Financieren in de melkgeitenhouderij “Wat kan er wel?” Clemens van der Aa Sectormanager Veehouderij Rabobank Nederland
Financieren in de melkgeitenhouderij Cijfers
Ontwikkeling markten
Wat kan er wel?
Ontwikkeling geitenzuivel • Prijs op ongekende hoogte • Afzet steeds dichterbij (vragersmarkt) • Productie Frankrijk -10-15% , • China import poeder (lactose intolerantie) • Afzetstructuur verwerkers/handel is verbeterd • Stabilisatie melkprijs (tot lichte daling) • Koppeling met koezuivel • Toename productie NL • Grondstofwaarde lager dan melkprijs
2015; > 60 cent melkgeld, voerkosten lichte daling Fluctuaties melkprijs nog geen verleden tijd.
Melkprijzenvergelijk
Bron; Agrimedia
Gemiddelde Melkprijzen 2006-2013
Prognoseprijs
Bron; Agrimedia
Euro/ton
30
250 25
200 20
150 15
100 10
50 5
0 0
07-01-21
07-01-20
07-01-19
07-01-18
07-01-17
interventieprijs
07-01-16
07-01-15
07-01-14
07-01-13
07-01-12
07-01-11
mais
07-01-10
07-01-09
07-01-08
07-01-07
07-01-06
07-01-05
07-01-04
07-01-03
07-01-02
07-01-01
tarwe
Euro/100 kg
300
07-01-00
Grondstofprijzen standaardbrok A
Verloop cijfers 2001-2014 65,0 60,0 55,0 50,0 45,0
Melkgeld
Euro per 100 kg
40,0 Voerkosten
35,0 30,0
Voersaldo
25,0 20,0
Reservering
15,0 Krit. kostprijs
10,0 5,0 0,0 -5,0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
-10,0
Bron; Rabobank
2014 Betreft een inschatting
Verloop cijfers 2001-2014 65,0 60,0 55,0 50,0
Euro per 100 kg
45,0 Melkgeld
40,0 35,0 30,0
Voerkosten
25,0 20,0 15,0
Reservering
10,0 5,0 0,0 -5,0 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
-10,0
Sector professionaliseert; vertrouwen in de toekomst Bron; Rabobank
14
Bedrijfseconomische afschrijving • • • •
Nieuwbouw potstal Melkstal Loods Machines
investering 500 250 100 150
afschrijving € per geit afschrijving 20 jr 25 15 jr 17 20 jr 5 10 jr 15 ================= 62
Bedrijfseconomische afschrijving 900 kg geit 1250 kg geit 1 á 2 cent buffer op de bedrijfseconomische afschrijving voor vervanging, buffervorming en tegenvallers (fluctuaties)
6,8 cent 5 cent
Verloop reservering 2001-2014 20,0
15,0
Reservering
Euro per 100 kg
10,0
5,0
0,0 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
-5,0
-10,0
Gemiddeld onvoldoende gereserveerd Bron; Rabobank
14
Verschillen tussen bedrijven is enorm Voorlopige cijfers 2013 Melkproductie Melkprijs Voerkosten Voersaldo Reservering
beste 1572 65 17 42,5 24,3
gemiddeld 1055 60 27,5 30,6 11,6
Vreemd vermogen aanwezige geit bedraagt ca. € 700,-
minste 673 54 36 10 0
Conclusie uit de cijfers • Bedrijfseconomisch onvoldoende gereserveerd, verschillen zijn groot • Schuld t.o.v. investering per geit hoog, financiering moderner dan de gebouwen. • Hoge reservering veelal in combinatie met lage financiering Gemiddeld (t.o.v. investeringskosten) circa 20% EV
Conclusie uit de cijfers • Maatwerk noodzakelijk voor een goede beoordeling op financieringscapaciteit • Elke (structurele) cent hogere reservering is €100 extra financiering per geit. • Vermogenseis vanuit bancair oogpunt ligt op min. 25%.
Bedrijven met bovengemiddelde reserveringen en voldoende EV hebben nog steeds financieringscapaciteit!
Liquiditeit • Ook in hoogconjunctuur nog steeds bedrijven met liquiditeitsproblemen • Opwaartse druk (ruw)voer- en mestprijzen • Managementinformatie voor handen? •
Hoe vang je slechte jaren op? • Bijfinancieren • Uitstel van aflossing • Liquiditeitsruimte vanuit bovengemiddelde jaren?
• Aflossen en optimaliseren is het bedrijf voorbereiden op een vervolgstap
Fouten worden in de betere tijden……
Wat verwacht Rabobank van U? Financiering; wat kan er wel?
Rabobank Nederland Food & Agri
De pijlers bij financieren “De bank doet steeds moeilijker” Ondernemer/onderneming
• Ondernemer • Onderneming
• Rentabiliteit
Rentabiliteit
Vermogen/bancaire positie
• Bancaire positie/Vermogen
Spelregels zijn niet veranderd, voor goede plannen is altijd geld beschikbaar.
Ondernemerschap • Visie op de sector • Communicatief vaardig • Zeer standvastig •
Focus op keuzes
• Financieel bewustzijn • Opleidingstraject/competenties •
Wat doe je aan eigen ontwikkeling?
TIPS
Houd uzelf de spiegel voor
Vergelijk uw cijfers met de branche Inzicht in uw rendement Inzicht in uw kosten Blijf innoveren/optimaliseren
Zorg dat u als ondernemer het verschil maakt !
Onderneming/omgeving • Onderneming: • Gesteldheid en functionaliteit bedrijfsgebouwen • Mechanisatie/automatiseringsgraad • Verhouding resultaten/moderniteit • Ontwikkelingsmogelijkheden • Omgeving: • Toenemende schaalgrootte • Toenemende maatschappelijke aandacht • Vergunningen (omgeving en Nb-wet) • MDV stal, BZV verplicht ?
Geen Nb-wet vergunning=> geen geld !
Rentabiliteit • Rentabiliteit • Analyse historische prestaties • “Beter” komt voor “groter” • Inschatting toekomstige kasstromen • Rentabiliteit liquiditeit • In hoeverre wilt/kunt u de liquiditeit omzetten in vaste lasten?
=> Vereist goede, actuele management informatie
Geef meevallers de ruimte !
Vermogen en zekerheid • Eigen vermogen bepaald veerkracht • Waarde onroerend goed • Gesteldheid gebouwen? • Moderniteit en VV in balans?
Vermogenseis zorgt voor geen/beperkt nieuwkomers in de sector
Arbeidsmanagement Afhankelijk van Automatisering Familie Loonwerk Intensiteit
Sociale onrust na investering? Het investeringsproces is onomkeerbaar
Passie en Pressie
Samenvattend •
Geitenzuivel is een groeimarkt
•
Sector heeft afgelopen jaren een groeispurt gemaakt na moeilijke jaren
•
Rabobank heeft vertrouwen in de sector
•
Verschillen tussen bedrijven zijn erg groot
•
De ondernemer/onderneming maakt het verschil
•
Gemiddelde resultaten geven geen mogelijkheid tot extra aantrekken kapitaal
•
Verstandig omgaan met de huidige liquiditeiten; er zullen ongetwijfeld ook nog andere jaren volgen.
•
Sector kent nog vele uitdagingen op duurzaamheid
23
23
Op naar een gezonde melkgeitenhouderij Voor goede plannen is geld beschikbaar beschikbaar Rabobank Nederland Food & Agri
