Jaarcijfers 2010
Zorgverzekeraars en zorgfinanciering December 2010 In het eerste gedeelte van dit artikel staat de ontwikkeling van het aantal zorgverzekeraars in 2008, 2009 en 2010 centraal. In het tweede deel wordt ingegaan op het financiële resultaat van de zorgverzekeraars in 2007, 2008 en 2009. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de aanvullende verzekeringen. Tot slot komt het resultaat van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) aan bod.
Veranderingen in 2009 en 2010 Het totaal aantal zorgverzekeraars (alle risicodragers) is in 2009 op het niveau gebleven van het voorgaande jaar. Weliswaar treedt CZ vanaf 1 januari 2009 op als zorgverzekeraar voor de Delta Lloyd Groep, maar de drie individuele Delta Lloyd-labels blijven als risicodrager bestaan. Per 1 januari 2010 is PNO Ziektekosten gefuseerd met ONVZ. Daarmee is deze risicodrager opgehouden te bestaan en komt het aantal zorgverzekeraars in 2010 op 29.
Figuur 1: ontwikkeling totaal aantal zorgverzekeraars medio het jaar (bron: Vektis)
In tabel 1 wordt een overzicht gegeven van het aantal zorgverzekeraars dat per 1 januari 2010 actief is in Nederland.
Vektis Jaarcijfers 2010 – Zorgverzekeraars en zorgfinanciering – pagina 1
Groep Achmea
AZVZ CZ Delta Lloyd Ohra
De Friesland DSW ASR Menzis
ONVZ Salland Stad Holland Univé-VGZ-IZA-Trias
Zorg en Zekerheid
Risicodragernaam Agis Zorgverzekeringen NV Avéro Achmea Zorgverzekeringen NV FBTO Zorgverzekeringen N.V. Interpolis Zorgverzekeringen NV OZF Achmea Zorgverzekeringen N.V. Zilveren Kruis Achmea Zorgverzekeringen NV OWM AZVZ U.A. Delta Lloyd Zorgverzekering N.V. OHRA Ziektekostenverzekering N.V. OHRA Zorgverzekeringen N.V. OWM CZ Groep Zorgverzekeraar ua De Friesland Zorgverzekeraar Zorgverzekeraar DSW UA ASR Ziektekostenverzekeringen N.V. Anderzorg Zorgverzekeraar Menzis Zorg en Inkomen OWM AZIVO Algemeen Ziekenfonds de Volharding UA ONVZ Ziektekostenverzekeraar OWM Salland Zorgverzekeringen UA OWM Stad Holland Zorgverzekeraar UA IZA Zorgverzekeraar NV IZZ Zorgverzekeraar N.V. Maatschappij voor Zorgverzekering Gouda NV N.V. Univé Zorg NV Zorgverzekeraar UMC Trias Zorgverzekeraar NV VGZ Zorgverzekeraar N.V. OWM Zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid UA
Tabel 1: overzicht zorgverzekeraars op 1 januari 2010 (bron: UZOVI-register Vektis)
Aantal verzekerden per zorgverzekeraar In tabel 2 wordt de ontwikkeling van het aantal zorgverzekeraars weergegeven, ingedeeld naar omvang van de verzekerdenportefeuille weergegeven.
Vektis Jaarcijfers 2010 – Zorgverzekeraars en zorgfinanciering – pagina 2
Aantal verzekerden >1.000.000 500.000-1.000.000 400.000-500.000 300.000-400.000 200.000-300.000 100.000-200.000 50.000-100.000 < 50.000 Totaal
2007 5 3 4 5 0 7 5 3 32
2008 5 6 1 4 1 7 3 3 30
2009 5 6 1 4 1 7 3 3 30
2010 5 6 1 4 1 7 3 2 29
Tabel 2: aantal zorgverzekeraars (risicodragers) naar aantal verzekerden per maatschappij per 1 juli van een jaar (bron: Vektis)
Financiering van de zorg In deze paragraaf wordt over de jaren 2007, 2008 en 2009 de financiering van de zorg beschouwd, opgedeeld in Zvw, aanvullende verzekeringen en AWBZ.
De Zorgverzekeringswet Vanaf de invoering van de Zvw in 2006 hebben de gezamenlijke zorgverzekeraars verlies geleden op de basisverzekering. Echter, in 2009 wordt voor het eerst een positief resultaat geboekt van 435 miljoen euro. Dit wordt vooral veroorzaakt doordat de stijging van de schadelast met 1,4% achterblijft bij de ontwikkeling van de premies en bijdragen, die een groei laat zien van 2,5%. Ook de beheerskosten laten over de jaren heen een dalende tendens zien. Ten slotte draagt het niet technische resultaat (onder andere de beleggingsopbrengsten) met 359 miljoen euro ook substantieel bij aan het positieve resultaat in 2009.
Vektis Jaarcijfers 2010 – Zorgverzekeraars en zorgfinanciering – pagina 3
Mutatie (%) 2008-2009
2007
2008
2009
11.251 2.821 14.206 539 -1.690 27.127
13.180 0 17.023 1.018 -1.162 30.059
13.378 0 18.389 271 -1.227 30.811
8,0% -73,4% 5,6% 2,5%
33 144 158 334
45 -52 143 136
54 193 78 326
20,3% -470,4% -45,5% 139,6%
Totaal baten technische rekening
27.461
30.195
31.137
3,1%
Lasten Schade ZVW verstrekkingen - geleden No-claim teruggave Bijdrage aan ZVF in pooltekort HKC Totaal schade
26.669 1.307 -1.657 26.319
30.328 0 -1.149 29.179
30.746 0 -1.161 29.585
1,4%
Kosten en Overige lasten Kosten Provisie Winstdelingen en kortingen Wijziging overige techn. voorz. Overige lasten technische rekening Totaal overige lasten
1.217 68 3 -148 152 1.292
1.092 58 10 17 -21 1.156
986 35 0 1 95 1.117
-9,7% -39,8% -100,0% -95,5% -551,0% -3,4%
Totaal lasten technische rekening
27.611
30.335
30.702
1,2%
-150 25 -125
-140 -122 -262
435 359 794
Baten Nominale premie No-claimpremie Budget Zorgverzekeringsfonds Effect verevening en nacalculatie Ontvangsten t.b.v. meerschade HKC Totaal brutopremies en bijdragen Overige baten Verhaalde schade Toegerekende opbrengst beleggingen Overige baten technische rekening Totaal overige baten
Resultaat Resultaat technische rekening Resultaat niet-techn. rekening Resultaat
1,5%
1,1% 1,4%
Tabel 3: winst- en verliesrekening Zvw zorgverzekeraars in miljoenen euro's (bron: Marktenquête van Vektis)
Vektis Jaarcijfers 2010 – Zorgverzekeraars en zorgfinanciering – pagina 4
Aanvullende verzekeringen In de afgelopen jaren waren de positieve resultaten op de aanvullende verzekeringen nauwelijks toereikend om het negatieve resultaat op de basisverzekering te compenseren. In 2009 kwam het resultaat op de aanvullende verzekeringen lager uit dan het jaar daarvoor doordat de schadelast met 7,3% sneller steeg dan de verdiende premie (4,4%). Het resultaat bij de beleggingen (de niet-technische rekening) liet echter in 2009 een veel beter beeld zien dan in het kredietcrisisjaar 2008, waardoor het uiteindelijke resultaat van de aanvullende verzekeringen toeneemt naar 372 miljoen euro.
2007
2008
2009
Mutatie (%) 2008-2009
Baten Totaal premies verdiend Verhaalde schade Toegerekende opbrengst beleggingen Overige baten technische rekening Totaal baten
3.588 6 26 72 3.692
3.932 3 5 1 3.941
4.104 3 63 4 4.174
4,4% -12,2% 1288,1% 220,3% 5,9%
Lasten Totaal geleden schade Beheerskosten Overige lasten technische rekening Totaal lasten
3.144 459 -20 3.582
3.153 455 10 3.618
3.384 496 6 3.886
7,3% 8,9% -38,3% 7,4%
110
323
288
Herverzekering Resultaat uit herverzekering
-2
-2
-2
Niet technische rekening Resultaat niet technische rekening
41
-57
86
149
264
372
Resultaat voor herverzekering
Resultaat
Tabel 4: winst- en verliesrekening zorgverzekeraars voor aanvullende verzekeringen in miljoenen euro's (bron: Marktenquête van Vektis)
Vektis Jaarcijfers 2010 – Zorgverzekeraars en zorgfinanciering – pagina 5
AWBZ Vanuit het Algemeen Fonds Bijzondere Ziektekosten (AFBZ) worden de kosten van de AWBZ gefinancierd. In 2009 dalen de inkomsten van dit fonds, waarbij vooral de premie-inkomsten met 4% dalen ten opzichte van 2008. Waarschijnlijk wordt deze daling veroorzaakt door de economische neergang in 2009. Aan de andere kant stijgen de lasten met meer dan 6%, wat leidt tot een toename van het fondstekort naar ruim 3 miljard euro.
2008
2009
Mutatie (%) 2008-2009
Baten Premie inkomsten Eigen bijdragen verzekerden BIKK Overig Totaal baten
14.214 1.580 4.774 32 20.600
13.640 1.597 4.878 19 20.134
-4,0% 1,1% 2,2% -40,6% -2,3%
Lasten Zorgaanspraken Subsidies Uitvoering en diversen Totaal lasten
19.799 1.920 312 22.031
20.837 2.218 354 23.409
5,2% 15,5% 13,5% 6,3%
Exploitatiesaldo AFBZ
-1.431
-3.275
Tabel 5: baten en lasten AFBZ, in miljoenen euro's (bron: CVZ Zorgcijfers kwartaalbericht 4-2009)
Vektis Jaarcijfers 2010 – Zorgverzekeraars en zorgfinanciering – pagina 6