Factsheet Zorgmodule Wijkverpleging ‘Zorg in de wijk’
Datum Contactpersoon
16 september 2015 Tom Dalinghaus E-mail:
[email protected]; Mobile: +31 (0)623247355
Inleiding Vanaf 2016 zet Zilveren Kruis een volgende stap in de zorginkoop. Waar we tot nu toe de zorg voornamelijk per zorgaanbieder inkochten, wordt vanaf 2016 het perspectief van de klant meer het startpunt van onze zorginkoop. Zilveren Kruis kijkt hoe een klant zorg gebruikt en zorg wil ontvangen. Vanuit dat perspectief wordt de zorg integraal ingekocht. Deze ontwikkeling doorlopen we niet in één jaar. Zilveren Kruis hanteert voor de inkoop 2016 over het algemeen dezelfde uitgangspunten als voor het inkoopbeleid van 2015. Daarnaast zetten we de eerste nieuwe stappen door te starten met acht zogenaamde zorgmodules. Voorbeelden van zorgmodules zijn thuisdialyse voor nierinsufficiëntie, oncologie en ‘Zorg in de wijk’. Bij deze modules staan het perspectief en de zorgvraag van een specifieke groep klanten centraal. De nieuwe werkwijze betekent dat Zilveren Kruis naast de bestaande inkoopwijze aparte afspraken maakt met zorgverleners over deze zorgmodules. Zorgmodule ‘Zorg in de wijk’ Met de module ‘Zorg in de wijk’ heeft Zilveren Kruis een nieuw inkoop- en bekostigingsmodel voor de wijkverpleging ontwikkeld. De aanpak en de beoogde effecten van de module ‘Zorg in de wijk’ sluiten aan op de uitgangspunten die de staatssecretaris en de minister van VWS voor de wijkverpleging hebben genoemd in de brief aan de Tweede Kamer over de bekostiging wijkverpleging (19 mei 2015), zoals: Betere verbinding tussen zorgverleners door minder versnippering in het zorgaanbod (Dit is nu een knelpunt in de samenwerking tussen de verschillende zorgverleners in de wijk. In één gemeente kunnen tientallen thuiszorgorganisaties naast elkaar de wijkverpleegkundige zorg verlenen). Positionering van de wijkverpleegkundige als spil in de zorg in de wijk, naast de huisarts. Ruimte en vertrouwen voor de zorgprofessional. Met pilot kan de wijkverpleging zelf inschatten wat nodig is voor de wijk en voor de individuele patiënt. Productie of het uurtje factuurtje is niet langer bepalend. Innovatie en investeren in preventie wordt gestimuleerd en lonend door een vast wijkbudget. De zorgaanbieder mag besparingen door slimmer werken zelf houden. Beperkte administratieve lasten. Kwaliteit speelt een belangrijke rol bij de selectie en monitoring/evaluatie. Betere betaalbaarheid en uitkomsten van zorg. Zilveren Kruis start een pilot met het inkoop- en bekostigingsmodel in de gemeenten Zwolle, Utrecht, Ommen/Hardenberg per 1 januari 2016. In de pilot krijgt een voorkeursaanbieder per wijk de verantwoordelijkheid om voor Zilveren Kruis-verzekerden de wijkverpleegkundige zorg te leveren. Met dit model wil Zilveren Kruis de rol van de wijkverpleegkundige als regisseur van de zorg - naast de huisarts - versterken. Zo ontstaat een herkenbaar zorgteam in de wijk. De wijkverpleegkundige kan in dit team functioneren als de verbindende schakel tussen mensen die zorg nodig hebben en mantelzorgers, zorgaanbieders in de wijk zoals de huisarts, het sociale wijkteam, de apotheek en het ziekenhuis. De wijkindeling is gebaseerd op de indeling die de gemeenten hanteren voor de sociale wijkteams.
pagina 1 van 5
Wijkbudget Voor de inkoopprocedure stelt Zilveren Kruis per wijk informatie van 2014 en 2015 beschikbaar over het aantal klanten, het gebruik en de kosten van wijkverpleging, demografische ontwikkelingen en het PGB in de wijk. De zorgaanbieders maken op basis van deze informatie een offerte voor het wijkbudget dat zij realistisch achten om alle wijkverpleegkundige zorg voor te leveren. In de inkoopprocedure kunnen zorgaanbieders ook gezamenlijk een offerte uitbrengen voor het wijkbudget. Hiermee krijgen kleine zorgaanbieders en zorgaanbieders in een specifieke niche meer mogelijkheden om mee te dingen in de inkoopprocedure. Om te voorkomen dat er te lage biedingen worden gedaan, waarbij uitsluitend de prijs leidend is, geeft Zilveren Kruis per wijk een ondergrens voor het wijkbudget. Bij de beoordeling van de offertes kijkt Zilveren Kruis naar de kwaliteit, de bekendheid van de zorgaanbieder met de wijk, het plan van aanpak en de prijs. Ook de meningen van huisartsen, patiënten, ziekenhuizen en de sociale wijkteams wegen mee in de beoordeling. De kwaliteitscriteria die Zilveren Kruis hanteert, staan vermeld in de bijlage. Met de voorkeursaanbieder wordt een driejarig contract gesloten. Door het meerjarig karakter van het inkoopcontract krijgt de voorkeursaanbieder zekerheid en wordt het aantrekkelijker om te investeren in innovatie, preventie en samenwerking in de wijk. De voorkeursaanbieder kan hierdoor groeien in zijn rol als wijkregisseur. Een deel van het wijkbudget (10 procent) krijgt de zorgaanbieder uitbetaald als hij goed scoort op indicatoren die gaan over o.a. klanttevredenheid, doorverwijzing naar ziekenhuizen/WLZ en tevredenheid van huisartsen, wijkteams en ziekenhuizen over samenwerking. Zilveren Kruis doet hiervoor jaarlijks onderzoek onder verzekerden, huisartsen, sociale wijkteams en de ziekenhuizen. De voorkeursaanbieder is verantwoordelijk voor het wijkbudget, maar hoeft niet alle zorg zelf te leveren. Hij kan hiervoor afspraken maken met andere zorgaanbieders. Daarnaast kan de voorkeursaanbieder onderaannemers inzetten (tot maximaal 50% van zijn eigen productie). Keuzemogelijkheden In de pilot-gemeenten is er één voorkeursaanbieder per wijk. Om meer keuzemogelijkheden te bieden, kunnen verzekerden, huisartsen en ziekenhuizen ook uit de andere geselecteerde voorkeursaanbieders in hun gemeente kiezen. Zorg die andere (voorkeurs)aanbieders in een wijk leveren, gaat van het wijkbudget van de voorkeursaanbieder in die wijk af. Voorkeursaanbieders krijgen in andere wijken in de pilot-gemeenten 75% van het NZamaximumtarief (dit is ca. 85% van het gemiddelde gecontracteerde tarief). Zorgaanbieders worden hierdoor ontmoedigd om (te) veel zorg te leveren in wijken, waar ze geen voorkeursaanbieder zijn. Wijkverpleegkundige zorg in de pilot-gemeenten kan ook door andere zorgaanbieders dan de voorkeursaanbieders worden geleverd. In het contract is opgenomen dat een nietvoorkeursaanbieder voor zorg in een pilot-gemeente het ongecontracteerde tarief vergoed krijgt. Tevens is in het contract opgenomen dat zij dit verschil niet mogen doorbelasten aan de verzekerde. De verzekerde die gebruik maakt van een niet-voorkeursaanbieder in een pilotgemeente hoeft dus niet bij te betalen. Dit geldt zowel voor een klant met een naturapolis als een klant met een restitutiepolis. Specialistische en identiteitsgebonden zorg De voorkeursaanbieders die Zilveren Kruis contracteert, zijn verantwoordelijk om alle wijkverpleegkundige zorg te leveren die aansluit bij de specifieke behoeften van de klanten in
pagina 2 van 5
die wijk. Hieronder valt ook alle specialistische wijkverpleging (met uitzondering van Intensieve Kindzorg en MSVT die vanuit het ziekenhuis wordt geïndiceerd). De voorkeursaanbieder is niet verplicht om dit allemaal zelf te leveren en kan deze zorg ook uitbesteden aan andere zorgaanbieders, bijvoorbeeld in onderaannemerschap. De zorgaanbieders kunnen hier naar eigen inzicht afspraken over maken. Dit geldt ook voor identiteitsgebonden zorg. Als een klant behoefte heeft aan geestelijke/spirituele zorg wordt dit opgenomen in het persoonlijke zorgplan. Als de voorkeursaanbieder de identiteitsgebonden zorgvraag niet kan invullen, moet hij op grond van het inkoopcontract met Zilveren Kruis een geschikte zorgaanbieder inhuren. Christelijke zorgaanbieders met het Keurmerk christelijke zorg die geen voorkeursaanbieder zijn en toch zorg leveren aan ProLife-verzekerden in de pilot-gemeenten krijgen hiervoor het gecontracteerde tarief vergoed. Deze uitzondering geldt voor ProLife-verzekerden. Andere nietvoorkeursaanbieders krijgen voor zorg in de pilot-gemeenten het ongecontracteerde tarief vergoed (zie boven). Zilveren Kruis gaat de klanttevredenheid – als het gaat om identiteitsgebonden en christelijke zorg – strikt monitoren gedurende de pilot. (Voorlopige) uitkomst contractering en start implementatieperiode In de pilotgemeenten hebben in totaal 27 zorgaanbieders deelgenomen aan de inkoopprocedure ‘Zorg in de wijk’. Deze zorgaanbieders hebben – al dan niet samen met andere partijen – een aanbieding gedaan voor één of meerdere wijken in de gemeenten Utrecht, Zwolle en Ommen/Hardenberg. In totaal zijn 235 inschrijvingen beoordeeld. In augustus heeft Zilveren Kruis een voorlopige contractering bekend gemaakt. In 85% van de wijken is een zorgaanbieder geselecteerd uit de top 3 van de huisartsen, ziekenhuizen en wijkteams. Met de geselecteerde voorkeursaanbieders start nu de implementatieperiode, waarin Zilveren Kruis met de voorkeursaanbieders intensief in gesprek gaat om de voorbereidingen op de start van de pilot te volgen. Zilveren Kruis beoordeelt in deze periode of de voorkeursaanbieder op 1 januari 2016 de rol als voorkeursaanbieder kan vervullen. Zo niet, dan kunnen de betreffende wijken nog toegewezen worden aan de nummer 2 uit de inkoopprocedure. Streefdatum is 1 november 2015. Onderdeel van de implementatieperiode is een traject om klanten en zorgaanbieders in en om de pilot-gemeenten te informeren over de veranderingen in de wijkverpleging. In Utrecht en in Zwolle is de definitieve contractering t.a.v. een aantal wijken door lopende kort gedingen uitgesteld.
pagina 3 van 5
Bijlage: Kwaliteit in de inkoopprocedure ‘Zorg in de wijk’ Bij de beoordeling van de offertes kijkt Zilveren Kruis naar de kwaliteit, de bekendheid van de zorgaanbieder met de wijk, het plan van aanpak en de prijs. Ook de meningen van huisartsen, ziekenhuizen en de sociale wijkteams wegen mee in de beoordeling Het onderdeel kwaliteit bestaat uit 4 onderdelen: kwaliteitsvragen en kwaliteitsanalyses (op aanbiederniveau), en wijkvragen en plannen (op wijkniveau). Kwaliteitsvragen: Heeft uw organisatie een gecertificeerd/ geaccrediteerd kwaliteitsmanagementsysteem geldig per 1 januari 2016? Heeft uw organisatie minimaal 2 op de thuiszorg van toepassing zijnde modules binnen het programma Zorg voor veilig geïmplementeerd? Werken uw medewerkers volgens de principes van de standaard "Voorbehouden Handelingen" van de VVT? Heeft uw organisatie minimaal 3 stappen van de Veilige Principes in de medicatieketen geïmplementeerd? Heeft uw organisatie afspraken gemaakt met ziekenhuizen over de ‘transmurale overdracht’ en de begeleiding na ontslag van wijkverpleegkundige patiënten en patiënten die door het ziekenhuis als kwetsbare ouderen zijn aangemerkt? Handelt uw organisatie na elke ziekenhuisopname van wijkverpleegkundige patiënten en patiënten die door het ziekenhuis als kwetsbare ouderen zijn aangemerkt conform de Transmurale Zorgbrug? Heeft uw organisatie op regionaal niveau overeenkomsten opgesteld over de samenwerking met huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde (SOG) zoals bedoeld in het convenant van 27 november 2014 (LHV en VerenSo)? Bestaat minimaal 33% van uw verplegend personeel (in dienst of ingehuurd) uit niveau 4 en niveau 5 (opgeteld) verpleegkundigen? Bestaat minimaal 45% van uw verplegend personeel (in dienst of ingehuurd) uit niveau 4 en niveau 5 (opgeteld) verpleegkundigen? Is minimaal 50% van de verpleegkundigen in dienst van uw instelling of ingehuurd door uw organisatie geregistreerd in het kwaliteitsregister van de V&V? Is minimaal 40% van de verzorgenden IG (niveau 3) in dienst van uw instelling of ingehuurd door uw organisatie geregistreerd in het kwaliteitsregister van de V&V? Kwaliteitsanalyses: Uit analyse van IGZ conclusies in 2014 en 2015 blijkt geen tekortkoming De mate waarin de huisartsen de zorgaanbieder als gewenste voorkeursaanbieder in het pilotgebied zien De mate waarin de ziekenhuizen de zorgaanbieder als gewenste voorkeursaanbieder in het pilotgebied zien De mate waarin de gemeente de zorgaanbieder als gewenste voorkeursaanbieder in het pilotgebied ziet Plannen voor de wijk Maak op 1 A4 toetsbaar duidelijk dat uw organisatie bijdraagt aan het zo lang en zo gezond mogelijk thuis kunnen blijven wonen van de hulpbehoevende mensen in de wijk.
pagina 4 van 5
Maak op 1 A4 toetsbaar duidelijk dat uw organisatie alle niet-cliëntgebonden taken in deze specifieke wijk heeft geborgd of zal borgen. Maak op 1 A4 toetsbaar duidelijk dat uw organisatie de zorgkosten (ook buiten de wijkverpleegkundige zorg) in de hand helpt houden. Beschrijf op 1 A4 welke risico’s buiten uw invloedssfeer u ziet die mogelijk een negatieve impact hebben op het uitvoeren van de rol van voorkeursaanbieder. Beschrijf welke toetsbare acties u gaat ondernemen om deze te beheersen. Wijkvragen Heeft uw organisatie samenwerkingsafspraken met het gemeentelijke sociale domein in de wijk? Heeft uw organisatie met de huisartsen en/of andere zorgverleners in de wijk afspraken over samenwerking? Bent u op dit moment betrokken bij projecten die passen bij de kenmerken van de wijk?
pagina 5 van 5
