FILMMUZIEK MAGAZINE. BOB ZIMMERMAN Terug met de score voor Tirza. WILLEM BREUKER Herinneringen aan een inspirerende muziekmaker

FILMMUZIEK MAGAZINE

BOB ZIMMERMAN Terug met de score voor Tirza WILLEM BREUKER Herinneringen aan een inspirerende muziekmaker NUMMER 159 – 39ste JAARGANG – OKTOBER 2010 1

Score 159 Oktober 2010 39ste jaargang ISSN-nummer: 09212612 Het e-zine Score is een uitgave van de stichting Cinemusica, het Nederlands Centrum voor Filmmuziek Informatienummer: +31 050-5251991 E-mail: [email protected]

Hoofdredactie: Paul Stevelmans Eindredactie: Paul Stevelmans Redactie: Henk Maassen, Albert Pouw, Paul Stevelmans, Sijbold Tonkens, Robert Valkenburg, Julius J.C. Wolthuis Vormgeving: Paul Stevelmans

Met dank aan: Bob Zimmerman, Independent Films, Filmfestival van Vlaanderen, Luk Monsaert, Costa Communications

FILMMUZIEK MAGAZINE REDACTIONEEL Deze Score opent op de volgende pagina´s met een interview met Bob Zimmerman die voor Rudolf van den Bergs nieuwste film Tirza een prachtige score schreef. Verderop in dit nummer treft u een In memoriam aan dat Julius Wolthuis schreef naar aanleiding van het overlijden van Willem Breuker. Niet alleen was Breuker een begenadigd musicus, ook schreef hij vele scores voor Nederlandse films en was hij jarenlang vaste medewerker van Score. Julius Wolthuis denkt uitgebreid terug aan deze in vele opzichten gedenkwaardige kunstenaar. We kunnen er niet meer omheen: muziek voor videogames. De laatste jaren verschijnen er steeds meer scores voor dit genre en ook zijn er zelfs digitale soundtracks verkrijgbaar. Naar aanleiding van het verschijnen van Medal of Honor 2010 besteden we aandacht aan dit niet te missen verschijnsel. Ook zijn er als altijd veel cd-recensies en dit keer vestigen we graag uw aandacht op een zeer speciale cd-box, namelijk die van de spektakelfilm Spartacus. Veel leesplezier!

INHOUDSOPGAVE

3 Interview met Bob Zimmerman 6 Boekbespreking 7 In memoriam: Willem Breuker 9 Gent 2010: tien jaar World Soundtrack Awards 11 Gamescores krijgen steeds meer aanzien 13 Cd-recensies

2

MUZIEK DIE OP DE LOER LIGT Bob Zimmerman over zijn score voor Tirza Na vele jaren van afwezigheid kunnen we sinds kort weer genieten van een speelfilm van Rudolf van den Berg. Voor Van den Bergs succesvolle verfilming van Arnon Grunbergs roman Tirza schreef Bob Zimmerman een even boeiende als vernuftige score waarmee regisseur en componist hun vruchtbare samenwerking continueerden. Score sprak met een enthousiaste, bevlogen filmcomponist die voor de score van Tirza werd genomineerd voor een Gouden Kalf. op filmmuziek: ʽHij vindt filmmuziek een buitengewoon belangrijk onderdeel en niet als een lapmiddeltje of om even de leegtes op te vullen maar meer als een dramaturgische schakel van groot belang.ʼ Gespreid bedje Vanaf het moment dat Van den Berg groen licht kreeg voor de verfilming van Tirza, was Zimmerman (foto) van de partij. Het allereerste wat Zimmerman schreef was het solostukje dat Tirza (Sylvia Hoeks) tegen betaling op de cello moet spelen voor haar vader Jörgen (Gijs Scholten van Aschat) na haar examenfeestje. Dat stuk schreef Zimmerman in september 2009, aangezien het door de actrice moest worden geplaybackt tijdens de opname. Later, in de tweede maand van de montage, toen een rough cut van de film voorhanden was, begon Zimmerman echt met componeren. Omdat de film voor de temptrack al helemaal was gespot door Van den Berg en de editor Job ter Burg, stapte Zimmerman als het ware in een gespreid bedje.ʽIk denk dat ik het met 95 procent van de spotting helemaal eens was, dus je opdracht is dan voor een deel al non-verbaal gesteld. Rudolf en Job voelden dat op de plekken waar ze tijdelijk muziek onder hadden gezet mijn muziek moest komen.ʼ Niet alleen met de regisseur en de editor werkte Zimmerman nauw samen, maar ook met producent Jeroen Koolbergen. Zimmerman spreekt in dit verband van een fantastische viermanssamenwerking, ʽde optelsom van de wensen van vier

Ook Nederland kent zijn regisseur-componist-tandems. Sinds De avonden uit 1989 hebben regisseur Rudolf van den Berg en filmcomponist Bob Zimmerman (Amsterdam, 1948) steevast samengewerkt voor speelfilms als For My Baby (1997), Snapshots (2002) en de documentaire Steel & Lavender (2007) over scheepsmagnaat Cornelis Verolme. Nog voor het draaien van Tirza vertelde de regisseur zijn componist dat de muziek erg belangrijk zou worden. Zimmerman over Van den Bergs visie 3

kanten: van montagetechnisch, regietechnisch, productioneel en compositorisch.ʼ

muziek opeens en het explodeert dan ook in zijn ziel. Wat de muziek natuurlijk doet, is de ziel van Jörgen vertegenwoordigen met alle raadselachtigheid die het heeft, dus de muziek moet helpen identificeren met de hoofdpersoon, ten goede of ten kwade.ʼ Ter onderstreping van Jörgens afkomst is de muziek in de film aanvankelijk westers georiënteerd. ʽJörgen is een man van cultuur, hij werkt bij een uitgeverij en hij speelt de pianopartij van de cellosonate van Beethoven. Tirza speelt cello, dat is allemaal westerse cultuur. De muziek is in het begin puur westers, vervolgens komen er kleine Afrikaanse elementen in die op een vorm van ontbinding van Jörgen wijzen. Er komt een iets andere ritmiek, er komt een iets ander instrumentenpalet bij en er komt iets van exotica zonder dat het ooit al te overdreven Afrikaans aandoet. Dat laatste is onzinnig, want die Afrikaanse inslag zou de point of view van Jörgen verlaten. Als componist kies je natuurlijk een point of view en ik hoef nooit te illustreren dat hij in Afrika is want dat hadden we al door. Zo wordt er getrommeld als hij ergens in de shantytown rondzwerft, maar dat is realistisch geluid: alsof iemand in de verte op een trommeltje zit te spelen.ʼ

Bij een film met een alomtegenwoordig hoofdpersonage als Jörgen Hofmeester en een cruciale bijfiguur als Tirza zou men hoofdthema´s voor beide personages verwachten. Van een traditioneel thema voor zowel Jörgen als Tirza moest Zimmerman echter niets hebben. ʽDit is zozeer een psychologisch drama dat een situatie een thema krijgt, bijvoorbeeld de oprechte liefde van Jörgen voor zijn dochter. Dat heeft een eigen motief net zoals het verlangen naar Tirza en zijn gevoel van

nutteloosheid. Het is natuurlijk nooit de bedoeling dat het publiek dat op bewust niveau hoort, maar de motieven leggen wel een verband tussen de verschillende situaties. En al die motieven zijn muzikaal heel uitgekleed: ik heb inderdaad motieven van een noot, motieven van twee noten, motieven van drie noten geschreven en daardoor is er bijna geen melodie in de film. En er is ook geen behoefte aan een liedachtige melodie, dat zou het allemaal veel te klef en oppervlakkig maken.ʼ Op de loer Zimmerman had wel een uitgebreide melodie gecomponeerd, maar daar is uiteindelijk slechts een residu van in de film terechtgekomen. Liever creëerde hij een grotendeels terughoudende score. ʽDe muziek ligt bijna altijd op de loer, maar er zijn ook een paar explosiemomenten, bijvoorbeeld als Jörgen Tirza denkt te zien in Namibië. Op dat moment knalt de

Een cruciale scène tegen het einde van de film speelt zich af in de woestijn, wanneer we Jörgen door het brandende zand zien dwalen. De muziek neemt hier bijna het voortouw. ʽHier laat ik zijn westerse achtergrond het meeste los, de sopraansaxofoon begint onklassiek te spelen, dat wil zeggen er zitten etnische randen aan. Daar gebruik ik hele harde 4

belachtige klanken, dat zijn exotische slaginstrumenten en daar begint de gitaar ook elektrischer en slideachtiger te worden. Dat is een soort desintegratie van Jörgens persoonlijkheid en daarom is die muziek zo anders dan de rest omdat hij in wezen zijn bestaan heeft opgegeven daar, hij wil dood. En dus mag de muziek ook zijn bindmiddel van westerse beschaving verliezen.ʼ

plaats in de Power Sound Studio in Amsterdam. ʽDat is een fantastische, grote studio waar ik heel graag werk. De mixage vond plaats in België, bij Galaxy, maar daar was ik niet bij. Dat laatste is door een fenomenale mixer gedaan en ik was voor honderd procent gelukkig met het eindresultaat.ʼ Naast dat ene stuk van Beethoven is er tijdens de aftiteling ook nog een liedje, getiteld By Your Side, gezongen en gecomponeerd door Chagall van den Berg op tekst van Gioia van den Berg, beiden dochters van de regisseur. Zimmerman is zeer tevreden over het liedje en vindt het prima passen naast de andere muziek in de film. ʽHet is een mooi en talentvol lied, integer geproduceerd en niet hengelend naar top 40. Er is altijd wel iets in een film wat goed werkt en afkomstig is uit een andere bron en waarom zou je daar jaloers op zijn?ʼ

Liedje Uiteindelijk is in de film drie kwartier aan originele score gekomen. Zimmerman vindt het lastig om aan te geven hoe lang hij aan dit project heeft gewerkt. ʽDat is daarom heel moeilijk te zeggen omdat ik dat niet helemaal in een ononderbroken stroom heb gedaan. Bij mij lopen projecten altijd door elkaar. Kijk, aan het componeren ben ik drie weken bezig geweest, maar dan wel verspreid over twee maanden.ʼ Zimmerman orkestreert en arrangeert zijn scores doorgaans zelf tijdens het componeren, alledrie gaan gelijk op. Ook dirigeert hij zijn muziek. Al vóór het draaien was men overeengekomen dat de muziek niet door een symfonieorkest moest worden uitgevoerd, maar door een kleinschaliger ensemble.

Begin deze maand verscheen op iTunes een download van de soundtrack waarop naast twintig tracks van Zimmermans score ook het liedje van Chagall van den Berg staat alsmede enkele andere nummers die in de film als source muziek voorkomen.

Zimmerman: ʽGeen bombast dus en daarom heb ik een zestienmans ensemble samengesteld met een aantal strijkers, een aantal blazers, harp, piano, melodische percussie en gitaar.ʼ De opnames vonden

PS

5

BOEKBESPREKING: FILMMUZIEK VAN DE TOEKOMST Hoe klinkt muziek van de toekomst? Hoe creëer je met muziek een moment van stilte? En hoe klinkt muziek van de planeet Mars? Deze vragen worden opgeworpen in Sounds of the Future, een boek waarin in een dertiental essays wordt onderzocht hoe in sciencefictionfilms de muziek van de toekomst klinkt. waarin de relatie tussen Broadway en sfscores wordt gelegd en in een ander hoofdstuk wordt de score van Barbarella (1968) niet alleen als toekomstmuziek geduid, maar we zouden dankzij de score zelfs seksuele handelingen horen ….. Nog interessanter is een bijdrage waarin wordt aangetoond hoe Bernard Herrmann in The Day the Earth Stood Still (1951) een sleutelscène op vernuftige, innovatieve wijze muzikaal tot stilstand wist te brengen. Een film die niet mag ontbreken is uiteraard 2001: A Space Odyssey (1968). In zijn bijdrage verklaart Gregg Redner de functie van een van de bekendste sf-thema´s – Also sprach Zarathustra – met behulp van theorieën van de Franse filosoof Gilles Deleuze (onlangs verscheen van Redner het boek Deleuze and Film Music: Building a Methodological Bridge between Film Theory and Music).

Wellicht zal menigeen bij muziek voor sciencefictionfilms denken aan elektronische of computermuziek. In de historische inleiding van Sounds of the Future wordt dan ook de score van Bebe en Louis Barron voor Forbidden Planet (1956) – de eerste geheel elektronische score voor een Hollywoodfilm – als exemplarisch aangemerkt. Ook instrumenten als de theremin worden genoemd vanwege de verstilde ruimtemuziek evenals spookachtige Marsmuziek die componist Ferde Grofé met dit instrument voor Rocketship X-M (1950) schiep. In het laatste hoofdstuk staat filmcomponist Jerry Goldsmith echter centraal om te bewijzen dat futuristische muziek ook kan worden gespeeld met louter traditionele instrumenten die voor zijn baanbrekende score voor Planet of the Apes (1968) een reeks geluidscomposities voortbrachten die zowel atonaal als vervreemdend klonken. Naast deze voor de hand liggende voorbeelden laat samensteller Mathew J. Bartkowiak sf-muziek ook vanuit andere, soms verrassende invalshoeken belichten. Zo is er een hoofdstuk

Sounds of the Future is een wetenschappelijk boek dat enige inspanning van de lezer vergt. Het valt aan te raden de beschreven films telkens naderhand te bekijken, wil men begrijpen wat exact wordt uiteengezet door de diverse Noordamerikaanse auteurs. Dat het boek geen definitief antwoord geeft op de vraag hoe de filmmuziek van de toekomst in sf-films klinkt en functioneert, spreekt welhaast voor zich. Deze verzameling essays vormt in ieder geval een eerste aanzet om deze interessante materie nader te onderzoeken. Sounds of the Future. Samengesteld door Mathew J. Bartkowiak. McFarland, Jefferson, North Carolina, 2010. ISBN: 978-0-7864-4480-9, 231 blz. Prijs: $ 31,50 (Amazon). PS 6

WILLEM – IN MEMORIAM – BREUKER Terugkomend van vakantie las ik eind juli in de Telegraaf en de Volkskrant over het overlijden van Willem Breuker. Een schok. De laatste jaren had ik hem niet meer gezien of gesproken. En helemaal onbekend was dat hij de laatste jaren aan longkanker leed wat tenslotte zijn overlijden tot gevolg had. Ik heb alle berichten over zijn dood gelezen. Identieke verhalen over zijn vakmanschap, zijn markante persoonlijkheid, zijn eigenzinnigheid en maatschappelijke betrokkenheid. En natuurlijk alles over zijn orkest, het Willem Breuker Kollektief, dat hij in 1974 oprichtte. De vele tournees door talrijke landen, van Amerika tot China, van Canada tot India en vooral de Oost-Europese landen. De talrijke muzikale composities die hij maakte: voor harmonieorkest en draaiorgel, van kamermuziek tot toneelmuziek en filmmuziek niet te vergeten. De peetvader van de Nederlandse geïmproviseerde muziek is niet meer ……………. Mijn eerste contact met Willem Breuker gaat terug naar 1979. Willem reageerde op een oproep van het filmmuziekmagazine Score om de redactie te komen versterken. Dat intrigeerde hem wel. Willem, als geëngageerd musicus, in een groep mensen die beroepshalve niets met muziek hadden maar wel zeer geïnteresseerd in alles wat met filmmuziek te maken had. Vanaf juni 1979 (Score, nummer 31) versterkte hij de redactie. In dat nummer een interview met hem over zijn muziek voor George Sluizer’s Twee vrouwen. In nummers 33 en 34 deed hij een interview met collega-componist Otto Ketting over diens ervaringen met regisseur Bert Haanstra. Elke drie maanden hielden we een redactievergadering thuis bij een van de redactieleden. Ook bij Willem in de Tweede Oosterparkstraat. Hij deed altijd zijn best dat door te laten gaan, maar vaak lukte dat ook niet: dan was hij er niet omdat hij net in dat weekend weer een concert deed met het Kollektief. Herinneringen aan zijn huis: heel ruim, beneden wanden vol duizenden lp’s en cd’s, boven zijn studio met geluidsapparatuur, terwijl zijn vaste partner Olga Zuiderhoek ons altijd gastvrij onthaalde.

de functie van filmmuziek was. Dat idee werd beloond. De NOS kwam met een filmploeg naar de Tweede Oosterparkstraat en maakte daar een aantal opnamen. Willem (foto) vertelde over de functie van filmmuziek en aan de hand van één enkel filmbeeld (een lopende man langs een vijver, gefilmd in het Oosterpark) met drie verschillende soorten muziek werd de kijker duidelijk gemaakt welk effect muziek bij beeld had. Een groot succes. Op de uitzending van 3 maart 1985 kwamen 300 reacties; tientallen mensen abonneerden zich op Score.

Begin 1985 maakten we een memorabel filmpje. De NOS-tv kende toen een vast programma, Sprekershoek. Kijkers konden ideeën inzenden die dan werden verfilmd. En zo’n idee hadden we: laat kijkers aan de hand van een filmbeeld zien en horen, met verschillende soorten muziek eronder, wat

Vanaf nummer 65 (december 1987) begon Breuker een kolom in Score. Dat deed hij veertien nummers lang, onafgebroken tot en met nummer 78 (maart 1991). In die kolom schreef hij alles wat hem bezighield, welke ervaringen hij had opgedaan, 7

helemaal op zijn eigen, eigenzinnige, maar ook humorvolle wijze. Een kijkje voor de lezer achter de schermen, in de wereld van een componist, musicus. Over zijn muzikale ervaringen met het Kollektief in Amerika, zijn ervaringen op een filmfestival in Trento in Italië en een zeer wetenswaardige reeks koloms over de productie van een lp/cd. En niet te vergeten twee koloms over een van zijn favoriete componisten, Sir William Walton. Nu, 2010, dit teruglezend, zijn het memorabele stukken tekst die veel laten zien hoe Willem werkte en dacht. Om in te lijsten ……………..

Classics Studio in Amsterdam in januari en februari 1995. Op 21 juni 1995 werd de cd gepresenteerd in het Nederlands Filmmuseum te Amsterdam in aanwezigheid van vele componisten. De talrijke reacties in de pers waren overweldigend en zeer positief. Een eerste oplage van 500 exemplaren was zo uitverkocht. Ook de tweede oplage van 500 exemplaren is uiteindelijk weggegaan. Nu een collector’s item dus ………………… Willem Breuker: eigenwijs, eigenzinnig, vaak tegen de draad in. Maar een man met een groot hart, zich inzettend voor zijn mensen en die zaken waarin hij geloofde. Ik ben er trots op hem gekend te hebben. Hij blijft in mijn herinnering. Niet alleen door onze samenwerking bij Score, maar ook door zijn platen en cd’s. Zijn eigen platenlabel BVHaast heeft eigenlijk alles van hem vastgelegd. Mijn favorieten: de soundtrack van De illusionist, een film van Freek de Jonge, de soundtrack van Twee vrouwen, een film van George Sluizer en

Echter, de mooiste samenwerking met Willem Breuker was de samenstelling van de dubbel-cd The Alphabet of Dutch Film Music, een uitgave van de stichting Cinemusica. Onder eigen beheer samengesteld en uitgebracht. Maar zonder Willem was het niet gelukt. Zes jaar lang waren we bezig met de samenstelling: het uitzoeken van geschikte stukken muziek, de medewerking van 22 componisten en uiteindelijk de rangschikking in de goede volgorde en de technische afwerking. Willem had steeds aangegeven dat hij geen tijd en zin had al die stukken muziek te verzamelen en de componisten te benaderen. Toen alles er was, was hij bij de afwerking: de selectie van de stukken en de technische afwerking in de Channel

het verzamelalbum Willem Breuker-Johan van der Keuken: Music for his Films 19671994, met muziek van Breuker bij de films van Johan van der Keuken. Willem, bedankt ……………. JW

8

TIEN COMPONISTEN EN EEN MAESTRO WSA-jubileumconcert goed bezocht Dit jaar werden voor de tiende keer de World Soundtrack Awards uitgereikt. Tijd voor een speciaal concert, moet men hebben gedacht in de World Soundtrack Academy die de prijzen elk jaar tijdens het Filmfestival van Vlaanderen in Gent uitreikt. Ook vormde dit jubileum een aangename aanleiding om een nieuwe sprong naar een groter publiek te maken. Maar bovenal: waren de prijzen verrassend en was het concert van afgelopen zaterdag 23 oktober wel memorabel? De afgelopen jaren vond het WSA-evenement steeds plaats in de Bijloke, een zaal die continue in aanbouw leek te zijn: elk jaar zag de zaal er weer een beetje comfortabeler en beter afgewerkt uit dan het jaar ervoor. In het kader van het tienjarig bestaan van de steeds prestigieuzer wordende filmmuziekprijzen werd uitgeweken naar het Kuipke, een voormalig velodroom in het Citadelpark, even ten zuiden van het centrum van Gent. Hier vond twee avonden eerder nog het John Barry-concert plaats, evenwel zonder de meester zelf. In deze enorme zaal passen moeiteloos een paar duizend bezoekers en afgelopen zaterdag zag het dan ook tamelijk zwart van de mensen, her en der was de zaal bijna gevuld tot aan de nok toe. Deze massale toeloop mag gerust een verdienste worden genoemd van het organiserende festival.

De prijsuitreiking beet het spits af en leverde weinig verrassende momenten op, behoudens de dubbele bekroning van de Poolse filmcomponist Abel Korzeniowski. Hij won eerst de publieksprijs en vlak daarna de prijs voor de beste ontdekking van het jaar, in beide gevallen voor zijn spraakmakende score voor A Single Man. Daarna volgde opnieuw een dubbeloverwinning. Net als vorig jaar kaapte Alexandre Desplat (foto) de beide hoofdprijzen weg: voor beste score en beste componist van het jaar. De eerste prijs ontving hij voor Fantastic Mr. Fox en de tweede prijs betrof een reeks films die Desplat afgelopen jaar van muziek heeft voorzien: Fantastic Mr. Fox, The Twilight Saga: New Moon, Julie & Julia en The Ghost Writer. De Franse componist keek beide keren nogal overweldigd en nog nauwelijks in staat om te beseffen dat hij momenteel echt tot de absolute top van de filmmuziek behoort, zoniet deze top zelf belichaamt. Dit programmagedeelte werd afgesloten met een blik terug naar de achterliggende donderdag toen David Arnold de Lifetime Achievement Award voor de afwezige John Barry in ontvangst nam, gevolgd door het weerklinken van het overbekende, maar nog immer boeiende James Bond-thema. Het concert der concerten

Een gedenkwaardig concert dient niet alleen in een dienovereenkomstige zaal plaats te vinden, ook moet ruimte in de tijd in ogenschouw worden genomen en aldus begon het gebeuren dit keer al om 19.30 uur, een half uur eerder dan gebruikelijk.

Na een break van twintig minuten begon dan het langverwachte megaconcert met liefst tien componisten. Van allen werden stukken uit een of twee scores uitgevoerd. Angelo Badalamenti was de eerste die ten 9

tonele verscheen en nog voordat werd begonnen met zijn muziek uit Twin Peaks benadrukte hij wat wellicht alle componisten vinden en vonden van dit jaarlijkse filmmuziekevenement: Gent biedt filmcomponisten de mogelijkheid elkaar te ontmoeten alsmede de gelegenheid eigen composities live uit te (laten) voeren. Badalementi (op de foto met Elliot Goldenthal en Craig Armstrong) bespeelde zelf de piano tijdens Twin Peaks en Cousins. Andere uitvoerende componisten waren Gabriel Yared (piano) en Gustavo Santaolalla (charango bij The Motorcycle Diaries en gitaar bij Brokeback Mountain). Santaolalla oogstte mogelijk het meeste applaus, iets wat in vorige jaren ook al het geval was geweest.

présence: Frédéric Devreese. Misschien was de levendige uitvoering van zijn tango uit Benvenuta wel het verrassende hoogtepunt van de avond. Ook de jonge zanger Thomas Stroobants zorgde voor kippenvel toen hij een lied uit The Lord of the Rings zong. The Brussels Philharmonic – het Vlaams Radio Orkest speelde onder leiding van oudgediende Dirk Brossé ook nu weer de sterren van de hemel. Brossé werd op deze gedenkwaardige avond stilaan gepromoveerd tot absolute maestro op het gebied van filmmuziek in concert. Iedere componist die over het podium liep, bedankte hem zichtbaar voor zijn onuitputtelijke inzet. Dat dit concert een versnipperd karakter had en aldus meer leek op the best of film music van de laatste tien, twintig of dertig jaar is onvermijdelijk als je tien topcomponisten in huis haalt. Veel diepgang zat er dan ook niet in ditmaal. Daar kon het overbekende thema van The Magnificent Seven, waarmee dit concert om elf uur afsloot, evenmin iets aan afdoen. Of we volgend jaar weer terugkeren naar de kleinschalige Bijloke-zaal zullen we moeten afwachten. Dan zal het concert zeker weer worden afgesloten met de dynamische WSA-fanfare, ook van Elmer Bernstein. PS

Helaas moest één componist verstek laten gaan. Naar verluidt kon Alberto Iglesias zijn vaderland niet verlaten wegens verplichtingen voor Pedro Almodóvars nieuwe film. Maar de andere grootheden uit filmmuziekland waren er allemaal en aldus zag men onder meer Craig Armstrong, Bruno Coulais, Elliot Goldenthal, Howard Shore en Stephen Warbeck het podium betreden op weg naar de presentator om een korte vraag te beantwoorden. Één Belgische componist gaf acte de

10

GAMESCORES KRIJGEN STEEDS MEER AANZIEN Ramin Djawadi schreef actiemuziek voor Medal of Honor De laatste jaren wordt steeds vaker een beroep gedaan op een gevestigde filmcomponist om een score te schrijven voor een videogame. De onlangs met veel bombarie uitgebrachte nieuwe versie van Medal of Honor kent een score van de hand van de Duitse filmcomponist Ramin Djawadi (foto). Het tegenovergestelde komt ook steeds vaker voor: gamecomponisten die zich wagen aan filmscores. In februari van dit jaar werd dat laatste prachtig geïllustreerd met de Oscar die voormalig gamecomponist Michael Giacchino ontving voor zijn score voor Up.

Bekende namen in de gamemuziekwereld zijn onder meer Jesper Kyd, Martin O´Donnell, Winifred Phillips, Inon Zur, Jeremy Soule en Chris Velasco. Daarnaast is er een grote groep Japanse componisten en zelfs enkele Nederlandse zoals Jeroen Tel en Michiel van den Bos. Maar ook filmcomponisten wagen zich steeds meer aan het componeren voor games. Harry Gregson-Williams heeft al enkele afleveringen uit de Metal Gear Solid-serie (2001-2008) gedaan en van Hans Zimmer verscheen afgelopen jaar een score die hij schreef met Lorne Balfe voor Call of Duty: Modern Warfare 2. Eerder verkende John Debney dit tamelijk nieuwe genre met zijn score voor Lair (2007). Steve Jablonsky

maakte in datzelfde jaar naam met zijn muziek voor de game Transformers en eerder dit jaar verscheen van zijn hand nog Prince of Persia: The Forgotten Sands. Verbaast het iemand nog dat GregsonWilliams de muziek schreef voor de filmversie van de populaire game Prince of Persia: The Sands of Time (2010)? Erkenning Een aanwijsbare erkenning voor de gamemuziek was de Oscar die Michael Giacchino in februari van dit jaar kreeg voor zijn score voor de animatiefilm Up. Opeens werd het voor het grote publiek duidelijk dat zelfs een gamecomponist een 11

Oscar kon winnen, dus zo slecht kon de muziek voor videogames nu ook weer niet zijn. De enigszins neerbuigende houding tegenover gamemuziek slaat steeds meer om in een zekere vorm van respect, iets wat ex-gamecomponisten als Christopher Lennertz zeker op prijs zullen stellen. Overigens reikt de International Film Music Critics Association sinds 2008 een prijs uit voor de beste muziek voor een videogame naast prijzen voor diverse filmgenres zoals drama, animatie, actie alsmede algemene prijzen. De eerste winnaar in de categorie videogame was Johnn Debney voor zijn muziek voor Lair.

filmscore betreft, kan de muziek van Medal of Honor worden gedownload en vervolgens kan worden genoten van een uur aan muziek buiten het spel om. Voor de zieltogende muziekindustrie is dit een mogelijk nieuwe markt die in feite een onvermoede bron van inkomsten zou kunnen genereren, gezien de enorme hoeveelheid muziek die jaarlijks voor talloze nieuwe games of updates van games wordt geschreven. Ook niet onbelangrijk, zo niet van cruciaal belang, is het feit dat in bepaalde

Voor de nieuwste versie van Medal of Honor, een actiespel dat zich tot nu toe steeds tijdens de Tweede Wereldoorlog had afgespeeld en nu voor het eerst in het onveilige, hedendaagse Afghanistan is gesitueerd, werd de Duitse componist Ramin Djawadi (36) aangezocht. De vorige versies werden alle gescoord door Michael Giacchino en die lijkt nu geheel te zijn overgestapt naar het grote werk: filmscores. Djawadi heeft de afgelopen jaren zijn sporen verdiend met de muziek voor films als Mr. Brooks (2007), Iron Man (2008) en recentelijk Clash of the Titans.

leeftijdcategorieën meer wordt gegamed dan naar film en televisie wordt gekeken. Gamers horen tijdens het gamen veel muziek en er zijn er heel wat die deze muziek bewust horen en zelfs weten te waarderen. De vraag is natuurlijk of ze ook bereid zijn zonder het bijbehorende spel naar de muziek te luisteren, laat staan geld voor een download uit te geven. Maar ….. nu eerst Medal of Honor spelen en genieten van de muziek, ook buiten het spel om. Want naar deze muziek is het best prettig luisteren …..

Nieuwe markt De score voor Medal of Honor lijkt zo op het eerste gehoor niet veel af te wijken van een gemiddelde actiefilmscore. Djawadi schreef een melodieuze, grotendeels symfonische score. We horen een pakkend hoofdthema (Heroes Aboard), veel actiemuziek en een mix van westerse en etnische instrumenten om de locatie te accentueren. Opmerkelijk aan dit project is dat van de score een download is verschenen op iTunes. Alsof het een heuse

PS

12

CD-RECENSIES SPARTACUS Varèse Sarabande VCL 0610 1109 6 cd´s, 1 dvd, 1 gebonden boekje (169 pagina´s en in kleur) in een box Speelduur muziek: 5 uur en 59 minuten, dvd: 1 uur en 36 minuten Het alom bekende soundtracklabel Varèse Sarabande (expect the unexpected) is na jaren toe aan een bijzondere uitgave: de 1.000ste soundtrack die Robert Townson heeft geproduceerd. Dit moest iets bijzonders worden. De keuze viel op Spartacus van Alex North (19101991), een spektakelfilm uit 1960 van Stanley Kubrick. Het is dit jaar de 100ste verjaardag van Alex North en de 50ste verjaardag van de film. Een mooie reden dus om deze titel uit te kiezen. Spartacus (109 v. Chr. – 71 v. Chr.) is het verhaal over een slaaf die verkocht werd aan een gladiatorenschool in Capua (Italië). Intelligent als hij was verwierf hij respect bij zijn mede slaven en organiseerde een uitbraak voor 78 gladiatoren om te eindigen met een leger van 90.000 ex-slaven die door Spartacus en zijn mensen bevrijd werden. Bijna had hij de machtigste militaire macht op aarde verslagen, het Romeinse leger. De legende was inspiratie voor schrijvers om er boeken over te schrijven. Boeken als The Gladiators (1939) van Arthur Koestler en Howard Fast´s Spartacus (1951) vormden inspiratie voor een ballet (1954 – Chatsjatoerjan) en onlangs een tv-serie. Maar de meest bekende is de film uit 1960 met Kirk Douglas in de hoofdrol. Stanley Kubrick was vrij om de film te regisseren omdat hij net door Marlon Brando was ontslagen voor One-Eyed Jacks. De muziek was voor Alex North een lastige klus. De structuur van de film met een lengte van drie uur en vijf minuten moest veel muziek hebben. 36 tracks moesten geschreven worden waarvan 70 minuten muziek voor scènes waarin bijna geen dialoog zat, alleen beelden en muziek dus. Toen de score klaar was, had North twee uur en een kwartier muziek voor de film (in een interview vlak na de scoring zei Alex North dat hij het equivalent van twee symfonieën had geschreven). Toen ging de film de montagekamer in en werd er geknipt. Daarna volgde nog de censuur, waarbij er weer geknipt werd. In de in 1991 gerestaureerde versie werd tien minuten teruggezet in de film. Dit had ook impact op de muziek, of zoals North het zei: ʽMeer zweet en bloed ging er in deze score, meer pagina´s werden weggegooid dan in welke score ik ooit gedaan had.ʼ Van een score voor kleine bezetting met 78 man tot een grote bezetting van 120 man met diverse thema´s voor de liefde, de dood, vechtscènes en andere. De eerste cd bevat 72:40 minuten met alle teruggevonden tracks in stereo inclusief de plaatopnamen in chronologische volgorde. Cd 2 is de complete score in mono, 70:40 minuten. Cd 3 bevat de complete score in mono, 65:26 minuten. Cd 4 bevat alternatieve thema´s en ongebruikte muziek, 43:17. Cd 5 en 6 bevatten love theme and variations bewerkt en uitgevoerd door 22 artiesten waaronder Dave Grusin, Patrick Doyle, Brian Tyler, Alexandre Desplat en

13

John Debney. De dvd omvat gesprekken over Alex North en Spartacus met onder andere John Williams, Christopher Young, Alexandre Desplat, David Newman, Lalo Schifrin en Robert Townsend. Een beetje saai gefilmd met gezichten van de sprekers tegen een zwarte achtergrond. Ze vertellen wel interessant, maar het had ook in het boekwerk gekund. Om het

kort samen te vatten, zoals Jerry Goldsmith ooit over Alex North zei: ʽHe was the greatest of us all.ʼ En Spartacus is het topstuk uit de werken van Alex North. Varèse heeft er een meesterwerk van gemaakt met deze uitgave. Het goedkoopst te verkrijgen bij www.varesesarabande.com voor $109,98 plus portokosten. Een pittige prijs, maar dan heb je ook wat. ST LE REFUGE Bonsaï Music 9 tracks, 27:15 Eigenlijk bestaat de score van Le refuge uit één enkele compositie, namelijk een liedje dat werd geschreven en in de film wordt uitgevoerd door Louis-Ronan Choisy. Hij speelt de broer van de vriend van Mousse, een hoogzwangere vrouw die zich in een luxe vakantiewoning aan zee terugtrekt om de geboorte van haar kind rustig af te wachten. Voor Choisy is het in alle op-zichten een debuut: zowel als acteur als componist van het liedje dat hij halverwege de film op de piano speelt en ook zingt. De cd begint met een uitvoering die wordt gezongen door hoofdrolspeelster Isabelle Carré, waarna acht variaties op het hoofdthema volgen, de meeste met solo piano, maar in één versie slechts uitgevoerd door akoestische gitaar. De korte score begeleidt de film spaarzaam en doeltreffend, maar als score op cd is dit mogelijk wat al te karig. PS 14

CHARLIE ST. CLOUD Varèse Sarabande 3020670372 21 tracks, 60:15 De Engelse filmcomponist Rolfe Kent brak door met enkele scores voor regisseur Alexander Payne zoals About Schmidt (2002) en Sideways (2004). Kents luchtige, soms jazzy muziek zorgde voor een aangename, ontspannen sfeer in Sideways. Voor Charlie St. Cloud schreef hij epische muziek die door een groot orkest wordt gespeeld. Met Racing, de eerste track op de cd, pakt hij meteen stevig uit. Het nummer wordt gekenmerkt door een triomfantelijke klankkleur die de toon voor de rest van de score goeddeels zet. Die rest bestaat uit een veelheid aan composities die uiteenlopende emoties van verdriet tot vreugde verklanken. Hoewel er zeker enkele tragische momenten zijn in dit drama over een jongeman die zijn jonge broertje verliest en daar lange tijd niet over heen komt, biedt Kent steeds opbeurende, opgewekte klanken. Geheel in lijn met de stemming van de film zijn in de tweede helft van de score de actiestukken vrij beheerst. Geen overdaad dus en dat geldt evenzeer voor het hoofdthema van de twee broers, Sam and Charlie. Rolfe Kent heeft voor Charlie St. Cloud een hoopgevende, stimulerende score geschreven die in de meeste nummers boeiend klinkt en de film zo effectief weet te ondersteunen. PS

TOOTSIE FSM Vol. 13, No. 7 28 tracks, 61:13 Tootsie is een beroemde Hollywoodkomedie uit 1982 met Dustin Hoffman in de hoofdrol als werkloze acteur die als travestiet een vrouwenrol in een tv-serie krijgt aangeboden. Dave Grusin schreef de score. Er werd destijds een lp van uitgebracht met tien tracks. Stephen Bishop deed de hitsong It Might Be You waarvan de tekst geschreven werd door Alan en Marilyn Bergman. De Bergmans hadden eerder al de lyrics geschreven voor het titelnummer van Sydney Pollack’s The Way We Were met muziek van Marvin Hamlisch. Nu, jaren later, is de muziek op cd gezet. Men heeft gebruikgemaakt van de originele masters en daar stond de complete score op. De cd bevat de muziek van de lp, de eerste tien tracks met als bonus achttien tracks die nooit eerder verschenen waren. De muziek is jazzy zoals we dat gewend zijn van Grusin buiten zijn filmmuziek. Grusin bespeelt zelf de keyboards in de score. Het is een prettig in het gehoor liggende score met afwisselende thema’s. Een cd die je rustig als achtergrondmuziek kunt opzetten. Het boekwerkje is zestien pagina’s vol met informatie over de film en het tot stand komen van de score en met voetnoten bij iedere track. ST

15

THE AMERICAN EMI 5099991837721 25 tracks, 51:29 Herbert Grönemeyer is in eigen land een erg grote ster, zowel als zanger als acteur. In Nederland is hij vooral bekend van zijn rol in Das Boot uit 1981. Dat Anton Corbijn Grönemeyer koos voor zijn tweede film was dan ook een verrassing, aangezien de Duitse superster slechts voor een enkele film de muziek heeft geschreven (Frühlingssinfonie (1983) over het leven van Robert Schumann en Clara Wieck; Grönemeyer speelde ook Schumann). Het blijkt dat regisseur en componist goed bevriend zijn met elkaar en dat zal wel ten grondslag hebben gelegen aan deze samenwerking. Het resultaat is in ieder geval bevredigend te noemen. Grönemeyers korte, ingetogen score past goed bij de verstilde, dialoogarme beelden die Corbijn ons voorschotelt. De cd begint met het hoofdthema dat in diverse variaties de score beheerst en dat wordt afgewisseld door korte stukjes die spanning moeten opwekken. Nergens pakt Grönemeyer eens lekker stevig uit, ook niet tijdens de actiemomenten die de film toch kent. De score wordt grotendeels door piano bepaald en kent slechts sporadisch een bredere orkestbegeleiding. Af en toe is er een vleugje Morricone zoals in Car Chase en The Procession met zijn van de Italiaanse meester zo bekende zangstem. De link met Leone/Morricone is de kijker vast al tijdens het zien van de film opgevallen. Ook de setting van de film benadrukt dit Italiaanse nog eens extra door enkele liedjes van Patty Pravo, Renato Carosone en een aria uit Madama Butterfly, gezongen door Maria Callas. En dan is er nog een Nederlandse connection in de vorm van Window of My Eyes van Cuby & the Blizzards. Naast deze liedjes valt de 34 minuten durende score van Grönemeyer misschien wat dun uit, maar effectief is deze beslist. PS DIE FREMDE Colosseum CST 8141.2 19 tracks, 41:08 Die Fremde won vorige week de hoofdprijs tijdens het Filmfestival van Vlaanderen in Gent. Regisseuse Feo Aladag schetst het verhaal van een Turkse vrouw die zich in Duitsland staande moet zien te houden tegenover haar familie. De relatief korte score werd geschreven door Max Richter en Stéphane Moucha. Richter brak twee jaar geleden door met zijn verfrissende score voor Waltz With Bashir, terwijl Moucha twee jaar eerder (in samenwerking met Gabriel Yared) de aandacht wist te trekken met zijn muziek voor Das Leben der Anderen. De score voor Die Fremde kent veelal korte stukjes muziek, soms niet meer dan enkele octaven die toch een zekere melodie aanstippen. Het aandeel van beide componisten is even groot op de cd. De stukken van Richter worden gespeeld door een klein ensemble waaronder het gevoelige hoofdthema Departure. Moucha´s composities worden gespeeld door een orkest met vooral strijkers op de voorgrond. Beide componisten vullen elkaar ondanks hun diverse stijl goed aan en daarmee klinkt deze kleinschalige, verstilde score uitnodigend. PS 16

THE DESERTER Legend CD 32 DLX Stereo 26 tracks, 61:14 De film gaat over een soldaat in de Amerikaanse Burgeroorlog. Hij raakt gefrustreerd door de dood van zijn vrouw en geeft de schuld aan het nalatige leger dat haar had moeten beschermen. Hij deserteert en voegt zich bij Apache indianen waar hij wordt toegelaten als hij een bende wil vormen tegen de Mexicanen. Woody Strode, John Huston en Slim Pickens zijn een paar namen uit de credits. In 1997 bracht het Italiaanse Legendlabel The Deserter (La spina dorsale del diavolo) uit met veertien tracks en ruim 50 minuten muziek. Nu is er een heruitgave met een klein half uur extra muziek. En deze keer niet dezelfde thema’s met een andere orkestratie, nee: nieuwe tracks en daarmee een ware aanvulling op de muziek. Piero Piccioni schreef deze westernscore uitbundig. Hij heeft verschillende thema’s in diverse stijlen gecomponeerd waardoor het een gevarieerde symfonische score is geworden met hier en daar wat jazzy stukjes. Piccioni was een veelzijdige componist met een reputatie van ruim 200 films in alle genres. Met The Deserter in deze lange versie is de score nog beter tot zijn recht gekomen. Voor de westernliefhebber een aanrader. ST LIBERTÉ Mercury Records 5325420 15 tracks, 51:02 Een van de handjevol hedendaagse regisseurs die steeds hun eigen muziek schrijven is Tony Gatlif. Voor zijn jongste film Liberté bundelde hij de krachten met componiste Delphine Mantoulet. Beiden componeerden grofweg evenveel nummers voor deze film die de vervolging van Romazigeuners in Frankrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog weergeeft. Dit is zigeuenermuziek pur sang die wordt gedomineerd door violen die vaak een onderhuids vleugje weemoed dragen. De cd begint met het ontroerende La valse dat wordt gezongen door Catherine Ringer. De rest van de cd bestaat uit prachtige composities die veelal een uptempo ritme kennen. Naast het prachtig uitgevoerde titelthema zijn er diverse hoogtepunten zoals Le temps waarin muziek en (klok)geluid een feilloos huwelijk aangaan en Les poules waarin de opzwepende vioolmuziek soms kippengeluiden lijkt na te bootsen. Veel nummers monden rechtstreeks uit in feestmuziek waarmee deze cd niet louter een serieuze aangelegenheid is net als de film die ondanks het zware thema menig sprankje hoop overbrengt, iets wat in dit voor Roma woelige tijdsbestek beslist niet onwelkom mag worden genoemd. Gatlif leverde een boeiende film af en schreef hiervoor met Delphine Mantoulet een meesterlijke score. PS 17

THE TREE Colosseum CST 8149.2 13 tracks, 50:22 The Tree is na Depuis qu´Otar est parti … uit 2003 de tweede film van de Franse regisseuse Julie Bertuccelli. The Tree speelt zich geheel af in Australië en verhaalt over een gezin waarvan de vader op een dag plots overlijdt. Volgens de dochter leeft hij voort in een grote boom naast het huis. Voor de muziek tekende de Franse filmcomponist Grégoire Hetzel die vorig jaar met Un conte de Noël van Arnaud Desplechin enige bekendheid verwierf in ons land. The Tree is geen gemakkelijke score. In de film valt hij niet echt op en op cd is zijn pracht pas na enkele luistersessies te herkennen. Hetzel schreef namelijk een aantal langzame stukken zonder melodie die worden gespeeld door een klein ensemble, bestaande uit piano, viool, elektrische gitaar en fiddle, zeg maar een Ierse viool. Soms horen we soundscapes, nu eens gedomineerd door piano, dan weer door elektrische gitaar, maar altijd door een viool of fiddle. Dat laatste instrument klingt soms wat klagerig, waardoor het onzegbare dat de boom probeert uit te drukken enigszins wordt geaccentueerd. Het hoofdthema is meer een traditioneel nummer met een herkenbare melodie. Regisseuse Bertuccelli schrijft in het cd-boekje dat de score niet melodramatisch en alomtegenwoordig diende te zijn en daardoor is de inzet van de score beperkt, voornamelijk tijdens de momenten in en rondom de boom (op cd in totaal 25 minuten). Leuk is dat Bertuccelli in hetzelfde boekje ook een alinea wijdt aan bestaande nummers die ze in de film wilde hebben zoals een stuk van Bach, The Cinematic Orchestra en twee nummers van de Australische band The Slippers. Zanger en gitarist van deze band is Christian Byers die in de film Tim, de oudste zoon, speelt. PS EL SECRETO DE SUS OJOS Jade 1136-99705-2 23 tracks, 46:58 Dit jaar won de Argentijnse film El secreto de sus ojos verrassend de Oscar voor beste nietEngelstalige film. De muziek voor de thriller die deels in de politiek woelige jaren ´70 speelt, werd geschreven door de Argentijnse filmcomponisten Federico Jusid en Emilio Kauderer. Buiten eigen land zijn beiden nog nauwelijks bekend, maar dankzij het succes van El secreto de sus ojos zal daar ongetwijfeld verandering in komen. Hun score voor deze film is geen vrolijke aangelegenheid. Praktisch alle composities kennen een vorm van dreiging of tragiek. Dat is ook de bedoeling natuurlijk, want El secreto de sus ojos is spannend vanaf het begin tot het onthutsende einde. De gehele score is symfonisch met in enkele nummers enige koorzang op de achtergrond en hoofdrollen voor piano en cello. Fraai is het thema La duda dat halverwege een onstuimige uithaal kent. Een lange versie sluit deze cd af die een afwisseling van rustige en felle stukken omvat die alle melodieus te noemen zijn. Jusid en Kauderer geven met hun gezamenlijke score een prachtig visitekaartje af. We zullen zeker nog vaker van beiden horen. PS 18

ONE-EYED JACKS Kritzerland KR 20016-6 Cd 1: 14 tracks (albumversie + 2 bonustracks), 50:21 Cd 2: 27 tracks (complete score), 70:46 Het verhaal in de film gaat over sheriff Patrick Garrett en Billy the Kid. Het oorspronkelijke script is van Sam Peckinpah, die later zelf het verhaal nog eens verfilmde (1973). Aanvankelijk was Stanley Kubrick aangesteld als regisseur, maar door onenigheid met Marlon Brando over hoe de film vorm moest krijgen, is Brando naast acteur zelf de film gaan regisseren. Karl Malden werd ingehuurd voor de rol van Dad Longworth. Maar zodat Karl geen andere rollen zou accepteren werd hem al een loon betaald ver voor het draaien van de film. Het was een vakantie met $ 300.000 zakgeld (een wetenswaardigheid uit het boekje). De muziek is van Hugo Friedhofer die een eerdere Brando film The Young Lions ook had gescoord wat hem een Oscarnominatie opleverde. Friedhofer was al actief sinds de jaren ´20 en had grote films op zijn naam staan als The Best Years of Our Lives, Joan of Arc, Between Heaven and Hell en Boy on a Dolphin. Hij had zijn eigen stijl en schreef een elegante symfonische score voor deze western met hier en daar wat Mexicaanse thema´s. Doordat de veel te lange film flink ingekort werd door Paramount, ging veel van de muziek ook verloren in de film. De eerste schijf is de versie waar destijds een lp van verschenen is met twee bonustracks, namelijk een alternatieve Main title en finale. De tweede schijf is een ware aanwinst. De score staat er in zijn geheel op waarvoor de mastertapes voor de filmversie zijn gebruikt. In het boekje staat een uitvoerig verslag over de filmproductie door Nick Redman. Kritzerland heeft deze dubbele cd op de markt gebracht voor de prijs van een enkele cd: $ 19,99 plus porto. Door de gelimiteerde oplage was deze cd al binnen een dag uitverkocht. Bij de speciaalzaken is de cd nog wel steeds verkrijgbaar. ST I AM LOVE Nonesuch 7559-79788-1 9 tracks, 65:42 Io sono l´amore (I Am Love) van Luca Guadagnino werd aangekondigd met een score van niemand minder dan John Adams. We horen tijdens de begintitels en eerste beelden staccato klanken van de befaamde Amerikaanse componist. De gejaagde muzikale entree is overweldigend te noemen: dit belooft heel wat en inderdaad is de muziek in deze film imposant, groots en ongewoon. (Ook weten we nu waar Alexandre Desplat zijn inspiratie voor de beginmuziek van Birth vandaan heeft.) Een blik op de track listing van de cd laat zien dat we hier te maken hebben met reeds bestaande composities die in de meeste gevallen de nerveuze, staccato klankkleur van Adams verraden. Naast deze jachtige 19

stukken zijn er enkele serene passages evenals een nummer met koorzang uit de opera The Death of Klinghoffer. De vaak onheilszwangere nummers verschaffen het stijlvolle drama een ongekend gewichtige allure zoals je dat ook van een Italiaanse opera mag verwachten. Wie zich toch wat bedrogen voelt met deze compilatie met muziek van Adams kan alleen maar hopen dat de componist eerdaags met een originele filmscore op de proppen komt. PS EXTRAORDINARY MEASURES Lakeshore Records LKS 341182 16 tracks, 35:55 Dit jaar verschenen twee Amerikaanse producties met muziek van de Italiaanse filmcomponist Andrea Guerra. Letters to Juliet was afgelopen zomer te zien en eerder dit jaar had het familiedrama Extraordinary Measures de Nederlandse bioscopen moeten aandoen. Die roulatie ging niet door, wel verscheen de film onlangs op dvd. Gelukkig maar, want de score van deze film met in de hoofdrollen Brendan Fraser en Harrison Ford is ondanks de korte duur de moeite waard. De cd begint met het boeiende hoofdthema: weelderige strijkers domineren nu eens gejaagd en dan weer ingehouden een blijmoedige melodie. Aangezien het hier een drama over een onoverwinnelijke ziekte betreft, sluipt in de volgende tracks zo nu en dan een tragische ondertoon in de muziek. De afwisseling tussen hoopgevende en pessimistische klanken in korte composities vormt het middendeel van de score. Een langdurige herhaling van het hoofdthema in de vorm van een suite sluit de cd af. Guerra laat het allemaal weldadig klinken in een rustig klassiek idioom met af en toe een kort popritme. Het resultaat is geen revolutionaire score, maar de prima geproduceerde muziek is zeker een streling voor het oor. PS

20