01
02 03
FEEST Het oplaten van de ballonnen na het tekenen van de koopoptiecontracten.
Vlag Nautilus In de vlaggenmakerij.
staan. Er is door het bestuur besloten om niet alleen voor ‘creatieven’ te kiezen. Zo’n criterium is discutabel, en moeilijk vol te houden. Het idee van woon-werkruimtes en de zekere mate van collectiviteit zou vanzelf een bepaalde groep aanspreken. Er is besloten dat iedereen kan meedoen zolang 75% van de groep tot 1,5 keer modaal verdient, en de overige deelnemers niet meer dan 2 keer modaal verdienen (voorwaarde MGE/ gemeente). Er is een groep ontstaan van ontwerpers, muzikanten, documentairemakers en kunstenaars, maar er doen bijvoorbeeld ook een sleutelmaker, bioloog en verpleegkundige mee. De schatting is dat er bij oplevering van het project zo’n 40 kinderen zullen wonen. Veel gezinnen dus, maar ook een aantal ‘ouderen’ en ‘jongeren’. Door de diverse bijeenkomsten en de deelname aan werkgroepen kent iedereen elkaar en ontstaat er, nog voordat de eerste paal in de grond is, al synergie en samenwerking.
A Tekenen van de Koopoptoptiecontracten Door het bestuur
Tekenen van de Koopoptoptiecontracten Door de deelnemers
ASKV 1 van de 2 logeerkamers van Nautilus wordt door het collectief ter beschikking gesteld aan een gast van het ASKV (Amsterdams Solidariteits Komittee Vluchtelingen). Het ASKV steunt en begeleidt afgewezen vluchtelingen, die niet kunnen terugkeren naar hun land van herkomst. De steun bestaat uit solidariteitswerk, gericht op politieke veranderingen en op de openbaarheid. Een beperkte groep kunnen zij begeleiden door te bemiddelen in levensonderhoud, onderdak, medische zorg, rechtsbijstand, Nederlandse les en geestelijke steun. Door de manier van wonen in een groep, zoals het Nautilus project, is het relatief gemakkelijk om deze mensen een plek te bieden waar ze even tot rust kunnen komen en zich welkom voelen.
D
DEELNEMERSBIJEENKOMST In het Vrijburcht theater
B
Duurzaamheid Duurzaamheid is binnen Nautilus een belangrijk thema. Een speciale werkgroep probeert Nautilus zo duurzaam mogelijk te maken, bijvoorbeeld op het onderdeel energie (energie zelf opwekken met zonnepanelen en mogelijk zonneboilers op schuin dak; warmte uit diep grondwater (wko, warmte-koude opslag in combi met warmtepomp); hoe gaat Nautilus om met de NUON warmtelevering)). Maar ook door te letten op verwarming (lage temperatuur vloerverwarming), koeling (gebruik leidingen vloerverwarming (passief, vrije koeling)), ventilatie (gebalanceerd, collectief), tapwater (ter plekke en vraagvolgend op temperatuur brengen, gebruik van grijs water, regenwater) en isolatie (beter dan volgens bouwbesluit gevraagd).
Bestuur Het bestuur van Nautilus bestaat uit Richard Niessen (voorzitter), Tamara Vuurmans (penningmeester) en Marcella Kraay (secretaris).
C
Collectief Sinds de inschrijving van deelnemers in september 2011 is er een zeer enthousiaste, zeer diverse groep ont04
05
Functies Het gebouw herbergt vele extra door de deelnemers georganiseerde openbare ruimtes die voor de buurt en de stad interessant zijn zoals een theater/muziekzaal, een bar en een tentoonstellingsruimte. Daarnaast komt er meer voor eigen gebruik een grote binnentuin, ruime bergingen, een dakterras, een speciaal kinderatelier, een gedeelde motorsleutelwerkplaats en gedeelde of zelfstandige werkruimtes. Ook komt er een logeerkamer en een tweede logeerkamer wordt ter beschikking gesteld aan een gast van het ASKV (Amsterdams Solidariteits Komittee Vluchtelingen). Verder komen er nestkasten voor gierzwaluwen, een berging voor regenwater, een groen dak en zonnepanelen.
G Geschiedenis Medio 2004 is gestart met de ideevorming over een woonwerkgemeenschap (WWG) op Zeeburgereiland in Amsterdam. De initiatiefgroep heeft stapsgewijs gedurende 2005 t/m 2007 in overleg met de gemeentelijke diensten PMB IJburg, het OGA en DRO, het planconcept voorbereid. Daarnaast heeft de initiatiefgroep gedurende deze periode voordurend bij de politieke partijen gelobbyd, o.a. via de PvdA (Bouwe Olij en Michiel Mulder) in de gemeenteraad van Amsterdam centrale stad. Uiteindelijk heeft dat geleid tot de bouwlocatie voor CPO + MGE op het Zeeburgereiland. Vanaf juni 2011 is een nieuw bestuur vaart gaan zetten achter Nautilus. In september van dat jaar is gestart met de inschrijving van deelnemers. Begin 2012 zijn 06
Tentoonstellinsgruimte ANATOME Parijs
OPENING Bij Kemstry Galery (voor grafisch ontwerp) in Londen
Exposisities Nautilus heeft de ambitie om een rijk stedelijk leefmilieu voor de bewoners én omwonenden mogelijk te maken. De zaal (zie Z = Zaal) en de tentoonstellingsruimte spelen daarin een belangrijke rol. Voor de tentoonstellingsruimte is nagedacht over een programma dat bezoekers naar het Zeeburgereiland kan trekken. Dat zal alleen kunnen lukken met iets dat specifiek is: de stad telt al veel kunstgaleries, er is een fotografiemuseum, galeries op het gebied van de industriele vormgeving, etc. Maar is nog geen plek dat grafisch ontwerpen op regelmatige basis tentoonstelt. Terwijl de stad er om bekend staat: heel veel in het vakgebied wereldberoemde ontwerpers wonen en werken in Amsterdam. Zij zijn in het buitenland regelmatig in tentoonstellingen terug te vinden, maar in Nederland nog nooit te zien geweest. De hiervoor aangewezen instellingen als het Stedelijk Museum Amsterdam en het Moti in Breda besteden minder en minder aandacht aan grafische vormgeving. Ondertussen verzameld de Bijzondere Collecties van de UvA juist meer en meer ontwerpersarchieven. Zij hebben zelf echter geen plek om daar iets mee te doen. Richard Niessen en Esther de Vries zijn deelnemer van Nautilus en beide grafisch ontwerper. Zij hebben het idee opgevat om binnen Nautilus een tentoonstellingsruimte voor grafische vormgeving te creeeren. Met hun inzet en netwerk en vanwege de hierboven beschreven leemte moet het mogelijk zijn om de belangstelling, ook uit het buitenland, richting Zeeburgereiland te mobiliseren. Er zijn gesprekken met de Bijzondere Collecties om samen te werken aan tentoonstellingen. Daarnaast zijn er collega ontwerpers met plannen. Er wordt gedacht aan een programma van 6 verschillende tentoonstellingen per jaar.
Tentoonstellinsgruimte ONOMATOPEE Eindhoven
CONCEPT DEFINITIEF ONTWERP De gevel aan de NW straat (plantsoen)
F
Tentoonstellinsgruimte PRINTROOM Rotterdam
E
07
Kinderatelier Bij het project ‘Toeval gezocht’
HEIN DE HAAN Architect Nautilus
alle woon-werkruimtes verdeeld en in april hebben alle deelnemers een koopoptiecontract getekend en een bedrag van € 16.000,- betaald als voorfinanciering.
nen ook graag samen zijn, daarom is er binnen Nautilus een ‘eigen’ plek voor kinderen en jongeren in het gebouw: KINDERATELIER (tot 10 jaar) Het kinderatelier komt voort uit het idee dat het een meerwaarde is als een kinderruimte iets anders te bieden heeft dan de spelletjes en het speelgoed thuis: een ruimte waar kinderen iets kunnen gaan doen of maken wat thuis niet zo snel kan omdat er geen plek voor is, omdat het rommel geeft, omdat het samen met 8 andere kinderen veel leuker is. De speciale ‘kindercommissie’ van Nautilus stelt zich voor dat er op de woens- en vrijdagmiddagen een programma wordt aangeboden voor de kleine en/of de grote kinderen waarbij bewoners een of twee keer per jaar ‘iets doen’ wat met hun beroep samenhangt. voorbeelden: bandenplakken, in de moestuin werken, sloten maken, affiches ontwerpen, huizen knutselen, decors maken, kinderkookcafe, restaurantje spelen in de grote zaal, filmpje maken, groenteboertje spelen.
H Hein de Haan De architect Hein de Haan heeft veel ervaring met CPO: hij is architect van o.a. Vrijburcht (IJburg) en BO 1 (Borneo), beide CPO complexen.
CONCEPT DEFINITIEF ONTWERP De gevel aan de NO straat (Eef Kamerbeekstraat)
I
JONGERENRUIMTE (vanaf 10 jaar) Een ruimte met een spelletjeskast, om samen te gamen, strips te lezen, pingpong... een ruimte met een klein keukentje zodat ze zelf thee kunnen zetten... de ruimte voor de jongeren is echt van hunzelf en mogen ze ook zelf inrichten met hulp van de ouders.
Inspiratie Het bijzondere aan Nautilus is dat het de mogelijkheid biedt om als deelnemer betrokken te zijn bij het ontwerp en het programma. De toekomstige bewoners raken geinspireerd en dragen allerlei initiatieven aan. Terwijl men doorgaans in een woonblok woont waar men de buren amper kent ontstaat hier vanzelf een levendige gemeenschap, waarbij het collectief meer wordt dan de som der delen.
KINDERKOOKCAFE Daarnaast wordt de mogelijkheid gecreerd om de keuken die bij de zaal hoort eenvoudig om te kunnen toveren tot een ‘kinderkookcafe’. Ruth van Andel van het kinderkookcafe in het Vondelpark adviseert Nautilus hierbij. In het kinderkookkafe doen kinderen dingen die doorgaans alleen door volwassenen worden gedaan. Zelf de spullen bij elkaar zoeken, zelf weer afruimen en opruimen. Koken, barkeepen en bedienen, menukaarten schrijven, afruimen (en een beetje afwassen) en soms ook afrekenen aan de kassa. Kinderen koken voor zichzelf en voor gasten: het kinderkookcafe kan bijvoorbeeld op elke eerste zaterdag van de maand een Open diner organiseren voor de buurt.
J Jeugd Er zullen bij de oplevering al zo’n 40 kinderen binnen Nautilus wonen. Kinderen willen net als volwasse08
09
K
M Maatschappelijk Gebonden Eigendom (‘verkoop onder voorwaarden’) MGE is een goede manier om een vaste voorraad betaalbare koopwoningen te ontwikkelen. De kern van de regeling is dat er een terugkoopregeling is: de woning wordt teruggekocht door de ontwikkelaar zodat de woning binnen de voorraad voor de doelgroep blijft. Daarnaast wordt er bij verkoop aan de doelgroep een korting gegeven. Vanwege de gegeven korting delen koper en ontwikkelaar ook beiden bij verkoop in de winst/verlies. Middels de gemeentelijke MGE-regeling in Amsterdam kunnen ontwikkelaars of corporaties tegen een sociale grondprijs woningen ontwikkelen en deze met een korting aanbieden aan de doelgroep van de regeling. De woningen dienen 15 jaar lang binnen de regeling te blijven en moeten dus in deze periode opnieuw aangeboden worden aan de doelgroep. Om dit mogelijk te maken is er een terugkoopverplichting voor de ontwikkelaar voor een periode van 15 jaar. De doelgroep van de regeling bestaat uit huishoudens met een inkomen tot twee maal modaal. Voorrang wordt verleend aan huishoudens met een inkomen tot anderhalf maal modaal. Koopgarant is de meest gebruikte constructie op dit gebied. Meer dan een derde van alle Nederlandse corporaties werkt ermee en is licentiehouder van de gelijknamige stichting. Zij mogen de kopers tot 25 procent korting op de prijs van bestaande woningen geven. Bij vertrek
L Locatie Het Zeeburgereiland is een driehoekig eiland aan de oostkant van Am10
ZEEBURGEREILAND Luchtfoto van Zeeburgereiland
LIJNEN UITZETTEN Op de kavel zijn lijnen getrokken om de individuele woningen zichtbaar te maken.
KoopGarant Bij de KoopGarant regeling krijgt de koper van de woningcorporatie een korting op de aankoopprijs van de woning van ten minste 10%. Door de terugkoopgarantie komt de woning altijd bij de corporatie terug. Hierdoor kan de corporatie via Koopgarant de woning ook voor de volgende koper betaalbaar houden. De winst of het verlies op de woning wordt onder beide partijen verdeeld. Het percentage waarmee dit gebeurt, hangt af van de hoogte van de korting op de aankoopprijs. KoopGarant is een ideaal middel om de MGE regeling mee toe te passen. Tot voor kort was KoopGarant nog niet mogelijk in Amsterdam. De afgelopen jaren struikelde invoering van Koopgarant op bezwaren van de Belastingdienst. Dat had te maken met de Amsterdamse erfpacht. Deze problemen zijn opgelost na een gezamenlijke inspanning van de gemeente, de corporaties, de Belastingdienst en de Stichting Opmaat. Deze vorm van koop-onder-voorwaarden gaat in het najaar 2012 eindelijk van start in Amsterdam. De spits wordt afgebeten door Ymere en de Alliantie.Ymere werkt met een vast kortingspercentage van 25 procent; de Alliantie biedt kortingspercentages van 10 tot 25 procent. Koopgarant maakt het kopen van een (grotere) woning daardoor bereikbaar voor meer mensen. De doelgroep bestaat uit huishoudens met een inkomen tot € 43.000 (1,5 keer modaal).
Vlag De vlag van Nautilus wordt geplant op de kavel.
sterdam. Een eiland binnen de ring van Amsterdam, dicht tegen het centrum aan. Nautilus komt op 100 meter van een nieuwe tramhalte (Tram 26, 10 minuten van CS) te liggen, en vlakbij de 3 silo’s van het toekomstige Annie MG Schmidthuis. Het Zeeburgereiland zelf wordt pas later helemaal ingevuld, Nautilus zal in de zomer van 2014 waarschijnlijk een van de eerst gerealiseerde projecten zijn.
INFORMATIEMIDDAG Bij de gemeente 11
12
13
NAUTILUS De eerste onderzeeboot
worden volgens een van tevoren afgesproken percentage winst of verlies gedeeld tussen koper en verkoper(zie K = Koopgarant).
voortijdig vertrek wordt deze aanbetaling overgenomen door de opvolger. De stichtingskosten (dit zijn alle kosten (inclusief de (sociale) grondprijs) die Nautilus moet maken voor het realiseren van het project tot en met de oplevering van het gebouw) worden geschat op € 2.000,per m2. Dit betekent dat een woning van 100m2 €200.000,- zal gaan kosten.
N
P
Nautilus De nautilus is, sinds het uitsterven van de ammonieten, de enige inktvissoort met een uitwendige schelp. De schelp, die tot 300 mm diameter groot kan worden is voorzien van kamers; het aantal kamers neemt toe naarmate het dier in omvang toeneemt. Het idee van de (groeiende) kamers, die in verbinding staan met een kern was de oorspronkelijke gedachte om het project Nautilus te noemen. De eerste onderzeeboot, maar ook de onderzeeer van Kapitein Nemo in de roman Twintigduizend mijlen onder zee van Jules Verne heet Nautilus. Het avontuur, op weg naar het onbekende zullen veel deelnemers herkennen: ook om als collectief in hetzelfde schuitje te zitten. Het zeeburgereiland roept eveneens associaties op naar het ‘nautische’. Daarnaast is architect Hein de Haan als ‘kapitein’ van het project een fanatiek zeiler.
INFORMATIEMIDDAG Eerste informatiemiddag voor toekomstige deelnemers bij Hein de Haan
NAUTILUS Seinvlaggen
14
INSPIRATIEMIDDAG Wensen van de bewoners over het uiterlijk van het gebouw worden verzameld en besproken.
Participatie Van de deelnemers van het Nautilusproject wordt verwacht dat zij een actieve bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het plan. Door deel te nemen aan de workshops, of onderdeel te worden van een werkgroep. Er wordt binnen Nautilus gewerkt met 4 werkgroepen: ‘programma & ontwerp’ (programma van eisen voor woningen en voorzieningen, ruimtelijke organisatie etc), ‘communicatie’ (bijhouden deelnemerslijst, organiseren bijeenkomsten, website etc), ‘tuin’ (de inrichting van de tuin) en ‘financiën’ (beheer deelnemersgelden, koopgarant, hypotheek mogelijkheden etc). Daarnaast zijn er commissies voor de verschillende gemeenschappelijke onderdelen in het gebouw: de zaal, bar, tentoonstellingsruimte, logeerkamers, kinderatelier en jongerenruimte.
O
Q
Ontwikkel- en stichtingskosten De ontwikkelingskosten, meestal zo’n 8%-10% van de totale huisprijs, worden betaald (de architect, de adviseur bouwkosten, voorschot op de grondprijs, etc) doordat elke deelnemer bij tekening van het ‘koopoptiecontract’ alvast € 16.000,betaalt aan de Stichting. Bij 15
Ruimtes Om de woningen binnen Nautilus goedkoop te maken wordt er relatief smal en diep gebouwd. De 3 bouwblokken zijn 4,5 meter breed en 11 meter diep. Nog dieper of breder bouwen zou echter ten koste gaan van het woningaantal en een hoog aantal woningen is belangrijk om de kosten laag te houden. De meeste woningen bestaan uit 2 beuken van 50 m2 netto die naast elkaar (flat) of boven elkaar (maisonnette) kunnen liggen. Vanwege de lichttoetreding zijn de woningen op de hoeken allemaal flats. De netto oppervlakte van de meeste woningen is ongeveer 100m2. De grens tussen wonen en werken kan variëren, elke woning wordt volledig ‘op maat’ gemaakt, bijvoorbeeld 75+25 of 50+50. Een grote familie heeft misschien de hele woning nodig, dan is er werkruimte buiten de woning (maar wel in het pand) gezocht. Die kan dan bijvoorbeeld met anderen worden gedeeld om kosten te besparen. De standaard verdiepingshoogte is 2,6 meter netto. Die is hoger op een gedeelte van de begane grond, de ruimte daar is extra hoog van 4,2m tot 5,4m. De hoogte wordt onder de daken (bovenste verdiepingen) ook hoger vanwege het schuine dak.
TUIN Deelnemers van de tuinwerkgroep op excursie bij een tuinarchitecte.
R
de wachtlijst de mogelijkheid om deelnemer te worden. Om op de wachtlijst te komen betaal je 25,- euro inschrijfgeld. De volgorde van de lijst wordt bepaald door de datum van inschrijving. De wachtlijst telt momenteel 40 mensen. Men kan zich ook aanmelden als geïnteresseerde om op de hoogte te blijven. De wachtlijst en de lijst van de geinteresseerden wordt dmv updates op de hoogte gehouden. De deelnemers ontvangen onregelmatig nieuwsbrieven. Deelnemers denken en beslissen mee over de ontwikkeling van het project: elke maand is er een deelnemersbijeenkomst, men kan zich inzetten middels werkgroepen en zich uitspreken op het forum van de website, waarop verder al het nieuws, notulen, documenten en de agenda wordt bijgehouden.
MAQUETTE De allereerste legomaquette van Hein de Haan, gezien vanuit het zuiden.
T
S Spelregels Binnen Nautilus zijn alle 42 woningen toegewezen. Het kan gebeuren dat een deelnemer gedurende het project zich toch terugtrekt. In dat geval heeft de eerste geinteresseerde op 16
CONCEPT DEFINITIEF ONTWERP De gevel aan de NO straat (Eef Kamerbeekstraat)
Tuin De gemeenschappelijke tuin wordt ontwikkeld door een enthousiaste werkgroep in gesprek met een tuinarchitecte. Door de verschillende niveaus (er is een hoogteverschil van 1,5 meter in de tuin) op te vangen met drie lage dwarsmuurtjes en door de plaatsing van de trappen (vanuit de woningen boven de berging) ontstaat een basisstructuur, die aparte ontmoetingsplekken mogelijk maakt maar waardoor ook de tuin in een later stadium geometrisch of juist heel organisch ingevuld kan worden. Het intensieve gebruik van de tuin maakt het noodzakelijk om een helder concept te maken. Er komt een lange gemeenschappelijke lange tafel aan de zaalkant. In deze hoek komt de meeste zon, het is het hoogste punt van de tuin en hier vinden de meeste (zaal, keuken, atelier, tentoonstellingen) activiteiten plaats. Ook de directe doorgang naar het parkje aan de westkant van Nautilus en de mogelijkheid om juist daar in de avondzon te gaan zitten pleiten daarvoor. Omdat de tuin niet erg groot is voor 42 gezinnen met kinderen, worden er dak(moes)tuinen gerealiseerd op de twee vleugels van Nautilus. 17
CONCEPT DEFINITIEF ONTWERP De gevel aan de ZO straat (leo Hornstraat)
De werkgroep stelt voor een hoekje dichtbij de zaal te maken voor de allerkleinsten zodat ze onder toezicht met water en zand kunnen spelen. Verder willen de werkgroep de tuin het liefst echt als tuin en niet als ravotplek inrichten. Daar moeten met de groep goede afspraken over gemaakt worden. Om Nautilus heen is immers veel ruimte voor spelende kinderen.
U POSTER NAUTILUS Ontworpen door Niessen & de Vries (zeefdruk Kees Maas)
Badges Voor elke toekomstige bewoner wordt er een badge gemaakt
18
no such thing as society. There are only individuals.” Twee crises verder beseffen steeds meer mensen dat zij op anderen en op de samenleving zijn aangewezen als ze de kwaliteit van hun bestaan willen handhaven of verhogen. Ondanks de erosie van de grote ideologieën zijn begrippen als solidariteit en gemeenschap opnieuw actueel geworden en inspireren ook ontwerpers. Het afgelopen decennium leidde dit tot nieuwe initiatieven op verschillende schaalniveaus, van de anti-globaliseringsbeweging tot het straatcomité. De Amsterdamse grafisch ontwerpers Niessen & de Vries behoren tot de initiatiefnemers van het Nautilus-project, een woon- en werkgebouw, te bouwen op het Zeeburgereiland in Amsterdam. Dit project wordt gedragen door een kleine gemeenschap van 42 huishoudens die coöperatief op dit eiland een complex van woningen, ateliers en gemeenschappelijke ruimten willen realiseren. Niessen & de Vries vinden dat een dergelijk initiatief vraagt om een eigen stijl waarin de toekomstige bewoners met elkaar en de buitenwereld over de voortgang van hun project kunnen communiceren. De poster Nautilus is het eerste specimen van deze nieuwe beeldtaal en staat in dienst van community building. De deelnemers aan het project hebben zich ingescheept en zetten koers naar hun gemeenschappelijk doel. De poster markeert het begin van hun tocht. Het affiche Nautilus vervlecht twee codes van communicatie: het alfabet en het in de zeevaart gebruikte systeem van de seinvlag. De kleuren van de poster verwijzen naar de locatie van het bouwproject, land te midden van water. Er waait een stevige bries, wimpels en letters zijn in beweging. Het grid waarop letters en wimpels gebouwd zijn, blijft binnen hun contouren zichtbaar. De constructielijnen verwijzen naar het netwerk van de participanten, maar ook naar constructietekeningen van het te realiseren gebouw. Tussen de vlaggen bestaat een levendige interactie, maar zij blijven individueel onderscheidbaar. Het affiche verbeeldt de vrijheid en diversiteit van de individuen, maar ook de complexiteit van hun connecties. De sfeer is die van een wandeling op het strand, het begin van een feest of een boottocht. Tegelijkertijd is het affiche door het symbolisch gebruik van de seinvlag een meta-uitspraak over het affiche als medium. Daarmee treden Niessen & de Vries in het voetspoor van Cassandre. Hij definieerde het
Uitwisseling Het doel van Nautilus is om een rijk stedelijk leefmilieu voor bewoners en omwonenden mogelijk te maken op Zeeburgereiland. Zoals de inktvis Nautilus zijn schelp gebruikt om zich voort te bewegen en om te dalen en te stijgen en daarvoor meer of minder water in de schelp pompt, zo komt het gebouw Nautilus ook door zijn bewoners en omgeving tot leven: anders dan bij de meeste woonblokken in de stad wordt uitwisseling mogelijk gemaakt. De bewoners kennen elkaar al van de deelnemersbijeenkomsten en werkgroepen, omwonenden worden uitgenodigd om naar voorstellingen te komen in de zaal, naar tentoonstellingen in de expositieruimte. Ook de werk- bedrijfsruimtes op de begane grond zorgen voor levendigheid en etaleren wat er allemaal gemaakt wordt.
V Vormgeving “In de hoogtijdagen van het neoliberalisme verklaarde de Britse premier Margaret Thatcher: “There is 19
Z
W
Zaal De programmering van de Nautilus Zaal is tweeledig en zal bestaan uit voorstellingen/concerten/workshoppresentaties van interne bewoners als ook van externe huurders. Daarnaast wil de zaal graag in de leemte voorzien van goedkope oefenruimten in de stad: musici, theatermakers en kunstenaars kunnen bijvoorbeeld twee keer gratis een dagdeel repeteren in ruil voor een gratis optreden voor de bewoners en omwonenden. Het netwerk van de Nautilusbewoners, die voor een groot deel een creatief beroep hebben, zal in eerste instantie de leidraad voor de programmering vormen: van klassieke kamermuziekensembles tot popbands en van circusacts tot theater-en filmvoorstellingen. Ook gaat de zaal gebruikt worden in combinatie met het kinderkookcafé, en kan het kinderatelier bij grote workshops de zaal betrekken (Zie: J = Jeugd). Daarnaast zal er bij professionele organisaties en kunstinstellingen geadverteerd worden om de zaal te huren als mogelijke extra/tijdelijke oefenruimte. Zo zal er een levendige, culturele connectie tussen de stad en deze nieuwe plek ontstaan. Bij de bouw en de inrichting van de zaal zal er rekening gehouden moeten worden met een zo ruim mogelijke programmering. Hierbij wordt gedacht aan een hoogwaardige geluidsisolatie (van binnen naar buiten en vice versa) en een goede akoestiek, maar ook aan technische theatervoorzieningen zoals losse podiumdelen (en de opslag hiervoor), stoelen (-berging) grit, licht, geluidsinstallatie, projectiescherm etcetera. Om bewoners en publiek gastvrij te kunnen ontvangen, zal de zaal grenzen aan een keuken, bar en een garderobe met toiletten. Ook zal er met de artiesten rekening worden gehouden door een ruimte beschikbaar te stellen als kleedkamer met opslag voor instrumenten en/of spullen.
WoningCORPORATIE Kort na de start van het initiatief, eind 2004, is De Key op aangeven van Hein de Haan betrokken bij het initiatief. Er is in de initiatieffase nauw samengewerkt om het project goedgekeurd te krijgen bij de gemeente. In het vervolg van dit project sprak De Key de wens uit CPO te ondersteunen in de vorm van achtervang en eventueel kennis, mits passend bij hun primaire doelgroep en mits het initiatief voor de ontwikkeling van het project in CPO (ook financieel) bij het collectief rust. In geval van Nautilus zou het aanvullend daarop gaan over de uitvoering van de MGE-regeling (zie M = MGE regeling). En voor wat betreft die MGE regeling heeft De Key zich uitgesproken gebruik te willen maken van Koopgarant (zie K = Koopgarant).
X Y 20
ZAAL Een vergelijkbare zaal is die van Perdu
ZAAL Een gemakkelijk te demonteren tribune
ZAAL De zaal van Vrijburcht tijdens een deelnemerbijeenkomst van Nautilus.
affiche destijds al door naar een ander seinsysteem te verwijzen: het telegram.” (tekst van Hugues Boekraad (designcriticus, winnaar Prijs voor de Kunstkritiek 2007), gepubliceerd in Items Magazine (NL) en Graphic Magazine (Zuid Korea))
KINDERKOOKCAFE De keuken van Nautilus kan worden omgetoverd tot kinderkookcafe.
21
VLAG De Nautilus vlag in het midden van de kavel.
FEEST Het oplaten van de ballonnen na het tekenen van de koopoptiecontracten.
23 22
24
