeds meer in de buurt van de mens, dus steeds vaker rond bebouwing: hij is een ‘cultuurvolger’. Waarom de steenmarter steeds vaker in steden lijkt voor te komen is nog niet bekend. Steenmarter of fret? Een steenmarter is een grote marterachtige. Hij staat een stuk hoger op de poten dan de fret en is een veel betere klimmer. Het is niet voor niets dat ze soms nesten bouwen onder daken of in schuren. De steenmarter heeft ook een typische aftekening met zijn bruine vacht en witte bef. Ze hebben een dikke pluimstaart.

http://steenmarter.zoogdiervanhetjaar.nl

Waarom is 2013 het Jaar van de Steenmarter? Elk jaar vraagt de Zoogdiervereniging extra aandacht voor één van de in Nederland in het wild levende zoogdiersoorten. In 2013 is het de beurt aan de steenmarter! Voor de steenmarter is gekozen vanwege de toename in verspreiding in Nederland en de overlast die ervaren kan worden als steenmarters een bezoek brengen aan huizen of auto’s. Er zijn in veel gevallen goede oplossingen om overlast zoveel mogelijk te voorkomen. De Zoogdiervereniging wil de kennis die daarover aanwezig is onder de aandacht brengen zodat overlast geminimaliseerd wordt en de steenmarter in een positiever licht komt te staan.

Wat gaan zij doen voor de steenmarter in 2013? Er zijn nog meer ideeën, maar de onderstaande activiteiten staan al vast: • • • •

Oprichten van een centraal informatiepunt over steenmarters (medio juni) Herziening folder ‘Steenmarters in en om het huis’ Workshop voor professionals (medio september) Vanaf juni is er in het Natuurmuseum Nijmegen een expositie over de steenmarter

Kijk voor alle informatie op: http://steenmarter.zoogdiervanhetjaar.nl

Welke marters herken jij? Hieronder zie je foto’s van een aantal marterachtigen. Weet jij welke marterachtigen dit zijn? Heb je ook enig idee waar en wanneer je ze tegen zou kunnen komen?

4

1

3

2

5 De antwoorden: 1 = boommarter (zeer zeldzaam in Nederland), 2 = Europese Nerts (komt niet meer voor in Nederland), 3 = hermelijn (komt voor in Nederland), 4 = Europese otter (sinds kort terug in Nederland), 5 = fret.

http://steenmarter.zoogdiervanhetjaar.nl


39

FRETTENSYMPOSIUM 3 NOVEMBER 2013

Partycentrum ‘t Dak lEERDAM

Frettenlezingen en -workshops onder andere over: Oormijt en frettensignalen Dr. Hanneke Roest

Voeding van de fret Dr. Esther Plantinga

Ontwikkelingen op medisch gebied Dr. Nico Schoemaker en Dr. Yvonne van Zeeland

Verrijking en sociaal gedrag Dr. Claudia Vinke

Koppelen van fretten Betje Schijf

Fretteren met de fret Robert van Frettenleven

Kaarten voor het vierde Frettensymposium kosten € 45,-. Dit is voor de hele dag, inclusief lunch, koffie en thee.

Alle informatie en kaarten zijn te bestellen via:

WWW.FRETTENSYMPOSIUM.NL

FRET NATUURLIJK. Frettensymposium in Leerdam. Stinken als een bunzing Waarom ruikt mijn fret zo?

Recommend Documents