MAGAZINE MAGAZINEVOOR VOORVERVOER VERVOEROVER OVERWATER WATER
.be #72 . OKTOBER 2015
‘Flexibel en betrouwbaar’ Eternit vermijdt files
Pukkelpop op het water
1,2,3,4 Start!
Stappenplan binnenvaart
Lees Binnenvaart ook op tablet!
Backstage aan boord
vooraf
‘Een swingend concept’ Beste lezer Hebt u het al gehoord? Het muziekfestival Pukkelpop voert voortaan backstagemateriaal via de binnenvaart aan. Dat verheugt me. Niet omdat het een nieuwe grote goederenstroom naar het water brengt. Wel omdat dit soort cases een eye-opener zijn voor andere potentiële binnenvaartgebruikers. 'Het is een logische keuze voor groen en slim transport,' zei organisator Chokri Mahassine. Ik hoop van ganser harte dat deze showcase, zoals minister Ben Weyts de samenwerking op de persconferentie omschreef, naar meer smaakt. De combinatie van palletvervoer per binnenschip met elektrische bestelwagens voor the last mile heeft alles om tot een swingend logistiek concept uit te groeien In dit magazine vindt u ook een stappenplan om voor het eerst goederen over het water te vervoeren. Veel van onze lezers hebben dit niet meer nodig, maar we geven het graag mee omdat het u kan helpen anderen te overtuigen. Momenteel werkt onze vereniging binnen de campagne Watersnelweg aan een kennismakingsbrochure die potentiële binnenvaartgebruikers onder meer met dit stappenplan wegwijs maakt in de sector. Dat blijft een kerntaak: zo veel mogelijk bedrijfsleiders aanspreken die nog niet beseffen dat de binnenvaart ook voor hun goederen een oplossing biedt. Een van de mooiste titels in deze Binnenvaart-editie vind ik 'Gaat niet bestaat niet': Deze uitspraak typeert hoe overslagbedrijven sinds jaar en dag meedenken met binnenvaartklanten. In combinatie met de gedrevenheid en de innovatiebereidheid van onze varende ondernemers opent die mentaliteit een pak mogelijkheden voor de toekomst van de binnenvaart. Dat die drive ook vanuit het beleid ondersteund wordt, kan ons alleen maar optimistisch stemmen over het verhaal dat onze sector de komende jaren gaat schrijven! Veel leesplezier, Joël Bijnens voorzitter Raad van Bestuur Promotie Binnenvaart Vlaanderen vzw 2
Lees Binnenvaart op je tablet Goed nieuws: je kan Binnenvaart vanaf nu ook op je tablet lezen! Download de gratis app en lees ons magazine waar je ook bent.
in dit nummer BELEID Stappenplan. Hoe maak je voor
04
het eerst gebruik van de binnenvaart? In 4 stappen naar het water.
‘Het grote voordeel van deze job is dat we vrij zijn om te kiezen waar we naartoe gaan.’
MARKT In beeld. Opvallend transport: het backstagemateriaal van Pukkelpop komt voortaan over water.
Maarten Cant, mvs Amphira
08
Kranige jongens. Hoe de ervaren overslagprofessionals van de bedrijven Buermans, Goeyvaerts en Coopmans voor elke vraag een oplossing vinden.
11
Ambassadeur. Zand, cement en straks ook afgewerkte producten aan boord: waarom en hoe Eternit voluit voor binnenvaart gaat.
14
VLOOT Gespot. Varende ondernemers Maarten Cant en Katia De Decker van ms Amphira over realistisch vernieuwen en de ideale scheepsmaten.
16
EN OOK
Voordelen? Mis geen enkele editie – in je kiosk vind je alle edities samen Verrijkt met video en andere extra’s Heel eenvoudig lezen, delen en opslaan Hoe? Scan met je tablet deze QR-code of zoek op ‘Binnenvaart’ in de app store of op play.google.com voor Android.
#Screenshot Newsfeed Highlight
10 18 20
colofon volg ons ook op www.facebook.com/watersnelweg www.twitter.com/Watersnelweg
Verantwoordelijke uitgever: Vzw Promotie Binnenvaart Vlaanderen, Havenstraat 44, 3500 Hasselt. Het magazine Binnenvaart verschijnt 5 keer per jaar. Voor suggesties, advertenties of een gratis abonnement: T 011 23 06 06, pbv@binnenvaart.be,www.binnenvaart.be Redactie en realisatie: Jansen & Janssen Creative Content, www.jaja.be De meningen die derden in dit magazine vertolken, vallen buiten de verantwoordelijkheid van PBV.
binnenvaart binnenvaart 3
Marktprospectie
1
2
Handig stappenplan binnenvaart
1, 2, 3, 4, start! Hoe maak je voor het eerst gebruik van binnenvaart? Laat je vooral niet afschrikken door technische details. Bedrijven die overwegen om hun goederen over het water te vervoeren, worden vandaag beter dan ooit begeleid. We helpen je graag de juiste stappen zetten om je goederen over de water(snel)weg te verschepen. 4
4
3
1
Analyseer je goederenstromen
Alles begint bij de vraag wat je precies wilt vervoeren, om welke volumes het gaat en welke trajecten er moeten worden afgelegd. Kun je bepaalde vrachten bundelen om ze zo efficiënt mogelijk te verschepen? Hoe inplanbaar zijn je stromen? Kun je eventueel het 80-20-principe hanteren, waarbij je het gros over het water vervoert en alleen 20 procent lastminute transport op de weg houdt? Voor heel wat goederen maakt het niet uit dat ze wat langer onderweg zijn.
Doordat er geen files op de waterwegen zijn, biedt de binnenvaart heel betrouwbare just-in-timeleveringen. Een groot volume ineens lossen, betekent ook een snellere handling, minder administratie en minder verliesuren van medewerkers die standby staan voor leveringen. Bekijk hoe je jouw werkprocessen kunt afstemmen op een binnenvaartoplossing en hoe je extra logistieke winst kunt realiseren. Goed om weten bij het in kaart brengen van je stromen: de binnenvaart heeft voor alle soorten goederen een oplos-
sing. Naast klassieke bulkschepen omvat de Belgische vloot honderden containerschepen met een uiteenlopend laadvermogen, duwbakken, roll-onroll-offschepen, bunkerschepen, olie-, gas- en poedertankers. De voorbije jaren zagen een aantal innovatieve vervoersconcepten het daglicht, zoals zelfladende en -lossende schepen, palletvervoer en zelfvarende duwbakken.
beleid binnenvaart 5
Marktprospectie
Maak een concreet 2 overzicht Je moet zicht krijgen op de waterwegen die voor jouw vrachten in aanmerking komen. Zijn het vertrek- en eindpunt van je goederen watergebonden locaties of komt er voor- en/of natransport aan te pas? Welke infrastructuur is er ter plaatse beschikbaar om schepen te laden en te lossen? In deze fase komt het erop aan om zo veel mogelijke nuttige informatie te verzamelen. Op www.binnenvaart.be , de website van Promotie Binnenvaart Vlaanderen (PBV), vind je onder meer een overzicht van de laad- en losmogelijkheden, de bedieningsuren van bruggen en sluizen, de afmetingen van containers en diverse waterwe-
genkaarten. Met een online routeplanner stippel je in een paar klikken jouw ideale traject uit. Maak een overzicht op van welke goederen je via welke binnenwateren zou vervoeren. Hoe moeten de goederen worden behandeld? Welk type schip is het best geschikt? Hoe regel je de overslag van wal naar schip? Heb je zelf twijfels over deze en andere vragen, neem dan contact op met een marktprospector van PBV. Hij bewandelt samen met jou de denkpiste van een mogelijke verschuiving van goederenstromen naar de waterweg en brengt je in contact met de diverse marktspelers, zoals bevrachters en container terminals.
3
Bekijk het totale
Tijd om na te gaan of je plannen economisch haalbaar zijn: je kunt berekenen hoeveel je huidige transportmodus werkelijk kost en wat je financieel voordeel is van een omschakeling naar binnenvaart. De belangrijkste factoren hierbij zijn het aantal en het soort overslagmomenten, het volume en de mogelijkheid om goederen te bundelen. Elk individueel dossier heeft zijn eigen financiële kantelpunten, maar volgens onderzoekers is de binnenvaart voor minstens 20 procent van het wegvervoer een haalbaar alternatief. De sector staat garant voor zeer concurrentiële prijzen, waar nog een pak voordelen bovenop komen. Een binnenschip verbruikt per tonkilometer (het vervoer van 1 ton over 1 kilometer) drie tot vijf keer minder brandstof dan een vrachtwagen. Dat levert niet alleen economisch maar ook ecologisch voordeel op. De CO2-uitstoot valt bijna twee derden lager uit dan bij het wegvervoer. Ook dat is mooi meegenomen voor bedrijven die een duurzame groei willen realiseren en ook de congestie op lokale wegen helpen aanpakken.
www.binnnevaart.be of T 03 2020 515
Bulkgoederen zoals zand of steenkool? Palletten in een schip? Duwbakken zijn perfect voor Jawel, je kunt ze met een heftruck flexibele volumes. bijna overal laden en lossen.
6
Grote constructie verschepen? Tuurlijk, zo beperk je de kost van constructiewerk op locatie.
4
financiële plaatje Bij de Vlaamse waterwegbeheerders Waterwegen & Zeekanaal en nv De Scheepvaart en bij het platform Flanders Logistics zijn verschillende transportdeskundigen actief die voor elke individuele onderneming kunnen onderzoeken hoe veel binnenvaart hen concreet zou kosten. Dankzij een samenwerkingsakkoord met VOKA en Unizo is die service volledig gratis. De volledige goederenlogistiek wordt tegen het licht gehouden: wat komt er binnen en wat gaat er buiten? Vanwaar is het afkomstig en waar moet het naartoe? Wat betaal je nu voor transport? Hoe worden de goederen opgeslagen of verpakt? Zijn er mogelijkheden om dat te optimaliseren of om samen te werken met bedrijven uit de buurt?
www.wenz.be > bedrijven of T 03 860 63 31 , www.descheepvaart.be > bedrijven of T 011 29 85 44 , www.flanderslogistics.be/consulenten of T 02 553 80 00
Gas, vloeistof of poeder? Een tankschip is de veiligste oplossing.
Doe een proefvaart en stel de organisatie op punt
Oogt het bilan positief, dan kun je effectief tot actie overgaan: zet een samenwerkingsverband op poten met andere marktspelers, zoals containerterminals, laad- en losbedrijven en bevrachters, en probeer het eens uit. Opnieuw kunnen de logistieke consulenten en de transportdeskundigen van de waterwegbeheerders daarbij een faciliterende rol spelen. Ook Promotie Binnenvaart Vlaanderen helpt je graag bij de opvolging van je project. Als koepelvereniging met afgevaardigden van alle private actoren uit de sector en
alle betrokken overheidsdiensten fungeren wij bovendien als doorgeefluik voor informele vragen vanuit de markt naar het beleid. Eenmaal je vertrouwd bent met een aantal basisprincipes, blijkt de binnenvaartmarkt lang niet zo complex als hij op het eerste gezicht misschien lijkt. Plots blijkt een transport in een handomdraai te regelen en af te handelen. In principe hoef je zelf helemaal niets te doen en kun je je transport van deur tot deur uitbesteden. Maar wie dat verkiest, kan bijvoorbeeld ook rechtstreeks met een binnenvaartondernemer afspreken.
Promotie Binnenvaart Vlaanderen, Havenstraat 44, 3500 Hasselt T 011 23 06 06,
[email protected] www.binnenvaart.be
Vertraging door file? Niet op het water: schepen leveren je vracht just-in-time af.
Kloof tussen wal en schip? VIa tracking & tracing kun je je binnenvaarttransport perfect opvolgen.
beleid binnenvaart 7
In beeld
Het Limburgse muziekfestival Pukkelpop trok voor zijn dertigste editie meer dan ooit de kaart van de duurzaamheid. 86 palletten backstagemateriaal werden via het Albertkanaal aangevoerd. Een geslaagd experiment in het zog van de campagne Watersnelweg.
C
atamaran Zulu 01 van rederij Blue Line Logistics vertrok op 12 augustus aan de kaaimuur nabij betonfabriek Coeck in Niel. Aan boord waren 86 palletten met stoelen, tafels, togen en decoratiemateriaal voor de backstage van het muziekfestival Pukkelpop in Kiewit. Bestemming: de kade van stadsdistributeur CityDepot in Hasselt, op een handvol kilo-
8
meter van de festivalwei. Twee elektrische vrachtwagens brachten de lading vervolgens in een zestal korte ritten ter plaatse. Het transport kreeg onder de vlag van de campagne Watersnelweg de nodige aandacht in kranten en op televisie.
Leerrijke oefening De gevoelige besparing op personeel
(één schipper voor vijf vrachtwagenchauffeurs) hield het kostenplaatje op het niveau van het traditionele wegvervoer. Bovendien zit er nog rek op de rentabiliteit: de capaciteit van het schip was maar voor 55 procent benut. Marc Schepers, CEO van CityDepot, ziet dan ook ruimte voor verdere verbetering: ‘De binnenvaart moet blijven innoveren om het vrachtvolume op de waterwegen op te krikken. Een grotere standaardisering van transporten zou alvast een goede zaak zijn. Voor CityDepot was de Pukkelpop-testcase in elk geval een interessant leertraject voor de ambitieuze plannen die we de komende jaren hopen te realiseren.’
Chris Danckaerts (gedelegeerd bestuurder nv De Scheepvaart), Frieda Brepoels (voorzitster nv De Scheepvaart, Ben Weyts (Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken), Chokri Mahassine (organisator Pukkelpop) en Joel Bijnens (voorzitter Promotie Binnenvaart Vlaanderen)
Via de Watersnelweg naar de backstage HERE WE COME
nu ook over water Symbolische stap Organisator Chokri Mahassine staat zeker open voor een ruimere inschakeling van de binnenvaart in de logistieke ketting van Pukkelpop: ‘Voor een festival dat momenteel in totaal meer dan duizend vrachtwagenbewegingen vereist, was dit een logische eerste stap. We moeten dit project nog evalueren,
‘Dit was een logische eerste stap.’ Chokri Mahassine Pukkelpop-organisator
maar het staat vast dat bijvoorbeeld containerunits, omheiningen, podia en staalplaten ook perfect per binnenschip getransporteerd kunnen worden. In de filosofie van Pukkelpop 3.0 zijn duurzaamheid, experiment en betrokkenheid sleutelbegrippen. Binnenvaart kan in de toekomst een belangrijk element worden om die drievoudige doelstelling maximaal waar te maken. Het is nu vooral zaak om samen met onze leveranciers na te gaan hoe we dit praktisch georganiseerd krijgen.’
WAT KUNNEN WE VOOR U VERSCHEPEN
van Pukkelpop, CityDepot en Promotie Binnenvaart Vlaanderen hardop toe: ‘De festivalgangers van nu zijn de beslissingsnemers van morgen. Dit succesverhaal kan helpen om meer bedrijven te overtuigen om de modal shift naar het water te maken. 90 procent van onze ondernemingen ligt minder dan 10 kilometer van een bevaarbare waterweg. De hoogste tijd dus dat zij ontdekken wat de watersnelweg als groene en slimme oplossing voor hun goederenstromen zou kunnen betekenen.’
Inspirerend voorbeeld Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts juicht het innovatieve initiatief
www.watersnelweg.be markt binnenvaart 9
#screenshot
#riool #scheepswerf
#duurzaam
#pallettransport
#scheepswerf
#pallettransport
Hemiksem herstelt weer schepen
1 miljoen euro voor palletvervoer
Stevig buizen aan boord
Prettig nieuws voor Belgische varende ondernemers: de scheepswerf in Hemiksem is opnieuw open. De werf maakt een doorstart onder een nieuwe vennootschap en een nieuwe naam: Phoenix Flanders Shipyard. Werfleider is Dave Van Hees, technisch directeur en mede-eigenaar is Davy Cloostermans. Info: 03 877 55 28,
[email protected] en www.phoenix-shipyard.be
Vlaams minister van Openbare Werken en Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) wil het palletvervoer over de binnenwateren verder stimuleren. Hij maakt dit jaar 1 miljoen euro vrij voor een uitbreiding van de impulssubsidie voor palletvervoer uit 2012 en 2013. Met die financiële steun kunnen ondernemers investeren in aangepaste schepen, kades of kranen en wordt het te verwachten exploitatieverlies in de beginfase gecompenseerd. Tot hiertoe haalde de subsidie jaarlijks al 241.000 palletten naar het water, een equivalent van 12.000 vrachtwagenritten, van de weg. Om de trafieken te bestendigen wil minister Weyts ook inzetten op distributiecentra voor bouwmaterialen, stadsdistributie, huishoudelijk afval en kringloopeconomie.
Bouwbedrijf Viabuild voerde afgelopen zomer voor 2500 ton rioolbuizen via de binnenvaart aan naar de werf voor de bochtverbreding van het Albertkanaal in Merksem. De buizen werden aangevoerd met twee binnenschepen en werden telkens zonder problemen gelost met een kraan op rupsbanden en een haak.
#duurzaam
Walstroom in Wijnegem Sinds juli kunnen binnenvaartondernemers in de wachthaven van Wijnegem walstroom in plaats van generatoren gebruiken. nv De Scheepvaart investeerde in aansluitkasten en biedt de elektriciteit aan voor 0,27 euro per kWh. Meer info over alle walstroompunten: www.flanderslogistics.be/walstroom 10
#riverdating
#riool
#riverdating
Ga mee met PBV naar Rijsel Op 1 en 2 december organiseert de Franse waterwegbeheerder VNF in Rijsel opnieuw een Riverdating-event. Zo'n 700 transportprofessionals stellen er zichzelf voor aan geïntereresseerde verladers. Wil je meegaan? PBV biedt varende ondernemers de kans om tegen een zeer voordelig tarief deel te nemen. Mail je gegevens voor 20 oktober naar: pbv@ binnenvaart.be www.river-dating.com
Markt
Overslag, een zaak van specialisten
‘Gaat niet bestaat niet!’ Dat de binnenvaart een succesverhaal is, is mee te danken aan het professionalisme van gespecialiseerde overslagbedrijven zoals Buermans, Goeyvaerts en Coopmans. Voor elke type schip en goederen hebben ze slimme en innovatieve oplossingen in petto om het laden en lossen optimaal te laten verlopen.
H
et familiebedrijf Goeyvaerts R heeft zijn roots in Schilde en Oelegem, maar verhuisde in 2006 naar Antwerpen. Zaakvoerder Rudi Goeyvaerts: ‘Sindsdien profileren we ons vooral als een overslagbedrijf dat sterk is in havenwerk. Wij zijn bijvoorbeeld perfect in staat om rechtstreeks van zeeschepen of coasters op binnenschepen over te laden. Wij beschikken over een breed gamma van mobiele kranen met
aangepast aanslagmaterieel zoals hefmagneten en diverse types hijsklemmen. We kunnen alle soorten goederen aan, van bulk en containers tot kisten, wire rods, bigbags … We stuffen ook containers en brengen ladingen waar de klant ze nodig heeft. Eigenlijk is het simpel: Dat gaat niet bestaat voor ons niet.’
U vraagt, wij draaien Ook bij D. Buermans uit Olen wordt de
vakkennis van vader op zoon overgedragen. Daniël Buermans: ‘We zijn in 1977 van start gegaan met één kleine tweedehandskraan. Nu vormen we met een vijftigtal mensen het grootste overslagbedrijf van het land. Wij lossen jaarlijks 12 tot 13 miljoen ton. Dat zijn héél veel vrachtwagens die we op die manier van de weg halen. Ons werkterrein beslaat heel België en een deel van Nederland. Onze 32 kranen staan een beetje overal verspreid. Zo houden we de verplaatsingen binnen de perken.’ De medewerkers van Buermans laden en lossen schepen aan de kade die de klant verkiest, maar soms zoeken ze ook uit welke kaaimuur het meest geschikt is of regelen ze de hele logistieke afhandeling. ‘Wij hebben bijvoorbeeld de nodige tracking & tracing apparatuur om na te markt binnenvaart 11
Markt
‘Overslagbedrijven zijn een essentiële schakel in de just-in-time leveringen van de binnenvaart.’
Rudi Goeyvaerts zaakvoerder Goeyvaerts R
gaan waar schepen zich exact bevinden. Ligt een bedrijf niet aan het water, dan kunnen we het voor- of natraject over de weg verzorgen. In Lummen beschikken we over een eigen loskade en een site van 3 hectare. We zijn algemeen vooral gespecialiseerd in bulk, maar eigenlijk kunnen we alle soorten ladingen aan behalve volle containers. Daarvoor zijn de diverse inland containerterminals dan weer optimaal voorzien. Uitzondering is Umicore, waar we in samenwerking met Van Moer Group een grote containerkraan hebben neergepoot. We bundelen ook de krachten om eenmaal per week een coaster te laden met palletten bakstenen voor het Verenigd Koninkrijk.’
Limburgse bulk Bij Coopmans DC uit Hoeselt vloeide de overslag voort uit een aantal andere activiteiten. Danny Coopmans: ‘Wij zijn van 12
oudsher thuis in grond- en infrastructuurwerken, transport en betonproductie. Toen onze leverancier van kalksteen in 2003 wilde overschakelen op binnenvaart, besloten we hem een handje te helpen door een kraan te kopen. Van het een kwam het ander en nu hebben we vier mobiele kranen en 41 medewerkers, die hoofdzakelijk langs het Albertkanaal en de kleinere Kempische kanalen worden ingezet.’ ‘In Genk bezitten we twee eigen kades, van respectievelijk 1,5 hectare en 5000 m2 groot. Daar kunnen we ladingen tijdelijk in openlucht opslaan. Wij werken vooral voor een select groepje van vaste klanten. Op jaarbasis verzetten we zo’n 1,9 miljoen ton. Vanuit onze voorgeschiedenis doen wij vooral zand en grind. Af en toe komt er ook eens stukgoed bij zoals grote blokken zink voor Nyrstar.’
Geautomatiseerde tools Voor overslagbedrijf Goeyvaerts zijn – naast de mega Gottwald kranen van het Antwerpse Havenbedrijf – de eigen klanten merkwaardig genoeg hun grootste concurrenten. ‘Ondernemingen die een regelmatige behoefte hebben aan overslag kopen soms zelf het nodige materieel aan. Onze belangrijkste troef zijn dan weer onze variatie aan gespecialiseerde diensten en geautomatiseerde tools. Vanuit ons vakmanschap houden we constant de vinger aan de hoogtechnologische pols. Wij hebben een pool van een 30-tal zelfopgeleide havenarbeiders die volledig gekwalificeerd zijn om met al ons materieel te kunnen werken, maar wij verhuren de machines ook onbemand.’
Just-in-time De binnenvaart staat bekend om haar
‘We laden en lossen schepen aan de kade die de klant verkiest en regelen soms ook de hele logistieke afhandeling.’
Daniël Buermans zaakvoerder Buermans
just in time-leveringen. Overslagbedrijven zijn daar uiteraard een essentiële schakel in. ‘De klant verwacht terecht dat we in alle omstandigheden snel en kwalitatief werk kunnen afleveren’, vervolgt Rudi Goeyvaerts. ‘Daar ligt eigenlijk de kern van ons professionalisme. Wie daar in deze sector het best mee om kan gaan, is de anderen altijd een stapje voor.’ Daniël Buermans sluit zich daar naadloos bij aan: ‘In theorie hebben we 48 uur de tijd om schepen boven de 1700 ton te lossen en de helft voor kleinere vaartuigen. Maar in de praktijk is dat vaak minder. Onze opdrachtgevers verwachten natuurlijk dat we tot het uiterste gaan om binnen het oorspronkelijke tijdvenster te blijven. En dus stellen we de planning indien nodig bij of roepen we een tweede team en extra materieel op. Die flexibiliteit hoort er nu eenmaal bij. Als
‘Als de zaken goed worden aangepakt, kunnen nog een pak vrachten naar het water worden overgeheveld.’ Danny Coopmans zaakvoerder Coopmans DC
bijvoorbeeld in Rotterdam een zeeschip met steenkool is aangekomen, kan het gebeuren dat wij ‘s anderendaags voor een klant 20.000 tot 28.000 ton moeten lossen. Dan doen we gewoon het ene schip na het andere. Op topdagen laden we tot honderd binnenschepen.’
Blijven innoveren Volgens Danny Coopmans zijn nieuwe
initiatieven, zoals het vervoer van bakstenen over water, onmiskenbaar positieve signalen dat de binnenvaart de wind in de zeilen heeft. ‘Als de zaken goed worden aangepakt, is er vast en zeker nog heel veel mogelijk. Wij blijven van ons kant in elk geval voortdurend investeren. Om de drie jaar kopen we een nieuwe kraan, zodat we maximaal aan de verwachtingen blijven beantwoorden.’ Ook Daniël Buermans ziet de toekomst van binnenvaart zeker rooskleurig in: ‘We mogen niet denken dat we ooit alle files op de weg zullen kunnen oplossen. Maar er kunnen vast en zeker nog een pak vrachten met succes naar het water worden overgeheveld.’
Vraag een lijst van alle overslagbedrijven op via info@descheepvaart of
[email protected] markt binnenvaart 13
ambassadeur
Als fabrikant van bouwmaterialen voert Eternit 80 procent van zijn grondstoffen aan over het Zeekanaal Brussel-Schelde. ‘Dat is efficiënt en flexibel. En het ontlast de buurt.’ Zelfs voor zijn afgewerkte bouw producten kijkt het bedrijf uit Kapelle-op-den-bos meer en meer in de richting van de waterweg.
Eternit kiest voor duurzaamheid
‘Flexibel en betrouwbaar’ Z and, cement, vezels en water. Op basis van die vier grondstoffen fabriceert Eternit al zijn producten: dakleien, gevelbekleding en bouwplaten van vezelcement. Maar liefst 80 procent van die grondstoffen voert het bedrijf aan via het water. ‘Ons cement komt altijd al met schepen vanuit Wallonië, zegt afgevaardigd bestuurder Patrick Balemans. ‘Het zand, afkomstig uit de Noorderkempen, voerden we vroeger aan met trucks. Tot 13 jaar geleden. Toen werden de hoeveelheden groot genoeg om transport via water rendabel te maken. Alleen het witte cement, dat we in kleinere hoeveelheden laten aanleveren vanuit Gent, en de vezels, die in containers in Grimbergen toekomen vanuit het buitenland, vervoeren we nog met vrachtwagens.’
14
Betrouwbaar en flexibel
‘Werken met de binnenvaart vroeg enkele investeringen’, zegt Etienne Dehombreux, production manager. ‘Losleidingen installeren en filtersystemen plaatsen in de silo’s bijvoorbeeld. Anderzijds, als je werkt met de binnenvaart heb je weinig zorgen. Schepen zijn heel betrouwbaar en flexibel. Je hoeft geen rekening te houden met
‘Er zijn al klanten die vervoer over water als voorwaarde in hun aanbesteding opnemen.’
files. En ligt de productie hoger dan oorspronkelijk voorzien, dan vormt dat geen enkel probleem. Een extra vrachtwagen bestellen daarentegen is niet evident. We werken trouwens al ruime tijd samen met Gitra, het bedrijf van binnenvaartondernemer Erik Pauwels, dat 13 schepen uitbaat.’
Duurzaam ondernemen ‘Door te werken met binnenschepen halen we bovendien 6.000 vrachtwagens per jaar van de weg’, vult Patrick Balemans aan. ‘Dat is goed voor het milieu én voor Kapelle-op-den-bos. Onze fabriek ligt midden in een woonwijk, en we willen onze buurt zo weinig mogelijk overlast bezorgen. Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een van onze speerpunten. Vandaar ook dat we ons eigen zonnepanelenpark en waterzuiveringsstation hebben, en binnenkort installeren we windmolens. Het duurzame aspect zal in de toekomst trouwens nog aan belang winnen. Nu al zijn er
Overheid draagt steentje bij Etienne Dehombreux, production manager, en afgevaardigd bestuurder Patrick Balemans van Eternit.
klanten die transport via water als voorwaarde in hun aanbesteding opnemen.’
Competitief Om al die redenen wil Eternit in de nabije toekomst ook zijn afgewerkte producten vervoeren via schepen. Patrick Balemans: ‘In 2012 hebben we deelgenomen aan Build Over Water, een project van het Vlaams Instituut voor Mobiliteit dat de haalbaarheid van watertransport voor bouwmaterialen onderzocht. De kostprijs lag nog te hoog: 20 euro per ton,
het dubbele van vervoer via de weg. Een binnenschip laden en lossen met pallets vraagt veel manipulaties. Een mogelijke oplossing is werken met catamarans, waarbij de handling eenvoudiger verloopt. Ship-it, het bedrijf waarmee we onderhandelen, probeert ook zo veel mogelijk vrachten te bundelen om de kosten te drukken. Wanneer dan straks de kilometerheffing van kracht gaat in Vlaanderen, zou de prijs van binnenschepen ook voor palletgoederen wel eens heel competitief kunnen worden.’
De files rond Antwerpen en Brussel zijn erger dan die in New York, Londen of Parijs. Dat ondervinden ook de bouwfabrikanten, die op zoek gaan naar alternatieven voor vervoer over de weg. Waterwegen en Zeekanaal nv en nv De Scheepvaart lanceerden daarom in opvolging van het project Build-OverWater het project Distribouw. Dat gebeurt samen met de bouwmaterialenhandelaren (FEMA) en bouwmaterialenproducenten (FEPROMA - PMC BMP). Het doel: bijdragen aan een betere mobiliteit en aan een verankering van het Vlaams economisch weefsel door de uitbouw van een netwerk van watergebonden distributie- en consolidatiecentra voor bouwmaterialen op strategische locaties. Stromen van diverse producten worden gebundeld en per schip naar deze centra afgevoerd. ‘De haalbaarheidsstudies zijn intussen afgerond’, zegt Gilles Vandenborre van Waterwegen en Zeekanaal nv. ‘Nu gaan wij samen met de sector na op welke manier we het concept het best in de markt zetten.’
Jaarlijkse aanvoer per schip?
240 / 500 ton Zand: 45.000 ton
wekelijks 2-3 schepen van 240 of 500 ton
1.200 ton Cement: 80.000 ton
wekelijks 1-2 duwbakken van elk 1.200 ton
markt binnenvaart 15
gespot
2 1
3
id-kit Naam: mvs Amphira Bouwjaar: 1966 Eigenaars: Maarten (27) en Katia De Decker (32) Vrachten: droge bulk Afmetingen: 80 x 9 x 2,72 m Capaciteit: 1309 ton Motor: ABC 700 pk
16
1
2
In de stuurstoel
Op de vrachtbrief
‘Het stond in de sterren geschreven dat ik ooit een eigen schip zou uitbaten. Mijn hele familie vaart. Na mijn studies sloeg ik de handen in elkaar met mijn oudere broer. Zeven jaar geleden wou zijn vriendin aan boord komen en ben ik naar de Amphira verhuisd, die toen al van Katia was. We waren nog niet zo lang samen, maar ook in het werk klikte het meteen. Intussen zijn we getrouwd en hebben we een zoontje van vijf, Boaz. In de weekends en de vakanties zijn Nicholas (12) en Mathias (11) – uit Katia’s vorige huwelijk – eveneens vaak bij ons. Maar we hebben drie slaapkamers, er is dus plaats genoeg. Varen doen Katia en ik allebei, de andere taken verdelen we zoals het ons uitkomt. Maar het is ergens wel logisch dat ik meer het lossen en laden opvolg.’
‘We waren amper begonnen toen in 2009 de grote crisis uitbrak. Gelukkig is de markt zich nu aan het herstellen en nu mogen we zeker niet klagen. We hebben geen vaste routes of klanten. We krijgen onze vrachten via de coöperatieve binnenvaartonderneming General Bulk. Mijn vader en broer zijn ook lid en we zijn allemaal erg tevreden over de manier van werken. We varen met een 30-tal schepen in toerbeurt. Wij doen zelf alle soorten droge bulk. Vandaag is het kunstmest, morgen kan het weer raapzaad of ferrochroom zijn, een grondstof voor inox. Ook kalksteen staat vaak op ons programma. Daarvoor is het handig dat we over twee aparte laadruimen beschikken. Dit product wordt namelijk vaak in twee verschillende kalibers geleverd.’
4
5
3
4
5
Ideale maat
Vrijheid blijheid
De juiste koers
‘Dit schip is bijna een meter breder dan in deze categorie gebruikelijk is. Dat maakt dat we ook op de relatief kleine waterwegen van klasse IV behoorlijk veel kunnen laden. We mikken dan ook in de eerste plaats daarop, zelfs al geraken we lang niet overal aan 1309 ton. Op het kanaal Nimy-Blaton-Péronnes bijvoorbeeld ligt de grens op 1180 ton. Dankzij de hogere tarieven is het voor ons interessanter om daar te werken dan op grotere waterwegen voor een maximale lading te gaan.’
‘Wij beperken ons vaargebied bewust tot België, Nederland en Noord-Frankrijk. Duitsland ligt mij om een of andere reden niet. Ik heb vroeger nog met mijn neef de Moezel gedaan en dat viel altijd wat tegen. Het is ver varen en ik houd niet van die lange, rechte stukken. Het grote voordeel van deze job is dat we in grote mate vrij zijn om zelf te kiezen waar we naartoe gaan. Als je nooit anders geweten hebt, is het moeilijk om je een baas voor te stellen die je doen en laten bepaalt. Ik denk niet dat ik dat ooit gewoon zou kunnen worden.’
‘We hebben momenteel geen plannen voor een jonger of groter schip. We zijn tevreden met de zaken zoals ze nu lopen. De Amphira is volgend jaar een halve eeuw oud, maar dat merk je er eigenlijk niet aan. In deze categorie is dat een vrij gemiddelde leeftijd. Dit schip kan zeker nog een hele tijd mee, al moet je natuurlijk geregeld blijven vernieuwen. In 2004 werd de motor helemaal gereviseerd. Ik heb zelf nog een nieuwe boegschroef laten steken omdat ik de vorige niet langer vertrouwde. Mijn recentste investering, begin dit jaar, was een ijzeren vloer in de laadruimtes. Op de bestaande houten bodem kon je niet alle producten kwijt, hij was moeilijk schoon te maken en grote kranen beschadigden al eens een plank.’ vloot binnenvaart 17
newsfeed
Binnenschepen op de Havendag Op zondag 20 september openden de vier Vlaamse zeehavens hun deuren voor het grote publiek. Tijdens de Vlaamse Havendag konden bezoekers ook binnenkijken in drie binnenschepen die voor de gelegenheid aanmeerden in Antwerpen, Gent en Zeebrugge. Vlaams minister van Openbare Werken en Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) noemde op het event transport via het water een sterk, maar nog te weinig gekend alternatief voor het steeds toenemende wegtransport.
Seine-Nordkanaal klaar voor uitvoering De Franse waterwegbeheerder VNF heeft de bedrijven Setec en Hasselkonig DHV aangesteld om het Seine-Nordkanaal te bouwen. De nieuwe verbinding tussen Parijs en België-Nederland wordt 107 kilometer lang, 54 meter breed en 4,5 meter diep. Het ambitieuze project
werd licht aangepast onder druk van de economische crisis, en heeft nu toch groen licht gekregen. Het is de bedoeling dat het nieuwe kanaal in 2025 klaar is. Ook in België zijn al verschillende werken uitgevoerd of in voorbereiding om de Seine-Scheldeverbinding te verbeteren.
www.seineschelde.be
Aan de slag met ECDIS op 1 dag Heb je altijd al met de ECDIS software aan de slag willen gaan? Maar heb je nog niet de tijd of energie gevonden om er echt werk van te maken? Bij Syntra Midden-Vlaanderen kun je op 17 en 19 oktober een korte, praktijkgerichte opleiding van één dag volgen. In 2016 volgt er ook een vervolgopleiding waar meer gespecialiseerde functies aan bod komen. Mail naar
[email protected] voor meer info. www.syntra-mvl.be > zoek op ‘ecdis’ 18
Telex De Europese Commissie heeft 275 miljoen euro vrijgemaakt voor de cofinanciering van enkele belangrijke infrastructuurprojecten. Voor Vlaanderen gaat het onder meer over het Seine-Schelde-project, de opwaardering van het Albertkanaal en de Nieuwe Sluis in Terneuzen.
VOKA-leden op bezoek bij Lubrizol Een veertigtal VOKA-leden woonden eind september een kennismakingssessie Binnenvaart bij op de terreinen van Lubrizol in Westerlo. Lubrizol is een toonaangevende internationale producent van geavanceerde speciale polymeren en maakt onder meer gebruik van de Beverdonk container terminal in Grobbendonk. Het event vond plaats in het ka-
der van de campagne Watersnelweg om de binnenvaart bekender te maken. Op 29 oktober vindt bij Eternit in Kapelleop-den-Bos een gelijkaardig event plaats voor de leden van VOKA Halle-Vilvoorde.
Watersnelweg op Transport & Logistics De 10.000 bezoekers van de beurs Transport & Logistics konden van 22 tot 24 september in een goedgevulde Antwerp Expo terecht bij de stand van PBV om kennis te maken met de mogelijkheden van binnenvaarttransport.
Leerlingen Cenflumarin bijna op Linkeroever De leerlingen van scheepvaartschool KTA Cenflumarin verhuizen na de herfstvakantie naar een gloednieuwe campus: de Leerhaven. De nieuwbouw van de binnenvaartschool is gelegen op Linkeroever, vlakbij de voetgangerstunnel naar de Antwerpse binnenstad, op de terreinen van de scholengroep Antigon en het internaat De Spits. ‘Dat maakt ons veel makkelijker bereikbaar, zegt directrice Linda Vanpoucke. ‘De nieuwe infrastructuur versterkt ook onze mogelijkheden om samen te werken met andere scholen en met het werkveld.’ Op de campus krijgt ook binnenvaartsimulator Lena een plaats, net als een nieuwe virtuele 3D-machinekamer.
NV Waterwegen en Zeekanaal heeft een nieuwe lijst gepubliceerd met ligplaatsen die toegankelijk zijn voor kegelschepen. www.wenz. be > beroepsvaart > scheepvaartreglementering In Brugge is NV Waterwegen en Zeekanaal gestart met de bouw van twee extra aanmeerplaatsen voor de binnenvaart. Ze komen tussen de Lappersfortstraat en de brug van de R30 over het kanaal Gent-Oostende en zouden eind oktober klaar zijn. Seinpost Kortrijk wordt niet langer bediend vanuit Kortrijk maar op afstand uit het bedieningsgebouw van sluis Harelbeke. Tijdens de volledige passage tussen de verkeersseinen moet de scheepvaart op marifoonkanaal 20 uitluisteren. Op 23-25 oktober is PBV opnieuw met een stand aanwezig op de Nieuwpoort International Boat Show. Kom zeker eens langs als je nieuwe en tweedehandsboten en -benodigdheden wilt ontdekken! De Haven van Brussel wil inzetten op transport van tweedehandswagens en op stedelijk pallettransport. Het havenbestuur schreef een oproep tot kandidaatstelling uit voor de exploitatie van een roro-terminal en voor een stedelijk overslagcentrum, dat gelegen is op de Biestebroecksite in Anderlecht.
binnenvaart 19
highlight
schoon
Zo goed als geen file
schoner
schoonst 7×
minder externe kosten
Nauwelijks ongevallen
Als je een vracht per binnenschip vervoert, liggen de externe kosten* 7 keer lager dan als je diezelfde vracht over de weg vervoert. Bron: VITO * de maatschappelijk kost van milieuschade, geluidsoverlast, veroorzaakte ongevallen en congestie
minder luchtvervuiling Per gepresteerde tonkilometer (het vervoer van 1 ton over 1 kilometer) is de CO2-uitstoot van de binnenvaart twee derden minder dan die van het wegvervoer.
Minimale geluidsoverlast
27,5 g/tonkm >< 74,6 g/tonkm Bron: Federaal Planbureau, 2012
Ontdek de gratis app Lees Binnenvaart op je tablet
Goed nieuws: je kan Binnenvaart vanaf nu ook op je tablet lezen! Download de gratis app en lees ons magazine waar je ook bent.
Voordelen?
is geen enkele editie – in je kiosk vind M je alle edities samen Verrijkt met video en andere extra’s Heel eenvoudig lezen, delen en opslaan
Hoe?
Scan met je tablet deze QR-code of zoek op ‘Binnenvaart’ in de app store of op play.google.com voor Android.
