Francisca Ribeiro Bártolo & Ilja Kamerling
Autonomie
Autonomie 2013
Onze dank gaat uit naar de volgende mensen die een grote rol hebben gespeeld in de ontwikkeling van deze serie:
Rolando Vázquez Vicki Haverkate Gustavo Esteva Alle deelnemers aan het Going Glocal project in 2013 Special Thanks to Gerd Coenen and Sanne Raggers whose photos we were allowed to use.
Pagina 2
Autonomie 2013 Introductie
Als je eens kijkt naar de dingen die je doet in je dagelijks leven, denk dan eens na over hoeveel van die dingen je echt helemaal zelfstandig zou kunnen doen, dus zonder bijvoorbeeld bedrijven. Zou je je eigen kleding kunnen maken? En je eigen voedsel verbouwen? Hoeveel kan je eigenlijk helemaal zelfstandig en onafhankelijk doen? Dit boekje gaat over autonomie en wat dit precies betekent.
Pagina 3
Autonomie 2013
Het begrip autonomie
Wat betekend dat woord dan precies: autonomie? Het is samengesteld van twee verschillende oude Griekse woorden: auto (dit betekent zelf) en nomos (dit betekent wet) en gaat dus over het zelf opleggen van je wetten. Autonomie heeft dus te maken met zelfstandigheid en onafhankelijkheid: mensen die autonoom willen leven proberen zoveel mogelijk onafhankelijk te zijn van bedrijven en de regering.
Zoals jullie snappen is het onafhankelijk leven van de regering en bedrijven nog niet zo makkelijk als het op het eerste gezicht lijkt. Er zijn echter toch veel mensen die op deze manier willen leven. Dit willen zij omdat ze het niet eens zijn met het Westerse wereld systeem. Ze vinden dat het systeem ertoe geleid heeft dat mensen alleen nog maar aan zichzelf denken en alleen nog maar op geld gericht zijn. Door op een andere manier te leven denken zij dat ze dit kunnen tegengaan.
Pagina 4
Autonomie 2013 Deze mensen ontwikkelen nieuwe manieren van samenleven. Zo maken zij bijvoorbeeld nieuwe afspraken over hoe ze samen moeten leven. Dit kan worden gezien als nieuwe wetten, alleen worden ze nu niet opgelegd door een regering die de baas is, maar worden ze afgesproken tussen de mensen van zo een gemeenschap. Er is dan ook niemand die de baas is over iemand anders, zodat iedereen zijn eigen onafhankelijkheid bewaart.
Het onafhankelijk leven van bedrijven vraagt echter iets praktischer, namelijk het kunnen maken van alles wat nodig is om te kunnen leven. Het verbouwen van eigen eten, het maken van eigen kleren en zo nog heel veel meer. Hiervoor is het nodig dat deze mensen niet alleen veel praktische kennis hebben, maar ook dat ze op zo een manier samen leven dat dit mogelijk is. Hiervoor is bijvoorbeeld land nodig om eten te kunnen verbouwen.
Pagina 5
Autonomie 2013
Zapatistas Er zijn veel verschillende soorten groepen mensen die ermee bezig zijn autonoom te leven. In 1994 is er grote bekendheid ontstaan voor de Zapatistas. Dit is een gemeenschap in Mexico die het gevoel hadden dat hun regering het niet goed deed en dus de banden met de regering heeft gebroken. Zij zijn nu een kleine afgesloten gemeenschap, met eigen voorzieningen zoals dokters en scholen. Zij hebben ook hun eigen regering, de Juntas, die elk jaar bestaat uit andere mensen die daarvoor door de hele gemeenschap worden uitgekozen. Deze Juntas moet ook bij elke beslissing uitleg geven aan alle mensen waarbij mensen dus aan kunnen geven als ze het er niet mee eens zijn. Ze spreken dus af dat een aantal mensen zich voor een jaar lang zich bezig houden met het dagelijks bestuur van de gemeenschap. Door deze afspraak moeten die mensen dus ook terugtrekken op het moment dat deze Juntas het niet goed doen. Op deze manier garandeer je dat ze goed naar de mensen blijven luisteren.
Pagina 6
Autonomie 2013
Deze mensen doen ook heel erg hun best om onafhankelijk te zijn van bedrijven. Dit doen ze door hun eigen eten te verbouwen, hun eigen manier van leren te regelen en hun eigen kleren te maken. Maar ook door bijvoorbeeld voor hun eigen riolering te zorgen. Dit allemaal zelf doen is best lastig en het lukt ook niet allemaal meteen, maar ze zijn hard bezig om ervoor te zorgen dat ze dit allemaal kunnen regelen.
Pagina 7
Autonomie 2013 Droogtoilet
Een van deze praktische dingen die zorgt voor onafhankelijkheid, is het gebruik van een droogtoilet. In Mexico, en in andere landen, wordt dit idee al meer gebruikt omdat daar vaak een tekort is aan water. Een droog-toilet gebruikt namelijk geen water en hoeft daarom niet aangesloten te zijn op de riolering. Dit zorgt er dus ook voor dat de eigenaars van een droog-toilet niet per se afhankelijk zijn van rioleringsbedrijven. Een droogtoilet is dus een van de middelen die het mogelijk maakt voor mensen om autonoom te leven.
Een droogtoilet werkt op de volgende manier:
Poep en plas wordt in verschillende kamertjes opgevangen. Over de poep wordt een mix van grind, leisteen en grond gegooid die ervoor zorgt dat er geen nare luchtjes blijven hangen. De opgevangen plas loopt gelijk de aarde in, de opgevangen poep kan bewerkt worden tot mest voor op het land. Een droogtoilet bespaard dus water, bied een mogelijkheid voor de productie van mest, en behoud de onafhankelijkheid en de mogelijkheid om autonoom te leven voor de eigenaars van het toilet.
Pagina 8
Autonomie 2013
Vragen
Deze vragen laten je wat verder na denken over dit onderwerp. Je kunt ze ook gebruiken in je spreekbeurt of werkstuk. - Wat vind je ervan dat mensen op deze manier onafhankelijk willen leven? - Zou jij op zo een manier willen leven? Vind je dat andere mensen op deze manier mogen leven? - Is het mogelijk om in Nederland autonoom te leven? - Wat zijn andere hulpmiddelen om onafhankelijk te leven ? ( Denk aan bijvoorbeeld een moestuin of aan zonnepanelen ) -
Pagina 9
Autonomie 2013
Afbeeldingen
a) Een muurschildering in het dorp van de Zapatistas in Oventic b) Groepsfoto van de Going Glocal groep c) Een mevrouw weeft om op deze manier haar eigen spullen te maken d) Een muurschildering gemaakt door jongens van het Zoociedad, in het logo staat; Zonder Regels film productie e) De moestuin van Gustavo Esteva f) Deze dames werken samen om van hun weef werk te kunnen verdienen g) De huidige Juntas van de gemeenschap in Oventic h) De boog boven de ingang van de gemeenschap in Oventic i) Een van de jongens van Zoociedad aan het werk aan het produceren van zijn eigen kleding j) Een muurschildering in de Zapatistas gemeenschap Oventic. k) Een droog toilet l) Zo werkt een droog toilet m) Een project waarbij we hielpen bij het bouwen van een huis in Huitzo, Het zelf maken van het huis waarin je leeft is ook een voorbeeld van autonoom leven.
Pagina 10
Autonomie 2013
Bronnen
Bonfil, G. (1996). Mexico Profundo: Reclaiming a Civilization. Austin: University of Texas Press. Esteva, G. (1997, April 18). The Meaning and Scope of the Struggle for Autonomy . Opgehaald van The Trinational Coalition for the Defence of Public education: http://www.trinationalcoalition.org/docs/esteva_eng.pdf Esteva, G. (2007, November 07). Reclaiming our freedom to learn . Yes Magazine . Illich, I. (2009). Conviviality . Marion Boyards: London.
Pagina 11