Fire Seminar 2015 | Kingspan Group | Tiel
DUURZAAM BOUWEN Hoe doen we dat ook alweer? Gert Jan van Beijnum
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
1
1
Relevantie voor de bouwsector Bouwactiviteiten en gebouwen hebben een aanzienlijk aandeel in milieulast • • • • •
Grondstofgebruik Energie (productie en energieverbruik B&U) CO2 uitstoot Transport Afval
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
2
2
50% van alle grondstoffen wereldwijd zijn bouwindustrie gerelateerd
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
3
3
35% van al het energieverbruik is (ge)bouw gerelateerd
Ca. 30% t.b.v. energieverbruik B&U Bron: Meten is weten in de Nederlandse bouw (CE, delft) Bron: Speurwerkprogramma Thema Duurzame leefomgeving (TNO) Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
4
4
Bouwende sector veroorzaakt ca. 5% van de CO2 uitstoot
Incl. grondstofwinning en productie Excl. Energieverbruik gebouwen (ca. 30%) Bron: Meten is weten in de Nederlandse bouw (CE, delft) Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
5
5
30% van al het waterverbruik wereldwijd is bouwindustrie gerelateerd Bron: Speurwerkprogramma Thema Duurzame leefomgeving (TNO) Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
6
6
Bouwsector verantwoordelijk voor 47% van de afvalstroom
15% wordt daadwerkelijk gestort of verbrand Overige gerecycled of hergebruikt Bron: Meten is weten in de Nederlandse bouw (CE, delft) Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
7
7
20% van het vervoerde gewicht t.b.v. Bouwsector
Bron: Meten is weten in de Nederlandse bouw (CE, delft) Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
8
8
WAT IS DUURZAAM BOUWEN?
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
9
9
WAT IS DUURZAAM BOUWEN? • Energiezuinig/neutraal bouwen • Lage milieulast voor materialen • Spaarzaam omgaan met water
• Adaptief bouwen • Ecologie • Transport
• Sociale duurzaamheid
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
10
10
AANDEEL IN DE MILIEU-IMPACT Woning
Kantoor
Energieverbruik grootste aandeel
Het is dus terecht dat we inspelen op energiebesparing (EPC, etc.) Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
11
11
ENERGIEVERBRUIK REDUCEREN Energieverbruik reduceren d.m.v. Trias Energetica
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
12
12
ENERGIEVERBRUIK REDUCEREN Eerste stap: Beperkt het energieverlies
Isoleren van open en dichte delen
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
13
13
ENERGIEVERBRUIK REDUCEREN Stap 1: Beperk het energieverbruik
Isoleren van open en dichte delen
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
14
14
ENERGIEVERBRUIK REDUCEREN Verwarming en koelsystemen met hoog rendement (stap 3) - Warmtepomp Of duurzame brandstof (stap 2) - Pellet kachel - WKK op biobrandstof
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
15
15
ENERGIEVERBRUIK REDUCEREN Open bron (WKO)
Warmtepompen:
Buitenlucht
Gesloten bron (bodem)
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
16
16
ENERGIEVERBRUIK REDUCEREN Verwarmingssystemen met een duurzame brandstof (Stap 2)
Pellet kachel
WKK op biobrandstof
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
17
17
ENERGIEVERBRUIK REDUCEREN Warm tapwater - Toestel met een hoog rendement - Douche WTW
- Zonnecollectoren met buffervat
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
18
18
ENERGIEVERBRUIK REDUCEREN Verlichting - TL5 - LED verlichting
- Aanwezigheidsdetectie - Daglichtsensoren - Veegpulsschakeling
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
19
19
ENERGIEVERBRUIK REDUCEREN Energieopwekking in de gebouwde omgeving - PV cellen (gebouw) - Windenergie (gebouw & gebied) - WKK Energieneutraal bouwen is Technisch mogelijk!
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
20
20
ENERGIEVERBRUIK REDUCEREN Maar, er is nog wel een probleem(pje) - PV-cellen, windmolens, accu’s maken gebruik van Rare Earth Elements (REE) - China bezit 97% van deze zeldzame aardmetalen en heeft een export beperking Reduceren blijft noodzakelijk
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
21
21
MILIEU-IMPACT MATERIALEN Duurzaamheid van materialen wordt belangrijker, naarmate we energie efficiënter bouwen
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
22
22
DUURZAAM MATERIAALGEBRUIK Gebruik materialen die optimaal scoren op de combinatie van Sustainability & Durability Daarmee wordt de milieu-impact over de gebouwlevensduur zoveel mogelijk gereduceerd
Maar hoe maak je deze keuze??
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
23
23
DUURZAAM MATERIAALGEBRUIK • De milieu-impact wordt in EU met name inzichtelijk gemaakt d.m.v. Levens cyclus analyses (LCA) • Inzichtelijk maken van de milieueffecten van grondstofwinning tot afvalfase.
Het resultaat van een LCA zijn 10-20 milieueffecten
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
24
24
DUURZAAM MATERIAALGEBRUIK
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
25
25
DUURZAAM MATERIAALGEBRUIK Monetarisering:
• Resultaat van een LCA is alleen op een enkel effect te vergelijken als CO2 uitstoot, uitputting, etc.
CO2
x schaduwprijs/FE
Verzuring
x schaduwprijs/FE
Uitputting x schaduwprijs/FE Etc.
• De milieueffecten worden vermenigvuldigd met de schaduwkosten per milieueffect = Één resultaat voor de LCA.
x schaduwprijs/FE
Samenvattend resultaat =
Schaduwprijs
• Appels met Appels vergelijken Schaduwkosten kosten van de laatste nog net noodzakelijke maatregel om een emissiedoelstelling te halen, de zogeheten marginale kosten. Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
26
26
DUURZAAM MATERIAALGEBRUIK • Sustainability en Durability worden samengevoegd door producten te vergelijken in een functionele eenheid • Functionele eenheid omschrijft de te verrichten prestatie gedurende een tijdsperiode • Milieu-impact (productlevensduur) en technische levensduur zijn beide belangrijk
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
27
27
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
28
28
MILIEUCLASSIFICATIES Gratis te raadplegen op www.nibe.info
Inclusief DUBOKEUR® producten
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
29
29
MILIEUCLASSIFICATIES Tevens beschikbaar via een APP of tabellenboek
Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
30
30
Fire Seminar 2015 | Kingspan Group | Tiel
DANK VOOR UW AANDACHT Gert Jan van Beijnum (T) 035 694 82 33 (E)
[email protected] Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie
31
31