Foto omslag: tentoonstelling Nature Now

Jaarverslag 2012

Foto omslag: tentoonstelling ‘Nature Now’

Jaarverslag 2012

Inhoud Inleiding

7

1. Tentoonstellingen

9

2. Kunst in de openbare ruimte Advisering en begeleiding van projecten in de openbare ruimte / projecten kunst in de openbare ruimte 2012  Grote meerjarige projecten  Afgerond  Nieuwe  Lopende  Niet uitgevoerd  Andere activiteiten

13

3. Kunstuitleen  Particulieren en scholen  Bedrijven

21

4. Documentatie  Digitaal Kunstkanaal

25

5. Publiek

29

6. Educatie

33

7. Samenwerking en contacten

34

8. Financiën

38

9.

Personeel en organisatie

39

10.

Activiteitenkalender 2012

43

Broersen en Lukács – Time & Again ‘Nature Now’

7

6

Inleiding Twee gebeurtenissen in het voorjaar van 2012 hebben een stempel gedrukt op de toekomst van het CBK Drenthe. Het CBK verhuisde in april naar een nieuwe ruimte in een nieuw gebouw, de lang verwachte Nieuwe Kolk in Assen, en de Provincie Drenthe besloot haar structurele subsidie aan CBK Drenthe vanaf 2013 te stoppen. Vooruitlopend op de verhuizing was in januari 2012 een nieuw beleidsplan met frisse ideeën voor de toekomst verschenen. Het ambitieniveau was flink naar boven bijgesteld. Het CBK werd onderverdeeld in drie ‘poten’ KAS (tentoonstellingen en activiteiten), KOR (kunst in de openbare ruimte) en KUP/B (kunstuitleen particulieren en bedrijven). Hoewel deze ambitie voor de provincie geen aanleiding bleek tot herziening van hun besluit, leidden de verhuizing en de aangekondigde bezuiniging er wel toe dat het CBK zich voor een nieuwe uitdaging gesteld zag. En die heeft het aangegrepen om zich te heroriënteren op de organisatie en de betekenis die het CBK in de toekomst wil hebben in en buiten Drenthe. Het CBK gaat nu richting een eigentijdse, ondernemende en efficiënte organisatie met een frisse kijk op de wereld met de nadruk op de rol van kunst daarin. Het betrekken van een nieuw gebouw met meerdere bewoners bleek zijn eigen dynamiek te hebben. In juli kwam de laatste op publiek gerichte partner ons in het pand versterken. Vanaf dat moment ontstond er een nieuwe dynamiek in het gebouw. Het CBK greep dit aan om zich te oriënteren op mogelijkheden voor samenwerking en synergie. Synergie, die niet alleen op het vlak van de exploitatie lag, maar ook op het gebied van marketing en PR en publieksbegeleiding. Plotseling maakten we deel uit van een PR machine die ‘Ladys Nights’, Babyshoots’ of het radioprogramma ‘Kolkende Taal’ organiseerde. Ook het bedrijfsleven was veelvuldig te gast in De Nieuwe Kolk. De rol die het CBK in dit ‘geweld’ speelde was die van een plek waar het publiek ontdekkingen kon doen en geïnformeerd kon raken over hedendaagse beeldende kunst op uiteenlopende manieren. Door de uitdagingen ook werkelijk op te pakken, slaagde het CBK Drenthe er in om een nieuwe koers te varen. Er kwam een nieuwe huisstijl, een nieuwe website en er werd actief gebruik gemaakt van Facebook. Enkele bijzondere tentoonstellingen in De Nieuwe Kolk vielen bij het publiek in zeer goede aarde; eigen producties met beelden van (inter-) nationaal bekende kunstenaars, of rond een eigentijds thema (natuur) met kunst die niet alleen gericht was op kijken, maar ook op voelen, ruiken, horen en proeven. De drie onderdelen van het CBK organiseerden daarnaast een scala aan activiteiten op verschillende plekken in de provincie. Toos Arends, directeur Diederik van Leeuwen, voorzitter

7

8

1. Tentoonstellingen Het CBK Drenthe organiseerde in 2012 op meerdere plaatsen in de provincie Drenthe tentoonstellingen, zoals in Assen, Roden, Hoogeveen en Meppel. Sinds de verhuizing naar het nieuwe gebouw, beschikt het CBK over twee expositieruimtes in Assen. Naast de op (inter-)nationale kunst gerichte programmering in De Nieuwe Kolk bleef het CBK in warenhuis Vanderveen ruimte bieden aan kunstenaarsverenigingen en Drentse kunstenaars.

Assen De hoofdzetel van het CBK was tot april 2012 gelegen aan de Nijverheidsweg op een industrieterrein aan de rand van Assen. Met de verhuizing in zicht naar de nieuwe locatie in het centrum van de stad, werd ervoor gekozen alle energie daarop te richten. De voorbereiding voor het programma in het nieuwe gebouw was eveneens al lang van te voren gestart met als leidraad het beleidsplan 2012-2016. Daarin is duidelijk ingezet op een hoger ambitieniveau met betrekking tot de activiteiten in De Nieuwe Kolk:

dat wil zeggen kunst die voortkomt uit, en nauw aansluit op, de ontwikkelingen in de eigentijdse samenleving. In de expositieruimte aan de Weiersstraat is het CBK dit jaar begonnen met een bestendig programma van hedendaagse (inter-) nationale kunst. CBK in De Nieuwe Kolk Als overloop van de Nijverheidsweg naar de Weiersstraat organiseerde het CBK een tentoonstelling met een keuze uit de kunstuitleen onder de titel ‘Van pand naar pand’. De medewerkers van de kunstuitlenen selecteerden werk met thema’s rond architectuur om symbolisch aan te geven dat we waren verhuisd. Bovendien liet de tentoonstelling zien hoe veelzijdig de collectie van de kunstuitleen is. Begin juni werd de tentoonstelling ‘Binnenste Buiten’ geopend. In deze expositie was werk van enkele belangrijke Nederlandse en internationale kunstenaars te zien, zoals Henk Visch en Richard Deacon. Met deze tentoonstelling liet het CBK een van de mogelijkheden zien om in de toekomst aandacht te besteden aan internationale kunst. De tentoonstelling was een van de uitkomsten van het KORproject, een meerjarig project op het gebied van de kunst in de openbare ruimte in Drenthe waaraan alle Drentse gemeenten samen met de provincie Drenthe meedoen.

‘Met het tonen van (inter-)nationale hedendaagse kunst betreedt KAS een onderbelicht terrein in het kunstenveld van Drenthe. Het is ons doel om met KAS eigentijdse tendensen en ideeën in de kunst onder de aandacht van het publiek te brengen. Met vier (inter-)nationale tentoonstellingen van hoog niveau wil KAS ook een inspiratiebron voor de Drentse kunstenaars te zijn’. In de programmering koos het CBK er voor om zich niet op het ‘realisme’ te richten omdat hieraan in Drenthe al ruimschoots aandacht wordt besteed door onder meer het Drents Museum, Museum de Buitenplaats en diverse galerieën. Daarentegen legde het CBK zijn focus op hedendaagse kunst,

9

‘Binnenste Buiten’ plaatste het werk dat de kunstenaars voor de provincie maakten in de context van ander werk van deze kunstenaars. Bij de tentoonstelling kwam een boek uit over tien jaar kunst in de open lucht van Drenthe, waarin bijna 40 projecten nader werden toegelicht.

stelling blijkt voor beide een win-win situatie. Midden in dit warenhuis bevindt zich namelijk de ‘Vanderveen galerie’. Hier worden exposities en activiteiten georganiseerd door het CBK. Op zoek naar een bed, een fiets of een lamp komt het publiek terloops in aanraking met uiteenlopende vormen van beeldende kunst.

Kunst die buiten staat, heeft veel te maken met het thema dat voor Drenthe belangrijk is: de natuur. Dat is het niet alleen voor de provincie Drenthe, maar het is ook een actueel onderwerp in de hedendaagse samenleving. Vooral manipuleerbaarheid en duurzaamheid staan tegenwoordig in de belangstelling van de media en de kunst.

Door de verhuizing naar een gebouw op steenworp afstand van de Vanderveen galerie is opnieuw gekeken naar de invulling van deze tentoonstellingsruimte. Om als CBK voeling te houden met de Drentse kunstenaars, is aan kunstenaarsverenigingen gevraagd of zij de exposities in deze ruimte voor hun rekening willen nemen. Dit jaar waren er zes tentoonstellingen met werk van Drentse kunstenaars. Nieuw is dat kunstenaars wordt gevraagd een tentoonstellingsconcept te ontwikkelen dat uitgaat van de locatie, het warenhuis. Aan deze vorm van exposeren wilde het CBK een coaching traject koppelen, maar dit bleek niet uitvoerbaar. Dit lag niet alleen aan het ontbreken van voldoende capaciteit om dit op een bevredigende manier uit te voeren, maar ook aan de wijze waarop de exposanten de ruimte wensten in te vullen. Van elk lid moest een werk te zien zijn. Dat leverde niet altijd een geslaagde tentoonstelling op. In de praktijk bleek dat de meeste Drentse kunstenaars geen interesse hebben in de meerwaarde die de vorm van een tentoonstelling kan hebben voor het individuele werk. Dikwijls is het feit dat men ergens kan exposeren de belangrijkste drijfveer om mee te doen. Het CBK bezint zich dan ook op het nut van deze vorm van exposeren.

Voor de feestelijke opening van het gebouw DNK stelde het CBK een tentoonstelling samen, ‘Nature Now’, met kunst waarin de natuur een rol vervult op een schaal van ongenaakbaar tot maakbaar. Er was onder meer werk van kunstenaars als Claudy Jongstra, Peter Decupere en Sjef Meijman te zien. Deze tentoonstelling werd door een breed publiek zeer goed ontvangen, niet in de laatste plaats omdat het zeer toegankelijk was voor jong en oud, leek en ingewijde. Veel van de werken moesten worden aangeraakt om het hele werk of een deel ervan in werking te zetten. Alle zintuigen werden in de tentoonstelling aangesproken. Rondom de tentoonstelling was een uitgebreid activiteitenprogramma georganiseerd waarin de natuur vanuit diverse invalshoeken werd benaderd: van het maken van een bijenhotel tot een bezoek aan het atelier van Claudy Jongstra in Friesland. Vanderveen Galerie CBK Drenthe is enige jaren geleden een unieke samenwerking aangegaan met Warenhuis Vanderveen in Assen. Het organiseren van activiteiten door een nonprofit organisatie bij een commerciële in-

Gouverneurstuin Een keer per jaar organiseert het CBK een hedendaagse kunsttentoonstelling in de Gouverneurstuin. De nadruk ligt op

10

Gewoon Assen Tussenstand - foto van Heinz Aebi

Hoogeveen, Meppel en Roden Een aantal dependances van de kunstuitleen van het CBK is ondergebracht op verschillende locaties in de provincie Drenthe. De kunstuitleen in Meppel is gehuisvest in de Secretarie, en in Hoogeveen en Roden hebben de bibliotheken ruimte voor de kunstuitleen ter beschikking gesteld. Op deze locaties worden regelmatig tentoonstellingen gemaakt. De Kunstuitleen Hoogeveen en de Kunstuitleen Meppel presenteren elke maand een kunstenaar (uit de gemeente Hoogeveen en de gemeente Meppel) om hun werk onder de aandacht van het publiek te brengen. De geselecteerde kunstenaar krijgt een maand lang een kleine expositie in de Kunstuitleen. Doel van deze tentoonstellingen is ook het in de kunstuitleen opgenomen werk van een kunstenaar in de context van zijn andere werk te laten zien. Van kunstenaars die nog niet in de kunstuitleen zijn opgenomen, wordt vaak

eigentijdse kunst die een breed publiek aanspreekt. Dit jaar werd de alom gewaardeerde community art kunstenaar Martijn Engelbregt uitgenodigd een project voor de Gouverneurstuin uit te voeren. Hij betrok hierbij een aantal studenten van kunstacademie Minerva, die erg enthousiast aan het project werkten. Zij interviewden Assenaren over de vraag wat men gewoon vond. Elke week werd op een megabillboard in de Gouverneurstuin bijgehouden wat de meningen van de Assenaren waren over dit onderwerp. Het publiek kon ook aangeven wat voor een gewone prijs men zou willen winnen. Na afloop van het project werd een groot aantal van deze prijzen ook inderdaad uitgereikt, zoals een taart, een rolletje pepermunt of een reisje. Uit de reacties van de deelnemende Assenaren bleek dat het begrip ‘gewoon’ de meest uiteenlopende invullingen opleverde.

11

werk in consignatie genomen dat daarna

via de kunstuitleen gehuurd kan worden.

12

2. Kunst in de openbare ruimte Bij het uitvoeren van een project in de openbare ruimte zijn veel mensen en instellingen betrokken. Het CBK Drenthe was hierbij ook in 2012 een spin in het web. Wij hebben een netwerk, een visie op kunst en kunnen professioneel adviseren en begeleiden bij een project. De grootste opdrachtgevers van het CBK Drenthe op het gebied van de KOR zijn de Drentse gemeenten en de provincie Drenthe. In 2012 zou de provincie Drenthe definitief besluiten of zij zich per 1 januari 2013 terugtrekt als vaste subsidiegever van het CBK Drenthe. Hoewel er aan het begin van het jaar enige hoop op een voor het CBK gunstige beslissing was, had het CBK, vooruitlopend op een mogelijke negatief besluit, een strategie opgesteld die het onmiddellijk kon inzetten. In juni werd het pleit beslecht: het CBK kreeg geen structurele subsidie meer. Wel kon het op projectbasis blijven adviseren bij projecten van de provincie, maar dat geldt ook voor elke andere instelling. Hoewel dit bericht toch hard aankwam, bracht het CBK zijn strategie in stelling en koos er voor zijn werkwijze als het ware ‘om te keren’. In het vervolg wachten we niet meer op een opdracht, maar gaan zelf op pad om opdrachten te genereren en projectvoorstellen bij de provincie in te dienen. Ook hebben we ingezet op het formuleren van een ontbrekende visie op ruimte in Drenthe en het genereren van nieuwe opdrachten bij gemeenten.

Bij het werven van nieuwe klanten is onze visie: KOR is het expertisecentrum in Drenthe als het gaat om hedendaagse kunst in de openbare ruimte. Het is belangrijk de kwaliteit van de beeldende kunst in Drenthe te waarborgen. Het CBK is van mening dat zo’n visie belangrijk is omdat het helderheid biedt en houvast bij het invullen van de openbare ruimte op het gebied van ruimtelijke ordening, maar ook op het gebied van de verfraaiing van die ruimte. Omdat de provincie geen frictiekosten wilde vergoeden, moest het CBK zijn strategie binnen de beschikbare middelen uitvoeren. In 2012 hebben we de markt, onze omgeving en mogelijke producten verkend zodat we in 2013 de beoogde strategie verder kunnen uitvoeren. Het ‘gewone’ werk van het CBK Drenthe op het gebied van KOR ging ondertussen ongewijzigd door. Het CBK adviseerde over mogelijke, begeleidde het ontwerpproces,

schreef eventueel nog fondsen aan voor extra gelden en hield gedurende de uitvoeringsfase contact met de opdrachtcoördinator. Veel projecten strekken zich uit over een langere periode. Dit hangt samen met de te ondernemen activiteiten (onderzoeken, technische ontwikkelingen, uitvoeringsproblemen, vergunningen). Daardoor is de medewerker van het CBK vaak ook meerdere jaren betrokken bij een project. Meerjarige projecten met meerdere opdrachten Kunst aan de N34 Het project ‘Kunst aan de N34’ geeft een integrale visie op het gehele gebied rondom deze autoweg. Kenmerken van dit gebied zijn: een aaneenschakeling van productielandschap: akkerbouw, bosbouw, zandwinning, grasteelt, maar ook esdorpen, brinken en hunebedden. Er is en opvallend groot aanbod voor de recreant: horeca, musea, attractieparken en recreatieterreinen. Uit

13

Ronald van der Meijs: Obscura Reverse (uitgevoerd 2012) Het kunstproject Obscura Reverse van Ronald van der Meijs is geplaatst op verzorgingsplek Vogelpoel. Er was atelierbezoek en begeleiding van de technische uitvoering en plaatsing van het werk. Vogelpoel is een parkeerplaats aan de N34 bij de gemeente Dalen. De kunstenaar maakte een bouwwerk dat in zijn constructie herinnert aan het schoorwerk van plaatselijke boerderijen en het veen dat even verderop begint. In het paviljoen wordt het verveningsproces zichtbaar gemaakt, een langzaam proces dat in stevig contrast staat met de eigentijdse drukte op de weg. Van der Meijs werd gekozen op grond van zijn installaties waarin natuurlijke processen en moderne technologie aan elkaar worden verbonden. Een voorbeeld hiervan is een muziekinstrument, Parthenocarp, dat wordt bespeeld door de groei van komkommers. (In de tentoonstelling ‘Nature Now’ in De Nieuwe Kolk vormde dit werk een hoogtepunt). Het kunstwerk is op 5 december 2012 geopend door wethouder Geert Roelfs van Coevorden en gedeputeerde Rein Munniksma van Cultuur.

een analyse van het gebied bleek dat het productielandschap langzaam wordt omgevormd tot toeristisch gebied. De N34 is een belangrijk gegeven in deze regio. Aan de hand van vragen als: ‘Kan deze weg ook eens vanuit het perspectief van de groeiende beleveniseconomie worden bekeken? Hoe zal het landschap waarin de weg ligt zich gaan ontwikkelen?’ is een kunstproject ontwikkeld dat uit verschillende onderdelen bestaat. Het CBK schakelde in 2010 bij de uitvoering van deze opdracht het SKOR (Stichting Kunst in de Openbare Ruimte, Amsterdam) in. Deze organisatie opereerde op dat moment nog landelijk en heeft expertise op het gebied van grote projecten. Daarnaast brachten zij de mogelijkheid mee voor extra financiering van de projecten. Inmiddels is het SKOR opgeheven, maar dit heeft geen nadelige consequenties voor het N34 project. Er werd een all-over visie gepresenteerd over het gebied waarin de N34 lag. Op grond van deze visie werden verschillende kunstenaars gekozen voor het maken van schetsontwerpen. Het N34 project bestaat, naast kunstprojecten, uit een aantal onderdelen die reeds zijn uitgevoerd: een N34 Magazine en een tentoonstelling over het project, beide bedoeld om de mensen in de regio over het project te informeren.

Heather en Ivan Morrison: afrit Coevorden Hun ontwerp voor Drenthe bestaat uit een houten staketsel van langzaam opgloeiende letters die gezamenlijk de tekst ‘YOU ARE LOST’ vormen en waarin ook banken zijn geïntegreerd. De tekst refereert aan het dwalen door eindeloze bossen (zoals een rit over de N34 voor een nieuwkomer kan aanvoelen), maar zet ook even op het verkeerde been. Even denkt de voorbijganger dat hij letterlijk en figuurlijk de weg kwijt is, maar tegelijkertijd herkent hij juist aan het werk exact waar hij is. De plaatsing van dit werk ondervindt vertraging omdat er weerstand is vanuit de bevolking tegen de letterlijke opvatting van de tekst. Diverse plekken

Kunstprojecten N34: Ineke Hans: diverse plekken langs de N34 Het ontwerp van vormgeefster Ineke Hans is gebaseerd op het idee dat er een overgang tussen de weg en het achterliggende gebied moet zijn. Zij ontwierp hiervoor een serie multifunctionele meubels langs de N34. Het project is in ontwerpfase.

14

zijn al afgevallen. De huidige kandidaat is Coevorden.

in het nieuwe CBK gebouw. Een klankbordgroep met vertegenwoordigers van gemeenten, provincie en instellingen zette in een tweetal bijeenkomsten de contouren uit en is aan de slag gegaan met de uitvoering. In 2010 hebben alle Drentse gemeenten toegezegd te participeren in het provincie brede KOR-project. In juni 2012 opende de tentoonstelling ‘BinnensteBuiten’ met werk van Richard Deacon, Henk Visch, Merijn Bolink, Tony Cragg, en Daan Roosegaarde. Het CBK Drenthe organiseerde in samenwerking met Academie Minerva een lezing van Richard Deacon ter gelegenheid van de opening van de tentoonstelling. Hans de Hartog Jager opende de expositie. In september verscheen het boek ‘Window of Your Eyes’ met daarin een kleine veertig projecten die in de afgelopen tien jaar zijn afgerond in de openbare ruimte van Drenthe. Dit gebeurde tijdens een studiemiddag over de toekomst van de kunst in de openbare ruimte in De Nieuwe Kolk. Onderdeel van het KOR project is eveneens de ontwikkeling van een educatief project, ‘Beeld in de buurt’, waarvoor het CBK aan K&C Assen opdracht gaf dit te ontwikkelen.

Gabriel Lester: Verzorgingsplek Koebroeken Gabriel Lester nam in de zomer van 2012 deel aan de Documenta 13 in Kassel. Het ontwerp behelst een cirkelvormige tunnel op menselijke schaal. Lester verwijst naar de betekenis die geheime tunnels in films en games hebben, als een opening naar een andere wereld of tijd. Als overgangsgebied verwijst de tunnel ook naar de hunebedden in het Drentse landschap. Maze de Boer: Verzorgingsplek Westerveld, Emmen In 2012 vond de selectie van de kunstenaar plaats op grond van schetsontwerpen. Het ontwerp ‘Fair Care’ sluit aan op de gebruiksfunctie van deze verzorgingsplek. In 2013 zal het project worden gerealiseerd.

Andere projecten Afgeronde projecten Gemeente De Wolden: Frank Halmans Het CBK adviseerde gemeente de Wolden bij de kunstenaarskeuze, schetsopdrachtenfase en realisatie van een project met drie nieuwe brede scholen in die gemeente. Kunstenaar Frank Halmans werd uit een meervoudige schetsopdracht geselecteerd. Halmans ontwierp op basis van verhalen en tekeningen van de kinderen van de drie brede scholen een reeks lantaarnpalen. Op donderdag 8 november zijn de kunstwerken op drie plekken in De Wolden onthuld. De lantaarnpalen staan in Ruinerwold bij

Het KOR-project Het KOR-project is ontwikkeld om de kunst in de openbare ruimte van de provincie Drenthe zichtbaar te maken bij een breed publiek. In 2009 nam het CBK hiertoe het initiatief, inmiddels is het project bijna afgerond. Het omvat lezingen, excursies, een studiedag, een educatief project, een publicatie en twee tentoonstellingen over KOR

15

Oude Tolweg, Tynaarlo: Kitty Boon Afronding van het project van Kitty Boon in overleg met Irene Broerse en de adviescommissie van de gemeente Tynaarlo

Brede school Buddingeborgh, in de Wijk bij brede school de Wijk en in Zuidwolde bij De Heidevlinder.

Lopende projecten Gemeente Tynaarloo: Wia van Dijk In de gemeente Tynaarloo worden de komende jaren meerdere multifunctionele accommodaties (MFA’s) gebouwd. In Yde wordt in 2013 de eerste MFA geopend. De gemeente Tynaarlo hanteert de percentageregeling bij haar openbare gebouwen. Het CBK begeleidt de uitvoering van de kunstwerken bij deze scholen. In 2012 werd de meervoudige schetsfase uitgevoerd. De kunstenares Wia van Dijk werd door een kunstcommissie geselecteerd. Zij zal in 2013 haar kunstwerk uitvoeren.

Gemeente Midden-Drenthe: Alphons te Avest Drie gietijzeren beelden van Alphons ter Avest met de titel ‘De boer’ zijn op vrijdag 11 mei in de Broekstreek onthuld.

Gemeente Borger-Odoorn: Frank Havermans Het CBK begeleidde het definitieve ontwerp en de plaatsing van het kunstwerk van Frank Havermans bij de brandweerkazerne van de gemeente. Gemeente Hoogeveen: Henk Visch Het beeld ‘De haas’ is af, maar wordt pas geplaatst na oplevering van het laatste gebouw in de wijk de Krakeel. Gemeente Meppel: Onno en Wessel de Ruijter Het beeld ‘feest’ van de kunstenaars Onno en Wessel de Ruijter werd geplaatst in Haveltermade. Provincie Drenthe: Giny Vos Het project ‘Window of Your Eye’ van Giny Vos verbeeldt de identiteit van Drenthe op een dynamische wijze met inzet van technologische middelen. Het werd feestelijk in gebruik genomen met een avondlijke performance bij het provinciehuis Drenthe.

16

Gemeente Borger-Odoorn: Frank Halmans Frank Halmans is bezig met de uitvoering van een kunstproject bij de brandweerkazerne van Borger-Odoorn. Digitaal Kunstkanaal De ontwikkeling van een ander initiatief kreeg steeds meer vorm: het digitale kunstkanaal. Dit is een toevoeging aan de website van CBK Drenthe waarbij het publiek kan zoeken in een database met alle projecten op het gebied van de kunst in de openbare ruimte in Drenthe. Bovendien zijn via deze site kunstroutes langs de Drentse kunstprojecten te downloaden. De gedachte achter dit kanaal is een bundeling te maken van alle kwalitatief interessante projecten in de provincie. In 2011 lag er al een opdracht van het LAC (Landart Contemporary) om een groot aantal projecten uit hun archief te digitaliseren. Het LAC zocht naar een instelling die niet alleen de gegevens van Drenthe zou kunnen beheren, maar ook een mogelijkheid had de gegevens toegankelijk te maken.

Gemeente Roden-Norg: diverse kunstenaars De Provincie Drenthe heeft het CBK benaderd voor een kunstproject in het herinrichtings-/ natuurgebied Roden-Norg. Er zijn diverse bijeenkomsten geweest met betrokkenen. Het CBK Drenthe ontwikkelde met de werkgroep herinrichting natuurgebied Roden-Norg (Dienst Landelijk Gebied, Natuur Monumenten, gemeente Noordenveld, Waterschap e.a.) een projectplan. Uitgangspunt is een route door het gebied waarin bezoekers via een applicatie op hun smartphone een andere kijk op de geschiedenis en de onderwerpen van de herinrichting krijgen (landbouw, water, recreatie, archeologie). Het plan is gekoppeld aan het CBK-project voor een kunstkanaal dat samen met het Drents Archief wordt ontwikkeld.

Mede door deze vraag is het CBK gaan onderzoeken wat de mogelijkheden van de CBK-website, programmatuur en database waren en hoe in de toekomst meer van dit soort opdrachten uitgevoerd zouden kunnen worden. Er werd gesproken met mogelijke samenwerkingspartners, de provincie en eventuele opdrachtgevers. Hieruit ontstond het plan van een digitaal kunstkanaal. Het CBK maakte met het LAC afspraken voor de uitvoering van de opdracht. In 2012 kwam daar een concreet project bij dat zich in 2013 in het gebied Roden-Norg gaat afspelen. Ook de gemeente Assen wil zijn collectie KOR digitaliseren. De KOR projecten waarbij het CBK de afgelopen tien jaar betrokken was, zullen ook in dit kanaal worden ingebracht.

17

Roden Norg kunstroute In 2012 heeft het CBK verdere inhoudelijke ondersteuning gegeven aan de ontwikkeling van een kunstroute in het landschap van Roden, Norg en Peize in opdracht van de herinrichtingscommissie Roden-Norg. De ontwerpers Ineke Hans en drie alumni van de Rietveld Academie maakten een schetsvoorstel voor twee zuilen in Norg en Roden en 15 paaltjes op specifieke punten in het herinrichtinggebied. Deze punten zijn via de smartphone gekoppeld aan beeldende vertalingen van 30 jaar herinrichting. 10 Kunstenaars hebben in 2012 ideeën ingeleverd voor deze kunstroute. In 2013 zal een aantal kunstenaars en hun ideeën geselecteerd worden voor de uitvoering. De kunstroute zal via het Kunstkanaal toegankelijk worden voor een breed publiek.

De provincie Drenthe stimuleerde dit project omdat er behoefte was aan een kanaal waarop nieuwe ontwikkelingen op het gebied van digitalisering in de kunst toegankelijk gemaakt konden worden. Het Drents Archief had in 2011 de beschikking gekregen over een applicatie waarmee onder meer routes gemaakt kunnen worden. De provincie ondersteunde de samenwerking met deze instelling om zo te komen tot een gezamenlijk gebruik van de applicatie. De digitale mogelijkheden bleken onuitputtelijk, maar aan elke mogelijkheid hing ook een prijskaartje. Daarom was fine-tuning over de noodzakelijke eigenschappen van het kunstkanaal noodzakelijk. De drie partijen: provincie Drenthe, Drents Archief en CBK Drenthe zaten regelmatig om tafel om de mogelijkheden met elkaar af te stemmen. Besloten werd van het Roden-Norg project een pilot project te maken. Eind 2012 lag het subsidievoorstel bij de provincie. Als het plan wordt goedgekeurd, zal het CBK actief aan de slag gaan met het samenstellen van routes langs KOR in Drenthe. Ook kan het CBK worden uitgebreid met een medewerker die het kunstkanaal gaat beheren, de redactie gaat voeren, PR gaat maken en nieuwe projecten aan het systeem gaat toevoegen.

Nieuwe projecten Biënnale Drenthe CBK heeft in 2012 deelgenomen aan een initiatief van KIK (Kunst in Kolderveen) om een Biënnale in Drenthe te ontwikkelen. Een reeks gesprekken met mogelijke partners leidde tot de keuze om een dergelijke Biënnale te koppelen aan het landschap, het belangrijkste selling point van Drenthe. Voorts werd een verkenningsgroep uit KIK (Pim Trooster), LAC (Reyn van der Lugt) en CBK (Monica Boekholt) gevraagd om verder onderzoek te doen naar de mogelijkheden en haalbaarheid van zo’n manifestatie. In opdracht van de Provincie is door deze partijen gekeken naar het draagvlak voor een dergelijke Biënnale. De werkgroep bezocht diverse manifestaties en interviewde personen van de Provincie Drenthe en natuur- en landschapsinstellingen.

LAC In opdracht van Landart Contemporary heeft het CBK een 29-tal landschapsprojecten beschreven die in de afgelopen 40 jaar zijn gerealiseerd in Drenthe, Groningen en het grensgebied Duitsland. Het LAC heeft het CBK opdracht gegeven de teksten en het beeldmateriaal toegankelijk te maken voor het publiek en het onder te brengen in het digitale kunstkanaal. Het uiteindelijk doel is het ontwikkelen van een applicatieroute met deze projecten.

Culturele Hart Assen Het CBK heeft in 2012 actief geparticipeerd in de werkgroep Culturele Hart Assen. Het

18

culturele hart omvat grofweg het gebied tussen Oostersingel, Torenlaan, Weiersstraat, Marktstraat en Brink. Deelnemers aan de werkgroep zijn Ruimtelijke ordening, Cultuur en Communicatie van de gemeente Assen, culturele instellingen in het gebied van het Culturele Hart (Theater De Nieuwe Kolk, ICO, Drents Museum, Bibliotheek Assen, Drents Archief) en instellingen en personen die van belang zijn voor het ontwikkelen van ideeën (Sensor University, stadsmanager en enkele personen die zich bezighouden met kunst en cultuur in Assen). Het CBK heeft actief deelgenomen aan de uitwerking van een plan voor beeldende kunst als integraal onderdeel van het ruimtelijk plan voor de route station/Brink/ Brinktrechter/De Nieuwe Kolk.

geluidskunstwerk en een videowerk voor deze telescoop. Wetenschap en kunst gingen hierbij hand in hand. Andreas Hirsch werkte samen met de kunstenaars en muzikanten Hannes Hoelzl (sonificatie data Astron), Julia Scher (teksten), Tobias Grewenig (videobeelden) en Matthias Muche (trombone). Op 14 december 2012 werd onder de noemer ‘Art Beyond Earth’ een lezingenavond georganiseerd waaraan verschillende betrokkenen bij de performance meededen. Peter Bennema van Astron hield een introductie op het thema kunst en astrologie. De kunstenaars die de performance uitvoerden vertelden over de achtergronden van het project. Er werd een video getoond van de Engelse groep Semiconductor (‘magnetic movie’). Performance kunstenaar Julia Scher vertelde over haar project ‘The alien pads’ en de video ‘Manifest Destiny’ van Persijn Broersen en Margit Lukács werd vertoond. Tijdens de avond werd de publicatie gepresenteerd voor een overvolle zaal in het CBK.

Niet uitgevoerde projecten Kunstopdracht Tony Cragg bij Kasteel de Vlijt, Coevorden Het project van Tony Cragg heeft geen doorgang kunnen vinden omdat de betrokken partijen niet tot overeenstemming konden komen over de uitvoering ervan.

Acquisitie Nadat bekend werd dat het CBK vanaf 2013 definitief geen structureel geld meer van de provincie Drenthe zou krijgen, werd ingezet op het verwerven van opdrachten op projectbasis. Er vonden gesprekken plaats met eventuele partners, zoals Stichting GRAS (Groningen) over projecten rond vliegveld Eelde, Mooi Drenthe over een project rond de tuinen van Roodbaard en de provincie Drenthe over de zwaartepunten van hun beleid op het gebied van de kunst in de openbare ruimte. Om te onderzoeken wat het CBK voor de Drentse gemeenten zou kunnen betekenen, werd een ronde langs de Drentse gemeenten voorbereid.

Andere activiteiten CBK presenteerde in december een publicatie met een dvd van de performance ‘Solar Sound’ die in juni 2011 bij de radiotelescoop in Dwingeloo had plaatsgevonden. Deze performance stond in het teken van geluids- en mediakunst, astronomie en het landschap. Signalen uit de ruimte werden in geluid en beeld omgezet en geprojecteerd op de telescoop in Dwingeloo. Op basis van astronomisch onderzoeksmateriaal, beschikbaar gesteld door het onderzoeksinstituut Astron en CAMRAS uit Dwingeloo, maakte Andreas Hirsch met het Solar Sound Ensemble een elektronisch

19

20

3 Kunstuitleen Het fenomeen ‘kunstuitleen’ zoals we dat vanuit de jaren ’70 van de vorige eeuw kennen, is al geruime tijd aan verandering onderhevig. Op diverse plaatsen in Nederland zijn deze voorzieningen verzelfstandigd, gekoppeld aan andere instellingen of opgeheven. Ook kennen we al enige jaren de megakunstuitleen die volledig commercieel functioneert. In Drenthe is de kunstuitleen nog steeds een hecht onderdeel van het CBK. Hier is de kunstuitleen opgedeeld in een kunstuitleen voor particulieren en scholen, en een kunstuitleen voor bedrijven. De collectie voor bedrijven is zo samengesteld dat er tentoonstellingen uit gecompileerd kunnen worden, de kunstuitleen voor particulieren is meer gericht op de uitleen van een of enkele stuks. In het afgelopen jaar nam het aantal abonnees af. Het CBK is dan ook serieus bezig met het vinden van nieuwe wegen om rendabel te blijven en toegankelijk voor het publiek. Daartoe heeft het CBK met Stichting Bibliotheek.nl en Biblionet Drenthe het initiatief genomen tot een uniek pilotproject ‘Kunst in de bieb’. Kunstuitleen voor particulieren en scholen De kunstuitleen is onder meer ontstaan vanuit de gedachte dat kunst voor een breed publiek toegankelijk moet zijn. Daarom kan men voor weinig geld kwalitatief goede kunst in huis halen. In Drenthe kan dat in vijf plaatsen. De hoofdvestiging in Assen verhuisde dit jaar naar De Nieuwe Kolk in het centrum van de stad. De kunstuitleen Roden en Hoogeveen zijn gevestigd in de plaatselijke bibliotheek. In Meppel is de kunstuitleen te vinden in de Secretarie en de Emmer kunstuitleen is onderdeel van het CBK Emmen.

coördinatoren nu bijeen in Assen voor overleg. Hiermee is ook het contact verbeterd tussen de vestigingen onderling. De collectie is voor een deel eigendom van het CBK Drenthe en voor een deel bestaat het uit werk dat in consignatie is genomen van kunstenaars van binnen en buiten Drenthe. Om de collectie interessant te houden voor de abonnees moet deze regelmatig worden ververst. In de afgelopen periode was hiervoor te weinig tijd. In 2012 besloot het CBK de vernieuwing van de collectie te koppelen aan een tentoonstelling. Samen met CBK Emmen werd een landelijke oproep gedaan aan professionele kunstenaars om hun werk aan ons in consignatie te geven. Dit leverde ruim honderd inzendingen op. Er werd onder andere geselecteerd op aansluiting bij de samenstelling van de collectie en uitleenbaarheid van het werk in de vijf uitleenpunten. De geselecteerde kunstenaars deden mee aan de tentoonstelling ‘Kunst te leen’ in het CBK Emmen. Het publiek kon aangeven welk werk ze het meest interessant vond. De

De vestigingen van de kunstuitleen worden bemenst door 30 vrijwilligers. In het verleden werden zij geïnformeerd door de vaste medewerkster van het CBK Drenthe. Zij organiseerde regelmatig bijeenkomsten op de locaties. Dit kostte veel tijd en was niet efficiënt. Om de informatiestromen tussen de vestigingen en het CBK beter te laten verlopen is bij elke vestiging een coördinator aangesteld. Regelmatig komen deze

21

winnaars kregen een kunstbon voor een half jaar gratis lenen. Daarna werden de kunstwerken verdeeld over de uitleenpunten.

dingen nagenoeg in de pas. Ook in Meppel waren verhoudingsgewijs veel opzeggingen. In totaal waren er over 2012 142 opzeggingen en 57 nieuwe abonnees. Het totale aantal leners is nu 750. De indruk bestaat dat het nieuwe betalingssysteem geen reden meer is om op te zeggen. Wel zijn er andere redenen voor het teruglopen van het aantal abonnees. De economische crisis heeft invloed op het nemen van een abonnement of het al dan niet voortzetten er van. Ook de verandering in opvatting van wat kunst is, speelt een rol. Tegenwoordig kan men voor weinig geld bij woonwinkels fraaie reproducties kopen van kunstwerken. Blijkbaar speelt de (relatieve) uniciteit van een kunstwerk bij de keuze voor kunst in huis een veel minder grote rol dan vroeger. De trend sluit ook aan bij de huidige wegwerpcultuur: heb je genoeg van het plaatje dan koop je een nieuwe. Kunst in de bieb Om de trend van het teruglopend aantal abonnees te keren en de kosten te drukken, is het pilotproject ‘Kunst in de bieb’ bedacht. Dit is een ambitieus project met landelijke potentie van CBK Drenthe, Biblionet Drenthe en Stichting Bibliotheek.nl. Het wordt gefinancierd door het merendeel van de Drentse gemeenten, Provincie Drenthe en de Staat. Al in 2010 ontstond vanuit de synergiegedachte het plan om met Biblionet Drenthe te onderzoeken of het haalbaar zou zijn kunstwerken te verspreiden via hun infrastructuur en de uitleen digitaal te laten lopen via de bibliotheken in de provincie. De rol van het CBK zou dan vooral liggen op het bieden van faciliteiten aan bibliotheken en niet meer op het volledig zelf draaien van kunstuitlenen in de provincie. Het initiatief kreeg meer perspectief toen Stichting Bibliotheek.nl aangaf geïnteresseerd te zijn in de digitalisering van kunst in combinatie met

Abonnees De naweeën van het in 2010 gewijzigde abonnementensysteem waren nog zichtbaar aan het begin van 2012. In Assen vond bijna de helft van alle opzeggingen plaats in de eerste drie maanden van dit jaar tot de verhuizing naar De Nieuwe Kolk. In april nam het aantal abonnees toe. Dit had te maken met de verhuizing naar het nieuwe pand en de speciale tentoonstelling met werk uit de collectie van de kunstuitleen. Maar de afname zette daarna weer door om eind september in een positief saldo om te slaan. De rest van het jaar schommelde het saldo rond het nulpunt. In Emmen waren de opzeggingen in de eerste vier maanden van het jaar opvallend, maar daarna liepen opzeggingen en aanmel-

22

boeken en andere activiteiten. Toen zij als derde samenwerkingspartner in dit project stapten, kreeg het project niet alleen een bredere basis, maar werd ook over de grenzen van Drenthe gedacht. Stichting Bibliotheek.nl opereert landelijk en wil het project landelijk uitrollen. In september 2012 gingen de voorbereidingen voor deze pilot van start onder de titel ‘Kunst in de bieb’. Er is een projectleider aangesteld, een projectgroep en een stuurgroep met vertegenwoordigers van de drie partners. De pilot zal in 5 bibliotheken worden uitgevoerd: Rolde, Zuidwolde, Beilen, Vledder en Zuidlaren. Gekoppeld aan het project zijn activiteiten als een korte cursus kunstgeschiedenis voor bibliotheekmedewerkers, een marketingcampagne en het ontwerpen van een geschikt digitaliseringsprogramma.

Bibliotheek Assen en Theater & bioscopen DNK om als gezamenlijke bewoners van dit gebouw naar buiten te treden. De collectie van de kunstuitleen stond in de schijnwerpers tijdens de openingstentoonstelling in april in De Nieuwe Kolk en een expositie in de Vanderveen Galerie. Nieuwe aanwinsten werden getoond in CBK Emmen en in de andere vestigingen werden regelmatig keuzes uit de collectie op thema getoond.

Activiteiten rondom de kunstuitleen In en om de kunstuitleen zijn in 2012 allerlei uiteenlopende activiteiten georganiseerd. Deze activiteiten zijn gericht op het werven van nieuwe abonnees, het geven van informatie over kunst of het zelf maken van kunst. Vaak zijn dit activiteiten die vallen binnen manifestaties of jaarlijks terugkerende gezamenlijke festivals. Er waren workshops over kunst voor kinderen tijdens ‘Kunstcarroussel’ en ‘Oktobermaand Kindermaand’. Scholieren konden zich met elkaar meten in een ‘Robotbattle’.

Kunstuitleen Bedrijven De Kunstuitleen voor bedrijven functioneert als een zelfstandig onderdeel van het CBK Drenthe met een eigen collectie. De acquisitie en de contacten met de klanten worden onderhouden door een medewerkster in dienst van het CBK Drenthe. De collectie is, evenals die van de Kunstuitleen voor particulieren en scholen, samengesteld uit werk in eigen bezit aangevuld met werk in consignatie van kunstenaars. Alle stijlen, technieken en formaten zijn aanwezig. Er is werk van kunstenaars uit heel Nederland in opgenomen. De collectie is toegespitst op het bedienen van bedrijven en instellingen die meerdere werken willen lenen. De medewerkster bedrijvenkunstuitleen stelt een selectie samen die speciaal op de opdrachtgever is toegesneden. De Kunstuitleen voor Bedrijven verzorgt het vervoer en de inrichting.

Ouderen van de ‘Zomerschool Drenthe’ kregen in Hoogeveen een speciale ontvangst met uitleg over de kunstuitleen. De kunstuitleen nam deel aan de manifestatie ‘Art Explosion’ (mei) en de ‘kerstmarkt’ (december) om haar collectie en uitleenfunctie onder de aandacht te brengen. Dit leverde enkele nieuwe abonnees op. De stand op de ‘kerstmarkt’ werd gedeeld met de partners van De Nieuwe Kolk,

In de klantenkring van het CBK bevinden zich uiteenlopende organisaties zoals machinefabrieken, ziekenhuizen en adviesbureaus. In 2012 was de Kunstuitleen voor bedrijven aanwezig tijdens de Bedrijven Contact Dagen. Daar zijn contacten gelegd en in de periode daarna zijn deze bedrijven bezocht. Dit leverde twee nieuwe klanten op. De bedrijvenkunstuitleen van het CBK opereert in principe niet uitsluitend in

23

Drenthe. Er kwam een verzoek van een overheidscluster om mee te doen aan een offerteronde om hun gebouwen te voorzien van kunst uit onze collectie. Helaas ging deze opdracht naar een andere partij. Wel konden wij een andere overheidsinstelling in Den Haag in 2012 als nieuwe klant aan ons klantenbestand toevoegen.

uitleen aan de orde. Het was een goed moment om contacten te leggen met collegainstellingen in Nederland en instellingen die een relatie hebben met de kunstuitleen. HEDEN had een bedrijfsmodel laten maken door een onderzoeksbureau. Zij boden dit te koop aan. Duidelijk werd nog eens dat het vinden van nieuwe leners, het leggen van contacten en het binden van (mogelijke) klanten van groot belang is. Ons bezoek resulteerde in een aantal ideeën over hoe het CBK meer bedrijven kan bereiken. Dit wordt omgezet in plannen die we volgend jaar willen uitvoeren. Een van de ideeën is het gebaseerd op uitruil van diensten met partners in De Nieuwe Kolk. Wij zijn in bespreking met theater De Nieuwe Kolk over het gratis ter beschikking stellen van kunstwerken om daarmee een aantal van hun werkruimtes in te richten voor promotionele doeleinden ten gunste van de kunstuitleen bedrijven. Het idee is om een aantal keren per jaar gericht bedrijven uit te nodigen voor een bijeenkomst in het CBK gebouw voor een korte inleiding over onze collectie en een hapje. Daarna nemen wij hen mee naar de werkruimtes met onze kunst van Theater De Nieuwe Kolk zodat ze een idee van een mogelijke inrichting van hun eigen ruimtes kunnen krijgen. Daarna zijn ze welkom bij een theatervoorstelling. Een ander idee is een koppeling met een business club die we nog gaan oprichten.

Ondanks deze gunstige ontwikkelingen zorgde de economische recessie zoals verwacht toch voor aanzienlijk minder uitleningen. Het aantal abonnees liep terug van 50 naar 36. In december bezochten de medewerkers van de bedrijvenkunstuitleen en de kunstuitleen particulieren en scholen samen met de directeur het symposium over de toekomst van de kunstuitleen georganiseerd door HEDEN in Den Haag. Hier kwam een breed scala aan facetten rondom de kunst-

24

4 Informatie en documentatie Het CBK Drenthe heeft zich in 2012 in een nieuw jasje gestoken. Het nieuwe imago werd vormgegeven door Rocketindustries uit Groningen die een stevig en helder logo ontwierp. Elk onderdeel van het CBK kreeg een eigen kleur. Ook de website kreeg een eigentijds uiterlijk met meer op het gebruik aangepaste mogelijkheden. Het CBK stelt veel van haar activiteiten en informatie ter beschikking aan het publiek via digitale middelen. Het beschikt over een digitaal documentatiesysteem waarin alle professionele Drentse kunstenaars zijn opgenomen. Het is in te zien via de website van CBK Drenthe. Daar is ook de digitale kunstuitleen ondergebracht. Deze website is in 2012 vernieuwd evenals de huisstijl. Aan digitalisering van de kunst in de openbare ruimte wordt gewerkt. CBK Drenthe is actief aanwezig op Facebook.

Documentatiesysteem Drentse kunstenaars Het CBK beschikt al jaren over een digitaal kunstenaarsbestand waarin professionele kunstenaars zijn opgenomen die wonen en werken in Drenthe. Het CBK is de enige instelling in Drenthe waar actuele gegevens over deze kunstenaars vindbaar zijn. Wij vinden het belangrijk dat die gegevens bewaard blijven en ook gebruikt kunnen worden door het publiek. Dit bestand dreigde echter te verdwijnen bij een negatieve beslissing over de voortzetting van de provinciale subsidie aan het CBK. Vooruitlopend op die beslissing besloot het CBK het bestand zodanig in zijn systeem op te slaan dat het zonder veel extra werk ingezien en bijgehouden kan worden. Aangesloten kunstenaars uit Drenthe kunnen hun gegevens zelf blijven aanpassen en aanvullen. Kunstenaars die willen worden opgenomen in het systeem worden beoordeeld door een commissie aan de hand van een aantal kwaliteitseisen. De belangrijkste criteria zijn beroepsgerichtheid, vakmanschap, ontwikkelingen in het werk en de artistieke kwaliteit. Er werden dit jaar 10 kunstenaars getoetst waarvan er 3 werden toegelaten.

Nieuwe website en nieuwe huisstijl De oude website en huisstijl pasten niet meer bij het imago van het huidige CBK. Er werd besloten een nieuwe site te laten maken met een nieuwe vormgeving die beter aansloot bij de ambities en de uitstraling van het eigentijdse CBK. De nieuwe website van het CBK is vormgegeven volgens de verschillende onderdelen waaruit de instelling bestaat: KAS (tentoonstellingen), KOR (kunst in de openbare ruimte) en KUP/KUB (kunstuitleen). Elke afdeling kreeg zijn eigen primaire kleur. Uitgangspunten bij de website waren onder meer: helderheid, gemakkelijk te zoeken, gemakkelijk te onderhouden, mogelijkheid voor kleine en grote berichten, de digitale componenten van het CBK moesten gemakkelijk te vinden zijn en te gebruiken. Elk onderdeel heeft een beginpagina met daaronder doorverwijspagina’s. Daarnaast is er de mogelijkheid om nieuws toe te voegen, een agenda en nieuws-uithet-veld. Oud nieuws wordt gearchiveerd zodat dit beschikbaar blijft voor de geïnteresseerde lezer.

25

Facebook Facebook gebruikt het CBK als een snelle en toepasselijke vorm van communicatie met zijn publiek. Vooral activiteiten voor jongeren vinden veel respons. De statistieken van Facebook worden regelmatig

gen geweest. Het CBK had zich in 2011 opgeworpen als “trekker” van dit project. Het doel van een centraal kunstkanaal is het bundelen en toegankelijk maken van

geraadpleegd voor het verkrijgen van inzicht in de reacties van het publiek. Hiermee is het ook een tool om te achterhalen wat voor soort berichten bij het publiek aanslaan en welke juist niet. Ook voor communicatie over langer lopende projecten is Facebook een geschikt medium. Het project ‘Gewoon Assen’ in de Gouverneurstuin van Martijn Engelbregt maakte bijvoorbeeld veel gebruik van Facebook.

beeldende kunstprojecten in de openbare ruimte waarin digitale middelen een rol spelen. Met dit project wordt informatie digitaal via een applicatie aangeboden en gekoppeld aan een locatie waar het project plaats vindt. Het CBK werkt in dit project samen met het Drents Archief. Eind 2012 is een plan ingediend bij de provincie Drenthe waarbij het CBK een database gaat vullen met kunstwerken in de openbare ruimte van Drenthe en waarmee het kunstroutes kan samenstellen of opnemen op zijn website. Het publiek kan zoeken in de database waarin niet alleen teksten en afbeeldingen zijn opgenomen, maar ook film, video en

Digitaal Kunstkanaal (In voorbereiding) Het digitale kunstkanaal is in 2012 regelmatig onderwerp van diverse besprekin-

26

andere digitale informatie. De kunstroutes kunnen zowel door het CBK als door externe aanbieders worden samengesteld.

Het CBK beoordeelt de aangeboden routes op kwaliteit van de kunst en informatie.

27

28

5 Publiek Publieksbegeleiding is in onze optiek een essentieel onderdeel van de tentoonstellingen omdat informatie over eigentijdse kunst onmisbaar is voor het begrip ervan. De publieksbegeleiding is daarom een integraal onderdeel bij elke activiteit van KAS. Publieksbegeleiding kan in vele vormen en op vele manieren. Het CBK maakt bij de tentoonstellingen in De Nieuwe Kolk gebruik van tekstboekjes met beknopte beschrijvingen van het getoonde. De tentoonstelling ‘Nature Now’ over natuur ging vergezeld van een groot aantal lezingen en excursies naar plaatsen die de tentoonstelling in een breder kader zetten of er meer informatie over gaven. Lezingen, een studiemiddag en de presentatie van publicaties omlijstten het KOR-programma dit jaar.

Nature Now Bijenhotel bouwen Op 21 oktober organiseerde het CBK een workshop ‘Bijenhotel bouwen’ voor kinderen onder leiding van Frans Kerver.

bijensterfte enorm gestegen. Omdat de bestuivende arbeid van bijen invloed heeft op onze voedselvoorziening, heeft de bijensterfte dat ook. Bijenhotels worden gebouwd om te voorkomen dat de sterfte verder zal gaan toenemen. De aanwezige kinderen erg enthousiast over de workshop. 'Next Nature - De natuur verandert met ons mee’ een lezing door Koert van Mensvoort Op 2 november hield Koert van Mensvoort een lezing waarin hij zijn ideeën over de parallellie tussen de ongecontroleerde groeiwijze van de natuur en die van hedendaagse ontwikkelingen in de cultuur uiteen zette. Hij ging onder meer in op de vragen als: wat er gebeurt als natuur en cultuur door elkaar heen gaan lopen, of waar liefhebbers van een 'natuurlijk' leven zich in de toekomst op moeten richten.

2012 Was het jaar van de bij. Bijen zijn essentieel voor onze voedselvoorziening. Samen met hommels zijn bijen goed voor 80 tot 90 procent van de bestuiving van landbouwgewassen. Maar vanwege de verschraling van het landschap is de

29

Now’ waren enkele van haar gevilte doeken te zien. Tijdens de rondleiding langs de viltwerkplaats, de ververij en de tuin met de verfplanten kreeg het publiek een indruk van het ontstaansproces van dit werk. Bij het vervaardigen van de werken houdt Jongstra het hele proces van grondstof tot eindproduct in eigen hand.

Natuur en mens in Drenthe: een eeuwenoude wisselwerking Theo Spek ondernam op 16 november met zijn publiek een reis door de tijd. Vanaf de vroege prehistorie tot nu liet hij zien dat de relatie van de mens met de natuur steeds anders is. Hiervoor koos hij enkele momenten uit de Drentse landschapsgeschiedenis en stelde daarbij steeds drie essentiële vragen: Hoe zag de natuur er in die tijd uit? Hoe werd ze gebruikt? En welke betekenis had de natuur voor de mensen uit die tijd?

Excursie naar de Tuin van de Tijd van Femke van Dam in Bunne Femke van Dam is kunstenares en gebruikt haar tuin als atelierruimte, een plek waar grotere landart projecten voor het eerst 'getest' worden. Voor het ontwerp van de tuin werd de kunstenares geïnspireerd door de wijze waarop de schotse kunstenaar Ian Hamilton Finlay zijn tuin als een plek voor poëtische en filosofische mijmeringen inrichtte. Kunstenares Femke van Dam verzorgde op 24 november een rondleiding door de tuin.

Studiemiddag KOR Op 27 september vond in het CBK en in de bioscopen van De Nieuwe Kolk een studiemiddag plaats over kunst in de openbare ruimte voor ambtenaren van gemeenten en de provincie en geïnteresseerd publiek. Aan de orde kwamen thema’s als: kunst en de 1% regeling, kunst en het landschap, kunst en bewonersparticipatie en kunst en technologie. Het CBK Drenthe, wethouders Myriam Jansen (Meppel) en Jacob Bruintjes (Westerveld) en de kunstenaars Giny Vos en Ronald van der Meijs gaven korte introducties op een aantal gerealiseerde projecten in Drenthe. Er waren vier gastsprekers, de kunstenaars Paul de Kort en Wapke Feenstra, de architectuurhistoricus Wijnand Galema en Anne Nigten, lec-

Studiobezoek aan Claudy Jongstra Het CBK Drenthe bood op 1 december de unieke kans om een kijkje achter de schermen te nemen bij Studio Claudy Jongstra in Friesland. In de tentoonstelling ‘Nature

30

tor Popcultuur, Innovatie en Duurzaamheid. In een forumdiscussie werd aan de hand van stellingen gesproken over toekomstmogelijkheden van kunst in de openbare ruimte in Drenthe. Vooral het verhaal van Anne Nigten sprak tot de verbeelding. In een samenvatting bracht dagvoorzitter Huib

drachten waar het CBK Drenthe de afgelopen 10 jaar bij betrokken was. Wethouder Maurice Hoogeveen nam het eerste exemplaar in ontvangst. Presentatie ‘Art beyond earth’ Op 14 december werd een lezingenavond georganiseerd waarop ook de publicatie werd gepresenteerd bij de performance ‘Solar Sound’ (in 2011 door het CBK Drenthe georganiseerd bij de radiotelescoop in Dwingeloo). De uitvoering in Dwingeloo vond toentertijd plaats op de hei in samenwerking met (inter-) nationale musici, het onderzoeksinstituut Astron en CAMRAS. De avond werd niet alleen gevuld met lezingen maar ook werden er video’s vertoond. Tijdens de avond werd de publicatie gepresenteerd voor een overvolle zaal in het CBK.

Haye van der Werf een aantal conclusies onder de aandacht waaronder het belang van digitale en tijdelijke kunstwerken voor de toekomstige kunst in de openbare ruimte. Na afloop van de studiemiddag werd de publicatie ‘Window of Your Eyes’ gepresenteerd. Het is een selectie van 48 kunstop-

31

32

6 Educatie Het CBK beschikt niet over structurele mogelijkheden voor het opzetten van educatieve projecten. Daarom werkt het samen met externe partners uit Drenthe, zoals K&C en ICO, en daarbuiten. De geschikte expertise wordt ingekocht. Educatieve projecten werden in 2012 uitgevoerd in het kader van ‘Rondje Cultuur’, ‘Kunstcarrousel’, Oktobermaand Kindermaand, de tentoonstelling ‘Nature Now’ en incidenteel voor het Nassau Penta College in Assen.

Robotbattle in het kader van Rondje Cultuur In het kader van Rondje Cultuur werden in De Nieuwe Kolk ‘robot battles’ georganiseerd. Deze ‘battles’, bedacht door kunstenaar Sam Peeters, waren erg succesvol op het Lowlands Festival. Leerlingen van het voortgezet onderwijs in Noord-Drenthe maakten kennis met de culturele instellingen in Assen. In het CBK konden leerlingen ‘robots’ maken van oude kartonnen dozen. Nadat de kostuums klaar waren, werd een ‘battle’ gevoerd. De winnaar was degene die zijn pak het langst wist heel te houden.

inspireren en samen ontdekkingen te doen. Het resultaat was zes totaal verschillende schilderijen. Een aantal daarvan is in de jeugdhoek van de Bibliotheek Hoogeveen tentoongesteld. Oktobermaand Kindermaand De manifestatie ‘Oktobermaand Kindermaand’ is een jaarlijks terugkerend educatief programma voor scholen in Drenthe. In het CBK gebouw ontdekten kinderen samen met kunstenares Liesbeth Takken wat het verschil is tussen een prehistorische rotsschildering en een graffitikunstwerk. Kinderen maakten hun eigen verf. Er werden vier workshops gegeven die allen druk bezocht werden.

Kunstcarrousel Hoogeveen In het kader van Kunstcarrousel organiseerde het CBK Drenthe dinsdag 21 februari, in de kunstuitleen Hoogeveen de workshop ‘De ontdekking’, verzorgd door beeldend kunstenaar Nelleke Verkaik. In deze workshop zette zij leerlingen aan het werk met kwasten en verf. Met als doel een gezamenlijk kunstwerk te maken, elkaar te

Penta College Groepen leerlingen van het Penta College in Assen bezochten het CBK Drenthe in het kader van een opdracht die zij binnen de creatieve vakken moesten uitvoeren voor school.

33

7 Samenwerking en contacten Anno 2012 is samenwerking met andere instellingen en bedrijven niet alleen meer wenselijk maar eerder noodzakelijk geworden. Subsidiegevers en instellingen maken gebruik van de meerwaarde van een bredere basis voor het opzetten van projecten en het uitvoeren van activiteiten. CBK Drenthe ging onmiddellijk na zijn verhuizing al een nauwe samenwerking aan met andere bewoners van De Nieuwe Kolk. Maar ook buiten het gebouw is samenwerking voor het CBK Drenthe van belang voor haar bestaan. Het opereert in de hele provincie Drenthe en onderhoudt daarom met een groot aantal instellingen en organisaties relaties. Waar mogelijk werkt het CBK met hen samen.

Gebouw De Nieuwe Kolk Activiteiten Het jaar 2012 stond in het teken van verhuizen en het opbouwen van een relatie met de ‘buren’ en het gebouw zelf. De buren waren aanvankelijk het theater en de bioscoop en vanaf juni ook Bibliotheek Assen. Biblionet Drenthe verschoof zijn verhuisdatum wegens dwingende redenen naar 2013. 21 April was de grote dag voor de betrokkenen bij de bouw van De Nieuwe Kolk. Er werd samen met de Gemeente Assen en Theater & Bioscopen De Nieuwe Kolk een open dag georganiseerd die een overweldigend aantal bezoekers trok: 16.000 Assenaren en Drenten kwamen kijken naar het resultaat van de werkzaamheden die jarenlang achter de schuttingen aan de Weiersstraat hadden plaatsgevonden. In juni arriveerde Bibliotheek Assen als derde partner in het pand. Daarmee nam de drukte in het gebouw aanzienlijk toe. In het cultuurportaal (het gemeenschappelijke entreegebied van de partners in De Nieuwe Kolk) werden regelmatig activiteiten georganiseerd, waarbij het publiek ook dikwijls even bij het CBK binnen kwam kijken. Ook het CBK maakte geregeld gebruik van dit gebied bij openingen en speciale gelegenheden. Bij rond-

leidingen werkten de partners zoveel mogelijk samen. Voor de organisatie van de officiële opening van het gebouw werd een speciale commissie in het leven geroepen. Alle betrokken partijen waren daarin vertegenwoordigd, voor de presentatie-instellingen (Bibliotheek Assen, CBK en T&B) was dat Hilko Folkeringa, directeur van theater en bioscopen De Nieuwe Kolk (T&B). Vanuit de denktank van de commissie kwam het idee om een theatervoorstelling te maken met de drie Noordelijke kunstinstellingen op het gebied van muziek, dans en theater. Het CBK maakte speciaal voor deze opening een nieuwe productie: ‘Nature Now’. Alle organisaties droegen bij aan de gezamenlijke productie in het theater. Op 22 september vond ’s middags de opening plaats door Prinses Margriet. Zij bezocht op die dag onder meer het CBK en was zeer te spreken over de tentoonstelling. Vooral een werk in de vorm van een pompoen die naar kardemom rook (Peter de Cupere) viel zeer in de smaak, evenals een karretje dat werd voortbewogen dankzij energie die vrij kwam bij aanraking (Yvan Henriques). ’s Avonds was er een speciaal programma voor genodigden uit het netwerk van de betrokken

34

het Roodbaard project. Stichting Oerol is een samenwerkingspartner met CBK Drenthe, samen ontwikkelden zijn in 2010 het Sonic project in Dwingeloo. Dit project werd in 2012 gedocumenteerd en gepubliceerd. In het kader van opdrachten kunst in de openbare ruimte wordt nauw samengewerkt met de Drentse gemeenten.

organisaties. Vertegenwoordigers uit het Noord-Nederlandse bestuurders- en cultuurcircuit waren ruim vertegenwoordigd. Faciliteiten Het ‘wonen onder een dak’ vroeg niet alleen om samenwerking en coördinatie van activiteiten in het gemeenschappelijke cultuurportaal. Er moesten veel zaken geregeld worden, van verdeelsleutels voor gemeenschappelijke diensten tot gezamenlijke vierkante meters. De praktijk leerde ons veel. Voor- en nadelen van synergie werden zichtbaar. Biblionet Drenthe nam de organisatie van ICT en telefonie op zich. Zaken als schoonmaak en aanschaf van sanitair werden gemeenschappelijk geregeld. Organiseerden de partners aanvankelijk nog vooral hun eigen activiteiten, tegen het eind van het jaar werd steeds vaker samengewerkt. Zo werd het cultuurportaal in gezamenlijkheid ingericht voor de decembermaand en werd gezamenlijk een stand op de Kerstmarkt in Assen bemand.

Gemeente Assen Sinds de verhuizing naar De Nieuwe Kolk in Assen en de aangekondigde bezuinigingen van de provincie zijn de banden met de gemeente Assen nauwer geworden. Als huurder van de gemeente vonden er gesprekken plaats over het gebouw en de exploitatie daarvan. De gemeente was weer opdrachtgever voor de zomertentoonstelling in de Gouverneurstuin. Het CBK bleef in 2012 het secretariaat van de adviescommissie van de gemeente Assen voor kunst in de openbare ruimte voeren. Na de voltooiing van De Nieuwe Kolk zette de gemeente flink in op het ontwikkelingen van een stedenbouwkundig plan rond het centrum van Assen. Het aandeel van het CBK Drenthe lag aanvankelijk in het meedenken over mogelijkheden voor het upgraden van dit gebied. Belangrijk was daarnaast de wens van de gemeente om De Nieuwe Kolk en de koopstad Assen onder de aandacht te brengen van bezoekers van het Drents Museum. Het CBK dacht hierin mee op het gebied van mogelijkheden voor kunst in de openbare ruimte.

Provincie Drenthe en de Drentse gemeenten In 2012 werd volop samengewerkt met de provincie Drenthe op het vlak van kunst in de openbare ruimte (KOR). De afdeling cultuur van de provincie Drenthe informeerde het CBK over opdrachten voor advisering en begeleiding in Drenthe. Binnen dit kader ontstond in het verleden een langlopende samenwerking met de afdeling wegen en water van de provincie Drenthe. Binnen het meerjarige N34 project werkt het CBK nauw samen met SKOR (Landelijke Stichting Kunst in de Openbare Ruimte). Inhoudelijk vullen zij elkaar aan bij de totstandkoming van de projecten langs deze weg. Het CBK Drenthe is vertegenwoordigd in Atelier Mooi Drenthe waarmee wordt samengewerkt met betrekking tot de ontwikkeling van nieuwe projecten, zoals

Organisaties In 2012 bracht de directeur van het CBK een bezoek aan de Kunsthalle Lingen om de relatie te bestendigen. Afgesproken werd dat in 2014 een nieuw samenwerkingsproject opgestart wordt. Onder de nieuwe directeur, Maike Behm, is de programmering verschoven naar internationale kunstenaars. Omdat de expo-

35

sities van Drentse kunstenaars niet de verwachte offspin hadden, wordt opnieuw gekeken naar de inhoud van de uitwisseling.

king. Voor de programmering in de Vanderveen Galerie werd samengewerkt met verschillende Drentse kunstenaarsverenigingen, zoals DSG en Verkuno. In het kader van de tentoonstelling ‘Nature Now’ werd samengewerkt met AOC Terra en Stichting Tuin in de Stad. Een vooronderzoek over de haalbaarheid van een Biënnale in Drenthe werd samen met het LAC en KIK uitgevoerd in opdracht van de provincie Drenthe. Met het Drents Archief wordt gewerkt aan een kunstkanaal voor kunst in de openbare ruimte.

Op uitnodiging van de gemeente Assen deed CBK Drenthe mee aan een raamproject, waarbij kunstenaars werd gevraagd nieuw werk te maken voor leegstaande etalages in de Singelpassage en de Kerkstraat. Het project werd samen met SMAHK bedacht. De uitvoering lag in handen van SMAHK. In 2011 gaf het CBK opdracht aan Kunst en Cultuur Drenthe (K&C) een onderwijsprogramma te maken voor het KOR-project. Dit project is in ontwikkeling. Een samenwerkingsproject in de vorm van een tentoonstelling met K&C op het gebied van nieuwe media werd afgebroken vanwege een reorganisatie bij K&C. Het CBK werkt samen in het kader van Oktobermaand Kindermaand met bijna alle in Drenthe aanwezige culturele instellingen en musea: Herinneringscentrum Kamp Westerbork, K&C, Hunebedcentrum, Drents Museum, Museum Kinderwereld en Schouwburg De Nieuwe Kolk. Met het Penta College van het Nassaucollege in Assen vindt regelmatig overleg plaats over samenwerking op het gebied van activiteiten voor leerlingen. Met GRAS is een gezamenlijke aanvraag voor een project rond vliegveld Eelde opgesteld. De pilot ‘Kunst in de Bieb’ is een samenwerkingsproject van Biblionet Drenthe, Stichting Bibliotheek.nl en CBK Drenthe. CBK Emmen maakt gebruik van de collectie van de kunstuitleen van CBK Drenthe. Er werd gezamenlijk een tentoonstelling gemaakt en er werden gesprekken gevoerd over mogelijke verdere samenwer-

Bedrijven De Vanderveen galerie is een samenwerking tussen CBK Drenthe en Warenhuis Vanderveen. In het kader van de tentoonstelling ‘Nature Now’ werd - met Tuinland. Contacten In 2012 was het CBK betrokken bij diverse overkoepelende activiteiten op het vlak van de drie onderdelen van het CBK. Het belangrijkste doel van deze activiteiten is het verstevigen van het netwerk. Zo maakte de medewerker KOR van het CBK deel uit van een forum tijdens LOKO12 (landelijk overleg kunst in de openbare ruimte) in Amsterdam. Heden, de kunstuitleen in Den Haag, organiseerde een landelijke bijeenkomst over de toekomst van de kunstuitleen. Deze bijeenkomst werd actief bijgewoond door de medewerkers van KUP/B en de directeur. Belangrijke activiteiten op het gebied van de hedendaagse kunst werden bezocht door medewerkers van het CBK, zoals de open dagen van de Rijksacademie Amsterdam, Manifesta Genk en Documenta Kassel ter voorbereiding van de tentoonstellingsprogrammering en een

36

eventuele Biënnale. De directeur verrichte diverse openingen van tentoonstellingen in Drenthe. CBK Drenthe nam deel aan adviesgesprekken met de directie van Academie Minerva, Anne Nigten van Frank Möhr Instituut en Sjoerd Wagenaar van de

Peergroup. De directeur van het CBK gaf een workshop aan studenten van Academie Minerva in Groningen.

(Prinses Margriet, onder meer vergezeld door Jacques Tichelaar, Commissaris van de Koningin van Drenthe, en Sicko Heldoorn, burgemeester van Assen, ontvangt een toelichting op de openingstentoonstelling ‘Nature Now’ door directeur Toos Arends)

37

8 Financiën Het CBK ontving in 2012 een structurele subsidie van de provincie Drenthe en een substantiële bijdrage voor projecten en activiteiten van de gemeente Assen. Daarnaast ontving het ook van alle gemeenten in Drenthe financiële ondersteuning bij het KOR project. Acht Drentse gemeenten droegen bij aan de voorbereiding van de digitale kunstuitleen in de bibliotheek. Dit jaar ontving het CBK bovendien bijdragen van Het Mondriaan Fonds, Prins Bernard Cultuurfonds en Rabofonds Assen-Beilen voor het uitvoeren van tentoonstellingsprojecten. Dankzij deze financiële ondersteuning kon het CBK Drenthe het jaar 2012 met een positief eindresultaat afsluiten. De verhuizing van een fabrieksloods naar een volledig op onze behoeftes afgestemd gebouw bracht met zich mee, dat diverse kosten hoger uitvielen dan voorheen. Dit had te maken met de maat van het gebouw, een ander activiteitenprogramma, meer PR en een hogere huur. De financiële bijdrage van de gemeente werd verhoogd en er werd meer fondsengeld geworven.

38

9 Personeel en organisatie Op 31 december 2012 waren er 9 personeelsleden in dienst van Stichting Centrum Beeldende Kunst Drenthe. De detachering van een medewerker van Alescon liep in 2012 af. De functies van projectcoördinator tentoonstellingen/activiteiten en secretariaat adviescommissie kwamen in mei vacant. Er werd voor het secretariaat adviescommissie een nieuwe medewerkster op tijdelijke basis in dienst genomen vanaf mei 2012. Vanaf oktober 2012 is de functie van projectcoördinator tentoonstellingen/ activiteiten op tijdelijke basis ingevuld. Ongeveer een keer per twee weken was er een medewerkersbijeenkomst waar de gang van zaken binnen het CBK werd besproken en een keer per maand was er een bijeenkomst met de medewerkers van de verschillende afdelingen: tentoonstellingen, kunst in de openbare ruimte en kunstuitlenen om de voortgang van projecten en activiteiten te bespreken. Eind december vonden er planningsgesprekken plaats. Vrijwilligers CBK Drenthe heeft 31 vrijwilligers die onmisbaar zijn bij het functioneren van de kunstuitleen in Assen en de vestigingen in Meppel, Hoogeveen en Roden. Dikwijls helpen ze ook met hand- en spandiensten bij activiteiten op de verschillende locaties. Zij zijn de voelsprieten van de organisatie omdat ze dicht bij het publiek staan. De vrijwilligers worden begeleid door de medewerker kunstuitleen particulieren/scholen. Er werd in 2012 in elke vestiging een coördinator aangesteld. Zij kwamen regelmatig bijeen in Assen om de gang van zaken binnen de kunstuitleen te bespreken. De vrijwilligers kwamen een keer per jaar naar het CBK in Assen voor een nieuwjaarsbijeenkomst. In 2012 liet men weten hieraan niet zo’n waarde te hechten. Waarop besloten werd op een ander moment in het jaar een gezamenlijke activiteit te organiseren. Omdat in het nieuwe gebouw geen ontvangstbalie aanwezig is, was vanaf de herfst steeds een medewerker of vrijwilliger van de kunstuitleen aanwezig tijdens de openingsuren. Om te kunnen voldoen aan verzoeken om ook buiten de reguliere

openingstijden publiek toe te laten, werd met hulp van een ervaren vrijwilliger een plan opgesteld voor het werven van vrijwillige medewerkers. Organisatie In 2011 was in het beleidsplan 2012-2016 al een verandering in de organisatievorm aangekondigd om de doelen die het CBK Drenthe zich stelde in de komende jaren uit te kunnen voeren. Een belangrijk doel was de verandering van het CBK in een vooraanstaande instelling voor hedendaagse kunst in Noord Nederland. Een ander doel was een verschuiving van subsidie-instelling naar culturele onderneming. Toen de provincie definitief besloot geen subsidie meer aan CBK Drenthe te geven, besloot het CBK dit veranderingsproces zo snel mogelijk in gang te zetten. Bestuur en directie bogen zich over de mogelijkheid van een reorganisatie en de taken die nodig waren om het CBK in de gewenste koers te krijgen. Om meer nadruk te leggen op de inhoud van het CBK als instelling voor actuele kunst, kwam er meer ruimte voor het CBK als tentoonstellings- en activiteiten-

39

centrum. Hierdoor verschoof de werkdruk naar de medewerker tentoonstellingen en activiteiten en de directeur als inhoudelijk verantwoordelijke. De aandacht voor kunstenaars richtte zich op specifieke activiteiten, zoals de invulling van de Vanderveen Galerie en coaching. Ook dit gaf extra druk aan de tentoonstellingen en activiteitenkant. Dit werd deels ondervangen door een groot aantal stagiaires op universitair niveau afkomstig van de RUG. Zij verrichten veel en goed werk op hoog niveau. Maar dit is een tijdelijke oplossing.

teringen doorgevoerd en is een begin gemaakt met een op de actualiteit afgestemde administratie. Er werden planningsgesprekken gevoerd met alle medewerkers. Waar mogelijk werd gekozen voor een projectmatige aanpak van de taken en het aanpassen van functies aan de nieuwe situatie. Door de veranderingen in de bestaande situatie binnen het CBK, verschoof in de loop van het jaar het zwaartepunt binnen de taken van de directie naar management- en organisatietaken. Over de personele heroriëntatie en reorganisatie van het CBK werden gesprekken gevoerd met de gemeente. Daarnaast werd gezocht naar andere mogelijkheden om het CBK ‘in de lucht te houden’. Eind 2012 waren er diverse opties. Zo werd met de gemeente Assen meer samenwerking gevonden in de adviesfunctie van het CBK op het vlak van de kunst in de openbare ruimte.

Hield de KOR zich eerder voornamelijk bezig met het adviseren aan opdrachtgevers, door de noodzaak van het genereren van projecten kreeg de medewerker KOR er een belangrijke taak bij: acquisitie. Het bleek noodzakelijk om KOR anders te organiseren om het werk goed te kunnen blijven doen. De oplossing is gezocht in een projectorganisatie waarbij tijdelijke krachten op projectbasis worden aangetrokken. Om de kunstuitleen rendabel te houden werd een pilotproject opgezet om de mogelijkheid van een faciliterende organisatie te onderzoeken. Ook dit zal op termijn veranderingen in de organisatie met zich meebrengen. Om de activiteiten en visie onder de aandacht van politiek en publiek te brengen was de inzet op het gebied van PR groter dan voorheen. Maar desondanks werd eens te meer duidelijk dat deze inzet verder opgevoerd moet worden.

Bestuur Het CBK Drenthe valt onder de verantwoordelijkheid van een bestuur. Dit bestuur kwam in 2012 regelmatig bijeen. Eind 2012 vertrokken voorzitter Jippe Hoekstra en penningmeester Onno de Ruijter na een lange staat van dienst. Beide bestuurders waren vanaf het begin betrokken bij het CBK. Jippe Hoekstra speelde een belangrijke rol bij het ontstaan van de stichting Centrum voor Beeldende Kunst Drenthe dankzij zijn grote betrokkenheid en brede bestuurlijke en politieke kennis. Ook gedurende de jaren daarna bleef hij als voorzitter van het CBK een belangrijke rol vervullen bij de bevordering van beeldende kunst in Drenthe. Onno de Ruijter kwam als betrokken beeldend kunstenaar die goed op de hoogte was van de ontwikkelingen in de Drentse kunstwereld in het bestuur. Ook zijn inbreng was in de afgelopen jaren van belang bij de ontwikkeling van het CBK.

Een van de belangrijkste veranderingen is het omvormen van een instelling met vaste werknemers naar een organisatie die voornamelijk bestaat uit projectmedewerkers. Door met projectmedewerkers te werken kan vraag en aanbod beter op elkaar worden afgestemd. Er heeft een analyse plaatsgevonden van de huidige administratievorm. Op grond hiervan zijn verbe-

40

Directie en bestuur hebben in kleine kring afscheid van beide heren genomen.

- Monica Boekholt, opdrachtcoördinator Kunst in de Openbare Ruimte (0,56 fte) - Edwin van Splunter, medewerker beheer collectie, techniek en transport (0,89 fte) - Sejo Slingenberg, gedetacheerd (Alescon) exposities Hoogeveen/Meppel (0,1 fte tot 1-32012)

In 2012 bestond het bestuur uit: - Jippe Hoekstra, voorzitter - Diederik van Leeuwen, secretaris - Onno de Ruijter, penningmeester - Nico Vanderveen, lid - Gea Smidt, lid Per 19-12-2012 is de samenstelling van het bestuur als volgt: - Diederik van Leeuwen, voorzitter - Gea Smidt, secretaris - Nico Vanderveen, penningmeester

Nevenfuncties - Monica Boekholt - lid Atelier Mooi Drenthe Leden van de Documentatiecommissie - Peter Hiemstra, kunstenaar en medewerker K&C Assen - Anna Kramer, kunstenaar - Toos Arends, CBK Drenthe - Frea Stuurwold, kunstenaar - Roelof Koster, adviseur vormgeving Keunstwurk Leeuwarden

Personele bezetting - Toos Arends, directeur (1 fte) - Harrie Vosmeijer, administrateur (1,06 fte) - José Schamp, managementassistent (0,8 fte) - Cocky van Rijn, Kunstuitleen voor bedrijven (0,56 fte) - Isabel Pedersen, Kunstuitleen particulieren en scholen/educatie (0,44 fte) - Frederiek Bennema, projectcoördinator tentoonstellingen/activiteiten (0,46 fte, tot 1-5-2012) - Frederiek Bennema, secretariaat adviescommissie gemeente Assen (0,2 fte, tot 1-5-2012) - Lennard Dost, projectcoördinator tentoonstellingen (0,44 fte van 1-52012 t/m 1-9-2012) - Judith Spijksma, projectcoördinator tentoonstellingen/activiteiten (0,44 fte vanaf 1-10-2012) - Judie Bogers, secretariaat adviescommissie gemeente Assen (0,2 fte vanaf 1-5-2012)

Vrijwilligers Uitleenpunt Assen: Cobie Steenhuis (coördinator) Ineke Appel-Oldenziel Margreet Bakker Jacqueline Bodewes Aaf le Clercq-de Vries Trudy Emons Evelien Klompjan Renate Kooij-Wild Miep Kroes Trinet Lips-Balkema Ewout Prescher Joke Vanderveen Annie Wormmeester Uitleenpunt Roden: Yvonne Bakker-Schuring (coördinator) Marga Coehoorn-Brink Ans van der Gaag Evelien van der Woude

41

Uitleenpunt Hoogeveen: John Hooijer (coördinator) Henk en Bea Crajé Annet Elders Greetje Drenth Loes Jansen Truidy Geijtenbeek-van der Tol Greet Groot Saskia Roerdinkholder Kora Koppe-Lenderink Linda Lubberman Marijke Philipsen Hilda Vroling Anneke Wiebenga

Yvonne Jolles Annelouk Jonkman Linda Kerssies-Hauser Opzet pool vrijwillige medewerkers Wilma Colewij Stagiaires - Marijke van der Laan (ondersteuning ‘Nature Now’) april-mei-juni - Rosanne Rolleman (‘Rondje cultuur’ en ‘Gewoon Assen') april-mei-juni - Agnes Voskamp (KOR project en ‘BinnensteBuiten) april-mei

Uitleenpunt Meppel: Ingrid Benink (coördinator) Katie de Haan

42

10 Activiteitenkalender 2012

43

Dozen 20 januari t/m 7 maart Vanderveen Galerie Kartonnen dozen zijn er in alle soorten en maten, ze gaan de hele wereld over en je weet nooit precies waar ze terecht komen. Voor veel kunstenaars is dit een geweldige inspiratiebron. De tentoonstelling DOZEN toonde werk van 17 kunstenaars, aangesloten bij het Beeldend Collectief Drenthe. Zij lieten zich door de kartonnen doos inspireren. De getoonde werken sloten op een bijzondere manier aan op de locatie: Warenhuis Vanderveen. In een warenhuis komen veel producten in kartonnen dozen verpakt binnen, alvorens ze in de winkel komen te liggen. Daarna worden ze meestal weggegooid. Voor de tentoonstelling heeft kartonfabrikant Smurfit Kappa Twincorr gratis dozen ter beschikking gesteld.

een samenwerkingsverband met een groep kunstenaars van over de grens: Kunst- und Kulturfreunde Dornum. Uiteenlopend werk, een voorjaarsparade van kleur, sfeer en licht. De opening werd begeleid met muziek van Jasper Stuut. Deelnemende kunstenaars: Jan Bos, Kriso ten Doornkaat, Flip Drukker, Lydeke von Dülmen Krumpelmann, Sake Elzinga, Evert van Fucht, Peter Geithe, Albert Greving, Annemarie de Groot, Alfred Hafkenscheid, Wolfgang Jacobs, Herman Kölker, Arend Kuiper, Marijke Laferte, Mark Lisser, Andrijana Martinovic, Geert de Weerd. Voorjaar maart/april Kunstuitleen Roden De kunstuitleen Roden stelt regelmatig kleine tentoonstellingen samen uit de collectie van de kunstuitleen. In de lentemaanden was het toepasselijke onderwerp: Voorjaar.

Kunstcarrousel Hoogeveen 21 februari Kunstuitleen Hoogeveen In het kader van Kunstcarrousel organiseerde het CBK Drenthe in de kunstuitleen Hoogeveen de workshop ‘De ontdekking’, verzorgd door beeldend kunstenaar Nelleke Verkaik. In deze workshop zette Nelleke Verkaik leerlingen aan het werk met kwasten en verf. Met als doel een gezamenlijk kunstwerk te maken. De leerlingen laten ontdekken hoe creatief ze zijn! De leerlingen hebben elkaar geïnspireerd, flink gewerkt, plezier gemaakt en ontdekkingen gedaan, met als mooi resultaat 6 totaal verschillende schilderijen. Enkele doeken werden opgehangen in de jeugdhoek van de Bibliotheek Hoogeveen.

Kunst lenen is net zo gemakkelijk als een boek lenen’ maand april Bibliotheek Hoogeveen Een tentoonstelling van werken uit de kunstuitleen in de Bibliotheek. Inclusief een aanbieding voor nieuwe leners. Van pand naar pand Opening nieuwe kunstuitleen in De Nieuwe Kolk: 4 april – 26 mei DNK Opening van de kunstuitleen in De Nieuwe Kolk met werk uit de kunstuitleen onder de titel ‘van pand naar pand’. In deze expositie werd het gevarieerde beeld getoond van architectuur in de hedendaagse beeldende kunst. De opening werd verricht door voormalig stadsdichter Egbert Hovenkamp II,

Irresistablel 6 maart t/m 5 mei Vanderveen Galerie Het Drents Schildersgenootschap toonde in de expositie ‘Irresistible!’ de uitkomst van

44

Facebook mei

met een inspirerend gedicht. Vanwege de opening in DNK had de kunstuitleen een aanbieding voor nieuwe leners, 2 maanden gratis lenen en geen inschrijfgeld betalen.

De Verzameling Drenthe: uitgelicht! 09 mei t/m 28 juni Vanderveen Galerie In januari 2012 vonden de voorronden plaats van De Verzameling Drenthe. Voor deze tentoonstelling, met als thema ‘Van mens en dier en Drentse grond’, meldden zich ruim 200 Drentse kunstenaars aan. In ‘De Verzameling Drenthe: uitgelicht!’ exposeerden de drie winnaars en negen genomineerden van De Verzameling Drenthe. Elke kunstenaar laat naast het winnende of geselecteerde werk een aantal nieuwe kunstwerken zien. Verzameling Drenthe:

Rondje Cultuur 17, 18, 23 en 24 april DNK In het kader van Rondje Cultuur werden in De Nieuwe Kolk ‘robot battles’ georganiseerd, een activiteit die door kunstenaar Sam Peeters is ontwikkeld. Leerlingen van het voortgezet onderwijs in Noord-Drenthe, (onderbouw, 12 t/m 15 jaar, VMBO, HAVO, VWO) maakten op deze manier kennis met het CBK Drenthe. Onder leiding van speciaal door Sam Peeters geïnstrueerde

Ina Davids - Zoektocht in Drenthe – gem. techniek

uitgelicht! bevatte niet alleen schilderijen en tekeningen, maar ook ruimtelijk werk. Deelnemende kunstenaars: Wout Wachtmeester (winnaar Publieksprijs), Ria Penthum (winnaar Juryprijs) Samuel Overgoor (winnaar Talentprijs), Carolien Adriaansche, Harry Arling, Anneliet van Beelen, Ina Davids, Anette Ebert-Westerhuis, Hugo Galama, Henja Kerkhof, Yette Rohde en Monique Temmen.

medewerkers maakten zij ‘robots’ van oude kartonnen dozen. Nadat de kostuums klaar waren, werd in een heuse boksring een ‘battle’ gevoerd. Daarbij was het de kunst om het kartonnen pak zo lang mogelijk heel te houden. OPEN DAG 21 april DNK

45

Art Explosion 19 mei Stad Assen Tijdens Art Explosion maakte iedereen die abonnee werd van de Kunstuitleen kans om eigenaar te worden van een prachtige aquarel van beeldend kunstenaar Jan van Os. In de Kunstuitleen werd het kunstwerk aan de winnaars overhandigd. Woodwork 8 juni Academie Minerva Groningen Lezing van Richard Deacon in samenwerking met Academie Minerva

aantal jaren geleden opgezet met als doel senioren (50+) gedurende vijf weken (in juni en juli) één dag per week een leuke en leerzame dag te bezorgen. Circa veertig mensen zetten voor het eerst een voet over de drempel van de kunstuitleen.

Binnenste Buiten + activiteiten 9 juni t/m 2 september DNK Opening tentoonstelling door Hans de Hartog Jager, dj Marijke.

Nieuwe website juli 2012

Gewoon Assen 16 juni-september Gouverneurstuin Een project van Martijn Engelbregt Op verschillende plaatsen in Assen verschenen kleurige borden met de tekst ‘Gewoon Asen’. 'Gewoon Assen' was een onderzoek van kunstenaar Martijn Engelbregt, bekend van (inter-)nationale projecten. Assenaren werden opgeroepen op de website gewoonassen.nl te laten weten wat ze gewoon vinden, bijvoorbeeld een gewone prijs (die ze dan ook nog konden winnen). Op een billboard in de Gouverneurstuin werd de score bijgehouden. De prijsuitreiking vond plaats in het cultuurportaal van De Nieuwe Kolk.

Zomergevoel in de kleuren rood 9 juli tot 17 september 2012 Kunstuitleen Roden De kunstuitleen Roden bracht de zomer bij u binnen! Er waren veel kunstwerken in druktechnieken te zien, onder andere litho, ets en houtsnede. Ook was er werk in gemengde technieken en schilderijen te zien. Het thema was gericht op de kleur rood in vrolijk gekleurde zomerse afbeeldingen, Er waren kunstwerken te zien van onder anderen: Nelleke Verkaik, Mark Visione, Ronald Boonacker en Arjan van Arendonk. Mythe van de Natuur 6 juli tot 27 september Vanderveengalerie 14 Kunstenaars toonden hoe zij de mythe van de natuur in hun werk vertalen. Het project, dat verbindingen legde tussen kunst en omgeving, kunst en natuur en kunst en maatschappij, was te zien in het

Senioren Zomerschool Drenthe 19 juni Kunstuitleen Hoogeveen De Senioren Zomer School Drenthe is een

46

Kunst te leen 8 september t/m 14 oktober CBK Emmen/CBK Drenthe Op een oproep van CBK Drenthe aan andere CBK’s en kunstenaarsverenigingen in het Nederland om nieuw werk voor te dragen voor onze kunstuitleen reageerden ruim honderd kunstenaars. Na een selectieronde in juli opende in september in het CBK Emmen een tentoonstelling met een selectie uit de reacties. Na de tentoonstelling werden de kunstwerken verdeeld over de vijf uitleenpunten van het CBK.

Drents-Friese Wold in de maanden juli, augustus en september 2012. Mythe van de Natuur werd in samenwerking met Staatsbosbeheer gerealiseerd. Deelnemende kunstenaars: Adri A.C. de Fluiter, Marieke Geerlings, Yoke & Anneke Hagen, Sigrid Hamelink, Loes Heebink, Corine Hörmann, Marga Houtman, Marian Hulshof, Anja Knoopers, Henk de Lange, Anja Nutters-Stornebrink, Jacomijn Schellevis, Gea Smidt, Academie Minerva (Groningen). Kunst! In de etalage 12 juli – oktober 2012 Singelpassage Assen Een tijdelijk project in samenwerking met Gemeente Assen, MKB Assen en SMAHK. Het project was een vervolg op het ‘Open Gaten’- kunstproject uit 2011. Vijf kunstenaars kregen de opdracht een installatie te maken voor een van de etalages van enkele leegstaande panden in de Singelpassage en de Kerkstraat. Deelnemers waren: Peter Verboom op nummer 12, Mariet Offermans op num-mer 14 en Fabian Westphal op nummer 16 en in de Kerkstraat Chris Brans en Sjoerd Jorritsma op nummer 18.


Prijsuitreiking GEWOON ASSEN 15 september DNK Uitreiking van de ‘Gewone’ prijzen als afsluiter van het ‘Gewoon Assen’ project door cabaretier Patrick Neuman.

Kolkend Assen 1 september DNK Fotoshoot met Yolanda Visser: laat uw portret fotograferen.

Officiële opening gebouw De Nieuwe Kolk 22 september 2012 DNK Op 22 september opende Prinses Margriet het gebouw De Nieuwe Kolk, waarin ook het Centrum Beeldende Kunst is ondergebracht. De Prinses werd bij aankomst begroet door de commissaris van de Koningin en de burgemeester van Assen. Na binnenkomst werd ze verwelkomd door de vijf directeuren van de organisaties en de wethouder van cultuur, Maurice Hoogeveen.

Een keuze uit de collectie van de kunstuitleen 8 september t/m 28 oktober Vandereen Galerie In de collectie van het CBK is zeer verschillend werk aanwezig. Om het bredere publiek hiermee in aanraking te laten komen, lieten we een deel ervan zien in het warenhuis.

47

Na een officieel openingsprogramma, een gezamenlijke voorstelling van het NNT, NNO en N-N Danstheater, bracht de Prinses een bezoek aan de speciaal voor deze gelegenheid samengestelde tentoonstelling 'Nature Now' in het CBK. Zij was zeer geïnteresseerd in de kunstwerken waarin planten en natuur een hoofdrol vervullen en bleef zelfs langer dan gepland. Na dit bezoek vervolgde zij haar weg naar de bibliotheek, waarna de andere genodigden de tentoonstelling konden bezoeken. De aanwezige kunstenaars gingen in gesprek met geïnteresseerden, genodigden uit de Noord-Nederlandse cultuur en politiek en relaties van de verschillende instellingen in De Nieuwe Kolk.

Margit Lukács, Sema Bekirovic, Reinier Lagendijk, Sjef Meijman, Dennis Amatdjais, Ivan Henriques en Ronald van der Meijs.

Studiemiddag KOR 27 september DNK Studiemiddag over kunst in de openbare ruimte voor een breed publiek. Aan de orde kwamen thema’s als: kunst en de 1% regeling, kunst en het landschap, kunst en bewonersparticipatie en kunst en technologie. Het CBK Drenthe, wethouders Myriam Jansen (Meppel) en Jacob Bruintjes, de kunstenaars Giny Vos en Ronald van der Meijs gaven korte introducties op een aantal gerealiseerde projecten in Drenthe. Er waren vier gastsprekers, de kunstenaars Paul de Kort en Wapke Feenstra, de architectuurhistoricus Wijnand Galema en Anne Nigten, lector Popcultuur, Innovatie en duurzaamheid. In een forumdiscussie werd aan de hand van stellingen gesproken over toekomstmogelijkheden van kunst in de openbare ruimte in Drenthe.

Nature Now 24 september tot 18 januari 2013: + activiteiten DNK De openingstentoonstelling van het CBK Drenthe in De Nieuwe Kolk was zeer succesvol. Veel Assenaren, maar ook bezoekers van buiten, hebben de ‘Flower Fragum Cardamomi’ besnuffeld of de ‘Parthenocarp’ horen zingen. ‘Nature Now’ was een zinnenprikkelende expositie. Niet alleen viel er veel te zien, maar er werd ook een beroep gedaan op het reukorgaan, het gehoor, de tastzin en de smaak. De sensaties werden veroorzaakt door de natuur die in elk van de kunstwerken in deze tentoonstelling de hoofdrol speelde. Binnen de tentoonstelling varieerde de opvatting van de natuur door de kunstenaars van ‘ongenaakbaar’, zoals in de tekeningen van Erik Odijk, tot heel benaderbaar wat blijkt uit de vilten van Claudy Jongstra. Tussen deze twee uitersten namen de andere kunstwerken elk een andere positie in. Deelnemende kunstenaars: Erik Odijk, Claudy Jongstra, Peter de Cupere, Nele Vos en Tanja Koning, Persijn Broersen en

Boekpresentatie KOR 27 september DNK De publicatie ‘Window of Your Eyes’ werd gepresenteerd. Het is een selectie van 48 kunstopdrachten waar het CBK Drenthe de afgelopen 10 jaar bij betrokken was.

48

Wethouder Maurice Hoogeveen nam het eerste exemplaar in ontvangst.

rische rotsschildering en een graffitikunstwerk. Kinderen maakten hun eigen verf. Er werden vier workshops gegeven die allen druk bezocht werden.

Zwart-Wit en Zwart-Wit met kleur Oktober/november Kunstuitleen Roden Een selectie uit de collectie van de kunstuitleen Roden

Eten en drinken November 2012- februari 2013 Kunstuitleen Roden Een selectie uit de collectie van de kunstuitleen Roden.

Kunst uit de kunstuitleen 2 oktober t/m 1 november Vanderveen galerie Een tentoonstelling van kunst uit de kunstuitleen in de CBK Drenthe.

Hopelijk Blijkbaar! Peter Stut 3 november 2012 tot 5 januari 2013 Vanderveen galerie Peter Stut (Amsterdam 1941) tekent objecten. Soms in dienst van een industrieel of architectonisch ontwerp maar vaak ook om kritiek weer te geven op de ontwikkeling en productie van “nuttige” attributen. Op deze tekeningen zijn objecten zonder functie te zien. Het zijn objecten waarbij je je als toeschouwer afvraagt of het een reëel object zou kunnen zijn, of het zou kunnen functioneren tussen alles wat we al om ons heen verzameld hebben. Stut toonde naast tekeningen ook ruimtelijke installaties. De opening werd verricht door vormgever Jan Kees Schelvis en Peter stut.

Bijenhotel bouwen 21 oktober DNK Een workshop voor kinderen en ouderen in het kader van het jaar van de bij. De bij wordt bedreigd in zijn bestaan. Daarmee wordt ook de bestuiving van gewassen voor ons voedsel bedreigd. Het is dus zaak om de bijen goed te behandelen. Bijenhotels worden gebouwd om te voorkomen dat de sterfte verder zal gaan toenemen. CBK Drenthe organiseerde de workshop in samenwerking met Tuin in de Stad onder leiding van Frans Kerver, mede-eigenaar van Tuin in de stad.

Koert van Mensvoort 2 november DNK 'Next Nature - De natuur verandert met ons mee' was de titel van een intrigerende lezing over de overeenkomst tussen de chaotische natuur en de oncontroleerbare systemen in computers, de financiële wereld of files. Wij veranderen de natuur door manipulatie, maar de natuur verandert zelf ook, net als de door ons bedachte systemen een eigen weg lijken te gaan wanneer ze te ingewikkeld worden.

Oktobermaand Kindermaand 21 en 28 oktober DNK De manifestatie ‘Oktobermaand Kindermaand’ wordt elk jaar geopend door de burgermeesters van de betrokken dorpen. De directies van de culturele instellingen die meedoen aan het project reizen af naar een van de deelnemende scholen in de provincie om de burgemeester te ondersteunen. Het CBK was te gast in Pesse. In het CBK gebouw ontdekten kinderen samen met kunstenares Liesbeth Takken wat het verschil is tussen een prehisto-

49

Theo Spek 16 december DNK ‘Natuur en mens in Drenthe: een eeuwenoude wisselwerking’ Al vanaf de vroege prehistorie leven mensen in Drenthe te midden van een fraaie en soms ook weerbarstige natuur. In elke periode van de geschiedenis zag deze natuur er anders uit en was ook de relatie van de mens met de natuur anders. In zijn lezing maakte Theo Spek met zijn toehoorders een reis door de tijd.

Busexcursie naar Studio Claudy Jongstra 1 december Het CBK Drenthe bood het publiek een kijkje achter de schermen bij Studio Claudy Jongstra in Friesland. Claudy Jongstra staat bekend om haar typerende textiele kunstwerken, die in de expositie ‘Nature Now’ in het CBK Drenthe te zien zijn. Bij het vervaardigen van de werken houdt Jongstra het hele proces van grondstof tot eindproduct in eigen hand. Tijdens het bezoek aan het atelier van Claudy Jongstra verzorgde een medewerker van de studio een rondleiding langs de viltwerkplaats, de ververij en de tuin met de verfplanten. Elisa van den Berg december Kunstuitleen Hoogeveen Beeldend kunstenaar Elisa van den Berg toonde in december een kleine collectie beelden in de kunstuitleen Hoogeveen. De thematiek van haar werk is groei (natuur) en verstilling. Zij werkt in steen, brons, keramiek, hout en metaal. Kunst en wetenschap: presentatie publicatie ‘Art beyond earth’ 14 december DNK Het thema voor deze avond was ‘kunst en astronomie’. Aanleiding was het project Solar Sound dat in 2011 plaatsvond in Dwingeloo. Er werd op deze avond een boekje en een dvd gepresenteerd over dit project. Een avondvullend programma bevatte onder meer: een uiteenzetting over de achtergronden van het project door de kunstenaars Andreas Hirsch, Tobias Grewenig en Julia Scher aan de hand van geluids- en videobeelden van de performance bij de radiotelescoop van Astron in Dwingeloo. Ook waren er inleidingen op verschillende thema’s rond kunst en astronomie. Er werd

Femke van Dam – Tuin van de tijd 24 november Het bezoek aan de Tuin van de Tijd in Bunne was een reis door de tijd, langs teksten, kunstvormen en spiegelsculpturen. Kunstenares Femke van Dam verzorgde een rondleiding door de tuin.

50

Educatief project ‘Beeld in de Buurt’ In ontwikkeling K&C maakt in opdracht van CBK Drenthe een lesprogramma bij de gerealiseerde kunstwerken in de provincie Drenthe. Dit lesprogramma, met de titel ‘Beeld in de buurt’, zal gepresenteerd worden aan alle scholen in Drenthe. Het lesprogramma, met een praktijkles, toont ruim 40 beelden die in de afgelopen 10 jaar verspreid over Drenthe zijn gerealiseerd. Het bestaat uit achtergrondinformatie, foto’s, filmpjes en animaties. Het programma is geschikt voor leerlingen van groep 7 en 8 van het PO en 1 en 2 van het VO.

een video ‘magnetic movie’ vertoond van de Engelse kunstenaarsgroep Semiconductor, gemaakt in het Space Science Lab van NASA. Kunstenaar Julia Scher vertelde over haar poëtische sf-project ‘the alien pads’ en de video Manifest Destiny’ van Persijn Broersen en Margit Lukács werd vertoond. Kerstmarkt Assen 23 december 2012 Stad Assen Samen met Theater en bioscopen De Nieuwe Kolk en Bibliotheek Assen bemande het CBK een stand op de kerstmarkt om het publiek e weg naar het gebouw De Nieuwe Kolk te wijzen.

51

59

60