GEMEENTE HOOGEVEEN Voorstel voor burgemeester en wethouders Onderwerp: Besluit Maatschappelijke ondersteuning (MO) Hoogeveen 2008 en beleidsregels MO indicatiestelling en gebruikelijke zorg voor hulp bij het huishouden Voorgesteld besluit: 1. Instemmen met het voornemen tot het vaststellen van het Besluit MO Hoogeveen 2008 en beleidsregels indicatiestelling en gebruikelijke zorg. 2. Het voorgenomen Besluit en beleidsregels MO ter meningsvorming voorleggen aan de gemeenteraad. 3.. Met inachtneming van de opmerkingen van de gemeenteraad het Besluit MO en beleidsregels definitief vaststellen.
Parafen met datum Afdelingsmanager
Concernstaf
Financial control Juridisch control HRM-officer ICT-officer Datum : 18 maart 2008 Afdeling : Mens en Werk Rapporteur : Henk Fokkes Telefoon : 0528291452 Besluit en stukken openbaar? Ja Zo ja : geen actie richting pers Zo nee, waarom niet? Programma: Hoogeveen Zorgt Programmabestuurder: B.Poutsma Overleg gevoerd met: Naam: Frank v.d. Meulen C.Elken
Akkoord:
Genomen besluit (met datum): Aard voorstel: Ja
Nee
Strategisch > € 50.000 Politiek gevoelig Regelgeving Risico’s: Hoog Laag Geen Financieel risico Juridisch risico ICT-risico HRM-risico Ander risico, nl. Ja Behandelen in raad Documentnaam: Gegevens DIV
Nee
voorstel MO Gerelateerd Corsa documentnr: Archief
Opmerkingen college akkoord Burgemeester Weth. WvdZ Weth. AB Weth. KS Weth. APJ Secretaris
bespreken
Opmerkingen
GEMEENTE HOOGEVEEN Voorstel voor burgemeester en wethouders Onderwerp Besluit Maatschappelijke ondersteuning (MO) Hoogeveen 2008 en beleidsregels MO indicatiestelling en gebruikelijke zorg voor hulp bij het huishouden
Voorgesteld besluit 1. Instemmen met het voornemen tot het vaststellen van het Besluit MO Hoogeveen 2008 en beleidsregels indicatiestelling en gebruikelijke zorg. 2. Het voorgenomen Besluit en beleidsregels MO ter meningsvorming voorleggen aan de gemeenteraad. 3.. Met inachtneming van de opmerkingen van de gemeenteraad het Besluit MO en beleidsregels definitief vaststellen.
Pagina 2 van 6
GEMEENTE HOOGEVEEN Voorstel voor burgemeester en wethouders Beoogd resultaat Het burgers bieden van duidelijkheid en rechtszekerheid over hun aanspraken op Wmo voorzieningen Inleiding Eind 2007 heeft de Raad de nieuwe Verordening maatschappelijke ondersteuning vastgesteld. Het huidige besluit en beleidsregels zijn in uw vergadering van 19 december 2006 vastgesteld. Dit Besluit maakt onderdeel uit van het traject dat we met de Wmo-raad hebben ingezet voor een advies over de invulling van de Wmo beleidsregels. De gemeenteraad heeft aangegeven nauw betrokken te willen worden bij de inhoud van het Besluit en dan vooral op het onderdeel van de eigen bijdrage. Uw college heeft bij de behandeling van de verordening aan de Raad toegezegd om het Besluit pas vast te stellen nadat zij de Raad gehoord heeft.
Kanttekeningen De belangrijkste wijzigingen op een rij: 1.De vergoedingen zijn geïndexeerd met 1.6 % en voor het PGB met 2.6%. Sluit aan bij het geen is vastgelegd in de Verordening 2.De vergoeding van de kosten van de ondersteuning door de sociale verzekeringsbank(SVB) is geregeld. De SVB ondersteunt PGB-houders. Een goede ondersteuning van de pgb-houders komt de gehele uitvoering van de Wmo ten goede. Het gaat om een stukje service naar de pgbhouders èn om grote arbeidsrechtelijke problemen te voorkomen. 3.Geen uitbreiding van de eigen bijdragen. De eigen bijdrageregeling is gebaseerd op de AMvB Besluit maatschappelijke ondersteuning. Hierin is aangegeven welke maximale eigen bijdrage mag worden gevraagd, of welk maximale eigen aandeel in de kosten in de berekening mag worden betrokken. In Hoogeveen hebben we er bij de invoering van de Wmo voor gekozen om daar niet vanaf te wijken. Het is mogelijk om van deze maxima op drie manieren (ten gunste van de belanghebbenden) af te wijken. Zo is in de AMvB is opgenomen dat ook de mensen met een minimum inkomen (de mensen met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum) een eigen bijdrage moeten betalen. Dit is de inkomensonafhankelijke eigen bijdrage. De gemeente kan er voor kiezen om deze inkomensonafhankelijke bijdrage te verlagen of helemaal niet te vragen. Maar de eventuele afschaffing van de inkomensonafhankelijke eigen bijdrage geldt dan niet alleen voor de minima, maar ook zal moeten gelden voor de mensen met een hoger inkomen. Het verschil in de eigen bijdrage voor de minima en de eigen bijdrage voor de niet-minima wordt te groot wanneer de mensen met een hoger inkomen niet alleen de inkomensafhankelijke bijdrage moeten gaan betalen, maar ook de inkomensonafhankelijke eigen bijdrage. De inkomensgrens zal dan leiden tot een groot financieel verschil. De
Pagina 3 van 6
GEMEENTE HOOGEVEEN Voorstel voor burgemeester en wethouders zogenaamde armoedeval. Ten tweede kan de gemeente kiezen voor een ander startpunt van de inkomensafhankelijke toeslag. De inkomensafhankelijke toeslag bedraagt volgens de AMvB 15% van het inkomen voor zover dat hoger is dan 120% van het verzamelinkomen op het sociaal minimum. Als de inkomensafhankelijke bijdrage van 15% wordt gevraagd vanaf bijvoorbeeld 130% van het sociaal minimum, dan derft de gemeente inkomsten per jaar Naarmate de grens hoger wordt gesteld, zal het effect steeds kleiner worden (hoe hoger het inkomen, hoe minder gehandicapten met dat hoge inkomen). Ten derde kan de gemeente kiezen voor een lager percentage van de inkomensafhankelijke toeslag. Zo kan de inkomensafhankelijke bijdrage worden verlaagd van 15% tot bijvoorbeeld 10% van het inkomen voor zover dat meer is dan 120% van het sociaal minimum. De gemeente derft dan inkomsten tot een bedrag dat afhankelijk is van het aantal gebruikers met een inkomen dat hoger is dan 120% van het sociaal minimum. De verlaging van het percentage van 15% tot bijvoorbeeld 10% is immers alleen voor de mensen met een inkomen dat hoger is dan 120% van het relevante minimum. Het Centraal Administratiekantoor (CaK) verzorgt de inning. De informatievoorziening door het CAK is nog niet optimaal. Zo is er onvoldoende zicht op samenloop van diverse AWBZ en WMO voorzieningen in relatie tot inkomens. We verwachten daar in de loop van dit jaar verbeteringen zodat we beter zicht krijgen op effecten van de huidige eigen bijdrageregeling. Overwegingen 1. Door de AMvB ongewijzigd te volgen verandert de eigenbijdrageregeling voor de huishoudelijke verzorging niet of nauwelijks ten opzichte van de in 2006 bestaande (bij de gebruikers bekende) regeling. De opbrengsten eigen bijdrage zijn in vergelijking tot 2006 € 150.000 lager. De inschatting is dat de eigenbijdrageregeling voordeliger uitvalt voor vooral burgers met een lager inkomen. 2. Het rijk houdt bij de berekening van de rijksbijdrage voor de gemeenten rekening met de maximaal mogelijke inkomsten van de gemeente uit de eigen bijdrage voor HV. Die bedroegen in 2007 € 588.000. 3. De eigen bijdrage regeling voor de Wmo, zoals opgenomen in de AMvB, is gelijk aan de eigen bijdrage regeling voor de overblijvende AWBZ-voorzieningen.Het Centraal Administratie Kantoor (CAK) heft de eigen bijdrage voor zowel de gemeenten (Wmo), als de Zorgkantoren (AWBZ), maar primair voor de gemeenten. De Wmo-bijdrage voor de gemeenten heeft voorrang. Zodra de gemeente minder eigen bijdrage heft dan maximaal kan, dan zal het CAK (binnen de vrijgekomen eigen-bijdrage-ruimte) een eigen bijdrage gaan heffen voor de AWBZ. Kortom niet heffen betekent dat de gemeente inkomsten derft, het zorgkantoor er zijn voordelen mee doet en een deel van de burgers er niets mee opschiet. Conclusies Door de continuering van de huidige op de AWBZ geënte eigen-bijdrage-regeling voor de
Pagina 4 van 6
GEMEENTE HOOGEVEEN Voorstel voor burgemeester en wethouders huishoudelijke verzorging (door de onverkorte toepassing van de eigenbijdrageregeling op grond van de AMvB) verandert er zo weinig mogelijk. Bovendien houdt het rijk er (bij de vaststelling van de tegemoetkomingen voor de gemeenten) rekening mee dat de gemeenten deze eigen bijdrage vragen. De gemeente zal de financiële gevolgen van een versoepeling van het eigen-bijdrage-beleid uit eigen middelen, dus uit de algemene inkomsten uit het Gemeentefonds, moeten betalen. Daarmee wordt uiteindelijk een gat in de eigen begroting gecreëerd. Dat speelt des te sterker omdat we als nadeelgemeente de komende jaren 1.7 miljoen inleveren. Een gunstiger regeling dan die voor de AWBZ is bovendien slechts voordelig voor een deel van de belanghebbenden (namelijk voor diegenen die geen AWBZ-hulp ontvangen). Voor de anderen gaat het financiële voordeel naar de Zorgkantoren. Eigen bijdrages uitbreiden naar andere Wmo-voorzieningen Het is ook mogelijk om eigen bijdrages te vragen voor de woon- en vervoersvoorzieningen. Maar daar geldt hetzelfde zoals hiervoor beschreven voor de HV. Belangrijk verschil is echter dat het Rijk bij het vaststellen van het Wmo-budget geen rekening gehouden heeft met de inkomsten uit eigen bijdragen van voormalige Wvgvoorzieningen. In Hoogeveen hebben we er destijds Hoogeveen voor gekozen om voor Wvg-voorzieningen geen eigen bijdragen op te leggen. Onder de Wmo willen we dat beleid voorlopig, zolang het budget toereikend is, ongewijzigd in stand houden. Het deel dat wegvloeit naar de AWBZ is kleiner dan bij de HV omdat een deel van de gebruikers ook HV heeft en daar dus al een eigen bijdrage betaalt. Daarnaast verwachten wij dat het aantal burgers dat geen HV heeft maar wel een andere AWBZ voorziening niet groot is. Relatie bijzondere bijstand Waar mogelijk willen we de kosten van eigen bijdragen compenseren via de bijzondere bijstand. Complicerende factor is echter dat de inning van de eigen bijdrage, achteraf, via het (CAK) loopt. Als gemeente hebben we op individueel niveau hier nauwelijks zicht op. Een gewenste ambtshalve verstrekking van bijzondere bijstand voor minima is daarom op dit moment helaas nog niet mogelijk. In de voorlichting is hier aandacht voor. De eerste ervaringen laten zien dat een zeer beperkte groep in 2007 bijzondere bijstand heeft aangevraagd voor de eigen bijdrage AWBZ of HV.
4. De mantelzorg in relatie tot gebruikelijke zorg. Hierbij hebben we zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij de wensen van de mantelzorgers. Bij langdurige mantelzorg is het protocol gebruikelijke zorg niet van toepassing. De wijziging levert een positieve bijdrage aan de ondersteuning van de mantelzorgers. 5.We verwachten geen inbreng van kinderen tot 18 jaar bij hulp in het huishouden. In de praktijk werd er nauwelijks rekening gehouden met de inzet van kinderen. Daarnaast staat de extra belasting door het een beroep doen op de inzet van kinderen haaks op de speerpunten van ons beleid om de talenten van kinderen optimaal te ontwikkelen. Wij vinden dat ongewenst. 6.Voor de inzet van kinderen/jong volwassenen van 18-23 zijn de uren naar beneden bijgesteld.
Pagina 5 van 6
GEMEENTE HOOGEVEEN Voorstel voor burgemeester en wethouders De gevraagde inzet van kinderen/jong volwassenen is hier gehalveerd. . Proces: De nu voorliggende documenten zijn in nauwe samenspraak met een werkgroep bestaande uit vertegenwoordigers van de Wmo-raad en medewerkers van het zorgloket tot stand gekomen. In een reactie van 10 maart 2008 geeft de Wm-raad aan zeer ingenomen te zijn met de nu voorliggende beleidsregels. Niet uitputtend De beleidsregels geven op uitvoeringsniveau weer of een aanvrager recht heeft op voorzieningen. Het is echter geen limitatieve opsomming/niet uitputtend van wat men wel en wat men niet kan krijgen. Compensatieplicht impliceert maatwerk Creativiteit in het zoeken van soms onorthodoxe oplossingen is dan belangrijk. Deze oplossingen kunnen situationeel verschillen, en zijn daarom niet allemaal op voorhand te bedenken. Status Beleidsregels De beleidsregels ontlenen hun status aan artikel 4:81 lid 1 van de Algemene wet bestuursrecht. Als de beleidsregels zijn vastgesteld, kan daar in beschikkingen naar verwezen worden. Met andere woorden: de beleidsregels zijn de onderbouwing voor de beschikkingen. De rechter toetst hieraan, indien nodig, de genomen beslissingen. Dat betekent dat de besluiten conform de beleidsregels moeten worden genomen. Als uw college het beleid van de Wmo wil wijzigen, dienen ook de beleidsregels door uw college te worden aangepast. Kosten, baten en dekking (kostensoort en kostenplaats) We verwachten niet dat de nieuwe beleidsregels leiden tot noemenswaardige verhoging van de uitgaven Wmo. Monitoring en evaluatie Met de Wmo-raad is afgesproken dat een werkgroep de effecten van de beleidsregels en met name voor de mantelzorgers gaat monitoren. Dit kan terzijnertijd leiden tot aanpassing van de beleidsregels. Daarnaast is de evaluatie al geborgd in de verplichte jaarlijks Wmo-evaluatie. Aanpak: Het concept-besluit ter meningsvorming agenderen voor raadsvergadering van 14 mei 2008 Daarna besluitvorming door college. Vervolgens publicatie van het besluit in het Torentje. Bijlagen • Concept-besluit Wmo • Conceptbeleidsregels indicatiestelling huishoudelijke zorg • Concept- beleidsregels gebruikelijke zorg Hoogeveen
Pagina 6 van 6