Feb jaargang 18

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:38

Pagina 1

1 voor professioneel PC CAD-gebruik

Jan./Feb. 2007 jaargang 18

G Beursbijlage Bouw & ICT G Vervangen door: Live Experience in het teken van snelheid G Geen historie en geen parameters bij CAD G Amateurs voeren de lijst aan www.cadplaza.nl

► www.organice.com ► www.cadac.com

t e i n r e t s i Lu naar ons !

00800 - 2 2 5 5 2 2 3 2 2 00800 - CALL CADAC

luister naar onze klanten “Wat mij aanspreekt is de eenvoud in het gebruik met als resultaat snelle acceptatie door gebruikers” Ing. S.C .J. van der Valk Medewer ker ICT, Adviseur Bouwapplicaties BAM Woningbouw

“Het is zeer eenvoudig om documenten te uploaden of downloaden, te voorzien van meta-data, bewaren en bekijken zonder te beschikken over de daadwerkelijke applicatie” H. Postma ICT coördinator Hillen & Roosen

“Organice sluit perfect aan op onze Microsoft SharePoint omgeving. Voor het starten met Organice zijn geen intensieve en kostbare trainingstrajecten nodig, het werken ermee voelt zeer vertrouwd” R. Steenmeijer ICT Manager INBO

“De interface van Organice is zeer herkenbaar voor de gebruiker. De Document Management functionaliteit maakt het uitwisselen van documenten binnen onze organisatie erg eenvoudig en beheersbaar” R. Fokkema Hoofd technische infor matie voorziening Dur a Ver meer Divisie Bouw & Vastgoed

Document Management ■ Create

■ Search

■ Print

■ Capture

■ View

■ Distribute

■ Structure

■ Publish

■ Archive

easy. affordable. integrated.

“We hebben gekozen voor SharePoint technologie in combinatie met Organice omdat hiermee de mogelijkheid bestaat om documenten efficiënt te gebruiken in een gedistribueerde omgeving” Ir. M.F. de Jonge Infor matie manager Ballast Nedam Infr a

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:38

Pagina 3

COLOFON CAD-Magazine is een vaktijdschrift voor (potentiële) gebruikers van PC CAD, GIS, Mapping en Visualisatiesystemen en informeert over de ontwikkelingen en toepassingsgebieden, alsmede over software- en hardware-producten, leveranciers en gebruikers. CAD-Magazine verschijnt 8x per jaar in Nederland en België. Directie/uitgevers: Dhr. R. Groothuis Dhr. K. van der Lei

[email protected] [email protected]

Redactie: [email protected] Tel.: (0527) 619 000 Fax: (0527) 620 989 Hoofdredacteur: Dhr. ing. L.J.A. Koops [email protected] Redacteur: Dhr. drs. J.F.O. van Haaften [email protected] Aan deze uitgave werkten mee: Gerard IJzermans Willem Barendsz Renso Kuster Sendy Berkhout Edwin Schalk Jaap Dubbelaar Rob Sman Jean-Piere van Gastel Johan Vreede Danny Joseph Advertentie-exploitatie: [email protected] Tel.: (0527) 619 000 Fax: (0527) 620 989 Dhr. W. Westerhof Abonnementenservice: [email protected] Tel.: (0527) 619 000 Fax: (0527) 620 989 Mw. Y.B. Jonker Mw. L. Pels Ontwerp: A.F. van der Kolk / CMedia Productions, Emmeloord Druk: Drukkerij Giethoorn ten Brink, Meppel Uitgever: CMedia Productions B.V. Noordzijde 2b, 8302 GL Emmeloord Postbus 231, 8300 AE Emmeloord

Lijf en leden Als hoofdredacteur van CAD-Magazine kom ik graag bij de mensen thuis. Vandaar ook dat ik de meeste uitnodigingen voor een bijeenkomst in het kader van een presentatie, congres of interview volmondig accepteer. Daarbij ga ik niet alleen naar de kortdurende zaken in bijvoorbeeld Utrecht, maar schuw ik ook het harde werken niet: als ik op een en dezelfde dag op en neer moet rijden naar Brussel of moet vliegtuighoppen naar Londen dan sta ik voor dag en dauw op en meld ik mij vol goede zin bij de locatie. Nieuws is immers nieuws. Uiteraard begrijp ik al te goed dat, alhoewel ik een ijverig journalist ben die het werken niet schuwt, ik niet in de schaduw kan staan van de echte journalisten, die met gevaar voor lijf en leden oorlogen verslaan en rampen rapporteren. Wat dat betreft is het hoofdredacteurschap van CAD-Magazine nu eenmaal iets heel anders dan correspondent van het NOS Journaal zijn in Afghanistan. Dat is nu eenmaal zo, voor mij geen heroïek, maar degelijke vakjournalistiek. Vandaar ook dat ik zonder morren mijzelf binnenkort zal inchecken voor een vlucht naar New Orleans alwaar SolidWorks World zal worden gehouden. Dat worden weer interviews, nieuwe releases en uiteenlopende applicaties die ik keurig zal behandelen in het volgende nummer van CADMagazine. En zo gaat mijn arbeidsleven rustig zijn gangetje. Tenminste, dat dacht ik. Tot ik een ANP-berichtje onderschepte op 10 januari 2007. De kop daarvan luidt: ‘Actieplan tegen 'moordstad' New Orleans’. De inhoud kwam er op neer dat de autoriteiten van New Orleans maatregelen hebben afgekondigd om het aantal moorden drastisch te verminderen. In de acht dagen voorafgaand aan het persbericht kwamen negen personen om het leven. New Orleans is in verhouding tot het aantal inwoners één van de moorddadigste Amerikaanse steden, zelfs de inzet van de Nationale Garde heeft hier weinig aan kunnen doen. Feitelijk komt het er dus op neer dat ik op een levensgevaarlijke missie moet om het beste CAD-nieuws te vergaren. Eindelijk een kans om in de voetsporen te treden van legendarische namen als W.H. Russel en Arnold Karskens. Eeuwige roem zal mijn deel zijn bij het verschijnen van het volgende nummer van CAD-Magazine. Als ik het tenminste overleef?

Abonnementen: Uitgebreide informatie over een abonnement op CAD-Magazine vindt u in de rubriek Lezersservice. CAD-Magazine op Internet: www.cadmagazine.nl www.cadmagazine.nl/banenmarkt www.cadplaza.nl ISSN 1386-1689 Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden overgenomen en vermenigvuldigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Lambert-Jan Koops Hoofdredacteur CAD-Magazine

© Copyright 2007 CMedia Productions B.V.

CADMagazine Januari/Februari 2007-1

3

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:38

Pagina 4

CADMagazine 2007-1

Visualisaties in de besluitvorming VIA Drupsteen is een bedrijf voor 3D-visualisaties en communicatie bij projecten in de stedenbouw en infrastructuur. Door gebruik te maken van Bolfoto’s, 360 graden rondkijkfoto’s, en daarin de 3D-modellen te plaatsen van nieuw te bouwen objecten, geeft VIA Drupsteen een realistische weergave van de impact van een bouwplan op de bestaande omgeving. Deze techniek komt goed van pas tijdens inspraak- en voorlichtingsrondes voor zowel bestuurders als belanghebbenden. In de praktijk, Pagina 36.

Live Experience in het teken van snelheid Het afsluitenden evenement van de door AutoCADExchange.com opgezette promotietoer was de Live Experience op 1 december 2006. De inzet van het Nederlandse AutoCAD-portaal was een ontspannen middag in De Fabrique in Utrecht waarbij toch het één en ander aan informatie werd overgedragen.

Evenement, Pagina 47.

We gaan Bouwen! “Gelukkig heeft de architect ons voor de volgende keer een maquette beloofd, want we kunnen het ons toch nog niet helemaal voorstellen”, zei Chrit van Ewijk toen hij de ontwerptekeningen van zijn nieuwe huis aan het bekijken was. “Daar hoeven we niet op te wachten”, zei ik. “We gaan nu direct bouwen! Hoe dan? Met Autodesk Revit natuurlijk. In een uurtje of twee komen we een heel eind. Kom maar op met die tekeningen.”

CAD-Wereld, Pagina 50.

Een CAD-model in Google Earth Google heeft met zijn zoekmachine en zijn extra internetdiensten veel mogelijkheden voor de ‘gewone gebruiker’ te bieden. Ook de ‘gewone CAD-gebruiker’. In dit artikel worden kort twee interessante Google-opties voor de CAD-gebruiker besproken: Google SketchUp en GoogleEarth. En natuurlijk sluit ook MicroStation hier bij aan door plug-ins voor Google SketchUp en GoogleEarth aan te bieden. MicroStation, Pagina 58.

4


Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:38

Pagina 5

CADMagazine 2007-1

Verder…

Pagina

CAD-Wereld

Geen historie en geen parameters bij CAD Amateurs voeren de lijst aan Autodesk Sketchbook Pro en Wacom Volito 2 Tablet HiCAD neXt 2007 en Helios neXt 2007 AutoCAD LT 2007 vs AutoCAD 2007 Deel 1 Versie 2 van Teamcenter Express Nog meer CAD op CADPlaza SUM2006 verwelkomt eerste StabiCAD Professionals

6 8 10 13 14 17 20 48

Column

Beursklimaat Druk

51 65

Gebruikersdag Plan-de CAMpagne groeit uit jasje Electric P8 in het middelpunt Inventor gebruikersgroepen in Lelystad en Zolder

43 44 45

De Philips USG Innotiv Shaver Surgi-Tec maakt glimlachen mooier

21 26

Inventor II Frame Generator Aanpassen

52

Kenmerken vergelijken met bedoeling

35

SolidEdge Eindige Elementen Analyse

60

Samenstellingen sneller bouwen met mate-technieken

56

Bouw & ICT standhouders

27

3D or not 3D?

62

Strategische alliantie CADkoop en CAD & Company

24

Evenement

In de Praktijk

Inventor Software SolidEdge SolidWorks Special Bouw & ICT Tips & Tricks Zoeklicht op Zoals Altijd Adverteerdersindex 66, Agenda 22, CAD-Wereld 18, Hardware 39, Lezersservice 66, Software 40, Trainingswijzer 40

Voorplaat: Het gebouw is ontworpen door Architectenbureau Maas uit Lochem, de afbeelding is in Revit gerenderd door Danny Joseph, een van de vaste freelancers van CAD-Magazine. Zie pagina 50 voor meer informatie over dit project. CADMagazine Januari/Februari 2007-1

5

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:38

Pagina 6

CAD-Wereld

Voor- en nadelen van ontwerpmethodes

Geen historie en geen parameters bij Door: Lambert-Jan Koops

De laatste jaren heeft CoCreate veel aandacht besteed aan het feit dat de CAD-software van het bedrijf zowel niet-parametrisch als niet-historiegebaseerd is, maar gebaseerd is op Dynamic Modeling. Dat klinkt als een interessante stelling, maar het zal niet iedereen duidelijk zijn wat het nu precies inhoudt. In dit artikel een poging om de termen op te helderen.

De vier hoeken zijn eerst met één bewerking afgerond. Middels Dynamic Modeling kan nu elke hoek afzonderlijk worden aangepast.

D

e meeste 3D CAD-systemen zijn parametrisch van aard. Dat houdt in dat er allerlei verbanden bestaan tussen de verschillende onderdelen van een ontwerp. Zo kan de ontwerper bijvoorbeeld bepalen dat onderdeel A minimaal tien centimeter afstand moet houden tot onderdeel B. Of dat de platen C en D altijd evenwijdig moeten lopen. Dit zijn simpele voorbeelden, maar indien gewenst kan de gebruiker ook meer complexe relaties aangeven waar zijn model aan moet voldoen. De parametrische werkwijze heeft een voordeel: de basiseisen van het model blijven altijd intact. Als de ontwerper een verandering zou willen doorvoeren waardoor de van te voren opgegeven relaties worden verbroken, dan komt hij er achter dat de software dit niet toelaat.

6


Bewegingsvrijheid Het voordeel van de parametrische methode is in zekere zin ook het nadeel: er is de zekerheid dat de eisen worden nageleefd, maar hierdoor is er ook een beperking in de bewegingsvrijheid van de ontwerper. Zeker bij grote modellen kan dit erg lastig zijn, omdat dan niet altijd duidelijk is wat de eis is waar een onderdeel aan moet voldoen. De gebruiker moet in feite vooraf al weten wat hij gaat maken. Ook het achteraf wijzigen van complexe onderdelen kan daardoor wel eens lastig zijn. De ontwikkelaars bij CoCreate vinden dit nadeel groter dan het voordeel, vandaar dat OneSpace Modeling, CoCreate’s 3D CAD software, gebaseerd is op Dynamic Modeling. Bij Dynamic Modeling worden geen parameters aangelegd tussen onderdelen. Dat wil zeggen: het is wel mogelijk om bijvoorbeeld plaat C en D evenwijdig aan elkaar te plaatsen, maar deze relatie blijft daarna niet verplicht bestaan. Als de gebruiker dus wijzigingen aanbrengt in zijn model heeft hij veel meer vrijheid. Het is overigens wel mogelijk om

relaties en parameters vast te leggen, dit kan middels een parametrische module. Hierbij maakt de gebruiker achteraf de benodigde relaties, alleen op de voor hem relevante onderdelen. Bewerkingscyclus Een ander aspect van de modelleringmethode die door CoCreate is ontwikkeld, is het ontbreken van historie. Dit houdt in dat een onderdeel simpelweg een onderdeel is en niet het totaal van een aantal bewerkingen die tot een onderdeel hebben geleid. Dat heeft een aantal voordelen. In de eerste plaats is het model hierdoor minder zwaar, het systeem onthoudt immers alleen de feitelijke geometrie en niet de bewerkingscyclus die heeft geleid tot het maken van een onderdeel. Daarnaast zal het systeem bij wijzigingen geen onverwachte functies meer tevoorschijn halen, die in een eerder stadium werden gebruikt om een onderdeel te vormen en bij de verandering opeens weer tot uiting komen. Het werken met alleen geometrie heeft ook een ander voordeel en dat zit hem in de uitwisseling van modellen. Omdat de CoCreate-software niet steunt op historische gegevens is elk model bruikbaar, zo lang de geometrie maar kan worden binnengehaald. Dit kan bijvoorbeeld via STEP, IGES of ACIS (SAT). Een model dat in een ander systeem is gecreëerd, is daarom ook binnen de CAD-software van CoCreate te bewerken met dezelfde functies als originele modellen. Gaten kwijt? Er zit ook een nadeeltje aan de historieloze ontwikkelmethode die CoCreate hanteert. Wie bijvoorbeeld een aantal gaten maakt in een staaf en er vervolgens de staaf dikker maakt door er simpelweg een nieuwe, grotere staaf omheen te leggen, zal ontdekken dat hij zijn gaten kwijt is als hij de bovenste laag er weer af pelt. Het systeem werkt immers alleen met de vorm, een solide staaf, en niet met gebruikte functies. Momenteel werkt de softwareontwikkelaar aan een methode waarbij

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:38

Pagina 7

CAD-Wereld

ers bij CAD dergelijke zaken niet per se verloren gaan indien deze volgorde van handelen wordt aangehouden. Het bedrijf stelt hierbij echter zeer nadrukkelijk dat het geen afgeleide zal zijn van de historiegebonden ontwerpmethode. Voor- en nadelen Naast CoCreate kent ook CAD-ontwikkelaar IronCAD een ontwerpmethode zonder historie. De meeste andere 3D-pakketten werken op basis van parameters en ontwerpgeschiedenis. Het mag duidelijk zijn dat beide manieren zowel voor- als nadelen kennen. Het is met name een kwestie van smaak: wie controle wil kiest voor de parametrische methode, wie onbegrensd wil kunnen wijzigen kiest voor het alternatief van CoCreate. www.cocreate.com www.cocreate.nl www.xandorra.com Het rechthoekige gedeelte van het model kan met een move-actie in zijn geheel worden verplaatst, zonder historie of parameters.


7

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:38

Pagina 8

CAD-Wereld

Virtuele sportauto naar eigen ontwerp

Amateurs voeren de lijst aan Door Job van Haaften

De inzendtermijn van ruim een jaar is nog maar half voorbij, de wedstrijd loopt tot 30 juni 2007. Iedereen mag en kan meedoen. Opvallend is wel dat tot en met januari de vier meest gewaardeerde ontwerpen van amateurs zijn. De beoordeling gebeurt elektronisch door publiek, participanten, vakjury en adviescommissie.

THV, de nummer één op de voorlopige ranglijst, is gemaakt door een amateur, Vincent Vos.

Tot nu toe hebben zich meer dan 3.100 potentiële deelnemers gemeld op de site, de organisatie verwacht dat tien tot twintig procent van hen uiteindelijk een ontwerp zal inleveren. In januari waren dat er nog maar 21, maar er is nog gelegenheid tot 30 juni. Stemmen op de modellen kan tot 15 juli 2007 zodat ook de laatst binnengekomen ontwerpen nog punten kunnen verzamelen. Studenten kunnen als klas, maar ook individueel meedoen; dat geldt ook voor professionals, als vriendenclub, afdeling of op eigen houtje. Amateurs en studenten worden door de vakjury en adviescommissie waarschijnlijk iets vriendelijker beoordeeld dan de professionals. Of zijn er weinig professionals die hun nek durven uit te steken? Zo kan het dus gebeuren dat er voornamelijk amateurs in de top tien staan.

8


Ontwerpsoftware downloaden Op de site is een digitaal chassis van een 2CV beschikbaar, daarop kan naar eigen inzicht een sportauto worden gebouwd. De ontwerpsoftware en Nederlandstalige handleidingen zijn te downloaden evenals de richtlijnen. Het zijn vertalingen van de HTS Autotechniek Arnhem en de Technische Universiteit Twente. De enige voorwaarde aan deelnemers is dat ze in de Benelux wonen. De richtlijnen houden onder meer in: aanwezig zijn van binnen- en buitenspiegels, plek voor de kentekenplaat, en geen scherpe delen die bij een botsing gevaar voor lichamelijk letsel op kunnen leveren. En er zijn bijvoorbeeld ook maxima aan de afmetingen. Een bijgeleverde SolidWorks ‘bestuurder’ moet comfortabel van zitplaats en bediening gebruik kunnen maken. De vakjury is samengesteld uit vertegenwoordigers uit het technisch onderwijs, zowel universiteit, hogeschool als VMBO en vakmensen uit de autowereld. Veertig procent van de score wordt door hen bepaald. De adviescommissie bestaat uit bedrijven die ervaring hebben met CAD-ontwerpen. Zij bepalen vijfentwintig procent van de score. Twintig pro-

cent van het oordeel komt van de deelnemers zelf en vijftien procent van de overige bezoekers van de site. Elke maand een prijs De eerste prijs is een Burton Car, een echte sportauto met een 2CV-onderstel. Verder zijn er door alle vier de jury’s apart en samen prijzen toe te kennen aan beide categorieën deelnemers variërend van een laptop tot een dag Formule 1 driving Experience. Elke maand is er een prijs voor de beste inzending. De winnaar met de hoogste score ontvangt een 3D-model van zijn ontwerp. Veel of weinig uren Gemiddeld hebben de ontwerpers er zo’n 160 uren aan besteed, met enkele opvallende uitschieters. Er is een deelnemer die na slechts vier uur zijn eerste versie van ontwerp al op de site heeft gezet. Hij staat logischerwijs laatste van de op dat moment eenentwintig inzendingen. Wie weet echter wat hij nog weet te verbeteren. Met achthonderd uren staat de andere uitschieter op een zeventiende plaats. Veel uren erin steken is dus geen garantie voor een goede klassering. Nu is dat één van de vier ontwerpen die door een groep HTS-leerlingen is gemaakt. Groepswerk vergt uiteraard meer tijd omdat er overleg nodig is en gezamenlijk beslissingen worden gemaakt. Dat het ontwerp, HTS SSE Pick ‘up, op een zeventiende plaats staat is waarschijnlijk omdat het in de verste verte geen sportauto is, zoals de opdracht luidt. Het is een leuk, maar oubollig ogende pick up. Aanvoerders De aanvoerder in december was Alain Smeets, die Buster, een zilvergrijze sportwagen met donkerrode softtop, heeft ingestuurd. De vorm doet, zeker onder bepaalde hoeken, duidelijk denken aan de lelijke eend waarvan het chassis de basis biedt voor alle ontwerpen. Hij diende zijn werk in na zestig uren eraan gewerkt te hebben, op 13 oktober, en won de

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:38

Pagina 9

CAD-Wereld

tiende plaats scoort hij niet hoog, wellicht te weinig realistisch.

Buster doet qua vorm, zeker onder bepaalde hoeken, duidelijk denken aan de lelijke eend waarvan het chassis de basis biedt voor alle ontwerpen.

maandprijs van oktober. Inmiddels (januari) is hij gezakt naar de vierde plaats. De stemmen blijven binnenstromen. In januari staat amateur Vincent Vos bovenaan met THV, waar hij honderd uur aan heeft gewerkt. Het is een sportief ogende auto, zeer gestroomlijnd, die doet denken aan een Spijker of een Lotus. Op de vijfde plaats komt de eerste CAD-professional: Michiel van der Meulen met Laois. Het model oogt wat Amerikaans en is wat belijning betreft niet erg modern. Wel op het eerste gezicht al sportief. Naar zijn eigen zeggen werkt hij er nog aan, er

zitten tot nog toe 25 uren werk in. Een meer futuristische inzending is van Remi Vanwinkel met een sterk aan de VW kever herinnerend model, ontstaan in slechts vijftien uren. Uniek aan deze wagen zijn de ronde deuren voorzien van veel opbergruimte. De binnenruimte is in zijn geheel bolvormig en heeft een doorzichtig dak, waardoor de bestuurder een uniek en exclusief ruimtegevoel krijgt. Apart is ondermeer dat de achterlichten aan de zijkant van de auto zijn geplaatst. Daardoor gaat de ronde vorm van de achterzijde ononderbroken door in het dak. Met een negen-

Punten verzamelen Hoe meer stemmen er binnenkomen des te leuker voor de participanten die er vele uren en zweet in steken om een fraaie sportauto te ontwerpen. Alle ontwerpen zijn op de site te zien en vanaf iedere computer kan eenmaal gestemd worden op elk model. De verzamelde punten worden gemiddeld. Neem dus gerust een kijkje op de wedstrijdsite, is het niet om mee te doen, dan toch op zijn minst om een oordeel te geven. www.designcontest.nl www.designcontest.be

Laois is de beste professionele inzending tot januari 2007.

PDM

F

CAD

CAE

CAM

PDM

CAD/CAM & PDM AUTOMATISERING

WWW.CAD2M.NL

drives your engineering CADMagazine Januari/Februari 2007-1

9

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:38

Pagina 10

CAD-Wereld

Uitwisseling met Adobe Photoshop

Autodesk Sketchbook Pro en Wac om Door: Jean-Pierre van Gastel

Autodesk Sketchbook Pro is een nieuw product in de Autodeskfamilie. Dat wil zeggen: het product bestond al langer, maar is in het bezit gekomen van Autodesk door de overname van Alias. Dit laatste bedrijf is vooral bekend van Maya en Studio Tools, maar heeft ook kleinere producten in het portfolio.

De bijgeleverde drukgevoelige tweeknops pen ligt gemakkelijk in de hand

V

oordat een ontwerp definitief wordt gemaakt, bestaan er tal van schetsen op papier. Dit papier is te vervangen door Sketchbook Pro, want Sketchbook Pro is, zoals de naam al doet vermoeden, een digitaal schetsboek. Sketchbook Pro is bedoeld voor de zogenaamde creatieve professionals zoals ontwerpers, illustrators maar ook artiesten. Het programma werkt in combinatie met een drukgevoelige pen en bijbehorende tablet. Tijdens de evaluatie van Sketchbook Pro had ik de beschikking over het nieuwe A5tablet van Wacom genaamd Volito 2, zie afbeelding 1. Het kleine tablet in de kleur donkergrijs metalliek neemt niet veel ruimte in beslag en de bijgeleverde drukgevoelige tweeknops-pen ligt gemakkelijk in de hand. Tekenen of schetsen met een muis is bijna niet te doen, maar door het gebruik van de draadloze pen kan de arm volledig ontspannen. 10


Draaischijf voor commando’s Sketchbook Pro is beschikbaar in zowel een Windows- als een Mac-versie. Na de installatie en het opstarten van het softwarepakket valt de ‘schone’ interface direct op. Een groot, wit blad met linksonderin de hoek een soort draaischijf waarin alle commando’s zijn te activeren. Deze draaischijf wordt het zogenaamde Marking Menu genoemd en daar is door Alias zelfs patent op aangevraagd, zie afbeelding 2. De manier van navigeren door dit Menu is briljant te noemen; daar zouden veel software-ontwikkelaars nog wat van kunnen leren. Door met behulp van de pen op een icoontje te klikken opent er automatisch een nieuw soort draaischijf waarin een keuze te maken is. Na het oplichten van de pen wordt het desbetreffende commando geactiveerd. Er zijn tal van commando’s beschikbaar in het menu, zoals een potlood, een pen, markeerstift of een airbrush. De

grootte hiervan is dynamisch aan te passen in een apart menu dat ook weer zeer compact is. Zelf kleuren maken Het tekenen met een pen is wel even wennen als je lang met de muis hebt gewerkt. Er zijn echter constraintmogelijkheden beschikbaar tijdens het werken met een potlood of pen. Het indrukken van de shifttoets bijvoorbeeld zorgt ervoor dat een lijn horizontaal of verticaal wordt getekend. Het indrukken van de controltoets zorgt ervoor dat er een hoek is uit te zetten van elke keer 45 graden. Er is voorzien in een standaard kleurenpalet maar het is ook mogelijk om zelf kleur te mengen in een palet. Dit is gebaseerd op RGB-waarden. Eventueel kan de gebruiker met de colorpicker een al bestaande kleur selecteren om die vervolgens een iets andere tint te geven. Om gebruik te maken van al bestaande foto’s of afbeeldingen, zijn deze via de van Windows bekende standaardcommando’s knippen en plakken worden geplaatst in Sketchbook Pro. Ook zijn afbeeldingen in te voren door gebruik te maken van het Image menu. Daarna is deze afbeelding dan direct te voorzien van allerlei artistieke elementen. De rasterbestanden die hierbij ondersteund worden zijn TIFF, BMP, JPEG, GIG, PNG en IFF. Lagen Om het overzicht van de diverse onderdelen te behouden, is het mogelijk om lagen aan te maken. De ‘background’-laag is een laag die altijd standaard aanwezig is. De draaischijf van de lagen bevat mogelijkheden voor het aanmaken, verwijderen, samenvoegen, uitzetten en hernoemen van lagen. Tevens is er de mogelijkheid om een laag doorzichtig te maken, zodat een laag die er onder ligt ook zichtbaar wordt. Een heel sterk punt van Sketchbook Pro is de uitwisseling met Adobe Photoshop. Is een digitale schets gereed, dan kan deze worden

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:38

Pagina 11

CAD-Wereld

Wac om Volito 2 Tablet start Sketchbook Pro automatisch op met het genomen Snapshot en maakt het programma automatisch een nieuwe laag aan voor de annotaties. Via het ingebakken e-mailsysteem kan een schets of idee direct worden verzonden. Uiteraard is er een Undo- en Redo-commando aanwezig, dat standaard op vijftig acties staat ingesteld. De uiteindelijke schets wordt opgeslagen als rasterimage of als PSD-bestand. Deze draaischijf wordt het zogenaamde markingmenu genoemd.

opgeslagen in het standaard PSD-formaat van Photoshop. Hierbij blijven alle aangemaakte lagen volledig intact. Het zoomen en pannen zwenken gebeurt volledig dynamisch. Bij het activeren van het zoom- of pan-commando komt er wederom een draaischijf te voorschijn. Klikt de gebruiker in de buitenste ring van de draaischijf dan kan hij pannen. Klikt hij in de binnenste ring van de draaischijf dan kan hij in- en uitzoomen. Selecties De optie Fit to View zet de volledige schets centraal in het beeldscherm. Het maken van selecties kan op basis van het direct selecteren van elementen met behulp van het select-commando of door gebruik te maken van een lasso. Indien de gebruiker een selectie heeft gemaakt, komt er een draaischijf te voorschijn met daarin drie ringen. De binnenste ring is voor het verschalen van de selectie, de middelste ring is voor het roteren van de selectie en de buitenste ring is voor

het verplaatsen van de selectie. Er is voorzien in een aparte optie voor het verplaatsen, verschalen en roteren van een complete laag. Daarnaast is het mogelijk om lagen te spiegelen of verticaal te draaien. Bij het maken van een dergelijke schets is de resolutie van belang. De gebruiker werkt immers met pixels en niet met vectoren, zoals het geval bij een CAD-systeem. De maximale resolutie van een schets bedraagt 6.400 bij 6.400 pixels. Via het Image pulldown-menu is de resolutie van zowel de afbeelding als het canvas in te stellen. Eventueel is het mogelijk in het zelfde menu om het canvas te roteren of te spiegelen. Snapshots Met het ingebouwde Snapshot-commando is het mogelijk om van het scherm een screendump te maken en daarbij te voorzien van een annotatie. Rechtsonderin de Windows System Bar is het Snapshot-icoontje opgenomen. Na het maken van dit Snapshot

Conclusie De combinatie van een digitaal schetsboek met een tablet is prettig. Zeker gezien de natuurlijke bewegingen die de gebruiker maakt met de pen. De drukgevoeligheid van de pen is ook in orde. Eventueel is de drukgevoeligheid aan te passen in de driver van het Wacom-tablet of door middel van het zelf aanmaken van een eigen brush in Sketchbook Pro. Elke eigengemaakte brush is daarbij op te slaan in een bibliotheek en kan voorzien worden van een icoon. Het enige wat nog ontbreekt, zijn de mogelijkheden tot het importeren van bijvoorbeeld DWG-bestanden. Een alternatief hiervoor is natuurlijk het gebruik van het Snapshot-commando in een actieve AutoCAD-sessie. www.autodesk.nl www.wacom.nl

CADMagazine Januari/Februari 2007-1 11

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:38

Pagina 12

[[[FSY[IRMGXRP

Gratis en snel toegang via www.bouw-en-ict.nl

Het platform voor ICT toepassingen en diensten in de bouw en de bouwketen Ontdek het nieuwe bouwen

Bouw & ICT is gelijktijdig met joint venture jaarbeurs / vnu

ture jaarbeurs / vnu

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:38

Pagina 13

CAD-Wereld

Veel extra functies in branchemodules

HiCAD neXt 2007 en Helios neXt 2007 Door de redactie.

ISD presenteert de nieuwste versies van haar CAD- en PDMoplossingen HiCAD neXt 2007 en Helios neXt 2007. In deze releases heeft ISD meer de nadruk gelegd op de ontwikkeling in het verhogen van de productiviteit binnen een organisatie. Daarvoor zijn de functionaliteiten gebruikersvriendelijker, is het openen van constructies sneller geworden en er zijn extra modelleermogelijkheden toegevoegd. Ook zijn er verschillende uitbreidingen in de branchemodules te vinden.

HiCAD neXt 2007 beschikt over multi-venster technologie waarmee door middel van Drag&Drop gegevens over te hevelen zijn.

Met de nieuwe gebruikersinterface wil ISD tegemoetkomen aan de specifieke wensen van de gebruiker en tegelijkertijd de efficiëntie van werken in HiCAD neXt verhogen. Zo is de gebruikersinterface met de nieuwe look nu vrij te configureren en ook individueel aan te passen. Bovendien is er een geïntegreerd Command Center beschikbaar met een contextgevoelige, dynamische functielijst, die voor de bereikbaarheid zorgt van alle relevante functies bij de actuele bewerkingen. Een andere verandering is de nieuwe multi-venster technologie. Het maakt het voor de gebruiker mogelijk om tekeningelementen, tekeningen of complete samenstellingen via

Drag&Drop van venster naar venster of zelfs van toepassingen naar toepassing te kopiëren. Zelfs het verplaatsen van 2D-elementen in het 3D-venster is mogelijk. Features opslaan De design variantentechniek biedt mogelijkheden voor de productontwikkeling. Hiermee is het namelijk mogelijk om meerdere stappen die steeds opnieuw uitgevoerd worden als één feature op te slaan. Deze feature is dan direct als nieuwe functie beschikbaar in HiCAD neXt en is vervolgens in andere constructies ook toe te passen. Indien er achteraf iets wijzigt aan de constructie wordt de nieuwe situatie meteen aangepast. Dit

gebeurd ook bij niet-parametrische onderdelen en ook als er geen gebruik is gemaakt van constraints. Bij de brancheoplossingen zijn het vooral op de modules voor de staal-, metaal-, en machinebouw die van extra automatismen zijn voorzien. Met name in de staalbouw zijn veel wensen van klanten opgenomen. Zo is het automatisch posnummeren van onderdelen nu helemaal in te richten naar wens van de gebruiker. Bij het genereren van zaaglijsten wordt niet meer alleen de zaaghoeken aangegeven, maar is de hoekrichting ook in de stuklijst grafisch weergegeven terug te vinden dankzij een symbool. De nieuwe staalbouwaansluitingen zijn gebaseerd op de HiCAD neXt Designvariantentechniek en worden dus na het wijzigen van de constructie opnieuw automatisch doorgerekend en aangepast. Koppeling en integratie In de Piping-oplossing is dankzij de multi-venstertechnologie de koppeling tussen het P&ID-schema en de 3D-opstelling intuïtiever geworden. Zowel bij het plaatsen van componenten in 3D als het opvragen van gegevens uit de installatie of het P&ID-schema. Dankzij de nieuwe 3D-grid schetsfunctie, is ook het handmatig tekenen van geleide lijnen door een installatieopstelling heen eenvoudiger geworden. De integratie met Rohr2 van de Sigma zorgt ervoor dat ook direct een sterkte- of stromingsberekening van de leidingen te maken is. Het PDM-systeem Helios neXt is eveneens uitgebreid. Er is met name aandacht besteed aan de multiCAD-interface en de ondersteuning van heterogene CAD-infrastructuren. Tot slot zijn de nieuwe functionaliteiten van de vault- en internetservers wezenlijk voorzien van meer beveiliging waardoor ook de communicatie met meerdere locaties is verbeterd. www.isdbenelux.nl CADMagazine Januari/Februari 2007-1 13

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:38

Pagina 14

CAD-Wereld

Express Tools geïntroduceerd in LT

A u t o C A D LT 2 0 0 7 v s A u t o C A D 2 0 Door: Jean-Pierre van Gastel

Er is inmiddels genoeg geschreven over AutoCAD 2007 in het CAD-Magazine van afgelopen jaar. In dit artikel komt AutoCAD LT weer eens aan bod. Hierbij kijken we met name naar de verschillen tussen de beide ontwerppakketten. Welke functies ontbreken er in de LT-versie en welke zijn juist wel aanwezig?

Tekeningen met 3D-elementen kunnen worden geopend en geprint.

A

utoCAD LT 2007 is altijd nog het beste alternatief indien een potentiële gebruiker de volledige AutoCAD-versie te duur vind, of uitsluitend 2D-tekeningen wil maken en geen applicaties wil gebruiken. Het beste alternatief, omdat AutoCAD LT 2007 voor honderd procent het DWG-formaat kan lezen en schrijven. Ondanks dat er geen 3D-mogelijkheden in de software aanwezig zijn, kunnen er wel tekeningen met 3D-elementen worden geopend en worden geprint, zie afbeelding 1. Uiteraard zijn er ook tal van verschillen om het prijsverschil van meer dan vijftig procent te rechtvaardigen. Indien er bijvoorbeeld meerdere mensen binnen een bedrijf gebruik willen maken van AutoCAD LT, dan dienen er meerdere licenties aangeschaft te worden of de verschillende personen gebruik moeten maken van één systeem. AutoCAD LT is namelijk niet beschikbaar in een floating netwerklicentie die op een server kan draaien. Op het gebied van de gebruikersinterface zijn er ook wat verschillen waar te nemen. AutoCAD LT 2007 14


beschikt niet over het Dashboard wat geïntroduceerd is bij AutoCAD 2007. Dit is echter geen groot gemis, aangezien bijna alle functionaliteiten in het Dasboard op 3D zijn gericht. OTrack In AutoCAD LT 2007 is het mogelijk om automatische hulplijnen op te laten lichten, gebaseerd op een bepaald geometrisch punt zoals een eindpunt of een middelpunt. Object Snap Tracking of simpel afgekort OTrack bestaat al sinds AutoCAD 2000, maar zat tot nu toe niet in de LT-versie. Door het gebruik van deze functie wordt het construeren in LT wel een stuk aantrekkelijker, zie afbeelding 2. Als we verder kijken op het gebied van tekenen is AutoCAD LT 2007 ongeveer voor 95 procent gelijk aan de grote AutoCAD 2007. Wat opvalt, is dat AutoCAD LT gebruik maakt van maximaal 255 kleuren en niet de beschikking heeft over ware, Pantone- en Ral-kleuren die wel aanwezig zijn in AutoCAD. Verder ondersteunt AutoCAD LT geen enkele program-

meertaal, zoals AutoLISP, Visual Basic en ARX, en ontbraken totnogtoe altijd de Express Tools. Deze laatste zijn gebaseerd op de meest populair LISProutines en werden bij AutoCAD 13 geïntroduceerd. Express Tools Ondanks het ontbreken van ondersteuning voor programmeren zijn er wel verschillende Express Tools geïntroduceerd in AutoCAD LT 2007. Dit zijn tools die het werken met lagen een stuk gemakkelijker maken. In de nieuwe Layers II toolbar zijn alle extra functies terug te vinden. De allereerste functie is Layer Match. Deze is eigenlijk niet zo heel spannend, aangezien het commando Match Properties al langer deel uit maakt van AutoCAD LT dan van de grote AutoCAD. Met behulp van dit commando is een object in een laag te verplaatsen naar een andere laag door deze simpelweg te selecteren. Het nieuwe commando Change to Current Layer is een stuk handiger. Hiermee is er een selectie te maken van elementen die naar de huidige laag moeten worden verplaatst. Het gebeurt nog al eens dat de gebruiker per ongeluk in de verkeerde laag zit te tekenen als hij geen gebruik maakt van Tool Palettes. De Layer Isolate behoort tot mijn persoonlijke favorieten. Door een object te selecteren wordt de gehele laag van het object geïsoleerd. Met andere woorden: alle andere lagen die aanwezig zijn in de tekening worden automatisch uitgezet of bevroren. Met de functie Layer Unisolate worden alle lagen automatisch weer aangezet en ontdooid. Layer Walk Indien de gebruiker objecten wil kopiëren die al in een bepaalde laag staan en gelijk wil verplaatsen naar een andere laag, is het nieuwe Copy Objects to New Layer-commando het handigst. Als eerste dient de gebruiker een selectie te maken van de elementen die moeten worden gekopieerd en vervolgens volstaat het om een object aan te klikken of de naam in te typen van de

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:38

Pagina 15

Durft u de lat hoger te leggen..?

AD 2007 Deel 1 kening te selecteren, waarna direct in het dialoogvenster de laag zichtbaar is waarop het element is getekend. Eventuele lagen die leeg zijn, kunnen met de knop Purge direct worden verwijderd. Kortom maak gebruik van de Layer Walk functie die kan namelijk heel veel tijd besparen, zie afbeelding 3. Object Snap Tracking zit nu ook in de LT-Versie.

laag waarin het mag worden geplaatst. Daarna start de feitelijke kopiebewerking pas. Het nieuwe Layer Walk-commando is misschien wel het beste Layer Commando dat ooit is bedacht. Indien de gebruiker een tekening krijgt aangeleverd van derden, is het altijd een puzzel op het gebied van lagen. Welke objecten zitten nu in welke laag? Door gebruik te maken van het Layer Walk commando is in een dialoogvenster een overzicht te zien van alle aanwezige lagen in de tekening. Door simpelweg een laag aan te klikken in het dialoogvenster, wordt direct in de tekening getoond welke informatie er in de geselecteerde laag staat. Met behulp van de controltoets zijn er meerdere lagen tegelijk te selecteren. Tevens heeft de gebruiker de beschikking over een filter in het dialoogvenster waarmee hij bijvoorbeeld alle lagen, die beginnen met een bepaalde letter, kan uitfilteren. Met het icoontje Select Objects is een element in de te-

Bevriezen en ontdooien De overige functies in de Layers II toolbar spreken voor zich. Met het Layer Freeze-commando is een element te selecteren in de tekening, en de laag waarin het element getekend is, wordt bevroren. Er is wel verschil tussen de modelspace en de Lay-Out. In de modelspace zal de laag gewoon worden bevroren en in een Lay-Out wordt de laag bevroren in de huidige viewport, dus niet in de andere viewports. Met de functie Layer Off selecteert de gebruiker een element in de tekening, waarna de laag waarin het element is getekend, automatisch wordt uitgezet. Ditzelfde geldt ook voor het commando Layer Lock waarbij echter de gehele laag wordt vergrendeld en er dus geen selecties meer in te maken zijn. Voor het aanzetten of ontdooien van alle lagen, ontbreken de icoontjes in de toolbar. Deze er zijn er evenwel nog wel bij te zetten. Bovendien is het mogelijk om gebruik te maken van de Layer Tools in het pulldownmenu Format. Wat verder nog opvalt, is dat de functie Multilijn nog steeds ontbreekt in AutoCAD LT 2007 en dat er op het gebied van het opmaken van een document enkele zaken ontbreken. Daarover meer in het volgende artikel.

Een eventuele lege laag kan met de knop Purge worden verwijderd.

Nieuwe ICN Revit 9.1 NL-Bibliotheek! Voor meer informatie: [email protected]

ICN Solutions wél! Want geen sprong is te hoog voor het bouwkundig software programma: Autodesk Revit Building! Dé intelligente manier van tekenen op het hoogste niveau, in 2D en 3D. Compleet en eenvoudig voor alle tekenen ontwerpfases in het bouwproces. Durft ú de uitdaging aan? Bel ons voor een afspraak!

ICN Solutions B.V. postbus 3302, 5203 DH ‘s-Hertogenbosch tel. +31(0)73 - 750 6 750 - fax +31(0)73 - 750 6 751 [email protected] - www.ICN-Solutions.nl

Freedom Workflow Interaction Breng een bezoek aan onze stand op de Bouw & ICT Beurs in Jaarbeurs Utrecht op 7, 8 en 9 februari 2007. Voor gratis entreekaarten kunt u zich voorregistreren middels de ‘beursbutton’ op onze site: www.kubusinfo.nl

Geldropseweg 47, 5611 SC Eindhoven, T +31 (0)40 213 19 50, www.kubusinfo.nl

01-07 Kubus CADMag_adv.indd 1

19-01-2007 10:34:51

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:43

Pagina 17

CAD-Wereld

PDM-component voorzien van ERP-integratie

Versie 2 van Teamcenter Express Door de redactie.

UGS brengt Versie 2 van Teamcenter Express op de markt. Teamcenter Express is de collaborative product data management (cPDM)-component voor het MKB binnen het Velocity Seriesportfolio. Het werd tien maanden geleden uitgebracht in tien verschillende talen. De nieuwe versie bevat verschillende aanpassingen en uitbreidingen op het gebied van design collaboration, manufacturing datamanagement en ERP-integratie.

Teamcenter Express versie 2 is direct gekoppeld aan NX CAM Express.

Teamcenter Express versie 2 maakt gebruik van het nieuwe Teamcenter 2005 SR1-platform met een Microsoft .NET serverarchitectuur. Dit is met name gedaan voor het verbeteren van de werkbaarheid voor gebruikers van een webclient. Daarnaast is Teamcenter Express versie 2 uitgebreid met ‘Xpres-Review Package Exchange’, een nieuwe tool die de samenwerking tussen werkgroepen, leveranciers en klanten tijdens het ontwikkelproces moet ondersteunen. De XpresReview Package Exchange combineert XpresReview, de samenwerkingstool van NX en Solid Edge, met het Packaged Collaboration File (PCF)-bestandsformaat, dat zowel 2D- en 3D-CAD-bestanden als elk ander bestandstype kan bevatten. Er zijn verscheidene nieuwe functies toegevoegd aan Teamcenter Express die hier gebruik van maken, waaronder het importeren, exporteren en be-

kijken van PCF-bestanden. Leveranciers en klanten kunnen de XpresReview-viewer gratis downloaden en zo de PCF-inhoud bestuderen en via Mark-up van commentaar voorzien. Daarna kunnen ze aangepaste PCF-bestanden weer importeren in Teamcenter Express zodat anderen de wijzigingen kunnen beoordelen en meenemen in het ontwerp. Koppeling CAM Binnen het MKB wordt veel gebruik gemaakt van niet-specifieke databases of PDM-applicaties die de productiegegevens niet meenemen. Dit resulteert in het verlies van gegevens, of zelfs in productie op basis van de verkeerde gegevens. Teamcenter Express Versie 2 brengt zowel ontwerpals productiedata samen in één systeem. Het systeem bevat diverse extensies voor manufacturing process planning alsmede tools, fixture en bi-

bliotheken met standaard productiemiddelen en is op maat gemaakt voor middelgrote producenten. Teamcenter Express Versie 2 is direct gekoppeld aan NX CAM Express dat in juni op de markt kwam. Het systeem slaat de gegevens, die gemaakt worden in NX CAM Express-sessies, automatisch op en houdt ze onder volledige revisiecontrole tijdens de definitie van een productieproces. Zo kunnen bedrijven teruggaan naar een job, de juiste gegevens vinden en zich ervan verzekeren dat de juiste informatie naar de werkplaats wordt gestuurd. Update in ERP Teamcenter Express versie 2 levert twee voorgeconfigureerde integratiemogelijkheden met bekende ERPtoepassingen. De nieuwe Teamcenter Express SAP-optie is een voorgeconfigureerde versie van de bestaande Teamcenter Engineering Gateway for SAP software en maakt het mogelijk om gecontroleerd productdata over te brengen van Teamcenter Express naar SAP. Daarnaast is er een integratiemogelijkheid voor Microsoft Dynamics NAV 4.0 terwijl versie 2 van Teamcenter Express de AX-ondersteuning upgradet zodat deze ook AX 4.0 bevat. Door deze koppelingen zijn gegevens over te dragen naar een ERP-omgeving. De gegevensovergang wordt automatisch geïnitieerd door een workflowproces, waarbij de Teamcenter Express-gebruiker op de hoogte gehouden wordt van de status van de updatetransactie in het ERPsysteem. Teamcenter Express is te koppelen aan uiteenlopende CAD-applicaties waaronder de pakketten van UGS zelf, Solid Edge en NX, maar ook aan die van concurrerende softwareproducenten zoals CATIA, AutoCAD, Autodesk Inventor en SolidWorks. www.ugs.com/velocity www.ugs.com/teamcenterexpress


Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:43

Pagina 18

CAD-Wereld

CoCreate ontwerpwedstrijd 2007

Bètaversie IntelliCAD 6.3

In navolging van de editie van dit jaar houdt CoCreate ook in 2007 een wereldwijde ontwerpwedstrijd. Deze keer is de wedstrijd gericht op innovatief productontwerp. Iedereen kan meedoen met een afbeelding van een ontwerp en maakt daarbij kans op uiteenlopende prijzen van producten die zijn gemaakt door gebruikers van CoCreate-software. De winnaars worden gekozen door een openbare stemming via Internet. Inschrijven voor de wedstrijd kan tot 16 maart 2007 via de website van CoCreate. De deelnemers kunnen kiezen uit vijftien verschillende categorieën, zoals consumentenproducenten, airconditioning en automotive. www.cocreate.com

Het IntelliCAD Technology Consortium (ITC) heeft de release van de bètaversie van IntelliCAD 6.3 vrijgegeven. De nieuwe versie maakt gebruik van de laatste ontwikkelingen in de ODA DWGdirect 2.1.1 bibliotheken, gebaseerd op de industriestandaard OpenDWG. De software gebruikt de bibliotheek voor het lezen en wegschrijven van het DWG 2007 bestandsformaat. Alhoewel het belangrijkste doel de DWG 2007compatibiliteit was, is er ook een aantal andere grote veranderingen doorgevoerd in de 6.3-uitvoering. Zo is de gebruikersinterface voor PDF-export voorzien van meer uitvoeropties en zijn er nieuwe functies toegevoegd aan de COM API. Daarnaast zijn verschillende bugs aangepakt en kleine veranderingen doorgevoerd, zoals de Setup-ondersteuning van Windows Vista, viewport locking en het beschikbaar maken van de TangentTangent-Tangent-optie voor het aanmaken van cirkels. www.intellicad.org

Model Manager Access

18

Xandorra heeft een nieuwe module voor Model Manager ontwikkeld: Model Manager Access. Model Manager Access is bedoeld voor gebruikers zonder CAD-applicatie, zoals medewerkers van afdeling inkoop en verkoop, medewerkers in productie of werkvoorbereiders. Deze personen hebben vaak de behoefte om een tekening te kunnen bekijken, een ontbrekende maat te meten en eventueel tekeningen te kunnen printen of plotten. Dit kan met Model Manager Acces door

gebruik te maken van de betreffende CAD- of PDF-bestanden. Model Manager Access is een web-based applicatie zodat er geen installatie op de pc van de gebruiker nodig is, een webbrowser met Acrobat Reader volstaat. Indien gewenst zijn ook 2D-tekeningen en 3D-modellen te bekijken met respectievelijk 2D Access of 3D Access. In dit geval wordt bij 2D-tekeningen de rechteronderhoek automatisch voorzien van de actuele gegevens uit de database. www.xandorra.com

Van 2D naar 3D

Teamcenter Community Appliance van UGS en HP

De overstap van 2D- naar 3D-CAD is voor veel bedrijven een aandachtspunt. De uitgever van het tijdschrift Machine Design, één van de grotere CAD-tijdschriften in de Verenigde Staten, heeft het e-book Going 3D: Survival Guide for 2D CAD Users uitgegeven. Hierin wordt beschreven hoe een bedrijf eenvoudig, en met behoud van uw 2D-CAD-data, kan overstappen naar 3D-CAD. SolidWorks heeft het boek gratis ter beschikking gesteld in het PDF-formaat. Wie het wil lezen kan het, na het invullen van een gegevenslijst, downloaden van de website van het bedrijf. Dat kan hier: www.solidworks.nl

UGS heeft samen met HP een nieuwe real-time engineering collaboration-oplossing ontwikkeld. Dit product, Teamcenter Community Appliance, is bedoeld voor bedrijven die een coherent systeem willen inzetten bij een lokale of wereldwijde PLM-implementatie. De oplossing is te integreren in een nieuwe of bestaande Teamcenter Engineering-omgeving en bestaat uit software van UGS en hardware van HP. Teamcenter Community Appliance bestaat uit Teamcenter van UGS en is gebouwd op het Microsoft Windows serversysteem. Het draait op HP ProLiant servers met HP-software, storage, networking switches en HA-mogelijkheden. UGS levert diensten op het gebied van planning, implementatie en ondersteuning. Teamcenter Community Appliance zal beschikbaar komen in het eerste kwartaal van 2007. www.ugs.com


Meer lezers op Cadplaza De belangstelling voor www.cadplaza.nl is in 2006 gestaag gestegen. Begin 2007 kunnen we concluderen dat het aantal bezoekers hoger ligt dan de oplage van het gedrukte tijdschrift. Sinds het vierde kwartaal van 2006 heeft de site namelijk maandelijks meer dan tienduizend unieke bezoeker. De statistieken laten zien dat vooral tijdens kantooruren veel op de site wordt gesurft: op maandag tot en met vrijdag tussen acht en vijf, met een dipje in de vrijdagmiddag. www.cadplaza.nl

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:43

Pagina 19

ProjectWise StartPoint Bentley Systems heeft bekendgemaakt dat het ProjectWise StartPoint gaat koppelen met, en geschikt zal maken voor, de nieuwe mogelijkheden van Microsoft Office SharePoint Server 2007. ProjectWise StartPoint is in mei 2006 op de markt gekomen als documentbeheersysteem op instapniveau voor gebruikers van MicroStation en AutoCAD. De tool is bedoeld voor het ontsluiten van de mogelijkheden van ProjectWise, een documentbeheersysteem. ProjectWise StartPoint breidt de SharePoint-technologieën uit door direct vanuit MicroStation, MicroStation PowerDraft, Bentley Redline, Bentley View en AutoCAD toegang te bieden tot het Sharepoint-platform en de project tools. Verder is het programma in staat om relaties te beheren voor MicroStation-referentiebestanden en AutoCAD Xrefs. Ook biedt ProjectWise StartPoint ondersteuning voor MicroStation V8 XM Edition Link Sets tussen CAD- en Office-bestanden. Met behulp van de software zijn PDF- en andere plotbestanden vanuit MicroStation direct op te slaan in de SharePoint-technologieen. Tenslotte is het ook mogelijk om vanuit ProjectWise StartPoint MicroStation-workspaceprofielen toe te wijzen aan individuele DGN-bestanden, zodat aan gestelde standaarden wordt voldaan. De producten en technologieën van Microsoft Office SharePoint Server 2007 bieden gebruikers de verschillende functies. Zo is het mogelijk om met de server eenvoudige projectwebsites aan te maken en aanpassingen door te voeren op gebruikersniveau. Verder biedt de software toezicht op toegang tot bestanden met behulp van ‘check-in/checkout’-functionaliteit. Het versiebeheer wordt eveneens geregeld

door de server, waarbij zoekfunctionaliteit aanwezig is om de juiste informatie terug te vinden. De beveiliging via Microsoft Office SharePoint Server 2007, loopt via toegangbeheer met ‘Folder Level’-beveiliging terwijl er ook een portaal is met agenda’s en discussiegroepen. ProjectWise StartPoint wordt meegeleverd met MicroStation V8 XM Edition, waardoor het direct in gebruik is te nemen. AutoCAD-gebruikers hebben bij de installatie een gratis te downloaden plug-in nodig. In beide gevallen is uiteraard een gebruikerslicentie voor ProjectWise vereist. Naast de SharePoint-technologieën is verder geen aparte serversoftware nodig. www.bentley.com/ProjectWise

Bosch Engineering gecertificeerd voor Teamcenter Express Bosch Engineering is nu officieel gecertificeerd reseller van Teamcenter Express. Hiermee biedt het bedrijf de gehele Velocity-portfolio van UGS aan. Teamcenter Express is een multi-CAD engineering producten procesmanagementoplossing voor productontwerpteams. De focus ligt op de ondersteuning van de productcreatie en het centraal beheren van de productconfiguratiedata en de daaraan gerelateerde informatie. Teamcenter Express heeft een volledige integratie met onder andere Solid Edge, en stelt constructeurs in staat om modellen, tekeningen en samenstellingen rechtstreeks vanuit Teamcenter aan te maken en te bewerken. www.boschengineering.nl

Pro/ENGINEER NU slechts € 6.390 per licentie* Pro/ENGINEER is ’s werelds beste 3D CAD oplossing die er op dit moment in de midrange markt te krijgen is. Of u nu 1 ontwerper of 1000 ontwerpers heeft: Pro/ENGINEER is de absolute winnaar m.b.t snelheid, flexibiliteit en gebruikersgemak. Naast de al meer dan 300.000 gebruikers over de gehelewereld zullen steeds meer CAD professionals naar Pro/ENGINEER grijpen voor het verkrijgen van een maximaal rendement over het gehele ontwerpproces.

Onze best-in-class oplossing Pro/ENGINEER is al beschikbaar voor slechts € 6.390 per gebruikerslicentie* Bezoek de site www.ptc.com / go / cadmagnl voor meer informatie.... EN, nu tijdelijk een GRATIS industrie-gerelateerde module naar keuze.

Vragen over 3D CAD? Heeft u meer hulp nodig met uw beslissing voor een CAD oplossing? Download dan onze GRATIS CAD-Buyers Guide van www.ptc.com / go / cadbuyersguide *De speciale aanbieding van ? 6.390 excl. BTW voor een gebruikerslicentie plus een gratis industrie-gerelateerde module is alleen geldig voor nieuwe klanten. Bestaande klanten worden geadviseerd contact op te nemen met PTC voor andere geweldige aanbiedingen. PTC behoudt zich het recht voor om deze actie op ieder willekeurig tijdstip te stoppen. ©2007 Parametric Technology Corporation (PTC). PTC, the PTC logo, Pro/ENGINEER and Wildfire are trademarks or registered trademarks of PTC.

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:43

Pagina 20

CAD-Wereld

Website meer dan alleen archief

Nog meer CAD op CADPlaza Door: Lambert-Jan Koops

Het zal iedereen inmiddels wel zijn opgevallen dat de redactie van CAD-Magazine elke keer weer veel tijd en aandacht besteed aan CAD-Magazine. Vandaar ook dat er acht keer per jaar een nieuwe editie uitkomt van CAD-Magazine. Het produceren van dit prachtblad is echter niet het enige wat wij voor onze rekening nemen. Zo wordt er ook elke week weer tijd geïnvesteerd in onze website: www.cadplaza.nl.

De website van CAD-Magazine is voorzien van de nieuwe rubriek ‘Van de redactietafel’.

H

et belangrijkste doel dat de redactie van CAD-Magazine voor ogen staat bij de invulling van CADPlaza, is datgene doen wat in het blad niet kan. Natuurlijk is het ook mogelijk om oude artikelen op te vragen en voor abonnees zijn zelfs complete nummers als PDF te downloaden op de website, maar er is meer. Zo streven we er naar om ons korte nieuws zo goed mogelijk, dat wil zeggen, meerdere keren per week, bij te houden. Er gebeurt namelijk meer in de wereld die CAD heet, dan we in de 20


acht CAD-Magazines per jaar kunnen bijhouden. Op die manier is de site een goede aanvulling voor de lezer die van al het korte nieuws op de hoogte wil blijven. Bovendien is sinds kort de rubriek ‘Van de redactietafel’ te vinden op CADPlaza, waarin wordt verteld welke onderwerpen op het moment van schrijven de aandacht van de redactie hebben. Een soort voorwoord zonder blad, als het ware, maar wel een rubriek die een tipje van de sluier oplicht over datgene wat er aan zit te komen op nieuwsgebied.

Banenmarkt Uiteraard biedt CADPlaza ook verschillende mogelijkheden, die we in het blad niet hebben. Zo is er de constant geüpdate banenmarkt voor lezers die op zoek zijn naar een nieuwe werkplek en voor bedrijven die extra of nieuw personeel willen aantrekken. Met het aantrekken van de economie valt het te verwachten dat er steeds meer vacatures komen, dus hou deze rubriek goed in de gaten! De banenmarkt is een goed voorbeeld van hoe de site en het blad elkaar aanvullen. De rubriek is namelijk minder geschikt voor het blad, omdat de doorloopsnelheid hierbij relatief hoog is. Zo houden blad en site elkaar goed in evenwicht. Bewegend beeld Andere opties die we in de nabije toekomst zullen verkennen op CADPlaza zijn van technologische aard. Zo willen we bijvoorbeeld een start maken met het gebruik van bewegend beeld voor CAD. Wie wel eens op YouTube heeft rondgesnuffeld met de zoekterm CAD, wist dat al, maar is ook tot de ontdekking gekomen dat niet alle video’s die daar te vinden zijn even interessant zijn. Wij zullen echter het kaf van het koren scheiden voor we dergelijke zaken plaatsen op de website. Naast de nietrelevante onzin, zijn er namelijk genoeg demo’s, speeches, aankondigingen en happenings die het verdienen om te worden bekeken. En vanaf nu kan dat ook; Op CADPlaza. www.cadplaza.nl

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:43

Pagina 21

Praktijk

Kleine ribbels grote uitdaging

De Philips USG Innotiv Shaver Door de redactie.

USG Innotiv is het grootste technische projectbureau van Nederland. Het biedt diensten op twaalf verschillende technische specialismen. Zo beheert het bedrijf projecten op het gebied van ICT tot en met de ontwikkeling van grote civiele kunstwerken. Natuurlijk is er binnen dit kader ook plaats voor het gebruik van CAD en het beheer van ontwikkelingstrajecten voor de mechanische wereld.

De shaver met de subtiele ribbels voor de grip.

U

SG Innotiv Product Development is de afdeling van UGS Innotiv die zich heeft gespecialiseerd in het uitvoeren en aannemen van projecten in 3D-productontwikkeling en engineering. De projecten lopen uiteen van zware machinebouw tot consumentenproducten. De engineers van UGS Innotiv werken hierbij met in de CAD-wereld bekende pakketten zoals Pro/ENGINEER, Unigraphics, SolidWorks, SolidEdge en Ansys. Ze worden hierbij veelal gedetacheerd, soms om problemen met de productiecapaciteit van de klant op te lossen, soms om kennis over te dragen. In dit laatste geval worden bijvoorbeeld twee Pro/ENGINEER-gebruikers op de engineeringafdeling van de klant geplaatst om het ontwerpteam daar in

de dagelijkse praktijk te ondersteunen bij het gebruik van de software. Om een compleet implementatietraject te kunnen ondersteunen heeft USG Innotiv bovendien eigen trainingcenters waar trainingen op CAD-gebied te volgen zijn. Hiervoor is de afdeling USG Innotiv Product Development Certified Trainings Partner van PTC waarbij wordt gewerkt met officieel PTC trainingsmateriaal. Naast de afdeling Product Development, is USG Innotive Training Center een geautomatiseerd Autodesk Training Center. Ribbels De ontwerpers van UGS Innotiv zijn betrokken geweest bij een groot aantal projecten, zowel bij kleinere

ondernemingen als bij multinationals. Een goed voorbeeld hiervan is bijdrage aan de ontwikkeling van de Philips USG Innotiv Shaver. Waar Philips de ontwikkeling van de techniek aan de binnenkant voor zijn rekening nam, werd het ontwerp van de buitenkant uitbesteed aan UGS Innotiv. Het ontwerp van de shaver was daarbij vernieuwend en vereiste complexe spuitgiettechnieken. Deze waren nodig om de gewenste handgrepen te kunnen ontwikkelen en produceren in één matrijs. De toe te passen technieken waren daarom meer complex, omdat het gaat om een combinatie van twee verschillende kunststoffen: een ‘harde’ voor de behuizing en een ‘zachte’ voor de grip in ribbels van slechts 0,4 millimeter. Deze subtiele uitstulpingen vergen vooral veel aandacht bij het verwijderen van de handgreep uit de matrijs omdat ze makkelijk kunnen blijven hangen in de matrijs. Dat kan niet zo maar worden verholpen door de holtes in de matrijs groter te maken, want kan het plastic gaan vloeien bij het inspuiten van het materiaal. Na een uitgebreide analyse kwamen de engineers echter tot de ideale vorm waarbij geen van de ongewenste effecten nog een probleem vormde. USG Innotiv Edition Al met al is USG Innotiv trots op de bijdrage die het heeft geleverd tijdens het project. Daarom heeft het bedrijf de goedkeuring gekregen van Philips om de Special USG Innotiv edition te ontwikkelen. De vormgevers van Philips zelf hebben de corporate identity van USG Innotiv vertaald naar dit ontwerp, met USG Innotiv kleuren en logo. Er zijn er slechts 2.500 van gemaakt, dus je hebt nu echt iets unieks in handen. Samen met Williams F1 is USG Innotiv dan ook het eerste bedrijf met een eigen custom Philips shaver. www.usginnotiv.nl


Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:43

Pagina 22

Agenda De agenda bevat aankondigingen van gratis workshops, seminars, themadagen en andere kosteloze activiteiten van CADleveranciers en dealers. Daarnaast is er natuurlijk ook aandacht voor relevante beurzen in Nederland en België. De agenda is doorlopend en beslaat in ieder geval de evenementen tot aan de volgende uitgave van CAD-Magazine. Hiervoor kunnen beurzen, gratis seminars en workshops per e-mail worden aangemeld bij de redactie: [email protected]. Vermeld de datum, plaats, website en een korte inhoud, en geef als onderwerp van uw mail 'Agenda'.

Bouwbeurs De Bouwbeurs wordt van 5 tot en met 10 februari gehouden in de Jaarbeurs te Utrecht. Op de beurs zullen alle soorten bouwgerelateerde partijen aanwezig zijn. Daarnaast zullen er ook verschillende evenementen plaatsvinden zoals het Gala van de Nederlandse Bouw, de uitreiking van de Nederlandse Bouwprijs en de VSB Steigerbouwwedstrijden. Over een deelbeurs van de bouwbeurs, Bouw & ICT, is meer te lezen in de speciale katern van CAD-Magazine op pagina 27 en verder in dit nummer. www.bouwbeurs.nl

02 februari, Autodesk Webinar - Revit Building sessie 4: DWG + andere formaten (in/export) www.autodeskseminars.com

07-09 februari, Bouw & ICT Utrecht, Jaarbeurs www.bouwenict.nl 08 februari, Workshop Bouwkunde 's-Hertogenbosch www.icn-solutions.nl

05-10 februari, Internationale BouwBeurs 2007 Utrecht, Jaarbeurs www.bouwbeurs.nl

08 februari, Workshop Databeheer Nieuwegein www.hecbv.nl

06 februari, Eenvoudiger tekenen constructiedocumenten produceren Amsterdam www.cadcompany.nl

09 februari, Workshop Solid Edge 3D CAD in Vogelvlucht Oldenzaal www.boschengineering.nl

07 februari, Autodesk Webinar Technische en commerciële documentaties www.autodeskseminars.com

09 februari, Van 2D naar 3D, een extra dimensie Amsterdam www.cadcompany.nl

07-08 februari, Constructeurs & Engineering dagen Gorinchem, Evenementen Hal www.ce-dagen.nl

Focus op succes

09 februari, Realiseer voorsprong met data management Amsterdam www.cadcompany.nl 15 februari, Open dag CADMatch Van 3D modelleren naar 3D engineeren Oosterhout www.cadmatch.nl 15 februari, Worksho Werktuigbouwkunde 's-Hertogenbosch www.icn-solutions.nl 16 februari, Wegwijs in Product Datamanagement Oldenzaal www.boschengineering.nl 16 februari, Ontwerpen en elektrische aansturingen sneller wijzigen Amsterdam www.cadcompany.nl

Ontworpen met

CoCreateOneSpace

ÈÈ

Sigma heeft met CoCreate’s Dynamic Modeling gebaseerde software de time-to-market met 30 % verkort gewerkt met uitsluitend virtuele prototypes www.cocreate.com/sigma-nl “Ontwerpers die een keer met OneSpace Modeling hebben gewerkt, kunnen niet meer zonder. De applicatie is snel te gebruiken en eenvoudig te leren; daarom zijn onze ontwerpers allemaal van 2D op 3D overgestapt.” Yosuke Yamazake, SIGMA Corporation

Gratis 3D software

www.cocreate.com/free

De meest innovatieve toonaangevende bedrijven over de hele wereld kiezen voor Dynamic Modeling voor de productontwikkeling – de weg naar 3e generatie PLM.

22


a 3G PLM company

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:43

Pagina 23

21 februari, Inloopdag - Workshop Autodesk software-applicaties werktuigbouwkundig ontwerpen Gouda www.cadac.nl

20-22 maart, A, B & E Vakdagen Aandrijftechniek, Besturingen & Elektronica Hardenberg, Evenementenhal www.evenementenhal.net

22 februari, Seminar Solid Edge in de Scheepsbouw Oldenzaal www.boschengineering.nl

21 maart, Inloopdag - Workshop Autodesk software-applicaties werktuigbouwkundig ontwerpen Gouda www.cadac.nl

22 februari, Van 2D naar 3D, een extra dimensie Alkmaar www.cadcompany.nl 22 februari, Realiseer voorsprong met data management Alkmaar www.cadcompany.nl 23 februari, Introductie simulatie en analyse software (CAE software) Oldenzaal www.boschengineering.nl 27 februari, Software Infodagen Heerenveen www.construsoft.com

Controle is de basis voor succes!

22 maart, Workshop Werktuigbouwkunde 's-Hertogenbosch www.icn-solutions.nl 23 maart, Ontwerpen en elektrische aansturingen sneller wijzigen Amsterdam www.cadcompany.nl 27 maart, Software Infodagen Hengelo www.construsoft.com

Maart

27 maart, Workshop AutoCAD Electrical Oosterhout www.cadmatch.nl

02 maart, Demonstratie Autodesk Inventor & Productstream Oosterhout www.cadmatch.nl

29 maart, Van 2D naar 3D, een extra dimensie Alkmaar www.cadcompany.nl

08 maart, Workshop Autodesk Media & Entertainment 's-Hertogenbosch www.icn-solutions.nl

29 maart, Realiseer voorsprong met data management Alkmaar www.cadcompany.nl

08 maart, Hands-on Workshop PTC Specials Nieuwegein www.hecbv.nl

April

Rapportering & kantoormanagement:

08 maart, Eenvoudiger tekenen constructiedocumenten produceren Deventer www.cadcompany.nl 13 maart, Software Infodagen Amersfoort www.construsoft.com 15 maart, Workshop Bouwkunde 's-Hertogenbosch www.icn-solutions.nl

• Heldere en actuele management informatie • Ordening en overzicht van projectgegevens • Tijdsbesparing • Nacalculatie projecten

Tijdsbesteding Architect

17 april, Software Infodagen Zoetermeer www.construsoft.com 24-26 april, Overheid & ICT Utrecht, Jaarbeurs www.overheid-en-ict.nl 29 april-03 mei BE Conference 2007 Los Angeles, CA, Los Angeles Convention Center, U.S.A. www.be.org Ga voor de meest actuele informatie naar de agenda op www.cadplaza.nl

ICN Solutions B.V. postbus 3302, 5203 DH ‘s-Hertogenbosch tel. +31(0)73 - 750 6 750 - fax +31(0)73 - 750 6 751 [email protected] - www.ICN-Solutions.nl

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:43

Pagina 24

Zoeklicht op

Combinatie actief in BelgIië en Nederland

Strategische alliantie CADkoop en CA Door: Sendy Berkhout

Met ingang van 1 januari 2007 is de strategische samenwerking tussen CADkoop en CAD & Company een feit. De twee ondernemingen bundelen hun krachten. Zowel CADkoop als CAD & Company timmert al jaren aan de weg. De één met een webshop, met name gericht op de verkoop van AutoCAD en AutoCAD LT, de ander als partner voor ondernemingen werkzaam in de bouwkundige en metaalverwerkende industrie en daaraan gerelateerde bedrijven.

Karel van Dam (links) en Rob Oud beklinken de samenwerking tussen CADkoop en CAD & Company.

D

e samenwerking tussen CADkoop en CAD&Company is niet uit de lucht komen vallen. Karel van Dam van CADkoop legt uit waar de keuze voor CAD & Company vandaan komt: “Onze webshop heeft altijd als voordeel gehad dat wij voor onze klanten AutoCAD en AutoCAD gerelateerde producten konden leveren. Veel van onze klanten weten exact wat ze nodig hebben en installeren en implementeren zelf. De inkoop van software via een webshop is dan een 24


logische keuze. Wij merken echter dat ook de vraag naar support en aanvullende diensten steeds groter wordt. De keuze tussen samenwerken met een grote partij die dit al jaren doet óf zelf deze expertise vergroten was eenvoudig.” Integratie van bedrijven “Eén van de beleidspunten van CAD & Company is dat wij graag dicht bij onze klanten zitten. Dat is prettig voor onze opdrachtgevers: we zijn er

snel als er acuut ondersteuning nodig is”, valt Rob Oud van CAD & Company hem bij. “Met vestigingen in Alkmaar, Amsterdam, Deventer en nu Oosterhout hebben we landelijke dekking voor onze relaties. Bovendien beschikken wij door de fusie met CADkoop over een webshop waardoor onze klanten nu 24 uur per dag bij ons terecht kunnen wanneer zij snel een extra licentie van AutoCAD nodig hebben”. Met ingang van 1 januari 2007 gaat CADkoop verder als CADkoop, een onderdeel van de CAD & Company Group. Oud legt uit: “We streven er naar een volledige integratie van de twee bedrijven te realiseren, waarbij CADkoop als webshop voor de CAD & Company Group functioneert en het trainingsinstituut van de Group de trainingen van alle vestigingen voor haar rekening neemt. Daarnaast wordt onze expertise op het gebied van bouwkundige en werktuigbouwkundige pakketten van Autodesk uitgebreid naar de vestiging in Oosterhout.” België Nu CAD & Company een vestiging in Oosterhout heeft, is ook de weg naar de Belgische markt geopend. CADkoop heeft namelijk sinds jaar en dag een behoorlijk deel van de Belgische markt in handen. Ook daar is steeds meer vraag naar support en aanvullende diensten. Van Dam: “Dankzij de strategische alliantie met de CAD & Company Group kunnen we nu aan die vraag voldoen. Bovendien breiden we onze webshop uit met Autodesk Architectural en AutoCAD Mechanical.” Klanten van CADkoop die willen overstappen naar een meer gespecialiseerd bouwof werktuigbouwkundig pakket, zoals Autodesk Revit of Autodesk Inventor, kunnen via de consultants van de CAD & Company die stap maken. Zowel advies als implementatie voor het gehele traject kan nu worden verzorgd vanaf de thuisbasis in Oosterhout.

01-02-2007

13:43

Pagina 25

en CAD & Company De alliantie tussen CADkoop en CAD & Company maakt dat de nieuwe combinatie één van de grootste Autodesk Partners in de Benelux wordt. Beide partijen hebben er dan ook veel vertrouwen in dat het samenvoegen van hun activiteiten zal bijdragen aan het behalen van hun groeidoelstellingen. Oud: “We vullen elkaar aan en versterken elkaar op belangrijke punten, en daar profiteren onze klanten van.” Training Center Het Autodesk Authorized Training Center van de CAD & Company Group kent vanaf januari ook vier vaste trainingslocaties: Amsterdam, Alkmaar, Deventer en Oosterhout. Het volledige cursusaanbod is beschikbaar op alle locaties: van een AutoCAD-basistraining tot Autodesk Inventor- en Autodesk Revit-trainingen op verschillende niveaus. “Een Autodesk Authorized Training Center is natuurlijk een goede aanvulling op onze activiteiten!” zegt Van Dam. Hij gaat verder: “Beide bedrijven profiteren bovendien van de inkoopkracht die ontstaat uit onze samenvoeging: we kopen samen goedkoper in en kunnen daardoor lagere prijzen hanteren.” Presentaties en workshops De CAD & Company Group heeft verschillende presentaties en workshops om bestaande en potentiële relaties kennis te laten maken met specifieke, branchegerelateerde software zoals Autodesk Inventor en Autodesk Revit. In de komende maanden zullen deze presentaties en workshops ook in Oosterhout te volgen zijn. Inschrijven voor deze evenementen kan via de website van CAD & Company, waar ook alle informatie te vinden is. Oud: “De deur in Oosterhout staat vanaf heden open, net als in Amsterdam, Alkmaar en Deventer en Karel doet open!” Van Dam voegt daar met een glimlach aan toe: “En bij ons in Oosterhout is de koffie beter.”

AutoCAD-Inventor HBO-deeltijdopleiding voor CAD engineers

U bent een CAD engineer en heeft een MBO getuigschrift op zak. U wilt uw kennis en vaardigheden vergroten, u voelt voor specialisatie, kortom u wilt vooruit. TEC biedt een unieke opleiding die snel en gericht uw ambitie realiseert*. U behaalt een HBO diploma. Bovendien mag u voortaan de titel Autodesk Certified Engineer voeren. * Inclusief uw eerste project (binnen uw werk)

ACE System Manager Een AutoCAD System Manager is in staat om zelfstandig AutoCAD toepassingen binnen een tekenkamer te begeleiden en te beheren. Hij is op de hoogte van de modernste tekentechnieken zodat hij tekenaars kan begeleiden om zo efficiënt mogelijk te werken. Hij kent de technieken om een professionele toepassing voor AutoCAD te maken. Hij heeft bewezen dat hij deze technieken kan toepassen.

ACE 3D Designer NIEUW Een 3D Designer heeft kennis over de nieuwste 3D tekentechnieken van AutoCAD en kan deze toepassen om een geavanceerd 3D model samen te stellen. Hij kan vanuit het 3D model 2D tekeningen genereren en fotorealistische presentaties en animaties maken.

ACE Mechanical Designer Een Mechanical Designer past de nieuwste 3D modelleertechnieken toe in Inventor om *parametrische modellen samen te stellen *sneller een efficiënt mechanisch ontwerp te maken *vanuit een 3D model werken samenstellingtekeningen te genereren. Hij kan het Methodisch Ontwerpproces toepassen op elk nieuw product. eer da m

n

Klanten van CAD & Company en CADkoop zijn uitgenodigd voor de Nationale AutoCAD Gebruikersdag (NAG), georganiseerd door CAD & Company Group. Deze vindt op 27 maart 2007 plaats. Informatie is beschikbaar op de website van CAD & Company en dit is ook de plaats waar geïnteresseerden zich kunnen inschrijven. www.cadcompany.nl www.CADkoop.nl www.CADkoop.be

HBO diploma

al

Prod_CM1_2007

Examinatoren van de Hogeschool van Amsterdam

Vraag de gratis informatieset aan: tel • (024) 356 56 77 • fax (024) 354 19 31 • E-mail: [email protected] • Internet: www.cadcollege.nl Kerkenbos 1018 B 6546 BA Nijmegen

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:43

Pagina 26

Praktijk

Chirurgische hulpmiddelen in 3D

Surgi-Tec maakt glimlachen mooier Door de redactie.

Surgi-Tec, gevestigd te Brugge, neemt als medical-engineering bedrijf een unieke positie in binnen de medische sector. Het bedrijf ontwerpt en produceert hulpmiddelen voor de maxillair-faciale chirurgie, een heelkundige specialiteit waar misvormingen en trauma’s aan het gelaat worden behandeld.

Een voorbeeld van één van de producten van Surgi-Tec dat botten bij elkaar kan houden.

I

n 1997 werd Surgi-Tec opgericht onder de naam Surgitech in het Belgische Brugge om drie jaar later de huidige naam te krijgen. In de tussentijd is het bedrijf uitgegroeid tot een wereldwijd bekende specialist met dealers in Europa, Afrika en China. Die groei is mede mogelijk geweest dankzij de veranderingen op ontwerpgebied die zijn doorgevoerd. Beperkingen in 2D Tot voor 2004 waren de commerciële activiteiten beperkt vanwege uiteenlopende tekortkomingen. Het bedrijf worstelde namelijk met twee problemen. In de eerste plaats lukte het niet om de productie te optimali-

seren en daadwerkelijk te integreren met de ontwerpafdeling. Daarnaast waren er beperkingen op het ontwerpgebied omdat het bedrijf destijds een 2D-pakket gebruikte waarin het niet of nauwelijks mogelijk was om zeer complexe modellen uit te werken. In 2004 ging zaakvoerder Norbert De Jonghe dan ook op zoek naar een hulpmiddel om de complexe vormgeving van de menselijke schedel en het menselijk gelaat in digitale vorm om te zetten. Vanuit dit digitale beeld wenste hij de productie te kunnen opstarten. Op die manier zouden standaardproducten van Surgi-Tec verder kunnen worden gepersonaliseerd.

Free form Tijdens zijn marktstudie kwam De Jonghe terecht bij SAVACO en Pro/ENGINEER. Na het gebruikelijke overleg en de bijbehorende demonstraties besloot De Jonghe om SurgiTec over te laten stappen op Pro/ENGINEER en bijkomende module ISDX. Dankzij de ‘free form’-mogelijkheden in het 3D-pakket zijn er nu aan ontwerpzijde geen beperkingen meer. Bij de productie worden de data onmiddellijk vanuit Pro/ENGINEER verstuurd naar een postprocessor en de productie kan beginnen. Ontwerper Pieter Wackenier merkt nog op dat de kwaliteit van standaardstukken met tweehonderd procent is gestegen en dat er dankzij het digitale prototype geen tijdrovend reëel prototype meer dient te worden gemaakt. Doorlooptijd Door de directe uitwisseling tussen Pro/ENGINEER en de CAM-afdeling, heeft de implementatie van Pro/ENGINEER tot gevolg gehad dat de totale doorlooptijd met veertig procent is ingekort, in vergelijking met de hiervoor gebruikelijke procedure. Een volledig afgewerkt digitaal model is nu in één uur tijd productieklaar. Vroeger hadden de medewerkers van Surgi-Tec hier vier uur voor nodig en dat was dan nog wel met ontwerpen die aanmerkelijk eenvoudiger waren dan momenteel het geval is. Anno 2006 is het gamma eindproducten dan ook sterk uitgebreid, aangezien het mogelijk is om veel complexere stukken te ontwerpen. www.savaco.be

&$'-2%6QO HQJLQHHU\RXUIXWXUH

26


Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:43

Pagina 27

Special

Bouw & ICT Op 7 februari gaat de Bouw & ICT beurs van start in Utrecht. Hal 9 van de Jaarbeurs is tot en met 9 februari gevuld met 62 exposanten. Ze laten wat zien over de thema’s: Functie ondersteunende software, Hardware & Netwerken, Mobiele communicatie, oplossingen voor Domotica & Gebouwbeheer, Internet/Intranet/Extranet & Multimedia, Document Management & Workflow en Management Advies & Consultancy. Wie de beurs gratis wil bezoeken kan zich van tevoren aanmelden bij één van de standhouders, dat kan onder meer via de website van de beurs. www.bouwenict.nl

Archidat stand B060 Archidat Bouwkosten, gespecialiseerd in digitale bouwkosteninformatie, viert het twintigjarige bestaan op de Bouwbeurs met de lancering van de vernieuwde website: www.bouwkosten-online.nl. Het Oegstgeester bedrijf is actief op het gebied van actuele digitale bouwkostengegevens. De bouwkostensite is een content-site. Alle info is online beschikbaar en de opzet is heel dynamisch. De content van de vernieuwde website is dezelfde als die van zijn voorganger, maar de informatie is toegankelijker, sneller en de service is uitgebreider. Zo is er een zoekfunctie ingebouwd, ook uniek is de vindgarantie. Als iemand info zoekt over een product van een bij-

Arkey stand A022 Arkey Systems ontwikkelt CADsystemen voor het ontwerpen van gebouwen, gebouwinstallaties en inrichting. Het CAD-systeem Arkey wordt al jaren dagelijks gebruikt door onder andere architecten, installateurs, gebouwbeheerders, aannemers, projectinrichters en woningcorporaties. Op de Bouw & ICT wordt Arkey 6 gepresenteerd. Belangrijkste nieuwe feature in deze versie is de introductie van stijlen. Dit is de eerste stap tot een volledige scheiding van betekenis en presentatie.

Autodesk stand B022 Autodesk is al bijna 25 jaar een belangrijke speler in innovatieve ontwerpsoftware voor bouwkundigen, architecten en ingenieurs. Werken met ADT, ABS en Revit betekent de beschikking hebben over oplossingen die veel flexibiliteit en voorsprong geven. Omdat bovendien veel andere mensen binnen het werkgebied ook met Autodesk-oplossingen werken, is beheren en delen van ontwerpen met anderen eenvoudig. Kiezen voor Autodesk betekent kiezen voor een marktstandaard. Autodesk verdeelt de bouwbranche onder in architectuur, constructie en installatietechnieken. Niet alleen beschikt Autodesk over de specifieke tools voor ieder

zondere kleur of samenstelling, gaan de medewerkers van Archidat op zoek naar de juiste prijzen, uiteraard geldt deze service alleen voor abonnees. Tegelijk verschijnt ter gelegenheid van de lancering van de website het boekje BouwkostenWijzer Materiaalprijzen, dat in de eerste oplage tijdens de Bouwbeurs gratis beschikbaar is. De informatie op de vernieuwde site is bedoeld voor de professionele markt van de aannemer, architect, adviseur, overheid en andere betrokkenen bij de bouw. De bouwkosteninformatie van Archidat is gebaseerd op actuele prijzen en niet op nacalculatie. Het systeem wordt gevoed door een duizendtal leveranciers en producenten van bouwmaterialen om prijzen actueel houden. Door de online publicatie worden eventuele onvolkomenheden eruit gefilterd en ontstaat er een marktmechanisme. Archidat is behalve op de Bouw & ICT beurs ook vertegenwoordigd tijdens de Bouwbeurs op de Cobouw stand hal 8 Co088. www.archidat.nl en www.bouwkosten-online.nl

Arkey werkt met componenten die opgeslagen zijn in een bibliotheek. Naast de bestaande componentsoorten bevat Arkey 6 nu ook componentsoorten voor presentaties, zoals lijnstijl-, vlakstijl- en tekststijl-componenten. Dit biedt extra voordelen: stijlcomponenten zijn onbeperkt in aantal, eenvoudig te definiëren, bevatten uitgebreide opmaakmogelijkheden en bieden diverse voordelen bij uitwisseling. Arkey kenmerkt zich doordat binnen een stijlcomponent per schaal een bijbehorende stijl kan worden vastgelegd. Afhankelijk van de schaal wordt dan automatisch de juiste presentatie gekozen. Gebaseerd op wensen van de gebruikers bevat Arkey 6 tevens een aantal nieuwe mogelijkheden. www.arkey.nl

van deze segmenten, de onderlinge oplossingen werken ook nog eens goed met elkaar samen. Inclusief de koppelingen naar diverse externe analysepakketten. Met deze marktbenadering kiest Autodesk voor een compleet portfolio van softwareoplossingen die simpelweg het verschil kunnen betekenen tussen winst en verlies. Informeer vrijblijvend naar de mogelijkheden die Autodesk design software voor de dagelijkse praktijk heeft en neem gerust contact op met één van onze resellers. Deze resellers zijn tijdens Bouw & ICT 2007 allen aanwezig op onze stand voor een persoonlijke kennismaking en u kunt tevens de contactgegevens terugvinden op onze website. www.autodesk.nl CADMagazine Januari/Februari 2007-1 27

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:43

Pagina 29

Special

Bentley en Adobe stand C042 Architecten, ontwerpers, aannemers en gebouweigenaren moeten tijdens het gehele bouwproject nauw samenwerken en goed op de hoogte zijn van elkaars activiteiten. Dit geldt voor iedere stap in de levenscyclus van een gebouw. Om alle partijen met elkaar te laten samenwerken tijdens een project, heeft Bentley een visie ontwikkeld: Building Information Modeling (BIM). Alle softwaretoepassingen voor de verschillende disciplines werken samen in dit BIM. Dit resulteert in geïntegreerde besluiten van de projectpartners. De bouwoplossingen ondersteunen alle aspecten en princi-

CAD Systems stand A063 CAD Systems zal op de Bouw & ICT de bezoekers op de hoogte brengen van het laatste nieuws over AutoCAD en Parabuild. Van dit laatste pakket zal versie 1.1 worden voorgesteld, waarbij de extra mogelijkheden worden gedemonstreerd die eerder nog niet aanwezig waren. Zo voorziet het pakket in het tekenen van nutgebaseerde profielen. Dit zijn profielen die gemaakt worden voor een specifiek doeleind. Een kolom die wordt getekend met deze methode zal altijd rechtop staan. De gebruiker hoeft alleen één punt en de hoogte in te geven om een kolom te berekenen. De werkwijze vangt aan met het tekenen van stramienlijnen van het project. Deze lijnen mogen vrij getekende lijnen zijn, voor projecten die geen standaardvorm hebben. Door een selectie van stramienlijnen te maken is het mogelijk om automatisch kolommen te laten tekenen. Op elke kruising tussen twee stramienlijnen komt

Cadac stand A038

De Cadac Group is op de beurs met automatiseringsoplossingen voor de bouwkundige markt. Omgaan met digitale informatie vergt een extra inspanning op het gebied van documentmanagement. Hierbij spelen verschillende vragen een centrale rol. Op welke manier kan de samenwerking tussen afdelingen worden verbeterd? Hoe ontstaat een digitaal projectdossier? Hoe wordt binnenkomende post toegankelijk voor het totale projectteam? Hoe is projectinformatie uit te wisselen met externen? Hoe zijn de bestaande systemen te integreren? Moet er worden geïnvesteerd in dure technologie en lange implementatietrajecten? Cadac wil deze vragen beantwoorden met de Organice

pes van het projectverloop, van ontwerp, analyse en documentatie, bouw en oplevering tot aan faciliteitexploitatie en -beheer. Bentley werkt gedurende het gehele proces nauw samen met Adobe en zorgt voor compatibiliteit met Adobe Acrobat-software. Een belangrijke pijler hierbij is Adobe Acrobat 3D. Hiermee kan 3D vanuit CADapplicaties vastgelegd worden in PDF. Daarnaast zorgt Acrobat 3D ervoor dat teams middels de ingebouwde interactieve 3D-content ontwerpfouten in een bouwproject in een vroeg stadium kunnen ontdekken. www.bentley.com en www.adobe.com

een kolom. Door de juiste lijnen te selecteren zijn in één handeling alle kolommen te plaatsen. De kolom komt hierbij op het kruispunt van twee stramienlijnen door de muis te snappen naar het kruispunt. Na het invoeren van gegevens als kolomhoogte en doorsnede is de kolom klaar. Door twee kolommen te selecteren en een hoogte aan te geven, kan er een ligger worden getekend. Liggers zijn ook te tekenen met behulp van de stramienlijnen. De gebruiker selecteert hierbij de lijnen waarna Parabuild zelf de kolommen zoekt op deze lijnen en de liggers tussen deze kolommen plaatst. Uiteraard zijn er ook andere functies te vinden in Parabuild 1.1, bijvoorbeeld voor het tekenen van vrije liggers, het maken van een nok tussen kolommen en het aanpassen van profielen. Deze en andere features van het pakket zijn te bekijken op de stand van CAD Systems tijdens de beurs Bouw & ICT. www.parabuild.com

productsuite, gebaseerd op Microsoft SharePoint-technologie. Aan de hand van praktijkvoorbeelden zal Cadac de Organice-oplossingen demonstreren. Ook toont Cadac de integratie van de Organice productsuite met Océ Matrix Logic Professional (OLMP). Door het definiëren van een distributie matrix worden documenten automatisch afgedrukt inclusief bijbehorende verzendlijsten. In de stand van de Cadac Group of Océ is deze oplossing in de praktijk te zien. Cadac presenteert ook de ontwikkelingen op het gebied van de bouwkundige CAD-pakketten van Autodesk. De Cadac Group heeft een praktische werkwijze voor Autodesk Revit ontwikkeld met een bijbehorende bibliotheek. Daarmee toont Cadac dat wijzigingen niet zo tijdrovend zijn als ze eenmalig doorgevoerd kunnen worden en dat 2D- en 3D-tekenen zinnig te combineren zijn. De Cadac Group is gespecialiseerd in automatiseringsoplossingen ten behoeve van ontwerp- , beheer- en engineeringomgevingen. De Cadac Group beschikt over een bouwkundige afdeling waarvan veel medewerkers een bouwkundige achtergrond en praktijkervaring hebben. De Cadac Group staat op twee plaatsen op de beurs: op de Autodesk eilandstand en op de eigen Cadac-stand. www.cadac.com www.organice.com


Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:43

Pagina 30

Special

CADez stand C050 CADez presenteert werk van ARC+ gebruikers en de 2007 Edition op de Bouw&ICT-beurs. Ook dit jaar organiseert CADez de landelijke wedstrijd ‘beursplot’ 2007. Op de Bouw&ICT beurs zal de aandacht verder vooral uitgaan naar de nieuwste ARC+ 2007 Edition. Deze nieuwe versie wordt in twee edities uitgebracht. De eerste editie wordt binnenkort verwacht en bevat slimme en herkenbare ‘snaps’ zoals bekend uit AutoCAD en SketchUp. Van Photoshop zijn diverse functies overgenomen voor het maken van presentaties. Ook is ARC+ volledig fullcolour in alle functies. Dit zal CADez op haar stand live presenteren op een grootformaat Canon-printer uit de nieuwste iPF-serie.

Construsoft stand A078

Construsoft laat voor het eerst iets zien van Tekla Structures versie 12.1. Tekla Structures is een 3D CADpakket voor de constructieve bouw op het gebied van staal, beton en hout. Het Finse Tekla is de ontwikkelaar van het pakket en vierde in 2006 het 40-jarige bestaan. Tekla beroept zich op continue ontwikkeling en ook in 2007 wordt deze voortgezet. Belangrijk in versie 12.1 zijn ondermeer de samenwerking en uitwisselbaarheid met andere software en disciplines. Hierdoor kan voor-

DeltaPi stand D043

DeltaPi: 3D = 2D + Z. Maar dan wel op een manier zoals 3D volgens DeltaPi bedoeld is: als meerwaarde

30


Wie nog een stap verder wil gaan kan de maquette weer in ere herstellen. ARC+ 2007 ondersteunt STL en daarmee rechtstreekse aansturing van 3D-printtechnologie. In de tweede editie van ARC+ 2007 zal geïntegreerd fotorealisme ‘lightworks’ zowel liefhebbers als sceptici opvallen. Bestek- en presentatietekeningen maken, zijn hierbij mogelijk met één en hetzelfde pakket. ARC+ en Lightworks zijn twee jaar terug een nauwe samenwerking aangegaan en zullen een hoge kwaliteit rendering bieden. Het werken met losse rendersoftware die op zichzelf vaak niet voor architectuur bedoeld is, wordt hiermee verleden tijd. www.cadez.nl

taan nog beter worden voldaan aan de vraag naar BIM. Door ontwikkelingen op het gebied van het IFC-uitwisselingsbestand kunnen nu intelligentere referentiemodellen worden geïmporteerd en geëxporteerd. Daarnaast kan Tekla Structures nu meer dan vijftig referentiemodellen van verschillende bestandstypen weergeven in één Tekla-model. Daarbij blijft de handelingsnelheid gewaarborgd. Ook op het gebied van het koppelen van tekenen en rekenen zijn er ontwikkelingen. Tekla Structures kan nu koppelen met tal van 3D-rekenpakketten. In Tekla wordt vanuit het 3D CAD-model een 3D-rekenmodel gegeneerd, dat vervolgens één op één doorgegeven kan worden aan het betreffende rekenpakket. Dit kan zelfs met een geïntegreerde koppeling, afhankelijk van de rekensoftware. Om dit kracht bij te zetten deelt Construsoft de stand met de ontwikkelaar van 3D-rekensoftware, BuildSoft. Ook voor de dagelijkse werkzaamheden is er nieuwe functionaliteit bijgekomen. Voor het modelleerdeel zijn er nieuwe mogelijkheden bijgekomen, maar ook het tekeningendeel is verder uitgebreid. www.contrusoft.nl www.tekla.com

vanuit 2D. De bouwkundig tekenaar genereert met een druk op de knop een 3D-weergave van een 2Dtekening. Het DeltaPi Bouw Informatie Grid is een communicatiemiddel voor (interdisciplinaire) coördinatie en uitwisseling. Tekeningen blijven de basis van informatie; het Bouw Informatie Grid faciliteert het beheer van complexe projecten. DeltaPi voor AutoCAD is bouwkundige tekensoftware. De nieuwe versie DeltaPi 5.2 brengt 3D-functionaliteit op de tekenkamer als toegevoegde waarde vanuit het 2D-tekenwerk. Gevels en doorsneden kunnen hierbij worden getoetst. Een ruimtelijke weergave van een gebouw vereist geen meerwerk, terwijl tekeningen verder kunnen worden gedetailleerd. Daarnaast kan de tekenaar trappen tekenen conform bouwbesluit en per ruimte de juiste bouwbesluit-gegevens genereren. www.deltapi.nl

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 31

Design8 stand B003 Design8 uit Tiel levert ontwerpsoftware en -diensten aan de zakelijke markt. Ze is ondermeer importeur van Google's SketchUp Pro en zal op de beurs samen met enkele dealers SketchUp Pro versie 6 presenteren. Design8 richt zich op conceptueel ontwerp en levert daarom 3D-print service van CAD-modellen voor testmodellen en van 3D-computermodel naar kunststof. Op de beurs is te zien hoe dit in zijn werk gaat, op de stand van Design8 staat een printer van ZCorp de hele dag te printen, direct vanuit SketchUp Pro. Design8 demonstreert al haar software met de 3DConnexion SpaceNavigator, een 3D muis voor het navigeren in 3D CAD. Er zal ook een bundelactie zijn voor deze muis met geleverde 3D software. Tenslotte is Design8 ook bedreven in visualisaties met het renderpakket ArtLantis Studio, waarmee vanuit CAD-pakketten fotorealistische presentaties en animaties gemaakt kunnen worden met kunstlicht, zonlicht, water, lucht en vele aanpasbare materialen, 3D-objecten en achtergronden. www.design8.nl

design-your-stuff.com

Het Digitale Huis stand D052 Het Digitale Huis presenteert drie innovaties: Digitale Bouwbibliotheek, Digitale Dakkapel en HoutScout. De Digitale Dakkapel kreeg in 2006 de PriceWaterhouseCoopers Innovator Award. De HoutScout is genomineerd voor De Nederlandse Bouwprijs 2007. De Digitale Bouwbibliotheek is de nieuwe centrale kennisdatabase van Digitale Huis software. De CAD-bibliotheken van tekenpakketten als Arkey ASD en AutoCAD ALFA maken hier nu deel van uit. Zo ook bestekinformatie, bouwfysische eigenschappen van producten, weten regelgeving, technische productinformatie, detailtekeningen, rapporten, prijsinformatie en afbeeldingen. Ook zal de eerste betaversie van de Digitale Bouwbibliotheek worden getoond. Bezoekers krijgen inzicht in de functionaliteit, integratie in de tekenpakketten AutoCAD ALFA en Arkey ASD, de koppeling met andere software en ontwikkelingen. De Digitale Dakkapel is een internetapplicatie die de aanvraag van burgers van een bouwvergunning, en de volledige afhandeling daarvan door de gemeente, mogelijk maakt. De website leidt burgers stap voor stap door het proces van de vergunningaanvraag, geeft bouwkundig advies en toetst het bouwplan aan de regelgeving. De Digitale Dakkapel werd ontwikkeld in opdracht van gemeente Haarlemmermeer. FSC, TNO en De Twee Snoeken Automatisering hebben de HoutScout ontwikkeld. Met dit computerprogramma kunnen architecten de juiste houtsoort voor de kozijnen van een gebouw kiezen. De keuze van de houtsoort is afhankelijk van het project: de plaats van het kozijn, de constructie en afwerking van het kozijn. Door twaalf vragen te beantwoorden wordt de geschikte houtsoort geselecteerd. www.hetdigitalehuis.nl

De complete informatiebron voor CAD-gebruikers www.design-your-stuﬀ.com is ‘the place to be’ voor iedere CAD-professional. Diverse menu-opties vormen een poort naar een schat van informatie rond het gebruik van de Autodesk-ontwerptools. Op het algemene deel van deze website vind je o.a. meer details over producten en evenementen terzake en krijg je inzage in een galerij van projecten. Door eenvoudige registratie krijg je bovendien toegang tot het gebruikersforum, tips en trucs, de kennisbank, en doorblader je onze downloads-sectie. www.design-your-stuﬀ.com: de complete CAD-referentie.

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 32

Special

High Concept stand D016 High Concept toont documentgenerator SmartDocuments op Bouw & ICT. In de stand is vooral aandacht voor XML-integratie met systemen die veel in gebruik zijn bij woningcorporaties en ontwikkelaars. Zo wordt getoond hoe SmartDocuments automatisch XML-gegevens uit SG|tobias haalt en dit op de juiste plaats in documenten opneemt. SG-klanten hebben hiermee een alternatief voor hun RTF-documenten. Ook toont High Concept hoe SmartDocuments aanbiedbrieven maakt met XML-data uit het Woning Matching Systeem van automatiseerder NCCW.

Kooijman software stand C010 Dit jaar staat Kooijman software met een vernieuwde stand op de Bouw & ICT Beurs. Natuurlijk is er hierbij aandacht voor de automatiseringsoplossingen voor de bouw, die gedemonstreerd worden op de stand. Verder zijn er demonstraties van geïntegreerde bureauplanning voor architecten en ingenieurs in zowel tijd als capaciteit, welke rekening houdt met de projectbewaking / behoeftes. Daarnaast integreert Kooijman software met Bouwbesluit Toets. Kooijman software is verder ook klaar voor Vista en Office 2007. Op de beurs zal de programmatuur draaien op het nieuwste besturingssysteem van Microsoft en aangepast zijn aan de mogelijkheden van Office 2007-producten. Andere demonstraties behelzen het scannen en herkennen

Bezoekers kunnen ook zien hoe SmartDocuments automatisch zorgdraagt voor opslag van documenten in documentmanagementsystemen, zoals CORSA DMS. Met SmartDocuments hebben organisaties een beheer-omgeving van huisstijl- en sjablonen. SmartDocu-ments haalt via XML of rechtstreeks uit de database gegevens uit de verschillende systemen. In de meeste gevallen wordt SmartDocuments ’silent’ doorgestart vanuit een ander ERP-systeem. SmartDocuments zorgt tevens voor automatische opslag in documentmanagementsystemen. www.highconcept.nl

van inkoopfacturen waardoor invoerwerk afneemt en verschuift naar controlewerk. Ook is er een voorbeeld van digitale postdistributie als onderdeel van een (project)dossier. Post lezen, beheren en archiveren kan hierbij digitaal met behulp van Managemind software. Kooijman software werkt ook aan de integratie van de backoffice met bedrijfswebsites. Projecten die in Kooijman software geregistreerd zijn, op een internetsite te publiceren, zowel voor referentie- als voor lopende projecten. Tenslotte is er een vrije stichtingskostenopzet voor projectontwikkelaars. Met behulp van Kooijman software is de vrije spreadsheet met de gewenste projectgegevens te integreren met behoud van vrijheid in budgetverschuivingen en rekenmodellen. www.kooijman.nl

Kraan stand B074 Uiteraard zal ook Kraan Bouwcomputing uit Rotterdam weer drie dagen lang zichtbaar aanwezig zijn op Bouw & ICT met haar stand. Het bedrijf toont daar recente ontwikkelingen voor bouwend Nederland. In het oog springend daarbij zijn de innovatieve oplossingen voor ondermeer klussenwerk met de PDA, inscannen van facturen, kopersbeheer via Internet en de materieeladministratie met RFID. Naast de verschillende presentaties, zoals de modules FactuurScan, Burgerwerk Facturering en Mobile wordt de gebruiker ook op de hoogte gebracht van het planningsprogramma Powerproject, het project digitaal inkopen van Bouwend Nederland en alle ins en outs van de modules voor projectacquisitie, calculatie en financiële- en projectenadministratie. Kraan geeft dit jaar potentiële klanten de mogelijkheid om in te schrijven voor een ontbijtsessie. Tijdens deze sessie wordt voor ieder bedrijf apart tijd vrijgemaakt om de hele compleet geïntegreerde productlijn

32


te tonen inclusief de nieuwste ontwikkelingen. Zo is er inzicht te krijgen in de mogelijkheden die Kraan heeft te bieden. Wie hierin geïnteresseerd is kan een mail sturen naar [email protected]. www.kraan.com

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 33

Special

Kubus stand A047 Kubus architectural solutions ontwikkelt software voor de ontwerpende bouw. Het hoofdproduct is ArchiCAD waarmee architecten kunnen ontwerpen en tekenen. Kubus ondersteunt ArchiCAD met het ontwikkelen van Nederlandse bibliotheken, een werkmethodiek en een uiteenlopende service

waaronder cursussen en ondersteuning bij veranderprocessen en implementaties. Een gebouwmodel wordt in ArchiCAD opgebouwd met intelligente bouwelementen die reageren op de omgeving waarin ze geplaatst zijn. In 2007 staan er weer nieuwe ontwikkelingen voor de deur. ArchiCAD 11 zal verschijnen. Maar 2006 was ook enerverend: in juni ArchiCAD 10 en in december een update van de Nederlandse bibliotheek met 750 nieuwe objecten voor meer flexibiliteit in ontwerpfase en snelheid in bestek- en werktekeningfase. www.kubusinfo.nl

Océ Nederland stand C022

Voorbeelden hiervan zijn Océ Matrix Logic Professional en Océ Print Exec Department. Beide applicaties zijn op de stand te bekijken. Océ Matrix Logic Professional (OMLP) heeft tot doel om het documentproces in een aanbesteding te optimaliseren. OMLP is ontwikkeld op basis van bestaande processen bij Océ-gebruikers. Iedere set van documenten (groot- en kleinformaat) komt hierbij per onderaannemer gesorteerd en gevouwen uit de printer. Océ Print Exec Department centraliseert het beheer van een printproces voor technische documenten. Het gaat hierbij om het aansturen en beheren van alle afdrukopdrachten naar uiteenlopende Océ- en niet-Océ-printers. Océ Print Exec Department zorgt er voor dat documenten worden afgedrukt op de printer die voor die desbetreffende opdracht het meest geschikt is. Océ presenteert de volgende oplossingen op de stand: • Océ TDS700: zwart-wit printer met kleurenscanner * Océ CS2136: grootformaat kleurenprinter • Océ Matrix Logic Professional: software voor het distribueren van sets technische documenten • Océ Print Exec Department: optimalisering van het algehele printproces van technische documenten * Océ VarioPrint 1055: kleinformaat oplossing voor kantooromgevingen. www.oce.nl

Océ-Nederland is leverancier op het gebied van oplossingen voor het printen, kopiëren, scannen en beheren van technische documenten, zowel in kleur als zwart-wit. Daarnaast biedt het bedrijf ook oplossingen om documentstromen te optimaliseren binnen één organisatie, maar ook in combinatie met onderaannemers.

Repromat stand D060

Repromat is importeur/distributeur van onder andere: Contex grootformaat scansystemen; Ricoh multifunctio-

nele grootformaat scan-, printen reproductiesystemen; Hewlett-Packard Designjet grootformaat printsystemen; Ratio printen document managementsoftware. Repromat is leverancier van systemen voor grootformaat documentverwerking voor CAD-, GIS-, grafische en reprografische toepassingen. Het bedrijf toont hardware en software voor het converteren, beheren, distribueren en reproduceren van analoge en digitale technische tekeningen en andere grootformaat informatiedragers in zwart/wit en kleur. Als landelijk werkende organisatie beschikt Repromat over een eigen 24 uur service- en supportnetwerk met standplaatsen in onder andere Amsterdam, Almere, Zwolle, Nijmegen, Eindhoven, Rotterdam en Utrecht. Repromat is centraal gevestigd in het Utrechtse De Meern waar het complete product portfolio voor demonstratie doeleinden in de showroom staat opgesteld. www.repromat.nl


Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 34

Special

Technosoft stand C032

Technosoft viert in 2007 haar 30-jarig succesjubileum op de AEC-markt. Het bedrijf is gespecialiseerd in softwareontwikkeling binnen het constructieve domein en in ontwerp/logistiek binnen de prefab-betonindustrie. Zo is Technosoft bijvoorbeeld de ICT-engineer achter Smartbeton; het vernieuwende concept van ontwerp-tot-realisatie van Heembeton Lelystad, dagelijks te presenteren op de stand van Heembeton. Op het gebied van projectmanagementsoftware in combinatie met documentenbeheer, in het bijzonder

vMV CAD-Adviseurs stand A022 vMV CAD-Adviseurs is dealer van ARKEY en maker van de vMV Methodiek. Naast deze software is er in de stand aandacht voor SketchUp, schetssoftware om 3Dpresentaties mee te maken. ARKEY is een Nederlands CAD-systeem specifiek voor het ontwerpen van gebouwen, gebouwinstallaties en interieur. Het is zowel een productietekensysteem, als een basis voor informatiemanagement in alle fasen van het ontwerpen uitvoeringsproces. ARKEY heeft gebruikers onder architecten, installateurs, gebouwbeheerders, aannemers, projectinrichters, standbouwers en woningcorporaties. De vMV-methodiek is een bureau onafhankelijke methodiek bestaande uit een bouwkundige bibliotheek met aanvullende software voor de productie van bouwkundig technisch tekenwerk. De methodiek heeft een open karakter waardoor het mogelijk is afspraken en representaties af te stemmen op de eigen bureausignatuur. Een aanvulling op ARKEY is het schetsprogramma

CAD-documenten, richt Technosoft zich met name op het pakket “Grip by Technosoft”. Het bevat SQL-technologie en tekeningen in DWF zijn via web-technologie benaderbaar. Ook is er ondersteuning van meerdere tekenvellen (bladensheets) in één CAD-bestand met layout in PaperSpace/ModelSpace in SingleDocumentInterface of Multiple-DocumentInterface. Verder is er een mogelijkheid tot uitbreiding naar volledig documentenbeheer, want de database met tekeningen is ook door niet-tekenaars benaderbaar. De software bevat DocumentFlow op basis van Status en VervolgStatus en uiteenlopende mogelijkheden met tekeningenlijsten op basis van Microsoft Excel. Reeds bekende projecten relatiegegevens worden vanzelf in het stempel ingevuld. Er zijn zoekmogelijkheden en wijzigingen op meerdere documenten tegelijk is mogelijk. Verder is er automatisch revisiebeheer. Naast tekeningenbeheer biedt het pakket extra mogelijkheden die niet beperkt zijn tot de tekenkamer, maar algemeen zijn. Denk hierbij aan: projectmail, relatiebeheer, projectenbeheer; planning, voortgang en urenregistratie, documentenbeheer, e-mail/Internet oplossing en beheerde toegang tot alle tekeningen/documenten. www.technosoft.nl

SketchUp. Daarmee zijn in de ontwerpfase 3D-modellen te maken uit ‘losse’ schetsen en animaties. Modellen kunnen met ARKEY worden uitgewisseld waardoor het ontwerpen met SketchUp binnen de workflow van uw onderneming in te passen valt. Bovendien biedt BouwBase in onze stand een beveiligd internetplatform voor bouwpartners, waar alle relevante bouwprojectinformatie (actuele tekeningen/documenten) snel beschikbaar is. Deze beveiligde omgeving is gekoppeld aan een commerciële 'open' site voor profilering van bouwpartners en van het project. www.vmv-cad.nl

VOOR IEDERE WERKTUIGBOUWER! ook voor LT

Gratis trial versie tel. (0162) 45 66 40 www.cad-automatisering.nl 34


Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 35

Software

Laser Design integreert Geomagic Studio 9

Kenmerken vergelijken met bedoeling Door de redactie.

Laser Design meldt de beschikbaarheid van Geomagic Studio versie 9, met verbeterde 3D-features, een nieuwe generatie kleurentextuur, en moderne tools voor het handmatig definiëren van Nurbs-oppervlakten. Geomagic Studio 9 is geïntegreerd in de Laser Design-lijn van 3D laser scanning-systemen.

Afbeeldingen van modellen in 2D kunnen met het feature Image Projection aangepast worden tot 3D-modellen.

G

eomagic Studio 9 wordt gebruikt voor de reconstructie en het herontwerpen van onderdelen en matrijzen of mallen, massaproductie van klantgerichte apparaten en orderafhankelijke fabricage. Het kan dus zowel om kleine als grote aantallen gaan. De 3D-scandata kunnen gebruikt worden van ‘reverse engineering’ tot ontwerpen en analyseren. Toepassingen van Geomagic zijn divers en liggen zover uit elkaar als ‘design’ en het ontwer-

pen voor massaproductie, medische ontwerpen en historische conservering of restauratie. Er zijn uiteenlopende features aanwezig, zoals autodetectie van 3D-kenmerken, een macrosysteem dat automatiseringscripts controleert op logica en besturing. Verder biedt de software een systeem dat het voor de gebruikers mogelijk maakt hun eigen werkstroomprocessen te definiëren door taken te verminderen.

Bedoeling Om het ontwerpers en productietechnici mogelijk te maken de fundamentele kenmerken van een ontwerp te herkennen en te herleiden, kunnen de 3D-kenmerken van een ontwerp vergeleken worden met waar het voor bedoeld is. Deze functie maakt het mogelijk de geometrie van werkelijke objecten en gescande 3D-data te reconstrueren. Aanvullende features vergroten de flexibiliteit van handmatig creëren en autodetectie van 3D-kenmerken of geometrische vormen. Ontwerpers of andere engineers die zelf patch lay-outs creëren of wijzigen, kunnen dit met Draw Patches net zo makkelijk als het tekenen van een gebogen lijn. Ook is er een mechanisme voor het construeren van Nurbs-oppervlakten met continue, gebogen lijnen, rechte lijnen en het hanteren van gezuiverde grenzen. Kleuren behouden De kleurenfeatures zijn een toevoeging voor met name handwerkslieden en restaurateurs. Het biedt hen de mogelijkheid om per vertex kleuren om te zetten naar nieuwe voorstellingen, met behulp van textuurmappen waarbij de kleuren behouden blijven. Afbeeldingen van modellen in 2D kunnen met het feature Image Projection aangepast worden tot 3D-modellen. Het maakt een textuurmap van de uitlijning en projectie van de digitale afbeelding op het gescande model. Een projectmanagertool, hotkeys en een functie om het zwaartepunt te berekenen zijn er bij gekomen in Geomagic Studio 9. De tool projectmanager verdeelt grote projectdocumenten in kleinere documenten met een lagere resolutie zodat ze eenvoudiger bewerkt kunnen worden en sneller opgehaald. De bijbehorende grote, hogeresolutiedocumenten behouden de originele data. www.laserdesign.com


Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 36

In de praktijk

“In 2D afgekeurd, in 3D prachtig ambitieus plan.”

Visualisaties in de besluitvorming Door Job van Haaften

VIA Drupsteen is een bedrijf voor 3D-visualisaties en communicatie bij projecten in de stedenbouw en infrastructuur. Door gebruik te maken van Bolfoto’s, 360 graden rondkijkfoto’s, en daarin de 3D-modellen te plaatsen van nieuw te bouwen objecten, geeft VIA Drupsteen een realistische weergave van de impact van een bouwplan op de bestaande omgeving. Deze techniek komt goed van pas tijdens inspraak- en voorlichtingsrondes voor zowel bestuurders als belanghebbenden.

Podium KantorenPark in Amersfoort. Hier werken verschillende architecten aan hun eigen ontwerp. De onderdelen moeten in elkaar passen en in harmonie zijn met elkaar.

D

irk Scheffer is partner van Maarten Drupsteen in VIA Drupsteen te Sneek. Drupsteen begon circa zeven jaar geleden zijn eigen bedrijf met de Bolfoto’s en wilde er al langere tijd meer mee doen. Toen hij Dirk Scheffer ontmoette kond hij samen met hem de techniek toepassen bij bouwprojecten. Op locatie worden nu 360 graden foto’s gemaakt, daarin worden de 3D-modellen verwerkt waarna de kijker virtueel door het project kan lopen waarbij bestaande werkelijkheid en toekomstplan naadloos in elkaar overgaan. Drupsteen: “Een zeer praktische toepassing.” “We richten ons op het proces vooraf,” vertelt Scheffer. “Een project van bijvoorbeeld een weg die langs een stad aangelegd moet worden, levert veel commotie op bij de omwonenden. 36


Veel mensen zijn bang dat hun woongenot wordt aangetast. Op een tekening zegt het project ze te weinig, daar staan lijnen op, gekleurde vlakken en cijfertjes. De meeste mensen kunnen zich daar geen goed beeld bij vormen. Wat ze wel interessant vinden en graag willen weten is: ‘Als ik er sta, wat zie ik dan?’ Die vraag kan met een fotorealistische weergave met behulp van een Bolfoto worden beantwoord.” Een Bolfoto is een foto die 360 graden om je heen de omgeving laat zien. Daar waar bij een panoramafoto de horizon over 360 graden gezien kan worden, is dit bij de Bolfoto niet enkel beperkt tot de horizon, maar in alle richtingen mogelijk. Die kun je maken vanaf ieder gekozen standpunt, zonodig vanaf een hoogwerker als dat een goed toekomstig perspectief oplevert

dat overeenkomt met een te bouwen brug of balkon bijvoorbeeld. Aanwezig materiaal Scheffer vertelt: “We maken het liefst gebruik van een 3D-bronmateriaal. Daarbij proberen we zoveel mogelijk gebruik te maken van werk dat reeds door andere partijen is gedaan. Dus als de geometrie beschikbaar is gaan we die niet overnieuw aanmaken. Uiteraard moet dat wel als we de data in 2D krijgen aangeleverd. Eventueel kunnen we ook werken met schetsen en referentiefoto’s. Wij richten ons op het matchen van de plannen in de omgeving.” “Met name de civieltechnische presentaties zijn onze specialiteit. Tot nu toe is het daarbij gebruikelijk dat er pas een model wordt gemaakt als de burgers moeten worden geïnformeerd en er een folder moet worden gemaakt. Maar aan het begin van het traject kan een 3D-model heel goed van pas komen om de beslissers over de streep te krijgen,” aldus Scheffer. Artikel 19 De Artikel 19-procedure behandelt een vrijstelling op het bestemmingsplan. Ofwel een tussentijdse wijziging waarbij volstaan kan worden met een goede ruimtelijke onderbouwing, bijvoorbeeld in de vorm van een structuurplan of structuurvisie waarin toekomstige ontwikkelingen worden geschetst. Burgers kunnen bezwaar maken tegen een vrijstellingsbesluit. De artikel 19-procedure is er in een 'zware' en een 'lichte' vorm, oftewel een lange en een korte procedure. Bij grote projecten is dit altijd de lange procedure. Bij de voorbereiding van een vrijstelling peilt de gemeente de mening van de bevolking en andere belanghebbenden door middel van inspraak. Er kunnen schriftelijk bezwaren worden ingediend waar gemeente en provincie zich over moeten buigen voor de vrijstelling kan worden verleend. Op het besluit is beroep mogelijk via de rechter.

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 37

In de praktijk

ng

Een groepsfoto van de werknemers van VIA Drupsteen.

Bij de besluitvorming Het is belangrijk om het middel 3D-visualisatie vroegtijdig in te zetten. Scheffer geeft een voorbeeld: “In Hoogeveen was een appartementencomplex gepland, maar de gemeenteraad zette de hakken in het zand omdat de raadsleden meenden dat het te pompeus zou worden. Met behulp van een 3D-model werd echter de impact duidelijk, want ze konden alles in de juiste verhoudingen bekijken en zo zien dat het geheel goed paste in de omgeving.” Drupsteen vult aan: “De juiste afstanden tot de omliggende gebouwen, het groen eromheen, die zaken werden allemaal inzichtelijk. Dat appartementengebouw komt er nu dus toch.” De meeste mensen snappen geen ontwerptekening, ze stellen zich er wel iets bij voor, maar dat kan ver naast de werkelijkheid zijn. Scheffer: “Dat geldt

ook voor de mensen die de beslissingen moeten nemen, de wethouders en gemeenteraadsleden. Dat zijn misschien sociologen, onderwijzers of juristen die niet gewend zijn bouwtekeningen te interpreteren net als de meeste burgers. Met een tekening kan iemand beeld X hebben en een ander beeld Y en dat moet dan met elkaar discussiëren. Bij een 3D-visualisatie zie je waar je over praat. We zijn een 3D-bedrijf maar eigenlijk doen we aan communicatie. Bij een ander project hebben we meegemaakt dat het op papier, in 2D-tekening, werd afgekeurd. In 3D was het volgens dezelfde gemeenteraad opeens een prachtig ambitieus plan.” Grote opdracht De N34 in Drenthe is een weg van Ommen tot Zuidlaren, waar veel ongelukken gebeuren. Die moet veiliger vindt de provincie. De voorgestelde wijzigingen zoals verbredingen en rotondes, hebben natuurlijk consequenties voor mensen die dichtbij de weg wonen. Drupsteen: “Dit project is een grote opdracht voor ons, aangezien er veel zal veranderen. De planning is nu al dat de weg acht maanden dicht zal zijn. Daar is goede voorlichting bij nodig voor mensen in de omgeving en weggebruikers.“ Vaak ervaart VIA Drupsteen dat aangeleverde data in verschillende software

niet zo eenvoudig over zijn te nemen als de folders beloven. Drupsteen: “We komen er natuurlijk wel uit, maar het gaat aanzienlijk minder vlot dan de dealer ons heeft voorgehouden. Zodoende is onze ervaring toch weer noodzakelijk.” Overheden Nu ze naam hebben gemaakt met een aantal projecten, zijn er steeds vaker opdrachtgevers van de ingenieursbureaus die al om 3D-visualisaties vragen. Scheffer: “Het gebeurt steeds meer dat een provincie ons bij een project betrekt zoals een Artikel 19-procedure of een Milieu Effect Rapportage (MER). Dan begint het met een CADtekening of schets van het gebied. Er worden foto’s gemaakt van hoe het er nu uit ziet en wij laten zien hoe het eruit gaat zien.” Onder of boven Scheffer: “Een project waar we bij betrokken werden, was de aanleg van een weg die op meer dan driehonderd meter van alle bebouwing kwam. Op de velden eromheen werd voornamelijk maïs verbouwd. Toch werd het een politiek item om de weg verdiept aan te leggen, omdat hiermee het woongenot van de omwonenden beschermd zou worden. Een bijzonder kostbare aangelegenheid. Met behulp van de 3D-visualisatie kon deze onnodige uitgave ech-


Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 38

In de praktijk

Appartementencomplex Hoogeveen; de juiste afstanden tot de omliggende gebouwen, het groen eromheen, die zaken worden allemaal inzichtelijk.

MER De Milieu Effect Rapportage levert de informatie die nodig is om het milieubelang volwaardig mee te wegen bij besluiten over plannen en projecten met grote milieugevolgen. De rapportage vermeldt de milieugevolgen van een plan of project en de mogelijke, milieuvriendelijkere alternatieven. Een MER is verplicht bij de bouw van onder andere olieraffinaderijen, kerncentrales, chemische installaties en de aanleg van auto(snel)wegen, spoorwegen, vliegvelden en pijpleidingen voor gas of olie. Een MER-procedure is een veelomvattend traject. Het begint met de publicatie van een startnotitie waarin de problematiek wordt beschreven. Daarna volgt een gedegen onderzoek met meerdere momenten van inspraak en controle. De MER-commissie beoordeelt plannen onder meer op nadelige effecten voor de huidige bewoners van het gebied en op dier- en plantensoorten die beschermd zijn onder de Flora- en faunawet en Vogel- en Habitatrichtlijnen en op doelsoorten. Ook effecten op habitats, gebieden en natuurdoeltypen worden meegewogen. ter voorkomen worden. De weg bleek gewoon nauwelijks zichtbaar vanuit de huizen en al helemaal niet als de maïs hoog staat.” “Tussen Hurdegaryp en Veenwouden in Friesland staat een rijtje woningen waar de plannen voor de aanleg van de weg ‘De Centrale As’ voor veel onrust zorgde.” Deze provinciale vierbaansweg komt van Dokkum tot vlakbij Nijega waar deze aansluit op de N31.

“De bewoners van de huizenrij warenbang dat hun uitzicht werd verpest en hun woningen sterk in waarde zouden dalen. Ook was er een boer van rond de pensioengerechtigde leeftijd die wilde stoppen met zijn bedrijf ,maar door de onzekerheden rond de aanleg van de weg zijn bedrijf niet kwijt kon. Hij zou verplicht worden nog jaren door te werken tot er zekerheid was. Met een Bolfoto-visualisatie bleek dat de weg nauwelijks te zien was. zodat de kou uit de lucht verdween.” “De aanpak: Alle besturen en commissies hebben de 3D-visualisatie van het project in hun besluitvorming kunnen betrekken. Alle aanpassingen van diverse gremia worden in de presentatie N34; de voorgestelde wijzigingen zoals verbredingen en verwerkt en vervolrotondes, hebben natuurlijk consequenties voor mensen die gens is het aan de dichtbij de weg wonen. burgers getoond die 38


hun opmerkingen hebben kunnen doorgeven. Wat ook weer in een nieuwe presentatie kan worden verwerkt. Zo kunnen de bestuurders komen tot een regiostandpunt dat naar het ministerie doorgestuurd kan worden, met alle mogelijke steun.” Laagdrempelig Een ander groot project waar VIA Drupsteen bij werd betrokken is KantorenPark Podium in Amersfoort. Drupsteen: “Daar werken allemaal verschillende architecten aan, ieder met zijn eigen deel. Die delen moeten in elkaar passen en in harmonie zijn met elkaar. Wij vormen alle ontwerpen om tot een 3D-model en maken er een Bolfoto-presentatie van zodat de samenhang duidelijk wordt. Op die manier kun je zien wat de sfeer in het project wordt en kan je controleren of het gewenste beeld ontstaat.” Scheffer: “Dat zou ook met een 3D-maquette kunnen worden opgelost maar daarvoor moet je specifieke software downloaden om het te kunnen bekijken. En je moet er dan ook nog mee leren werken. Dat vereist teveel computerkennis en moeite voor al diegenen die zich een oordeel moeten kunnen vormen. Plus een 3D-maquette is vele malen duurder en heeft een kunstmatiger ‘computerspelletjes’ beeld, versus het realistische beeld van een Bolfoto. Bolfoto’s zijn toegankelijker, je hebt er geen specifieke computerkennis voor nodig en er hoeft veelal geen software te worden geïnstalleerd. Het product werkt beeldvullend op internet maar kan ook ‘off line’ bekeken worden. Uit een Bolfoto kan met een druk op de knop ook een traditionele ‘artist impression’ of still geëxtraheerd worden.” www.viadrupsteen.nl

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 39

Smart PageDeal

HP introduceert Smart PageDeal, een leaseconcept waarbij klanten afrekenen per afgedrukte pagina. Vernieuwend in het HP Smart PageDeal-programma is het volledig geautomatiseerde proces. Het programma bevat de HP Web Jetadmin beheersoftware die de tellerstanden registreert en inzicht kan geven in de

totstandkoming van de printkosten. Op basis van een vast bedrag per pagina wordt het verbruik in rekening gebracht. De lease-contracten kunnen variëren in volume, looptijd en serviceniveau, afhankelijk van de wensen van de klant. Deze laatste krijgt hierbij de beschikking over een beveiligde, persoonlijke webportal waar hij ondermeer verbruiksoverzichten kan inzien en voorraden kan bestellen. Een betaalstructuur per afgedrukte pagina is op zich niet nieuw, maar het volledig geautomatiseerde proces van HP Smart PageDeal is dat wel. Op basis van het aantal afgedrukte pagina’s per printer vindt er maandelijks facturatie plaats. Binnen het programma geldt dat iedere combinatie van HP (Color) LaserJet printers en MFP’s mogelijk is. www.hp.nl/smartpagedeal

'&$'

6WDDO %HWRQ (QJLQHHULQJ

6QHOHQIRXWORRV'PRGHOOHUHQ 6QHOHQH[DFW'GHWDLOOHUHQ 'DWDXLWZLVVHOHQHQKHUJHEUXLNHQ (IÀFLsQWHQEHWURXZEDDU

NEC MultiSync LCD2690WUXi De NEC MultiSync LCD2690WUXi is een wide-format beeldscherm met een resolutie van 1.920 x 1.200 beeldpunten. Op het grote 26-inch wide-panel van de NEC MultiSync LCD2690WUXi kunnen twee en een halve DIN A4-pagina's naast elkaar worden bekeken. NEC Display Solutions heeft de ColorComp-functie uitgebreid, deze garandeert in verschillende stappen automatisch de gelijkmatigheid van de helderheid-, kleuren gammaverdeling voor de gehele oppervlakte van het scherm. De nieuwe functie X-Light Pro meet de helderheid en de kleur van de achtergrondverlichting en regelt de achtergrondverlichting en de RGB-kanalen automatisch bij. Het nieuwe H-IPS ATW Pol. Panel biedt kijkhoeken van 178 graden horizontaal en verticaal zonder Colour Shift, dat wil zeggen dat de kleurindruk niet afhankelijk is van de kijkhoek. De kleurruimte van

de NEC MultiSync LCD2690WUXi dekt 95 procent van de Adobe RGB-kleurruimte af. De contrastverhouding bedraagt 800:1 en de helderheid maximaal 400 cd/m2. De reactietijd is 8 milliseconden dankzij de Overdrive-technologie. Zoals alle NEC LCD-monitoren voldoet ook de NEC MultiSync LCD2690WUXi aan de actuele standaarden en normen zoals ISO 13406-2, CE, TÜV GS, TÜV ERGONOMIE GEEA/Energy Label, Energy Star 4.0, UL, CCC, MPR II / MPR III, PCT/Gost en TCO'03 Norm. www.nec-display-solutions.com

%H]RHNRQVRS

%RXZ ,&7 MDDUEHXUV8WUHFKW +DOVWDQG$

*UDWLVWRHJDQJ NLMNRSZZZFRQVWUXVRIWQO &21675862)7%9 3RVWEXV 3$=HYHQDDU 7HO )D[

: : : & 2 1 6 7 5 8 6 2 ) 7 & 2 0

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 40

Software

RF Toolbox

The MathWorks introduceert de tweede versie van de RF Toolbox met daarin nieuwe functionaliteiten waarmee netwerken van radiofrequentiecomponenten (RF) zijn te ontwerpen, analyseren en visualiseren. Deze netwerken komen veelal voor in digitale elektronica. Met de nieuwe versie zijn de impedantieverschillen en reflectieeffecten in kaart te brengen. Deze factoren leiden tot signaalvervorming als halfgeleiderapparaten aangesloten zijn op het moederbord en de print

platen. In combinatie met Model-Based Design biedt de nieuwe RF Toolbox de mogelijkheid om I/Ocircuits te ontwikkelen voor deze apparaten. RF Toolbox maakt het handmatig modelleren van transmissielijnen voor het testen van I/O-circuits overbodig. In plaats daarvan zijn de transmissielijnen te modelleren als rationele functies. Dit model is sneller en nauwkeuriger en geeft meer inzicht in de kenmerken van transmissielijnen dan traditionele benaderingen zoals Fourier-transformaties. De nieuwe functionaliteiten van de

RF Toolbox bieden aanvullende ondersteuning voor het ontwerp, de modellering en de analyse van RF-componenten voor draadloze communicatie- en radarapparatuur. Ontwerpers kunnen dezelfde workflow en netwerkparameters gebruiken om RF-filters, transmissielijnen, versterkers en mixers te specificeren, direct of aan de hand van de fysieke kenmerken. De netwerkparameters zijn in MATLAB aan te maken of uit externe data in te lezen. Wanneer deze data in de RF Toolbox terechtkomen, maakt de software een rationeel functiemodel. Dit model is als testomgeving uit te voeren in Simulink of direct in een Verilog-A-compatibele circuitsimulator van een leverancier van electronic design automation. RF Toolbox bevat ook Smith-grafieken en rechthoekige en polaire plots voor de visualisatie van gegevens. www.mathworks.com

MD Nastran ondersteunt Windows-platform MSC.Software maakt bekend dat MD Nastran kan worden ingezet op de Windows Compute Cluster Server 2003 van Microsoft. MD Nastran is een volledig geïntegreerde multidisciplinaire oplossing waarin de technologieplatformen MSC Nastran, Marc, Dytran en LS-Dyna, zijn gecombineerd. Door de combinatie van MD Nastran met Windows Compute Cluster Server is het mogelijk om analyses uit te voeren vanachter de pc. Tevens wil de softwareproducent hiermee de simulatiesoftware toegankelijk maken voor het midden- en kleinbedrijf. Als MD Nastran draait op het

Windows-platform, wordt de modelleringstijd gereduceerd dankzij de parallelle verwerkingscapaciteiten. Met de job schedular in Windows CCS is een Nastran-model te splitsen in kleinere delen en te verwerken met behulp van de verschillende computers in het cluster. Hierdoor kunnen fabrikanten er voor kiezen om bijvoorbeeld de analyses van grote en complexe ontwerpen in rustige periodes in te plannen. www.mscsoftware.com

Trainingswijzer Training Center Autodesk Inventor Professional Hofstede van Erkel Bilderdijkkade 13a 1053 VA Amsterdam

* AutoCAD Basis * AutoCAD Update * AutoCAD Gevorderd * AutoCAD Mechanical

tel. : 020-6124780 fax : 020-6124730 E-mail : [email protected] kijk op : www.inventor-professional.nl

40


Bedrijf/trainingsinstituut: * Inventor Basis Spoed (3 dagen) * Inventor Basis Stnd (5 dagen) * Inventor Basis Extra (6 dagen) * Inventor Gevorderd * Inventor Professional * Inventor Release Update * Thema Training

Omschrijving training(en)

- SolidWorks CAD/CAM & PDM Kenniscentrum Basis CAD2M trainingen zijn intern of op locatie, algemeen of bedrijfsspecifiek. Het aantal trainingsdagen varieert per training. Update Wij organiseren ook online-seminars waarop vanachter uw Sheet Metal bureau kennis kunt maken met de beste engineering tools. Weldment Bezoek www.cad2m.nl voor complete trainingsaanbod en actue- - COSMOSWorks le data. - DBWorks Transportweg 17 | 7007 CL Doetinchem | Tel: 0314-377050 - SolidCAM Fax: 0314-363501 | www.cad2m.nl | [email protected]

www.cad2m.nl


www.inventor-professional.nl

Bedrijf/trainingsinstituut:

Uw specialist in CAD trainingen 3 dagen • AutoCAD basis 1 dag • AutoCAD Update 1 dag • AutoCAD Optimalisatie 2 dagen • AutoCAD 3D • AutoCAD Visual Basic training2 dagen 1 dag • SketchUp training • Diverse overige trainingen

contactpersoon: ing. K.J.C. van Dam

(o.a. Word, Excel, Windows, MS Project) [email protected] Wij verzorgen trainingen in Oosterhout (NB) of bij u op locatie.


www.icn-solutions.nl

Postbus 3302 5203 DH ’s-Hertogenbosch Tel. 073 - 750 6 750 Fax 073 - 750 6 751

Uw specialist in CAD opleidingen (0800) 235 22 34

www.cadmatch.nl www.cadix.nl

Trainingslocaties onder andere in Breda, Goes, Oosterhout (NB), Rotterdam en Velsen-Noord. Bel: 0162-490101 Mail: [email protected]. Meer informatie: www.cadmatch.nl.

WWW.CADIX.NL

TEC / CAD College BV

Autodesk Autorized Training Center

Autodesk Authorized Training Center Nijmegen

Autodesk HBO instituut Behaal uw HBO diploma! TEC biedt de mogelijkheid u verder te bekwamen tot een Autodesk Certified Engineer (ACE). U doorloopt een bepaald traject van cursussen, maakt een praktische eindopdracht, bij voorkeur passend binnen uw werk en bij uw eigen werkgever en verdedigt deze. Slaagt u, dan heeft u een AutoCAD HBO diploma verdiend! De opleiding is Inclusief materialen als boeken en software. Toelatingseisen: MBO. Studierichtingen: System Manager (AutoCAD), 3D Designer (AutoCAD) en Mechanical Designer (Inventor). Kerkenbos 1018 B 6546 BA Nijmegen T: (024) 356 56 77 F: (024) 354 19 31 E: [email protected] CP: Leonie Bergsma

Cadmes B.V. Australiëlaan 8 5232 BB ‘s-Hertogenbosch Tel. (073) 645 62 22 Fax (073) 645 62 42 [email protected] Contactpersoon: Dhr. G. Thelissen

Kijk op Internet www.cadcollege.nl of vraag de brochure aan. Bel (024) 3565677 of mail naar [email protected]

SolidWorks Basis Training SolidWorks Advanced Training SolidWorks API Training SmarTeam Basis Training ProfiDB Training DBWork Training Cosmos Works Training Cosmos Training Cimatron Training

Als Authorized Training Center verzorgt Cadmes de bovenstaande trainingen, zowel intern ('s-Hertogenbosch, Eindhoven, Gent en Gosselies) als op locatie. Neem voor uitgebreide trainingsinformatie en data contact met ons op. Bel (073) 645 62 22 of mail naar [email protected].

TRAINING NODIG?

NedGraphics CAD/GIS Ir. D.S. Tuynmanweg 10 4131 PN VIANEN

Ons cursusaanbod bestaat uit:

tel: 0347 329 626 fax: 0347 329 666

2 - daagse basiscursus ARKEY

Autodesk Authorized Training Center AutoCAD Basis AutoCAD Upgrade AutoCAD Applicatiebeheer/Gevorderden Autodesk MAP Microstation V8 Autodesk Civil 3D

2 - daagse basiscursus vMV Methodiek, 2 - daagse verkorte cursus ARKEY en vMV Methodiek, 2 - daagse cursus gevorderden ARKEY / Methodiek 2 - daagse cursus ARKEY / Methodiek voor ontwerpers 1 - daagse Workshop SketchUp 1 - daagse Workshop Piranesi 1 - daagse Workshop ArtLantis

Inschrijven of meer info? vMV CAD-Adviseurs, Den Haag www.vmv-cad.nl of bel 070-3645464

www.vmv-cad.nl

Werkmethodiek

USG Innotiv Training Center Databankweg 12 3821 AL Amersfoort T 033 - 450 40 80 F 033 - 450 40 89 www.usginnotiv.nl

Het CAD-Centrum TEC, ook wel genoemd het CAD College, verzorgt sinds 1984 kennis-over-dracht in de vorm van CAD -opleidingen, -leerboeken en educatieve software. Bij de cursus ontvangt u een uitgebreid Nederlandstalig leer- en naslagwerk van R. Boeklagen die tevens uw docent is. U krijgt een Autodesk-certificaat bij de cursussen en een HBO-diploma bij de opleidingen.

Autodesk Authorized System Center

Naast een basis training Inventor kunt u ook kiezen voor een van onze ééndaagse trainingen, bijvoorbeeld: Sheet Metal, Large Assembly of Parametrisch ontwerpen. Trainingen geven wij klassikaal of bij u op locatie, ook avondtrainingen zijn mogelijk.

USG Innotiv Training Center is gespecialiseerd in het ontwikkelen en organiseren van standaard en maatwerktrainingen voor CADspecialisten. Bel of mail voor een informatiepakket of kijk voor data en prijzen op de trainingakalender op www.usginnotiv.nl. Hier kunt u ook onze brochure downloaden.

• AutoCAD Basis • AutoCAD Update • AutoCAD Gevorderden • AutoCAD 3D • AutoCAD Optimalisatie • AutoCAD & VBA Basis • AutoCAD & VBA Gevorderden • Inventor Basis • Inventor Gevorderden • Inventor Ontwerpen

Opleidingen in diverse trainingslokalen in Nederland, of op locatie mogelijk. Voor uitgebreide trainingsomschrijvingen kunt u kijken op www.ICN-Solutions.nl. Bel voor onze speciale (maatwerk)aanbiedingen, groepskortingen en trainingskalender. Met deze advertentie ontvangt u 15% korting op alle trainingen. VOL = VOL

Werktuigbouwkunde • Autodesk Inventor Series • Autodesk Inventor Professional • Autodesk Mechanical • Autodesk Electrical • Autodesk VIZ Datamanagement • Autodesk Vault • Autodesk Productstream • Autodesk Streamline • AM Meridian • Custom made add-in programs

Ons doel: u een perfecte CAD-specialist maken.

AutoCAD Inventor MicroStation

ICN Solutions B.V. Algemeen: • AutoCAD (LT) Basis, Update, 3D en gevorderden Werktuigbouwkunde: • Autodesk Inventor (Professional) • Autodesk Inventor leidingen en pijpen www.ICN-Solutions.nl • Autodesk Inventor stressanalyses E-mail: [email protected] • AutoCAD Mehanical Bouwkunde: • Autodesk Revit • Autodesk Architectural Desktop Elektrotechniek: • AutoCAD Electrical Media & Entertainment: • Autodesk VIZ • Autodesk 3ds Max • Autodesk Maya Datamanagement: • Autodesk Vault • Autodesk Product Stream


www.usginnotiv.nl


www.cadcollege.nl

CCO Automatisering Innovatiepark 4b 4906 AA Oosterhout Tel. (0162) 45 66 40 Fax. (0162) 45 66 48

Pagina 41

www.cadmes.nl


13:31

E-mail: [email protected] Contactpersoon: mevrouw K. van ’t Reve Voor meer informatie: www.nedgraphics.nl

Uw trainingen een heel jaar lang in CAD-Magazine en op www.cadmagazine.nl voor slechts € 1300,– CADMagazine December 2006-8 41

www.nedgraphics.nl

01-02-2007

www.cad-automatisering.nl

Prod_CM1_2007

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 42

Océ TDS700: Fits the way you want it! Of u nu wilt printen, scannen of kopiëren… de Océ TDS700 biedt alle opties die u nodig heeft. De nieuwste oplossing van Océ is er op gericht om uw werk eenvoudiger te maken. Gecombineerd met onze software bieden wij u een sterk concept dat altijd in uw werkproces past. Met de Océ TDS700 heeft u de mogelijkheid om uw eigen configuratie volledig op maat samen te stellen. Zo kunt u kiezen uit 2 verschillende scanners, 2 tot 6 rollen, 1 tot 3 sheetfeeders en verschillende afwerkmogelijkheden. Nog meer belangrijke voordelen van de Océ TDS700: • Een constante hoge productiesnelheid, ook bij het gebruik van wisselende papierformaten. • Een haarscherpe afdrukkwaliteit dankzij de 600 x 1200 dpi printhead met pico printing technologie. • Besparen van tijd, geld en moeite door de geïntegreerde online vouwer. • Ongeëvenaard gebruiksgemak dankzij de nieuwe user interface. • Toekomstvaste investering doordat u de configuratie voortdurend kunt aanpassen aan uw behoefte. • Iedere afdruk is altijd perfect door gebruik van Océ Image Logic. • Vriendelijk voor het milieu en uw werkomgeving dankzij Océ Eco-design. Kortom: er is altijd een Océ TDS700 die bij u past. Voor meer informatie, ga naar http://tds700.oce.nl

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 43

Evenement

Voor het eerst niet in eigen bedrijf te Veenendaal

Gebruikersdag Plan-deCAMpagne groeit uit jasje Door: Lambert-Jan Koops

De vorige keer was het eigenlijk al te gek. Toen waren er meer dan 150 geïnteresseerden samengekomen in het Veenendaalse hoofdkantoor van Bemet om de Plan-de-CAMpagne (PdC-) gebruikersdag te beleven. Omdat er in 2006 nog meer deelnemers waren die zich hadden aangemeld, kon de organisatie niet anders dan uitwijken naar een wat ruimere locatie: het Nimac vergadercentrum te Ede.

ies

te dat m t2 de

de

met

er.

Vanwege het grote aantal bezoekers werd de PDC-dag voor het eerst niet in het kantoor van Bemet gehouden.

John

Hazebroek, directeur van Bemet, verwelkomde de meer dan tweehonderd aanwezige klanten, dealers, leveranciers en persvertegenwoordigers op de PdC-gebruikersdag. Hij vertelde daarna dat de toenemende interesse voor dit jaarlijkse evenement goede tred houdt met de buitenlandse groei van PdC. Het oorspronkelijk Nederlandse pakket is inmiddels te koop in Duitsland, Roemenië, België, Polen, Slowakije en Italië. Logischerwijs groeit Bemet hierdoor ook als bedrijf en dus kon de directeur tevens enige nieuwe personeelsleden introduceren. Overslaan Bij de bespreking van PdC, ging spreker Anton van Zeijst eerst even terug

in de tijd om de geschiedenis van het pakket in vogelvlucht door te nemen. Al snel kwam hij aan bij de huidige stand van zaken. Oftewel PdC als een uit verschillende modules bestaande multi-user omgeving die draait onder Windows en gebruik maakt van het zogenaamde ‘pessimistic locking’en de client-server-techniek. In de toekomst zal het ontwikkelteam er zich vooral op richten om de gebruiksvriendelijkheid van het pakket omhoog te schroeven. Daarbij wil Van Zeijst vooral dat er veel bewerkingen mogelijk moeten zijn, maar dat het ook mogelijk moet zijn om allerlei opties over te slaan. Iets wat natuurlijk past bij het reeds bestaande modulaire karakter van het pakket. Daarnaast zal er natuurlijk ook aan-

dacht worden geschonken aan de internationale loopbaan van PdC. Geen .NET Een van de dingen die PdC voorlopig nog niet zal gebruiken is de .NETtechniek van Microsoft. Bemet houdt de ontwikkeling van deze methode in de gaten, maar heeft er tot nog toe te weinig voordelen aan kunnen ontdekken om er op in te gaan. Mocht dat veranderen, dan zal ook PdC gebruik gaan maken van de mogelijkheden van .NET. Ondertussen besteedt het bedrijf liever ontwikkelingstijd aan het maken van koppelingen tussen PdC en bijvoorbeeld CAD-pakketten. Momenteel zijn er koppelingen met AutoCAD, Inventor, TopSolid en Solid Edge, maar op aanvraag zijn ook andere pakketten te verbinden met PdC. Eenzelfde opmerking geldt voor financiële software, waarbij voor Accountview, Snelstart, Grote Beer en Exact standaard koppelingen beschikbaar zijn. Wensen Ook andere wensen dan koppelingen kunnen bij de ontwikkelaar van de software worden neergelegd. Hiervoor heeft Bemet een speciaal programma in het leven geroepen. Afhankelijk van de soort vraag en het aantal klanten met dezelfde wens zal de aanpassing snel of minder snel worden verwerkt in de software. Dit uiteraard alleen als Bemet het wenselijk acht om de uitbreiding in te voeren. Wie zijn wens sneller doorgevoerd wil zien, kan hiervoor gebruik maken van een versneld traject, waarbij de helft van de ontwikkelkosten wordt doorberekend. Wenst een klant dit niet te betalen, dan zal deze moeten wachten tot de aanpassing vanzelf in de software verschijnt. www.bemet.nl CADMagazine Januari/Februari 2007-1 43

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 44

Evenement

Eplan klantendag

Electric P8 in het middelpunt Door de redactie.

Op 7 november vond in het Belgische Château du Lac in Genval de Eplan Customer Care Day plaats. De gasten maakten er kennis met het platform Eplan Electric P8. Deze software is bestemd voor het ontwerpen van elektrotechnische installaties. Op het einde van de dag kregen alle aanwezige klanten de licentie voor het nieuwe platform mee naar huis. De rest moet wachten tot voorjaar 2007.

Geen gepraat over het werk meer tijdens de presentaties.

D

e klantendag van Eplan uit Lummen, België, stond dit jaar in het teken van het systeem Eplan Electric P8. Het ontwerpplatform combineert grafisch georiënteerd en objectgeoriënteerd ontwerpen. De belangstelling was groot. Meer dan 470 genodigden daagden op om het platform te leren kennen en hun licentie in ontvangst te nemen. Voornamelijk engineers en elektronische tekenaars. Informatiesessie en demo Acht bussen pikten op elf locaties in Luxemburg en België gasten op zodat ze relaxed de laatste etappe af konden leggen en al kennis konden maken met collega’s. De laatste bussen arriveerden rond half één aan het Château du Lac in Genval. Na de introductie was het woord aan de mensen van Eplan die op drie schermen hun presentaties deden. Dit gebeurde ook nog eens in drie talen: 44


Nederlands, Frans en Duits. In een eerste informatiesessie schetste het commerciële team de algemene kenmerken van het nieuwe systeem Eplan Electric P8. Na een koffiepauze volgde een uitvoerige demosessie waarin de Eplaninformatici live op grote schermen de al dan niet nieuwe mogelijkheden van het systeem voorstelden. Bijvoorbeeld Install & Go, variantentechnieken, Windows-interfaces, drag & drop-functies, diverse automatiseringsmogelijkheden, disciplineoverschrijdend engineeren tussen elektrotechniek en fluid-, meet- en regeltechniek. De overgang naar Electric P8 hoeft overigens geen continuïteitsproblemen op te leveren voor de eindgebruiker, het pakket kan zonder omwegen data overnemen uit Eplan 5 en Eplan 21. Veel van de aanwezigen willen zo snel mogelijk aan de slag. Een vrou-

welijke engineer zei haast niet te kunnen wachten om deel te nemen aan de opleiding van Electric P8: “Alleen mijn baas nog overtuigen dat die opleiding absoluut nodig is. Maar dat zal niet zo moeilijk zijn wanneer ik hem vertel over de uitbreidingen in de nieuwe versie.” Één van de andere engineers: “Ik ben vooral gecharmeerd door de Windows-interface. Dat maakt mij het arbeidsleven een stuk gemakkelijker.” Parametreren Tijdrovende handmatige nabewerkingen komen te vervallen doordat tot vlak voor de productie wijzigingen kunnen worden doorgevoerd. Parametreren in plaats opnieuw ontwerpen, interne plausibiliteitscontrole zorgt voor overeenkomstige dataconsistentie. “Ik heb al met heel wat collega’s gepraat,” zei een engineer. “Eplan Electric P8 is een stap in de goede richting. Het systeem legt bruggen tussen verschillende vormen van engineering.” Tijdens de receptie werden de Eplan Electric P8-licenties aan de aanwezige klanten uitgedeeld. Om zichzelf te ontlasten wordt Electric P8 in het voorjaar van 2007 door Eplan pas geleverd aan de niet-aanwezigen. Na een lancering staat de telefoon van de helpdesk immers roodgloeiend. De dag eindigde met vuurwerk dat het Meer van Genval transformeerde in een kleurrijke watermassa. In ieder geval een knallende afsluiting. www.eplan.be

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 45

Evenement

Pirouettes en Tips & Tricks

Inventor gebruikersgroepen in Lelystad en Zolder Door de redactie.

In het najaar van 2006 heeft Cadac twee bijeenkomsten georganiseerd voor Inventor-gebruikersgroepen, eentje in België een eentje in Nederland. Op 24 oktober was de CAD-dealer aanwezig in op het ciruit van Zolder terwijl een week later het vliegveld in Lelystad werd bezocht.

Tips en Tricks over het renderen in Inventor.

M

et zeventig bezoekers in België en honderd bezoekers in Nederland werd op beide Inventor-dagen aan de opkomstverwachting voldaan. Inhoudelijk werd er ook aan de verwachting voldaan, want die was voor beide dagen natuurlijk van te voren al uitgedacht. De bijeenkomsten kenden dezelfde opbouw, waarbij er plaats voor zowel kennisoverdracht als vermaak. Dit laatste bestond uit een introductie in driften. Dit is de naam voor een techniek waarbij een bestuurder van een auto met achterwielaandrijving de bocht in rijdt en in een gecontroleerde achterwielslip terechtkomt. Zodoende maakt de auto al slippend een rondje, waarbij het de bedoeling is dat er geen snelheid verloren gaat. Om de bezoekers enig inzicht te geven in het driften, mochten ze eerst meerijden met ervaren chauffeurs. Nadat ieder-

een een rondje had gereden konden de Inventor-gebruikers zelf aan de slag. Op een cirkelvormige, natte baan konden ze uitvinden dat driften nog niet zo makkelijk is om zelf te doen. Vele pirouettes waren het gevolg, maar uiteindelijk kon zowel in Lelystad als Zolder een winnaar worden aangewezen. Gebruikerspresentaties Nadat iedereen de spanning van het driften achter zich had gelaten en de verbruikte energie had gecompenseerd door het verorberen van een warme hap volgden de gebruikerspresentaties. In Zolder ging het woord naar Eddy Raets. Hij had een presentatie voorbereid waarin hij zichzelf, Hoya Lens en Raets Engineering voorstelde. Na de algemene voorstelling legde hij uit Inventor betekent

voor beide bedrijven. Aan de hand van voorbeelden probeerde hij duidelijk te maken dat Inventor hem ondersteunt in het automatiseren van de ondernemingen. In Lelystad werd een soortgelijke presentatie gedaan door Roelof Meijeringh van Gea Hovex Engineering uit Veendam. Deze spreker ging in op de toepassing van Autodesk Inventor Series bij GEA Hovex. Hij besprak vooral het gebruik van de framegenerator in Autodesk Inventor. Daarnaast toonde hij een voorbeeld van een animatie van een mobiele installatie voor tapioca-verwerking, die succesvol door GEA Hovex is ingezet om dit project te verkopen aan een Afrikaanse regering. Geavanceerde bemating De dagen werden, zoals gebruikelijk, afgesloten met tips & tricks waarin uiteenlopende onderwerpen werden behandeld. In Zolder gaf een trainer CADAC uitleg over het renderen van afbeeldingen in Inventor. Een standaardtechniek uit de fotografie, de driepuntsbelichting, bleek in Inventor ook effectief. In Lelystad werden meerdere onderwerpen behandeld, zoals bijvoorbeeld geavanceerde bematingopties, het zetten van een hoekmaat tussen drie punten en het zichtbaar/onzichtbaar maken van bemating. Ook is het werken met workplanes doorgenomen, waarbij bleek dat vele efficiënte extra features op dit vlak nog niet erg bekend zijn. Ook is de conditional feature suppression besproken. Dit is een functie waarbij de gebruiker kan regelen dat in een balk vanaf een minimale lengte geen gatenpatroon verschijnt. Zo is extra intelligentie in modellen en samenstellingen te stoppen. www.cadac.com


Fascinating. They can defeat any technical problem.

Aye... they can.

www.usginnotiv.nl TM & © 2007 CBS Studios Inc. STAR TREK and related marks are trademarks of CBS Studios Inc. All Rights Reserved.

UBACHS_73540_213x303.indd 1

1/23/07 11:07:35 AM

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 47

Evenement

Dag aangepast aan de doelgroep

Live Experience in het teken van snelheid Door: Lambert-Jan Koops

Het afsluitende evenement van de door AutoCADExchange.com opgezette promotietoer was de Live Experience op 1 december 2006. De inzet van het Nederlandse AutoCAD-portaal was een ontspannen middag in De Fabrique in Utrecht waarbij toch het een en ander aan informatie werd overgedragen.

Tussen de sessies door scheurden de bezoekers van de Live Experience er vrolijk op los.

I

n totaal bleken 350 mensen geïnteresseerd in de Live Experience, want dit aantal had zich van te voren aangemeld. Uiteindelijk kwamen ze niet allemaal opdagen, maar dat is nu eenmaal het nadeel van een laagdrempelig evenement als de Live Experience: er blijft altijd een percentage aangemelde personen thuis. Degenen die er wel waren, kwamen om uiteenlopende redenen, want het programma was vrij divers. Zo waren er sessies over AutoCADExchange.com, het gebruik van 3D en natuurlijk AutoCAD 2007. Iedereen kon hierbij zijn eigen programma volgen, zodat de bezoekers geen tijd verspilden met het aanhoren

van algemene lezingen over een onderwerp dat ze toch niet interesseerde. Bovendien had de organisatie gepeild welke onderwerpen het meest populair waren, zodat het programma volledig was toegesneden op de doelgroep. Wedstrijden Om het geheel ontspannen te houden, was er ook tussen de sessies door genoeg te doen. De organisatie had hierbij ingezet op snelheid, want er waren racesimulatoren beschikbaar en er werd tevens een wedstrijd georganiseerd op de bij de Fabrique behorende kartbaan. Verder gaf het vrouwenbasketbalteam AutoCAD Amazones,

dat wordt gesponsord door AutoCADExchange.com, een demonstratie van haar kunnen. Ook de lunch was natuurlijk een ontspannen aangelegenheid. Hierbij werden meteen de prijswinnaars van de door AutoCADExchange.com gehouden AutoCADquiz voorzien van hun prijzen, die toch niet kinderachtig waren. Ondanks dat waren er toch enkele prijswinnaars niet aanwezig. Dat bleek geen probleem, want de prijzen werden doorgeschoven naar de volgend aankomenden op de lijst. Masterclass 3ds max Ontspanning genoeg, maar werd er ook nog daadwerkelijk iets gedaan aan kennisoverdracht? Natuurlijk, want naast de reeds genoemde sessies was er laat in de middag ook nog een hands-on 3ds max Masterclass. Tijdens deze sessie bleek de populariteit van 3D-visualisaties niet zo zeer uit het aantal aanmeldingen, als wel uit het enthousiasme van de deelnemers. Alle aanwezigen konden vanachter hun eigen laptop, hun eigen ideeën uitwerken. Uiteraard werd de dag afgesloten met een borrel, iets wat prima pas bij datgene wat AutoCADExchange.com voor ogen heeft: het bijeen brengen van AutoCAD-gebruikers. De algemene opinie was dat het een goed georganiseerde en nuttige dag was geweest waarbij alleen de groep thuisblijvers een minpuntje vormde op het geheel. www.autocadexchange.com

www.inventor-professional .nl

* cursuslokatie Amsterdam * avondtraining

HOFSTEDE VAN ERKEL Training Center Autodesk Inventor Professional

* training op maat * training op lokatie * hotel arrangementen * last minute


Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 48

CAD-Wereld

Winnaar Stabiplan Ontwerpwedstrijd gekozen

S U M 2 0 0 6 ve r we l ko m t e e r s t e S t a b i Door: Lambert-Jan Koops

Op 23 november 2006 kwamen ruim driehonderd StabiCAD gebruikers bij elkaar in Edda Huzid te Voorthuizen om met elkaar ervaringen uit te wisselen en kennis te maken met de nieuwe versie van StabiCAD en het certificeringsprogramma voor CAD-tekenaars. Ook werd hier de uitslag van de Stabiplan Ontwerpwedstrijd bekendgemaakt.

De eerste StabiCAD Professionals van Nederland werden in het zonnetje gezet.

D

e Stabiplan Users Meeting (SUM) wordt eens in de twee jaar georganiseerd door Stabiplan voor de gebruikers van StabiCAD-versie, de StabiCAD-versie die werkt op AutoCAD. Voor gebruikers van StabiCAD LT had het bedrijf eerder in het jaar drie evenementen gehouden in de regio’s noord, midden en zuid. Het programma van de SUM bestond uit een centrale presentatie en twee presentatierondes. Deze gingen over 48


het StabiCAD van de toekomst, op het gebied van E en W-installatietechniek en documenten tekeningbeheer. Daarnaast werd er gepraat over de rekenmodules StabiCAD Luchtkanaalen Gasleidingberekening. Directeur van Stabiplan Gijs Willem Sloof deed de opening en bracht de drie belangrijkste onderwerpen van de dag voor het voetlicht. De eerste was Slim 3D begint gewoon bij 2D, de tweede Stabiplan DesignHelix en tenslotte Revent, de codenaam voor de nieuwe versie van StabiCAD. Om met de eerste te beginnen schakelde hij over na een 3D-dieptemodel, waarbij de aanwezigen de van te voren ontvangen 3D-bril op moesten zetten om het geheel goed te kunnen ervaren. De boodschap die de installateurs hier bij meekregen was dat zij als beroepsgroep minstens zulke mooie plaatjes kunnen maken als architecten, als ze dat willen. Sloof voegde hier aan toe dat het eigenlijk ook wel nodig was om dergelijke afbeeldingen te maken, want communiceren gaat nu eenmaal beter met een mooi plaatje dan met een technische tekening. DesignHelix Bij het bespreken van de Designhelix, een kapstok of denkmethode die door Stabiplan wordt gepropageerd, kwam uiteraard het begrip BIM ook nog ter

sprake. Sloof vertelde dat deze kreet in 1989 al in verschillende publicaties was verschenen, maar dat de term in de tussentijd meer vragen heeft opgeleverd dan beantwoord. Daarom stelde hij de aanwezigen de DesignHelix voor, een werkwijze die het werk van de CAD-gebruiker moet verrijken. De DesignHelix is de naam voor een methode die alle ontwerpprocessen ondersteunt in zowel de concept-, ontwerpals realisatiefase. Voor elke fase zijn hierbij verschillende instrumenten beschikbaar zoals een principeschema, ontwerpberekening, materiaallijst, controleberekeningen en prefabtekeningen. De CAD-tekenaar kan met behulp van StabiCAD de verschillende processtappen ondersteunen en op die manier een echte CAD-engineer worden. Revent De nieuwe versie van StabiCAD zal StabiCAD 8 gaan heten, maar wordt binnen Stabiplan momenteel nog aangeduid met Revent. De contouren van de nieuwe release zijn inmiddels duidelijk. De onderliggende basis voor de verschillende modules wordt breder en stabieler terwijl de software ook interactiever zal zijn. Dat betekent dus minder klikken en muismeters. Daarnaast zullen de verschillende modules uniformer zijn en zal StabiCAD in meerdere talen beschikbaar komen.

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 49

CAD-Wereld

S t a b i C A D P ro f e s s i o n a l s Project Unica Unica realiseert en exploiteert in opdracht van de Rijksuniversiteit Groningen en de Hanzehogeschool Groningen een warmte- en koudeopslagsysteem voor zeven gebouwen op het Zernikecomplex. Eén van de zeven projecten is Zernike west dit WKO-systeem voorziet ongeveer 40 duizend vierkante meter van duurzame energie. De installatie is modulair, middels Scid-bouw opgezet en kan op vier temperatuurstrajecten de energie leveren, zie de afbeelding. Tijdens de preview werd duidelijk hoe de bovenstaande doelen worden gerealiseerd. Zo komt er een container voor CAD-menu’s zodat de menu’s niet de hele tijd in beeld staan. Bovendien kan de gebruiker de transparantie zelf bepalen, zodat de onderliggende delen van de tekening zichtbaar blijven. Verder zal er een nieuwe database worden gebruikt en zal het pakket geschikt zijn voor zowel Windows XP als Vista en

werkt met AutoCAD 2007 en hoger. De bètaversie van StabiCAD 8 zal in het tweede kwartaal van 2007 verschijnen terwijl de officiële release zal plaatsvinden in het vierde kwartaal van dat jaar. Ontwerpwedstrijd Uiteraard was de SUM ook de aangewezen gelegenheid om de winnaar van de Stabiplan Ontwerpwedstrijd

bekend te maken. De StabiCAD-tekenaars bleken Julius Wagenaar van WPR technical support in Harderwijk te hebben gekozen. Met zijn in 3D uitgewerkte technische ruimte voor de Hanze Hogeschool Groningen kreeg hij de handen op elkaar en het leverde hem de meeste stemmen op. Julius over zijn ontwerp en het winnen van de hoofdprijs: “Ik heb van Unica Mega de opdracht gekregen een inzichtelijke 3D-tekening te maken van de installatie. Voor onderzoek naar de prefabmogelijkheden en een duidelijke presentatie heb ik deze uitgebreide installatie compleet in 3D gegenereerd. Bijzonder is de warmtewisselaar die ik uit verschillende StabiCAD 3D-componenten heb opgebouwd.” Een compleet overzicht van alle ingestuurde ontwerpen en de zestien genomineerden is te vinden in de Designgallery op de website van Stabiplan. StabiCAD Professional Een andere huldiging vond plaats in het kader van de certificaatuitreiking aan de eerste StabiCAD Professionals die Nederland rijk is. Een tekenaar die StabiCAD Professional is, heeft laten zien dat hij de software volledig beheerst. Tijdens het examen heeft hij het bewijs geleverd dat hij de software optimaal weet toe te passen, op de hoogte is van functionaliteit en snelle en correcte tekenmethodes. De studenten die op 31 oktober het examen hadden gemaakt, hebben een paar weken in spanning gezeten over de uitslag. Dit werd echter ruimschoots goedgemaakt door de bos bloemen en de oorkonde die onder applaus van de StabiCAD collega’s werden uitgereikt. www.stabiplan.nl

Het winnende ontwerp van de door Stabiplan gehouden wedstrijd. CADMagazine Januari/Februari 2007-1 49

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 50

CAD-Wereld

Een praktijkvoorbeeld

We gaan bouwen! Door Danny Joseph

“Gelukkig heeft de architect ons voor de volgende keer een maquette beloofd, want we kunnen het ons toch nog niet helemaal voorstellen”, zei Chrit van Ewijk toen hij de ontwerptekeningen van zijn nieuwe huis aan het bekijken was. “Daar hoeven we niet op te wachten”, zei ik. “We gaan nu direct bouwen! Hoe dan? Met Autodesk Revit natuurlijk. In een uurtje of twee komen we een heel eind. Kom maar op met die tekeningen.”

Intekenen stramien en wanden begane grond.

H

et ontwerp is voor een woonhuis, dat uit gaat kijken over de IJssel, tenminste als het hoog genoeg is om over de dijk te kunnen kijken. Er zijn ook voorschriften. Bijvoorbeeld dat de goothoogte beneden de 4,5 m moet liggen. Verdere wensen zijn: een modern en licht huis, met genoeg ruimte voor de intussen volwassen kinderen, werk en hobby’s. En, o ja, een ‘ommegang’ als in een klooster. Zorgvuldig werd de architect gekozen om een schetsontwerp te maken. Deze ging al schetsend aan de gang, met de hand en daarna in 2D op de computer. Het ontwerp is dan nog

Isometrie begane grond. 50


niet definitief. Er kan nog van alles aan worden gewijzigd in dit stadium. Daarom is het prettig als je nu al kunt zien hoe het gaat worden. Praktijk Ik heb in mijn vorige artikel beloofd een praktijkverhaal te schrijven, dus grijp ik hier mijn kans. “We maken het ontwerp van de architect tot een Revit-model”, zeg ik. Mijn vriend lijkt het een prima idee, en ik kom meteen aan een mooi voorbeeld voor dit artikel. Eerst even met de architect gebeld of hij bezwaar heeft tegen publicatie. Dat heeft hij niet. We gaan dus gelijk aan de slag. De architect heeft duidelijk zijn best gedaan: plattegronden, aanzichten, gevels en doorsneden, alles is keurig netjes getekend. En het ziet er heel goed uit ook. Mijn vriend kijkt toch wat bedenkelijk. Zoveel glas is wel mooi, maar hoe zit het met het uitzicht, het energieverlies in de winter, de opwar-

ming in de zomer? Hoe gaat het lange schuine dak werken? Wat doen we met het uitgespaarde dakterras? Hebben we dat echt nodig? Wanden en kozijnen Het ontwerp is op een stramien van 1.500 millimeter in de ene richting en 1.800in de andere richting getekend. Met Menu Grid wordt eerst een stramienlijn getekend. Daarna kopiëren we met Array de stramienen. Wat opvalt, is dat de nummering vanzelf ophoogt. Het aantal stramienen is achteraf nog aan te passen. Vervolgens de wanden en kozijnen op de begane grond tekenen. Omdat het nog maar een schetsontwerp is, heb ik de kozijnen als Curtain Wall getekend. Na het openen van een 3D-view zie ik meteen een isometrie van de begane grond. Daarna worden de verdiepingshoogten ingegeven. In dit geval liggen de hoogtes voor en achter verschillend, om optimaal gebruik te maken van de ruimte onder het lange hellende dak. De vloeren, bordessen, trappen en daken worden daarna ingetekend en vervolgens is het dak gemodelleerd. In het dak is een hellingspijl opgenomen, waarmee precies de hoogte bij de dakvoet en bij de nok kan worden vastgelegd. Het huis begint al aardig zijn vorm te krijgen. We kunnen ons nu bezighouden met de verdere indeling en aankleding Mooi plaatje Na het modelleren hebben we al meteen een mooi plaatje. Door het aanzetten van schaduw en het kiezen van het noorden, de datum en tijd van de dag krijgen we een goed inzicht in

Vloeren, trappen en daken.

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 51

licht is bij de rivier vaak heel mooi. Door het weidse uitzicht kun je de wolken goed bestuderen. Vandaar dat er een wat dramatische wolkenlucht is gekozen om de unieke locatie een beetje te laten voelen.

Schaduwbeeld.

het plan. Daarna een paar bomen geplant en het huis een beetje ingericht, om het geheel wat verder aan te kleden.Vervolgens heb ik nog wat visualisaties gemaakt met de ingebouwde render-mogelijkheden. Het

Visualisatie met dramatische wolkenlucht vanwege de unieke plek, aan de IJssel.

Enthousiast Binnenkort heb ik niet alleen een afspraak met mijn vriend om hem dit artikel te tonen, maar natuurlijk ook met de architect. Waarschijnlijk wordt hij daar aardig enthousiast van en gaat hij nadenken over wat Autodesk Revit ook voor hem kan betekenen. Het hoeft dan niet bij een beloofde maquette te blijven. Danny Joseph studeerde bouwkunde aan de TU-Delft en werkte jarenlang als CAD consultant voor de bouw. Nu is hij Senior Consultant bij het Building Solutions team van CAD & Company. Voor vragen en opmerkingen, neem gerust contact op via [email protected]

Hierbij 10 tips bij het opzetten van een plan: • Maak een keuze tussen werken vanuit een massastudie of het rechtstreeks invoeren van bouwdelen. In dit ontwerp werd voor het invoeren van bouwdelen gekozen, omdat het ontwerp al getekend was. • Als er 2D-tekeningen op schaal beschikbaar zijn, dan kunnen deze als onderlegger worden gebruikt. De architect heeft PDF-bestanden aangemaakt. Deze zijn ter controle van de maatvoering onder het model gelegd. • Zet bijvoorbeeld eerst de wanden en indeling op de begane grond globaal op. Maten hoeven nog niet exact te kloppen. Dit kan achteraf nog eenvoudig worden aangepast. • Open een aanzicht of doorsnedeview en stel de verdiepingshoogten in. In dit geval gebruikte ik voor en achter verschillende verdiepingshoogten. Voor elk niveau heb ik een niveaulijn ingevoerd en van een naam voorzien. In dit geval bijvoorbeeld verdieping “1 voor” en verdieping “1 achter” . • Voor het intekenen van de vloeren klik je de wandcontouren aan. Op deze manier ontstaat er een vaste relatie tussen wand en vloer, waardoor bij maatwijzigingen achteraf de vloer netjes meegaat. • Trapgaten kun je beter na het maken van de trappen aanmaken. Het trapgat is dan simpel van de juiste afmetingen te voorzien. Voor het trapgat kun je een extra contour in een vloerschets opnemen, of je kunt via het Openingcommando een vloeropening maken. • Ingewikkelde kozijnen maak je het makkelijkst als vliesgevel. Teken een stukje Curtain Wall over een bestaande muur. Het ‘raam’ voegt dan automatisch in de wand. De onder- en bovenhoogte van het raam pas je hierna aan. Vervang vaste glaspanelen door draaiende panelen. • In Curtain Walls kunnen ook dichte wanddelen worden opgenomen. Dit gebruikte ik bij de zijgevels. • Zet bij het gebruik van schaduw de optie ‘Schaduw op grondvlak’ aan, als er geen grondvlak in het model is. Zo zie je welke schaduw je ontwerp op het grondvlak werpt. • Gebruik bij het renderen eens een andere achtergrond of een andere wolkenlucht. Kies zorgvuldig zonnestand en eventuele andere lichtbronnen. Dit zal je ontwerp sterk verlevendigen.

COLUMN Beursklimaat Van Dale is er kort over: het beursklimaat is de stemming op de beurs. Toch lijkt daarmee niet alles gezegd. Een willekeurige greep uit (pers)berichten maakt dat duidelijk. Je kunt van het beursklimaat profiteren. Het beursklimaat kan bedrijven beïnvloeden of zelfs ergens toe dwingen. Wat denkt u van een wispelturig beursklimaat? Het beursklimaat kan ergens de oorzaak van zijn -een veelvuldig misbruikt argument overigens. Het zelfs mogelijk onder het beursklimaat te lijden… Reden genoeg dus om aan te nemen dat het beursklimaat een zelfstandiger grootheid is dan alleen maar een onpersoonlijke ‘stemming’. Ook al betreffen bovenstaande uitdrukkingen vooral de effectenbeurs, ook het klimaat op een vakbeurs doet ertoe. Een goede beurs is voor een standhouder synoniem met veel traffic op de stand, een hoog bereik bij de doelgroep(en), veel handel, et cetera. Beursklimaat en weerklimaat hebben een belangrijke eigenschap gemeen: je voelt het. “Het is mooi weer” heeft dezelfde gevoelswaarde als “Het is een goeie beurs.” Er zijn ook verschillen. Is het weerklimaat een vaststaand gegeven, het beursklimaat kunnen we beïnvloeden. Immers, het succes van een beurs staat of valt met een goede voorbereiding door de beursorganisatie en door de deelnemers. Maar ook door de bezoekers: het bekende slenteren over een beurs zorgt per definitie voor een slechte nasmaak. Daarmee heeft u meteen een goede reden om dit beursnummer van CAD-magazine grondig te lezen voordat u naar de beurs komt. Kortom: een goed beursklimaat is maakbaar. Dat doen we met elkaar: beursorganisatie, standhouders en bezoekers. En daarom: goeie beurs! Edwin Schalk commercieel directeur DeltaPi


Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 52

Inventor

Nieuw Profiel aanmaken?

Inventor 11 Frame Generator Aan pa Door: Rob Sman

Inventor kan op diverse manieren worden aangepast aan de wensen en eisen van de gebruiker. Ook als het gaat om het uitbreiden van ‘content’. Veelal moet dan worden gebruik gemaakt van specifieke werkwijzen. Denk aan het aanmaken van iParts, het publiceren naar het Content Center. Deze werkwijzen zijn allemaal goed gedocumenteerd in het Help-systeem. De Frame Generator is echter een ander verhaal. Ditmaal daarom een artikel op verzoek van lezers van een eerder artikel over Frame Generator in CAD-Magazine.

Afbeelding 1. Deze profielen komen niet voor in Inventor, maar ze kunnen worden toegevoegd.

O

mdat de Frame Generator (hierna FG) gebruik maakt van standaardprofielen, ligt het voor de hand te denken dat ook deze kunnen worden aangepast en uitgebreid, maar hierover wordt met geen woord gerept in de online-documentatie. Op de supportwebsite staat alleen maar dat het in Inventor 11 niet de bedoeling is deze aanpassingen te doen, maar ‘there may be workarounds’. Het gebruik daarvan is echter voor ‘user’s own risk’. Wie zich aan deze praktijken wil wagen, doet er derhalve verstandig aan om dit hele artikel eerst eens door te nemen. De mogelijke aanpassingen vallen in twee soorten uiteen. De eerste is het uitbreiden van de keuze in afmetingen. Hierbij valt te denken aan ronde pijp met afwijkende diameter en wanddikte. Ten tweede kan een nog 52


niet bestaand profiel gewenst zijn. De tweede soort is wat lastiger dan de eerste. De gebruiker heeft hier dan ook wat extra programmatuur nodig, want hij moet zowel een MDB-database als een XML-bestand bewerken. Voor alle bestanden die worden aagngepast geldt: ze zijn allemaal Alleenlezen. Dus wie er in wil werken moet dit kenmerk steeds uitzetten. Het belangrijkste is echter: maak éérst een back-up! Meer keus Beginnen bij het begin houdt in dat eerst de locatie van de benodigde bestanden wordt opgezocht. In de Inventor installatiefolder (meestal C:\Program Files\Autodesk\Inventor 11) bevindt zich een map Frame Generator\SHARED\Profilesystems. Hierin bevinden zich mappen met de

standaards en het bestand LocalizationXML.xml. Voor de voorbeelden in dit artikel zal ik de ISOstandaard gebruiken. Daarom verder naar de map ISO. Hier bevindt zich de database ISO.mdb. Dit is het bestand dat zonder ondersteuning door Autodesk zal veranderen. Nogmaals: denk om de back-up, er kan altijd iets verkeerd gaan! Na het maken van de back-up is het bestand te openen met MS Access. In de database staan een aantal tabellen voor de diverse profielen. Dit artikel richt zich op het toevoegen van een afmeting aan een vierkante pijp. Hiervoor is de tabel ISO4019_1982_SQT nodig, die deze productfamilie beschrijft. Overigens is dit niet de aanduiding die in het veld Type te zien is wanneer in FG dit profiel gebruikt moet worden. Dan is de aanduiding ISO 4019 – 1982 Square. Later is te zien zien hoe de ene aan de andere naam gekoppeld is. Punten en spaties Na het openen van de tabel zal het voor iedereen duidelijk zijn wat de diverse kolommen voorstellen. Zonder nadere uitleg kan iedere lezer van deze rubriek hier een nieuw record toevoegen. Kopieer daarin de inhoud van een record dat ‘in de buurt komt’ en pas de waardes aan. Let er daarbij op precies hetzelfde formaat te gebruiken als het origineel! Met name het gebruik van komma’s, punten en spaties is van belang. Ook moet het veld RID, de index, een unieke waarde hebben. Een profiel van 500x500 is toe te voegen door een kopie te maken van 400x400x12.5. De waardes voor de velden MAS, GEO_IX en GEO_IY hoeven niet persé juist te zijn, maar het is natuurlijk wel zo netjes om dat wel te doen. Het zijn de massa (in kg/mm) en de traagheidsmomenten. Het aanpassen van de database is nu klaar. Het is echter nog nodig het eerder genoemde LocalizationXML-bestand in de map Profilesystems aan te passen. Open het met bijvoorbeeld MS FrontPage.

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 53

Inventor

an passen Na het openen is te zien dat in dit XML-bestand alle profielen van alle standaarden voorkomen. Met een zoekopdracht is de familie ISO 4019 al snel gevonden. Hier is ook zichtbaar dat ISO4019_1982_SQT een interne naam is, en ISO 4019 – 1982 Square de naam die wordt weergegeven in de Insert-dialoogbox. Uiteraard moet ook hier een regel worden toegevoegd met de correcte inhoud. Wie hier er voor zorgt dat hij precies hetzelfde formaat aanhoudt, loopt geen risico dat er iets fout kan gaan. Na het opslaan van het bestand is in Inventor te controleren of het werkt. Mocht dat niet zo zijn, dan is 10 tegen 1 een typefout de oorzaak! Nieuwe profielen Een hernieuwde kijk in de database van het bovenstaande voorbeeld laat ook nog iets anders zien. Er is ook een tabel Profiles. In deze tabel wordt duide-

Design Solutions is een toonaangevende leverancier van het 3D CAD systeem SolidWorks en PDM oplossingen. Naast software levert Design Solutions een breed dienstenpakket in de vorm van support, consultancy, helpdesk en trainingen. Met vestigingen in Nederland en België bedient Design Solutions klanten in machinebouw en productontwikkeling. Vanwege groei zijn wij op zoek naar: Design Solutions biedt een baan in een jonge en dynamische omgeving met een enthousiast team van collega’s, ruimte voor eigen initiatief, een uitstekend salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden. Beschik je over nevenstaande eigenschappen en durf je de uitdaging met ons aan? Stuur dan je cv aan [email protected] of naar: Design Solutions T.a.v. A. Kooij Oude Bosscheweg 11b 5301 LA Zaltbommel Voor meer infomatie kun je terecht op www.designsolutions.nl of bel 0418 510 557.

Afbeelding 2. De sketch voor het toe te voegen profiel.

Application Engineer SolidWorks Als Application Engineer SolidWorks ondersteun je klanten in brede zin: van consultancy en support voor SolidWorks tot het geven van trainingen en het verzorgen van demonstraties van SolidWorks en aanverwante applicaties. Je bent gewend om snel te kunnen inspringen op vragen en wensen van de klant en hier snel een passend antwoord op te vinden. Voor deze functie beschik je over een werktuigbouwkundige opleiding (HTS/TU), minimaal 3 jaar met 3D CAD, waarbij SolidWorks een zwaarwegende pré is en heb je ervaring met ontwerpen.

PDM Consultant Als PDM Consultant zorg je voor het volledige implementatieproces van PDM systemen, waarbij je ook sales ondersteunt middels presentaties en demonstraties. Bij het implementeren ben je in staat om middels consultancy de wensen van de klant te vertalen in een gedegen implementatie en zorg je, samen met collega’s, voor het opleveren van het PDM systeem en de bijbehorende nazorg in de vorm van support. Voor deze functie beschik je over een werktuigbouwkundige of bedrijfskundige opleiding op HTS of TU niveau en heb je ervaring met het implementeren van PDM systemen (inclusief het koppelen met ERP systemen), consultancy, SQL en Visual Basic.


De toonaangevende leverancier voor archieven: Snelle en betrouwbare oplossingen Haarscherpe scans in superieure CCD kwaliteit Flexibele connectiviteit Eenvoudig in gebruik en onderhoud

Aan wie vertrouwt u uw archieven toe? Document archieven zijn vaak delicaat en vertrouwelijk. Kaarten, tekeningen en grootformaat originelen kunnen kwetsbaar zijn. Informatie en details kunnen eenvoudig verloren gaan. Sta hier bij stil voordat u een scanner kiest om te digitaliseren. Vraag anderen in uw situatie op welk fabricaat scanner zij vertrouwen. De naam Contex zult u waarschijnlijk

vaak horen. Immers, Contex scanners scannen meer archieven met een hogere accuratesse, kwaliteit en snelheid dan welke andere scanners in de wereld dan ook. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw locale distributeur.

Distributeur voor Nederland: Repromat b.v. Specialisten van formaat! Wagenmakerstraat 31 1991 JB Velserbroek Telefoon: 023 – 538 9394 Internet: www.repromat.nl

Kijk voor onze volledige reeks scanners en 3D printers op www.contex.com

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:31

Pagina 55

Inventor

Afbeelding 3. De aangepaste tabellen in de database voor de eigen standaard CM.

lijk dat ISO4019_1982_SQT gebruik maakt van een template-tekening GP0602.ipt. Door deze tekening in Inventor te openen is duidelijk waar de parameters uit de kolommen in de tabel SO4019_1982_SQT worden gebruikt. Merk ook op dat voor een profiel drie sketches worden gebruikt. In de eigen template moeten deze sketches ook voorkomen! AFG_Detailed bevat het volledige profiel, AFG_Simplified de ‘bounding box’ , en AFG_Medium iets daartussen in. Vaak het volledig profiel zonder afrondingen en aanverwante zaken. Iedere sketch wordt apart aangemaakt en geconstraind aan het geprojecteerde Center Point. Uiteindelijk wordt alleen de Detailed sketch zichtbaar gelaten. Houd de sketches zo eenvoudig mogelijk, dat wil zeggen alles moet zo direct mogelijk worden geconstraind en bemaat. Maak daarbij gebruik van dezelfde parameters en gebruik ze voor hetzelfde doel; bijvoorbeeld GEO_B voor de breedte, GEO_H voor de hoogte en GEO_Rx voor afrondingsstralen. Na dit voorbeeld is het tijd voor een eigen wijziging. Maak in Profilesystems een nieuwe map CM

aan. Dit is de naam die later als te kiezen standaard zal verschijnen in de Insert dialoogbox. In deze map moet een map Templates worden aangemaakt. Voor het voorbeeld, zie afbeelding 1, is het prima om uit te gaan van de rechthoekige buis ISO4019_1982_SQT. Kopieer de database ISO naar de map CM en de template GP0602 naar de map CM\Template. Hernoem GP0602 naar mijnpr.ipt, en de database naar CM.mdb. Open de template in Inventor en wijzig de AFG_Detailed sketch overeenkomstig afbeelding 2, waarin een kwart wordt getoond. Zorg dat alles netjes en volledig geconstraind is. Verlaat nu Inventor voor het lastiger werk. Open de database CM.mdb en verwijder alle tabellen behalve ISO4019_1982_SQT en Profiles. De tabel ISO4019_1982_SQT dient te worden hernoemd naar X_TUBE. Open deze tabel en verwijder alle records behalve die voor 50x50x1.6. Pas de gegevens aan, en maak nog twee nieuwe records, zoals in afbeelding 3 wordt getoond. Let hier op de kolom CODE. Dit is de ‘interne naam’ die later ook aan het bestand LocalizationXML zal moeten worden

toegevoegd. In de tabel Profiles blijft één record over en die wordt gebruikt om de tabel X_TUBE aan de template mijnpr.ipt te koppelen. De kolom ProfileType móet worden ingevuld met CUSTOM. Zie afbeelding 3. De database kan nu worden gesloten, en dan staat het lastigste klusje te wachten, namelijk het aanpassen van LocalizationXML.xml. Open het bestand met een XML-editor. Kopieer de volledige standaard ISO en plak deze elders, bijvoorbeeld helemaal naar het begin (na …..”PeriodVersion”>….). Verwijder uit deze kopie alle ProfileStandards op één na. Ook van de overgebleven ProfileStandard zijn in deze oefening maar drie regels nodig, dus verwijder de rest. Let op dat de velden en aan het einde niet verdwijnen. Pas de gegevens aan. Zie afbeelding 4 voor de juiste plaatsing van de standaard CM en de tabel X_TUBE. Let erop dat de gegevens onder Designation precies zo worden ingevuld als in de kolom CODE in de tabel X_TUBE. In dit voorbeeld is per profiel steeds drie keer dezelfde naam gebruikt. Laat de XML-editor nog een keer de opmaak van het bestand valideren alvorens het op te slaan. Klaar Het werk zit erop. In Inventor is te controleren of alles naar behoren werkt. Als dat niet zo is, zit er niets anders op dan met een stofkammetje door alle aangebrachte wijzigingen te gaan en te controleren op het gebruik van punten, komma’s, spaties of andere typefouten. Als het wel werkt, zijn vanaf dan profielen als in afbeelding 1 te gebruiken, en eigen profielen toe te voegen. Bedenk echter wel dat Autodesk deze werkwijze niet ondersteund, en in een volgende versie al het werk mogelijk opnieuw moet worden gedaan. Ook de auteur van dit artikel is niet aansprakelijk voor de gevolgen die de beschreven aanpassing van FG zou kunnen hebben. Wél is hij te bereiken op [email protected].

Afbeelding 4. Zo moet het XML-bestand worden aangepast. Precisie vereist! CADMagazine Januari/Februari 2007-1 55

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:32

Pagina 56

SolidWorks

Handigheidjes voor relaties tussen onderdelen

Samenstellingen sneller bouwen me Door: Renso Kuster

Wie in SolidWorks veel samenstellingen maakt, zal veel mates aanleggen tussen de verschillende onderdelen. Met deze mates legt een ontwerper namelijk de relaties tussen de verschillende onderdelen vast, zodat de kunnen bewegen of op hun vaste positie blijven staan. Naast de standaard manier om de mates aan te leggen zijn er een aantal ‘handigheidjes’ zoals smartmates, multiple mates, die het werk in samenstellingen kunnen vereenvoudigen.

Door het aanleggen van mate references zijn intelligente mates toe te kennen aan een onderdeel.

I

n SolidWorks worden posities en relaties tussen onderdelen vastgelegd middels mates. Hiervoor zijn zeer veel verschillende mates in SolidWorks aanwezig, zoals coincidents en tangents, maar ook gear en limit mates. Al deze mates hebben hun eigen uitwerking op de positie en vrijheidsgraden van het onderdeel. Net zoals in de werkelijkheid hebben in SolidWorks alle onderdelen standaard zes vrijheidsgraden: drie translaties en drie rotaties. Met mates zijn deze vast te leggen. Gemiddeld zijn er drie mates nodig om alle vrijheidsgraden vast te leggen. Indien een onderdeel op zijn plek moet blijven, is het ook mogelijk om dit vast te leggen met een Fix-relatie. Hiermee legt de ontwerper in één keer alle zes de vrijheidsgraden vast zonder dat hij mates aan hoeft te leggen. Dit is performancetechnisch de beste oplossing omdat de positie van 56


dit onderdeel niet hoeft te worden meegenomen in de positieberekening van andere onderdelen als er wijzigingen zijn. Het eerste onderdeel wat de ontwerper in de samenstelling plaats is altijd fixed. Wie een ander

onderdeel op Fix wil zetten of er juist van af wil halen, kan dit doen door met de rechtermuisknop op het onderdeel te klikken en te kiezen voor Fix of Float. SmartMates Wie mates snel wil plaatsen, kan dit doen middels smartmates. De functies van smartmates zijn te activeren door de Alt-toets in te drukken en vervolgens het onderdeel te selecteren op het vlak of de rand waarmee de mate moet worden aangelegd. Het onderdeel wordt transparant weergegeven, zodat de ontwerper weet dat de smartmate-functie juist is geactiveerd. Als de gebruiker nu met de muis beweegt, gaat het onderdeel mee. Indien het onderdeel over een vlak of rand beweegt is als preview direct de mate te zien die SolidWorks tussen deze onderdelen aan zal leggen. Zodra de linkermuisknop loslaat, zal de mate direct worden aangelegd. Met smartmates is het zelfs mogelijk om twee en zelfs drie mates te gelijk te leggen. Bijvoorbeeld als de ontwerper de edge die de overgang vormt tussen het cilindrische vlak en de kopse kant selecteert en hiermee een smartmate aanlegt naar een ander cilindrisch vlak. SolidWorks zal dan een concentrische relatie leggen tussen de cilindrische vlakken en een coincident-relatie tussen de kopse kanten. Wie een

De nieuwe functie MateXpert maakt het mogelijk om op een overzichtelijke, grafische manier fouten op te lossen.

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:32

Pagina 57

SolidWorks

e n m e t m a t e - t e c h n i e ke n in dit menu kiezen voor de optie om de multi-mate folder ongedaan te maken, zodat alle mates weer losse items vormen. Wie een distance of angle mate heeft gebruikt in combinatie met de multiple mate, kan er ook voor kiezen om de in te geven maat voor de distanMet het multiple mate-commando zijn meerdere onderdelen ce/angle voor alle tegelijkertijd op één onderdeel te plaatsen. mates gelijk te maken dergelijk smartmate aanlegt, tussen of deze voor iedere selectie te laten bijvoorbeeld twee flensen die beide verschillen. voorzien zijn van een gelijk gatenpatroon, zal zien dat deze ook worden Mate references uitgelijnd middels een concentrische Wie veel gebruik maakt van standaarrelatie. Zo ontstaan in één beweging donderdelen, kan het nuttig vinden om eenmalig mate references te defidrie mates. niëren voor deze componenten. In een mate reference kan de ontwerper Multiple mates Met de komst van SolidWorks 2007 voorkeuren opgeven met welke vlakis er een nieuwe manier van aanleg- ken mates moeten worden gelegd. gen van mates bijgekomen: multiple Wanneer een dergelijk onderdeel dan mates. Hiermee zijn meerdere onderin de samenstelling wordt geplaatst delen tegelijk met mates vast te leg- zal SolidWorks zelf proberen het ongen. De multiple mate mode werkt derdeel te plaatsen volgens de opgevoor alle standaard-mates. Wanneer geven mates. de ontwerper het mate-commando Mate references zijn aan te maken op heeft opgestart, heeft hij de keuze om een onderdeel via het dropdown multiple mate mode aan te zetten met menu Insert ? Reference geometry ? de knop links bovenin het comman- Mate reference. Hier geeft de ontwerdo. Het invoerscherm voor de selec- per minimaal één en maximaal drie ties deelt zich nu in tweeën, het bo- randen/vlakken op waarmee de mates venste window is voor de ‘common moeten worden gemaakt. Ook zijn reference’, oftewel het onderdeel meerdere mate references in een onwaar alle andere onderdelen naar derdeel aan te maken indien het onmoeten verwijzen. Het tweede win- derdeel meerdere montagemogelijkdow is voor de component references, heden heeft. oftewel de onderdelen die naar de common reference verwijzen. Wie Replace mates deze optie gebruikt, krijgt de keuze Wie mates tussen verkeerde onderdeom de uiteindelijke mates in één mu- len heeft geplaatst, hoeft de mates li-mate folder te plaatsen of als losse niet weg te gooien. Referenties binmates in de mate tree te plaatsen. Het nen mates zijn namelijk opnieuw te voordeel van de multi-mate folder is plaatsen met het commando replace dat hierin alle mates weer tegelijker- mate entities. Dit commando komt te tijd te wijzigen zijn. Dit kan door met voorschijn door met de rechtermuisde rechtermuisknop op de multi-mate knop te klikken op de betreffende mafolder te klikken en te kiezen voor tes. Vervolgens dient de ontwerper te edit feature. Ook is het mogelijk om kiezen voor het commando replace

mate entities. Kies hierbij de referentie die moet worden veranderd en selecteer vervolgens het nieuwe referentievlak. Indien met deze nieuwe referentie de mate weer geldig is, zal het groene icoon blijven staan. Anders verschijnt er een rood kruis. Soms is het gewenst om een onderdeel op een bepaalde positie te plaatsen zonder dat er mates aan het onderdeel zitten, bijvoorbeeld omdat het onderdeel middels een fix-relatie vast moet komen te staan. Dit kan het beste door in het mate-commando de optie ‘use for positioning only’ gebruiken. Het onderdeel zal met de standaard mate-functionaliteit op zijn plaats worden gezet, maar er worden geen daadwerkelijke mates aangelegd. MateXpert Met de komst van SolidWorks 2007 is er een nieuwe functie voor het oplossen van foutmeldingen in de mates. Als de ontwerper te veel relaties heeft gelegd, ziet hij in het scherm onderin de melding ‘over defined’. Na het klikken op deze melding verschijnen alle conflictgevende mates op het scherm. Het is dan mogelijk om per mate aan te geven welke geforceerd wel en niet nodig zijn om tot de juiste oplossing te komen. Deze grafische manier maakt het veel gemakkelijker om soms moeilijke fouten in de mates op te lossen. Conclusie Er zijn in SolidWorks 2007 tools die het maken van mates kunnen versimpelen. Vaak zijn het kleine opties binnen de bestaande functies, maar er zijn ook compleet nieuwe methodes zoals de smart mate of mate reference. De komst van de MateXpert bespaart veel werk in het oplossen van problemen in mates. Wie nog vragen heeft naar aanleiding van dit artikel kan altijd contact opnemen middels e-mail: [email protected]


Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:32

Pagina 58

MicroStation

Plug-in beschikbaar voor MicroStation

Een CAD-model in Google Ear th Door: Johan Vreede

Google heeft met zijn zoekmachine en zijn extra Internetdiensten veel mogelijkheden voor de ‘gewone gebruiker’ te bieden. Ook de ‘gewone CAD-gebruiker’. In dit artikel worden kort twee interessante Google-opties voor de CAD-gebruiker besproken: Google SketchUp en GoogleEarth. Natuurlijk sluit ook MicroStation hier bij aan door plug-ins voor Google SketchUp en GoogleEarth aan te bieden.

Het 3D-model in GoogleEarth.

SketchUp is een intuïtief 3D-tekenprogramma, of misschien moet ik zeggen: modelleerprogramma. De SketchUp probeerversie is gratis te downloaden en bij één van de vorige nummers van CAD-Magazine was een gratis CD met de probeerversie bijgevoegd. Tekenen in SketchUp is, zoals gezegd, erg intuïtief: de meeste knoppen zitten daar waar je ze zou verwachten, en de functies werken volgens verwachting. Het is misschien even wennen aan de axis-locking, waarbij de cursor projecteert op een van de hoofdassen, maar een gebruiker zal het snel genoeg onder de knie krijgen. Bij het ontwerpen van de gebruikersopties in SketchUp was één van de uitgangspunten dat de logische manier van handelen zo veel mogelijk zou worden ondersteund. De meeste opties en commando’s spreken voor zich, zodat het in principe mogelijk is de bediening door middel van 58


uitproberen of met de meegeleverde help-bestanden onder de knie te krijgen. Voor de degenen die dat te omslachtig vinden, hier enkele simpele trucs.

zodat het een blok wordt. Uiteraard is hierbij de gewenste hoogte in te geven. Let op: ondanks het feit dat de display standaard feet en inches aangeeft kan de gebruiker toch meters en millimeters ingeven door achter het getal ‘m’ of ‘mm’ te tikken. Een andere handige en veelgebruikte mogelijkheid is de methode voor het aanmaken van een puntdak. Om dat te doen tekent de gebruiker op het rechte dakvlak een rechte lijn en trekt hij deze omhoog, waardoor een spits element ontstaat. Aankleden 3D-model Gaten in een vlak zijn in Sketchup aan te brengen door een vlak op een ander vlak te tekenen, dit nieuwe vlak te selecteren en te ‘deleten’, zodat een gat in het andere vlak ontstaat. Ook het toevoegen van de dakkapel is eenvoudig, zolang de gebruiker de locks maar in de gaten houdt. SketchUp bevat ook de nodige mogelijkheden om het uiteindelijke 3D-model aan te kleden en natuurlijk om eenmaal gedefinieerde modellen als bibliotheekelement te gebruiken. Im- en exporteren in Sketchup kan op verschillende manieren, maar DXF is voor CAD-gebruikers waarschijnlijk de meest bekende. Toch is er een speciale SketchUp-export aan MicroStation XM toegevoegd. Dit kan met een te downloaden plug-in, waarmee het 3D-model uit MicroStation als SketchUp-bestand is op te slaan, inclusief laag- en kleurinformatie.

Vlakken tekenen In SketchUp wordt in principe altijd in 3D gewerkt. Toch is het goed mogelijk 2D-elementen te tekenen, doordat de ‘snaps’ zich aanpassen aan de dichtstbijzijnde hoofdasrichting. Als de gebruiker een vlak tekent, zal SketchUp dit in het meest voor de hand liggende grondvlak of zijvlak van een element plaatsen. Wellicht de meest gebruikte optie is de mogelijkheid om een vlak ‘op te trekken’. Daarbij is het vlak te selecteren en op te tillen GoogleEarth met points-of-interest.

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:32

Pagina 59

MicroStation

den zijn gebaseerd op XML en worden lokaal opgeslagen. Ze zijn in principe persoonlijk. De KML-informatie is ook publiek toegankelijk te maken, maar dan moet de gebruiker de KML-bestanden ‘publiceren’ door op het PlaceMark-icoon te klikken met de rechtermuisknop en Share/Post te kiezen.

th Het 3D-model aanmaken in SketchUp.

GoogleEarth Het is mogelijk bij GoogleEarth eigen ‘points of interest’ op de kaart aan te geven, zodat het zoeken naar informatie wordt vergemakkelijkt. De points-of-interest worden bij GoogleEarth PlaceMarks genoemd en de gebruiker kan er verschillende soorten icoontjes voor gebruiken. De eigen informatie kan worden gezien als een ‘overlay’ op de kaartondergrond. Ook andere soorten overlays zijn mogelijk, zoals bijvoorbeeld aanvullend fotomateriaal of een 3D-model. GoogleEarth brengt deze informatie onder in ‘Layers’ en ‘My Places’. Ook bijbehorende tekstinformatie kan hierin worden ondergebracht. KML-Bestanden GoogleEarth maakt gebruik van zogeheten KML-bestanden, als de bestanden gecomprimeerd zijn ook wel KMZ geheten. In deze bestanden is de extra informatie opgeslagen, gerelateerd aan een referentiepunt. Materiaaleigenschappen worden overigens momenteel niet meegenomen in het KML-bestand. KML is een afkorting van KeyHole Markup Language, waarbij KeyHole verwijst naar de naam van de firma die deze werkmethode uitgevonden heeft, voordat deze werd overgenomen door Google. De KML-bestan-

Het 3D-model Het is betrekkelijk eenvoudig om het eigen 3D-model in GoogleEarth onder te brengen. De benodigdheden zijn een referentiepunt, het model op de juiste schaal en een goede oriëntatie van het model, bijvoorbeeld gericht op het noorden. Het referentiepunt dient aangeven te worden in WGS84-coördinaten, het World Geographic System 1984. In Nederland zijn geografische coördinaten vaak aangegeven in RD-coördinaten van het RijksDriehoekstelsel. Voor het omrekenen van coördinaten van en naar andere coördinaatstelsels zijn diverse websites te vinden, ook voor het omrekenen van RD naar WGS84. Er is bekend punt van het 3D-model nodig dat als referentiepunt kan worden ingevoerd. Kadastrale informatie is daarbij erg handig. Het is ook mogelijk om te kijken op een nauwkeurige kaart van de omgeving en het coördinaat in noorderbreedte en oosterlengte af te lezen. Bij het invoeren van de juiste schaal en de juiste oriëntatie is het van belang dat de gebruiker de juiste eenheden gebruikt (meters/millimeters) en het model nauwkeurig in de noordrichting positioneert, zodat het huis niet scheef in de straat komt te staan. MicroStation kent hiervoor het speciale commando DEFINE NORTH dat ook onder Settings > Rendering > Global Lighting te vinden is.

RD-Coördinaten omrekenen.

Positioneren model De eerste stap bij het invoegen van het model is het aangeven van een pointof-interest bij GoogleEarth. GoogleEarth maakt nu een KML-bestand aan dat bij het positioneren van het model moet worden aangewezen. Vervolgens moet het 3D-model als KML-bestand worden opgeslagen, waarbij de gebruiker natuurlijk het referentiepunt moet aangeven: het zojuist aangemaakte KML-bestand van Point-of-Interest. In principe is daarmee de invoer gereed. Om op de juiste manier tegen het ingevoerde aan te kijken is het nodig dat de kijkhoek naar de kaart goed is gedefinieerd. In principe kijkt de gebruiker ‘recht van boven’ op de kaart, zodat alleen de bovenkant van het model zichtbaar is. Door het beeld te kantelen, wordt een groter deel van het model zichtbaar. Als de speciale plug-in is geïnstalleerd, kent MicroStation XM een speciale menubalk waarop de meest gebruikte functies voorkomen. Dat zijn de functies om te positioneren, noordrichten, exporteren naar KML en de kijkhoek af te stemmen. Daarmee zijn alle nodige instellingen vanuit MicroStation in te voeren. Echt iets om uit te proberen. Succes. Voor vragen of opmerkingen is de auteur van dit artikel te bereiken op [email protected].

Exporteren naar Google vanuit MicroStation. CADMagazine Januari/Februari 2007-1 59

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:32

Pagina 60

SolidEdge

Femap Express volledig geïntegreerd

Solid Edge Eindige Elementen An Door: Jaap Dubbelaar

Hoe eerder in het ontwerpproces fouten worden opgespoord, hoe goedkoper het is om deze te verhelpen. Het is daarom een groot winstpunt dat de eerste sterkteberekeningen van onderdelen al tijdens het ontwerp, dus binnen Solid Edge, kunnen worden uitgevoerd door de mechanisch ontwerper. Voor het uitvoeren van deze eindige elementenanalyses beschikt Solid Edge over de Femap Express-functionaliteit.

Een Femap Express-analyse binnen Solid Edge.

D

e op de NASTRAN solver gebaseerde berekeningen van de Femap Express functionaliteit worden geheel binnen Solid Edge uitgevoerd. De rekenmodule kan een calculatie maken van de spanningen en de vervorming in Solid Edge onderdelen ten gevolge van krachten of druk, terwijl ook een zogenaamde Modal-analyse uit te voeren is voor het bepalen van de eigenfrequenties van het model. Daarnaast wordt de veiligheidsfactor bepaald aan de hand van de maximaal toelaatbare spanning in het materiaal. Alle berekeningen op onderdelen kunnen worden uitgevoerd binnen de samenstelling zodat bijvoorbeeld voor het aangeven van de richting van krachten de geometrie van aangrenzende onderdelen zijn te gebruiken. De resultaten van de calculaties worden weergeven binnen het Solid Edge-venster maar zijn ook weg te schrijven in een HTML-bestand, inclusief opmaak 60


en voorzien van afbeeldingen. Ook is het mogelijk om filmpjes te genereren van het vervormen van het model gedurende de belasting. De analyse De ontwerper kan de analyse starten Via het menu Applications/ Simulation/Femap Express. Indien al eerder berekeningen zijn uitgevoerd, zal Solid Edge de gebruiker vragen of de berekening met de eerder gebruikte gegevens dient te worden herhaald omdat bijvoorbeeld de geometrie is aangepast. Is er nog niet eerder een Femap Express-berekening gemaakt dan wordt zoals gebruikelijk binnen Solid Edge alle input via een wizard op de SmartStep aan de gebruiker gevraagd. Hierin worden zes stappen doorlopen. De eerste is het analysetype. De gebruiker kan kiezen uit een Modal-berekening, voor het bepalen van de eigenfrequenties van het onder-

deel, of een Stress-berekening waarbij de maximale spanning en het spanningsverloop in het onderdeel op basis van de later in te geven belastingen wordt bepaald. De tweede stap is de bepaling van het materiaal. Standaard wordt uitgegaan van de materiaalsoort die via de ‘Material table’ al binnen het ontwerp aan het model is gegeven. Tijdens deze stap van de wizard is het echter mogelijk om hier van af te wijken. De gebruiker kan daarbij alleen kiezen uit isotrope materialen, die in alle richtingen dezelfde eigenschappen hebben. Bij een Stress berekening zal in de stap ‘Krachten’ het formulier Load Difinition verschijnen. Hierin staan de krachten die tijdens de belasting op het onderdeel worden uitgeoefend. In plaats van een kracht kan dit ook een druk zijn, van bijvoorbeeld vloeistof of gas. Iedere ‘Load’ krijgt een unieke naam en de gebruikte eenheden zijn binnen de bestandseigenschappen van het model te kiezen. De verschillende krachten worden gekoppeld aan oppervlakken van het model waar deze op aangrijpen. De richting van de belasting is aan te geven door een lijn te selecteren van het model of op de schets die van te voren is getekend. Ook is geometrie van andere onderdelen uit de samenstelling te gebruiken. Met de optie ‘Flip’ is de richting om te draaien. In het model wordt met pijlen de belasting zichtbaar gemaakt. Indien van toepassing kunnen zo meerdere krachten worden aangebracht op het model.

Een plaatwerk onderdeel, ‘Mid-Plane’ en spannings berekening.

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:32

Pagina 61

SolidEdge

en Analyse Zodra de solver gereed is, worden de verschillende resultaten gepresenteerd. Zo kan via keuzeknoppen gekozen worden uit ‘Stress’, waarbij het spanningsverloop in het model in verschillende kleuren wordt weergegeven. De optie ‘Displacement’ is voor Het doorrekenen van een Solid Edge samenstelling binnen Femap. de verplaatsingen van de elementen en de ‘Factor Of Safety’ is de veiligConstraints De vierde stap van de analyse heet de heidsmarge ten opzichte van de maxi‘Constraints Step’ en dient om de maal toelaatbare spanning van het mavlakken te selecteren die het model teriaal. Hierbij kan de vervorming van vasthouden. Het is hierbij mogelijk om het model ten gevolge van de belasmeerdere vlakken te selecteren. Dit ting, sterk vergroot worden weergegezullen de plaatsen zijn waar bijvoor- ven, al of niet dynamisch bewegend beeld bout- of lasverbindingen zijn tussen de uiterste waarden. Dit geeft aangebracht. Vlakken die al gebruikt een duidelijke indruk van de manier zijn voor het aanbrengen van belastin- van vervormen van het model. Aan de gen kunnen uiteraard niet worden ge- hand van de kleuren en de schaalverselecteerd. Nadat alle constraints zijn deling krijgt de gebruiker waarschuaangebracht zal de analyse automa- wingen voor probleemgebieden in het tisch van start gaan. ontwerp. Rood is gevaar, groen is veiDe vijfde stap is processing. Op de lig. achtergrond wordt de NASTRAN solver aangeroepen, welke automatisch Rapport de mesh op het model zal aanbrengen Van de complete analyse kan de soften op basis van Material, Loads en ware uiteindelijk geheel automatisch Constraints de berekening uitvoert. een rapport in HTML-formaat worden Overigens kan de gebruiker nog via gegenereerd. Alle inputwaarden worhet formulier Analysis Settings de fijn- den hierin opgenomen, zoals belastinheid van de mesh regelen en dus afwij- gen en materiaaleigenschappen, maar ken van de automatisch gekozen in- ook de berekeningsresultaten inclusief stelling. afbeeldingen met kleurverloop. De laatste stap van de analyse heeft Tenslotte is een animatie van de vervornatuurlijk te maken met de resultaten. ming als een .avi-bestand op te slaan.

Bij dunwandige onderdelen zoals plaatwerk kunnen de berekeningen op een zogenaamd mid-surface worden uitgevoerd. In dit geval maakt de solver ook gebruik van vlakelementen, wat snelle betrouwbare resultaten oplevert. Dit vlak in het midden van de plaatdikte is eenvoudig aan te maken via het commando Mid-Surface. Femap Met Femap Express zijn op de hiervoor beschreven wijze een aantal controleberekeningen door de constructeur uit te voeren tijdens het ontwerpproces van de machineonderdelen. Het spreekt voor zich dat niet alle mogelijke, vaak complexe, berekeningstudies hiermee zijn uit te voeren. Hiervoor beschikt de volledige Femap, ook onderdeel van de UGS Velocity Series, over veel uitgebreidere functionaliteit. Ook Femap maakt gebruik van de NASTRAN solver en beschikt over uiteenlopende analysefuncties zoals non-lineaire, thermische, flow en het doorrekenen van complete samenstellingen van onderdelen. Solid Edge en Femap zijn geïntegreerd te gebruiken, waarbij direct vanuit het CAD-model Femap wordt opgestart. De geometrie wordt automatisch overgedragen voor de analyse en blijft gekoppeld aan het Solid Edge-model of de samenstelling zodat bij aanpassing van het ontwerp de berekening, met behoud van alle input, opnieuw uit te voeren is. Aanvullende informatie over Solid Edge is te vinden op www.solidedge.com en www.solidedge.nl. eventuele vragen of opmerkingen zijn welkom via: [email protected]


Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:32

Pagina 62

Tips & Tricks

Tuning AutoCAD

3D or not 3D? Door: Gerard IJzermans

De vraag uit de kop van dit artikel zal menig gebruiker zich al eens gesteld hebben, zeker bij de eerste kennismaking met de jongste versie van AutoCAD. Bij AutoCAD 2007 is immers sterk de nadruk op 3D gelegd. Een nieuwe werkomgeving met commando's en hulpmiddelen. Een groot aantal AutoCAD-gebruikers kan echter met 2D goed uit de voeten. Moeten zij zich erop voorbereiden dat ze mettertijd moeten overstappen naar 3D-ontwerpen, of zal het zo'n vaart niet lopen?

Afbeelding 1: Workspace kiezen voor AutoCAD.

Voor een aantal toepassingen zoals het tekenen van plattegronden, schema's en diagrammen zal de 2D-functionaliteit blijven volstaan. Het gaat hierbij echter maar om een zeer klein aandeel van het totale CAD-spectrum. Voor toepassingen waarbij van 3D-modellen tekeningen van 2D-aanzichten moeten worden gemaakt, zal steeds meer behoefte ontstaan aan het visualiseren van zo'n model. Dit wordt onder andere in de hand gewerkt door de ontwikkeling die de CAD-systemen zelf in het 3Dmodelleren ondergaan. De op 3D-gebied ingewikkelde en gebrekkige systemen zijn in de loop van de tijd geëvolueerd in kracht, functionaliteit en toegankelijkheid. Het zal dan ook slechts een

Afbeelding 2: Andere werkomgeving voor AutoCAD instellen. 62


deze manier van werken, wij niet meer. Wij hebben de mogelijkheid om andere werkwijzen toe te passen, te vergelijken en een keuze te maken voor de efficiëntste methode. Hiervoor moeten we natuurlijk wel eerst in 3D leren werken, hetgeen voor velen van ons betekent de eerder opgelopen frustraties overwinnen. Welnu, daarin reikt AutoCAD 2007 ons de helpende hand met een nieuwe 3D-interface. Werken in 3D is met AutoCAD nu een genoegen!

kwestie van tijd zijn voordat deze 3D-functionaliteit moet worden ingezet. Al is het maar omdat aan de hand van een 3D-afbeelding veel beter kan worden gecommuniceerd, vooral met leken. Daarenboven doet zo'n plaatje het ook goed bij presentaties en acquisitie. Moeilijk doen? Hoe ze ook tot stand komen, van de meeste Afbeelding 3: De nieuwe 3D-omgeving van AutoCAD. 3D-ontwerpen zullen uiteindelijk toch 2D-aanzichten Twee soorten AutoCAD gecreëerd en verder bewerkt moeten Als AutoCAD 2007 wordt geopend worden. Waarom dan eerst moeilijk moet een keuze voor een workspace doen en een 3D-model ontwerpen als worden gemaakt, '3D Modeling' of dit later toch omgezet wordt in 2D-aan- 'AutoCAD Classic', zie afbeelding 1. zichten? De werkelijkheid is dat de In een workspace is vastgelegd welk aanzichten die met een 2D-systeem tot menu, welke toolbars en andere venstand worden gebracht, ook van een sters moeten worden geladen voor de 3D-model zijn afgeleid. Dat kan een toepassing, zoals Tool palet, fysiek 3D-model zijn, waarvan de aan- Properties palet en DesignCenter. zichten worden nagetekend, of een vir- Met de keuze voor '3D Modeling' tueel 3D-model dat we in ons hoofd stappen we in de geheel vernieuwde zelf omzetten in 2D-aanzichten. Het oude wereld van AutoCAD 3D. Want laatste gebeurt niet zelden zonder een wat we zien is een visueel sterk verperspectieftekening of -schets als tus- beterde versie van AutoCAD 3D. Het senstap, ook min of meer een 3D-mo- is in de kern weliswaar hetzelfde gedel. Het 3D-ontwerpen is dan ook niet bleven, maar uitgebreid met paletten echt 'moeilijk doen', het zelf omzetten met zeer toegankelijke en aansprevan 3D in 2D-aanzichten is veel meer kende 3D-tools en -functies. Als onals 'moeilijk doen' te kwalificeren. verhoopt bij een eerdere sessie gekoHet omzetten van 3D naar 2D is geble- zen is voor 'AutoCAD Classic' en ven uit traditie, we hebben deze werk- daarbij de optie 'Don't Show me this wijze overgenomen van onze voorgan- again' is aangevinkt, dan is er geen gers. Zij waren echter aangewezen op man overboord. Via de toolbar

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:32

Pagina 63

Tips & Tricks

nente plaats in op het tekenscherm. Het staat op het snijpunt (0,0,0) van de rood gemarkeerde X-as, de groene Y-as en de denkbeeldige Z-as waarvan de richting met een blauwe vector wordt weergegeven. De vectoren geven de positieve richting aan van de betreffende as. De RGB-kleuren zijn ook in de kruisdraden van de 3D-cursor toegepast. De korte assen van de cursor geven de negatieve richting aan. Nieuw voor AutoCAD is het perspectivisch raster dat in de 3D-omgeving het grid vervangt. Dashboard Het dashboard van de 3D-modelleeromgeving, zie afbeelding 4, bevat nagenoeg alles wat nodig is om 3D-objecten te creëren en te bewerken. Indien het palet niet op het scherm aanwezig is, kan het onder meer via Afbeelding 4: Dashboard van de opties 'Palettes' en 'Dashboard' van AutoCAD 3D. het pulldownmenu 'Tools' worden opgeroepen. 'Workspaces', zie afbeelding 2, kan te Het dashboard kan uit zeven panelen allen tijde een andere werkomgeving bestaan, zogenaamde 'Control panels'. Hiervan is het '2D draw control panel' worden ingesteld. Wanneer een nieuwe tekening wordt standaard niet ingeschakeld. Wij zulgeopend, kan in het dialoogvenster len ons voorlopig beperken tot het 'Create New Drawing' het beste de '3D make control panel', met buttons templatetekening 'Acadiso3d.dwt' voor het modelleren van 3D-objecten. worden geselecteerd. Deze vormt een Als de cursor over het linkerdeel van eerste uitgangspunt om de 3D-omge- het paneel wordt bewogen, verschijnt ving van AutoCAD te zien en te bele- hierin een dubbele pijl. Door hierop te ven. Afbeelding 3 laat dit eerste beeld klikken wordt het paneel geëxpanzien met rechts van het tekenscherm deerd en komen meer commando's de paletten 'Dashboard' (boven) en beschikbaar, zoals afbeelding 4 laat 'Tools'. Deze kunnen op de gebruike- zien voor het '3D make control panel'. lijke wijze worden versleept en ver- De bovenste regel van het paneel beankerd, bijvoorbeeld aan de rechter- vat voornamelijk knoppen met iconen zijde. Hiervoor is de optie 'Anchor voor het creëren van primaire 3D-obRight >' te selecteren in het snelmenu, jecten zoals: box, wig, kegel en bol. dat verschijnt als met de rechter muis- Voor het 3D-modelleren zijn deze pritoets op de titelbalk wordt geklikt. maire objecten de belangrijkste Om het tekenscherm optimaal te be- bouwstenen. Met deze objecten, of nutten, is dan ook nog de 'Auto-hide' delen daarvan, kunnen alle 3D-objecoptie te activeren. De paletten worden ten worden samengesteld. De wijze dan automatisch geopend als de cur- waarop de primaire objecten in de sor over de titelbalk beweegt. 3D-omgeving tot stand komen, komt Het 3D UCS-icoon van het 'User sterk overeen met die van hun Coordinate System' neemt een promi- 2D-equivalenten. Bijvoorbeeld een box: de opties hierbij komen voor de basis overeen met die van het 2D-object rechthoek. In eerste aanleg hoeven voor de basis van de box slechts twee tegenover elkaar gelegen hoekpunten Afbeelding 5: Basistekenen voor een box. te worden gespecifi-

Afbeelding 6: Het UCS moet gepositioneerd worden om een staande of een liggende cilinder te tekenen.

ceerd of aangewezen, zie afbeelding 5. Daarna is de hoogte aan te geven. Een wig komt op dezelfde wijze tot stand. Een cilinder is gebaseerd op een cirkel. In de constructie van de cilinder vinden we dan ook de cirkel terug en kan voor de basis van de cilinder een keuze worden gemaakt uit de cirkelopties zoals middelpunt, straal, 2P, 3P en TTR. Als de cirkel is getekend en de hoogte aan het object is gegeven, is een staande cilinder gecreëerd waarvan de basis in of evenwijdig aan het XY-vlak ligt, zie afbeelding 6a. Om een liggende cilinder te creëren moet eerst het XY-vlak loodrecht op de richting van de cilinder worden gekanteld. Dit betekent dat het UCS in de juiste positie moet worden gedraaid, zoals de afbeeldingen 6b en 6c laten zien. UCS draaien De positie van het UCS in afbeelding 6b wordt vanuit de basispositie in afbeelding 6a bereikt door bijvoorbeeld CADMagazine Januari/Februari 2007-1 63

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:32

Pagina 64

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:32

Pagina 65

het object te bewegen wordt het vlak gemarkeerd waarboven de cursor zich op dat moment bevindt. Dit vlak is dan door de dynamische UCS gedetecteerd als tijdelijk XY-vlak, terwijl de cursor de daarbij behorende positie en kleuren heeft aangenomen, zie afbeelding 7. Zodra nu het middelpunt van de Afbeelding 7: Dynamische UCS kiest een ander basiscirkel voor de cilinder van XY-vlak. ons voorbeeld wordt vastgelegd, verplaatst het UCS-icoon tijdein het pulldown menu 'Tools' de optie lijk hiernaartoe en draait in de bijbe'New UCS…' te selecteren en vervol- horende positie die eerder al door de gens 'y' in te typen om aan te geven cursor was ingenomen, zie afbeelding dat we het UCS om de Y-as willen 8. Nadat aan de cilinder hoogte is gedraaien en wel 90 graden. Het UCS geven keert het UCS-icoon automavan afbeelding 6c is vanuit de positie tisch terug naar en in de standaardpovan afbeelding 6b 90 graden om de sitie. X-as gedraaid. Ook voor objecten als een wig, kegel, piramide en ring Bewerken 3D-objecten moet, als ze niet rechtop geplaatst Dit zijn maar enkele voorbeelden moeten worden, het UCS loodrecht waarin wij hebben laten zien langs op de gewenste richting worden ge- welke weg 3D-objecten nu tot stand draaid. Dit voortdurend draaien met kunnen worden gebracht. AutoCAD het UCS is niet bepaald gebruikers- 2007 is met een heel scala nieuwe vriendelijk en mogelijk wel de be- tools voor het ontwerpen en bewerlangrijkste oorzaak dat in het verleden ken van 3D-objecten uitgerust. veel pogingen om met 3D te begin- Hierbij is, voor wat betreft de primainen vroegtijdig zijn gestrand. In re 3D-objecten, vooral gekeken naar AutoCAD 2007 is dit probleem voor- de wijze waarop de 2D-equivalenten treffelijk opgelost met de nieuwe gebruikelijk tot stand komen. De dervoorziening Dynamic User de dimensie is dan nog slechts een Coordinate System (DUCS). De dy- kwestie van slepen en een muisklik, namische UCS is in te schakelen door of het invoeren van de hoogte. In de in de statusregel onder in het scherm volgende aflevering van Tuning op DUCS te klikken of de toets F6 in AutoCAD zullen wij nieuwe en bete drukken. Om van de dynamische staande methodes laten zien voor het UCS gebruik te kunnen maken moet bewerken van 3D-objecten. Ook hieral een 3D-object getekend zijn, zoals bij is er naar gezocht om zoveel mobijvoorbeeld in afbeelding 7. Als nu gelijk aan te sluiten op het werken in het commando voor een primair 3D- 2D. object, bijvoorbeeld een cilinder, wordt geactiveerd, is het vlak te se- Voor eventuele vragen en/of oplecteren dat als basis moet dienen merkingen over dit artikel is de auteur voor het object. Door de cursor over bereikbaar per e-mail: [email protected].

COLUMN Druk? 7.38 uur. Goedemorgen! Het wordt weer een drukke dag vandaag. Koffie? Iedereen hetzelfde recept? OK 1 x koffie extra sterk, cappuccino zonder suiker, 2 x thee en een koffie verkeerd. Hé van het contract verlaging A12 wil jij de detailtekeningen afdrukken van het gebied tussen kilometer 34.4 en 38.8? Nee, nee veel te druk. De tekeningen van de A27 moeten deze maand nog af. Hé wil jij me helpen met… Stop maar, vandaag lukt niet meer. Wellicht een andere keer, ik kom wel bij je als het beter uitkomt. Iemand nog een bakkie tussendoor? Ik heb er wel even behoefte aan. Zeg chef, dat functioneringsgesprek van vanmiddag komt bij nader inzien slecht uit. Is het een bezwaar om het naar eind volgende week te verplaatsen. Stelregel is dat de productie voor gaat en dat is zeker het geval. Kees, Robert, ik ga vandaag niet mee eten in de kantine want ik moet een boodschap doen. Als het goed is ben ik net op tijd weer terug. Hé Theo, sorry voor de late afmelding, maar ik kan niet aanwezig zijn bij het werkoverleg over “Veilig werken met CAD-werkstations”. Het is erg druk op het moment. Succes, volgende keer ben ik weer van de partij. Lust iedereen een kopje thee? Ik ga toch voor mezelf halen. Het is een kleine moeite om ook voor jullie iets mee te nemen en volgens onze CAO hebben we recht op een middag-break. Pfff 15.54 uur. Gelukkig ik kan weer naar huis. Het was me een dagje wel. Heeft u ook van deze collega’s die druk zijn met niets? Nou, ik kan er wel een paar opnoemen. Uw reacties naar [email protected]

Willem Barendsz Afbeelding 8: Een cilinder met een ander vlak als basis. CADMagazine Januari/Februari 2007-1 65

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:32

Pagina 66

Lezersservice

De doelgroep CAD-Magazine wordt in Nederland en België verspreid onder (potentiële) gebruikers van PC CAD, GIS, Visualisatie en andere ontwerpproducten, binnen industriële ondernemingen, productie-, bouw-, installatie- en civieltechnische bedrijven, ingenieurs-, technische advies-, ontwerpen architectenbureaus, de centrale, lokale en provinciale overheden, nutsbedrijven, instellingen voor middelbaar en hoger technisch onderwijs, dealerorganisaties en leveranciers in de CAD-branche.

LET OP! Voor het abonnementsjaar 2007 is er vanaf januari een nieuw password beschikbaar. Dit wordt op aanvraag verstrekt na betaling van het abonnement. Uw toegangscode wordt u per e-mail toegestuurd.

CAD-Magazine op Internet www.cadmagazine.nl www.cadmagazine.nl/banenmarkt www.cadplaza.nl Voor info en aanvraag abonnementen: [email protected]

Abonnementen 2007 Een abonnement op CAD-Magazine vraagt u schriftelijk aan of middels onderstaande abonnementskaart. De prijs voor een jaarabonnement (acht opeenvolgende nummers) bedraagt € 69,- excl. 6% BTW. Deze prijs geldt voor verzending binnen Nederland. Voor verzending buiten Nederland bedraagt de prijs € 98,- .Het abonnement wordt automatisch verlengd. Opzeggingen, uitsluitend schriftelijk, dienen twee maanden voor het verstrijken van het abonnementsjaar in ons bezit te zijn.

Informatieservice Onder elk artikel Staat de website van de producent of dealer vermeld. Geïnteresseerden kunnen hiermee zelf informatie opzoeken over de besproken onderwerpen.

Gegevens onjuist? Indien uw adres- of persoonsgegevens op de adresdrager van CADMagazine onjuist blijken te zijn, verzoeken wij u deze adresdrager met gecorrigeerde gegevens in een gesloten envelop te retourneren aan:

Password Profiteer van de voordelen van het abonnement op CAD-Magazine! Met uw persoonlijke password krijgt u toegang tot alle informatie op de website www.cadmagazine.nl.

CMedia Productions B.V., Antwoordnummer 1036, 8300 VB Emmeloord (NL).

In CAD-Magazine 2 - 2007

Adverteerdersindex Autodesk/Prodesk

www.autodesk.nl

Bosch Engineering

www.boschengineering.nl

Bouw & ICT

www.bouw-en-ict.nl

Cadac

www.cadac.com

CADJOBS.NL

www.cadjobs.nl

26

resultaten van SolidWorks, nieuwe applicaties en opvallende

Cadmes

www.cadmes.nl

11, 18, 61

ontwikkelingen.

CAD2M

www.cad2m.nl

9

CAD Express

www.cadexpress.nl

Releasegolf Autodesk-producten

CCO Automatisering

www.cco-automatisering.nl

35

Ook het afgelopen jaar hebben de ontwikke-

CoCreate

www.cocreate.com

22

laars van Autodesk niet stil gezeten en ge-

Construsoft

www.construsoft.nl

39

werkt aan de vervolgpakketten op de 2007-

Contex

www.contex.com

54

serie. Niet alleen AutoCAD maar ook verti-

Design Solutions

www.design-solutions.nl

52

cale pakketten als Inventor en Revit komen

Hofstede & van Erkel

www.inventor-professional.nl

47

Hewlett Packard

www.hp.nl

49

ICN Solutions

www.icn-solutions.nl

USG-Innotiv

www.usginnotiv.nl

46

Kubus Informatie Systemen www.kubusinfo.nl

16

Nieuws van SolidWorks World Het jaarlijkse evenement van SolidWorks wordt dit jaar gehouden in New Orleans. Ook dit jaar een verslag over de

uit in een nieuwe versie.

Interview met Pollux Ray Laatst en Bert de Groot van Autodesk-distributeur Pollux uit

7 12 2

meenieter

15, 23

Nedgraphics

www.nedgraphics.nl

37

Océ

www.oce.com

42

afgelopen seizoen heeft gevolgd.

Pollux

www.pollux.nl

28

Er is veel tijd geïnvesteerd in

Prodesk

www.prodesk.nl

31

PTC

www.ptc.com

19

Solid Works

www.solidworks.nl

64

Tec Cad College

www.cadcollege.nl

25

Apeldoorn vertellen over de marketingstrategie die het bedrijf het

AutoCADExchange.com en de organisatie van evenementen.

CAD-Magazine nr. 2 - 2007 verschijnt omstreeks 15 Maart 2007. 66 CADMagazine Januari/Februari 2007-1

68

©

206502008

Prod_CM1_2007

01-02-2007

13:32

Pagina 67

EEN KLEURENPRINTER VAN FORMAAT. Met de nieuwe HP DesignJet 4500 haalt u niet zomaar een printer in huis. Want hiermee print u moeiteloos in elke kleur, op elk formaat. Zelfs tot A0. Door de twee automatisch wisselende papierrollen kan er continu geprint worden. En met de Embedded Webserver is op elk tijdstip het exacte verbruik per opdracht zichtbaar.

€ 14.100,excl. BTW

HP DESIGNJET 4500

• Resolutie tot 2400 x 1200 dpi • Lijnaccuratesse met zwart pigment tot 0,1% • Printsnelheid tot 100 A1/u • Automatische papiersnijder • Optionele uitvoereenheid • Optionele automatische inlinevouwmachine Bestelnr.: Q1271A

Bovendien blijven de operationele kosten door de extra zuinige high-capacity kleureninktcartridges bijzonder laag. Zo print de HP DesignJet 4500 zelfs goedkoper dan de meeste zwart-witprinters. Wilt u de HP DesignJet 4500 in het groot zien? Bel dan voor een livepresentatie met 0172-474 808. Of kijk op www.hp.com/go/designjet.

HP DESIGNJET 4500 PS € 17.300,- (excl. BTW) Bestelnr.: Q1272A HP DESIGNJET 4500 mfp € 37.500,- (excl. BTW) Bestelnr.: Q1276A

Bel 0172-474 808 Kijk op www.hp.com/go/designjet Raadpleeg uw HP Business Partner

© Copyright 2006 Hewlett-Packard Development Company, L.P. HP behoudt zich het recht voor om zonder vooraankondiging wijzigingen aan te brengen in materialen, specificaties of accessoires.

2065020087 BS 210x297.indd 1

20-02-2006 09:56:48

Idee: Gemakkelijk tekeningen maken die klaar zijn voor productie. Werkelijkheid: Autodesk Inventor biedt alles wat u nodig heeft om tekeningen te maken die klaar zijn voor productie. Tekeningen die u met Autodesk Inventor maakt, worden automatisch aangepast bij wijziging van het 3D-model. En dit is slechts één van de vele redenen dat Autodesk Inventor de beste keuze is voor werktuigbouwkundig ontwerpen in 3D. Meer weten over deze nummer-1-oplossing? Kijk op autodesk.nl/inventor Illustratie: Fives Cail Branche: Industriële machines

AUTODESK INVENTOR

®

DE BESTE KEUZE VOOR AUTOCAD-GEBRUIKERS Autodesk, AutoCAD, and Autodesk Inventor are registered trademarks of Autodesk, Inc., in the USA and/or other countries. All other brand names, product names, or trademarks belong to their respective holders. Autodesk reserves the right to alter product offerings and specifications at any time without notice, and is not responsible for typographical or graphical errors that may appear in this document. © 2006 Autodesk, Inc. All rights reserved.

Authorized Distributor

www.design-your-stuff.com de complete informatiebron voor Cad-gebruikers.

w w w. p r o d e s k . b i z

Feb jaargang 18

Recommend Documents