Fotograaf: T. de Vries

.LH]HQYRRU6FKLHUPRQQLNRRJ

%HJURWLQJ 3URJUDPPDEHJURWLQJ

Fotograaf: T. de Vries

Inhoudsopgave programmabegroting 2014

Omschrijving

pagina

Aanbiedingsbrief

3

Paragrafen

13 Lokale heffingen Onderhoud kapitaalgoederen Bedrijfsvoering Grondbeleid Weerstandsvermogen en risicobeheersing Financiering Verbonden partijen

15 24 27 30 31 38 41

Programma's

51

Recapitulatie programmabegroting

53

Programma 1

55

Programma 2

Programma 3

Porgramma4

ADM

Leefbaar Schiermonnikoog A Openbare orde en veiligheid B Toerisme en economische ontwikkeling C Natuur en milieu D Plan van aanpak leefbaar Schiermonnikoog Sociaal en gezond Schiermonnikoog A Welzijnswerk Blnkomensondersteuning en reïntegratie C Gezondheidszorg DOnderwijs ESport F Kunst en cultuur Schiermonnikoog vooruit! A Infrastructuur en verkeer B Ruimtelijke ordening C Volkshuisvesting

56

57 63 69 71 72

74 76 77 79 80 83 84

88

89

Schiermonnikoog tot uw dienst A Burgerzaken B Vergunningen C Bestuur D Afvalstoffen en riolering E Bestuurlijke samenwerking

100

Algemene dekkingsmiddelen A Lokale heffingen B Algemene uitkering C Dividend D Financieringsfunctie E Overige algemene dekkingsmiddelen

103 104 104 104 104 104

93 94 96

97 98

ÄANBIEDINGSBRIEF

3

Kiezen voor Schiermonnikoog!

1.

Inleiding

De begroting voor het jaar 2014 eindigt uiteraard met een (bescheiden) positief saldo. Helaas kunnen we datzelfde niet zeggen voor de bijgevoegde meerjarenraming. Vastgesteld kan daarom worden dat, indien het huidige beleid onverkort zou worden voortgezet, wij in de komende jaren met een klein tekort worden geconfronteerd. Voeg daarbij dat het zich niet laat aanzien dat de ontwikkelingen zoals die op ons af lijken te komen een positief effect op onze financiën zullen hebben, en het zal duidelijk zijn dat de gemeenteraad in een volgend jaar zal moeten beslissen over bezuinigingen. Het is evident dat wij normaal gesproken een conceptraming zouden hebben voorgesteld waarin deze bezuinigingen al waren verwerkt. Toch heeft de raad in zijn vergadering van juni dit jaar, op instigatie van het college, besloten om dat niet te doen. Nu er over minder dan een half jaar sprake is van gemeenteraadsverkiezingen zou dit immers een element van 'over het graf heen regeren' in zich dragen. Vandaar dat de raad het verstandig heeft geacht besluiten over danmalige bezuinigen over te laten aan de raad in zijn personele bezetting van dat moment. Het grote voordeel daarvan lijkt te zijn dat er tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2014 ook daadwerkelijk 'iets te kiezen' valt. Consequentie hiervan is echter wel dat in de voorliggende begroting geen grote verrassingen schuilen. Toch wordt deze begroting met enig genoegen aangeboden. In het navolgende geven wij aan waarop die tevredenheid stoelt.

2.

Onze democratie

Nu allerwegen wordt gesproken van gemeentelijke herindeling omdat een groot deel van de Nederlandse gemeenten in hun huidige omvang 'te klein' zouden zijn, kunnen wij niet anders dan met een voorzichtige (maar absoluut niet triomfantelijke) glimlach constateren dat onze gemeente als de kleinste van het land kennelijk het onmogelijke bewijst. Toch, we mogen niet ontkennen dat wij ons bestaansrecht ontlenen aan ... de Waddenzee. Anders gezegd, wat de ideale omvang van een gemeente ook moge zijn, of dit nu honderdduizend, tachtigduizend of veertigduizend inwoners is, de kans dat het optimum op 963 inwoners zou liggen is wel heel gering. En daarmee wordt met het bestaan van onze gemeente een kennelijke concessie aan het efficiencystreven van velen gedaan. Daartegenover staat echter dat wij ons niet kunnen voorstellen dat de democratie is uitgevonden om efficiënt te zijn. Sterker, men zou zich af kunnen vragen of het begrip efficiency de enige maatlat zou moeten zijn waaraan het bestaansrecht van een gemeente wordt afgemeten. Velen zullen deze vraag ontkennend beantwoorden. Is het immers niet zo dat wij onder democratie willen verstaan de mate waarin burgers worden betrokken bij het bestuur van 'hun' omgeving? Indien wij dat criterium hanteren lijkt het bestaansrecht van onze kleinste gemeente als een hard gegeven te moeten worden beschouwd. Het argument dat kleinere gemeenten beter inhoud geven aan de democratie wordt overigens ook nogal 'ns misbruikt. Tal van gemeentes die relatief klein, maar vergeleken met ons dus per definitie groter, zijn plachten zich tegen de herindeling te verzetten met het argument dat dit de afstand tussen burger en bestuur vergroot. En hoewel de mathematische correctheid daarvan niet kan worden ontkend, zal menigeen zich hebben afgevraagd in hoeverre dit bezwaarlijk was. Wanneer immers de kloof tussen burger en politiek toch al onoverbrugbaar lijkt, maakt het toch niet uit of deze nog een slagje dieper of breder wordt? En ieder van ons zal voorbeelden kunnen

noemen van gemeenten waarin slechts weinigen de naam van een volksvertegenwoordiger kunnen noemen, terwijl het juist deze volksvertegenwoordigers zijn die op gezette tijden bijeenkomen teneinde zich in hun functie als raadsleden te buigen over welhaast ondoorgrondelijke documenten waarover op mysterieuze wijze

5

besluitvorming lijkt plaats te vinden. De twee of drie mensen op de publieke tribune zijn meestal oud raadsleden, de plaatselijke pers ontbreekt al jaren achter het perstafeltje. Als gezegd, in die omstandigheid lijkt het 'democratie-argument' al gauw ten onrechte te worden gebruikt waardoor het een tikje schril gaat klinken. Wij constateren dan ook met buitengewoon veel genoegen dat de geschetste situatie in onze gemeente niet voorkomt! Maar tegelijkertijd impliceert dit, onder het motto dat adel nu eenmaal verplicht, dat we dus heel zorgvuldig met onze opstelling als gemeente moeten omgaan. Het is belangrijk dat velen onze raadsvergaderingen via internet of Schiermonnikoog TV volgen, niet vanwege de ijdelheid waarvan ook wij niet altijd vrij zijn, maar omdat dit rechtstreeks aan ons bestaansrecht raakt. En meer dan dat, het is belangrijk dat volksvertegenwoordigers, maar ook de leden van het college en de ambtelijke staf, herkenbaar en in voorkomende gevallen aanspreekbaar zijn. Ook dat is bepalend voor ons bestaansrecht. En tot slot, het is relevant en belangrijk dat de burgers van Schiermonnikoog zuinig zijn op hun eiland en daarom meer dan gemiddeld betrokken bij hun gemeente en dat zij zich daarom met vrijwel alles bemoeien. Want ook het gesprek aan de rand van het voetbalveld, de discussie aan de toog van het café en de conversatie op zondagochtend na kerktijd betreft immers veelal ons eiland en de wijze waarop wij daarmee omgaan. En dat is dus belangrijk, want daardoor bestaan wij! In die zin mag iedereen van ons, aan welke zijde van het politieke centrum hij of zij zich ook thuis voelt, verheugd zijn met de handtekeningactie inzake de verbindingsweg, met de gedurig insprekende directie van het rijdend kantoor en met allen die zich betrokken achten bij de discussie over een eventuele mestvergister. Lastig? Misschien. Niet efficiënt? Ongetwijfeld. Maar democratisch? Jazeker! Want de democratie begint bij onze burgers en vindt uiteindelijk zijn beslag in de raadszaal. Dat laatste is onzes inziens overigens randvoorwaarde lijk. Hoe zeer wij de enorme betrokkenheid van onze burgers ook waarderen, uiteindelijk dient te worden voorkomen dat de meeste decibels, de mooiste achternaam of de maatschappelijk meest prominente positie de doorslag geven. Als waarborg daartegen en dus als garantie voor een zuivere afweging hebben we de volksvertegenwoordiging. En die functioneert gelukkig heel erg goed. Misschien wel zo goed dat deze tot veler voorbeeld gesteld zou kunnen worden. Terugkijkend over de afgelopen periode kunnen wij dan ook stellen dat burgers en bestuurders zich ronduit tevreden mogen voelen over de wijze waarop onze gemeenschap voldaan heeft aan die dure opdracht: inhoud geven aan de lokale democratie! Ongeacht het gegeven dat dezé conclusie ons uiteraard niet ontslaat van de verplichting om bij voortduring te zoeken naar middelen om nog efficiënter te werken, lijkt het bestaansrecht van Schiermonnikoog als zelfstandige gemeente daarmee voor een goed deel geborgd.

3.

Efficiency

Maar .. ' die efficiency mag natuurlijk niet vergeten worden. We kunnen niet ontkennen dat waar men zich elders zorgen maakt over 'solofuncties' (als één ambtenaar ziek wordt of anderszins uitvalt, is er niemand die zijn of haar taak onmiddellijk kan overnemen), we hier permanent wakker zouden moeten liggen. Het is immers een onomstotelijk vaststaand gegeven dat vrijwel iedere ambtenaar in onze gemeente meerdere van die solofunclies in zich bergt. In veel gemeentes zouden verantwoordelijke functionarissen hiervan liggen te woelen in hun bed, en wij moeten beamen dat het ook ons soms een tikje zorgen baart. Een tikje, wij kennen gelukkig ook de andere kant van deze medaille. Zo namen wij recent afscheid van een medewerkster. In haar afscheidswoord benoemde zij het feit dat haar functie hier zo breed was geweest. Vrijwel elke dag ontdekte zij een nieuw aspect, was zij voor een andere deel verantwoordelijk, moest zij op een ander onderwerp inspringen. Wat moest het dodelijk saai zijn, zo betoogde zij, in een grotere gemeente waar men geacht wordt om specialist te zijn en 'dus' elke dag hetzelfde te doen. Wij zijn er trots op dat het ambtelijk apparaat voor het overgrote deel bestaat uit medewerkers die deze

6

insteek met haar delen. Niet iedereen zal de charme hierin herkennen, maar zij die dat wel doen willen nooit meer

anders. Want waar elders vinden we een jurist die in voorkomende gevallen met camera's en statieven van een bezoekende cameraploeg rondzeult, een gemeentesecretaris die wanneer dit nodig is koffie voor de raad zet en een burgemeester die op hoogtijdagen in persoon de eilander vlag hijst (de tweede maal bevond de rode baan zich wel aan de bovenkant). Op zich zijn we dus niet efficiënt in die zin dat veel ervaring en kennis zich vaak in één enkele persoon samenbalt. Onverwachte uitval is dan een groot probleem. Maar we zijn daarentegen juist uitermate efficiënt omdat de manier van werken juist hen aanspreekt die niet bij voortduring op hun horloge kijken en die de procedures niet per definitie boven de persoon stellen. En er is meer. Recentelijk heeft de term 'participatiesamenleving' opnieuw zijn intree gedaan in de Nederlandse politiek. Dat wil zeggen dat een aantal parlementaire journalisten hun licht hebben laten schijnen over de vraag welke politicus de eer heeft dit woord te hebben gemunt, maar pas sinds Prinsjesdag 2013 heeft de term de krantenkoppen gehaald. De toonzetting was wisselend. Aan de uiteinden van het spectrum bevond zich enerzijds de benadering die dit als een normatief gegeven (naastenliefde, SOlidariteit) wenste te beschouwen, aan de andere zijde zag men het louter als een bezuinigingsmaatregel, een publieke taak wordt naar het private domein overgeheveld waardoor er dus minder gemeenschapsgeld aan hoeft te worden besteed. Maar los daarvan, los van het feit welke benaderingswijze het meest nadrukkelijk en het meest eloquent het gelijk voor zich opeist, kan men wel vaststellen dat een bepaald type gemeenschap een voorsprong heeft op dit gebied. En dat is die gemeenschap waar het participeren nooit is verdwenen. Dat is die gemeenschap waar het participeren vanzelfsprekend is. Dat is die gemeenschap waar de participatiemaatschappij allang bestaat. Schiermonnikoog is één van de heel weinige gemeenten waarbinnen de meeste leden de meeste andere persoonlijk kennen. We zijn ook één van de heel weinige gemeenschappen waar andermans noden maar al te vaak onderwerp van gesprek op straat, in de bus of op de boot zijn. En we zijn ook één van de heel, heel weinige gerneenschappen waarin het

lenigen van die noden van de buurman of -vrouw, voor velen iets vanzelfsprekends is. Wanneer de participatiemaatschappij de sleutel tot een verdere overheidsefficiëntie is, hoeft Schiermonnikoog zich geen zorgen te maken. Wij zijn er klaar voor!

4.

Toch een terugblik

In de wetenschap dat dit de laatste begroting zal zijn die de raad in zijn huidige samenstelling bespreekt, bestaat uiteraard de neiging om terug te blikken op de achterliggende vier jaar. Hoe menselijk ook, wij laten dit in beginsel graag aan anderen. Slechts drie aspecten willen wij hier benoemen. •

Het aantal personele mutaties is groot geweest. Tegen de achtergrond van het voorgaande zal het duidelijk zijn dat wij daar niet lichtvaardig over mogen denken, omdat met elk vertrek er immers ook een deel aan 'unieke kennis en uniek geheugen' verloren gaat. Desalniettemin was er sprake van twee burgemeesterswisselingen en vier personen uit de ambtelijke dienst die ons verlaten hebben (en die gelukkig alle vervangen zijn). Vervelend, en wellicht op onderdelen zelfs dramatisch, maar het is steeds weer adequaat opgelost. Het was daarbij een troost dat in alle gevallen sprake was van een aanleiding die buiten de gemeente en de gemeenschap Schiermonnikoog lag! Overigens moet hierbij worden aangetekend dat elk afscheid uiteraard in het niet viel bij de onwaarschijnlijke dreun die ons aan het begin van dit jaar trof toen bekend werd dat de toenmalige gemeentesecretaris was overleden. En ook al zijn de organisatorische gevolgen daarvan inmiddels wel goeddeels 'opgelost', toch wordt zijn naam nog dagelijks genoemd in ons gemeentehuis (en minstens zo vaak in de ambtswoning). Sprekend over personele mutaties stellen wij verder vast dat deze in uw raad tot het uiterste minimum beperkt zijn gebleven. Slechts één van de

7

raadsleden is tussentijds -om gezondheidsredenen- afgetreden. Voeg daarbij dat het begrip 'spookraadsleden' in Schiermonnikoog onbekend is en dat alle raadsleden elke vergadering aanwezig plegen te zijn en dat zij eraan hechten om, indien dit 'ns niet mogelijk is, zich publiekelijk te laten verontschuldigen, en het zal duidelijk zijn dat Schiermonnikoog zich mag verheugen in het feit dat kennis en ervaring in het hoogste bestuursorgaan maximaal geborgd is. •

Een tweede aspect, daarmee samenhangend, betreft de sfeer van het debat. Natuurlijk, een goede discussie wordt met hart en ziel gevoerd. Naast de ratio, spelen ook emoties daarin een rol. En wij waarderen deze betrokkenheid. Toch bewaren wij één van onze beste herinneringen aan het slot van de voorlichtingsavond over een eventuele mestvergister. Ook daar lieten voor- en tegenstanders zich nadrukkelijk gelden. Argumenten werden naar voren gebracht, hoofden werden geschud en verzuchtingen geslaakt. Aan beide zijden van het dispuut trapte men meermalen in de valkuil van het sarcasme. En toen stond de eilandse op, als gezegd aan het eind van de avond. In een bewogen slotwoord riep zij alle eilanders op om, ondanks dit verschil van inzicht, de rijen te sluiten, elkaar te blijven groeten en waarderen, en vooral om met elkaar in gesprek te blijven. Uw raad geeft hieraan na elke vergadering gehoor, en u doet dat onder andere door na afloop van de vergadering nog een poosje na te praten. In alle soberheid en bescheidenheid wordt hierbij dan een glas gedronken en een hapje in de vorm van een blokje kaas, een schijfje worst of iets vergelijkbaars gegeten. Een gebruik dat tal van gemeenteraden kennen. Maar ook dit jaar zal het weer op veel plaatsten worden afgeschaft. Bij wijze van symbolische actie uiteraard, er zal geen gemeentebegroting echt van die paar tientjes afhankelijk zijn. Een symbolische actie, immers, als van onze burgers gevraagd wordt om de broekriem aan te trekken past het blokje kaas ons niel... Wij herkennen de goede bedoeling in deze symboliek, maar volgen deze gemeentes daarin nadrukkelijk niet. Voor ons geldt de symboliek juist omgekeerd, en deze bestaat daaruit dat wij met elkaar in gesprek blijven. Hoe zeer de meningen ook mogen verschillen, hoezeer de gemoederen ook verhit mogen worden en hoezeer wij ook tegenover elkaar staan, wij blijven in gesprek. Zoals die eilandse toen aan ons vroeg. Het college beschouwt de paar blokjes kaas dan ook als een buitengewoon verstandige diepte-investering.

•

Als derde punt noemen wij hel recent in uw raad besproken project 'Schiermonnikoog op Morgen'. Een succesvol project, zondermeer. Maar .. ' een succesvol project van de gemeenschap(!) zullen velen zeggen. En zij hebben daarin gelijk. Toen de gemeente in het afgelopen jaar tijdens de respectievelijke praat- en doecafé's in gesprek ging met die gemeenschap hoopte zij op de vitaliteit die wij in die gemeenschap verwachtten. En in die verwachting zijn wij niet teleurgesteld. Sterker, onze verwachtingen zijn verre overtroffen. Juist op het moment dat de lokale overheid zijn traditionele regulerende rol los liet en zich wendde tot de gemeenschap, bleek deze tot onvoorziene prestaties in staat. Wij hebben een fantastische zomer achter de rug. Dankzij het Weer natuurlijk. Maar ook dankzij onze gemeenschap en alle leden daarvan. Wij hebben geen kristallen bol, dus wij weten niet wat voor weer het volgend jaar zal worden. Maar we weten wel met welke gemeenschap we dan van doen hebben. En dat geeft ons reden om ook de toekomst vol vertrouwen tegemoet te zien.

Een toekomst die de nodige uitdagingen in petto zal hebben. Zoals al aangegeven zullen er ten aanzien van ons uitgavenpatroon nadrukkelijke keuzes moeten worden gemaakt. Keuzes die al gauw aan de voorzieningen op ons eiland zullen raken. Maar is er meer. Wat te denken van de ontwikkelingen rond De Promenade? Of de jachthaven? Ook rond zwembad en wellicht de manege zullen knopen moeten worden doorgehakt die medebepalend voor de toekomst zullen zijn. De discussies rond het groene kruisgebouw en natuurlijk duurzaamheid krijgen waarschijnlijk hun beslag. Kortom, ook na de verkiezingen is er nog genoeg te doen voor

8

de danmalige raad. Onder hun aanvoering gaat Schiermonnikoog een toekomst tegemoet die natuurlijk niet zonder problemen is. Maar het zijn problemen die het stuk voor stuk waard zijn om te worden opgelost en het is een toekomst die geen bedreiging is maar die een belofte in zich houdt. Een belofte van een prachtig eiland. Een belofte van een zelfstandige en efficiënte gemeente. En bovenal een belofte van een fantastische gemeenschap.

5.

En dan de getallen

Zoals aangegeven laat de begroting - op basis van bestaand beleid

voor 2014 een overschot zien en voor de

jaren daarna een tekort:

1all-elfectenjunicirculaire 2013

~werkp!ekapp!icaties (minder applicaties + beheerprijzen zijn verlaagd) -DMS {verlaging tarieven + andere inschaling applicatie

-BTW-voordeel nieuwe budgetten bij NFK aangevraagd 51-toezicht Drank&HorecaMwet

61-lhoglere opbrengst toeristenbelastin/forensenbelasting dan velWacht overdracht Brandweer naar VR geen vervanging TS4x4 a € 300.000 nodig. de eigen gemeentebegroting kosten WWB participatiedee! 91-inv,oe~len maatwerkdeel jeugdzorg

Ol-inv,oeringko,;ten decentralisatie jeugdzorg (Partoer en alleen in 2014) 11 I-inti uur WASO vervallen door aanstellen medewerker voor de WABD uit vac.

I-ve)oreleel pers.lasten (funct. verschuivingen)+1 pers € 6.1 00 te hoog in '13 3H;tortinQ res. gehandicapten (res. naar € 100.000 cf. raadsbesluit 8 mei 2013)

totaal

Het meerjarenbeeld is behoorlijk verbeterd ten opzichte van de financiële situatie zoals die is geschetst in de Notitie Financieel Kader. In de tabel hierboven staan alle wijzigingen die zich hebben voorgedaan sinds de Notitie Financieel Kader 2014 in de afgelopen junivergadering is vastgesteld. Een aantal wijzigingen willen we hier toelichten. Een uitgebreider overzicht van de wijzigingen is te vinden in bijlage 12. Alle wijzigingen zijn in de primaire begroting 2014 meegenomen. 1.

De decembercirculaire 2012 junicirculaire zorgt voor een flinke daling van de algemene uitkering. De korting hadden we weliswaar voorzien en correct berekend, maar in het meerjarenperspectief bij de NFK2014 verwerkt in de verkeerde jaarschijven. De effecten waren een jaar te vroeg ingeboekt. Dit hebben we gecorrigeerd.

9

1a.

De junicirculaire levert een aanzienlijk nadelig effect op de komende jaren. Hoewel we hier een toelichting op hebben gegeven bij de NFK2014, hebben we deze door tijdsgebrek toen niet meer verwerkt.

2.

Zoals aangekondigd bij de NFK2014 hebben we de uitgaven op alle budgetten van de afgelopen drie jaar bekeken en dit naast de raming gelegd. Waar mogelijk hebben we de budgetten afgeraamd waarop drie jaar lang een onderschrijding te zien was van € 1.000 of meer. Dit levert structureel € 36.920 op. De uitsplitsing van operatie "Stofkam"trefl u aan in bijlage 14 van het bijlagenboekwerk 2014

3.

De kostenplaats ICT is volop in beweging sinds de overstap naar Leeuwarden. De afname van enkele applicaties worden tegen aanmerkelijk lagere prijzen gedaan dan vooraf ingeschat. Verder blijken de bij de NFK2014 aangevraagde budgetten voor ICT ten onrechte inclusief BTW te zijn aangevraagd en zijn er minder applicaties nodig op de werkplek dan ingeschat. AI met al levert ook dit een flink structureel voordeel op.

4.

De kosten van hetleerlingenvervoer zijn structureel verwerkt.

5.

De toezicht en handhaving van de D&H-wet wordt in VAST-verband opgepakt. Voorshands gaan we uit van € 5.000 aan structurele lasten.

6.

Voordeel bijna volledig toe te wijzen aan stijging van het gemiddelde aantal toeristen per jaar met 3.750 x € 1,59 (dagtarief is afgerond) € 6.000 voordeel.

7.

In de overdracht van de brandweertaak naar de Veiligheidsregio zat nog niet het effect van het niet meer in eigen beheer vervangen van de 4x4 TS in 2015.

8.

De kosten van het reïntegratiedeel in de WWB vallen hoger uit, terwijl de inkomsten gelijk blijven.

9.

Het budget voor het maatwerkdeel van de jeugdzorg blijkt ten onrechte afgevoerd uit de begroting 2013 en daarom weer opgevoerd in 2014.

10. Voor de decentralisatie van de jeugdzorg zijn via de algemene uitkering eenmalig middelen beschikbaar gesteld. Daarvan wordt € 9.465 ingezet in 2014. 11. Wij huurden in 2012 en 2013 een medewerker in voor de WABO. Vanaf 2014 wordt deze medewerker betaald uit vacaturebudget en is dit inhuurbedrag overbodig. 12. In 2013 was voor 1 persoon een te hoge personeelslast geraamd en verder hebben we door scherpe invulling van vacatureruimte en extra aangevraagde formatie een voordeel op de personeelslasten gerealiseerd. 13. Bij de behandeling van de jaarrekening 2012 in de raad van 28 mei 2013 is een motie van DS'10 aangenomen om de stand van de reserve gehandicapten in jaarlijkse stappen van € 25.000 te verhogen naar € 100.000. In 2014 wordt daarom € 25.000 gestort en is de stand van € 100.000 bereikt.

Overige opmerkingen begroting 2014 Met het bovenstaande overzicht is de jaarschijf 2014 sluitend. Het meerjarenperspectief laat een tekort zien. Hierbij is nog geen rekening gehouden met kosten voor de kinderopvang en ook is er nog geen vastgesteld en verwerkt plan voor de jachthaven. Wel hebben we voor 2014 extra middelen geraamd (met dekking algemene reserve) om te kunnen baggeren in 2014. Dit conform de aankondiging in de NFK2014 van afgelopen voorjaar. En voorts is al rekening gehouden met verdergaande bezuinigingen door het Rijk. Hiervoor is een korting van structureel € 24.500 meegenomen, welke reeds was aangekondigd bij de NFK2014, en gebaseerd op een toen aangekondigde bezuiniging van 4,3 miljard euro. We verwachten hierover meer duidelijkheid in de septembercirculaire 2013.

10

Ook voor de herverdeling van het gemeentefonds en de decentralisatieoperaties is 50% meegenomen van het maximale nadeel dat gemeenten kunnen krijgen, jaarlijks oplopend met € 7.500, te beginnen met € 7.500 in 2015. Vooral deze twee zaken in het gemeentefonds zorgen voor veel onzekerheid in de meerjarenraming van gemeenten. Er komt veel geld bij voor gemeenten voor uitvoering van nieuwe taken, alleen kort het Rijk de gemeenten wel op deze budgetten. Uiteindelijk bepaalt de vraag hoe slim en efficiënt wij als kleine gemeente

deze nieuwe taken kunnen organiseren en uitvoeren natuurlijk in hoeverre wij daadwerkelijk een nadeelgemeente worden. Het pas vastgestelde MOP wegen hebben we nog wel kunnen verwerken in de begroting 2014. Het MOP gebouwen was ten tijde van het schrijven van de aanbiedingsbrief nog niet vast gesteld in de raad en dus is eerst het oude MOP gebouwen aangehouden. Zodra ook het MOP gebouwen is vastgesteld eind 2013, hebben we weer een flinke stap voorwaarts gemaakt in het verder aanscherpen van de begroting.

Voorstel begroting 2014 en verder In 2014 is er een begrotingsoverschot van € 61.824. De provincie als toezichthouder heeft gesteld dat voor de begroting 2014 de jaarschijf 2014 structureel sluitend moet zijn. Dat is het geval en dus zullen wij onder repressief toezicht vallen. Dit is het "normale" toezicht. Op basis van de voorgestelde tarieven voor het jaar 2014 nemen de gemiddelde woonlasten ten opzichte van het jaar 2013 toe met 3,6%. In 2013 was deze stijging 4,6%. Een vermindering die ons welkom is, ook al omdat de lokale lasten in onze gemeente relatief aan de hoge kant zijn.

6.

Tot slot

In de inleiding gaven wij aan dat de begroting voor het verkiezingsjaar 2014 vanwege de -met uw raad- gekozen benadering weinig verrassingen in zich zou bergen. Dat is dan ook het geval. De begroting conserveert. Hij behoudt grotendeels wat we hebben (uitgezonderd de stofkamoperatie, maar omdat deze plaatsvond op basis van historische gegevens, gaan we ervan uit dat we deze aspecten niet zullen missen) en kondigt geen nieuw beleid aan. Degelijkheid is hiermee het adagium en wat er ook van de voorliggende begroting gezegd kan worden: degelijk is hij wel! Het laat echter 'hen die na ons komen' (de raad in zijn samenstelling na de verkiezingen) wel met de opdracht om keuzes te maken. Bezuinigingskeuzes. Wat wij kunnen doen is hen daarvoor in de juiste positie brengen. De positie om te kiezen. Soms om te kiezen tussen twee kwaden. Vaak om te kiezen voor creatieve alternatieven. En altijd om te kiezen voor oplossingen. Kortom, om te kiezen voor Schiermonnikoog! Want in één ding verschillend de 'nieuwe' raadsleden niet van die vandaag: zij zijn gekozen voor Schiermonnikoog en zij kiezen voor Schiermonnikoog. En het is het college een eer om hen daarin maximaal te faciliteren!

11

PARAGRAFEN

13

Lokale heffingen Deze paragraaf geeft inzicht in de gemeentelijke heffingen in totaliteit. Naast inzicht in de lokale heffingen wordt ook ingegaan op de lokale lastendruk en het kwijtscheldingsbeleid.

Heffingen In onderstaande tabel is weergegeven welke belastingen, heffingen en rechten de gemeenten mogen heffen. Daarbij is tevens aangegeven welke door de gemeente Schiermonnikoog wel of niet worden geheven.

Soort belasting /heffing/recht

Wel

Onroerende zaakbelastingen

X

Roerende woon- en bedriifsruimtebelastinÇ)

Niet

X X

Baatbelastino .

Forensenbelasting.

X

Toeristenbelasting

X

Parkeerbelastingen

X

HondenbelastinQ

X 1)

Rec1amebelastinQ

X

Precariobelasting__

X

Afvalstoffenheffing

X

Leges

X X

Marktgelden Rioolheffing

X

U"kbezorainasrechten

X

Liggelden

X

Brandweerrechten

X

Vermake!ijkhedenrechten

X

X 1) afgeschaft met ingang van het jaar 2002

Tariefsverhogingen Conform uw meerjarig besluit van 18 mei 2005, worden de belastingen, heffingen en rechten, met uitzondering van de onroerende zaakbelastingen, jaarlijks verhoogd met 2%. Voor de onroerende zaakbelastingen geldt een tariefsverhoging van 1,5%. Gelet echter op de geraamde begrotingstekorten voor de jaren 2011, 2012, 2013 en 2014 heeft u in de raadsvergadering van 9 november 2010 bij de behandeling van het belastingvoorstel gemeentelijk belastingbeleid 2011 besloten de tarieven van de onroerende zaakbelastingen, forensenbelasting en toeristenbelasting extra te verhogen met 2%. Voor het jaar 2014 geldt dus voor de onroerende zaakbelastingen een verhoging van 3,5% en voor de forensen- en toeristenbelasting een verhoging van 4%.

Voor de leges bouwvergunningen wordt een kostendekking aangehouden van 100%. Op 1 oktober 2010 is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) in werking getreden. De Wabo regelt de omgevingsvergunning, die in de plaats is gekomen van een reeks vergunningen, ontheffingen of toestemmingen voor het realiseren van een fysiek project. Hieronder valt ook de bouwvergunning. De meest bekende vergunningen die onder de omgevingsvergunning vallen zijn:

15

•

de bouwvergunning;

•

de aanlegvergunning;

•

de monumentenvergunning;

•

de milieuvergunning.

In titel 2 van de tarieventabel van de legesverordening is de omgevingsvergunning opgenomen. Voor de legesverordening betekent dit, één belastbaar feit met verschillende grondslagen. De "grondslag bouwactiviteiten" geeft voor 2014 een kostendekking aan van 100%. Zowel de baten als lasten zijn in evenwicht. In de begroting voor het jaar 2014 zijn zowel de lasten als de baten geraamd op € 65.198,00. De leges welke betrekking hebben op de bouwactiviteiten behoeven dus voor het jaar 2014 niet te worden verhoogd.

Beleid is dat voor de afvalstoffenheffing een kostendekking wordt aangehouden van 100%. In de raadsvergadering van 6 november 2012 is besloten de toe te rekenen B.T.W. voor de begrotingsjaren 2013 tot en met 2017 in gelijke delen te verhogen, zodat met ingang van 2017 een kostendekking wordt bereikt van 100%. Voor het jaar 2013 bedraagt het kostenpercentage 90%. Met dit percentage als basis wordt voorgesteld de kostendekkingspercentages voor de jaren 2014, 2015, 2016 en 2017 respectievelijk te bepalen op 93%, 95%, 98% en 100%. Om een kostendekking te krijgen van 93% dienen de tarieven te worden verhoogd met 2,6%.

In de raadsvergadering van 9 november 2010 heeft u bij de behandeling van het belastingvoorstel voor het jaar 2011 een amendement aangenomen en besloten de lijkbezorgingsrechten jaarlijks gefaseerd te verhogen totdat in het jaar 2014 een kostendekkingspercentage wordt verkregen van 100%. De volgende fasering is vastgesteld:

srechten De geraamde opbrengst lijkbezorgingsrechten bedraagt voor het jaar 2014, € 29.865,00 en de geraamde lasten

€ 32.409,00. Om een kostendekking te krijgen van 100% dienen de tarieven lijkbezorgingsrechten te worden verhoogd met 8,5%.

In de raadsvergadering van 22 oktober 2007 is bij de behandeling van het belastingvoorstel voor het jaar 2008 besloten de leges auto - ontheffingen jaarlijks gefaseerd te verhogen totdat met ingang van het jaar 2011 een kostendekkingspercentage wordt verkregen van 100%. De met de ontheffingverlening gepaard gaande lasten worden voor het jaar 2014 geraamd op € 35.971 ,00 en de geraamde baten op € 38.208,00. De kostendekking bedraagt 106,2%. Een optie is de tarieven te verlagen met 5,9%, zodat een kostendekking wordt verkregen van 100%. Wij stellen u voor de tarieven niet te verlagen en wel om onderstaande redenen.

De tarieventabel van de legesverordening is in drie titels onderverdeeld, namelijk: titel 1 Algemene dienstverlening; titel 2 Dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning; titel 3 Dienstverlening vallend onder Europese Dienstenrichtlijn.

Binnen de titels is kruissubsidiëring mogelijk tussen de verschillende tariefsbepalingen. Dit betekent dat de legesopbrengsten binnen de betreffende titels niet mogen uitgaan boven de geraamde lasten ter zake. De tariefsbepalingen voor het verstrekken van auto-ontheffingen zijn opgenomen in titel 1. Het totaal aan geraamde baten binnen deze titel bedraagt € 65.647,00 en de lasten € 206.683,00. Het kostendekkingspercentage binnen deze titel bedraagt derhalve 32%. Gelet op dit kostendekkingspercentage en

16

de begrotingspositie van onze gemeente wordt voorgesteld de tarieven van de auto-ontheffingen niet te verlagen en te handhaven op het huidige prijsniveau. Voor de werkzaamheden aan het riool is in de raadsvergadering van 13 november 2012 het Gemeentelijk Rioleringsplan 2012 - 2016 vastgesteld. Besloten is de tarieven van de rioolheffing in de jaren 2013 en 2014, naast de jaarlijkse indexering van 2%, jaarlijks te verhogen met 3,7% en in 2015 en 2016 te verhogen met 1,7%. Voor 2014 geldt derhalve een tariefsverhoging van 5,7%.

Voor een gedetailleerde onderbouwing van de voorgestelde tariefsverhogingen en aanpassingen van de belastingverordeningen verwijzen wij u naar de betreffende onderdelen zoals opgenomen in het voorstel gemeentelijk belastingbeleid 2014.

Tarieven Met inachtneming van het vorenstaande worden in onderstaande tabel de voorgestelde tarieven voor het jaar 2014 weergegeven. Ter vergelijking zijn ook de geldende tarieven voor het jaar 2013 opgenomen en is de procentuele verhoging weergegeven. Tarievenoverzicht

Soort belastino/heffino/recht

Tarief 2013

Tarief 2014

I

Verhoging procentueel

Onroerende zaakbelastingen

I percentage van de waarde: Woningen: Eiqenarenbelastinq

0,0934%

0,0966% 1)

3,5

Gebruikersbelasting

0,1296%

0,1341%

1>-

3,5

EigenarenbeJasting

0,1611%

0,1667%

1)

3,5

02295%

0,2386% 2)

4

Niet - woninaen:

Forensenbelasting

I percentaqe van de waarde Toeristenbelasting Dagverblijf

1,59

1,65

4

Nachtverblijf

1,39

1,44

4

Gebruik Derceel door één persoon

23340

239,40

2,6

Gebruik perceel door twee op meer personen

332,52

341,16

2,6

div.

div.

2

31,92

33,72

5,7

Afvalstoffenheffino

Leoes Rioolheffing Vas/bedrag

Per eenheid van 0 tot en met 50 m3 Per eenheid van 51 tot en met 250 m3 Per eenheid boven 250 m3

17

63,96

67,56

5,7

160,32

169,44

5,7

Variabele heffinn

1,16

1,22

5,7

div.

div.

8,5

Vaarluinhavenkom nerm2

0,58

0,59

2

Vaar/uia koo dam iachthaven oer m2

0,28

0,29

2

ner volle kubieke meter afvalwater Liikbezorainasrechten Linnelden:

1) De heffingsgrondslag voor de onroerende zaakbe!astingen is de WOl~waarde van de onroerende zaak. Samen met de WOZ-waarde vormt het tarief het element voor de berekening van de belastingaanslag. De onroerende zaakbelastingen (OlB) worden geheven naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. De waardebepaling voor 2014 vindt plaats naar waardepeildatum 1 januari 2013. De tarieven van de onroerende zaakbelastingen zijn voor 2014 verhoogd met 3,5%. De taxaties worden in de tweede helft van dit jaar afgerond. De waardeontwikkeling is dan bekend. De tarieven dienen nog te worden gecorrigeerd met de waardeontwikkeling. In de raadsvergadering van 17 december 2013 zullen wij u daartoe een voorstel doen toekomen.

2) De forensenbelasting wordt geheven van de natuurlijke personen, die, zonder in de gemeente hoofdverblijf te hebben, er op meer dan negentig dagen van het belastingjaar voor zich of hun gezin een gemeubileerde woning beschikbaar houden. De heffingsgrondslag voor de forensenbelasting is de WOl-waarde van de woning. Het tarief is voor 2014 verhoogd met 4%. De taxaties worden in de tweede helft van dit jaar afgerond. De waardeontwikkeling is dan bekend. Het tarief dient nog te worden gecorrigeerd met de waardeontwikkelîng. In de raadsvergadering van 17 december 2013 zullen wij u daartoe een voorstel doen toekomen.

Opbrengsten en belasting bronnen Het totaal aan opbrengsten belastingen, heffingen en rechten bedraagt € 2.364.000,00. In onderstaande tabel worden de belastingbronnen en de geraamde opbrengsten voor het jaar 2014 weergegeven.

x€

Belastinnbronnen 2014 Onroerende zaakbelastinaen eiaenaren woninaen

1.000 00 304

Onroerende zaakbelastinaen eiaenaren niet-woninaen

85 1)

Onroerende zaakbe!astinoen aebruikers niet wonÎnoen

66 2)

Forensenbe!astinn

181

T oeristenbelastinn

999

Afvalstoffenheffino

350

leaes buraerzaken/raadsvoorstellen/ooenbare orde

29

Ileoes auto - ontheffinoen

38

Lenes omoevinosverounninn "orondslaa bouwactiviteiten"

65

Rioolheffinn

215

liikbezorninnsrechten

32 ~-~-~--

Totaal

2.364

1) in de opbrengst is ter financiering van het ondernemersfonds € 7.300,00 verdisconteerd 2) in opbrengst is ter financiering van het ondernemersfonds € 5.200,00 verdisconteerd

18

Verdeling opbrengsten belastingen, heffingen en rechten in procenten:

In %

19

Kostendekking De opbrengsten van de afvalstoffen heffing, rioolheffing en rechten mogen niet uitgaan boven de geraamde lasten ter zake. Dit betekent dat de tarieven van de afvalstoffenheffing, rioolheffing en rechten maximaal volledig kostendekkend mogen zijn. Op basis van de voorgestelde tarieven kunnen voor het jaar 2014 de volgende dekkingspercentages worden opgesteld. Ter vergelijking zijn tevens de dekkingspercentages over de jaren 2004 tot en met 2013 weergegeven.

Kostendekkinasoercentaaes

Jaar

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

AfvalstoffenheffinQ

76

72

81

86

93

100

100

100

100

90

93

Leqes

41

33

32

45

40

41

40

39

51

49

49

Rioolheffino

88

97

99

98

85

75

86

86

92

100

100

Lijkbezorgingsrechten

31

26

26

38

44

50

46

60

73

87

100

Lokale lastendruk In onderstaande tabel wordt het gemiddelde bedrag dat een meerpersoonshuishouden in de gemeente Schiermonnikoog in de jaren 2007 tot en met 2014 betaalt aan onroerende zaakbelastingen, afvalstoffenheffing, rioolrechten/rioolheffing weergegeven. Met ingang van 1 januari 2006 is de onroerende zaakbelasting (OZB) voor gebruikers van woningen afgeschaft. Op basis van de voorgestelde tarieven voor het jaar 2014 nemen de gemiddelde woonlasten ten opzichte van het jaar 2013 toe met 3,6%

Woonlasten

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2006 gem.woningwaarde € 226.000,00 2007 qem.woninQwaarde € 253.000,00 2008 oem.woninowaarde € 294.000,00 2009 oem.woninowaarde € 308.000,00 2010 gem.woningwaarde € 297.000,00 2011 gem.woningwaarde € 298.000,00 2) 2012 qem.woninQwaarde € 292.000,00 2013 qem.woninowaarde € 278.000,00

2014 aem.woninawaarde noa niet bekend rioolheffing gebaseerd

op waterverbruik van 150 m3 Onroerende zaakbelastinQen Qebruiker

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

Onroerende zaakbelastinaen eiaenaar

213,11

219,96

230,38

230,18

243,16

252,58

259,65

268,541)

afvalstoffenheffing meerpersoonshuishouden

292,44

302,64

302,64

309,60

309,60

315,72

332,52

341,16

Rioolrechten/Rioolheffing

171,72

181,86

192,12

202,62

213,24

225,48

237,96

250,56

--~~------

----------

---------

----------

------.---

--------

---------

--------

677,27

704,46

725,14

742,40

766,00

793,78

830,13

860,26

4,0

2,9

2,4

3,2

3,6

4,6

3,6

Totaal Stijgingspercentage t.O.V. vorig iaar

1) verhoging met 3,5% 2) stijging gem.woningwaarde door nieuwbouw Martha KarststraaUDs Hasperstraat

20

Woonlasten 2013 Friese gemeenten Uit het door het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden van de Rijksuniversiteit Groningen gehouden onderzoek blijkt onder andere dat in de gemiddelde gemeente de gemeentelijke woonlasten (onroerende zaakbelasting, riool heffing en reinigingsheffing) voor een meerpersoonshuishouden in 2013 zijn gestegen met 1,9% (in 2012,1,7%). De gemiddelde woonlasten voor meerpersoonshuishoudens bedragen in het jaar 2013, € 697,00 (in 2012, € 683,00). Uit het onderzoek blijkt dat de gemeente Schiermonnikoog van de 430 (deel)gemeenten op rangnummer 375 staat (in 2012, 348), waarin nummer 1 de laagste woonlasten heeft en nummer 430 de hoogste. De gemiddelde woonlasten in onze gemeente bedragen € 814,00 (in 2012 € 772,00).

Het aantal gemeenten in de Provincie Friesland is door de herindeling in Zuidwest Friesland gewijzigd van 31 gemeenten in 27 gemeenten. Van de 27 Friese gemeenten neemt onze gemeente op de ranglijst van laag naar hoog de 26e plaats in. (in 2012, 24·) Indien wordt uitgegaan van een één persoons huishouding dan neemt onze gemeente provinciaal de 11 e plaats in (in 2012, 8e ).

Opgemerkt wordt dat het Centrum voor de gemeente Schiermonnikoog voor de berekening van de woonlasten uitgaat van een gemiddelde woningwaarde van € 261.000,00. Dit is de gemiddelde woningwaarde van de woningen exclusief de gemiddelde waarde van de recreatiewoningen. De gemiddelde woningwaarde van de woningen inclusief de gemiddelde waarde van de recreatiewoningen bedraagt € 278.000,00. Dit is de reden dat volgens het Centrum de gemiddelde woonlasten € 814,00 bedragen en volgens de tabel opgenomen onder het hoofdstuk "Lokale lastendruk" € 860,26.

21

Woonlasten 2013 Friese gemeenten Onroerende zaakbelastingen, rioolheffingen en reinigingsheffingen; woning met gemiddelde waarde; euro's per jaar per huishouden.

meer-

1) nummer 1 heeft de laagste woonlasten, nummer 27 de hoogste 2) nummer 1 heeft de laagste woonlasten en nummer 430 de hoogste Bron COELO-Atlas van de lokale lasten 2013

22

meer-

Woonlasten 2013 Friese gemeenten Onroerende zaakbelastingen, rioo/heffingen en reinigingsheffingen; woning met gemiddelde waarde; euro's per jaar per éénpersoonshuishouden.

Kwijtschelding De aanslagen onroerende zaakbelastingen, afvalstoffenheffing en rioolheffing komen in principe voor kwijtschelding in aanmerking. Kwijtschelding wordt verleend op basis van de maximaal toegestane rijksnormen, zijnde 100% van de bijstandsnorm. Het totaalbedrag aan verleende kwijtscheldingen aan ondernemers wordt geraamd op € 1.200 en aan belastingplichtige burgers € 1.300. Het totaalbedrag aan kwijtscheldingen voor het jaar 2014 is daarom geraamd op € 2.500.

23

Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen Openbaar groen

(zie ook thema 1B/2)

De buitendienst werkt al jaren volgens het groenuitvoeringsplan. Jaarlijks worden 4.494 uren besteed aan het product openbaar groen, zoals dat omschreven staat in het plan. Onder openbaar groen zoals omschreven in het groenuitvoeringsplan vallen ook posten die in de gemeentelijke begroting elders (dus buiten de post openbaar groen) zijn ondergebracht, namelijk: •

groene sportvelden;

•

legen van de afvalbakken;

•

onderhoud straatmeubilair (banken/tafels);

•

bladruimen en vegen van de straten en bermen;

•

controle en onderhoud speeltoestellen;

•

controle watergangen.

Dus het product openbaar groen in het groenuitvoeringsplan omvat meer onderdelen dan het product openbaar groen in de gemeentelijke begroting. Voor de urentoerekening van de buitendienst hebben we daarmee rekening gehouden en voor het totaal aantal te besteden uren heeft dit geen gevolgen.

Jachthaven

(zie ook thema 1 B/5)

Op het moment van het opstellen van de begrotingsteksten was het besluit van uw raad om al dan niet in 2014 de jachthaven te baggeren nog niet bekend. Wel zijn we in overleg met Rijkswaterstaat over het mogelijk meeliften met het baggerprogramma voor de vaargeul Lauwersoog - Schiermonnikoog. In 2014 wordt dit moeilijk. Maar vanaf 2015, als een nieuw baggercontract van toepassing is, zijn er wellicht mogelijkheden.

Wegen

(zie ook thema 3A12)

Het onderhoudsplan wegen 2008 - 2012 is op 19 februari 2008 vastgesteld. Er moet nog één weg worden aangepakt uit dit onderhoudsplan. Dat is de Reeweg. De Reeweg wordt in samenhang met een beperkte herinrichting van het centrum in 2013 gerenoveerd. Verder heeft uw raad een nieuw wegenonderhoud plan 20142023 vastgesteld. In het kader van dit plan gaan we, samen met de Reeweg, in 2014 de Nieuwestreek herstraten. Tot slot worden het Karelspad en de Langestreek West aangepakt.

Financiën (bedragen boven de € 40.000 worden geactiveerd): -Reeweg € 107.550, kapitaallasten verwerkt in de meerjarenbegroting 2014 en verder. -Nieuwestreek € 50.000, kapitaallasten verwerkt in de meerjarenbegroting 2014 en verder. -Karelspad € 21.021, dekking reserve onderhoud wegen -Langestreek west € 7.371, dekking reserve onderhoud wegen

24

Lichtmasten

(zie ook thema 3A13)

We wachten met het opstellen van een nieuw lichtmasten plan totdat er meer duidelijkheid is over: •

een nieuw onderhoudsbestek;

•

de gedeeltelijke invoering van energiezuinige (led) verlichting met sensoren om de verlichting te dimmen;

•

de vervanging van de lichtmasten langs de Badweg in samenhang met de invoering van bovengenoemde energiezuinige verlichting.

Een echte noodzaak voor het opstellen van een nieuw lichtmastenprogramma is er ook niet. Het lichtmastenbestand op Schiermonnikoog bevindt zich in goede staat en (grote) investeringen staan ons de komende jaren niet te wachten.

Financiën: Jaarlijks wordt een bedrag van € 7.500 gestort in de reserve openbare verlichting. Onttrekkingen aan de reserve vinden plaats op basis van het planning van het huidige lichtmastenplan.

Riolering

(zie ook thema 40)

Uw raad heeft in oktober 2012 een nieuw rioleringsprogramma vastgesteld. De exploitatiekosten hiervan zijn vertaald op het product 6.722.10.3 Riolering. Voor 2014 staat de vervanging van 150m drukriolering gepland bij De Monnik.

Financiën: Vervangen drukriolering: 150m De Monnik € 20.300, kapitaallasten velWerkt in de begroting 2014 en verder. Kosten worden gedekt uit de rioolheffing.

Gebouwen Voor het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen en woningen heeft de raad op 4 juni 2013 het onderhoudsplan vastgesteld. Deze voorziening is gebaseerd op een nieuwe meerjarenplanning 2013-2022 voor het onderhoud.

Financiën: In de begroting 2014 zijn we uitgegaan van de volgende onderhoudsbudgetten:

25

Progr. IA

lB IC 2C 2D 2F 2A 3C 3C

Product 6.120.20.5 6.560.30.3 6.530.20.6 6.724.10.3 6.423.10.4 6.541.15.9 6.630.10.6 6.001.20.0 6.820.15.9

3C

6.820.25.9

3C 4D

6.820.30.9 6.721.10.3 5.200.10.0 5.200.15.3 5.800.10.6

bedrag

Omschrijving brandweergarage toiletgebouwen manege aula basischolen Got Tjark Kittiwake Ambtswoning burg. Woningen: -Langestreek 130 I Nieuwestreek I Vuurtorenpad 30

9.660 4.390 0 0 52.680 4.625 2.450 1.980 0

Willemshof 13 Overige gebouwen: ~drukkerÎj

0 0 2.067 8.612 5.210 31.770 123.444

Reddingsweg 2

Olal Gemeentehuis Werkplaats Gymnastieklokaal Totaal

Deze budgetten zijn gelijk aan de budgetten voor de begroting 2013, in a1Wachting van vaststelling van de nieuwe meerjarenplanning 2013-2022. In de nieuwe meerjarenplanning zijn enige gebouwen toegevoegd. Dit betreft het jachthavengebouw en het nieuwe gemeentehuis. De nieuwe brandweergarage is (nog) niet toegevoegd omdat de regionale brandweer overweegt het beheer van alle brandweergarages centraal uit te voeren.

In de opzet van de financiële voorziening voor het onderhoud van de gebouwen wordt er nog steeds van uit gegaan dat een aantal gebouwen wordt afgestoten. Dit houdt in dat aan deze gebouwen, die niet in de meerjarenplanning zijn opgenomen, geen structureel onderhoud wordt uitgevoerd en hiervoor ook geen onderhoudsreserve wordt opgebouwd. In geval van klachten of calamiteiten zullen kosten dan ook ten laste van de algemene reserve komen. Dit betreft de volgende gebouwen:

•

garageboxen

•

manege en (voormalig) duivenhok

•

voormalig Groene Kruisgebouw

•

oude brandweergarage

De woningen Langestreek 130, Vuurtorenpad 30 en Reddingsweg 2 zijn nu wel in de planning meegenomen, omdat deze niet zijn verkocht.

26

Paragraaf bedrijfsvoering Inleiding> missie en visie We hebben een kleine organisatie èn hoge ambities: we willen een adequaat voorzieningenniveau voor onze inwoners en gasten maar we hebben weinig middelen. Bovendien stellen onze klanten - terecht- hoge eisen aan onze dienstverlening. Wij werken voor die klanten: onze gasten, onze inwoners, de eilander bedrijven en de vele andere

personen~

instellingen en bedrijven die met de gemeente te maken hebben. Onze medewerkers maken deel uit van deze hechte gemeenschap. We zijn betrokken bij die eilander samenleving, waarin de lijnen tussen burgers, bestuur en ambtenaren heel kort zijn. Dat is de toegevoegde waarde van onze gemeentelijke organisatie: dienstbaar, eenvoudig en eigen.

Wij willen een organisatie zijn: - die burgers en bedrijven alleen lastig valt als het niet anders kan; - die hen snelle en goede service biedt; - die je niet voor de gek kunt houden; - die weet waarover ze het heeft;

- waarop mensen kunnen vertrouwen; - die niet meer kost dan nodig is; - die gelijke gevallen gelijk behandelt.

Ambitieniveau gemeentelijke (elektronische) dienstverlening De kwaliteit van de dienstverlening vraagt onze voortdurende aandacht. Belangrijk aandachtspunt en nieuw element is daarbij de elektronische dienstverlening. Een ontwikkeling waar de klant steeds vaker om vraagt in aanvulling op de bestaande manieren waarop we deze dienstverlening uitvoeren: telefonisch, schriftelijk en op het gemeentehuis. Maar ook een ontwikkeling die landelijk verplicht wordt opgelegd, waarbij elektronische dienstverlening leidend gaat worden, hoe zeer onze klanten onze goede fysieke bereikbaarheid ook waarderen. Voorbeelden zijn het bestemmingsplan en de omgevingsvergunning. Hier is en wordt het elektronische bestemmingsplan de formeel - juridische vastlegging. Papieren versies zijn slechts afdrukken van die digitale realiteit. Bij de uitwerking van de nieuwe landelijke regelgeving merken we ook dat steeds hogere eisen worden gesteld ten aanzien van de borging van de kwaliteit van vergunningverlening, handhaving en basisregistraties. Dit manifesteert zich op twee punten: ten eerste in ingewikkelde en gespecialiseerde ICT voorzieningen, ten tweede in hogere eisen aan vastlegging van werkprocessen, functiescheiding, opleidingsniveau, specialisatie en werkervaring. Dit vraagt de komende periode een extra investering, die op termijn efficiencywinst moet gaan opleveren. De invoering van elektronische dienstverlening met de daarbij behorende landelijke verplichtingen de komende jaren heeft ingrijpende gevolgen voor de wijze waarop wij onze dienstverlening gaan organiseren. Ons ambitieniveau voor de gemeentelijke dienstverlening omschrijven wij als volgt: 1.

We voldoen aan de minimale wettelijke verplichtingen, niet minder én niet meer. Vanwege onze schaalgrootte naderen wij kritische grenzen in de balans tussen de kosten en de voordelen voor onze klanten;

27

2.

We maken gebruik van handige en stevige samenwerkingsarrangementen in gezamenlijkheid met onze VAST partners, om de meerkosten zo beperkt mogelijk te houden;

3.

We investeren pas in een nieuwe ontwikkeling op het moment dat landelijke en provinciale kaders helder zijn. Zo voorkomen we dat we energie verspillen aan plannen die tot niets leiden;

4.

We stemmen onze dienstverlening af op de nieuwe ontwikkelingen, maar gaan geen ingrijpende reorganisaties uitvoeren, we groeien organisch naar de nieuwe gewenste situatie;

5.

Bij ons personeelsbeleid houden we proactief rekening met leeftijdsopbouw binnen de organisatie en benutten we de kansen op de lokale (eilander) arbeidsmarkt zo goed mogelijk;

6.

We willen een organisatiecultuur waarbij we onze interne en externe klanten professioneel benaderen, integer en zakelijk. Daarbij is klantgericht, samenwerkingsgericht en resultaatgericht gedrag de norm. We zijn ons bewust van het feit dat we als individuele medewerker onderdeel uitmaken van een keten: we zijn dus afhankelijk van elkaar. Dit geldt versterkt als het gaat om nieuwe ontwikkelingen rond e-dienstverlening. Binnen onze organisatie besteden we expliciet aandacht aan het gedrag dat wij verwachten bij onze drie kerncompetenties klantgerichtheid, resultaatgerichtheid en samenwerken. Wij willen dit doen wij door elkaar daar in de dagelijkse praktijk op aan te spreken en de competenties komen ook terug in de periodieke plannings- en beoordelingsgesprekken.

Uit te voeren activiteiten 1. 2.

Uitvoering Vast op Koers!, het samenwerkingsproject van Vlieland, Ameland, Schiermonnikoog en Terschelling. Invoering zaakgericht werken en digitaal post- en archiefsysteem (documentmanagementsysteem).

3.

Verbeteren (elektronische) dienstverlening.

Ad 1. Nadat bestuur en management VAST in 2013 een evaluatie hebben uitgevoerd over de opbrengsten van de samenwerking, heeft het Eilander College besloten om sterker te sturen op resultaten. Op basis van het programmaplan VAST worden bestuursopdrachten geformuleerd met een duidelijk resultaat, omschreven in SMART-termen (specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdgebonden). Daarnaast wil het Eilander College de kennisuitwisseling tussen eilanden bevorderen, zodat medewerkers op hun vakgebied ervaringen kunnen uitwisselen en van elkaar kunnen leren. Dit zal ook van onze medewerkers de nodige inzet vragen, waarbij wij willen bewaken dat deze inzet ook bijdraagt aan de kwaliteit van ons werk. Ad 2. In de afgelopen periode zijn de Friese eilanden bezig geweest met het voorbereiden van het project zaakgericht werken. Bij zaakgericht werken staat de vraag (zaak) van de klant centraal en maakt het niet uit via welk kanaal (postlinternetltelefoonlbalie) hij de vraag stelt. Zaken worden vastgelegd op basis van een zaaknummer dat gelijk ook de verbinding legt met alle bij de zaak horende documenten. Of het nu gaat om de zaakinformatie zelf, een brief, een beleidsstuk, een telefoonnotitie of een besluit. Daarnaast wordt bijgehouden in welke fase een zaak zich bevindt (intakelbehandelen Ibesluitenlleveren). Op deze manier kan de klant over de voortgang van het proces worden geïnformeerd. Het uitgangspunt voor de eilanden is, dat zij op een gelijke wijze zaakgericht gaan werken en dat de inrichting van het ondersteunende zaaksysteem ook zoveel mogelijk identiek is. Ambitieus maar haalbaar. En vooral gericht op het versterken van de onderlinge samenwerking. In 2014 is het zaakgericht werken ingevoerd op de eilanden. Gekoppeld aan het zaaksysteem gaan we ook een DMS (documentmanagementsysteem) invoeren. Hiermee maken we een belangrijke slag om de papieren opslag van documenten geleidelijk te vervangen door een digitale opslag. Ad 3. Met zaakgericht werken en een moderne website zetten wij een forse stap in de verbetering van onze elektronische dienstverlening. Dit is een belangrijke ondersteuning voor een klantgerichte dienstverlening. Of

28

onze dienstverlening als klantvriendelijk wordt ervaren, hangt echter vooral af van de houding van onze medewerkers. In werkoverleggen en trainingen blijven we aandacht vragen voor een klantgerichte benadering, waarin empathie (een begripvolle houding naar de klant) en resultaatgerichtheid (concrete afspraken maken én nakomen) essentiële elementen zijn.

29

Paragraaf grondbeleid Onder gemeentelijk grondbeleid wordt verstaan "De door het bevoegd gezag te maken keuzen met betrekking tot de toepassing van het instrumentarium ten aanzien van grondverwerving, kostenverhaal en gronduitgifte". In feite gaat het hierbij om aankoop, bouwrijpmaken en verkopen van grond.

In het verleden heeft de gemeente deze taken altijd zelf uitgevoerd. Dat lag ook wel voor de hand omdat de gemeente zelf een woningbedrijf exploiteerde. De taken waren doorgaans beperkt tot gronduitgifte voor woningbouw en bedrijventerrein. Dit zal in de toekomst ook zo blijven. In het verleden zijn gronden aangekocht rondom het dorp. Dit zijn potentiële locaties voor woningbouw. Voor het overige voert de gemeente geen actief beleid.

In specifieke gevallen kan het voorkomen dat particulieren de medewerking van de gemeente vragen om infrastructuur aan te passen als gevolg van hun projecten. In die gevallen zal tussen de initiatiefnemer en de gemeente worden vastgelegd onder welke voorwaarden de kosten zullen worden verrekend.

30

Paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing Inleiding Het weerstandsvermogen bestaat volgens het BBV uit "de relatie tussen de weerstandscapaciteit en de risico's

waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie". Deze definitie is uitgebreider dan de voorheen vaak gehanteerde definitie dat weerstandsvermogen is de mate waarin iemand in staat is financiële tegenvallers op te vangen. In de definitie van het BBV wordt een directe link gelegd met de risicoparagraaf uit de ComptabiliteitsVoorschriften'95 doordat weerstandscapaciteit wordt gekoppeld aan bepaalde risico's.

Het weerstandsvermogen bestaat dus uit de volgende 2 componenten: •

De weerstandscapaciteit, waaronder wordt verstaan de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente (of provincie) beschikt of kan beschikken om niet-begrote kosten te dekken.

In artikel 11 van het BBV wordt het begrip weerstandscapaciteit nog meer verbijzonderd. De weerstandscapaciteit heeft een structurele component en een incidentele component. De structurele weerstandscapaciteit bestaat uit de onbenutte belastingcapaciteit en uit de post onvoorzien. Dit zijn middelen die permanent kunnen worden ingezet om tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van de programma's. De incidentele weerstandscapaciteit bestaat uit de algemene reserve en uit eenmalige ruimte op de begroting. De eenmalige ruimte in de begroting zit in middelen waarmee calamiteiten en andere eenmalige tegenvallers kunnen worden opgevangen, zonder dat dit invloed heeft op de hoogte van de

voorzieningenniveaus van de programma's. •

Alle risico's waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie.

Uitgangspunt voor het weerstandsvermogen is dat: -de incidentele weerstandscapaciteit voldoende moet zijn om de incidentele financiële risico's te bekostigen en -de structurele weerstandscapaciteit op een zodanig niveau moet zijn dat daarmee structurele financiële tegenvallers worden gedekt.

Het weerstandsvermogen bestaat derhalve uit de relatie tussen weerstandscapaciteit (zijnde de middelen waarover de organisatie beschikUkan beschikken om niet begrote kosten te dekken) en de risico'·s waarvoor geen voorzieningen zijn getroffen ofilerzekeringen voor zijn afgesloten. Het weerstandsvermogen is van belang voor het bepalen van de gezondheid van de financiële positie van de organisatie voor het begrotingsjaar, maar ook

voor de meerjarenraming.

Bij de opstelling van deze paragraaf is ook de notitie reserves en voorzieningen betrokken, zoals die begin februari 2009 in de gemeenteraad is vastgesteld.

31

..

Structurele weerstandscapaciteit Onbenutte belastingcapaciteit: Om de onbenutte belastingcapaciteit te berekenen gaan wij uit van de artikel 12 norm uit de Financiële VerhoudingsWet die het Rijk hanteert voor gemeenten die een beroep doen op het Rijk voor een aanvullende uitkering. Lid 2 van artikel 12 FVW zegt hierover: "Een aanvullende uitkering wordt slechts verleend indien de algemene middelen van de gemeente aanmerkelijk en structureel tekort zullen schieten om in de noodzakelijke behoeften te voorzien, terwijl de eigen inkomsten van de gemeente zich op een redelijk peif bevinden."

Een redelijk peil van de eigen inkomsten betekent in ieder geval:

a. een door Onze Ministers bij ministeriële regeling vast te stellen percentage van de waarde van de onroerende zaken wordt geheven; b. de door de gemeente gemaakte lasten inzake huisvuif en bedrijfsvuif volledig worden doorberekend in de reinigingsheffingen; c. de door de gemeente gemaakte lasten inzake de riolering volledig worden doorberekend in de rioolrechten.

Artike112 norm

a/OZB

0,1651 % van de WOZ-waarde

bI afvalstoffenheffing reinigingsrechten dl rioolrechten

100% kostendekkend 100% kostendekkend

Opbrengst

Opbrengst

lagere (-) / hogere

artikel 12 -norm

geraamd

opbrengst (+)

581.523 387.040 0 214.864

100% kostendekkend

454.910 359.930 0 214.864

onbenutte belastingcapaciteit 2013

-126.613 -27.110 0 0 -153.723

In de artikel 12-norm geldt dat onder 100% kostendekkendheid wordt verstaan dat de kosten van riolering inclusief BTW uit de rioolrechten worden gedekt. Dit geldt eveneens voor huishoudelijk afval. In onze gemeente is de BTW meegenomen in het tarief voor rioolrechten. Bij de afvalstoffenheffing nemen we dat ook mee, maar stapsgewijs. In 2014 is nog maar 40% van de BTW meegenomen van de afvalstoffenheffing. Vandaar dat bij ons op grond van de artikel 12-norm de afvalstoffenheffing nog niet als 100% kostendekkend wordt beschouwd.

Onvoorzien De post onvoorzien bedraagt voor 2014 € 12.500. De structurele weerstandscapaciteit bedraagt dus in totaal € 153.723 voor 2014. In 2013 betrof de structurele weerstandscapaciteit € 187.500.

Incidentele weerstandcapaciteit Op grond van de reeds genoemde notitie reserves en voorzieningen is een minimumstand van de algemene

reserve afgesproken van € 454.000. Een vuistregel die door gemeenten wel wordt gehanteerd is een minimumnorm van 5% van het gemeentelijk budget. Voor onze gemeente zou dit een norm betekenen van

€ 283,750. Andere gemeenten hanteren als norm 20% van de algemene uitkering. In ons geval circa € 506.135 (basis meicirculaire 2013). De prognose van de hoogte van de algemene reserve bedraagt eind 2013 € 815,120, inclusief verplichtingen en voldoet dus ruimschoots aan

beide vuistregels.

Daarnaast zijn van de

bestemmingsreserves vrij besteedbaar € 113.545. Dit telt ook mee voor de incidentele weerstandscapaciteit.

32

Voor een structureel gezond financieel beleid is het raadzaam een ruime algemene resefVe te handhaven. Dit biedt de gemeente de mogelijkheid om in financieel moeilijker perioden op een weloverwogen en doordachte wijze een financiële heroriëntatie uit te voeren. Bij de notitie Financieel kader 2010-2013 hebben we daarom ook ingestoken op een algemene resefVe die minimaal € 1.000.000 bedraagt. De eenmalige ruimte in de begroting die kan worden ingezet in geval van calamiteiten of andere tegenvallers met financiële gevolgen die niet zijn voorzien in de begroting, is in 2014 € 61.823.

Oordeel De structurele weerstandscapacileit bedraagt

€

153.723

De incidentele weerstandscapaciteit bedraagt (eind 2014)

€

990.488

Voor een goede beoordeling van de omvang van het weerstandsvermogen moeten de beschreven risico's op geld worden gezet en dit is niet eenvoudig. Wel voldoet onze incidentele weerstandscapaciteit wat betreft de door de raad vastgestelde minimumhoogte van de algemene resefVe, maar is de totale weerstandscapaciteit in 2014 toegenomen ten opzichte van 2013.

Onder weerstandsvermogen wordt verstaan het vermogen om niet structurele financiële risico's op te kunnen vangen. Het weerstandsvermogen stelt de gemeente in staat om calamiteiten op te vangen zonder dat de uitvoering van het takenpakket van de gemeente daardoor in de knel komt. De toereikendheid van de omvang van het weerstandsvermogen moet dan ook altijd worden beoordeeld in relatie tot de ingeschatte risico's.

Risicoparagraaf Onder risico's worden verstaan alle voorzienbare risico's waarvoor geen voorzieningen zijn gevormd of die niet tot afwaardering van activa hebben geleid en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot het balanstotaal of de financiële positie. Risico's:

Milieubeheer algemeen Een permanent risico vo'rmen zich onvoorzien aandienende bodemverontreinigingen waaruit voor de gemeente nadelige financiële consequenties kunnen voortvloeien. De kans dat de bodem ons parten gaat spelen is echter zeer gering. Over het algemeen is de grond hier erg schoon terwijl de risico's voor de gemeente aardig in beeld zijn gebracht. Wij hebben in het verleden maar met 1 geval te maken gehad en dat was de bodemverontreiniging bij de voormalige PEB-centrale (thans bezoekerscentrum). De kans dat zich een verontreinigingen in de toekomst zal voordoen achten wij gering en daarmee is het financiële risico ook erg gering.

Planschadeclaims Er is sprake van een toenemende tendens, dat belanghebbenden op grond van artikel 49 van de Wet op de Ruimtelijke Ordening schadeclaims bij de vergunningverlenende instantie indienen. Deze regelgeving is momenteel aan wijziging onderhevig. Gemeenten dienen zich bij bouwplannen een oordeel te vormen in hoeverre de verlening van bouwvergunningen schade kan opleveren voor omwonenden. In het kader van het nieuwe structuurplan is het niet ondenkbeeldig dat in de toekomst planschadeclaims worden neergelegd bij de gemeente. Tegenwoordig is het mogelijk om de kosten van planschade te verhalen op degene die van een wijziging of

33

vrijstelling van het bestemmingsplan profiteert. In voorkomende gevallen zal de verhaalsmogelijkheid worden toegepast. Hierdoor verminderen de financiële risico's voor de gemeente.

Baggeren Jachthaven Zie paragraaf "onderhoud kapitaalgoederen".

Opbrengst toeristenbelasting De opbrengst van de toeristenbelasting fungeert als dekkingsmiddel voor toeristische voorzieningen. De jaarlijks terugkerende kosten zijn niet direct gerelateerd aan het aantal toeristen dat het eiland bezoekt. Schiermonnikoog moet het ten opzichte van de overige Waddeneilanden meer dan gemiddeld hebben van de dagtoeristen. Om grote fluctuaties in de opbrengst toeristenbelasting te voorkomen -zoals dat de laatste jaren het geval was- wordt vanaf de begroting 2007 voor het deel van de toeristenbelasting verkregen uit de vergoeding van Wagen borg gewerkt met een gemiddeld aantal toeristen. Vanaf de begroting 2013 werken wij met een gemiddelde over de afgelopen 6 jaar. Jaarlijks wordt dit bijgesteld. Overschotten worden gestort in een egalisatiereserve en tekorten in de toeristenbelasting worden onttrokken aan de egalisatiereserve toeristenbelasting. Bij de jaarrekeningen 2008,2009 en 2010 zijn er bedragen in deze reserve gestort. In 2011 en 2012 is er echter onttrokken aan de reserve toerisme. De stand van de reserve toerisme is per 1 januari 2014 € 1.735. Vervanging bij ziekte of langdurige afwezigheid In geval van ziekte van gemeentepersoneel geldt een doorbetalingsverplichting van het salaris. Gedurende de eerste 6 maanden van ziekte wordt de volledige bezoldiging doorbetaald. Na 6 maanden wordt de bezoldiging voor 90% uitbetaald. Na 12 maanden wordt de bezoldiging voor75% uitbetaald. Na 24 maanden word de bezoldiging voor 70% uitbetaald. De kosten van vervanging als gevolg van ziekte komen voor rekening van de gemeente boven de reguliere loonkosten. De afgelopen jaren is dit niet aan de orde geweest.

Wet Werk en Bijstand Onze gemeente heeft tot dusverre geen egalisatiereserve ingesteld voor (negatieve) effecten vanuit het inkomensdeel. Een eventueel overschot op de Rijksuitkering mag de gemeente houden en is vrij besteedbaar. Gemeenten hebben een eigen risico van 10% van het over begrotingsjaar x toegekend Rijksbudget. Dat wil zeggen dat de eerste 10% kostenoverschrijding ten opzichte van het ontvangen Rijksbudget, door de gemeente zelf moet worden gedragen. In 2014 en verder hebben we ons eigen risico van 10% van de rijksuitkering (I-deel) in de begroting meegenomen. Dit komt overeen met € 7.525. Tot nog toe hebben we van het Rijk ieder jaar de gevraagde aanvulling van het tekort ontvangen boven de 10% die voor eigen rekening komt.

Wet Maatschappelijke Ondersteuning In het oude regeerakkoord waren een aantal voornemens opgenomen, die betrekking hebben op, dan wel raakvlakken hebben met de Wmo. Door de val van de regering, het Lenteakkoord en het controversieel verklaren van een aantal onderwerpen is het nu niet geheel duidelijk of en hoe deze voornemens worden doorgezet. De regering zal hier meer duidelijkheid over moeten geven.

Een van de onderdelen is de transitie begeleiding vanuit de AWBZ (individuele en groepsbegeleiding en kortdurend verblijf) naar de Wmo. Deze transitie betreft een groep zeer kwetsbare mensen. Er was een

34

wetsvoorstel ingediend, waarbij de gemeenten vanaf 1-1-2013 verantwoordelijk zouden worden voor de nieuwe aanvragen op gebied van begeleiding, en voor de mensen waarvan een indicatie afloopt, terwijl vanaf 2014 ook de bestaande cliënten van begeleiding zouden overgaan naar de gemeenten. Dit onderwerp is controversieel verklaard. De verwachting is dat deze transitie na de verkiezingen wel weer actueel wordt, gezien het draagvlak voor deze ontwikkeling, maar mogelijk veranderen er wel een aantal zaken. Ook de invoeringstermijn is onduidelijk. De IQ-maatregel, die tegelijk met de transitie Begeleiding zou worden ingevoerd, is inmiddels geheel van tafel.

Een ander onderdeel is de transitie Jeugdzorg per 2015. Het gaat dan om het onder de gemeentelijke regie en verantwoordelijkheid brengen van de gesloten Jeugdzorg (nu Rijk), de jeugd GGZ (nu Zorgverzekeringswet), ambulante zorg, open residentiële zorg, pleegzorg, dagbehandeling, spoedeisende zorg, jeugdbescherming en jeugdreclassering (allen nu Provincie), jeugd LVG en PGB o.b.v. jeugd GGZ of jeugd LVG (nu AWBZ). Hier ligt

ook een relatie met passend onderwijs. Deze transitie is niet controversieel verklaard, de voorbereidingen gaan gewoon door,

Een nieuwe ontwikkeling is dat er sprake is van het extramuraliseren van bepaalde zorg. Mensen met een indicatie voor een ZorgZwaartePakket (ZZP) 1 tlm 3 komen mogelijk per 1 januari 2013 niet meer in aanmerking voor opname in een instelling, maar worden geacht thuis te blijven wonen met de benodigde voorzieningen/ondersteuning. Het is op dit moment nog onduidelijk welke gevolgen dit voor gemeenten heeft. De verwachting is in ieder geval dat er meer beroep op de Wmo gedaan zal worden (bijv. huishoudelijke hulp, woningaanpassingen, hulpmiddelen). Onduidelijk is in hoeverre gemeenten hiervoor gecompenseerd worden.

De komende tijd zal duidelijk moeten worden welke zaken weer actueel worden, welke nieuwe ontwikkelingen er concreet op ons afkomen, per wanneer en onder welke voorwaarden dit gaat gebeuren en wat het cumulatieve effect zal zijn. In de huidige financiële situatie is de verwachting in ieder geval dat de ontwikkelingen gepaard gaan met (flinke) kortingen op het oorspronkelijke rijksbudget. Het Rijk zal hierover meer duidelijkheid moeten geven. In de meerjarenbegroting zijn wij er voorzichtigheidshalve vanuit gegaan dat de verdeling van middelen als gevolg van de decentralisaties leidt tot een oplopend nadelig herverdeeleffect van in totaal € 15 per inwoner.

Woningaanpassingen. Gemeenten zijn door de Wmo financieel verantwoordelijk voor woningaanpassingen. De Wmo is een open einde regeling. De uitgaven voor deze voorzieningen kunnen, afhankelijk van het aantal aanvragen en de omvang van de aanpassingen, per jaar behoorlijk verschillen en zijn dan ook moeilijk goed te begroten. Bij meerdere aanvragen in een jaar is het mogelijk dat het budget voor woningaanpassingen niet toereikend is. Mede daarom is er een reserve voorzieningen gehandicapten, die stapsgewijs wordt aangevuld tot € 100.000. Eind 2014 is naar verwachting de stand van € 100.000 bereikt. Met deze buffer kunnen we overschrijdingen opvangen.

Garantieverplichtingen woningbouw Via de Stichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) staat de gemeente indirect als achtervang garant voor een aantal leningen. Ten eerste voor een bedrag van € 418.000 aan Nijestee en daarnaast voor een bedrag van € 538.676 aan WoonFriesland. Het garantiebedrag van de gemeente Schiermonnikoog voor WoonFriesland daalt jaarlijks met ongeveer € 60.000.

35

Overige garanties Voor Tennisvereniging Hinneleup staat de gemeenten per 1-1-2013 nog garant voor een bedrag van € 18.151. Dit is ook de totale lening van De Hinneleup per 1-1-2013. Jaarlijks wordt ongeveer € 2.300 afgelost en daardoor daalt ons garantiebedrag ook jaarlijks met ditzelfde bedrag.

Verstrekte leningen De gemeente Schiermonnikoog heeft in 2005 een rentedragende lening verstrekt aan de stichting Veldsporten. Hiervan bedraagt de restantlening per 1 januari 2014 nog € 122.860 en dit daalt jaarlijks met ongeveer € 8.400.

De gemeente heeft in 2005 rentedragende leningen verstrekt aan Stichting De Oude Jachthaven, enerzijds voor de exploitatie van een restaurant, anderzijds voor de exploitatie van de jachthaven. De hoogte van de lening aan deze Stichting bedraagt per 1 januari 2014 nog € 144.943 en dit daalt jaarlijks met ongeveer€ 17.800.

De gemeente heeft in 1994 aan een ambtenaar een hypotheek verstrekt met een looptijd van 25 jaar, waarvan het schuldrestant per 1 januari 2014 nog € 14.477 bedraagt. De schuld daalt jaarlijks met ongeveer

€ 3.000.

Tot slot is in 2013 een lening van € 50.000 verstrekt aan Yn'e Mande. Jaarlijks wordt hierop € 12.500 afgelost.

Invoering wet Houdbare Overheidsfinanciën (HOF) De Tweede Kamer heeft de Wet HOF (Houdbare OverheidsFinanciën) in april 2013 aangenomen. Het wetsvoorstel ligt nu bij de Eerste Kamer. Als ook e Eerste Kamer haar fiat geeft, dan treedt de wet in werking per 1 januari 2014. De Europese eisen en afspraken over reductie van het begrotingstekort en de staatsschuld vormen de basis van de Wet HOF. Dat betekent een maximaal toegestaan structureel tekort van de collectieve sector van 0,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp). In Brussel staat dit bekend als de 'golden rule'. De grens voor het feitelijk tekort blijft 3 procent bbp. Ook mag de overheidsschuld niet hoger zijn dan 60 procent bbp. Als gevolg van de kredietcrisis en de schuldencrisis voldoet Nederland momenteel- net als de meeste andere eurolanden - niet aan deze vereisten. Het beleid van het kabinet is er op gericht om orde op zaken te stellen. De Wet HOF draagt hieraan bij. Omdat ook gemeenten, provincies en waterschappen bijdragen aan het begrotingstekort van de collectieve sector, bepaalt het wetsvoorstel dat niet alleen het Rijk maar ook de decentrale overheden zich moeten houden aan de doelstellingen uit het aangescherpte Stabiliteits- en Groeipact. Totdat de Wet Hof in werking treedt, gelden de bestuursafspraken. Dit betekent dat in 2014 en 2015 een EMUtekortnorm van 0,5% BBP voor de gezamenlijke decentrale overheden geldt (0,38% voor gemeenten, 0,07% voor provincies en 0,05% voor waterschappen). In onze specifieke situatie leidt de Wet HOF in mindere mate tot een risico, omdat we de komende jaren niet veel grote investeringen doen. De bijdrage aan de Promenade is eerst de grootste uitgave, maar die komt mogelijk nog voordat de wet eventueel in werking treedt. Indien de wet HOF daadwerkelijk wordt ingevoerd met als consequentie dat overschrijding van de norm tot een korting op de algemene uitkering voor een individuele gemeente kan leiden, dan zullen we zeker sturen op beperking van dit risico en beperking van dit risico. Dit kan betekenen dat we op enig moment tijdelijk moeten afzien van het doen van investeringen die vermijdbaar en uitstelbaar zijn en dat we tot een fasering van

investeringen moeten komen.

36

Invoering schatkistbankieren. In het Begrotingsakkoord is afgesproken dat gemeenten, provincies, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen per 2013 gaan schatkistbankieren zonder leenfaciliteit. Dit betekent dat gemeenten hun tegoeden moeten aanhouden bij de Nederlandse Staat. Het kabinet wil dit doen om de EMU schuld te verlagen en beleggingsrisico's te beperken Met de medeoverheden en andere betrokkenen wordt overlegd over de nadere invulling van het schatkistbankieren. In de Staatscourant is gepubliceerd dat contracten en beleggingen die zijn aangegaan op of na 18.00 uur op 4 juni 2012 zullen vallen onder de nog op te stellen nieuwe regels. De maatregel kan leiden tot éénmalige kosten bij gemeenten en inkomstenderving uit beleggingen door de lagere rentevergoeding van het Rijk. Voor onze gemeente zal de inkomstenderving beperkt zijn, omdat we geen middelen hebben uitstaan.

Tot slot Een uitputtende opsomming van gemeente risico's is moeilijk te geven. Getracht is in een beeld te geven van de mogelijke financiële nadelen, waarmee onze organisatie kan worden geconfronteerd. Vast staat dat er vele risicogebieden binnen de gemeente zijn.

37

Paragraaf financiering Inleiding Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) worden in de begroting in afzonderlijke

paragrafen

beleidsrichtlijnen

vastgelegd

over relevante

beheersmatige

aspecten.

In

de

beheersverordening naar artikel 212 van de Gemeentewet geeft de raad het kader aan.

Algemeen In de Wet financiering lagere overheden (Wet fido) worden de kaders gesteld voor een verantwoorde, prudente en professionele inrichting en uitvoering van de treasuryfunctie van decentrale overheden. De Wet fido definieert de treasuryfunctie daarbij als: het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op: de financiële vennogenswaarden, de flnanciële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden

risico's In het Treasurystatuut gemeente Schiermonnikoog 2009, zoals dit door het college van B&W op 27 januari 2009 is vastgesteld, staan de uitgangspunten en doelstellingen voor het treasurybeleid vermeld. De geplande uitvoering van het treasurybeleid is weergegeven in de paragraaf financiering.

Rente ontwikkeling Een belangrijke factor bij het uitvoeren van het treasurybeleid is het verwachte verloop van de rente. Onze rentevisie wordt aan de hand van tenminste 3 gerenommeerde financiële instellingen opgesteld. In het eerste halfjaar van 2013 is de rente verder gedaald, met een licht herstel op het einde van dit eerste haljaar. De Europese Centrale Bank (de ECB) is verantwoordelijk voor het monetaire beleid van het Eurogebied en werkt hierbij nauw samen met de Nationale centrale banken van de EU-landen die de Euro hebben ingevoerd, zoals de Nederlandsche Bank (DNB). De belangrijkste taak van de ECB is het garanderen van de prijsstabiliteit in de Eurozone en te zorgen, dat de inflatie niet boven 2% uitkomt.

De Refirente of de herfinancieringsrente (de rente die banken aan de ECB moeten betalen wanneer zij geld bij de ECB opnemen is op in 2013 verder verlaagd naar van 0,75% in 2012 naar 0,50% in 2013. De Euribor, (de interbancaire rente) welke sterk gekoppeld is aan de refirente, is hierdoor ook verder verlaagd. Indien banken geld stallen bij de ECB, dan ontvangen zij hiervoor 0%.

De huidige rentetarieven (21 augustus 2013) bedragen op jaarbasis; •

1 maand Euribor 0,126%

•

lineaire lening 10 jaar gelijk 2,21%

•

lineaire lening 25 jaar gelijk 3,39%

Op basis van een te verwachte lichte conjunctuurherstel in 2014, is de rentevisie qua lange en korte rente, licht stijgend.

38

Kasbeheer AI het betalingsverkeer heeft de gemeente gecentraliseerd bij twee banken. De NV. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) en de Rabobank. Hoofdbankier is de BNG, de Rabobank wordt vooral aangehouden als service naar de klanten en vanuit regionaal economische motieven. Het saldo op deze rekening wordt periodiek afgeroomd ten gunste van de BNG-rekening. Jaarlijks wordt de bestaande financieringsovereenkomst met de BNG, voor 1 jaar stilzwijgend verlengd.

Binnen het contract met de BNG gelden de volgende regels: (rente percentages met uitzondering van opslagpercentages, zijn variabel, genoemde rentepercentages zijn per 10 augustus 2012): a.

voor een debetsaldo tot € 750.000 geldt het 1 maands Euribortarief van 0,137% met opslag van 0,21% is 0,347% op jaarbasis;

b.

mocht de kredietlimiet van € 750.000 worden overschreden, dan zal er door de BNG een extra boeterente in rekening worden gebracht over het overschreden bedrag, deze boeterente bedraagt; 5,0%

c.

voor een creditsaldo geldt eveneens het 1 maands Euribortarief, van 0,137% echter met een afslag van 0,25% is 0,113% debetrente op jaarbasis. Hierbij is geen maximum limiet bedrag bepaald.

Daarnaast blijft het zgn. "raamcontract" bestaan, waarbij de gemeente Schiermonnikoog bij het aangaan van een langlopende geldlening deze pas mag afsluiten bij een andere partij dan de BNG, indien dit effectieve rentepercentage 0,05% voordeliger is.

Bij de Rabobank zijn geen kredietfaciliteiten.

Renterisicobeheer De gemeente loopt renterisico op het moment dat nieuwe leningen moeten worden aangetrokken (herfinanciering) of als een renteherziening van toepassing is. Om dit renterisico te beheersen wordt er in de wet FIDO een renterisiconorm bepaald. Voor gemeenten bedraagt de renterisiconorm maximaal 20% van het begrotingsbedrag bij aanvang van het begrotingsjaar.

Berekening renterisico 2014 - 2017 en renterisiconorm 2014; (bedragen x € 1.000)

Renterisico's

Renteherzieningen

2014

2015

2016

2017

0

0

0

0

Aflossingen

698

698

698

698

Renterisico

698

698

698

698

Berekening renterisicononn

Begrotingstotaal 2014

5.750

Renterisico percentage

20%

Renterisiconorm 2014

1.150

39

Toetsing renterisico aan norm

Renterisico Renterisiconorm Onderschrijding

698 1.150 452-

Uit bovenstaande berekening blijkt, dat de gemeente Schiermonnikoog ruim binnen de grenzen van de renterisiconorm blijft. De totale schuld van de gemeente per 1 januari 2014 bedraagt naar verwachting € 4,9 miljoen. De kasgeldlimiet (het bedrag waarvoor op basis van kortgeld financiering mag worden aangetrokken) bedraagt 8,5% van het gemeentelijke budget bij aanvang van het begrotingsjaar 2014. De kasgeldlimiet over hel jaar 2014 is, 8,5% van € 5,750 miljoen is afgerond € 0,488 miljoen. De actuele stand in rekening courant bedraagt € 138.000 negatief (30 september 2013).

40

Paragraaf verbonden partijen Inleiding De gemeente heeft een breed pakket aan beleidsdoelstellingen. Niet al deze doelstellingen kunnen en worden door de gemeente zelf uitgevoerd. Daarom participeert de gemeente in samenwerkingsverbanden (met bijv. andere gemeenten), of subsidieert de gemeente andere partijen om deze doelstellingen te realiseren. Wanneer de gemeente samenwerkt met andere partijen en hierbij sprake is van een beleidsmatig en financieel belang, wordt gesproken over een verbonden partij.

In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van de verbonden partijen van de gemeente Schiermonnikoog. In de volgende paragraaf zal een risicoanalyse worden gegeven van de gemeentelijke belangen met de betrokken partij. Deze wordt gevolgd door een detailoverzicht van de verbonden partijen.

Risicoanalyse De verbonden partijen waarmee de gemeente Schiermonnikoog een relatie onderhoudt, verschillen in mate van belang. Bij dit belang is onderscheid te maken in beleidsmatig en financieel belang. Door het in kaart brengen en categoriseren van de verbonden partijen is het beter mogelijk om prioriteiten te stellen op het gebied van monitoren van de verbonden partijen. Hierbij is gekozen voor de volgende vier categorieën: Hoog beleidsmatig belang, hoog financieel belang bijdrage/inkomst> € 10.000) Hoog beleidsmatig belang, laag financieel belang (bijdrage/inkomst < € 10.000) Laag beleidsmatig belang, hoog financieel belang (bijdrage/inkomst> € 10.000) Laag beleidsmatig belang, laag financieel belang (bijdrage/inkomst < € 10.000).

In onderstaande matrix zijn de verschillende partijen weergegeven naar beleidsmatig en financieel belang.

i Fryslän Muziekschool Opus3 Samenwerkingsverband VAST

Milieu Advies Dienst N-Friesland

Gemeensch. Kredietbank Friesland

Afvalsturing Friesland

Ver. Nederlandse Gemeenten

Bank Nederlandse Gemeenten

Ver. van Friese Gemeenten

Streekarchivariaat NOF

Detailoverzicht Onderstaand is de detailinformatie van de verbonden partijen weergegeven. Per verbonden partij is detailinformatie gegeven en zijn de belangen en relaties met de gemeente weergegeven.

41

Voor wat betreft het financieel belang is aangegeven wat de jaarlijkse bijdrage van de gemeente is, of hoe groot het aandelenkapitaal van de gemeente bij de betreffende partij is. Daarnaast is ook aangegeven of de gemeente rechtmatigheidsrisico loopt over de eventuele niet-rechtmatige handelingen van de verbonden partij. Hierbij wordt verwezen naar de notitie "Verbonden partijen en aanbesteding" van de commissie BBV.

Om de verschillen in belang tussen de verbonden partijen inzichtelijk te krijgen, is het ook belangrijk om inzicht te hebben in de mate van informatievoorziening tussen de verbonden partij en de gemeente Schiermonnikoog. Per verbonden partij is aangegeven hoe vaak de gemeente geïnformeerd wordt door de betreffende partij.

Ten slotle is ook aangegeven of een financieel risico bestaat met betrekking tot de financiële bijdrage of het aandelenkapitaal en welke beheersmaatregelen hiertoe zijn genomen.

Vanwege het lage beleidsmatige en financiële belang van de laatste categorie is gekozen om bij deze partijen te volstaan met een beknopte toelichting waarin de doelstelling van de verbonden partij is weergegeven.

42

Hoog beleidsmatig belang - Hoog financieel belang Veiligheidsregio Fryslän

meerderheid van stemmen goedkeuring geeft aan de begroting (inclusief meerjarenbegroting) en de jaarrekening. De raad maakt vooraf haar zienswijze bekend, voorafgaande aan de vaststelling van de begroting en rekening.

beheersmaatregelen

goedkeuring van de begroting en de jaarrekening plaats. Tussentijds kunnen aanpassingen plaatsvinden in de begroting welke met goedkeuring van het Algemeen Bestuur ook gevolgen (zowel positief als negatief) hebben voor de gemeentelijk bijdrage. Doordat de burgemeester onderdeel uitmaakt van het Algemeen Bestuur kan de gemeente een bepaalde mate van invloed uitoefenen op de beslissingen.

veiligheidsregio en biedt voordelen aan de kwaliteit en snelheid van de brandbestrijding en hulpverlening. De doelstellingen op het gebied van veiligheid en bescherming kunnen daardoor op een effectievere en efficiëntere wijze gerealiseerd worden. De participatie is, gelet op deze

voordelen, van duurzame aard.

43

Muziekschool Opus3

ontvangt deze stichting van de gemeenten Dongeradeel, Ferwerderadeel en Schiermonnikoog een budgetsubsidie. Met deze subsidie worden de doelen gerealiseerd die met de verschillende gemeenten zijn afgesproken in een vierjarig contract. Een positief saldo van de jaarrekening valt ten gunste van de gemaximaliseerde reserves en/of vormt een terugbetaling aan de deelnemende gemeenten. Op dit moment bedraagt de algemene reserve van de St. Opus3 circa € 250.000.

44

Samenwerkingsverband VAST

ra"dsledlen van de gemeente Schiermonnikoog maken namens de gemeente deel uit van de Eilander Raad, dat het algemeen bestuur vormt. De eilander raad bestaat in totaal uit 14 leden. De gemeenten hebben goedkeuringsrecht van de begroting en de jaarrekening van VAST. De burgmeesters van de vier deelnemende eilanden hebben zitting in het Eilander College, dat het dagelijks bestuur vormt.

45

Hoog beleidsmatig belang - Laag financieel belang Kabeltelevisie NOF

beheersmaatregefen

aandelenbezit. Daarnaast is van belang welk bedrag aan dividend de gemeente jaarlijks ontvangt. In de begroting 2014 wordt in afwachting van een nader vast te stellen dividend beleid door Kabel Noord een bedrag aan dividend geraamd van € 3.000. Begroting en jaarrekening van Kabel Noord worden vastgesteld in de AVA waarin twee leden uit de gemeenteraad zijn vertegenwoordigd.

de instandhouding en de exploitatie van centrale antenneinrichtingen met bijbehorende kabelnetten in de deelnemende gemeenten, alsmede het verrichten van werkzaamheden t.b.v. uitzendingen.

46

Laag beleidsmatig belang - Hoog financieel belang Eneco Holding

ingeboet. Het financiële belang in deze onderneming staat nu voorop.

47

Milieu Advies Dienst N-Friesland

De gemeente loopt risico over haar jaarlijkse bijdrage. Wanneer beheersmaalregelen

gemeenschappelijke regeling een tekort realiseert, kunnen van de jaarlijkse bijdrage minder adviesuren ingehuurd worden. De wethouder maakt deel uit van het bestuur en jaarlijks worden de begroting en de jaarrekening van de gemeenschappelijke regeling door de gemeente goedgekeurd.

en Omjouwing (FUMO) officieel opgericht. Schiermonnikoog heeft de nieuwe gemeenschappelijk regeling mee ondertekend. Voor de inrichting van de FUMO is een bedrijfsplan vastgesteld. De FUMO komt in de plaats van de MAD. Met ingang van 1 januari 2014 zal de MAD overgaan in het FUMO.

48

Afvalsturing Friesland

stijgt, waardoor onze kosten voor beheersmaatregelen

huishoudelijk afval stijgen. De prijs wordt hiervoor betaald door de burgers die in dat geval een hogere afvalstoffenheffing moeten betalen. Voor de gemeente zelf is alleen het btw-aandeel in de stijging een risico, aangezien we de btw nog niet volledig hebben doorbelast in de afvalstoffenheffing, maar dit de komende jaren stapsgewijs doen.

Bank Nederlandse Gemeenten

beheersmaatregelen

aandelenbezit. Er is een bedrag van € 8.070 aan dividend geraamd in de begroting 2014. Begroting en jaarrekening worden besproken en vastgesteld in de AHV.

49

Streekarchivariaat NOF

beheersmaatregelen

goedkeuring van de begroting en de jaarrekening plaats. Hierdoor wordt inzichtelijk welke activiteiten worden uitgevoerd door de gemeenschappelijke regeling op basis van de subsidies van de deelnemende gemeenten. Terugvordering van de jaarlijkse subsidie is niet mogelijk.

Dongeradeel levert de gemeente Schiermonnikoog een bijdrage aan deze GR. Het streekarchivariaat heeft ten doel het voor het publiek toegankelijk maken van de archieven en deze duurzaam te behouden.

Laag beleidsmatig belang - Laag financieel belang

Welstandzorg Hûs en Hiem Het behartigen van gemeenschappelijke belangen op het gebied van bouwkunstige en landschappelijke schoonheid in de provincie Fryslan wordt uitgevoerd door deze gemeenschappelijke regeling.

st. GR Kredietbank Friesland De gemeenschappelijke regeling ondersteunt mensen met geldzorgen.

Ver. Nederlandse Gemeenten Deze vereniging treedt op als belangenorganisatie voor alle gemeenten in Nederland.

Ver. van Friese Gemeenten

Deze vereniging treedt op als belangenorganisatie voor alle Friese gemeenten.

50

PROGRAMMA'S

51

Recapitulatie programmabegroting

IprO~jramrna 2

IprO~jramrna 3

I Pro~jramrna 4

IAlo"meI1e dekkingsmiddelen

ITo<>voeging,en en onttr. aan reserves

53

Programma 1

Leefbaar Schiermonnikoog

Doel: bevordering en instandhouding van een kwalitatief hoogwaardige leefomgeving van natuur en toerisme van een kwalitatief hoogwaardig toeristisch product

55

1A Openbare orde en veiligheid ~

1A / 1 "Integraal Veiligheidsbeleid"

Wat willen wij bereiken? De meeste inwoners en bezoekers voelen zich veilig op Schiermonnikoog. Dat willen wij graag vasthouden door periodiek overleg met politie, horeca, logiesverstrekkende bedrijven en justitie over openbare orde en recreatieoverlast.

Wat gaan wij daarvoor doen? De gewijzigde Drank- en Horecawet verplicht gemeentes per 1 januari 2013 om zelf het toezicht op de uitvoering van deze wet te verzorgen. Eerder heeft het Eilander College besloten deze nieuwe taak zo mogelijk in VAST verband aan te pakken. Voor 2013 kon de samenwerking nog niet worden gerealiseerd. Dit staat voor 2014 gepland.

Verder voeren wij onder andere de volgende activiteiten uit: •

overleg met horeca en groepsaccommodaties vóór en (zo nodig) na het hoogseizoen 2013;

•

inspraak in de werkplannen van de politie Schiermonnikoog en periodiek overleg tussen teamchef politie en burgemeester;

•

jaarlijks overleg tussen raad en politie;

•

driemaandelijks

beheersmatig

en

handhavingsoverleg

tussen

Gemeente,

Natuurmonumenten,

Rijkswaterstaat, Wetterskip, Nationaal Park en Politie (GNRWP).

Wat mag het kosten? Voor zover we nu kunnen inschatten is jaarlijks een bedrag van € 5.000 nodig voor het uitvoeren van standaard leeftijds- en vergunning controles. Handhaving kan in samenwerking met de VAST-partners grotendeels binnen het bestaande budget worden uitgevoerd.

56

1B Toerisme en economische ontwikkeling ..-1 B / 1 "Toerisme en recreatie"

Wat wil/en wij bereiken? Een economische ontwikkeling die in balans is met de op het eiland aanwezige natuurwaarden, het authentieke karakter van het eiland en waar mogelijk daar meerwaarde aan toevoegt. Schiermonnikoog moet aantrekkelijk zijn voor de gasten. De aantrekkelijkheid wordt voornamelijk bepaald door de natuurlijke waarden van het eiland, maar ook door een volwaardig aantrekkelijk geheel van activiteiten, die

voor veel mensen een reden vormen voor een bezoek aan Schiermonnikoog.

Wat gaan wij daarvoor doen? Diverse voorzieningen die voor het toeristisch product van belang zijn, zoals het zwembad, jachthaven, bibliotheek, recreatiewerk, dorpshuis, bezoekerscentrum, de kwaliteit van de openbare ruimte, worden door de gemeente gefinancierd. Daarnaast faciliteren we de ontwikkeling van toeristische en economische activiteiten op het eiland. Wij zijn er van overtuigd dat toeristische en economische initiatieven alleen succesvol zijn als deze ontstaan vanuit gezamenlijk draagvlak en gezamenlijke verantwoordelijkheid. Als gemeentebestuur willen wij een rol blijven vervullen om deze gezamenlijkheid te stimuleren. Wij hebben in 2013 door herschikking en prioritering van taken structureel meer ambtelijke capaciteit beschikbaar gesteld voor toerisme en economie. Bovendien is er binnen onze organisatie een sterk besef dat bij elke maatregel nagedacht wordt over het effect ervan op het merk "Schiermonnikoog". WV In 2013 is een nieuw WV-bestuur aangetreden dat ongetwijfeld een aantal veranderingen zal doorvoeren om het toerisme en de WV-organisatie een nieuwe impuls te geven. Dit kan ook gevolgen hebben voor onze subsidierelatie en dit zal in 2014 onderwerp Van gesprek zijn met het WV-bestuur en uw raad. Uiteraard steunen wij vanuit onze publieke taak initiatieven die het toeristisch product Schiermonnikoog versterken. Promenade Het college heeft de afgelopen jaren het bestuur van de stichting De Promenade continu aangespoord tot daadkracht en draagvlak. Helaas hebben wij moeten constateren dat het project - ondanks de inspanningen van de verschillende bestuursleden - zowel qua draagvlak als daadkracht tot nu toe achter is gebleven bij de verwachtingen. Omdat wij de realisatie van een nieuw multifunctioneel bezoekerscentrum van groot belang achten voor de toekomst van ons eiland, zullen wij ons ook in 2014 blijven inzetten voor een gezamenlijke Promenade die gedragen wordt door de gemeenschap en de participerende organisaties. Streekagenda De afgelopen jaren konden burgers en gemeenten met projectideeën en subsidieaanvragen terecht bij Plattelänsprojekten. Deze aanpak verandert vanaf 2014. Vanaf dan gebeurt dit via een streekagenda bij een streekhuis in de regio. Een streekagenda is een uitvoeringsprogramma van projecten van en voor de streek.

57

De provincie Fryslän gaat samen met de Friese gemeenten, Wetterskip Fryslän, maatschappelijke organisaties en inwoners werken aan gezamenlijke gebiedsdoelen en ambities. Dit gebeurt bijvoorbeeld op het gebied van plattelandseconomie, cultuur, recreatie, duurzaamheid, leefbaarheid, natuur en landschap. De streekagenda kent meer maatwerk per streek dan de huidige aanpak van Plattelänsprojekten. Per streek richten de partijen zich op een paar belangrijke thema's. Onderwerpen die met name op de Waddeneilanden spelen zijn: economie, toerisme, cultuur, leefbaarheid, voorzieningen, mobiliteit, zelfvoorzienendheid en water. Er blijft echter ook ruimte voor initiatieven 'van onderop' voor lokale projecten. De nieuwe opzet verandert niets aan de bijdrage die wij jaarlijks reserveren voor cofinanciering van aanvragen. Deze blijft €25.000 per jaar.

Toeristisch Programma Friese Wadden De Friese Waddengemeenten (eilanden en kust) werken samen met de Provincie aan een Toeristisch Programma Friese Wadden (TPFW). Dit programma heeft als primair doel om door gerichte strategische investeringen de economische positie van de toeristisch-recreatieve sector in de Waddengemeenten te versterken. De komende maanden wordt de projectorganisatie verder uitgewerkt en afgestemd op de organisatie rond de streekagenda'sl streekhuizen. Naar verwachting zal in het komende jaar de nadruk van het uitvoeringsprogramma sterk liggen op het ontwikkelen, stimuleren en ondersteunen van aanvullend onderzoek, (zoals transities op de eilanden, voorzieningen in de kustgemeenten, en samenbrengen promotie en arrangementen) en het (laten) uitvoeren van de 'quick-win' projecten.

Wat mag het kosten? Uitvoering binnen de beschikbaar gestelde subsidiegelden door de gemeente.

58

~ 1B 12

"Aanzien van het dorp"

Wat willen wij bereiken? Een goede onderhoudstaat op het terrein van groen en grijs (bestrating, straatmeubilair, etc.) die het groene en authentieke karakter van het dorp waarborgt en een positieve bijdrage levert aan het leef- en verblijfklimaat van

inwoners en recreanten.

Wat gaan wij daarvoor doen? Dankzij de consequente uitvoering van het groenuitvoeringsplan is de onderhoudsstaat van groen in het dorp op een alleszins aanvaardbaar niveau gebracht. Ook in 2014 blijft het groenonderhoud van het dorp en omgeving hoge prioriteit houden. In 2014 hopen we het bomenplan af te ronden. Een bomenplan is eigenlijk niets anders dan een inventarisatie van de staat, kwaliteit en vitaliteit van de bomen. In deze inventarisatie nemen we ook het beeldbepalende en monumentale karakter van bomen mee. Met als resultaat een nieuwe en geactualiseerde lijst van monumentale bomen. Verder zijn wij verplicht om voor 2016/2017 alle objecten in de gemeente te hebben gedigitaliseerd. Daaronder vallen ook de bomen. Bij het opstellen van het bomenplan worden alle bomen in ieder geval geprojecteerd op een digitale kaart. Dat hoeven we dan later niet meer te doen. Aan het opstellen van een bomenplan zijn dus meerdere voordelen verbonden. Zeg maar een win-winsituatie.

Wat mag het kosten? De activiteiten kunnen binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd.

59

~

1B / 3 "Aanzien strand"

Wat willen wij bereiken? Het strand is het voornaamste visitekaartje van Schiermonnikoog en vormt een belangrijk onderdeel van de aantrekkingskracht van het eiland. Onlosmakelijk verbonden met het strand zijn de strandovergangen en aangrenzend gebied. Een schoon strand, goed toegankelijke strandovergangen met goede sanitaire voorzieningen en goede afvalvoorzieningen en een aangrenzend verblijfsgebied dat aantrekkelijk is voor inwoners en recreanten. Dat willen wij de komende raadsperiade realiseren.

Wat gaan wij daarvoor doen? We behoren al jarenlang tot de 10 schoonste stranden van Nederland. Dat willen we graag zo houden. Daarom faciliteren wij alle strandschoonmaakacties door voor het vervoer en de verwerking van het strandafval te zorgen. De plannen voor opwaardering van de strandovergang Badweg en de aangrenzende buslus zijn gereed en besproken met alle belanghebbenden. Er is een natuurtoets gedaan en een omgevingsvergunning is aangevraagd.

Vrijwel

iedereen

is

positief

over

de

plannen.

Alleen

vanuit

de

vereniging

van

appartementeneigenaren Noderstraun zijn er bedenkingen tegen de plannen. We proberen door middel van overleg alsnog tot overeenstemming te komen. Lukt dat niet dan moeten we de formele juridische procedures afwachten. Dat betekent een vertraging in de uitvoering van de plannen, waardoor de kans reëel is, dat de plannen niet (geheel) voor het zomerseizoen 2014 zijn uitgevoerd.

Wat mag het kosten? De activiteiten kunnen binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd.

60

.. 1B 14 "Strand bewaking"

Wat willen wij bereiken? Voor het toeristische product Schiermonnikoog willen wij de slrandbewaking handhaven. De strandbewaking moet daarbij aan de kwaliteitseisen voldoen die wij daaraan stellen, zodat de veiligheidsrisico's en de aansprakelijkheid daarvoor goed geborgd zijn.

Wat gaan wij daarvoor doen? Ook in 2014 zetten we KNRM Lifeguards weer in voor de strandbewaking. Onze ervaringen met de Lifeguards zijn ronduit positief. In de zomervakantie houden lifeguards dagelijks toezicht op recreanten op het strand en in zee. De belangrijkste taken van lifeguards zijn: •

Beoordelen van de zee- en strandomstandigheden

•

De bewaking van de dag aanpassen aan omstandigheden

•

Het geven van voorlichting

•

Voorkomen dat recreanten in gevaarlijke situaties terecht komen

•

Het uitvoeren van hulpverleningen en reddingen

•

Het uitvoeren van EHBO en verloren kinderen met familie herenigen

De lifeguards zorgen zelf voor dagelijks onderhoud aan het materieel en rapporteren over alle uitgevoerde dienstverleningen.

Wat mag het kosten? De activiteiten kunnen binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd.

61

~

1B I 5 "Jachthaven"

Wat willen wij bereiken? In 2007 werd het convenant vaarrecreatie ondertekend. Een belangrijk actiepunt dat voortvloeit uit het convenant is de Havenvisie Wadden, die in november 2009 aan de raad is voorgelegd. De Havenvisie brengt de huidige situatie en de uitbreidingswensen van de jachthavens in het Waddengebied in kaart. Uitbreidingswensen die het gevolg zijn van de verscherpte veiligheidseisen voor ligplaatsen in jachthavens. Alle jachthavens, waaronder die van Schiermonnikoog, zijn benaderd over eventuele uitbreidingswensen. De wensen voor de jachthaven Schiermonnikoog zijn onveranderd opgenomen in de Havenvisie. Er is gekeken hoe deze wensen aansluiten bij de toekomstige behoefte van de vaarrecreanten en hoe deze zich verhouden tot de aspecten veiligheid en ecologie. Om te voldoen aan de kwaliteitseisen en uitgaande van minimaal het behoud van het huidige aantal ligplaatsen, is een ruimtelijke uitbreiding van de havenkom noodzakelijk. Uw raad heeft in september 2011 echter al aangegeven dat een uitbreiding van de jachthaven financieel niet haalbaar is. Exploitatie in de huidige vorm is de enige reële optie en dan moeten de baggerkosten binnen de perken blijven.

Wat gaan wij daarvoor doen? De jachthaven van Schiermonnikoog is in 2013 niet uitgebaggerd. Om de gevolgen daarvan goed in beeld te krijgen is de haven in oktober opnieuw gepeild. Aan de hand van deze peilingen en de ervaringen van onder andere de exploitant en jachthavenmeester komen we eind 2013 met een voorstel voor het baggeren in 2014. Een belangrijke voorwaarde daarbij is of we vanaf 2014 een aantal jaren kunnen meeliften met het baggerprogramma van Rijkswaterstaat voor de vaargeul Lauwersoog - Schiermonnikoog.

Wat mag het kosten? De activiteiten kunnen binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd.

62

1C Natuur en Milieu ~ 1C /1

"Waddenzee"

Wat willen wij bereiken? De Waddenzee wordt wel de grootste natuurlijke wildernis van Nederland genoemd. Dit uitgangspunt schept een grote verantwoordelijkheid om dit prachtige natuurgebied in stand te houden en waar mogelijk de kwaliteit daarvan te verbeteren. Niet vergeten mag worden dat er ook menselijke activiteiten in dit gebied plaatsvinden. Wanneer deze kleinschalig van aard zijn doen deze in den regel geen afbreuk aan de waarden van dit gebied. Deze activiteiten moeten in de toekomst gewaarborgd blijven met behoud van de natuurlijke waarden. Dit is ook van belang voor het draagvlak van het beleid. Voor bedrijfsmatige activiteiten is het van belang om deze goed in te passen in het beleid. Daarvoor is een zorgvuldige afweging nodig in het kader van de Natuurbeschermingswet. Plaats, tijd en omvang van de activiteiten spelen in deze afweging een belangrijke rol.

Wat gaan wij daarvoor doen? Ook in 2014 spelen veel thema's rond de Waddenzee: de beheersplannen Natura 2000, het gemeentelijke bestemmingsplan Waddenzee" het programma naar een rijke Waddenzee, het Deltaprogramma, het convenant vaarrecreatie. We besteden gezamenlijk als Waddeneilanden veel energie om bij al deze onderwerpen de thema's veiligheid, leefbaarheid, recreatie en toerisme hoger op de agenda te krijgen. De beheerplannen Natura 2000 zijn in volle gang en komen in hun laatste fase. Omdat de meeste zaken zijn verwerkt in het Natuur- en Inrichtingsplan Schiermonnikoog staan we hier naar verwachting voor weinig verrassingen.

In 2013 besloten de (meeste) gemeenten die grenzen aan de Waddenzee dat er een beheersverordening moet worden opgesteld voor de Waddenzee. De keuze voor een beheersverordening in plaats van een bestemmingsplan houdt verband met het feit dat er in het gebied nauwelijks ontwikkelingen zijn voorzien en het feit dat de zeggenschap over activiteiten veelal sectoraal geregeld is en niet op gemeentelijk niveau ligt. In mei 2013 heeft het college besloten dat in VAST-verband deze taak kan worden uitgevoerd. Het college heeft ingestemd met het voorstel van de Stuurgroep Ruimtelijke Plan Waddenzee om hiertoe drie offertes te vragen aan adviesbureaus. Hierbij zijn twee opmerkingen gemaakt. 1: Dat voorSchiermonnikoog de begrenzing, in lijn met het convenant vaarrecreatie, ruimer om de jachthaven moet komen dan in de PKB is neergelegd. 2: Dat onderzocht moet worden in hoeverre in de beheersverordening verkweldering tussen jachthaven en veerdam gerl'geld'kan worden: In 2014,zal de verordening naar verwachting gereed komen. De beheersverordening zal, voor zover

dez~

geldtvoort)et

gro~dgebi€>d

van Schiermonnikoog, ter, besprekin,g en vaststelling aan de

gemeenteraad worde!" voorgelegd.

Binnen het Deltaprogramma vinden wij het belangrijk dat het programma zich vooral richt op veiligheid en leefbaarheid op de Waddeneilanden. In de discussies merken we dat de natuur een belangrijke stem heeft, terwijl wij niet bereid zijn natuurdiscussies te voeren als het om veiligheid gaat. Natuurlijk realiseren we ons dat natuur en veiligheid op het wad met elkaar verbonden zijn, maar de nadruk in het Deltaplan moet bij veiligheid en leefbaarheid liggen en niet bij natuur. En op dezelfde wijze zijn we van plan om in 2014 proactief aandacht te

63

vragen voor deze zaken. Dit zullÈm we vooral doen gezamenlijk met de andere Waddeneilanden, via de VAST

samenwerking. Er komt een nieuw convenant vaarrecreatie omdat de oude ondertussen is verlopen. Ook dit loopt voor het grootste deel in VAST-verband.

Wat mag het kosten? De activiteiten kunnen binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd.

64

~ 1C /

2 "Het eiland"

Wat wil/en wij bereiken? Wij bouwen voort op de weg die ~ij in de afgelopen jaren hebben ingezet. Dit leidt tot de volgende uitgangspunten: •

de bijzondere natuurlijke waarden van het eiland moeten worden beschermd en waar mogelijk verbeterd. Wij vinden dat de natuurlijke waarden van het eiland worden verbeterd als de verruiging een halt wordt toegeroepen en de dynamiek op sommige plaatsen wordt hersteld. Dit leidt tot variatie in het landschap en grotere natuurlijke waarden. Ook vanuit recreatief oogpunt is dit aantrekkelijk.

•

recreatief gebruik moet binnen de bestaande zonering mogelijk blijven en verder ontwikkeld worden. Wij vinden het daarom een goede zaak dat de zonering is aangepast. Het recreatief gebruik zal regelmatig met de beheerders en gebruikers worden besproken in de bestaande overlegsituaties.

•

de bevolking wordt actief betrokken bij de uitwerking van het nieuw Beheer- en inrichtingsplan voor het Nationaal Park Schiermonnikoog.

•

de milieutaken dienen op het gewenste niveau te worden uitgevoerd. Handhavingstaken worden gescheiden van de vergunningverlening. De milieuhandhaving dient aan landelijke normen te voldoen.

•

de ontwikkeling van een duurzaam Schiermonnikoog zal als een speerpunt van het beleid worden beschouwd.

Wat gaan wij daarvoor doen? Voor het eiland spelen dezelfde ontwikkelingen als genoemd bij 1c/1, het waddengebied: beheerplannen 2000, Deltaprogramma, programma naar een rijke Waddenzee. Een verschil is dat we in 2014 werken met het nieuwe bestèmmingsplan buitengebied. Voor de Waddenzee wordt een beheersverordening opgesteld.

Enkele voornemens uit het Beheer- en Inrichtingsplan zijn nader onderzocht. In de tweede helft van 2013 verscheen het begrazingsplan. In 2014 bekijken verschillende organisaties hoe zij dit plan dit plan tot uitvoer kunnen brengen. Wij houden in de belangen van de recreanten en eilander boeren hierbij in de gaten. Andere voornemens, zoals verkweldering, verbetering Westerplas en mogelijke washover ten oosten van de Prins Bernhardweg worden nader uitgewerkt en beoordeeld. De gemeentelijke insteek is daarbij steeds dat op het eiland- evenals in de Waddenzee - de ruimte voor economie en veiligheid gewaarborgd moet blijven. Wij zijn van mening dat er naast een gezonde natuur wel degelijk ruimte kan en moet zijn voor een gezond leefbaarheidsklimaal. Bijzondere aandacht gaat daarbij uit naar het gebied Banckspolder, waar natuur, toerisme en landbouw samengaan. Wat ons betreft moet daar ruimte blijven voor een gezonde ontwikkeling van zowel toerisme als landbouw. Als bedreiging zien wij daar de strengere regelgeving op het terrein van Ammoniakdepositie (PAS, Programmatische Aanpak Stikstof) door rijk en provincie. De maatregelen vallen voor Schiermonnikoog negatief uit. Wij vinden het niet wenselijk dat de mogelijkheid van de veehouderijen te veel ingeperkt worden en houden de vinger stevig aan de pols ..

Nationaal Park Net als andere Nationale Parken in Nederland wordt het Nationaal Park Schiermonnikoog niet langer gefinancierd door de rijksoverheid. De provincie Fryslän heeft aangegeven het Nationaal Park wel te willen behouden, maar hiervoor is minder geld beschikbaar. Begin 2014 neemt het Overlegorgaan Nationaal Park Schiermonnikoog een beslissing over de organisatievorm van het Nationaal Park. Hierin komt ook ter sprake hoe het park gefinancierd kan worden.

65

Wij vinden dat we moeten zorgen dat de status Nationaal Park behouden blijft Deze status is goed voor Schiermonnikoog als toeristeneiland. Ook het bestaande overleg tussen de verschillende partijen van het Overlegorgaan Nationaal Park Schiermonnikoog moet blijven. Het is een goede gelegenheid om met alle belanghebbenden in gesprek te blijven.

Het is mogelijk dat .ook van de gemeente Schiermonnikoog geld en/of uren en/of faciliteiten worden gevraagd.

Milieu' Het miHeubeleid heeft op Schiermonnikoog een sterk uitvoerend karakter. Het gaat dan om Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving op grond van de Milieuwetgeving en de WABO. Deze taken hebben we op dit moment ondergebracht bij de Milieu adviesdienst (MAD). Vanaf 2014 worden een aantal van deze milieutaken ondergebracht in een regionale uitvoeringsdienst, de FUMO. Het gaat daarbij vooral om milieuvergunningen voor de zwaardere bedrijven. Op dit moment kopen wij jaarlijks voor € 15.000 in bij de MAD. In de nieuwe FUMO zijn wij naar verwachting een kleine € 30.000 kwijt, een verdubbeling dus. Daarnaast is landelijk in verband met de invoering van de regionale uitvoeringsdiensten een efficiencykorting aan de gemeenten opgelegd. Deze efficiencykorting loopt in de komende jaren voor Schiermonnikoog op tot € 16.000. Deze efficiencykorting is overigens al verwerkt in de algemene uitkering en daarmee ook al in onze meerjarenbegroting 2013 en verder. Samen rnet VAST gaan we onderzoeken of de FUMO een rol kan vervullen om de continu1teit en de kwaliteit van onze taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) beter te garanderen. Dit is ook vertaald in landelijk opgelegde kwaliteitscriteria VTH. Om hieraan te kunnen voldoen zullen wij de FUMO nodig hebben en hoe wij aan de verplichte criteria moeten voldoen zullen wij vastleggen in een verbeterplan. Uiteraard pakken wij dit in VAST-verband op.

Wat mag het kosten? Voor de overdracht van de taken van MAD naar de FUMO is vanaf de begroting 2013 al een bedrag van € 14.000 toegevoegd aan de begroting van Milieu.

66

~ 1C

/ 3 "Duurzaamheid"

Wat willen wij bereiken? Wij hebben op 5 oktober 2007 samen met de andere Waddeneilanden de ambitie uitgesproken om in 2020 volledig zelfvoorzienend te zijn op het gebied van duurzame energie- en watervoorziening, Schiermonnikoog is al zelfvoorzienend op het gebied van water. Het eiland kent geen leiding vanaf het vasteland die drinkwater transporteert,

Wat gaan wij daarvoor doen? In 2013 is gebleken dat er door het Waddenfonds geen duurzaamheidsprojecten zijn gehonoreerd, Deze subsidie vormde wel een belangrijk uitgangspunt om projecten uit het ambitiemanifest te kunnen realiseren, In de loop van het afgelopen jaar is er binnen VAST daarom de nadruk gelegd op het uitwerken van projecten die wel kunnen worden uitgevoerd, Voor Schiermonnikoog gaat het daarbij om: Oprichten energiecoöperatie In 2013 is de eerste aanzet gedaan tot het oprichten van een eilander energiecoöperatie, Het is de bedoeling dat deze coöperatie in 2014 van start kan gaan, Opzetten energieloket Samen met VAST willen we in 2014 een energieloket opzetten, We denken daarbij aan een fysieke plek in het dorp, die' wordt ingericht'als een loket. Bij hef loket k':m~en burger~ en ondernemers op een vast tijdstip terecht met' al hun vragen over bijvoorbeeld energiebespaie~de maatregelen, ionnepa'neien, woningverbetering, oversiappen van energiemaiilschappij.Wijzien.bilinen dit loket eeninlormerende' rol weggelegd voor de leden van het DE-team, de energiecoöperatie en inwoners met veel kennis van ol interesse voor deze materie, Vanuit het energieloket kunnen initiatieven worden ontplooid om met groepen inwoners samen te werken, bijvoorbeeld bij de aanschaf van zonnepanelen, Subsidieregeling energiebesparende maatregelen woningen In 2013 hebben wij een subsidieaanvraag ingediend voor het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV 111) van de provincie Fryslän, Als deze subsidie wordt toegekend, zullen wij een subsidieverordening opstellen die is gericht op energiebesparende maatregelen voor inwoners, Uit projecten elders is namelijk gebleken dat de combinatie van gericht advies en een beperkte subsidie leidt tot effectieve investeringen van burgers en bedrijven in energiebesparende maatregelen, Er kan veel energiewinst worden gehaald bij isolatieprojecten (bijv, spouwmuurisolatie) en investeringen in hoogrendementsystemen, Met de subsidieverordening willen we huiseigenaren die een maatwerkadvies hebben laten maken, stimuleren een volgende stap te zetten, Op deze manier helpt de bevolking van Schiermonnikoog zelf mee aan het verwezenlijken van de doelstellingen uit het ambitiemanifest. Plaatsen zonnepanelen op gemeenteHjke daken en bij ondernemers en particuHeren In 2013" is . gestart met een' .Waddenfondsaanvraag vÇlorzonnepanelenop gemeentelijke daken en daken van ',' ' <'",., ".' ..' '. -" '-, '. >

ondernemers, Helaas werd in de loop niet meer , .. ' . " ", '. .van 2013 duide,lijk .' ' . " dilt het- Waddenfonds dergelijke projecten . '. " honoreert .. In 2014 wo.rdtgeprobeerd Om als,nog een ,aantal zonnepanelen te plaatsen, Wij ,zien hierin een rol '

,',

'

weggelegd voor het energieloket.

67

"

,

'

.

Zonneakker

Vitens onderzoekt samen met Eneco de mogelijkheden om een gezamenlijke veld installatie met zonnepanelen te gaan plaatsen op het terrein van Vitens.

Wat mag het kosten? Er is nog 11.000 euro beschikbaar in de reserve 7.910.800 duurzame energie. Deze willen we aanwenden voor de sUbsidie energiebesparende maatregelen. Indien nodig en voor de uitvoering van nieuwe projecten wordt (externe) financiering gezocht.

68

~ 10

"Plan van aanpak leefbaar Schiermonnikoog"

Wat willen wij bereiken? Wij willen vanuit de gemeentelijke verantwoordelijkheid een strategie te bepalen voor Schiermonnikoog in 2025 op basis van demografische en sociaaleconomische ontwikkelingen op ons eiland en aan de hand van mogelijke scenario's. Nadrukkelijk willen wij als gemeente bewoners, organisaties en "supporters" van Schiermonnikoog betrekken bij deze strategievorming.

Wat gaan wij daarvoor doen? In september 2013 is het project in de gemeenteraad behandeld aan de hand van de 'voortgangsnotitie SchiermonnikOOG op morgen'. Wij zullen in 2013 verschillende activiteiten organiseren (zie hieronder) die ongetwijfeld doorwerken naar 2014. Op dit moment kunnen wij hier nog niet heel concreet over zijn, omdat dit mede afhankelijk is van de inbreng en ideeën van bewoners en organisaties. Duidelijk is dat de beweging op het eiland op gang is gekomen, maar er moeten ook nog een aantal zaken worden opgepakt. Allereerst volgt nog stap 3 van het project: de bewonersavond. Tijdens deze avond willen wij de opbrengsten tot nu toe terugkoppelen. Vervolgens willen wij samen met betrokkenen en geïnteresseerden bespreken welke initiatieven interessant zijn om op te pakken en nagaan of hier eigenaarschap ("ownership") voor is. Afhankelijk van het thema kan het eigenaarschap bij de gemeente liggen, maar burgers kunnen natuurlijk ook zelf de regie in handen nemen. Om de beweging en energie van SchiermonnikOOG op morgen vast te houden is het van belang aan betrokkenen te vragen op welke manier zij ideeën het liefst willen uitwerken en wat hun behoeftè is om tot uitvoering ervan te komen (?ntmoetingen, ondersteuning, begeleiding etc.).

Sommige vraagstukken willen we op een andere manier oppakken. Voor het onderwerp wonen willen we graag een zgn. expertmeeting organiseren. Dit betekent dat wij externe deskundigen op het terrein van volkshuisvesting en slakeholders (zoals WoonFriesland, Rabobank, makelaars, andere overheden) uitnodigen om dit complexe en urgèhte Vraag~tuk een stap veieIer t~ brengen. Wij hebben van de provincie de toezegging dat zij ons hierbij willen ondersteunen: Daarnaast komt op de andere eilanden nu ook de bewustwording Tondom demografische ontwikkelingen op gang. Daarom zullen wij bij d6 voorberèiding nadrukkelijk VAST betrekken.

Wét mag het kosten?

I

i

I

cofinanciering gemeente pva

69

Recapitulatie programma 1

Omschijving

Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting 2012 2017 2013 2014 2015 2016

Lasten iA Openbare orde en veiligheid

376.459 726.258 96.115

388.844 649.019 137.702

438.622 704.356 152.220

409.802 668.531 142.220

400.391 668.017 142.220

394.835 667.321 142.220

1.198.832

1.175.565

1.295.198

1.220.553

1.210.628

1.204.376

ie Natuur en milieu

10.888 59.897 911

20.565 58.436 0

20.495 59.133 0

20.495 58.648 0

20.495 58.119 0

20.495 57.543 0

Totaal baten

71.696

79.001

79.628

79.143

78.614

78.038

Reserveringen (opname)

44.640

7.500

42.500

0

0

0

7.500 5.000 235

7.500 5.000 9.845

12.735

22.345

0

0

0

0

1B Toerisme en eeon. Ontwikkeling

ie Natuur en milieu Totaal lasten

Baten 1A Openbare orde en veiligheid

18 Toerisme en eeon. Ontwikkeling

Waarvan nieuw beleid Col/egeprogramma 2010-2014 18/2 aanzien van het dorp

1eli: bestemmingsplan Waddenzee 10: Plan van aanpak leefbaarheid Totaal nieuw beleid

70

Programma 2

Sociaal en gezond Schiermonnikoog

Doel: Versterking en instandhouding Schiermonnikoog

van

71

het

sociale

leefklimaat

op

~2A

"Welzijnswerk en maatschappelijke begeleiding"

Wat willen wij bereiken? De Stichting Welzijn, die belast is met de daadwerkelijke uitvoering van het welzijnswerk, dient in redelijkheid over voldoende middelen te beschikken om haar werkzaamheden, zoals jeugd- en jongerenwerk, recreatiewerk, educatief werk, peuterspeelzaalwerk en werkzaamheden voor het WMO-Ioket) met bestuur, beroepskrachten en vrijwilligers te kunnen uitvoeren. Het vrijwilligerswerk wordt blijvend breed ondersteund.

Er zijn zodanige afspraken gemaakt met de Stichting Maatschappelijk Werk Fryslan, die de maatschappelijke· hulp levert, dat de meest schrijnende gevallen zonder uitstel die hulp kunnen krijgen die zij nodig hebben. Voor de minder urgente gevallen is een korte wachtlijst aanvaardbaar. In het afgesproken aantal uren wordt rekening gehouden met het voorzitterschap van de vaste maatschappelijk werker van het Sociaal Team, het Zorgteam Jeugd en met zijn functie als zorgcoördinator van het Centrum voor Jeugd en Gezin.

Wat gaan wij daarvoor doen? Op dit moment is een proces gaande waarbij

diverse taken, die nog uitgevoerd worden door instanties als

provincie en zorgkantoor, in de toekomst onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten komen te vallen. De Wet Maatschappelijke Ondersteuning wordt daarvoor aangepast (transities). Ons college wil de Stichting Welzijn inschakelen om een aantal van deze nieuwe taken uit te voeren. De stichting schrijft een nieuw beleidsplan waarin wordt aangegeven hoe aan deze nieuwe taken uitvoering wordt gegeven. Wij beschouwen de stichting als een antenne om te peilen wat er speelt onder de bevolking van Schiermonnikoog. Dit geldt met name voor de bevolkingscategorieën jeugd en ouderen. Kennis van datgene wat er speekt is noodzakelijk, omdat het uitgangspunt van de WMO is dat de burgers zoveel mogelijk met inschakeling van hun sociale net werken hun zaken zelf regelen. De gemeente komt pas in beeld, wanneer er sprake is van een probleem, dat niet door de burger zelf kan worden opgelost. Om deze rol te kunnen uitvoeren, is het kunnen signaleren van probleem een vereiste. Wij willen deze taak bij de stichting neerleggen.

Hetzelfde geldt wat ons betreft voor het maatschappelijk werk. Het is nu al zo, dat de vaste maatschappelijk werker meer doet dan maatschappelijk werk in engere zin. Hij functioneert ook als voorzitter van het sociale team, van het zorgteam jeugd en is de zorgcoördinator van het Centrum van Jeugd en Gezin. Ook hij heeft de genoemde antennefunctie.

Wij willen zowel de Stichting Welzijn als de Stichting Maatschappelijk Werk in staat stellen deze taken goed uit te voeren en daarvoor in redelijkheid ook de financiële middelen voor beschikbaar stellen. Niet alleen de reguliere budgetten, die in het verleden ingezet werden voor uitvoering maatschappelijk werk en voor subsidiëring van het welzijnswerk, maar ook het uitvoeringsbudget is hiervoor beschikbaar.

In het komende jaar wordt de voorbereiding op de overheveling van taken op het terrein van jeugdzorg, AWBZ, participatie en passend onderwijs naar de WMO voortgezet. De overheveling van de jeugdzorg vindt plaats op 1 januari 2015; de overige transities volgen daarna. Wij werken nauw samen met de gemeenten in Friesland wat de jeugdzorg betreft en met de gemeenten in Noordoost Friesland wat de andere transities betreft. Voor de begeleiding daarbij is een "kwartiermaker'

72

respectievelijk een "navigator" aangesteld. Wij willen bij de verdere uitwerking vasthouden aan het uitgangspunt dat bij de uitvoering zoveel mogelijk aan de mensen zelf overgelaten wordt, dat rekening wordt gehouden met de omstandigheden van Schiermonnikoog en dat zoveel mogelijk maatwerk wordt toegepast. Wij houden uw raad van de ontwikkelingen en gevolgen op de hoogte.

Wat mag het kosten? De activiteiten kunnen binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd.

73

28 Inkomensondersteuning en reïntegratie ~2B

"Uitvoeren WWB en werken aan reïntegratie"

Wat willen wij bereiken? Op een juiste en adequate wijze uitvoering geven aan de

uitvoering van de \fNVB inclusief de

minimavoorzieningen, Ioaw, loaz en Bbz. Met in acht name van de eigen verantwoordelijkheden optimaal werken aan de relntegratie van de klanten in het kader van de bovengenoemde wetten / regelingen, waarbij ook wordt gewerkt aan het preventief voorkomen van

instroom in deze uitkeringen.

Wat gaan wij daarvoor doen? Adequate uitvoering (alle activiteiten worden jaarlijks en structureel uitgevoerd): iedere klant krijgt een goede intake (een goed dienstverleningsgesprek), tijdig een beschikking en tijdig zijn/haar uitkering indien er sprake is van een recht op uitkering.

•

iedere klant beschikt over een informatiemap en kan op deze wijze beschikken over de benodigde informatie.

• • •

iedere klant kan desgewenst snel een beroep doen op zijn haar consulent(e) Sociale Zaken. bij iedere klant wordt er een re-integratieplan opgesteld uitgaande van reële mogelijkheden; de klant zal primair vanuit zijn/haar eigen verantwoordelijkheid inzet moeten plegen om weer in het eigen levensonderhoud te voorzien. Hij/zij wordt daarbij zo nodig ondersteund door productgroep WIZ;

•

Productgroep WIZ streeft middels overleg met het UWV te komen tot een beperking van de instroom in de Wwb, Ioaw, loaz en Bbz;

WWB: Op 1 juli 2014 zal (onder voorbehoud van tijdige vaststelling) het Wetsvoorstel maatregelen op \fNVB-terrein in werking treden. In dit wetsvoorstel wordt de \fNVB op een aantal onderdelen aangescherpt: - kostendeiersnorm, samenwoonnorm: de hoogte van de bijstandsuitkering wordt afhankelijk van het aantal meerderjarigen in een huishouding (gevolgen Toeslagenverordening \fNVB); - algehele arbeids- en re-integratieplicht en naleving: geen categoriale ontheffing van arbeidsverplichtingen meer mogelijk, verplichting tegenprestatie geldt voor iedereen; - vergroten activerende werking: sanctioneren niet-nakomen arbeidsverplichtingen wordt bij wet geregeld (intrekken Maatregelverordening), aanscherpen langdurigheidstoeslag, beperken categoriale bijzondere bijstand.

Met ingang van 1 januari 2015 wordt de Ioaw ingetrokken.

Re-integratie en WSW Voor 2015 staat de invoering van de Participatiewet gepland. In 2014 dient de nieuwe uitvoeringstructuur voor de \fNVB en de \fNVB gereed te zijn, zodat de we de taken die meekomen met de invoering van de Participatiewet goed kunnen uitvoeren. De Sociale Dienst en de GR NEF zijn in 2014 volledig opnieuw ingericht en toegerust op de taken vanuit de Participatiewet. De Sociale Dienst richt zich zoveel mogelijk op de back office processen, waarbij de GR NEF zich bezighoudt met de toeleiding naar werk van onze doelgroepen \fNVB en WSW. In 2014 zal er een nieuw beleidsplan, inclusief verordeningen worden opgesteld, gericht op de Participatiewet.

74

Schuldhulpverlening (SHV) Door het aanbieden van SHV wil de gemeente de participatie van de burger bevorderen en maatschappelijke kosten beperken. De hulpvrager wordt ondersteund bij het herpakken van de controle op zijn financiën. Afhankelijk van de schuldensituatie wordt gekeken of de schuldenproblematiek samen met de burger kan worden opgepakt of dat een schuldbemiddelingstraject bij de Kredietbank Nederland moet worden ingezet.

Transities Sociaal Domein

Algemeen kunnen we stellen dat de decentralisaties in het sociale domein een andere manier van werken met zich mee gaat brengen. Die 'gekantelde' werkwijze zal in 2014 verder projectmatig worden voorbereid zodat we in 2015 op die manier integraal kunnen gaan werken in een nieuwe uitvoeringstructuur voor het gehele sociale domein. Die uitvoeringstructuur en werkwijze zal uitgaan van het principe 'één plan voor één gezin met één regisseur' waarbij de burger zoveel mogelijk in eigen kracht wordt gezet. Onze gemeente draait mee in dit project tezamen met de gemeenten Ameland, Dantumadiel, Dongeradeel, Kollumerland c.a. en Ferwerderadiel.

Wat mag het kosten? De uitvoering van de genoemde activiteiten worden zoveel mogelijk betaald uit de reguliere budgetten, de Rijksbijdrage. Echter deze zijn niet altijd toereikend vanwege krimpende taakstelling 0fl/Sw) en toename van het uitkeringsbestand (\/WVB) vanwege de economische recessie.

Het is gebleken dat met name het

participatiebudget niet toereikend is. De hoogte van meerkosten is op voorhand niet goed in te schatten.

75

Programmaonderdeel 2C Gezondheidszorg ~2C

"Gezondheidszorg"

Wat willen wij bereiken? Schiermonnikoog moet blijvend beschikken over een volwaardig stelsel van gezondheidsvoorzieningen, Door deze in stand te houden en waar mogelijk uit te breiden blijft het eiland leefbaar.

Wat gaan we daarvoor doen? Bij het aantreden van ons college hadden wij nog de ambitie om het stelsel van gezondheidsvoorzieningen niet alleen in stand te houden, maar ook om dit waar mogelijk uit te breiden, In deze tijd van bezuinigingen moeten wij deze ambitie laten varen in die zin, dat wij niet meer streven naar uitbreiding, Wel houden wij vast aan instandhouding van de bestaande voorzieningen, Wij beschouwen deze voorzieningen als noodzakelijk voor een goede gezondheid van de inwoners van het eiland, Het gaat daarbij wat ons betreft niet alleen om gezondheid, maar ook om de leefbaarheid van Schiermonnikoog. Tot dusver heeft ons college met instemming van uw raad afgezien van het schrijven van een nota volksgezondheid. Wij beschouwden dat altijd als overbodig, omdat ons gezondheidsbeleid altijd is gekenschetst als duidelijk en overzichtelijk, Om niet te veel uit de pas te lopen met wat landelijk gebruikelijk is en om te voldoen aan wettelijke bepalingen op dit punt hebben wij nu wel besloten een nota volksgezondheid aan uw raad voor te leggen, Wij maken daarbij gebruik van modelteksten, zoals die op landelijke en op provinciale schaal geschreven zijn, De tijd die het kost om de nota te schrijven kan daardoor beperkt blijven,

Wat mag het kosten? De activiteiten kunnen binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd.

76

Programmaonderdeel 20 Onderwijs ..-2D "Onderwijs" Wat willen wij bereiken? De gemeente Schiermonnikoog wil het huidige aanbod op het eiland voor kinderen in de leeftijdscategorie tot 16 jaar handhaven en uitbreiden met de vorming van een brede school ( of kindcentrum). Het doel is dat zoveel mogelijk kinderen thuisnabij worden opgevangen en educatie ontvangen op een kwalitatief goed niveau. Het integrale kind centrum is gebaseerd op tripartiete samenwerking tussen gemeente, school en stichting Welzijn. De centrale uitgangspunten zijn voorkoming van onderwijsachterstanden en een doorgaande leerlijn. Binnen het kindcentrum moet nadrukkelijk aandacht besteed worden aan de mogelijkheden voor opvang en educatie die lokale verenigingen en instellingen kunnen leveren.

Voor de leerlingen die niet zijn aangewezen op de voorzieningen op het eiland wil de gemeente de nadelen van de geografische ligging waar mogelijk en haalbaar beperken dan wel wegnemen. Gelet op het feit dat de Friese Waddengemeenten op dit deel van het lokaal onderwijs beleid vrijwel identieke beleidsuitgangspunten hebben is er

in 2012 nadrukkelijk aandacht besteden aan het uniformeren van beleid, regelingen, formulieren en

procedures.

Wat gaan wij daarvoor doen? Buitenschoolse opvang/Kinderopvang De Stichting Welzijn heeft op grond van afspraken met de directie van de basisschool en het gemeentebestuur de uitvoering van de buitenschoolse opvang/kinderopvang op zich genomen, in eerste instantie in de vorm van een pilot, bedoeld om te bepalen of deze voorziening zonder externe financiële bijdrage zou kunnen worden uitgevoerd. Dit blijkt wellicht mogelijk. Ons college vindt buitenschoolse opvang/kinderopvang een belangrijk onderdeel van het geheel van voorzieningen, die de leefbaarheid van Schiermonnikoog als woongemeente bepalen. Lokaal onderwijs overleg Met enige regelmaat wordt er een lokaal onderwijs overleg gehouden. Deelnemers hieraan zijn de schooldirecteuren, wethouder Wiersema, stichting Welzijn Schiermonnikoog en dhr. Werkman, als ondersteuning vanuit de gemeente Ameland Het doel van dit overleg is om de samenwerking te realiseren en in stand te houden tussen de maatschappelijke partijen. Daarnaast willen we het huidige onderwijs aanbod op Schiermonnikoog behouden en de kwaliteit van het onderwijs op Schierrnonnikoog op het gewenste niveau handhaven.

Leerlingenvervoer

Leerlingen

van Schiermonnikoog stromen na het volgen van voortgezet onderwijs aan de Inspecteur

Boelensschool naar de wal, onder andere naar het Dockinga College in Dokkum. Wij vinden het een zaak van algemeen belang, dat deze leerlingen over een optimale vorm van vervoer beschikken. In het schooljaar 20112012 is voor het eerst voor dit vervoer een busje ingezet. Daardoor werd het mogelijk om de leerlingen zo veel mogelijk op tijd bij de lessen aanwezig te laten zijn en werd het wat bijna alle leerlingen betreft mogelijk gebruik te maken van de boot van half vier terug naar Schiermonnikoog. Voor het schooljaar 2013-2014 wordt dit

77

leerlingenvervoer wat ons betreft opnieuw mogelijk gemaakt, dit ondanks het gegeven dat het aantal te vervoeren leerlingen zodanig is, dat de gemeentelijke financiële bijdrage aanmerkelijk hoger uitvalt dan in de vorige schooljaren . Er zijn gesprekken gaande met verschillende partijen om de mogelijkheden voor een provinciale subsidieregeling te onderzoeken. Er wordt samenwerking gezocht met Stichting Welzijn Het Bolwerk. Verder blijven wij gespitst op goedkopere alternatieven, die zich mogelijk voordoen. Ook sluiten wij een verhoging van de ouderbijdrage niet uit.

Wat mag het kosten? De netto gemeentelijke bijdrage van € 16.200 (lasten € 27.200 en eigen bijdragen ter hoogte van € 11.000) voor het leerlingenvervoer is structureel opgenomen vanaf de begroting 2014. Indien de subsidiemogelijkheden concreet zijn, of zodra er goedkopere alternatieven zijn, dan is dat op dat moment een voordeel. Vooreerst gaan wij uit van een gemeentelijke bijdrage van € 16.200 structureel.

78

Programmaonderdeel 2E Sport ~2E

"Sport"

Wat willen wij bereiken? Voor zover dat financieel mogelijk is moet de mogelijkheid tot sportbeoefening op peil worden gehouden en waar nodig worden verbeterd, aldus het coalitie programma. Er moet een verantwoord besluit worden genomen over de toekomst van het zwembad en, afhankelijk daarvan, over de realisering van een sporthal en/of een fitnessvoorziening.

Wat gaan wij daarvoor doen? In de komende periode wordt geprobeerd de formatieomvang van de omvang van de formatie van de combinatiefunctionaris brede school, sport en cultuur uit te breiden. Een randvoorwaarde hierbij is wat ons betreft, dat dit voor de gemeente geen extra uitgaven met zich mee mag brengen. In de oude situatie worden de beschikbare uren gebruikt voor de lessen bewegingsonderwijs voor de kinderen van de basisschool en voor de tennisvereniging en de voetbalvereniging. Wanneer het zou lukken om het aantal formatieuren uit te breiden, kan het aantal activiteiten van deze functionaris worden uitgebreid en het ambitieniveau .van het gemeentelijk sportbeleid worden verhoogd. De directie van de Conegroup schrijft een ontwikkelingsplan voor het zwembad. Dit plan zal aansluiten bij de potentie die het bad en het eiland in deze crisistijd tijd hebben.

Wat mag het kosten? De activiteiten kunnen binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd.

79

Programmaonderdeel 2F Kunst en Cultuur ~ 2F

"Kunst en cultuur"

Wat willen wij bereiken? Er wordt in redelijkheid alles aan gedaan om het cultuur-historisch erfgoed van Schiermonnikoog te beschermen. Er wordt medewerking verleend aan particuliere initiatieven om kunst- cultuurbeleving op het eiland aan zowel de gasten als de eigen inwoners aan te bieden.

Wat gaan wij daarvoor doen? Het gemeentebestuur bevordert kunst en cultuur door de subsidiëring van de bibliotheek, muziekschool Opus 3, I.N., de cultuurhistorische vereniging 't Heer en Feer en van culturele evenementen (Kamermuziekfestival, schrijvers- en dichtersfestival e.d.). Wij beschouwen dit als structurele subsidies. Verder heeft de gemeente een (financiële) relatie met de participanten in De Promenade. Bepaalde cultuuruitingen, zoals banken en gevelstenen, worden mogelijk gemaakt in de vorm van cofinanciering.

Wat mag het kosten? Voor kunst en cultuur zijn in de begroting diverse budgetten beschikbaar.

80

Recapitulatie programma 2

Omschijving

Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting 2012 2013 2014 2015 2016 2017

Lasten

2A Welzijnswerk

465.219 206.968 330.777 228.030 197.960 74.732

436.607 164.149 370.142 294.163 198.711 39.886

447.821 173.919 374.655 332.001 213.715 47.346

447.909 169.559 364.826 330.158 213.280 54.738

447.967 169.359 364.445 328.584 212.949 59.531

448.025 169.659 364.298 326.763 212.609 62.862

1.503.686

1.503.658

1.589.457

1.580.471

1.582.835

1.584.216

2E Sport 2F Kunst en Cultuur

2.387 163.581 120.204 60.377 4.857 0

4.885 114.280 105.049 87.280 6.403 4.625

4.885 117.877 114.829 114.280 9.150 4.625

4.885 117.377 119.706 114.280 8.857 4.625

4.885 116.877 119.706 114.280 8.554 4.625

4.885 116.377 119.706 114.280 8.241 4.625

Totaal baten

351.406

322.522

365.646

369.730

368.927

368.114

Reserveringen (storting) Reserveringen (opname)

1.680 100.366

0 0

27.882 0

2.882 0

2.882

2.882 0

2B Inkomensonderst. & re'integratie

2e Gezondheidszorg 20 Onderwijs

2E Sport 2F Kunst en Cultuur Totaal lasten

Baten 2A Welzijnswerk 28 Inkomensonderst. & reTntegratie 2e Gezondheidszorg 20 Onderwijs

81

0

Programma 3

Schiermonnikoog vooruit!

Doel: versterking en instandhouding van de infrastructuur (wegen voorzieningen) en van de ruimtelijke ordening en huisvesting

83

en

Programmaonderdeel 3A Infrastructuur en verkeer ~ 3A

"Infrastructuur en verkeer"

Wat willen wij bereiken? - Het autoluwe karakter van Schiermonnikoog versterken - De verkeersveiligheid bevorderen - Het aanzien van het dorp bewaren en verbeteren om daarmee de aantrekkelijkheid en leefbaarheid van autoluw Schiermonnikoog voor toerist en inwoner vergroten, het imago te verbeteren.

Wat gaan wij daarvoor doen? We zijn in overleg met de betrokken ondernemers en bewoners over een beperkte herinrichting van het centrum en de Badweg. Er zijn mogelijkheden voor subsidiëring door de provincie Fryslan. In dat kader hebben we een projectplan herinrichting centrum dorp en Badweg ingediend voor subsidiëring. We willen het plan nog voor het zomerseizoen 2014 uitvoeren. Dit laten we samenvallen met de renovatie van de Reeweg en Nieuwestreek. Het beoogde resultaat van het plan is een concrete verbetering van toeristische aantrekkelijkheid, uitstraling van de openbare ruimte en verkeersveiligheid van het centrum van het dorp en de Badweg. Het gaat onder andere om de volgende maatregelen: •

aanbrengen van een uniforme bestrating in het centrum van het dorp, dat past bij het authentieke karakter van het dorp;

•

een herinrichting waarbij we uitgaan van een multifunctionele invulling van het centrum, gericht op het

stîmuleren van toeristische, recreatieve en culturele activiteiten. •

het realiseren van de mogelijkheid om bij evenementen e.d. de terrassen van de aanwezige horecabedrijven te kunnen uitbreiden;

•

realiseren van extra ruimte voor fietsenstalling;

•

verbeteren van de aankleding en inrichting van de Badweg, waardoor je kunt zien dat het de weg naar het Noordzeestrand is en de snelheid van het gemotoriseerde verkeer wordt geremd: •

aanbrengen van een aantal voorzieningen en objecten langs de Badweg , die bij de omgeving passen en iets over de omgeving 'vertellen'. Bijvoorbeeld het plaatsen van een aantal boeien met een zitje bij kruisingen en afslagen, het plaatsen van twee meerpalen bij het begin en het einde van de Badweg en het realiseren van twee landschaps- schilderijen met een lijst gemaakt van juttershout;

•

het aanbrengen van gele klinkers (oud gebakken) nabij kruisingen en oversteken. Dat verhoogt de aantrekkelijkheid en heeft tevens een snelheid remmend effect;

•

het realiseren van een plein voor Hotel Duinzicht en de afslag naar de sportaccommodaties;

•

het realiseren van een soort van winkelplein bij de fietsenverhuur, slijterij, delicatessenzaak aan het begin van de Badweg in het dorp;

•

renovatie van de Badweg .

84

Wat mag het kosten? In het huidige wegenonderhoudsplan is een budget opgenomen voor de renovatie van de Reeweg (€ 107.550). In het wegenonderhoudsplan 2014 - 2024 is budget voor de renovatie van de Nieuwestreek (€ 50.010, zie ook thema 3N2). Deze middelen wenden we aan als cofinanciering voor het Provinciaal subsidie.

85

~3A

/2 "Wegen"

Wat willen wij bereiken? Het in standhouden van een goed onderhouden en veilig wegenstelsel, waarbij achterstallig onderhoud wordt

voorkomen.

Wat gaan wij daarvoor doen? Uw raad heeft in september 2013 het onderhoudsplan wegen 2014-2024 vastgesteld. In het kader van dit plan gaan we in 2014 de volgende werkzaamheden uitvoeren: Reeweg

bestaande budget uit wegenplan 2008-2012

Nieuwestreek

€ 50.010 (volledig herinrichten, krediet)

Karelspad

€ 21.020 (volledig herinrichten, dekking reserve wegen)

Langestreek West

€ 7.370 (volledig herinrichten, dekking reserve wegen)

Verder wordt ook in 2014 regulier onderhoud aan de wegen gepleegd.

Wat mag het kosten? Zie hierboven. De kosten zijn opgenomen in het wegenonderhoudsplan 2014-2024.

86

~3A

/3 "Lichtmasten"

Wat willen wij bereiken? Een verlichtingsniveau dat voldoende is om het openbare leven bij duisternis zo goed mogelijk te laten functioneren en dat bijdraagt

aan een sociaal veilige, verkeersveilige en leefbare situatie. Uitgangspunt daarbij is

dat lichtvervuiling en lichthinder wordt voorkomen.

Wat gaan wij daarvoor doen? Er zijn meerdere ontwikkelingen gaande op het terrein van duurzame openbare verlichting Zo hebben we ons samen met Terschelling en Vlieland aangemeld voor een programma dynamische verlichting. Een systeem dat straatverlichting dimt als er niemand in de buurt is, terwijl het vol brandt zodra er een weggebruiker (voetganger, fietser, automobilist) wordt gedetecteerd. Doordat de lantaarnpalen draadloos met elkaar communiceren, wordt de ruime omgeving rond de weggebruiker ook verlicht, zodat de weggebruiker goed zicht heeft en niet het idee heeft dat hij of zij in "de spotlight" staat. Deze oplossing draagt bij aan het terugdringen van energieverbruik en lichtvervuiling. Dit is een prima systeem voor de lichtmasten buiten het dorp. Bijvoorbeeld langs de Badweg, waar we dan tegelijkertijd een paar extra lichtmasten gaan bij plaatsen. Het project is aangemeld voor Europees subsidie; LlFE+ subsidie-regeling. Daarnaast zijn er subsidietrajecten voor de eventuele invoering van led verlichting. Ook dit wordt in VASTverband opgepakt. Kanttekening van ons hierbij is, dat wij in 2007 het gehele lichtmastenbestand op Schiermonnikoog hebben vernieuwd en aangepakt. Dat heeft destijds al tot een flinke energiebesparing geleid. Het is de vraag of de investeringen die gepaard gaan met de invoering van Led-verlichting opwegen tegen de vrij geringe energiebesparing. Het is dus afhankelijk van het te verkrijgen subsidie of we meegaan met de genoemde projecten. Uiteraard houden we uw raad op de hoogte. Verder is er nog steeds onduidelijkheid over het uit te besteden onderhoud van de lichtmasten na 1 januari 2014. Ook dit onderzoeken we in VAST-verband. Het opstellen van een nieuw lichtmastenprogramma is daarom op dit moment niet zinvol. Eerst moet er duidelijkheid zijn over bovengenoemde zaken. Ook is het niet direct noodzakelijk, omdat het lichtmastenbestand zich in goede conditie bevindt. De komende jaren staan er geen grote investeringen gepland. Wel pakken we op korte termijn een aantal door inwoners gesignaleerde knelpunten aan, zoals; het plaatsen van een lichtmast langs de Kooiweg ter hoogte van de afslag Vredenhof, het verplaatsen van de lichtmast op het kruispunt Badweg/Noorderstreek en het verplaatsen van een lichtmast langs het Hundlungiuspad. Meerdere van de door de inwoners gemelde knelpunten hebben we al aangepakt plaatsen van een bolder op hoek Van Westerholtlaan/'t Kanaal, verlichting Veerhaven (vanaf 20.00 uur "nacht verlichting"), plaatsen van een lichtmast langs de Knuppeldam ter hoogte van de afslag hulpverleningsdiensten en het plaatsen van twee bolders langs de toegangsweg naar de hulpverleningsdiensten.

Wat mag het kosten? Bovengenoemde werkzaamheden kunnen we binnen het bestaande budget uitvoeren.

87

Programmaonderdeel 38 Ruimtelijke ordening ~3B

"Ruimtelijke ordening"

Wat willen wij bereiken? De bestemmingsplannen moeten actueel zijn en digitaal beschikbaar worden gesteld. Om deze reden zullen ze regelmatig worden geactualiseerd. In 2011 werd begonnen met het actualiseren van het bestemmingsplan voor het Buitengebied. Een groot deel van het plan zal in eigen beheer worden opgesteld. Het Structuurplan zal hierbij leidend zijn De ontwikkelingen staan niet stil en de maatschappij is constant in beweging. Nieuwe initiatieven zullen op hun merites worden beoordeeld. De kosten die hiermee verband houden worden doorberekend aan de initiatiefnemers. Waar nodig zal dit in een overeenkomst worden vastgelegd. Wij willen naar drie bestemmingsplannen voor het gehele grondgebied van de gemeente. 1)

bestemmingsplan voor het Dorp en omgeving

2)

bestemmingsplan voor het Buitengebied

3)

bestemmingsplan voor de Waddenzee en de Noordzee

Het bestemmingsplan voor het Dorp en omgeving is vastgesteld in 2010 en partieel in 2013. Bij het opstellen van een bestemmingsplan geven wij aandacht aan omgevingsfactoren zoals de natuurwetgeving, archeologie en cultuurhistorie, water, bodem, milieu, geluid, luchtkwaliteit en externe veiligheid. Ook zullen we rekening houden met het rijks- en provinciaal beleid.

Wat gaan wij daarvoor doen? 1. Bestemmingsplan voor het Buitengebied; inspraakprocedure gestart in de zomer van 2013 2. Bestemmingsplan voor de Waddenzee en de Noordzee; wordt opgepakt in VAST- verband, gunning opdracht en start inhoudelijke voorbereidingen in 2013. 3. Actualisatie Welstandsnota

Wat mag het kosten? De activiteiten kunnen binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd.

88

3C Volkshuisvesting ~ 3C

/ 1 "Huisvesting"

Wat willen wij bereiken? Wij willen dat de inwoners op een goede manier en binnen een redelijke termijn kunnen worden gehuisvest in passende woonruimte. De prioriteit ligt bij degenen die een economische en/of maatschappelijke binding hebben met de gemeente Schiermonnikoog. Veel woningzoekenden zijn niet in staat om een woning te kopen. Dit heeft te maken met het prijsniveau op de woningmarkt op Schiermonnikoog. Veel mensen zijn dus aangewezen op het huren van een woning. Het is daarom van belang om een vaste kernvoorraad van huurwoningen in stand te houden en waar mogelijk uit te breiden, Afspraken hierover zijn vastgelegd in het overdrachtscontract en de prestatieovereenkomst met de woningcorporatie. De huisvesting is niet alleen en zaak van de gemeente maar evenzeer een verantwoordelijkheid van ondernemers. Daar waar mogelijk willen we daarom medewerking verlenen aan het creëren van woonruimte bij

bedrijven voor de huisvesting van personeel.

Wat gaan wij daarvoor doen? Ook in 2014 gaan we door met de woningtoewijzingprocedure zoals we die nu toepassen. Huurwoningen worden toegewezen aan mensen met een economische en/of maatschappelijke binding met Schiermonnikoog. Toekomstige huurders kunnen, door middel van inschrijving, zelf aangeven welke leeggekomen woning ze zouden willen gaan bewonen. Samen met WoonFriesland en met instemming van de Raad van Advies is een lijst opgesteld van woningen van WoonFriesland die, als ze leegkomen, te koop worden aangeboden. Als verkoop niet lukt, gaan de woningen na maximaal een half jaar terug in de verhuur. Om starters op de woningmarkt te helpen overweegt het college een fonds te openen voor startersleningen. Voordat wij dit doen, komen wij met een plan naar de raad. Begin 2014 worden er plannen gemaakt voor het herstructureren van de Riich. Hier moeten moderne seniorenappartementen in komen en binnen de plannen wordt rekening gehouden met een dagopvang. WoonFriesland zal bij de herstructurering geen extra woningen bouwen. Omdat er behoefte is aan extra woningen wil het college op zoek gaan naar investeerders om enkele huur en/of koopwoningen in het complex te bouwen. Het college heeft vergaande plannen voor de verkoop van het perceel Willemshof 11-13, waardoor onder vooIWaarden uitvoering gegeven kan worden aan de realisatie van twee kleinere koopwoningen en het opknappen van Willemshof 13. Alvorens over te gaan op verkoop wordt dit plan voorgelegd aan de gemeenteraad.

Wat mag dit kosten? De activiteiten kunnen vooralsnog binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd.

89

.. 3C /2 "Handhaving"

Wat willen wij bereiken? De ambitie van Schiermonnikoog is er op gericht om haar handhavingstaken op een hoger kwaliteitsniveau te brengen, afgestemd op de situatie in Schiermonnikoog. Hiermee wil zij bereiken dat het karakter van het eiland in stand blijft en dat er meer duidelijkheid komt voor burgers en ondernemers. Op basis hiervan heeft de gemeente keuzes gemaakt in taken die een hogere prioriteit hebben en dus ook intensiever worden uitgevoerd dan taken met een lagere prioriteit. Specifieke speerpunten van de handhaving op Schiermonnikoog zijn onder andere: •

veilig gebruik van woningen en bijgebouwen correct gebruik van woningen en bijgebouwen

Wat gaan wij daarvoor doen? Vooralsnog blijft de hoogste prioriteit liggen bij de veiligheid van gebouwen. Indien deze in het geding is, zullen wij handhaven. Handhaving op andere vlakken doen wij op basis van 'piepsysteem' . Als er klachten of meldingen zijn, en er na onderzoek sprake is van een daadwerkelijk en handhaafbaar probleem (veiligheid, overlast), dan gaan wij over tot handhaving.

Wat mag het kosten? De activiteiten kunnen binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd.

90

Recapitulatie programma 3

Omschijving

Begroting Begroting Rekening Begroting Begroting Begroting 2016 2017 2012 2013 2014 2015

Lasten 3A Infrastruct. en verkeer 3B Ruimtelijke ordening 3C VOlkshuisvesting

286.271 63.652 180.804

343.268 110.798 211.335

366.177 116.369 214.377

353.059 113.317 212.356

351.885 113.238 207.931

351.825 113.158 206.657

Totaal lasten

530.727

665.401

696.923

678.732

673.054

671.640

60.012 0 60.392

44.010 0 43.700

41.510 0 46.225

41.510 0 46.225

41.510 0 46.225

41.510 0 46.225

120.404

87.710

87.735

87.735

87.735

87.735

87.125 45.142

51.088 31.931

60.174 55.344

60.174 55.344

60.174 55.344

60.174 55.344

0

0

0

0

0

0

Baten 3A Infrastruct. en verkeer 38 Ruimtelijke ordenÎng 3C Volkshuisvesting Totaal baten

Reservering (storting) Reservering (opname)

Waarvan nieuw beleid

Totaa! nieuw beleid

91

Programma 4

Schiermonnikoog tot uw dienst Doel: vergroting van de dienstverlening van de gemeentelijke organisatie aan de burgers, aan bedrijven en aan gasten. Het tweede doel is het optimaliseren van de bestuurlijke taken.

93

Programmaonderdeel 4A Gemeentelijke dienstverlening ~4A

"Gemeentelijke dienstverlening"

Wat willen wij bereiken? De kwaliteit van de dienstverlening vraagt onze voortdurende aandacht. We dienen ons steeds af te vragen "doen we de goede dingen en doen we de dingen goed?". Bijvoorbeeld door dingen simpeler te maken of overbodige zaken af te schaffen (deregulering). Belangrijk aandachtspunt en nieuw element is daarbij de elektronische dienstverlening. Een ontwikkeling waar de klant steeds vaker om vraagt in aanvulling op de bestaande manieren waarop we deze dienstverlening uitvoeren: telefonisch, schriftelijk en op het gemeentehuis. Maar ook een ontwikkeling die landelijk verplicht wordt opgelegd, waarbij elektronische dienstverlening leidend gaat worden, hoe zeer onze klanten onze goede fysieke bereikbaarheid ook waarderen. Voorbeelden zijn het bestemmingsplan en bestemmingsplanprocedures.

Hier wordt

het elektronische

bestemmingsplan

de

formeel-juridische

vastlegging. Papieren versies zijn slechts afdrukken van die digitale realiteit. Bij de uitwerking van de nieuwe landelijke regelgeving merken we ook dat steeds hogere eisen worden gesteld ten aanzien van de borging van de kwaliteit van vergunningverlening, handhaving en basisregistraties. Dit manifesteert zich op twee punten: ten eerste in ingewikkelde en gespecialiseerde ICT-voorzieningen, ten tweede in hogere eisen aan vastlegging van werkprocessen, functiescheiding, opleidingsniveau, specialisatie en

werkervaring. De invoering van elektronische dienstverlening met de daarbij behorende landelijke verplichtingen de komende jaren heeft ingrijpende gevolgen voor de wijze waarop wij onze dienstverlening gaan organiseren. Ons ambitieniveau voor de gemeentelijke dienstverlening omschrijven wij als volgt: 1.

We voldoen aan de minimale wettelijke verplichtingen, niet minder én niet meer. Op het moment dat wij van mening zijn dat de te maken kosten niet in balans zijn met de voordelen voor onze klanten, zullen we hier zeer kritisch mee omgaan;

2.

We maken gebruik van handige samenwerkingsarrangementen in gezamenlijkheid met onze VAST-partners, om de meerkosten zo beperkt mogelijk te houden;

3.

We investeren pas in een nieuwe ontwikkeling op het moment dat landelijke en provinciale kaders helder zijn. Zo voorkomen we dat we energie verspillen aan plannen die tot niets leiden;

4.

We stemmen onze dienstverlening af op de nieuwe ontwikkelingen, we maar gaan geen ingrijpende reorganisaties uitvoeren. We groeien organisch naar de nieuwe gewenste situatie;

5.

Bij ons personeelsbeleid houden we proactief rekening met leeftijdsopbouw binnen de organisatie en benutten we de kansen op de lokale (eilander) arbeidsmarkt zo goed mogelijk;

6.

We willen een organisatiecultuur waarbij we onze interne en externe klanten als professional benaderen, integer en zakelijk. Daarbij is klantgericht, samenwerkingsgericht en resultaatgericht gedrag de norm. We zijn ons bewust van het feit dat we als individuele medewerker onderdeel uitmaken van een keten: we zijn dus afhankelijk van elkaar. Dit geldt versterkt als het gaat om nieuwe ontwikkelingen rond e-dienstverlening. Binnen onze organisatie besteden we expliciet aandacht aan de wijze waarop we ons gedragen en hoe we elkaar op ons gedrag aanspreken.

94

Wat gaan wij daarvoor doen? Dienstverlening Uitgangspunt voor de dienstverlening aan onze klanten is het plan dat in 2012 is opgesteld ("Naar een optimale dienstverlening"), waarmee het knelpunt van de bezetting wordt opgelost en de kwaliteit verbetert, zoals meer samenwerking, integratie burgerzaken in balie, elektronische dienstverlening. ICT Het afgelopen jaar hebben we hard gewerkt aan de lancering van een nieuwe website die we gezamenlijk met de andere Friese Waddeneilanden hebben opgepakt. Voor de komende periode werken wij verder aan kwaliteit van de ICT. Samen met de ICT-stuurgroep van VAST kijken we zeer kritisch naar nut en noodzaak van de ICTkosten. Zaakgericht werken

In 2014 werken we met een zaaksysteem. Dit pakket moet ons helpen om alle meldingen die bij ons binnenkomen (digitaal, telefonisch, aan de balie of op papier) te registreren en de voortgang hiervan digitaal te bewaken. Wij verwachten dat hierdoor de kwaliteit van onze dienstverlening toeneemt, omdat wij klanten hiermee snel de actuele status van de behandeling van een verzoek of vraag kunnen vertellen. Invoering datadistributie

Hoewel wij aanvankelijk in de veronderstelling waren dat wij de koppeling van de verschillende registraties handmatig konden oplossen, kost dit in de praktijk extra werk en vergroot het de kans op fouten. Om dit te voorkomen kiezen we als VAST voor deze automatische koppeling. Ook de uitwisseling van gegevens met verplichte landelijke voorzieningen vergroot de noodzaak voor aanschaf van een dergelijk systeem. In 2014 voeren wij de datadistributie uit. Aansluiting Fumo

In 2013 zijn we overgegaan naar de FUMO voor een deel van onze vergunningverlening. Hier zijn ook aansluitingskosten voor ICT mee gemoeid in 2014. Hiervoor houden we een stelpost aan van € 10.000 euro per gemeente, wat is meegenomen in de begroting 2014. Basisregistraties

Het uitgangspunt voor de aanpak van de basisregistraties( BAG, GBA, WOZ, e.d.) op Schiermonnikoog is dat deze voldoende is om aan de wettelijke verplichtingen te voldoen. Niet minder, maar zeker ook niet meer. Na een periode van uitbesteding en tijdelijk personeel willen wij in 2014 de reguliere administratieve taken van de basisregistraties structureel inbedden in onze organisatie. Waarschijnlijk zullen we een deel zelf gaan doen en een ander deel uitbesteden (via VAST of bij derden).

Wat mag het kosten? De aansluitkosten voor de FUMO (€ 10.000) zijn in de begroting verwerkt.

95

Programmaonderdeel 48 Vergunningen Wat willen wij bereiken? -Vergroting van de dienstverlening aan de burger -Bevorderen rechtsgelijkheid van de burger (doelstelling B&W)

Wat gaan wij daarvoor doen? Een professionele kwaliteit van de uitvoering van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) is wat de samenleving van de overheid verwacht. De regelgeving in het Wabo-domein is complex. Het Rijk verwacht met eenduidige kwaliteitscriteria de uitvoering een eenduidiger te maken. Het doel is om de uitvoering transparanter en voorspelbaarder te maken, zodat burgers, bedrijven en instellingenweten wat ze mogen verwachten op het gebied van VTH. Schiermonnikoog kan - net als de meeste andere gemeenten - niet aan de kwaliteitscriteria VTH voldoen. Samen met de andere Friese eilanden hebben we daarom een verbeterplan opgesteld, zodat we in de nabije toekomst in staat zijn de VTH-taken adequaat uit te (laten) voeren. Waarschijnlijk zal dit er toe leiden dat wij een aantal VTH-taken moeten onderbrengen bij de Fumo en dat wij hier op het eiland de regie over het dossier blijven voeren (casemanagement). Wij blijven met de andere Friese Waddeneilanden zeer kritisch op het overhevelen van taken naar de Fumo als dit geen meerwaarde oplevert in termen van continuïteit en kwaliteit. Wij werken hierbij zeer nauw samen in VAST-verband en met de provincie. Wij zullen u in 2014 rapporteren over de voortgang van het verbeterplan en de inhoudelijke, politieke keuzen op het terrein van vergunningverlening, toezicht en handhaving aan u voorleggen.

Wat mag het kosten? Uitvoering vindt plaats binnen bestaande budgetten.

96

Programmaonderdeel 4C Bestuur Wat willen wij bereiken? Een gemeentelijk bestuur dat dienstbaar is aan de gemeenschap van Schiermonnikoog. Wij willen een bijdrage leveren aan de vitaliteit van de eilander gemeenschap. Een zorgvuldige uitvoering van de gemeentelijke en Europese verkiezingen. Uiteraard streven wij er ook weer naar om als eerste gemeente in Nederland de uitslag te presenteren.

Wat gaan wij daarvoor doen? Bestuur en medewerkers willen een luisterend oor zijn voor onze inwoners, burgers en ondernemers. Dit vraagt

om een klant- en oplossingsgerichte houding waarbij eilanders serieus worden genomen. En waarin het bestuur vervolgens de verantwoordelijkheid heeft om na een belangenafweging besluiten te nemen in het belang van het hele eiland. Naast luisteren hebben wij ook een belangrijke zendende functie als het gaat om het vertegenwoordigen van de eilander belangen - vaak samen met VAST - in Leeuwarden, Den Haag of waar dat nodig is. Behalve

de

uitvoering

van

twee

verkiezingen

zullen

uitvoeringsprogramma voor college en gemeentelijk apparaat.

Wat mag het kosten? Uitvoering vindt plaats binnen bestaande budgetten.

97

wij

het raadsprogramma

vertalen

naar

een

Programmaonderdeel 40 Afvalstoffen en riolering ~

4D /1 "Afvalinzameling"

Wat willen wij bereiken? Een systeem van afvalinzameling waarbij huishoudelijke, bedrijfsmatige en toeristische afvalstromen worden gescheiden en registratie van het aangeboden afval mogelijk is. Het systeem moet passen in het aanzien van en karakter van het dorp. De kosten voor zowel de inwoners als bezoekers moeten binnen de perken blijven.

Wat gaan wij daarvoor doen? We gaan door met de huidige wijze van afvalinzameling door middel van ondergrondse afvalcontainers. Het systeem werkt goed en, behoudens incidentele storingen, doen zich geen problemen voor. We zijn tevreden over de wijze van exploitatie van de milieustraal. Ook bedrijfsmatig verloopt alles goed. Wel wordt er veel minder bouw- en sloopafval aangevoerd dan in de jaren daarvoor. De economische recessie is daar duidelijk debet aan. Dit betekent ook minder inkomsten voor de gemeente. Begin 2014 evalueren wij de exploitatie van de milieustraat en leggen we deze evaluatie uiterlijk in juni 2014 aan uw raad voor. In deze evaluatie doen we ook een aanzet voor altematieve exploitatiemogelijkheden van de milieustraat, waaronder een (gedeeltelijke) privatisering van de exploitatie van de milieustraat. In Nederland is sinds 2010 de gescheiden inzameling van kunststofverpakkingen ingevoerd. Wordt dit in nagenoeg het hele land aan de inwoners overgelaten, zo niet in de gemeenten (waaronder Schiermonnikoog) waarin Omrin actief is. Nieuwe technieken halen de kunststoffen achteraf uit het afval. Door deze nascheiding haalt Omrin veel meer plastic uit het afval, dan wanneer de burgers het apart zouden aanbieden. In 2013 ligt het landelijk gemiddelde op iets meer dan 15 kilo per huishouding, Omrin haalt 33 kilo plastic per huishouding uit het restafval.

Wat mag het kosten? De activiteiten kunnen binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd.

98

... 4 D /2 "Riolering"

Wat willen wij bereiken? Een goed en adequaat beheer van de riolering in het belang van de volksgezondheid, het milieu en het bepreken van wateroverlast. Dit tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten.

Wat gaan wij daarvoor doen? Uw raad

heeft het gemeentelijk rioleringsplan

2012-2016

vastgesteld.

Dit

plan

is

de basis voor

rioleringswerkzaamheden in de komende vier jaren. Verder nemen wij een budget op van € 2.000 voor de regeling "Verrekening van de kosten bij rioolverstopping, waarvan de oorzaak aan gemeentelijke zijde ligt".

Wat mag het kosten? De activiteiten kunnen binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd. Wel is er een extra budget opgenomen van € 2.000 voor de regeling "Verrekening van de kosten bij rioolverstopping, waarvan de oorzaak aan gemeentelijke zijde ligt". Dit bedrag wordt echter gedekt door de rioolheffing.

99

Programmaonderdeel 4E Bestuurlijke samenwerking ~4

E "Bestuurlijke samenwerking"

Wat willen wij bereiken? •

we kiezen voor de Waddeneilanden als duurzame manier om - met behoud van onze eigen bestuurlijke

zelfstandigheid - onze bestuurskracht te versterken. Onze richting en bestuurlijke wil liggen daarbij vast: de samenwerking is onomkeerbaar en toekomstgericht. •

maximaliseren van de bijdragen van andere maatschappelijke partners, zoals Provincie Fryslän aan projecten op Schiermonnikoog door intensieve samenwerking en beschikbaar stellen van cofinanciering.

Wat gaan wij daarvoor doen? Nadat bestuur en management VAST in 2013 een evaluatie hebben uitgevoerd over de opbrengsten van de samenwerking, heeft het Eilander College besloten om sterker te sturen op resultaten. Op basis van het programmaplan VAST worden bestuursopdrachten geformuleerd met een duidelijk resultaat, omschreven in SMART-termen (specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdgebonden). Daarnaast wil het Eilander College de kennisuitwisseling tussen eilanden bevorderen, zodat medewerkers op hun vakgebied ervaringen kunnen uitwisselen en van elkaar kunnen leren. Dit zal ook van onze medewerkers de nodige inzet vragen, waarbij wij willen bewaken dat deze inzet ook bijdraagt aan de kwaliteit van ons werk.

Wat mag het kosten? De activiteiten kunnen binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd.

100

Recapitulatie programma 4

Omschijving

Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting 2012 2016 2017 2013 2014 2015

Lasten 4A Burgerzaken 46 Vergunningen 4C Bestuur 40 Afvalstoffen en Riolering 4E Bestuurlijke samenwerking Totaal lasten

153.203 152.979 972.238 624.422 180,281 2.083,123

185.201 117.515 867,695 561.075 194,039 1.925.527

173.612 101,169 845.108 568.208 177,117 1.865.213

173.612 101,042 890,190 568.430 178.476 1.911.750

173.612 100,915 935,764 588,113 179,835 1,978.239

173.612 101.006 984.463 595,707 181.194 2.035,982

26,051 99,001

28,715 127.475 1.480 579,707

29.382 108.406

29,932 108.406 957 610.449 0 749.744

30.482 108.406 957 641.873 0 781,718

31.032 108.406 957 665.078 0 805.473

4,173 15,000

4,173 4,000

4,173 0

Baten 4A Burgerzaken 48 Vergunningen 4C Bestuur

4D Afvalstoffen en Riolering 4E Bestuurlijke samenwerking Totaal baten

1.836 559.824 0 686.712

0 737.377

957 598.472 0 737.217

Reservering (storting) Reservering (opname)

56.485 132.134

5,694 12.176

4,173 22.429

101

Algemene dekkingsmiddelen en Onvoorzien

103

~ADM

"Financiële positie"

Wat willen wij bereiken? Een blijvend gezonde financiële positie van de gemeente. Alle onderhoudsplannen moeten worden verwerkt in de gemeentelijke begroting.

Wat gaan wij daarvoor doen? Voor de begroting 2014 dient de jaarschijf 2014 structureel sluitend te zijn. Dit is ook ons uitgangspunt geweest.. Uiteindelijk sluit de begroting 2014 met een voordeel van € 61.823.

Wat mag het kosten? Niet van toepassing.

104

Recapitulatie Algemene dekkingsmidd. en onvoorzien Rekening Omschijving

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2012

2013

2014

2015

2016

2017

62.393 1.810 748 0 0 64.951

70.074 2.200 724 0 0 72.998

72.404 2.200 642 0 0 75.246

72.404 2.200 642 0 0 75.246

72.404 2.200 642 0 0 75.246

72.404 2.200 642 0 0 75.246

0

10.000

12.500

12.500

12.500

12.500

61.731

45.120

33.441

33.441

33.441

33.441

0

0

61.824

0

0

0

1.421.330 2.466.502 12.761 40.281 104.486 4.045.360

1.494.880 2.481.855 8.070 35.815 103.233 4.123.853

1.635.872 2.530.681 8.070 73.166 83.743 4.331.532

1.666.280 2.374.031 8.070 73.166 83.743 4.205.290

1.697.262 2.371.959 8.070 73.166 83.743 4.234.200

1.728.828 2.362.182 8.070 73.166 83.743 4.255.989

0

0

0

0

0

0

17.760

0

0

0

0

0

0

52.982

0

17.935

22.635

33.937

Lasten A Lokale heffingen B Algemene uitkering C Dividend D Financieringsfunctie F Overige algemene dekkingsmidd. Totaal lasten

Onvoorzien Toevoeginglonttrekking aan reserves Resultaat na bestemming (overschot) Baten

A Lokale heffingen B Algemene uitkering C Dividend D Financieringsfunctie F Overige algemene dekkingsmidd. Totaal baten

Onvoorzien Toevoeginglonttrekking aan reserves Resultaat na bestemming (tekort)

105