Externe financieringsmogelijkheden en sponsortips bij de aanleg van een buurtmoestuin Omdat het vinden van voldoende financiering geen evidentie is, lijsten we hieronder een aantal tips en mogelijkheden op bij het opzetten van een buurtmoestuin. Met een creatieve neus en zin voor initiatief is vaak al met een klein budget veel te bereiken, maar dit is vaak niet voldoende om compost, plant-‐of werkmateriaal te bekostigen. Externe financiering vergemakkelijkt gezamenlijke aankopen voor de tuin en maakt het ook mogelijk om voor duurzamere materialen te kiezen. Op deze manier loop je ook niet het risico dat iemand in zijn eentje opdraait voor de kosten. Als je een plan hebt gemaakt van wat je precies wil bereiken, heb je een duidelijker zicht op de uitgavenposten. Het is belangrijk om die op te nemen in een begroting, voor je subsidies aanvraagt. Bij deze ‘begroting’ kan je rekening houden met kosten voor: • verkrijgen of vergroten van het draagvlak of een kerngroep om gezamenlijk de schouders onder het project te zetten. (excursies naar vergelijkbare projecten, lezingen of workshops voor de betrokkenen, publicaties, …). • organisatiekosten zoals werkgroepbijeenkomsten, projectbegeleiding, fondsenwerving. • schetsontwerp, definitief ontwerp, beplantingsplan, bestek. (eventueel kan je je ontwerp voorleggen aan een ervaren ontwerper die er misschien nét iets meer potenties voor de buurt en natuur kan uithalen) • veiligheidscheck, risicoanalyse, zaken zoals keuring of certificering, brandverzekering, energieverbruik. • aanleg: materiaal en werkuren. Deze kosten zijn heel variabel en afhankelijk van reeds aanwezig materiaal of vrijwillige werkkrachten. • beheer en gebruik. Hou hierbij zeker rekening met het creëren van een onderhoudsarm concept! Externe financiering is te vinden op verschillende niveaus: Vlaams, federaal of bij je eigen gemeente. Hieronder sommen we een aantal mogelijkheden op waarmee jullie alvast aan de slag kunnen:
Subsidies overheid:
ü Op federaal niveau is de populaire projectoproep voor volkstuinen van Joke Schauvliege afgelopen voor 2015, het wordt uitkijken naar een opvolger in 2016. De VLM biedt hiermee subsidies tot 15000 euro per project voor de aanleg en inrichting van nieuwe volkstuinen of voor de uitbreiding en/of modernisering van bestaande volkstuinen. Info: http://www.vlaanderen.be/nl/natuur-‐en-‐milieu/bomen-‐en-‐ planten/subsidies-‐voor-‐volkstuinen
Subsidies gemeente:
ü Gratis trajectbegeleiding door de Dienst Klimaat en Milieu van Stad Gent onder leiding van een professional. Stad Gent helpt buurtbewoners bij de opstart of uitbouw van een eigen buurtmoestuin gericht op de productie van voedsel, met begeleidingstrajecten van 15 uur of 10 dagen. Info: https://klimaat.stad.gent/nl/gent-‐begeleidt-‐buurt-‐en-‐schoolmoestuinen ü Het Wijk-‐aan-‐zet-‐budget wil wijkprojecten die het buurtgevoel in de wijk verbeteren ondersteunen met een bedrag tot 2500 euro. Info: https://stad.gent/producten/wijk-‐aan-‐zet-‐wijksubsidie-‐reglement-‐en-‐hoe-‐aanvragen ü De subsidie “Duurzame wijken” : met deze subsidie ondersteunt de Stad Gent buurtbewoners die gezamenlijke projecten (o.a. rond voeding) opzetten om op wijkniveau te besparen en de CO2-‐uitstoot te verlagen. De subsidie kan gebruikt worden om advies en expertise in te huren, zoals bv. het opstellen van een businessplan. Ze bedraagt tussen de 1500 en 12000 euro. Info: https://stad.gent/producten/subsidie-‐duurzame-‐wijken ü Subsidie tijdelijke invulling van publieke ruimte en leegstaande gebouwen door Stad Gent: deze voorziet subsidie in de vorm van ruimte en/of publieke grond die tijdelijk een andere invulling krijgt om eventuele verwaarlozing van ruimte tegen te gaan ten voordelen van nieuwe initiatieven. (Denk aan DOK, …) info: https://stad.gent/samenleven-‐welzijn-‐gezondheid/producten/subsidie-‐tijdelijke-‐ invulling-‐van-‐publieke-‐ruimte-‐en-‐leegstaande-‐gebouwen
Sponsoring en giften: ü Er bestaan fondsen die je kan aanschrijven. Hou hierbij altijd in gedachten de criteria waarop het betreffende fonds zijn projecten selecteert en pas je project hierop aan. Dit biedt jou meer kans van slagen! Een project krijgt ook meer draagkracht bij de gemeente of overheid als het ondersteund wordt door een erkend fonds. Andere fondsen sluiten zich ook sneller bij je aan als er reeds een fonds heeft toegezegd. -‐ Rodenbachfonds: deze culturele organisatie plant rond half maart 2016 een info-‐ avond rond de praktische, sociale en juridische aspect van het opstarten van een buurtmoestuin. -‐ Het Fonds voor Voeding en Welzijn lanceert jaarlijks in oktober een projectoproep voor het bevorderen van gezonde voedingsgewoonten en lichaamsbeweging bij kinderen en jongeren. Het Fonds steunde in 2014 acht projecten voor in totaal 39000 euro. Scholen, gemeenten, verenigingen,
sportclubs, ... kunnen een dossier indienen. Info: https://www.kbs-‐ frb.be/nl/Activities/Calls/2015/293280
-‐
-‐
Stichting Delhaize fonds: dit fonds steunt Belgische initiatieven die sociale cohesie en een betere samenleving bevorderen, en bekroont jaarlijks een aantal projecten die vervolgens een toelage krijgen. Een voorbeeld hiervan is de Stadstuin aan Dampoort. Info en selectiecriteria: http://pressroom.voice.be/fondsdelhaize/?lang=nl De Koning Boudewijnstichting is een stichting met als opdracht de levensomstandigheden van de bevolking te helpen verbeteren. Zij lanceren geregeld oproepen rond klimaat en plattelandsontwikkeling. Voor meer info: https://www.kbs-‐frb.be/nl/Activities/Calls?amount=32
ü In ruil voor naambekendheid of een reclamepaneel kan je je laten sponsoren door bedrijven (vb. Rooffood gesponsord door Kruiden Claus). Check bij Gamma, Brico, lokale tuincentra (Eurotuin, Intratuin, …), Aveve, plantenkwekers, De Nationale Loterij, … Vaak is het niet oninteressant als je aansluit bij de belangen van het bedrijf. Probeer je verwoording hieraan aan te passen. Denk aan meer natuur in de stad of het beschermen van bijen. ü Acties zoals een rommelmarkt, veiling of sponsorloop, pannenkoekenbak, soepverkoop (eventueel met eigen oogst!) zijn niet alleen fun, maar brengen ook vaak een mooie som in het laatje. In schooltuin De Loods werd bv. een tuinhuis gekocht met de opbrengst van een spaghetti-‐avond door de ouders georganiseerd. ü Ga ook eens bij de bank horen of ze jouw initiatief niet wil ondersteunen. Cera bijvoorbeeld is een coöperatieve vennootschap voor welvaart en welzijn en maakt deel uit van de KBC-‐groep. Cera ondersteunt zowel lokale als regionale projecten. Er is o.a. een ‘boerenburenplan’. https://www.facebook.com/Boerenburenplan2012/posts/880473665339593 ü Bij kuisfirma ISS kan je bij wijze van sponsoring een regenton aanvragen, zoals bv. in de schooltuin van De Loods werd gedaan. ü Je kan voor de aanleg van de tuin ook opteren voor een lidmaatschap met steungeld, bv. een éénmalige betaling van 25 euro per gezin. Hiermee kan je een gezamenlijk materiaal aankopen. Let hierbij wel op dat je geen mensen uitsluit door een te hoog bedrag. (Je kan ook opteren voor een vrije bijdrage)
WorldWideWeb financiering:
ü Crowdfunding is ook altijd een mogelijkheid, wel gebonden aan bepaalde voorwaarden. Door crowdfunding bied je jouw project aan op een online platform waardoor geïnteresseerden jouw project kunnen financieren zonder dat je hiervoor grote financiële instellingen moet aanspreken. Op https://crowdfunding.gent/nl/ bijvoorbeeld kunnen Gentenaren en ondernemingen online alternatieve financiering zoeken voor een innovatief en duurzaam project. Op https://crowdfunding.gent/nl/projects/lekker-‐dichtbij vind je een goed voorbeeld van hoe bewoners financiering voor hun moestuinbakken zoeken in samenwerking met Samenlevingsopbouw Gent. ü Ontwikkel eventueel acties in samenwerking met andere organisaties of bedrijven. Soms willen andere organisaties of bedrijven jouw project graag sponsoren. Zo kan je bv. een actie via facebook verspreiden met de naam van een bepaald tuinbouwbedrijf, waarbij je bij elke tien likes een schepje van dat bedrijf krijgt. Wees creatief! ü Denk ook aan ruilhandel: -‐ Neem bv. eens een kijkje op Vliebay, waar je online diensten kan veilen. (http://www.veilingdervliegervaardigheden.be) -‐ Het Gentse Torekes-‐systeem beloont positief gedrag met torekesbiljetten die de bewoners in een ruilloket of winkel kunnen omruilen. (www.torekes.be) -‐ -‐
Peerby.be of wijdelen.be is een gemakkelijke site die door middel van delen buurtcontacten wil stimuleren of buurtinititiatieven wil aanmoedigen. LETS biedt ook in Gent een ruilsysteem van diensten. In ruil voor een dienst word je betaald in ‘stropkes’, waar je dan weer andere diensten mee kan ‘kopen’. Info: http://www.lets.gent/hoe-‐word-‐je-‐lid
WorldWideWeb educatieve ondersteuning:
ü Samentuinen.org: Velt biedt op deze website advies en ondersteuning bij de oprichting van een samentuin. Bij ‘lectuur en documentatie’ vind je extra veel nuttige info en praktijkervaring van buurttuinen uit heel Vlaanderen. ü Goodplanet.be is een heel interessante website vol nuttige tips, links, workshops en educatieve pakketten rond sensibilisering van afvalbeheer, duurzaamheid, energie,
klimaat, natuur, biodiversiteit. Regelmatig worden er projecten en workshops of uitstappen met jong en oud georganiseerd. Goodplanet voorziet affiches, educatieve dossiers en ondersteuning.
ü Regionale Landschappen hebben voor verenigingen en scholen binnen hun werkingsgebied heel wat kennis en expertise in huis voor plannen en ontwerpen, aanleggen en beheren van groene speelplekken. Sommige Regionale Landschappen zetten sterk in op speelnatuur, bieden technische ondersteuning en soms ook een projectoproep of wedstrijd. http://www.regionalelandschappen.be/ ü Het netwerk Springzaad biedt een digitale zoekfunctie aan waarmee je gericht organisaties of firma's kan opzoeken die kunnen helpen: workshops en excursies, procesbegeleiding, ontwerp en aanleg, participatieprocessen, speelaanleidingen, enz. http://www.springzaad.be/wie-‐kan-‐ helpen?vakgebied=0&prov=3&naam=&zoekknop=Zoek+bedrijf ü Expertise door onderzoeksbureaus of organisaties zoals BOS+, INBO, ANB, Natuurpunt, PCM, Inverde, Ecopedia, WWF, … Surf eens langs de websites en snuif wat kennis op.
Zeker ook in het oog te houden: - Indien je zou samenwerken met scholen:
- Logo Gezondplus deed met het project ‘Proeftuin’ een onderzoek naar gezonde eetgewoontes bij kinderen. Hiervoor schonken zij lesmateriaal voor de aanleg van een moestuintje in bakken. Het project is nu afgelopen, maar het wordt uitkijken naar een opvolger volgend jaar. http://logogezondplus.be/content/de-‐proeftuin - Het tijdschrift Klasse schrijft geregeld wedstrijden uit waarbij je financiering kan verkrijgen voor een moestuin of vergroening. Hou dit tijdschrift dus zeker in het oog. - Landelijke gilden vzw biedt in samenwerking met plattelandsklassen met hun project “schooltuin” aankoopbonnen voor scholen die willen starten met een moestuin van 75 euro bij Aveve, een schooltuinmap en een maandelijkse digitale nieuwsbrief aangepast met tips aan het seizoen. Info: http://www.landelijkegilden.be/Home/Schooltuin/Infopagina
- Andere verlopen acties met een mogelijk vervolg:
- De projectoproep volkstuinen van Schauvliege (zie boven) - Subsidieaanvraag voor originele en innoverende projecten in de stad - Educatieve pakkettenverspreiding van De Proeftuin Gent
Nog meer tips:
ü Een nieuwsbrief voor de buurtbewoners met een zoekertjesrubriek kan ook hulp en/of materiaal bieden. ü Organiseren van maandelijkse of semestriële tuinwerkdagen met enthousiaste buurtbewoners zorgt ervoor dat ook de buurt zijn steentje kan bijdragen. ü Denk ook aan samenwerking met plaatselijke NME-‐organisaties, waar vrijwilligers actief zijn, aan kunstenaars die graag met kinderen werken, aan maatschappelijke stages en groene opleidingen (stagiaires). ü Bij het Ivago, de Groendienst of het containerpark kan je ook eens gaan informeren voor bv. compost, potgrond of ander interessant groenafval. Wie weet kan je het wel op een akkoordje gooien. ü Maak je lid van VELT en geniet onder andere van (bijna) gratis workshops en het driemaandelijks tijdschrift Seizoenen vol nuttige tips en adressen. ü Indien je twijfelt om met grotere budgetten om te gaan, kan je overwegen om een rechtstaat op te richten (zoals bv. een vzw), die bij grotere projecten of subsidiebedragen een uitkomst kan bieden om financiële rompslomp te vermijden. (bv. Het Bijgaardepark in St-‐Amandsberg of De Stadstuin aan Dampoort) ü Ga zeker eens langs bij de verschillende stadsdiensten en toon aan dat je project kadert in hun belangen: iedereen kan een poging ondernemen om een goed onderbouwd plan bij de gemeente in te dienen. Wees dus niet bang: een nee heb je, een ja kan je krijgen. ü Zadenruil, groepsaankopen, hergebruik van materiaal drukken de kosten.
ü Stimuleer duurzaamheid in een groter perspectief en zoek naar samenwerkingsverbanden zoals met een sociale werkplaats of een imker. ü Speel de ‘lokale voedselstrategie’ uit. Denk ‘local for local’ en financier op jouw beurt ook onze lokale economie. ü Wees inventief! Waarom geen groenten op afval? ü Stel ook een composthoop op met je project! Dit levert jou gratis compost op en verlost de buurt van een hoop groenafval.
