LEEUWARDEN SÚDWEST-FRYSLÂN SMALLINGERLAND HEERENVEEN
Versterk Economie en Werkgelegenheid
F4-GEMEENTEN
Manifest
voor de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord
SAMEN WERKEN AAN EEN SLAGVAARDIG FRYSLÂN
2
Manifest van de F4-gemeenten ten behoeve van de vorming van een nieuw provinciaal coalitieakkoord
Op 18 maart 2015 vonden de Provinciale Statenverkiezingen plaats. De inwoners van Fryslân hebben gekozen. Tijd voor u als statenleden om een nieuwe coalitie te vormen en het eens te worden over de te volgen koers tot 2019. Wij, de vier economisch grootste Friese gemeenten (kortweg de F4), zijn de banenmotor van Fryslân. Economische groei is gebaat bij een heldere en koersvaste overheid. Daarom willen we ook de komende coalitieperiode samen met de provincie werken aan het structureel versterken van de Friese economie. Ons doel: meer economische groei en werkgelegenheid voor de inwoners van Fryslân.
‘Economische groei is gebaat bij een heldere en koersvaste overheid’
F4- GEMEENTEN VERSTERK ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID
3
Met dit manifest doen we een voorzet voor een krachtige paragraaf in het nieuwe provinciale coalitieakkoord. Daarin pleiten we voor het versterken van de economische basis van Fryslân door verdere samenwerking tussen de F4-gemeenten, de provincie en andere partners:
CONCEPTTEKST VOOR HET NIEUWE COALITIEAKKOORD
4
‘In een provincie als Fryslân zijn sterke economische kernen essentieel voor een vitale economie. De gemeenten Leeuwarden, Súdwest-Fryslân, Smallingerland en Heerenveen (kortweg ‘F4’) vormen als stedelijke centra van innovatieve bedrijvigheid de economische motor van Fryslân. Tegelijkertijd zien we dat de economische groei in Fryslân nog steeds achterblijft bij de rest van Nederland en dat de werkloosheid structureel hoger ligt dan gemiddeld in Nederland. Deze bestuursperiode willen we het innovatievermogen van de Friese economie daarom verder versterken. Samen met de F4-gemeenten ontwikkelen we een economische agenda met bijbehorende impulsen en investeringen. Het doel: meer economische groei en werkgelegenheid en tegelijkertijd versterking van de arbeidsmarkt in Fryslân. Het clusteren van kennis en innovatie in de stedelijke regio’s moet leiden tot meer bedrijvigheid, concurrentiekracht en banen. We willen het vestigingsklimaat verbeteren en inzetten op innovatie en duurzaamheid als basis voor een sterke economie. Met een gezamenlijke aanpak van marketing en lobby werken we aan een stevig (inter)nationaal profiel. Bedrijfsleven, kennisinstellingen en onderwijs zijn daarbij onze natuurlijke bondgenoten.’ F4- GEMEENTEN VERSTERK ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID
De F4-gemeenten vormen samen de banenmotor van Fryslân. Opgeteld zijn ze goed voor 60% van de Friese werkgelegenheid, twee derde van het bruto regionaal product en het overgrote deel aan Friese investeringen in Research & Development. Toonaangevende innovatieve bedrijven als Philips, Accell Group, Fonterra en FrieslandCampina zijn gevestigd in de F4-gemeenten. Het is van groot belang dat deze motor blijft draaien. De groei van de Friese economie blijft namelijk nog steeds achter bij het landelijk gemiddelde. Ook de werkloosheid ligt een stuk hoger dan in de rest van Nederland. Door de economische groei te versnellen, creëren we meer banen voor inwoners van Fryslân.
EEN AGENDA VOOR ECONOMISCHE GROEI De gemeenten Leeuwarden, Súdwest-Fryslân, Smallingerland en Heerenveen werken als F4-gemeenten samen aan het versterken van de economie. Door het aanjagen van innovaties, het investeren in een aantrekkelijk vestigingsklimaat en het versterken van ondernemersvaardigheden, willen we banen behouden én creëren. We willen investeringen op elkaar afstemmen en omdat we samen meer ‘massa’ hebben, hopen we ons krachtiger te kunnen profileren in (Noord-) Nederland en Europa. Daarnaast lukt het ons samen beter om bijvoorbeeld mee te doen aan allerlei nationale en Europese investeringsprogramma’s.
F4- GEMEENTEN VERSTERK ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID
5
STEDELIJKE KERNEN EN PLATTELAND
6
Fryslân is een provincie met een sterke wederzijdse afhankelijkheid tussen stedelijke kernen en omliggend platteland. Voor een vitale regio is de stad van groot belang als centrum van voorzieningen en als werkgelegenheidsmotor. Andersom geldt dat dankzij de koopkracht van de inwoners uit de regio stedelijke voorzieningen kunnen blijven bestaan. Bovendien is het platteland als ‘tuin van de stad’ een aantrekkelijk recreatieen woongebied. Het versterken van de stedelijke economie is dus goed voor het platteland en andersom. Om als provincie optimaal te profiteren van de ‘stuwkracht’ van de economische kernen, is een aanpak nodig die steden verbindt met regio’s en regio’s met elkaar. Gemeenten en provincie staan hiervoor gezamenlijk aan de lat, samen met bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen.
VAN AMBITIE NAAR RESULTAAT Wij willen vaart maken door de gezamenlijke economische ambitie om te zetten in resultaten. Dat betekent dat we de samenwerking tussen F4-gemeenten en de provincie de komende coalitieperiode willen voortzetten en intensiveren. Zo creëren we de juiste randvoorwaarden voor economische groei en meer werkgelegenheid. Het is van belang dat we nog beter prioriteiten stellen en gezamenlijk regie voeren op de economische agenda. Dat vraagt van ons dat we de samenwerking nog meer stroomlijnen, mogelijk vanuit een gezamenlijke projectorganisatie. Op die manier kunnen we effectiever en efficiënter werken en eventuele mogelijkheden voor cofinanciering nog beter benutten. Het accent ligt wat ons betreft op werkgelegenheid. Daarom pleiten we voor één verantwoordelijk gedeputeerde economische zaken met werkgelegenheid in zijn of haar portefeuille.
F4- GEMEENTEN VERSTERK ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID
‘WE WILLEN DE FRIESE ECONOMIE STRUCTUREEL VERSTERKEN EN TOEKOMSTBESTENDIG MAKEN’
F4- GEMEENTEN VERSTERK ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID
7
Het is onze ambitie om de economische groei te versnellen door de Friese economie structureel te versterken en toekomstbestendig te maken. Daarbij zullen kennis, innovatie en ondernemerschap de pijlers moeten zijn van onze gezamenlijke economisch agenda.
ONZE AMBITIE INNOVATIES CLUSTEREN
8
Innovatie bepaalt onze economische toekomst. Daarom willen we de komende jaren het innovatievermogen van de Friese economie verder versterken. Dat doen we door actief te participeren in de samenwerking met bedrijfsleven, onderwijsen kennisinstellingen en de provincie in het kader van het InnovatiePact Fryslân. We willen nieuwe verbindingen tot stand brengen. Vaak vindt daar juist innovatie plaats. Door op te schalen naar een duurzame kenniseconomie, vergroten we de concurrentiekracht van bedrijven en creëren we nieuwe robuuste werkgelegenheid. Dat is goed voor de hele provincie. Elk van de F4-gemeenten focust op innovatieclusters van bedrijven en kennisinstellingen die goed aansluiten bij de eigen kwaliteiten en ambities en treedt daarin op als trekker voor de samenwerking met de andere F4-gemeenten. Door een goede samenwerking tussen ondernemers, kennisinstellingen en overheden kunnen nieuwe producten en arrangementen worden ontwikkeld en kansen worden gegrepen. Zo zorgen we ervoor dat innovatie daadwerkelijk werkgelegenheid oplevert. Zo ontwikkelt Súdwest-Fryslân zich sterk in recreatie en
F4- GEMEENTEN VERSTERK ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID
toerisme en de daaraan gerelateerde industriële tak van de watersport, zoals jachtbouw en maritieme techniek. Daarnaast speelt de gemeente een belangrijke rol bij het project De Nieuwe Afsluitdijk en maakt zich sterk voor duurzame energie. Smallingerland zet met het Innovatiecluster Drachten in op een samenwerking van hightech bedrijven en smart factory. Met een hightech campus wil zij technisch talent aan zich binden. In Heerenveen draait het onder andere om dairy en logistiek. Heerenveen is ook Stad van Sport met als pijlers het Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO), het vernieuwde Thialf en het complex ‘Sportstad Heerenveen’. Smallingerland wil hierbij aanhaken met een topsport-zwemcentrum. Leeuwarden onderscheidt zich met watertechnologie, dairy en duurzaamheid. Naast Wetsus en de Watercampus, herbergt Leeuwarden ook het centrum voor innovaties in de zuivelsector, de Dairy Campus. Een goed provinciebreed voorbeeld is ook het verduurzamen van de woningvoorraad waarin we samen met de provincie willen blijven investeren. Een impuls voor de ruimtelijke kwaliteit én de werkgelegenheid in de bouwsector. Een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor innovatieve bedrijven is een van de belangrijkste randvoorwaarden voor economische groei. We gaan bijvoorbeeld voor goed bereikbare locaties, snel internet en een soepel functionerende arbeidsmarkt. We willen als F4 nog meer samenwerken om nieuwe bedrijven binnen te halen. Met een goede afstemming tussen onderwijs en bedrijfsleven kunnen we bovendien aan de vraag van bedrijven naar goed gekwalificeerd personeel blijven voldoen. Initiatieven op dit gebied zijn bijvoorbeeld het verbeteren van de bereikbaarheid van Heerenveen en Drachten, het inrichten van innovatieve proeftuinen (‘operational fieldlabs’), het aanvalsplan vestigingsklimaat Dairy en het ontwikkelen van University Campus Fryslân en HBO lectoraten in Leeuwarden.
F4- GEMEENTEN VERSTERK ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID
9
10
MKB DOET MEE!
F4-GEME E NTE N
Het midden- en kleinbedrijf (mkb) is van essentieel belang voor de Friese economie. Deze sector biedt de meeste werkgelegenheid. Wij willen de innovatiekracht van mkb-bedrijven stimuleren en zorgen dat ze volop deelnemen aan technische innovaties. Met het oog op de toekomst willen we onderwijs en scholing optimaal afstemmen op de behoefte van deze ondernemers.
ONDERTEKENING
INTERNATIONALISERING EN MARKETING Om (internationale) bedrijven naar de regio te halen, zullen we Fryslân nationaal en internationaal nog beter op de kaart moeten zetten en internationaal ondernemerschap moeten stimuleren. Daarvoor is het nodig om grensoverschrijdend handelen, investeren en samenwerken makkelijker te maken. Samen met de provincie staan wij een aanpak voor die belemmeringen voor bedrijven wegneemt en de internationale oriëntatie van Fryslân vergroot. Daarbij valt te denken aan ondersteuning van projecten en netwerken van het World Trade Centre (WTC) en het International Welcome Centre North (IWCN). Daarnaast willen we werk maken van de gezamenlijk lobby richting Den Haag en Brussel. Met de uitverkiezing van Leeuwarden tot Culturele Hoofdstad van Europa in 2018 zijn de komende periode de schijnwerpers op Fryslân gericht. Daar willen we als F4-gemeenten maximaal aan bijdragen. Dat begint bij een onderscheidende profilering van Fryslân waarin oude waarden en nieuwe beelden samenkomen. Naast taal en cultuur, rust en authenticiteit, leggen we wat ons betreft accent op innovatie, kennis en internationalisering. Het spreekt voor zich dat de F4-gemeenten als innovatieve hot spots een prominente rol spelen bij de marketing van Fryslân.
F4- GEMEENTEN VERSTERK ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID
11
HET VERENIGD BEDRIJFSLEVEN LEEUWARDEN
STICHTING ONDERNEMERSFEDERATIE SÚDWEST
FRYSLÂN ONDERNEMERSKRING HEERENVEEN
ONDERNEMERSVERENIGING HA&IE (DRACHTEN)
ONDERNEMERSVERENIGING DRACHTEN
F4- GEMEENTEN VERSTERK ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID
ORGANISATIE
ONDERTEKENING
12 F4- GEMEENTEN VERSTERK ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID
ORGANISATIE
ONDERTEKENING
13 F4- GEMEENTEN VERSTERK ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID
ORGANISATIE
ONDERTEKENING
14 Dit manifest is een gemeenschappelijke uitgave van de F4-gemeenten: Leeuwarden, Súdwest-Fryslân, Smallingerland en Heerenveen Maart 2015 F4- GEMEENTEN VERSTERK ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID
F4- GEMEENTEN VERSTERK ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID
F4-GEMEENTEN