Financiering van innovaties

Financiering van innovaties Volgorde en taak van financiers en de financiële opties

Mark Poldner, directeur Commerciële Zaken Rabobank Noord-Holland Noord

1

Inhoud

2

I

Introductie Rabobank Groep

3

Rabobank Groep 10 miljoen klanten 1.8 miljoen leden 139 lokale Rabobanken 911 vestigingen

Rabobank Nederland Raad van Bestuur – Raad van Commissarissen Ondersteuning Lokale Rabobanken

Rabobank International

Staffuncties Rabobank Groep

 Particulieren

 Food & agribusiness

 Maatschappelijk Verantwoord

 Bedrijven

 Wholesale banking

 Ondernemen

 Private Banking

 Rural & retail banking

 Rabobank Foundation

 Overige ondersteunende afdelingen

 Direct banking

 Investor Relations

 Rabo Development

 Long Term Funding  Overige staffuncties

Dochterondernemingen en deelnemingen Vermogensbeheer  Robeco

Leasing  De Lage Landen

 Schretlen & Co

– Athlon Car Lease

 Orbay

– Freo

Vastgoed  Rabo Vastgoedgroep – Bouwfonds Property Development – MAB Development – FGH Bank – Bouwfonds REIM

Verzekeren  Achmea (29%) – Interpolis

Hypotheken  Obvion (70%)

Zakelijk  Rembrandt Fusies & Overnames

International retail  ACC Bank  Bank BGZ (60%)

Partnerbanken  Banco Terra (31%)  Banco Regional (40%)  BPR (35%)  NMB (35%)  Zanaco (46%)  URCB (9%)

– Fondsenbeheer Nederland

4

II

Rol van financiers

7

Vermogensinbreng bij project of (startende) onderneming Start van de onderneming

Going Concern

Eigen vermogen

Vreemd Vermogen (Bank)

6

Ontwikkeling Idee en eerste uitwerking

Eigen inbreng (spaartegoeden, nauw verwanten etc); Concept staat en lijkt kans te hebben Medestanders met kennis van technologie en markt (Toetsing haalbaarheid beoordeling op basis van desk research); Ontwikkeling techniek op basis van eerste ideëen Strategische partners in technologie; Pilot fase na ontwikkeling product en positieve haalbaarheidstudie markt Seed capital; Eerste commerciële ontwikkeling (Launching customer!) Seed Capital en Private Equity, mogelijk aangevuld met achtergesteld vermogen; Ontwikkelende markt, bewezen technologie Banken en andere niet risicodragende financiers

7

Lifecycle van prototype tot eerste groeifase

8

De rol van eigen vermogen en vreemd vermogen Eigen vermogen financiert dat deel van de investeringen op basis van kasstromen die niet geheel voorspelbaar zijn, een hoger risico, maar profiteert ook van de upside van de vrije kasstroom. Vreemd vermogen financiert alleen het deel van de investeringen op basis van voorspelbare kasstromen, maar men deelt dan ook niet in de upside.

9

III

Specifieke aandacht bij innovatiefinanciering

9

Financiële risicoafdekking Innovatieproject op eigen boek of in een afgescheiden entiteit? Recourse financiering betreft een financiering waarbij men (bij een project) terug kan vallen op de sponsor van het project die een garantie afgeeft danwel dat de financiering via de bedrijfsfinanciering van het bedrijf/instelling loopt. Non-Recourse financiering is een financiering op basis van in het project te genereren kasstromen. Er is geen verhaal mogelijk op sponsors of andere externe partijen.

11

Belangrijke aandachtspunten Innovatieproject goed afgedekt? Partnerrisico’s (kredietwaardigheid toeleveranciers, afnemers, mede investeerders, afspraken contractueel vastgelegd etc) Technische risico’s (bewezen technologie, opschaling van pilot naar commercieel bedrijf/project) Management (betrokkenheid, track record, retentie etc); Beschikbaarheid grondstoffen? Geopolitieke risico’s Wet- en regelgeving?

Marktgrootte in kaart? Technische due diligence gedaan door een onafhankelijke derde partij en goed bevonden? 12

IV

Rabobank en innovatiefinanciering ?

9

Participatie vanuit de eigen (agrarische) achtergrond Rabobank heeft haar wortels in de agrarische sector. Dit betekent automatisch dat er aandacht is voor de enorme uitdagingen waar de wereld voor staat in de voedselsector. De bank heeft haar natuurlijke partners gevonden om samen met deze partners kansrijke initiatieven de ruimte te geven zich te kunnen ontwikkelen en te groeien. Rabobank doet dit door: Participatie in projecten met een duurzaam karakter waarvan de technologie bewezen is; Participatie via eigen fondsen

Voor innovatieve bedrijven met een duidelijke link naar de voedselsecor kent Rabobank het Dutch Greentech Fund 15

V

Dutch Greentech Fund

9

The Dutch Greentech Fund (DGF) Een samenwerking tussen Rabobank, Wageningen Universiteit, TU Delft en het WNF

Het DGF wil investeren in veelbelovende, jonge en innovatieve Nederlandse starters.

Onze investeringen zijn primair gericht op (schone) technologieën en processen die waardeketens verduurzamen. Daarbij gaat het om thema’s die zijn verbonden aan: • bio-energie • voedselproductie en landbouw • water • lucht en milieu • transport

17

The Dutch Greentech Fund Een samenwerking tussen Rabobank, Wageningen Universiteit, TU Delft en het WNF

Investeringsbeleid Ben je actief in een van de sectoren die het fonds omschrijft en voldoe je aan alle randvoorwaarden, dan kunnen we je helpen. Door op drie manieren waarde aan je onderneming toe te voegen. 1. Kapitaal 2. Kennis 3. Launching netwerk

18

The Dutch Greentech Fund Een samenwerking tussen Rabobank, Wageningen Universiteit, TU Delft en het WNF

Alert Solutions B.V. richt zich met sensornetwerk GeoBeads op continue monitoring van dijkstabiliteit Protix Biosystems B.V. produceert op duurzame wijze hoogwaardige proteïnen die dienen als alternatief voor vismeel en andere voedingssupplementen

19

Andere mogelijkheden Innovatiefonds MKB+ (per 1-1-2012)

20

Vragen??

Neemt u gerust contact op met

Rabobank Noord-Holland Noord M.G.C. (Mark) Poldner Directeur Commerciële Zaken Tel. 0223-673 200

21