FIETSNOTA (Concept) Democratisch Zaanstad Fietsnota 2015

1

FIETSNOTA 2015 (Concept)

Democratisch Zaanstad – Fietsnota 2015

2 Geachte lezer, Voor u ligt de fietsnota voor Zaanstad van Democratisch Zaanstad. Ja, u leest het goed. Ook bij Democratisch Zaanstad zijn wij begaan met het wel en wee van de fietsers (en voetgangers) in en om onze gemeente. Daar hoef je geen uitgesproken 'fietspartij' voor te zijn.

Democratisch Zaanstad werkt aan een veiligere gemeente. Ook wat het verkeer betreft. Zo heeft onze fractie het college van burgemeester en wethouders al gewezen op zeer onveilige situaties voor fietsers en voetgangers in Westzaan en Krommenie. Onlangs zijn door andere fracties meerdere voor langzaam verkeer onveilige plekken in Zaanstad aangemerkt, zoals de rondweg Westerkoog.

Is de fiets de nieuwe heilige koe? In heel Europa werden in 2012 meer fietsen dan auto’s verkocht, behalve in België en Luxem burg. Deels is dit te wijten aan de financiële crisis, deels uit milieu oogpunt, maar uit de trends blijkt ook dat mensen de manier waarop ze zich verplaatsen veranderen. Zo is bijvoorbeeld niet enkel in Europa, maar overal ter wereld de elektrische fiets aan een grote opmars bezig. Volgens de fietsbarometer is Denemarken onder de fietsliefhebbers het meest fietsvriendelijke land. Twee jaar geleden deelde Denemarkten de eerste plaats nog met Nederland. Ook nu verschillen de landen weinig van elkaar. In ons land is de tweewieler echter het meest gebruikte vervoersmiddel. Steeds meer fietsers beschouwen hun tweewieler als lifestyleelement. De hippe fiets wint terrein. Overal ziet men oma of transportfietsen met kratten en manden op een voordrager. Dat betekent bre dere sturen en meer vraag naar ruimte op fietspad of in stallingen


3

DE FIETS IN ZAANSTAD

In deze fietsnota schetst Democratisch Zaanstad hoe wij het Zaanse fietsbeleid in de komende jaren graag toegepast zien worden. Dit alles vooral gebaseerd op de input en informatie van de inwoners van onze gemeente. Dit document kan dienen als voorzet of aanvulling op het Zaanse fietsbeleid. Het is niet te ontkennen, de fiets heeft in onze gemeente een zeer belangrijke rol, die zich tevens blijft uitbreiden. Denk daarbij maar aan het toenemende toerisme in onze gemeente. Er komen meer fiets verhuurbedrijven, waardoor meer en meer toeristen zich op de fiets door Zaanstad zullen verplaatsen. Mensen die onze gemeente en misschien onze verkeersregels niet goed kennen. Daardoor zullen, on danks een voor de bevolking van Zaanstad duidelijke infrastructuur, toch gevaarlijke situaties kunnen ontstaan. Fietsen en openbaar vervoergebruik worden gestimuleerd als alternatief voor de korte autoritten in de gemeente. Zo is bijvoorbeeld het centrum van Zaandam autoluw gemaakt, wordt er een snelfietspad door de gemeente gerealiseerd en wordt fietsverhuur onder toeristen gestimuleerd. De verkoop van E bikes neemt grotere vormen aan, waardoor mensen makkelijker en sneller en langere afstanden door de gemeente afleggen op de fiets . Op die trends moet de gemeente Zaanstad dan ook inspringen. Ook flexibiliteit, het bewegen en de buitenlucht dragen bij aan de gezondheid en de kwaliteit van het leven in Zaanstad. Scholieren, forenzen en recreanten zijn de ambassadeurs bij uitstek die de voorde len van het fietsen nadrukkelijk uitdragen. Investeren in het verbeteren van comfort en aantrekkelijk heid van onze voorzieningen voor onze groeiende groep fietsambassadeurs is ons inziens nodig. Mede op deze manier kunnen we diegenen die nog niet (vaak) op de fiets stappen, verleiden dit wèl te doen.


4 Hoe? Door de fiets voor afstanden tot zeven kilometer (op de Ebike zelfs voor afstanden tot vijftien kilometer!) te beschouwen als alternatief voor de auto. Een volwaardig alternatief voor de auto kan de fiets naar de mening van Democratisch Zaanstad niet worden. Denk hierbij aan ouders die meerdere kinderen naar school of sportveld moeten brengen, het boodschappen (met grote artikelen) doen, in validen, bestemmingsverkeer en toeleveranciers enz. Door de fietsers in onze gemeente een nadrukkelijker plek te geven in het verkeer en hen op belang rijke kruispunten een betere voorrangspositie te geven. Door de fietspaden en voorzieningen op straat te verbeteren en te investeren in plekken waar fietsers hun ‘nieuwe heilige koe' willen stallen. De binnenstad van Zaandam beschouwen we al als proeftuin voor experimenten met fietsparkeren. Met relatief kleine maatregelen die op de juiste plaatsen groot effect hebben, zetten we het Zaanse fietsgebruik in de gehele stad verder in de lift. Daarbij is nauwe samenwerking met allerlei partners op fietsgebied een noodzaak. Bovendien moeten we goed kijken naar mogelijkheden en oplossingen die andere steden in Europa hebben gevonden. Zet vaker de ‘fietsersbril' op bij alles wat we met de Zaanse infrastructuur, oud of nieuw, doen. Of het nu korte of lange afstanden zijn, woonwerkverkeer, recreatie, of toeristen. Alle fietsers waarderen we. Dat moeten we zicht en vooral merkbaar maken. Want laten we eerlijk zijn: op de fiets voel je je pas een echte Zaankanter. Sommige keuzes op verkeersgebied hebben behoorlijke gevolgen voor andere verkeersstromen in de stad. Het autoluw maken van het Zaandamse centrum, het parkeerbeleid, maar ook de eventuele toe komstige doortrekking van de A8/A9. Het laatste zal wellicht voor minder doorgaand snelverkeer door de Zaanse deelgemeenten zorgen. Andere autogebruik ontmoedigende maatregelen zullen de ver stokte autogebruiker alleen maar alternatieve routes doen kiezen.


5 FIETSBELEID ZAANSTAD De raad heeft eind 2007 de Fietsnota vastgesteld. Onderdeel van deze Fietsnota is het Actieplan Fiets. In dit actieplan wordt een groot aantal mogelijke maatregelen genoemd om het fietsgebruik in de gemeente te faciliteren en daarmee te vergroten. De zeer ambitieuze doelstelling van de Fietsnota was om het aandeel van de fiets in het totale aantal verplaatsingen in Zaanstad te laten toenemen naar 35% in 2015 (ter vergelijking: in de periode 20042008 was dit aandeel 24%). In het raadsvoor stel is expliciet benoemd dat de uitvoering van het Actieplan Fiets en daarmee het behalen van de doelstelling, afhankelijk was van nog te verwerven financiële middelen.

De doelstelling in de gemeentelijke fietsnota voor 20072015 luidde: •

• •

Zorg dragen voor goede basisvoorzieningen bestaande uit een veilig en comfortabel fietsnet werk en goede stallingsvoorzieningen en het op basis van aanvullende maatregelen en acties creëren van een krachtige impuls, waardoor het fietsgebruik aantrekkelijker wordt en daarmee het fietsaandeel in 2015 toeneemt tot 35% van de modal split. Het gebruik van de fiets wordt gestimuleerd als hoofdvervoermiddel en als schakel in de ke tenverplaatsing, waarbij het accent ligt op fietsverplaatsingen van minder dan 7,5 kilometer. Ingezet wordt op een goede balans tussen het beschikbaar stellen van fietsvoorzieningen (als basisvoorziening) en het aanvullend stimuleren van het fietsgebruik door de inzet van push en


6

•

•

•

• •

• • • • •

• • •

pullmaatregelen in de vorm van bijvoorbeeld scholen, handhavings, en voorlichtingscampag nes. Bij de verdere uitvoering van het programma van Duurzaam Veilig wordt nadrukkelijk aandacht besteed aan de fiets. Dit behelst enerzijds het verder uitwerken en verfijnen van fase 1 en an derzijds invullen van de tweede fase van Duurzaam Veilig. Gestreefd wordt naar afname van het aantal verkeersslachtoffers onder fietsers. De fiets moet een integraal onderdeel zijn van politieke keuzes binnen het ruimtelijke en ver keersbeleid en alle andere relevante gemeentelijke disciplines. Hierbij wordt een integrale be nadering nagestreefd, waarbij de fiets afgewogen wordt versus andere vervoerswijzen. Ook bij ruimtelijke ontwikkelingen wordt specifiek rekening gehouden met de bereikbaarheid en het stallen van de fiets. Verbetering van de infrastructuur voor fietsverkeer als basisvoorziening staat centraal, er wordt zorg gedragen voor een goed fietsnetwerk (bestaande uit het gemeentelijke fietsnetwerk, het utilitaire regionale en provinciale netwerk en het recreatieve fietsnetwerk) dat per categorie vol doet aan de specifiek daarvoor geldende verkeerskundige hoofdeisen: samenhang, directheid, aantrekkelijkheid, veiligheid en comfort. Daarbij wordt zorg gedragen voor bereikbare en goed toegankelijke (recreatie)voorzieningen in en rond Zaanstad en specifiek in het centrum. Er wordt gezorgd voor meer goede overstapmogelijkheden tussen zowel auto en fiets als openbaar vervoer en fiets (knooppunten ketenmobiliteit). Op het gebied van fietsparkeren worden voorzieningen geboden die op het gebied van kwali teit, kwantiteit, prijs en locatie voldoen aan de vraag. Daarnaast wordt gewerkt aan het terug dringen van fietsendiefstal. Het fietsbeleid wordt frequent gemonitord en indien nodig bijgesteld. De (potentiele) fietser blijft actief betrokken bij de uitvoering en monitoring van het Zaanstadse Fietsbeleid. Gezien de grote economische potentie, qua winkel en horecabezoek, wordt ingezet op het va ker per fiets naar het centrum trekken van de eigen inwoners. Het gebruik van veilige fietsen wordt gestimuleerd, hierbij wordt een doelgroepenbenadering gehanteerd. Om het fietsen te stimuleren en het imago van de fiets te verbeteren wordt aan educatie en promotie (lees: communicatie & voorlichting) gedaan, gezondheidsaspecten (zoals overge wicht, luchtkwaliteit) vormen daarbij een belangrijk aanknopingspunt. Ook congestieproblemen en anderzijds positieve effecten van fietsprojecten elders worden ook aangegrepen om het fietsgebruik te vergroten. Er wordt actief ingezet op handhaving om de veiligheid en leefbaarheid te bevorderen. Inzet is om op korte termijn (tot en met 2008) een duidelijke en effectieve impuls te geven aan het fietsgebruik. Aansluitend worden op lange termijn (tot en met 2015) maatregelen getroffen die de impuls verder versterken en een structureel karakter geven.


7 Naast de Fietsnota is in 2009 het Zaans Verkeers en Vervoersplan (ZVVP) vastgesteld. Het ZVVP zet de lijn, zoals in de fietsnota voorgesteld, verder door en stelt de fiets min of meer centraal. Het ZVVP kiest voor een duurzaam verkeers en vervoerssysteem. Door de autoafhankelijkheid te vermin deren en tegelijkertijd de alternatieven aantrekkelijker te maken, ontwikkelt Zaanstad zich tot een duurzame, bereikbare en leefbare gemeente.


8

FIETSVEILIGHEID De gemeente Zaanstad moet meer werk van veilige fietspaden gaan maken voordat ze auto's uit de stad weren. De gemeente kan dan wel, onder luid gejuicht van de zogenaamde fiets en milieupartijen, delen van de gemeente autoluw willen maken, als burgers in de gemeente dan vaker de fiets gaan pakken in plaats van de auto kan dat jaarlijks vele extra (zwaar)gewonden tot gevolg hebben onder fietsers. Dit blijkt uit een studie van het ministerie van Infrastructuur en Milieu en de Rijksuniversiteit Groningen. De onderzoekers keken in 2013 naar de ongevallengegevens van gemeenten. Als burgers in steden vaker de fiets pakken voor korte autoritten, raken tweehonderd fietsers tussen de 18 en 64 jaar oud jaarlijks extra (zwaar)gewond. Voor 65plussers is dat een extra aantal (zwaar)gewonden van 100 tot 150 oudere mensen. De berekening van de onderzoekers is gebaseerd op een vervanging van 10 procent van de autoritten in de stad door de fiets, bij ritten tot 7,5 kilometer. (de resultaten van dit on derzoek vindt u op https://www.swov.nl/rapport/Proefschriften/Paul_Schepers.pdf) De afgelopen jaren heeft de gemeente Zaanstad op fietsgebied vooral geïnvesteerd in het aanleggen en asfalteren van fietspaden, het veiliger maken van de fietsinfrastructuur en het realiseren van extra fietsparkeerplekken bij OVoverstappunten. Zo zijn er in de afgelopen 3 jaar tenminste: • • • • • • • •

10 vrijliggende fietspaden en 4 fietsstraten bijgekomen, 7 straten voorzien van fietsstroken, 3 tegelfietspaden geasfalteerd, 8 kruispunten voorzien van wachttijdvoorspellers, ruim 2.000 extra fietsparkeerplekken gerealiseerd bij treinstations, 280 fietsparkeerplekken aangelegd bij Rnet bushaltes, 280 extra fietsparkeerplekken gekomen bij winkelcentra, 100 fietspaaltjeslocaties verkeersveiliger vormgegeven.

Er is dus veel aandacht besteed aan fietsparkeren (onderdeel van fietscomfort). Wat de veiligheid be treft kan er nog altijd veel worden verbeterd. De fietser moet immers veilig bij stalling of fietspakhuis kunnen arriveren. Democratisch Zaanstad houdt de fietsveiligheid in onze gemeente in deze nota te gen het licht. Want fietsveiligheid gaat nauw samen met fietscomfort. Om de verkeersveiligheid van de fietsers verder te vergroten, is door de gemeente aandacht besteed aan landelijke campagnes als ‘Fietsverlichting', ‘Aandacht op de Weg', ‘Snelheid' en ‘De Scholen zijn weer begonnen'. Daarnaast hebben specifieke acties plaatsgevonden onder jongeren. Natuurlijk, dit zijn belangrijke zaken als het om veilig fietsen gaat. Wij missen echter acties tegen het bellen en Whatsappen tijdens het fietsen. De ANWB berichtte in de zomer van 2015 in hun tijdschrift 'De Kampioen' dat gemeenten verzaken hun verantwoording te nemen wat betreft het veiliger maken van de infrastructuur voor fietsers. De ANWB vindt het van groot belang dat er snel werk gemaakt wordt van veiligere fietspaden. Niet alleen


9 autoverkeer zorgt voor onveiligheid op het fietspad, maar ook de fietsers zelf en snor en bromfietsers. Steeds meer ongelukken lijken te ontstaan door de grote drukte op smalle fietspaden. Grote snelheidsverschillen tussen verschillende gebruikers van het fietspad maken het nog onveiliger. Volgens de ANWB is het de hoogste tijd dat er ingezet wordt op het veiliger maken van het verkeer op de fietspaden. Om de fietspaden echt veiliger te maken zijn maatregelen nodig in de infrastructuur, het gedrag en de handhaving. Bredere fietspaden De afgelopen jaren is de drukte op het fietspad toegenomen. Het aantal fietsers en snorscooterrijders neemt toe. Ook zijn er steeds meer bredere fietsen zoals bakfietsen. Ondertussen zijn ook de snelheidsverschillen toegenomen door aan de ene kant steeds meer oudere fietsers en aan de andere kant de opmars van de snellere elektrische fiets en snorscooter. Deze toenemende drukte op het fietspad vraagt ook om een verbeterde fietsinfrastructuur. Bredere fietspaden, heldere markering en zo min mogelijk verstorende factoren zoals paaltjes. Vooral bij de gemeenten ligt hier een forse uitdaging, maar ook toeristische paden moeten breder worden om de snelheidsverschillen soepel af te werken. Verantwoordelijk gedrag

Een groot probleem op de fietspaden is dat teveel gebruikers zich niet verantwoord gedragen. Zo komt het gebruik maken van het mobieltje veel voor op de fietspaden en drukke straten, wat leidt tot afleiding van het verkeer en soms zwabberen. Maar ook de te hoge snelheid van andere gebruikers


10 van het fietspad zoals racefietsers en snorfietsers, is een groot probleem. Zij mogen 25 kilometer per uur waarmee ze iets harder kunnen dan de gemiddelde fietser, maar er blijken veel opgevoerde scooters te zijn met onverantwoorde bestuurders die veel te hard rijden. Juist op de steeds drukkere fietspaden is het hard nodig dat de gebruikers zich bewust zijn van de medefietspadgebruikers. Met verantwoord gedrag valt veel te winnen voor de verkeersveiligheid.

Gerichte handhaving Vooral veel berijders van snorfietsen blijken nogal eens de regels te overtreden. Vooral snelheidsovertredingen vinden vaak plaats. In Amsterdam geeft driekwart van de scooterbezitters aan dat hun voertuig harder kan dan is toegestaan, en blijkt in 77% van de gevallen sneller gereden te worden dan de toegestane 25 kilometer per uur. Hoe is dat in Zaanstad? Deze overtredingen leiden tot grote verkeersonveiligheid, voor zowel de helmloze scooterrijder zelf als voor de medegebruikers van het fietspad. Zoveel verkeersovertredingen vraagt om betere verkeershandhaving. Zodoende worden de verkeersovertreders gestraft in plaats van alle scooterrijders. En zo komt er iets meer rust op het fietspad.


11

REGIONAAL OF PLAATSELIJK? De Stadsregio Amsterdam heeft, in navolging van de Investeringsagenda OV en –Weg, in de In vesteringsagenda Fiets ook haar ambities uiteengezet op het gebied van fietsbeleid en fietsin frastructuur voor de periode 20152025. De Investeringsagenda heeft betrekking op infrastruc tuur (fietsparkeervoorzieningen en netwerkverbeteringen) en nietinfrastructurele maatregelen zoals campagnes en onderzoek. Het regionale fietsnetwerk geeft de investeringsprioriteiten aan. De nadruk ligt op doorgaande in plaats van ontsluitende verbindingen, omdat de regio daarvoor een eigen verantwoordelijkheid heeft. In lijn met de andere Investeringsagenda's en het RVVP wordt in het najaar een uitvoeringsparagraaf opgeleverd, waarin de fietsmaatregelen met indicaties van planning en kosten staan opgenomen. Hierover wil de Stadsregio met de wegbeheerders graag uitvoeringsafspraken maken, zodat projecten in begrotingen en investeringsprogramma's worden opgenomen en er voldoende personele inzet be schikbaar is. Om te informeren en bestuurlijk draagvlak te creëren voor de maatregelen uit het uitvoeringspro gramma, heeft de Stadsregio Amsterdam de Investeringsagenda Fiets gepresenteerd aan de diverse gemeenteraden in de regio. Het veiliger maken van de infrastructuur voor de fietser gaat ons nog niet ver genoeg. Wat Democra tisch Zaanstad betreft moet dit boven de regionale infrastructuur gaan. Eerst de veiligheid op eigen grondgebied in orde maken, dan pas regionaal geld uit gaan geven. De Zaankanter en toerist moet zich op de korte afstand binnen de gemeentegrenzen veilig voelen op de fiets. In het gemeentelijk verkeersplan dienen keuzes ten aanzien van de veiligheid en voorrangspositie van de fietsers gemaakt te worden. Hierbij moet wel rekening worden gehouden dat heel veel Zaankanters buiten Zaanstad werken en dat door de vele industrie en ondernemingen in Zaanstad veel (vracht)au toverkeer dagelijks de gemeente in en uit gaat. Niet iedere doorgaansroute kan dus zomaar aange pakt worden om de positie van de fietser te verbeteren. Net als het autogebruik in bepaalde gebieden ontmoedigd wordt, moeten fietsers worden ontmoedigd om van bepaalde wegen en straten gebruik te maken zodat snelverkeer zich zonder gevaar voor langzaam verkeer kan verplaatsen door onze ge meente. Veel stoplichten hebben reeds een wachttijdfunctie voor fietsers, zodat zij binnen een aantal seconden na het indrukken van de knop kunnen oversteken. In het gemeentelijk verkeersplan maken we dus al keuzes ten aanzien de voorkeurspositie van de fiets ten opzichte van de andere verkeersstromen in de gemeente. Neem de voorrangspositie van fietsers op kruispunten of ruimteverdeling tussen bijvoor beeld fietsers, voetgangers en autoverkeer. Echter, er moet een juiste balans worden nagestreefd tus sen wachttijden voor snel en langzaam verkeer. Fietspaden worden aangelegd of opgeknapt. Er worden fietstunnels gerealiseerd op gevaarlijke over steekplaatsen. De infrastructuur in de diverse deelgemeenten van Zaanstad is op veel plaatsen zeker voor verbetering vatbaar, als het gaat om de veiligheid voor fietser en voetganger. Van de vele voor


12 beelden noemen wij er een paar, waarbij wij andere fracties en gemeente uitnodigen deze aan te vul len: ASSENDELFT In Assendelft is de laatste tijd veel verbeterd voor fietsers. Zo is de Dorpsstraat voor het grootste ge deelte beter ingericht voor fietsers. Alleen in het centrum van Assendelft (GeniewegHornlaan) is het wegdek nog niet geasfalteerd en met de fietser in gedachten aangepast. Vanuit Assendelft Noord heeft men een directe aansluiting op het Freek Engelkespad, wat fietsen rich ting Zaandijk, Koog aan de Zaan, Zaandam en Amsterdam een stuk plezieriger en veiliger maakt. Vanuit Assendelft centrum heeft men richting Westzaan, Zaandijk, Koog en Zaandam de beschikking over een gescheiden fietspad langs de Communicatiewegoost. Richting Heemskerk is dit echter een ander verhaal. Het is vanaf de kruising Communicatieweg / Dorpsstraat vrij onduidelijk hoe men richting Oranjeboomkade moet fietsen om uiteindelijk op het ge scheiden fietspad langs de Communicatiewegwest richting Heemskerk te kunnen fietsen. Dat fietspad begint overigens met een zeer slecht begaanbaar fietsbruggetje dat nodig moet worden aangepast. Ook de kruising Communicatieweg/Dorpsstraat is voor fietsers onduidelijk en rommelig in gericht. Democratisch Zaanstad maakt zich zorgen om de gevaarlijkste kruising in onze gemeente; de kruising Provincialeweg, Dorpsstraat, Vlietsend in Krommenie. Na de wijziging van de spoorwegovergang en de aanleg van de fietsstraat in Assendelft is aan de Krommenieër kant van de spoorwegovergang de situatie voor fietsers er niet duidelijker op geworden: • •

• •

•

De overgang blijft vaak te lang gesloten, omdat treinen nog bij het station moeten arriveren of daar te lang blijven staan. Met als gevolg dat fietsers om de gesloten slagbomen heen rijden. Eenmaal over het spoor treffen vaak grote groepen fietsers die richting de Zuiderhoofdstraat in Krommenie of naar Wormerveer willen, direct een stoplicht waar vaak lang gewacht moet wor den. Dat stoplicht eenmaal voorbij moet men tegenliggend verkeer voorrang verlenen om linksaf richting Krommenie te kunnen gaan. Vaak grote groepen fietsers moeten vervolgens wachten tot zij groen licht krijgen om eindelijk de Provincialeweg te kunnen oversteken. Dat zijn voor fietsers vier opstoppingen binnen 75 meter die tot onduidelijkheid, ergernis en riskante situaties leiden. Vooral richting Assendelft afslaand snelverkeer moet lang wachten tot zij groen licht krijgen, met als gevolg dat veel automobilisten het oranje en rood licht trotseren. Ook maken zeer veel automobilisten, komend uit de richting van Wormerveer daar een Ubocht, waarbij zij ander snelverkeer maar ook overstekende fietsers op hun pad vinden.


13 Een fietstunnel van As sendelft naar Krommenie zou een welkome oplos sing zijn. Het veelgehoor de argument dat men vanuit Assendelft de Jan Brassertunnel kan ge bruiken om Krommenie in te rijden is ons inziens niet juist. De Jan Bras sertunnel ligt te ver van de dorpsstraat en van het Krommenieër winkel gebied. Wij vermoeden dat na aanleg van een fietstun nel tevens het autover keer richting zuiderhoofd straat in Krommenie zal afnemen, aangezien het makkelijker en veiliger is om de Provincialeweg over te steken. Tevens zal een fietstunnel een betere doorstroming van snelverkeer op de Pro vincialeweg tot gevolg hebben. Gezien die laatste verwachting wordt ook het fietsen op de Zuiderhoofdstraat een stuk veiliger. Er is daar nu onvoldoende scheiding tussen langzaam en snelverkeer. Hier komen wij verderop in deze nota op terug. KROMMENIE Krommenie oost is wat verkeer betreft wellicht het drukst bezochte deel van Krommenie. Het oostelijk deel van Krommenie is dan ook één groot knelpunt, waar vooral langzaam verkeer de dupe van is. De Vaartbrug, waar men vanaf de N246 het dorp binnen komt is al jaren onderwerp van gesprek. Snel verkeer van de N246 en van de Padlaan komen op de brug samen met fietsers uit beide richtingen. Dit leidt dagelijks tot voor fietsers gevaarlijke situaties en opstoppingen. •

De Vaartbrug is duidelijk niet meer van deze tijd. Hij is te oud, te smal en te gevaarlijk. Een nieuwe brug is noodzakelijk en daarbij zal moeten worden gedacht aan aparte fietspaden aan weerskanten van de brug.


14 •

• •

• •

• • •

•

Krommenie oost zou in zijn geheel, van de Zuidervaartdijk in het oosten tot en met de Zuider en Noorderhoofdstraat in het westen en van Vlietsend in het zuiden tot en met de Vlusch in het noorden fietsvriendelijk moeten worden gemaakt. De auto te gast. Nauwe straatjes als het Weiver, de Wilhelminastraat en Kruisstraat zouden geen directe door gang meer moeten verlenen tussen Zuider en Noorderhoofdstraat en Zuidervaartdijk. De Zuider en Noorderhoofdstraat zouden tweebaans fietsstraten moeten zijn, waar de auto te gast is. Zodoende hoeven fietsers daar niet meer de goot in of het (onduidelijk aangegeven) trottoir op om voor auto's uit te wijken. De automobilist moet zich daar aanpassen aan het langzaam verkeer, in plaats van andersom. Het wegdek op de Noorderhoofdstraat is al rood gekleurd. Het enige wat daar nodig is, is bor den en een witte belijning in het midden van het wegdek. Blauwe parkeerzones kunnen gewoon blijven bestaan, maar een extra parkeerterrein aan de kop van het Vlietsend zou een overweging waard zijn, plus het parkeren op het parkeerterrein aan de Wilhelminastraat moet worden aangemoedigd. Vrachtverkeer en Bevoorrading van winkels en bedrijven alleen tussen 08:00 en 11:00 uur mo gelijk maken. Snelverkeer moet meer worden aangemoedigd om via Padlaan, Weverstraat, Heiligeweg, Ei kenlaan en Rosariumlaan van oost naar west en van zuid naar noord te rijden. Vooral de Kruisstraat en de Vlusch hebben veel te lijden onder het snelverkeer dat richting plan Willis wil. Die mogelijkheid zou, wat Democratisch Zaanstad betreft, sterk moeten worden ontmoedigd door er fietsstraten van te maken, waar de auto te gast is. De Padlaan, Weverstraat, Heiligeweg, Eikenlaan en Rosariumlaan bieden een betere en veili gere mogelijkheid om richting Willis en Krommeniedijk te rijden, zij het dat deze wegen ook moeten worden voorzien van snelheidsbeperkende voorzieningen.


15 WORMERVEER Het fietspad langs de Provincialeweg in Wormerveer wordt reeds opgeknapt en voorzien van een fietstunnel. Dat is iets wat Democratisch Zaanstad toejuicht. De oversteek naar sportvelden en Linde laan waren gevaarlijk en nodig aan vervanging toe. Ook onder de N246 is eerder al een fietstunnel aangelegd. De afwerking daarvan, of liever de infra structuur rond die fietstunnel laat te wensen over. Komend vanuit Wormerveer moet de fietser richting Krommenie de Kerkstraat in Wormerveer oversteken op het drukste punt aldaar. Dan neemt men de fietstunnel, om aan de andere kant van de N246 een drukke doorgangsweg te moeten oversteken om vervolgens bij de Vaartbrug weer met het snelverkeer in de knoop te geraken. Vanuit Krommenie komt men op de Kerkstraat in Wormerveer uit op een fietspad. Dat fietspad eindigt echter voorbij het Esso tankstation. Fietsers komen op de rijbaan samen met het snelverkeer bij de kruising Westerstraat/Kerkstraat/Lindelaan, waarna het tot aan de Zaanweg dringen wordt met overig verkeer. • •

Het fietspad zou aan weerszijden moeten worden doorgetrokken tot de Zaanweg. De Lindelaan is, in tegenstelling tot de Westerstraat aan de overkant van de kruising met de Kerkstraat, tot aan de Provincialeweg onoverzichtelijk voor fietsers en het wegdek verkeert in slechte staat.

WESTZAAN In Westzaan rijdt gemotoriseerd verkeer nog altijd veel te hard en rijdt er te zwaar (bestemmings)ver keer over het lint. De vaak historische panden ondervinden veel trillingen door het verkeer en het is er voor fietser en voetganger absoluut niet veilig. Tegelijkertijd worden geplande werkzaamheden aan de weg steeds verder uitgesteld en wordt er een aanzienlijke toename van het verkeer verwacht in de nabije toekomst als gevolg van de nieuwe gevangenis en de industrieterreinen. Op 2 maart jongstleden gaf Veilig Verkeer Nederland (VVN) in een advies aan dat de weg met een re gime van 50km/h moet voldoen aan de eisen van een Gebiedsontsluitingsweg (GOW). In de praktijk voldoet het daar in zijn geheel niet aan. Het lint in Westzaan lijkt daarmee strijdig te zijn aan het door de wegbeheerder ondertekende convenant Duurzaam Veilig. Aangezien bewoners, maar ook doorgaande en recreatieve fietsers al 20 jaar overlast ondervinden van de huidige onveilige verkeerssituatie en de herinrichting op de lange baan lijkt te zijn geschoven, stellen wij voor om korte termijn de volgende maatregelen te nemen die leiden tot een betere ver keersveiligheid:


16

•

• • •

• •

Gelet op de aanbeveling van Veilig Verkeer Nederland zou de fractie van Democratisch Zaan stad het college willen bewegen de J.J. Allanstraat in te richten als 30 kmzone (ETW ver blijfsgebied). Waar nodig trottoirs aanbrengen en/of aanpassen (straat leefbaar voor voetgangers en minder validen). Daar waar veel voetgangers oversteken, de infrastructuur daarop afstemmen (geen zebra ivm schijnveiligheid). De erfaansluitingen van de woningen zoveel mogelijk gelijke vorm geven (herkenbaarheid) Aanwezige bedrijven in Westzaan die te zwaar belast voertuigen (>4,8t) gebruiken stimuleren te verhuizen naar HoogTij. Afschaffen 50 km snelheid. Aanpassen van het gehele Zuideinde en J.J. Allanstraat naar 30km weg ondersteund met snelheidsbeperkende maatregelen.


17 •

•

• • • •

Op de grote stukken waar de snelheid systematisch wordt overschreden snelheidsmaatregelen nemen (aanpassingen in het wegbeeld bijvoorbeeld ‘schuine' versmalling (versmallingen waar fietsers wel rechtdoor kunnen, in ieder geval geen drempels i.v.m. trillingen). Parkeervakken, waar mogelijk, wijzigen in schuine (45 graden) parkeervakken en laten ver springen van links naar rechts van de weg. Met deze maatregel wordt de weg (visueel) smaller en remt het de snelheid. De aansluiting bij de school voorzien van een uitritconstructie, conform de Regelgeving; (WegenVerkeerswet Hfst.5, hfst.1, § 2, lid 4, en de jurisprudentie inzake Uitritten). Het ‘doorgaand' verkeer beter verwijzen naar de N246 en S152. Bij begin en eind van de J.J. Allanstraat, de 30 km/zone borden vervangen: ‘einde' in ‘herha ling'. Extra remmende maatregel bij begin Zuideinde omdat auto's door de helling systematisch har der dan 30km de straat in komen rijden, N.B. bij een crèche: voorstel om eerste stuk erftoe gangszone te maken (stapvoets rijden). Handhaving op spitsontsluiting, vrachtverkeersverbod >4,8 ton en snelheid.

ZAANDIJK Als gemeente hebben wij het afgelopen jaar een groot aantal bezoekers mogen ontvangen op de Zaanse Schans. Dit wordt geschat op 1,5 miljoen. Iets om trots op te zijn! De Zaanse Schans is uiter aard een pracht attractie op zich, maar kan de Kalverringdijk dit grote bezoekersaantal aan en blijft het nog wel veilig? De combinatie van voetgangers, fotograferende toeristen, fietsers en scooters op het fietspad is ons inziens een gevaarlijke en ongelukkige. Er zijn al aanrijdingen gebeurd en het is wach ten op het volgende ongeluk.

•

•

Er bestaat een tweedeling op de kalverringdijk tussen voetpad en fietspad. Echter, deze wordt niet of nauwelijks waargenomen en genegeerd. Zogenaamde asfaltstickers met de welbeken de fietser en voetganger om de tien meter op de weg kunnen hierin verandering brengen. Ze ker gezien de onlangs door Hotspot Wormerveer uitgebrachte fietsroute rondom Wormerveer en Om de Noord zou hier z.s.m. aandacht aan moeten worden besteed. Een oversteekplaats met zebrapad ter hoogte van de Catherina Hoeve (cheese and more) is een goede veiligheidsoverweging. Hier wordt nu al vaak overgestoken en dit punt ligt na de bocht in de dijk. Dit is onoverzichtelijk en gevaarlijk.


18

•

Als er iets beroemd is aan de Zaanse Schans is dat natuurlijk het molenpanorama. Per dag worden hier duizenden foto's van genomen. Dit kan natuurlijk op de Julianabrug, maar ook naast molen de Huisman. Er is echter een behoorlijke handicap op deze mooie fotolocatie. Dat zijn een aantal verkeersborden. Die naar ons idee in de categorie overbodig vallen. Verder is het verwijderen van deze borden een langgekoesterde wens van Stichting Zaanse Schans. Niemand die ze ziet. Ook hier brengen asfaltstickers uitkomst.

Bij Zaandijk ligt een fiets/voetgangerstunnel die de fietser en voetganger onder de Provincialeweg door naar Rooswijk brengt. Helaas is deze tunnel vanaf de Provincialeweg slechts te voet (per trap) te benaderen. Vreemd en onhandig, aangezien er langs de Provincialeweg geen voetpad ligt. Veel fiet sers rijden dus door naar de veel onveiligere oversteek bij de kruising Guisweg.


19 KOOG AAN DE ZAAN

De rondweg in Westerkoog (De Glazenmaker en De Wildeman) is al jaren voor fietsers een onveilige weg. Zeker door de openstelling van busbrug De Binding is verkeerssituatie op de rondweg er niet veiliger op geworden. De rondweg wordt dagelijks gebruikt door vele tientallen fietsers (veelal scholieren). Oppositiecollega's van GroenLinks deden onderzoek, waaruit is gebleken dat veel van deze fietsers zich 'remvee' voelen op de rondweg. Ook hier heeft Veilig Verkeer Nederland al eens gewezen op de gevaarlijke verkeerssituatie.

• •

Op de Glazenmaker en de Wildeman is zou een gescheiden fietspad de veiligheid voor fietsers bevorderen. Dat geldt ook voor het invoeren van een 30 Kmzone voor de gehele rondweg.


20 ZAANDAM Het Kalf Al jaren proberen bewoners van de straat Het Kalf in Zaandam voor meer verkeersveiligheid in hun straat te zorgen. Ook hier heeft Veilig Verkeer Nederland (VVN) een onderzoek gedaan. Hoewel het rapport van VVN niet uitgebreid is, wordt wel duidelijk wat er zoal schort aan de inrichting van Het Kalf. De weg valt binnen een 30 km/zone. Door de lange rechtstand van Het Kalf wordt de snelheidslimiet regelmatig overtreden. Dit is zeer gevaarlijk voor de fietser en voetganger. Gezien de tijd dat dit al speelt wordt deze kwestie volgens VVN niet serieus genomen. De gemeente verzaakt haar zorgplicht en heeft geen aandacht voor het Convenant, anders was de situatie wel verbeterd in de periode van 1997 tot nu. Het voormalig ROVNH heeft toen duidelijk aangegeven, bij de toelichting, dat de weg beheerders, door het zetten van hun handtekening onder het Convenant, zich hebben verplicht tot uit voering. Het thema was toen: "Een 30 km/zone is het domein van de voetganger en fietser en is de auto te gast" en dat geldt nog steeds. Op een werkdag passeren er zo'n 1000 1100 personenauto's en twee grote voertuigen (één in de categorie vrachtlicht, één in de categorie lichtzwaar). Het Kalf ontsluit de woningen aan de weg zelf, maar vormt ook een verbinding naar o.a. de Lastdrager, Roerdompweg, Kievitweg, de Strijd, Wild schutter, Halve Maan en deels ook de Haaldersbroek. Aan de hand van het aantal woningen in de voorgenoemde straten (ongeveer 160) en het gemiddelde aantal verplaatsingen per etmaal (6,3 per woning, CROW publicatie 256), kan in elk geval theoretisch bepaald worden dat het verkeer haar her komst of bestemming in de voorgenoemde straten heeft. Als er al sluipverkeer zou zijn, is dat te ver waarlozen, aldus VVN. Gezien de situatie van ontbrekende trottoirs aan de zijde van de woonarken, worden door de omwo nenden maatregelen gevraagd om de weg veiliger te maken Ook omdat de bestaande situatie vooral onveilig is voor de voetganger / fietser die komt uit de toegang van een woonark, men staat direct op de rijweg en dan kan men pas zien of het veilig is om over te steken naar het trottoir, gelegen aan de andere zijde van de weg. De gemeente is het met VVN en bewoners niet eens. Naar aanleiding van de klacht is onderzoek uit gevoerd en op basis van dit onderzoek is geconcludeerd dat er geen extra maatregelen nodig zijn. Na bestudering van de resultaten van een eigen snelheldsmeting ziet de gemeente geen aanleiding voor verdere actie, behalve het plaatsen van herhalingsborden die de maximumsnelheid van 30 km/pu. aangegeven. Verder zijn er op verzoek van bewoners extra borden geplaatst. Een gemeente kan gemotiveerd van de richtlijnen afwijken. Er is geen sprake van, zoals VVN stelt, een wettelijk kader. De gemeente is het wel met VVN eens dat een breder trottoir wenselijk is. Bij her inrichtingen wordt als de ruimte dit toelaat, "mogelijk een breder trottoir aangelegd". De huidige breed te is voor de bestaande situatie afdoende, zo schrijft de gemeente in een reactie. Wat Democratisch Zaanstad betreft is wat de ambtenaren vinden niet zo belangrijk. Juist de bewoners van de woonbootzijde van Het Kalf hebben geklaagd over de veiligheid. Zij worden daarin gesteund door VVN. Met andere woorden, als bewoners èn VVN het niet veilig vinden moet er iets gebeuren:


21 •

• •

Het trottoir aan de woonhuiskant niet breder maken, maar wel vrij van overhangende begroei ing. (Door eigenaren van de tuinen, eventueel na aangeven door gemeente) Langs de erf scheiding van de woonboten kan dan een smalle verhoogde 'vluchtstrook' worden aangelegd om de veiligheid voor bewoners die hun erf verlaten meer te garanderen. Er zijn naast borden geen of nauwelijks snelheidsbeperkende maatregelen genomen op Het Kalf. Drempels of andere snelheidsremmers zijn wel degelijk noodzakelijk! Meer duidelijk maken dat de auto te gast is op Het Kalf.

Beatrix en Wilhelminabrug Zaanstad heeft heeft plannen gemaakt voor de inrichting van de nieuwe Beatrixbrug en voor de aan sluitingen met de Peperstraat en de Westzijde. De Wilhelminabrug krijgt waarschijnlijk dezelfde inde ling.


22 De Fietsersbond Zaanstreek heeft deze plannen bekeken en maakte melding bij de gemeente over hun bevindingen. • De nieuwe brug is smaller dan de oude, de situatie wordt voor fietsers slechter dan bij de huidi ge brug. • Er komen hoogteverschillen tussen weg en fietspad en tussen fietspad en voetgangersgedeel te. • De fietspaden zijn erg smal, zeker gezien de grote aantallen fietsers die van deze belangrijke oostwestverbinding gebruik maken. • Richting het centrum eindigt het fietspad en komen de fietsers en auto's samen op de rijbaan terecht. • De bocht naar de Westzijde is te smal voor het grote aantal fietsers.

Er zijn voorbeelden te over waar fietsers op Zaans grondgebied in de verdrukking komen. Wij hebben in deze nota slechts enkele genoemd. Nogmaals, iedereen is van harte welkom deze aan te vullen.


23

ZWERFAFVAL Toeristen, forenzen en ander fietsverkeer hebben in Zaanstad de mogelijkheid om van het Noordzeekanaal naar Uitgeest te fietsen. Gezien het vele zwerfafval langs de fietspaden wordt dit veelvuldig gedaan. Ook de fietser moet naast veilig rijden op sommige punten worden op gevoed. Wanneer men aan de andere kant van het kanaal richting SpaarndamHaarlem fietst, komt de fietser regelmatig zogenaamde blikvangers tegen, die zichtbaar gebruikt worden. Je vindt nauwelijks zwerfaf val langs de fietspaden, maar wel in de blikvangers. Democratisch Zaanstad is een groot voorstander van dergelijke blikvangers langs de Zaanse fietspa den. Zo wordt het opruimen van zwerfafval minder arbeidsintensief, de gemeente blijft schoner en er is minder ergernis.


24

CONCLUSIE Fietsveiligheid bereikt de gemeente niet door botweg auto's te weren. Automobiliteit is een be langrijk voor de plaatselijke economie, toerisme en forenzen. Binnenstedelijk moet een betere balans tussen langzaam en snelverkeer worden bewerkstelligd. Die balans bereik je door de in frastructuur voor langzaam verkeer te verbeteren en veiliger te maken. Inderdaad, de auto hoeft niet altijd het overwicht te hebben, maar hoeft ook niet volledig geweerd te worden; de auto te gast. Waar inwoners en Veilig Verkeer Nederland aantonen dat de situatie onveilig is voor langzaam ver keer, moet de gemeente geen uitvluchten zoeken, maar in overleg gaan om de situatie te verbeteren. Het wegdek voorzien van een rode kleur alleen, is geen afdoende oplossing. Er zijn wegen en doorgaande straten waar een voor fietsers veiliger alternatief geboden kan worden. Tevens kunnen fietspaden schoner. Democratisch Zaanstad is zich bewust van het belang van goede regionale fietsverbindingen. Het aanleggen en/of financieren van dergelijke verbindingen inclusief dure fietsbruggen, het ontmoedi gen van autogebruik, het lukraak bouwen van fietsenstallingen, is verkeerd om denken en handelen. Regionale verbindingen dienen te worden aangesloten op een goed en veilig gemeentelijk fietsnet werk. Immers, je gaat bij tegenwind toch ook niet achterstevoren op je fiets zitten, zodat je wind in de rug hebt?


25 Bronvermelding: Inwoners van gemeente Zaanstad Verkeerscommissie Westzaan Fietsersbond Zaanstreek Veilig Verkeer Nederland ANWB Kampioen Motie 37 Groenlinks/SP Gemeente Zaanstad Gemeente Rotterdam Gemeente Den Haag Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid SWOV Rijksuniversiteit Groningen Stadsregio Amsterdam Provincie Noord Holland fietsen.123.nl HP De Tijd ECF Cycling Barometer Verkeersbureaus.info


FIETSNOTA (Concept) Democratisch Zaanstad Fietsnota 2015

Recommend Documents