Fotograaf: Rand Smith
22 22
| maart 1 2015 TvC |TvC maart nr. 1 nr. 2015
VERSUS
GELD
Bella Bella
Licht op rijkdom In tijden van crisis speelt geld een grote rol. Geld en rijkdom verwarren we dan gemakkelijk met elkaar. Geld staat op je rekening of zit in je huis, maar zit niet in jou. Terwijl rijkdom altijd in jezelf te vinden is, los van hoeveel of weinig geld je hebt. Misschien daagt deze tijd ons uit om nieuw licht te werpen op geld en rijkdom. AUTEURS: MARTIN THOOLEN & WENDY HOBBELINK
Je intuïtie brengt je soms bij grotere rijkdom dan je vooraf kunt bedenken. In 2014 maakten we een wereldreis, onder andere door Noordwest-Amerika. We voelden ons als een magneet naar het noorden getrokken. We konden het niet plaatsen, tot we vlak voor de grens met Canada over Bella Bella hoorden, waar het 25ste ‘Intertribal Canoe Event’ zou plaatshebben met honderden Native People uit allerlei windrichtingen. Toevallig troffen we de volgende dag een Chief die we ook negen jaar eerder hadden ontmoet. Hij nodigde ons uit om deelgenoot te zijn van dit evenement. Na vijf uur varen langs verlaten eilanden, kwamen we aan op Bella Bella. We mochten onze tent opzetten
in de achtertuin van Chief Mel, waar de overgebleven zalmkoppen als lekkernij voor de talloze arenden voor het oprapen lagen. Stel je een prachtig eiland voor aan de Noordwest kust van Canada, waar mensen vanuit hun hart leven en werken. Een plek waar arenden boven je hoofd vliegen, de beren je buren zijn en de zalm overvloedig in de zee zwemt. Je staat daar met honderden inheemse mensen aan de kade om ongeveer vijftig traditionele kano’s van verschillende stammen te verwelkomen, die soms wekenlang over de natuurlijke snelwegen van hun voorouders hebben gevaren, slagregens, hoge golven en brandende zon trotserend.
TvC | maart nr. 1 2015
23
Allen met één doel voor ogen: hun cultuur versterken en delen via verhalen vertellen, dans, zang en andere ceremonies. Kern van dit evenement: ‘People gathering together, to become one’ (mensen komen samen om één te worden, red.). Overvloed Een gratis plek, gratis eten, drinken en aanwezig mogen zijn bij alle ceremonies. Je wilt dan niet anders dan bijdragen aan zo’n mooi evenement. Waarom niet als vrijwilliger coachings aanbieden voor Native People? Alleen waren er geen coachruimtes; het dorp zat overvol. En wie zit er nou op twee blanke coaches te wachten tijdens een ‘intertribal event’? Toch wilden we graag van betekenis zijn en kwamen er ‘out of the blue’ twee ruimtes beschikbaar in het Health Center. In een mum van tijd maakten we een provisorische flyer, stond de organisatie achter ons aanbod en werden de coachings aangekondigd door de speakers op het ceremonieveld. En toen verschenen er chiefs, traditionele genezers, een priester en vele anderen die hun ziel en zaligheid in volledig vertrouwen met ons deelden. Hun openheid en pure oprechtheid waren ontroerend, hun wijsheid indrukwekkend en hun dankbaarheid overweldigend. We vroegen ons hardop af wie nou eigenlijk wie inspireerde.
eigen wijze. Door deze manier van leven en werken, kregen delen, gunnen, spontaniteit en gelijkwaardigheid hun vanzelfsprekende plek. Wat heeft dit avontuur met rijkdom en geld te maken? Er was voedsel, cultuur en natuur in overvloed en alles werd met elkaar gedeeld. Nieuwe ideeën werden geboren en nieuwe connecties gemaakt. Behalve de positieve intentie en inzet van velen, was geld een middel om dit evenement mogelijk te maken. Geld ten dienste van het geheel, in plaats van geld als doel op zich. Er zijn verschillende manieren waarop we naar geld kunnen kijken, maar hoe bewust zijn we ons daar eigenlijk van?
We vroegen ons hardop af wie nou eigenlijk wie inspireerde
Wat een rijkdom hoe mensen tijdens dit evenement elkaar en elkaars cultuur respecteerden en zich lieten raken door elkaars liederen, dansen en verhalen. Iedere stam droeg zijn steentje bij, naar vermogen ook financieel. Telkens nam een andere stam het podium op het ceremonieveld over, zorgde voor een maaltijd of de liedjes tijdens het eten. De inwoners van Bella Bella boden gratis hun tuin of huis aan voor overnachtingen. Iedereen leverde een aandeel op zijn
24
TvC | maart nr. 1 2015
Perspectieven op rijkdom Wij onderscheiden drie perspectieven die elk een ander licht kunnen werpen op veel zaken en ook op rijkdom. Als we ons bewust worden van deze perspectieven, kunnen we onze blik verruimen op geld en rijkdom, en kunnen nieuwe keuzes aan de horizon verschijnen. Ook voor ons als coach. Perspectief 1: inter-connectie Het eerste perspectief is dat je naar de wereld kijkt vanuit verbondenheid, gelijkwaardigheid en overvloedbewustzijn. Zoals er in Bella Bella genoeg was voor iedereen en ieder zijn bijdrage aan het geheel leverde. Natuurlijk komt dit niet alleen in Bella Bella voor. Hoe zou het zijn als delen, gunnen en respect voor elkaar en onze natuurlijke rijkdommen meer ruimte krijgen? In de nieuwe economie zie je duurzame initiatieven waar huizen, vervoermiddelen en andere zaken gedeeld worden. Dan kijk je niet naar één te verdelen taart (armoedebewustzijn), maar zie je dat er in essentie genoeg taart is voor iedereen (rijkdombewustzijn) en gun je ieder een stuk taart.
Dit vraagt wel om een verschuiving in denken en handelen. Met de bril van inter-connectie op zie je als coach elke klant als gelijkwaardig, ongeacht opleiding, ervaring, geslacht, huidskleur, ras, geloof of nationaliteit. Je voelt je ook niet meer of minder dan je klant. Je klant leert van de coachings en jij leert van je klant. Je interventies als coach komen voort uit helderheid en compassie en je durft je klant te confronteren als dat hem verder brengt. Je nodigt je klant uit zijn eigen wijsheid te vertrouwen. Vanuit dit perspectief is alles met alles verbonden, durf je naast je heldere hoofd je intuïtie te volgen en is er ruimte voor verwondering. Je hebt oog voor allerlei verbanden, zoals een droom van een klant waardevolle parallelinformatie kan geven voor zijn ontwikkeling. Synchroniciteit doet dan mee in je coaching, zoals een kikker buiten opsprong tijdens een coaching en een klant zich realiseerde dat het tijd was voor een flinke kikkersprong in haar loopbaan. Perspectief 2: bezieling Een ander perspectief om naar rijkdom en geld te kijken, is vanuit bezieling. Als je vanuit passie en toewijding werkt, is de kans groter dat je rijkdom ervaart en ook geld mobiliseert. Zo had de initiator van het Bella Bella evenement 25 jaar geleden een droom om meer uitwisseling tussen verschillende stammen mogelijk te maken. Vanuit die passie wist hij daadwerkelijk mensen en geld te activeren.
Als je als coach bezield werkt, dan ben je volop aanwezig voor je klant en nodig je als het ware je klant uit om in contact met zijn kern te komen. In plaats van een afgewerkt format te volgen, volg je veel meer de natuurlijke stroom van wat zich aandient terwijl je de doelen voor ogen houdt. Je interventies komen vanuit een diepere laag in jezelf, waardoor je je klant weet te raken op wezenlijke zaken. Je maakt je niet mooier of groter, maar bent puur aanwezig. Je toont je kracht en verbloemt niet je kwetsbaarheid. Je creëert ruimte voor expressie van zowel zielevreugde als -pijn, om zo nieuwe energie te mobiliseren en slapend potentieel wakker te maken. Je klant ervaart rijkdom omdat hij op zijn zielepad komt. En als coach vraag je je af hoe het mogelijk is dat je voor zo iets moois ook nog betaald wordt. Wij coaches maken niet altijd gebruik van dit perspectief en zijn niet altijd in lijn met onze eigenheid. Als we ons laten regeren door geld, verkopen we onze ziel al gauw aan de duvel. Terwijl het soms tijd is een opdrachtgever of plek los te laten. Soms is het laf om te blijven en soms is het laf om te gaan. Ieder kan die vraag alleen voor zichzelf beantwoorden. Het vraagt moed om keuzes te maken in lijn met jezelf.
Geld ten dienste van het geheel, in plaats van geld als doel op zich TvC | maart nr. 1 2015
25
Perspectief 3: ego Er is nog een derde dimensie die je blik op rijkdom kleurt: je ego. Het ego (ik) zorgt dat je opkomt voor jezelf, je eigen belangen en behoeften, waarvan één van de meest basale veiligheid, onderdak en levensonderhoud. Je ego voorziet je in het nodige comfort. Als de kracht van verbondenheid en bezieling groot is, maar je ego niet mag meedoen, dan kun je er financieel bekaaid vanaf komen; je doet dan alles gratis. Je ego heb je ook nodig om geld te verdienen, tarieven te stellen en concrete (ook financiële) stappen te zetten om je dromen te realiseren. Met een gezonde dosis ego durf je als coach ook grenzen te stellen aan klanten of opdrachtgevers, bescherm je je tegen onbewuste projecties en houdt je eigen energiepeil in de gaten. Broodnodig, zo’n ego, alleen kan het ego ongemerkt met ons aan de haal gaan.
veel meer klanten hebt dan je hebt. Hebzucht, onwetendheid en angst voor te weinig waardering, erkenning, erbij horen, geliefd zijn of speciaal gevonden willen worden, jagen vaak een coup door het ego aan. Dan denken we onze eigenwaarde te halen uit geld, succes of aanzien. Maar je bént niet je geld, je hébt geld. Niet alleen op microniveau, maar ook op macroniveau kan het ego de overhand krijgen. Winstgroei als primair doel binnen organisaties activeert nogal eens angst om dit onvoldoende te realiseren en jaagt een collectieve egocoup aan. We spreken met elkaar af de schouders eronder te zetten, maar al gauw gaat ieder voor zijn eigen ‘winkel’, wordt het ellebogenwerk of steekt zelfverrijking de kop op ten koste van anderen. Geketend aan gouden kettingen voor ons eigen comfort, verliezen we soms de verbinding met onszelf en elkaar. Natuurlijk ontkomen we niet aan egocoups; ze horen bij het leven. Maar als we ons ervan bewust zijn, hoeven de coups zich niet telkens te herhalen en komen andere perspectieven op rijkdom in beeld.
Broodnodig, zo’n ego, alleen kan het ego ongemerkt met ons aan de haal gaan
Valkuil: de egocoup Ook het ego van Native People kan opspelen. Een zeer gewaardeerde healer eiste in Bella Bella een logeerkamer voor zichzelf, kreeg die niet (overvol dorp), waarop ze de volgende dag verongelijkt vertrok. Het ego kan ook bij ons als coach uit de bocht vliegen. Stel dat je nog drie coachings hebt uitstaan, terwijl het proces met de klant rond is. Stop je dan of ga je toch langer door voor het geld onder het mom van ‘er is altijd wat te doen’? Of neem je wel eens opdrachten aan waar je eigenlijk je kracht en talenten niet liggen? Uit angst voor te weinig geld, ga je sollen met jezelf en maak je keuzes waar je eigenlijk niet achterstaat. Bij een egocoup verwar je rijkdom met geld. Dan wil je meer hebben dan je hebt, zoals rupsje-nooit-genoeg. Je probeert die egohonger te stillen, wat tijdelijk lukt, waarna de rooftocht weer doorgaat. Je hebt een nieuwe smartphone, maar moet de nieuwste hebben. Of je wilt niet onderdoen voor je collega’s en zegt dat je
26
TvC | maart nr. 1 2015
Iedereen rijk Misschien is het niet zo vreemd dat we soms meer geld hebben en soms minder, en dat we dit accepteren. Net als de natuur eb en vloed kent en we dit ook accepteren. Laten we ons niet laten verblinden door geld en onze ogen open houden voor ware rijkdom. Tijdens onze boekpresentatie stelden we de vraag: wat is rijkdom voor jou? Niemand zei: ‘geld’. Wel hoorden we: eenvoud, vreugde, echtheid, een goed gezinsleven, zijn, geluk of keuze. En dat laatste, keuze, is misschien wel het meest fascinerend. Zijn we op aarde om vooral geld te verdienen? Of zijn we hier misschien om bewustzijn op te doen, deze rijkdom te delen zodat we met elkaar nieuwe keuzes kunnen maken die de
nieuwe tijd van ons vraagt? De droom van een meer verbonden (en minder egoïstische) samenleving is er een die veel mensen delen. Wij vonden inspiratie in Bella Bella. Onze buitenwereld kunnen we veranderen door eerst onze eigen innerlijke wereld te veranderen. Welke rijkdom kies jij? De rijkdom van het geld, comfort en zelfverrijking? Of maak je ook ruimte voor bezield leven/werken en bijdragen aan een nieuwe manier van samen leven en werken? Het vraagt moed om daadwerkelijk af te stappen van oude beelden over rijkdom en geld en daarin nieuwe keuzes te maken, zowel individueel als collectief. Maar als we het doen, dan kan de wereld om ons heen zomaar een beetje lichter worden. ■ Drs. Martin J.M. Thoolen en drs. Wendy Y. Hobbelink, de auteurs van Rijkdom is gratis! Inspirerende gids voor nieuw bewustzijn in werk en privé. Ze zijn ruim twintig jaar senior coach,
trainer, consultant, oprichters van Circumference en ontwikkelen en begeleiden vernieuwende transitietrajecten voor individuen, teams en organisaties. www.circumference.nl Literatuur • Hobbelink W.Y. & Thoolen M.J.M. (2012). Rijkdom is gratis! Inspirerende gids voor nieuw bewustzijn in werk en privé. Bergen NH: Circumference. • Maslov A.H. (1972). Motivatie & persoonlijkheid. Rotterdam: Lemniscaat. • Senge, Peter, Scharmer, C. Otto, Jaworski, Joseph, Flowers, Betty Sue (2005). Presence. Exploring Profound Change in People, Organizations and Society. London: Nicholas Brealey Publishing. • Tolle, Eckhart (2005). A New Earth. Awakening to Your Life’s Purpose. London: Michael Joseph, an imprint of Penguin Books.
TvC | maart nr. 1 2015
27