focus Programma

fOcus Programma 2012-2013

Voorwoord Een gymnasiast is niet slechts een middelbare scholier die toevallig een klassieke taal leert. Een gymnasiast is iemand die een brede interesse en een onderzoekende houding heeft, iemand die graag meer wil weten van de wereld om hem heen. Na de herfstvakantie worden er onder de naam fOcus verschillende cursussen, workshops en lezingen aangeboden over onderwerpen waar jij altijd al meer van hebt willen weten. Tijdens die bijeenkomsten zoom je in op een bepaald thema. Er is een zeer divers, boeiend en uitdagend programma voor jullie samengesteld, waaraan experts uit verschillende vakgebieden een bijdrage leveren. Het aanbod varieert van relativiteitstheorie tot portret tekenen, van de geschiedenis van vorstenhoven tot een Leesclub en van debatteren tot programmeren. Vorig jaar heeft de sectie Frans aan klas 5 Delf Junior aangeboden – Frans op hoog niveau. Dat was een succes en ook dit jaar kunnen vijfdeklassers zich weer inschrijven voor Delf. Maar dit jaar wordt er ook voor het eerst Duits op een hoog niveau aangeboden: Goethe Deutsch, wat net als Delf met een examen kan worden afgesloten. Daarnaast is het dit jaar voor alle klassen voor het eerst mogelijk Spaans te volgen. fOcus is voor geïnteresseerde leerlingen uit klas 1 tot en met 6 die wat extra’s willen halen uit hun schoolcarrière. Niet alle pluslessen zijn voor iedereen toegankelijk: elke cursus heeft een maximum aantal deelnemers en enkele cursussen zijn gericht op een beperkt aantal leerjaren. Je kunt je met bijgaand inschrijfformulier opgeven voor een cursus. Voor de cursussen geldt een uiterste inschrijfdatum:  voor Delf Junior, Goethe Deutsch, Spaans, de Leesclub en Gamemaker I moet je je liefst vóór vrijdag 19 oktober opgeven. Dat is al snel. Daarom mag je je ook in de herfstvakantie via de mail opgeven: [email protected]  voor Leven in pracht en praal, Gamemaker II en De speciale relativiteitstheorie I moet je je vóór woensdag 19 december opgeven.  voor de speciale relativiteitstheorie II, Portret tekenen en de Debatclub moet je je vóór woensdag 13 februari opgeven. Wel geldt: hoe eerder je je inschrijft, hoe zekerder je bent van een plekje in de cursus. Je ontvangt thuis bericht wanneer je bent toegelaten tot een cursus. Als je je inschrijft voor een cursus verwachten we dat je aanwezig bent. Mocht je verhinderd zijn, dan dien je je van te voren met een goede reden bij de organisatie af te melden. fOcus vindt plaats op maandagen, dinsdagen en woensdagen tussen de herfst- en de meivakantie tijdens het negende uur. Normaalgesproken duurt een cursus zo’n 6 à 7 lessen. Hieronder volgt het cursusaanbod.

A. Marchand, coördinator fOcus

Delf Junior

Ga jij de uitdaging aan? Laat zien wat je kunt! DELF Junior! Wat is DELF Junior? Het DELF (diplôme d’études en langue française) is een officieel diploma van het Franse Ministerie van Onderwijs, georganiseerd door het Institut français, dat onbeperkt geldig en internationaal erkend is. Wat heb je aan een DELF-diploma? Met dit diploma kun je overal ter wereld laten zien op welk niveau je de Franse taal beheerst op basis van het Europees Referentiekader. Je toont er je meerwaarde mee aan wanneer je bijvoorbeeld solliciteert. Als je je diploma op niveau B2 hebt gehaald, krijg je zelfs vrijstelling voor de taaltoets bij inschrijving aan een Franse universiteit. In klas 5 gaan de leerlingen in eerste instantie op voor een diploma op B1 niveau. Wat staat je te wachten? Tijdens de fOcus-uren gaan we ons met name richten op de gespreksvaardigheid. De schrijf- luister- en leesvaardigheid train je thuis, waarna de opdrachten tijdens de lessen besproken worden. Meer weten? Je kunt altijd contact opnemen met de docent die DELF dit jaar aanbiedt: Carla de Jong ([email protected]) of kijk op www.institutfrançais.nl

à plus!

Titel cursus Voor wie Wanneer Aantal bijeenkomsten Organisatie Maximum aantal leerlingen

DELF Junior Klas 5 Tussen herfst- en meivakantie. Dinsdag het 9e uur 20 C. de Jong 20

Goethe Deutsch Goethe Zertifikat Deutsch B1 für Jugendliche (ERK B1) Wil je graag met andere jongeren in Duitsland kunnen communiceren als je op vakantie gaat en wil je je goed kunnen redden in alledaagse situaties? En vind je het leuk aan het eind ook een certificaat van het Goethe-Institut te halen? Doe dan mee! Wat is het Goethe-Zertifikat? Het is een internationaal erkend diploma wat door het Goethe-Instituut wordt uitgereikt als je het examen haalt. Dit Zertifikat is op de hele wereld geldig en bekend. Wat heb je aan het diploma? Het wordt door heel veel werkgevers en het voortgezet onderwijs in verschillende landen als kwalificatiebewijs gewaardeerd. Dit diploma geeft je de mogelijkheid, om verder te gaan voor een diploma B2 (wellicht volgend schooljaar). Met een diploma B2 kan je toegelaten worden om aan een Duitse universiteit te studeren. Wat gaan we doen? Wij gaan ons tijdens de fOcus-uren op alle vier de vaardigheden richten: leesvaardigheid, luistervaardigheid, spreekvaardigheid en schrijfvaardigheid, zodat je als je in Duitsland bent je helemaal kan redden. En natuurlijk ook vol vertrouwen het examen van het Goethe-Instituut tegemoet kan gaan. Voor wie? Voor alle leerlingen van klas 4, ook als je geen Duits in je pakket hebt, is het de moeite waard om het te proberen. Leerlingen uit klas 5 zijn ook van harte welkom. Zit je in een andere klas en kan je al aardig goed Duits en wil je ook graag mee doen, dan kan dat in overleg met de docent die de cursus geeft. Zijn er kosten? Ja. Het lesmateriaal wordt door school betaald, maar als je aan het einde van de cursus het examen wilt afleggen, dan kost dat 100 euro. Waarschijnlijk wordt het examen in Amsterdam af genomen. Dat is afhankelijk van het aantal belangstellenden. Wat kan je aan het eind van de cursus? De leerling: Kan de belangrijkste punten begrijpen uit duidelijke standaardteksten over vertrouwde zaken die regelmatig voorkomen op het werk, op school en in de vrije tijd. Kan zich redden in de meeste situaties die kunnen optreden tijdens reizen in gebieden waar de taal wordt gesproken. Kan een eenvoudige lopende tekst produceren over onderwerpen die vertrouwd of die van persoonlijk belang zijn. Kan een beschrijving geven van ervaringen en gebeurtenissen, dromen, verwachtingen en ambities en kan kort redenen en verklaringen geven voor meningen en plannen. Kijk op: http://www.goethe.de/lrn/pro/ZD-online/ZD.htm voor een voorbeeld Zertifikat und Prüfung.

Meer weten? Je kunt altijd contact opnemen met de docent die Goethe dit jaar aanbiedt: Claudia Müller ([email protected]) of kijk op: http://www.goethe.de/lrn/prj/pba/bes/zdj/deindex.htm


Goethe-Zertifikat B1 Klas 4 en 5 Tussen herfst- en meivakantie. Maandag het 9e uur +/- 20 C. Müller 20

Spaans Toe aan een nieuwe taal? Schrijf je in voor de fOcus-cursus Spaans! Spaans in de wereld Spaans is een taal die je overal tegenkomt. Het is, na het Engels, de taal die het meest gebruikt wordt voor internationale communicatie en binnen de Verenigde Naties is Spaans een officiële taal. Het is de moedertaal van ruim 400 miljoen mensen. Daarnaast wordt het door zo’n 100 miljoen mensen gebruikt als tweede taal. Spaans wordt natuurlijk gesproken in Spanje, maar vergeet niet de talrijke Spaanstalige landen in Zuid-Amerika! Ook in NoordAmerika neemt de Spaanse taal een steeds grotere plaats in, wat je ziet aan het stijgende aantal Spaanse tijdschriften, kranten en televisieprogramma’s. Spaans en jij Tijdens de cursus leer je de basis van het Spaans. Elke week duik je de Spaanse taal en cultuur in om zoveel mogelijk te ontdekken en te leren. Je zult veel woorden en grammatica herkennen uit het Latijn en uit het Frans. Deze kennis zal je helpen het Spaans sneller te doorgronden. Meer weten? Neem contact op met E. Veenhoven: [email protected]


Spaans Alle klassen Tussen herfst- en meivakantie. Maandag het 9e uur 20 E. Veenhoven 20

De leesclub Wat doet De leesclub? De leden van De leesclub lezen en bespreken gezamenlijk vijf boeken uit de Nederlandse volwassenenliteratuur. Voor wie is De leesclub? De leesclub is voor leerlingen uit klas 4, 5 en 6 die van lezen houden en het leuk vinden om met een groep gelijkgezinden over literatuur te praten. Iedere deelnemer verplicht zich tot het lezen van de boeken en een actieve bijdrage aan de bespreking. Welke boeken kiezen we? Drie boeken liggen vast: dat zijn de boeken van de Inktaap 2011. De Inktaap is een literaire jongerenprijs. Jaarlijks worden – door volwassenen – drie grote literaire prijzen uitgereikt. Bij de Inktaap bepalen jongeren uit heel Nederland welke van die drie boeken zij het beste vinden. Twee boeken worden gekozen op voorspraak van een of meer van de clubleden: titels die absoluut gelezen moeten worden… Hoe werkt De leesclub? De leesclub-leden lezen de vijf boeken verdeeld over vijftien weken: dus circa elke drie weken een boek . De eerste bijeenkomst stellen we het programma vast. Elke bijeenkomst wordt door een groepje leerlingen in het bijzonder voorbereid; zij leiden bovendien de bespreking en maken er een verslag van. Tijdens de derde bijeenkomst over de Inktaap-boeken kiezen De leesclub-leden hun favoriete boek; traditiegetrouw gaan we eerst samen uit eten. Indien daar belangstelling voor is, gaan we op 5 maart 2013 naar de ‘feestelijke slotdag’ in Antwerpen. Wat levert het je op? Door deelname aan De leesclub kun je je liefde voor lezen delen met leeftijdgenoten. Door samen te praten over boeken oefen je je bovendien in het doorgronden van romans, waardoor je er nog meer van kunt genieten! Deelname levert nog meer op: elk boek kan op je literatuurlijst voor Nederlands en je bijdragen aan de gesprekken en de verslagen volstaan natuurlijk als verwerkingsopdrachten.


De Leesclub Klas 4 t/m 6 Tussen herfst- en voorjaarsvakantie. Woensdag het 9e uur 6 A. van der Meulen en N. Bienfait 10

Spelletjes Programmeren in Gamemaker Een computer zonder programma's is als een automobiel zonder benzine, banden, versnelling en olie, kortom; een apparaat dat niets kan. De programma's zeggen tegen de computer wat er moet gebeuren en zonder een programma kan een computer niets. Tegenwoordig zijn we voor bijna alles in ons leven afhankelijk van geprogrammeerde computers. Niet alleen de laptop en de spelcomputer maar ook de mobiele telefoon, de mp3 speler, de moderne auto en bijna alle moderne huishoudelijke apparaten zijn of bevatten geprogrammeerde computers. Een aantal van de rijkste mensen in de wereld is computerprogrammeur van oorsprong en dat zijn allemaal slimme mensen. Er zijn helaas ook nooit genoeg programma's en ze moeten steeds verbeterd worden dus een goede programmeur is goud waard. Behalve dat het handig is om te kunnen programmeren is het ook erg goed voor het inzicht in hoe programma's werken en leer je er van logisch, analytisch en probleemoplossend te denken. Er is een categorie van computerprogramma's waar de mensen het meeste lol mee hebben, het computerspelletje! In de cursus spelletjes programmeren leer je de relatief eenvoudige programmeertaal Gamemaker aan de hand van het programmeren van steeds complexere spelletjes. Het leren programmeren van computerspelletjes in Gamemaker is een leuke eerste stap in het leren van programmeren en misschien de basis van veel meer! Deze cursus is geschikt voor leerlingen uit de klassen 1 t/m 3. Je hebt tijdens de cursus je laptop nodig. Na de kerstvakantie kun je verder gaan met Gamemaker. Dan biedt meneer Van der Wal de ‘advanced’ cursus aan; voor gevorderden. Die is natuurlijk interessant voor leerlingen die deel I dit jaar of vorig jaar al doorlopen hebben. Schrijf je in!


Spelletjes Programmeren in Gamemaker Klas 1 t/m 3 Deel I: Tussen herfst- en kerstvakantie. Maandag het 9e uur Deel II: Tussen kerst- en voorjaarsvakantie. Maandag het 9e uur Deel I: 6 Deel II: 6 B. Pander en J. Van der Wal 15

Leven in pracht en praal Hofcultuur in Frankrijk, Nederland en Friesland In 1682 betrok de Franse koning Lodewijk XIV zijn paleis te Versailles. Het eenvoudige jachtslot was in de twintig jaar daarvoor verbouwd tot het grootste paleis van die tijd. De onvoorstelbare pracht en praal van het Franse hof, het indrukwekkende paleis en de uitgestrekte tuinen trokken bezoekers uit de hele wereld. Het paleis te Versailles zette de toon voor een nieuw soort vorst in het Europa van de zeventiende eeuw: de Zonnekoning. Paleizen die in de periode daarna werden gebouwd in Wenen (Schönbrunn), Berlijn (Sanssouci) en Londen (Whitehall) moesten de pracht van Versailles copiëren of overtreffen. De koning was de afspiegeling van de zon, absoluut heerser over zijn rijk en stralend middelpunt van zijn hof. Ook in Nederland en Friesland werd de hofcultuur van Versailles nagedaan. Wat gaan we doen? In deze fOcus-cursus gaan we ons bezig houden met de manier waarop het hofleven van Versailles doorsijpelde naar de stadhouderlijke hoven van Den Haag en Leeuwarden. Deze hofhoudingen met hun bijbehorende buitenverblijven in Apeldoorn en Oranjewoud werden op hun beurt weer voorbeelden voor adel en rijke burgers die genoeg geld hadden om zelf een leuk paleisje neer te zetten. Je kon je dan een zonnekoninkje voelen in je eigen achtertuin. Op die manier kreeg de zeventiende eeuwse hofhouding een enorme invloed die tot op de dag van vandaag terug is te zien in paleizen en kasteeltjes, tuinarchitectuur en kunst. De sectie Geschiedenis vindt dat iedereen met een gymnasiale vorming iets moet weten van hofcultuur en tenminste twee paleizen met een hofhouding bezocht moet hebben. De cursus bestaat uit vijf bijeenkomsten waarin verschillende kanten van het hofleven worden behandeld. Hierin komen in ieder geval aan de orde:       

Wat is een hofhouding precies? Waarom is een hof belangrijk voor een vorst? Het hof te Versailles. Overdaad als voorbeeld. Etiquette en omgangsvormen Het hof als centrum van kunst Tuinarchitectuur: paleistuinen in Frankrijk en Nederland Hofleven in Paleis Het Loo Het hof van de stadhouders van Friesland

Natuurlijk sluiten we de cursus af met een excursiedag. We bezoeken Paleis Het Loo en een nog nader te bepalen kasteeltje in de buurt. Voor wie is het bedoeld? Deze cursus is bedoeld voor iedereen die van mooie dingen houdt maar het ook leuk vindt om iets dieper na te denken over de achterliggende betekenis van vorstelijke schoonheid. Daarom zijn alle leerlingen van de school van klas 1 t/m 6 welkom bij deze fOcus-activiteit. Titel cursus Voor wie Wanneer Aantal bijeenkomsten Organisatie Maximum aantal leerlingen

Leven in pracht en praal Klas 1 t/m 6 Tussen kerst- en voorjaarsvakantie. Woensdag het 9e uur 5 E. Hooijmaaijers en A. Marchand 25

De speciale relativiteitstheorie, een inleiding In deze inleiding tot de speciale relativiteitstheorie onderzoeken we een aantal van de vreemde verschijnselen dat optreedt wanneer je reist met een snelheid die de lichtsnelheid nadert. Denk bijvoorbeeld aan de tijd, die niet meer voor iedereen dezelfde is. Beroemd is de zogeheten tweelingparadox, waarin de ene helft van een identieke tweeling met een snelle raket de aarde verlaat om na enkele jaren terug te keren en erachter komt dat zijn broer inmiddels een oude man is geworden. Maar ook begrippen als massa en lengte krijgen een nieuwe betekenis als blijkt dat de grootte ervan afhangt van de snelheid waarmee het voorwerp beweegt. Hoe dit allemaal kan, zullen we in het eerste deel (I: “relativiteitstheorie voor beginners”) op een grafische manier onderzoeken. Met grafieken en een minimum aan formules. Het tweede deel (II: “relativiteitstheorie voor gevorderden”) is een vervolg op het eerste deel. Het kenmerkt zich niet alleen door een intensiever gebruik van de wiskunde, maar ook door bestudering van abstracte concepten als de vier-vector. De inhoud van de lessenserie is voor een belangrijk deel gebaseerd op de volgende boeken. o Sander Bais, De sublieme eenvoud van relativiteit (een visuele inleiding), Amsterdam University Press, Amsterdam (2007). o Vincent Icke, Niks relatief, Uitgeverij Contact, Amsterdam (2005) Doelgroep: Het eerste deel (I.) is bestemd voor leerlingen uit de klassen 3 t/m 6. Door het intensievere gebruik van de wiskunde in het tweede deel (II.) is deze primair bedoeld voor leerlingen uit de klassen 4 t/m 6.


De speciale relativiteitstheorie, een inleiding I: Klas 3 t/m 6 II: Klas 4 t/m 6 I: Tussen kerst- en voorjaarsvakantie. Maandag het 9e uur II: Tussen voorjaars- en meivakantie. Maandag het 9e uur I: 6 II: 6 D. van der Woude 20

De debatclub Wat is een debat? Hoe vaak per dag ben je bezig om mensen voor jouw mening te winnen? Hoe vaak probeer je bijvoorbeeld je docent ervan te overtuigen dat de toets echt te moeilijk was? Ken je de discussies op tv over bezuinigingen of asielbeleid? Dit zijn voorbeelden van de vele situaties waarin mensen elkaar van hun gelijk proberen te overtuigen. Debatteren is discussiëren met regels. Een debat wordt georganiseerd over een specifiek onderwerp en er doen sprekers aan mee van wie je van tevoren weet dat ze het met elkaar oneens zijn over dat onderwerp. Zij worden verdeeld in voorstanders en tegenstanders. Ook wordt vooraf een aantal ‘spelregels’ afgesproken, bijvoorbeeld dat het debat maximaal een uur duurt. Daarnaast is het bijna altijd zo dat er een groep mensen is die een beslissing neemt over wie het debat gewonnen heeft. Oefening baart kunst. Wist je bijvoorbeeld dat politici als Barack Obama en Bill Clinton in hun jonge jaren in een debatteam op school hebben gezeten? Geert Wilders vast ook wel. En is Mark Rutte een uitmuntend debater? Wat gaan we doen in De debatclub? In een debat zijn argumentatie en presentatie heel belangrijk. In een cursus van acht bijeenkomsten gaan we debattechnieken trainen en debatten houden. Je leert je goed te presenteren. Daarnaast leer je verschillende soorten argumenten te gebruiken. Ook het beoordelen van andermans argumentatie komt aan bod. Indien daar belangstelling voor is, doen we mee aan Het intergymnasiaal debattoernooi. Wat levert het je op? Door deelname aan De debatclub ontwikkel je je spreekvaardigheid. Op de korte termijn komt dat van pas bij spreekbeurten het schoolexamen mondelinge taalvaardigheid. Ook in het vervolgonderwijs (universiteit en hbo) wordt ‘spreken in het openbaar’ steeds belangrijker gevonden. Je zult jezelf ook wel eens moeten presenteren tijdens een sollicitatiegesprek of selectiegesprek. Op de lange termijn is De debatclub misschien een aanzet tot schitteren in de politiek, in de rechtspraak of op tv …


De Debatclub Klas 3 t/m 6 Tussen voorjaars- en meivakantie. Woensdag het 9e uur 6 N. Bienfait en A. van der Meulen 20

Portret tekenen Een portret kan op vele manieren worden vorm gegeven. Als schilderij, gebeeldhouwde buste, collage, assemblage, foto, documentaire, beeldhouwwerk.... Het betreft altijd een voorstelling van een persoon of groep. Met als belangrijkste doel te tonen hoe de persoon eruit ziet en\of welke plek hij inneemt in de maatschappij… Dit roept soms vragen op. “Wat deed hij?” “En waarom?” “Werd hij bewonderd of geminacht?” “Had hij veel of weinig macht en welke positie had hij in de maatschappij?” De herkenbaarheid van het gezicht kan daarbij ondergeschikt zijn aan de bedoeling van de kunstenaar. Domweg ter herinnering, om een gebeurtenis weer te geven (klassenfoto, familieportret, kroning), ter verheerlijking (statie portret, pop foto, idool), of het uitdragen van een boodschap (propaganda foto’s van Hitler, vrijheidsstrijdposters van Che Guevara). De aan een portret gestelde eisen verschillen door de eeuwen. In de tijd van de Romeinen werd verwacht dat de beeltenis realistisch was maar tijdens de vierde eeuw ging men richting verheerlijking. Om vervolgens in de late Middeleeuwen weer de werkelijkheid op te zoeken… De verwachtingen veranderen dus, afhankelijk van cultuur, macht en tijdgeest… Een portret legt iemand vast. Het is een soort vinger afdruk voor de eeuwigheid. Denk bijvoorbeeld aan Leonardo da Vinci's schilderij Mona Lisa, een portret van een onbekende vrouw. Nooit in de geschiedenis is een portret zo vaak en met zoveel verschillende meningen besproken…

En nu mag jij je eigen “Mona Lisa” maken! Wie vind jij zo belangrijk dat je hem of haar wilt vast leggen voor de eeuwigheid? Lady Gaga, Obama, Epke Zonderland? Of misschien jezelf? Jij bent de kunstenaar en maakt dus de keuze… Ter inspiratie bezoeken we een portret tentoonstelling. Daarna gaan we fijn tekenen…


Portret tekenen Klas 1 t/m 5 Tussen voorjaars- en meivakantie. Dinsdag het 9e uur 6 mw. Doorman en Phapbi Ngo 20

focus Programma

Recommend Documents