Faculteit Natuurwetenschappen
Jaarverslag en wetenschappelijke output
2011
Inhoud 1
Jaarverslag 2011 a b c d e f
2
Onderwijs Onderzoek Samenwerking Innovatie Internationalisering Maatschappelijke input en publiciteit
Wetenschappelijke output 2011 a b c d e f g
Oraties (extern) Wetenschappelijke publicaties – peer reviewed Wetenschappelijke publicaties – non peer reviewed Vakpublicaties Congresbijdragen Overig – onderzoeksrapporten, working papers e.d. Publicaties en lezingen voor breed publiek
1
Jaarverslag 2011
a
Onderwijs
Beoordeling De kwaliteit van de opleidingen van de faculteit NW is in 2011 opnieuw zeer hoog gebleken. Zo heeft de bachelor Milieu-natuurwetenschappen van de Open Universiteit in de Keuzegids Universiteiten in 2011 opnieuw een bijzonder positieve vermelding gekregen. Volgens de Keuzegids zijn studenten zeer tevreden over kwaliteit en begeleiding van onze opleiding. Docent Angelique Lansu was NW-docent van het jaar en daarmee kandidaat vanuit de faculteit voor de benoeming tot ‘OU-docent van het jaar 2011’. Diploma’s In 2011 hebben in de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen 17 studenten hun propedeuse gehaald en 5 studenten hun BSc.-diploma. In de masteropleiding haalden 5 studenten hun MSc.-diploma. Modulenafzet BaMa In 2011 bedroeg de totale modulenafzet in de BaMa (door cursisten en studenten) 1508, wat een daling betekent ten opzichte van 2010. Deze daling laat zich deels verklaren door de meer dan honderd inschrijvingen voor de proeftoetsen van vijf nieuw ontwikkelde cursussen. Het aantal in 2011 uitgereikte BaMa-cursuscertificaten is afgenomen van 566 naar 514. Realisatie In de bacheloropleiding is nieuw in het aanbod verschenen de cursus Bodem en Water: een stroomgebiedbenadering. Nieuw in de masteropleiding zijn de cursussen Onderzoeksvoorstel en Afstudeeronderzoek, die samen de oude Afstudeeropdracht vervangen. In 2011 is de naam van de Masteropleiding van Milieu-natuurwetenschappen gewijzigd in Milieuwetenschappen, hetgeen beter aansluit bij het perspectief van deze opleiding. Basiskwalificatie Onderwijs Docenten Threes Smijs en Daisy Tysmans behaalden het getuigschrift Basiskwalificatie Onderwijs. Overige onderwijsactiviteiten In 2011 zijn 970 voortentamens afgenomen voor biologie, natuurkunde en scheikunde (op eindexamenniveau havo en vwo), waarvan 428 zijn geslaagd.
b
Onderzoek
In 2011 heeft, in opdracht van het College van bestuur, een externe commissie van drie hoogleraren een midterm review van het facultaire onderzoek uitgevoerd. Op basis van een vooraf aangeleverde zelfevaluatie en gesprekken met bestuurders, onderzoekers en studenten, heeft de commissie een rapport opgesteld met conclusies en aanbevelingen. De commissie was van oordeel dat het facultaire onderzoeksplan realistisch is, dat het goed wordt uitgevoerd en structureel wordt geëvalueerd. Verder vond de commissie dat het onderzoek en onderwijs binnen de faculteit op adequate wijze en in voldoende mate met elkaar zijn verweven. De aanbevelingen richtten zich ondermeer op de verdere profilering van het facultaire onderzoek, de keuze van samenwerkingspartners, en de relatie met de studenten. De faculteit is blij met het positieve oordeel van de commissie over de uitvoering van het lopende onderzoeksplan (2009-2012), en zal dankbaar gebruik maken van de aanbevelingen van de commissie bij de formulering van het nieuwe onderzoeksplan. Terwijl in het lopende plan de opbouw van het onderzoek centraal staat, zal in het nieuwe plan vooral de profilering en samenhang van het onderzoek aandacht krijgen. Het onderzoek heeft zich in 2011 voorspoedig verder ontwikkeld. Het overgrote deel van de vaste wetenschappelijke staf met een taak op dit vlak heeft in dit jaar ook daadwerkelijk substantieel tijd aan onderzoek besteed. Per fte onderzoeksinzet zijn er ruim zeven wetenschappelijke publicaties gerealiseerd. Het aandeel peer-reviewed publicaties was wederom zeer hoog (meer dan 90%). Het streven voor 2012 is om de daadwerkelijke onderzoekstijd van de staf nog verder te laten toenemen, met behoud van de productiviteit. Onder de vlag van het facultaire onderzoeksthema ‘Naar een duurzame samenleving: verkennen – leren – sturen’, is in 2011 vruchtbaar gewerkt aan diverse onderwerpen en projecten: - De LoucalNEWS-groep draagt bij aan internationaal Global NEWS-onderzoek naar langetermijnmodelscenario’s voor eutrofiëring van kustwateren. Hierin participeren stafleden van NW en Djoko Suwarno (sandwich PhD). Er zijn o.a. goede contacten met studenten en onderzoekers van Wageningen Universiteit. In 2011 heeft de LoucalNEWS-groep gepubliceerd en gepresenteerd tijdens wetenschappelijke bijeenkomsten. - Het promotie-onderzoek naar de rol van verkennende modellen in het sociaal leren van stakeholders bij adaptatie aan klimaatverandering verloopt goed en eerste resultaten zijn gepresenteerd op een internationaal congres. - De resultaten van het Europese 3-LENSUS-project waarin onderzoek is uitgevoerd naar multi-actor leernetwerken voor duurzame ontwikkeling zijn in 2011 gepubliceerd in een handboek, en tevens is een special issue van een internationaal tijdschrift in voorbereiding. - Met het Planbureau voor de Leefomgeving wordt samengewerkt in onderzoek naar kennisontwikkeling voor duurzaamheidsbeleid en naar methoden voor ‘open assessments’ en andere vormen van werk op het grensvlak van wetenschap en beleid. - In 2011 is verder experimenteel milieu-natuurwetenschappelijk onderzoek verricht naar de ecotoxicologie van zware metalen (bij Universiteit Hasselt), huidblootstelling aan nanopartikels (bij Universiteit Leiden) en fylogenie van landslakken (bij Naturalis). Ook dit onderzoek leverde diverse congresbijdragen en wetenschappelijke artikelen op. - In al het onderzoek werkt de faculteit samen met andere kennisinstellingen in binnen- en buitenland. Belangrijke onderzoekspartners zijn, naast de hierboven genoemde, CELSTEC, ICIS (Universiteit Maastricht), Wageningen Universiteit (diverse groepen), en diverse Europese universiteiten. Onderzoekskengetallen - oraties (intern): 0 - oraties (extern): 2 - dissertaties (intern): 0 - dissertaties (extern): 0 - wetenschappelijke publicaties: 50 (waarvan 46 peer-reviewed)
waarvan met OU-affiliatie: 26 (waarvan 23 peer-reviewed) - vakpublicaties: 10 waarvan met OU-affiliatie: 10 - congresbijdragen en overig: 16 waarvan met OU-affiliatie: 15
c
Samenwerking
Op het gebied van onderwijs neemt de faculteit in 2011 actief deel aan de volgende samenwerkingsverbanden: Nationaal - De faculteit levert de vice-voorzitter (decaan) en de secretaris aan de Interuniversitaire Commissie Milieuwetenschappen, het VSNU-orgaan voor de academische milieuwetenschappen in Nederland. - De faculteiten Informatica en Natuurwetenschappen bieden voortentamens in de exacte vakken binnen het CCVX, een samenwerkingsverband tussen de Nederlandse Universiteiten, om hiaten in de vooropleiding van beginnende studenten weg te werken. - In samenwerking met adviesbureau Ecofys en de Rijksuniversiteit Utrecht biedt de faculteit de cursus Energy Analysis aan. Deze OU-onderwijsmodule biedt Ecofys aan als scholing voor buitenlandse medewerkers en de UU als ingangscursus voor de masteropleiding Energy Science. - De faculteit neemt deel aan SENSE onderzoeksschool, onder andere als lid van het Education Committee. - Met de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden wordt samenwerking onderzocht betreffende onderwijs en onderzoeksmogelijkheden. Momenteel voert een student zijn bachelorafstudeeropdracht voor hen uit. Internationaal - ‘The Lived Experience of Climate Change’ (LECH-e): samen met 7 andere Europese universiteiten is een Mastertrack ontwikkeld in het kader van klimaatverandering. In 2011 is een succesvolle pilot gedaan: de waardering van studenten hiervoor was zeer hoog. Het materiaal zal beschikbaar worden gesteld als Open Educational Resources. Bijdragen hieraan zijn geleverd door Joop de Kraker, Els Jans, Ansje Löhr en Paquita Pérez. Het project is gestart in 2009 met een looptijd van 2,5 jaar (2009-2012). - In het kader van de Memorandum of Understanding van de Open Universiteit Nederland en de Post Graduate Program on Environment and Urban Studies, Soegijapranata Catholic University, Semarang Indonesië (2007-2012) is een gezamenlijk PhD-onderzoeksvoorstel ontwikkeld, en is de Indonesische sandwich-PhD-student Djoko Suwarno aangesteld. - Met het ETC Vietnam en the Coastal & Marine Union zijn besprekingen geweest over onderwijs en onderzoeksmogelijkheden; door twee studenten is er in dit kader een bachelorafstudeeropdracht uitgevoerd: Assessing Requirements for Sustainable Rural Drinking Water Supply and Sanitation in the Mekong Delta Pro-poor options for the rural province of Kiên Giang, Viet Nam. - In 2011 heeft de faculteit deelgenomen aan het Erasmus Intensive Program – European Seminar on Sustainable Development (IP – ESSD) voor samenwerking in het European Virtual Seminar. In dit kader namen vanuit NW twee docenten en drie studenten deel aan een tweeweekse seminar in Roemenië. - In 2011 zijn samenwerkingsafspraken geformaliseerd tussen de faculteit en de International Sacharov Environmental University in Wit Rusland.
d
Innovatie
Vernieuwing in het BaMa-onderwijs heeft in 2011 plaatsgevonden in een aantal onderwijsvormen: - LECH-e levert een bijdrage aan het Nederlands Hoger Onderwijs met de realisering van een Masterstrack op het gebied van klimaatverandering; de cursussen zijn gratis beschikbaar als Open Educational Resources. - In 2011 verscheen de nieuwe cursus Bodem en Water: een stroomgebiedbenadering waarvan de begeleidingsvorm (geleide ontdekking) in 2010 is uitgeroepen tot OUOnderwijsproduct van het jaar. De faculteit biedt de virtual classroom aan als vorm van synchrone online-begeleiding, na een eerdere succesvolle invoering bij de cursussen Scheikunde en Levenswetenschappen, in 2011 uitgebreid naar de introductiecursus Aarde, mens en milieu.
e
Internationalisering
De faculteit heeft in 2011 deelgenomen aan verschillende internationale programma’s: - In het kader van het project Linking European and Asian Networks in the field of Environmental Sciences (LEANES) heeft de faculteit in 2011 onderwijsmateriaal ontwikkeld voor de module ‘Climate Change’. Het LEANES-project werd geleid door Trinity College Dublin en was een samenwerking met de onderzoeksschool SENSE (de Nederlandse Research School for Socio-Economic and Natural Sciences of the Environment) en de Universiteit van Oost Finland. In dit EU-project binnen het Erasmus Mundus Action 2 Programma werkt NW samen met de Universiteit van Wageningen, in naam van de onderzoeksschool SENSE. - Cross Border Virtual Incubator is een EU-project dat in 2011 is voortgezet, gecoördineerd door EADTU. Het project bouwt voort op de serie Europese projecten over Cross Sector mobiliteit tussen universiteiten en bedrijfsleven. - International Internship AGORA is een in 2011 voortgezet EU-project. Het project wordt gecoördineerd door Miskolc University, Hongarije, en uitgevoerd door een aantal EADTUleden en partners op het gebied van ‘entrepreneurship’ en ‘virtual mobility’ en NW. - NW is actief in de organisatie Energy Hills, een samenwerkingsverband tussen bedrijven, gemeentes en onderwijsinstellingen op het gebied van duurzame en nieuwe energie. - NW is partner in het EU Lifelong Learning project Networked Curricula (NetCu, 2010-2012) waarin een groot aantal universiteiten uit verschillende Europese landen hun kennis en ervaringen bundelt op het terrein van E-learning. Het NetCu wordt gecoordineerd door de EADTU. - UNESCO heeft in 2009 aan de Open Universiteit de leerstoel Knowledge Transfer for Sustainable Development Supported by ICTs toegewezen. Deze UNESCO-leerstoel is ondergebracht bij NW. De leerstoelhouder prof. Rietje van Dam-Mieras treedt op als promotor bij twee promotieonderzoektrajecten (Angelique Lansu en Jos Rikers).
f
Maatschappelijke input en publiciteit
De faculteit heeft zitting in het bestuur van de Vereniging van Milieuprofessionals (VVM), is voorzitter van de sectie Wetenschap en bestuurslid van de sectie Onderwijs en arbeidsmarkt. In 2011 hebben de hoogleraren van de faculteit zich in een open brief uitgesproken tegen de plaatsing van een tweede kerncentrale in Borssele, en voor investeringen in duurzame energie (NRC-Handelsblad, 23 december 2011). Een van de drie genomineerden voor de Rachel Carson VVM Milieuscriptieprijs in 2011 was onze cum laude afgestudeerde NW-masterstudent Bart Smeets met de scriptie ‘De invloed van klimaatverandering op de stikstofkringloop in de Nederlandse oppervlaktewateren en de gevolgen daarvan voor het waterbeheer’. De NBV-Hissinkprijs voor beste bodemkundige scriptie ging voor de derde keer in de afgelopen zeven jaar naar een NW-student: Jim van Belzen met de scriptie ‘Chess at the Mudd Flat – Using the Power-laws as indicator of salt-marsh ecosystem status and development’. Eerder dat jaar ontving Jim van Belzen voor het zelfde onderzoek de eerste prijs voor de beste poster van het Netherlands Ecological Research Network en de OU-scriptieprijs van onze faculteit. NW-alumnus Jef van der Steen kreeg ruime media-aandacht naar aanleiding van de vakpublicaties op grond van zijn masterafstudeeronderzoek over ‘Bijen als indicator voor schadelijke stoffen in het milieu’. Tenslotte haalde ook de ontdekking van een derde ondersoort van de leeuw, een onderzoek waaraan Dennis Uit de Weerd een bijdrage heeft geleverd, de landelijke pers. De Open Universiteit heeft tijdens de jaarlijkse conferentie van het Open Courseware Consortium in Boston een ‘Award for OpenCourseWare Excellence 2011' in de categorie multimedia courseware gekregen voor de open cursus Metabolaspel van NW. Het Metabolaspel is wereldwijd één van de eerste educatieve games op universitair niveau die via internet gratis ter beschikking werd gesteld als open educational resource.
Wetenschappelijke output faculteit Natuurwetenschappen 2011 * **
Output die geproduceerd is (mede) in het kader van een OU-aanstelling én waarbij de OU als affiliatie staat vermeld Output van studenten op basis van hun afstudeeronderzoek
a
Oraties (extern)
Glasbergen, P. (2011). Groene politieke ruimten. Afscheidsrede, 21 september 2011, Universiteit Utrecht. Kroeze, C. (2011). Dilemmas in Pollution Management. Inaugural lecture, 29 September 2011, Wageningen University.
b
Wetenschappelijke publicaties (peer reviewed)
* Bertola, L. D., van Hooft, W. F., Vrieling, K., Uit de Weerd, D. R., York, D. S., Bauer, H., … Iongh, H. H. de (2011). Genetic diversity, evolutionary history and implications for conservation of the lion (Panthera leo) in West and Central Africa. Journal of Biogeography, 38, 1356-1367. Broekhuizen, P. van, &Reijnders, L.. (2011). Building blocks for a precautionary approach to the use of nanomaterials. Risk Analysis, 31, 1646-1657. Broekhuizen, P. van, Broekhuizen, F. van, Cornelissen, R., & Reijnders, L.. (2011). Use of nanomaterials in the European construction industry and some occupational health aspects thereof. Journal of Nanoparticle Research, 13, 442-462. Brunt, T., & Niesink, R.J.M. (2011). The Drug Information and Monitoring System (DIMS) in the Netherlands: Implementation, results, and international comparison. Drug Testing and Analysis, 2011 Sep 3(9):621-34. Brunt, T.M., Koeter, M.W., Niesink, R.J., & Brink, W. van den(2011). Linking the pharmacological content of ecstasy tablets to the subjective experiences of drug users. Psychopharmacology (Berl). 2011 Oct 13. [Epub ahead of print] Brunt, T.M., Niesink R.J., &Brink, W. van den (2011). Impact of a transient instability of the ecstasy market on health concerns and drug use patterns in The Netherlands. International Journal of Drug Policy. 2011 Jul 7. [Epub ahead of print] Brunt, T.M., Poortman A., Niesink R.J., & Brink W. van den (2011). Instability of the ecstasy market and a new kid on the block: mephedrone. Journal of Psychopharmacology, 25(11), 1543-7. * Galloway, J. N., Dentener, F., Burke, M., Dumont, E. L., Bouwman, A. F., Kohn, R. A., … Kroeze, C. (2010). The impact of animal production systems on the nitrogen cycle. In H. Steinfield, H. A. Mooney, F. Schneider, and L. E. Neville (Eds.), Livestock in a Changing Landscape. Drivers, Consequences and Responses (pp. 83-95). Washington: Island Press. Glasbergen, P. (2011). Mechanisms of private meta-governance. An analysis of global private governance for sustainable development. International Journal of Strategic Business Alliances, 2(3), 189-206. Glasbergen, P. (2011). Partnerships for sustainable development in a globalised world. A reflection on market-oriented and policy-oriented partnerships. In F. Wijen, K. Zoeteman, J. Pieters, P. van Seters (Eds.), A Handbook of Globalization and Environmental Policy, Second Edition. National government Interventions in a global area, Edward Elgar. Glasbergen, P. (2011). Understanding partnerships for sustainable development analytically. The Ladder of Partnership Activity as a methodological tool. Environmental Policy and Governance, 21(1), 1-13.
Hauck, M., Hendriks, H.W.M., Huijbregts, M.A.J., Ragas, A.M.J., Meent, D. van de, & Hendriks, A.J., (2011). Parameter uncertainty in modeling bioaccumulation factors of fish. Environmental Toxicology and Chemistry, 30, 403–412. * Hickman, J. E., Havlikova, M., Kroeze, C., & Palm, C. A.(2011). Current and future nitrous oxide emissions from African agriculture. Current Opinion in Environmental Sustainability, 3,370-378. Huijstee, M.M. van, Pollock, L., Glasbergen, P., & Leroy, P. (2011). Challenges for NGOs Partnering with Corporations: WWF Netherlands and the Environmental Defense Fund. Environmental Values, 20(1), 43-74. * Ivens, W.P.M.F., Tysmans, D.J.J., Kroeze, C., Löhr, A.J., & Wijnen, J. van. (2011). Modeling global N2O emissions from aquatic systems. Current Opinion in Environmental Sustainability, 3(5), 350-358. * Kraker, , J. de, Kroeze, C., & Kirschner, P. (2011). Computer models as social learning tools in participatory integrated assessment. International Journal of Agricultural Sustainability 9, 297-309. [Special Issue: Integrated assessment of agricultural sustainability: exploring the use of models in stakeholder processes.] * Kroeze, C. & Bouwman, L. (2011). The role of nitrogen in climate change. Current Opinion in Environmental Sustainability, 3, 279-280. * Liu, C., Kroeze, C., Hoekstra, A. Y., & Gerbens-Leenes, W. (2012). Past and future trends in grey water footprints of anthropogenic nitrogen and phosphorus inputs to major world rivers. Ecological Indicators, 18, 42-49. * McAlary T., Provoost J. & Dawson H., (2011). Vapour intrusion. In: F. A. Swartjes (Ed.), Dealing with Contaminated Sites - From Theory towards Practical Application (pp. 409453). Netherlands: Springer Publishers. Niesink, R.J.M. (2011). Toxicology, now and in the future. Toxicology at the Trimbos Institute: monitoring and risk assessment of illicit psychotropic drugs. Toxicological Communication, Data and Documentation (TCDD), 2011(1), 16-18. * Offermans, A., & Cörvers, R. (2011). Learning from the past; changing perspectives on river management in the Netherlands, Environmental Science and Policy, 15 (2012), 13-22. * Petersen, A., Bree, L. van, & Tuinstra, W. (2011). Framing air pollution and health problems: how to include stakeholder perspectives? In R. Lidskog and G. Sundqvist (Eds), Governing the Air Science-Policy-Citizens Dynamics in International Environmental Governance (pp 273-292). MIT Press. * Pham Thi, A., Bush, S. R., Mol, A. P. J., & Kroeze, C. (2011). The Multi-level Environmental Governance of Vietnamese Aquaculture: Global Certification, National Standards, Local Cooperatives. Journal of Environmental Policy & Planning 13 (4) [Epub ahead of print] DOI:10.1080/1523908X.2011.633701 * Pham Thi, A., My Dieu, T. T., Mol, A. P. J., Kroeze, C. & Bush, S. R. (2011). Towards ecoagro industrial clusters in aquatic production: the case of shrimp processing industry in Vietnam. Journal of Cleaner Production, 19, 2107-2118. Pistocchi, A., Groenwold, J., Lahr, J., Loos, M., Mujica, M, Ragas, A.M.J., … Vizcaino, P. (2011). Mapping Cumulative Environmental Risks: Examples from the EU NoMiracle Project. Environmental Modeling and Assessment, 16, 119-133. * Provoost, J., Ottoy, R., Reijnders, L., Bronders, J., Keer, I. van, Swartjes, F., … D. Poelmans (2011). Henry’s equilibrium partitioning between ground water and soil air: predictions versus observations. Journal of Environmental Protection, 2, 873-881. * Qu, H. J. & Kroeze, C. (2011). Nutrient export by rivers to the coastal waters of China: management strategies and future trends. Regional Environmental Change, 1-15. * Ragas A.M.J., Oldenkamp, R., Preeker, N.L., Wernicke, J. & Schlink, U. (2011). Cumulative risk assessment of chemical exposures in urban environments. Environment International, 37, 872–881. * Ragas, A.M.J. (2011). Trends and challenges in risk assessment of environmental contaminants. Journal of Integrative Environmental Sciences, 8, 195-218. Reijnders, L. (2011). Environmental performance of photovoltaic cells. In M.R. Travino (Ed.), Dye-sensitized solar cells and solar cell performance (pp 99-114). New York: Nova Science Publishers. Reijnders, L. (2011). Recycling of elastomeric nanocomposites. In V. Mittal et al. (Eds.), Recent Advances in Elastomeric Nanocomposites (pp 179-198). Heidelberg: Springer Verlag. Reijnders, L. (2011). The life cycle emission of greenhouse gases associated with plant oils used as biofuel. Renewable Energy, 36, 879-880. Reijnders, L. (2011).Hazards of inorganic oxide nanoparticles in personal care products. Household and Personal Care Today, 3, 44-46.
Reijnders, L., & Huijbregts, M.A.J. (2011). Nitrous oxide emissions from liquid biofuel production in life cycle assessment. Current Opinion in Environmental Sustainability, 3, 432-437. * Rikers, J.H.A.N., Snoo, G. de, & Dam-Mieras, M.C.E. van (2011). Higher Education and Sustainability in Europe. In: Higher Education in the World 4. Higher Education’s Commitment to Sustainability: from Understanding to Action, pp.113-139. Barcelona, GUNI. Sardinha, I.D., Reijnders, L., & Antunes, P. (2011). Using corporate social responsibility benchmarking framework to identify and assess corporate social responsibility trends of real estate companies owning and developing shopping centers. Journal of Cleaner Production, 19, 1486-1493. Schipper A.M., Koffijberg, K., Weperen, M. van, Atsma, G., Ragas, A.M.J., Hendriks, A.J. & Leuven, R.S.E.W. (2011). The distribution of a threatened migratory bird species in a patchy landscape: a multi-scale analysis. Landscape Ecology, 26, 397–410. * Schlink, U. & Ragas A.M.J. (2011). Truncated Lévy flights and agenda-based mobility are useful for the assessment of personal human exposure. Environmental Pollution, 159, 2061-2070. Schouten, G., & Glasbergen, P. (2011). Creating legitimacy in global private governance: The case of the Roundtable on sustainable palm oil. Ecological Economics, 70, 18911899. Special Issue: Illicit Drugs, 3(9), 621–634. * Smijs, T.G. & Pavel S. (2011). The susceptibility of dermatophytes to photodynamic treatment with special focus on Trichophyton rubrum. Photochemistry and Photobiology, Jan-Feb 87(1), 2-13. * Smijs, T.G. & Pavel S. (2011). Titanium dioxide and zinc oxide nanoparticles in sunscreens: focus on their safety and effectiveness. Nanotechnology, Science and Applications, 4, 95–112. ** Steen, J.J.M. van der, Kraker, J. de, Grotenhuis, T. (2011). Spatial and temporal variation of metal concentrations in adult honey bees (Apis mellifera L.). Environmental Monitoring and Assessment. (Published online.) DOI 10.1007/s10661-011-2248-7. * Syakila, A. and Kroeze, C. (2011). The global nitrous oxide budget revisited. Greenhouse Gas Measurement and Management, 1,17-26. * Syakila, A., Kroeze, C., & Slomp, C. P. (2010). Neglecting sinks for N2O at the earth's surface: does it matter? Journal of Integrative Environmental Sciences, 7, 79-87. Visseren-Hamakers, I., Arts, B. & Glasbergen, P. (2011). Interaction management by partnerships: The case of biodiversity and climate change governance architecture interaction. Global Environmental Politics, 11(4), 89-107. ** Weerman, E.J., Belzen, J. van, Rietkerk, M., Temmerman, S., Kéfi, S., Herman, P.M.J., & Koppel, J. van de (2011). Changes in diatom patch-size distribution and degradation in a spatially self-organized intertidal mudflat ecosystem. Ecology. doi:http://dx.doi.org/10.1890/11-0625.1 [Epub ahead of print] * Wilson, G., Abbott, D., Kraker, J. de, Perez Salgado, P., Terwisscha van Scheltinga, C., & Willems, P. (2011). ‘The lived experience of climate change’: creating open educational resources and virtual mobility for an innovative, integrative and competence-based track at Masters level. International Journal of Technology Enhanced Learning 3(2), 111-123.
c
Wetenschappelijke publicaties (non peer reviewed)
Glasbergen, P. (2011). On technologies for sustainable societal change. In C. Kroeze, J. Boersema, E. Tellegen (Eds.), Technology and Sustainability. Amsterdam: Techne Press. * Kroeze, C., Boersema, J. J., Tellegen, E.,& Cremers, A. (Eds). (2011a). Technology and Sustainability. Amsterdam: Techne Press. * Kroeze C., Ivens W., Löhr A., Tysmans D., van Wijnen J., & Bölscher T. (2011). Biogeochemical Nitrogen Cycles and Food Production. In C. Kroeze, J.J. Boersema, E. Tellegen, A. Cremers (Eds.). Technology and Sustainability, Chapter 9, (pp. 97-104). Amsterdam: Techne Press. * Ragas, A.M.J., & Huijbregts, M.A.J. (2011). Risk assessment of environmental chemicals: a historical perspective. In C. Kroeze, , J.J. Boersema, , E. Tellegen, , A. Cremers (Eds.), Technology and Sustainability (pp. 79-96). Amsterdam: Techne Press.
d
Vakpublicaties
* Boersema, J. J., Kroeze, C., & Tellegen, E. editors (2011). Denken, Schrijven, Doen. Bij het afscheid als hoogleraar milieukunde van Lucas Reijnders. * Bron, W. A., Cuperus, R., Kroeze, C., Leemans, R., & Tuinstra, W. editors. (2011). Liber amicorum on the retirement of Leen Hordijk. Environmental Systems Analysis Group, Wageningen. * Cörvers, R. (2011). ‘Netwerkdenken voor natuurbehoud’, in: Ron Cörvers en Carel Dieperink (red.), Milieubeleid als sturingsopgave. Liber Amicorum voor prof. dr. Pieter Glasbergen, Open Universiteit en Universiteit Utrecht, pag. 65-74. * Cörvers, R., & Dieperink, C. (red.) (2011). Milieubeleid als sturingsopgave. Liber Amicorum voor prof. dr. Pieter Glasbergen, Open Universiteit en Universiteit Utrecht, 239 pag. * Dekker, N.M.H. & Niesink, R.J.M. (2011). Partydrugs: als drugs geen feest meer zijn. MFM: tijdschrift voor praktijkgerichte farmacotherapie. 1(2): 10-15. * Kraker, J. R. de, Cörvers, P., Valkering, Hermans, M., & Ruelle, C. (2011). Potential of social software to support learning networks for sustainable development. In: A. Barton & J. Dlouha (Eds.), Multi-actor learning for sustainable development in Europe: A handbook of best practice, pp. 124-143. Grosvenor House Publishing. * Kroeze, C. (2011). Symposium over niet-CO2 broeikasgassen. Milieu 5: 35. * Niesink, R (2011). Middelen. Qat: farmacologische en toxicologische aspecten. Verslaving: Tijdschrift voor gezondheidsproblematiek, 7(4): 40-50. * Niesink, R. (2011). Middelen. Koffie en energiedrankjes: farmacologie en toxicologie van caffeine. Verslaving: Tijdschrift voor gezondheidsproblematiek, 2011 (2), 75-86. * Valkering, P., Knapen, D., Kraker, J. de, Ruelle, C. & Habils, D. (2011). The SUN project: exchange, learning, virtual learning? In: A. Barton & J. Dlouha (Eds.), Multi-actor learning for sustainable development in Europe: A handbook of best practice, pp. 265291. Grosvenor House Publishing.
e
Congresbijdragen
** Belzen, J. van, Bouma, T.J., Wal, D. van der, Herman, P.M.J., & Koppel, J. van de (2011). Spatial processes, temporal variability and ecosystem functioning in salt-marshes. Dutch Annual Ecology Meeting (NAEM-NERN), 8 & 9 Februari 2011, Lunteren, the Netherlands. * Boers, I. & Kroeze, C. (2011). The impact of global warming on nutrient export by rivers and associated nitrous oxide emissions. Sixth International Symposium on Non-CO2 Greenhouse Gases (NCGG-6), Science, Policy and Integration, Amsterdam, the Netherlands November 2-4, 2011. * Gao, X. X., & Kroeze, C. (2011). The effects of blue energy on future emissions of greenhouse gases and other atmospheric pollutants in China. Sixth International Symposium on Non-CO2 Greenhouse Gases (NCGG-6), Science, Policy and Integration, Amsterdam, the Netherlands November 2-4, 2011. * Ivens, W., Tysmans, D., Kroeze, C., Löhr, A., & Wijnen, J. van (2011). Modeling global N2O emissions from aquatic systems. Oral paper, Sixth International Symposium on Non-CO2 Greenhouse Gases (NCGG-6), Science, Policy and Integration, Amsterdam, the Netherlands November 2-4, 2011. * Löhr, A. & Nierong Liu (2011). Development of on-line Modules in Environmental Science and needs from Asian institutions. Joint Development of on-line Modules. LEANES Workshop on EU-Asian Networks in Higher Education. Brussel 27 april 2011. * Niesink, R.J.M. (2011) The Drugs Information and Monitoring System (DIMS) in the Netherlands: monitoring, surveillance and policy aspects. Independent Scientific Committee on Drugs (ISCD) meeting, Royal Society, London, 30 June 2011. * Niesink, R.J.M. (2011). Drugs Information and Monitoring System: Signal detection. Abuse potential: a matter of concern in drug regulation? Symposium CBG, Utrecht, 1 juni 2011. * Niesink, R.J.M.(2011) DIMS and the practice of the Early Warning System in The Netherlands. Conference on Early Warning System on New Psychoactive Substances Zagreb, 19 April 2011.
* Niesink, R.J.M., Tibor Brunt, Dijk, P. van, & r Rigter, S. (2011). The Drugs Information and Monitoring System (DIMS) in the Netherlands: real time monitoring and surveillance of illicit drug markets. First international multidisciplinary forum on new drugs. Lisbon, 11 and 12 May 2011. * Rikers, J.H.A.N. (2011). Education for Sustainable Development in European Higher Education. Keynote presented at the European Seminar on Sustainable Development in Minsk, 16-19 March, 2011. * Rikers, J.H.A.N. (2011). Entrepreneurship training. A course & training environment for the formal and non-formal learning setting. Paper presented at the 4th International Conference on Higher Education for Sustainable Development: Moving the Agenda Forward in Lüneburg, 14-16 September 2011. * Rikers, J.H.A.N., , Pete, J. & Brink, H. van den, (2011). Development of training in entrepreneurship skills for use in formal and non-formal educational settings. Paper presented at the ICDE Global Conference in Bali, 2-5 October 2011. * Wal, M. van der (2011). Learning to adapt to climate change in participatory settings. Paper presented at 6th Dubrovnik Conference on Sustainable Development of Energy, Water and Environment Systems (SDEWES), September 25 - 29, 2011, Dubrovnik, Croatia.
f
Overig (wetenschappelijke onderzoeksrapporten, working papers e.d.)
* Kroeze, C., Hofstra, N., Leemans, R., Metzger, M., Pattberg, P., & Potting, J. (2011). Postgraduate international courses on global environmental change - Final Report. Wageningen: Dutch National Research Programme Climate Changes Spatial Planning. * Lansu, A. & Ivens, W. (2011). Het Virtueel milieuadviesbureau als BSc Thesis Milieunatuurwetenschappen. Evaluatie (2008-2009), pilot (2009-2010) en herontwerp (2010-2011) van OU cursus N5021n. Heerlen: Open universiteit. * Niesink, R.J.M. (2011). Coffeeshops en onderzoek. Jubileumcongres Intraval, Groningen 15 september, 2011.
g
Publicaties en lezingen voor breed publiek
Niesink, R.J.M. & Rigter, S. (2011). THC-concentraties in wiet, nederwiet en hasj in Nederlandse coffeeshops (2010-2011), Trimbos-instituut, Utrecht. ISBN 978-90-5253709-2. * Rotmans, J.,(...) Perez Salgado, P., Ragas, A. (..) ''Plan-Borssele II is te wankel'', NRC Handelsblad, 21-12-2011.
