Echt Antwaerps
FORUM– פאָרוּם van de joden van Antwerpen Nr. 18 24 september 2003
“twee joden, drie meningen”
Plein in Rome, tussen het Capitool en de Palatijnheuvel, waar burgers samenkwamen om publieke zaken te bespreken en recht te doen. בס"ד
E-post-weekblad van de v.z.w. GOEDKOSJER Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers – Union des Editeurs de la Presse Périodique (U.P.P.) Henri Rosenberg Hoofdredacteur
מיין דעת יחיד
Mijn Daas Yochid 1
De koning is dood, leve de koning: ook voor Opperrabbijn Ch. Kreiswirth ? זצ"ל
1
= Eenmansopinie.
F O R UM nr. 18 - 24 september 2003 – pagina 1/7
De koning is dood, leve de koning: ook voor Opperrabbijn Ch. Kreiswirth ? זצ"ל
Op deze brief antwoordt Rabbi Dov Zvi Kreiswirth bij schrijven van 24 Sivan 5763 (zie hieronder) dat zijn moeder als weduwe van de Opperrabbijn recht heeft op het genot van deze woonst en dat dit recht bovendien herhaaldelijk door Reb Shloime Klagsbald ז"לin gesprekken met de Rov werd bevestigd. De Kehille ontkent niet de door Reb Shloime Klagsbald gedane beloften, noch twijfelt ze aan het woord van onze Rov זצ"ל, maar betoogt dat (1) de Voorzitter van de Kehille niet bevoegd was om een pensioen van 100% toe te zeggen en (2) dat, ofschoon de Rebbetzen levenslang recht heeft op haar appartement, zij dit recht zou verliezen, omdat zij het appartement maar zelden bewoont.
De Rov זצ"לen zijn Rebbetzen תלחטו"אin hun woonst te Antwerpen
Simultaan met de bemoeiingen van de Kehille om een nieuwe Opperrabbijn te vinden, wordt ook een offensief gevoerd tegen de familie van wijlen Opperrabbijn Ch. Kreiswirth זצ"ל. Op 4 juni 2003 zond de Kehille een brief aan zoon Rabbi Dov Zvi Kreiswirth ( שליט"אzie hieronder), waarin hij –in een eerste fase- voor de dubbele keuze wordt geplaatst: ofwel betaalt hij vanaf 1 juli 2003 de kosten voor het appartement van de Rebbetzen rechtstreeks aan de Syndicus, ofwel doet de Kehille dat en trekt ze die kosten af van het pensioen van de Rebbetzen. In de tweede fase overweegt de Kehille huurgeld aan te rekenen en van het pensioen af te houden... Het pensioen dat de Rebbetzen ontvangt beloopt 70% van het loon van de Rov, ofschoon wijlen Reb Shloime Klagsbald ז"ל, Voorzitter van de Kehille, ooit aan onze Rov had beloofd dat zijn Rebbetzen het volledige loon zou blijven ontvangen.
Tot slot verwijst Rabbi Dov Zvi Kreiswirth in zijn brief naar zijn –naar joods rechterfrecht op het Opperrabbinaat en dat ook hier de Kehille grovelijk tekortschiet door met kandidaten te onderhandelen, zonder eerst zijn succesorale rechten te eerbiedigen. Kehille lost haar juridische =( שאלות vragen) zelf op Buitenstaanders –בעלי בתים- kunnen sympathie opbrengen voor het standpunt van de Rebbetzen en zeggen dat zij met de nodige eerbied, ja zelfs לפנים משורת הדין, moet behandeld worden, zoals onze Rov ongetwijfeld met iedere weduwe had gehandeld. Onze Rov had immers een paniekerige angst om aan de rechten of eer van een weduwe te raken, omdat de Almachtige zich persoonlijk het lot van weduwes en wezen aantrekt: “Geen enkele weduwe of wees zult gij pijnigen. Indien gij deze toch pijnigt, voorzeker zal Ik, indien zij luid tot Mij roepen, hun geroep horen, en mijn toorn zal ontbranden en Ik zal u
F O R UM nr. 18 - 24 september 2003 – pagina 2/7
met het zwaard doden, zodat uw vrouwen weduwen worden en uw kinderen wezen”2. Men kan echter ook begrip tonen voor het ‘logische’ en ‘legalistische’ standpunt van de Kehille: (1) de Rebbetzen gebruikt dit appartement maar weinig, dus is het logisch dat de kosten onverantwoord zijn, (2) Reb Shloime Klagsbald was wettelijk gezien niet bevoegd om deze belofte te doen aan onze Rov, dus korten wij het pensioen in tot 70%. I.t.t. de בעלי בתישעgedachtengang, dient de Kehille zich te houden aan de joodse wet en kon zij niet eenzijdig, zonder hierover een =( בית דיןRabbinaat) te raadplegen, beslissen dat de beloften door Reb Shloime Klagsbald waardeloos zijn en dat de Rebbetzen haar levenslang vruchtgebruik op het appartement automatisch verliest door het appartement niet te gebruiken. Dit zijn =( שאלות להלכהrechtsvragen), waarin de Kehille het recht zelf in eigen handen neemt en beslist. Indien de Kehille aan het pensioen of aan het woonrecht van de Rebbetzen wenst te raken, dan dient zij dat op grond van een דין תורהte bewerkstelligen en niet door zelf het pensioen in te korten, wat op כל דאלים =( גברmanu militari) neerkomt. Is Reb Zalmen door blindheid en amnesie geslagen?
allerlei wantoestanden waarin de Kehille onder impuls van het Gerrer kwartet zich stort, met name dat hij onder noodweer (force majeure – )אנוסhandelt, is onaanvaardbaar en ongeloofwaardig. Er zijn momenten waarop men ‘neen’ moet kunnen zeggen en zich niet op sleeptouw mag laten nemen. De oneer die aan de familie van Rav Kreiswirth wordt aangedaan, is zo een situatie, waarin de Voorzitter van de Kehille zijn heethoofden had moeten in toom houden. Als hij dit niet kan, dan moet hij maar de eer aan zichzelf houden en aftreden. Immers wordt Reb Zalmen door de =( שקציםkwajongens) misbruikt als morele waarborg, als nobel boegbeeld. De nutteloze en futiele strijd met Shimon Erblich over de naam van zijn zaal, die afstevent op een grandioos חילול שם שמים is nog zo een toestand, waarin S.Z. Lehrer zijn achterban moet kunnen beheersen of aftreden. S.Z. Lehrer is –dank zij onze Rov!bekleed geworden met het hoogste gezag in de Kehille. Dit brengt ook een grote mate van verantwoordelijkheid met zich mee en hij kan zich absoluut geen medeplichtige maken aan =( שקצים שטיקלעך kwajongenstreken) van kornfeldiaanse vinding.
Enkel de handtekening van S.Z. Lehrer, een nobele man die alom gerespecteerd wordt en een intieme vriendschapsband had met onze Rov, baart verwondering: hoe kon een S.Z. Lehrer zich hiertoe lenen? Het antwoord dat hij zelf geeft in
Het is ook de Rov die, als legendarische =( אבי יתומים ודין אלמנותvader der wezen en rechter der weduwen3), destijds de dochter van S.Z. Lehrer, de weduwe en weeskinderen van wijlen Ch. Tiefenbrunner ז"ל, van de financiële ondergang gered heeft. Dit is van aard om een grenzeloze הטוב הכרת (= erkentelijkheid) te genereren, zelfs לפנים משורת הדין, die uitgerekend Reb Zalmen ervan had moeten weerhouden om deel te nemen aan =( שפיכות דמיםbloedvergieten,
2
3
De verfoeilijke brief van de Kehille is ondertekend door Voorzitter S.Z. Lehrer, Vice-Voorzitter D. Wahl en Secretaris P. Kornfeld.
Exodus, 22:21.
Psalmi, 68:6.
F O R UM nr. 18 - 24 september 2003 – pagina 3/7
grove belediging) bij de familie van de Rov. Het gaat hier immers om שפיכות דמים תרתי משמע: vergieten van bloed én geld. Het is alleszins pijnlijk en ironisch dat onze Rov, die op beide vlakken van de eerbied voor =( אלמנותweduwe) en van =( הכרת הטובerkentelijkheid) een ware kampioen was, zelf postuum moet getroffen worden door precies het tegengestelde van deze =( מדות טובות nobele karaktertrekken). Zijn weduwe wordt nu door het slijk gesleurd ()דמים ממש en haar pensioen wordt ingekort ( דמים )מלשון ממוןen één van zijn trouwste volgelingen, Reb Zalmen, beweert niets anders te kunnen doen dan, met P. Kornfeld en D. Wahl, de Rebbetzen uit haar appartement te zetten en haar pensioen in te korten met de kosten van de Syndicus! Reb Zalmen, namens uw ontelbare supporters die niet verder door u ontgoocheld willen worden, appelleer ik tot u om hetzij staatsmanschap te tonen en ALLE geschillen met de familie van de Rov זצ"לte regelen לפנים משורת הדין, hetzij onmiddellijk af te treden om niet verder medeplichtig te zijn aan hetgeen namens de Kehille aan de Rov’s =( אלמנהweduwe) wordt aangedaan. Uw prestige zal er maar op vergroten, indien u nu de juiste beslissing kunt nemen. Doe niet meer mee met de wolven! Laat het plagen en pijnigen van de Rebbetzen maar aan anderen over. U bent hiervoor te menselijk en te nobel. Niet voor niets heeft onze Rov u in zijn hart gedragen... Wij zijn allen medeplichtig aan de שפיכות דמים Tot slot: S.Z. Lehrer, D. Wahl en P. Kornfeld doen deze oneer aan onze Rov en zijn familie niet in eigen naam aan. Zij handelen namens de voltallige Kehille en
geen van ons zal zijn handen in onschuld kunnen wassen. Op elk lid van de Kehille (ook hij die zijn lidgeld niet betaald heeft, omdat דיני שמיםnu eenmaal anders werken dan דיני )קארנפעלדrust de plicht om hiertegen te protesteren en zich hiervan te distantiëren. Maar hoofdzakelijk rust deze plicht op zij die een =( שררהRabbinaal ambt) binnen de Kehille bekleden, met name al de hieronder vermelde =( רבניםRabbijnen) die bij elke =( שמחהfeest) of manifestatie weten dat hun plaats automatisch aan de eretafel is: Rabbi L. LEISER, Antwerpener Rebbe Rabbi E. STERNBUCH Rabbi A. HONIG Rabbi J. TREGER Rabbi E. FREIFELD Rabbi B. KAHANA Rabbi Ch. HOROWITZ Rabbi I.J. HALBERSTAM Rabbi S.Z. WEBER Rabbi B. WASSYNG Rabbi S. GOLOVENSITZ Rabbi M. GROSS Rabbi A.J. GROSS Rabbi Ch. J. D. WEISS Rabbi A. LUNCZER Rabbi A.J. REICH Rabbi E. AFTERGUT Rabbi M. FARKASZ Rabbi A. EHRENTREU Rabbi M. GRINFELD Rabbi J. GRINFELD Rabbi S.A. GRINFELD Rabbi M. HALBERSTAM Rabbi J. LEIFER Rabbi S. LURIA Rabbi I.S. POLLAK Rabbi S. PLONCZAK Rabbi Ch. A. SPITZ Rabbi A. SHIFF Rabbi A. STERNBUCH
F O R UM nr. 18 - 24 september 2003 – pagina 4/7
De aansprakelijkheid Rov
van de nieuwe
N.a.v. een =( הכנסת ספר תורהplechtige inhuldiging van een Thorarol) in Knokke bij de familie van Hershel Fink, heeft wijlen Opperrabbijn Ch. Kreiswirth זצ"ל betoogd dat een nieuwe Opperrabbijn de tekortkomingen van zijn voorganger overneemt en op hem rust de plicht om de zaken recht te trekken en op te lossen. In dat verband herinnerde hij aan het dramatisch overlijden van de vader van Moishe en Hershel Fink, de =( מקוה איד hoeder van het ritueel bad) van de Machsike Hadass, die omkwam bij de brand in de Mikveh in een poging om anderen te redden. Na zijn dood werd zijn weduwe, moeder van Moishe en Hershel Fink, door de Kehille ... uit haar appartement in het Mikveh-gebouw gezet. Onze Rov vroeg toen openlijk namens de Kehille =( מחילהvergiffenis).
Colofon Echt Antwaerps FORUM wordt uitgegeven door de v.z.w. GOEDKOSJER – Joodse Verbruikersvereniging, Belgiëlei 195ª te 2018 Antwerpen. Verantwoordelijke uitgever: H. Rosenberg, Belgiëlei 195ª te 2018 Antwerpen. Medewerkers, schrijvers, tekenaars, fotografen worden niet betaald en zijn verantwoordelijk voor hun bijdragen. Echt Antwaerps FORUM verschijnt vrijdag. Redactie & Administratie: v.z.w. GOEDKOSJER – Joodse Verbruikersvereniging, Belgiëlei 195ª te 2018 Antwerpen. Tel.: 03 218 81 43 – Fax: 03 230 55 02. Webstek: www.goedkosjer.org. E-post:
[email protected]
Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers
Rabbijn A.D. Dunner treedt in zijn ambt op een moment dat de Kehille (1) de erfrechten van de zoon op de Rabbonus (= Rabbinaat) negeert en (2) de Rebbetzen letterlijk uit haar appartement verdrijft. Naar het voorbeeld van zijn illustere ongeëvenaarde voorganger, rust nu uitgerekend op hem de plicht om hieraan paal en perk te zetten en aan eenieder in Antwerpen te tonen dat de nieuwe Rov een rechtschapen man is, die het bijbels gebod in ere houdt van “Gij zult voor niemand niet vrezen” (= לא תגורו מפני )איש4.
4
Deuter., 1:17.
F O R UM nr. 18 - 24 september 2003 – pagina 5/7
F O R UM nr. 18 - 24 september 2003 – pagina 6/7
בס"ד כ"ד סיון התשס"ג פה ליקוואוד יצ"ו
א"כ חברי וועד הקהלה מחזיקי הדת אנטווערפען שיחיו
מכתבכם מיום ד' סיון הגיעני ,והנני מאד מאד מופתע הן מתוכנו והן מסגנונו ,שהוא עלבון גדול לכבוד בית אאמו"ר זצללה"ה ,אינני מקבל את תוכן מכתבכם ,אאמו"ר הרב זצ"ל אמר לי כמה פעמים שר' שלמה קלגסבלד ז"ל הבטיח לו שאמי מורתי הרבנית תליט"א תקבל משכורת שלימה וכן הדירה עד מאה ועשרים שנה שלה.
ותדעו לכם שאם אמנם כסף הקהלה הוא "הקדש" הרי שכבוד אאמו"ר זצ"ל ולהבחל"ח כבוד אמי מורתי הרבנית תליט"א הם "קדש קדשים".
ובזה אני מגלה דעת שאטיל עיקול על הרבנות באנטווערפען ואודיע כן לכל מועמד שיוצע עד שהענין של כבוד בית אבי זצ"ל לא יסודר כראוי.
בכבוד רב דוב צבי בלאאמו"ר הגר"ח זצללה"ה קרייסווירטה
F O R UM nr. 18 - 24 september 2003 – pagina 7/7