JAARREKENING 2013
Colofon Foto omslag: Bridgette Auger Design: SAZZA Printing: Quantes
JAARREKENING 2013
4
INHOUD
1. Financieel directieverslag 2. Balans per 31 december 2013 3. Rekening van baten en lasten 2013 4. Kasstroomoverzicht 2013 5. Grondslagen 6. Toelichting op de balans 2013 7. Overzicht van de programmafondsen en projecten 2013 8. Toelichting op de baten en lasten 2013 9. Toelichting op de lastenverdeling 2013 10. Toelichting op de resultaten 2013 11. Bezoldiging directie (VFI) 12. Bezoldiging directie (WNT) Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
6 8 10 12 13 16 23 26 28 29 31 33 35
5
1. FINANCIEEL DIRECTIEVERSLAG In financieel opzicht was 2013 een jaar dat we graag nog eens zouden herhalen. Een jaar geleden tekende zich al een aantal positieve trends af, zoals een toename in de omzet, een grote diversiteit aan donoren en een beter resultaat dan het jaar ervoor (zij het lager dan begroot). In 2013 hebben die trends zich doorgezet, terwijl Hivos tegelijkertijd van start ging met een reorganisatie. De totale inkomsten stegen naar 136 miljoen euro, we wisten een breed donornetwerk te behouden en nog maar 40% van de inkomsten was afkomstig van MFS - én we kunnen het jaar afsluiten met een positief resultaat van 170.000 euro. Dat zijn resultaten om trots op te zijn: ze tonen aan dat we goed op weg zijn naar een toekomst zonder MFS. De grootste subsidie die Hivos in 2013 kreeg, was een bedrag van 26,4 miljoen Engelse pond (is gelijk aan €31,6 miljoen per 31 december 2013) verspreid over vier jaar voor Making All Voices Count. Daarnaast kunnen we twee van de drie HIV/ aids-programma’s die we beheren, voortzetten met 20,5 miljoen US dollar (is gelijk aan €14,9 miljoen per 31 december 2013) van het Global Fund. De lancering van het 4S@scale-programma in Oost-Afrika, een publiek-private samenwerking, illustreert niet alleen de diversiteit van onze donoren, maar laat ook zien dat Hivos erin slaagt om nieuwe manieren te vinden voor de financiering van programma’s.
Resultaat en reserves In 2013 boekten wij vóór bestemming een negatief resultaat van € 637.000. De voornaamste verklaring voor het tekort is de herwaardering van de participaties van Hivos in het microfinan cieringsprogramma. Tot 2012 werden die participaties weergegeven op de balans van het Hivos-Triodos Fonds (HTF). Na zorgvuldige afweging hebben HTF, Hivos en hun respectievelijke accountants geconcludeerd dat de participaties thuishoren op de balans van Hivos. HTF is en blijft juridische eigenaar en blijft verantwoordelijk voor het beheer, maar Hivos is economisch eigenaar van de participaties - dus horen ze thuis op de balans van Hivos. Omdat de reële marktwaarde van de participaties vermeld dient te worden, is de waarde naar beneden bijgesteld met iets meer dan 3 miljoen euro. Dat bedrag kwam ten laste van het bestemmingsfonds programma’s voor HTF-participaties (in dit geval een afname van €34,8 miljoen naar €31,4 miljoen).
6
Nadat er een bedrag van 300.000 euro was toegevoegd aan de nieuwe bestemmingsreserve voor de reorganisatie in 20142015, werd de resterende 170.000 toegevoegd aan de continuïteitsreserve voor de bedrijfsvoering. Het overschot is het resultaat van nauwgezet budgetteren en van onze voortdurende inspanningen om ervoor te zorgen dat alle programma’s en projecten voldoende bijdragen aan de overhead van de organisatie. Dat spreekt niet voor zich, aangezien veel internationale donoren terughoudend zijn als het gaat om bijdragen aan de overhead, ook al hebben zij voordeel van de kennis en expertise die Hivos en andere organisaties inbrengen. De reserve bedrijfsvoering bedraagt nu 3.175.000 euro, inclusief de twee toevoegingen van bij elkaar 470.000 euro. Daarmee zijn we nog ver verwijderd van de doelstelling in het bedrijfsplan: een vrij besteedbaar vermogen van 60% van de operationele kosten. Onze doelstelling voor 2014 is de reserve bedrijfsvoering van Hivos met nog eens 480.000 te vergroten. Omdat alleen de reserve bedrijfsvoering vrij beschikbaar is voor Hivos, is die een belangrijke graadmeter voor de financiële gezondheid van de organisatie. De reserve voor programmamanagement is bestemd voor het beheer van bestaande verplichtingen aan partners en projecten, en om die reden niet vrij beschikbaar voor Hivos.
Risico’s Op 31 december 2015 loopt de subsidieregeling MFS-2 af. Dat zal hoe dan ook invloed hebben op het programma en resultaat van de organisatie. Dit is geen nieuwe ontwikkeling; Hivos is jaren geleden al begonnen met de voorbereiding op die omstandigheden door zich meer en actiever te richten op de uiterst competitieve markt van internationale donoren. We hebben daar de afgelopen jaren aardig wat successen geboekt, maar garanties zijn er niet. De ervaring leert ook dat inkomsten van jaar op jaar forse schommelingen kunnen vertonen, terwijl de pijplijn met programmavoorstellen voor nieuwe financiering onderhevig is aan dezelfde relatieve onvoorspelbaarheid als eerder aangegeven. Toch hebben we er vertrouwen in dat we door te investeren in nieuwe programma’s – bijvoorbeeld op het gebied van transparency en accountability , vrouwenrechten, ondernemerschap in rurale gebieden of groene energie – en door nog meer kennis op te
doen over wat werkt onder welke omstandigheden, in staat zullen blijven om financiering te vinden voor onze programma’s. De diversificatie van donoren en de daarmee gepaard gaande verhoging van de inkomsten betekenen echter ook een risico voor Hivos, aangezien donoren hun geld terug kunnen vragen als Hivos onvoldoende presteert. Ze kunnen dat doen tot 7 jaar nadat het betreffende programma is afgesloten. Om dat risico te minimaliseren, zal Hivos de interne planning en controle verbeteren en meer investeren in risico-inventarisaties. Tevens onderzoekt Hivos welke mogelijkheden verzekeringen bieden. Deze risicofactor maakt het overigens nog belangrijker dat we zorgdragen voor een goede financiële reserve. Hivos blijft kritisch ten aanzien van de operationele kosten en zal gebruikmaken van iedere mogelijkheid om die verder terug te dringen. Tegelijkertijd is het goed om oog te hebben voor het feit dat elke donor eigen specifieke eisen heeft en dat daarmee de efficiëntie van de organisatie onder druk komt te staan.
financiering van projecten in rurale gebieden. Bovendien werken we gemakkelijk samen met verschillende partijen, zoals met het bedrijfsleven en kennisinstituten. Teneinde de organisatie goed voor te bereiden op deze uitdagingen zal er een reorganisatie in 2014 en 2015 plaatsvinden, waarbij de operationele kosten teruggebracht zullen worden tot een niveau dat samenvalt met de verwachte programma- en operationele inkomsten. Dit zal betekenen dat er aanzienlijk minder personeel bij Hivos zal werken. Voor de periode vanaf 2016 hebben we een nieuwe strategie ontwikkeld die uitgaat van onze huidige kracht en tegelijkertijd rekening houdt met de veranderingen in de ontwikkelings samenwerking. We hebben ons altijd geconcentreerd op de mogelijkheden, niet op de onmogelijkheden – en dat zullen we blijven doen Den Haag, april 2014 Edwin Huizing, algemeen directeur Ben Witjes, directeur programma’s en projecten
Een goede reputatie is misschien wel het belangrijkste dat Hivos ‘bezit’; schade aan die reputatie door fraude of corruptie is voor onze organisatie een groot risico. Hivos voert van oudsher al regelmatig onaangekondigde financiële controles uit bij partnerorganisaties. We zullen de intensiteit en frequentie van die controles opvoeren – niet omdat we hebben geconstateerd dat het risico op fraude groter is geworden, maar omdat we liever voorkomen dan genezen. De interne financiële audits bij de regiokantoren blijven gehandhaafd op hetzelfde hoge niveau.
De toekomst De financiële uitdagingen voor de nabije toekomst zijn in grote lijnen al duidelijk: we hebben een reorganisatie voor de boeg in 2014, na 2015 houdt MFS-2 op te bestaan, en het wordt steeds moeilijker om onze operationele kosten te financieren met geld van internationale donoren. Dat zijn geen geringe uitdagingen, maar wij zijn goed voorbereid en achten onszelf in staat ze het hoofd te bieden. Er doen zich ook allerlei nieuwe mogelijkheden voor op terreinen waarin wij veel expertise en ervaring hebben: transparantie en verantwoordelijkheid, gender, mensenrechten en democratisering, duurzame landbouw en innovatieve
7
2. BALANS PER 31 DECEMBER 2013 bedragen in duizenden euro’s
Na bestemming resultaat 31-12-2013
31-12-2012 *)
ACTIVA Ref. 1) Immateriële vaste activa Software t.b.v. bedrijfsvoering
667
1
926
Materiële vaste activa Gebouwen t.b.v. bedrijfsvoering
672
610
Inventaris t.b.v. bedrijfsvoering
326
348
Auto's t.b.v. bedrijfsvoering
28
21
Gebouwen t.b.v. doelstelling
47
49
Materiële vaste activa
1.073
2
1.028
Financiële vaste activa Gereserveerde kasmiddelen Certificaten Triodos Bank HTF Participaties Financiële vaste activa
19.741
19.493
3.000
3.000
31.448
34.782 54.189
3
57.275
Vorderingen en overlopende activa Vorderingen subsidies
4
76.042
66.990
Overlopende activa
5
3.765
6.415
Vorderingen en overlopende activa
Liquide middelen: Kas en banken Totaal *) Aangepast voor vergelijkingsdoeleinden 1) Nader gespecificeerd in hoofdstuk 6: toelichting op de balans
8
6
79.807
73.405
53.941
34.840
189.677
167.474
2. BALANS PER 31 DECEMBER 2013 bedragen in duizenden euro’s
Na bestemming resultaat 31-12-2013
31-12-2012 *)
PASSIVA Ref. 1) Reserves en fondsen Reserves Bestemmingsreserve bedrijfsvoering
2.875
Bestemmingsreserve bedrijfsvoering reorganisatie
2.795
300
Bestemmingsreserve programmamanagement
5.662
4.029
0
24
Bestemmingsreserve omrekeningsverschillen
8.837
7
6.848
Fondsen Bestemmingsfonds progr. Particuliere fondsen
2.482
2.322
Bestemmingsfonds progr. Nat.Postcode Loterij
945
669
13
73
Bestemmingsfonds progr. Refunds + Interest
3.751
3.120
Bestemmingsfonds progr. Valutawaardering
1.039
1.337
Bestemmingsfonds progr. HTF participaties
31.448
34.782
Bestemmingsfonds progr. Stop Aids Now!
8
39.678
42.303
Reserves en fondsen
48.515
49.151
Langlopende schulden Algemeen leningenfonds o/g
84
84
Deelname Noord-Zuid Plan
718
718
(Afgegeven) borgstellingen
22.398
22.398 23.200
23.200
35.297
20.220
58.497
43.420
Projectverplichtingen kortlopend
71.507
66.778
Overlopende passiva
11.158
8.125
82.665
74.903
189.677
167.474
Projectverplichtingen langlopend Langlopende schulden 9
Kortlopende schulden
Kortlopende schulden 10 Totaal *) Aangepast voor vergelijkingsdoeleinden 1) Nader gespecificeerd in hoofdstuk 6: toelichting op de balans
9
3. REKENING VAN BATEN EN LASTEN 2013 bedragen in duizenden euro’s
Realisatie 2013 Baten
Begroting 2013
Realisatie 2012*)
Begroting 2014
Ref1)
Baten uit eigen fondsenwerving
Donaties en giften
659
Nalatenschappen
77
70
Klimaatfonds CO2 compensatie
522
510
Baten uit eigen fondsenwerving
B
1.500
1.219
1.500
1.258
1.500
1.799
1.500
Baten uit acties derden
11
8.586
5.000
15.118
5.000
Subsidies van overheden
12
128.492
82.956
97.100
86.957
waarvan MFS2 subsidie alliantiepartners
2.891
3.505
3.605
3.170
Baten uit beleggingen
Dividend opbrengst HTF participaties
805
1.061
netto beleggings / gerealiseerd koers resultaat HTF participaties
-3.334
2.601
Baten uit beleggingen
-2.529
3.662
93
237
Overige baten
Opbrengst interest minus bankkosten
Koers resultaat
-30
441
Overige baten
18
71
Overige baten Som der baten *) Aangepast voor vergelijkingsdoeleinden 1) Nader gespecificeerd in hoofdstuk 6: toelichting op de balans
10
D
81
1.100
749
750
135.888
90.556
118.428
94.207
3. REKENING VAN BATEN EN LASTEN 2013 bedragen in duizenden euro’s
Realisatie 2013
Begroting 2013
Realisatie 2012*)
Begroting 2014
Lasten Besteed aan doelstellingen / Programma's (nieuwe verplichtingen) Green entrepreneurship (2010: Acces to oportunities)
26.275
22.380
28.235
23.740
Rights & Citizenship (2010: Civil Choices)
55.055
30.785
42.869
32.079
Expression & Engagement (2010: Civil Voices)
45.651
24.591
28.318
25.205
Action for Change (2010: Draagvlakversterking en beleidsbeïnvloeding)
2.836
5.050
6.701
5.263
MFS2 programma's alliantiepartners
2.891
3.505
3.605
3.170
132.708
86.311
109.729
89.457
kosten besteed doel in % van som der baten (= C / D)
97,7%
95,3%
92,7%
95,0%
kosten besteed doel in % van som der lasten (= C / F)
97,2%
95,7%
96,2%
95,4%
280
300
367
300
22,3%
20,0%
20,4%
20,0%
102
100
293
100
Kosten verkrijging subsidies overheden
1.533
1.670
1.883
1.800
Totaal werving baten
1.915
2.070
2.543
2.200
1.902
1.825
1.846
2.068
1,4%
2,0%
1,6%
2,2%
136.525
90.206
114.118
93.725
-637
350
4.310
482
0
-150
0
0
-637
200
4.310
482
Onverdeelde programmalasten Totaal besteed aan doelstellingen
C
Werving baten Kosten eigen fondsenwerving
A
Eigen fondsenwerving: kosten in % van baten (= A / B) Kosten acties derden
Beheer en administratie kosten
E
Beheer en admin kosten in % van som der lasten (= E / F)
Som der lasten
F
Operationeel Resultaat Buitengewone lasten
Resultaat voor bestemming Toegevoegd/onttrokken aan: - Bestemmingsreserve programmamanagement
-1.633
432
- Bestemmingsreserve omrekeningsverschillen
24
160
- Bestemmingsreserves bedrijfsvoering
90
-184
- Bestemmingsreserve bedrijfsvoering – reorganisatie - Bestemmingsfonds HTF participaties - Bestemmingsfondsen Programma's
-300 3.334
-2.601
-708
-2.118
Totaal toevoeging/onttrekking
807
0
-4.310
0
Resultaat na bestemming
170
200
0
482
*) Aangepast voor vergelijkingsdoeleinden 1) Nader gespecificeerd in hoofdstuk 8: toelichting op de rekening van baten en lasten
11
4. KASSTROOMOVERZICHT 2013 bedragen in duizenden euro’s
Volgens de indirecte methode Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat voor bestemming
2013
2012*)
Ref. 1)
-637
4.310
Afschrijvingen
2)
512
436
Mutatie vordering subsidies
3)
-9.052
-2.946
Mutatie overige vorderingen
3)
2.650
-2.025
Mutatie schulden lange termijn
3)
0
-5
Mutatie projectverplichtingen lange + korte termijn
3)
19.807
-2.714
Mutatie schulden korte termijn
3)
3.033
3.284
Mutaties reserves en fondsen
Kasstroom uit operationele activiteiten
16.313
340
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa
2)
-270
-316
Investeringen immateriële vaste activa
2)
-29
-126
Investeringen financiële vaste activa
2)
3.086
-2.821
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
2.788
-3.263
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten uit langlopende schulden
0
0
Aflossing van langlopende schulden
0
0
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Mutatie liquide middelen
0
0
19.101
-2.923
Recapitulatie Liquide middelen einde boekjaar
3)
53.941
34.840
Liquide middelen begin boekjaar
3)
34.840
37.763
Mutatie liquide middelen Aangepast voor vergelijkingsdoeleinden zie hoofdstuk 3 Rekening van baten en lasten 2013 2) zie hoofdstuk 6 Toelichting op de balans 2013 3) zie hoofdstuk 2 Balans per 31 december 2013 *)
1)
12
19.101
-2.923
5. GRONDSLAGEN Deze jaarrekening betreft de stichting Hivos te Den Haag. De jaarrekening is opgesteld conform de Richtlijn Verslaggeving Fondsenwervende Instellingen en met inachtneming van het Financieel Reglement MFS van het ministerie van Buitenlandse Zaken/Ontwikkelingssamenwerking. De jaarrekening is opgesteld na toedeling van het resultaat conform de resultaatbestemming. Alle bedragen in de toelichting zijn bedragen in euro’s tenzij anders vermeld. De grondslagen zijn ongewijzigd ten opzichte van het vorige boekjaar.
5.1 Algemene toelichting 5.1.1 Activiteiten Hivos steunt ruim 700 partners in 27 landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Aan deze lokale particuliere organisaties levert Hivos financiële middelen, kennis, advies en politieke ondersteuning. Daarnaast ontwikkelt Hivos eigen programma’s en is de Stichting actief op het gebied van beleidsbeïnvloeding, zowel op het internationale toneel als in Nederland. Als deelnemer aan coalities en als makelaar van contacten is Hivos onderdeel van een groot aantal netwerken. Maatschappijopbouw en duurzame economische ontwikkeling vormen de centrale beleidsterreinen van Hivos. Het programma wordt hoofdzakelijk uitgevoerd vanuit de regiokantoren in Zimbabwe, India, Costa Rica, Indonesië, Kenia en Bolivia. Deze kantoren verzorgen een belangrijk deel van de relaties met partnerorganisaties, die zij advies en begeleiding bieden, evenals kapitaal, kennis en contacten. Met een omvangrijk kennisprogramma stimuleert Hivos de opbouw, uitwisseling en toepassing van kennis voor ontwikkeling.
5.1.2 Wijzigingen in de grondslagen – participaties In 2013 zijn er wijzigingen in de grondslagen ten aanzien van de waardering van de participaties in het Hivos Triodos Fund (HTF). Tot 2012 werden de participaties gewaardeerd op EUR 1. De reële marktwaarde van de participaties was terug te vinden op de balans van HTF. Maar aangezien alle risico’s en opbrengsten ervan eigenlijk voor Hivos zijn, heeft Hivos in 2013 besloten de participaties zelf in de balans op te nemen. Het effect van de wijziging wordt direct verwerkt in de reserves en fondsen. Het effect laat zich als volgt kwantificeren: 2012 Financiële vaste activa Bestemmingsfonds programma’s: HTF-participaties 2013 Netto investering / gerealiseerde koerswinst HTFparticipaties Financiële vaste activa Bestemmingsfonds programma’s: HTF-participaties Netto investering / gerealiseerde koerswinst HTFparticipaties
Inkomsten bij toepassing van de nieuwe grondslagen EUR -3.334 Inkomsten bij toepassing van de ‘oude’ grondslagen EUR 0 Effect op het item ‘Inkomsten uit participaties’ EUR - 3.334 Het effect van de nieuwe boekhoudkundige grondslagen is ook direct terug te zien bij de reserves en fondsen. De cijfers uit 2012 zijn aangepast om ze te kunnen vergelijken.
5.1.3 Schattingswijzigingen Er zijn geen schattingswijzigingen doorgevoerd.
5.1.4 Consolidatie In deze jaarrekening zijn de balansen en baten & lasten rekeningen van de Hivos-kantoren in de verschillende landen samengevoegd met de jaarrekening van het Hivos hoofdkantoor. Over al deze kantoren heeft het bestuur van Hivos volledige zeggenschap. Doordat alle kantoren in één systeem werken, worden onderlinge transacties geëlimineerd. In de consolidatie begrepen kantoren zijn: • Hoofdkantoor (Den Haag, Nederland) • Regiokantoor Zuidelijk Afrika (Harare, Zimbabwe) • Regiokantoor Oost-Afrika (Nairobi, Kenia) • Regiokantoor Midden-Amerika (San Jose, Costa Rica) • Regiokantoor Zuid-Amerika (La Paz, Bolivia) • Regiokantoor India (Bangalore, India) • Regiokantoor Zuidoost-Azië (Jakarta, Indonesië) • Landenkantoor Zuid-Afrika (Johannesburg, Zuid Afrika)
5.1.5 Toelichting op het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen. Kasstromen in vreemde valuta zijn omgerekend tegen een gemiddelde koers. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Transacties waarbij geen instroom of uitstroom van kasmiddelen plaatsvindt zijn niet in het kasstroomoverzicht opgenomen.
5.1.6 Schattingen Om de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening te kunnen toepassen, is het nodig dat de directie van Hivos zich over verschillende zaken een oordeel vormt, en dat de directie schattingen maakt die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Schattingen zijn gemaakt met betrekking tot de inbaarheid van de debiteuren. Hierbij loopt Hivos geen risico voor het resultaat, aangezien de verplichtingen die tegenover de vorderingen staan niet uitbetaald hoeven te worden, mocht deze vordering niet inbaar blijken te zijn.
Het effect op het item ‘Inkomsten uit participaties’ wordt als volgt gekwantificeerd (in 1.000 euro):
13
5.2 Grondslagen voor waardering van activa en passiva
5.2.6 Financiële vaste activa
5.2.1 Algemeen
Gereserveerde kasmiddelen betreffen kasmiddelen ter zekerheid van verplichtingen, conform de richtlijn van het ministerie van Buitenlandse Zaken/Ontwikkelings- samenwerking inzake leningen en garanties.
De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de bepalingen van Titel 9 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek en conform Richtlijn 650 voor Fondsenwervende instellingen van de Raad voor de Jaarverslaggeving. Activa en verplichtingen worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. In de balans, de winst- en verliesrekening en het kasstroomoverzicht zijn referenties opgenomen. Deze referenties verwijzen naar de toelichting.
5.2.2 Vergelijking met vorig jaar
5.2.6.1 Reserveringen
5.2.6.2 Certificaten / Participaties Participaties in partnerorganisaties zijn gewaardeerd tegen de reële waarde met inachtneming van eventuele waardeverminderingen per verslagleggingsdatum.
5.2.7 Vorderingen subsidies en andere vorderingen
De jaarrekeningen van de regiokantoren worden opgesteld in de belangrijkste valuta van de economie waarin die kantoren actief zijn (de functionele valuta). Voor de geconsolideerde jaarrekening gebruiken we de euro, de functionele valuta en presentatievaluta voor Hivos
Vorderingen subsidies betreffen vorderingen op overheid en andere instanties voortkomend uit verplichtingen die de Stichting conform daartoe trekkende overeenkomsten is aangegaan in het kader van haar programma; dit is inclusief de daarmee samenhangende programmamanagement vergoeding.De overige vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde in euro’s van de tegenprestatie. Voorzieningen wegens oninbaarheid worden in mindering gebracht op de boekwaarde van de vordering.
5.2.3.2 Vreemde valuta
5.2.8 Liquide middelen
Activa in vreemde valuta zijn omgerekend tegen de koersen per balansdatum. Eventuele koersverschillen zijn verwerkt in de rekening van baten en lasten.
Liquide middelen zijn opgenomen tegen nominale waarde in euro’s.
5.2.3 Vreemde valuta 5.2.3.1 Functionele valuta
5.2.3.3 Groepsmaatschappijen/Regiokantoren Activa en passiva van de regiokantoren met een andere functionele valuta dan de presentatievaluta zijn omgerekend op basis van de koers per balansdatum; kosten en baten zijn omgerekend op basis van de gemiddelde koers gedurende het afgelopen financiële jaar. Eventuele koersverschillen zijn direct opgenomen in de wettelijke reserve koersverschillen.
5.2.4 Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs onder aftrek van afschrijvingen. Er wordt rekening gehouden met bijzondere waardeverminderingen.
5.2.5 Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en -terreinen worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs plus bijkomende kosten of vervaardiging prijs onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende de geschatte toekomstige gebruiksduur. Er wordt rekening gehouden met de bijzondere waardeverminderingen die op balansdatum worden verwacht. Voor de kosten van groot onderhoud aan de bedrijfsgebouwen is geen voorziening voor groot onderhoud gevormd. Overige vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs inclusief direct toerekenbare kosten, onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende de verwachte toekomstige gebruiksduur en bijzondere waardeverminderingen.
14
5.2.9 Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor verplichtingen en risico’s die samenhangen met de bedrijfsvoering. Zij hebben geen betrekking op specifieke activa. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen, tenzij anders vermeld.
5.2.10 Reserves en fondsen 5.2.10.a Bestemmingsreserves Bestemmingsreserve bedrijfsvoering Onder de bestemmingsreserve bedrijfsvoering vallen vijf verschillende soorten reserve: voor continuïteit van de bedrijfsvoering, reorganisatie, onderhoud van gebouwen, ICT en opleiding (Hivos academy). De continuïteitsreserve is bedoeld als buffer om lopende programma’s af te kunnen maken, met eigen mensen, wanneer één of meer belangrijke bronnen van inkomsten opdrogen, en rekening houdend met bestaande juridische en morele verplichtingen. De reorganisatiereserve zal worden gebruikt voor de reorganisatie in 2014 en 2015. De onderhoudsreserve wordt gebruikt voor het lange termijnonderhoud van onze gebouwen. En de opleidingsreserve wordt gebruikt als het reguliere opleidingsbudget onvoldoende
blijkt en training wel noodzakelijk is. De bestemmingsreserve bedrijfsvoering is vrij beschikbaar. Bestemmingsreserve programmamanagement In het verslagjaar goedgekeurde projecten worden als lasten verantwoord. De daarmee samenhangende subsidies worden, inclusief de programmamanagement vergoeding, als baten verantwoord. De nog niet gerealiseerde programmamanagement vergoeding wordt ondergebracht in de bestemmingsreserve programmamanagement. Het nog niet bestede deel van de programma baten wordt gedoteerd aan bestemmingreserve programmafondsen.
5.2.10.b Bestemmingsfondsen programma De in een bepaald jaar ontvangen bedragen die betrekking hebben op een specifiek bestemmingsfonds worden aan de fondsen toegevoegd. De programma verplichtingen (inclusief de gerealiseerde programma management vergoeding) worden aan de fondsen gedoteerd.
5.3.4 Projectverplichtingen Projectverplichtingen worden verantwoord in het jaar waarop de verplichting definitief wordt.
5.3.5 Lasten Alle lasten, met uitzondering van buitengewone lasten, worden volgens bedrijfseconomische criteria en volgens de richtlijnen van de VFI toegerekend aan de verschillende kostensoorten: besteed aan doelstellingen / werving baten / beheer en administratie. Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst- en verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers.
5.3.6 Pensioenen Hivos heeft alle pensioenregelingen verwerkt als een toegezegde bijdrageregeling. De over het verslagjaar verschuldigde premie wordt als last verantwoord.
5.2.11 Langlopende schulden en andere schulden
5.3.7 Koersverschillen
Langlopende schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde in euro’s. Schulden in vreemde valuta zijn omgerekend tegen de laatst bekende koersen per balansdatum. Eventuele koersverschillen zijn verwerkt in de rekening van baten en lasten. Projectverplichtingen betreffen alle verplichtingen die de Stichting kent uit hoofde van met partnerorganisaties afgesloten financieringsovereenkomsten.
Koersverschillen die ontstaan door de afwikkeling of omrekening van monetaire posten worden in de winst en verliesrekening verwerkt in de periode dat zij zich voordoen.
5.3 Grondslagen voor bepaling van het resultaat 5.3.1 Algemeen Ontvangsten en uitgaven worden in de staat van baten en lasten toegekend aan de periode waarop ze betrekking hebben. Bij deze toerekening wordt een bestendige gedragslijn gevolgd. In de balans wordt rekening gehouden met de aan een periode toe te rekenen bedragen die in een andere periode zijn ontvangen of betaald. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn.
5.3.2 Nalatenschappen Nalatenschappen worden verantwoord in het jaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld.
5.3.3 Subsidiebaten Subsidiebaten, inclusief de programmamanagement vergoeding, worden verantwoord in het jaar waarin de aanspraak definitief wordt. Gewijzigde subsidiebedragen worden in mindering gebracht op de subsidiebaten in het jaar waarin de toegekende subsidie wijzigt. Aangezien Hivos de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 650 volgt, zoals ook in paragraaf 5.2.1 aangegeven, worden baten uit eigen fondsenwerving verantwoord in het jaar dat ze ontvangen worden. Voor alle andere baten geldt dat de nieuw aangegane verplichtingen in een gegeven jaar de basis zijn.
5.3.8 Afschrijving van materiële en immateriële vaste activa Immateriële vaste activa, inclusief goodwill, en materiële vaste activa worden vanaf het moment van ingebruikneming afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief. Over terreinen en vastgoedbeleggingen wordt niet afgeschreven. Indien er sprake is van een schattingswijziging van de toekomstige gebruiksduur, dan worden de toekomstige afschrijvingen aangepast.
5.4 Financiële instrumenten en risicomanagement 5.4.1 Valutarisico Alle programma-activiteiten binnen Hivos worden uitgevoerd in EUR, USD of GBP. Om het valutarisico zo klein mogelijk te houden wordt het partnercontract gefinancierd in dezelfde valuta als het donorcontract. Als Hivos fondsen krijgt in een andere valuta dan EUR, USD of GBP worden die na ontvangst direct verkocht in EUR, USD of GBP . Voor de regiokantoren is een koers per maand toegevoegd, gebaseerd op informatie van de betreffende overheden (nationale banken).
5.4.2 Kredietrisico Hivos kent geen opvallende kredietrisico’s. Voor de participaties geldt dat het beheer ervan bij het Hivos Triodos Fonds ligt. Om het financiële risico voor Hivos zo klein mogelijk te houden is er een bestemmingsfonds gecreëerd waarin veranderingen in de waarde van de participatie worden toegevoegd of onttrokken.
15
6. TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2013 bedragen in duizenden euro’s
ACTIVA 1 Immateriële vaste activa De geaccumuleerde aanschafwaarden en afschrijvingen van de vaste activa per 31 december zijn:
aanschaf waarde
desinvesteringen
aanschaf waarde
31.12.2012
2013
na desinvesteringen
Immat. activa bedrijfsvoering software (4 jaar)
1.433
-53
1.380
Totale Immateriële vaste activa
1.433
-53
1.380
2 Materiële vaste activa De geaccumuleerde aanschafwaarden en afschrijvingen van de vaste activa per 31 december zijn:
aanschaf waarde
desinvesteringen
aanschaf waarde
31.12.2012
2013
na desinvesteringen
Mat. activa bedrijfsvoering gebouwen (10-50 jr)
1.235
0
1.235
inventaris (3-10 jr)
1.301
-271
1.030
67
-12
55
106
0
106
2.709
-283
2.426
auto’s (5 jr)
Mat. activa doesltelling gebouw Harare (50 jr) Totaal materiële vaste activa 1)
e kantoorpanden met erf en tuin te ‘s-Gravenhage aan de Raamweg 15 en 16 kadastraal bekend gemeente ‘s-Gravenhage, sectie X, D nummer 472, groot 5 are en 55 ca en nummer 522, groot 5 are en 55 ca, zijn in 1987 aangekocht voor € 635.292. De WOZ waarde 2013 bedraagt € 1.200.000.
2)
et kantoorpand te Harare, stand 2956 Salisbury Township, groot 2855 ca, is eind 1994 aangekocht voor € 76.245. Bij verkoop van H dit kantoorpand zal boekwinst ten goede komen aan het programma in Zuidelijk Afrika, verlies zal ten laste van de Stichting gebracht worden.
16
cumulatieve afschrijvingen
desinvesteringen
cumulatieve afschrijvingen
boekwaarde
investeringen
afschrijvingen
boekwaarde
31.12.2012
2013
na desinvesteringen
1.1.2013
2013
2013
31.12.2013
507
-53
454
926
29
288
667
507
-53
454
926
29
288
667
cumulatieve afschrijvingen
desinvesteringen
cumulatieve afschrijvingen
boekwaarde
investeringen
afschrijvingen
boekwaarde
31.12.2012
2013
na desinvesteringen
1.1.2013
2013
2013
31.12.2013
625
0
625
610
124
62
672
953
-271
682
348
133
154
326
46
-12
34
21
13
6
28
57
0
57
49
0
2
47
1681
-283
1.398
1.028
270
224
1.073
17
3 Financiële vaste activa 31.12.2013
- Gereserveerde kasmiddelen Noord-Zuid Plan bankrekeningen Hivos
Toegevoegd
962
Onttrokken
81)
Borgstelling & garantie bankrekeningen Hivos
18.779
241
Totaal gereserveerde kasmiddelen
19.741
249
1) 2)
1.1.2013 954 18.538
2)
19.493
0
renteontvangsten op aangewezen bankrekeningen rente- en dividendonvangsten Triodos Bank-certificaten op aangewezen bankrekeningen
Deze middelen dienen ter dekking van de borgstelling aan het Hivos-Triodos Fonds (HTF) en garantiestelling aan de Stichting Triodos Sustainable Fund (TSTF) 31.12.2013 - Certificaten Triodos Bank
Toegevoegd
Onttrokken
3.000
1.1.2013 3.000
Betreft: Triodos Bank N.V., 43.817 certificaten van aandelen voor de aankoopwaarde van € 2.999.932. De intrinsieke waarde per 31-12-2013 van deze certifcaten bedraagt € 3.330.092 . 31.12.2013 - HTF Participaties Betreft aanpassing van de HTF participaties naar de reële waarde.
Toegevoegd
31.448
Onttrokken 3.3341)
1.1.2013 34.782
1)
Het Hivos-Triodos Fonds (HTF) participeert in lokale kredietinstellingen in het Zuiden. Alle opbrengsten van de HTF participaties komen contractueel toe aan Hivos. Daarmee zijn de HTF participaties als eigendom van Hivos te beschouwen en wordt de actuele waarde per balansdatum als financiele vaste activa opgenomen. De verdeling van de waardering van de HTF participaties is als volgt: Partner organsiatie
Gevestigd te:
Africap
Zuid Afrika
219
310
Akiba Bank
Tanzania
643
617
Banco Solidario
Ecuador
986
1.005
Bank Andara
Indonesië
1.440
2.808
Bellwether
India
2.874
3.280
Centenary
Oeganda
13.087
10.214
Eco E II
Costa Rica
612
513
LeapFrog
Zuid Afrika
989
946
MFX Solutions
USA
525
552
Mibanco
Peru
10.073
14.537
31.448
34.782
18
31.12.2013
1.1.2013
4 Vorderingen subsidies De openstaande vorderingen per jaareinde hebben allen betrekking op vorderingen op donoren en zijn: 2013 Totaal
Eigen Fondswerving Fondsen Werving derden Subsidies
2012 Totaal
Resterende looptijd > 1 jaar
Resterende looptijd > 1 jaar
184
26
225
103
1.509
532
3.526
1.582
74.349
67.378
63.238
39.642
76.042
67.936
66.990
41.327
5 Overlopende activa De overlopende activa per 31 december bestaan uit: Alle items hebben een resterende termijn van minder dan een jaar. 2013 Debiteuren niet zijnde subsidies Rekening Courant verhoudingen Hoofd-/Regiokantoren
501
2.236
1.820
2.820
133
143
1.138
651
138
504
34
61
3.765
6.415
Vooruitbetalingen (personeel/reis) Project vooruitbetalingen
2012
Te ontvangen (en vooruitbetaald) Overig
De reële waarde van nog te ontvangen middelen is ongeveer gelijk aan de boekwaarde, vanwege de korte looptijd.
6 Liquide middelen De liquide middelen staan ter vrije beschikking van de Stichting. De liquide middelen bestaan uit: 2013 Kas Bank
2012 9
8
53.932
34.832
53.941
34.840
19
PASSIVA 7 Reserves De reserves staan borg voor continuïteit in de bedrijfsvoering op de korte en middellange termijn. Bestemmings reserve programma management
Bestemmings reserve bedrijfsvoering Stand per 1 januari 2013
Totaal reserves
Bestemmings reserve omrekenings verschillen *)
2.795
4.029
24
6.848
Toevoeging
470
9.739
0
10.209
Onttrekking
90
8.106
24
8.220
380
1.633
-24
1.989
3.175
5.662
0
8.837
Totaal mutaties 2013 Stand per 31 december 2013
De Hivos kantoren in het buitenland werken met lokale valuta. Voor de samenvoeging in de Hivos jaarrekening in euro’s wordt voor de balans met de eindkoersen 2012 en 2013 gerekend. Voor de staat van baten en lasten wordt met de gemiddelde koers 2013 gerekend. De resulterende verschillen worden in de reserve omrekeningsverschillen vereffend. Omdat het verschil in feite geen winst of verlies vertegenwoordigt, kan de reserve volgens de Richtlijn 650 voor Fondsenwervende instellingen een negatieve waarde hebben. Deze negatieve waarde wordt gepresenteerd onder de bestemmingsreserve bedrijfsvoering. 1) Goedgekeurde programmamanagement vergoeding 2) Gerealiseerde programmamanagement vergoeding *)
Bestemmingseserve bedrijfsvoering
Continuïteitsreserve bedrijfsvoering
31-12-13
Toevoeging t.l.v. Resultaat
2.435
Onttrekking t.g.v. Resultaat
170
01-01-13
2.265
Omrekeningsverschillen
-90
Onderhoud panden
110
110
Automatisering
200
200
Scholing (Hivos academy)
220
220
Subtotaal bestemmingsreserve bedrijfsvoering
90
2.875
170
Reorganisatie
300
300
Subtotaal bestemmingsres,bedrijfsvoering - reorganisatie
300
300
0
0
3.175
470
90
2.795
Saldo per 31 december
Reserve bedrijfsvoering bestaat uit: Continuïteitsreserve bedrijfsvoering: als waarborg voor de continuïteit van de organisatie. Reorganisatie: te gebruiken voor de reorganisatie in 2014 en 2015. Onderhoud gebouwen: te gebruiken voor het lange termijnonderhoud van de gebouwen. ICT: te gebruiken voor investeringen in software die essentieel is voor de bedrijfsvoering.
20
90
0
2.795
0
Opleidingen (Hivos Academy): te gebruiken als het reguliere budget niet toereikend is en training toch noodzakelijk. 8 Fondsen Programmafondsen
Baten categorie
Eigen fondswerving
eigen fondswerving
Nationale Postcode Loterij (NPL)
acties derden
945
Stop Aids Now! (SAN!)
acties derden
13
Refunds en interest
subsidies overheden
3.751
Valutawaardering
alle categorieën
1.039
HTF participaties
opbrengsten beleggingen
Saldo per 31 december 1) 2)
31-12-13 2.482
Toevoeging
Onttrekking
9801)
8202)
1.350
669
5001)
5602)
73
591
-39
1)
951)
31.448 39.678
2.322
2)
1)
1.075
01-01-13
2)
3.120
3932)
1.337
3.334 3.516
2)
6.142
34.782 42.304
Toevoegingen betreffen de baten in 2013 Onttrekkingen betreffen de nieuwe programma verplichtingen 2013
Beperkte doelstelling programmafondsen. Eigen fondswerving: De baten uit verkoop van CO2 compensatie worden besteed aan duurzame energie projecten. Gerichte giften worden besteed aan de desbetreffende projecten. De vrije giften worden besteed aan financiering van innovatieve en politiek gevoelige projecten waarvoor geen donor gevonden kan worden. NPL: Te besteden aan specifieke organisatie doeleinden. En te besteden als zekerstelling van leningen ten behoeve van markt geörienteerde projecten. SAN!: Te besteden aan Hiv/AIDS projecten. Refunds en interest: In 2016 en later te besteden aan financiering van innovatieve en politiek gevoelige projecten waarvoor geen donor gevonden kan worden. Valutawaardering: Te besteden aan herwaardering van donorgelden in andere valuta dan euro’s. HTF participaties: Te besteden aan participaties in microkrediet- en financieringsinstellingen in het kader van het Hivos Green Entrepeneurship programma.
21
9 Langlopende schulden De langlopende schulden van Hivos bestaan uit projectverplichtingen langer dan 1 jaar plus overige verplichtingen. Langlopende schulden Algemeen leningenfonds Deelname Noord-Zuidplan Borgstellingen
31-12-13
Toevoeging
Onttrekking
01-01-13
84
84
718
718
22.398
22.398
23.200
0
0
23.200
Deze langlopende schulden zijn investeringen voor het Hivos-Triodos Fund (HTF) en de borgstelling voor Stichting Triodos Sustainable Trade Fund (TSTF) Betalingsverplichting na 2014
Betalingsverplichting na 2015
Betalingsverplichting na 2016
30.963
22.544
6.312
2.107
EU-projecten
2.616
1.334
1.098
184
Overige projecten
1.718
1.438
277
3
35.297
25.316
7.687
2.294
Projectverplichtingen langlopend Overheid, medefinanciering
Stand per 31-122013
10 Kortlopende schulden De kortlopende schulden van Hivos bestaan uit projectverplichtingen welke binnen een 1 jaar betaald moeten worden plus overige verplichtingen. De overlopende passiva per 31 december bestaan uit: 2013
2012
Crediteuren
729
1.419
Openstaande posten met betrekking tot salarissen
365
450
Nog te betalen kosten
7.347
3.599
Nog te betalen Projectbetaling
1.113
1.388
Betalingen onderweg
1.290
1.168
56
23
257
78
11.157
8.125
Nog te betalen belastingen Overig
OVERIGE GEGEVENS Pensioenkosten: Stichting Hivos te Den Haag is aangesloten bij het PFZW pensioenfonds. Deze pensioenregeling kan worden geclassificeerd als een toegezegd-pensioenregeling. Op grond van par. 310 van RJ 271 wordt deze regeling verwerkt als een toegezegde bijdrage regeling. Niet in de balans opgenomen verplichtingen: De volgende langlopende huurovereenkomsten zijn afgesloten: - Raamweg 17 begane grond en 1e etage. Verhuurder: van Rossum, beleggingsmakelaardij & bedrijfsvoering. De huurverplichting tot 31-12-2014 bedraagt € 63.616 (prijspeil 2014) per jaar. - Huur kopieer- en printapparatuur. Verhuurder: Dantuma. De huurverplichting tot 16-05-2015 bedraagt € 26.077 (prijspeil 2014) per jaar.
22
7. OVERZICHT VAN DE PROGRAMMAFONDSEN 20131) bedragen in duizenden euro’s
EUR-Contracten Ontvangen (+)
Contracten
Uitgegeven (-)
583
679
627
387
465
446
1.044
767
1.044
989
EUR
789
723
770
763
DCI-ASIE/2010/250-133
EUR
479
379
479
416
1000103
DCI-MIGR/2010/253-414
EUR
778
498
744
739
1000116
DCI-NSAED/2010/239-285
EUR
1.000
900
1.000
952
1000145
DCI-NSA PVD/2009/228-110
EUR
300
117
300
199
1000146
DCI-FOOD/2010/242-563
EUR
1.136
462
1.136
830
1000158
FED/2011/231-870
EUR
1.195
591
1.063
563
1000199
EIDHR/2011/267-078
EUR
1.200
1.050
1.200
1.176
1000208
UG/FED/2011/274-982
EUR
480
424
480
432
1000289
DCI-ENV / 2010 / 247-383
EUR
697
304
678
34
1000309
DCI-ASIA/2012/308-116
EUR
2.000
432
2.000
427
1000318
EIDHR/2012/308-591
EUR
300
82
280
74
1000320
DCI-FOOD/2012/301-117
EUR
1.489
364
1.152
276
1000358
DCI-MED/2013/323-584
EUR
Donor Categorie
Donor
Fonds #
Donor Referentie #
Valuta
European Union
Delegation of the European Union
1000007
ASIE/2009/202-578
EUR
679
1000008
ANE/2009/227-820
EUR
465
1000010
DCI-Food/2009/214-612
EUR
1000011
EIDHR/2009/166-586
1000056
Delegation of the European Union Total European Union Total Foundations
Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit
8.419
14.821
9.042
1.000
490
917
300
1000356
81162146
EUR
3.000
2.000
3.000
605
4.000
2.490
3.917
905
402
302
402
390
402
302
402
390
200
142
200
24
200
142
200
24
1.200
1.200
1.193
1.095 1.095
1000016
Grant# 1100-0154
EUR
1000266
MoU 19.04.12
EUR
1000262
120302
EUR
1.200
1.200
1.193
1000220
NPL2009
EUR
428
-
329
329
1000251
120303
EUR
3.190
3.190
3.186
2.094
1000252
230301
EUR
900
900
520
516
1000324
250302
EUR
1.350
1.350
478
438
5.867
5.440
4.513
3.376
454
423
406
375
454
423
406
375
Nationale Postcode Loterij Total Open Society Institute (OSI)
1000177
MoU 2011-2014
EUR
Open Society Institute (OSI) Total Stichting DOEN
1000029
projectnummer 090418
EUR
358
-
358
358
1000109
Arts Collaboratory 2011
EUR
470
470
456
455
1000250
110307
EUR
695
695
494
426
1.523
1.165
1.308
1.239
Stichting DOEN Total Stop Aids Now!
1000052
EUR
412
216
412
410
1000128
20110348/LvD/lvE
EUR
700
700
700
698
1000249
120229
EUR
500
500
500
329
1000329
20130494/IvE
EUR
500
500
500
221
2.112
1.916
2.112
1.658
Stop Aids Now! Total Unitarian Universalist Holdeen Indian Programm
1000225
Addendum to contract 20-06-2008
EUR
250
250
250
250
1000332
Addendum to contract 20-06-2008
EUR
260
260
256
222
510
510
506
472
16.269
13.587
14.556
9.535
5.550
171
1.015
118
5.550
171
1.015
118
235
221
219
161
235
221
219
161
3.326
1.947
2.289
1.828
3.326
1.947
2.289
1.828
590
590
79
4
590
590
79
4
Unitarian Universalist Holdeen Indian Programm Total Foundations Total Governments
Agentschap NL (Senternovem)
1000349
FDOV12KE06
EUR
Agentschap NL (Senternovem) Total Canadian International Development Agency
1000173
ICT EW
EUR
Canadian International Development Agency Total Department for International Development
1000227
202351-102/ 41959/ 40050815
EUR
1000375
Digital Defenders Partnership
EUR
Department for International Development Total Foreign & Commonwealth Office Foreign & Commonwealth Office Total Ministry of Foreign Affairs The Netherlands
100 9.042
15.381
Human Rights Watch Total Nationale Postcode Loterij
1.350 14.821
EUR
Friends of Dhan Foundation Total Human Rights Watch
356 8.419
81158028
Ford Foundation Total Friends of Dhan Foundation
1.350 15.381
1000325
Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit Total Ford Foundation
Fonds
1000015
18384/DMW0109305
EUR
24.354
20.629
22.859
21.479
1000216
MRF2012-2015; act.no. 23512
EUR
1.995
249
728
386
1000217
MRF 2012-2015; Act.no. 23511
EUR
1.500
1.249
1.124
817
1000293
Act.no. 24675
EUR
1.000
750
951
510
23
Donor Categorie
Donor
Valuta
1000302
Activity no. 25006
EUR
1.298
648
1.276
540
1000331
Act.nr. 24956; DSO/EM-070/13
EUR
5.947
2.700
3.367
1.388
1000340
Act.nr. 25247
EUR
248
235
241
120
1000341
Activity 25262 (DSH0116539)
EUR
2.386
972
2.172
488
1000383
Act. nrs. 26010
EUR
20.150
3.940
18.625
2.845
Div
MFS II - DSO/MO-28/2011
EUR
256.673
176.469
182.345
152.231
315.550
207.840
233.688
180.805 732
INS -11/0036
EUR
1.257
1.075
1.257
1000366
INS - 2159
EUR
594
305
-
-
1.851
1.379
1.257
732
1000026
ACT 19565 VS NR
EUR
5.162
3.288
5.162
4.754
1000273
SBE 1312S00 Human Rights Facility
EUR
1.320
1.303
1.320
1.320
1000286
Activity no 24211
EUR
4.006
1.850
4.006
1.075
1000342
RSB0115339. Activity no 24194
EUR
1.351
1.235
1.351
1.346
11.840
7.676
11.839
8.494
200
120
180
45
200
120
180
45
1.710
2.374
1.427 55
Royal Netherlands Embassies Total State Secretariat for Economic Affairs
1000354
SSRC
EUR
State Secretariat for Economic Affairs Total Swedish International Development Agency
1000297
54030364
EUR
3.520
1000378
DDP - SIDA
EUR
1.021
336
80
1000386
E&E Programme
EUR
5.043
1.660
-
-
9.583
3.706
2.454
1.482
1.145
420
1.112
180
1.145
420
1.112
180
349.870
224.070
254.133
193.849
1.163
656
1.022
666
1.163
656
1.022
666 304
Swedish International Development Agency Total Swiss Agency for Development and Coorperation
1000367
7F-07289.01
EUR
Swiss Agency for Development and Coorperation Total Governments Total Other
Alliance 2015
1000111
LA 1244 / ECU 1031-10
EUR
Alliance 2015 Total Other
Contracten
1000200
Norwegian Ministry of Foreign Affairs Total Royal Netherlands Embassies
Fonds
Uitgegeven (-)
Donor Referentie #
Ministry of Foreign Affairs The Netherlands Total Norwegian Ministry of Foreign Affairs
Ontvangen (+)
Fonds #
1000110
S2008.0005
EUR
588
405
318
1000149
CoCooN/NEBE
EUR
236
236
236
236
1000193
LBSNN 2011-2015
EUR
2.340
1.755
2.340
1.755
1000204
Interest 2010
EUR
500
-
461
461
1000228
REFUNDS 2010
EUR
1.602
1.412
132
116
1000359
GS 751
EUR
520
-
480
476
1000398
Mannekus
EUR
270
-
270
250
6.056
3.809
4.237
3.599
Other Total Other Total Total EUR Contracts
7.219
4.464
5.259
4.264
388.739
250.540
288.769
216.690
USD-Contracts Foundations
American Jewish World Service
1000214
DAF29-122011
USD
1.315
1.015
1.112
878
1000240
DAF 29-122011
USD
700
700
700
350
1000241
DAF 29-122011 #4021
USD
1.093
1.093
1.093
593
3.108
2.808
2.905
1.821 191
American Jewish World Service Total Arcus Foundation
1000157
1102-21
USD
200
200
200
1000388
1303-29
USD
250
119
-
-
450
319
200
191
Arcus Foundation Total Ford Foundation
1000097
1100-0407
USD
400
151
400
395
1000101
1110-0474
USD
239
208
239
234
1000165
1085-1159
USD
200
-
200
200
1000211
1120-1598
USD
1.400
467
447
74
1000231
1110-0122
USD
600
600
427
398
1000326
Grant number 0135-0345
USD
200
200
-
-
1000357
0130-0614
USD
1.400
-
140
-
4.439
1.625
1.853
1.301 1.765
Ford Foundation Total Omidyar Network
1000107
ATTI
USD
2.400
1.691
2.042
1000280
SEATTI
USD
2.139
1.406
1.337
612
4.539
3.097
3.379
2.377 120
Omidyar Network Total Open Society Institute (OSI) Open Society Institute (OSI) Total
24
1000360
OR2013-07027
USD
250
246
135
1000361
OR2013-06976
USD
200
196
162
84
450
442
297
204
Donor Categorie
Contracten
Uitgegeven (-)
3.000
3.000
2.992
3.000
4.500
2.000
770
616
347
121
USD
345
345
345
340
USD
450
450
409
-
9.065
7.411
8.601
5.452
3.700
2.222
3.700
2.222
3.700
2.222
3.700
2.222
25.750
17.923
20.936
13.568
305
291
291
291
305
291
291
291
Fonds #
Donor Referentie #
Valuta
William and Flora Hewlett Foundation
1000197
2011-7037
USD
3.000
1000198
2011-6940
USD
4.500
1000298
Grant # 2012-8151
USD
1000303
Grant #2012-8274
1000381
#2013-9378
William and Flora Hewlett Foundation Total Children's Investment Fund Foundation
1000307
Uwezo - Request# 237
USD
Children's Investment Fund Foundation Total Foundations Total Governments
Canadian International Development Agency
1000160
KMP
USD
Canadian International Development Agency Total Department for International Development
Ministry of Foreign Affairs Finland
200120-102/40049683
USD
3.022
1.588
1.888
1.594
1000206
PO 5731, 2011/S-36 059176
USD
7.060
6.276
6.989
5.983
1000314
ARIES Code Nr 200304/ amendment no. 02/2012
USD
4.803
1.623
640
320
1000346
PO 5731
USD
1000396
NIC-2289 NIC07/004 Avtale
USD
851
-
851
851
9.058
6.300
9.058
9.058
1000169
-
USD
1.462
1.412
1.462
1.462
1000364
ZIB-0013; Zib-10/0021
USD
288
284
288
288
1000365
ZIB-00007
USD
450
246
423
217
2.199
1.941
2.172
1.966
1000277
Activity 23921
USD
1.500
1.000
1.002
647
1000279
Fondo Emancipación LAP0110874
USD
12.000
2.494
12.000
2.190
13.500
3.494
13.002
2.837
1000387
No 32100001
USD
3.792
3.792
-
-
3.792
3.792
-
-
977
719
947
947
1000223
7F-01069.02
USD
1000306
81014847
USD
-
9.400
345
719
10.347
1.292
104.Ken. 141-11-20-4.Nbo
USD
697
-
697
697
1000304
Zimbabwe Agricultural Development
USD
1.093
1.093
1.093
1.093
1000382
ZADT
USD
7.415
7.415
-
-
9.205
8.508
1.790
1.790
1000283
S-LMAQM-12-CA-1126
USD
1.250
425
74
45
1000363
S-LMQM-13-GR-1229
USD
962
300
899
208
US Department of State Total
2.212
725
972
253
69.454
35.481
49.976
26.911
1000195
Scholarship KBFUS
USD
989
762
989
846
1000292
Space for Human Rights
USD
1.876
1.691
1.876
1.539
2.865
2.453
2.865
2.385
1000102
GUA-311-G05-H
USD
21.950
20.790
21.950
21.056
1000175
MEI-011-G01-H
USD
4.314
4.277
4.221
4.015
1000299
GUA-311-G05-H
USD
3.672
1.819
3.672
1.790
1000317
BOL-910-G09-H
USD
14.491
8.216
14.491
7.951
1000380
MEI-011-G01-H
USD
6.158
1.158
2.980
-
50.585
36.260
47.314
34.812
King Baudouin Foundation Total The Global Fund
9.400 10.377
1000213
Governments Total King Baudouin Foundation
8.207
8.207
The Royal Danish Ministry of Foreign Affairs Total US Department of State
9.424
6.300
Swiss Agency for Development and Coorperation Total The Royal Danish Ministry of Foreign Affairs
1.526
8.207
Swedish International Development Agency Total Swiss Agency for Development and Coorperation
2.827 12.343
USD
Royal Netherlands Embassies Total Swedish International Development Agency
223 9.710
NIC-2289 NIC07/004 Avtale
Norwegian Ministry of Foreign Affairs Total Royal Netherlands Embassies
3.920 18.805
1000189
Ministry of Foreign Affairs Finland Total Norwegian Ministry of Foreign Affairs
Fonds
1000192
Department for International Development Total
Other
Ontvangen (+)
Donor
The Global Fund Total Other Total
53.450
38.713
50.179
37.197
148.655
92.117
121.091
77.676
26.414
526
13.820
697
26.414
526
13.820
697
Governments Total
26.414
526
13.820
697
Total GBP Contracts
26.414
526
13.820
697
Total USD Contracts GBP-Contracts Governments
Department for International Development
1000345
PO 6071
GBP
Department for International Development Total
Dit overzicht geeft niet een totaal beeld van alle Hivos fondsen. Buiten dit overzicht zijn gelaten: - fondsen waarop in 2013 geen wijzigingen zijn geweest (fonds, ontvangst, contract en betaling) - in het geval fondstotaal kleiner is dan €/$ 200,000 1)
25
8. TOELICHTING OP DE REKENING VAN BATEN EN LASTEN 2013 bedragen in duizenden euro’s
Realisatie 2013 11 Baten uit acties derden
Stichtingen / Foundations Children's Investment Fund Foundation
2.799
Nationale Postcode Loterij (NPL)
1.350
Omidyar Network
1.008
Ford Foundation
842
William and Flora Hewlett Foundation
744
Stop Aids Now!
500
American Jewish World Service
377
Human Rights Watch
329
Unitarian Universalist Holdeen Indian Programm
277
Stichting DOEN
145 Stichtingen / Foundations Totaal
8.371
Overigen Alliance 2015
14
Overigen
202 Overigen Totaal
215
Totaal Baten uit acties derden
8.586
12 Subsidies van overheden
Europese Unie
4.429
Overheden Department for International Development
21.652
Nederlandse ambassades
14.929
Ministerie van Buitenlandse Zaken Nederland
8.073
The Royal Danish Ministry of Foreign Affairs
949
Norwegian Ministry of Foreign Affairs
804
Ministry of Foreign Affairs Finland
618
Canadian International Development Agency
74
Ministry of Foreign Affairs Republic of Estonia
28 Governments Total
26
47.128
8. TOELICHTING OP DE REKENING VAN BATEN EN LASTEN 2013 bedragen in duizenden euro’s
Realisatie 2013 MFS2 - Ministerie van Buitenlandse Zaken Nederland
53.278
Overigen The Global Fund
15.627
Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit
3.917
Agentschap NL (Senternovem)
1.015
Joint Gender Fund
531
Vrijgekomen middelen voor herbesteding
518
Multi-Agency Grants Initiative
489
Overigen
1.560 Overigen Totaal
23.656
Totaal Subsidies van overheden
128.492
27
9. TOELICHTING OP DE LASTENVERDELING 2013 bedragen in duizenden euro’s
Doelstelling
Bestemming Lasten
Green entrepreneurship
Werving baten
Rights & Expression Action for Citizenship & Change Engagement
MFS2 alliantie partners
Totaal Doel stelling
Eigen fondsenwerving
Acties derden
Totaal werving baten
Subs. Overh.
23.807
49.883
41.362
2.570
2.891 120.512
Publ. en communicatie
76
159
132
8
374
114
0
0
114
2.016
4.224
3.503
218
9.961
130
86
1.288
1.504
94
196
162
10
462
8
3
46
214
447
371
23
1.055
24
10
70
146
121
8
344
4
2.468
5.172
4.289
266
12.196
26.275
55.055
45.651
2.836
2.891 132.708
Huisvestingskosten Kantoor- en alg.kosten Afschrijving en rente Operationele kosten
Totalen
73.521
99.116
488
575
508
1.227
12.692
12.670
11.265
57
84
603
600
583
144
178
490
1.723
2.340
2.210
4
54
62
101
507
500
435
280
102
1.533
1.915
1.902
16.013
16.685
15.001
280
102
1.533
1.915
1.902 136.525
90.206
114.117
De verdeling van de personeelskosten 2013 is als volgt: Lonen en salarissen
8.811
Sociale lasten
1.269
Pensioen lasten
930
Inhuurkrachten
267 1.415 Totaal
12.692
Aantal werkzame medewerkers: Het gemiddeld aantal werkzame werknemers gedurende 2013 is als volgt: Hivos Hoofdkantoor
127
Hivos Regiokantoren
213 Totaal
340
Accountantskosten In 2013 bestonden de accountantskosten uit: Jaarrekening controle
200
MFSII-subsidie Ministerie Buitenlandse Zaken
12
Project controles
19
Fiscaal advies
2 Totaal
28
Totaal 2012
120.512
Personeelskosten:
Overige personeelskosten
Begr. 2013
Totaal beheer & admin
Subsidies en bijdragen
Personeelskosten
Totaal 2013
Beh. & adm.
233
10. TOELICHTING OP DE RESULTATEN 2013 Begroting versus realisatie Baten In 2013 bedroegen de beschikbare baten voor de doelstelling van Hivos 135,9 miljoen euro, terwijl 90,6 miljoen euro was begroot. Het verschil wordt grotendeels veroorzaakt door een veel hoger bedrag aan overheidssubsidies dan was begroot. Maar ook Hivos’ bewuste keuze voor een behoudende begroting heeft eraan bijgedragen. Bovendien blijkt steeds weer dat het heel moeilijk is om goed te voorspellen hoeveel tijd het kost om voorstellen in te dienen, ze te beoordelen, een principeakkoord van een donor te krijgen, en uiteindelijk ook groen licht voor de begroting en het plan van aanpak. Soms is er maar weinig tijd om op een oproep te reageren. De grootste bijdrage in 2013, naast de MFS-subsidie, was afkomstig van een consortium onder leiding van DFID en bestemd voor ons Making All Voices Count-programma. De oproep om voorstellen in te dienen voor dit programma werd pas bekendgemaakt toen de begroting voor 2013 al was goedgekeurd. Ook van het Global Fund ontvingen wij aanzienlijke bijdragen voor de tweede fase van twee van onze HIV/aids-programma’s. De fondsenwerving in Nederland voldeed niet aan de verwachtingen, voornamelijk vanwege een tegenvallend resultaat van campagnes gericht op specifieke doelen als bijvoorbeeld de Kinderarbeidvrije Zones. Binnen het kader van het Green Entrepreneurship-programma (en zijn voorgangers), hebben Hivos en HTF een aanzienlijk portfolio opgebouwd, van leningen aan en participaties in microkredietinstellingen in ontwikkelingslanden. HTF is en blijft verantwoordelijk voor het beheer van de portfolio, en Hivos is en blijft verantwoordelijk voor de financiering en de kennis over ontwikkelingsaangelegenheden. De waarde van de participaties stond jarenlang op de balans bij HTF. In 2013 concludeerden de accountants van HTF en Hivos in overleg dat het boekhoudkundig correcter is om de waarde van de participaties op de balans van Hivos te plaatsen, omdat Hivos economisch eigenaar is. In 2013 viel de marktwaarde van de participaties terug van 34,78 miljoen euro in 2012 naar 31,45 miljoen euro in 2013, wat resulteerde in een negatieve opbrengst van -/-3,3 miljoen euro. Om te kunnen vergelijken zijn de cijfers van 2012 aangepast. In dat jaar steeg de marktwaarde met 2,6 miljoen euro. Als leidende organisatie van de Hivos Alliantie ‘People Unlimited 4.2’, ontving Hivos 2,9 miljoen euro aan inkomsten voor de andere leden van de Alliantie (Free Press Unlimited, Mama Cash en IUCN-Nl). Die inkomsten werden volledig doorgegeven aan de verschillende leden.
Lasten De bestedingen in het kader van de doelstelling van Hivos bedroegen 132,7 miljoen euro in 2013 (inclusief de bijdrage voor de leden van de Hivos Alliantie). De bestedingen in het kader van de doelstelling waren daarmee ongeveer 98% van de totale inkomsten en 97% van de totale uitgaven. Vooral bij het Rights & Citizenship-programma was het verschil
tussen de bestedingen en de begroting groot. De begroting is gebaseerd op het bedrijfsplan. De verhouding binnen de “werkvoorraad” aan voorstellen bij institutionele fondsen is daarmee min of meer in lijn; maar het is moeilijk te voorspellen welke voorstellen resultaat zullen opleveren en wanneer dat zal zijn. Het gevolg is dat de totale baten en lasten per jaar sterk zullen verschillen. De kosten voor eigen fondsenwerving bedroegen 280.000 euro, iets lager dan begroot. Maar omdat het bedrag dat werd opgehaald ook lager was, stegen de kosten als percentage van de opbrengsten van 20,4% naar 22,3%. De kosten van directe fondsenwerving blijven een punt van aandacht voor Hivos. Vanwege het relatief kleine volume aan fondsen heeft een kleine verandering meteen gevolgen voor de verhouding tussen kosten en opbrengsten, zoals in 2013 het geval was. De economische crisis heeft de fondsenwervingsmarkt in het algemeen niet onberoerd gelaten. Hivos was geen uitzondering op die regel. De kosten voor eigen fondsenwerving zijn als volgt samengesteld: de totale personeelskosten voor eigen fondsenwerving (2,2 fte) plus een opslag per fte voor materiële kosten (huisvesting, kantoor- benodigdheden, ICT). De opslag wordt berekend door het totaal van de betreffende materiële kosten om te slaan over de totale personeelskosten van Hivos. Ook de kosten van mailings en ander promotiemateriaal worden toegerekend. De kosten voor fondsenwerving op de internationale markt waren lager dan in 2012 (1,6 miljoen euro ten opzichte van 2,2 miljoen in 2012). De belangrijkste redenen waren openstaande vacatures en een lagere opslag voor materiële kosten. De opslag wordt berekend door het totaal van de betreffende materiële kosten om te slaan over de totale personeelskosten van Hivos. De kosten voor fondsenwerving op de internationale markt zijn aanzienlijk hoger dan de kosten voor eigen fondsenwerving, maar als percentage van de opbrengsten juist lager. De kosten voor internationale fondsenwerving worden als volgt toegerekend: de volledige personeelskosten van de afdeling Office for Donor Relations, 25% van de kosten voor programmahoofden, directeuren van regiokantoren en senior adviseurs en 5% van de kosten van de overige programmastaf plus een opslag per fte voor materiële kosten (huisvesting, kantoor- benodigdheden, ICT). Bij Hivos zijn de kosten voor beheer en administratie laag in vergelijking met andere grote goededoelenorganisaties. Dat is deels eigen verdienste, maar vooral ook het gevolg van het feit dat Hivos het merendeel van haar baten doorgeeft aan organisaties in het Zuiden. De toerekening van kosten voor beheer en administratie gebeurt conform de richtlijn van de Vereniging Fondsenwervende Instellingen (VFI). De personeelskosten voor de algemeen directeur en het directiesecretariaat, voor kwaliteitsbeheer en interne controle en voor de afdeling financiën worden volledig toegerekend aan beheer en administratie. Op basis van het aandeel van deze functies in de totale formatie op het
29
hoofdkantoor worden de personeelskosten van de afdeling personeelszaken doorberekend. De kosten van de afdeling automatisering en facilitaire zaken worden doorberekend op basis van de werkplekken.
Financieel resultaat Per saldo heeft Hivos in 2013 een resultaat vóór bestemming gerealiseerd van 0,6 miljoen euro. Na bestemming is er een positief resultaat van 0,2 miljoen euro; dat bedrag is toegevoegd aan de reserve operationele kosten. Daarnaast is er 0,3 miljoen euro toegevoegd aan de nieuwe bestemmingsreserve reorganisatie 2014-2015. Het negatieve resultaat voor bestemming is het resultaat van een aanpassing in de marktwaarde van de HTF-participaties. Het negatieve resultaat is onttrokken aan het bestemmingsfonds programma’s HTF-participaties. De middelen in bestemmingsfondsen kunnen uitsluitend worden gebruikt voor de programma’s. De bestemmingsfondsen voor particuliere fondsen, voor de Nationale Postcode Lotterij en voor Refunds en Interest lieten groei zien. Hivos heeft er bewust voor gekozen de gelden niet meteen uit te geven. Aangezien het MFS niet wordt voortgezet, zal Hivos na 2015 aanzienlijk minder middelen vrij – of althans redelijk vrij – beschikbaar hebben dan nu het geval is. Met het oog op die veranderende omstandigheden, heeft Hivos besloten om de vrij beschikbare middelen die de organisatie in de periode 2012 – 2015 ontvangt pas vanaf 2016 te besteden en ze tot die tijd in het programmafonds te reserveren. Zo zal Hivos in staat zijn een aantal innovatieve projecten waarvoor nog geen donor is gevonden ook na 2016 te financieren. Daarnaast onderzoekt Hivos nieuwe financieringsmodellen om marktgerichte programma’s op het gebied van hernieuwbare energie, duurzame landbouw, ICT en cultuur te bekostigen. Bij het verschijnen van dit jaarverslag is Hivos in onderhandeling met twee financiële instellingen om een lening af te sluiten. Voor die lening is een waarborg van ongeveer 2 miljoen euro nodig; daarvoor gaan wij de bestemmingsfonden Nationale Postcode Loterij en Refunds en Interest aanwenden.
Lastenverdeling De tabel “toelichting lastenverdeling” laat ten opzichte van de begroting een forse groei zien in de subsidies en bijdragen (fondsen die aan partnerorganisaties ter beschikking worden gesteld). Dit is in lijn met de hogere baten die Hivos in 2013 wist te realiseren. De groei ten opzichte van 2012 is substantieel en voor een belangrijk deel te danken aan programma’s die niet met
30
MFS-subsidie zijn gefinancierd: MAVC, 4s@scale en Actors for Change in Central America, bijvoorbeeld. Hivos stuurt erop om vóór eind 2014 95% van de volledige MFS-subsidie besteed (gecommitteerd) te hebben. In 2015 zullen de bestedingen weer zeer sterk teruglopen en zullen, voor zover het de MFS-subsidie betreft, alleen nog overmakingen aan partners en projecten gerealiseerd worden De operationele kosten waren iets lager dan begroot. De belangrijkste posten zijn personeelskosten, kantoorkosten en algemene kosten. De personeelskosten waren als begroot, kantoorkosten en algemene kosten viel lager uit. De lagere kosten zijn voor een belangrijk deel te danken aan de sluiting van het kantoor in India. Het aantal medewerkers van Hivos daalde in 2013 van 342 naar 338. Het aantal medewerkers van het kantoor in Indonesië daalde het hardst (40 mensen minder), omdat het beheer van het biogasprogramma daar in zijn geheel werd overgedragen aan een nieuwe en onafhankelijke organisatie (YRE) opgezet door Hivos. Al het uitvoerende personeel kreeg de kans om over te stappen naar YRE. De kantoren in Johannesburg, Kenia en Den Haag kregen er de meeste medewerkers bij, vanwege de start van nieuwe programma’s. Ongeveer 60% van de medewerkers is actief in de regiokantoren en lokale kantoren die verantwoordelijk zijn voor de ontwikkeling van programma’s en het beheer ervan (de selectie en monitoring van partnerorganisaties). Tot de taken van de medewerkers op het hoofdkantoor in Den Haag behoren programma- en beleidsontwikkeling, het programmabeheer voor West Azië en wereldwijde programma’s, (internationale) fondsen werving, centrale services als financiën, ICT, kwaliteitsbeheer en de implementatie van Action for Change in Nederland.
11. BEZOLDIGING DIRECTIE (VFI) De Raad van Toezicht stelt het bezoldigingsbeleid, de hoogte van de directiebeloning en de hoogte van andere bezoldigingscomponenten vast. Na een evaluatie in 2011 is dit pakket in 2012 op advies van de remuneratiecommissie opnieuw bevestigd. De Raad van Toezicht laat zich daarbij leiden door de Adviesregeling Beloning Directeuren van Goede Doelen van de VFI, die aan de hand van zwaartecriteria een maximumnorm voor het jaarinkomen geeft. Het bezoldigingsbeleid en de hoogte van de directiebeloning vallen daarmee binnen de richtlijnen van de Code Wijffels en binnen de norm die het Ministerie van Buitenlandse Zaken aan MFS organisaties stelt. Dit laatste wordt apart door de accountant getoetst in het kader van de MFSverslaglegging. De relevante werkelijke jaarinkomens van de directie bedroegen in 2013 voor de algemeen directeur mw. M. Monteiro € 55.396 (1,06 fte / 6 mnd), voor de algemeen directeur, dhr. E. Huizing € 37.395 (1,06 fte / 4 mnd) en voor de directeur programma’s en projecten dhr. B. Witjes € 86.058 (1 fte / 12 mnd). De zoge naamde BSD score (de score op zwaartecriteria op basis van de Adviesregeling VFI zoals deze in 2010 gold) bedroeg 461,1 respectievelijk 424 punten. Deze beloningen bleven binnen de relevante maxima (Code Wijffels, VFI, MFS-organisaties). De hoogte en samenstelling van de bezoldiging wordt in onderstaande tabel verder uitgewerkt.
31
Naam
M.M. Monteiro
E.Huizing
B.G.M. Witjes
Algemeen Directeur
Algemeen Directeur
Directeur progr. en proj.
onbepaald
5 jaar
onbepaald
38
38
36
part-time percentage
105,56%
105,56%
100,00%
periode
1/1-30/6
1/9-31/12
1/1-31/12
Functie Dienstverband Aard (looptijd) uren
Bezoldiging (EUR) Jaarinkomen bruto loon/salaris vakantiegeld
51.293
34.316
75.993
4.103
2.745
6.079
334
820
eindejrsuitkering, 13e/14emnd variabel jaarinkomen Totaal
SV lasten (wg deel)
3.166 55.396*)
37.395*)
86.058*)
4.157
2.772
8.315
8.115
5.432
11.566
Belastbare vergoedingen/bijtellingen Pensioenlasten (wg deel)
9111)
Overige beloningen op termijn Uitkeringen beëindiging dienstverband
Totaal bezoldiging 2013 Totaal bezoldiging 2012 *) 1)
Relevant voor DG-norm Ministerie van Buitenlandse Zaken Reservering voor werkgeversbijdrage aan sabbatical leave
32
67.668 133.084
45.599
106.851 100.612
12. BEZOLDIGING DIRECTIE (WNT) Verantwoording uit hoofde van de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) Toelichting bij het samenstellen van de WNT verantwoording Bij de samenstelling van de in deze paragraaf opgenomen verantwoording uit hoofde van de WNT zijn de Beleidsregels toepassing WNT d.d. 26 februari 2014,inclusief de wijziging van 12 maart 2014, van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties als uitgangspunt gehanteerd. Stichting Hivos herkent de door de Minister van BZK in zijn kamerbrief d.d. 27 februari 2014 onderkende uitvoeringsproblemen met betrekking tot externe niet-topfunctionarissen. In lijn met paragraaf 6 van de (gewijzigde) Beleidsregels toepassing WNT legt de stichting geen verantwoording af over externe niet-topfunctionarissen. Bezoldiging topfunctionarissen & gewezen topfunctionarissen - met dienstbetrekking Naam
functie(s)
beloning
belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen
voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn
Totale bezoldiging
duur van het "omvang van het dienstverband dienstverband in het jaar in het jaar (in dagen) (FTE)
M.M. Monteiro Alg. Directeur
74.049
0
8.115
82.164
181 dagen
1,0556
E. Huizing
Alg. Directeur
34.649
0
5.432
40.081
122 dagen
1,0556
B.G.M. Witjes
Directeur Progr. en Proj.
85.950
0
11.566
97.516
365 dagen
1,00
Bezoldiging leden van de Raad van Toezicht - zonder dienstbetrekking Naam
functie(s)
Dhr. J.E.C. de Groot
Voorzitter RvT
Dhr. J.P. de Jong
totale bezoldiging
duur van het dienstverband in het jaar
omvang van het dienstverband in het jaar (fte)
1.896
1.1 - 31.12.2013
0
Vice-voorzitter RvT
684
1.1 - 1.9.2013
0
Mw. A. van Gorsel
Vice-voorzitter RvT
0
1.9 - 31.12.2013
0
Dhr. Prof. M. Baud
Lid RvT
01)
1.1 - 31.12.2013
0
Dhr. J. van de Ven
Lid RvT
1.966
1.1 - 31.12.2013
0
Dhr. A.P. Mesker
Lid RvT
0
1.1 - 31.12.2013
0
Dhr. M. Karman
Lid RvT
0
1.1 - 31.12.2013
0
Dhr. V. Vivekanandan
Lid RvT
2.844
1.1 - 31.12.2013
0
Mw. A. Facio
Lid RvT
948
1.1 - 31.12.2013
0
Dhr. T. Ncube
Lid RvT
1.896
1.1 - 31.12.2013
0
Mw. Winter
Lid RvT
140
1) 2)
2)
0
Declaratie over 2013 volgt in 2014 Is afgetreden per 31.12.2012, betreft vergoeding over 2012.
De bezoldiging betreft vaste vacatievergoedingen voor deelname aan de Raad van Toezicht vergaderingen.
33
Uitkeringen bij einde dienstverband topfunctionarissen & gewezen topfunctionarissen. Naam
functie(s)
jaar waarin dienstverband is beëindigd
uitkeringen bij einde dienstverband
M.M. Monteiro
Alg. directeur
2013
0
Toetsing Bij de toetsing te betrekken mutatie reservering niet opgenomen vakantiedagen die niet in bovenstaande bezoldigingsbedragen zijn opgenomen conform de regelgeving. E Huizing: mutatie reservering niet opgenomen vakantiedagen 2013 is euro 2.735 B Witjes: mutatie reservering niet opgenomen vakantiedagen 2013 is euro 4.120
34
CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: de Raad van Toezicht van Stichting Hivos
Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2013 van Stichting Hivos te Den Haag gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2013 en de staat van baten en lasten over 2013 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen
Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen van de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving en de Beleidsregels toepassing Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT). De directie is tevens verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die voldoet aan de WNT-eisen van financiële rechtmatigheid, zoals opgenomen in het Controleprotocol WNT van de Beleidsregels toepassing WNT. De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als de directie noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van die WNT-eisen van financiële rechtmatigheid mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en de Beleidsregels toepassing WNT, inclusief het Controleprotocol WNT. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan alsmede voor de naleving van de WNT-eisen van financiële rechtmatigheid, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een
oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving, de gebruikte WNT-eisen van financiële rechtmatigheid en van de redelijkheid van de door de directie van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controleinformatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Hivos per 31 december 2013 en van het resultaat over 2013 in overeenstemming met Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen van de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving en de Beleidsregels toepassing WNT. Voorts zijn wij van oordeel dat de jaarrekening 2013 in alle van materieel belang zijnde aspecten voldoet aan de WNT-eisen van financiële rechtmatigheid, zoals opgenomen in het Controleprotocol WNT van de Beleidsregels toepassing WNT.
Geen controlewerkzaamheden verricht ten aanzien van externe niet-topfunctionarissen In overeenstemming met de aanvullende beleidsregels van 12 maart 2014, hebben wij geen controlewerkzaamheden verricht ten aanzien van de functionarissen zoals genoemd in art. 4.2 lid 2 letter c WNT (externe niet-topfunctionarissen).
Mededeling betreffende het jaarverslag Wij hebben het jaarverslag gelezen teneinde van materieel belang zijnde inconsistenties, indien aanwezig, met de gecontroleerde jaarrekening te onderkennen. Op basis van het doorlezen van het jaarverslag vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de informatie in de jaarrekening en dat het jaarverslag alle informatie bevat die vereist is volgens Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 650 ‘Fondsenwervende instellingen’. Wij hebben geen controle- of beoordelingswerkzaamheden uitgevoerd op de informatie in het jaarverslag. Amsterdam, 28 mei 2014 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Origineel getekend door H.A. Wink RA MBA
35
